Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Amhráin Shéamais Mhic Chuarta</title><author><name type="main">Séamas Mac Cuarta; eag. Ua Muireadhaigh</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L085</note>
                         <note type="L">34</note>
                         <note type="B">1733ob 18L</note>
                         <note type="C">Fil.</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>L085</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>Amhráin Shéamais Mhic Chuarta</title><author>Séamas Mac Cuarta; eag. Ua Muireadhaigh</author><imprint><publisher>Dún Dealgan: Preas Dhún Dealgan, 1925</publisher><date>1733ob 18L</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>AMHRÁIN SHEUMAIS MHIC CHUARTA.</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Dúithche Chréamhaoin.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Is ag an mBóinn do ghlacas gleódh, tráth scar mé le</span>
<lb n="6"/><span>fód Chréamhaoin</span>
<lb n="7"/><span>Fearann tórrthach an Bhárúin Leomhain in aice an óird</span>
<lb n="8"/><span>Ghaedhealaigh,</span>
<lb n="9"/><span>Toirbhir dóibh beannacht fós, má's do bheó Réadhmonn</span>
<lb n="10"/><span>Deich gcéad scór, is gan a bheith i gcór, i gcoinne gach</span>
<lb n="11"/><span>óg-mhaighdion.</span></p>
<lb n="12"/>
<lb n="13"/><p><span>I gCréamhaoin thíos atá mo dhiaidh amharc séimh fásaigh,</span>
<lb n="14"/><span>Radharc réidh coilleadh 's féir agus uisge tréan támhaill</span>
<lb n="15"/><span>Tá teas o'n ghréin, tuilte ó'n Éirne, a's breic ar</span>
<lb n="16"/><span>léim a snámha</span>
<lb n="17"/><span>Meadhair ghéar chon is gadhar i dtús gach lae ar árd</span>
<lb n="18"/><span>ann.</span>
<lb n="19"/></p>
</div>
<pb n="35"/>
<div><lb n="20"/><p><span>Rachad suas, glacaim gruaim in aice an chuain Ghaedhealaigh,</span>
<lb n="21"/><span>Fiche sluagh do bheannacht uaim i bhfearann nuadh Chréamhaoin,</span>
<lb n="22"/><span>Is iomdha buaidhreadh ortha 's gruaim ó scar mo chuairt</span>
<lb n="23"/><span>féin léi:</span>
<lb n="24"/><span>Bíonn rabhairt ruag ar labhairt cuach a's ceileabhar</span>
<lb n="25"/><span>suairc ag éanlaith.</span></p>
<lb n="26"/>
<lb n="27"/><p><span>Is iomda seód annsa' Chloich-Nuadh ag an bhárún óg chráibhtheach</span>
<lb n="28"/><span>Ní lia na ceól a seinnfear dóibh is imirt mheoir ar chlársaigh</span>
<lb n="29"/><span>Deich gcéud córnn suidhte ar bórd líonta de bheóir Spáinneach,</span>
<lb n="30"/><span>Togha gach sórt sack le n-ól a shilfeas leo a's fáilte.</span></p>
<lb n="31"/>
<lb n="32"/><p><span>Beir beannacht uaim go hÁth-an-Uisge-Fhuair mar a</span>
<lb n="33"/><span>bhfuil na mná uaisle is féile</span>
<lb n="34"/><span>Céad slán don uair ar ghnáth mo chuairt faoí áltáin</span>
<lb n="35"/><span>uaigneach' Chréamhaoin</span>
<lb n="36"/><span>Ó d'árduigheas uatha fa'n Ghálldacht suas, mo cháirde</span>
<lb n="37"/><span>buan gur thréig mé;</span>
<lb n="38"/><span>Bíom lán de'n ghruaim, 'mo sháimh 's mo shuan, smé</span>
<lb n="39"/><span>cráite buaidhirthidh tréithlag.</span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p><span>An uimhir éisg an Bhárúin tséimh, is i Loch-na-Séad</span>
<lb n="42"/><span>atá sé,</span>
<lb n="43"/><span>Mar a bhfuil na céadtha d'ealaibh glégeal' ar an abhainn</span>
<lb n="44"/><span>is iad ag snámha;</span></p>
</div>
<pb n="36"/>
<div><lb n="45"/><p><span>Ceileabhar éan i mbarraibh géag a's duilleabhar go</span>
<lb n="46"/><span>tréan ag fás ann,</span>
<lb n="47"/><span>Nach truagh don té tá sgaramhuint léi, 's go bhfuighinn</span>
<lb n="48"/><span>sé féin an tsláinte ann?</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>Siomdha búr i gConntae Lúghbhaidh nach seasann clú do</span>
<lb n="51"/><span>chéile,</span>
<lb n="52"/><span>A dhruidfeadh a súile go daingion dlúth, nuair a</span>
<lb n="53"/><span>chífeadh siad chuca mo léithid-se</span>
<lb n="54"/><span>Ní mar sud a cleachtadh damhsa nuair a bhí mé i n-dúithche</span>
<lb n="55"/><span>Chréamhaoin.</span>
<lb n="56"/><span>Acht ól gan diúltadh ar hallaí cúnra, agus clársach</span>
<lb n="57"/><span>chiuin ar théadaibh.</span></p>
<lb n="58"/>
<lb n="59"/><p><span>Sí dúithche na fáilte, dúithche na sláinte í, dúithche nach</span>
<lb n="60"/><span>ndearnadh díoghbháil,</span>
<lb n="61"/><span>'Sí an dúithche is fheárr ins na Cúigibh Gallda, dúithche</span>
<lb n="62"/><span>shalmhar shíolmhar,</span>
<lb n="63"/><span>Dúithche na ndán, agus dúil le n-a fághail, dúithche nach</span>
<lb n="64"/><span>dtarlann fiabhrán</span>
<lb n="65"/><span>Nach dubhchroidheach atáim, faoí smúid gach lá, fá'n</span>
<lb n="66"/><span>dún agus áille 'n ghrianáin.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>Is binn guth loin os cionn na h-uamha i gcoilltibh cnudh</span>
<lb n="69"/><span>na n-éanlaith</span>
<lb n="70"/><span>'S nach bhfuil ponc den cheól nach seinnfear leó ar</span>
<lb n="71"/><span>bhráinnsíbh óga an Ghrianáin;</span>
<lb n="72"/><span>Budh grinn a nglór i gcionn gach neóin 's ní buan</span>
<lb n="73"/><span>mo bheó dá bhféagmhuis</span>
<lb n="74"/><span>Ag burraibh na Bóinne go cinnte i mbrón, 's mé</span>
<lb n="75"/><span>líonta deórfaidh i bhfiabhrán.</span>
<lb n="76"/></p>
</div>
<pb n="37"/>
<div><lb n="77"/><p><span>Ar mo thriall 'ann a' dúin 'sann a' ghárrda nuaidh mar</span>
<lb n="78"/><span>bhfuighmuis áirní dubha gus sceach-chaoraí</span>
<lb n="79"/><span>Measa cúnra ar chrannaibh dlútha agus mil go ciuin</span>
<lb n="80"/><span>ar chuiseogaibh;</span>
<lb n="81"/><span>Loin gan smúid a' seinm dúinn i dtús gach lae ar</span>
<lb n="82"/><span>muchóirighe</span>
<lb n="83"/><span>Tá Alt na n-Uan, mo chrádh 's mo chumhaidh! faoí choirce</span>
<lb n="84"/><span>dlúth ag sgológaibh.</span>
<lb n="85"/></p>
</div>
<pb n="38"/>
<div><lb n="86"/><p><span>Cúirt na Féile.</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="89"/><span>Ceist agam ort, a Chúirt na Féile, cár ghabh m'fháilte?</span>
<lb n="90"/><span>'S go bhfaca tú mise in aois gan chéill air thaobh do ráille.</span></p>
<lb n="91"/>
<lb n="92"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="93"/><span>What is that you say air an staedhire, nó goidé</span>
<lb n="94"/><span>fáth d'ádhbhair?</span>
<lb n="95"/><span>I cannot understand your Gaelic, agus labhair liom</span>
<lb n="96"/><span>go Gállta.</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="99"/><span>Níl ach mise tá fiafraidhe sgéil do d'éadan bádhbhdhuin</span>
<lb n="100"/><span>Cá ndeachaidh na Fianna a bhíod dod' ríar, nó meadhair</span>
<lb n="101"/><span>na cláirsighe.</span></p>
<lb n="102"/>
<lb n="103"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="104"/><span>Is gníomh gan chéill do-ghnídhidh sibh, Gaedhil, díbh</span>
