Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Cunntasaidheacht.</title><author><persName>Féach ainm cleite</persName></author><author><addName type="alias">An Madra Maol</addName></author><editor><name type="main">Ó Donnchadha, Tadhg</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG16-11510</note>
		 <note type="L">276</note>
		 <note type="B">1907</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Feabhra, 1907</date><idno>IG16-11510</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">16</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Féach ainm cleite</author><title>Cunntasaidheacht.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Cunntasaidheacht.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Feabhra, 1907</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>CUNNTASAIDHEACHT</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Ná meastar gur indiu ná indé do tos-</span>
<lb n="3"/><span>nuigheadh ar cúnntaisí a choimeád.  Ní</span>
<lb n="4"/><span>headh, mar bhidheadh dá dhéanamh chomh fada</span>
<lb n="5"/><span>siar is téidheann an seanchus.  Acht ní mar</span>
<lb n="6"/><span>a chéile an tslighe a dhéantar anois é & an</span>
<lb n="7"/><span>tslighe a dhéantaidhe an uair sin é.</span></p>
<lb n="8"/>
<lb n="9"/><p><span>Tá mangairí beaga i n-áitibh iargcúlda</span>
<lb n="10"/><span>& is amhlaidh a choimeadaid cunntaisí ná le</span>
<lb n="11"/><span>píosa chailc.  Sgríobhaid ar chúl an dorais</span>
<lb n="12"/><span>a ndéantar de dhíoghbháil; & cé go</span>
<lb n="13"/><span>mb'fhéidir go mbainfeadh cunntasaidheacht</span>
<lb n="14"/><span>dá léithéid seo gáire as an dream atá</span>
<lb n="15"/><span>oilte ar an tslighe nuadh, níl aon amhras</span>
<lb n="16"/><span>orm-sa ná dá mbuailfidís go dtí duine</span>
<lb n="17"/><span>de na mangairí seo & cáirde d'fhágháil</span>
<lb n="18"/><span>uaidh, nach aige bheadh an cúnntas beacht air</span>
<lb n="19"/><span>nuair a thiocfadh am an éilimh.</span></p>
<lb n="20"/>
<lb n="21"/><p><span>Ní bheadh gádh leis an ealadha so mara</span>
<lb n="22"/><span>dtabharfaidhe cáirde, & ar ndóigh is fada</span>
<lb n="23"/><span>atá cáirde dá thabhairt.  Cuir i gcás go</span>
<lb n="24"/><span>ndíolfainn-se céad shiuicre le “Tórna” &</span>
<lb n="25"/><span>ná beadh fonn ar Thórna an t-airgead do</span>
<lb n="26"/><span>thabhairt dom go cionn trí mhí, beadh orm</span>
<lb n="27"/><span>Iris d'fhagháil ar dtúis & léiriughadh</span>
<lb n="28"/><span>mar leanas do dhéanamh ann.</span></p>
<lb n="29"/>
<lb n="30"/><p><span>Bíonn colamhain dúbalta san Iris seo</span>
<lb n="31"/><span>& 's é seo an fáth.  Nuair a thugaim-se</span>
<lb n="32"/><span>cáirde do Thórna, sé ghlaodhtar air ná an</span>
<lb n="33"/><span>“feicheamhnaidhe,” & 'sé thugtar orm-sa ná</span>
<lb n="34"/><span>an t“éilightheóir.”</span></p>
<lb n="35"/>
<lb n="36"/><p><span>1906 Ean. 1. </span>
<lb n="37"/><span>"Tórna," Baile Átha</span>
<lb n="38"/><span>Cliath</span>
<lb n="39"/><span>Dioghbhail mar leanas:</span>
