Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear
Title
Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear
Author(s)
Conán Maol,
Pen Name
Conán Maol
Composition Date
1901
Publisher
An Claidheamh Soluis
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <!DOCTYPE TEI [ <!ENTITY hellip "…"> ]> <TEI><teiHeader type="text"> <fileDesc> <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title><author><name type="main">Conán Maol</name></author><respStmt> <resp>Electronic edition compiled by</resp> <name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name> </respStmt> </titleStmt><editionStmt> <edition> <note type="N">CS1901_05_18_145</note> <note type="L">145</note> <note type="B">1901</note> <note type="C">Prós</note> <note><p>Description of how and why changes were made</p></note> </edition> </editionStmt><publicationStmt> <publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher> <pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace> <pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_05_18_145</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor> <availability> <p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Conán Maol</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title></analytic><monogr> <title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint> </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc> </teiHeader> <text><body><div><p> <lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p> <lb n="2"/> <lb n="3"/><p><span>Tar Lear</span></p> <lb n="4"/> <lb n="5"/><p><span>Is ait an teanga an Béarla soin. Féach ar an</span> <lb n="6"/><span>bhfocal soin “stale.” Is ionann an focal soin nó</span> <lb n="7"/><span>“leamh,” agus deir páipéir Shasana go bhfuil an tArm ins</span> <lb n="8"/><span>an Aifric Theas “stale.” Do chloisinn mná-tighe 'gá</span> <lb n="9"/><span>rádh, nuair do bhíonn bainne gann i ndeire na bliadhna,</span> <lb n="10"/><span>d'á gcuirfeá im chuiginne i soightheach, go dtiocfadh</span> <lb n="11"/><span>droch-bhlas nó blas leamh air. Acht ní dócha gurab é sin</span> <lb n="12"/><span>brígh an fhocail úd ins na páipéaraibh gallda, mar ní</span> <lb n="13"/><span>chreidim go n-itheann an Bórach soin na saighdiúirí i n-aon</span> <lb n="14"/><span>chor. Bha dhóich liom go bhfuil na páipéir sin ag iarraidh</span> <lb n="15"/><span>a ráite go bhfuil an faobhar bainte de'n tsaighdiúir</span> <lb n="16"/><span>bhocht, nó an fuadar bainte as, agus gur mithid é thabhairt</span> <lb n="17"/><span>abhaile.</span></p> <lb n="18"/> <lb n="19"/><p><span>Do réir mar do chloisim ní haon mhaitheas do Sheaghan</span> <lb n="20"/><span>bheith ag seoladh saighdiúirí amach. Ní fhuil ann acht fá</span> <lb n="21"/><span>mar do bheitheá ag taosgadh uisge ar chriathar. Ní</span> <lb n="22"/><span>fhuil slat de'n Transbhaal i seilbh Sheagháin acht an</span> <lb n="23"/><span>bóthar iarainn agus dó nó trí bhailtíbh ar an mbealach</span> <lb n="24"/><span>soin, agus do réir a áirimh féin do chaill sé sé chéad fear</span> <lb n="25"/><span>agus trí fichid oifigeach ar feadh an Abráin seo thart. Tá</span> <lb n="26"/><span>na mílte fear aige acht mar sin féin ní fuláir dóibh</span> <lb n="27"/><span>bheith 'na sluaightibh móra fíche míle fear, agus fuireach i</span> <lb n="28"/><span>gceann a chéile. Tá na Bóraigh 'na ndreamaibh beaga</span> <lb n="29"/><span>agus bíd ag faire ar shluagh mhór, líonmhar, de'n tsaghas</span> <lb n="30"/><span>soin, agus ag baint greama thiar, thall agus i dtosach asda.</span> <lb n="31"/><span>Tá sgannradh ar na saighdiúiríbh rómpa agus ní bhuaidhfear go</span> <lb n="32"/><span>deó ar na Bóraigh má bheidheas biadh agus piléir aca. Tá</span> <lb n="33"/><span>Seaghán ar a lándícheall ag iarraidh an easbadh soin do</span> <lb n="34"/><span>chur ortha acht níor eirigh leis fós, agus tá deóir agus gorta agus</span> <lb n="35"/><span>fuil 'na sruthaibh agus osnaidhe an bháis ins an Aifric Theas</span> <lb n="36"/><span>i gcás go mbiadh síoda ar chailleachaibh Lúnduin. Tá</span> <lb n="37"/><span>an beathadhach allta ann go sleamhain beathaighthe agus poit</span> <lb n="38"/><span>ar an bhfiolar fola.</span></p> <lb n="39"/> <lb n="40"/><p><span>Thug Dlecassé, príomh-fheisire na Fraince, cuairt</span> <lb n="41"/><span>air San Petersburg an lá eile, agus bhí cómhrádh fada aige</span> <lb n="42"/><span>le tSár na Rúise agus a chómhairleóirí. Is truagh nách bhfuil</span> <lb n="43"/><span>fhios agam, adeir Seaghan, cad do bhí aca 'gá rádh. Ní</span> <lb n="44"/><span>baoghal dó aon aca súd fós mar ní chuirfid isteach air</span> <lb n="45"/><span>i dtaobh cogadh na mBórach, acht ceapaim go rabhadar</span> <lb n="46"/><span>ag caint le chéile cad í an chuma do b'fhearr chum na</span> <lb n="47"/><span>Síneach do sgrios. Táid siad lán tsásta go bhfuil</span> <lb n="48"/><span>Seaghan i n-achrann leis an mBórach agus nách féidir leis a</span> <lb n="49"/><span>rádh leó féin “tabhair domhsa roinn bheag de thoradh na</span> <lb n="50"/><span>gaduidheachta.” Chonách soin ar na Sínigh bhuidhe, mhaola,</span> <lb n="51"/><span>ní chabhrughid siad le chéile. Tá an oiread aca ann agus</span> <lb n="52"/><span>do stracfadh an ionathar as na hEórpaigh sin. Tá, an</span> <lb n="53"/><span>chuid is lúgha dhe, trí fichid milliún fear aca ann. Fir</span> <lb n="54"/><span>láidre chumasacha is eadh iad leis. Ní fhuil uatha acht</span> <lb n="55"/><span>stiúrthóir, De Bhet buidhe, maol, muc-earballach, súl-</span> <lb n="56"/><span>fhadach.</span></p> <lb n="57"/> <lb n="58"/><p><span>Conán Maol</span></p></div></body></text></TEI>
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services