Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Poems of the O'Reillys</title><author><name type="main">James Carney</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L127</note>
                         <note type="L">xiii</note>
                         <note type="B">1620 17T</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>L127</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>Poems of the O'Reillys</title><author>James Carney</author><imprint><publisher>B.Á.C.: I.A.B., 1950</publisher><date>1620 17T</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>Sin deit a Maol Morrda meic Filib I Raghallaigh agus dair mo coinnsías</span>
<lb n="2"/><span>fein dob fearr liom go ndeaneadh tigearna na Breifne dhuit cidh gur</span>
<lb n="3"/><span>thuill tu imdeargeath dhamh air an adhbur go ttug tu orm lamh do</span>
<lb n="4"/><span>chur a sgribhneoracht nach roibhe eolas agam inte acht narbh áil liom</span>
<lb n="5"/><span>thusa do dhiulte an bliagainsi d'aois an tigearna 1620.  Agus</span>
<lb n="6"/><span>asi sin an aimsear fuair Aifflin Modarrda inghean Giolla Padraic</span>
<lb n="7"/><span>meic Airt Mhaoil Meg Matgamna bas.  Agus ba bean chaoin cumpanta</span>
<lb n="8"/><span>an bhean sin.  Ni beag sin acht ataim ag iarraidh air an leighoir</span>
<lb n="9"/><span>gabhail agam fana danta sa nach fhuair me ughdar leo acht seanndhuine</span>
<lb n="10"/><span>dall do cuir do mheabhair iad ata deich mbliaghna fithceat uadh.  Agus</span>
<lb n="11"/><span>tugadh gac aon leighfios na danta sa do sgribh me ann so agus andsa</span>
<lb n="12"/><span>pháibear beannacht air anmanna na muintire da ndearneadh íad agus ná</span>
<lb n="13"/><span>deaneadh dearmad don sgribneóir gun guidhe air.  Ni beag sin.</span>
<lb n="14"/></p>
</div>
<pb n="xiv"/>
<div><lb n="15"/><p><span>Bzzzzz1639 17L</span>
<lb n="16"/><span>Muna bheith eagla orm in duilleóg ann a roibhe an dán sin thúos do</span>
<lb n="17"/><span>dhol amugha ní sgribeodhuinn é ar olcus na litire sin fair.</span>
<lb n="18"/></p>
</div>
<pb n="63"/>
<div><lb n="19"/><p><span>Bzzzzz1636 17L</span>
<lb n="20"/><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="21"/><span>XII</span></p>
<lb n="22"/>
<lb n="23"/><p><span>Cía fhíorfus fuighle na bhfádh? -</span>
<lb n="24"/><span>cumhain leam líaide ar ttocrádh</span>
<lb n="25"/><span>go lór d'fháisdine gach fhir</span>
<lb n="26"/><span>ar shlógh bhfáisTighe Fuinidh.</span></p>
<lb n="27"/>
<lb n="28"/><p><span>Ughdair Ghaoidheal leath ar leath,</span>
<lb n="29"/><span>sgríobhthar leó 'san lorg dhíreach</span>
<lb n="30"/><span>tingheall fádh um Phort na bhFionn</span>
<lb n="31"/><span>ar ágh, ar olc na hÉireann.</span></p>
<lb n="32"/>
<lb n="33"/><p><span>Léghthar 'na leabhruibh dile</span>
<lb n="34"/><span>fáisdine fádh ngeintlidhe</span>
<lb n="35"/><span>dár chreid Ráth fhinnshliom Énna</span>
<lb n="36"/><span>is tinghioll fáth bhfírénda.</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>Fáidhe agus naoimh cionn a ccionn</span>
<lb n="39"/><span>tarfás dóibh dílgheann Éirionn</span>
<lb n="40"/><span>le sluagh Danmarg leachtach lonn,</span>
<lb n="41"/><span>le neartchath lanngharg Lonnonn.</span></p>
<lb n="42"/>
<lb n="43"/><p><span>"D'aithle a ngliadh bhfaobhrach bhfrithir</span>
<lb n="44"/><span>dearbh," ar cách, "go ccuirfithir</span>
<lb n="45"/><span>trén Lochlannach tar sál soir</span>
<lb n="46"/><span>go Clár mbothlongach mBalair."</span></p>
<lb n="47"/>
<lb n="48"/><p><span>"Bíaidh," ar síad, "sealad oile,</span>
<lb n="49"/><span>fían chniocht na gcolg n-órdhaidhe,</span>
<lb n="50"/><span>ag créchtshnoighe an chreachshlóigh mhir</span>
<lb n="51"/><span>seachnóin éachtMhoighe hÉibhir."</span>
<lb n="52"/></p>
</div>
<pb n="64"/>
<div><lb n="53"/><p><span>"Ní fhúigfid eanach conmháor</span>
<lb n="54"/><span>gan chur fá chíos ndochardháor</span>
<lb n="55"/><span>a cCrích dhaoínigh linnte Fhloinn;</span>
<lb n="56"/><span>Gaoidhil innte bhus eachtroinn."</span></p>
<lb n="57"/>
<lb n="58"/><p><span>Fáidhe geintlidhi Ghuirt Fháil,</span>
<lb n="59"/><span>naoimh maicne Mhíleadh Easbáin,</span>
<lb n="60"/><span>gealltur leó a bhfíochloige ar bhfear</span>
<lb n="61"/><span>ceó a sgíothbhroide do sgaoileadh.</span></p>
<lb n="62"/>
<lb n="63"/><p><span>Muna brég bríathra ar sean-naomh</span>
<lb n="64"/><span>ní fada ón íath fhairseangshaor</span>
<lb n="65"/><span>fagháil chabhra ón chreinn domhuin</span>
<lb n="66"/><span>tarla ar an eing n-urbhadhaigh.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>Cuma dhúinne, a Dhé nimhe,</span>
<lb n="69"/><span>gá tráth thiogfa an tairngire;</span>
<lb n="70"/><span>d'fhéin Chunga na ttreas ttroimthe</span>
<lb n="71"/><span>ní feas urra a fhíoruighthe.</span></p>
<lb n="72"/>
<lb n="73"/><p><span>Na roighne re a roibhe ar súil</span>
<lb n="74"/><span>d'fhurtacht oirn d'éis gach díoghbhúidh</span>
<lb n="75"/><span>beantar dhíonn fatha forraigh!</span>
<lb n="76"/><span>sgatha ríogh ó Raghallaigh.</span></p>
<lb n="77"/>
<lb n="78"/><p><span>Do shaoil mé mana deacrach!</span>
<lb n="79"/><span>sé dá thír gur thairngeartach,</span>
<lb n="80"/><span>Maol Mórdha, ar meadharghrádh dil,</span>
<lb n="81"/><span>leabharlámh chródha a chinidh.</span>
<lb n="82"/></p>
</div>
<pb n="65"/>
<div><lb n="83"/><p><span>Do chaill a thír trúagh a chor!</span>
<lb n="84"/><span>a los díoghla Dé Athor</span>
<lb n="85"/><span>an tairngeartaidh do bhaoí ar brath</span>
<lb n="86"/><span>ag daighshleachtuibh Craoí Cheasrach.</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>Ón úair teasda Maol Mórdha,</span>
<lb n="89"/><span>beithir fhaobhrach onórdha,</span>
<lb n="90"/><span>ní fhuil súil cháigh re cabhair;</span>
<lb n="91"/><span>do thráigh a ndúil dearlaghaidh.</span></p>
<lb n="92"/>
<lb n="93"/><p><span>Nír ghúais le cách cur an ghill</span>
<lb n="94"/><span>as úa Aodha an fhuilt ghégshlim,</span>
<lb n="95"/><span>um dhíon cceall, um dhál ndocar,</span>
<lb n="96"/><span>lámh ór fhearr a n-anacal.</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>Ní dó a-bháin do bhí ag feithimh;</span>
<lb n="99"/><span>mór sliocht ros saoíl d'fhóirithin</span>
<lb n="100"/><span>do ghaoldamhraidh Phuirt na bhFionn</span>
<lb n="101"/><span>ó bhaoghalghoimh uilc Éirionn.</span></p>
<lb n="102"/>
<lb n="103"/><p><span>Do bhíodh gach foghuil fúair cách</span>
<lb n="104"/><span>um bhruach mBréithne na bhfionnráth</span>
<lb n="105"/><span>'na faghuil fhíochmhair bhudh-éin</span>
<lb n="106"/><span>'gá aghaidh shíothghloin shoiléir.</span></p>
<lb n="107"/>
<lb n="108"/><p><span>Do bheireadh gríos 'na ghruaidh dhuinn</span>
<lb n="109"/><span>foghuil tuath Tolcha Culuinn,</span>
<lb n="110"/><span>díoth leathbhrúaigh Leargan na sroth</span>
<lb n="111"/><span>nó treaghdadh creachshluaigh Cáochach.</span>
<lb n="112"/></p>
</div>
<pb n="66"/>
<div><lb n="113"/><p><span>Ba cúis méduighthe a mheanman</span>
<lb n="114"/><span>gníomh mórtha a mac tighearnadh;</span>
<lb n="115"/><span>cúis ísle d'úaill an deighfhir</span>
<lb n="116"/><span>buaidh ón chrích-si ag coillidhibh.</span></p>
<lb n="117"/>
<lb n="118"/><p><span>Gé a-tá a thír fá thoil ndeóradh</span>
<lb n="119"/><span>do shaoíl cách go ccaibheóradh</span>
<lb n="120"/><span>ar luigh do leathtrom orra</span>
<lb n="121"/><span>a muigh leachtchorr Liatruma.</span></p>
<lb n="122"/>
<lb n="123"/><p><span>Ceist aguinn re haimsir mbig:</span>
<lb n="124"/><span>ó nach maireann mac Pilib,</span>
<lb n="125"/><span>cía as earradh re hionnramh gcáigh</span>
<lb n="126"/><span>um dhionnMhagh cceanndubh cCruacháin?</span></p>
<lb n="127"/>
<lb n="128"/><p><span>Cúis bhrónach bheanus rér sgél</span>
<lb n="129"/><span>tarla ar n-ég Airt na gCaislén</span>
<lb n="130"/><span>'san tír lachtmhuir shíthe sháimh</span>
<lb n="131"/><span>ag macraidh Chríche Colmáin.</span></p>
<lb n="132"/>
<lb n="133"/><p><span>Ríoghacht Midhe maith an roinn</span>
<lb n="134"/><span>tugadh do Chonall Chríomhthoinn</span>
<lb n="135"/><span>mur roinn ón échtchloinn oile,</span>
<lb n="136"/><span>gégcroinn do choill chumhraidhe.</span></p>
<lb n="137"/>
<lb n="138"/><p><span>Don tsliocht-soin Conuill Chriomhthain</span>
<lb n="139"/><span>mheic Néill, airdrí ar Éirionnchaibh,</span>
<lb n="140"/><span>táinig Art, beódhalta Breagh,</span>
<lb n="141"/><span>fá leómhanta um Ghart nGaoidheal.</span>
<lb n="142"/></p>
</div>
<pb n="67"/>
<div><lb n="143"/><p><span>Cuirid cniochtuigh Chríche Fáil</span>
<lb n="144"/><span>cogadh ar Chinél gColmáin,</span>
<lb n="145"/><span>dár hionnarbadh a síol sin</span>
<lb n="146"/><span>ó chíogh fhionnarghlan Uisnigh.</span></p>
<lb n="147"/>
<lb n="148"/><p><span>Sliocht Conuil mheadhraigh mheic Néill,</span>
<lb n="149"/><span>do-rinneadh deóraidh dhíbh-séin;</span>
<lb n="150"/><span>súil do chabhair cuirid soin,</span>
<lb n="151"/><span>suidhid Danair 'na ndúthaigh.</span></p>
<lb n="152"/>
<lb n="153"/><p><span>Ó 'd-chí leatrom a ghég gaoíl</span>
<lb n="154"/><span>fiuchuis Art d'fhíoch is d'fhorraoín;</span>
<lb n="155"/><span>risan ndreim ccathbhrais cceanaigh</span>
