Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main"/><author><name type="main"/></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">===pb n="5" /===
B</note>
                         <note type="L"/>
                         <note type="B"/>
                         <note type="C"/>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>===pb n="5" /===
B</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title/><author/><imprint><publisher/><date/></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p><span>
</span>
<lb n="0"/><span>MAIGHDION DHROICHEAD ÁTHA</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Má théid tú ag iarraidh sgéula ó mhaighdion Dhroichead Áith</span>
<lb n="3"/><span>Éirighe go comhartha an Eich Ghléigil,</span>
<lb n="4"/><span>gheobhai tú aonadh sa tSráid Árd,</span>
<lb n="5"/><span>Plannda chiúin tséimhighe ghlan éadrom gan smál</span>
<lb n="6"/><span>A bhéartha annsacht do na céudta le aon fhéuchaint amháin.</span>
<lb n="7"/><span>Ná bíodh fallsacht na déigh ort dul a n-éugcroith dá grádh</span>
<lb n="8"/><span>Mar a shannta sí an péarla 's nach duit féin a bhí sí ndán.</span>
<lb n="9"/><span>A inghíon geal 's tú thug díor-gheall go fíonálta ó mhná</span>
<lb n="10"/><span>'S nach bhfuil míonach chum daor leat-sa air aonach Dhroichid Aith</span>
<lb n="11"/><span>Ar dhaonnacht ar chríonnacht air dhísleacht 's air bhreaghacht</span>
<lb n="12"/><span>'S gurab iad do raon-rosga go fíor-cheart a bhain an líth dheas do'n bhán</span>
<lb n="13"/><span>Nó do chaoin-leaca ghrís-ghartha tá ar líth lasadh an bhláith</span>
<lb n="14"/><span>Nó mar chaoin-phlannda fíneamhna ar thaobh teamhracha slán.</span>
<lb n="15"/><span>Bugh clúiteach na slóighte a teacht ar chóistighe Dhroichid Áith</span>
<lb n="16"/><span>Ag amharc úr-sgoith na n-óg-bhan nár pógadh riamh le tráil.</span>
<lb n="17"/><span>A chiúin-Khitty mhodhmhair don phór-aicme b'fheárr</span>
<lb n="18"/><span>Air mhúinteacht air mhódhmhaireacht air bheodhacht 's ar bhreaghdhacht</span>
<lb n="19"/><span>Beidh do ghnúis gheal na rós leaca, beidh do bheol tana gan sgáth</span>
<lb n="20"/><span>'S go mbeidh Caliope agus Clio ag déanamh ceól duit gach lá.</span></p>
<lb n="21"/>
<lb n="22"/><p><span>Bzzzzz1651-52ob 17L</span>
<lb n="23"/><span>Uzzzzz0148</span>
<lb n="24"/><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="25"/><span>TIOMNA THOMÁIS DÉIS</span></p>
<lb n="26"/>
<lb n="27"/><p><span>Rinneas mo thiomna, a Shéamuis:</span>
<lb n="28"/><span>d'fhágbhas ag Séarlus Saxa,</span>
<lb n="29"/><span>d'fhágbhas ag rígh na Fraince</span>
<lb n="30"/><span>cead an t-Impir do bhasca.</span></p>
<lb n="31"/>
<lb n="32"/><p><span>D'fhágbhas ag Tomás Rábach,</span>
<lb n="33"/><span>Oscar amhthar na Féine,</span>
<lb n="34"/><span>á bhun Banna go Suca</span>
<lb n="35"/><span>bheith 'na mhurrach ar Éire.</span></p>
<lb n="36"/>
<lb n="37"/><p><span>D'fhágbhas fós clanna Míle,</span>
<lb n="38"/><span>do bhí 'na ríghthibh Teamhra,</span>
<lb n="39"/><span>gan fearann gan neart maoine,</span>
<lb n="40"/><span>fá dhaoirse ag pioca seamra.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>D'fhágbhas ag bráithribh bochta</span>
<lb n="43"/><span>saidbhreas gorta agus fuachta;</span>
<lb n="44"/><span>cá hiongna méad an dochair</span>
<lb n="45"/><span>'s gan iad socair ó fhuagra?</span></p>
<lb n="46"/>
<lb n="47"/><p><span>Bíodh nach biadh bean nó páisde</span>
<lb n="48"/><span>ar an gcáitigh dar gciorac ,</span>
<lb n="49"/><span>'na n-ionadh biaidh cioth cáirneach</span>
<lb n="50"/><span>nó cóib chráibhtheach dar ngiobadh.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>D'fhágbhas an chliar fá bhearrán,</span>
<lb n="53"/><span>'s ar seachrán ar lorg riaghlach;</span>
<lb n="54"/><span>cibé a bhus bhus mó mála</span>
