Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Clódhanna Nua.</title><author><persName>Údair éagsúla</persName></author><editor><name type="main">Ó Donnchadha, Tadhg</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG19-11650</note>
		 <note type="L">619</note>
		 <note type="B">1909</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Eanáir, 1909</date><idno>IG19-11650</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">19</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Údair éagsúla</author><title>Clódhanna Nua.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Clódhanna Nua.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Eanáir, 1909</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language><language ident="en">English</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>CLÓDHANNA NUA.</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>SANAS GRAMADAIGH.</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>Leabhar beag é seo do chnuasuigh Tomás O Nualláin a seanleabhraibh</span>
<lb n="5"/><span>Ghaedhilge.  I bhfuirm foclóra atá, agus tá samhlaídí ar n-a gcur síos aige dá </span>
<lb n="6"/><span>lán focal ann.</span></p>
<lb n="7"/>
<lb n="8"/><p><span>Sin mar adeir Tomás i mbrollach an leabhair.  Deimhniughadh air sin iseadh</span>
<lb n="9"/><span>an leabhar féin.  Molaimíd saothar Thomáis do léightheoiríbh an IRISLEABHAIR. </span>
<lb n="10"/><span>Ná bíodh aon duine aca in éaghmuis.  Muinntir Ghill atá ghá chur amach, agus</span>
<lb n="11"/><span>scilling a fhiacha.</span></p>
<lb n="12"/>
<lb n="13"/><p><span>THE DUNDALGAN PRESS.</span></p>
<lb n="14"/>
<lb n="15"/><p><span>Fuaireamar ón bhfear gur leis an Dundalgan Press .i. Mr. W. Tempest </span>
<lb n="16"/><span>roinnt cart i gcóir na Gaedhilge a mhúineadh ar an modh díreach. "The</span>
<lb n="17"/><span>Cuchulainn Modh Díreach Charts" a tugtar ortha.  Táid siad ar n-a gcur le </span>
<lb n="18"/><span>chéile go maith is go hoireamhnach, agus soin fé réir múinteóra de sna múin-</span>
<lb n="19"/><span>teóiríbh is fearr i nÉirinn.  Tá an sreath roinnte i ndtreanaibh: </span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Coróinn, fiacha gach coda.  I nÉirinn do ceapadh is do deineadh an uile bhlogha</span>
<lb n="22"/><span>dhíobh.  Ní beag soin.</span></p>
<lb n="23"/>
<lb n="24"/><p><span>Tá "County Louth Archaeological Journal" ar láimh againn ón bhfear</span>
<lb n="25"/><span>gcéadna.  Déanfam tagairt dó an mhí seo chughainn.</span></p>
<lb n="26"/>
<lb n="27"/><p><span>THE IRISH POEMS OF ALFRED PERCIVAL GRAVES.</span></p>
<lb n="28"/>
<lb n="29"/><p><span>Tá's ag gach éinne gur bh'é Graves a cheap an t-amhrán Béarla úd "Father </span>
<lb n="30"/><span>O'Flynn".  Tá ár dtuairim féin againn i dtaobh an t-amhráin sin agus i dtaobh</span>
<lb n="31"/><span>amhrán nach é de chuid Graves.  Acht seo dhá cheann de leabhraibh taitneamhacha go</span>
<lb n="32"/><span>bhfuighfar ionnta seoda a thaitneoghaidh leis an uile dhuine.  Tá rian saothair</span>
<lb n="33"/><span>Chonnradh na Gaedhilge ar na leabhraibh seo go soiléir.  Is maith an comhartha é</span>
<lb n="34"/><span>sin.  Ní dóigh linn go bhfuil Gaedheal i nÉirinn d'fhéadfadh a rádh go bhfuil</span>
<lb n="35"/><span>leabharlann aige agus é i n-easnamh an dá leabhar so.  Badh mhaith an dheise ar </span>
<lb n="36"/><span>aon leabharlainn iad.</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>THE CONDEMNED READER.</span></p>
<lb n="39"/>
<lb n="40"/><p><span>Tá súil againn go gcuirfidh gach léightheóir den IRISLEABHAR fios ar an </span>
<lb n="41"/><span>leabhar so.  Is féidir é fhagháil ó Mhuinntir Bhrúin is Nualláin ar scilling is </span>
