Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Leaves from a Dublin Mansucript

Title
Leaves from a Dublin Mansucript
Compiler/Editor
Ó Cléirigh, Tomás
Composition Date
1725
Publisher
(B.Á.C.: NUI, 1939)

Search Texts

Poetry/Prose
1600 1926



Chum an Airmhidneach ionnruic Proinnsias Laighneach
ar bhás Sheorsa Uí Reachtagáin.



'Airmhidne ionmhuin,
Is ris an ngrádh buadhadh do bhreith, go nach raibhe
múiribh láidre Shemiramis ainseasta 'n-a aghaidh; ná
tulchaibh tréanbhorbadh uathbhásachadh Gréagmhara a
n-éigniúghadh na h-óig-ríaghna Hellena; nó coilltibh
dlúthghéagachadh doidhshiubhalthadh Transilvania ó Huniades
da chabhrughadh a chríche; ná torraibh daingne
glas-fháisgeachadh Insprunc ón mbainphrionnsa Sobiesci 'dul
tré shléibhte ruadha ródh-lomadh agus tré chairgeachadh géaradh
cinn-gharbhadh agus tré chonaraibh crosánta doidh-shiubhalta,
coillte, curruidh, aibhne báiteachadh, móinte agus boguidh, ag
fulang duadha agus dóruinne do shearcughadh a céile cumainn.



A shaoi na páirte, anallód ba holc ribh canndol athtuirsi agus
caoi shleachta Sheorsa uí Reachtagáin do chluistin, agus anois
fuilingir a dhearbhráthair cumainn Tomás go laothamhuil
a ndeúr is gan bacadh do chur air; agus mo thruaighe an


L. 200


tsean-Bhóighn do bheith eadruibh, nó anach crosántadh ar bith
oile, nó ní féidir nach gcuirtheadh do bhang air scur ós so
súas ó oll-chaoidibh, re go ttiubhradh fo deara a
shuaruigheacht féin a n-aghaidh toladh a uile aos-grádha
do thuicsin, agus go ndearcadh go grinn a gcúram na cuallachta
éattreorachadh anaosta atá anois taobh ris mar Athair. Guidhim
sibh, a shuairc ionmhuin, ar leithscéal do ghlacadh ionn ar
scríobhadh chugaibh; agus deimhinidhim díbh nach glacuinn
an dánacht sin oram féin munadh mbeith an t-uasal
Mac Ualron; óir tug do aithne scríobhadh chugaibh, ag
meas, ó stadair féin Tomás do chómhairliughadh, nach raibhe
sin beo re n-éisteadh anois acht ribh-si. Ná síl, a shaoi, gur
cumadóireacht so, ní headh go deimhin, óir ar mbeith a
n-Áth Cliath don uasal shuas, chuir a onóir fios dá imsgin
oramsa agus d'aithne dhamh mar do scríobhas.



Anois, a sholásuidh na ndeoruighibh, má tá an sean-ghrádh
dílis úd do théith anallód bhur gcroidhe aguibh, ná bacadh
abhuinn, móin, ná slíabh sibh ón gcumhachtadh tug bhur
nDía féin díbh, ag cur a aithne a n-eagair id bhríathraibh
beoil más féidír, nó ad scríbhinn, agus cuir do bhang ar an
deorach bocht so a ghnáth-dhóluibh laothamhuil do léigean
a ndearmod agus na leinibh atá fo a chúram do smachtughadh
go hathaireamhuil agus a gcoingmhéil síos a n-umhladh go nach
néirgheodhagh a n-uabhar, agus fós tabhair fo deara air an tan
tífeas aon do na leinibh beagadh ag gul gan a dhéor féin do
thaisbéanadh d'aon aca, acht leigeadh air féin gur fíachmhar
'n-aghaidh a n-antoladh é; agus ós so do dhéanamh bu sughach
sáthach subháilceach sástadh an t-onórach shúas, Hester,
Maili agus
do sheirbhíseach fíor-umhal
an seal bhus
Tadhhg ua Neachtuin
Feb. 6, 1725.


