Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Is ceart dona boicht an Biobla leigheadh
Title
Is ceart dona boicht an Biobla leigheadh
Author(s)
Anaithnid,
Compiler/Editor
Barron, P. F.
Composition Date
1835
Publisher
(Port Láirge: P. F. Barron, 1835)
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
<N AncIrf2 1-8> <L 1> <B 1835> <C Prós> <M 8> <T Is ceart dona boicht an Biobla leigheadh> <U Anaithnid; Eag. Barron, P. F.> <F Port Láirge: P. F. Barron> IS CEART DONA BOICHT AN BIOBLA LEIGHEADH. Raibeard. Ta fhios uaim a Sheaghan, cred fath bhfuil dithfir idir na Sagaírt agus Ministéiridh an Eaglais Shac- sanach. Seaghan. Is í an phriomh cheist a bhfuil ceart ag na bochd an biobla leigheadh no na bhfuil. R. Agus a ndeithfrín aon neach sin? measim go bhfuil ceart aige na boicht comh maith leis an saibhír. S. Measim sin leis a Raibeard, agus leighfime dhuit direach rann an bhiobla, dhearbfhus dut é; ise an 105th rann de an 119th Salm - "as trillséan do bhreithir dom chosaibh, agus solus dom chasáin," anios da mbeithadh le bothar contabhrach do thastaluidh iodhche dhorcha, na measfádh cruaidh é go bhfiadh fear saidhbhir cead solus do bhreith leis; agus go gcosgfídh thusa a ttaobh tu bheith bocht? R. Budh chruaig an cás sin a Sheaghan. S. Deir an Eagluis Shacsanach gur cheart do gach aon neach bocht agus saidhbhir; solus firíneach breithir Dé bheith aige, chum e threorughadh ar an mbóthar go neamh; achd a deir na saguirt gur feidir le na foghlamuighthe a bheith aco, acht na neamhfhoghluimighthe nach léir dóibh é. R. Agus cread na habhair do bheir na saguirt a Sheaghan. Deir siad go bfuil se ro dheacuir dona boichtaibh le tuigsint. R. Agus créd a mheasan tusa a Sheaghan. S. Más solus briathar dé iseigin do gach nidh dheanamh soléir. R. Da bhrigh sin mas solus é, ta ceart aige gach naon chum a shólaisibh, nior shabhul as riamh gur shoilsigh an ghrian ar an tsaibhir níos solusfúiridh naidh na boicht. <L 2> S. A Raibeard feuch aris ar an sailm so; as í an tsailm is siagh ansa bhiobla agus leaghfidh me dhuit beagán rann de. "O créd mar ghradís do reacht ise mo smuinuibh an lá go huille, "Trí taithintibh do rin me nios criona na mo naimhde, oir ta siad go bhráth am fhochar. "Ta nios mo tuigse agam na ag am mhuintóiridh uille, oir a se do fhiaghnuise mo smuinaibh. "Tuigim nios mo náidh na sionsir oir ciméadim taithanta." R. Beidir a Sheaghan go ttuicich Dabhí an bíobla nios fear naidh mise no tusa. S. An ait disbóireacht; leag dam salm ghearr leigheadh dhuit, agus inis damh ansin, an dtuigin tu eno naidh tuigshin tu - is i an 23rd Sailm, "Isé an tighearna mo aíreadh; ní bheith uireasbhadh orm. "Tugan se orm luigh sios anmbheairibh glasa; treoiruighin me taobh le na hisgidhibh cuine. "Fuaisglin se m'anum; troiruighin me a gcasáinibh na fíraentachtadh ar son ainime. "Aseadh treas go suibhlíghim trí ghleann scaile an bhás; ni bheith eagla uilc oram. "Oir ta tu am fhochar, do bata agus do shlat comhfuirtíd me. "Dfholbhuis clar romhaim a bhfiadhnuise mo námhaid; d'ungis mo chean le hola; ríthin mo chupán thar a bhruach, go demhineach leanfagh trocaire agus maitheas me anuille laethibh mo bheatha; agus áitroigh me a dtig an tigherna go bráth." R. Leigh a Sheaghan, ni thanic tu chum an mír cruaig fós. S. Si sin an tsailm uile. R. O, do thoghuis a mach e dabhrigh gur a ttiompchioll aodhaire é biadhthuidh a chaoiridh agus a léitheididh nithibh