<lb n="42"/><span>leathréal.  In' fhochair sin gheobhain an t-éilightheóir leabhrín ag cur síos ar an </span>
<lb n="43"/><span>bpléidhe atá ghá dhéanamh amuigh mar gheall air.</span></p>
<lb n="44"/>
<lb n="45"/><p><span>Badh mhór an éagcóir ar scoláiríbh scoile na ceachtanna breághtha san </span>
<lb n="46"/><span>leabhar so a cheilt ortha.  Gan amhrus tá an ceart dá dhéanamh ag Muinntir</span>
<lb n="47"/><span>Bhrúin is Nualláin agus an cheist a phléidhe os comhair an tsaoghail.  Tá súil</span>
<lb n="48"/><span>agam go n-éireóghaidh leo.</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>MÁIRE BHUIDHE.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>THE BELL-BRANCH</span></p>
<lb n="53"/>
<lb n="54"/><p><span>I measc lucht saothruighthe leabhar i nÉirinn ní dóigh liom go bhfuil le fagháil</span>
<lb n="55"/><span>indiu samhail na druinge ar dtugtar Maunsel and Co., Ltd.  Aon duine gur mian</span>
<lb n="56"/><span>leis leabhar deas deaghchlúduighthe, go ndearna an uile ruaine de i nÉirinn, is </span>
<lb n="57"/><span>ann gheobhaidh sé é.  B'fhéidir ná taitneoghadh leat an earradh bhíonn sa leabhar i</span>
<lb n="58"/><span>gcomhnuidhe; ní baoghal ná go dtaitneoghaidh leat deilbh agus déanamh an </span>
<lb n="59"/><span>leabhair.  Seo leabhar beag deas filidheachta.  Fóríor gur i mBéarla atá sé.</span>
<lb n="60"/><span>The Bell-Branch an ainm atá air; agus James H. Cousins .i. Séamus O Coisín</span></p>
</div>
<pb n="620"/>
<div><lb n="61"/><p><span>a scríbh is a cheap a bhfuil ann.  Seo mar chuireann sé síos ar "thinfeith" an </span>
<lb n="62"/><span>fhile:</span></p>
<lb n="63"/>
<lb n="64"/><p><span>Dóigh gur sa Ghaedhilg do fríth.  Ná dubhairt descipul de dhesciplaibh</span>
<lb n="65"/><span>Óengusso:</span></p>
<lb n="66"/>
<lb n="67"/><p>
<lb n="68"/><span>Ba clos damhsa gnímha</span>
<lb n="69"/><span>Iar n-ól fína fáidhe;</span>
<lb n="70"/><span>Dúibhse an céadol chuala:</span>
<lb n="71"/><span>Limm na duana dáimhe.</span></p>
<lb n="72"/>
<lb n="73"/><p><span>SONGS OF ORIEL.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>Cnuasach beag de dhántaibh Béarla is eadh é seo.  Tá éin-nídh amháin n-a </span>
<lb n="76"/><span>bhfabhar ar aon chuma; baineann a bhfurmhór le hÉirinn.  Tá's againn gur </span>
<lb n="77"/><span>Gaedheal maith agus Gaedhilgeóir an t-ughdar .i. Seán Leslie, agus b'fhéidir go </span>
<lb n="78"/><span>bhfuighmís giota nó dhó uaidh i dteangain na nGaedheal sa chéad leabhar eile</span>
<lb n="79"/><span>chuirfe sé uaidh.  Dhéanfadh an leabhar beag so feidhm mar bhronntanus Nodlag.</span>
<lb n="80"/><span>Tá féith mhaith filidheachta i Seán, agus an mheanma is an dírghe nóis is dual</span>
<lb n="81"/><span>d'Oirghiallach.  Go maire sé a ghradam.  Muinntir Mhaunsel atá gá chur amach,</span>
<lb n="82"/><span>agus scilling a fhiacha.</span></p>
<lb n="83"/>
<lb n="84"/><p><span>BROWNE'S DIARIES FOR 1909.</span></p>
<lb n="85"/>
<lb n="86"/><p><span>Is beag duine sa ré seo an léighinn is na leabhar ná cleachtann cunntuisí</span>
<lb n="87"/><span>agus tuairiscí a choimeád.  Táid áisí iongantacha chuige seo dá ndíol ag </span>
<lb n="88"/><span>Muinntir Bhrúin is Nualláin, agus is dóigh liom gur cheart mhuinntir na </span>
<lb n="89"/><span>hÉireann earraidhe a deintar i nÉireann a cheannach, agus na hearraidhe iasachta</span>
<lb n="90"/><span>a shéanadh.  Iad féin a clóbhualann na leabhair seo, agus a chlúduigheann iad.</span>
<lb n="91"/><span>Cuirid ionnta páipéar a deintear i nÉireann.  Agus an bhfuil Éireannach ann a </span>
<lb n="92"/><span>iarrfadh a thuilleadh?  Táim deimhnitheach dhe ná fuil.  Is féidir leabhar aca </span>
