Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main"/><author><name type="main">Údair éagsúla</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">Lr1916_09</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1916</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>Lr1916_09</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Údair éagsúla</author><title/></analytic><monogr>
					<title level="j">An Lóchrann</title><imprint><publisher>An Lóchrann</publisher><date>1916</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>AN LÓCHRANN</span>
<lb n="2"/><span>PÁIPÉAR GAEDHILGE IN AGHAIDH GACHA MÍ.</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>Uim. 6.  MEADHON FOGHMHAIR, 1916.  Pinginn a Fhiacha.</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>SGÉILÍN ÓS NA DÉISIBH.</span></p>
<lb n="7"/>
<lb n="8"/><p><span>Bhí baintreabhach n-a cómhnuidhe i n-aice</span>
<lb n="9"/><span>Portláirge go raibh feirm mhór talmhan</span>
<lb n="10"/><span>aici & de bhrigh go dtugadh sí aireachas</span>
<lb n="11"/><span>maith dá gnó ní raibh easba aon rud</span>
<lb n="12"/><span>uirthe.  Bhí gach uile chóir & úirlis aici</span>
<lb n="13"/><span>chun a h-oibre do dheanamh.  Ní thabharfadh</span>
<lb n="14"/><span>sí tamall d'aon rud uaithi ámhthach do</span>
<lb n="15"/><span>aoinne dá dhona bheadh sé ag teastáil</span>
<lb n="16"/><span>uaidh is ní mó a dh'iarrfadh sí féin tamall</span>
<lb n="17"/><span>de rud ar bith ó aoinne.</span></p>
<lb n="18"/>
<lb n="19"/><p><span>Thárlaidh go raibh an chómhursa ba ghiorra</span>
<lb n="20"/><span>dhi ag cáthadh cruithneachta lá áirighthe aghus</span>
<lb n="21"/><span>nuair bhíodar ghá líonadh is na málaidhibh</span>
<lb n="22"/><span>bhí mála amháin i n-easnamh ortha.  Ní raibh</span>
<lb n="23"/><span>fhios acu cá bhfaghaidís mála mar ní raibh</span>
<lb n="24"/><span>aon tigh i ngiorracht dóibh ach tigh na</span>
<lb n="25"/><span>baintreabhaighe agus bhí cómhartaí fear-</span>
<lb n="26"/><span>thainne ann.</span></p>
<lb n="27"/>
<lb n="28"/><p><span>“Sé rud a dhéanfad,” arsa fear oibre</span>
<lb n="29"/><span>a bhí ag an bhfeirmeóir, “acht bualadh</span>
<lb n="30"/><span>anonn go dtí an bhaintreabhach & tamall</span>
<lb n="31"/><span>de mhála d'iarraidh uirrthi.”</span></p>
<lb n="32"/>
<lb n="33"/><p><span>“Ní h-aon mhaith ar domhan duit dul</span>
<lb n="34"/><span>chúichi-se,” ars an feirmeóir, “níor thug</span>
<lb n="35"/><span>sí tamall d'aon nidh riamh uaithi agus ní</span>
<lb n="36"/><span>iarrann sí tamall d'aon nidh í féin.”</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>“Cuirfead galún leanna leat go</span>
<lb n="39"/><span>bhfaghaidh mise tamall de mhála uaithi</span>
<lb n="40"/><span>anois,” arsa an duine eile.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>“Cuirfead is fáilte agus béarfad é,</span>
<lb n="43"/><span>leis, mar chomh cinnte is iarrfas tú é</span>
<lb n="44"/><span>eiteóchthar thu,” ars an feirmeóir.</span></p>
<lb n="45"/>
<lb n="46"/><p><span>“Fan leat go fóil agus chífidh tú an</span>
<lb n="47"/><span>eiteóchthar,” ars an duine eile leis sin.</span>
<lb n="48"/><span>Bhuail sé anonn fé dhéin tighe na bain-</span>
<lb n="49"/><span>treabhaighe.  Bhí sí amuich sa mhachainn ag</span>
<lb n="50"/><span>nighe prátaí agus a h-inghean 'n-a fochair.</span>
<lb n="51"/><span>De mhuintir Chárrthaigh a b'eadh an mháthair.</span>
<lb n="52"/><span>Máire ab ainm do'n inghin.</span></p>
<lb n="53"/>
<lb n="54"/><p><span>Do bheannuig an fear oibre dhi agus</span>
<lb n="55"/><span>d'iarr an mála mar leanas:</span></p>
<lb n="56"/>
<lb n="57"/><p><span>“Mhuise bail ó Dhia ort, a bhean dheas</span>
<lb n="58"/><span>des na Cárrthaigh,</span>
<lb n="59"/><span>An bheanín bheag mheanmnach triopal-</span>
<lb n="60"/><span>lach sásta</span>
<lb n="61"/><span>I dtigheas is i dtaca go gcuiridh tu</span>
<lb n="62"/><span>Máire</span>
<lb n="63"/><span>Tháinig me go dtí tú ag iarraidh</span>
<lb n="64"/><span>tamall de mhála</span>
<lb n="65"/><span>Ní leigfidh me brúghadh air briseadh</span>
<lb n="66"/><span>ná beárnadh</span>
<lb n="67"/><span>Cuirfidh me tuighe idir é is an lása</span>
<lb n="68"/><span>Is beidh sé sa bhaile agat um an</span>
<lb n="69"/><span>taca so amáireach.”</span>
<lb n="70"/><span>“Caithfidh tu é fhághailt,” ars an bhain-</span>
<lb n="71"/><span>treabhach.  Thug sí dho é & rug sé an geall.</span></p>
<lb n="72"/>
<lb n="73"/><p><span>M. Ó D.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>COMÓRTAS MAIRTÍN a'BHÁILLE</span>
<lb n="76"/><span>LEIS AN nGABHAR.</span></p>
<lb n="77"/>
<lb n="78"/><p><span>Bob Bheldon, file na gCumarach ins</span>
<lb n="79"/><span>na Déise do cheap so.  Báille b'eadh</span>
<lb n="80"/><span>Mairtín a bhí ag Tighearna Portláirge.</span>
<lb n="81"/><span>“Marbhán” do chuir chugainn é seo.</span></p>
<lb n="82"/>
<lb n="83"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="84"/>
<lb n="85"/><p><span>Ag gabháilt amach dom tráthnóinín aereach,</span>
<lb n="86"/><span>Thugamar féin an samhradh linn;</span>
<lb n="87"/><span>Gan neach am' ghabháilt ach mé 'taisteal</span>
<lb n="88"/><span>im' aonar,</span>
<lb n="89"/><span>Thugamar féin an samhradh linn.</span>
<lb n="90"/><span>Casadh im' chuaird liom beirt áiléadach, (?)</span>
<lb n="91"/><span>Thugamar féin an samhradh linn,</span>
<lb n="92"/><span>Ar thaobh na gréine de chnocán Paorach,</span>
<lb n="93"/><span>Thugamar féin an samhradh linn.</span></p>
<lb n="94"/>
<lb n="95"/><p><span>Curfá:</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p><span>Thugamar, thugamar, thugamar, thugamar —</span>
<lb n="98"/><span>Thugamar féin an samhradh linn,</span>
<lb n="99"/><span>Thugamar cheana is cé bhainfeadh dinn é,</span>
<lb n="100"/><span>Thugamar féin an samhradh linn.</span></p>
<lb n="101"/>
<lb n="102"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="103"/>
<lb n="104"/><p><span>Mairtín Ó Ciardhubháin, buachaill scléipeach,</span>
<lb n="105"/><span>Thugamar féin an ramhradh linn,</span>
<lb n="106"/><span>'S pocán le Fathaigh ó Bhearna 'n Dré amuich,</span>
<lb n="107"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="108"/><span>Bhí an dís úd adeirim is iad go lán-fhaobhrach,</span>
<lb n="109"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="110"/><span>Ag tobhach is ag tairiscint catha d'á chéile,</span>
<lb n="111"/><span>Thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="112"/>
<lb n="113"/><p><span>Curfá:  Thugamar, thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="114"/>
<lb n="115"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="116"/>
<lb n="117"/><p><span>Bhí an pocán allta is cealltar dána air,</span>
<lb n="118"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="119"/><span>'Na sheasamh ar stolla ar charraig anáirde,</span>
<lb n="120"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="121"/><span>Le n-a bhannlá' de mheigioll is adharca</span>
<lb n="122"/><span>scáineacha,</span>
<lb n="123"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="124"/><span>Is gaisgidheach calma ná beadh aige scáth</span>
<lb n="125"/><span>roimis,</span>
<lb n="126"/><span>Thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="127"/>
<lb n="128"/><p><span>Curfá:  Thugamar, thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="129"/>
<lb n="130"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="131"/>
<lb n="132"/><p><span>Bhí Mairtín fé ghruaim go buaidheartha</span>
<lb n="133"/><span>feargach,</span>
<lb n="134"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="135"/><span>Le n-a mhaide glan éille is faobhar air chun</span>
<lb n="136"/><span>marbhtha,</span>
<lb n="137"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="138"/><span>Mionnaí móra is móid 'á spalpadh aige,</span>
<lb n="139"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="140"/><span>Dá bhfaghadh sé caoth go ndéanfadh sé</span>
<lb n="141"/><span>stalcadh dhe,</span>
<lb n="142"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="143"/><span>Curfá:  Thugamar, thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="144"/>
<lb n="145"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="146"/>
<lb n="147"/><p><span>Labhair an pocán is dubhairt go gairgeach,</span>
<lb n="148"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="149"/><span>Cad é do chúis chugham a chlamhaire shean-</span>
<lb n="150"/><span>duine,</span>
<lb n="151"/><span>Thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="152"/>
<lb n="153"/><p><span>Nó cad é an fáth go bhfuil tú ag eascainidhe,</span>
<lb n="154"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="155"/><span>Ag rith m'ainm 's mo cáil-se anuas fé</span>
<lb n="156"/><span>tharcaisne,</span>
<lb n="157"/><span>Thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="158"/>
<lb n="159"/><p><span>Curfá:  Thugamar, thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="160"/>
<lb n="161"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="162"/>
<lb n="163"/><p><span>Dalladh gan leigheas ort treighid is tnáth-</span>
<lb n="164"/><span>airt,</span>
<lb n="165"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="166"/><span>A ghiolla na n-adharc gan aithis gan náire,</span>
<lb n="167"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="168"/><span>Agus fios agat' chroidhe gur deinis romáile,</span>
<lb n="169"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="170"/><span>Go moch ar maidin lem' dhorn gabáisde,</span>
<lb n="171"/><span>Thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="172"/>
<lb n="173"/><p><span>Curfá:  Tugamar, thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="174"/>
<lb n="175"/><p><span>VII.</span></p>
<lb n="176"/>
<lb n="177"/><p><span>B' é do chuid-se gabáisde an gabáisde</span>
<lb n="178"/><span>beag gioballach,</span>
<lb n="179"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="180"/><span>Sciomaigín gan áird 's nárbh' fhiú thar</span>
<lb n="181"/><span>phinginn é,</span>
<lb n="182"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="183"/><span>Cíortha slámtha ag cearca giobacha,</span>
<lb n="184"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="185"/><span>Lachainn is geanna ag rinnce sa mullach air,</span>
<lb n="186"/><span>Thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="187"/>
<lb n="188"/><p><span>Curfá:  Thugamar, thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="189"/>
<lb n="190"/><p><span>VIII.</span></p>
<lb n="191"/>
<lb n="192"/><p><span>Ar mo ghabháilt tar brághaid le práidhinn</span>
<lb n="193"/><span>is deithneas,</span>
<lb n="194"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="195"/><span>D'fhéachas tar fál 's mheabhruigh mé an</span>
<lb n="196"/><span>chuideachta,</span>
<lb n="197"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="198"/><span>Ghlac mé tnúthán leó ós 'á innsint duit,</span>
<lb n="199"/><span>Thugamar, &rl.</span>
<lb n="200"/><span>Má ba mhuileat é an mádh go n-imreochainn</span>
<lb n="201"/><span>cluiche leo,</span>
<lb n="202"/><span>Thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="203"/>
<lb n="204"/><p><span>Curfá:  Thugamar, thugamar, &rl.</span></p>
<lb n="205"/>
<lb n="206"/><p><span>SGÉILÍN.</span></p>
<lb n="207"/>
<lb n="208"/><p><span>Fear ó Ghleann Fleisge do chuaidh amach</span>
<lb n="209"/><span>lá ag baint easrach ar an gcnoc.  Nuair</span>
<lb n="210"/><span>a bhí beart maith dhi bainte, fáisgithe aige,</span>
<lb n="211"/><span>do shocruig sé thiar ar a dhrom é & bhí</span>
<lb n="212"/><span>ag cur an chnuic anuas de.  Sa t-slighe</span>
<lb n="213"/><span>dho bhí de mhí-ádh air a chos a bhualadh</span>
<lb n="214"/><span>i gcoinnibh cloiche.  Do baineadh bara-</span>
<lb n="215"/><span>thuisle as an nduine bhocht agus síos leis</span>
<lb n="216"/><span>an mbeart uaidh le fánaidh an chnuic.</span>
<lb n="217"/><span>“Dar fiadh,” ar seisean, “d'airighinn riamh</span>
<lb n="218"/><span>gur tréis a tuigtear gach beart, agus</span>
<lb n="219"/><span>chím-se mo bheart romham amach!”</span>