coitchíon; anios ni bhfuil sin ceart. S. Acht tarluighin go bhfuil an bíobla lan da sabhuil do chomórtasaibh; noch thaisbeanfhus gur sgriobh dona bocht í comh maith leis an saibhir, mar a rineadh nis mo, dabhrigh tuigshin daoineadh bochta a samhuil do nithibh chomh maith no nis fearr na daoineadh foghlimthe; mar ta fhios ag aodhairé ciondus tracht thar cáoiridh nios fearr, na aoin fhear is foghluimtha ar ár measg, agus ta se sgriobhta ansa 119th Salm. "Dul th'fhocal (briathradh De tugadh 'solas) tugan tuigsint don tsimplidhe." <L 3> R. Tar leagh dom beagan da sabhuil dho shlíthibh. S. So cuid do na briatharibh ar dtigheairna bheanuighe fein, "ca minic chnósuighean do leanbhuibh (eadhon) mar chnoisuigh- cas cearc a gearcuigh fion na sgiathain;" anios, a bhfaghan tu riachtanach fhiafrigh daon duine munadh dhuit cionnus chnoisin cearc a gearcuigh? R. Ni bhfuil aon ghá litir leabhar fhoglim chum é sin thuigsint. S. Créd fath na measfadh leabhar ta lán da sabhuil a shlithibh; gur sgriobh do shagáirt no daoen fear foghluimthadh ansa phroiste, agus nach duitse na damhsa. R. Acht tastín uaim bheith deimhneach; go bhfuil an leabhar l'án diobh; eagluím go bhfuil tú ag togh cean anso agus an súd. S. Ar an abharson a Raibeard caithfidh tu fhios beith agad; gur Sheanmoir au tTigherna beanuighthe fein dona boichtibh damnuadh; agus aon tsligh dar mhuin sé iad, budh re cosamhlachtibh; inis ineosfuidh me dhuit roin dona comor tasibh do usaid se fear ag siol chur - bean ag fuineadh aráin lion ár na theilgin sa bhfairge - fear ag reiteach le locht oibre - fear cuir afhearnn - posadh - fear do chail caora - agus bean chail oirle airgiod - agus do sguaib atig chum a fhaighil; anios an don tsaibhir an tagasgso agus nách dona bochtaibh? An iad an saidhbhir chuirios anfearn, agus ghnidhis taos; agus ghabhus iasg agus lorgaris caoireadh, agus scuaibas an tig? R. Ní sheadh, a Sheaghan; isé sin gno dhineadh bochta ar fuid an domhain. S. Ansan luadhfadhme beagan mír mar thiocfas a gcoidhnidh dham - is aithnidh don damh a shealbhuidh; agus an tasil Mainfeur a mhaistir. Acht ni aithnighean ISRAEL ni mo smuinean mo Phobal, - deilfidh se iad ó na cheile, mar dheiluis aodhaire a chaoire óna gabhair - "chuadhmuir uille ar seachrán amhail chaoire." - Gach crann natugán toradh maith uadh gearthar agus teilgthear san tuine é; ta chríathar iona laimh; agus glanfadh se go hiomlán a úirlár agus cruineogh an Chruineacht iona Sgioból; acht doithfidh an chath le teine nach fheidir do mhuchadh - mar nách fedir le geug toradh iomchar as fein; muna a gcomhnuidh se ansa bfinamhuin; ni mo eadfuidhsi muna gcoinuidh sibh ionumsa. Amhail ta cuid dona Comorthasibh minighthear ansa bhiobla Naomhtha. R. Cread fath a ndearfadh aenách na bhfuil si freagrach dona boicht; is cosmhuil gur doibh is freagrídh í. S. Agus is amhuil budh cheart, oir is beag ta saidhbhir agus moran bocht. <L 4> R. Aseadh, Sheaghan caithfid a radh go bfuil an chíneal comhráidhso na dhemhin soleir, gur sgríobh an biobla do dhaoineadh follus; agus go bfuil ceart ag na boicht ar é leagh. S. Chighean tu Raibeard, go dtug Dia suile dhuin, go bficfimios ar sligh san tsaoghulso; agus ta suile ag na beathachaibh comh maith linne; mar an gceadna thug tuigsint duine na bhfuil ag na beahahail; mar ta anmana agiunne na fuil ag beathichaibh allta ni fhuillingíméd duine do chur ar suile amach; ni mo fhuilingímios duine do dhalladh ar dtuicsiona, oir