<lb n="156"/><span>tachrais 'mun eing n-éigneadhuigh.</span></p>
<lb n="157"/>
<lb n="158"/><p><span>Trí laithe d'éis ar-oile</span>
<lb n="159"/><span>sraoínis orlár iorghaile,</span>
<lb n="160"/><span>lér anadhuin dá fhíoch áigh,</span>
<lb n="161"/><span>ar Dhanaruibh Chríoch gColmáin.</span></p>
<lb n="162"/>
<lb n="163"/><p><span>Ros taifneann ó thír a shean,</span>
<lb n="164"/><span>fóir chniocht na gcúirteadh lígheal;</span>
<lb n="165"/><span>beanuis orláimh Fhuinn Uisnigh</span>
<lb n="166"/><span>don tromdháimh luinn líonmhuir-sin.</span></p>
<lb n="167"/>
<lb n="168"/><p><span>"Filleam úatha," ar aicme Néill,</span>
<lb n="169"/><span>"maith sén dár hathchradh iaid-séin,</span>
<lb n="170"/><span>fonn sídh an eachshluaigh ághuigh,</span>
<lb n="171"/><span>ón tír chleathrúaidh Cholmánuigh."</span>
<lb n="172"/></p>
</div>
<pb n="68"/>
<div><lb n="173"/><p><span>Do ráidh Art: "Nír fhóbuir mé</span>
<lb n="174"/><span>bheith réidh gan ríoghacht Midhe</span>
<lb n="175"/><span>dom ghaol ba seanfhonn seilbhe,</span>
<lb n="176"/><span>fearonn sáor ar sinnsir-ne."</span></p>
<lb n="177"/>
<lb n="178"/><p><span>"Tuitfead uimpe," ar Art Luighne,</span>
<lb n="179"/><span>"nó bíaidh sí 'nar sealbhuidh-ne;</span>
<lb n="180"/><span>mé ar ar n-inmhe-ne is fhearr ceart,</span>
<lb n="181"/><span>dhá cheann fhinnMhidhe m'oighreacht."</span></p>
<lb n="182"/>
<lb n="183"/><p><span>"Críoch bhláith na mbuinne bhfosadh</span>
<lb n="184"/><span>bíaidh agam nó aco-san;</span>
<lb n="185"/><span>ní mhaithfinn mír don bhiodhbhaidh</span>
<lb n="186"/><span>don tír chaithshlim chrithearghloin."</span></p>
<lb n="187"/>
<lb n="188"/><p><span>Re hucht Midhe na magh réidh</span>
<lb n="189"/><span>do chor fán ccrúi-sin ríNéill</span>
<lb n="190"/><span>at-bath Art, aolbhráighe thiugh,</span>
<lb n="191"/><span>fá haonbhráighe ar Gart nGaoidheal.</span></p>
<lb n="192"/>
<lb n="193"/><p><span>Do sgar Midhe, maighean Chuinn,</span>
<lb n="194"/><span>re sliocht Maoil oirdheirc Eachluinn</span>
<lb n="195"/><span>tré bhás ghléfhlatha Guirt Breagh;</span>
<lb n="196"/><span>énfhatha an uilc a oidheadh.</span></p>
<lb n="197"/>
<lb n="198"/><p><span>Do dhealuigh mur so saoth linn!</span>
<lb n="199"/><span>flaitheas Bréithne an bhrúaigh aoíbhinn</span>
<lb n="200"/><span>re féin Leamhna na lann mbleacht</span>
<lb n="201"/><span>a n-am í Fhearghna dh'imtheacht.</span>
<lb n="202"/></p>
</div>
<pb n="69"/>
<div><lb n="203"/><p><span>Ar son nár chathaigh 'má ceann</span>
<lb n="204"/><span>mur Art Sionna um Ráth Raoileann,</span>
<lb n="205"/><span>rún a cabhra a ttaobh thoile</span>
<lb n="206"/><span>tarla 'gár Maol Mórdhai-ne.</span></p>
<lb n="207"/>
<lb n="208"/><p><span>Aimsear Airt thíar ó thosuigh</span>
<lb n="209"/><span>dá mbeith 'gun Mhaol Mhórdha-soin,</span>
<lb n="210"/><span>bíodh gur dháil docra a dhénamh,</span>
<lb n="211"/><span>docra cháigh do chaibhéradh.</span></p>
<lb n="212"/>
<lb n="213"/><p><span>'Na chodchuibh gé a-tá a thalamh,</span>
<lb n="214"/><span>lucht iúil dob é a mbreathnughadh</span>
<lb n="215"/><span>a bheith 'na aonchuid uile</span>
<lb n="216"/><span>'gá dhreich laochbhuig leanbdhaidhe.</span></p>
<lb n="217"/>
<lb n="218"/><p><span>Dob ionann leis 's a lot féin</span>
<lb n="219"/><span>triall foghla ar dhuine dhíbh-séin,</span>
<lb n="220"/><span>nó beann do bhúain dá thalamh;</span>
<lb n="221"/><span>úaidh dob fhearr a n-anaghal.</span></p>
<lb n="222"/>
<lb n="223"/><p><span>Nír beanadh asna dhá fhonn</span>
<lb n="224"/><span>le cumhochtuibh chath n-eachtronn,</span>
<lb n="225"/><span>le tórainn saoibh sluaigh Banbha,</span>
<lb n="226"/><span>nár shaoíl d'uaim re a athardha.</span></p>
<lb n="227"/>
<lb n="228"/><p><span>Do bhí sin a ndúthchas dó,</span>
<lb n="229"/><span>fá rún d'Fhilib mac Aodho</span>
<lb n="230"/><span>slios sgaithbheanndubh a thúath tte</span>
<lb n="231"/><span>d'aithcheangal re bruach mBréithne.</span>
<lb n="232"/></p>
</div>
<pb n="70"/>
<div><lb n="233"/><p><span>Inntinn a athar roimhe</span>
<lb n="234"/><span>do bhí 'gár Maol Mhórdhoi-ne;</span>
<lb n="235"/><span>as foghuil ba losgadh lais</span>
<lb n="236"/><span>cosgradh a dhomhuin dúthchais.</span></p>
<lb n="237"/>
<lb n="238"/><p><span>Ní dhearna duine dá shliocht</span>
<lb n="239"/><span>éinchéim d'onóir ná d'oirbhiort,</span>
<lb n="240"/><span>ar mheas glún sósar is sean,</span>
<lb n="241"/><span>nár rún dhó-san a dhéineamh.</span></p>
<lb n="242"/>
<lb n="243"/><p><span>Frémh gach urchóide as as tig,</span>
<lb n="244"/><span>bás Mhaoil Mhórdha mheic Fhilib;</span>
<lb n="245"/><span>úraidh sé seincheana cáigh,</span>
<lb n="246"/><span>eithreadha é don fhorráin.</span></p>
<lb n="247"/>
<lb n="248"/><p><span>Beag admhus inntinn mbáidhe,</span>
<lb n="249"/><span>lía 'sa lía lucht forráine,</span>
<lb n="250"/><span>slighthi ríogh 'na raonaibh sloid,</span>
<lb n="251"/><span>nach díon do chaomhaibh caroid.</span></p>
<lb n="252"/>
<lb n="253"/><p><span>Uathaighthear ar gach muighe,</span>
<lb n="254"/><span>lugha tarbha an treabhuire,</span>
<lb n="255"/><span>ní truime torchar sreabha,</span>
<lb n="256"/><span>folchar uime a aisgeadha.</span></p>
<lb n="257"/>
<lb n="258"/><p><span>Aimrid an fhiodhbhadh thoraidh,</span>
<lb n="259"/><span>beag ttarbha teacht foghamhair,</span>
<lb n="260"/><span>glais 'gá ccor ar ghaoíbh goile</span>
<lb n="261"/><span>ar ndol ar Maoil Mhórdhoi-ne.</span>
<lb n="262"/></p>
</div>
<pb n="71"/>
<div><lb n="263"/><p><span>Iomdha bearn do bhris seision</span>
<lb n="264"/><span>ag cosnamh clú a thíre-sion;</span>
<lb n="265"/><span>do-chí soin a dhoilghe dhi</span>
<lb n="266"/><span>nach ffoil ag coimhdhe a chríchi.</span></p>
<lb n="267"/>
<lb n="268"/><p><span>CIA.</span></p>
<lb n="269"/>
<lb n="270"/><p><span>Sé chéad dég tríocha is dá thrí</span>
<lb n="271"/><span>ag sin aois Íosa, ar n-airdrí,</span>
<lb n="272"/><span>Maol Mórdha an bhliadhuin ad-bath,</span>
<lb n="273"/><span>ríaghuil chóra do chumhdach.</span></p>
<lb n="274"/>
<lb n="275"/><p><span>C</span></p>
<lb n="276"/>
<lb n="277"/><p><span>A mháthair in Mheic neamhdha,</span>
<lb n="278"/><span>fill úaim fheirg an Tighearna;</span>
<lb n="279"/><span>féch oirne, an rér n-uicht-ne,</span>
<lb n="280"/><span>gabh re coimhdhe ar ccumairci.</span></p>
<lb n="281"/>
<lb n="282"/><p><span>CÍA.</span>
<lb n="283"/></p>
</div>
<pb n="111"/>
<div><lb n="284"/><p><span>Bzzzzz1703 18T</span>
<lb n="285"/><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="286"/><span>XXIII</span></p>
<lb n="287"/>
<lb n="288"/><p><span>Marbhnaidh Philip Óig Uí Raghallaigh sunn, arna cuma</span>
<lb n="289"/><span>leisin Athair Tomás Ó Cléirigh, 1703.</span></p>
<lb n="290"/>
<lb n="291"/><p><span>UzzzzzTomás Mac Cléirigh</span></p>
<lb n="292"/>
<lb n="293"/><p><span>As tuirseach gan dáil chabhra</span>
<lb n="294"/><span>an chlann bhúadhach-sa fhinnFhearghna;</span>
<lb n="295"/><span>as tuirseach 's ní hiongnadh dáibh</span>
<lb n="296"/><span>Ultoigh uile fán díoghbháil.</span>
<lb n="297"/></p>
</div>
<pb n="112"/>
<div><lb n="298"/><p><span>As tuirseach fá bhás an fhir</span>
<lb n="299"/><span>Leath Cuinn ón mBóinn maillghil</span>
<lb n="300"/><span>go Doire na long 's na séud</span>
<lb n="301"/><span>'s go Dún na nGall do choimhéud.</span></p>
<lb n="302"/>
<lb n="303"/><p><span>Is tuirseach tar chách oile</span>
<lb n="304"/><span>Clann Caoích ar líoth síorghola,</span>
<lb n="305"/><span>as tuirseach Gaoidhil agus Goill</span>
<lb n="306"/><span>fá luighe an laoich a n-úirchill.</span></p>
<lb n="307"/>
<lb n="308"/><p><span>Tuirseach éigsi Fhuinn Banbha</span>
<lb n="309"/><span>fá urra séud as saoitheamhla;</span>
<lb n="310"/><span>as tuirseach go beacht dhá chrádh</span>
<lb n="311"/><span>gach áon do chleacht a chomhrádh.</span></p>
<lb n="312"/>
<lb n="313"/><p><span>Fá bhás uí Mhaoil Mhórdha</span>
<lb n="314"/><span>tuirseach ríoghna fionnórdha,</span>
<lb n="315"/><span>'s a mbasa gonta gan fheóil</span>
<lb n="316"/><span>'s a ruisc ag dortadh fraisdeór.</span></p>
<lb n="317"/>
<lb n="318"/><p><span>Conncus go minic a-ríamh</span>
<lb n="319"/><span>a-noir 's a-níar ar aoinrian</span>
<lb n="320"/><span>dronga as gach aird 'na thigh</span>
<lb n="321"/><span>ar díth chéille ó bhoirbdhigh.</span></p>
<lb n="322"/>
<lb n="323"/><p><span>Conncus imirt agus ceól,</span>
<lb n="324"/><span>conncus cuirm agus comhól,</span>
<lb n="325"/><span>conncus draoithe séimhe suairc'</span>
<lb n="326"/><span>ag triall dá bhrugh ar buanchuairt.</span>
<lb n="327"/></p>
</div>
<pb n="113"/>
<div><lb n="328"/><p><span>Minic do bhí gasraidh chródha,</span>
<lb n="329"/><span>minic teacht greagh srianórdha,</span>
<lb n="330"/><span>ar faithche an dúin fhéurghlais ghloin</span>
<lb n="331"/><span>gan díoth séud óna mbiodhbhaidh.</span></p>
<lb n="332"/>
<lb n="333"/><p><span>Filip Óg nach óg gníomh,</span>
<lb n="334"/><span>úa Mhaoíl Mhórdha na mórghníomh,</span>
<lb n="335"/><span>a Magh Bolg faoi choim cloiche</span>
<lb n="336"/><span>dhúinn is adhbhur eólchuire.</span></p>