<lb n="105"/><span>féin an tráth sin</span>
<lb n="106"/><span>A bheith pronnadh bhur gcíos air chaoin na dtéud agus d'a</span>
<lb n="107"/><span>spréidheadh air lucht dántaidh.</span></p>
<lb n="108"/>
<lb n="109"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="110"/><span>Gidh nach fiú píghinn leat caoin na dtéud no réidhteach</span>
<lb n="111"/><span>dántaidh,</span>
<lb n="112"/><span>Do thigidís cléir ó thír ó chéile a léigheadh na páise.</span></p>
<lb n="113"/>
<lb n="114"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="115"/><span>Gníomh eile gan chéill bheith maoidheadh bhur gcléir</span>
<lb n="116"/><span>air léigheadh na páise</span>
<lb n="117"/><span>Budh bhinne liom "prayers" do mhíniughadh i mBéurla</span>
<lb n="118"/><span>as Bíobla Gallta.</span></p>
<lb n="119"/>
<lb n="120"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="121"/><span>Is iongnamh sin 's gurab iad ar gcléir-inne a gheillios</span>
<lb n="122"/><span>don bPápa</span>
<lb n="123"/><span>'S go dtiubhradh siad bráigh as piantaidh daora a</span>
<lb n="124"/><span>léim go Parrthas.</span>
<lb n="125"/></p>
</div>
<pb n="39"/>
<div><lb n="126"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="127"/><span>Goidé'n Scrioptúir ann ar léigh tú a léithid sin de rádhmhuill</span>
<lb n="128"/><span>Nó cá h-uair a thug Críosd cumhachta do bhur gcléir</span>
<lb n="129"/><span>a bheith a méudughadh grása?</span></p>
<lb n="130"/>
<lb n="131"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="132"/><span>Annsa chúigeadh caibideal ag Naomh Séam, ma léigh</span>
<lb n="133"/><span>tu san áit sin,</span>
<lb n="134"/><span>Gheobhaidh tú ann sgríobhtha, guidhe na cléire a's óla</span>
<lb n="135"/><span>roimh an mbás ann.</span></p>
<lb n="136"/>
<lb n="137"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="138"/><span>Cá fios duit-sa sin a's nach bhfuil agat léis air</span>
<lb n="139"/><span>léighionn nó átharradh</span>
<lb n="140"/><span>'S go mbíonn tú go cinnte ag innsigh bréug a's go</span>
<lb n="141"/><span>n-éisdeann cách leat.</span></p>
<lb n="142"/>
<lb n="143"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="144"/><span>Gidh nach léur damh líne a léigheadh a mBíobla Gallta</span>
<lb n="145"/><span>Tuigim an Ghaedhilig a's guidhe na cléire, 's</span>
<lb n="146"/><span>do-ghnídhim gnáthas de.</span></p>
<lb n="147"/>
<lb n="148"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="149"/><span>An uair nach gcreidionn tú fíor nó bréug uaim,</span>
<lb n="150"/><span>bí mar 'tá tú</span>
<lb n="151"/><span>Nó téigh mar a bhfuil Gaodhail a n-Íochtar Éireann,</span>
<lb n="152"/><span>as fan 'do sclábhuighe.</span></p>
<lb n="153"/>
<lb n="154"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="155"/><span>Sibhse, air éigin, an síol sin a' Bhéurla d'fáig</span>
<lb n="156"/><span>Gaodhail 'na sclábhuighe,</span>
<lb n="157"/><span>A gcíos, a spré, a maoin 'sa n-éadáil - gur libh-se</span>
<lb n="158"/><span>a thábhacht.</span></p>
<lb n="159"/>
<lb n="160"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="161"/><span>Le faobhar cloimhthe, le géur-lannaibh, 's le neart lámha</span>
<lb n="162"/><span>A bhainfeamuid cíos is maoin do Ghaodhalaibh, 's</span>
<lb n="163"/><span>geillfear do Ghalltacht.</span>
<lb n="164"/></p>
</div>
<pb n="40"/>
<div><lb n="165"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="166"/><span>Tcífidh sibh a n-Éirinn, aimsir éigin a's béidh gan atharradh;</span>
<lb n="167"/><span>Deir na naoimh 's na fíor-chléirigh go sgriosfar Gálltacht.</span></p>
<lb n="168"/>
<lb n="169"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="170"/><span>Gach uair da dtug muinn buaidh air Ghaodhalaibh,</span>
<lb n="171"/><span>bíthear a rádh sin</span>
<lb n="172"/><span>Acht béidh sibh go cinnte faoí n-ar n-géur-smacht,</span>
<lb n="173"/><span>'s cha dtig Spáinnidh.</span></p>
<lb n="174"/>
<lb n="175"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="176"/><span>b'fhada bhí puball Israel san Égipt i mbruid ag Pháró</span>
<lb n="177"/><span>Nó go dtug an t-Athair Síorrthuidh a's Maoise saor</span>
<lb n="178"/><span>iad thríd an lán-mhuir.</span></p>
<lb n="179"/>
<lb n="180"/><p><span>Cúirt:</span>
<lb n="181"/><span>Cá h-uair a rinne sinn díoghaltas air Ghaodhail mar</span>
<lb n="182"/><span>do rinne Pháró?</span>
<lb n="183"/><span>'S nar fháig sé aon-mhac míosa gan éug don tsliocht</span>
<lb n="184"/><span>sin Iacób.</span></p>
<lb n="185"/>
<lb n="186"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="187"/><span>Is faide muinne faoí smacht lucht Béarla ná Puball Aáron</span>
<lb n="188"/><span>Air feadh dhá chéud bliadhain in aois ó chéile gan</span>
<lb n="189"/><span>Riaghal chrábhaigh.</span>
<lb n="190"/></p>
</div>
<pb n="47"/>
<div><lb n="191"/><p><span>An Dara Mairgneadh.</span></p>
<lb n="192"/>
<lb n="193"/><p><span>Idir dhá thír ma chailltear mé a choidhche</span>
<lb n="194"/><span>Ó'n Chabraigh go taobh Dhún-léire,</span>
<lb n="195"/><span>Tiocfaidh Bartamon Fuighit, seabhac bharraidh na laoch</span>
<lb n="196"/><span>Le corradh agus trí mhíle tréan-fhear.</span></p>
</div>
<pb n="48"/>
<div><lb n="197"/><p><span>Ann sa talamh, ma bhíom-sa seachtmhain nó mí</span>
<lb n="198"/><span>Tóigfidh an macnaidh so aríst as an chré mé</span>
<lb n="199"/><span>Béidh mar ealta 'na scaoith ag dul faoí chorp an fhir chaoich</span>
<lb n="200"/><span>Nó go n-aodhlachthar aige gaol Uí Néill mé.</span></p>
<lb n="201"/>
<lb n="202"/><p><span>Dá n-aodhlachthaoi uaibh-se an uair sin an sean-dall</span>
<lb n="203"/><span>A bhí stuacach, cainnteach, cróin-bhuidhe,</span>
<lb n="204"/><span>Mar a bhfuil Brían suailceach, a chuallaigh 'sa chlann mhac</span>
<lb n="205"/><span>A bhí múirneach grinn le comharsainn</span>
<lb n="206"/><span>Air bhur ndul suas díbh a luaidhtear a n-annsacht</span>
<lb n="207"/><span>A thóigbheail bhur seamsain fóghmhair</span>
<lb n="208"/><span>Tugaidh sibh-se cuairt air m'uaigh 'san am sin</span>
<lb n="209"/><span>Agus gabhaidh bhur manabhas Dómhnaigh.</span></p>
<lb n="210"/>
<lb n="211"/><p><span>Tá an abhainn-seo a triall ó goineadh an Fear Ríadhach</span>
<lb n="212"/><span>Le Cúchulainn faoi phiantaí gach dócamhuil</span>
<lb n="213"/><span>Is tá an sruth seo síar le h-imeall na sliabh</span>
<lb n="214"/><span>'Sé mo chumhaidh-sa, a mbliadna, an teóraint.</span>
<lb n="215"/><span>Uch! m'anam-sa ag Día, a's choidhche feasda faoí n-A riaghail</span>
<lb n="216"/><span>'S mo cholann faoí phiantaí i gcomhnuidhe</span>
<lb n="217"/><span>Tagaidh agus iarraigidh cuideadh 'chur ann m'aodhlachadh</span>
<lb n="218"/><span>Go Roilig na n-Iarlaidh air lóisdin.</span>
<lb n="219"/></p>
</div>
<pb n="49"/>
<div><lb n="220"/><p><span>Tá tuilte na Bóinne teacht chugainn 'na sroithte</span>
