Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Malairt Éadaigh, Malairt Aignidh</title><author><name type="main">Méarthóg Guill</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1900_05_05_113a</note>
                         <note type="L">113</note>
                         <note type="B">1900</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1900_05_05_113a</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Méarthóg Guill</author><title>Malairt Éadaigh, Malairt Aignidh</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1900</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>MALAIRT ÉADAIGH, MALAIRT AIGNIDH</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>(Gaedhilg Chonndae Mhuigheó)</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Niallghus - Céad fáilte rómhat, a Chathail.</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>Cathal - Go mbadh h-é dhuit.</span></p>
<lb n="8"/>
<lb n="9"/><p><span>N. - Cé an chaoi i bhfuil tú 'fagháil do shláinte</span></p>
<lb n="10"/>
<lb n="11"/><p><span>? Is</span>
<lb n="12"/><span>fada anois ó chonnaic mé thú.</span></p>
<lb n="13"/>
<lb n="14"/><p><span>C. - Ní'l mé acht go réasúnta. Tá mé léis taoim</span>
<lb n="15"/><span>tinnis a chur díom.</span></p>
<lb n="16"/>
<lb n="17"/><p><span>N. - 'Ndomhnach, 's leór duit é i gcomhnaidhe. Cé an</span>
<lb n="18"/><span>rath atá ar MhacGhiollarna?</span>
<lb n="19"/></p>
</div>
<pb n="114"/>
<div><lb n="20"/><p><span>C. - Tá sé bocht annróiteach. Dheamhan sgealb aige</span>
<lb n="21"/><span>acht ag cur an lae indiu 'un an lae amáraigh (i mbárach).</span></p>
<lb n="22"/>
<lb n="23"/><p><span>N. - Agus cé an rath atá ar a chlainn?</span></p>
<lb n="24"/>
<lb n="25"/><p><span>C. - Dheamhan rath ná rathamhnas orthu.</span></p>
<lb n="26"/>
<lb n="27"/><p><span>N. - Is mór an t-iongantas sin. Ná, thug sé oideas</span>
<lb n="28"/><span>maith dóibh.</span></p>
<lb n="29"/>
<lb n="30"/><p><span>C. - Bheith sé ní b'fhearr sa tsaoghail, dá gcuireadh sé</span>
<lb n="31"/><span>amach ar a' gcrochar iad an lá chuir sé 'un sgoile iad.</span></p>
<lb n="32"/>
<lb n="33"/><p><span>N. - Ó bú! cé r'd a rinne siad, nó goidé an t-adhbhar</span>
<lb n="34"/><span>ar ubhairt tú é sin?</span></p>
<lb n="35"/>
<lb n="36"/><p><span>C. - A dhearbhráthair mo chroidhe! Leig 'ugat an</span>
<lb n="37"/><span>sgéala. D'íoc sé gach a b'fhiú don tsaoghal é as a</span>
<lb n="38"/><span>mhac is sine le árd-oideas na tíre-thabhairt dó agus</span>
<lb n="39"/><span>cúrsaidhe an chuid eile dhá chlainn, tá an fán orthu.</span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p><span>N. - Lean leat faoi n-a mac is sine. Cé rud a</span>
<lb n="42"/><span>d'éirigh leis, léis an árd-léighinn a fuair sé.</span></p>
<lb n="43"/>
<lb n="44"/><p><span>C. - Nuair a tháinic sé a bhaile ón sgoil lóisdín, ní</span>
<lb n="45"/><span>raibh sé i n-ann tada dhéanamh faoi'n mbaile, tar éis a</span>
<lb n="46"/><span>athair a mhaoin shaoghalta a íoc as agus bhí sé chomh péacalach</span>
<lb n="47"/><span>sin agus nach gcaithfeadh sé aon snáith éadaigh dá ndéan-</span>
<lb n="48"/><span>faidhe insa tír i rugadh é. Thoisigh sé ag ól biotáilte</span>