<lb n="337"/>
<lb n="338"/><p><span>As tuirseach filidh is baird,</span>
<lb n="339"/><span>tuirseach aois téud gach aonaird,</span>
<lb n="340"/><span>as tuirseach seanchaidh gan each,</span>
<lb n="341"/><span>gach aon fán mbás as tuirseach.</span></p>
<lb n="342"/>
<lb n="343"/><p><span>TUIRSEACH.</span></p>
<lb n="344"/>
<lb n="345"/><p><span>Míle seachd gcéad is a dó,</span>
<lb n="346"/><span>ná ceil a chur a núachló,</span>
<lb n="347"/><span>ó theachd Críosd léar saoradh sionn</span>
<lb n="348"/><span>go bás Filip na gcéimionn.</span></p>
<lb n="349"/>
<lb n="350"/><p><span>Go seóltar thrá, le rígh na ngrás,</span>
<lb n="351"/><span>gan ghuais gan pháis go haithghiorrach,</span>
<lb n="352"/><span>go dún an ghrádha, gan phéin gan chrádh,</span>
<lb n="353"/><span>an láoch nár thláith le heachtrannach;</span>
<lb n="354"/><span>is eól do chách cé táim-si 'rádh,</span>
<lb n="355"/><span>an ríghfhlaith ághmhar acfuinneach,</span>
<lb n="356"/><span>Filip nár fháig a chlú gan áird,</span>
<lb n="357"/><span>achd a dhúbladh do ghnáth go carthannach.</span>
<lb n="358"/></p>
</div>
<pb n="114"/>
<div><lb n="359"/><p><span>Bzzzzz1630c 17T</span>
<lb n="360"/><span>UzzzzzMuirgheas Ó Dálaigh </span>
<lb n="361"/><span>XXIV.</span></p>
<lb n="362"/>
<lb n="363"/><p><span>Muirgheas Ó Dálaigh cc.</span></p>
<lb n="364"/>
<lb n="365"/><p><span>Mo thrúaighe mur taoí, a Thulach,</span>
<lb n="366"/><span>do mhúr ceannard comhramhach</span>
<lb n="367"/><span>do thuitim ní hár gan oil</span>
<lb n="368"/><span>le fán do chnuicfhinn chosgraigh.</span></p>
<lb n="369"/>
<lb n="370"/><p><span>Is trúagh leum chroidhe do cheas,</span>
<lb n="371"/><span>sáoth liom do luit gan leigheas,</span>
<lb n="372"/><span>a threabh ríogh na Tulcha thall,</span>
<lb n="373"/><span>díon ar mh'urchra ní fhédam.</span></p>
<lb n="374"/>
<lb n="375"/><p><span>Do tolladh do tháobh greanta,</span>
<lb n="376"/><span>dionn fásuigh bhar bhfoirgeanta,</span>
<lb n="377"/><span>síos do ghein gúaille do thor,</span>
<lb n="378"/><span>mo thrúaighe, ag sein an sáoghal.</span></p>
<lb n="379"/>
<lb n="380"/><p><span>Do-chím ar ccneasghuin do chuirp,</span>
<lb n="381"/><span>a bhaintreabhach áosda orrdhuirc,</span>
<lb n="382"/><span>sgáile an laoí tréd leacuin ghloin;</span>
<lb n="383"/><span>deacuir gan chaoí fád chréachtuibh.</span></p>
<lb n="384"/>
<lb n="385"/><p><span>Gibé do-chonnairc sibh slán,</span>
<lb n="386"/><span>a chúirt thall Tholcha Mongán,</span>
<lb n="387"/><span>lór d'anbhúain uille do chneadh,</span>
<lb n="388"/><span>a bhuime ghlanshlúaigh Gaoídheal.</span>
<lb n="389"/></p>
</div>
<pb n="115"/>
<div><lb n="390"/><p><span>A Thulach a-tá ream thaoíbh</span>
<lb n="391"/><span>ararbh iomdha mná is macaoímh,</span>
<lb n="392"/><span>fád chaithbhinn cé daoíneach dhuibh</span>
<lb n="393"/><span>ní aithnim aoinneach oruibh.</span></p>
<lb n="394"/>
<lb n="395"/><p><span>Ní fhaicim ag éirghe a-mach</span>
<lb n="396"/><span>Áodh Cruachan, cuingidh Teamhrach,</span>
<lb n="397"/><span>líaigh do chneadh, caomhthach do chuim,</span>
<lb n="398"/><span>a threabh na sáorchlach séaghainn.</span></p>
<lb n="399"/>
<lb n="400"/><p><span>Clann Áodha mhic Mhaoil Mhórdha,</span>
<lb n="401"/><span>lucht arduighthe th'onóra,</span>
<lb n="402"/><span>ar do ghlanmhuigh ní léir linn;</span>
<lb n="403"/><span>anmhuin ream chéill do chaithfinn.</span></p>
<lb n="404"/>
<lb n="405"/><p><span>Ní fhaicim clann na cloinne,</span>
<lb n="406"/><span>macraidh fán mó mionbhuille,</span>
<lb n="407"/><span>ag gléas sealg fád dhún ndealbhdha</span>
<lb n="408"/><span>nó ag súr do learg loinneardha.</span></p>
<lb n="409"/>
<lb n="410"/><p><span>Do-chluinim tráth fád tháobh dtais</span>
<lb n="411"/><span>coin dá ngairm, gáirthe macnais,</span>
<lb n="412"/><span>ort, a ghormthulach láimh linn,</span>
<lb n="413"/><span>gáir órbh orchradhach m'inntinn.</span></p>
<lb n="414"/>
<lb n="415"/><p><span>Dursan leam chroidhe a ccluin sinn,</span>
<lb n="416"/><span>frais do theangthuibh nach ttuigim</span>
<lb n="417"/><span>fád bháineas, a Thulach the,</span>
<lb n="418"/><span>áineas ón dubhach daoíne.</span>
<lb n="419"/></p>
</div>
<pb n="116"/>
<div><lb n="420"/><p><span>Do-chínn ort an úair do mhair</span>
<lb n="421"/><span>fuireann láoch leasa í Fhearghail.</span>
<lb n="422"/><span>is é an domhnán fó seach sin</span>
<lb n="423"/><span>do lomlán each is éididh.</span></p>
<lb n="424"/>
<lb n="425"/><p><span>A threabh Aoidh mheic Mhaoil Mhórdha</span>
<lb n="426"/><span>nach mothuigh méd h'anshódha,</span>
<lb n="427"/><span>mur mhnaoí bhróin ba subhach sibh;</span>
<lb n="428"/><span>dubhach budh cóir do chluinsin.</span></p>
<lb n="429"/>
<lb n="430"/><p><span>Ré Giolla Íosa an fhuilt chlannuigh</span>
<lb n="431"/><span>ort don fhréimh-sin Raghallaigh</span>
<lb n="432"/><span>mór bhfear do deimhnigheadh dhamh,</span>
<lb n="433"/><span>a bhean cheinnbhileadh Chrúachan.</span></p>
<lb n="434"/>
<lb n="435"/><p><span>Ocht nduine dhéag druim ar dhruim,</span>
<lb n="436"/><span>a bhean mhuirneach mhic Domhnuill,</span>
<lb n="437"/><span>do phós tú ar úair n-anma</span>
<lb n="438"/><span>do chrú an Ruaidh gan fhreasabhra.</span></p>
<lb n="439"/>
<lb n="440"/><p><span>D'eagla go séanfá-sa sin</span>
<lb n="441"/><span>do chuireas róm rádh deimhin!</span>
<lb n="442"/><span>na Gaoídhil go ngairm bhisigh,</span>
<lb n="443"/><span>ainm gan aoínfhir d'innisin.</span></p>
<lb n="444"/>
<lb n="445"/><p><span>Cúig Seaáin, saoithe Banbha,</span>
<lb n="446"/><span>dhá Áodh niata nathardha,</span>
<lb n="447"/><span>trí hEóghain fhaithche an áir,</span>
<lb n="448"/><span>leómhuin chaithmhe do chonáigh.</span>
<lb n="449"/></p>
</div>
<pb n="117"/>
<div><lb n="450"/><p><span>Dhá Philip, dhá Mhaol Mhórdha,</span>
<lb n="451"/><span>Émonn neartmhur neamhónna,</span>
<lb n="452"/><span>cúig tríatha fá aisgidh d'fhior,</span>
<lb n="453"/><span>cliatha gaisgidh na nGaoídhiol.</span></p>
<lb n="454"/>
<lb n="455"/><p><span>Slat ós coill cathál Teamhrach,</span>
<lb n="456"/><span>Risdeard 's an tríath, Toirdhealbhach,</span>
<lb n="457"/><span>cuimhneach libh bhar bhFearghal féin,</span>
<lb n="458"/><span>fir le a ndearnadh bhar ndeighréir.</span></p>
<lb n="459"/>
<lb n="460"/><p><span>Beagán do dhiomdha Dé mhóir</span>
<lb n="461"/><span>tug ort cá huille seanmóir?,</span>
<lb n="462"/><span>a dhionn seanaidh slúaigh Banbha,</span>
<lb n="463"/><span>búain fá fhearuibh allmhurdha.</span></p>
<lb n="464"/>
<lb n="465"/><p><span>A threabh Mhongáin an mhúir ghloin,</span>
<lb n="466"/><span>'s tú an Traoí tar éis Eachtuir</span>
<lb n="467"/><span>nó an Bhabilóin 'san tír thoir,</span>
<lb n="468"/><span>sídh an adhbhalshlóigh éachtuigh.</span></p>
<lb n="469"/>
<lb n="470"/><p><span>Nó 's tusa, a chaomhthach ó cCuinn,</span>
<lb n="471"/><span>Dún Dealgan d'éis Chon Culainn</span>
<lb n="472"/><span>a-nú gan aonlúadh oruibh,</span>
<lb n="473"/><span>nó 's tú Cráobhrúadh Chonchobhuir.</span></p>
<lb n="474"/>
<lb n="475"/><p><span>Nó is tusa Crúacha na ccath</span>
<lb n="476"/><span>tar éis Oilill mhic Mághach,</span>
<lb n="477"/><span>brugh folamh dob fhearr fá ór,</span>
<lb n="478"/><span>nó Ceann Coradh ar ccláochlódh.</span>
<lb n="479"/></p>
</div>
<pb n="118"/>
<div><lb n="480"/><p><span>Nó is tú Durlus, dún Gúaire,</span>
<lb n="481"/><span>nó is tú Uisneach éanúaire,</span>
<lb n="482"/><span>is tú ar áonchor Ealmha Fhinn</span>
<lb n="483"/><span>nó laochbhrugh Teamhra ar ttuitim.</span></p>
<lb n="484"/>
<lb n="485"/><p><span>Dá mbeinn dá n-áireamh uile,</span>
<lb n="486"/><span>seanmhúir Críche Conuire,</span>
<lb n="487"/><span>'s tú, a threabh an ghéigleasa ghloin,</span>
<lb n="488"/><span>bean dár chéidneasa cáomhthoigh.</span></p>
<lb n="489"/>
<lb n="490"/><p><span>Cuma leat-sa lór do ghráin!,</span>
<lb n="491"/><span>a Thulach mheabhlach Mhongáin,</span>
<lb n="492"/><span>cá céile re a síneann sibh,</span>
<lb n="493"/><span>a mhíneang Féine Fuinidh.</span></p>
<lb n="494"/>
<lb n="495"/><p><span>Ní obann tú trom an choir!</span>
<lb n="496"/><span>fear dhá luighionn ad leaboidh,</span>
<lb n="497"/><span>a bhean táidhe 's cách read chois,</span>
<lb n="498"/><span>náire gan fháth ní fhuaruis.</span></p>
<lb n="499"/>
<lb n="500"/><p><span>Ort, a Thulach na ttreas tte,</span>
<lb n="501"/><span>cúig trír dá ccuirthe a ccoisde</span>
<lb n="502"/><span>fá na mionnuibh soin fó seach,</span>
<lb n="503"/><span>nach bhfoil ionnuibh acht óinseach.</span></p>
<lb n="504"/>
<lb n="505"/><p><span>Do bhí agad anba an col!</span>
<lb n="506"/><span>an mac tar éis an athar</span>
<lb n="507"/><span>mímheas nach bíam dhá bháthadh</span>
<lb n="508"/><span>'s an tríar díleas dearbhráthar.</span>
<lb n="509"/></p>
</div>
<pb n="119"/>
<div><lb n="510"/><p><span>Iongnadh nár airigh tusa,</span>
<lb n="511"/><span>a mheirdreach an mhacnusa</span>
<lb n="512"/><span>dhá bhreac lúidh láir na linne</span>
<lb n="513"/><span>a láimh a nDúin Dhuibhlinne.</span></p>
<lb n="514"/>