<lb n="221"/><span>Agus bheirfidh an Rígh glórmhar bás duinn</span>
<lb n="222"/><span>Gheobhaidh sibh m'iomchur air chróchar, agus cuideadh ann</span>
<lb n="223"/><span>mo thórraidh</span>
<lb n="224"/><span>Ó Sheabhac bharraidh chródha an bháire.</span>
<lb n="225"/><span>Tcídhfidh sibh na slóighte teacht 'mo choinne-sa, dar ndóigh,</span>
<lb n="226"/><span>Go n-iomcharaidh siad cual do mo chnámha</span>
<lb n="227"/><span>'S go dtóighfidh mé mo lóisdin in aice Néill óig</span>
<lb n="228"/><span>'S béidh Ruaidhrigh 's a chóir-bhean láimh liom.</span></p>
<lb n="229"/>
<lb n="230"/><p><span>Bhéarfaidh me an chuairt seo suas thríd annsacht</span>
<lb n="231"/><span>Go bruach deas sgiamhach na Bóinne</span>
<lb n="232"/><span>Mar a bhfuil na buachaillidhe a shuathfadh gan fhallsacht,</span>
<lb n="233"/><span>Tuataidh bhur dteannfachais pónair.</span>
<lb n="234"/><span>Tabhair na mílte beannacht uaim-se mar bhfuil slóighte</span>
<lb n="235"/><span>na h-annsacht'.</span>
<lb n="236"/><span>A d'fuasglochadh an Dall as a dhócamhal</span>
<lb n="237"/><span>Mar bhfuil fuil Néill air uaisle fá bhailte Theamhrach thuas</span>
<lb n="238"/><span>A fuair buaidhe air bhanntracht na Fodla.</span></p>
<lb n="239"/>
<lb n="240"/><p><span>Suas a's anuas béidh mo chuairt fhéin feasta</span>
<lb n="241"/><span>Ó buaileadh bhur measg mé, a chomharsainn,</span>
<lb n="242"/><span>Ó cuireadh ann san uaigh mo chuallaidh a dtaisgidh</span>
<lb n="243"/><span>Tá mo chroidhe bocht loiscthe leonta.</span></p>
</div>
<pb n="50"/>
<div><lb n="244"/><p><span>Ag osnaidh gach uair air uaigh mo ghaisgídh</span>
<lb n="245"/><span>A's nach truagh libh mé feasta a chomharsainn,</span>
<lb n="246"/><span>A dtuirse faoí ghruaim ó fuair mé 'n deasgaidh,</span>
<lb n="247"/><span>'S tá Ruaidhrigh air m'easbhuigh a gcomhnuidhe.</span></p>
<lb n="248"/>
<lb n="249"/><p><span>Tá mé lag claoidhte caithte ag an aois,</span>
<lb n="250"/><span>Agus fearanntaigh mo chroidhe 'stoigh brónach</span>
<lb n="251"/><span>Gé gur chaith mé fá aoibh seal tamaill ann bhur dtír</span>
<lb n="252"/><span>Le gach duine ud da'r mhian leis mo chómhradh.</span>
<lb n="253"/><span>Mo cháirde gur h-aodhlachadh a bhfeartaibh uaim thíos</span>
<lb n="254"/><span>Faoí leacaibh le taobh na Bóinne,</span>
<lb n="255"/><span>A's tá mé gan mhaoin a's gan charaid ann sa tír</span>
<lb n="256"/><span>Acht cuidigheadh gach aon don chómharsain.</span>
<lb n="257"/></p>
</div>
<pb n="69"/>
<div><lb n="258"/><p><span>Sgannradh an Daill.</span></p>
<lb n="259"/>
<lb n="260"/><p><span>A dhaoine, nach truagh libh mé 'mo thruall bocht ag éagcaoin,</span>
<lb n="261"/><span>Ta mé 'nocht fuigh ghruaim 's gan m'fhuasgailt ag áonneach</span>
<lb n="262"/><span>Fá na hocht ngeinidh dhéag do bhí me a chúdach</span>
<lb n="263"/><span>Gur fúaideadh go léir iad ó'n gcréatur gan súile.</span></p>
<lb n="264"/>
<lb n="265"/><p><span>Gé bé neach a rinnidh mo dhíoghbháil, nó chuir na daoine</span>
<lb n="266"/><span>le chéile</span>
<lb n="267"/><span>Nó shalaigh Lios-Caomhan, Dia dílis na dhiaigh air;</span>
<lb n="268"/><span>Mallacht na naomh air, 's lom-díoghbháil a chéille air</span>
<lb n="269"/><span>Go n-aidmheochaidh sé na gníomhartha-sa a bhfíoghnaise</span>
<lb n="270"/><span>fhearaibh Éirionn.</span></p>
<lb n="271"/>
<lb n="272"/><p><span>Gé bé d'fhuadaigh mo stór uaim, no mo lón a gcuinne</span>
<lb n="273"/><span>an tsamhraidh,</span>
<lb n="274"/><span>Go mbudh bliadhain fhada faoí bhrón é, 'sé deórfaid</span>
<lb n="275"/><span>le h-amhgar,</span>
<lb n="276"/><span>An námhuid go raibh 'sa tóir air, idir bóirthidh a's</span>
<lb n="277"/><span>gleanntáin</span>
<lb n="278"/><span>Gan fhurtacht gan fhoirint 'sgo ndóitear gach ball de.</span>
<lb n="279"/></p>
</div>
<pb n="70"/>
<div><lb n="280"/><p><span>Ce bé d'fhuadaigh mo spré uaim, 's gan léurs ann mo shúile</span>
<lb n="281"/><span>Cuiriom cách 'sa "Ratreat" 'siad a réiteach mo chúrsaidh;</span>
<lb n="282"/><span>An Trionóid a's an Mhaighdion le chéile go dtugaidh cúl dó,</span>
<lb n="283"/><span>An t-Iúdas bradach breugach, scrios a's léun air a dhúblaigh.</span></p>
<lb n="284"/>
<lb n="285"/><p><span>Cé bé d'fáig anocht gan bhíadh me 'smé i bpíanaid go cinnte</span>
<lb n="286"/><span>'S nach bhféadaim a dhol da iarraidh gan síapach a bheith</span>
<lb n="287"/><span>ann mo cheann-sa</span>
<lb n="288"/><span>Ce bé d'fáig anocht faoi chían me, cuiriom Dia in a</span>
<lb n="289"/><span>dhiaigh go cinnte</span>
<lb n="290"/><span>'S nar fháigidh sé an bhliadhain so go n-imtheochaidh a</span>
<lb n="291"/><span>chiall uath 'sa chuimhne.</span></p>
<lb n="292"/>
<lb n="293"/><p><span>Cuiriom leis sgrios agus amhgar Pálsaidh 'gus múchadh,</span>
<lb n="294"/><span>Air a chroidhe ann a chliabh sgallta d'fáig an dall bocht</span>
<lb n="295"/><span>gan súile,</span>
<lb n="296"/><span>An éiric a chlampair a rinnidh an fealltóir go tútach</span>
<lb n="297"/><span>Go dtagaidh Iúdas d'a cheannsughadh 's d'a phleancáil</span>
<lb n="298"/><span>le suístigh.</span></p>
<lb n="299"/>
<lb n="300"/><p><span>Lá an bhreitheamhnais béidh na slóighte ag Ríogh an</span>
<lb n="301"/><span>Dómhnaigh d'a gcunntas</span>
<lb n="302"/><span>Is cídfigh tú Mac na hÓighe ag roinnt glóir' air a mhuinntir;</span>
<lb n="303"/><span>Béidh tú do dheóraidhe 's béidh tóir ag na hAingle ort;</span>
<lb n="304"/><span>Cha leigionn siad d'a gcóir thú, as lón bocht an Daill leat.</span>
<lb n="305"/></p>
</div>
<pb n="72"/>
<div><lb n="306"/><p><span>A Chaoin Róis.</span></p>
<lb n="307"/>
<lb n="308"/><p><span>A Chaoin Róis</span>
<lb n="309"/><span>'Sé d'aon phóg</span>
<lb n="310"/><span>A d'fág pian mhór</span>
<lb n="311"/><span>Agus creapaill ann mo chlíabh</span>
<lb n="312"/><span>'S gurab é d'aon ró-shearc</span>
<lb n="313"/><span>Is buan beó-lag</span>
<lb n="314"/><span>Gach aon óigfhear</span>
<lb n="315"/><span>Da'r thathuig tú riamh.</span>
<lb n="316"/><span>Is baoghal dóibh</span>
<lb n="317"/><span>A dhul faoí 'na fhód</span>
<lb n="318"/><span>Muna bhfuighid fóirinth</span>
<lb n="319"/><span>Ó ainnir na gciabh</span>
<lb n="320"/><span>'S béidh naoí sgór díobh</span>
<lb n="321"/><span>A gcaol-chómhraidh</span>
<lb n="322"/><span>Agus trí tórsaidh</span>
<lb n="323"/><span>Dhul bealach Áth' Cliath.</span>
<lb n="324"/></p>
</div>
<pb n="73"/>
<div><lb n="325"/><p><span>Ta sgaoith chuachach</span>
<lb n="326"/><span>Mar líon na dhualaibh</span>
<lb n="327"/><span>De'n dlaoith is uaisle</span>
<lb n="328"/><span>Da'r fhas thríd cheann</span>
<lb n="329"/><span>Air níghin an ghruagaidh</span>
<lb n="330"/><span>D'fhág claoidhte buairthidh mé</span>
<lb n="331"/><span>'S gan faoiseadh uaire agam</span>
<lb n="332"/><span>D'á grádh acht tinn.</span>
<lb n="333"/><span>Má's do dhíobhail uaisle</span>
