Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear
Title
Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear
Author(s)
Conán Maol,
Pen Name
Conán Maol
Composition Date
1901
Publisher
An Claidheamh Soluis
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <!DOCTYPE TEI [ <!ENTITY hellip "…"> ]> <TEI><teiHeader type="text"> <fileDesc> <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title><author><name type="main">Conán Maol</name></author><respStmt> <resp>Electronic edition compiled by</resp> <name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name> </respStmt> </titleStmt><editionStmt> <edition> <note type="N">CS1901_06_29_241</note> <note type="L">241</note> <note type="B">1901</note> <note type="C">Prós</note> <note><p>Description of how and why changes were made</p></note> </edition> </editionStmt><publicationStmt> <publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher> <pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace> <pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_06_29_241</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor> <availability> <p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Conán Maol</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title></analytic><monogr> <title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint> </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc> </teiHeader> <text><body><div><p> <lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p> <lb n="2"/> <lb n="3"/><p><span>Tar Lear</span></p> <lb n="4"/> <lb n="5"/><p><span>Ba dhóich leat nách bhfuil aon bhaoghal go gcromfaidh</span> <lb n="6"/><span>na Francaigh agus na Sasanaigh ar phléasgadh a chéile, acht</span> <lb n="7"/><span>d'á leightheá sgéala do chuir tuarasgóir abhaile go</span> <lb n="8"/><span>Lúnduin uaidh an lá eile déarfá gur beag an ionn-</span> <lb n="9"/><span>taoibh atá ag Sasana as na Francaigh sin. Bíonn</span> <lb n="10"/><span>cabhlach mór loingeas le Seaghán ag seóladh i gcómh-</span> <lb n="11"/><span>nuidhe ins an Muir Toirrian atá idir an Eórpa is an</span> <lb n="12"/><span>Afric, agus tá roinn de loingeas na Fraince annsúd</span> <lb n="13"/><span>leis. Tá an tuarasgóir úd ag seóladh na fairrge</span> <lb n="14"/><span>leis an loingeas, agus deir sé go bhfuil faitchíos ar gach</span> <lb n="15"/><span>oifigeach mara go bhfuil na Francaigh ro-láidir annsúd.</span> <lb n="16"/><span>Is deacair a rádh cad do dhéanfaidh an Fhrainc, adeir</span> <lb n="17"/><span>sé, agus ba chóra dhíbhse ag baile a chur d'fhiachaibh ar an</span> <lb n="18"/><span>riaghaltas a thuilleadh longa cogaidh do sheóladh annso</span> <lb n="19"/><span>gan mhoill.</span></p> <lb n="20"/> <lb n="21"/><p><span>Do chromfadh na Sasanaigh ar gháirídhe, tá tamall ó</span> <lb n="22"/><span>shoin, fá na leithéid seo de bhioránach bhéal-sgaoiltheach,</span> <lb n="23"/><span>agus déarfaidhe leis an dtaoiseach sáile ins an Muir</span> <lb n="24"/><span>Toirrian srian do chur le n-a ghuth, acht ní mar sin</span> <lb n="25"/><span>dúinn indiu. Tá samhail in gach tor. Is cosmhail</span> <lb n="26"/><span>Seaghán bocht le fear go mbiadh cos tinn aige. Má</span> <lb n="27"/><span>thagann fear eile ag pramsáil i ngar dó critheann</span> <lb n="28"/><span>fear na coise tinne le heagla go saltaireóchar air.</span> <lb n="29"/><span>Á! a Bhóraigh ghránna bhainis an fuadar as Sheaghán, agus</span> <lb n="30"/><span>ní hiongnadh go n-abrainn an saoghal gur maith an</span> <lb n="31"/><span>sgéal é, mar ní h-áil le héinne' an buaileam-sgiath.</span></p> <lb n="32"/> <lb n="33"/><p><span>Chím ins na páipéaraibh go raibh an fear uallach soin</span> <lb n="34"/><span>Ímpire na nGearmánach ag tabhairt cómhráidh uaidh an</span> <lb n="35"/><span>lá eile. Deirthear ná'r thaithnigh sé sin go maith le</span> <lb n="36"/><span>cuid aca i Lúnduin. Cuirtear suim i gcaint an</span> <lb n="37"/><span>Ímpire sin, mar tá na sluaighte cogaidh aige. Deir</span> <lb n="38"/><span>sé go gcaithfear na Gearmánaigh do dhéanamh chómh</span> <lb n="39"/><span>láidir ar fairrge agus táid ar tír i gcás go mbiadh sé</span> <lb n="40"/><span>'na gcumas a gceart d'fhághail ar fud an domhain. Tá</span> <lb n="41"/><span>sé ag bagairt orm-sa, adeir fear na coise tinne.</span> <lb n="42"/><span>Creidtear go bhfuil machtnamh éigin ag gabháil thre</span> <lb n="43"/><span>aigne an Ímpire seo. Tá an iomad Gearmánach ag</span> <lb n="44"/><span>dul go hAmericá gach bliadhain agus is soth leis an Ím-</span> <lb n="45"/><span>pire nách bhfuil said suidhte i dteannta a chéile i dtír</span> <lb n="46"/><span>éigin fá bhrat na Gearmáine. Ní leis féin iad feasda</span> <lb n="47"/><span>acht le hAmericá agus níor bh'iongnadh go ndéanfadh sé</span> <lb n="48"/><span>seift éigin chum deireadh chur leis an méid sin. Tá</span> <lb n="49"/><span>an Sasanach ag briseadh talmhan agus b'fhéidir gurab é an</span> <lb n="50"/><span>Gearmánach do chuirfeadh an síol ann. Ba mhaith leis</span> <lb n="51"/><span>a ghatha do chur ins an Argentina i nAmericá theas acht</span> <lb n="52"/><span>bhiadh conspóid agus achrann aige leis na Státaibh Aon-</span> <lb n="53"/><span>tuighthe mar gheall ar sin, agus níor dheas an gnó bheith ag</span> <lb n="54"/><span>imreasgáil leis an mbeathadhach soin Seón. Thug sei-</span> <lb n="55"/><span>sean na mionna ná leigfeadh sé d'aon chúmhacht feasda</span> <lb n="56"/><span>seilbh do ghabháil ar soinn Americá thuaidh 'ná theas, agus ní</span> <lb n="57"/><span>fhuil sé i misneach aon aca a rádh leis, “cad é sin</span> <lb n="58"/><span>duit-se?”</span></p> <lb n="59"/> <lb n="60"/><p><span>Cónán Maol</span></p></div></body></text></TEI>
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services