<lb n="515"/><p><span>Nach ccluin tú do Philip féin</span>
<lb n="516"/><span>fá choisde re cúis aigmhéil,</span>
<lb n="517"/><span>trúagh do dhíol, a chloch na ccath</span>
<lb n="518"/><span>más fíor, go moch a-márach.</span></p>
<lb n="519"/>
<lb n="520"/><p><span>Níor chumaoín duit, doirbh an dáil,</span>
<lb n="521"/><span>ní fhéadfadh mac meic Seaáin</span>
<lb n="522"/><span>grádh búan do ghein ó ghrádhuibh</span>
<lb n="523"/><span>súan ar chneidh a chompánuigh.</span></p>
<lb n="524"/>
<lb n="525"/><p><span>Nach náir dhuit-si Máol Mórdha</span>
<lb n="526"/><span>a láimh a los neamhchóra,</span>
<lb n="527"/><span>úan don tréad dár threabh thusa,</span>
<lb n="528"/><span>a bhean, méad do mhacnusa.</span></p>
<lb n="529"/>
<lb n="530"/><p><span>Minic do caití um chúis mbig</span>
<lb n="531"/><span>le Maol Mórdha mac Pilib</span>
<lb n="532"/><span>gaoí thromdha um Thealaigh na Níall</span>
<lb n="533"/><span>dod chomhdha ar fhearuibh ainmhían.</span></p>
<lb n="534"/>
<lb n="535"/><p><span>Dhá choin leanta luirg a sean</span>
<lb n="536"/><span>dá mbeantaoi dhínn fá dheireadh,</span>
<lb n="537"/><span>doirsi gliadh Caithreach ó cCuinn,</span>
<lb n="538"/><span>ní bhíadh a n-aithchreach aguinn.</span>
<lb n="539"/></p>
</div>
<pb n="120"/>
<div><lb n="540"/><p><span>Tiocfaid onchoin learg Leamhna</span>
<lb n="541"/><span>sáor ó chor na cinneamhna,</span>
<lb n="542"/><span>a bhean mhaithmheach nár ghlac gráin,</span>
<lb n="543"/><span>budh haithreach lat do lúthgháir.</span></p>
<lb n="544"/>
<lb n="545"/><p><span>Ní chuirfid choidhche ar bhar son,</span>
<lb n="546"/><span>léigfid feasda fiú a n-adhbhar,</span>
<lb n="547"/><span>smior cnámh an Ghaoidhil Ghlais-si,</span>
<lb n="548"/><span>slán gach aoínfhir iomuibh-si.</span></p>
<lb n="549"/>
<lb n="550"/><p><span>Treibheóbhthar dhá tháobh th'fhaithche,</span>
<lb n="551"/><span>budh líonmhur lucht tiomsaighthe</span>
<lb n="552"/><span>'na mbród-dháimh ar gach láimh libh</span>
<lb n="553"/><span>ag tógbháil gráin dod ghúaillibh.</span></p>
<lb n="554"/>
<lb n="555"/><p><span>Máol Mórdha nach maoidhmheach lámh,</span>
<lb n="556"/><span>Pilip Óg mac meic Seaán,</span>
<lb n="557"/><span>dhá chleith le dornchlaibh docra,</span>
<lb n="558"/><span>comhthaigh nach tréith tádhbhochta.</span></p>
<lb n="559"/>
<lb n="560"/><p><span>Dhá chnaoí don chrobhuing-si Chuinn,</span>
<lb n="561"/><span>dhá dhamh eóil Átha Conuill,</span>
<lb n="562"/><span>dhá ghéis líoghshrotha leac bhfionn,</span>
<lb n="563"/><span>dhá bhreac síodhLocha Saoílionn.</span></p>
<lb n="564"/>
<lb n="565"/><p><span>Dhá mhionn súl fréimhe Fearghna,</span>
<lb n="566"/><span>dhá chaoír aibche fhíneamhna,</span>
<lb n="567"/><span>dhá sgís aigeanta gach fhir,</span>
<lb n="568"/><span>dhá ghrís chaigiolta an chinidh.</span>
<lb n="569"/></p>
</div>
<pb n="121"/>
<div><lb n="570"/><p><span>Ní tú, a Thulach na tuirsi</span>
<lb n="571"/><span>is ciontach re a ccanuim-si</span>
<lb n="572"/><span>do dhealaigh mé a rílearg ruibh</span>
<lb n="573"/><span>acht fírfhearg Dhé 'nar ndeaghaidh.</span></p>
<lb n="574"/>
<lb n="575"/><p><span>Do bharruibh do ghríantor ngeal</span>
<lb n="576"/><span>do-chínn gach tír um thimcheal</span>
<lb n="577"/><span>re ndol faoí dod chuaine chloch;</span>
<lb n="578"/><span>mo thrúaighe mur taoi, a Thuloch.</span></p>
<lb n="579"/>
<lb n="580"/><p><span>MO THRÚAIGHE.</span></p>
<lb n="581"/>
<lb n="582"/><p><span>Bzzzzz1612obc 17T</span>
<lb n="583"/><span>UzzzzzEochaidh Ó hEoghusa</span>
<lb n="584"/><span>XXV.</span></p>
<lb n="585"/>
<lb n="586"/><p><span>Dá ghrádh tréigfad Máol Mórdha -</span>
<lb n="587"/><span>gá dulc dhá dhreich níamhórdha</span>
<lb n="588"/><span>gan díchiol annsa don fhior! -</span>
<lb n="589"/><span>ní míchion dhamh-sa a dhéiniomh.</span></p>
<lb n="590"/>
<lb n="591"/><p><span>Atá d'fhágbháluibh orm-sa</span>
<lb n="592"/><span>óm chinneamhuin chodarsna</span>
<lb n="593"/><span>an té is carthanach fám cheann</span>
<lb n="594"/><span>nach marthanach é acht aithghearr.</span></p>
<lb n="595"/>
<lb n="596"/><p><span>Cía an compán do char misi,</span>
<lb n="597"/><span>cia an tighearna tairisi</span>
<lb n="598"/><span>nach bhfúair mé comhchrádh fá a cheann? -</span>
<lb n="599"/><span>is tochrádh é gan fhuigheall.</span>
<lb n="600"/></p>
</div>
<pb n="122"/>
<div><lb n="601"/><p><span>Is é a bhuidhe is beirthe dhún,</span>
<lb n="602"/><span>níor léig Día doirbh an cláochlúdh!</span>
<lb n="603"/><span>neach dhíobh mur dhaighsheisi dhamh</span>
<lb n="604"/><span>dhá mbíodh taireisi um thiomchal.</span></p>
<lb n="605"/>
<lb n="606"/><p><span>Eóghain Mhacha dár mhó ar ccion,</span>
<lb n="607"/><span>í Chonuill Chrúachan Lighion,</span>
<lb n="608"/><span>í Cholla Oirghíall ro-m-ór,</span>
<lb n="609"/><span>dronga is coimhdhían dár ccláochlódh.</span></p>
<lb n="610"/>
<lb n="611"/><p><span>Do chuireas romham fó-ríor</span>
<lb n="612"/><span>gach flaith, gach adhbhar airdríogh,</span>
<lb n="613"/><span>gach cáomhthach dár chartha leam;</span>
<lb n="614"/><span>báoghlach nach marfa a maireann.</span></p>
<lb n="615"/>
<lb n="616"/><p><span>Deacuir leam-sa a los a ghráidh</span>
<lb n="617"/><span>teagmháil re mac meic Seaáin;</span>
<lb n="618"/><span>an té charuim 's é a olc,</span>
<lb n="619"/><span>ní thaghuim é re hannsocht.</span></p>
<lb n="620"/>
<lb n="621"/><p><span>d'éis cáich dobadh cúis ghábhaidh</span>
<lb n="622"/><span>teinn doigh deilg an atháluidh</span>
<lb n="623"/><span>dá mbeith sinn a ccás cumhadh</span>
<lb n="624"/><span>dhá bhás linn do lúathughadh.</span></p>
<lb n="625"/>
<lb n="626"/><p><span>Ná faghuim focal ciníl</span>
<lb n="627"/><span>ná muirn ó mhac Caitilín;</span>
<lb n="628"/><span>a mhaoín ná dearlaigeadh dhamh,</span>
<lb n="629"/><span>dearmaideadh aoíbh ream amhar.</span>
<lb n="630"/></p>
</div>
<pb n="123"/>
<div><lb n="631"/><p><span>Ná tógbhadh riom-sa a rosg mall,</span>
<lb n="632"/><span>ná déanadh urán oram;</span>
<lb n="633"/><span>dom chomhuirle dhá dhreich dhuinn</span>
<lb n="634"/><span>bheith go rodhuilghe romhuinn.</span></p>
<lb n="635"/>
<lb n="636"/><p><span>Déanadh dealg dá dhreich mhálla,</span>
<lb n="637"/><span>mo chara, mo chompána;</span>
<lb n="638"/><span>do dhol, a dhreaguin Leamhna,</span>
<lb n="639"/><span>eaguil cor na cinneamhna.</span></p>
<lb n="640"/>
<lb n="641"/><p><span>Ní grádhuighthe dhúinn bu-dheasd,</span>
<lb n="642"/><span>im dhiaidh ó tá an toirmeasg,</span>
<lb n="643"/><span>búaidhreadh ban críochMhuighe Cuinn;</span>
<lb n="644"/><span>míochroidhe dhamh dhá ndearnuinn.</span></p>
<lb n="645"/>
<lb n="646"/><p><span>Ní thiubhra mh'aire d'aoínfhear</span>
<lb n="647"/><span>d'úaislibh fhola fhionnGhaoídheal;</span>
<lb n="648"/><span>a mharthuin dún madh doiligh</span>
<lb n="649"/><span>mo rún carthuin comhoidhigh.</span></p>
<lb n="650"/>
<lb n="651"/><p><span>Bean Phoimp Máighe fá mó buadh,</span>
<lb n="652"/><span>Corn-élia d'aitheasg rothruagh,</span>
<lb n="653"/><span>as an chosnaimh an tan táir</span>
<lb n="654"/><span>do chan cosmhuil mo chomhráidh.</span></p>
<lb n="655"/>
<lb n="656"/><p><span>Dá rígh do roinn an chruine,</span>
<lb n="657"/><span>Poimp Máighe na mórchuire,</span>
<lb n="658"/><span>rún croidheamhuil fá clíath n-áigh,</span>
<lb n="659"/><span>'s an tríath soineamhuil Sesáir.</span>
<lb n="660"/></p>
</div>
<pb n="124"/>
<div><lb n="661"/><p><span>Lasuidh a luisne dhíomsuigh</span>
<lb n="662"/><span>uabhar an dá airdríogh-soin;</span>
<lb n="663"/><span>adhbhal a hucht na ronna</span>
<lb n="664"/><span>ar hadhnadh d'ulc eatorra.</span></p>
<lb n="665"/>
<lb n="666"/><p><span>Fir dhomhuin ó ur go hur</span>
<lb n="667"/><span>tionóluid trom an pudhar!</span>
<lb n="668"/><span>dá bhrígh go haonmhaigh n-ágha</span>
<lb n="669"/><span>'san ttír ttáobhghlain tTeasálda.</span></p>
<lb n="670"/>
<lb n="671"/><p><span>d'úabhar na n-airdríogh n-amhra</span>
<lb n="672"/><span>cuirthear an cath cathardha</span>
<lb n="673"/><span>dár díoghbhadh tré uille an áir</span>
<lb n="674"/><span>ríoghradh na cruinne a ccéadáir.</span></p>
<lb n="675"/>
<lb n="676"/><p><span>Claoídhis César, 'sé a shuim,</span>
<lb n="677"/><span>slúagh Poimp na bpobal bhfortuill;</span>
<lb n="678"/><span>téarna gan onáir ón ár</span>
<lb n="679"/><span>'s téarma a chonáigh ar ccláochládh.</span></p>
<lb n="680"/>
<lb n="681"/><p><span>Do-chí chuice fá cheas bróin</span>
<lb n="682"/><span>Poimp Máighe ar maidhm a mhórshlóigh</span>
<lb n="683"/><span>a bhainchéile, bean an ríogh,</span>
<lb n="684"/><span>dár leagh d'aithmhéile is d'imshníomh.</span></p>
<lb n="685"/>
<lb n="686"/><p><span>"Sáoth liom ro-m-líon do thuirsi</span>
<lb n="687"/><span>do chláochlódh 'sna crothuibh-si;</span>
<lb n="688"/><span>is é an saoghal sin," ar sí,</span>
<lb n="689"/><span>"sibh at áonar, a airdrí."</span>
<lb n="690"/></p>
</div>
<pb n="125"/>
<div><lb n="691"/><p><span>"Gidh eadh, is orm-sa 's dlighthe</span>
<lb n="692"/><span>iomaithbhear an aimsighthe;</span>
<lb n="693"/><span>do threisi do bhí ar an bhioth</span>
