Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Máire Mór.</title><author><persName>Féach bailitheoir</persName></author><editor><name type="main">Laoide, Seosamh (Lloyd, Joseph H.)</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG10-11061</note>
		 <note type="L">60</note>
		 <note type="B">1899</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Mí na Nodlac, 1899</date><idno>IG10-11061</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">10</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Féach bailitheoir</author><title>Máire Mór.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Máire Mór.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Mí na Nodlac, 1899</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>“MÁIRE MHÓR.”</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Seo abhrán a rinne “Neididh Máire” ar</span>
<lb n="3"/><span>a mhnaoi, 'sí sin “Máire Mhór”.  Ní i</span>
<lb n="4"/><span>ngeall ar a máthair, a léir mar shílfead</span>
<lb n="5"/><span>duine, a h-ainmnigheadh é as Máire, ach' i</span>
<lb n="6"/><span>ngeall ar a mhnaoi phósta.  Budh as na</span>
<lb n="7"/><span>Rosa Máire, agus is cosamhail nach rabh sí</span>
<lb n="8"/><span>ró-ghnaoidheamhail, de bhrigh go mbidheadh</span>
<lb n="9"/><span>Neididh i gcomhnaidhe a déanadh magaidh</span>
<lb n="10"/><span>fúithe i dtaobh a cuid buidheacht'.  Chuaidh</span>
<lb n="11"/><span>Máire síos 'un a sean-chomair féin, aon</span>
<lb n="12"/><span>uair amháin, ar cuairt, agus nuair a fuair</span>
<lb n="13"/><span>Neididh ar shiubhal í, toisigheann sé agus</span>
<lb n="14"/><span>déanann sé uirthi an t-abhrán greannmhar</span>
<lb n="15"/><span>seo.  Bhí go maith go dtainic “An Bhean</span>
<lb n="16"/><span>Mhór” 'un a' bhaile.  “Chualaidh mé,” ar</span>
<lb n="17"/><span>sise, “go deárn tú abhrán orm.”  “Mhoige!</span>
<lb n="18"/><span>go deimhin féin rinne”; arsa Neididh.</span>
<lb n="19"/><span>“Abair domh é;” arsa Máire.  Abruigheann</span>
<lb n="20"/><span>seision an t-abhrán go dtí an cheathramha</span>
<lb n="21"/><span>dheiridh, agus fiafruigheann sé ann sin</span>
<lb n="22"/><span>dithe-sa, goidé mar thaitin léithe. “Háth!”</span>
<lb n="23"/><span>ar sise, “is mór a' t-íongnadh gur fhág tú</span>
<lb n="24"/><span>'mach a' bhuidhe.”  Ann sin chuir Neididh leis</span>
<lb n="25"/><span>ceathramha eile.  Tugaim dhuit an t-abhrán</span>
<lb n="26"/><span>mar fuair mé é ó mhuintir na “Leitreach”</span>
<lb n="27"/><span>go h-áiride ó Mhicheál Ó Máille.</span></p>
<lb n="28"/>
<lb n="29"/><p><span>Domhnall Ó Murchadha.</span></p>
<lb n="30"/>
<lb n="31"/><p><span>MÁIRE MHÓR.</span></p>
<lb n="32"/>
<lb n="33"/><p><span>Cé'r bh'íongnadh domh-sa a bheith sástaí,</span>
<lb n="34"/><span>'S mé a' tarraint thar sáile síos,</span>
<lb n="35"/><span>Is mé a fuair a' gheallamhaint mhaith láidir</span>
<lb n="36"/><span>Nach scapfaidhe go bráthach mo mhaoin;</span>
<lb n="37"/><span>Níor bh'fhada gur imthigh na preátaidhe,</span>
<lb n="38"/><span>'S gur ghannuigh an grán 'sa tír,</span>
<lb n="39"/><span>'S nuair a theastuigh an mhin sheagail ar</span>
<lb n="40"/><span>Mháire,</span>
<lb n="41"/><span>Mo chasóg bheag bhreágh gur dhíol.</span></p>