<lb n="40"/><span>Céad siuicre ar 1p.</span>
<lb n="41"/><span>an púnt …</span>
<lb n="42"/><span>Díoghbhail dom earraidhe …</span></p>
<lb n="43"/>
<lb n="44"/><p><span>"Tórna" is feiceamh-</span>
<lb n="45"/><span>naidhe agus mise is éil-</span>
<lb n="46"/><span>ightheóir.  Déineann</span>
<lb n="47"/><span>"Tórna" 9/4 de dhíogh-</span>
<lb n="48"/><span>bháil ar mo chuid ear-</span>
<lb n="49"/><span>raidhe agus seo mar a </span>
<lb n="50"/><span>dhéinim leis san Leabhar </span>
<lb n="51"/><span>Cáirde.</span></p>
<lb n="52"/>
<lb n="53"/><p><span>Ní fheadar ar 'bhfhearr d'fhocal “búcaireacht” ar</span>
<lb n="54"/><span>Bookkeeping.</span>
<lb n="55"/></p>
</div>
<pb n="277"/>
<div><lb n="56"/><p><span>Chífear as so go bhfuil an 9/4 ar thaobh an</span>
<lb n="57"/><span>dochair ag “Tórna” & ar thaoibh na socharach</span>
<lb n="58"/><span>agam-sa, nó mar dhéarfá tá 9/4 agam-sa ar</span>
<lb n="59"/><span>“Thórna.”</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>I gceann na dtrí mhí nuair a díolfar mé,</span>
<lb n="62"/><span>seo mar a dhéanfad.  Caithfead leabhar</span>
<lb n="63"/><span>d'fháil go dtugtar “Leabhar an Airgid”</span>
<lb n="64"/><span>air.  Tá “Sochar is Dochar” annso leis</span>
<lb n="65"/><span>mar is é bun & bárr & lár na cunntasaidh-</span>
<lb n="66"/><span>eachta an “Sochar is Dochar” so.  Déinim</span>
<lb n="67"/><span>mar leanas:-</span></p>
<lb n="68"/>
<lb n="69"/><p>
<lb n="70"/><span>Chífear as so go bhfuil sé ar thaobh an</span>
<lb n="71"/><span>dochair agam-sa anois mar fuaireas an</span>
<lb n="72"/><span>t-airgead & is mise is feicheamhnaidhe an</span>
<lb n="73"/><span>feacht so; agus is é “Tórna” is éilightheóir</span>
<lb n="74"/><span>mar is é thug dom an t-airgead.  Nuair a</span>
<lb n="75"/><span>dhéineann “Tórna” dochar domh-sa déineann</span>
<lb n="76"/><span>sé sochar do féin; & nuair a dhéinim-se</span>
<lb n="77"/><span>sochar dom féin déinim dochar do “Thórna.”</span>
<lb n="78"/><span>'Sé an feicheamhnaidhe an té cheannuigheann</span>
<lb n="79"/><span>na hearraidhe ar cháirde, & 'sé an t-éilighth-</span>
<lb n="80"/><span>eóir an té a dhíolann na hearraidhe.  Tuig-</span>
<lb n="81"/><span>tear so: aon airgead a thabharfar dom</span>
<lb n="82"/><span>mar dhíolaidheacht ar fhiacha, caithfear a chur</span>
<lb n="83"/><span>ar thaoibh an dochair i Leabhar an Airgid.</span>
<lb n="84"/><span>Cuir i gcás “Tórna” ag díol a fhiacha</span>
<lb n="85"/><span>liom-sa.  Déineann sé sochar do féin & ní</span>
<lb n="86"/><span>fuláir do dochar do dhéanamh domh-sa dá</span>
<lb n="87"/><span>bhrígh sin.</span></p>
<lb n="88"/>
<lb n="89"/><p><span>Acht ní bheidh réidh agam leis an 9/4 sin a</span>
<lb n="90"/><span>fuaireas ó “Thórna” taréis dom é chur ar</span>
<lb n="91"/><span>thaoibh na docharach i Leabhar an Airgid mar</span>
<lb n="92"/><span>chuireas an méid seo sa' Leabhar Cáirde &</span>
<lb n="93"/><span>ní dhéanfadh an gnó é d'éileamh an dara</span>
<lb n="94"/><span>huair ar “Thórna.”  Caithfead é chur i</span>