<lb n="220"/></p>
</div>
<pb n="2"/>
<div><lb n="221"/><p><span>CIARRAIDHE.</span></p>
<lb n="222"/>
<lb n="223"/><p><span>Tá Éadach ón mbothán agus Éadach Gaedhealach</span>
<lb n="224"/><span>eile igcóir culaithe:</span></p>
<lb n="225"/>
<lb n="226"/><p><span>SÚSAÍ, CAIPÍNÍ agus HATAÍ</span>
<lb n="227"/><span>ag</span>
<lb n="228"/><span>MICHEÁL Ó MUIRCHEARTAIGH</span>
<lb n="229"/><span>An Cheárnóg, CÍLL ÁIRNE.</span></p>
<lb n="230"/>
<lb n="231"/><p><span>Má théighir go CILL ÁIRNE, cuir fút i</span>
<lb n="232"/><span>dTIG ÓSTA UÍ IFEARNÁIN,</span>
<lb n="233"/><span>KENMARE PLACE.</span></p>
<lb n="234"/>
<lb n="235"/><p><span>An tig is fearr le Gaedhealaibh.</span>
<lb n="236"/><span>Ní bítear dian san éileamh ann.</span></p>
<lb n="237"/>
<lb n="238"/><p><span>Tá sé igcómhgar an stásiúin ach leanamhaint</span>
<lb n="239"/><span>ort i leith na láimhe clé.</span></p>
<lb n="240"/>
<lb n="241"/><p><span>AN T-EMPÓRIUM,</span>
<lb n="242"/><span>le</span>
<lb n="243"/><span>M. Ó SÚILEABHÁIN & A MHAC,</span>
<lb n="244"/><span>CILL ÁIRNE.</span></p>
<lb n="245"/>
<lb n="246"/><p><span>ÉADATHÓIRÍ MAITHE</span></p>
<lb n="247"/>
<lb n="248"/><p><span>Tá le fághail uatha;</span></p>
<lb n="249"/>
<lb n="250"/><p><span>Lása Gaedhealach de'n déanamh & de'n phatrún</span>
<lb n="251"/><span>is órnáidighe amuich agus saothar lámh is</span>
<lb n="252"/><span>eadh gach órlach de.</span></p>
<lb n="253"/>
<lb n="254"/><p><span>Éadach ó Bhothánaibh Chiarraidhe ar a lán sórt</span>
<lb n="255"/><span>datha.</span></p>
<lb n="256"/>
<lb n="257"/><p><span>Ciarsúirí de'n Línéadach Cheart Ghaedhealach is</span>
<lb n="258"/><span>a lán saghas eile línéadaigh atá oireamhnach</span>
<lb n="259"/><span>do ghnóthaí tighe agus i nÉirinn do deineadh.</span></p>
<lb n="260"/>
<lb n="261"/><p><span>Carabhataí de'n Phoiplín Ghaedhealach ar gach dath</span>
<lb n="262"/><span>is ar gach gné datha.</span></p>
<lb n="263"/>
<lb n="264"/><p><span>Bróga is Buataisí ó Áth Cliath is ó Cheatharlach</span>
<lb n="265"/><span>(Muintir Winstanlí & Mac Gabharnaigh a</span>
<lb n="266"/><span>dheinean.)</span></p>
<lb n="267"/>
<lb n="268"/><p><span>Brait Chlúdaig (Rugana) de'n olainn is fearr</span>
<lb n="269"/><span>agus flúirse dhíobh ann.  I n-Éirinn do</span>
<lb n="270"/><span>deineadh.</span></p>
<lb n="271"/>
<lb n="272"/><p><span>TIGH ÓSTA UÍ GHLASÁIN,</span>
<lb n="273"/><span>Sráid na nÁirne, CILL ÁIRNE.</span></p>
<lb n="274"/>
<lb n="275"/><p><span>Daoine gur mian leo Aoibhneas Locha Léin d'feisint</span>
<lb n="276"/><span>gan ró-chostas, gheobhaidh siad gach ní ar a dtoil sa</span>
<lb n="277"/><span>Tigh Ósta so.  Leabaidh, Breicfeast, Dinnéar, Té</span>
<lb n="278"/><span>agus Freastal ar 5/- sa ló.</span></p>
<lb n="279"/>
<lb n="280"/><p><span>BRÍD NÍ GHLASÁIN, Bean an Tighe.</span></p>
<lb n="281"/>
<lb n="282"/><p><span>SÍOL agus LEASÚ'</span>
<lb n="283"/><span>don bhfeirm nó don gháirdín.</span></p>
<lb n="284"/>
<lb n="285"/><p><span>ÁTHRAIGHE IARAINN AGUS</span>
<lb n="286"/><span>STÁIN.</span></p>
<lb n="287"/>
<lb n="288"/><p><span>ARÁN, MIN, PLÚR, TÉ</span>
<lb n="289"/><span>AGUS BIOTÁILE.</span></p>
<lb n="290"/>
<lb n="291"/><p><span>SEÁN Ó RIADA,</span>
<lb n="292"/><span>An tSráid Mhór,</span>
<lb n="293"/><span>CILL ÁIRNE.</span></p>
<lb n="294"/>
<lb n="295"/><p><span>An Mhin Choirce is fearr blas agus is</span>
<lb n="296"/><span>mó substaint — MIN MHAGHCHROMTHA</span></p>
<lb n="297"/>
<lb n="298"/><p><span>MÍCHEÁL Ó CAOIMH, a dheinean,</span>
<lb n="299"/><span>I MAGHCHROMTHA.</span></p>
<lb n="300"/>
<lb n="301"/><p><span>Scríobh chuige.</span></p>
<lb n="302"/>
<lb n="303"/><p><span>Bíd na rudaí seo ar fheabhas againn-ne —</span></p>
<lb n="304"/>
<lb n="305"/><p><span>ÍM, UIBHE & SICÍNÍ.</span></p>
<lb n="306"/>
<lb n="307"/><p><span>SIOPA LÓIN UÍ DHONOBHÁIN,</span>
<lb n="308"/><span>47 Sráid a' Phrionnsa, CORCAIGH.</span></p>
<lb n="309"/>
<lb n="310"/><p><span>SEAN-FHOCAIL NA</span>
<lb n="311"/><span>MUIMHNEACH.</span></p>
<lb n="312"/>
<lb n="313"/><p><span>“An Seabhac” do bhailigh.</span></p>
<lb n="314"/>
<lb n="315"/><p><span>CAOIRIGH.</span></p>
<lb n="316"/>
<lb n="317"/><p><span>1 — Ná bac aoinne ná fuil bearradh a</span>
<lb n="318"/><span>chaorach féin aige.</span></p>
<lb n="319"/>
<lb n="320"/><p><span>.I. Is dealbh an duine ná bíonn caora aige.</span>
<lb n="321"/><span>Bíonn sé gan olann gan éadach.</span></p>
<lb n="322"/>
<lb n="323"/><p><span>2 — Fliuchann fear aon chaorach a bhrat</span>
<lb n="324"/><span>chomh maith le fear a sé nó a</span>
<lb n="325"/><span>seacht.</span></p>
<lb n="326"/>
<lb n="327"/><p><span>Caithfidh fear aon chaorach bheith amuich fé'n</span>
<lb n="328"/><span>mbáistigh chomh maith & dá mbeadh tréad aige.</span></p>
<lb n="329"/>
<lb n="330"/><p><span>3 — Is fearr cinn ná ceann, mara</span>
<lb n="331"/><span>mbeadh ann ach dhá cheann seana-</span>
<lb n="332"/><span>chaorach.</span></p>
<lb n="333"/>
<lb n="334"/><p><span>4 — Fear na caorach beirbhighthe.</span>
<lb n="335"/><span>Bhí feoil tamall aige ach bhí scartha go deo</span>
<lb n="336"/><span>aige le h-olainn.</span></p>
<lb n="337"/>
<lb n="338"/><p><span>5 — Is minic a cailleadh caora i ngioll</span>
<lb n="339"/><span>ar luach leathphingne de tharra.</span></p>
<lb n="340"/>
<lb n="341"/><p><span>Chun marc a chur uirthi an tarra.</span></p>
<lb n="342"/>
<lb n="343"/><p><span>6 — Bíonn dhá cheann ar gach caora</span>
<lb n="344"/><span>aige,</span></p>
<lb n="345"/>
<lb n="346"/><p><span>nó</span></p>
<lb n="347"/>
<lb n="348"/><p><span>7 — Bíonn dhá lomra ar do chaora-sa</span>
<lb n="349"/><span>gach aon lá.</span></p>
<lb n="350"/>
<lb n="351"/><p><span>Le daoinibh a bhíonn ag maoidheamh as a gcuid</span>
<lb n="352"/><span>saidhbhreasa adeirtear 6 agus 7.</span></p>
<lb n="353"/>
<lb n="354"/><p><span>8 — Lá Conchubhair d'á chaoire agus lá</span>
<lb n="355"/><span>Síle d'á gabhraibh.</span></p>
<lb n="356"/>
<lb n="357"/><p><span>Caoire bhí ag Conchubhar agus gabhair ag Síle,</span>
<lb n="358"/><span>agus ba chuma leo cad a dhéanfadh an saoghal go</span>
<lb n="359"/><span>léir ach go mbeadh an aimsir oireamhnach dá gcuid</span>
<lb n="360"/><span>stuic féin.  B'é tubaist an scéil, ámhthach, nach í an</span>
<lb n="361"/><span>saghas céadna aimsire bhíodh uatha araon.</span></p>
<lb n="362"/>
<lb n="363"/><p><span>9 — Caora mhór an t-uan i bhfad.</span></p>
<lb n="364"/>
<lb n="365"/><p><span>.i. Nuair a bheadh ualach beag i bhfad ort bheadh</span>
<lb n="366"/><span>sé, dar leat, chomh trom le h-ualach mór.</span></p>
<lb n="367"/>
<lb n="368"/><p><span>10 — Bíonn caora dhubh ar an dtréad</span>
<lb n="369"/><span>is gile.</span></p>
<lb n="370"/>
<lb n="371"/><p><span>11 — Bíonn caora dhubh ar tosach uair</span>
<lb n="372"/><span>éigin.</span></p>
<lb n="373"/>
<lb n="374"/><p><span>Agus treoruigheann chuid eile ar aimhleas.</span></p>
<lb n="375"/>
<lb n="376"/><p><span>12 — Is deacair a h-uan a bhaint de'n</span>
<lb n="377"/><span>tseana-chaora.</span></p>
<lb n="378"/>
<lb n="379"/><p><span>Bíonn sí imnidheach glic.</span></p>
<lb n="380"/>
<lb n="381"/><p><span>13 — Is minic a bhí uan bán ag caora</span>
<lb n="382"/><span>dhubh.</span></p>
<lb n="383"/>
<lb n="384"/><p><span>.i. Is minic mac maith ag droch-athair nó máthair.</span></p>
<lb n="385"/>
<lb n="386"/><p><span>14 — An t-uan ag múineadh méidhlighe</span>
<lb n="387"/><span>d'á mháthair.</span></p>
<lb n="388"/>
<lb n="389"/><p><span>.i. An duine gan eolas ag múineadh a oide.</span></p>
<lb n="390"/>
<lb n="391"/><p><span>15 — Ní bhíonn aon tréad gan raimín.</span></p>
<lb n="392"/>
<lb n="393"/><p><span>Raimín .i. rud beag suarach.</span></p>
<lb n="394"/>
<lb n="395"/><p><span>16 — Ní truimide an chaora an olann.</span></p>
<lb n="396"/>
<lb n="397"/><p><span>Ní bhraitheann sí gur ualach di a lomra.</span></p>
<lb n="398"/>
<lb n="399"/><p><span>17 — Bearr an t-uan is caith uait an</span>
<lb n="400"/><span>olann.</span></p>
<lb n="401"/>
<lb n="402"/><p><span>.i. Is ceart uan a bhearradh ach ní h-aon mhaith</span>
<lb n="403"/><span>an olann.</span></p>
<lb n="404"/>
<lb n="405"/><p><span>18 — Nuair a throidid mná na gcomhar-</span>
<lb n="406"/><span>san sin é uair a gheibhim tuairisc</span>
<lb n="407"/><span>mo mhuilt.</span></p>
<lb n="408"/>
<lb n="409"/><p><span>Is dóigh gurab amhlaidh a goideadh an molt &</span>
<lb n="410"/><span>gur scéidh na mná ar a chéile le linn na feirge.</span></p>
<lb n="411"/>
<lb n="412"/><p><span>19 — Luigh le h-uanaibh agus éirigh le</span>
<lb n="413"/><span>h-éanaibh.</span></p>
<lb n="414"/>
<lb n="415"/><p><span>1 — Chomh luath le girrfhiadh.</span></p>
<lb n="416"/>
<lb n="417"/><p><span>2 — Léim ghirrfhiaidh (nó ghirrfhéidh)</span></p>
<lb n="418"/>
<lb n="419"/><p><span>.I. Léim fhada árd.</span></p>
<lb n="420"/>
<lb n="421"/><p><span>3 — Trí ghníomh ó'n míolmuighe: rith</span>
<lb n="422"/><span>géar, léim árd, filleadh grod.</span></p>
<lb n="423"/>
<lb n="424"/><p><span>Míolmuighe = girrfhiadh.</span></p>
<lb n="425"/>
<lb n="426"/><p><span>4 — Má's gasta an míolmuighe gabhtar</span>
<lb n="427"/><span>fé dheire é.</span></p>
<lb n="428"/>
<lb n="429"/><p><span>5 — Is deacair girrfhiadh a chur as tor</span>
<lb n="430"/><span>ná bíonn sé.</span></p>
<lb n="431"/>
<lb n="432"/><p><span>6 — Tabhair póg do chois an ghirrfhiaidh!</span></p>
<lb n="433"/>
<lb n="434"/><p><span>.I. Nuair a bhíonn an girrfhiadh an cnoc amach.</span>
<lb n="435"/><span>Le seirbhthean adeirtear é sin le duine a thagann</span>
<lb n="436"/><span>ró-dhéidheannach chun rud a dhéanamh.</span></p>
<lb n="437"/>
<lb n="438"/><p><span>7 — Is minic a bheir dall ar ghirrfhiadh.</span></p>
<lb n="439"/>
<lb n="440"/><p><span>.I. Is minic a dhein duine rud nár ceapadh go</span>
<lb n="441"/><span>bhféadfadh sé é dhéanamh.</span></p>
<lb n="442"/>
<lb n="443"/><p><span>8 — Gach 'ra bliadhain bíonn an girr-</span>
<lb n="444"/><span>fhiadh fireann is baineann.</span></p>
<lb n="445"/>
<lb n="446"/><p><span>Na patacháin óga bhíonn amhlaidh, má's fíor.</span></p>
<lb n="447"/>
<lb n="448"/><p><span>9 — Girrfhiadh idir chonartaibh.</span></p>
<lb n="449"/>
<lb n="450"/><p><span>Ruidín bocht lag ná bíonn truagh ná taise dho.</span></p>
<lb n="451"/>
<lb n="452"/><p><span>10 — Coinín i bpoll is a cheann amach.</span></p>
<lb n="453"/>
<lb n="454"/><p><span>Duine eaglach scáthmhar imnidheach a bhíonn mar</span>
<lb n="455"/><span>sin.</span></p>
<lb n="456"/>
<lb n="457"/><p><span>LUCHAIGH.</span></p>
<lb n="458"/>
<lb n="459"/><p><span>1 — Chomh ciúin le luich.</span></p>
<lb n="460"/>
<lb n="461"/><p><span>2 — Téigheann luch fé stáca</span>
<lb n="462"/><span>nó</span></p>
<lb n="463"/>
<lb n="464"/><p><span>3 — Is minic a chuaidh luch fé stáca</span></p>
<lb n="465"/>
<lb n="466"/><p><span>4 — Iomcharuigheann an luch an stáca.</span></p>
<lb n="467"/>
<lb n="468"/><p><span>.i. ní gádh eagla roimh rud mór.</span></p>
<lb n="469"/>
<lb n="470"/><p><span>5 — Cnoc ag tórmach ar feadh seacht</span>
<lb n="471"/><span>mbliadhan & nár tháinig uaidh ach</span>
<lb n="472"/><span>luch.</span></p>
<lb n="473"/>
<lb n="474"/><p><span>.i. Geallamhaintí móra & cóimhlíonadh suarach.</span></p>
<lb n="475"/>
<lb n="476"/><p><span>6 — Bhearrfadh sé luch 'na codladh.</span></p>
<lb n="477"/>
<lb n="478"/><p><span>Duine aiclidhe a dhéanfadh san, nó faobhar maith.</span></p>
<lb n="479"/>
<lb n="480"/><p><span>7 — Nuair bhíonn an cat amuich bíonn</span>
<lb n="481"/><span>an luch ag rinnce.</span></p>
<lb n="482"/>
<lb n="483"/><p>
<lb n="484"/><span>AINMHIDHTHE EILE.</span></p>
<lb n="485"/>
<lb n="486"/><p><span>1 — Is fuirist féasóg an leomhain a</span>
<lb n="487"/><span>stathadh,</span></p>
<lb n="488"/>
<lb n="489"/><p><span>Nuair a bhíonn sé féin marbh.</span></p>
<lb n="490"/>
<lb n="491"/><p><span>2 — Cnuasach na gráinneoige.</span></p>
<lb n="492"/>
<lb n="493"/><p><span>A bhailightear go bocht & a imthigheann go h-olc.</span></p>
<lb n="494"/>
<lb n="495"/><p><span>3 — Ní lugha liom arcluachra ná é.</span></p>