<lb n="49"/><span>agus a caitheadh tobac, gur sgrios sé athair ó theach 's ó</span>
<lb n="50"/><span>theinidh.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>N. - Tá sin dona go leór, acht ní'l nídh dhá dhonacht, nách</span>
<lb n="53"/><span>dtiocfadh a bheith níos measa.</span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>C. - Léis a thidheacht a bhaile ó sgoil ní leigfeadh sé</span>
<lb n="56"/><span>dhá athair an chasóg bhréidín a chaitheadh, mar bhíodh na</span>
<lb n="57"/><span>seóiníní a bhí ina chuideachta insa gcoláisde a' magadh</span>
<lb n="58"/><span>faoi na casógaibh bréidín, agus mheas sé go raibh sé féin</span>
<lb n="59"/><span>ina leath-bhoicín uasal, mar gheall ar a' gculaidh a bhí sé</span>
<lb n="60"/><span>chaitheadh a fuair sé anall thar muir. Agus bhí 'athair</span>
<lb n="61"/><span>chomh sónta agus gur chaith sé dhe an t-éadach bhí te teólmhar</span>
<lb n="62"/><span>agus gur thoisigh sé caitheadh sean-ghioblachaidhe cadáis a'</span>
<lb n="63"/><span>dhéanamh aithrise ar a mhac.</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>N. - Agus a dhearbhráthair mo chroidhe! ar i Sasanaibh</span>
<lb n="66"/><span>a rinneadh an chulaidh do'n athair?</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>C. - Ní headh, a ghrádh. Ní raibh fios a airde ná a</span>
<lb n="69"/><span>leithid aca i Sasanaibh.</span></p>
<lb n="70"/>
<lb n="71"/><p><span>N. - Agus i nÉirinn a rinneadh mar sin í?</span></p>
<lb n="72"/>
<lb n="73"/><p><span>C. - Go deimhin is ann.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>N. - Agus cé an táilliúr a rinne dhó í?</span></p>
<lb n="76"/>
<lb n="77"/><p><span>C. - Innseó' mé sin duit anois. Tháinic ceannaidhe</span>
<lb n="78"/><span>mála tamaillín beag ó shoin 'un a leitheide seo do bhaile</span>
<lb n="79"/><span>mór agus chuir sé faoi insa mbaile mór sin, agus bhí sé</span>
<lb n="80"/><span>fagháil na gciomachaidhe anall as Sasanaibh, agus trácht</span>
<lb n="81"/><span>mór a fuair sé orthu ó na seóiníní.</span></p>
<lb n="82"/>
<lb n="83"/><p><span>N. - Agus a raibh snáith ar bith d'éadach na hÉireann</span>
<lb n="84"/><span>ag a gceannaidhe mála so?</span></p>
<lb n="85"/>
<lb n="86"/><p><span>C. - Ni raibh aon dath ina shiopa a bhain do Éirinn.</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>N. - Agus nach mór a' t-iongantas go bhfuair sé</span>
<lb n="89"/><span>trácht ar a chuid earraidhe.</span></p>
<lb n="90"/>
<lb n="91"/><p><span>C. - Fuair maise. Agus, acht beag go bhfuair ní</span>
<lb n="92"/><span>bheith sé chomh saidhbhir agus tá sé. Níor b'fhiú cúig phunnta</span>
<lb n="93"/><span>é nuair a chuir sé faoi annsin i dtoiseach, agus is fiú na</span>
<lb n="94"/><span>céadta punnt anois é. Agus lucht na siopaidhe eile</span>
<lb n="95"/><span>bhí a' díol abhrais na hÉireann, b'éigean dóbhtha a</span>
<lb n="96"/><span>gcaitheadh ar a bhfaradh agus sgríobhadh go Sasanaibh i</span>
<lb n="97"/><span>gcoinne na sean-chiomachaidhe mar bhí an ceannaidhe</span>
<lb n="98"/><span>mála.</span></p>
<lb n="99"/>
<lb n="100"/><p><span>N. - Agus cé an t-adhbhar a ndearna siad sin?</span></p>