<lb n="694"/><span>acht meisi," ar sí, "nach sóinmhioch."</span></p>
<lb n="695"/>
<lb n="696"/><p><span>"Marcas Cras mo chéidfhear dil,</span>
<lb n="697"/><span>treas úaithne talmhan toinnghil,</span>
<lb n="698"/><span>níor bhúan," ar an fholtchas úr,</span>
<lb n="699"/><span>"a bhúadh tré olcas mh'fhortún."</span></p>
<lb n="700"/>
<lb n="701"/><p><span>"Thusa a Phoimp feart is trúaighe</span>
<lb n="702"/><span>do chlaoí re headh aonúaire</span>
<lb n="703"/><span>re ceinéal dár chroite dhuid,</span>
<lb n="704"/><span>dom neimhshéan toice tánuig."</span></p>
<lb n="705"/>
<lb n="706"/><p><span>"An toice go ttigeadh ría,</span>
<lb n="707"/><span>trúagh lem chroidhe," ar Corn-elía,</span>
<lb n="708"/><span>"ós dom bhéasaibh ar bhean rum</span>
<lb n="709"/><span>gan Césair mur fhear agam."</span></p>
<lb n="710"/>
<lb n="711"/><p><span>Ar a haisde is aghtha dhamh</span>
<lb n="712"/><span>brath leannáin dom lucht diomdhadh;</span>
<lb n="713"/><span>ní ba hé ar ccáomhthach ó Cuinn</span>
<lb n="714"/><span>'s nach sáoghlach an té thoghuim.</span></p>
<lb n="715"/>
<lb n="716"/><p><span>Gibé ar a mbeinn ag brath uilc</span>
<lb n="717"/><span>budh lór linn tráth dhá thrasguirt</span>
<lb n="718"/><span>a charthuin mur leannán linn,</span>
<lb n="719"/><span>deambádh nach athraigh m'inntinn.</span>
<lb n="720"/></p>
</div>
<pb n="126"/>
<div><lb n="721"/><p><span>Dá ttuguinn mur nach ttug mé</span>
<lb n="722"/><span>sgaith m'annsa d'onchoin Bréifne</span>
<lb n="723"/><span>a n-anphudhar dhó ná digh</span>
<lb n="724"/><span>a ccló armchuradh Oiligh.</span></p>
<lb n="725"/>
<lb n="726"/><p><span>Cúis baoghuil gi-bé a-dearuir</span>
<lb n="727"/><span>nach ccreidionn an chinneamhuin;</span>
<lb n="728"/><span>má tám nach do tháobh toile</span>
<lb n="729"/><span>gan grádh dár Máol Mórdhai-ne.</span></p>
<lb n="730"/>
<lb n="731"/><p><span>Tar gach turbhaidh thiocfas de</span>
<lb n="732"/><span>gúais liom go léigfe an croidhe</span>
<lb n="733"/><span>fios fíor-rúin ar méine a-mach</span>
<lb n="734"/><span>do chéile líoghMhúir Lughdhach.</span></p>
<lb n="735"/>
<lb n="736"/><p><span>Bhénus, baindia na toile,</span>
<lb n="737"/><span>gúais go ngoinfe ar meanmuin-ne</span>
<lb n="738"/><span>le báothghrádh don taoíbh as-tigh,</span>
<lb n="739"/><span>don chraoíbh ó áobhChlár Fheimhin.</span></p>
<lb n="740"/>
<lb n="741"/><p><span>Do thaisbéin ar tí ar meallta</span>
<lb n="742"/><span>clár gairthe an ghrúaidh shoineanta</span>
<lb n="743"/><span>'s an dreich modhnáir séimh subhaigh</span>
<lb n="744"/><span>go méin shoghráidh shíodhamhuil.</span></p>
<lb n="745"/>
<lb n="746"/><p><span>Báoghal go mbréagfaid misi</span>
<lb n="747"/><span>a thoirbhearta tairisi,</span>
<lb n="748"/><span>a ghlór aobhdha, a aigneadh sáimh,</span>
<lb n="749"/><span>caidreamh maordha mo mhacáimh.</span>
<lb n="750"/></p>
</div>
<pb n="127"/>
<div><lb n="751"/><p><span>Guais go ttaireónga teisd cáigh</span>
<lb n="752"/><span>m'aigneadh-sa ar mhac mhic Seaáin,</span>
<lb n="753"/><span>taisdeal bláithlearg mbeanndubh mBreagh,</span>
<lb n="754"/><span>mealladh fáithcheard na bhfileadh.</span></p>
<lb n="755"/>
<lb n="756"/><p><span>Éigne geal a grian sreibhe,</span>
<lb n="757"/><span>bráon do bhalsuim ainglidhe,</span>
<lb n="758"/><span>cosg daorchomhadh, díoghbhadh locht,</span>
<lb n="759"/><span>naomhthoradh bríoghmhur beannocht.</span></p>
<lb n="760"/>
<lb n="761"/><p><span>Lóchrann aicme Aodha Finn,</span>
<lb n="762"/><span>airgtheóir nár fhalmhuigh airdchill,</span>
<lb n="763"/><span>dearg fán ghégacla glúin cleath,</span>
<lb n="764"/><span>éndalta búidh na mBréifneach.</span></p>
<lb n="765"/>
<lb n="766"/><p><span>Éidioghadh cosnaimh chonáigh,</span>
<lb n="767"/><span>guin nach éidir d'iongabháil,</span>
<lb n="768"/><span>lámh shnadhmtha sáorchlár na sean,</span>
<lb n="769"/><span>báothghrádh anma na n-inghean.</span></p>
<lb n="770"/>
<lb n="771"/><p><span>Cuiléan na ríoghna ó Ros Cré,</span>
<lb n="772"/><span>sás tríalla le teacht moichré,</span>
<lb n="773"/><span>oba daorchomhadh dá dheóin,</span>
<lb n="774"/><span>saothrughadh coda a chineóil.</span></p>
<lb n="775"/>
<lb n="776"/><p><span>A Mhaol Mhórdha, a mhic ghrádhaigh,</span>
<lb n="777"/><span>a aithghin an Ioldánuigh,</span>
<lb n="778"/><span>an rí coimhdhe trénar chlá</span>
<lb n="779"/><span>ná tí an Coimdhe dá chéddha.</span>
<lb n="780"/></p>
</div>
<pb n="128"/>
<div><lb n="781"/><p><span>Bzzzzz1680c 17D</span>
<lb n="782"/><span>UzzzzzDiarmuid Mac Muireadhaigh</span>
<lb n="783"/><span>XXVI</span></p>
<lb n="784"/>
<lb n="785"/><p><span>Diarmuid Mac Muireadhaigh cc.</span></p>
<lb n="786"/>
<lb n="787"/><p><span>Tugas toil do Mháol Mhórdha,</span>
<lb n="788"/><span>tamhan na ccíabh ccráobhórdha;</span>
<lb n="789"/><span>bláth caoimhgheal an chinidh Cuinn,</span>
<lb n="790"/><span>grádh dom shaoirfhear ní shéanuim.</span></p>
<lb n="791"/>
<lb n="792"/><p><span>Do líonus linn do bhannaibh</span>
<lb n="793"/><span>seirce rúin an Raghallaigh;</span>
<lb n="794"/><span>crú gnáth thuile 'na ghruaidh ghil</span>
<lb n="795"/><span>mo ghrádh uile úaim d'éignigh.</span></p>
<lb n="796"/>
<lb n="797"/><p><span>Ní tearc do thréidhibh an fhir;</span>
<lb n="798"/><span>tig dhíobh-sumh is dá bhúaidhibh,</span>
<lb n="799"/><span>slat sgiúrtha camracht na gclíar,</span>
<lb n="800"/><span>gur ghad m' annsacht ar éinrian.</span></p>
<lb n="801"/>
<lb n="802"/><p><span>Gruaidh ghairthe is gile ná géis,</span>
<lb n="803"/><span>'s dearbhráthair é don mhaighnéis;</span>
<lb n="804"/><span>ciabh míondualach shuilbhir shéimh,</span>
<lb n="805"/><span>is líag fhíorbhúadhach eiséin.</span>
<lb n="806"/></p>
</div>
<pb n="129"/>
<div><lb n="807"/><p><span>A mbí d'iaronn thiar is thoir</span>
<lb n="808"/><span>bréagaidh léithe an líag lóghmhor;</span>
<lb n="809"/><span>eisean an chlach chlúanach chruinn</span>
<lb n="810"/><span>'s as meisi an t-ualach iaruinn.</span></p>
<lb n="811"/>
<lb n="812"/><p><span>A ghnúis áobhdha, a aigneadh fíal,</span>
<lb n="813"/><span>a chomhrádh súairc 's a dheighciall,</span>
<lb n="814"/><span>géug núaidhe dán buidheach bocht,</span>
<lb n="815"/><span>do bhréag úaine ar n-annsocht.</span></p>
<lb n="816"/>
<lb n="817"/><p><span>Eólus foirbhthe a ndiamhair ndán</span>
<lb n="818"/><span>'s a slighthibh úaigneach' amhrán</span>
<lb n="819"/><span>tug an beangán feólchuir fionn</span>
<lb n="820"/><span>'na leannán ag eólchuibh Éirionn.</span></p>
<lb n="821"/>
<lb n="822"/><p><span>Trí gnée mar léughthar linn</span>
<lb n="823"/><span>ag ughdaraibh a ccoitchinn</span>
<lb n="824"/><span>asa bhfidior úaisle an fhir;</span>
<lb n="825"/><span>dlighthior an úair-si a n-innsin.</span></p>
<lb n="826"/>
<lb n="827"/><p><span>Búaidh crotha ar an fhear n-amhra,</span>
<lb n="828"/><span>búaidh gotha, búaidh bionnlabhra,</span>
<lb n="829"/><span>táid na trí sáorbhúadha soin</span>
<lb n="830"/><span>'san tí náomhchúanna n-úasoil.</span>
<lb n="831"/></p>
</div>
<pb n="130"/>
<div><lb n="832"/><p><span>A éigne ó Loch Uachtair anfaidh,</span>
<lb n="833"/><span>a ghein ríoghdha Raghallaigh,</span>
<lb n="834"/><span>is mór ndámh ndaghaolta dhuit</span>
<lb n="835"/><span>a cClár chladháolta Cormuic.</span></p>
<lb n="836"/>
<lb n="837"/><p><span>Bheith dhá ríomh is dáil docair,</span>
<lb n="838"/><span>obair é ag ughdaraibh;</span>
<lb n="839"/><span>'s iomdha cairt lán dá luinne</span>
<lb n="840"/><span>a cClár Airt is Úghoine.</span></p>
<lb n="841"/>
<lb n="842"/><p><span>Triallfaidh mé ós réim go racht</span>
<lb n="843"/><span>ar sheanchus sháor na sagart,</span>
<lb n="844"/><span>druing do shonnradh a síol soin</span>
<lb n="845"/><span>dá gcongbhadh a ccuing ccrábhaidh.</span></p>
<lb n="846"/>
<lb n="847"/><p><span>Clann Chríosd an chlann is amhra,</span>
<lb n="848"/><span>náomhchlann an ríogh rochalma,</span>
<lb n="849"/><span>is clann díreach líthior lais,</span>
<lb n="850"/><span>gach ball fíre isin eaglais.</span></p>
<lb n="851"/>
<lb n="852"/><p><span>An eaglais ór chin an chléir</span>
<lb n="853"/><span>ní charann fhear acht eiséin</span>
<lb n="854"/><span>ar aoí gomadh suairc a sliocht</span>
<lb n="855"/><span>a ngnaoi, a n-úaim, a n-úaisliocht.</span>
<lb n="856"/></p>
</div>
<pb n="131"/>
<div><lb n="857"/><p><span>Is cóir dháibh-sion dá dhruim sin</span>
<lb n="858"/><span>leanmhuin úaisle agus oinigh,</span>
<lb n="859"/><span>congbháil óighe agus irsi,</span>
<lb n="860"/><span>'na slógh óghnáir inirsi.</span></p>
<lb n="861"/>
<lb n="862"/><p><span>Gibé dhíobh nach déntur lais</span>
<lb n="863"/><span>na neithe so 'san eaglais</span>
<lb n="864"/><span>do chall sé a ghrádh 's a gheanus,</span>
<lb n="865"/><span>crann gan bhláth, gan bhuidheachus.</span></p>
<lb n="866"/>
<lb n="867"/><p><span>Do-chím dhíobh dréchta mára</span>
<lb n="868"/><span>mo-núar nach meic dhiongbhála,</span>
<lb n="869"/><span>acht tuilidh ar Mhac Muire,</span>
<lb n="870"/><span>an tslat bhuilidh chumhruidhe.</span></p>
<lb n="871"/>
<lb n="872"/><p><span>Dála an iolair ríoghdha ráin</span>