<lb n="334"/><span>Nach bhfuighinn mo luath léithi</span>
<lb n="335"/><span>A Dhia! nach bhfuair mé í</span>
<lb n="336"/><span>Bheith dailteach liom;</span>
<lb n="337"/><span>Muna bhfuigh' mé fuascailt</span>
<lb n="338"/><span>Ó níghin a stuaim-mhnaoí</span>
<lb n="339"/><span>Béidh cíos air m' uaigh</span>
<lb n="340"/><span>Gan spas 'san chill.</span></p>
<lb n="341"/>
<lb n="342"/><p><span>A ghrís ghrinn</span>
<lb n="343"/><span>D'fág pian cinn</span>
<lb n="344"/><span>Ann gach aon bhrainnse</span>
<lb n="345"/><span>De'n aicmidh go léir</span>
<lb n="346"/><span>Go bhfuil na trí tuilte</span>
<lb n="347"/><span>De na naoí Nuinnsiúin</span>
<lb n="348"/><span>Agus braon millseacht'</span>
<lb n="349"/><span>D'fhuil cheart Uí Néill</span>
<lb n="350"/><span>Ann do shaoith cheannsuigh,</span>
<lb n="351"/><span>Do shíol prionnsaidh</span>
<lb n="352"/><span>Go mór-chuimseach</span>
<lb n="353"/><span>A borradh ó fhréamh,</span>
<lb n="354"/><span>'S da bhfuighfeadh m' inntinn</span>
<lb n="355"/><span>Gach nídh dá'r mhían liom</span>
<lb n="356"/><span>'S tú chuirfinn go Teamhair</span>
<lb n="357"/><span>A phlúir gach scéimh.</span>
<lb n="358"/></p>
</div>
<pb n="74"/>
<div><lb n="359"/><p><span>A ainnir múinte</span>
<lb n="360"/><span>Nach luidheann smúid ort</span>
<lb n="361"/><span>Acht mar bhíos Lúna</span>
<lb n="362"/><span>Ameasg a cuid reult</span>
<lb n="363"/><span>'S go bhfuil gach dlaoigh úr-chasta,</span>
<lb n="364"/><span>Air lí an driúict leat</span>
<lb n="365"/><span>Agus naoí n-úrfhuilt</span>
<lb n="366"/><span>Ann gach alt le méin.</span>
<lb n="367"/><span>Ma's críoch damhsa</span>
<lb n="368"/><span>Gach nídh adubhras</span>
<lb n="369"/><span>Is gníomh díthmhúinte</span>
<lb n="370"/><span>Don té shamhlochadh gur bréug,</span>
<lb n="371"/><span>'S gurab é críoch úghdair</span>
<lb n="372"/><span>Na dtrí gcúigeadh</span>
<lb n="373"/><span>Gur síol dúthchais</span>
<lb n="374"/><span>Treise bheith le Gaodhail.</span>
<lb n="375"/></p>
</div>
<pb n="78"/>
<div><lb n="376"/><p><span>Bzzzzz1695c 17D</span>
<lb n="377"/><span>Clann Chlement Bhéilghrinn.</span></p>
<lb n="378"/>
<lb n="379"/><p><span>Atá ceathrar éachtach de sgoith na dtréunfhear,</span>
<lb n="380"/><span>Siúd Brían an chéad-fhear de'n aicme, an leomhan,</span>
<lb n="381"/><span>A's Roibeart réimeamhuil ar gealladh an séun dó,</span>
<lb n="382"/><span>Le toil Mhic Dé, nach mbíonn air easfaidh óir.</span>
<lb n="383"/><span>An Caiptín Éadhmonn a chleacht na réugain</span>
<lb n="384"/><span>'S fuair rabhradh léighinn ós cionn ghaisgidh an tslóigh,</span>
<lb n="385"/><span>Dá dteagadh an méid sin a chosnadh Gaedhealtacht'</span>
<lb n="386"/><span>Budh tapaidh tréitheach na 'naice Sheóin.</span>
<lb n="387"/></p>
</div>
<pb n="79"/>
<div><lb n="388"/><p><span>Tá ceathrar óg-mhac ag Clement eolmhar,</span>
<lb n="389"/><span>Ag neartughadh cródhacht' in aice 'n rígh,</span>
<lb n="390"/><span>Nar fhán faoí fhoirneart a dtalamh Fódla</span>
<lb n="391"/><span>Tá faoí smacht gan socamhal go h-athtuirsígh'.</span>
<lb n="392"/><span>Is iomda órd a's bean faoí shról</span>
<lb n="393"/><span>Atá ag guidhe leó theacht arís</span>
<lb n="394"/><span>Le neart na slóighte 's gach fear 'na Chóirnéal</span>
<lb n="395"/><span>Chum an bhaile bóchna a chleacht na laoch.</span></p>
<lb n="396"/>
<lb n="397"/><p><span>Tá na curaidh buadh-neartmhair 'na gcinn ar shluaightibh,</span>
<lb n="398"/><span>De aicme chruaidh-mheasta Mhílidh 'n áigh,</span>
<lb n="399"/><span>De'n chineal uachtarach ar ghnáth bheith buadhach</span>
<lb n="400"/><span>A gcathaibh cruadhlann a gCríochaib Fáil</span>
<lb n="401"/><span>Brian an Buacach, mac Chlement uasail</span>
<lb n="402"/><span>Nach ngabhadh duais ó lucht ceaptha Gaedheal</span>
<lb n="403"/><span>Acht thug a ruaig uainn soir, mo thruaighe!</span>
<lb n="404"/><span>Gan aon 'na chuainne a bheith 'na dhéidh.</span></p>
<lb n="405"/>
<lb n="406"/><p><span>An Caiptín Éudhmonn a scabadh séuda</span>
<lb n="407"/><span>A gCúige Laighean mar badh dual d'a ghaol,</span>
<lb n="408"/><span>An seabhach féadhmach a chuaidh as Éirinn</span>
<lb n="409"/><span>Ag árdughadh céimeann gan ceasnadh baoghail.</span>
<lb n="410"/><span>Tá loingeas gléusta faoí bhratachaibh dhaora</span>
<lb n="411"/><span>A's ógáin thréuna ag umhlughadh dó,</span>
<lb n="412"/><span>As caogad spéirbhean a ghlacfadh mar raedhín é</span>
<lb n="413"/><span>Seach gach tréunfhear air thalamh beo.</span>
<lb n="414"/></p>
</div>
<pb n="80"/>
<div><lb n="415"/><p><span>Mo Roibeart bán deas na gcuachann fáingheach,</span>
<lb n="416"/><span>An t-óigfhear áluinn rug buaidh gach réim,</span>
<lb n="417"/><span>An curadh ághamhuil nar chrom don Ghalltacht</span>
<lb n="418"/><span>Acht ghluais thar sáile ag árdughadh céim'.</span>
<lb n="419"/><span>Go dtigeadh an lá sin a mbéidh basa 'náirde</span>
<lb n="420"/><span>A's seinm cláirseach fá Dhómhnach-Mór</span>
<lb n="421"/><span>Ag cur feara fáilte roimh mo pháiste</span>
<lb n="422"/><span>A's fíon na Spáinne 'ga scabadh 's beóir!</span></p>
<lb n="423"/>
<lb n="424"/><p><span>Tá'n marcach stéudmhar sin, Seón na féile,</span>
<lb n="425"/><span>'Na Chóirnéal éuchtach le taobh an rígh,</span>
<lb n="426"/><span>Tá iomad séud air a bhrollach ghléigeal</span>
<lb n="427"/><span>Noch do thuill a éifeacht a's é 'gcóigcrích.</span>
<lb n="428"/><span>Má's dual aon fhaoiseadh ó ghlasaibh daora</span>
<lb n="429"/><span>Do'n chineal Ghaedhealach fá dheóigh arís</span>
<lb n="430"/><span>Béidh an ceathrar tréun-churadh, clann Chlement Bhéilghrinn</span>
<lb n="431"/><span>Ag gabháil géille ó Ghallaibh 'stír.</span></p>
<lb n="432"/>
<lb n="433"/><p/>
</div>
<pb n="82"/>
<div><lb n="434"/><p><span>Bzzzzz1900 19</span>
<lb n="435"/><span>CzzzzzFil.B</span></p>
<lb n="436"/>
<lb n="437"/><p><span>Bríghid Nic Dhómhnaill.</span></p>
<lb n="438"/>
<lb n="439"/><p><span>A Bhríghid óg na gciabh, do chuimrighe air Dhia,</span>
<lb n="440"/><span>Réidhtigh damh an bealach a's na leig mé i bpían;</span>
<lb n="441"/><span>Nó rachaidh mé fó'n tsliabh mar gcomhnuigheann an fiadh,</span>
<lb n="442"/><span>Ag déanamh leannduibh leis na gleanntaí mar's leat</span>
<lb n="443"/><span>a chaill mé mo chiall.</span></p>
<lb n="444"/>
<lb n="445"/><p><span>Tá grádh agam air mhnaoí acht chráidh sí mo chroidhe,</span>
<lb n="446"/><span>Is binne liom naoí n-uaire i ná'n chuach air an chraoibh,</span>
<lb n="447"/><span>Nó ná londubh an bhéil bhuidhe, ná'n cheirseach le n-a thaoibh,</span>
<lb n="448"/><span>Sí an smóilin binn breugach a ghéur-loit mo chroidhe.</span></p>
<lb n="449"/>
<lb n="450"/><p><span>Shiubhal mé go leór acht cha shiubhlaim níos mó,</span>
<lb n="451"/><span>Ó Cháirlinn go Droichead a's go geaftaí 'n Toighe Mhóir</span>