L. 202


B 1725 18T
U Máire Ní Reachtagáin

"Roimhe an Airmhidneach Proinnsias Laighneach,
fáilteadh Mháire nuí Reachtagáin .i. bean
Taidhg uí Neachtuin"





Fáilteadh romhat go Duibhlinn daoineach,
'oideadh fhíre an fhíorchrádhbhadh,
'aoidhreadh ionnraic úir-thréid Íosa,
a chroídhe dhílis na hiolghrádhadh.



Reult eoluis as slighthibh
go dún naomhtha Dé dúileach,
Proinnsias pártach, gidh Laighneach,
a bhfhoidne is a n-úmhladh.



A Chéile cumainn an chóirchreideamh
a tteagasg is a bhfuighleadh,
míle fáilteadh rómhat, a chumainn
go hÁth ionmhuin Duibhlinn daoineach.



Abhrán
Dia do bheathadh, a charadh 's a chéile an ghrinn;
Dia do bheathadh go cathair an Bhearladh bhinn;
cían do bheathadh sul rachair a gcria ná 'gceill
iarradh is aisgeadh do Mhailidh bhocht féin, a chuim, etc..


L. 203


B 1726 18T
U Tadhg Ó Neachtain




A bhollsaire bhinn-ghlóruidh an Fhír-Dhé,
Ba gnás ag Gaoidhil-fhine cíocras na n-ocrach do shásughadh
a bhfhéile thíorramhuil ghnáth-thabharrthach a n-uile gcroidhe
agus inntinn agus aigne, re ar méaduigh a gclú síorruidhe ar feadh
iomlán na críostuidheachta is gach rann don domhan. Is


L. 204


follus so os líonmhúireacht óstásaibh nó aoidh-thearmonnaibh
na Fódhla do gach tíorrthach agus gach coigcrích; agus ní amháin
biadh an chuirp dáltuidh do na deoruidhibh romhráidhte
acht beathadh fhíre na h-anama, agus sin ré h-áilgheas dhíadha
aoidhrighibh Dé do léig iad féin oidhche agus lá do
shódh-lásughadh gach deoruigheach dearóil, tíorrdha no danarrdha.



A shaoi, ráinic clú millseacht bhréithribh an teagaisg
Críostuidhe atá anois dá dheóladh a n-Uladh go hÁth Cliath,
agus gidh iomdha grim sáir-mhilis ag fuireann na h-áite céadna,
ní leith-líonta iad gan an bheathadh neamhdha sin agaibh-si
do bhlas agus ré bhur ttoil, 'Airmhidhnidh ionmhuin ionnraic,
dá ndáiltigh an fhleith neamhdha dhíadha chéadna re biadha
na n-aineoluighibh go n-athfhillfidhe é mar an gcorn Bhalair
agus mar scoráid Lughaidh ris an mbuadha gcéadna do dáladh í,
is é sin, gan grim dá thoradh 'laghadughadh; agus tuille oile,
do admháil cumuinn na cóigeadh sin ba reul eoluis cill agus tuatha
re linn oineagh na h-Éireann, anois re h-umhlacht croídhe
aisgim bhur mbeannacht agus ciontuighim mé féin ionn mo
dhánacht ag scríobhadh chugaibh, an ní nach ndéanainn
munadh mbeith deagh-chlú bhur mór-shubháilceadh do
sanntuidh ré éistighthibh agus go mór-mhór re do sheirbhíseach
rodh-umhal,
Tadhg ua Neachtuin.
Iuil 2, 1726.




"Ó Baothán binn, an beartach suairc,
a thulach Teamhrach do ro-ghluais;
bhus saoi an Seaán, bhus uasal méin,
Mac an Bheathadh a chraobh cheinéil."