<lb n="873"/><span>'gon eaglais úasail fhíorbháin;</span>
<lb n="874"/><span>ar rígh na n-én 's grúamdha gluinn</span>
<lb n="875"/><span>do chúala sgél nach sénfuinn.</span></p>
<lb n="876"/>
<lb n="877"/><p><span>A heóin féin dá bhfóbra a ngal</span>
<lb n="878"/><span>an tan fá ttig an eatal</span>
<lb n="879"/><span>do-bheir léithe búan buile</span>
<lb n="880"/><span>go brúagh gréine glórmhuire.</span>
<lb n="881"/></p>
</div>
<pb n="132"/>
<div><lb n="882"/><p><span>Gibé dhíobh nach dearc go glé</span>
<lb n="883"/><span>ar dhealradh ghlan na gréine</span>
<lb n="884"/><span>is fíorthuilidh suaithnidh soin</span>
<lb n="885"/><span>'s díochuiridh úaithe an aquil.</span></p>
<lb n="886"/>
<lb n="887"/><p><span>Deigheóin na rosg ngleórdha ngrinn</span>
<lb n="888"/><span>'gá mbí an fhéaghuin fhoirtill</span>
<lb n="889"/><span>do-bheir lais fá glan a ghaoís</span>
<lb n="890"/><span>go mbí ar ais 'san fhoraoís.</span></p>
<lb n="891"/>
<lb n="892"/><p><span>Is sí an aquil Críost cain,</span>
<lb n="893"/><span>siad na heóin an chlíar chrábhaidh,</span>
<lb n="894"/><span>eóin cháocha nach sill soillsi</span>
<lb n="895"/><span>fir chláona an cháomhuird-si.</span></p>
<lb n="896"/>
<lb n="897"/><p><span>Lucht an chogúis dhíadha dhil</span>
<lb n="898"/><span>do shill ceartshoillsi an chreidimh</span>
<lb n="899"/><span>síad na heóin gan bhréig gan bhaoís</span>
<lb n="900"/><span>do léim 'na dheóidh fán bhforaoís.</span></p>
<lb n="901"/>
<lb n="902"/><p><span>An creidiomh féin an ghrían ghlan</span>
<lb n="903"/><span>ba túalaing íad fós féaghadh;</span>
<lb n="904"/><span>'s foraoís úrghlan na miodh mais</span>
<lb n="905"/><span>sé fiodh cumhra phuirt Pharthais.</span>
<lb n="906"/></p>
</div>
<pb n="133"/>
<div><lb n="907"/><p><span>'S én don ealtain n-amhra n-óig</span>
<lb n="908"/><span>Máol Mórdha, úan gan urchóid;</span>
<lb n="909"/><span>do char Mac muirneach Muire,</span>
<lb n="910"/><span>an tslat chuimhneach chialluidhe.</span></p>
<lb n="911"/>
<lb n="912"/><p><span>d'eagla bastard do rádh ris,</span>
<lb n="913"/><span>ar Maol Mórdha mín milis,</span>
<lb n="914"/><span>mo-chean don fhíorord ngrinn nglan</span>
<lb n="915"/><span>do lean do phríomhlorg Pheadair.</span></p>
<lb n="916"/>
<lb n="917"/><p><span>Adhbhal eagna, binn a bhéul</span>
<lb n="918"/><span>ag sírsheanmóir na soisgéal,</span>
<lb n="919"/><span>fear 'gá mbí aoingheall irsi,</span>
<lb n="920"/><span>do lean naoimheang n-eaguilsi.</span></p>
<lb n="921"/>
<lb n="922"/><p><span>Máol Mórdha, mínchiabh sgathach,</span>
<lb n="923"/><span>ó d' ghabh an ghríobh Raghallach</span>
<lb n="924"/><span>grádha irsi go luinn 'na láimh</span>
<lb n="925"/><span>níor ghabh soin sligthe seachráin.</span></p>
<lb n="926"/>
<lb n="927"/><p><span>Tá uaisle Choluim Chille</span>
<lb n="928"/><span>'san chléirioch chiúin chéillidhe,</span>
<lb n="929"/><span>a n-eagna, a bhféile 's a bhfios</span>
<lb n="930"/><span>ag freagra a chéile a ccunntus.</span>
<lb n="931"/></p>
</div>
<pb n="134"/>
<div><lb n="932"/><p><span>Ná curthar a ccomhar lais</span>
<lb n="933"/><span>an tárfhuil téid 'san eagluis;</span>
<lb n="934"/><span>an druing is uasal ó fhuil</span>
<lb n="935"/><span>is úasal a ccuing crábhaidh.</span></p>
<lb n="936"/>
<lb n="937"/><p><span>Úaisle na ngrádh do ghabh soin</span>
<lb n="938"/><span>do chuir ar úaisle bhunoidh,</span>
<lb n="939"/><span>criobhar glórmhar go ngné ghloin</span>
<lb n="940"/><span>is imiol lóghmhar lánchuir.</span></p>
<lb n="941"/>
<lb n="942"/><p><span>Ro char sé bochtacht a-bhus,</span>
<lb n="943"/><span>do chuir druim risin díomus;</span>
<lb n="944"/><span>tá glais ag an umhlacht air</span>
<lb n="945"/><span>'s an dúthracht lais a leanmhuin.</span></p>
<lb n="946"/>
<lb n="947"/><p><span>Do dháil sé a dhúil do gheanus,</span>
<lb n="948"/><span>do throsgadh 's do thréidheanus;</span>
<lb n="949"/><span>do-bheir déirc go búan do bhocht</span>
<lb n="950"/><span>'s as cluthmhar úadh téid tárnocht.</span></p>
<lb n="951"/>
<lb n="952"/><p><span>Go dté a mbrugh niamhghlan nimhe,</span>
<lb n="953"/><span>sosadh na n-ord n-ainglidhe,</span>
<lb n="954"/><span>gille gan chumus ar choir,</span>
<lb n="955"/><span>bile dá ttugus tromthoil.</span>
<lb n="956"/></p>
</div>
<pb n="135"/>
<div><lb n="957"/><p><span>Mo ghéam chumhdaigh 's mo rún é Máol Mórdha,</span>
<lb n="958"/><span>an ghéag chumhra don lubhghort chráobhórdha,</span>
<lb n="959"/><span>béidh tré umhlacht do chumhacht na ríoghRómha</span>
<lb n="960"/><span>fó shéan shúthain a ccúirt na Trínóide.</span></p>
<lb n="961"/>
<lb n="962"/><p><span>Bzzzzz1650-1700c 17L</span>
<lb n="963"/><span>UzzzzzAnaithnid</span>
<lb n="964"/><span>XXVII</span></p>
<lb n="965"/>
<lb n="966"/><p><span>Cá bhfúair an tEineach iosdadh,</span>
<lb n="967"/><span>nó an Úaisle án aithriosdar</span>
<lb n="968"/><span>baintreabhthaigh ba cían a cceas</span>
<lb n="969"/><span>rian aitreabhthaigh dá háinios?</span></p>
<lb n="970"/>
<lb n="971"/><p><span>Do shirsiod míne Mumhan</span>
<lb n="972"/><span>'s íath Laighean na lonnchuradh</span>
<lb n="973"/><span>'s ní bhfúair in bhandála bhocht</span>
<lb n="974"/><span>úain a n-andála d'fhurtacht.</span></p>
<lb n="975"/>
<lb n="976"/><p><span>Imle Uladh aidhbhle duadh!</span>
<lb n="977"/><span>is clár Midhe na marcshlúagh</span>
<lb n="978"/><span>sirid an dá dheirbhshéir dhil</span>
<lb n="979"/><span>dá ndlighid deighshén d'fhaicsin.</span></p>
<lb n="980"/>
<lb n="981"/><p><span>Fochtuis an Uaisle iodhan</span>
<lb n="982"/><span>don Eineach: "cá háitiughadh</span>
<lb n="983"/><span>nó céile go ngus 's go nglonn</span>
<lb n="984"/><span>a-nos a nÉire 'gá n-anfam?"</span>
<lb n="985"/></p>
</div>
<pb n="136"/>
<div><lb n="986"/><p><span>"Do-ríachtsum ó thuinn go tuinn,</span>
<lb n="987"/><span>a chumhthaigh, is eadh chanaim,"</span>
<lb n="988"/><span>bhar an tOineach, lí gan locht,</span>
<lb n="989"/><span>"'s fuireach ní chí 'nar ccumhacht."</span></p>
<lb n="990"/>
<lb n="991"/><p><span>"Do-ghéabhthá-sa, is dál dil,</span>
<lb n="992"/><span>cumhsanadh eidir uaislibh,</span>
<lb n="993"/><span>'s gan meisi do theacht don tigh;</span>
<lb n="994"/><span>beacht mo bhreis-si do bhruidhnibh."</span></p>
<lb n="995"/>
<lb n="996"/><p><span>"Do-ghéabhuinn, níor dhál deacair,</span>
<lb n="997"/><span>iosdadh eidir oireachtuibh,</span>
<lb n="998"/><span>'s gan tusa do thocht dom ghar,</span>
<lb n="999"/><span>olc mo chur-sa don chur-soin."</span></p>
<lb n="1000"/>
<lb n="1001"/><p><span>"Gidh eadh, bheós, braithfidh mise</span>
<lb n="1002"/><span>cá ndéanaidh inn oirise,</span>
<lb n="1003"/><span>íath orcharthach na ttonn tte</span>
<lb n="1004"/><span>is trom torcharthach toice."</span></p>
<lb n="1005"/>
<lb n="1006"/><p><span>"Síol Raghallaigh, ríoghdha a nós,</span>
<lb n="1007"/><span>mur théid ós droighean deargrós</span>
<lb n="1008"/><span>téid ós fholuibh úais oile;</span>
<lb n="1009"/><span>gúais dolaidh don deaghcuire."</span></p>
<lb n="1010"/>
<lb n="1011"/><p><span>"Iomdha sgríbhinn is sgreaptra</span>
<lb n="1012"/><span>ag foillsiughadh fírchearta</span>
<lb n="1013"/><span>na n-ánradh ar Fhonn Ealga,</span>
<lb n="1014"/><span>drong is amhra ilchearda."</span>
<lb n="1015"/></p>
</div>
<pb n="137"/>
<div><lb n="1016"/><p><span>"Fíadhain ar oirbheart a sean,</span>
<lb n="1017"/><span>fíadhain a ngníomh, a ngaisgeadh,</span>
<lb n="1018"/><span>dáil séd is maith gan mhine,</span>
<lb n="1019"/><span>tréd do bhraith gach baidhbhfhile."</span></p>
<lb n="1020"/>
<lb n="1021"/><p><span>"Gonadh uime is dénta ar ndáil</span>
<lb n="1022"/><span>a n-oirear chúanna an Chabháin,</span>
<lb n="1023"/><span>'gon ríoghraidh is trén a ttreas</span>
<lb n="1024"/><span>d'fhíorluigh ar lén do leighios."</span></p>
<lb n="1025"/>
<lb n="1026"/><p><span>"Ní haithne dhamh dhíobh díogha,"</span>
<lb n="1027"/><span>bhar an Úaisle oireaghdha,</span>
<lb n="1028"/><span>"cía an deighbheangán go dron</span>
<lb n="1029"/><span>bhudh deirbhleannán díar ttéghadh."</span></p>
<lb n="1030"/>
<lb n="1031"/><p><span>"An cumhthach is cubhaidh lat</span>
<lb n="1032"/><span>a-tá a fhírfhios agat</span>
<lb n="1033"/><span>a-táimid d'oighreacht ag Áodh</span>
<lb n="1034"/><span>oirbheart ráinig a fhréamhgháol."</span></p>
<lb n="1035"/>
<lb n="1036"/><p><span>"Mac Toirrdhealbhaigh na séud sean,</span>
<lb n="1037"/><span>toghmuid árus 'na aigneadh,</span>
<lb n="1038"/><span>go cclú a bhféile 's a bhfios,</span>
<lb n="1039"/><span>tréidhe dána dú deighmheas."</span></p>
<lb n="1040"/>
<lb n="1041"/><p><span>"Fear gráidh is aobhdha aigneadh</span>
<lb n="1042"/><span>Áodh 's as faoílidh fíorchaidreabh,</span>
<lb n="1043"/><span>Úa Raghallaigh, réidh im ní,</span>
<lb n="1044"/><span>tadhallaidh céim go ccaoimhlí.</span>
<lb n="1045"/></p>
</div>
<pb n="138"/>
<div><lb n="1046"/><p><span>"Do dhearluig Día, dáil gan ghrúaim,</span>
<lb n="1047"/><span>don chnúasfhlaith cháidh a ccomhúaim,</span>
<lb n="1048"/><span>eagna, óghdhacht is áine,</span>
<lb n="1049"/><span>mórdhacht, eagla olc-cáile."</span></p>
<lb n="1050"/>
