Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Imtheachta na gCumann nGaedhealach.</title><author><persName>Ní fios</persName></author><editor><name type="main">Mac Néill, Eoin</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG06-10170</note>
		 <note type="L">31</note>
		 <note type="B">1895</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>May, 1895</date><idno>IG06-10170</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">6</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Ní fios</author><title>Imtheachta na gCumann nGaedhealach.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Imtheachta na gCumann nGaedhealach.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>May, 1895</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span><pb n="31"/></span>
<lb n="1"/><span>Imtheachta na gCumann nGae-</span>
<lb n="2"/><span>dhealach.</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>Connradh na Gaedhilge i nÁth Cliath.</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>Tar éis mar cuireadh i n-aisnéis cheana ar an árd-</span>
<lb n="7"/><span>chraoibh, ní raibh acht aon chomhdháil choitcheann amháin, óir </span>
<lb n="8"/><span>do bhí imirce dhá deunamh ag an gcumann go tigh eile, </span>
<lb n="9"/><span>agus do bhí a ghnótha ar stad le n-a linn sin.  Acht do bhí </span>
<lb n="10"/><span>buidhean de'n Chomhairle ag obair go dian dícheallach</span>
<lb n="11"/><span>ag socrughadh le haghaidh na Feise i gCorcaigh agus ag </span>
<lb n="12"/><span>tabhairt aire do neithibh eugsamhla eile.  Tá súil ag </span>
<lb n="13"/><span>lucht na Comhairle go mbeidh teach nuadh ollamh 'n-a</span>
<lb n="14"/><span>gcomhair gan mhoill, agus annsin go mbeidh faill aca thar</span>
<lb n="15"/><span>mar bhí riamh ar a ngnóthaibh do thiomáin ar aghaidh go </span>
<lb n="16"/><span>rathamhail.</span></p>
<lb n="17"/>
<lb n="18"/><p><span>Dála feise Corcaighe, tá trácht uirri i mBeurla i</span>
<lb n="19"/><span>náit eile de'n duilleachán so.  Ní sgríobhfar a thuilleadh</span>
<lb n="20"/><span>de'n chor so acht gur maith agus gur maitheasach an obair</span>
<lb n="21"/><span>do rinneadh i bpríomh-chathraig na M[n]umhan de rith</span>
<lb n="22"/><span>seachtmhaine na Cásga agus ní fearr ná ar cuireadh i</span>
<lb n="23"/><span>dtreó a bheith deunta i gcaitheamh na bliadhna so.</span></p>
<lb n="24"/>
<lb n="25"/><p><span>Connradh na Gaedhilge i g-Corcaigh.</span></p>
<lb n="26"/>
<lb n="27"/><p><span>Idir an cúigeadh lá deug de'n Mhárta a mbliadhna</span>
<lb n="28"/><span>agus uair sgríbhne se .i. ar an 20adh lá de'n Aibreán, do </span>
<lb n="29"/><span>bhí ocht gcruinnighthe dá mbailiughadh ag lucht an</span>
<lb n="30"/><span>Chonnartha i gCorcaigh.  Bhí Feis na Gaedhilge dá</span>
<lb n="31"/><span>tiomsughadh aca ar oidhche an tseachtmhadh lae dheug de'n</span>
<lb n="32"/><span>mhí se.  Bhí óráide dá dtabhairt dúinn as Gaedhilg agus</span>
<lb n="33"/><span>as Beurla ar son na cúise.  Budh dheacair do dhuine,</span>
<lb n="34"/><span>gan é bheith 'n-a rígh-sgríbhneoir, cunntas ceart do</span>
<lb n="35"/><span>thabhairt ar fheabhas na comhdhála so.  Ní hé amhain go</span>
<lb n="36"/><span>raibh cruinniughadh mór againn, acht muinntir Ghaedh-</span>
<lb n="37"/><span>ealach fhíor-thuigsionach b'eadh iad do bhí ann.  Do</span>