<lb n="101"/>
<lb n="102"/><p><span>C. - Mar bhí caonach liath ar éadach na hÉireann le</span>
<lb n="103"/><span>chomh fada 's bhí siad ina siopaidhe gan a gceannacht</span>
<lb n="104"/><span>uatha.</span></p>
<lb n="105"/>
<lb n="106"/><p><span>N. - Is bocht an cás é sin i dtír Ghaedhealach, acht</span>
<lb n="107"/><span>innis dom faoi chulaidh an athar.</span></p>
<lb n="108"/>
<lb n="109"/><p><span>C. - Innseóchaidh. Thug an seóinín athair leis go</span>
<lb n="110"/><span>dtí teach an cheannaidhe mhála agus cheannuigh sé culaidh úr</span>
<lb n="111"/><span>ón bhfearra go diúra. Agus nuair a chuir an t-athair</span>
<lb n="112"/><span>an culaidh air féin, dhearc sé insa sgáthan, agus níor</span>
<lb n="113"/><span>aithnigh sé é féin. Shíl sé go raibh a cholann cumtha</span>
<lb n="114"/><span>i gcuma árd-rí, agus nuair a tháinic sé a bhaile, thoisigh sé</span>
<lb n="115"/><span>a comháirleagan na gcomhursanaidhe bhí ina thimcheall</span>
<lb n="116"/><span>culaidh éadaigh fhagháil mar a chulaidh féin, agus éadach</span>
<lb n="117"/><span>bródhach na hÉireann a chaitheadh i leithrighe, agus go raibh</span>
<lb n="118"/><span>siad mí-chodruigheannta gan bláth gan slacht, agus go</span>
<lb n="119"/><span>n-aithneochaidhe iad i gcumhlódar ar bith a mbeith siad</span>
<lb n="120"/><span>ann mar gheall ar na héadaigh a bheith siad a chaitheadh.</span></p>
<lb n="121"/>
<lb n="122"/><p><span>N. - Agus a' raibh na comhursanaidhe chomh cámásach</span>
<lb n="123"/><span>sin agus gur ghlac siad a chomhairle?</span></p>
<lb n="124"/>
<lb n="125"/><p><span>C. - Bhí an faras-bárr aca.</span></p>
<lb n="126"/>
<lb n="127"/><p><span>N. - Agus cé an cineál Éireannaigh iad sin?</span></p>
<lb n="128"/>
<lb n="129"/><p><span>C. - Éireannaigh tá déanamh a ndíchill gach uile nidh</span>
<lb n="130"/><span>a bhaineanns dhár dteangaidh agus dhár dtír a dhíbirt as</span>
<lb n="131"/><span>Éirinn duth agus dath. Agus Éireannaigh iad nach gcuimh-</span>
<lb n="132"/><span>nigheann ar an díoghbháil tá na ceannaidhthe mála</span>
<lb n="133"/><span>dhéanamh don tír, agus is measa na hÉireannaigh sin ná na</span>
<lb n="134"/><span>ceannaidhthe mála féin.</span></p>
<lb n="135"/>
<lb n="136"/><p><span>N. - Tá an ceart agad, a fhir chroidhe, agus innseo mé</span>
<lb n="137"/><span>dhuit an t-adhbhar. Síleann na hÉireannaigh bhréige</span>
<lb n="138"/><span>seo nuair fhaghann siad culaidh éadaigh déanta deas</span>
<lb n="139"/><span>cuimsre nach i nÉirinn atá siad chor ar bith, gur</span>
<lb n="140"/><span>goideadh Éire uainn agus go bhfuil siad ina Sasanaigh</span>
<lb n="141"/><span>úr-nua. Agus dá gcoinneó'dh siad ó na ceannaidhthe</span>
<lb n="142"/><span>mála agus gan a gcuid éadaigh do cheannacht, chaithfeadh</span>
<lb n="143"/><span>siad Oileán glas na naomh fhágáil agus imtheacht ar</span>
<lb n="144"/><span>a n-ais cebé áit a dtáinic siad as. Acht ní amhlaidh</span>
<lb n="145"/><span>atá sé. Comhthigheach ar bith a chuirfeas faoi insna</span>
<lb n="146"/><span>bailte móra ar fud Éireann agus thoiseóchas a' díol</span>
