Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Tiomna Nuadh ár dTighearna agus ár Slánuightheora Íosa Críost</title><author><name type="main">Uilleam Ó Domhnaill</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L080</note>
                         <note type="L">1</note>
                         <note type="B">1602</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>L080</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>Tiomna Nuadh ár dTighearna agus ár Slánuightheora Íosa Críost</title><author>Uilleam Ó Domhnaill</author><imprint><publisher>B.Á.C.: Uilliam Uiséir</publisher><date>1602</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="0"/></p>
</div>
<pb n="Mt"/>
<div><lb n="1"/><p/>
</div>
<pb n="Mt1:1"/>
<div><lb n="2"/><p><span>Leabhar geinealuigh Iósa Criosd mhic Daibhí, mhic Abraham.</span>
<lb n="3"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:2"/>
<div><lb n="4"/><p><span>Do ghein Abraham Isaac. Agus do ghein Isaac Iacob. Agus do</span>
<lb n="5"/><span>ghein Iacob Iudas agus a dhearbhráithreacha.</span>
<lb n="6"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:3"/>
<div><lb n="7"/><p><span>Agus do ghein Iudas Phares agus Sarah ó Thamar. Agus do</span>
<lb n="8"/><span>ghein Phares Esrom. Agus do ghein Esrom Aram.</span>
<lb n="9"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:4"/>
<div><lb n="10"/><p><span>Agus do ghein Aram Aminadab. Agus do ghein Aminadab Naasson.</span>
<lb n="11"/><span>Agus do ghein Naasson Salmon.</span>
<lb n="12"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:5"/>
<div><lb n="13"/><p><span>Agus do ghein Salmon Boos ó Rachab. Agus do ghein Boos Obed</span>
<lb n="14"/><span>ó Ruth. Agus do ghein Obed Iesse.</span>
<lb n="15"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:6"/>
<div><lb n="16"/><p><span>Agus do ghein Iesse Dáví an Rí. Agus do ghein Dáví an Rí</span>
<lb n="17"/><span>Solomon ón mnaoi dobhí ag Urias.</span>
<lb n="18"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:7"/>
<div><lb n="19"/><p><span>Agus do ghein Solomon Roboam. Agus do ghein Roboam Abia. Agus</span>
<lb n="20"/><span>do ghein Abia Asa.</span>
<lb n="21"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:8"/>
<div><lb n="22"/><p><span>Agus do ghein Asa Iosaphat. Agus do ghein Iosaphat Ioram. Agus do</span>
<lb n="23"/><span>ghein Ioram Osias.</span>
<lb n="24"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:9"/>
<div><lb n="25"/><p><span>Agus do ghein Osias Ioatham. Agus do ghein Ioatham Achas. Agus</span>
<lb n="26"/><span>do ghein Achas Esekias.</span>
<lb n="27"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:10"/>
<div><lb n="28"/><p><span>Agus do ghein Esekias Manasses. Agus do ghein Manasses Amon.</span>
<lb n="29"/><span>Agus do ghein Amon Iosias.</span>
<lb n="30"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:11"/>
<div><lb n="31"/><p><span>Agus do ghein Iosias Iechonias agus a dhearbhráithreacha ag bruid</span>
<lb n="32"/><span>na Babilone.</span>
<lb n="33"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:12"/>
<div><lb n="34"/><p><span>Agus tar éis bhruide na Babilone do ghein Iechónias Salathiel,</span>
<lb n="35"/><span>do ghein Salathiel Sorobabel.</span>
<lb n="36"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:13"/>
<div><lb n="37"/><p><span>Agus do ghein Sorobabel Abiud. Agus do ghein Abiud Eliakim.</span>
<lb n="38"/><span>Agus do ghein Eliakim Azor.</span>
<lb n="39"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:14"/>
<div><lb n="40"/><p><span>Agus do ghein Azor Sadoc. Agus do ghein Sadoc Achím. Agus do</span>
<lb n="41"/><span>ghein Achím Eliud.</span>
<lb n="42"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:15"/>
<div><lb n="43"/><p><span>Agus do ghein Eliud Eleazar. Agus do ghein Eleazar Matthan. Agus</span>
<lb n="44"/><span>do ghein Matthan Iacob.</span>
<lb n="45"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:16"/>
<div><lb n="46"/><p><span>Agus do ghein Iacob Ioseph fear Mhuire as ar geineadh Íosa, dá</span>
<lb n="47"/><span>ngoirthear Críosd.</span>
<lb n="48"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:17"/>
<div><lb n="49"/><p><span>Uime sin anuile gheinealach ó Abraham gu Dáuí is ceithre</span>