siad suile ar nanma; agus si an biobla, an solus spioradalta sin, do sholathir Dia dhuin; ansa bhiobla naomhtha leaghméd ár an tTigherna Iosa Criost, gur bhe solus an domhain é, anuair a leaghan tu na soisgeil, a Raibeard; ni bhfaghan tu bocht na saidhbhir go dtarcuis- nighein an Tigherna Iosa Criost TTuigsinaibh, labhrán se le gach nduine amhail bheith sómharbhtha criona; deanta chum aithne, agus gradh agus foghnamh don Dia mhor neamh agus talamh: deir se le na boichd, feuchaidh ar eanluighthe an aer cuimhnighidh ar lillighthe an Mhachaire; goirinse ortha do ghnath chum a ttuigsina usaid. Achd ash cion an uille nídh: goirin se chuigefein iad, a deirse taguidh cughamsa, sib uile ta tuirseach agus fá anualach trom agus bhearfuidh me suaimhnis dáoibh; Mat.xi.28. "Arís a dubhart a ttaobh a dhesciobal," is beanuighthe sibhse a dhaoine bochta; óir is libh flaitheas dé Lucas vi.20. agus a deir an tabsdal seumas ansa cuigudh ran da thara caibidil - "Nach ár thogh Dia bocht an domhainso, saibhir a gcreidiomh, agus oidhrídh don riocht noch agheall se don mheid ghradhuigheas é? R. Is mor an cómpoird dona boicht sin, a Sheaghan; tar eis gach uile nidh tosnuighim ar smuinuibh gur bí an biobla naomhta leabhar an duine bhocht. S. Agus tabhuir fé nearadh na breithiridh so sgriobhtha an aisling naomh eoin; agus a deir an sbiorad agus an bhean nuadhphosda tarr, agus abairidh an tí chluin, táir, agus tagadh an tí ar a bhfuil tart agus an tí ler ab áill glacadh sé uisge na beatha a naisgidh, Taisbeanadh xxii.17. ma ta cuire aguin uisge na beatha thóguint anaisge créd é an ceart - ta ag aon duine, ar srotha do threathan chum glanta agus athnuadhchint ar nanma diompodh aleath tíobh. R. Is doighleam a Sheaghan, go bhfuil uirid ceart ag an duine bocht ar an mbhiobla - as ta ar an ngrian shoilsighan. S. Tabhair fá ndeara na briatharadhso, noch thoimhsuighin an Tighearna Iosa Criost do féin a sinágóig Nasáret - <L 5> ta spiorad an Tigherna ormsa; da bhrigh gur ungadh se me chum an tsoisgeul do sheanmoir do na boichtaibh; do shlánughadh na ndáoine aga bhfuilid croithe brúite, do shean- moir fúasgalta dona braighdibh agus do na dalluibh asioch a radhárc, agus do thabhairt saoirse don mhuintir ata ar na gcomhmbrúghadh, do sheanmoir bliadhna fhórbháiltigh an Tigh- earna, Lucas iv.18,19.. "Na iuduigheadh chuáligh é do ionghtúi dear ansa bhriathar ghrastamhuil, noch Thánigh ona bheul," agus fós anuar bhi se da mínudh deirgheadar agus chathadir amach as an gcaithir é, agus Throrigh go mullach an chnoic é ionaraibh cathaír tógtha; go tteilgfídís fios andiagh achinn é; acht arndul trí na lar dímthighse a shligh; agus mar d'fhuathigh daoineadh ar ttighearna beanuighthe, mar gheall ar an fhirine solleir dhinis se dhoibh; is amhail ata gus an ló so; fuathíd an locht ghradhuigheas an Tighearna Iosa Criost; agus nídh ta nios mo, ní the amhain duiné uille chomharlughadh ó fháguint a slighthe malluighthe fein; acht muna bhfeadfidh siad a gcomharlughadh gearlanfid ortha, anórduigh a gcosg ar sligh na firinne leanmhuin; agus níos mó; címeadfuíd solus uadhtha ar eagla go bhfaghadís amach go bhfuil siad ag siubhal a ndorchadís; agus go demhin ta aníomad an droch oabrso ár nac staradh ann ar ttír bhochd; acht go madh bean- uighte an Tighearna; is treise é na an chineadh daona agus is mor a fhíríne; agus buadhfídh sé. R. Ní feidír leam cíonadh ansín créd fath ndearfadh aonach na