Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Teagasgthóireacht.</title><author><persName>Féach ainm cleite</persName></author><author><addName type="alias">Tadhg Saor</addName></author><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG13-10801</note>
		 <note type="L">376</note>
		 <note type="B">1903</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Lughnasa, 1903</date><idno>IG13-10801</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">13</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Féach ainm cleite</author><title>Teagasgthóireacht.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Teagasgthóireacht.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Lughnasa, 1903</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>TEAGASGTHÓIREACHT. </span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Tá an cheist so i dtaoibh na slighe is fearr</span>
<lb n="3"/><span>chum múinteóireacht na Gaedhilge a chear-</span>
<lb n="4"/><span>tughadh ag tógaint suas aigne na nGaedheal</span>
<lb n="5"/><span>ar fuid na tíre, agus i n-áiteannaibh eile chomh</span>
<lb n="6"/><span>mór sin, nár mhisde b'fhéidir cúpla focal a</span>
<lb n="7"/><span>rádh mar gheall uirthi.  Muna mbeadh go</span>
<lb n="8"/><span>bhfuilim suas 's anuas le daoinibh 'sa cheann-</span>
<lb n="9"/><span>tar so atá ag oibriughadh go dian agus go</span>
<lb n="10"/><span>dícheallach, agus go bhfeicim brigh na cainte seo,</span>
<lb n="11"/><span>ní thógfainn orm féin cead labhartha.</span></p>
<lb n="12"/>
<lb n="13"/><p><span>'San gcéad áit chím go bhfuil an iomarca</span>
<lb n="14"/><span>muinighine agus dóchais againn i mbrigh na</span>
<lb n="15"/><span>leabhair bheaga, go leanaimíd ró-fhada ag</span>
<lb n="16"/><span>gabháil dóibh ag léigheadh ceacht nach mbain-</span>
<lb n="17"/><span>eann i gceart le n-ár gcuid oibre lae-</span>
<lb n="18"/><span>thamhail.  Sé sin le rádh, taréis bheith ag </span>
<lb n="19"/><span>déanamh taithighe ar an leabhraibh so ar feadh</span>
<lb n="20"/><span>cúpla uaire chluig 'sa tseachtmhain ní féidir</span>
<lb n="21"/><span>leis an duine óg aon chomhradh beag a chur</span>
<lb n="22"/><span>le chéile.  Caithfear na focla atá ar an ghnó</span>
<lb n="23"/><span>a bheidh idir lámhaibh aige ar feadh na seacht-</span>
<lb n="24"/><span>mhaine a mhúineadh dhó, agus gan stad ná</span>
<lb n="25"/><span>staonadh ar an gcomhrádh sin go mbeidh sé</span>
<lb n="26"/><span>de ghlan mheabhair ag gach duine 'sa sgoil.</span></p>
</div>
<pb n="377"/>
<div><lb n="27"/><p><span>Lá ar n-a bháireach nuair a bheidh sé ag</span>
<lb n="28"/><span>déanamh a ghnótha rithfidh na focla agus an</span>
<lb n="29"/><span>chaint gaedhealach 'n-a cheann, agus beidh sé ag</span>
<lb n="30"/><span>déanamh taithighe uirthi agus b'fhéidir ag</span>
<lb n="31"/><span>múineadh a mhuintire féin mar an gcéadna.</span>
<lb n="32"/><span>Nuair a thiocfaidh tráthnóna na sgoile arís</span>
<lb n="33"/><span>is é an chéad rud badh cheart do'n mhuin-</span>
<lb n="34"/><span>teóir a dhéanamh, tosnughadh ar cheacht an lae</span>
<lb n="35"/><span>dhéidheannaigh agus taithighe a dhéanamh arís</span>
<lb n="36"/><span>uirthi.  Féadfar leath-dhosaon focal nuadha</span>
<lb n="37"/><span>eile do chuir ó am go ham ag méadughadh</span>
<lb n="38"/><span>na ceachta, acht ná déintear dearmad ar</span>
<lb n="39"/><span>an gcéad chuid.</span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p><span>Sin é loiteann an sgéal ar fad, an</span>
<lb n="42"/><span>fonn reatha bhíonn orainn ó cheacht go ceacht,</span>
<lb n="43"/><span>agus sa deireadh ní bhionn bun na bárr againn.</span>
<lb n="44"/><span>Caithfear filleadh ar ais arís agus arís; an</span>
<lb n="45"/><span>chaint cheadna a mhíniughadh agus do sgríobhadh</span>
<lb n="46"/><span>síos, agus a chur d'fhiachaibh ar gach duine dhíobh</span>
<lb n="47"/><span>an Ghaedhilig a labhairt go hárd féachaint an</span>
<lb n="48"/><span>mbeadh an fhuaim cheart aca, agus muna mbeadh,</span>
<lb n="49"/><span>tosnughadh arís, agus leanamhaint di riamh 's</span>
<lb n="50"/><span>choidhche chum go mbeadh gach duine aca </span>
<lb n="51"/><span>neamhspleadhach go leór ar gach focal a</span>
<lb n="52"/><span>bhaineas leis an gceacht sin.  Déarfaidh</span>
<lb n="53"/><span>duine éigint b'fhéidir gur obair mhall í seo.</span>
<lb n="54"/><span>Baineadh aoinne triail as, agus is é mo bhara-</span>
<lb n="55"/><span>mhail go mbeidh luach a shaothair aige i gceann</span>
<lb n="56"/><span>na bliadhna, mar béidh níos mó iontaoibh ag</span>
<lb n="57"/><span>na sgoláiríbh asta fhéin, nuair a bheidh eólas</span>
<lb n="58"/><span>aca ar na foclaibh a bhaineas le nithibh atá</span>
<lb n="59"/><span>le déanamh aca ar feadh na seachtmhaine.</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>Tá ár ndóthain leabhair againn, acht</span>
<lb n="62"/><span>tar éis dul tríotha go léir ní féidir</span>
<lb n="63"/><span>linn an tríomhadh focal i gcomhrádh choit-</span>
<lb n="64"/><span>cheann Ghaedhealach a chur le chéile.</span></p>
<lb n="65"/>
<lb n="66"/><p><span>TADHG SAOR.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>Fuaramar roinnt chartaí puist ó Mhuinntir Brúin</span>
<lb n="69"/><span>agus Ó Nualláin an lá fé dheireadh.  Tá pictúirí</span>
<lb n="70"/><span>daithte ortha, do Tharraing Bean Sheamuis Uí Chaoimh agus</span>
<lb n="71"/><span>Meadhbh Laoide.  Cártaí deasa is eadh iad, agus tá súil</span>
<lb n="72"/><span>againn go mbeidh ceannach fada ortha.</span></p>
<lb n="73"/>
<lb n="74"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Teagasgthóireacht.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Teagasgthóireacht.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