<lb n="496"/>
<lb n="497"/><p><span>Le rud go mbeadh an ghráin agat air adéarfaí</span>
<lb n="498"/><span>é sin.</span></p>
<lb n="499"/>
<lb n="500"/><p><span>4 — Roinnt Éamoinn MhágCraith ar an</span>
<lb n="501"/><span>bhfiadh.</span></p>
<lb n="502"/>
<lb n="503"/><p><span>.I. É go léir a bheith aige féin.</span></p>
<lb n="504"/>
<lb n="505"/><p><span>Fiadhaithe a mhairbh fiadh agus níor fhéadadar</span>
<lb n="506"/><span>réidtheach i dtaobh a roinnte.  D'iarradar ar</span>
<lb n="507"/><span>Éamonn é dhéanamh.  Seo mar a dhein sé é:</span></p>
<lb n="508"/>
<lb n="509"/><p><span>A cheathramha 's a leath d'Éamonn MhágCraith,</span>
<lb n="510"/><span>'S an cheathramha sa roinnt d'Éamonn MhágCraith,</span>
<lb n="511"/><span>A chosa 's a cheann d'fhiadhaithe an domhain,</span>
<lb n="512"/><span>Is a chroiceann chun bróga d'Éamonn MhágCraith.</span>
<lb n="513"/></p>
</div>
<pb n="3"/>
<div><lb n="514"/><p><span>ÉANLAITHE.</span></p>
<lb n="515"/>
<lb n="516"/><p><span>Tá tréithe i n-éanaibh agus is maith</span>
<lb n="517"/><span>an chosmhalóid iad ar chúrsaí saoghalta</span>
<lb n="518"/><span>agus, dá bhrigh sin, tá roinnt mhaith sean-</span>
<lb n="519"/><span>fhocal sa Ghaedhilg ag tagairt d'éanaibh.</span>
<lb n="520"/><span>Ó b'í an chearc tighe is gnáthaighe a</span>
<lb n="521"/><span>bhíodh os comhair súile daoine, is fearr</span>
<lb n="522"/><span>a tugadh fé ndeara a tréithe sin ná</span>
<lb n="523"/><span>tréithe na n-éan eile, agus is mó de</span>
<lb n="524"/><span>sheanráidhtibh atá ann 'na taobh.</span></p>
<lb n="525"/>
<lb n="526"/><p><span>1 — Éanlaithe aon-chlúdach is dlúth iad</span>
<lb n="527"/><span>le chéile</span></p>
<lb n="528"/>
<lb n="529"/><p><span>nó</span></p>
<lb n="530"/>
<lb n="531"/><p><span>2 Éanlaithe aon-chleite fé aon sceich.</span></p>
<lb n="532"/>
<lb n="533"/><p><span>.I. Daoine go mbíonn an meon céadna aca</span>
<lb n="534"/><span>bíd i dteannta a chéile.</span></p>
<lb n="535"/>
<lb n="536"/><p><span>3 — Is minic a rug na cleití an fheoil</span>
<lb n="537"/><span>leo.</span></p>
<lb n="538"/>
<lb n="539"/><p><span>.i. Slán ar eitilt ó'n namhaid a bhíonn ar tí</span>
<lb n="540"/><span>feola an éin.</span></p>
<lb n="541"/>
<lb n="542"/><p><span>4 — Is fearr éan amháin ar láimh ná</span>
<lb n="543"/><span>dhá éan ar an dtor.</span></p>
<lb n="544"/>
<lb n="545"/><p><span>5 — Is minic a bheadh an t-ubh agus</span>
<lb n="546"/><span>ná beadh an t-éan.</span></p>
<lb n="547"/>
<lb n="548"/><p><span>.I. Bíonn níos mó d'ubhaibh ná de shicíníbh ann.</span></p>
<lb n="549"/>
<lb n="550"/><p><span>6 — Ní bhíonn aon scata gan plispíneach.</span>
<lb n="551"/><span>Plispíneach = rud beag suarach.</span></p>
<lb n="552"/>
<lb n="553"/><p><span>CEARCA.</span></p>
<lb n="554"/>
<lb n="555"/><p><span>7 — An chearc istigh is an t-ubh amuigh.</span></p>
<lb n="556"/>
<lb n="557"/><p><span>.I. Tairbhe an t-saothair caillte.</span></p>
<lb n="558"/>
<lb n="559"/><p><span>8 — Ní cearc ag breith amuich í.</span></p>
<lb n="560"/>
<lb n="561"/><p><span>Déarfaí san le duine slachtmhar, gasta.</span></p>
<lb n="562"/>
<lb n="563"/><p><span>9 — Is olc an chearc ná scríobfadh di</span>
<lb n="564"/><span>féin.</span></p>
<lb n="565"/>
<lb n="566"/><p><span>10 — Chomh gnóthach le circ go mbeadh</span>
<lb n="567"/><span>ubh aici.</span></p>
<lb n="568"/>
<lb n="569"/><p><span>11 — Trom cearc i bhfad.</span></p>
<lb n="570"/>
<lb n="571"/><p><span>.I. Nuair a bheadh sí dá iomchar i bhfad agat.</span></p>
<lb n="572"/>
<lb n="573"/><p><span>12 — Ubh na circe duibhe (nó an tsicín</span>
<lb n="574"/><span>duibh).</span></p>
<lb n="575"/>
<lb n="576"/><p><span>.I. Rud gur mhór agat é, rud go mbeadh meas</span>
<lb n="577"/><span>air nár thuill sé lé feabhas, ach gur leis an “gcirc</span>
<lb n="578"/><span>duibh” é.  “An Chearc Dhubh” = peata ceana.</span></p>
<lb n="579"/>
<lb n="580"/><p><span>13 — Ag díol circe lá fliuch.</span></p>
<lb n="581"/>
<lb n="582"/><p><span>.I. Rud díth céillidhe.</span></p>
<lb n="583"/>
<lb n="584"/><p><span>Nuair a fliuchtar cearc ní bhíonn deallramh</span>
<lb n="585"/><span>fóghanta uirthi chun í dhíol.</span></p>
<lb n="586"/>
<lb n="587"/><p><span>14 — Léim choiligh ar charn aoiligh.</span></p>
<lb n="588"/>
<lb n="589"/><p><span>.I. Léim dhána, thighearnamhail.</span></p>
<lb n="590"/>
<lb n="591"/><p><span>15 — Glaodhann gach coileach go dána</span>
<lb n="592"/><span>ar a charn aoiligh féin.</span></p>
<lb n="593"/>
<lb n="594"/><p><span>16 — Coileach bán ar chearcaibh nó file</span>
<lb n="595"/><span>mná i mbaile.</span></p>
<lb n="596"/>
<lb n="597"/><p><span>Ní maith iad.</span></p>
<lb n="598"/>
<lb n="599"/><p><span>17 — Cearca samhraidh nó coileacha fogh-</span>
<lb n="600"/><span>mhair.</span></p>
<lb n="601"/>
<lb n="602"/><p><span>Ní maith iad.</span></p>
<lb n="603"/>
<lb n="604"/><p><span>18 — Sicíní foghmhair píopairí earraigh.</span></p>
<lb n="605"/>
<lb n="606"/><p><span>Píopairí = rudaí beaga glóracha gan mhaith.</span></p>
<lb n="607"/>
<lb n="608"/><p><span>19 — Níor thacht an biadh riamh máthair</span>
<lb n="609"/><span>na sicíní.</span></p>
<lb n="610"/>
<lb n="611"/><p><span>Mar is iad na sicíní is mó itheann é.</span></p>
<lb n="612"/>
<lb n="613"/><p><span>20 — Bíonn cearc an tsicín amháin gnóthach.</span></p>
<lb n="614"/>
<lb n="615"/><p><span>Ag scríobadh chomh maith le circ an áil mhóir.</span></p>
<lb n="616"/>
<lb n="617"/><p><span>21 — Níor reamhruigh cearc ghuir riamh.</span></p>
<lb n="618"/>
<lb n="619"/><p><span>22 — Ag ithe 's ag gearnán ar nós</span>
<lb n="620"/><span>cearc ghuir.</span></p>
<lb n="621"/>
<lb n="622"/><p><span>(Tuille le Teacht.)</span></p>
<lb n="623"/>
<lb n="624"/><p><span>CARAIG NA h-ALTÓRACH.</span></p>
<lb n="625"/>
<lb n="626"/><p><span>Soir ó Bhunáth i dTuath Ó Siosta i</span>
<lb n="627"/><span>gCiaraighe atá Caraig na h-Altórach.  Is</span>
<lb n="628"/><span>ann do bhí sagart ag léigh' Aifrinn nuair</span>
<lb n="629"/><span>a tháinig Cian Bitheamhnach i bhfuirb colúir</span>
<lb n="630"/><span>ar an Altóir roimhe.</span></p>
<lb n="631"/>
<lb n="632"/><p><span>Is amhlaidh a fuair an sagart san</span>
<lb n="633"/><span>glaodhach chun ola chur ar an mbitheamhnach</span>
<lb n="634"/><span>le linn báis d'fhághail do.  Chuaidh an</span>
<lb n="635"/><span>sagart chuige, ach ní thiubharadh sé ola</span>
<lb n="636"/><span>ná aithrighe dhó toisg ar dhein sé de'n</span>
<lb n="637"/><span>bhitheamhntacht.  “Ach, cuirim de cheist &</span>
<lb n="638"/><span>de bhreith ort teacht chugham t'réis do</span>
<lb n="639"/><span>bháis chun ínsint dom cad é an saoghal</span>
<lb n="640"/><span>a bheidh agat,” ars an sagart leis, agus</span>
<lb n="641"/><span>é ag imtheacht.</span></p>
<lb n="642"/>
<lb n="643"/><p><span>'Seadh, lá Domhnaig bhí an t-Aifreann</span>
<lb n="644"/><span>dá léigh' ag an sagart nuair a tháinig</span>
<lb n="645"/><span>an colúr & do chuir fé ar an gcaraig.</span></p>
<lb n="646"/>
<lb n="647"/><p><span>“Cad é an saghas tú?” ars an</span>
<lb n="648"/><span>sagart.</span></p>
<lb n="649"/>
<lb n="650"/><p><span>“Mise Cian na mBeann Óir;</span>
<lb n="651"/><span>Is sia mo lón ná mo shaoghal;</span>
<lb n="652"/><span>Níor chuireas éinne riamh as mo thigh,</span>
<lb n="653"/><span>As níor cuireadh me a' tigh Dé,”</span>
<lb n="654"/><span>arsan colúr.</span></p>
<lb n="655"/>
<lb n="656"/><p><span>“Dia liom-sa,” arsan sagart, “thugas</span>
<lb n="657"/><span>breith ort.”</span></p>
<lb n="658"/>
<lb n="659"/><p><span>Tadhg na Samhna.</span></p>
<lb n="660"/>
<lb n="661"/><p><span>AN MAIRNÉALACH AGUS AN</span>
<lb n="662"/><span>MINISTIR.</span></p>
<lb n="663"/>
<lb n="664"/><p><span>Seo mairnéalach a tháinig abhaile ó'n</span>
<lb n="665"/><span>fhairrge t'réis mórán bliadhna a chaith-</span>
<lb n="666"/><span>eamh uirthi, & níor mhaith leis dul chuig</span>
<lb n="667"/><span>an teampuill.  Abraham an t-ainm a</span>
<lb n="668"/><span>bhí air.  Gach Domhnach bhíodh a mháthair 'á</span>
<lb n="669"/><span>dh'iarraidh air teacht léithi chuig an team-</span>
<lb n="670"/><span>puill, agus ní rachadh sé.  An lá seo</span>
<lb n="671"/><span>rinne sí cáca milis agus thug sí dhó</span>
<lb n="672"/><span>é.  Thaithn an cáca leis go h-an-mhaith.</span>
<lb n="673"/><span>D'iarr an mháthair air a' dtiocfadh sé</span>
<lb n="674"/><span>anois, agus dubhairt sé go dtiocfadh.</span>
<lb n="675"/><span>D'ith sé leath an cháca agus do chuir</span>
<lb n="676"/><span>sé an leath eile isteach 'n-a bhrollach.</span>
<lb n="677"/><span>Chuaidh sé isteach 'sa teampoll agus do</span>
<lb n="678"/><span>shuidh sé síos, Bhí an ministir ag déanú</span>
<lb n="679"/><span>seanmóra de na foclaibh seo — “'Abraham,</span>
<lb n="680"/><span>céard atá in do bhrollach?” agus mar is</span>
<lb n="681"/><span>gnáthach le cuid de na ministirí, dubhairt</span>
<lb n="682"/><span>sé na focla sin go h-an-mhinic.  'Sa</span>
<lb n="683"/><span>deire thiar thall shíl an mairnéalach gurbh</span>
<lb n="684"/><span>é féin a bhí i gceist aige, agus nuair</span>
<lb n="685"/><span>adubhairt sé arís iad tháinig feargh ar</span>
<lb n="686"/><span>an mairnéalach.  Dubhairt sé leis féin</span>
<lb n="687"/><span>dá n-abróchadh an ministir na focla arís</span>
<lb n="688"/><span>gur ghearr go mbeadh fhios aige céard</span>
<lb n="689"/><span>a bhí i n-a bhrollach.  Níor fhan sé i bhfad.</span>
<lb n="690"/><span>“'Abraham, 'Abraham, céard atá in do</span>
<lb n="691"/><span>bhrollach?” ars an ministir.  “Cáca atá</span>
<lb n="692"/><span>ann, a shean-spleóta, agus seo dhuit é!”</span>
<lb n="693"/><span>Chaith sé an cáca leis agus d'imthigh sé</span>
<lb n="694"/><span>an doras amach agus fearg mhór air.</span></p>
<lb n="695"/>
<lb n="696"/><p><span>Seán Mac Giollabháin,</span>
<lb n="697"/><span>Acaill Beag, Co. Mhuigheó.</span></p>
<lb n="698"/>
<lb n="699"/><p><span>Béarla ní chanaim, níl agam ach sórd,</span>
<lb n="700"/><span>Gaoluinn liom labhair & freagra gheobhair.</span></p>
<lb n="701"/>
<lb n="702"/><p><span>BAILE ÁTHA CLIATH.</span></p>
<lb n="703"/>
<lb n="704"/><p><span>LEABHAIR A THAITHNFIDH</span>
<lb n="705"/><span>LE GAEDHLAIBH,</span></p>
<lb n="706"/>
<lb n="707"/><p><span>Idir Leabhair Ghaedhilge</span>
<lb n="708"/><span>agus Leabhair Bhearla,</span>
<lb n="709"/><span>le fághail uainn-ne.</span></p>
<lb n="710"/>
<lb n="711"/><p><span>Gach leabhar atá fé chló, tá cóib de le fághail</span>
<lb n="712"/><span>sa tsiopa so.  Aon leabhar ná fuil againn</span>
<lb n="713"/><span>féin, cuardóchaimíd dógh agus andógh</span>
<lb n="714"/><span>'á lorg duit.  Scríobh ar lorg</span>
<lb n="715"/><span>clár na leabhar.</span></p>
<lb n="716"/>
<lb n="717"/><p><span>Labhartar Gaedhilg go fonnmhar i</span></p>
<lb n="718"/>
<lb n="719"/><p><span>SIOPA NA LEABHAR</span>
<lb n="720"/><span>nGAEDHEALACH.</span></p>
<lb n="721"/>
<lb n="722"/><p><span>SRÁID ÍOCH.  BHAGÓID, a 50,</span>
<lb n="723"/><span>BAILE-ÁTHA-CHLIATH.</span></p>
<lb n="724"/>
<lb n="725"/><p><span>Sranngscéala mar seo:  “Larch, Áth Cliath.”</span>
<lb n="726"/><span>An Guthán: “4804 Áth Cliath.”</span></p>
<lb n="727"/>
<lb n="728"/><p><span>CILL CHAOI, Condae an Chláir.</span>
<lb n="729"/><span>DEAGHBHIADH agus SEOMRAÍ DEASA.</span></p>
<lb n="730"/>
<lb n="731"/><p><span>Cuir leitir nó sranngscéala chun</span>
<lb n="732"/><span>INGHEAN UÍ GHRÍOBHTHA,</span>
<lb n="733"/><span>23 Bóthar na Trágha, Cill Chaoí.</span></p>
<lb n="734"/>
<lb n="735"/><p><span>IS MAITH AN PÁIPÉAR</span>
<lb n="736"/><span>do'n duine óg nó do'n duine fásta:</span></p>
<lb n="737"/>
<lb n="738"/><p><span>“OUR BOYS”</span>
<lb n="739"/><span>Páipéar ar 1d. in aghaidh gacha mí.</span></p>
<lb n="740"/>
<lb n="741"/><p><span>Bíon scéal Gaedhilge ann ó scéalaidhe maith,</span>
<lb n="742"/><span>agus scéilíní deasa a bhaineann le stair-</span>
<lb n="743"/><span>sheanchus na hÉireann.</span></p>
<lb n="744"/>
<lb n="745"/><p><span>NA BRÁITHRE CRÍOSTAMHLA</span>
<lb n="746"/><span>ATÁ IN A BHUN.</span></p>
<lb n="747"/>
