Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Seóirse na mBréag.  (ar leanamhaint)</title><author><persName>Ua Liatháin, Seaghán</persName></author><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG14-10931</note>
		 <note type="L">635</note>
		 <note type="B">1904</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Meadhon Fóghmhair, 1904</date><idno>IG14-10931</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">14</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Ua Liatháin, Seaghán</author><title>Seóirse na mBréag.  (ar leanamhaint)</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Seóirse na mBréag.  (ar leanamhaint)</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Meadhon Fóghmhair, 1904</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>SEÓIRSE NA mBRÉAG.</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>[Ar Leanmhaint.]</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>Níor chnuasaidh sé aon chúnlach ar feadh</span>
<lb n="5"/><span>na maidne.  Fé dheire thiar thall do</span>
<lb n="6"/><span>casadh i dtreó Sheagháin Shéamuis é, agus</span>
<lb n="7"/><span>fuair sé amach uaidh go raibh caoirigh</span>
<lb n="8"/><span>aige le díol, agus ná raibh braith aige</span>
<lb n="9"/><span>ar iad do dhíol i n-éan-chor an lá soin mar</span>
<lb n="10"/><span>go raibh na ceannuightheóirí go léir imthighthe.</span>
<lb n="11"/><span>Ba ghearr n-a dhiaidh sin go bfeacaidh Diar-</span>
<lb n="12"/><span>mán uaidh ar an dtaobh eile do pháirc an</span>
<lb n="13"/><span>aonaigh, agus é ag féachaint ar scata caorach.</span>
<lb n="14"/><span>Is dócha gurab amhlaidh nár thaithn siad leis,</span>
<lb n="15"/><span>mar i gcionn tamaillín d'iompuigh sé uatha.</span>
<lb n="16"/><span>Seo Cormac anonn chuige, agus b'é deire na</span>
<lb n="17"/><span>hoibre gur cheannuigh Diarmán caoirigh</span>
<lb n="18"/><span>Sheagháin Shéamais, agus go bhfuair Cormac a</span>
<lb n="19"/><span>chéad phiúnt an lá soin de dhruim an</span>
<lb n="20"/><span>mhargaidh.</span>
<lb n="21"/><span> </span>
<lb n="22"/><span>Isteach go tigh Sheóirse na mBréag a</span>
<lb n="23"/><span>chuadar.  Ní raibh éinne istigh rompa, agus</span>
<lb n="24"/><span>nuair a bhí a gcuid óil fachta aca, do</span>
<lb n="25"/><span>thosnuigh Seóirse ar bheith ag stealladh a</span>
<lb n="26"/><span>chod' bréag chúcha.  Bhí an bheirt eile ag</span>
<lb n="27"/><span>éisteacht leis, agus gan aon iongnadh ortha,</span>
<lb n="28"/><span>mar bhí aithne mhaith aca ar Sheóirse, acht do</span>
<lb n="29"/><span>chuir a chuid éithigh scannra i gcroidhe</span>
<lb n="30"/><span>Sheagháin mar do shíl sé gurbh' í an fhírinne</span>
<lb n="31"/><span>bhí aige 'ghá innsint.</span></p>
<lb n="32"/>
<lb n="33"/><p><span>Nuair a bhí a gcuid óltha aca, d'iompuigh</span>
<lb n="34"/><span>Seaghán a aghaidh ó dheas, agus seo chum siubhail</span>
<lb n="35"/><span>é fé déin na barraice.  Sean-chomhursa</span>
<lb n="36"/><span>leis do b'eadh bean an tighe a bhí aca thall</span>
<lb n="37"/><span>ag an mbarraic, agus badh mhaith leis í fheicsint</span>
<lb n="38"/><span>sul a raghadh sé abhaile.  Seadh i gcaitheamh</span>
<lb n="39"/><span>na haimsire dhó san mbarraic d'fhiafraigheadh</span>
<lb n="40"/><span>dhe an mbainfeadh sé an ceann de choilichín</span>
<lb n="41"/><span>bheag a bhí aca; dubhairt Seaghán leó gurab</span>
<lb n="42"/><span>é féin a bhí deas ar obair de'n tsórd, agus seo</span>
<lb n="43"/><span>amach an doras é, agus tuagh i láimh leis agus</span></p>
</div>
<pb n="636"/>
<div><lb n="44"/><p><span>an coilichín sa' láimh eile.  Bhí an bharraic ar</span>
<lb n="45"/><span>thaobh an bhóthair, agus an bóthar an-leathan ar</span>
<lb n="46"/><span>aghaidh an dorais amach.  Ar an dtaobh thall</span>
<lb n="47"/><span>den bhóthar bhí casán do bhí ar a laighead dhá </span>
<lb n="48"/><span>shlait ar leithead.  Bhí bloc mór giumhaise</span>
<lb n="49"/><span>le hais an tighe, agus do bhuail sé ceann an</span>
<lb n="50"/><span>choiligh ar an mbloc, agus le buille deas teann</span>