<lb n="55"/><span>biaidh thall a sála riabhach.</span></p>
<lb n="56"/>
<lb n="57"/><p><span>Díthreabhach bhíos i gcaisleán</span>
<lb n="58"/><span>'s nach déan creagán ar féile,</span>
<lb n="59"/><span>d'fhágbhas é féin 's a sparán</span>
<lb n="60"/><span>i nglas lámh ar Loch Éirne.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>D'fhágbhas na mná óga,</span>
<lb n="63"/><span>théid chum pósta le lasán,</span>
<lb n="64"/><span>fá cheann bliadhna gan bóta</span>
<lb n="65"/><span>ná fós bróga ná asán.</span></p>
<lb n="66"/>
<lb n="67"/><p><span>D'fhágbhas na mainéir bhuadha,</span>
<lb n="68"/><span>'na mbiadh suarcas san am-sa,</span>
<lb n="69"/><span>gan céol acht méileach chaorach -</span>
<lb n="70"/><span>d'fhág sin an saoghal sanntach.</span></p>
<lb n="71"/>
<lb n="72"/><p><span>D'fhágbhas na daoine bochta</span>
<lb n="73"/><span>dá spocha lé hairdchíosa,</span>
<lb n="74"/><span>'s d'fhágbhas lucht na bhfearann</span>
<lb n="75"/><span>i gcreapall i gcúirt Íosa.</span></p>
<lb n="76"/>
<lb n="77"/><p><span>An bocht lábáin gan chlúdadh</span>
<lb n="78"/><span>'s gan tsúsa i bhfuacht seaca,</span>
<lb n="79"/><span>ní gheabhadh Dia mar shúgradh</span>
<lb n="80"/><span>bheith dá stiúradh ón ngeata.</span></p>
<lb n="81"/>
<lb n="82"/><p><span>Domhnall is Séamus bacach</span>
<lb n="83"/><span>'s gan aca ní do íocfadh,</span>
<lb n="84"/><span>d'fhágbhas ar an mbeirt chéadna</span>
<lb n="85"/><span>carna créachta ó íota.</span></p>
<lb n="86"/>
<lb n="87"/><p><span>D'fhágbhas sliocht na mban péacach,</span>
<lb n="88"/><span>lér caitheadh na céata punta,</span>
<lb n="89"/><span>anonn 's anall ar seachrán</span>
<lb n="90"/><span>gan gearrán nó cirt umpa.</span></p>
<lb n="91"/>
<lb n="92"/><p><span>D'fhágbhas suthlár na seinnsear,</span>
<lb n="93"/><span>nach fríth gan aimsir fhada,</span>
<lb n="94"/><span>ag an gcloinn anois dá múcha,</span>
<lb n="95"/><span>ag dúrna píopa is canna.</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p><span>D'fhágbhas ag cúirt na gcléireach,</span>
<lb n="98"/><span>scríobhas Béarla go cliste,</span>
<lb n="99"/><span>cnáimh na bhfearann i mbaoghal</span>
<lb n="100"/><span>ó tá an saoghal ar misce.</span></p>
<lb n="101"/>
<lb n="102"/><p><span>Fisereach 's a pheann gléasta,</span>
<lb n="103"/><span>dul ar éarma chum cúirte,</span>
<lb n="104"/><span>d'fhágbhas é féin is Ó Druma</span>
<lb n="105"/><span>i mullach cháich dá súisdre.</span></p>
<lb n="106"/>
<lb n="107"/><p><span>D'fhágbhas filidh ar fágbháil,</span>
<lb n="108"/><span>gan tárrtháil fán ngréin aca;</span>
<lb n="109"/><span>cunchar amuigh gach ríméir</span>
<lb n="110"/><span>ó dhinnéar lé druim bata.</span></p>
<lb n="111"/>
<lb n="112"/><p><span>Tighthe móra gan tsoillse,</span>
<lb n="113"/><span>dóirse druitte go dúinte,</span>
<lb n="114"/><span>beagán buidhne gan tsólás</span>
<lb n="115"/><span>do-bheir Tomás brúite.</span></p>
<lb n="116"/>
<lb n="117"/><p><span>D'fhágbhas sgolta na n-aoidhibh ,</span>
<lb n="118"/><span>d'fhágbhas caoirigh 'na n-ionad</span>
<lb n="119"/><span>leireac  olann na gcaorach</span>
<lb n="120"/><span>thréigeas daonnacht re sealad.</span></p>
<lb n="121"/>
<lb n="122"/><p><span>Tinte móra ar an urlár,</span>
<lb n="123"/><span>tormán tiompán is cláirseach,</span>
<lb n="124"/><span>ó d'imthigh sin is an fhéile</span>
<lb n="125"/><span>d'fhágbhas Éire 'na fásach.</span></p>
<lb n="126"/>
<lb n="127"/><p><span>Trí fóide astigh sa ngráta,</span>
<lb n="128"/><span>fán tráth-sa is mór an téagar;</span>
<lb n="129"/><span>mias nó dhó photáta,</span>
<lb n="130"/><span>is sásda an t-adhbhar féasta.</span></p>
<lb n="131"/>
<lb n="132"/><p><span>Builbhíní cróna garbha,</span>
<lb n="133"/><span>ní tarbha liom a saoradh,</span>
<lb n="134"/><span>ní fiú a bhfaghthar dá sochair,</span>