<lb n="748"/><p><span>EARRAÍ GAEDHEALACHA DO GHAEDHLAIBH!</span>
<lb n="749"/><span>Léinte.  Lámhainní.  Carabhata.</span>
<lb n="750"/><span>Stocaí “Guailneáin.”  Bróga.</span>
<lb n="751"/><span>Caipíní agus Hataí,</span></p>
<lb n="752"/>
<lb n="753"/><p><span>ó TH. Ó LOCHLAINN.</span>
<lb n="754"/><span>19 Sráid na Páirliméide, Baile Átha Cliath.</span></p>
<lb n="755"/>
<lb n="756"/><p><span>RÁSÚIR MHAITHE</span>
<lb n="757"/><span>don duine bocht nó don duine saibhir;</span>
<lb n="758"/><span>a luach ó 2/- go 10/6.</span></p>
<lb n="759"/>
<lb n="760"/><p><span>RÁSÚR “COSANTA”</span></p>
<lb n="761"/>
<lb n="762"/><p><span>ná gearran an croiceann — 1/- go 21/-;</span>
<lb n="763"/><span>gheobhair ceann aca san & trí lanna</span>
<lb n="764"/><span>“Gillette” ag gabháil leis, ar a 2/3,</span>
<lb n="765"/><span>tríd a' bpost.</span></p>
<lb n="766"/>
<lb n="767"/><p><span>CUIRFEAD FAOBHAR ar sheana-rásúr duit ar</span>
<lb n="768"/><span>7d. tríd a' bpost.</span></p>
<lb n="769"/>
<lb n="770"/><p><span>MAC CUILINN,</span>
<lb n="771"/><span>35 - 36 Sráid Chapel, i mBaile Átha Cliath.</span></p>
<lb n="772"/>
<lb n="773"/><p><span>CRAOBH NA GAEDHEALTACHTA</span></p>
<lb n="774"/>
<lb n="775"/><p><span>An t-aon Chraobh amháin ná fuil</span>
<lb n="776"/><span>de chúram uirthi ach aire thabhairt</span>
<lb n="777"/><span>do sna Ceanntracha Gaedhealacha.</span></p>
<lb n="778"/>
<lb n="779"/><p><span>Má's duine thu a chuireann suim sa Ghaedheal-</span>
<lb n="780"/><span>tacht, ba cheart duit bheith páirteach sa Chraoibh</span>
<lb n="781"/><span>seo.  Cuir leathchróinn ag triall ar Sparán-</span>
<lb n="782"/><span>aidhe na Craoibhe, faithche Stiabhna 7, Baile Átha</span>
<lb n="783"/><span>Chliath, agus beir id' bhall di go ceann bliadhna.</span>
<lb n="784"/></p>
</div>
<pb n="4"/>
<div><lb n="785"/><p><span>FÓGRAÍ Ó CORCAIGH.</span></p>
<lb n="786"/>
<lb n="787"/><p><span>DO LUCHT - DRÁMAÍ - A - LÉIRIÚ.</span></p>
<lb n="788"/>
<lb n="789"/><p><span>Tá gach saghas éide, peribhicí, &c., i gcóir</span>
<lb n="790"/><span>drámaí go mór-mhór i gcóir Drámaí</span>
<lb n="791"/><span>Gaedhealacha le fághail uainn-ne, ar</span>
<lb n="792"/><span>iasacht.  Níl 'oiread san de sna rudaí</span>
<lb n="793"/><span>sin ag duine ar bith eile in Éirinn.</span></p>
<lb n="794"/>
<lb n="795"/><p><span>PÁDRAIG Ó SÚILEABHÁIN & a Chua.,</span></p>
<lb n="796"/>
<lb n="797"/><p><span>‘Theatrical Outfitters,’</span>
<lb n="798"/><span>38 SRÁID MHÓR SHEOIRSE, I gCORCAIGH</span></p>
<lb n="799"/>
<lb n="800"/><p><span>Tá CÓISTÍ & MÓTAIR d'á ndeanamh againn-ne.</span></p>
<lb n="801"/>
<lb n="802"/><p><span>Cuirimíd GLÉAS GÓMA (rubair)</span>
<lb n="803"/><span>FÉ ROTHAÍ CÓISTE gan ró-mhoill.</span></p>
<lb n="804"/>
<lb n="805"/><p><span>CROS agus a CHLANN MHAC,</span>
<lb n="806"/><span>18 & 19 Port Uí Shúileabháin (Sullivan's Quay),</span>
<lb n="807"/><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="808"/>
<lb n="809"/><p><span>A BHEAN A' TIGHE!  Cad é an saghas plúir</span>
<lb n="810"/><span>a bhíon agat?</span></p>
<lb n="811"/>
<lb n="812"/><p><span>Is é an PLÚR “EAGLE,” an plúr</span>
<lb n="813"/><span>is tuíslinnighe i gcóir an tighe; agus</span>
<lb n="814"/><span>an PLÚR “LION” is</span>
<lb n="815"/><span>fearr do lucht-aráin-a-dhíol.</span></p>
<lb n="816"/>
<lb n="817"/><p><span>Muíntir Mhic 'Ille Sheathanaich a dheinean</span>
<lb n="818"/><span>i gCorcaig.</span></p>
<lb n="819"/>
<lb n="820"/><p><span>GEO.  SHAW & SONS,</span>
<lb n="821"/><span>Muileann Sain Seán, i gCORCAIGH.</span></p>
<lb n="822"/>
<lb n="823"/><p><span>RADHARC DO SHÚL!</span>
<lb n="824"/><span>Féach chuige go bhfuil i gceart.  Nuair</span>
<lb n="825"/><span>a bheir i gCorcaigh, glaodhaig isteach ar</span></p>
<lb n="826"/>
<lb n="827"/><p><span>Ó MANGÁIN,</span>
<lb n="828"/><span>3 Sráid Phádraig, N., Corcaigh.</span></p>
<lb n="829"/>
<lb n="830"/><p><span>A Ghaedheala!  Ceannuighidh bhúr gcuidh</span></p>
<lb n="831"/>
<lb n="832"/><p><span>TÉ, MÍSLEÁN is SIÚICRE,</span>
<lb n="833"/><span>MINCHOIRCE, RÍS is UBHLA,</span></p>
<lb n="834"/>
<lb n="835"/><p><span>ó</span></p>
<lb n="836"/>
<lb n="837"/><p><span>MHÍCHEÁL Ó RÍOGHARDÁIN & a</span>
<lb n="838"/><span>Chua.,</span>
<lb n="839"/><span>2 An Mheadhon-tsráid Theas,</span>
<lb n="840"/><span>(2 South Main Street)</span>
<lb n="841"/><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="842"/>
<lb n="843"/><p><span>GHEOBHAIR LÉINE RÍ-MHAITH GHAEDHLACH (den</span>
<lb n="844"/><span>éadach “Oxford” nó den bhflannelette)</span>
<lb n="845"/><span>agus</span>
<lb n="846"/><span>STOCAÍ den uile shaghas sa tsiopa so.</span></p>
<lb n="847"/>
<lb n="848"/><p><span>SEÁN Ó MURCHADHA,</span>
<lb n="849"/><span>2 Sráid an Chaisleáin, CORCAIGH.</span></p>
<lb n="850"/>
<lb n="851"/><p><span>Tá 200,000 Barailí Plúir da dhéanamh</span>
<lb n="852"/><span>in aghaidh gacha bliana ag</span></p>
<lb n="853"/>
<lb n="854"/><p><span>T. Ó hAILEANÁIN & a CHL. MHAC, teo.</span></p>
<lb n="855"/>
<lb n="856"/><p><span>Muileann Abhancoradh, Mainistir na Corann,</span>
<lb n="857"/><span>agus Muileann Ghleanna Duileáin,</span>
<lb n="858"/><span>Mainistir Fhearmuighe,</span>
<lb n="859"/><span>Co. Chorcaighe.</span></p>
<lb n="860"/>
<lb n="861"/><p><span>Sranngscéala:  “Hallinan, Midleton.”</span>
<lb n="862"/><span>Guthán: 7 Cork; i Midleton.</span></p>
<lb n="863"/>
<lb n="864"/><p><span>Leabhair Ghaedhilge agus</span>
<lb n="865"/><span>Leabhair Bhéarla i dtaobh na hÉireann.</span>
<lb n="866"/><span>le fághail ó</span>
<lb n="867"/><span>CHONCHUBHAR Ó CAOIMH,</span>
<lb n="868"/><span>70 Sráid Sheoirse, CORCAIGH.</span></p>
<lb n="869"/>
<lb n="870"/><p><span>AN LÓCHRANN.</span>
<lb n="871"/><span>Páipéar don Ghaedhealtacht.</span></p>
<lb n="872"/>
<lb n="873"/><p><span>Seán Tóibín, Baile an Teampaill,</span>
<lb n="874"/><span>i gCorcaigh</span>
<lb n="875"/><span>an Fear Gnótha.</span></p>
<lb n="876"/>
<lb n="877"/><p><span>An Seabhac, i gCill Áirne An Fear Eagair.</span></p>
<lb n="878"/>
<lb n="879"/><p><span>Cóip gach mí, tríd an bpost, ar 2/- sa bhliain.</span>
<lb n="880"/><span>Dhá choip mí, tríd an bpost, ar 3/- sa bhliain.</span></p>
<lb n="881"/>
<lb n="882"/><p><span>Scríobh chun an Tóibínig i dtaobh fógraí, &c.  Is</span>
<lb n="883"/><span>chuige is ceart síntiúisí agus airgead eile a chur.</span></p>
<lb n="884"/>
<lb n="885"/><p><span>Scríobh chun “An Seabhac” i dtaobh nithe a bhainean</span>
<lb n="886"/><span>leis an Eagarthóracht agus is chuige is ceart scribhinní,</span>
<lb n="887"/><span>&c., do chur.</span></p>
<lb n="888"/>
<lb n="889"/><p><span>Ó Cuill & a Chua.,</span>
<lb n="890"/><span>95 Sráid Phádraig, Corcaigh</span>
<lb n="891"/><span>Easún & a Chl.-Mhac, Áth Cliath</span>
<lb n="892"/><span>Na Díoltóirí.</span></p>
<lb n="893"/>
<lb n="894"/><p><span>Má's maith leat bronntanas a thabhairt d'aon</span>
<lb n="895"/><span>cheanntar sa Gaedhealtacht agus bheith ag cabhrú' leis</span>
<lb n="896"/><span>“An Lóchrann” san am gcéadna, cuir 16/- ag triall</span>
<lb n="897"/><span>orainn agus cuirfimíd 12 chóip gach mí go ceann</span>
<lb n="898"/><span>bliana chun aon áite a déarfar linn.</span></p>
<lb n="899"/>
<lb n="900"/><p><span>Sinn-ne — Lucht An Lóchrainn.</span></p>
<lb n="901"/>
<lb n="902"/><p><span>MNÁ RÁIS.</span></p>
<lb n="903"/>
<lb n="904"/><p><span>Bhí baintreach ann uair gurbh ainm do</span>
<lb n="905"/><span>Seághan, Duine beag meodhon-aoise ab'</span>
<lb n="906"/><span>eadh é.  Cheap daoine gurbh í a phaidrín</span>
<lb n="907"/><span>ba mhó a bhí n-a chúram air Sheághan ach</span>
<lb n="908"/><span>am'basa níorbh í in-ao' chor.  Ag taidh-</span>
<lb n="909"/><span>reamh ar phósadh ab'eadh a bhí sé.  Chuaidh</span>
<lb n="910"/><span>sé go dtí an sagart agus d'innis sé dho</span>
<lb n="911"/><span>cad a bhí sé chun a dheunamh.  Bhí áthas ar</span>
<lb n="912"/><span>an sagart agus mhol sé dho an pósadh a</span>
<lb n="913"/><span>dheunamh.</span></p>
<lb n="914"/>
<lb n="915"/><p><span>“Ach, a Sheághain,” ar sé sin, “níor</span>
<lb n="916"/><span>innsis dom cia h-í féin.”</span></p>
<lb n="917"/>
<lb n="918"/><p><span>“Tá, a athair,” arsa Seághan, “bean</span>
<lb n="919"/><span>tslachtmhar cheart a chuirfidh compórd orm</span>
<lb n="920"/><span>indeire mo shaoghail — Neil Ní Dhálaigh ó</span>
<lb n="921"/><span>Mhacha na Bó.”</span></p>
<lb n="922"/>
<lb n="923"/><p><span>“Neil Ní Dhálaigh, an eadh!” ars' an</span>
<lb n="924"/><span>sagart.  “Mhuise, leun léir uait, a</span>
<lb n="925"/><span>Sheághain, agus cad ab áil leat dá</span>
<lb n="926"/><span>pósadh súd.  Ná fuil coiscéim bhacaighe</span>
<lb n="927"/><span>innte agus í níos sine ná tú féin?”</span></p>
<lb n="928"/>
<lb n="929"/><p><span>“Dhé mhuise, a athair má tá féin,” arsa</span>
<lb n="930"/><span>Seághan ag baint searadh as a shlineáin,</span>
<lb n="931"/><span>“ní baoghal ná go n-deunfaidh sí an gnó.</span>
<lb n="932"/><span>Ní chun ráis a theastuigheann sí uainn,</span>
<lb n="933"/><span>a athair.”</span></p>
<lb n="934"/>
<lb n="935"/><p><span>PAIDREACHA.</span></p>
<lb n="936"/>
<lb n="937"/><p><span>PAIDIR.</span></p>
<lb n="938"/>
<lb n="939"/><p><span>I.</span></p>
<lb n="940"/>
<lb n="941"/><p><span>Ag Críost an síol, ag Críost an fóghmhar,</span>
<lb n="942"/><span>I n-iothlainn Dé</span>
<lb n="943"/><span>go dtugtar sinn.</span></p>
<lb n="944"/>
<lb n="945"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="946"/>
<lb n="947"/><p><span>Ag Críost an mhuir, ag Críost an t-iasc,</span>
<lb n="948"/><span>I líontaibh Dé</span>
<lb n="949"/><span>go gcastar sinn.</span></p>
<lb n="950"/>
<lb n="951"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="952"/>
<lb n="953"/><p><span>Ó fhás go h-aois, ó aois go bás,</span>
<lb n="954"/><span>Do dhá láimh, a Chríost</span>
<lb n="955"/><span>anall tharainn.</span></p>
<lb n="956"/>
<lb n="957"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="958"/>
<lb n="959"/><p><span>Ó bhás go crích nach críoch ach athfhás,</span>
<lb n="960"/><span>I bParrthas na nGrást</span>
<lb n="961"/><span>go rabhamar.</span></p>
<lb n="962"/>
<lb n="963"/><p><span>PAIDIR NA SCAFAL.</span></p>
<lb n="964"/>
<lb n="965"/><p><span>Seo mar do fuaireas-sa é ó bhéalaithris</span>
<lb n="966"/><span>Uilliam Uí Chómhraighe, Uitsiteá, i scáit</span>
<lb n="967"/><span>Ceanras, Meiriocá, fear aosda ó Chill</span>
<lb n="968"/><span>Muire Uí Bhriocáin i gConndae an Chláir.</span>
<lb n="969"/><span>Is den stoc céadna é len ar bhain</span>
<lb n="970"/><span>Eoghan Ó Cómhraidhe.</span></p>
<lb n="971"/>
<lb n="972"/><p><span>Go mbeannuighthear duit a lucht na</span>
<lb n="973"/><span>sgafall.</span>
<lb n="974"/><span>Ná déin faillighe bhúr gcás,</span>
<lb n="975"/><span>Is mairg a bhíonn gan caraid ar</span>
<lb n="976"/><span>uair a bháis.</span>
<lb n="977"/><span>Ná hith feóil Dé Céadaoin agus ná</span>
<lb n="978"/><span>héagcaoin ar do thuirse.</span>
<lb n="979"/><span>Déin do shíothcháin le Mac Dé is</span>
<lb n="980"/><span>beir comh saor leis na leinbh.</span>
<lb n="981"/><span>D'eirigh Muire is a mac amach sa lá.</span>
<lb n="982"/><span>Cé fheicfidhís chúcha ach Naomh Símon</span>
<lb n="983"/><span>neach beannuighthe ó'n Róimh</span>
<lb n="984"/><span>Do leathan sé a bhrat ar na brainsíbh</span>
<lb n="985"/><span>úir.</span>
<lb n="986"/><span>Féach san a mháthair mar rabhadh roim</span>
<lb n="987"/><span>a bhás,</span>
<lb n="988"/><span>Féach féin air a Mhic, ós agat atá</span>
<lb n="989"/><span>fhios.</span>
<lb n="990"/><span>Crios Mhuire, mo chrios,</span>
<lb n="991"/><span>Crios a rugadh Críost ann.</span>
<lb n="992"/><span>Crios ar baisteadh Críost as.</span>
<lb n="993"/><span>Níl neach fir ná mná a mbeidh mo</span>
<lb n="994"/><span>rann aige agus déarfaidh í gach</span>
<lb n="995"/><span>maidean Luain ná beidh Flaitheas</span>
<lb n="996"/><span>Dé aige ar uair a bháis agus</span>
<lb n="997"/><span>Muire Mháthair fheiscint trí lá</span>
<lb n="998"/><span>roim a bhás.</span></p>
<lb n="999"/>
<lb n="1000"/><p><span>Fínghín na Leamhna.</span></p>