<lb n="38"/><span>éisteadar leis na hóráidibh Gaedhealacha le cúram agus</span>
<lb n="39"/><span>le lúthgháir, agus is minic do bhíodar ag cur mór-ghárthadh</span>
<lb n="40"/><span>asta agus ag buain torainn gháirdighthe as a mbasaibh.</span>
<lb n="41"/><span>Bhí cuideachta ó Áth Cliath fá láthair, mar atá Eoin</span>
<lb n="42"/><span>Mac Néill, Searamh Laoide, Pádruig Ó Laoghaire,</span>
<lb n="43"/><span>Tomás Ua hAodha, Seaghán Ua hÓgáin, agus Seumus Ua </span>
<lb n="44"/><span>Cathasaigh.  Do labhair an ceud triúr díobh as Gaedhilg </span>
<lb n="45"/><span>os comhair na comhdhála, agus níor bh'fhearr an fháilte</span>
<lb n="46"/><span>ríoghamhail fuaradár ná na hóráide geur-chúiseacha do</span>
<lb n="47"/><span>thugadár uatha; agus cé nach as Cúigeadh Mumhan atha</span>
<lb n="48"/><span>bheirt díobh, níor chaill an coimhthionól aon leus ná</span>
<lb n="49"/><span>aon phunc ná aonfhocal dá gcomhráidhtibh, acht do</span>
<lb n="50"/><span>éimheadar amach go hoireamhnach ag comhdhaingniughadh</span>
<lb n="51"/><span>gach ráidh chiallmhair adeireadh na labharthóiridhe.  Bhí</span>
<lb n="52"/><span>óráid fhíor-bhlasda (Ghaedhealach gan amhrus) da tabhairt</span>
<lb n="53"/><span>uaidh ag an Athair Peadar ua Láoghaire ó Chaisleán </span>
<lb n="54"/><span>Uí Liatháin, agus ba dhóbair do na daoinibh dul i n-eug le</span>
<lb n="55"/><span>neart a ngáire ar uairibh, feadh do bhí sé ag labhairt </span>
<lb n="56"/><span>leo.  Do labhair Pádruig Stúndún agus Seaghán Ó </span>
<lb n="57"/><span>Monacháin, ar n-oidhche Gaedhealacha, as Gaedhilg, agus bhí</span>
<lb n="58"/><span>óráide dá dtabhairt dúinn as Beurla ag M[n]uiris a</span>
<lb n="59"/><span>hÉalluighthe, feár feise, ag an Athair Pádruig Ó</span>
<lb n="60"/><span>Laoghaire, ag an Athair Seumus Ó Sgannlúin as na</span>
<lb n="61"/><span>hAodhairidhibh i mBéarra, agus ag Tomás ua hAodha.  Is é</span>
<lb n="62"/><span>do riaghluigh an fheis éire Corcaighe agus do thuill sé</span>
<lb n="63"/><span>moladh mór agus mór-bhuidheachas ó'n gcomhdháil sin agus ó</span>
<lb n="64"/><span>lucht coiméada na Gaedhilge go coitchionn.  Níos</span>
<lb n="65"/><span>túisge 'san lá do bhí Cumann Contaeseach ar n-a chuth</span>
<lb n="66"/><span>ar bun agus do cinneadh ar Dhomhnall Ó Séadha chum bheir</span>
<lb n="67"/><span>i n-a rúin-chléireach do'n chumann sain.  Bhí sgoruidheacht</span>
<lb n="68"/><span>áirithe againn ar oidhche Dia'rdaoin, agus cé nach raibh uain</span>
<lb n="69"/><span>againn chum fógra tráthamhla do thabhairt d'ár                                      </span>
<lb n="70"/><span>gCumanntóiribh, bhí cruinniughadh maith againn, agus dh'</span>
<lb n="71"/><span>éisteamar le hóráidibh ó'n Laoideach agus ó 'n  Niallach agus</span>
<lb n="72"/><span>ó “Sheandún” an Cathaoireach.  Do labhradar ar</span>
<lb n="73"/><span>obair an Connartha.  Bhí abhrán dá thabhairt dúinn ó</span>
<lb n="74"/><span>Chonchubhar Ó Ceallaigh, agus abhráin eile ó'n Saoi Ó</span>
<lb n="75"/><span>Loingsigh.  Do sheinn Osborn a hAimhirgin ar bheidhlinn</span>
<lb n="76"/><span>agus thug mórán daoine eile cabhair dúinn chum gur</span>
<lb n="77"/><span>chaitheamar an oidhche go sultmhar.  Do thriallamar</span>
<lb n="78"/><span>annsain go dthí port an bhóthair iarainn, agus d'fhágamar</span>
<lb n="79"/><span>slán beo ag ár gcáirdibh ó Áth Cliath.</span></p>