<lb n="452"/><span>Acht siubhalfhaidh mé 'n ród leis an chailin bheag óg</span>
<lb n="453"/><span>A dheanfas an t-aran 's bhearfas damhsa póg.</span></p>
<lb n="454"/>
<lb n="455"/><p><span>Cha phósaim go deóigh bean síoda nó sróill,</span>
<lb n="456"/><span>Búclaí geala airgid agus fáinní buidhe óir;</span>
<lb n="457"/><span>Chan leóbhtha 'tá mo dhóigh acht leat-sa, a mhíle stór,</span>
<lb n="458"/><span>Siúr don Iarla Antruim agus plannda an Pháil Mhóir.</span>
<lb n="459"/></p>
</div>
<pb n="83"/>
<div><lb n="460"/><p><span>Bzzzzz1733ob 18L</span>
<lb n="461"/><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="462"/><span>Beartamhain A'l Chraoibh.</span></p>
<lb n="463"/>
<lb n="464"/><p><span>Sásta nach mbíom go dtráchtfaidh me aríst</span>
<lb n="465"/><span>Air mo sgáine deas coin-bhuachaill,</span>
<lb n="466"/><span>An spárnaidh ud do bhí mar Pháiris mhac Phrí</span>
<lb n="467"/><span>A thug báinríoghan ó'n Rígh búadhach.</span>
<lb n="468"/><span>Tá do mháthair ag caoí, a's do dheirbhshuir 'na luighe</span>
<lb n="469"/><span>A's d'athair air shlíghe bhuartha</span>
<lb n="470"/><span>Fá Bheartaigh geal úr a bheith d'a shíneadh anns an úir</span>
<lb n="471"/><span>A gCillanaigh 's gan dúil le'n éirigh.</span></p>
<lb n="472"/>
<lb n="473"/><p><span>Níl bláth deas nó duilleabhar fá na haltaibh gan mhilleadh</span>
<lb n="474"/><span>"Bhálnuts" nó crannaibh úbhlaidh</span>
<lb n="475"/><span>Fiú'n íasc a bhí san linn nar éug le do linn,</span>
<lb n="476"/><span>Atá éanlaith na coilleadh ag cruaidh-ghol;</span>
<lb n="477"/><span>Is fíor é go deimhin nac mbréugnuighthear an chinneamhuin,</span>
<lb n="478"/><span>Ann sa cré go mbéidh sinn curtha dúnta</span>
<lb n="479"/><span>Béidh mé féin ann mar dhuine, mo thrí mhíle buile,</span>
<lb n="480"/><span>'Sa Mhuire nach truagh ár gcúrsaidhe.</span></p>
<lb n="481"/>
<lb n="482"/><p><span>Nach cuimhneach leat mar bhí Beartaidh A'l Chraoibh</span>
<lb n="483"/><span>'Na thréanfhear i dtús óige,</span>
<lb n="484"/><span>Agus óigmhná na críche ag éagcaoin d'a dhíth</span>
<lb n="485"/><span>Ó Chréamhaoin go bruach Bóinne.</span></p>
</div>
<pb n="84"/>
<div><lb n="486"/><p><span>Dá bhfuighinn mar gift ó'n Rí cead glaodhadh air gan sgíth,</span>
<lb n="487"/><span>Mar Lasarus do dheanfainn beó é,</span>
<lb n="488"/><span>Acht a chladhaire atá do luighe, go das nach néirgheann</span>
<lb n="489"/><span>tú do shuidhe.</span>
<lb n="490"/><span>As MacCuarta ag deanamh ceóil duit.</span></p>
<lb n="491"/>
<lb n="492"/><p><span>Tá lán do dhaoine uaisle chois na hAnaidh so thúas</span>
<lb n="493"/><span>A bheirfeadh beatha-uisge dúinn mar luach saothair;</span>
<lb n="494"/><span>Spéiseamhail budh dual do Shéumas MhacCuarta</span>
<lb n="495"/><span>An file ceart suairc saoitheamhail.</span>
<lb n="496"/><span>Cha ghoireann siad, na cuacha, i gCillanaidh le gruaim</span>
<lb n="497"/><span>Ó fáigead ann sa tuamba sínte é,</span>
<lb n="498"/><span>Cha dtig, a's cha dual, a's chan fheicthear go lá'n luain</span>
<lb n="499"/><span>Beartaidh air a chuairt míosa.</span></p>
<lb n="500"/>
<lb n="501"/><p><span>Óganaigh ó Lúghmhaighe! choidhche bheirim duit-sa an cliú</span>
<lb n="502"/><span>Feasta go mbudh thú an sparnaidh;</span>
<lb n="503"/><span>'Sgur minic do dhúil go Cillin-a'-chúil.</span>
<lb n="504"/><span>Mar a bhí Maghnus an laoch laidir.</span>
<lb n="505"/><span>Tá an ghealach faoí smúid, 'san ghrian a gculaith chúmhaidh</span>
<lb n="506"/><span>A's Eclipse air Lúna tarruingte</span>
<lb n="507"/><span>Ó chuaidh sé san úir, mo Bheartaidh geal úr</span>
<lb n="508"/><span>A choidhche feasta, níl dúil fághail air.</span></p>
<lb n="509"/>
<lb n="510"/><p><span>A gCillanaigh, mo bhrón, sínte tá an leóghan</span>
<lb n="511"/><span>'Sé thóigfeadh gach tuirse díomsa;</span>
<lb n="512"/><span>Rún croidhe ghach óigmhná is milse póg</span>
<lb n="513"/><span>Do phlannda de'n bpor braoilleán.</span></p>
</div>
<pb n="85"/>
<div><lb n="514"/><p><span>Réir mar léightear ann sa Bhíobla, is na hAbstail go fíor,</span>
<lb n="515"/><span>A's na h-eaglais, air an tsaoghal seo is truagh sinn,</span>
<lb n="516"/><span>Clann Éabha béidh arís o'n chré seo seal 'na suidhe</span>
<lb n="517"/><span>Tráth shéidfeas Micheál an buabhal.</span></p>
<lb n="518"/>
<lb n="519"/><p><span>An Luinnsigheach Státamhail</span></p>
<lb n="520"/>
<lb n="521"/><p><span>Sé mo léun géur a's m'amhgar gan Éire thart go h-iomlán</span>
<lb n="522"/><span>Ag géilleadh don Luinnsigheach mar státa:</span>
<lb n="523"/><span>Dá mbéadh, niorbh eagal liom bheith ngéibhionn faoí anró,</span>
<lb n="524"/><span>Bhéinn m'Agent gan mhoill air an áit-seo.</span>
<lb n="525"/><span>Gheobhainn léighse is fód sealbha air na mílte acra talaimh</span>
<lb n="526"/><span>Ó Shléibhte Dhúndealgan go Cáirlinn</span>
<lb n="527"/><span>'S aige Droichead a chois fairrge cead meadair agus sealga</span>
<lb n="528"/><span>Agus aer air choillte bréag' fásaigh.</span>
<lb n="529"/></p>
</div>
<pb n="86"/>
<div><lb n="530"/><p><span>Tá stuaim agus inntleacht ins an Ghruagach nar innsigh mé,</span>
<lb n="531"/><span>'Sis luaimneach mar sheinnfeadh sé air théadaibh,</span>
<lb n="532"/><span>Níl Joiner nó Millwright, ó Éirne go h-Aontruim</span>
<lb n="533"/><span>Nach mbuailfeadh sé dall air an mhéid sin.</span>
<lb n="534"/><span>Dheanfadh se bád a's luing a rachadh amach air thuinn,</span>
<lb n="535"/><span>Bhearfadh slán iad gan chontabhairt go hÉirinn</span>
<lb n="536"/><span>'San tráth bhíodh sé ann goidé'n fáth damh bheith ag cainnt air,</span>
<lb n="537"/><span>Badh á ailleacán cuimseach na maighdean.</span></p>
<lb n="538"/>
<lb n="539"/><p><span>Thig rabhairt ann san gheimhreadh air iasg anns na linnte</span>
<lb n="540"/><span>Ag triall air an Luinnsigheach ó'n Éirne,</span>
<lb n="541"/><span>Agus eunlaith na gcoillte go béilbhinn thart timchioll</span>
<lb n="542"/><span>Ag deanamh pléisiúir dó in aimsir gach féile;</span>
<lb n="543"/><span>Go leor do lucht striongán dá mbudh eól uaim a n-innsigh,</span>
<lb n="544"/><span>A deanamh eolais go cinnte air a théaghlach</span>
<lb n="545"/><span>'S gurb é a phócaidh bhearfadh cunntas air mhorán d'a n-dearbhuighim,</span>
<lb n="546"/><span>Is tá ór-chiste aige pronntóir na seuda.</span></p>
<lb n="547"/>
<lb n="548"/><p><span>Is go deóigh nach ndeanaim dearmad do Bhríghid óg na ndearg-</span>
<lb n="549"/><span>ghruaidh,</span>
<lb n="550"/><span>A caoin-leaca leanabaidh' dá réir sin,</span>
<lb n="551"/><span>'S gur míne ná'n Cambric gach dlaoith chasta chuirlinneach</span>
<lb n="552"/><span>Síos mar a n-Eomra léithe spréighte.</span>
<lb n="553"/><span>Tá caol-chum seang aicí, 'sa caol-mhalaidhe gann'</span>
<lb n="554"/><span>Beul tanaidh mall-fhoclach céillidhe</span>