L. 205



"Aug. 21, 1726. Ar scríobha ó Phortláirge ris an uasal
Pól Céitin chum Seáin Ua Baotháin a n-Áth Cliath dúan ionna
raibhe trí rainn agus abhrán ag aisge ar an Seán thuas a ghuidhe 'chur
chum Día re Tadhg agus Díarmuid 'threisiughadh a n-aghaidh Gaill
go scaoilfidh a ngeimhleach, do freagra Pól ó Áth Cliath ar an modh
so":



U 0245

Buidheach Diarmuid 's as buidheach Tadhg
dhíbh, agus Seán, a Phóil chléibh,
air h'aisge, 'shaoi, go ttig' tar tuinn
oighreadh an fhuinn, ua na Séam.


L. 206


Lá agus oidhche air Dhía na ndúl
cuir-si riom do ghuidhe ghéar;
gheabhair éisteacht ó Rígh na rann
an mac fa fann bheith turtach tréan.



Gheabhair fós réad do fhuireann chlíar
beannacht Dhía do chlanna Gaodhul -
do chompáin dil ataoim do rádh
is Croistian, thráth, an tsuilbhir shéimh.



Oir is í féin an ríaghan óg
do thriall dá deoin go Salomh saoi;
sibh-si an Salomh, a Phóil chléibh;
beannacht Dhé for an días!



Beannacht fós do do chrobhthuinn clíar,
ó Áth Cliath is buidheach díobh:
a n-impidhe ghéar ar Mhuire mhór
Gaoidhil a sódh bheith go buidheach, etc..



Meadhair is macnais a ttalamh íath Éireann,
is Gaill dá leadradh ag lannadh 's gaoi Ghaodhuluibh,
Tadhg 'n-a sheasamh 'sa chloidhiomh go rígh-réimeach,
's Diarmuid ag casgairt aicmeadh an bhaoth-Bhéarla!
Aisge Sheáin.



B 1726c 18T
"Fáilteadh Sheáin Uí Bhaotháin roimh Phóil Céitin".



Dia do bheathadh, a chuid mo chuim,
Dia do bheathadh go daoineach Duibhlinn,
Dia do bheathadh a bhfáilteadh is céad
a scannrugh mhórdha an mhóiréag'.


L. 207


A Ghaiscidh chródha, 'fhir chlaoiteadh an bháis,
do chriothnuigh an t-éag re h-uathbhás,
so fód thúairim an corn so lán
re "Dia do réidhteach," a roghrádh.



Ath-chorn lán don ghrís gan ghruig
do Christian nár dhleacht a dhearmad,
don stuadh mhaerdha, don mhálladh mhín,
íc-liaigh pártach mo Phóilín.



Abhrán
A Phóil chléibh, na céada fáilteadh romhat
re póg mo chléibh dod bhéilbhinn bhláith-cheart chóir;
is dóigh go mbéidhmíd aerach sástadh ó bhrón,
do dheóin Dé mar d'éirghe ó bhás mo Phól.


L. 208


B 1728 18T
U Tadhg Ó Neachtain



"Tadhg Ó Neachtuin, Domhnach na Trionnóide, Iún 16, 1728."



Á algadh árdamharcach alt,
bhile buan bithbheannuighthe bláth,
Choimhdhe chómhachtaidh chóir chaoimh,
díanaidh do dhíon do dháimh.



Eirghe, éist éagnach Éireann, éist;
feartaibh fíor for a fonn fras,
gluais gó gastadh, 'Ghuís gan ghruig,
'Shíoth shoineanntadh, h-uile-shearc.



Íosa ionmhuin, Íach innsidh Ír,
luibh leighis leag léar lot,
musgail mheanmhuin, 'Mhic Mhuire Mhóir,
neartaidh nóit, ná nochtaidh nocht



Ó oirdheirc ol-chobhrach oc,
Phlúr pártach Pharrthais phuirt,
reachtaidh rinn, rae ríanach riodh,
samhrach suthain, sealbhughadh suilt.



Tearmonn tairbheach Thríonnóite, taom,
'Uain uasail um uabhar uilc
bhacas crostacht deamhnuighe díom;
an Ógh éarlach um íc a n-alt.
A algadh.

19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Royal Irish Academy
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services