<lb n="1001"/>
<lb n="1002"/><p><span>A' DUL A CHODLADH DHUIT.</span></p>
<lb n="1003"/>
<lb n="1004"/><p><span>A Mhic do chuaidh sa chrann</span>
<lb n="1005"/><span>Is do leig orrainn fuil do bhall,</span>
<lb n="1006"/><span>Shidé chúghainn an t-am</span>
<lb n="1007"/><span>A's ná leig ár n-anam i ngeall.</span></p>
<lb n="1008"/>
<lb n="1009"/><p><span>A' DUL A' CHODLADH DHUIT.</span></p>
<lb n="1010"/>
<lb n="1011"/><p><span>Uair na ngrást</span>
<lb n="1012"/><span>Ar uair mo bháis</span>
<lb n="1013"/><span>An uair is feárr</span>
<lb n="1014"/><span>Ar leamhnú Dé 's na Maighdine.</span></p>
<lb n="1015"/>
<lb n="1016"/><p><span>'SA LEABAIDH DUIT.</span></p>
<lb n="1017"/>
<lb n="1018"/><p><span>Mar a luighim san uaig,</span>
<lb n="1019"/><span>Deinim m'fhaoísdin leat go cruaidh;</span>
<lb n="1020"/><span>A's a Dhia mhóir & a Mhuire meidhreach,</span>
<lb n="1021"/><span>Tabhair solus na soillse chúghainn,</span>
<lb n="1022"/><span>A's radharc na Trionóide,</span>
<lb n="1023"/><span>A's grásta na foidhne i n-agh' na</span>
<lb n="1024"/><span>h-éagcóra.</span></p>
<lb n="1025"/>
<lb n="1026"/><p><span>An Fiach Dubh do sholáthruigh.</span></p>
<lb n="1027"/>
<lb n="1028"/><p><span>Méid mo chroidhe agus luighead</span>
<lb n="1029"/><span>M'fhagháltais fé ndeara dhom beith bocht.</span></p>
<lb n="1030"/>
<lb n="1031"/><p><span>Sé deir tuata,</span>
<lb n="1032"/><span>Gurab 'iúd duine uasal,</span>
<lb n="1033"/><span>Nuair chionn sé buatais</span>
<lb n="1034"/><span>Ar mhac caillighe na luaithe.</span></p>
<lb n="1035"/>
<lb n="1036"/><p><span>D. Ó C.</span></p>
<lb n="1037"/>
<lb n="1038"/><p><span>Leabhair agus Peictiúirí cun Gaedhilge a mhúineadh.  Faigh an Liosta ó Chlóchualucht Dúndealgain, Dundalk.</span>
<lb n="1039"/></p>
</div>
<pb n="5"/>
<div><lb n="1040"/><p><span>SEAN-AMHRÁIN AR CEAL</span></p>
<lb n="1041"/>
<lb n="1042"/><p><span>(Tuille acu.)</span></p>
<lb n="1043"/>
<lb n="1044"/><p><span>Ba mhaith linn ceathramha nó dhó d'fhághail</span>
<lb n="1045"/><span>de gach ceann díobh so leanas:</span></p>
<lb n="1046"/>
<lb n="1047"/><p><span>26 — “Bean a Leanna.”</span></p>
<lb n="1048"/>
<lb n="1049"/><p><span>27 — “Do bhíos-sa lá breágh gréine</span>
<lb n="1050"/><span>Ag iasgaireacht cois abhann.”</span></p>
<lb n="1051"/>
<lb n="1052"/><p><span>28 — “Nuair d'éirigh an cailín ar maidin.”</span></p>
<lb n="1053"/>
<lb n="1054"/><p><span>29 — “Bobaró dederó Gráinne Mhaol.”</span></p>
<lb n="1055"/>
<lb n="1056"/><p><span>30 — “Máiréad Ní Cheallaigh.”</span></p>
<lb n="1057"/>
<lb n="1058"/><p><span>31 — “Fóil, fóil, a dhuine, nó ar buile</span>
<lb n="1059"/><span>ataoi'n tú.”</span></p>
<lb n="1060"/>
<lb n="1061"/><p><span>32 — “Leagas mo phíb ag taobh de'n</span>
<lb n="1062"/><span>bhinnse</span></p>
<lb n="1063"/>
<lb n="1064"/><p><span>Do bhí cois teine acu</span>
<lb n="1065"/><span>Do bhí cois teine acu.”</span></p>
<lb n="1066"/>
<lb n="1067"/><p><span>33 — “Lá breágh tamall dá rabhas-sa</span>
<lb n="1068"/><span>Thíos i gCloichín a' Mhargaidh.”</span></p>
<lb n="1069"/>
<lb n="1070"/><p><span>34 — Abhrán do dhein sagart i dtaobh</span>
<lb n="1071"/><span>“Tobar na Molt” ag tosnú.</span></p>
<lb n="1072"/>
<lb n="1073"/><p><span>“Lem ráiteachas éistighidh 'éigse an</span>
<lb n="1074"/><span>ghrinn.”</span></p>
<lb n="1075"/>
<lb n="1076"/><p><span>35 — “Geobhaidh me siar fé'n iarrthar.”</span></p>
<lb n="1077"/>
<lb n="1078"/><p><span>36 — “Ó mhuise a bhfeicfeadh sibh</span>
<lb n="1079"/><span>Conchubhairín a phíobhaire.”</span></p>
<lb n="1080"/>
<lb n="1081"/><p><span>37 — “A chailín donn deas an chnótadh</span>
<lb n="1082"/><span>bháin.”</span></p>
<lb n="1083"/>
<lb n="1084"/><p><span>38 — “Rachadsa chughatsa chughatsa.”</span></p>
<lb n="1085"/>
<lb n="1086"/><p><span>39 — “I gCarraig an Éide glégeal</span>
<lb n="1087"/><span>aoibhinn</span></p>
<lb n="1088"/>
<lb n="1089"/><p><span>Ag taisdeal do bhíossa lá sa</span>
<lb n="1090"/><span>bhfóghmhar.”</span></p>
<lb n="1091"/>
<lb n="1092"/><p><span>(Abhrán le Eoghan Ruadh é seo).</span></p>
<lb n="1093"/>
<lb n="1094"/><p><span>40 — “Croth do chos, corraig í is téanam</span>
<lb n="1095"/><span>ag rinnce.</span></p>
<lb n="1096"/>
<lb n="1097"/><p><span>41 — “Tair-se chugham a Nóra</span>
<lb n="1098"/><span>Bhéarfad ór duit is airgead.”</span></p>
<lb n="1099"/>
<lb n="1100"/><p><span>42 — “Bulla bulla báisín”</span></p>
<lb n="1101"/>
<lb n="1102"/><p><span>(Abhrán le Séafra ó Donnchadha).</span></p>
<lb n="1103"/>
<lb n="1104"/><p><span>Bhéarfam duais do'n té dhéanfaidh an</span>
<lb n="1105"/><span>soláthar is feárr de'n méid bhéarsaí atá</span>
<lb n="1106"/><span>le fághail díobh so is de'n liost eile a</span>
<lb n="1107"/><span>bhí i “Lóchrann” an Mheithimh agus de'n</span>
<lb n="1108"/><span>cheann bhí i “Lóchrann” na Lúghnasa.</span></p>
<lb n="1109"/>
<lb n="1110"/><p><span>Fear “An Lóchrainn.”</span></p>
<lb n="1111"/>
<lb n="1112"/><p><span>CIONNUS PRÁTAÍ D'ITHE.</span></p>
<lb n="1113"/>
<lb n="1114"/><p><span>I n-aimsir an droch-shaoghail do bhí athair</span>
<lb n="1115"/><span>& mac ag obair ag feirmeóir i dteannta</span>
<lb n="1116"/><span>chéile.  Tar éis gabhála amach óna ndinnéar</span>
<lb n="1117"/><span>dóibh do ghlaoidh an mac chun cogair ar a</span>
<lb n="1118"/><span>athair agus dubhairt:</span></p>
<lb n="1119"/>
<lb n="1120"/><p><span>“Níor itheas-sa leath mo dhóthana.”</span>
<lb n="1121"/><span>“Ca' na thaobh?” ars' an t-athair.</span>
<lb n="1122"/><span>“Mar do bhí náire orm fanamhaint</span>
<lb n="1123"/><span>'nbhúr ndiaidh go léir ag ithe.”</span></p>
<lb n="1124"/>
<lb n="1125"/><p><span>“Cionnus a dh'itheann tú i n-ao' chor?”</span>
<lb n="1126"/><span>ars an t-athair.</span></p>
<lb n="1127"/>
<lb n="1128"/><p><span>“Cionnus íosfainn,” ars an mac, “acht</span>
<lb n="1129"/><span>mar íosfadh aoinne, práta do lomadh &</span>
<lb n="1130"/><span>é d'ithe, agus mar sin de.”</span></p>
<lb n="1131"/>
<lb n="1132"/><p><span>“T'anam ó'n riabhach, a amadáin!” ars</span>
<lb n="1133"/><span>an t-athair, “is beag an t-iongnadh ocras</span>
<lb n="1134"/><span>do bheith ort má's mar sin do dhinis é.</span>
<lb n="1135"/><span>Acht éist liom agus inneósad dhuit an</span>
<lb n="1136"/><span>tslighe cheart.  Bí ag ithe práta, ag lomadh</span>
<lb n="1137"/><span>práta, bíodh dhá phráta eile i gcúl do</span>
<lb n="1138"/><span>dhuirn agat, & do dhá shúil ag féachaint</span>
<lb n="1139"/><span>ar dhá phráta ar an mbórd agus bíodh</span>
<lb n="1140"/><span>geall ná beidh aon ocras ort as so</span>
<lb n="1141"/><span>amach.”</span></p>
<lb n="1142"/>
<lb n="1143"/><p><span>SALANN AN DAINGIN.</span></p>
<lb n="1144"/>
<lb n="1145"/><p><span>Tamall maith ó shoin anois, bhí fear</span>
<lb n="1146"/><span>na chómhnuidhe i mbaile beag i dtaobh</span>
<lb n="1147"/><span>thiar den Daingean.  Seán Ua Laoghaire</span>
<lb n="1148"/><span>b'ainm dó.  Feirmeóir b'eadh é, ach níor</span>
<lb n="1149"/><span>chuir sé puinn duaigh ar féin riamh mar</span>
<lb n="1150"/><span>gheall ar ghnóthaí na firme a bhí aige.</span>
<lb n="1151"/><span>Bhí sé ró leisgéamhail chun an talamh</span>
<lb n="1152"/><span>do threabhadh, ná chun aon nídh a chur ná</span>
<lb n="1153"/><span>a bhaint.  Acht bhí mac aige, buachaill óg,</span>
<lb n="1154"/><span>ciallmhar, agus sin é a dhein gach aon</span>
<lb n="1155"/><span>nídh a bhí le deanamh timcheall an tighe.</span>
<lb n="1156"/><span>Ansan gan dabhat ní raibh a bhac ar</span>
<lb n="1157"/><span>Sheán pé nídh ba mhaith leis a dhéanamh.</span>
<lb n="1158"/><span>Agus do dhein.  Ó mhaidin go h-oidhche,</span>
<lb n="1159"/><span>ní dheineadh sé aon nídh ach a chuid bídh</span>
<lb n="1160"/><span>a dh'ithe — agus níor ghádh glaodhach air</span>
<lb n="1161"/><span>chuige leis.</span></p>
<lb n="1162"/>
<lb n="1163"/><p><span>'Seadh aon mhaidin bhreágh amháin d'éirig</span>
<lb n="1164"/><span>sé a mach chun gal a bheith aige, ach ní</span>
<lb n="1165"/><span>raibh a thuille tobac aige.  Bhuail sé</span>
<lb n="1166"/><span>amach féachaint an mbuailfeadh aoinne</span>
<lb n="1167"/><span>leis go mbeadh aon dlús tobac aige.</span>
<lb n="1168"/><span>D'iompuigh sé isteach i bpáirc & shiubhluigh</span>
<lb n="1169"/><span>sé go dtí an taobh eile.  Agus é ag</span>
<lb n="1170"/><span>cuardach a phócaí féachaint an mbuail-</span>
<lb n="1171"/><span>feadh aon bhlúire tobac i n-aon phóca</span>
<lb n="1172"/><span>leis.  Díreach nuair a tháinig sé go dtí</span>
<lb n="1173"/><span>an claidhe ar an dtaobh eile, fuair sé</span>
<lb n="1174"/><span>cáithnín tobac i gcúinne póca a bheste.</span>
<lb n="1175"/><span>Shocruigh sé é féin go deas cois an</span>
<lb n="1176"/><span>chlaidhe, chuir sé an tobac sa phíop, agus</span>
<lb n="1177"/><span>níorbh' fhada go raibh sé ar siubhal aige</span>
<lb n="1178"/><span>agus é ar a shástacht.</span></p>
<lb n="1179"/>
<lb n="1180"/><p><span>D'fhan sé mar seo ar feadh tamaill</span>
<lb n="1181"/><span>mhaith agus níorbh' fhada go raibh suan ag</span>
<lb n="1182"/><span>teacht air.  Bhí sé ag ól leis go breágh</span>
<lb n="1183"/><span>agus a shúile leath-dhúnta aige.  Chualaidh</span>
<lb n="1184"/><span>sé glór beag mar bheadh ag cloch ag</span>
<lb n="1185"/><span>corruighe tamall uaidh síos.  D'iompuigh</span>
<lb n="1186"/><span>sé a cheann agus cad a chífeadh sé</span>
<lb n="1187"/><span>chuige aníos ach firín beag timcheall le</span>
<lb n="1188"/><span>sé órdlacha ar aoirde agus é nách mór</span>
<lb n="1189"/><span>múchta sa raithnigh.  Bhí caipín beag</span>
<lb n="1190"/><span>dearg ar a cheann, bríste glún air &</span>
<lb n="1191"/><span>casóigín uaithne.  Bhí bróga beaga ar a</span>
<lb n="1192"/><span>chosaibh agus iad ceangailte le búclaí</span>
<lb n="1193"/><span>airgid.  Bhí a aghaidh chómh críona, chómh</span>
<lb n="1194"/><span>casta agus dá mbeadh sé ar an saoghal</span>
<lb n="1195"/><span>le céad bliadhan.  Níor leig Seán air</span>
<lb n="1196"/><span>go bhfeaca sé é.</span></p>
<lb n="1197"/>
<lb n="1198"/><p><span>Bhí an firín ag déanamh aníos air</span>
<lb n="1199"/><span>agus leig Seán air a bheith 'na chodladh.</span>
<lb n="1200"/><span>Chonnaic an laprochán é agus stad sé</span>
<lb n="1201"/><span>& dubhairt sé leis féin:  “Mo ghraidhin</span>
<lb n="1202"/><span>tu, a Sheáin, is breágh an saoghal atá</span>
<lb n="1203"/><span>agat id' shuidhe annsan duit féin agus</span>
<lb n="1204"/><span>do ghal tabac agat, rud ná fuil agam-</span>
<lb n="1205"/><span>sa.  N' fheadar,” ar seisean, “an mbeadh</span>
<lb n="1206"/><span>aon cháithnín tobac aige.  Ní dócha go</span>
<lb n="1207"/><span>bhfuil.  Ní bhíonn aon nídh ró-fhlúirseach</span>
<lb n="1208"/><span>ag muintir Laoghaire.”  Chuir sé a lámh</span>
<lb n="1209"/><span>i bpóca le Seán ach ní raibh aon nídh</span>
<lb n="1210"/><span>ann.  Chuir sé a lámh i bpóca eile; ní</span>
<lb n="1211"/><span>raibh aon nídh annsan ach oiread.</span></p>
<lb n="1212"/>
<lb n="1213"/><p><span>“Tá eagla orm go mbead gan</span>
<lb n="1214"/><span>tobac,” ar seisean, agus chuir sé a</span>
<lb n="1215"/><span>lámh i bpóca eile.  Má chuir, níor thair-</span>
<lb n="1216"/><span>ring, mar rug Seán greim air.  Tá'n</span>
<lb n="1217"/><span>tú agam anois, a bhuachaill,” ar seisean.</span></p>
<lb n="1218"/>
<lb n="1219"/><p><span>“Ó!  Scaoil liom, bog díom!” arsan</span>
<lb n="1220"/><span>laprachán.  “Níor dheineas aon nídh riamh</span></p>
<lb n="1221"/>
<lb n="1222"/><p><span>Aonrud mar LEACHT AR UAIGH nó</span>
<lb n="1223"/><span>ALTHÓIR don TEAMPALL</span></p>
<lb n="1224"/>
<lb n="1225"/><p><span>San Aolchloch nó sa' Mharmar,</span>
<lb n="1226"/><span>déanfaidh</span></p>
<lb n="1227"/>
<lb n="1228"/><p><span>SEÁN Ó CONAILL,</span>
<lb n="1229"/><span>Sráid an Rí, i gCORCAIG</span>
<lb n="1230"/><span>Ar Fheabhas é.  Scriobh chuige.</span></p>
<lb n="1231"/>
<lb n="1232"/><p><span>LUCHT DAITHTE TIGHE nó TEAMPAILL</span>
<lb n="1233"/><span>Tá raidhse páipéir againn i gcóir</span>
<lb n="1234"/><span>fallaí, agus é go saor.</span></p>