<lb n="95"/><span>sochar do “Thórna” chum an gnó do léir-</span>
<lb n="96"/><span>iughadh i gceart & annsan is ionann dochar</span>
<lb n="97"/><span>& sochar do “Thórna.”  Féachtar siar.</span>
<lb n="98"/><span>Táimid réidh le “Tórna” feasda.  Fágaim</span>
<lb n="99"/><span>annsan é ar a shuaimhneas.</span></p>
<lb n="100"/>
<lb n="101"/><p><span>Acht cuir i gcás gur tonna siúicre do</span>
<lb n="102"/><span>ceannuigheadh uaim-se & gurab é Tomás Ó</span>
<lb n="103"/><span>Ceallaigh an ceannuidhe & gur dhíolas-sa</span>
<lb n="104"/><span>leis é ar phingin is feoirling an púnt, mar</span>
<lb n="105"/><span>seo a dhéanfainn-se san Iris:-</span></p>
<lb n="106"/>
<lb n="107"/><p>
<lb n="108"/><span>Tuigfear as ar dhubhras romham cionnus</span>
<lb n="109"/><span>mar do léireoghfainn-se an gnó so.  Acht</span></p>
</div>
<pb n="278"/>
<div><lb n="110"/><p><span>féacham ciannos mar léireoghadh Tomás Ó</span>
<lb n="111"/><span>Ceallaigh é, cuir i gcás go ndíolfadh sé é</span>
<lb n="112"/><span>le Seaghán Ó Briain ar dhá phinginn an</span>
<lb n="113"/><span>púnt ar cáirde.</span></p>
<lb n="114"/>
<lb n="115"/><p><span>Seo mar dhéanfadh Tomás Ó Ceallaigh:—</span></p>
<lb n="116"/>
<lb n="117"/><p><span>Léirigheam é anois agus chífeam cad é an</span>
<lb n="118"/><span>tairbhe a bhí ag Tomás Ó Ceallaigh as an</span>
<lb n="119"/><span>gnó.  Seo mar atá an cunntas sa leabhar</span>
<lb n="120"/><span>cáirde aige:—</span></p>
<lb n="121"/>
<lb n="122"/><p><span>…</span></p>
<lb n="123"/>
<lb n="124"/><p><span>Cuiream i gcás go ndíolann Seaghán Ó</span>
<lb n="125"/><span>Briain an t-airgead i gcionn míosa.  Seo</span>
<lb n="126"/><span>mar dhéanfadh an fear úd do mhuinntir</span>
<lb n="127"/><span>Ceallaigh nuair bheadh sé taréis é d'fhágháil:—</span></p>
<lb n="128"/>
<lb n="129"/><p><span>Cuirtear é seo i sochar do Sheaghán Ó</span>
<lb n="130"/><span>Briain mar cuirtear i ndochar do'n Cheallach</span>
<lb n="131"/><span>é & seo mar bhíonn i ndeireadh na dála.  Féach-</span>
<lb n="132"/><span>tar siar ar chunntas na n-earraidhe & chífear</span>
<lb n="133"/><span>go bhfuil seacht bpúint de bhreis ag taobh</span>
<lb n="134"/><span>na socharach ar thaobh an dochair & tá an</span>
<lb n="135"/><span>méid sin chum na maitheasa ag Tomás Ó Ceallaigh</span>
<lb n="136"/><span>as an gnó go léir.</span></p>
<lb n="137"/>
<lb n="138"/><p><span>Níor mhór a lán slighe & a lán aimsire</span>
<lb n="139"/><span>chum cur síos ar an ealadhain seo.  Ní mór</span>
<lb n="140"/><span>go ndearnas acht iarracht do dhéanamh ar a</span>
<lb n="141"/><span>bhlas do thabhairt do lucht léighte na Gaedh-</span>
<lb n="142"/><span>ilge.  Tá's agam gur ciotach é mo shaothar</span>
<lb n="143"/><span>acht má's ciotach liobarnach is é mo dhícheall é.</span></p>
<lb n="144"/>
<lb n="145"/><p><span>AN MADRA MAOL.</span></p>
<lb n="146"/>
<lb n="147"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cunntasaidheacht.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cunntasaidheacht.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
