Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Comórtas Gaisgidh</title><author><name type="main">Mícheál Seóighe</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1899_07_29_309</note>
                         <note type="L">309</note>
                         <note type="B">1899</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1899_07_29_309</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Mícheál Seóighe</author><title>Comórtas Gaisgidh</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1899</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Comórtas Gaisgidh</span>
<lb n="2"/><span>(Ar leanamhain)</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>I gcionn suime aimsire 'na dhiadh seo, d'imthigh an</span>
<lb n="5"/><span>Caiptín ar thóir capaill a goideadh uaidh. Bhí sé lán</span>
<lb n="6"/><span>na seachtmhaine a' siubhal soir agus siar síos agus suas,</span>
<lb n="7"/><span>ag cur tuairisge agus gan gar dó ann. Ní bhfuair sé a</span>
<lb n="8"/><span>tásg ná a tuairisg. Bhí sé trom tursach dá thabhairt suas</span>
<lb n="9"/><span>ina shárughadh, i n-uachdar Conndae na Gaillimhe i n-aice</span>
<lb n="10"/><span>tórann Conndae an Chláir. Casadh fear dhó ar an</span>
<lb n="11"/><span>mbóthar agus d'fhiafraigh dhe cá ar bh' as é. D'innis</span>
<lb n="12"/><span>an Caiptín dó ó thús go deireadh an sgéal mar atá</span>
<lb n="13"/><span>thuas.</span></p>
<lb n="14"/>
<lb n="15"/><p><span>"Atá dona go leór," ar an fear, "acht mholfainn</span>
<lb n="16"/><span>féin duit fanamhain go maidin ar an adhbhar go bhfuil</span>
<lb n="17"/><span>aonach i bhfogas cúig mhíle do'n áit seo. Mholfainn</span>
<lb n="18"/><span>duit a dhul ann sul a bhfillfir a-bhaile."</span></p>
<lb n="19"/>
<lb n="20"/><p><span>Ghlac an Caiptín comhairle an fhir, agus ar maidin</span>
<lb n="21"/><span>lá ar n-a bhárach, ghluais sé go moch chum an aonaigh.</span>
<lb n="22"/><span>Ní raibh baile mór ná beag i láthair an aonaigh, acht an</span>
<lb n="23"/><span>machaire bán amuigh ar fheirm mhóir agus cúpla cában</span>
<lb n="24"/><span>ina sheasamh ann. Shiubhail sé isteach chum na gcábán</span>
<lb n="25"/><span>ar thóir gloine uisge beatha agus chonnairc sé a chapall</span>
<lb n="26"/><span>féin ceangailte de phosta an chábáin.</span></p>
<lb n="27"/>
<lb n="28"/><p><span>"Is í seo mo chapall-sa," ar sé.</span></p>
<lb n="29"/>
<lb n="30"/><p><span>Chruinnigh buidhean mhór seannadóirí ina thimcheall</span>
<lb n="31"/><span>agus is beag nár thachd siad é. B'éigean dhó siubhal</span>
<lb n="32"/><span>amach agus a chapall féin d'fhágáil ainnsin gan fiú</span>
<lb n="33"/><span>féachaint uirthi arís. Shiubhail sé amach agus deithbhir</span>
<lb n="34"/><span>air, dubhach agus dobhrónach go léor. Bhéarfadh sé duais</span>
<lb n="35"/><span>mhór as gan í fheicsin ar chor ar bith. A' dul amach</span>
<lb n="36"/><span>beárna an chusduim, casadh marcach dhó a' dhul isteach.</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>"Dia dhuit," ar an marcach.</span></p>
<lb n="39"/>
<lb n="40"/><p><span>"Dia 's Muire dhuit," ar an Caiptín.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>"Cá ar bh' as thú?," ar an marcach.</span></p>
<lb n="43"/>
<lb n="44"/><p><span>"As Conndae na Gaillimhe," ar an Caiptín.</span></p>
<lb n="45"/>
<lb n="46"/><p><span>"God a chas 'un na tíre seo thú?" ar an marcach.</span></p>
<lb n="47"/>