<lb n="50"/><span>geinealuigh dhég íad: agus ó Dhauí go bruid na Babilone ceithre</span>
<lb n="51"/><span>gluíne dég: agus ó bhruid na Babilone gu Críosd, ceithre glúine dég.</span>
<lb n="52"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:18"/>
<div><lb n="53"/><p><span>Agus is mar so dobhí geineamhuin Iósa Críosd, óir tar éis</span>
<lb n="54"/><span>daingin do thabhairt eidir a mháthair Muire agus Ioseph, níis taosga na</span>
<lb n="55"/><span>thángadur a ngar a cheíle frioth torrach í ón Spioruid Naomh.</span>
<lb n="56"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:19"/>
<div><lb n="57"/><p><span>Ach dar mbeith do Ioseph a fear na dhuine chomhthrum, agus nar</span>
<lb n="58"/><span>aíll leis isimpláir do dhenamh dhi, do budh mian ris a cur uadha gós</span>
<lb n="59"/><span>íseall.</span>
<lb n="60"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:20"/>
<div><lb n="61"/><p><span>Agus ag smuaintiughadh na neithise dhó, féch do fhoillsigh aingeal an</span>
<lb n="62"/><span>Tighearna é féin dó anaislinn, ag rádha, a Ioseph mhic Dábhí ná</span>
<lb n="63"/><span>bíoth egla ort do bhen féin Muire do ghabhail chughad, óir an ní atá</span>
<lb n="64"/><span>arna gheineamhuin innte, is ón Spiorad Naomh é.</span>
<lb n="65"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:21"/>
<div><lb n="66"/><p><span>Agus béruidh sí mac, agus dobheruidh tú Íosa dainm air, óir</span>
<lb n="67"/><span>slanochadh se a fpubal féin óna bpecuighibh.</span>
<lb n="68"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:22"/>
<div><lb n="69"/><p><span>Agus dorinnedh so uile dochum gu gcoimhlíonfuighthe an ní adubhairt</span>
<lb n="70"/><span>an Tigherna thríd an bfáidh, ag rádha,</span>
<lb n="71"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:23"/>
<div><lb n="72"/><p><span>Tabhair dodhaire, bíaidh maiden torrach agus béruidh sí mac,</span>
<lb n="73"/><span>agus dobhéruidh tú Emmanúel dainm air (Is ionann sin ré rádha, arna</span>
<lb n="74"/><span>mhiniughadh,  Dia maille rinn.)</span>
<lb n="75"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:24"/>
<div><lb n="76"/><p><span>Agus ar musgladh do Ioseph as a chodladh, dorinne sé mar do aithin</span>
<lb n="77"/><span>aingeal an Tigherna dhe, agus do ghabh sé chuige a bhen.</span>
<lb n="78"/></p>
</div>
<pb n="Mt1:25"/>
<div><lb n="79"/><p><span>Agus níor aithin sé í nó gu rug sí a céudmhac agus tug sé Iósa</span>
<lb n="80"/><span>dainm air.</span></p>
<lb n="81"/>
<lb n="82"/><p><span><L Mt2.></span>
<lb n="83"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:1"/>
<div><lb n="84"/><p><span>Agus an tan dorugadh Iósa a mBethleem atá a  nIúdea a</span>
<lb n="85"/><span>laithibh Iorúaith an rí, féuch tangadar Draoithe ónaird thoir go</span>
<lb n="86"/><span>Hiarusalem.</span>
<lb n="87"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:2"/>
<div><lb n="88"/><p><span>Ag rádha, ga háit ina bfuil an Rí úd na nIúduigheadh atá arna</span>
<lb n="89"/><span>bhreith? óir dochunncamairne a réalta ann sanaird tshoir, agus tangamar</span>
<lb n="90"/><span>dá onórughadh.</span>
<lb n="91"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:3"/>
<div><lb n="92"/><p><span>Achd an tráth dochúaláidh an rí Iorúaith sin, dobhí sé arna</span>
<lb n="93"/><span>bhúaidhredh, agus Iárusaleim uile maille ris.</span>
<lb n="94"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:4"/>
<div><lb n="95"/><p><span>Agus ar gcruinniughadh úachdarán na sagart uile dho, agus</span>
<lb n="96"/><span>scríobuidhegh an fphubail, do fhíafruigh sé dhíobh, cía anáit anna</span>
<lb n="97"/><span>mbérthaoi Críosd.</span>
<lb n="98"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:5"/>
<div><lb n="99"/><p><span>Agus adubhradarsan ris a mBeithleem atá a Niudea, óir is</span>
<lb n="100"/><span>mar so atá sé arna sgríobhadh ag an bfáigh:</span>
<lb n="101"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:6"/>
<div><lb n="102"/><p><span>Agus tusa a Bheithleem talamh Iúda, ní tú is lugha eidir</span>
<lb n="103"/><span>dhiúicidhibh Iúda: óir is asad tiocfas an diuíce bhethóchas mo</span>
<lb n="104"/><span>fpubal Israel.</span>
