Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Leaves from a Dublin Mansucript
Title
Leaves from a Dublin Mansucript
Compiler/Editor
Ó Cléirigh, Tomás
Composition Date
1725
Publisher
(B.Á.C.: NUI, 1939)
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
Chum an Airmhidneach ionnruic Proinnsias Laighneach ar bhás Sheorsa Uí Reachtagáin. 'Airmhidne ionmhuin, Is ris an ngrádh buadhadh do bhreith, go nach raibhe múiribh láidre Shemiramis ainseasta 'n-a aghaidh; ná tulchaibh tréanbhorbadh uathbhásachadh Gréagmhara a n-éigniúghadh na h-óig-ríaghna Hellena; nó coilltibh dlúthghéagachadh doidhshiubhalthadh Transilvania ó Huniades da chabhrughadh a chríche; ná torraibh daingne glas-fháisgeachadh Insprunc ón mbainphrionnsa Sobiesci 'dul tré shléibhte ruadha ródh-lomadh agus tré chairgeachadh géaradh cinn-gharbhadh agus tré chonaraibh crosánta doidh-shiubhalta, coillte, curruidh, aibhne báiteachadh, móinte agus boguidh, ag fulang duadha agus dóruinne do shearcughadh a céile cumainn. A shaoi na páirte, anallód ba holc ribh canndol athtuirsi agus caoi shleachta Sheorsa uí Reachtagáin do chluistin, agus anois fuilingir a dhearbhráthair cumainn Tomás go laothamhuil a ndeúr is gan bacadh do chur air; agus mo thruaighe an
tsean-Bhóighn do bheith eadruibh, nó anach crosántadh ar bith oile, nó ní féidir nach gcuirtheadh do bhang air scur ós so súas ó oll-chaoidibh, re go ttiubhradh fo deara a shuaruigheacht féin a n-aghaidh toladh a uile aos-grádha do thuicsin, agus go ndearcadh go grinn a gcúram na cuallachta éattreorachadh anaosta atá anois taobh ris mar Athair. Guidhim sibh, a shuairc ionmhuin, ar leithscéal do ghlacadh ionn ar scríobhadh chugaibh; agus deimhinidhim díbh nach glacuinn an dánacht sin oram féin munadh mbeith an t-uasal Mac Ualron; óir tug do aithne scríobhadh chugaibh, ag meas, ó stadair féin Tomás do chómhairliughadh, nach raibhe sin beo re n-éisteadh anois acht ribh-si. Ná síl, a shaoi, gur cumadóireacht so, ní headh go deimhin, óir ar mbeith a n-Áth Cliath don uasal shuas, chuir a onóir fios dá imsgin oramsa agus d'aithne dhamh mar do scríobhas. Anois, a sholásuidh na ndeoruighibh, má tá an sean-ghrádh dílis úd do théith anallód bhur gcroidhe aguibh, ná bacadh abhuinn, móin, ná slíabh sibh ón gcumhachtadh tug bhur nDía féin díbh, ag cur a aithne a n-eagair id bhríathraibh beoil más féidír, nó ad scríbhinn, agus cuir do bhang ar an deorach bocht so a ghnáth-dhóluibh laothamhuil do léigean a ndearmod agus na leinibh atá fo a chúram do smachtughadh go hathaireamhuil agus a gcoingmhéil síos a n-umhladh go nach néirgheodhagh a n-uabhar, agus fós tabhair fo deara air an tan tífeas aon do na leinibh beagadh ag gul gan a dhéor féin do thaisbéanadh d'aon aca, acht leigeadh air féin gur fíachmhar 'n-aghaidh a n-antoladh é; agus ós so do dhéanamh bu sughach sáthach subháilceach sástadh an t-onórach shúas, Hester, Maili agus do sheirbhíseach fíor-umhal an seal bhus Tadhhg ua Neachtuin Feb. 6, 1725.
"Roimhe an Airmhidneach Proinnsias Laighneach, fáilteadh Mháire nuí Reachtagáin .i. bean Taidhg uí Neachtuin"
Fáilteadh romhat go Duibhlinn daoineach, 'oideadh fhíre an fhíorchrádhbhadh, 'aoidhreadh ionnraic úir-thréid Íosa, a chroídhe dhílis na hiolghrádhadh. Reult eoluis as slighthibh go dún naomhtha Dé dúileach, Proinnsias pártach, gidh Laighneach, a bhfhoidne is a n-úmhladh. A Chéile cumainn an chóirchreideamh a tteagasg is a bhfuighleadh, míle fáilteadh rómhat, a chumainn go hÁth ionmhuin Duibhlinn daoineach. Abhrán Dia do bheathadh, a charadh 's a chéile an ghrinn; Dia do bheathadh go cathair an Bhearladh bhinn; cían do bheathadh sul rachair a gcria ná 'gceill iarradh is aisgeadh do Mhailidh bhocht féin, a chuim, etc..