<lb n="93"/><span>d'fhagháil ar scilling ná féadfaidh a bhárr a sholáthar i n-aon bhall.  Beidh an </span>
<lb n="94"/><span>t-an-éileamh ortha.</span></p>
<lb n="95"/>
<lb n="96"/><p><span>LON AN CHAIRN.</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>CÁRTAÍ NODLAG.</span></p>
<lb n="99"/>
<lb n="100"/><p><span>Chuir Muinntir Bhrúin is Nualláin ag triall orainn cnuasach de chártaí </span>
<lb n="101"/><span>Nodlag chun go mbeadh fhios aca cad is dóigh linn díobh.  Tá a bheag nó a mhór</span>
<lb n="102"/><span>den Ghaedhilg ortha go léir, agus cuid aca ná fuil ortha acht Gaedhilg ar fad.</span>
<lb n="103"/><span>Cártaí iad so nár nár do Ghaedheal feidhm a bhaint asta.  Muinntir Bhrúin is</span>
<lb n="104"/><span>Nualláin féin a dhein an clóbhualadh ortha agus furmhór den deilbhghrafadh.  Tá </span>
<lb n="105"/><span>cuid aca greannta de réir sean-cheárdaidheacht na nGaedheal agus badh dheacair</span>
<lb n="106"/><span>iad-san a shárúghadh.  Táid cártaí ortha a oirfidh do gach n-aon, agus an té ná</span>
<lb n="107"/><span>fuigheadh a shásamh ann, ní dócha gur féidir é shásamh.</span></p>
<lb n="108"/>
<lb n="109"/><p><span>CÚIRT AN MHEADHÁN-OIDHCHE.</span></p>
<lb n="110"/>
<lb n="111"/><p><span>Táid Muinntir Maunsel chun an "Chúirt" a chur amach arís dúinn.  Tá</span>
<lb n="112"/><span>cúram na hoibre ar an Oirbh. Frainsias Ó Conaill, Canónach, darab comhainm</span>
<lb n="113"/><span>dílseachta is urrama An tÁrddhraoi.  Na daoine go bhfuil aithne aca ar an </span>
<lb n="114"/><span>Árddhraoi déarfaid nach miste an obair d'fhágaint fé.  Bíodh súil agaibh leis </span>
<lb n="115"/><span>gan moill, a léightheóirí.</span></p>
<lb n="116"/>
<lb n="117"/><p><span>IMLEABHAR XIX.</span></p>
<lb n="118"/>
<lb n="119"/><p><span>Isé seo an chéad uimhir den naomhadh imleabhar déag againn.  An mhí seo </span>
<lb n="120"/><span>chughainn, le congnamh Dé cuirfam amach clár innste agus leathanach i gcóir</span>
<lb n="121"/><span>teidil an leabhair.</span>
<lb n="122"/></p>
</div>
<pb n="620a"/>
<div><lb n="123"/><p><span>NA PRÍOMH-RUDAÍ.</span></p>
<lb n="124"/>
<lb n="125"/><p><span>I. - CLÓ.</span></p>
<lb n="126"/>
<lb n="127"/><p><span>An uair a chéad-chuireadh clódóireacht ar bun ní raibh</span>
<lb n="128"/><span>ann acht cló adhmaid.  Acht d'imthigh na laetheannta</span>
<lb n="129"/><span>so.  Sul i bhfad do chumadh an cló miotaileach.  Ní</span>
<lb n="130"/><span>baintear úsáid as an cló adhmaid anois acht do'n</span>
<lb n="131"/><span>bhfoillseán agus obair de'n tsaghas soin.</span></p>
<lb n="132"/>
<lb n="133"/><p><span>Tá anois i dtigh clódóireacht cló miotaileach de</span>
<lb n="134"/><span>gach aon tsaghas.</span></p>
<lb n="135"/>
<lb n="136"/><p><span>Is miar soin DÚINNE.  I n-ár monarcha tá na</span>
<lb n="137"/><span>clodha is fearr atá ag baint le ceárd na clódóir-</span>
<lb n="138"/><span>eachta.  Ar an ádhbhar soin is féidir dúinn obair</span>
<lb n="139"/><span>thar barr a cheap.</span></p>
<lb n="140"/>
<lb n="141"/><p><span>Mar soin níl agat le deanamh acht an obair sin atá</span>
<lb n="142"/><span>agat a chur chugainn INDIU.  Nó buail isteach chugainn</span>
<lb n="143"/><span>agus labhróchamuid mar gheall uirthi.</span></p>
<lb n="144"/>
<lb n="145"/><p><span>AN CLÓ-CHUMANN, TEO.,</span>
<lb n="146"/><span>SR. MHÓR NA TRÁGHA 68-71, BAILE ÁTHA CLIATH.</span>
<lb n="147"/><span>GUTHÁN 1555.</span></p>
<lb n="148"/>
<lb n="149"/><p>
<lb n="150"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Clódhanna Nua.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Clódhanna Nua.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