<lb n="555"/><span>'Sa céadfaidh uilig da roinn mar glégheal-shneachta gheimhridh,</span>
<lb n="556"/><span>'Sa brághaid mar an eala air an Éirne.</span>
<lb n="557"/></p>
</div>
<pb n="89"/>
<div><lb n="558"/><p><span>Agalladh idir Shéumas Mac Chuarta agus Chaisleán na Glasdromainn.</span></p>
<lb n="559"/>
<lb n="560"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="561"/><span>A shean-chloch uasal goidé an súan-sa air dháimh do</span>
<lb n="562"/><span>thíre</span>
<lb n="563"/><span>Nach air ghoir fúadhachus fá do bhrat uachtar, sgáth do</span>
<lb n="564"/><span>dhídean.</span>
<lb n="565"/><span>Caisleán:</span>
<lb n="566"/><span>Tá mo lucht trúaighe sínte a t-túambaibh, mo ádhbhar</span>
<lb n="567"/><span>caointe</span>
<lb n="568"/><span>A choisgfeadh m' fhuacht 's do chuingbheadh súbhailce</span>
<lb n="569"/><span>a lár mo bhruighne.</span>
<lb n="570"/><span>MacCuarta:</span>
<lb n="571"/><span>Cá'r ghabh na cúacha, bhéidheadh dá lúasgadh ó lámhaibh</span>
<lb n="572"/><span>laochraidh</span>
<lb n="573"/><span>Nach ndeanfadh súaimhneas, gan a bheith súas a ndáil</span>
<lb n="574"/><span>an fhíona.</span>
<lb n="575"/><span>Caisleán:</span>
<lb n="576"/><span>D'imthigh m'uaisle ameasg na slúagh go Párrthas</span>
<lb n="577"/><span>naomhtha</span>
<lb n="578"/><span>Ag a mbéidheadh cúacha a's coirnn dá ruagadh, gáir</span>
<lb n="579"/><span>gan íota.</span></p>
</div>
<pb n="90"/>
<div><lb n="580"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="581"/><span>A Chaisleáin úagnídh, an tusa rinne uabhar, cathair</span>
<lb n="582"/><span>na Traoidhthe</span>
<lb n="583"/><span>Fá'r baineadh núas do cheann 's gan fuagra d'fhághail</span>
<lb n="584"/><span>do thíortha.</span>
<lb n="585"/><span>Caisleán:</span>
<lb n="586"/><span>Cailleadh mo chuainne a's theastaigh úaim mo ghárda</span>
<lb n="587"/><span>Ríoguin</span>
<lb n="588"/><span>Ag a mbíodh cruadh-ghol, fá mo bhrat úachtar, do</span>
<lb n="589"/><span>fhághail fám' íochtar.</span>
<lb n="590"/><span>MacCuarta:</span>
<lb n="591"/><span>A shean-chloch shúathnaidh, fá a mbíodh slúaighte, ag</span>
<lb n="592"/><span>airmhéad cíosa</span>
<lb n="593"/><span>Cia hiad a lucht fúatha le'r baineadh an uair sin,</span>
<lb n="594"/><span>an sgath sin díotsa.</span>
<lb n="595"/><span>Caisleán:</span>
<lb n="596"/><span>Cuid de mo thúairgnibh catha da ccnuasfaidh</span>
<lb n="597"/><span>d'fhearaibh mo ghaolta</span>
<lb n="598"/><span>Do nocht mo ghuaille a n-aimsir fúaicht chum mearbhdáil</span>
<lb n="599"/><span>máoine.</span>
<lb n="600"/><span>MacCuarta:</span>
<lb n="601"/><span>Cía haca do uaisle na h-Eamhna ó thuaith nó Teamhra</span>
<lb n="602"/><span>taobhghil?</span>
<lb n="603"/><span>Ainmníghidh uait, cia'n dream lé'r luaidheadh an</span>
<lb n="604"/><span>argain chéadna.</span>
<lb n="605"/><span>Caisleán:</span>
<lb n="606"/><span>An fear a chóir m'fhúasgailt 's nach ar thuill m'uaisle,</span>
<lb n="607"/><span>fearg na díombaidh</span>
<lb n="608"/><span>'S nach measaim go luaidhfeadh an tseilbh ó air ghlúais</span>
<lb n="609"/><span>sé ceilg na díth dhomh.</span>
<lb n="610"/><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="611"/><span>Caisleán:</span>
<lb n="612"/><span>Acht is beag a díth agus a dúath agus an dochar domhsa féin</span>
<lb n="613"/><span>an argain chéadna agus an t-imdheargadh dheighionach sin</span>
<lb n="614"/><span>a fuair mo choluinn chláoidhte chaithte, a ndeireadh</span></p>
</div>
<pb n="91"/>
<div><lb n="615"/><p><span>m'aoise agus m'aimsire d'fhoillsiughadh agus do ainmniughadh</span>
<lb n="616"/><span>daoibhse; tá na liacht tar agus tarcuisne dá'r fhulaing</span>
<lb n="617"/><span>mesi ó lá Sir Heanruidh Uí Néill agus a mhac Toirdhealbhach,</span>
<lb n="618"/><span>mhac Sir Éanruidh mhic Fheidhlime Ruaidh mhic Áirt mhic</span>
<lb n="619"/><span>Aodh' mhic Éoghain, Mhic Néill óig, mhic Néill mhóir,</span>
<lb n="620"/><span>mhic Aodh' mhic Dhomhnaill, mhic Bhriain-Chatha-an-Dúin</span>
<lb n="621"/><span>le'r tóigeadh mise go fada fionn-aolta, ó ghríanan</span>
<lb n="622"/><span>go grinneal na talmhan.  Ché hiomdha éachtranaidh agus</span>
<lb n="623"/><span>allmhuireadh a chodail fuigh mo dhíon agus fuigh mo dhíonsgath-sa</span>
<lb n="624"/><span>ó'n amsin, gus an t-amsa, níor lúadh agus níor lámh</span>
<lb n="625"/><span>aon díobh sin mo tholladh ná mo thraothadh, nó go</span>
<lb n="626"/><span>dtainic bráinnsi do shaor-chlannaibh na fíneamhna, ó'r</span>
<lb n="627"/><span>fhás mo ríoghraidh-si féin, mar atá Pádruic Ó Murchadha,</span>
<lb n="628"/><span>duine úasal áirthigh atá air shliocht Bheirnn Mhic Fearghail,</span>
<lb n="629"/><span>mhic Máola-dúin mhic Máola Fríthridh, mhic Aodha</span>
<lb n="630"/><span>Úiriodhnach, mhic Dhómhnaill Ilchealgaigh mhic Mhuirceartigh</span>
<lb n="631"/><span>mhic Mhuireadhaigh, mhic Eoghuin mhic Néill-Naói-ngialladh</span>
<lb n="632"/><span>gur thuargain agus gur thrasgair go lár agus go lán-talmhain</span>
<lb n="633"/><span>'mo bhladhaibh beaga, béal-sgaoilte mesi chum méadughadh</span>
<lb n="634"/><span>máoine agus mionairgit dó fhéin ann san am fá bhfuair</span>
<lb n="635"/><span>sé mesi mo bhainntreabhaidh anbhfann éitreórach, gan</span>
<lb n="636"/><span>chloinn, gan chéile, gan chléir, gan chonach, gan ríoghraidh</span>
<lb n="637"/><span>nó rígh-mhná do mo dhídean, gan úaisle, nó árd-oireacht</span>
<lb n="638"/><span>do mo chosnamh, gan mhaicnidh gan bhandáil do mo</span>
<lb n="639"/><span>mheidhreadh, gan chíos, gan chíontíre gan chuirm ná</span>
<lb n="640"/><span>chómhál dá chaitheadh le sleasaibh mo bhrúighne mar do </span>
<lb n="641"/><span>bhí anallód, gan aóis chiúil, oirfide ná ealaidhne, do</span>
<lb n="642"/><span>mo chealgadh, gan ollamhuin ná saóith le sír-sheanchas do</span>
<lb n="643"/><span>mo ghríseadh, ná do mo shíor-mholadh; gan aon d'fhearaibh</span>
<lb n="644"/><span>an domhain do mo shábháil ná do mo thárrtháil:</span></p>
<lb n="645"/>
<lb n="646"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="647"/><span>Níl tárrtháil damh, ná fúasgailt, trúagh mo dhíoghal sa!</span>
<lb n="648"/><span>Ag so an bás a teacht am chlúasa, buan 'mo luigh-sa!</span>
<lb n="649"/></p>
</div>
<pb n="92"/>
<div><lb n="650"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="651"/><span>Cá'r ghabh na gárrtha a bhíodh fá bhúaidh, le sluaigh do</span>
<lb n="652"/><span>bhruighne?</span>
<lb n="653"/><span>Nó an maireann na gárdaigh a chuirfeadh uait, le</span>
<lb n="654"/><span>lúach an fhíona?</span></p>
<lb n="655"/>
<lb n="656"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="657"/><span>Féuch! a ccnámha, atáid, mo-nuair! na ccúala</span>
<lb n="658"/><span>críona</span>
<lb n="659"/><span>Fir na dtáinte, do bheireadh duais air dhúain do</span>
