Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">A Seventeenth-Century Legal Document</title><author><name type="main">Anaithnid: Eag. Brian Ó Cuív</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N"/>
                         <note type="L">179</note>
                         <note type="B">1675-1797ls 17D</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno/><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>A Seventeenth-Century Legal Document</title><author>Anaithnid: Eag. Brian Ó Cuív</author><imprint><publisher>I.A.B., B.Á.C.</publisher><date>1675-1797ls 17D</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>Úghacht Ghiolla na Naomh óg Ui Dhubhdhábhoirinn a cCaithir</span>
<lb n="2"/><span>Mhic Neachtain a cConntae an Chlair a mBarrúntacht Bóirne agus a</span>
<lb n="3"/><span>bParóiste Nuachongabhála, annsa mbliadhain d'aois an Tiaghurna</span>
<lb n="4"/><span>mur fuair bás, míle sé chéd chúig bhliadhna deug ós cionn trí fithchiot,</span>
<lb n="5"/><span>1675, agus an ceathramhadh lá do Mhídhe Abraon.</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>Bíodh a fhios ag gach aon duinne éisdfios, léighfios, is tuigfios</span>
<lb n="8"/><span>an sgríobhain seo, gurab mar so d'aontuíghiodar, do órduígheadur,</span>
<lb n="9"/><span>agus do rainniodur clann Ghiolla na Naomh óg Uí Dhubhdhabhoirin</span>
<lb n="10"/><span>o Chaithir Mhic Neachtain a bParróiste Nuachongabhála a mBarruntacht</span>
<lb n="11"/><span>Bóirne a cConntae an Chláir, .i. Aodh mac Giolla na Naomh agus an</span>
<lb n="12"/><span>Cosnaíghe mac Giolla na Naomh on cCaithir réamhráite, radhuint</span>
<lb n="13"/><span>síarghuidhe agus connradh síarghuídhe re chéile eatardha féin agus idir a</span>
<lb n="14"/><span>sliocht 'na ndiaigh go síarghuídhe air an dá sheisrigh bhaile d'fhearan</span>
<lb n="15"/><span>a n-athar agus a seanathar.</span></p>
<lb n="16"/>
<lb n="17"/><p><span>Do chúadh cunnradh eatardha fé mur atá leathsheisrigh Chathrach</span>
<lb n="18"/><span>Mhic Neachtain a bParóiste Nuachongbhála agus leathsheisrigh Leasa</span>
<lb n="19"/><span>Mhic Tadhg agus leathsheisrigh Leasa Dubháin agus Leasa na Luachranna</span>
<lb n="20"/><span>a bParóiste Dhrom na Críche agus leathsheisrigh Chille Chlomáin Bhaire</span>
<lb n="21"/><span>a bParróiste Chille Cóirne agus íad sin re chéile annsa mbarúntacht agus</span>
<lb n="22"/><span>annsa cconntae réamhráite.</span></p>
<lb n="23"/>
<lb n="24"/><p><span>Is í seo an radhuinn: ar ttúis .i. an cheirimhe mír as</span>
<lb n="25"/><span>síadh síar do Chaithir Mhic Neachtain fádh mur ghabhas an Sruthán</span>
<lb n="26"/><span>Dubh súas annsa tslíabh, agus an claidhe on Sruthán Dubh anuas go</span>
<lb n="27"/><span>díreach go headan an Bhuaile Líagánaigh, agus an claghadh iartharach</span>
<lb n="28"/><span>don Bhuaile Líagáineach síos go n-uige an Urrlainn Mhoir, agus claghadh</span>
<lb n="29"/><span>na hUrrlainne Móire féin tímchioll air an ttaoibh shíar síos go taobh na</span>
<lb n="30"/><span>Cathrach, agus leathsheisrigh Leasa Mhic Tadhg, agus ceithrimhe mír do</span>
<lb n="31"/><span>leathsheisrigh Chille Cholmáin Bháire air chuid Aodh mhic Giolla </span>
<lb n="32"/><span>na Naomh dhíobh sin; agus an ceithrimhe mirr as síadh soir do Chaithir</span>
<lb n="33"/><span>Mhic Neachtain mur ghabhas an teoruinn chedna, agus leathsheisrigh</span>
<lb n="34"/><span>Leasa Dubháin agus Leasa na Luachranna, agus an cheithrimhe mirr eile do</span>