<lb n="147"/><span>earraidhe ar bith a bhaineanns do Shasanaibh, ní bheidh</span>
<lb n="148"/><span>siad i n-ann freasdal ar an lárm daoine a bhéas ina</span>
<lb n="149"/><span>siopaidhe leis an trácht fhaghann siad ar a gcuid</span>
<lb n="150"/><span>earraidhe.</span></p>
<lb n="151"/>
<lb n="152"/><p><span>C. - Nach bhfuil 'fhios agad maith go leór nach bhfuil</span>
<lb n="153"/><span>aon splannc insa gcuid is mó do na hÉireannaigh</span>
<lb n="154"/><span>atá againn an t-am tá i láthair? Ní'l bruithean ná</span>
<lb n="155"/><span>griongal ionntu agus tá siad a' déanamh a ndíchill báis</span>
<lb n="156"/><span>agus beatha le bheith ar aon chuma agus ar aon ghléas leis na</span>
<lb n="157"/><span>Sasanacha, agus gach nídh a bhaineas do Éirinn a</span>
<lb n="158"/><span>thréigeadh agus a dhíbirt.</span></p>
<lb n="159"/>
<lb n="160"/><p><span>N. - Tá an cheart agad, a Chathail. Agus dá mbeith</span>
<lb n="161"/><span>siad meabhrach fad-cheannach, agus smaoineadh anois agus</span>
<lb n="162"/><span>aríst ar a' méid airgid atá siad a chur go Sasanaibh</span>
<lb n="163"/><span>gach uile bhliadhain ar shon na n-earraidhe atá siad</span>
<lb n="164"/><span>fhagháil as, d'fheicfeadh siad an díoghbháil atá siad a'</span>
<lb n="165"/><span>dhéanamh do Éirinn agus dóibh féin agus dá sliocht 'na ndiaidh.</span>
<lb n="166"/><span>Acht ní mar sin atá. Tá iarpais nimhe neanntaidhe i</span>
<lb n="167"/><span>gcroidhe gach fir aca i n-aghaidh abhrais agus sean-ghnás na</span>
<lb n="168"/><span>hÉireann, an méid a theastuigheanns uatha. Sacs-</span></p>
</div>
<pb n="115"/>
<div><lb n="169"/><p><span>bhéarla na Sasanach i n-áit ar nGaedhilge, ciomachaidhe</span>
<lb n="170"/><span>na Sasanach i n-áit ar mbréidín, agus miodamais na</span>
<lb n="171"/><span>Sasanach i n-áit ar mbeatha sultmhaire - agus ó thoisigh na</span>
<lb n="172"/><span>miodamais sin a' tidheacht go hÉirinn, tháinic 'ch uile</span>
<lb n="173"/><span>chineál pláighe aicíd agus galra le n-a linn, ar a' gcaoi</span>
<lb n="174"/><span>go bhfuil na daoine atá a' déanamh úsáide don mhioda-</span>
<lb n="175"/><span>mas sin ina snagairí caoine mí-fholláine, a' sgreadghail</span>
<lb n="176"/><span>le doigheachaibh fiacal le tocht fhuail agus galra creathach</span>
<lb n="177"/><span>le seilide saigheamh agus fiabhras croidhe - agus le dhá fhocal</span>
<lb n="178"/><span>a chur i n-aon fhocal amháin, ní'l aon ghalra faoi ríogh-</span>
<lb n="179"/><span>achta na gréine nach bhfuil i nÉirinn ó thoisigh na mioda-</span>
<lb n="180"/><span>mais agus na preabhaois a' tidheacht ó Shasanaibh.</span></p>
<lb n="181"/>
<lb n="182"/><p><span>C. - Tá an ceart agad, a Niallghus. D'ith mé fhéin</span>
<lb n="183"/><span>beagán do na miodamais an oidhche faoi dheireadh, agus</span>
<lb n="184"/><span>hobair nach bhfuair mé bás le doigh imleacáin i rith na</span>
<lb n="185"/><span>hoidhche, agus geallaim duit nach mblaisfidh mé dóibh arís,</span>
<lb n="186"/><span>fad 's beó mo cheann. Agus i dtaobh na n-éadach atá</span>
<lb n="187"/><span>siad a chaitheadh, nuair gheobhadh siad cith fearthanna,</span>
<lb n="188"/><span>sriocann siad agus bíonn siad chomh giortach agus nach dtig</span>