bhfuil ceart ag na daoineadh bochta an bíobla leagh, agus nach feidir leo athúigsint; go dearbhtha, ta meabhair ag daoineadh bochta an erín comh maith is ta ag daoineadh bochta an aon ait uile; is minic a chualidh é ráite go raibh Erínigh ana easgaidh. S. Agus amhail taíd a Raibeard, ta an Tighearna ana mheath d'érinigh. Ta tír bhreadh aguin aedhar breadh agus duiné brádh tuigsíonach gríodh nil oruin acht úirisbhudh aen nidh amhain. R. Agus créd é sin a Sheaghan. S. Eólus gradh dé agus a mhic Iosa Criost ar ttighearna, agus iar na bheith Peacamhuil do reir naduir; maoid cáilte muna mbeith go bhfuil se an eidirmhiontoir agus an eidir- ghuidhthoir aguin. R. Agus cionnus ta an teolus sin aguin le faghail. S. Aen mheoin amhain budh mhór Eolus na scríobtúiridh naomhtha. Sgriobhannaomh pól chum Eagluis na nephesi- ánach, agus adeirso; mar sgriobhas riomhso a mbeagán focal; oir anuair leighfídh is feidir líbh mo eólus thuigsint <L 6> aruindiamhar Chríost, bí sin an tsligh thóg an tabsdal; deir se is feidir libh tuigsint agus ta cuid noch a deir leo; ni chaithfídh leagh, agus ní chaithfídh tuigsint. R. Agus créd ta aige na daoineadh bochta símplídhe le denamh an tan adeir duine uaisal nidh leo agus aroile nidh uile. S. O Raibeard a Raibeard, nil aon tsimplidheacht mar as doth leat ansa gnodhso; ní bhfuilmíod as cion simplídhe an ár ngno saoghulta; mar tha fhios agut adubhart ár tTighear- na fein rís na uighdidghe; dho thanigh me an ainm mo aithír ní chreidthighe me ma thígean duíne uile an ainm fein, gabhuidh sibh chughaibh é, is fuiris agus is soléir an riaghail; agus is cos- mhuil re créd deir naomhpól ní chraobhsgaoilmaoid sin fein, acht IOSA CRIOST; agus sin féin bhur Searbhfoghan- tuighthe ar son Iosa, agus uair uile deir sé; ní iaraméd bhur gcuid acht sibh féin; ní deacuir duine dhaithint díarus ár nanma diompódh, ó dhuine noch iarfus e fein agus a buidhean d'árdúigh. R. Acht closím ráite é go ccuirfidh leagh an bhiobla gráin agus ceanairc ar measg. S. Leathnughadh an tsoluis, ni fulair go mbuairin Riocht an dorchadas; amhail a dubhairt an slainaghthoir beanuighthe fein na tanigh se do chúir siothchánidh ar talumh acht sánrádhach roint; acht do rin an fhirine cheana roint intus ar measg; agus go madh beanuighthe an Tighearna; ní chonaircamur aon droch bheart leanmhuinuadh; ar an adhbharsin na bí fann chríodhach acht tiorbhuir na nithidhso don tslánaithoir bean- uighthe; noch is fláith na siothcána; bí comharlighthe leamsa agus mar thugthar dha shligh romhad dein mar fhear ghlíc, agus togh an nidh is fearr. Ní mar dhuine amadánta, ag ad mhail, na cionfidhtu ar aen rud bhuarfidh tu; ineosfudh me dhuit cread é stáid ornailte phobail dé? Sgríobhan an faigh Isiah; beith athus ar an bhfásach agus ar an aít áonránach na dtaobh, agus gárdochuigh an diothrámh agus blathfid mar an fír- drís; blathfidh híomaduil agus luathghairfid le mean mhuin agusle canádh Isiah xxxv.1,2. mar as mian leam m'ait a chimead glan maiseach ta gártha beag deanta agam iona bhfuil beagan crainn torthuighe agus sgothadh agus uime sin feidim, ce na fuil anium acht fear bocht, tigim an mir so, agus tigean se abhailé cum mho chroidhe is iobhadh bíodhgabhuil don chlaochlodh mor noch oibroighfir fos an éirin, le breithir agus grasa de an ionad an deilg fasig an crann guise, agus an ionad an dris fhásas an crann míortuil - nách feidir leat an tslígh so thuigsint. <L 7> R. Seadh an