<lb n="35"/><span>leathsheisrigh Chille Cholmáin Bháire air chuid an Chosnaíghe mhic</span>
<lb n="36"/><span>Giolla na Naomh don fhearran chedna sin.</span>
<lb n="37"/></p>
</div>
<pb n="180"/>
<div><lb n="38"/><p><span>Ag seo radhuinn ceannáite Chathrach Mhic Neachtain mur an</span>
<lb n="39"/><span>ccédna .i. ait tíghe mhóir na Cathrach astigh, agus áit tighe na ciostannach</span>
<lb n="40"/><span>do bhí ag an tteach mór sin annsa cCaithir asdig, agus áit tíghe na reilge</span>
<lb n="41"/><span>air an ttaoibh shíar don Chaithir agus a bhfuil o bhóthar gharruídhe</span>
<lb n="42"/><span>Thadhg Ruadh mhic Ghiolla Fheithin síar dona garthaibh air an ttaoibh</span>
<lb n="43"/><span>amuith do gharraidhe Thadhg fein ar chuid Aodh don cheannáit</span>
<lb n="44"/><span>sin, agus an tigh atá idir éadan an tíghe mhóir agus dorrus na cathrach</span>
<lb n="45"/><span>agus ait tíghe eile air an ttaoibh shiar bhudh thuadh don Chaithir astigh</span>
<lb n="46"/><span>agus an tigh mor atá air an ttaoibh amuith do dhorus na Cathrach, agus</span>
<lb n="47"/><span>a bhfuil o bhearrnain Fhánainn an Tadhaill air an ttaoibh shoir go bothar</span>
<lb n="48"/><span>gharruidhe Thadhg Ruadh síar, agus an garruídhe sin féin do bheith</span>
<lb n="49"/><span>air chuid an Chosnaíghe don cheannait chédna sin.</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>Tuille eile: atá faithche an bhuaille agus an bóthar ón bhfaithche</span>
<lb n="52"/><span>síar go n-uige an mothar dturtánach, agus uisge an bhaille fádh mur atá</span>
<lb n="53"/><span>an Sruthán Dubh shuas agus tobar an bhaile astigh cómhshaor ag an</span>
<lb n="54"/><span>gceannáit sin re chéile.</span></p>
<lb n="55"/>
<lb n="56"/><p><span>Tuille eile: as é seo connradh an Aodh agus an Chosnaígh eatardha</span>
<lb n="57"/><span>féin ó thúis, agus idir a n-aghraídhibh go diongmhálta iona ndíagh arís</span>
<lb n="58"/><span>a ttímchioll an dá sheisre sin adúbhramuir shuas, agus a ttímchioll</span>
<lb n="59"/><span>gach fearann eile nách iad sin air a labhrann cairt a n-athar agus a</span>
<lb n="60"/><span>seanathar.  Do réir a ndinntiúraidhe do bhí d'fhíachaibh orrtha sin re</span>
<lb n="61"/><span>chéile comhshaothrughadh agus cómhshámhail agus comhbharántacht agus</span>
<lb n="62"/><span>cómhchosdus pléaghdála agus seasaimh na bhfearan sin re chéile do bheith</span>
<lb n="63"/><span>orrtha féin agus air a n-aghraídhibh iona ndíaigh go síarghuidhe a n-aghadh</span>
<lb n="64"/><span>gach aonduine dar chuir ná dá ccuirfeadh búairt orrtha annsna fearanaibh</span>
<lb n="65"/><span>sin re cheile ná a n-aon chuid díobh.</span></p>
<lb n="66"/>
<lb n="67"/><p><span>Tuille eile: dá ttigeadh búairt do thaoibh na bhfearann sin nó</span>
<lb n="68"/><span>pléaghdáil no d'fhuasgladh fearrain no céim ar bith ina ccadhailfídhe</span>
<lb n="69"/><span>aon chuid dona fearannaibh sin, d'fhíachaibh air an Aodh sin agus air an</span>
<lb n="70"/><span>cCosnaíghe reamhráite agus air a n-aghraídhibh 'na ndíaigh an comhthrom</span>
<lb n="71"/><span>sin do dhéanamh re cheile mur an gcedna.</span></p>
<lb n="72"/>
<lb n="73"/><p><span>Tuille eile: atá d'fhíachaibh agus do chonnradh ag an Aodh agus ag</span>
<lb n="74"/><span>an cCosnaidhe ccedna sin air a chéile má bhíon duine dhíobh ag cur a</span>
<lb n="75"/><span>chuid féin dona fearannaibh sin a ngeall nó a síarghuídheacht úatha</span>
<lb n="76"/><span>féin chum aon duine eile gan air ccomus dó a chur ón bhfear eile má</span>