<lb n="189"/><span>leóbhtha a gcaitheadh thar dhá mhí; agus tá a gcuid airgid</span>
<lb n="190"/><span>caithte i mudha aca ar a' gculaidh éadaigh sin. Agus</span>
<lb n="191"/><span>nuair nach dtaighnigheann an bréidín nó an flainín leis</span>
<lb n="192"/><span>na seóiníní mí-náireach so, tig leobhtha éadach maith</span>
<lb n="193"/><span>Gaedhealach fhagháil i mBéal Eas nó insna Cealla Beaga</span>
<lb n="194"/><span>nó insa mBlárnain nó i dTráigh Lí, nó i gCarraig na</span>
<lb n="195"/><span>Siúire, agus ceannuigheadh siad an t-éadach sin, agus coinni-</span>
<lb n="196"/><span>gheadh sinn ar n-airgead i n-ar dtír féin, i bhfarras a</span>
<lb n="197"/><span>bheith a' beathughadh agus a' tógáil na gcraisdíní tá a'</span>
<lb n="198"/><span>stealladh mhagaidh fúinne 'ch uile lá i Sasanaibh. Agus</span>
<lb n="199"/><span>má ghníonn siad sin, tig linn muileann éadaigh chur</span>
<lb n="200"/><span>ar bun i gach uile bhaile mór i nÉirinn, agus annsin béidh</span>
<lb n="201"/><span>neart oibre le fagháil ag ar gcailíní agus ar mbuachaillí</span>
<lb n="202"/><span>i bhfarras bheith a gcul (dul) don Oileán Úr, ag iarraidh</span>
<lb n="203"/><span>slighe bheatha a sheibhtiughadh dhóbhtha fhéin.</span></p>
<lb n="204"/>
<lb n="205"/><p><span>N. - Seadh, agus báithfear a leath a gul go dtí an tír</span>
<lb n="206"/><span>sin.</span></p>
<lb n="207"/>
<lb n="208"/><p><span>C. - Ní'ltear dhá mbáthadh anois. Tá báid ghaile</span>
<lb n="209"/><span>againn, atá déanta breágh láidir staonmhar, agus ní baoghal</span>
<lb n="210"/><span>báidhte do dhuine ar bith ghabhfas anntu (ionnta).</span></p>
<lb n="211"/>
<lb n="212"/><p><span>N. - Tá sin maith go leór. Muithigheann sinn caint</span>
<lb n="213"/><span>mhór faoi fhear nó bean acu chuireanns litir a bhaile agus</span>
<lb n="214"/><span>beagán airgid anois agus aríst, acht ní mhuithigheann sinn</span>
<lb n="215"/><span>caint ar bith ar na créatúir bhochta nach n-éirigheann an</span>
<lb n="216"/><span>saoghal leó, na daoine nach bhfuil aon cháirde gaoil acu</span>
<lb n="217"/><span>insan Oileán Úr; agus ar an adhbhar sin de, tuiteann an</span>
<lb n="218"/><span>chuid is mó acu go dona nuair a chastar droch-chumhlodar</span>
<lb n="219"/><span>orthu - agus a n-aithreachaidhe agus a máithreachaidhe bochta sa</span>
<lb n="220"/><span>mbaile a' feitheamh le litir uatha gach uile lá, agus</span>
<lb n="221"/><span>d'fhán siad 'a feitheamh orthu. Báithtear iad ar an</span>
<lb n="222"/><span>talamh tirm - Éireanach ar bith shéanas a theanga</span>
<lb n="223"/><span>agus a ainm agus dhéananns dearmad ar a chreideamh, agus</span>
<lb n="224"/><span>theidheanns isteach ins gach uile theach is measa ná a</span>
<lb n="225"/><span>chéile agus a ghníonns gach uile chineál cleas is mí-náirighe</span>
<lb n="226"/><span>agus is sgannalaighe ná a chéile, tá a gcolanna sin báidhte</span>
<lb n="227"/><span>i stáid pheacaidh marbh, agus ní'l creideamh ná coinsias acu,</span>
<lb n="228"/><span>agus is measa iad ná an mathghamhain bhíos sa gcoill gan</span>
<lb n="229"/><span>ciall ná réasún ina cheann. Agus fairíor tá go leór</span>
