Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Thall 's i bhfus i dTír Chonaill</title><author><name type="main">Cú Uladh</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1902_01_25_753</note>
                         <note type="L">753</note>
                         <note type="B">1902</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1902_01_25_753</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Cú Uladh</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Thall 's i bhfus i dTír Chonaill</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1902</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>THALL 'S I BHFUS I dTÍRCHONAILL</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>B'fhéidir go bhfuil roinnt dod' chuid léighthóirí nar</span>
<lb n="6"/><span>bhfios dóibh cad fáth ar tugadh Tírchonaill ar Thírchonaill</span>
<lb n="7"/><span>ar dtus.  B'fhéidir nachar fios dóibh go cruinn cé hé</span>
<lb n="8"/><span>Conall nó goidé an bhaint a bhí aige le Tírchonaill.</span>
<lb n="9"/><span>Ba mhac do Niall Naoi nGiollaigh .i. Árd Rí Éireann, an</span>
<lb n="10"/><span>Conall sin.  Marbhadh Fiacha, oide Chonaill le muintir</span>
<lb n="11"/><span>na dtuaithe sin, agus chuaidh Conall agus a thriúr dearbhráthrach</span>
<lb n="12"/><span>agus sluagh mór leo, gur imir siad díoghaltas ar lucht</span>
<lb n="13"/><span>marbhtha Fhiacha.  Chan eadh sin uilig é, acht dalta na</span>
<lb n="14"/><span>Sacsanaigh, san aimsir seo, ghreamaigh na ceithre dearbh-</span>
<lb n="15"/><span>rathacha do'n méid é sin, agus nuair a roinn siad é bhí dúthaigh</span>
<lb n="16"/><span>mhaith ag gach aon dhuine aca.  Fuair Eoghan léab</span>
<lb n="17"/><span>talmhan ar oirthear na dúithche ar ghabhadh agus mar gheall</span>
<lb n="18"/><span>ar a cheannas tugadh Tír-Eoghain ar an dúthaigh sin go</span>
<lb n="19"/><span>dtí an lá indiu.  Fuair Conall Tírchonaill, acht amháin</span>
<lb n="20"/><span>an roinnt dí atá idir Loch Suiligh soir agus an Bearnas</span>
<lb n="21"/><span>Mór siar, agus idir an Lifear fá dheas agus Leitirceannain fá</span>
<lb n="22"/><span>thuaidh, agus tugadh an roinnt seo d'Enna agus tugadh Tír</span>
<lb n="23"/><span>Enna ar an tír seo, acht slugadh suas i dTírchonaill í</span>
<lb n="24"/><span>'sa deireadh.  Fuair Cáirbre dúthaigh dhó féin, ar an</span>
<lb n="25"/><span>deisceart, mar atá an Condae Sligigh anois ann.  Is</span>
<lb n="26"/><span>cosmhail nach raibh siad araon ró-shásta leis an méid a</span>
<lb n="27"/><span>fuair siad.  Tá dán fada ag Giolla Bríghde Mac</span>
<lb n="28"/><span>Conmidhe ag cur síos dúinn dáil agus conspóid do bhí</span>
<lb n="29"/><span>idir Conall agus Eoghan “a mullach Droma Cruachain”</span>
<lb n="30"/><span>(i n-aice na Liffire) fá dtaoibh de theorannaibh a gcuid</span>
<lb n="31"/><span>talmhan.</span></p>
<lb n="32"/>
<lb n="33"/><p><span>Is cosmhail nár chuir Naomh Pádraig i n-éadán lucht</span>
<lb n="34"/><span>gabhla talmhan (land grabbers) chomh trom is ghnímíd</span>
<lb n="35"/><span>ins na laethibh seo, óir inniseann an Giolla Bríghde</span>
<lb n="36"/><span>céadna dúinn i ndán eile, go dtug Naomh Pádraig</span>
<lb n="37"/><span>cuairt ar Chonall Gulban agus thug Baisdeadh dhó (bhí</span>
<lb n="38"/><span>Conall 'na Pháganach go dtí sin).  Níos mó na sin, thug</span>
<lb n="39"/><span>Naomh Pádraig pronntanas do Chonall, .i. sgiath agus</span>
<lb n="40"/><span>bachall mar chomharthaibh gur ceart dó bheith mar fhosgadh</span>
<lb n="41"/><span>agus dídion do chumhachtaibh na hEaglaise.  Do bhreacaigh</span>
<lb n="42"/><span>Naomh Pádraig san am céadna, sgiath Chonaill leis an</span>
<lb n="43"/><span>“mBachall Íosa” agus rinne comhartha na croiche naomhtha</span>
<lb n="44"/><span>uirri, agus thug gealladh do Chonall go bhfuighbheadh a shliocht</span>
<lb n="45"/><span>i gcomhnuidhe buaidh ar a náimhdibh dá n-iomchuróchadh</span>
<lb n="46"/><span>siad an comhartha so leo i dtroid chóir.  Is iomdha</span>
<lb n="47"/><span>uair rug sliocht Chonaill buaidh ó shoin, acht faraor is</span>
<lb n="48"/><span>iomdha uair fosda ar briseadh an cath orra.  B'fhéidir</span>
<lb n="49"/><span>go ndeárna siad dearmad de'n chroich no b'fhéidir nach</span>
<lb n="50"/><span>raibh an chúis chóir aca.  Ag Dia tá fhios.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>Cú Uladh</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Thall 's i bhfus i dTír Chonaill

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Thall 's i bhfus i dTír Chonaill

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