<lb n="660"/><span>dhráoithibh.</span></p>
<lb n="661"/>
<lb n="662"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="663"/><span>A Chaisleáin áluinn, gídh táir búairthe, grúama,</span>
<lb n="664"/><span>cláoidhte,</span>
<lb n="665"/><span>Is iomdha ár lé'r fanadh suas thú, ag gabháil na gáoithe?</span></p>
<lb n="666"/>
<lb n="667"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="668"/><span>Dá maireadh a láthair, mo mhaith, mo uaisle, mór-shliocht</span>
<lb n="669"/><span>Aodh-sa</span>
<lb n="670"/><span>Budh mhairg lámh, le leagfaidhe 'nuas, de mo ghúaille</span>
<lb n="671"/><span>an t-aol-sa.</span></p>
<lb n="672"/>
<lb n="673"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="674"/><span>Éighthe sáraigh, do ghnídh tú úait air úaisle ríoghraidh</span>
<lb n="675"/><span>Tar éis a mbáis sa mbasgadh 'núaigh go luain gan éiríghe.</span></p>
<lb n="676"/>
<lb n="677"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="678"/><span>Sé sin a fáth fa nguiliom a n-úaigneas, crúacha cáointe!</span>
<lb n="679"/><span>Gan neach air fághail anois, dá 'r n-uaisle, a n-guais</span>
<lb n="680"/><span>mo sgaoilte.</span></p>
<lb n="681"/>
<lb n="682"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="683"/><span>A Chaisleáin áird, dá ccluinfídhe h-úaill-ghol, uair,</span>
<lb n="684"/><span>do b'iongnadh</span></p>
</div>
<pb n="93"/>
<div><lb n="685"/><p><span>B'iomdha gárrtha, bosa ag bualadh agus rosg ag líonadh.</span></p>
<lb n="686"/>
<lb n="687"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="688"/><span>Gé táimse ársaidhe 's go bhfuil mo bhrúacha anúas</span>
<lb n="689"/><span>dá spíonadh</span>
<lb n="690"/><span>Acht muna b'é bás shliocht Fheidhlime Rúaidh, budh</span>
<lb n="691"/><span>bhúan mo shaoghal-sa.</span></p>
<lb n="692"/>
<lb n="693"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="694"/><span>Gídh táir sgáinte 's go bhfuil do ghúaille crúaidhe críonadh</span>
<lb n="695"/><span>Bhí tú lá gan easbhfuigh slúagh a's do ghrúaidhe air</span>
<lb n="696"/><span>n-áolughadh.</span></p>
<lb n="697"/>
<lb n="698"/><p><span>CzzzzzPrós</span>
<lb n="699"/><span>Ní shé fionnáolughadh do ghrúaidhe, ná áille do</span>
<lb n="700"/><span>ghealchuirp do thráothughadh nó do theannughadh, is cas</span>
<lb n="701"/><span>dócamhuil ná doilghíosa, doláis na dubhróin, tuirse</span>
<lb n="702"/><span>na trom-ghola, éagnaidh ná árd-osnaidh do úaisle, do</span>
<lb n="703"/><span>mhaicne ná do bhanndala, do chródhacht do mharcshlúaigh,</span>
<lb n="704"/><span>ná do mhór-oireacht, mur atáid treibh uasal oireadha</span>
<lb n="705"/><span>Oilliolla mhic Eóghain mhic Néill Naoí-Ghiallaidh, dá</span>
<lb n="706"/><span>ngoirthear Muintir Choinne; agus cuid eile de do chraobhaibh</span>
<lb n="707"/><span>choimhneasa cineail féin air lorg tShéaghain Uí Néill</span>
<lb n="708"/><span>da ngoirthear díobhtha Clann tSéaghain; géaga fíor-leathna</span>
<lb n="709"/><span>fíneamhna de do chrannaibh; mar an ccéadna,</span>
<lb n="710"/><span>sliocht Árdghuil Mhóir Mhic Mhathghamhna da n-ainmníghthear</span>
<lb n="711"/><span>úatha clann Árdghail, is iad so na trí dronga</span>
<lb n="712"/><span>díana dasachtach, do-éadrana, a bhíodh ag cungnamh</span>
<lb n="713"/><span>agus ag coimhdheachta an úir-thimchioll do ríoghraidh ann</span>
<lb n="714"/><span>gach conair inna ngabhaidís, dá nanacol air inghream</span>
<lb n="715"/><span>agus air an fhórlan éachtranaidh, gach neach a mhaireas dá</span>
<lb n="716"/><span>n-íarsma ná dá níadhanaibh so atáid a rosg ag ró-shileadh</span>
<lb n="717"/><span>agus a mbosa ag basg-bhúaladh, agus a ccroidhe créachtach</span>
<lb n="718"/><span>cróbhlíontach ag caoineadh do ríoghraidh-sa agus do ríoghmhná</span>
<lb n="719"/><span>nach maireann.  Agus ag caoineadh mar a d'imthigh</span></p>
</div>
<pb n="94"/>
<div><lb n="720"/><p><span>a neart agus a ccúl-dhídean uatha féin agus nach dtig leo</span>
<lb n="721"/><span>furtacht ná fóirighinn a thabhairt duitse ó lámhaibh na</span>
<lb n="722"/><span>ndaoí neamhcharthannach atá ag do bhriseadh agus ag do</span>
<lb n="723"/><span>bhúan-réubadh; níor cheist leó mur an ccéadna do</span>
<lb n="724"/><span>theasgadh ná do thóirneamh le Turcaigh ná le Tiaránaigh</span>
<lb n="725"/><span>as an Aifrica Aisia, ná America acht bráinnse do</span>
<lb n="726"/><span>sháor-chrannaibh tórrthamhla tuinneamhla na Teamhrach</span>
<lb n="727"/><span>féin a bheith ag do dhibirt agus ag do dhíthcheannadh ann</span>
<lb n="728"/><span>san am a bhfúaradar cúmhachta ós do cheann agus lámh a</span>
<lb n="729"/><span>n-úachtair.</span></p>
<lb n="730"/>
<lb n="731"/><p><span>CzzzzzFil.</span>
<lb n="732"/><span>MacCuarta:</span>
<lb n="733"/><span>Lámh an úachtar a bpáirt na núadh-Ghall is ortsa</span>
<lb n="734"/><span>díoghaladh,</span>
<lb n="735"/><span>Báidh na húaisle a d'fhág do ghúaille is olc do</span>
<lb n="736"/><span>ríomhadh.</span></p>
<lb n="737"/>
<lb n="738"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="739"/><span>Is iomdha cúaine theastaigh uaim budh teasgaidh</span>
<lb n="740"/><span>tíortha,</span>
<lb n="741"/><span>A bhriseadh sluaighte sa chreachadh buailte a n-geall</span>
<lb n="742"/><span>mo sgaoilte.</span></p>
<lb n="743"/>
<lb n="744"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="745"/><span>Muna tteasdúighionn uait acht sliocht Cholla Úais</span>
<lb n="746"/><span>ón cceann sin shíos díot</span>
<lb n="747"/><span>Clann Dómhnaill úasail ainmnigh' shúathnaidh, mheanmnaigh</span>
<lb n="748"/><span>Mhílidh.</span></p>
<lb n="749"/>
<lb n="750"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="751"/><span>Rígh Óirthíor úaim, budh léor a chrúas ann aimsir</span>
<lb n="752"/><span>bráoine</span>
<lb n="753"/><span>Mo leóghan úasal, mo chrann búadha, mo chornn</span>
<lb n="754"/><span>fíona.</span>
<lb n="755"/></p>
</div>
<pb n="95"/>
<div><lb n="756"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="757"/><span>Comharsainn uait, gan comháirmhadh súas, bhí ccómhair</span>
<lb n="758"/><span>do ríoghraidh</span>
<lb n="759"/><span>Is budh leo an bhúaidh ó Bhóinn anúas go bórd</span>
<lb n="760"/><span>Easchraoibhe.</span></p>
<lb n="761"/>
<lb n="762"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="763"/><span>Mac Mhathghamhna úaim Maguidhir na ccúach, mo lón,</span>
<lb n="764"/><span>mo láochraigh,</span>
<lb n="765"/><span>Budh leo an bhúaidh, ó bhórd Uí Rúairc go teoraint</span>
<lb n="766"/><span>Maoile.</span></p>
<lb n="767"/>
<lb n="768"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="769"/><span>Budh teann do ghúaille a n-am na ruaga, sean shliocht</span>
<lb n="770"/><span>Íre</span>
<lb n="771"/><span>Ansacht bhúan na ndrong sna ndrúadh thug geall</span>
<lb n="772"/><span>gach tíre.</span></p>