<lb n="1051"/><p><span>"Féighfhios a ndáluibh docra,</span>
<lb n="1052"/><span>límheas a los umhlachta,</span>
<lb n="1053"/><span>fuair ó Dhia is dealbh daighfhir;</span>
<lb n="1054"/><span>dearbh gur tríath ós trénbhuidhin."</span></p>
<lb n="1055"/>
<lb n="1056"/><p><span>"Fear fíorchumhdaigh gach rúine,</span>
<lb n="1057"/><span>sgrúdaightheóir na sgrioptúire,</span>
<lb n="1058"/><span>gairmeadh dochtúir dhe is dleacht,</span>
<lb n="1059"/><span>ní fortúin é acht aiceacht.</span></p>
<lb n="1060"/>
<lb n="1061"/><p><span>Fear tagra mur Thuill Sigir,</span>
<lb n="1062"/><span>fear fannbhocht do fhóiridhin,</span>
<lb n="1063"/><span>fear d'úaigh gan déine a ndáluibh,</span>
<lb n="1064"/><span>sduaigh go léire lánchrábhaidh.</span></p>
<lb n="1065"/>
<lb n="1066"/><p><span>"Ceann cléire Chille Móire,</span>
<lb n="1067"/><span>ríaruightheóir na ríoghóighe,</span>
<lb n="1068"/><span>do shíol dá oireacht uile</span>
<lb n="1069"/><span>proigheapt Ríogh an ríoghthoighe."</span></p>
<lb n="1070"/>
<lb n="1071"/><p><span>"Sgaoílidh gan leimhe labhra</span>
<lb n="1072"/><span>ilcheasda gach ealadhna,</span>
<lb n="1073"/><span>Mac Toirrdhealbhaigh, táobh mur chailc,</span>
<lb n="1074"/><span>an chráobh shoidhealbhaidh shonairt."</span>
<lb n="1075"/></p>
</div>
<pb n="139"/>
<div><lb n="1076"/><p><span>"Éidir dhúinn, ní lén linne,</span>
<lb n="1077"/><span>éirnim fios na fírinne</span>
<lb n="1078"/><span>bheith a ccádhus a ccúil chain</span>
<lb n="1079"/><span>a n-árus an úir iochtghloin."</span></p>
<lb n="1080"/>
<lb n="1081"/><p><span>Tar éis imtheacht na deisi</span>
<lb n="1082"/><span>fúarsad, nírbh fháth aindeisi,</span>
<lb n="1083"/><span>ag an ccrobhaing mbláith go mbloidh</span>
<lb n="1084"/><span>ráith do fhulaing a n-aontaidh.</span></p>
<lb n="1085"/>
<lb n="1086"/><p><span>Sáoghal biothfhada gan bhrón</span>
<lb n="1087"/><span>don chaoímhfhear nach ccan searbhghlór</span>
<lb n="1088"/><span>go ría agus neamh na náomh</span>
<lb n="1089"/><span>ó Dhía don gheal ghnécháomh.</span></p>
<lb n="1090"/>
<lb n="1091"/><p><span>CA BFHÚAIR.</span></p>
<lb n="1092"/>
<lb n="1093"/><p><span>Bzzzzz1653 17L</span>
<lb n="1094"/><span>XXVIII</span></p>
<lb n="1095"/>
<lb n="1096"/><p><span>Tuireamh Philip meic Aodha Uí Raghallaigh</span></p>
<lb n="1097"/>
<lb n="1098"/><p><span>Mo chreach is mo léun thú, a Bhéul Átha na Cairrge,</span>
<lb n="1099"/><span>tairnig do ré ó thréigis h'annsacht,</span>
<lb n="1100"/><span>beannacht uaim monuar ar h'anmuin</span>
<lb n="1101"/><span>'s maith fhuairis, a nuachair Fhearghna.</span>
<lb n="1102"/><span>Ó tá gach olc, gach lot 's gach treabhlaid</span>
<lb n="1103"/><span>fá ghuin cléithe ag claoi do shláinte,</span></p>
</div>
<pb n="140"/>
<div><lb n="1104"/><p><span>ó d'imigh thar lear fear do chabhra</span>
<lb n="1105"/><span>measuim nach taise do bhánbhruit.</span>
<lb n="1106"/><span>Do bhí falmhadh is sgannradh a ndán duit,</span>
<lb n="1107"/><span>ní bhfuil séun le tréimhsi dod leanmhuint,</span>
<lb n="1108"/><span>a phuirt na ccréacht 's na ccéud n-áladh.</span>
<lb n="1109"/><span>Iomdha fear a cceart ré a ttárluis</span>
<lb n="1110"/><span>léar sgar tú, a thrú, go haimhghlic;</span>
<lb n="1111"/><span>ní rabhais riamh gan triath do dhála</span>
<lb n="1112"/><span>do threibh Bhríain mheic Eochaidh armuigh</span>
<lb n="1113"/><span>is Chuinn an tséin Chéadchathaigh chalma</span>
<lb n="1114"/><span>gus an úair-se gur fuagradh thar fairrge</span>
<lb n="1115"/><span>na géuga ba tréine 's ba sgáth dhuit;</span>
<lb n="1116"/><span>do réabadh a bhfréamhach 's do tairngeadh</span>
<lb n="1117"/><span>ó h'édan ghléigheal go tráchtchois.</span>
<lb n="1118"/><span>Is cosmhuil leat, a bhean gan chaomhthach,</span>
<lb n="1119"/><span>gur chlaon do chiall 's gur fhíar do náire</span>
<lb n="1120"/><span>'s gur iadhadh ré siabhradh do dhá rosg.</span>
<lb n="1121"/><span>Do-rinnis mallrait is sgarmhuint mheallta,</span>
<lb n="1122"/><span>do-raduis ór ar shórt sdáin bhrais,</span></p>
</div>
<pb n="141"/>
<div><lb n="1123"/><p><span>tuguis h'each ar thaisi gan tairbhe,</span>
<lb n="1124"/><span>do thréigis do chéile gnáthach;</span>
<lb n="1125"/><span>óinseach gach óigfhir do láthair,</span>
<lb n="1126"/><span>is cuma leat cá fear re a ttáthair,</span>
<lb n="1127"/><span>is geal gach nua in do chluain ag fásughadh;</span>
<lb n="1128"/><span>ní bhfuil éifeacht d'éinneach do cháineadh,</span>
<lb n="1129"/><span>a mhéirdreach nach saoghlach at adhbhaidh</span>
<lb n="1130"/><span>gach óigfhear dár phósais ré dánacht.</span>
<lb n="1131"/><span>Do-rinnis fáríor gníomh bocht cráite,</span>
<lb n="1132"/><span>an fhuil uasal ó Chruachain Mheadhbha</span>
<lb n="1133"/><span>do-raduis uaid, monuar, ar Ghailltreibh,</span>
<lb n="1134"/><span>ar fhuirinn sheachtair do chreach do chlár-sa.</span>
<lb n="1135"/><span>Ó a-taoi fá bhrón gan dóigh chabhra</span>
<lb n="1136"/><span>tar éis Heactoir nó Slainighnor</span>
<lb n="1137"/><span>is tusa an Traoi gan bhrígh an do mheanma;</span>
<lb n="1138"/><span>tar éis Chon Chulainn is Chonuill Chearnaigh</span>
<lb n="1139"/><span>samhuil dod mhúr-sa Dún Dealgan;</span>
<lb n="1140"/><span>tar éis Fhinn go tinn támhlag</span>
<lb n="1141"/><span>is tusa ceó fóid na hAlmhan;</span></p>
</div>
<pb n="142"/>
<div><lb n="1142"/><p><span>is tú an Chraobhruadh gan aonluadh áigh ort,</span>
<lb n="1143"/><span>nó as tú Cruachain gan nuachar dála</span>
<lb n="1144"/><span>tar éis Oilill mhóir mheic Mághach;</span>
<lb n="1145"/><span>is tú gan Art faithche na Teamhrach</span>
<lb n="1146"/><span>gan chuirm, gan cheól, gan ghleó gháibhtheach;</span>
<lb n="1147"/><span>is tú Tailte go foirfe fánghlas</span>
<lb n="1148"/><span>tar éis Néill dá ngéilleadh Banbha;</span>
<lb n="1149"/><span>as tú truth na n-ochán n-adhbhal</span>
<lb n="1150"/><span>a ngleann na ndeór ba dóigh dáimhe.</span>
<lb n="1151"/><span>Cár ghabh do thríath, cár thriall do bhantracht,</span>
<lb n="1152"/><span>cár ghabh h'eachradh, do mhacradh, do bhárda,</span>
<lb n="1153"/><span>do chraobh chiúil, do lúthlucht seanma,</span>
<lb n="1154"/><span>do dhuanta, do dhúais gan cháirde,</span>
<lb n="1155"/><span>h'ól fleadh is do ghreagh dána,</span>
<lb n="1156"/><span>do chlíar chiallaidh is t'orda bráthar?</span>
<lb n="1157"/><span>Dún na sagart is dún na mbráthar,</span>
<lb n="1158"/><span>dún na mban mbocht is dún na ngárlach,</span>
<lb n="1159"/><span>dún réitigh éigse na Banbha,</span>
<lb n="1160"/><span>dún na mban n-uasal fá thuaith na spairne.</span>
<lb n="1161"/><span>Fá mhac Aodha, an laoch mear láidir,</span></p>
</div>
<pb n="143"/>
<div><lb n="1162"/><p><span>do ghunnaí, do thrupaí gan áireamh,</span>
<lb n="1163"/><span>do mharcshluagh do chleachtughadh lúith láimhe,</span>
<lb n="1164"/><span>do lannsaí, do champaí, do ghárdaí,</span>
<lb n="1165"/><span>do lanna líomhtha, do mhaoithshról snáithshlim,</span>
<lb n="1166"/><span>do lúireach líneach, do sgiath bháinbhreac,</span>
<lb n="1167"/><span>do chraoíseacha righne dár bhuidheach badhbha,</span>
<lb n="1168"/><span>do dhún gan diúltadh, gan daidhbhrios</span>
<lb n="1169"/><span>a n-a riarthaidhe cliar na Banbha.</span>
<lb n="1170"/><span>Rug Philip ar imeirce a thraithe</span>
<lb n="1171"/><span>gach ar chanus do mhaithios na talmhan</span>
<lb n="1172"/><span>ar a chuairt go cuantaibh na Sbáinne</span>
<lb n="1173"/><span>is d'fhág Éire a n-éincheis támhlag</span>
<lb n="1174"/><span>mar choin ar fualang 's a cúan ag sgeamhluigh,</span>
<lb n="1175"/><span>nó mar mhnaoi d'éis fagháil fir a náire,</span>
<lb n="1176"/><span>nó mar Fhearbhlaidh fá Chearbhall Ó Dálaigh,</span>
<lb n="1177"/><span>nó mar Éimhir d'éis a caomhthaigh,</span>
<lb n="1178"/><span>nó Deirdre fheillghníomh na hEamhna.</span>
<lb n="1179"/><span>A-táim fá bhrón fár chló m'áineas,</span>
<lb n="1180"/><span>gan dúil feasda le haisiog sláinte;</span>
<lb n="1181"/><span>mo threaghda ní théid a ttráighe,</span></p>
</div>
<pb n="144"/>
<div><lb n="1182"/><p><span>ní sguirfidh mo shúil do dhrúcht bháite;</span>
<lb n="1183"/><span>beud rem ré an méid nach ttáinig</span>
<lb n="1184"/><span>mar oigh n-allaidh ar bhfairrid fásaigh</span>
<lb n="1185"/><span>ar mbuaint a laoigh dá taobh thárnocht,</span>
<lb n="1186"/><span>nó mar Oisín ar coigcrích gan cháirdios,</span>
<lb n="1187"/><span>mar Chathbhaidh fá mhacaomh na Tána,</span>
<lb n="1188"/><span>mar Thorna do lot fá Chorc mar thárla</span>
<lb n="1189"/><span>fá ua Sheáin, tréan ánradh,</span>
<lb n="1190"/><span>ceann iarsma na Raghallach n-ághmhur;</span>
<lb n="1191"/><span>go mairfinn fá shéan d'éis an árdfhlaith</span>
<lb n="1192"/><span>ná saoileadh neach dár sheas ar talmhain.</span>
<lb n="1193"/><span>Seabhac na ruag ó bhruach Leamhna,</span>
<lb n="1194"/><span>iolar na n-én an tréun gan táir air,</span>
<lb n="1195"/><span>ar bhfiadhuidhe sgiamhach ghríanchnoc Ealga,</span>
<lb n="1196"/><span>searcgrádh síthe Aoife is Áine,</span>
<lb n="1197"/><span>cuileán úr do chrú ghlan Chairbre,</span>