<lb n="105"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:7"/>
<div><lb n="106"/><p><span>Agus annsin do ghoir Iorúaith na dráoithe gós íseal chuige, agus do</span>
<lb n="107"/><span>fhíafruigh sé dhíobh gu roighér cia anaimsear ionar foillsigheadh an</span>
<lb n="108"/><span>réllta dhóibh.</span>
<lb n="109"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:8"/>
<div><lb n="110"/><p><span>Agus aga gcur don Bheithleem dhó, adubhairt sé, imdhigh agus iárruigh</span>
<lb n="111"/><span>an naoidhe gu dithcheallach agus tar éis a fhadhála dhaoíbh, innisigh</span>
<lb n="112"/><span>dhamhsa é, dochum go rachainnsi féin agus go dtiobhruinn onóir dhó.</span>
<lb n="113"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:9"/>
<div><lb n="114"/><p><span>Agus ar gcluinsin an ríogh dhóibh, do imthighedar: agus féch, an rélta</span>
<lb n="115"/><span>dochunncadar ann sanaird tshoir, dochuáidh sé rompa nó gu dtainic sé agus</span>
<lb n="116"/><span>gur chomhnuigh sé ós cionn anionuid ann a raibhe an náoidenán.</span>
<lb n="117"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:10"/>
<div><lb n="118"/><p><span>Agus ar bfhaicsin an rélta dhóibh, do ghabh gairdechus romhór iád.</span>
<lb n="119"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:11"/>
<div><lb n="120"/><p><span>Agus ar ndul asdech don tigh dhóibh fúaradar an naoidhe a bfochair a</span>
<lb n="121"/><span>mhathar Muire: agus arna leigean air a ngluinibh dhóibh, do onóruighedar</span>
<lb n="122"/><span>é, agus ar nosgladh a gcisdegh dhóibh tugadar tioghluicthe dhó iodhon ór,</span>
<lb n="123"/><span>agus túis, agus mirr.</span>
<lb n="124"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:12"/>
<div><lb n="125"/><p><span>Agus ar bhfadhail teguisg ó Dhía anaisling dhóibh gan filledh</span>
<lb n="126"/><span>dochum Iorúaith, do iompuidhedar a slighe eile da dtír féin.</span>
<lb n="127"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:13"/>
<div><lb n="128"/><p><span>Agus ar nimthechd air a nais dóibh, féach do toibhreadh aingeal an</span>
<lb n="129"/><span>Tighearna a mbrionglóid do Ioséph, ag rádha, eirigh agus gabh</span>
<lb n="130"/><span>an náoidhenán agus a mháthair chugad, agus teith donÉigipt: agus bí</span>
<lb n="131"/><span>annsin nó gu labhruidh mheise riot óir iárrfuidh Iorúaith an náoidhe</span>
<lb n="132"/><span>dochum a mhillte.</span>
<lb n="133"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:14"/>
<div><lb n="134"/><p><span>Agus ar néirghe dhósan do ghabh sé an náoidhe chuige agus a</span>
<lb n="135"/><span>mháthair ann sanoidhche, agus do imthigh sé donÉigipt.</span>
<lb n="136"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:15"/>
<div><lb n="137"/><p><span>Agus dobhí se annsin gu bás Ioruaith: dochum go gcoimhlíonfuighthi</span>
<lb n="138"/><span>an ní adubhairt an Tigherna leis an bhfáigh, adeir, do ghoir mé ma</span>
<lb n="139"/><span>mhac féin as anÉigipt.</span>
<lb n="140"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:16"/>
<div><lb n="141"/><p><span>Annsin, an tan dochunnaic Ioruaith gu ndernadar na dráoithe</span>
<lb n="142"/><span>fonómhad fáoi, do las sé lé feirg: agus ar gcur luchda dichennta úadha,</span>
<lb n="143"/><span>do mharbh sé a raibhe do léanbaibh fer a mBethleem agus ann a tórannaibh</span>
<lb n="144"/><span>uile ó aois a dhá mblíadhan nó fáoi, do réir na haimsire do fhoghluim sé go</span>
<lb n="145"/><span>dithcheallach ó na dráoithibh.</span>
<lb n="146"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:17"/>
<div><lb n="147"/><p><span>Is annsin do coimhliónadh an ní adubhairt Ieremias an fáigh, adeir,</span>
<lb n="148"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:18"/>
<div><lb n="149"/><p><span>Dochlos guth a Ráma, cáoi, agus gul, agus uállfurtach romhór,</span>
<lb n="150"/><span>Rachel ag caoínedh a cloinne, agus níorbháil lé sólás do léigean</span>
<lb n="151"/><span>chuice, tré nach rabhadar na mbeathaidh.</span>
<lb n="152"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:19"/>
<div><lb n="153"/><p><span>Agus an tan fúair Iorúaith bás, féuch do toibhridheadh aingeall an</span>
<lb n="154"/><span>Tigherna a mbrínglóid do Ioséph ann sanÉigipt,</span>