A bhollsaire bhinn-ghlóruidh an Fhír-Dhé, Ba gnás ag Gaoidhil-fhine cíocras na n-ocrach do shásughadh a bhfhéile thíorramhuil ghnáth-thabharrthach a n-uile gcroidhe agus inntinn agus aigne, re ar méaduigh a gclú síorruidhe ar feadh iomlán na críostuidheachta is gach rann don domhan. Is
follus so os líonmhúireacht óstásaibh nó aoidh-thearmonnaibh na Fódhla do gach tíorrthach agus gach coigcrích; agus ní amháin biadh an chuirp dáltuidh do na deoruidhibh romhráidhte acht beathadh fhíre na h-anama, agus sin ré h-áilgheas dhíadha aoidhrighibh Dé do léig iad féin oidhche agus lá do shódh-lásughadh gach deoruigheach dearóil, tíorrdha no danarrdha. A shaoi, ráinic clú millseacht bhréithribh an teagaisg Críostuidhe atá anois dá dheóladh a n-Uladh go hÁth Cliath, agus gidh iomdha grim sáir-mhilis ag fuireann na h-áite céadna, ní leith-líonta iad gan an bheathadh neamhdha sin agaibh-si do bhlas agus ré bhur ttoil, 'Airmhidhnidh ionmhuin ionnraic, dá ndáiltigh an fhleith neamhdha dhíadha chéadna re biadha na n-aineoluighibh go n-athfhillfidhe é mar an gcorn Bhalair agus mar scoráid Lughaidh ris an mbuadha gcéadna do dáladh í, is é sin, gan grim dá thoradh 'laghadughadh; agus tuille oile, do admháil cumuinn na cóigeadh sin ba reul eoluis cill agus tuatha re linn oineagh na h-Éireann, anois re h-umhlacht croídhe aisgim bhur mbeannacht agus ciontuighim mé féin ionn mo dhánacht ag scríobhadh chugaibh, an ní nach ndéanainn munadh mbeith deagh-chlú bhur mór-shubháilceadh do sanntuidh ré éistighthibh agus go mór-mhór re do sheirbhíseach rodh-umhal, Tadhg ua Neachtuin. Iuil 2, 1726.
"Ó Baothán binn, an beartach suairc, a thulach Teamhrach do ro-ghluais; bhus saoi an Seaán, bhus uasal méin, Mac an Bheathadh a chraobh cheinéil."
"Aug. 21, 1726. Ar scríobha ó Phortláirge ris an uasal Pól Céitin chum Seáin Ua Baotháin a n-Áth Cliath dúan ionna raibhe trí rainn agus abhrán ag aisge ar an Seán thuas a ghuidhe 'chur chum Día re Tadhg agus Díarmuid 'threisiughadh a n-aghaidh Gaill go scaoilfidh a ngeimhleach, do freagra Pól ó Áth Cliath ar an modh so":
Buidheach Diarmuid 's as buidheach Tadhg dhíbh, agus Seán, a Phóil chléibh, air h'aisge, 'shaoi, go ttig' tar tuinn oighreadh an fhuinn, ua na Séam.
Lá agus oidhche air Dhía na ndúl cuir-si riom do ghuidhe ghéar; gheabhair éisteacht ó Rígh na rann an mac fa fann bheith turtach tréan. Gheabhair fós réad do fhuireann chlíar beannacht Dhía do chlanna Gaodhul - do chompáin dil ataoim do rádh is Croistian, thráth, an tsuilbhir shéimh. Oir is í féin an ríaghan óg do thriall dá deoin go Salomh saoi; sibh-si an Salomh, a Phóil chléibh; beannacht Dhé for an días! Beannacht fós do do chrobhthuinn clíar, ó Áth Cliath is buidheach díobh: a n-impidhe ghéar ar Mhuire mhór Gaoidhil a sódh bheith go buidheach, etc.. Meadhair is macnais a ttalamh íath Éireann, is Gaill dá leadradh ag lannadh 's gaoi Ghaodhuluibh, Tadhg 'n-a sheasamh 'sa chloidhiomh go rígh-réimeach, 's Diarmuid ag casgairt aicmeadh an bhaoth-Bhéarla! Aisge Sheáin.
"Fáilteadh Sheáin Uí Bhaotháin roimh Phóil Céitin". Dia do bheathadh, a chuid mo chuim, Dia do bheathadh go daoineach Duibhlinn, Dia do bheathadh a bhfáilteadh is céad a scannrugh mhórdha an mhóiréag'.
A Ghaiscidh chródha, 'fhir chlaoiteadh an bháis, do chriothnuigh an t-éag re h-uathbhás, so fód thúairim an corn so lán re "Dia do réidhteach," a roghrádh. Ath-chorn lán don ghrís gan ghruig do Christian nár dhleacht a dhearmad, don stuadh mhaerdha, don mhálladh mhín, íc-liaigh pártach mo Phóilín. Abhrán A Phóil chléibh, na céada fáilteadh romhat re póg mo chléibh dod bhéilbhinn bhláith-cheart chóir; is dóigh go mbéidhmíd aerach sástadh ó bhrón, do dheóin Dé mar d'éirghe ó bhás mo Phól.
"Tadhg Ó Neachtuin, Domhnach na Trionnóide, Iún 16, 1728." Á algadh árdamharcach alt, bhile buan bithbheannuighthe bláth, Choimhdhe chómhachtaidh chóir chaoimh, díanaidh do dhíon do dháimh. Eirghe, éist éagnach Éireann, éist; feartaibh fíor for a fonn fras, gluais gó gastadh, 'Ghuís gan ghruig, 'Shíoth shoineanntadh, h-uile-shearc. Íosa ionmhuin, Íach innsidh Ír, luibh leighis leag léar lot, musgail mheanmhuin, 'Mhic Mhuire Mhóir, neartaidh nóit, ná nochtaidh nocht Ó oirdheirc ol-chobhrach oc, Phlúr pártach Pharrthais phuirt, reachtaidh rinn, rae ríanach riodh, samhrach suthain, sealbhughadh suilt. Tearmonn tairbheach Thríonnóite, taom, 'Uain uasail um uabhar uilc bhacas crostacht deamhnuighe díom; an Ógh éarlach um íc a n-alt. A algadh.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services