<lb n="42"/>
<lb n="43"/><p><span>A' gcluin tú mé, a Pheadair, tá an bás orm?</span>
<lb n="44"/><span>Agus gléas a' beathach bán anois,</span>
<lb n="45"/><span>Go bhfágaidh tú thall thar a' deán mé,</span>
<lb n="46"/><span>Agus gheabhaidh mé an tsláinte ar ais;</span></p>
</div>
<pb n="61"/>
<div><lb n="47"/><p><span>Pronnaim an fheamnach 's a' leathach ort,</span>
<lb n="48"/><span>Agus iomlán na háite alig,</span>
<lb n="49"/><span>Agus ó 'ndiú go dtí lá mo bháis,</span>
<lb n="50"/><span>Ní iarrfaidh mé páirc ná cnoc.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>Bheirim-sa míle altughadh do'n Áird-rígh,</span>
<lb n="53"/><span>go bh-fuil teach ag mo pháistí féin,</span>
<lb n="54"/><span>Fuair mise acú min agus preátaidhe</span>
<lb n="55"/><span>Agus biotáilte a b'fheárr 'ná fíon;</span>
<lb n="56"/><span>Feasta ní leanfad 'sa ród,</span>
<lb n="57"/><span>An ainnir a chrádhuigh mo chroidhe,</span>
<lb n="58"/><span>'S go síntear mé i gcómhnar clárthaí,</span>
<lb n="59"/><span>Ní háil iom a másaí buidhe.</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>Dá bhfuighinn-se casóg is bróga,</span>
<lb n="62"/><span>D'éireochainn óg gan mhoill,</span>
<lb n="63"/><span>'Gus rachainn-se soir go Gleann Dómhain,</span>
<lb n="64"/><span>An áit a bhfuil mórán ban,</span>
<lb n="65"/><span>Thoghfainn-se cailín deas óg,</span>
<lb n="66"/><span>A shiubhailfeadh an ród go deas,</span>
<lb n="67"/><span>'S má théidhim-sa go Baile-na-mór,</span>
<lb n="68"/><span>Ní fheicfidh an bhean mhór mé ar ais.</span></p>
<lb n="69"/>
<lb n="70"/><p><span>Nach brónach a chaithim a' Dómhnach,</span>
<lb n="71"/><span>Agus codladh ní fhághaim 'san oidh'e,</span>
<lb n="72"/><span>A' smuaintiughadh ar ghach cuideachta ró-</span>
<lb n="73"/><span>bhréagh,</span>
<lb n="74"/><span>A bhí agam i dtús mo shaoghail;</span>
<lb n="75"/><span>Má thig sé 'sa chasán go deoidh</span>
<lb n="76"/><span>Go mbéidh agam cró ná teach,</span>
<lb n="77"/><span>B'fheárr liom ná leis na mná móra,</span>
<lb n="78"/><span>Cáilín Ghleann' Dómhain 's na bath.</span></p>
<lb n="79"/>
<lb n="80"/><p><span>Aithnighim nach bhfuil Máire Mhór sástaí</span>
<lb n="81"/><span>Fá n-a luirgní ghránna dhubh',</span>
<lb n="82"/><span>Mar dtugaidh mé liom í 'un na ceárdcha,</span>
<lb n="83"/><span>Go mbainim di páráil mhaith;</span>
<lb n="84"/><span>'S dá dtiubharfainn-se liom í 'un na</span>
<lb n="85"/><span>Spáinne,</span>
<lb n="86"/><span>'Ionns' ar a' tsaor is feárr a tá ann sin,</span>
<lb n="87"/><span>'s é déarfadh fríd chómhrádh go sáimh liom,</span>
<lb n="88"/><span>“Ní féidir a páráil geal.”</span></p>
<lb n="89"/>
<lb n="90"/><p><span>[Fuaramar le goirid an litir agus beirtín</span>
<lb n="91"/><span>amhrán ar a raibh “Máire Mhór” so thuas</span>
<lb n="92"/><span>ó'n Niallach.  Ní meas dúinn gur chuirea-</span>
<lb n="93"/><span>mar ró-mhoill ar chuid ádhbhair chló an Athar</span>
<lb n="94"/><span>Domhnall.  Is mór is ionmholta fá n-a chuid</span>
<lb n="95"/><span>saothair é ar aon chuma. — F. an I.].</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Máire Mór.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Máire Mór.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