<lb n="155"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:20"/>
<div><lb n="156"/><p><span>Ag rádha, eirigh, gabh chugad an lenabh agus a mhathair, agus imthigh</span>
<lb n="157"/><span>gu talamh Iósraél, óir fúaradar an dream dobhí ag iáiruidh anma an</span>
<lb n="158"/><span>leinibh, bás.</span>
<lb n="159"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:21"/>
<div><lb n="160"/><p><span>Agus do éirigh seisen, agus do ghabh sé an lenabh agus a mháthair</span>
<lb n="161"/><span>chuige agus táinic sé gu talamh Iosrael.</span>
<lb n="162"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:22"/>
<div><lb n="163"/><p><span>Agus an tan dochúaluidh sé Archelaus do bheith na rí a nIúdea</span>
<lb n="164"/><span>anionadh Iorúaith a athar, dobhí egla air dhul innte: achd</span>
<lb n="165"/><span>chena ar bfagháil teguisg ó Dhía dhó a mbrionglóid dó iompuidh sé gu</span>
<lb n="166"/><span>críochaibh na Galile.</span>
<lb n="167"/></p>
</div>
<pb n="Mt2:23"/>
<div><lb n="168"/><p><span>Agus an tan táinic sé annsin, do chomhnuigh sé sa gcathair dá</span>
<lb n="169"/><span>ngoirther Nasaréth, dochum go gcomhlíonfuidhthe an ní adubhradh ris na</span>
<lb n="170"/><span>Fáighibh, iodhon go ngoirfidhthe Nasardha dhe.</span>
<lb n="171"/></p>
</div>
<pb n="Mt3"/>
<div><lb n="172"/><p/>
</div>
<pb n="Mt3:1"/>
<div><lb n="173"/><p><span>Agus ann sna laithibh sin dobhí Eóin baisde a denamh sennmóra air</span>
<lb n="174"/><span>fásach Iúdea,</span>
<lb n="175"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:2"/>
<div><lb n="176"/><p><span>Agus ag rádha: dénuidh aithrighe, oir do dhruid ríoghachd Dé ribh.</span>
<lb n="177"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:3"/>
<div><lb n="178"/><p><span>Óir as é so an té úd air ar labhair Isaias fháigh, ag rádha, guth an</span>
<lb n="179"/><span>té eimhgheas air an bfásach, ullmhuighidh slighe an tigherna, dénuidh a</span>
<lb n="180"/><span>chasain díreach.</span>
<lb n="181"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:4"/>
<div><lb n="182"/><p><span>Agus así culuigh dobhíodh uime an Eoin sin édach do rúaidhnech</span>
<lb n="183"/><span>chámhall, agus crios lethair a dtimchell a lesruigh, agus asé do budh</span>
<lb n="184"/><span>bíadh dhó, locuste agus mil fhiáín.</span>
<lb n="185"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:5"/>
<div><lb n="186"/><p><span>Dochúaidh Iarusaléim amach chuige an tansoin, agus Iúdea uile, agus</span>
<lb n="187"/><span>luchd na talmhan atá a dtimchell Iordán uile.</span>
<lb n="188"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:6"/>
<div><lb n="189"/><p><span>Agus do ghabhadar baisdegh uadha ann Iordán ag admháil a bpecuighedh.</span>
<lb n="190"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:7"/>
<div><lb n="191"/><p><span>Agus an tan dochunnaic sé mórán do na Phairisínechaibh agus do na</span>
<lb n="192"/><span>Sadúichechaibh ag techd dochum a bhaisdigh féin, adubhairt sé ríu, a</span>
<lb n="193"/><span>shíol na naithrech neimhe cía do fhoillsigh dháoibh teithemh ón fheirg</span>
<lb n="194"/><span>atá ag techd?</span>
<lb n="195"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:8"/>
<div><lb n="196"/><p><span>Ar anadhbharsoin tabhruigh toradh bhus iomchubhuigh donaithrighe</span>
<lb n="197"/><span>uaibh.</span>
<lb n="198"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:9"/>
<div><lb n="199"/><p><span>Agus na smúainidh a rádha ionnaibh féin, atá Abraham na athair</span>
<lb n="200"/><span>aguinn: óir adeirim ribh, gurab éidir lé Dia clann do dhénamh</span>
<lb n="201"/><span>dAbrahám do na clochuibhsi.</span>
<lb n="202"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:10"/>
<div><lb n="203"/><p><span>Agus anois atá an túagh arna cur dochum fréimhe na gcrann: air</span>
<lb n="204"/><span>anadhbharsoin giodhbé crann nach iomchrann toradh maith, gerrthar é,</span>
<lb n="205"/><span>agus teilgther ann sa teinidh é.</span>
<lb n="206"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:11"/>
<div><lb n="207"/><p><span>Gu deimhin baisdimsi sibh lé huisge dochum aithrighe: achd chena</span>
<lb n="208"/><span>an té thig am dheghuidh is láidire é iona mhé, agus ní fiú mheisi a bhróga</span>