<lb n="48"/><p><span>D'innis sé dhó an sgéal ó thús go deireadh.</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>"An bhfuil eólas agad orm-sa?" ar an marcach.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>"Ní'l," ar an Caiptín.</span></p>
<lb n="53"/>
<lb n="54"/><p><span>"Ní'l eólas agad ar an mBacach Mór?" ar sé.</span></p>
<lb n="55"/>
<lb n="56"/><p><span>"Ní dóigh liom gur tusa an fear sin."</span></p>
<lb n="57"/>
<lb n="58"/><p><span>"Is mé go deimhin," do ráidh an marcach. "An</span>
<lb n="59"/><span>cuimhin leat lia lá bhíomar ag iasgaireacht annso 's</span>
<lb n="60"/><span>annsúd ar bhord Locha Coirb?"</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>"Is fíor sin," ar an Caiptín. "Is tú atá ann go</span>
<lb n="63"/><span>cinnte."</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>"Tar liom go bhfeiceam an capall," ar an Bacach</span>
<lb n="66"/><span>Mór.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>Shiubhladar le chéile isteach ag an gcábán. Tráth</span>
<lb n="69"/><span>connarcas ag teachd an marcach i n-éinfheachd leis</span>
<lb n="70"/><span>an gCaiptín, bhí an capall annsin gan cingire ná aon-</span>
<lb n="71"/><span>nduine d'á coiméad.</span></p>
<lb n="72"/>
<lb n="73"/><p><span>"Tarraing leat í," ar an Bacach, "go bhfeiceamuid</span>
<lb n="74"/><span>cá bhfuil an fear d'ar leis í."</span></p>
<lb n="75"/>
<lb n="76"/><p><span>Tharraing leis an capall ar adhastar, acht ní raibh</span>
<lb n="77"/><span>aon-nduine le rádh "Fág annsin an capall." Cheangail</span>
<lb n="78"/><span>sé arís í de chleith an chábáin, chuadar isteach agus</span>
<lb n="79"/><span>d'óladar a ndóthain.</span></p>
<lb n="80"/>
<lb n="81"/><p><span>'San tráth bhí an t-aonach tharsti thug an Bacach Mór</span>
<lb n="82"/><span>an Caiptín agus a chapall 'un a thighe féin-leis. Do</span>
<lb n="83"/><span>gléasadh fleadh mhór do'n Chaiptín an oidhche sin. Le</span>
<lb n="84"/><span>héirghe an lae, d'éirigh sé ar tí triall a-bhaile. D'éirigh</span>
<lb n="85"/><span>an Bacach Mor agus dubhairt leis.</span></p>
<lb n="86"/>
<lb n="87"/><p><span>"A Chaiptín, fan go fóill. Chuir mise téarma</span>
<lb n="88"/><span>coigthighise isteach leat-sa. Caithfidh tusa mí thabhairt</span>
<lb n="89"/><span>dom-sa, 'sé sin an aimsir a dhúbailt."</span></p>
<lb n="90"/>
<lb n="91"/><p><span>Ní raibh maith dhó ann. B'éigean dó fanamhain. An</span>
<lb n="92"/><span>mhaidin i ndiaidh na míosa, réitigh an Caiptín é féin</span>
<lb n="93"/><span>chum triall a-bhaile. Bhronn an Bacach Mór srian</span>
<lb n="94"/><span>agus diallaid air. D'fhág slán agus beannachd ag an</span>
<lb n="95"/><span>mBacach, bhuail cos ina stíoróp agus thriall sé a-bhaile.</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p><span>Bhí a mháthair go síor ag gol agus ag déanamh bróin</span>
<lb n="98"/><span>ina dhiaidh. Shíl sí nach bhfilleadh sé go deó. An tráth</span>
<lb n="99"/><span>thuirling sé ag an doras, mhúch sí le pógaibh é, fliuch sí</span>
<lb n="100"/><span>le deoraibh é, thiormuigh sí le brataibh míne sróil é.</span>
<lb n="101"/><span>Chuaidh siad-san an sruthán an agus chuaidh mise an clochán,</span>
<lb n="102"/><span>báitheadh iad-san agus tháinic mise slán.</span></p>
<lb n="103"/>
<lb n="104"/><p><span>Mícheál Seóighe</span>
<lb n="105"/><span>Poll-na-Bracha</span>
<lb n="106"/><span>Clár-Cloinne-Muiris,</span>
<lb n="107"/><span>Co. Mhuigheó</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Comórtas Gaisgidh

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Comórtas Gaisgidh

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