<lb n="135"/><span>méad ar ndochair dá n-aoradh.</span>
<lb n="136"/></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="137"/><p><span>Beóir is seirbhe ná an gafann</span>
<lb n="138"/><span>ag tafonn ar lorg meala;</span>
<lb n="139"/><span>d'fhágbhas cead ag na daoithibh</span>
<lb n="140"/><span>na draoithe bheith dá bhfeanna.</span></p>
<lb n="141"/>
<lb n="142"/><p><span>Brait is pláta dá gcoigill</span>
<lb n="143"/><span>'s gan fhios againn cé mhairfeas;</span>
<lb n="144"/><span>nach truagh daille na ndaoine</span>
<lb n="145"/><span>carnáil mhaoine is cé chaithfeas?</span></p>
<lb n="146"/>
<lb n="147"/><p><span>Triúr nó ceathrar do dhaoine</span>
<lb n="148"/><span>má chír-se ag teacht i bhfogus,</span>
<lb n="149"/><span>fuagair don dóirseóir bhacach,</span>
<lb n="150"/><span>druide go tapa an dorus.</span></p>
<lb n="151"/>
<lb n="152"/><p><span>Thiomnas m'anam do Chríosta</span>
<lb n="153"/><span>'s mo chorp aosta don talamh,</span>
<lb n="154"/><span>mar biaidh cnumha go fíochmhar</span>
<lb n="155"/><span>dá stríocadh aimsear fhada.</span></p>
<lb n="156"/>
<lb n="157"/><p><span>D'fhágbhas Eóropa i n-armaibh</span>
<lb n="158"/><span>ar argain na gceall naomhtha;</span>
<lb n="159"/><span>doirt anuas do ghrása</span>
<lb n="160"/><span>thóigfeas an smál-sa dhíobh-san.</span></p>
<lb n="161"/>
<lb n="162"/><p><span>D'fhágbhas an saoghal cealgach</span>
<lb n="163"/><span>lán do chlampar 's do mhíorún,</span>
<lb n="164"/><span>'s ó chuaidh Fódla fá chéile</span>
<lb n="165"/><span>d'fhágbhas an fhéile i bpríosún.</span></p>
<lb n="166"/>
<lb n="167"/><p><span>Bhronnas Breaclainn don Bhiatach,</span>
<lb n="168"/><span>nach sireann iasacht molta,</span>
<lb n="169"/><span>brugh ceólmhar leathan liomhar,</span>
<lb n="170"/><span>brugh iothmhar 'nar gnáth dolta.</span></p>
<lb n="171"/>
<lb n="172"/><p><span>D'fhágbhas agat mar chompán</span>
<lb n="173"/><span>file iomlán na Fódla,</span>
<lb n="174"/><span>an Guaire fial ó Bhreachlainn,</span>
<lb n="175"/><span>fada fairsing a spólla.</span></p>
<lb n="176"/>
<lb n="177"/><p><span>Séamus suairc ó Chill Tuama,</span>
<lb n="178"/><span>marcach stuama gan tseachrán,</span>
<lb n="179"/><span>d'fhágbhas agad mar chongnamh</span>
<lb n="180"/><span>dot chumhdach ó bhearrán.</span></p>
<lb n="181"/>
<lb n="182"/><p><span>D'fhágbhas creideamh is crábha</span>
<lb n="183"/><span>dul ré fána ó bhfísin ;</span>
<lb n="184"/><span>d'fhágbhas trosca, mo thruaiihe,</span>
<lb n="185"/><span>dul i bhfuaire go dílinn.</span></p>
<lb n="186"/>
<lb n="187"/><p><span>D'fhágbhas, a Phádraic naomhtha,</span>
<lb n="188"/><span>do thréad caorach dá ngiobadh,</span>
<lb n="189"/><span>'s muna bhfóiridh ortha Críosta</span>
<lb n="190"/><span>beid i mbliadhna gan spionnadh.</span></p>
<lb n="191"/>
<lb n="192"/><p><span>Dáma liom Cill Ó Sona</span>
<lb n="193"/><span>ní bheith folamh mo chófra,</span>
<lb n="194"/><span>'s ó táim i ndeire na n-íoróg</span>
<lb n="195"/><span>ní fiú cíonóg mo stór-sa.</span></p>
<lb n="196"/>
<lb n="197"/><p><span>Ná bí feasta le Tomás,</span>
<lb n="198"/><span>cé dólás riot a rádha,</span>
<lb n="199"/><span>seachaid dó do phiocás fíona</span>
<lb n="200"/><span>chuirfeas bíoga 'na chnámha.</span></p>
<lb n="201"/>
<lb n="202"/><p><span>D'fhágbhas suarcas ag Séamus,</span>
<lb n="203"/><span>d'fhágbhas tréamus i dtinneas;</span>
<lb n="204"/><span>mo thiomna d'easbhaidh cuimhne</span>
<lb n="205"/><span>mo-nuar lé suimle do rinneas.</span>
<lb n="206"/><span>Rinneas mo Thiomna.</span></p>
<lb n="207"/>
<lb n="208"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Dánta de chuid Uladh (An tUltach)

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Dánta de chuid Uladh (An tUltach)

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