<lb n="209"/><span>diomchur: baisdfidh seisean leis an Spioraid Náomh agus lé teinigh sibh:</span>
<lb n="210"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:12"/>
<div><lb n="211"/><p><span>Agá bfuil a chríathar ann a láimh, agus glanfuidh sé urlár a</span>
<lb n="212"/><span>bhúailte: agus cruinneochaidh sé a chruithnechd anáit thaisgeadha, agus</span>
<lb n="213"/><span>loisgfidh sé an cháith lé teinigh nach eidir do mhuchadh.</span>
<lb n="214"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:13"/>
<div><lb n="215"/><p><span>Táinic Iósa an tansoin ón nGailile gu Iordán dochum Eóin, dochum</span>
<lb n="216"/><span>gu mbaisdfedh sé é.</span>
<lb n="217"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:14"/>
<div><lb n="218"/><p><span>Achd chena do thoirmeisg Eóin go gér é, ag rádha, atá a ríachdanus</span>
<lb n="219"/><span>oramsa thusa dom bhaisdeadh, agus an bfuil tusa ag techd chugamsa?</span>
<lb n="220"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:15"/>
<div><lb n="221"/><p><span>Agus do fhregair Íosa é, agus adubhairt sé ris, léig dhó anois:</span>
<lb n="222"/><span>óir is mar so is iomchubhaigh dhúinn gach uile chert do choimhlíonadh: do</span>
<lb n="223"/><span>fhuluing sé dhó an tansoin.</span>
<lb n="224"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:16"/>
<div><lb n="225"/><p><span>Agus ar mbeith arna bhaisdegh dIósa, dochuaidh sé air ball</span>
<lb n="226"/><span>súas as anuisge: Agus féch do hosgladh nemh dhó, agus dochunnaic</span>
<lb n="227"/><span>Eóin spioruid Día ag tuirrling a gcosamhlachd choluim, agus ag</span>
<lb n="228"/><span>teachd airsion.</span>
<lb n="229"/></p>
</div>
<pb n="Mt3:17"/>
<div><lb n="230"/><p><span>Agus féch guth ó nemh, ag rádha, ag so an mac grádhach úd agamsa,</span>
<lb n="231"/><span>dá bfuil mo mhórthoil.</span>
<lb n="232"/></p>
</div>
<pb n="Mt4"/>
<div><lb n="233"/><p/>
</div>
<pb n="Mt4:1"/>
<div><lb n="234"/><p><span>Andsin do threoruigh an spioruid Iósa dochum an fhásaigh, dochum gu</span>
<lb n="235"/><span>gcuirfedh an Díabhal cathughadh air.</span>
<lb n="236"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:2"/>
<div><lb n="237"/><p><span>Agus an tan do throisg sé dá fhiched lá agus dá fhiched oidhche, (do</span>
<lb n="238"/><span>ghabh) ocras é na dhíaigh sin.</span>
<lb n="239"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:3"/>
<div><lb n="240"/><p><span>Agus a teachd donabhírseoir chuige, adubhairt sé, más tusa mac</span>
<lb n="241"/><span>Dé, aithin do na clochuibhsi bheith na narán.</span>
<lb n="242"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:4"/>
<div><lb n="243"/><p><span>Achd do fhregair seisen, agus adubhairt sé, atá sé arna sgríobhadh,</span>
<lb n="244"/><span>ní lé harán amháin mhairfeas an duine, achd lé gach uile bhreithir dá dtig</span>
<lb n="245"/><span>a béul Dia.</span>
<lb n="246"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:5"/>
<div><lb n="247"/><p><span>Rug an Díabhal leis é an tansoin, don chathruigh náomhtha, agus do</span>
<lb n="248"/><span>chuir sé air bheinn an teampuill hé.</span>
<lb n="249"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:6"/>
<div><lb n="250"/><p><span>Agus adubhairt sé ris, más tú mac Dé teilg thú féin siós: óir atá</span>
<lb n="251"/><span>sé sgriobhtha, gu ttiobhruigh sé aithne dá ainglibh ad thimchell agus</span>
<lb n="252"/><span>toigebhuidh siad thú ann a lámhaibh dochum nach búailfithe do chos fá</span>
<lb n="253"/><span>chloich.</span>
<lb n="254"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:7"/>
<div><lb n="255"/><p><span>Adubhairt Iósa ris, atá arna sgríobhadh mar an gcéna, ní chuirfidh</span>
<lb n="256"/><span>tú buaidhredh ar an tigherna do Dhía féin.</span>
<lb n="257"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:8"/>
<div><lb n="258"/><p><span>Rug an Díabhal arís hé dochum sleibhe roaird, agus do fhoillsigh sé</span>
<lb n="259"/><span>dhó ríoghachda an domhain uile agus a nglóir.</span>
<lb n="260"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:9"/>
<div><lb n="261"/><p><span>Agus adubhairt sé ris, dobhéruidh mise iád so uile dhuit, má</span>