<lb n="1235"/>
<lb n="1236"/><p><span>D. & A. Ó NÉILL, 21 Sráid an Acadaimh, Corcaigh</span>
<lb n="1237"/><span>(Níl aon tig eile againn-ne).</span></p>
<lb n="1238"/>
<lb n="1239"/><p>
<lb n="1240"/><span>SLIGHE BHEATHA</span>
<lb n="1241"/><span>MHAITH DOD' MHAC!</span></p>
<lb n="1242"/>
<lb n="1243"/><p><span>Cuir chúgham-sa é</span>
<lb n="1244"/><span>agus múinfead dó</span>
<lb n="1245"/><span>conas bheith in a</span></p>
<lb n="1246"/>
<lb n="1247"/><p><span>SHEOLAIDHE</span>
<lb n="1248"/><span>SCÉALA-GAN-</span>
<lb n="1249"/><span>SRAÍNNG</span></p>
<lb n="1250"/>
<lb n="1251"/><p><span>Fé cheann ráithe nó</span>
<lb n="1252"/><span>leathbhliana.</span></p>
<lb n="1253"/>
<lb n="1254"/><p><span>Scríobh ar lorg an réimleabhráin.</span></p>
<lb n="1255"/>
<lb n="1256"/><p><span>TOMÁS Ó SÚILEABHÁIN</span>
<lb n="1257"/><span>(Ó Uibh Ráthach)</span></p>
<lb n="1258"/>
<lb n="1259"/><p><span>“SCHOOL OF WIRELESS</span>
<lb n="1260"/><span>TELEGRAPHY,”</span>
<lb n="1261"/><span>CORCAIG.</span></p>
<lb n="1262"/>
<lb n="1263"/><p><span>Ó SCANNLÁIN is a Chlann Mhac,</span>
<lb n="1264"/><span>Lucht Urudhais ar thighthe is ar thalamh.</span>
<lb n="1265"/><span>Reiceadóirí agus Fir-inid do lucht fearainn.</span></p>
<lb n="1266"/>
<lb n="1267"/><p><span>Seomraí Ceanta ag 16 & 17 Sráid Chook,</span>
<lb n="1268"/><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1269"/>
<lb n="1270"/><p><span>Gaedhil is eadh sinn-ne, is ní náir linn é.</span></p>
<lb n="1271"/>
<lb n="1272"/><p><span>Geobhair deaghmhargadh</span>
<lb n="1273"/><span>uainn-ne i gcomhnaidhe.</span></p>
<lb n="1274"/>
<lb n="1275"/><p><span>TÉ, ar fheabhas, ó 2/6 go dtí 4/- a' púnt.  Díol-</span>
<lb n="1276"/><span>faimídne an postas ar cheithre púint de.</span></p>
<lb n="1277"/>
<lb n="1278"/><p><span>PLÚR Gaedhlach.</span>
<lb n="1279"/><span>MIN Ghaedhlach ó Maghchromtha; min choirce is min</span>
<lb n="1280"/><span>bhuidhe.</span>
<lb n="1281"/><span>SIÚICRE, agus gach rud eile ar fheabhas.</span></p>
<lb n="1282"/>
<lb n="1283"/><p><span>SEÁN & TOMÁS MAC CURTÁIN,</span>
<lb n="1284"/><span>Sráid a' tSeandúna & Sráid Thomáis Dáibhios,</span>
<lb n="1285"/><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1286"/>
<lb n="1287"/><p><span>Ticéidí in a “gCeirthlíní” do lucht Comórtha spóirt & Cnaipí Daithte — mar Chomharthaí sóirt ó Chlóchualucht Dúndealgain, Dundalk.</span>
<lb n="1288"/></p>
</div>
<pb n="6"/>
<div><lb n="1289"/><p><span>Táid so 'á ndéanamh againn-ne —</span>
<lb n="1290"/><span>ÉIDE SAGART,</span>
<lb n="1291"/><span>ÁTHRAIGHE ALTHÓRA</span>
<lb n="1292"/><span>mar chailísí, miasa, &c.</span></p>
<lb n="1293"/>
<lb n="1294"/><p><span>CROISEANA</span>
<lb n="1295"/><span>den déanamh CEILTEACH in ór nó</span>
<lb n="1296"/><span>airgead geal, agus</span></p>
<lb n="1297"/>
<lb n="1298"/><p><span>PAIDRÍNÍ.</span></p>
<lb n="1299"/>
<lb n="1300"/><p><span>LIAM MAC AODHGÁIN & A CHL.-MHAC</span>
<lb n="1301"/><span>Teo.,</span>
<lb n="1302"/><span>32 SRÁID PHÁDRAIG N.,</span>
<lb n="1303"/><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1304"/>
<lb n="1305"/><p><span>An Déantúsán ag 6 Sráid Mhaylor.</span></p>
<lb n="1306"/>
<lb n="1307"/><p><span>Sinn-ne a dhein</span>
<lb n="1308"/><span>SNAOIS CHORCAIGHE</span></p>
<lb n="1309"/>
<lb n="1310"/><p><span>ar dtúis agus atá 'á déanamh</span>
<lb n="1311"/><span>i gcómhnaidhe.</span></p>
<lb n="1312"/>
<lb n="1313"/><p><span>TOBAC CÚMHRA</span>
<lb n="1314"/><span>an dá shórt so —</span></p>
<lb n="1315"/>
<lb n="1316"/><p><span>“Exhibition Roll” agus</span>
<lb n="1317"/><span>“Shandon Plug.”</span></p>
<lb n="1318"/>
<lb n="1319"/><p><span>Má theastuighean uait aon tobac nó</span>
<lb n="1320"/><span>saigréidí do chur chun aonne atá sa</span>
<lb n="1321"/><span>chogadh, déanfaimíd-ne dhuit é, saor ó</span>
<lb n="1322"/><span>cháin, ach leath phúnt, ar a luighead,</span>
<lb n="1323"/><span>bheit sa' bheairtín idir thobac is saigréidí.</span></p>
<lb n="1324"/>
<lb n="1325"/><p><span>LAMBKIN BROS.,</span>
<lb n="1326"/><span>9 Sráid Phádraig N.,</span>
<lb n="1327"/><span>CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1328"/>
<lb n="1329"/><p><span>Aon rud i bhfuirm Éadaigh do Fhearaibh</span>
<lb n="1330"/><span>tá ag</span>
<lb n="1331"/><span>SÉAMUS Ó h-AODHA,</span>
<lb n="1332"/><span>10 Sráid an Chaisleáin, Corcaigh.</span></p>
<lb n="1333"/>
<lb n="1334"/><p><span>Ceannuigh</span>
<lb n="1335"/><span>STALC SILVERSPRING</span>
<lb n="1336"/><span>agus</span>
<lb n="1337"/><span>“GORM” SILVERSPRING.</span>
<lb n="1338"/><span>I nGleann Maighir, i gCorcaigh,</span>
<lb n="1339"/><span>a deintear.</span></p>
<lb n="1340"/>
<lb n="1341"/><p><span>TROSCÁN TIGHE AGUS</span>
<lb n="1342"/><span>GACH CÓIR LEABTHAN!</span></p>
<lb n="1343"/>
<lb n="1344"/><p><span>Tá flúirse de sna h-Earraí a</span>
<lb n="1345"/><span>deintear in Éirinn le fághail</span>
<lb n="1346"/><span>uaim-se ar an bpinginn is lúgha.</span></p>
<lb n="1347"/>
<lb n="1348"/><p><span>M. Ó RIAIN, Siopa Oluir,</span>
<lb n="1349"/><span>36, 37 Sráid an Rí, CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1350"/>
<lb n="1351"/><p><span>leat ná le haoinne a bhain leat.  Bhi</span>
<lb n="1352"/><span>do mhuintir ar na daoine ab fhearr le</span>
<lb n="1353"/><span>fagháil, agus tá tú féin ar an gceann</span>
<lb n="1354"/><span>is feárr aca.”</span></p>
<lb n="1355"/>
<lb n="1356"/><p><span>“Cuir uait do chuid cainnte.  Ní mar</span>
<lb n="1357"/><span>sin a dubhraís ó chianaibh é,” arsa Seán.</span>
<lb n="1358"/><span>Ní imtheachair uaim go dtabharfair cuid</span>
<lb n="1359"/><span>de'n ór atá agat dom.”  “Ó! a Sheáin,</span>
<lb n="1360"/><span>níl ór ná airgead agam-sa le tabhairt</span>
<lb n="1361"/><span>duit.  Rugadh cheana orm an lá eile</span>
<lb n="1362"/><span>agus b'éigean dom a raibh d'ór agam</span>
<lb n="1363"/><span>a thabhairt uaim.”  “Cad a thabharfair</span>
<lb n="1364"/><span>dom mar sin?” arsa Seán.</span></p>
<lb n="1365"/>
<lb n="1366"/><p><span>“Tá bosca beag draoidheachta agam,”</span>
<lb n="1367"/><span>arsan laprachán.  “Gheibhimíd ceann gach</span>
<lb n="1368"/><span>aon deich mbliadhna a's dachad ó'n righ</span>
<lb n="1369"/><span>má ritheann linn gan breith orainn agus</span>
<lb n="1370"/><span>gan aon chuid de'n ór a bheith imthighthe</span>
<lb n="1371"/><span>uainn.  Deineann cuid aca ór a dhéanamh,</span>
<lb n="1372"/><span>agus deineann a thuille aca cruinneacht</span>
<lb n="1373"/><span>a dhéanamh agus mar sin.  Tá ceann</span>
<lb n="1374"/><span>agam-sa a dheineann salann & tabharfad</span>
<lb n="1375"/><span>duit é má bhíonn tú annso ar maidin</span>
<lb n="1376"/><span>imbáireach.”</span></p>
<lb n="1377"/>
<lb n="1378"/><p><span>Scaoil Seán chun siubhail annsan é &</span>
<lb n="1379"/><span>d'imthigh sé air abhaile.  Bí sé amuigh</span>
<lb n="1380"/><span>go moch ar mhaidin a bhí chughainn, agus</span>
<lb n="1381"/><span>shuidh sé san áit chéadna go raibh sé</span>
<lb n="1382"/><span>an mhaidin roimhe sin.  Níorbh fhada go</span>
<lb n="1383"/><span>bhfeaca sé an laprachán ag teacht chuige</span>
<lb n="1384"/><span>agus rud éigin fé n-a oscail aige.</span></p>
<lb n="1385"/>
<lb n="1386"/><p><span>“Seo dhuit an bosca anois, a Sheáin,”</span>
<lb n="1387"/><span>ar seisean.  “Agus mar seo cuirtear</span>
<lb n="1388"/><span>ar siúbhal é,” arsan firín, “Cas an roth</span>
<lb n="1389"/><span>beag so agus abair na focail seo:</span></p>
<lb n="1390"/>
<lb n="1391"/><p><span>‘A bhosca draoidheachta tabhair uait</span>
<lb n="1392"/><span>do shaidhbhreas,</span>
<lb n="1393"/><span>Mar órduig an rígh agus cuir do</span>
<lb n="1394"/><span>thoil leis’;</span>
<lb n="1395"/><span>Annsan oibreochaidh sé dhuit gur maith</span>
<lb n="1396"/><span>leat é a stop.  Annsan cas an roth</span>
<lb n="1397"/><span>mar seo agus abair na focail seo:</span></p>
<lb n="1398"/>
<lb n="1399"/><p><span>‘A bhosca draoidheachta stad go</span>
<lb n="1400"/><span>fóilidh</span>
<lb n="1401"/><span>Sé toil an rígh é, agus is é a</span>
<lb n="1402"/><span>dh'órduigh’</span>
<lb n="1403"/><span>agus annsan stopfaidh sé.”</span></p>
<lb n="1404"/>
<lb n="1405"/><p><span>Thug Seán an bosca leis abhaile agus</span>
<lb n="1406"/><span>níorbh fhada gur chuir sé an roth agus</span>
<lb n="1407"/><span>dubhairt sé na focail, agus d'oibrigh an</span>
<lb n="1408"/><span>bosca go h-áluinn.  Dhein sé an salann</span>
<lb n="1409"/><span>agus salann breágh glan do b'eadh é.</span></p>
<lb n="1410"/>
<lb n="1411"/><p><span>As san amach níor dhein Seán ná a</span>
<lb n="1412"/><span>mhac aon lá oibre ar an bhfeirm.  Dhíol</span>
<lb n="1413"/><span>sé í, agus thóg sé muileann, agus chuir</span>
<lb n="1414"/><span>sé an bosca draoidheachta ag obair.</span>
<lb n="1415"/><span>Níorbh fhada go raibh lán áthraigh de</span>
<lb n="1416"/><span>shalann déanta aige.  Cheannuigh Sasanach</span>
<lb n="1417"/><span>an salann agus chuir sé áthrach ag triall</span>
<lb n="1418"/><span>air.  Thóg sí an salann léithe & d'innis</span>
<lb n="1419"/><span>an captaon do gach aoinne a bhuail</span>
<lb n="1420"/><span>leis go raibh salann breágh dhá dhíol</span>
<lb n="1421"/><span>sa Daingean, & é chómh saor san gurbh'</span>
<lb n="1422"/><span>fhéidir saidhbhreas a dhéanamh 'á cheannach</span>
<lb n="1423"/><span>agus 'á dhíol arís.</span></p>
<lb n="1424"/>
<lb n="1425"/><p><span>Nuair a chualaidh muintir Shasana agus</span>
<lb n="1426"/><span>na dtíortha amuigh an sgeul chromadar</span>
<lb n="1427"/><span>go léir ar a bheith ag cur fios ar</span>
<lb n="1428"/><span>shalann go dtí Seán.  Bhí an boiscín ag</span>
<lb n="1429"/><span>obair i gcomhnuidhe ag déanamh salainn</span>
<lb n="1430"/><span>agus bhí a lán daoine ag obair de ló</span>
<lb n="1431"/><span>'s 'oidhche sa mhuileann ag taoscadh an</span>
<lb n="1432"/><span>tsalainn & 'á chur isteach i málaí.  Bhí</span>
<lb n="1433"/><span>Cuan an Daingin lán des gach aon</span>
<lb n="1434"/><span>tsaghas áthraí ó's gach aon chúinne de'n</span>
<lb n="1435"/><span>domhan agus gach aoinne & a theanga</span>
<lb n="1436"/><span>féin aige 'á labhairt agus gliseám na</span>
<lb n="1437"/><span>máirnéalach ar siubhal gac lá is gach</span>
<lb n="1438"/><span>oidhche.  Bhí capaill agus cartacha ag</span>
<lb n="1439"/><span>oibriughudh ag tarrac salainn síos ar</span>
<lb n="1440"/><span>an gcaladh go dtí na h-áthraí.</span></p>
<lb n="1441"/>
<lb n="1442"/><p><span>Bhí ag éirighe go breágh le Seán.  Bhí</span>
<lb n="1443"/><span>na céadta púnt ag teacht isteach chuige</span>
<lb n="1444"/><span>gach aon tseachtmhain.  Bhí caisleán tógtha</span>
<lb n="1445"/><span>aige, agus bhí sé féin agus a bhean agus</span>
<lb n="1446"/><span>a chlann 'na gcómhnuidhe ann.  Do bheidís</span>
<lb n="1447"/><span>sásta mara mbeadh aon nídh amháin.  Ní</span>
<lb n="1448"/><span>fhuair Seán aon tsuaimhneas ó chuir sé</span>
<lb n="1449"/><span>an muileann ar siubhal, mar bhí éad ar</span>
<lb n="1450"/><span>na comharsain go léir leis.  Ní rabhadar</span>
<lb n="1451"/><span>sásta in aon chor, agus dubhradar gur</span>
<lb n="1452"/><span>bh'é an éagóir an bosca a dh'fhágaint</span>
<lb n="1453"/><span>ag Seán.  Chuaidh cuid aca chun cainnte</span>
<lb n="1454"/><span>leis & dubhradar leis go raibh an bosca</span>
<lb n="1455"/><span>fada a dhóithin anois aige & é a thabhairt</span>
<lb n="1456"/><span>do dhuine éigint eile ar feadh tamaill.</span>
<lb n="1457"/><span>Dubhairt Seán leo mar olc ortha, go</span>
<lb n="1458"/><span>gcoinneochadh sé é go bhfaghadh sé bás,</span>
<lb n="1459"/><span>agus annsan go gcuirfidhe in éinfheacht</span>
<lb n="1460"/><span>leis é.  Chuadar abhaile annsan agus</span>
<lb n="1461"/><span>dubhradar muna bhfaghaidís uaidh é, go</span>
<lb n="1462"/><span>mbeadh sé aca gan a chead.  Thugadar</span>
<lb n="1463"/><span>fé dul isteach sa mhuileann agus é do</span>
<lb n="1464"/><span>thógaint leo, ach thárluigh go raibh Seán</span>
<lb n="1465"/><span>féin istigh rómpa agus maide draighin</span>
