Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title><author><name type="main">Conán Maol</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1901_06_01_177</note>
                         <note type="L">177</note>
                         <note type="B">1901</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_06_01_177</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Conán Maol</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Tar Lear</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Is guaiseach an gnó bheith ag iarraidh creidimh do</span>
<lb n="6"/><span>mhúineadh do dhaoinibh neamhriaghlach.  Chím ins an</span>
<lb n="7"/><span>bpáipéar laethamhail so agam gur mharbh fir chróna dhá</span>
<lb n="8"/><span>chéad Críosdaighe ins an tír mhór soin Brasíl i nAmericá</span>
<lb n="9"/><span>Theas.  Bhí tríur sagart ortha, agus mná riaghalta, agus bhailigh</span>
<lb n="10"/><span>na fir chróna timcheall Thíghe Dé faid do bhí an</span>
<lb n="11"/><span>t-aifrionn 'gá rádh, agus do chromadar go fealltach</span>
<lb n="12"/><span>obann, ar an bpobul do lámhach.</span></p>
<lb n="13"/>
<lb n="14"/><p><span>Iodáiligh do b'eadh furmhór an phobuil ud, agus marbhuigheadh</span>
<lb n="15"/><span>iad uile go léir gan mhoill, mar nách raibh sgáth 'ná arm</span>
<lb n="16"/><span>aca le n-a gcosaint féin.  Do sheól riaghaltas na</span>
<lb n="17"/><span>Brasíle saighdiúirí chum na háite, acht is beag an</span>
<lb n="18"/><span>mhaitheas é doíbh siud atá ar lár.  Go ndéinidh Dia</span>
<lb n="19"/><span>trocaire ortha.  Is i gcuige Mharanhao do thuit an bheart</span>
<lb n="20"/><span>mharbhthach soin amach, agus ní dócha go raibh aon chúis ag na</span>
<lb n="21"/><span>fir chróna ar bpobul úd acht le fuath dh'á gcreideamh.</span></p>
<lb n="22"/>
<lb n="23"/><p><span>Is iongantach an tír an Bhrasíl seo, is beag nách</span>
<lb n="24"/><span>bhfuil sí chómh mór leis na Státaibh Aontuighthe i</span>
<lb n="25"/><span>nAmerica thuaidh, acht ní fhuil an ceathramhadh cuid de</span>
<lb n="26"/><span>dhaoinibh innte, agus ní chloisimíd an oiread trácht tháirse</span>
<lb n="27"/><span>agus chloistear ar na Státaibh.  Togha-riaghaltas is</span>
<lb n="28"/><span>eadh í ar nós na Stát, gidh gur Impireacht do b'eadh</span>
<lb n="29"/><span>í go dtí le deidheannaighe, acht thiomáin na háiteóirí</span>
<lb n="30"/><span>amach an tImpire Dom Pedro, agus fuair sé bás ins an</span>
<lb n="31"/><span>Spáinn.  Ba dhathamhail an fear é breis agus fiche bliadhan</span>
<lb n="32"/><span>ó shoin nuair do thug sé cuairt ar lochaibh Chille-hÁirne.</span></p>
<lb n="33"/>
<lb n="34"/><p><span>Tá na haibhne is 'mó ar domhan ins an tír úd, agus tá</span>
<lb n="35"/><span>na fásaigh cois na haibhnibh anmhí-fholláin.  Do b'iad na</span>
<lb n="36"/><span>Poirtigígh do fuair amach ar dtúis í cheithre chéad</span>
<lb n="37"/><span>bliadhan ó shoin-máirnéalaigh thréana do b'eadh na</span>
<lb n="38"/><span>Poirtigígh sin aon uair amháin.  Fuair na Spáinnigh</span>
<lb n="39"/><span>greim uirthe ar feadh tamaill, bhí seilbh le seal ag na</span>
<lb n="40"/><span>dúisigh innte, fuair Poirtigígh arís eile í, agus táid siad</span>
<lb n="41"/><span>go léir sgartha léi indiu.  Is mór é a saidhbhreas</span>
<lb n="42"/><span>idir miotal agus maoin acht caithfear saothar do dhéanadh</span>
<lb n="43"/><span>le n-a cur chum cinn.</span></p>
<lb n="44"/>
<lb n="45"/><p><span>Is iomdha tír fhairsing seachas an Brasíl seo atá ins</span>
<lb n="46"/><span>an Americá Thear.  Tá togha-riaghaltas eile darab</span>
<lb n="47"/><span>ainm Argentine láimh léi, agus i mBeunos Aires, príomh-</span>
<lb n="48"/><span>chathair na tíre sin, atá an dream Éireannach is</span>
<lb n="49"/><span>céimeamhla agus is creideamhnaighe d'á bhfuil dia thall de</span>
<lb n="50"/><span>loch.  Cuireann teas-ghrádh na buidhne úd iongnadh agus</span>
<lb n="51"/><span>áthas orainn-ne i nÉirinn.  Tuillid a leithéidibh siúd</span>
<lb n="52"/><span>an buaidh, agus d'á fhaid ó thír ghlas na hÉireann atá a</span>
<lb n="53"/><span>n-áit cómhnuidhthe beidh teanga agus nósa na sinnsear ag</span>
<lb n="54"/><span>sliocht a sleachta.  Deirthear go bhfuil amhras ag Impire</span>
<lb n="55"/><span>na nGearmánach ar an Argentine.  D'oirfeadh sí go</span>
<lb n="56"/><span>maith do'n Ghearmáin acht d'á ghéire a ndúil innte ní</span>
<lb n="57"/><span>bheidh sí aca gan cogadh, agus ní fhuil aon fhonn ar an Impire</span>
<lb n="58"/><span>an saithe beach atá annsúd do dhúiseacht.  Bhiadh sé</span>
<lb n="59"/><span>riachtanach ar na Státaibh Aontuighthe cur na choinnibh</span>
<lb n="60"/><span>ní h-ar son na nArgintíneach é, acht ar a son féin.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>Conán Maol</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