<lb n="262"/><span>shléchdann tú dhamh dom onórughadh.</span>
<lb n="263"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:10"/>
<div><lb n="264"/><p><span>Adubhairt Iósa ris an tansoin, imigh romhad a chathuightheóir: óir</span>
<lb n="265"/><span>atá sgríobhtha, onorfuidh tú an tighearna do Dhiá féin, agus is dó na</span>
<lb n="266"/><span>aonar dodhéna tú seirbhís.</span>
<lb n="267"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:11"/>
<div><lb n="268"/><p><span>Do fhágaibh an díabhal é an tansoin: agus féch, tangadar na</span>
<lb n="269"/><span>haingill agus dorinneadar friothólamh dhó.</span>
<lb n="270"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:12"/>
<div><lb n="271"/><p><span>Agus an tan dochúaluidh Iósa gur cuiredh Eoin a láimh do</span>
<lb n="272"/><span>imdhigh sé don Ghalile.</span>
<lb n="273"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:13"/>
<div><lb n="274"/><p><span>Agus ar bhfágbháil Nasarét, tainic sé do dhénamh comhnuighe go</span>
<lb n="275"/><span>Capeirnaum, dobhí cois na fairge a leithimeall Sabulón agus</span>
<lb n="276"/><span>Neiptailim.</span>
<lb n="277"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:14"/>
<div><lb n="278"/><p><span>Dochum go gcoimhlíonfuidhthe an ní adubhairt Esaias fáigh, neoch</span>
<lb n="279"/><span>adeir,</span>
<lb n="280"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:15"/>
<div><lb n="281"/><p><span>Talamh Sabulón, agus talamh Neptalim, agus a dtimchell shlighedh</span>
<lb n="282"/><span>na fairge, ar an dtáobh thall do Iórdan, Galile na gcinedhach:</span>
<lb n="283"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:16"/>
<div><lb n="284"/><p><span>An pubal dobhí na shuidhe a ndorchadas, dochunnaic sé soillsi mhór,</span>
<lb n="285"/><span>agus atá solus ar néirghe dochum na ndáoine atá na gcomhnuidhe a gcrích</span>
<lb n="286"/><span>agus a sgáile an bháis.</span>
<lb n="287"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:17"/>
<div><lb n="288"/><p><span>Uáidh sin amach do thionnsgain Iósa seanmóir do dhénamh, ag rádh,</span>
<lb n="289"/><span>dénuidh aithrighe, oír do dhruid an ríoghachd neamhdha ribh.</span>
<lb n="290"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:18"/>
<div><lb n="291"/><p><span>Agus ag siobhal dÍosa ré taobh fhairge na Gailile, dochunnaic sé</span>
<lb n="292"/><span>días derbhráthar, Símon dá ngoirthear Peadar, agus Andriú a</span>
<lb n="293"/><span>dhearbhráthair, ag teilgen lín ann sa bfairge (óir dob íasgairighe iád.)</span>
<lb n="294"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:19"/>
<div><lb n="295"/><p><span>Agus adeir sé ríu, leanaigh mheisi, agus dodhéna mé iasgairighe air</span>
<lb n="296"/><span>dháoinibh dhíbh.</span>
<lb n="297"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:20"/>
<div><lb n="298"/><p><span>Agus ar bfágbháil a lióntadh air ball dóibh do leanadar eisean.</span>
<lb n="299"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:21"/>
<div><lb n="300"/><p><span>Agus ar nimtheachd as sin dó, dochunnaic sé dias eile derbhráthar</span>
<lb n="301"/><span>Séumas mhac Sébede, agus Eoin a dherbhráthair, a mbád a bfochair</span>
<lb n="302"/><span>Shebede a nathar, ag córughadh a líontadh: agus do ghoir sé iad.</span>
<lb n="303"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:22"/>
<div><lb n="304"/><p><span>Agus ar bfágbháil an bháid agus a nathar féin dhóibhsen, do</span>
<lb n="305"/><span>leanadar é.</span>
<lb n="306"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:23"/>
<div><lb n="307"/><p><span>Agus do ghabh Iósa a dtimcheall na Galile uile ag tegasg ann a</span>
<lb n="308"/><span>sionagóguibh agus ag seanmóir shoisgéil</span>
<lb n="309"/><span>na ríoghachda, agus ag slánachadh gach tinnis agus gach égcruais a mesg</span>
<lb n="310"/><span>an fpubail.</span>
<lb n="311"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:24"/>
<div><lb n="312"/><p><span>Agus dochúaidh a chlú fá Shiria uile: agus tugadar chuige gach</span>
<lb n="313"/><span>áon dá raibhe easlán le galruighthibh éugsamhla, agus arna gcuibhreabhadh lé</span>
<lb n="314"/><span>heasláintibh, agus aga mbidís deamhain ionnta, agus dobhíodh tinn lé goin an</span>