<lb n="1466"/><span>aige, agus madra mór & sgaimh dainn-</span>
<lb n="1467"/><span>séarach air le n-a chois agus ba mhó go</span>
<lb n="1468"/><span>mór an deabhadh amach a bhí ar na comh-</span>
<lb n="1469"/><span>arsain ná mar a bhí isteach ortha agus</span>
<lb n="1470"/><span>fuaireadar a leithéid sin de cleithireáil</span>
<lb n="1471"/><span>nár bhacadar arís leis an muileann.</span></p>
<lb n="1472"/>
<lb n="1473"/><p><span>Bhíodh na daoine a bhí ag obair sa</span>
<lb n="1474"/><span>mhuileann ag lorg árdú páigh go minic</span>
<lb n="1475"/><span>agus gheibidís é.  Ach dá mhéid a bhí aca</span>
<lb n="1476"/><span>sé is mó a bhí uatha.  Chuireadhar isteach</span>
<lb n="1477"/><span>ar árdú eile.  Ní bhfaighidís é.  Ansan</span>
<lb n="1478"/><span>chuireadar suas de n-a thuille oibre a</span>
<lb n="1479"/><span>dhéanamh.  Ní bhfaigheadh Seán aoinne a</span>
<lb n="1480"/><span>dh'oibreochadh sa mhuileann dó, ná capaill</span>
<lb n="1481"/><span>chun an salann a thabhairt go dtí na</span>
<lb n="1482"/><span>h-áthraí.  Do b'éigean do an bosca a</span>
<lb n="1483"/><span>stop mar bhí an muileann lán de</span>
<lb n="1484"/><span>shalann.  Do dhún sé an muileann ar</span>
<lb n="1485"/><span>fad.</span></p>
<lb n="1486"/>
<lb n="1487"/><p><span>Annsan táirrig sé do chaptaon luinge</span>
<lb n="1488"/><span>ó Shasana an bosca a dhíol leis.</span></p>
<lb n="1489"/>
<lb n="1490"/><p><span>“Cad a bheadh uait air?” arsan</span>
<lb n="1491"/><span>captaon.</span></p>
<lb n="1492"/>
<lb n="1493"/><p><span>“Miliún púnt,” arsa Seán.</span></p>
<lb n="1494"/>
<lb n="1495"/><p><span>Thug sé dhó é.</span></p>
<lb n="1496"/>
<lb n="1497"/><p><span>Annsan do thaispeáin Seán do connus</span>
<lb n="1498"/><span>an bosca a chur ar siubhal agus a stop.</span>
<lb n="1499"/><span>Thóg an Sasanach an bosca draoidheachta</span>
<lb n="1500"/><span>leis annsan, & chomh luath & chuir sé a</span>
<lb n="1501"/><span>cheann taobh amuigh de dhoras Sheáin bhí a</span>
<lb n="1502"/><span>raibh de dhaoine díomhaoine sa Daingean</span>
<lb n="1503"/><span>na dhiaidh chun an bosca do bhaint de,</span>
<lb n="1504"/><span>agus muna mbeadh gur Sasanach é, &</span>
<lb n="1505"/><span>rith maith aige bhí an bosca bainte dhe</span>
<lb n="1506"/><span>aca.  Bhí sé ró mhaith ins na cosaibh</span>
<lb n="1507"/><span>dóibh.  Níorbh fhada go raibh sé ar</span>
<lb n="1508"/><span>bhórd an áthraigh.  Ní raibh leath a</span>
<lb n="1509"/><span>chuid máirnéalach aige ach ba chuma</span></p>
</div>
<pb n="7"/>
<div><lb n="1510"/><p><span>leis.  Bhí déanamh a ghnótha aige dhíobh.</span>
<lb n="1511"/><span>Thug sé órdú na seolta dh'árdú agus</span>
<lb n="1512"/><span>cur chun fairrge.  Bhí cóir aige, agus</span>
<lb n="1513"/><span>eagla air go mbeadh an tóir na dhiaidh.</span>
<lb n="1514"/><span>Ní raibh na máirnéalaigh a bhí aige ró-</span>
<lb n="1515"/><span>shásta a bheith ag imtheacht ó'n Daingean</span>
<lb n="1516"/><span>chómh tapaidh san.  Níor dhein an cap-</span>
<lb n="1517"/><span>taon ach balcuire pórtair oscailt dóibh</span>
<lb n="1518"/><span>agus leigint dóibh a ndóthain d'ól.</span>
<lb n="1519"/><span>Luigheadar leis Níorbh' fhada go raibh</span>
<lb n="1520"/><span>dath an fhuachta imthighthe dhíobh.</span></p>
<lb n="1521"/>
<lb n="1522"/><p><span>Thóg an captaon an bosca draoidh-</span>
<lb n="1523"/><span>eachta & dubhairt sé na focail & chuir sé</span>
<lb n="1524"/><span>ar siubhal é.  D'oibrigh sé go h-álainn</span>
<lb n="1525"/><span>agus níorbh' fhada go raibh cnocáinín</span>
<lb n="1526"/><span>salainn le h-ais leis.  Bhí an cnocáinín</span>
<lb n="1527"/><span>ag méadughadh agus ag méadughadh i</span>
<lb n="1528"/><span>gcomhnuidhe go raibh cnocáinín maith ann</span>
<lb n="1529"/><span>sa deire.  Tháinig cuid des na máir-</span>
<lb n="1530"/><span>néalaigh ag féachaint air — oiread aca</span>
<lb n="1531"/><span>agus a bhí ábalta ar fhéachaint ar aon</span>
<lb n="1532"/><span>nídh gan dá rud fheiscint in ionad</span>
<lb n="1533"/><span>aon cheann amháin tar éis an méid a</span>
<lb n="1534"/><span>bhí ólta aca.  Bhí iongantas a gcroidhe</span>
<lb n="1535"/><span>ortha nuair a chonacadar an salann ag</span>
<lb n="1536"/><span>tuitim as an mbosca, & cnocán mór</span>
<lb n="1537"/><span>salainn shíos i dtóin an áthraigh.  Bhí</span>
<lb n="1538"/><span>cuid aca ghá rádh nár shalann in aon</span>
<lb n="1539"/><span>chor é.  Bhí duine aca agus a dhóthain</span>
<lb n="1540"/><span>— & ádhbhairín níos mó — ólta aige ghá</span>
<lb n="1541"/><span>rádh nár shalann é, & a fhiarfruighe des</span>
<lb n="1542"/><span>na fearaibh eile an bhfeacadar salann</span>
<lb n="1543"/><span>riamh roimhe sin, & muna mbeadh gur</span>
<lb n="1544"/><span>amadáin iad go mbeadh a fios aca</span>
<lb n="1545"/><span>nách salann a bhí ann.  Níor thaithnigh le</span>
<lb n="1546"/><span>duine aca amadán 'á thabhairt air féin</span>
<lb n="1547"/><span>agus dubhairt sé leis an bhfear eile</span>
<lb n="1548"/><span>gurbh' fhearra dho a shuaimhneas a cheapadh.</span>
<lb n="1549"/><span>Dubhairt an fear eile gurbh' é sin an</span>
<lb n="1550"/><span>t-amadán ba mhó ortha.  Níor dhein seis-</span>
<lb n="1551"/><span>ean ach breith ar chúl a chinn air agus</span>
<lb n="1552"/><span>a cheann a sháthadh sa chnocán salainn, &</span>
<lb n="1553"/><span>é fhágaint ann.  Do scairt a raibh láith-</span>
<lb n="1554"/><span>reach.  D'éirigh an máirnéalach na shuidhe</span>
<lb n="1555"/><span>ar an salann, & é ag cimilt salainn</span>
<lb n="1556"/><span>as a shúile agus as a bhéul agus as</span>
<lb n="1557"/><span>a shróin.</span></p>
<lb n="1558"/>
<lb n="1559"/><p><span>“Seadh, anois, an salann é?” arsan</span>
<lb n="1560"/><span>fear a chaith isteach é, ach níor thug an</span>
<lb n="1561"/><span>fear eile aon fhreagra air.  Ní dubhairt</span>
<lb n="1562"/><span>sé a thuille ach d'éirigh sé 'na sheasamh &</span>
<lb n="1563"/><span>d'imthigh sé síos san chábán agus níorbh'</span>
<lb n="1564"/><span>fhada go raibh sé féin agus an soitheach</span>
<lb n="1565"/><span>ana mhuinteardha le na chéile arís.  Bhí</span>
<lb n="1566"/><span>an bosca ag obair i gcomhnuidhe agus</span>
<lb n="1567"/><span>an salann ag árdú san áthrach agus an</span>
<lb n="1568"/><span>captaon ag féuchaint air & é go lán</span>
<lb n="1569"/><span>tsásta.</span></p>
<lb n="1570"/>
<lb n="1571"/><p><span>“Is maith an rud dómh-sa go raibh an</span>
<lb n="1572"/><span>iomad teaspaigh ar mhuintir an Daingin,”</span>
<lb n="1573"/><span>ar seisean, agus annsan d'imthigh sé &</span>
<lb n="1574"/><span>chuaidh sé ar meisce sa chábán & d'fhág</span>
<lb n="1575"/><span>sé an bosca ag obair.</span></p>
<lb n="1576"/>
<lb n="1577"/><p><span>Seadh, níorbh' fhada go raibh an t-áthrach</span>
<lb n="1578"/><span>lán a dóthain.  Do ghlaoidh an máta ar</span>
<lb n="1579"/><span>an gcaptaon agus dubhairt sé leis go</span>
<lb n="1580"/><span>raibh sé in-am an bosca a stop.  Bhí</span>
<lb n="1581"/><span>sé ag glaodhach air ar feadh tamaill</span>
<lb n="1582"/><span>mhaith sar ar dhúisigh an captaon mar bhí</span>
<lb n="1583"/><span>mearathal na dighe air.  D'éirigh sé agus</span>
<lb n="1584"/><span>chuaidh sé suas ar bórd.  Bhí an t-áthrach</span>
<lb n="1585"/><span>síos go dtí n-a faobhar & an bosca ar</span>
<lb n="1586"/><span>a dhícheall ag déanamh salainn.  Bhailigh</span>
<lb n="1587"/><span>na máirnéalaigh timcheall air agus an</span>
<lb n="1588"/><span>méid aca ná raibh ar stealladh na</span>
<lb n="1589"/><span>ngrást le meisce bhí scannradh ortha.</span>
<lb n="1590"/><span>Bhí an captaon ag iarraidh cuimhneamh</span>
<lb n="1591"/><span>ar na focail chun an bosca do stop</span>
<lb n="1592"/><span>ach leis an meisce a bhí air d'imthigh</span>
<lb n="1593"/><span>na focail as a chuimhne, & toisg gur</span>
<lb n="1594"/><span>Sasanach é féin agus gan tuiscint ar</span>
<lb n="1595"/><span>Ghaeluinn aige labhair sé as Béarla leis,</span>
<lb n="1596"/><span>ach níor thuig an bosca an Béarla.</span>
<lb n="1597"/><span>Thriail sé na téarmaí Gealuinne a bhí</span>
<lb n="1598"/><span>aige leis — “Dí-smura-gut,” ar seisean;</span>
<lb n="1599"/><span>“Hanaman - díl,” ar seisean; “Trum</span>
<lb n="1600"/><span>póg,” ar seisean, ach níor stad an</span>
<lb n="1601"/><span>bosca.  Bhí an t-áthrach ag dul síos i</span>
<lb n="1602"/><span>gcomhnuidhe agus níorbh' fhada gur bhris</span>
<lb n="1603"/><span>tonn mhór os a cionn.</span></p>
<lb n="1604"/>
<lb n="1605"/><p><span>‘Caith an bosca i bhfairrge,” arsa</span>
<lb n="1606"/><span>duine.</span></p>
<lb n="1607"/>
<lb n="1608"/><p><span>Tug cuid de sna máirnéalaigh iarracht</span>
<lb n="1609"/><span>ar an mbosca a chaitheamh amach ach thair-</span>
<lb n="1610"/><span>ring an captaon a ghuna beag chuige,</span>
<lb n="1611"/><span>& do choinnibh uaidh amach iad.  Bhí na</span>
<lb n="1612"/><span>máirnéalaigh ag malachtú ar an gcap-</span>
<lb n="1613"/><span>taon agus ar a chéile agus bhí “liútar</span>
<lb n="1614"/><span>aotar” aca agus an bosca ag oibriú</span>
<lb n="1615"/><span>leis gan stad ná staonadh gur tháinig</span>
<lb n="1616"/><span>tonn mhór eile.  Leis an ualach a bhí</span>
<lb n="1617"/><span>uirthí bhris plannc mór i gcliathán an</span>
<lb n="1618"/><span>áthraigh.  Rith an t-uisge isteach sa</span>
<lb n="1619"/><span>tsalann & níorbh' fhada go raibh sáile</span>
<lb n="1620"/><span>istigh & amuigh aca.  D'imthigh an fear</span>
<lb n="1621"/><span>a thuit sa tsalann síos sa chabán agus</span>
<lb n="1622"/><span>thug sé leis aníos boidéal.  Thóg sé</span>
<lb n="1623"/><span>deoch bhreágh agus chuir an boidéal fén'</span>
<lb n="1624"/><span>oscail díreach agus an t-áthrac ag dul</span>
<lb n="1625"/><span>fé chois & na máirnéalaigh ag malachtú</span>
<lb n="1626"/><span>ar an gcaptaon & é sin & greim ar</span>
<lb n="1627"/><span>an mbosca draoidheachta aige agus ar</span>
<lb n="1628"/><span>a ghuna.  D'imthigh an t-áthrach fé chois —</span>
<lb n="1629"/><span>máirnéalaigh, captaon, bosca, salann 's</span>
<lb n="1630"/><span>uile, agus ní fheachaigh aoinne duine aca</span>
<lb n="1631"/><span>ó shoin riamh beo ná marbh.  D'imthigh</span>
<lb n="1632"/><span>an bosca draoidheachta síos, agus é ag</span>
<lb n="1633"/><span>déanamh salainn & gan aoinne chun é a</span>
<lb n="1634"/><span>stop, agus tá sé ag déanamh salainn</span>
<lb n="1635"/><span>shíos ó shoin; agus sin é atá ag dul</span>
<lb n="1636"/><span>tríd an uisge agus á dhéanamh guirt.</span></p>
<lb n="1637"/>
<lb n="1638"/><p><span>Sin é mo sgéul-sa & má tá bréag</span>
<lb n="1639"/><span>ann bíodh.</span></p>
<lb n="1640"/>
<lb n="1641"/><p><span>Séamus Ua Caomháin, Rinn Bheag,</span>
<lb n="1642"/><span>Daingean Uí Chúise.</span></p>
<lb n="1643"/>
<lb n="1644"/><p><span>SLIOCHT NA h-ABHANN.</span></p>
<lb n="1645"/>
<lb n="1646"/><p><span>Bhí treabhachas de mhuinntir Shúileabháin</span>
<lb n="1647"/><span>na gcomhnaidhe i n-aice Locha Luigheach i</span>
<lb n="1648"/><span>n-Uibh Ráthach.  Ba leo toradh na h-abhann</span>
<lb n="1649"/><span>go nglaodhtar An Chumarach uirthi — sé sin</span>
<lb n="1650"/><span>le rádh gur leo pé iasc a bhíodh innti.</span>
<lb n="1651"/><span>Bhí leas-ainm ortha dá bhrigh sin — tugtaí</span>
<lb n="1652"/><span>“Sliocht na Cumaraighe” nó “Sliocht na</span>
<lb n="1653"/><span>h-Abhann” ortha.  Do phós an t-oighre óg</span>
<lb n="1654"/><span>bean uasal de mhuinntir Shéaghdha.  Tháinig</span>
<lb n="1655"/><span>sí abhaile i gcionn mí agus thug sí gior-</span>
<lb n="1656"/><span>racht éigin cainnte do mháthair a céile —</span>
<lb n="1657"/><span>— d'fhiafruigh sí dhi ar de “Shliocht na</span>
<lb n="1658"/><span>h-Abhann” í.  Do labhair an bhean eile —</span></p>
<lb n="1659"/>
<lb n="1660"/><p><span>“Is annamh sliocht ar abhainn,” ar sise,</span>
<lb n="1661"/><span>“Mara mbeadh breach nó bradán ann,</span>
<lb n="1662"/><span>Nuair a bhí mo shliocht-sa ann</span>
<lb n="1663"/><span>Do bhí do shliocht-sa go fann,</span>
<lb n="1664"/><span>Ní raibh aca cnoc ná gleann</span>