<lb n="77"/><span>fhéadan sé a réightioch mur do dhéanadh duine eile, agus muna bhfeadaigh</span>
<lb n="78"/><span>ní bhfuil air ccomus do stainnc do chur air an té do réighfios í nó go</span>
<lb n="79"/><span>ttigeadh aímsir a fúasgailte arís.</span>
<lb n="80"/></p>
</div>
<pb n="181"/>
<div><lb n="81"/><p><span>Tuille eile: atá do chonnradh agus d'fhíachaibh ag an Aodh agus ag</span>
<lb n="82"/><span>an cCosnaidhe réamhráite agus ag a n-aghraídhibh 'na ndíaigh air a chéile,</span>
<lb n="83"/><span>gibé dona fearannaibh sin adúbhramuir nó d'fhearannaibh eile nách</span>
<lb n="84"/><span>íad sin do bheadh a ngeall uatha araon nó ó dhuine dhíobh, gibé dhíobh</span>
<lb n="85"/><span>dhá ttiocfadh sin d'fhuasgladh ar ttúis do bheadh d'fhiachaibh air</span>
<lb n="86"/><span>an bhfear eile a ionnad féin agus a bharántacht do thabhairt do chum</span>
<lb n="87"/><span>go bhfuasgladh í go feadh a fuaisgilte uatha arís air a mbíadh</span>
<lb n="88"/><span>dá dhíoghbháil ris.</span></p>
<lb n="89"/>
<lb n="90"/><p><span>Tuille eile: atá do chonnradh agus do choingheall comhthrom idir</span>
<lb n="91"/><span>Aodh agus an Cosnaidhe cedna sin, gibé dhíobh do rachadh ó fhoighre</span>
<lb n="92"/><span>diongamhálta do bheith óna cholluinn fein aige an fear eile agus a</span>
<lb n="93"/><span>fhaighrídhe do bheith 'na n-aighridhe agus 'na seiciodúraibh agus 'na</span>
<lb n="94"/><span>síghníbh air annsna fearannaibh sin shúas adúbhramuir do réir mur labharas</span>
<lb n="95"/><span>lorg a n-athar agus a seanathar dóibh.</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p><span>Tuille eile: gibé méid do chuid an Aodh chédna sin nách áiteochaigh</span>
<lb n="98"/><span>sé féin má fhéadan an Cosnaidhe a háitiúghadh, ata d'fhiachaibh</span>
<lb n="99"/><span>air an Aodh sin gan toirmiosg air bith úaig féin do chur air, acht cion</span>
<lb n="100"/><span>a n-áiteóchaidh sé dhi do shaoirse Shlaine Ní Ghráda do bheith</span>
<lb n="101"/><span>'na dhiaigh air, fé mur atá bo saor agus láir saor annsa cheithrimhe mirr</span>
<lb n="102"/><span>dá mbiadh air áitiúghadh don fhearann do bheith ag Slaine.</span></p>
<lb n="103"/>
<lb n="104"/><p><span>Agus mur dhearbhadh agus mur fhoillsiúghadh air gach nídhe dá</span>
<lb n="105"/><span>bhfuil sgríobhthadh ann sin anúas do bheith ceangailte fostaighthe go</span>
<lb n="106"/><span>síarghuídhe air an Aodh sin agus air an cCosnaidhe réamhráithe, orrtha</span>
<lb n="107"/><span>féin agus air a n-aghraídhibh, air a seiciodúraibh agus air a sighnídhibh,</span>
<lb n="108"/><span>ionna ndíaigh go seasmhach, atáimse, an Aodh sin, ag cur mo láimhe agus mo</span>
<lb n="109"/><span>shéala air an ccuid don sgríobhuinn seo ata ag an cCosnaidhe dom thoil</span>
<lb n="110"/><span>aontuíghioch féin, agus taim-se an Cosnaidhe do réir mo thoille agus</span>
<lb n="111"/><span>m'aonta féin ag cur mo láimhe agus mo shéala air an ccuid don sgríbhinn seo</span>
<lb n="112"/><span>atá ag an Aodh.</span></p>
<lb n="113"/>
<lb n="114"/><p><span>an 9mhadh lá don Abraon 1675.</span>
<lb n="115"/><span>Giolla na Naomh óg Ua Dubhdhábhoirinn</span>
<lb n="116"/><span>Fíaghnaisighthe</span>
<lb n="117"/><span>Séamus Mac Gearailt</span>
<lb n="118"/><span>Proinnsías Sáirséaghal.</span>
<lb n="119"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

A Seventeenth Century Legal Document

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

A Seventeenth Century Legal Document

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