<lb n="315"/><span>ré, agus luchd pailirise, agus do shlánuigh sé iad.</span>
<lb n="316"/></p>
</div>
<pb n="Mt4:25"/>
<div><lb n="317"/><p><span>Agus do lean cuideachda mhór é, ón Ghailile, agus ó Dhecapoli,</span>
<lb n="318"/><span>agus ó Iarusalém, agus ó Iudéa, agus ó na críochaibh atá don taobh</span>
<lb n="319"/><span>thall do Iórdán.</span>
<lb n="320"/></p>
</div>
<pb n="Mt5"/>
<div><lb n="321"/><p/>
</div>
<pb n="Mt5:1"/>
<div><lb n="322"/><p><span>Agus an tan dochunnaic Iósa an slúagh, dochuaidh sé suás ar</span>
<lb n="323"/><span>shlíabh: agus ar suighe dho, tangadar a dhisgiobuil chuige.</span>
<lb n="324"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:2"/>
<div><lb n="325"/><p><span>Agus ar nosgladh a bhéil do, do theagaisg sé iád, ag rádha:</span>
<lb n="326"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:3"/>
<div><lb n="327"/><p><span>Is beannuighthe na boichd a sbioruid, óír is léo ríoghachd</span>
<lb n="328"/><span>fhlaitheamhnuis.</span>
<lb n="329"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:4"/>
<div><lb n="330"/><p><span>Is beannuighthe na daóine doní dobrón: óir doghébhaid siád sólás.</span>
<lb n="331"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:5"/>
<div><lb n="332"/><p><span>Is beannuighthe na daóine míne: óir bíaidh selbh na</span>
<lb n="333"/><span>talmhan aca do dhlighedh oighrechda.</span>
<lb n="334"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:6"/>
<div><lb n="335"/><p><span>Is bennuighthe an dream air a bfuil ocras agus tart na córa: óir</span>
<lb n="336"/><span>saishéochthar iad.</span>
<lb n="337"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:7"/>
<div><lb n="338"/><p><span>Is bennuighthe na daóine trocaireacha: óir doghébhaid siád trócaire.</span>
<lb n="339"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:8"/>
<div><lb n="340"/><p><span>Is beannuighthe na daóine atá glan na gcroidhe: óir dochífid siád</span>
<lb n="341"/><span>Día.</span>
<lb n="342"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:9"/>
<div><lb n="343"/><p><span>Is beannuighthe luchd na síothchána do dhénamh: óir goirfidhther clann</span>
<lb n="344"/><span>Dé dhíbh.</span>
<lb n="345"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:10"/>
<div><lb n="346"/><p><span>Is bennuighthe an drem fhuilngeas dochar ar son na córa: óir is</span>
<lb n="347"/><span>léo ríoghachd fhlaitheamhnuis.</span>
<lb n="348"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:11"/>
<div><lb n="349"/><p><span>Is bennuighthe bheithí an tan imdhergfuid daóine sibh, agus</span>
<lb n="350"/><span>dhíbéoruid siád sibh, agus adéuruid gach uile dhrochfhocal ribh gu</span>
<lb n="351"/><span>bréugach, ar mo shonsa.</span>
<lb n="352"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:12"/>
<div><lb n="353"/><p><span>Bíoth gairdechas agus luáthgháir oruibh, óir is mór bhur lúaighechd</span>
<lb n="354"/><span>ar neamh: óir is mar sin do bhuáidhreadar na faídhe thainic romhaibh.</span>
<lb n="355"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:13"/>
<div><lb n="356"/><p><span>Is sibhsi salann na talmhan: giodh eadh dá mbé an salann gan bhlas,</span>
<lb n="357"/><span>créud lé a saillfidhthear hé? ni fhuil feidhm air ó sin súas, achd a</span>
<lb n="358"/><span>theilgen amach, agus a shaltairt fá chosaibh dáoine.</span>
<lb n="359"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:14"/>
<div><lb n="360"/><p><span>Is sibhsi solus an domhain: ní héidir cathair atá arna suighiughadh</span>
<lb n="361"/><span>ar shlíabh dfolach.</span>
<lb n="362"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:15"/>
<div><lb n="363"/><p><span>Agus ni lasaid (dáoine) coinneall dochum go gcuirfeadáois fá bhéul</span>
<lb n="364"/><span>buiséil í, achd a gcoinnléoir agus doní sí solas dá a mbíonn asdigh.</span>
<lb n="365"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:16"/>
<div><lb n="366"/><p><span>Gu madh mar sin dhelróchus bhur soillsisi a bhfíadhnuisi na ndáoine,</span>
<lb n="367"/><span>a gcruth gu bhfaicfid siád bhur ndeghoibrighthe, agus gu dtiobhruid</span>
<lb n="368"/><span>glóir dá bhar nathair atá ar nemh.</span>
<lb n="369"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:17"/>