<lb n="1198"/><span>buachail bó ó Bhóinn go Bearbha,</span>
<lb n="1199"/><span>aithghin Ovid, Homer, agus Matanus,</span>
<lb n="1200"/><span>do bhí 'na mhuirnín ag nuinnsius a' Phápa.</span></p>
</div>
<pb n="145"/>
<div><lb n="1201"/><p><span>Ar ghrádh Dé, ar chreideamh, ar cháirdios</span>
<lb n="1202"/><span>níor chlaon ré haoinneach don Ádhamhfhuil;</span>
<lb n="1203"/><span>ar aonsdaid a thréartha go gnáthach,</span>
<lb n="1204"/><span>mar do bhí seasamhach a ccreideamh 's a ccrábhadh.</span>
<lb n="1205"/><span>Fuair clú mar is dúthaigh gan táir air</span>
<lb n="1206"/><span>ó chrích Saxan, Breatan is Alban;</span>
<lb n="1207"/><span>ó rí Franc fuair geall na Banbha</span>
<lb n="1208"/><span>ar iocht, ar eacht, ar gheall, ar chainntibh;</span>
<lb n="1209"/><span>fuair go haoibh ó rí na Sbáinne</span>
<lb n="1210"/><span>muirn is onóir, comhól is cádhas,</span>
<lb n="1211"/><span>nach bhfuair aoinneach don chraoi-se Chearmna</span>
<lb n="1212"/><span>ó d'imigh Ó Néill nó séun Síl Dálaigh.</span>
<lb n="1213"/><span>Is iomdha 'nocht fá lot na ndearnann</span>
<lb n="1214"/><span>ó Chiarraighe go grían Creige Fearghuis</span>
<lb n="1215"/><span>mná uaisle gan nuachar dála,</span>
<lb n="1216"/><span>mic léighinn, éigsi is aos dána,</span>
<lb n="1217"/><span>is treabha aosda nach saoghlach a-márach,</span>
<lb n="1218"/><span>ar seachrán, ag gearán, ag gárthaigh,</span>
<lb n="1219"/><span>do-gheibheadh gach seód ba cóir dhá samhlaibh</span>
<lb n="1220"/><span>ó Philip, is gan t'fhilleadh ón adhbhaidh,</span></p>
</div>
<pb n="146"/>
<div><lb n="1221"/><p><span>gan fear dá bhfiafraighe 'san Iath Fáil-se</span>
<lb n="1222"/><span>ó sgar an Bhréifne réna céile gnáthach.</span></p>
<lb n="1223"/>
<lb n="1224"/><p><span>MO CHREACH ET MO LEUN.</span></p>
<lb n="1225"/>
<lb n="1226"/><p><span>Bzzzzz1698ls 17D</span>
<lb n="1227"/><span>XXIX</span></p>
<lb n="1228"/>
<lb n="1229"/><p><span>A bhaintighearna Mháire, a bhláth na Raghallach n-úr - ar</span>
<lb n="1230"/><span>mhéin,</span>
<lb n="1231"/><span>a ghlan-íarsma an chrábhaidh, a bhárr na maighreach mbúidh - go</span>
<lb n="1232"/><span>léir,</span>
<lb n="1233"/><span>breac-bhriathra maghnuis as lár mo sheilbhe chúibh-si féin,</span>
<lb n="1234"/><span>glac íad gan tár ód bhráthair dhéin nach dúr - is déin.</span></p>
<lb n="1235"/>
<lb n="1236"/><p><span>Glan-bhriathra cáich gan tráth gur dheirbhis dúinn - mur sgél</span>
<lb n="1237"/><span>gur geal-mhíanach táith as ceardcha Dhéirdre thú - 's ar mhéin,</span>
<lb n="1238"/><span>a bhaisniamhdha thláith gan chnáimh is meirbhgheal snúdh - do</span>
<lb n="1239"/><span>mhéir</span>
<lb n="1240"/><span>nach gabh iasacht tána ó dháimh, gan cheilg, gan chlúin - gan</span>
<lb n="1241"/><span>bhréig.</span></p>
<lb n="1242"/>
<lb n="1243"/><p><span>Do cheart-ríaghla fáidh gur sháruigh ar Meidhbh-ne i cclú - 's</span>
<lb n="1244"/><span>a sgéimh</span>
<lb n="1245"/><span>an chas-chíabhach fháinneach chabhlach dhréimneach dhlúth - go</span>
<lb n="1246"/><span>féur;</span>
<lb n="1247"/><span>gur fad-bhliadhnach slán gach tráth do dheilbh-si, a shiúr - ar</span>
<lb n="1248"/><span>bhéim</span>
<lb n="1249"/><span>ó lag-fhiabhrus bháis, ó phláigh, 's ó threaghdaibh crú.  $Amén.</span>
<lb n="1250"/></p>
</div>
<pb n="147"/>
<div><lb n="1251"/><p><span>XXX</span></p>
<lb n="1252"/>
<lb n="1253"/><p><span>'Sí Máire chaomh, an tsáor Ní Geochagán tséimh,</span>
<lb n="1254"/><span>an mhánla mhín is fíor gur follus-bhreaghdha sgéimh;</span>
<lb n="1255"/><span>gér shásda shaor an Dido is solus-mhná Grég</span>
<lb n="1256"/><span>do sháraigh í 's na mílte ar bhronnadh-dháil séud.</span></p>
<lb n="1257"/>
<lb n="1258"/><p><span>'Sé ráite fíora a gríosghuib na bhfocal sáimh séimh</span>
<lb n="1259"/><span>do chráidh go díon mo chroídhe 's a cochollán faon;</span>
<lb n="1260"/><span>is gránna dhíbh-se, a naoidhe-si an bhrollaigh bhláith shéimh</span>
<lb n="1261"/><span>ag dáil dom chlí-si síorghuin nach ttobhair tráth éug.</span></p>
<lb n="1262"/>
<lb n="1263"/><p><span>Ó bhán do líthe, a shaoithbhean, is corrachthláith tréith</span>
<lb n="1264"/><span>le bás do bhím-si, dídin is cobhair tráth mé;</span>
<lb n="1265"/><span>grása Chríost dot dhídion, a shocarghrádh daor,</span>
<lb n="1266"/><span>a Mháire, ar dhíth, ar chlaoi, Ní Geochagán tséimh.  $Amen.</span></p>
<lb n="1267"/>
<lb n="1268"/><p><span>Bzzzzz1715 18T</span>
<lb n="1269"/><span>UzzzzzTomás Mac Cléirigh</span>
<lb n="1270"/><span>XXXI</span></p>
<lb n="1271"/>
<lb n="1272"/><p><span>Tomás Mac Cléirigh .cct.</span></p>
<lb n="1273"/>
<lb n="1274"/><p><span>Do chaill an Cabhán a bhláth</span>
<lb n="1275"/><span>is ní bhiaidh go bráth fó aoibh</span>
<lb n="1276"/><span>ó theastaigh urra na ndámh</span>
<lb n="1277"/><span>ba neartmhar lámh agus gníomh.</span>
<lb n="1278"/></p>
</div>
<pb n="148"/>
<div><lb n="1279"/><p><span>Uí Raghallaigh na ccath gcruaidh</span>
<lb n="1280"/><span>do-bheireadh buaidh in gach áird,</span>
<lb n="1281"/><span>a-táid anocht fá ghruaim,</span>
<lb n="1282"/><span>is creididh uaim nach gan fáth.</span></p>
<lb n="1283"/>
<lb n="1284"/><p><span>Bás mic Seaán na n-each luath</span>
<lb n="1285"/><span>tug an ghruaim-se a nInis Fáil,</span>
<lb n="1286"/><span>laoch mar leómhan a ttús shluaigh</span>
<lb n="1287"/><span>is fear mar uan léna dháimh.</span></p>
<lb n="1288"/>
<lb n="1289"/><p><span>Fear mar Mhaoise a ngrádh Dé</span>
<lb n="1290"/><span>nár char spré léna bheó,</span>
<lb n="1291"/><span>fear mar Naoise a ccruth 's a sgéimh,</span>
<lb n="1292"/><span>fear nár ér neach fá ór.</span></p>
<lb n="1293"/>
<lb n="1294"/><p><span>Samhuil Osgair a ccath chruaidh,</span>
<lb n="1295"/><span>samhuil Guaire ag bronnadh séd,</span>
<lb n="1296"/><span>samhail Chormuic agus Airt</span>
<lb n="1297"/><span>ag seasamh cirt do mhaithibh Gaoidheal.</span></p>
<lb n="1298"/>
<lb n="1299"/><p><span>Cá bhfuighe sgoláir táille,</span>
<lb n="1300"/><span>cá bhfuighe bráithre anáir,</span>
<lb n="1301"/><span>cá bhfuighe traibhléir fáilte,</span>
<lb n="1302"/><span>cá bhfuighe bantracht teasbháil?</span>
<lb n="1303"/></p>
</div>
<pb n="149"/>
<div><lb n="1304"/><p><span>Cá bhfuighe díleachta dearóil</span>
<lb n="1305"/><span>cabhair ó anshódh an Mhárta,</span>
<lb n="1306"/><span>cá bhfuighe an uaisle athóil</span>
<lb n="1307"/><span>ó seannóid go teagh Teamhrach?</span></p>
<lb n="1308"/>
<lb n="1309"/><p><span>Is iomdha bochtán gan bhrígh</span>
<lb n="1310"/><span>ó do-chuaidh an laoch 'san uaigh</span>
<lb n="1311"/><span>gan éadach, ar beagán bídh,</span>
<lb n="1312"/><span>ó Bhóinn síos go hEas Ruaidh.</span></p>
<lb n="1313"/>
<lb n="1314"/><p><span>Cúig déag, míle, seacht ccéad</span>
<lb n="1315"/><span>aois Mhic Dé mar dearbhthar linn</span>
<lb n="1316"/><span>go bás Aoidh mhic Seóin na séad;</span>
<lb n="1317"/><span>creach na ccéad é 'dhul a ccill.</span></p>
<lb n="1318"/>
<lb n="1319"/><p><span>Tug Aodh searc gan stad do ghrásaibh Dé,</span>
<lb n="1320"/><span>'s a-riamh nír chleacht acht ceart don truagh, don tréan;</span>
<lb n="1321"/><span>do sgaoil a mhaith a bhfad ar nós na nGaoidheal,</span>
<lb n="1322"/><span>is le dianchur catha chuir smacht ar a bhiodhbhaidh féin.</span>
<lb n="1323"/></p>
</div>
<pb n="150"/>
<div><lb n="1324"/><p><span>Bzzzzz1720lsc 18T</span>
<lb n="1325"/><span>UzzzzzAnaithnid</span>
<lb n="1326"/><span>XXXII</span></p>
<lb n="1327"/>
<lb n="1328"/><p><span>Lá dá raibh Ruaidhrí ag tóruigheacht chreach</span>
<lb n="1329"/><span>ar fhearaibh Bréifne na ttréineach</span>
<lb n="1330"/><span>ag dol dó go fíochmhar teann</span>
<lb n="1331"/><span>siar tar Sheanbhaile na n-árdchrann,</span></p>
<lb n="1332"/>
<lb n="1333"/><p><span>D'ionnsaigh é go rangach stuacach</span>
<lb n="1334"/><span>cailleach Raghallach ghealghruagach</span>
<lb n="1335"/><span>le cuigéal chruaidh bharrsgaoilte righin</span>
<lb n="1336"/><span>do mhaide feóighe dubhdhroighin.</span></p>
<lb n="1337"/>
<lb n="1338"/><p><span>d'éighimh Mág Mathghamhna do ghuth fhann:</span>
<lb n="1339"/><span>"Fóill, a chailleach!", is tharraing sé a lann;</span>
<lb n="1340"/><span>d'éirigh fíoch agus meanmna na caillighe</span>
<lb n="1341"/><span>gur thuargain sí Ruaidhrí gan osadh gan fhaillighe.</span></p>
<lb n="1342"/>
<lb n="1343"/><p><span>Fear don aicme ar a náire</span>
<lb n="1344"/><span>d'fhuagair ar Mhág Mathghamhna lé hárdghuth:</span>
<lb n="1345"/><span>"Mo thruaighe ariamh thairrngios a lann</span>
<lb n="1346"/><span>ar chailligh is ar a lámhchrann."</span>
<lb n="1347"/></p>
</div>
<pb n="151"/>
<div><lb n="1348"/><p><span>"Cuir as-teach do chloidheamh meirgeach</span>
<lb n="1349"/><span>do thairrngis go mear mí-thuigseach";</span>
<lb n="1350"/><span>"Fóill! Fóill!", airse triath Oirghiall,</span>
<lb n="1351"/><span>"go ttréigfidh an chailleach a cruaidhchuigéal."</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Poems of the O'Reillys

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Poems of the O'Reillys

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