<lb n="1665"/><span>Ná iomad éisc ar abhainn.”</span></p>
<lb n="1666"/>
<lb n="1667"/><p><span>FÓGRAÍ Ó CHORCAIGH.</span></p>
<lb n="1668"/>
<lb n="1669"/><p><span>Scáth ó'n nGréin,</span>
<lb n="1670"/><span>nó fós ó'n bhfearthainn.</span></p>
<lb n="1671"/>
<lb n="1672"/><p><span>Foscáin Gréine, Foscáin Fearthanna,</span>
<lb n="1673"/><span>Bréagáin Leanbh, is Madaí Dorn</span></p>
<lb n="1674"/>
<lb n="1675"/><p><span>H. JOHNSTON,</span>
<lb n="1676"/><span>TIGH “AN BHATA DROIGHIN ÉILLE”</span>
<lb n="1677"/><span>Teo.,</span>
<lb n="1678"/><span>Sráid Phádraig N., i gCORCAIGH.</span></p>
<lb n="1679"/>
<lb n="1680"/><p><span>Píanó Ceart Gaedhlach ar £32!</span>
<lb n="1681"/><span>Tá pianacha 'á n-déanamh in Éirinn</span>
<lb n="1682"/><span>anois, ag</span>
<lb n="1683"/><span>Pigott & Co. Ltd., Luimneacb, Ath Cliath</span>
<lb n="1684"/><span>is CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1685"/>
<lb n="1686"/><p><span>GUAILNEÁN</span>
<lb n="1687"/><span>SEANDÚNA.</span></p>
<lb n="1688"/>
<lb n="1689"/><p><span>Bhí cúigear ar chárr ag gluaiseacht</span>
<lb n="1690"/><span>Tráth bhriseadar na humaí,</span>
<lb n="1691"/><span>Is nuair thuigeadar a bhfionntar</span>
<lb n="1692"/><span>Ba chráidhte dúr a gcló.</span>
<lb n="1693"/><span>“Ach, tá peidhre 'n Shandon Braces”</span>
<lb n="1694"/><span>Ars an t-iománaidhe leó go scléipeach</span>
<lb n="1695"/><span>“Agam, is táid chómh tréan san</span>
<lb n="1696"/><span>Go ndéanfaidh dúinn an gnó!”</span></p>
<lb n="1697"/>
<lb n="1698"/><p><span>Le fághail in a mór-chodaibh ó'n té</span>
<lb n="1699"/><span>dheinean —</span></p>
<lb n="1700"/>
<lb n="1701"/><p><span>TOMÁS Ó GORMÁIN</span>
<lb n="1702"/><span>Port an Phápa, CORCAIGH.</span></p>
<lb n="1703"/>
<lb n="1704"/><p><span>CHÓMH-BLASTA LE h-AON-ÍM!</span></p>
<lb n="1705"/>
<lb n="1706"/><p><span>MARGAIRÍN</span>
<lb n="1707"/><span>“LEANDAR”</span></p>
<lb n="1708"/>
<lb n="1709"/><p><span>Tá 'a dhéanamh i gCORCAIGH</span>
<lb n="1710"/><span>ag</span>
<lb n="1711"/><span>Ó DUBHDAILL, Ó MATHÚNA</span>
<lb n="1712"/><span>Agus a gCualucht.</span></p>
<lb n="1713"/>
<lb n="1714"/><p><span>Bí 'á lorg ar lucht siopa, led' thoil.</span></p>
<lb n="1715"/>
<lb n="1716"/><p><span>I n-Éirinn a Deintear</span>
<lb n="1717"/><span>“BRÓGA na LAOÍ.”</span>
<lb n="1718"/><span>Táid le fághail i ngach sráid bhaile.</span></p>
<lb n="1719"/>
<lb n="1720"/><p><span>A Ghaedheala!  Ceannuighidh</span>
<lb n="1721"/><span>“ÉADACH na DRUIPSIGHE”</span></p>
<lb n="1722"/>
<lb n="1723"/><p><span>Agus beidh sibh ag cabhrú le muileann</span>
<lb n="1724"/><span>atá go Gaedhealach amuich is amach.</span></p>
<lb n="1725"/>
<lb n="1726"/><p><span>Muileann Éadaig na Druipsighe (teo.)</span>
<lb n="1727"/><span>Co. Chorcaighe.</span></p>
<lb n="1728"/>
<lb n="1729"/><p><span>COSA BUIDHE ÁRDA</span>
<lb n="1730"/><span>Do'n Aos Óg.</span></p>
<lb n="1731"/>
<lb n="1732"/><p><span>Ó MO LEANBH É.</span>
<lb n="1733"/></p>
</div>
<pb n="8"/>
<div><lb n="1734"/><p><span>COSA BUIDHE ÁRDA</span></p>
<lb n="1735"/>
<lb n="1736"/><p><span>DO'N AOS ÓG.</span></p>
<lb n="1737"/>
<lb n="1738"/><p><span>Ó MO LEANBH É.</span></p>
<lb n="1739"/>
<lb n="1740"/><p><span>Raghaidh, raghaidh, raghaidh, gan amhras,</span>
<lb n="1741"/><span>Raghaidh, mo leanbh, ar aonach na Samhna;</span>
<lb n="1742"/><span>Raghaidh, raghaidh, raghaidh, mo ghamhain-se,</span>
<lb n="1743"/><span>Raghaidh, raghaidh, 's is maith an fear ann é.</span></p>
<lb n="1744"/>
<lb n="1745"/><p><span>Luinneóg:</span></p>
<lb n="1746"/>
<lb n="1747"/><p><span>Ó, mo leanbh é!  Ó, mo laogh é!</span>
<lb n="1748"/><span>Ó, mo leanbh é ag banairthle ghléigeal.</span></p>
<lb n="1749"/>
<lb n="1750"/><p><span>II.</span></p>
<lb n="1751"/>
<lb n="1752"/><p><span>Raghaidh, raghaidh, raghaidh go direach</span>
<lb n="1753"/><span>Raghaidh, mo leanbh, ar aonach Neidíneach</span>
<lb n="1754"/><span>Ceannaghaidh mé capall is ceannóghaidh me</span>
<lb n="1755"/><span>caora</span>
<lb n="1756"/><span>Is ceannóghadh mé turann chun olna do</span>
<lb n="1757"/><span>shníomh do.</span></p>
<lb n="1758"/>
<lb n="1759"/><p><span>Ó, mo leanbh é! &rl.</span></p>
<lb n="1760"/>
<lb n="1761"/><p><span>III.</span></p>
<lb n="1762"/>
<lb n="1763"/><p><span>Raghaidh Dairbhre is raghaidh sé go</span>
<lb n="1764"/><span>Dínis,</span>
<lb n="1765"/><span>Is raghaidh ar'on Scairbh ag lorg coiníní,</span>
<lb n="1766"/><span>Tiocfaidh sé a bhaile is a bhád aige dinncthe,</span>
<lb n="1767"/><span>Tiocfaidh is tiocfaidh is tiocfaidh mo</span>
<lb n="1768"/><span>bhuidheanach.</span></p>
<lb n="1769"/>
<lb n="1770"/><p><span>Ó, mo leanbh é! &rl.</span></p>
<lb n="1771"/>
<lb n="1772"/><p><span>IV.</span></p>
<lb n="1773"/>
<lb n="1774"/><p><span>Is maith a gnó seachtmhain' 'gus is maith</span>
<lb n="1775"/><span>an gnó ráithe,</span>
<lb n="1776"/><span>Is maith a gnó seachtmhain' a chaitheamh</span>
<lb n="1777"/><span>anáirde;</span></p>
<lb n="1778"/>
<lb n="1779"/><p><span>Togha na bhfear óg é is togha na bhfear</span>
<lb n="1780"/><span>críona,</span>
<lb n="1781"/><span>Togha na bhfear óg é pósta is sgaoilte.</span></p>
<lb n="1782"/>
<lb n="1783"/><p><span>Ó, mo leanbh é! &rl.</span></p>
<lb n="1784"/>
<lb n="1785"/><p><span>V.</span></p>
<lb n="1786"/>
<lb n="1787"/><p><span>Is minic do dheineas 's is minic do dheárnas</span>
<lb n="1788"/><span>'S is minic do chaitheas mo leanbh anáirde</span>
<lb n="1789"/><span>Sé mo leanbh é! sé gan domhat é!</span>
<lb n="1790"/><span>Sé mo leanbh é! sé gan amhras!</span></p>
<lb n="1791"/>
<lb n="1792"/><p><span>Ó, mo leanbh é! &rl.</span></p>
<lb n="1793"/>
<lb n="1794"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="1795"/>
<lb n="1796"/><p><span>D'obair go n-ithfeadh is d'óbair go ndéan-</span>
<lb n="1797"/><span>fadh</span>
<lb n="1798"/><span>Is dóbair go n-íosfadh an rón ar an</span>
<lb n="1799"/><span>gcaol é</span>
<lb n="1800"/><span>Sé mo leanbh é! sé gan domhat é!</span>
<lb n="1801"/><span>Sé mo leanbh é! sé gan amhras!</span></p>
<lb n="1802"/>
<lb n="1803"/><p><span>Ó, mo leanbh é! &rl.</span></p>
<lb n="1804"/>
<lb n="1805"/><p><span>VII.</span></p>
<lb n="1806"/>
<lb n="1807"/><p><span>Caith amach, caith amach, caith amach theighdí,</span>
<lb n="1808"/><span>Caith amach capaillín Dómhnaill na Caidhpe,</span>
<lb n="1809"/><span>Cuir-se an crúdh is cuirfead an táirnge</span>
<lb n="1810"/><span>Is beimíd i gCorcaig ar maidin amáireach.</span></p>
<lb n="1811"/>
<lb n="1812"/><p><span>Ó, mo leanbh é! &rl.</span></p>
<lb n="1813"/>
<lb n="1814"/><p><span>VIII.</span></p>
<lb n="1815"/>
<lb n="1816"/><p><span>Ceannóchaidh me capall is ceannóchaidh me</span>
<lb n="1817"/><span>srian do</span>
<lb n="1818"/><span>Téigheadh sé ar an margadh & tugadh leis</span>
<lb n="1819"/><span>iallait,</span>
<lb n="1820"/><span>Ceannóchaidh me gunna dho is ceannóchaidh</span>
<lb n="1821"/><span>me claidheamh do</span>
<lb n="1822"/><span>Is cuirfead isteach i ngárda an ríogh é.</span></p>
<lb n="1823"/>
<lb n="1824"/><p><span>Ó, mo leanbh é! &rl.</span></p>
<lb n="1825"/>
<lb n="1826"/><p><span>Eibhlís Ní Shéaghdha, Cathair Sabháin, in</span>
<lb n="1827"/><span>Íbh Ráthach, do sholáthruigh an chuid</span>
<lb n="1828"/><span>is mó dhe seo.</span></p>
<lb n="1829"/>
<lb n="1830"/><p><span>CÉ CHUIRFIDH TÚ LIOM.</span></p>
<lb n="1831"/>
<lb n="1832"/><p><span>Bhí na focail i “Lóchrann” na</span>
<lb n="1833"/><span>Bealtaine.</span></p>
<lb n="1834"/>
<lb n="1835"/><p><span>RAITHINEACH A BHEAN BHEAG.</span></p>
<lb n="1836"/>
<lb n="1837"/><p><span>Bhí na focail i “Lóchrann” an Mheitheimh.</span></p>
<lb n="1838"/>
<lb n="1839"/><p><span>BEIDH RÍL AGAINN.</span></p>
<lb n="1840"/>
<lb n="1841"/><p><span>Bhí na focail i “Lóchrann” an Mheithimh.</span></p>
<lb n="1842"/>
<lb n="1843"/><p><span>FÓGRAÍ Ó BHAILE ÁTHA CHLIATH, &rl.</span></p>
<lb n="1844"/>
<lb n="1845"/><p><span>Más Múinteoir tú, ná bí ad varú fén agus a marú na</span>
<lb n="1846"/><span>leany a diaruig na Gäluingi vúini ghóiv lesh na sheana</span>
<lb n="1847"/><span>letireacha agus lesh an sheana letiriú.  Buín triàil as</span>
<lb n="1848"/><span>an letiriú shimplí, agus beg tora er do hähar.</span></p>
<lb n="1849"/>
<lb n="1850"/><p><span>An Cuman um Letriú Shimplí,</span>
<lb n="1851"/><span>Tigósda Minerva, Bleáclieh.</span></p>
<lb n="1852"/>
<lb n="1853"/><p><span>A Ghaedheala!  Ceannuighidh róthar Gaedhealach .i.</span></p>
<lb n="1854"/>
<lb n="1855"/><p><span>“AN LÚCÁNIA”</span>
<lb n="1856"/><span>(de dhéantús na hÉireann)</span>
<lb n="1857"/><span>ó</span>
<lb n="1858"/><span>Dhomhnall Ó Buachalla, Magh Nuadhat.</span></p>
<lb n="1859"/>
<lb n="1860"/><p><span>TÁILLIÚREACHT agus gach rud</span>
<lb n="1861"/><span>i bhfuirm éadaigh do fhearaibh!</span></p>
<lb n="1862"/>
<lb n="1863"/><p><span>Níl dá ndíol againn-ne ach earraí a deineadh</span>
<lb n="1864"/><span>i n-Éirinn.</span></p>
<lb n="1865"/>
<lb n="1866"/><p><span>Ó GLASÁIN IS A CHUA.,</span>
<lb n="1867"/><span>11 Sráid Uí Chonaill, BAILE ÁTHA CLIATH.</span></p>
<lb n="1868"/>
<lb n="1869"/><p><span>Tá árd-teist ar</span>
<lb n="1870"/><span>MHUINTIR HILLIARD (teo.)</span>
<lb n="1871"/><span>CÍLL ÁIRNE,</span></p>
<lb n="1872"/>
<lb n="1873"/><p><span>De bhárr an chuma in a gcabhruighid</span>
<lb n="1874"/><span>le déantúisí na hÉireann.  Ní gádh</span>
<lb n="1875"/><span>earraí thar lear do cheannach, agus</span></p>
<lb n="1876"/>
<lb n="1877"/><p><span>SEOGH EARRAÍ</span>
<lb n="1878"/><span>GAEDHEALACHA</span></p>
<lb n="1879"/>
<lb n="1880"/><p><span>Le fághail in a dtigh sin.  An siopa</span>
<lb n="1881"/><span>éadaigh is mó agus is fearr</span>
<lb n="1882"/><span>i gCiarraidhe.</span></p>
<lb n="1883"/>
<lb n="1884"/><p><span>Tig a 6 & 7 sa' tSráid Mhóir,</span>
<lb n="1885"/><span>CÍLL ÁIRNE.</span></p>
<lb n="1886"/>
<lb n="1887"/><p><span>Múinteóir:  “Cad é an Ghramadach Ghaedhilge</span>
<lb n="1888"/><span>is fearr?”</span></p>
<lb n="1889"/>
<lb n="1890"/><p><span>Fear an Eólais:  “Ní deacair an cheist sin</span>
<lb n="1891"/><span>d'fhreagairt; is é</span></p>
<lb n="1892"/>
<lb n="1893"/><p><span>CEACHTA</span>
<lb n="1894"/><span>CAINNTE</span>
<lb n="1895"/><span>GRAMADAIGHE</span></p>
<lb n="1896"/>
<lb n="1897"/><p><span>Is binne Gaedhealg</span>
<lb n="1898"/><span>Is cirte Gramadach</span>
<lb n="1899"/><span>Is usa Múineadh</span></p>
<lb n="1900"/>
<lb n="1901"/><p><span>d'á bhfuil de Ghramadachaibh Ghaedhilge</span>
<lb n="1902"/><span>againn i ndiu.”</span></p>
<lb n="1903"/>
<lb n="1904"/><p><span>Molaid na h-ughdair é; molaid na páipéir é;</span>
<lb n="1905"/><span>molaid na múinteóirí é; agus</span>
<lb n="1906"/><span>molaid na scoláirí féin é.</span></p>
<lb n="1907"/>
<lb n="1908"/><p><span>LEATH-CHORÓINN A FHIACHA.</span></p>
<lb n="1909"/>
<lb n="1910"/><p><span>MUINNTIR GHUILL & A MAC,</span>
<lb n="1911"/><span>50 Sráid Uach. Uí Chonaill, ÁTH CLIATH.</span></p>
<lb n="1912"/>
<lb n="1913"/><p><span>FOCAL SA' CHÚIRT.</span></p>
<lb n="1914"/>
<lb n="1915"/><p><span>Nuair a bheir ag scrí chun lucht siopa nó ag</span>
<lb n="1916"/><span>caint leo, cuir in-iúl dóibh, le d'thoil, gur</span>
<lb n="1917"/><span>sa “Lóchrann,” a chonnaicís an fógra aca.</span></p>
<lb n="1918"/>
<lb n="1919"/><p><span>Clóchualacht Seandúna, Corcaigh, do chlóbhuail.</span></p>
<lb n="1920"/>
<lb n="1921"/><p><span>Cló-bhuailfimíd-ne Leabhar Gaedhilge nó Leabhar Béarla dhuit. — Clóchualucht Dúndealgain, Dundalk</span></p>
<lb n="1922"/>
<lb n="1923"/><p/>
<lb n="1924"/>
<lb n="1925"/><p/>
<lb n="1926"/>
<lb n="1927"/><p/>
<lb n="1928"/>
<lb n="1929"/><p/>
<lb n="1930"/>
<lb n="1931"/><p/>
<lb n="1932"/>
<lb n="1933"/><p/>
<lb n="1934"/>
<lb n="1935"/><p/>
<lb n="1936"/>
<lb n="1937"/><p/>
<lb n="1938"/>
<lb n="1939"/><p/>
<lb n="1940"/>
<lb n="1941"/><p/>
<lb n="1942"/>
<lb n="1943"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Meadhon Foghmhair, 1916

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Meadhon Foghmhair, 1916

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