íonad an fhir ta cosmhuil ris an dealg neamhtharbhthach agus contábhrach, tiocfadh suas neach mar an guis, direach agus tarbhthach agus an ionad an te ta cosmhuil re dris, beith se cosmhuil re cran múirtíl taithneamhach do nuile fá gcuairt. S. Agus inis dam go macánta, nách í érin ar an ám gcednaso, aon dona tíorthaibh is Malluighthe, noch da nain- mnighthear críosduighe, agus inis ídh dam, nár ghlórmhar an radharc le feuchuint á rosa bláthfur ag clúdach, ár ttír fás- mhuil no a mbreithribhuile soisgeul glórmhur an dé sioruidhe leathnughadh a lónradh, agus ag muinadh a sholuis ar fud ar noilean bhocht, agus tiocfadh an aimsir, ta dochas agam go mbeidh eirin noch is focal magaidh le meanga, na clú ar measg na nasúinn a bhfeadfadh thabuirt fe neará, cread an bean achd focal de chráobhsgioladh agus aleagh go coitchionta ar measg. R. A Sheaghan budh shonadh an aímsir so da bhfeicfeamaois érin mar a leirnochduis. S. Sonadh go demhin da bhfaghfadhmaois an fear bocht, le na mhuintir bheag na thiomchioll; foghluim uadh breasnadh moltha an Tighearna; sonadh, da bhfadhmaois é ar maidion sa mthrathnóna ag oscuilt a bhiobla, chum é fein agus a mhuintir a theagasg; sonadh da bhfaghmios e fein agus a mhuintir ag ofrail suais urnighte naomhtha ni bréithre díthceilidhe, chum a náthar ta ar neamh ar a ngluine fíllte maidion agus oidhche sonadh da bhfaghmaois e fein agus a mhuintir a caint os cion oibaracha untach de, chum go losgfidh a gcríodh astig ionta; agus cionnus ta morán fear bocht agus a mhiontar a Raibeard an airídhthe ar thrathnóna - ag ínsint droch sgealta; fabhuill a dtiomchioll pisóg agus siobhraidh; aglabhairt go holch ar a Dhia ár a rígh no ar achomharsín no tuar droch bheart an aighidh an phobail no na tíre. R. Aseadh caithfime admhail go bhfuil umid firinne ansa nídh deirtu; agus creidím da dtabhuirfidhmis uirid aire do churam ar nanma mar a ghnidhmíd a níthidh an tsaoghul so, ni bheith se comh fuiris sin do maoidh. S. Is fior a Raibeard easba aire chailin sin; tugan ar ttíghearna beanuighthe, aireadh dhuin anaidhso; a deir se bíghidh ar bhur seachuint sul a mealfadh eineach sibh; óch na tugamaois falluighe ansam mbhiobla naomhtha na mealfadh go brath acht sánradhach, measamaois e amhail oirchisde; aon lámh sgriobhinn dhuine griodh curthar suas ar measg na seoid agus airiceachd dhuineadh; go de an tabhachd ansin budh cheart duin achuir a mbreithridh an bhiobla, sgriobhtha re <L 8> daoine naomhtha an ollóid fio chomhachd agus órdughadh dé fein, tógamaois ansin an biobla mar eolaidhe, agus beanacht de ghuidhchint air, agus gheobhfamaoid go bhfuil se mar aghoirin naomh peadar dé solus do shoilsínn an ait dhorcha; agus anuar a guidhmaoidni na boicht cómpoird agus beanacht a shoilse, ní cuirfie buiníscíon sin le aone dhearfadh; na bhfuil ceart ag na bocht an biobla leagh? <C Fil.> CRIOCH. A chlanna eirion mholfuin díobh, Teachd do leagh ar Ruin diamhar Chriost, Tug a fhior fuil na caise traen, Do ghlannadh ar nanma ó tsíol an bhaol. Budh mhor an doilg agus budh ghearr antaom, Iosa d'ficsint as lan na thaobh, Ar chrann na cruise dhfullang péín, A dtaobh ár bpeacúidhe as na smuinén aon. Osguiluídhe bhur suile agus cluneadh bhur gclúasa, Leaghadh an Tíomna mar órdiugheas Críost, Iamsighídh an tsligh chum dorus an chródh, As ar measg chuire agus uain bheith sib a sogh. bhbh ui Muirchoudh.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services