<lb n="773"/>
<lb n="774"/><p><span>Caisleán:</span>
<lb n="775"/><span>Rígh Easa-Ruadh a fúair cómharthadh búaidh ó'r bpátrún</span>
<lb n="776"/><span>náomhtha,</span>
<lb n="777"/><span>Ó Dochartaidh úaim, Mac Suibhne na tTúagh a's</span>
<lb n="778"/><span>Clann Uí Báoilte.</span></p>
<lb n="779"/>
<lb n="780"/><p><span>MacCuarta:</span>
<lb n="781"/><span>Ó Raghallaigh, Ó Ruairc na Breifne uait, a's Ó Cathain</span>
<lb n="782"/><span>an fhíona,</span>
<lb n="783"/><span>A's Ó Donnghaile an tslúaigh budh tonnghail a tuargain</span>
<lb n="784"/><span>lann le bíothbhaidh.</span>
<lb n="785"/></p>
</div>
<pb n="98"/>
<div><lb n="786"/><p><span>Ceithre Ráithche na Bliadna.</span></p>
<lb n="787"/>
<lb n="788"/><p><span>Tá an Fóghmhar d'ar dtréigbheál, cúl feasta le féile,</span>
<lb n="789"/><span>'S gan orrainn a chasbháil acht fearthainne 's fuacht,</span>
<lb n="790"/><span>'San Gheimhreadh maol féithleach ag teacht chugainn 'na dhéidh sin,</span>
<lb n="791"/><span>Sé lomas na géaga a's gníonn sé an raithneach ruadh.</span>
<lb n="792"/><span>Chualaidh mé aréir iad 's mo dhá chluais ag éisteacht,</span>
<lb n="793"/><span>Ceithre ráithche na bliadna 's iad in iomrascál chruaidh;</span>
<lb n="794"/><span>Bhí ómáid a's caithréim le tabhairt don té b'fhéile,</span>
<lb n="795"/><span>Acht chan umhlochadh éinne an giofta 'thabhairt uaidh.</span></p>
<lb n="796"/>
<lb n="797"/><p><span>An Geimhreadh:</span>
<lb n="798"/><span>Ars' an Geimhreadh go teann leis an Earrach go fann</span>
<lb n="799"/><span>"Is tú an searganach seang a lomas ga'n nídh,</span>
<lb n="800"/><span>'S nach bhfuil tréith-lag nó fann air an tír seo gan roinn</span>
<lb n="801"/><span>Nach gceasnuigheann an fheall atá 'gceart-lár do chroidhe.</span>
<lb n="802"/><span>Lucht plúphtha agus consinsiúin, cuireann a' Mhárt 'na</span>
<lb n="803"/><span>cille iad.</span>
<lb n="804"/><span>'San t-eallach a bhíonns lag-ghlórthach, feannann sí iad;</span>
<lb n="805"/><span>'Sa chreachtóir nach teann thú 's gan ded' éachta le</span>
<lb n="806"/><span>h-ársuighe</span>
<lb n="807"/><span>Acht an cré a bhíonns tú a theanntodh, 's ag síor-char a'</span>
<lb n="808"/><span>tsíl."</span>
<lb n="809"/></p>
</div>
<pb n="99"/>
<div><lb n="810"/><p><span>An Samhradh</span>
<lb n="811"/><span>ag labhairt leis an Earrach:</span>
<lb n="812"/><span>Má's tú a chuireas in am, chan tú a chaithrigheas an plannda,</span>
<lb n="813"/><span>Bheir bláth air chrainn-ubhla nó meas air an chraoibh;</span>
<lb n="814"/><span>Toradh na talamhna a líonas an t-arbhar</span>
<lb n="815"/><span>Bheir cná air na coilltibh nó a'n dadadh mar ghním.</span>
<lb n="816"/><span>Bíonn dealradh na gréine ga'n lá in mo éadan,</span>
<lb n="817"/><span>An lile, an samharclann 'san rós in mo ghruaidh;</span>
<lb n="818"/><span>'S gur i mbarraí mo ghéaga bhíonns fárus ag éanlaith,</span>
<lb n="819"/><span>'S le mo linn a thig féar agus bainne chuig na buaibh.</span></p>
<lb n="820"/>
<lb n="821"/><p><span>Freagra an Earraigh:</span>
<lb n="822"/><span>Nach cumasach stráic'l thusa air an bhláth sin,</span>
<lb n="823"/><span>A sheargas gan spás 'gus a imthigheas le gaoith;;</span>
<lb n="824"/><span>'S 'a mbéadh ocras air chách cha dteanfadh sé sásamh</span>
<lb n="825"/><span>Pósaidh de'n bhláth a chur chuca 'n-áit bídh.</span>
<lb n="826"/><span>Do sholá'r le ráithche cha bheathochadh sé páisde</span>
<lb n="827"/><span>A' mur' n-íosad sé crág de'n bhiolar nó'n fhraoch</span>
<lb n="828"/><span>A's feasta, na trácht air a'n ómáid 'fhághail</span>
<lb n="829"/><span>Agus peicidh na sráide go bhfágann tú daor.</span></p>
<lb n="830"/>
<lb n="831"/><p><span>An Geimhreadh:</span>
<lb n="832"/><span>Arsa'n Geimhreadh go h-acfuinn: "Mise 's féile d'a</span>
<lb n="833"/><span>bhfacthas,</span>
<lb n="834"/><span>Is liomsa an ómáid agus umhlaigidh 'n-am;</span>
<lb n="835"/><span>A dtearn sibh do thacar le bliadhain a's do sholá'r</span>
<lb n="836"/><span>Le féile 's le fairs'neacht go scapfainn gan mhoill.</span></p>
</div>
<pb n="100"/>
<div><lb n="837"/><p><span>Cha bhím-sa, mar an Earrach, ag ithe neanntóg nó</span>
<lb n="838"/><span>preasaigh,</span>
<lb n="839"/><span>Fear daoirse na bpeicidh 'dtig scairt air ga'n am.</span>
<lb n="840"/><span>Fear faobhrach ag leagan thig i dtír de na measaibh,</span>
<lb n="841"/><span>Ag ithe sméar agus min-ghreadain 's gach ailp d'á</span>
<lb n="842"/><span>bhfuil ann.</span></p>
<lb n="843"/>
<lb n="844"/><p><span>An t-Earrach:</span>
<lb n="845"/><span>A chraosaire bhréagaigh a bhfuil lasair in d'éadan</span>
<lb n="846"/><span>Le feannadh, le céasadh, le fearthainne 's le fuacht</span>
<lb n="847"/><span>'S tú mhasluigheas gach éinne dá bhfuil ins an tír seo</span>
<lb n="848"/><span>'Gus air áilne na gréine go gcuirfeá droch-shnuadh.</span>
<lb n="849"/><span>Chan umhluighim go h-éag le mur ngaisge 's chan éistim</span>
<lb n="850"/><span>'S mé saothróir an tsaoghail-seo, 'sa chuireas go luath</span>
<lb n="851"/><span>Chan fheil sé faói'n ghréin air bhocht mo léithid fhéin ag</span>
<lb n="852"/><span>teacht</span>
<lb n="853"/><span>'S gur i mbarraí mo ghéaga a cluintear an chuach.</span></p>
<lb n="854"/>
<lb n="855"/><p><span>An Fóghmhar:</span>
<lb n="856"/><span>Molaim do ghach aon agaibh umhlughadh damh fhéin,</span>
<lb n="857"/><span>Sé mo urradh-sa is féile 'sis fearamhla gníomh;</span>
<lb n="858"/><span>'S mé abuigheas gach aon rud dá dtig ins na réaguin,</span>
<lb n="859"/><span>A bhaineas 'na dhéidh sin, 'sa chruinnigheas go dian.</span>
<lb n="860"/><span>'Mur mbeath' uilig go léir, ibh! is agam atá'n réidhteach</span>
<lb n="861"/><span>Mur sábáil de'n chreachtóir a leigeas le gaoith,</span>
<lb n="862"/><span>Is mé ocaróir an t-saoghail, in mo chiste tá an saidhbhreas,</span>
<lb n="863"/><span>Ómáid chan fhéadaim a thabhairt a choidhch'.</span>
<lb n="864"/></p>
</div>
<pb n="101"/>
<div><lb n="865"/><p><span>An File:</span>
<lb n="866"/><span>Tá an t-Earrach ag saothrughadh 's ag síor-chur an t-síl,</span>
<lb n="867"/><span>Agus síleann sé fhéin gurab aige tá'n bhuaidh;</span>
<lb n="868"/><span>An Samhradh, mar a gcéadna, ag cathrughadh 'sa líonadh,</span>
<lb n="869"/><span>'S an Fóghmhar go faobhrach ag leagan le luas.</span>
<lb n="870"/><span>Tá an Geimhreadh lom craosach ag scabadh 's ag scaoileadh,</span>
<lb n="871"/><span>'S gur i gceart-lár a chroidhe 'stoigh a thigeas an fuacht;</span>
<lb n="872"/><span>'Siúd ceist ar gach aon dá gcualaidh mo sgéal:</span>
<lb n="873"/><span>Ceathrar i mbruighin 's ca h-aca thug buaidh?</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Amhráin Shéamais Mhic Cuarta

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Amhráin Shéamais Mhic Cuarta

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
