Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire</title><author><name type="main">Fearghus Finn-Bhéil</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1899_06_03_177</note>
                         <note type="L">177</note>
                         <note type="B">1899</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1899_06_03_177</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Fearghus Finn-Bhéil</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1899</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Éire</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Bhí ceannach maith ar chapallaibh ar an aonach mór i</span>
<lb n="6"/><span>Mhainisdir Fhear Muighe. Ar chapallaibh fiadhaigh agus</span>
<lb n="7"/><span>ar chapallaibh luatha caráisde is mó bhí éileamh agus</span>
<lb n="8"/><span>díoladh a lán do'n tsaghas sain ann.</span></p>
<lb n="9"/>
<lb n="10"/><p><span>Tá for-fhógra curtha ó'n bPápa go dtí n-a chlainn i</span>
<lb n="11"/><span>ngach áird do'n domhan go gcoimeádfar an bhliadhain</span>
<lb n="12"/><span>seo chugainn 'na bhliadhain lúthgháire (jubilee) do réir</span>
<lb n="13"/><span>na h-Eaglaise. Solamhuighthear an luthgháir seo i</span>
<lb n="14"/><span>gceann gach aon leath chéad bliadhan ó d'órduigheadh</span>
<lb n="15"/><span>do na Iudachaibh é sa tseanracht.</span></p>
<lb n="16"/>
<lb n="17"/><p><span>Cuireadh bannaidhe síothchána go ceann bliadhna ar</span>
<lb n="18"/><span>bhain tighearna talmhan do mhuintir Mhic Domhnail i</span>
<lb n="19"/><span>nOileán Acaill mar gheall ar phiostol a bhagairt ar</span>
<lb n="20"/><span>dhuine dá tionántaibh.</span></p>
<lb n="21"/>
<lb n="22"/><p><span>Cheannaigh Bórd na gCeanntar gCúmhang (congested</span>
<lb n="23"/><span>districts) le deidheannaighe céad míle acra do stát i</span>
<lb n="24"/><span>gCondae Mhuigh-Eó, comhgarach do Bheul Áth' Amhnais,</span>
<lb n="25"/><span>le roinnt imeasg sglábhuighe agus daoine bocht. An</span>
<lb n="26"/><span>Tighearna Diolún ba mhaighisdir ar an stát roimhe seo.</span>
<lb n="27"/><span>Tuairim ceathramha milliúin airgid a tugadh air, agus</span>
<lb n="28"/><span>deirthear go roinnfear ar an gcuma gceudna, i ndiaidh</span>
<lb n="29"/><span>a chéile, mórán eile do na machairibh breaghdha talmhan</span>
<lb n="30"/><span>atá ag cothughadh stuic i gConnachtaibh. Deir na Gaedhil</span>
<lb n="31"/><span>Aontuighthe gurab ortha féin a bhuidheachas. Pé acu</span>
<lb n="32"/><span>sain é is maith an sgeul é do na daoinibh bochta gheobhaidh</span>
<lb n="33"/><span>stiall do'n talamh.</span></p>
<lb n="34"/>
<lb n="35"/><p><span>Bhí cúis Sheagháin Mhic h-Éil agus an constábla</span>
<lb n="36"/><span>Mac Uí Shuilleabháin, os comhair an bhreithimh i mBaile</span>
<lb n="37"/><span>Áth' Cliath an lá fá dheire. I n-iarthar Mhuigh-Eó</span>
<lb n="38"/><span>chomhnuighid siad araon, agus oifigeach ar Chonnradh</span>
<lb n="39"/><span>na nGaedheal nAontuighthe is eadh Mac h-Éil</span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p><span>Is amhlaidh thosnuigh an troid, litir a sgríobhadh, agus</span>
<lb n="42"/><span>ainm Sheagháin léi, ag gríosacht fir eile chum briseadh</span>
<lb n="43"/><span>isteach san oidhche i dtig comharsan leis. Tá Mac</span>
<lb n="44"/><span>h-Éil 'ghá dhéanadh amach gur b'é an constábla sgríobh</span>
<lb n="45"/><span>an litir, acht tháinig an constábla saor as ag na siosó-</span>
<lb n="46"/><span>naibh móra leath-bhliadhain ó shoin. Ní raibh Mac h-Éil</span>
<lb n="47"/><span>sásta leis sin agus chuir sé an dlighe ar an gconstábla</span>
<lb n="48"/><span>arís i dtaobh éithigh a chur air leis an litir.</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>B'éigean do'n choisde i mBaile Áth' Cliath an cheist</span>
<lb n="51"/><span>a thabhairt suas gan reidhteach, i dtreo go bhfuil an</span>
<lb n="52"/><span>sgeul fós eatortha mar bhí ó thúis.</span></p>
<lb n="53"/>
<lb n="54"/><p><span>Fearghus Finn-Bhéil</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