<lb n="51"/><span>do scuaib sé an ceann go haicillidhe dhe.</span>
<lb n="52"/><span>Acht i n-ionad fanamhaint san áit 'n-ar</span>
<lb n="53"/><span>thuit sé, cad a dhein an ceann, acht imtheacht</span>
<lb n="54"/><span>anonn ag poc-léimrigh do féin treasna an</span>
<lb n="55"/><span>bhóthair, agus an diabhal stad a dhein sé chum</span>
<lb n="56"/><span>gur buaileadh buille dhe i gcoinnibh an fhalla</span>
<lb n="57"/><span>ar an dtaobh thall de'n chasán.  Bhí cnap-</span>
<lb n="58"/><span>shúile ar Shéaghán, agus ba bheag an iongnadh</span>
<lb n="59"/><span>dhó soin.  Níor chuimhnigh sé riamh go raibh</span>
<lb n="60"/><span>greim aige ar chorpán an choiligh, agus</span>
<lb n="61"/><span>ar ball nuair fhéach sé air féin, is amhlaidh a</span>
<lb n="62"/><span>bhí a chuid éadaigh go léir smeartha le fuil</span>
<lb n="63"/><span>an choilichín.</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>Do chaith sé chúcha isteach a gcoileach agus seo</span>
<lb n="66"/><span>i leith é arís fé dhéin tighe Sheóirse.  Isteach</span>
<lb n="67"/><span>leis agus d'iompuigh sé láithreach baill ar fhear</span>
<lb n="68"/><span>an tighe.  "Dar so agus súd," arsa Seaghán</span>
<lb n="69"/><span>leis, "bhíos ag éisteacht ó chianaibh let</span>
<lb n="70"/><span>chuid scéaluigheachta, acht, go deimhin - chum</span>
<lb n="71"/><span>na fírinne innsint duit - níor chreideas iad</span>
<lb n="72"/><span>go léir, mar ní fhéadfainn a thuigsint</span>
<lb n="73"/><span>cionnus d'fhéadfadh a leithéidí do thuitim</span>
<lb n="74"/><span>amach.  Acht creidim anois iad, ámhthach.</span>
<lb n="75"/><span>Ó fhágas an áit seo timcheall leath-uair</span>
<lb n="76"/><span>an chluig ó shoin do chonnac an rud do</span>
<lb n="77"/><span>b'iongantaighe dá bhfeacadh riamh fós im'</span>
<lb n="78"/><span>shúilibh chinn," agus do thosnuigh agus d'innis sé</span>
<lb n="79"/><span>a scéal tríd síos dó.  "Agus anois," ar</span>
<lb n="80"/><span>seision, ag bualadh an chúntair le buille</span>
<lb n="81"/><span>dhorn, "ná buadhann soin amach 's amach ar</span>
<lb n="82"/><span>do scéalaibh-se."  D'fhéach suas idir an</span>
<lb n="83"/><span>dá shúil air.  "Fan socair go fóill, a mhic</span>
<lb n="84"/><span>ó," ar seision, "go bhfeiceam ar dtúis an</span>
<lb n="85"/><span>rud míorbhúiltheach a dhein ceann do choiligh-</span>
<lb n="86"/><span>se.  Do ghearrais ón gcolainn é, agus annsan</span>
<lb n="87"/><span>do rith sé treasna an bhóthair uait chun gur</span>
<lb n="88"/><span>thuit sé lag marbh gan bhrígh ar an dtaobh</span>
<lb n="89"/><span>thall ag bun an fhalla.  Ní fheicim-se aon</span>
<lb n="90"/><span>mhíorbhúil annsoin.  Bhíos-sa amuigh annsoin</span>
<lb n="91"/><span>ar an gclós atá tamall maith ó shoin ann, agus</span>
<lb n="92"/><span>fé mar dheinis-se, do ghearras an ceann de</span>
<lb n="93"/><span>shicín.  Do thuit an ceann chun tailimh, agus</span>
<lb n="94"/><span>má thuit, d'árduigh sé chun reatha fé mar a</span>
<lb n="95"/><span>dhein do cheann-sa.  Do thánag-sa roimis,</span>
<lb n="96"/><span>ámhthach, do thógas suas im' láimh é, agus do</span>
<lb n="97"/><span>thugas isteach a-bhaile liom é, agus do choiméad-</span>
<lb n="98"/><span>as 'n-a bheathaidh é le neart mine coirce ar</span>
<lb n="99"/><span>feadh choigthighis; agus go deimhin féin do bheadh</span>
<lb n="100"/><span>sé 'n-a bheathaidh agam indiu muna mbeadh</span>
<lb n="101"/><span>bitheamhnach gadhair atá annsoin do sciob</span>
<lb n="102"/><span>leis é i gan-fhios dom, agus d'ith é."</span></p>
<lb n="103"/>
<lb n="104"/><p><span>Níor fhan Seaghán le n-a thuille, acht do</span>
<lb n="105"/><span>ghlan sé amach an doras go seana-bhréan</span>
<lb n="106"/><span>de féin.</span></p>
<lb n="107"/>
<lb n="108"/><p><span>SEAGHÁN UA LIATHÁIN.</span></p>
<lb n="109"/>
<lb n="110"/><p><span>--</span></p>
<lb n="111"/>
<lb n="112"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Seóirse na mBréag. (ar leanamhaint)

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Seóirse na mBréag. (ar leanamhaint)

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