<lb n="230"/><span>do na hÉireannaigh as a' gcuma sin anuair a fhágann</span>
<lb n="231"/><span>siad Éire agus a chomhnuidheann siad insna ríoghachtaibh eile,</span>
<lb n="232"/><span>an áit i bhfuil gach uile dhiabhlaidheacht is measa ná a</span>
<lb n="233"/><span>chéile.</span></p>
<lb n="234"/>
<lb n="235"/><p><span>C. - Tuilleadh diabhal chucu! Is iad fhéin is cionn-</span>
<lb n="236"/><span>taighe nár fhan sa mbaile an áit nach raibh a leitheide sin</span>
<lb n="237"/><span>d'olcas. Slán leat anois. Tá sé i n-am bheith a' gul</span>
<lb n="238"/><span>a chodladh.</span></p>
<lb n="239"/>
<lb n="240"/><p><span>Méarthóg Guill</span></p>
<lb n="241"/>
<lb n="242"/><p><span>Míniughadh</span></p>
<lb n="243"/>
<lb n="244"/><p><span>léis = tar éis; taom tinnis, a spell of sickness; Is leór duit</span>
<lb n="245"/><span>é i gcomhnaidhe, you are well enough still; dheamhan sgealb, agus c., he</span>
<lb n="246"/><span>hasn't a pick, but living from hand to mouth; cróchar, bier;</span>
<lb n="247"/><span>cúrsaidhe an chuid eile, as for the rest; Tá an fán ortha, they are</span>
<lb n="248"/><span>destitute; sgoil lóisdín, boarding school; péacalach, péacach,</span>
<lb n="249"/><span>conceited; boicín, upstart, snob; síonta, silly, soft; giobal, rag;</span>
<lb n="250"/><span>ceannaidhe mála, itinerant merchant; chuir faoi, settled down;</span>
<lb n="251"/><span>acht beag go bhfuair, were it not that he got; dobhtha = dóibh; caith</span>
<lb n="252"/><span>ar a bhfaradh, thrown aside (lit. on the hen-roost). caonach liath, blue</span>
<lb n="253"/><span>mould; ceannacht = ceannach; ón bhfearra go diúra = ó bhathais</span>
<lb n="254"/><span>go bíonn, from top to toe; leithrighe = leithshlighe, aside; mí-</span>
<lb n="255"/><span>chodruigheannta, untidy; cumhlodar = comhluadar, company;</span>
<lb n="256"/><span>cámasach, silly; faras-bárr, the greater part; duth agus dath, altogether;</span>
<lb n="257"/><span>cuimsre, neat, tidy; coimhthigheach, stranger, foreigner; lárm, crowd;</span>
<lb n="258"/><span>bruithean ná griongal, energy or grit; iarpais nimhe neanntaidhe,</span>
<lb n="259"/><span>venomous feeling; miodamais, worthless food, such as imported</span>
<lb n="260"/><span>in sealed tins, etc.; caoin, pining, delicate; doigh fhiacal, toothache;</span>
<lb n="261"/><span>tocht fhuail, gravel (a disease); galra creathach, ague; seilide</span>
<lb n="262"/><span>saigheamh, liver complaint; preabhaois, artificial foods; hobair</span>
<lb n="263"/><span>(d'fhobair) nach bhfuair mé, I just missed getting; doigh imleacáin,</span>
<lb n="264"/><span>colic; srioc, shrink; giortach, skimpy, shrunken; leóbhtha = leó;</span>
<lb n="265"/><span>Béal Eas, Foxford; Na Cealla Beaga, Killybegs; Blárna, Blarney;</span>
<lb n="266"/><span>I bhfarras, compared with; stealladh magaidh; ridiculing; staon-</span>
<lb n="267"/><span>mhar, staunch; mathghamhain, bear.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Malairt Éadaigh, Malairt Aignidh

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Malairt Éadaigh, Malairt Aignidh

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