<lb n="80"/>
<lb n="81"/><p><span>Sin cunntas ar dhá chruinniughadh dá raibh againn agus is</span>
<lb n="82"/><span>féidir aon ghearr-cunntas amháin do thabhairt ar na</span>
<lb n="83"/><span>cruinnighthibh eile.  Gach oidhche luain do thiomsuigheamar</span>
<lb n="84"/><span>i gcionn a chéile, agus do chaitheamar dhá uair ag léigheadh</span>
<lb n="85"/><span>ar leabhar agus ag glacadh comhairle le chéile.  Bhí deagh-</span>
<lb n="86"/><span>chruinniughadh againn gach am.  Bhí an tIrisleabhar dá</span>
<lb n="87"/><span>léigheadh ag cuidh againn, agus bhíomar ag treabhadh trés</span>
<lb n="88"/><span>an mBláithfleasg leis.  Bhí cuid eile dhínn idir an dá </span>
<lb n="89"/><span>bhuidhin ag léigheadh as leabhraibh tosnuightheoiridhe.  Gach</span>
<lb n="90"/><span>oidhche Aoine acht oidhche Aoine an Cheusta amháin, do</span>
<lb n="91"/><span>bhíomar i bhfochair a chéile leis.  Bhí sgoruidheacht ar</span>
<lb n="92"/><span>bun ar na hoidhcheannaibh sin, agus fuaramar cabhair chuca</span>
<lb n="93"/><span>ó mhórán d'ár gcumanntóiribh.  Thug “Seandún” nó</span>
<lb n="94"/><span>Tadhg Ó Murchadha, ár gcathaoireach, tuaraisg dúinn ar</span>
<lb n="95"/><span>dhá fhilidh do mhair timcheall ceithre fichid</span>
<lb n="96"/><span>bliadhain ó shoin i n-aice Muighe Cromdha.  Ata</span>
<lb n="97"/><span>cuid dá ndántaibh agus dá ráidhtibh ar fagháil fós agus ata</span>
<lb n="98"/><span>lucht ar gCraoibhe dhá mbailiughadh.  Thug an[d] saoi</span>
<lb n="99"/><span>Stúndún leughthóireacht dúinn as láimhsgríbhinn i n-a</span>
<lb n="100"/><span>raibh dán cumtha le Dáibhidh de Barra, file Corcaigheach</span>
<lb n="101"/><span>do mhair le linn Vallancey, agus do bhrosduigh an fear sain</span>
<lb n="102"/><span>chum aire do thabhairt do'n Ghaedhilg.  Togha fileadh</span>
<lb n="103"/><span>béadh an duine seo.  Do chum sé dán móir ar a dtug</span>
<lb n="104"/><span>sa “Ar Bhás agus Bheathaidh Ábel.”  Atá súil againn go</span>
<lb n="105"/><span>bhfeicfear an dán so fá chlóth go luath, óir do thug</span>
<lb n="106"/><span>duine d'ar gcumann darab ainm an — a Ríoghbhar-</span>
<lb n="107"/><span>dáin an láimh-sgríbhinn i n-a bhfuil do dhaoinibh </span>
<lb n="108"/><span>againn chum bheith dá chlódhbhualadh.  Bhí óráide dá</span>
<lb n="109"/><span>dtabhairt dúinn ó'n Saoi a Monacháin, agus d'éisteamar  </span></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="110"/><p><span>le habhránaibh ó 'n Saoi Ó Ceallaigh, fear óg ag a</span>
<lb n="111"/><span>bhfuil guth fír-bhinn; agus thug abhsánuidhe breagh eile .i.</span>
<lb n="112"/><span>Pádruig Ó Loingsig abhráin dúinn lei.  Do sheinn an</span>
<lb n="113"/><span>Saoi Ó hAimhirgin go clisde ar an mbeidhlinn; agus thug</span>
<lb n="114"/><span>leughthóireacht dúinn leis.  Fuaramar cabhair ó na</span>
<lb n="115"/><span>saoithibh se leis .i. Ó Ceannfhaolaidh Ó Bhriain, Seártain, </span>
<lb n="116"/><span>Ó Thuama, Ó Criomthaoin, Laoiléis, Ó Foghlugha, Ó </span>
<lb n="117"/><span>Séadha, a Ríoghbhardáin agus Pléimionn. </span></p>
<lb n="118"/>
<lb n="119"/><p/>
<lb n="120"/>
<lb n="121"/><p>
<lb n="122"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Imtheachta na gCumann nGaedhealach.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Imtheachta na gCumann nGaedhealach.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