<div><lb n="370"/><p><span>Ná measaidh go dtáinic meisi do sgáoileadh an dlighidh nó na</span>
<lb n="371"/><span>bhfáighenn: ní dá sgáoileadh thainic mé, achd dá gcoimhlíonadh,</span>
<lb n="372"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:18"/>
<div><lb n="373"/><p><span>Óir adeirim ribh go fírinnech, nó ghu ndechaidh neamh agus talamh</span>
<lb n="374"/><span>thort, ní rachaidh én iota ná áon phunc don dligheadh thart, nó go</span>
<lb n="375"/><span>gcoimhlíontar gach uile ní.</span>
<lb n="376"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:19"/>
<div><lb n="377"/><p><span>Ar an adhbhar soin giodhbé nech bhrisfes áon aithne do na</span>
<lb n="378"/><span>haithentaibh roibhega so, agus theagoisgfes na dáoine mar sin,</span>
<lb n="379"/><span>goirfidhthear dhe an duine is lugha a ríoghachd neimhe: achd giodhbé</span>
<lb n="380"/><span>neach dodhéna agus theagoisgfeas (iád), goirfidhther duine mór dhe a</span>
<lb n="381"/><span>ríoghachd neimhe.</span>
<lb n="382"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:20"/>
<div><lb n="383"/><p><span>Oír adeirim ribh, muna sáruighidh bhur bhfiréntachtsa fíréntachd</span>
<lb n="384"/><span>na sgríobuighedh agus na bhfairisínech, nach rachtháoi asdech sa</span>
<lb n="385"/><span>bhflaitheas neamhdha gu brách.</span>
<lb n="386"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:21"/>
<div><lb n="387"/><p><span>Dochúalabhair gu ndubhradh ris na seinnseraibh, na déuna</span>
<lb n="388"/><span>dúnmharbhadh, agus giodhbé dodhéna dúnmharbhadh biáigh sé cionntach ó</span>
<lb n="389"/><span>bhreitheamhnas.</span>
<lb n="390"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:22"/>
<div><lb n="391"/><p><span>Achd adeirimsi ribh, gach nech doní fearg réna dhearbhráthair gan</span>
<lb n="392"/><span>adhbhar, budh cionntach don bhreithemhnus é: agus giodhbé neach</span>
<lb n="393"/><span>adéuruidh réna dherbhráthair Raca, budh cionntach do bhreith na</span>
<lb n="394"/><span>comhairle é: agus giodhbé adéuruidh a amadáin, budh cionntach é do</span>
<lb n="395"/><span>theinigh ifeirn.</span>
<lb n="396"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:23"/>
<div><lb n="397"/><p><span>Uime sin má thugann tú do thabhartus dochum na haltóra, agus gu</span>
<lb n="398"/><span>gcuimhneochaidh tú annsin gu bhfuil ní ar bioth agad dherbhráthair ad</span>
<lb n="399"/><span>haghaidh,</span>
<lb n="400"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:24"/>
<div><lb n="401"/><p><span>Fágaibh do thabhartus annsin a bhfiádhnuisi na haltóra, agus</span>
<lb n="402"/><span>imthigh, agus ar tús réidhigh réd dherbhráthair, agus tar éisi sin ar</span>
<lb n="403"/><span>dteachd duit tabhair uáit do thinnlacadh.</span>
<lb n="404"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:25"/>
<div><lb n="405"/><p><span>Réidhigh gu lúath rédh esgcaruid, an feadh bhiás tú na</span>
<lb n="406"/><span>fhochair sa slighe: deagla gu dtiobradh teasgcara don bhreitheamh</span>
<lb n="407"/><span>thú, agus gu dtiobhradh an breithemh thú don mháor, agus gu dteilgfidhthi</span>
<lb n="408"/><span>a bpríosún tú.</span>
<lb n="409"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:26"/>
<div><lb n="410"/><p><span>Adeirim riot gu fírinneach, nach rachaidh tú as sin amach, nó gu</span>
<lb n="411"/><span>níoca tú an fheoirling dheighenach.</span>
<lb n="412"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:27"/>
<div><lb n="413"/><p><span>Dochúalabhair gu ndubhradh ris na seinnsearaibh, ní dhéna tú</span>
<lb n="414"/><span>adhaltrannas.</span>
<lb n="415"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:28"/>
<div><lb n="416"/><p><span>Achd adeirimsi ribh, giodhbé nech fhéchas air mhnáoi chum a</span>
<lb n="417"/><span>sanntaighthe, go ndernuidh sé adhaltrannas lé cheana ann a chroidhe.</span>
<lb n="418"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:29"/>
<div><lb n="419"/><p><span>Ar an adhbhar soin más cionntach do shúil deas le hoilbhéim</span>
<lb n="420"/><span>dfhagháil duit, béan asad hí, agus teilg uait hí: óir is ferr dhuit</span>
<lb n="421"/><span>aon bhall dod bhallaibh do dhul amugha, ná do chorp uile do theilgean gu</span>
<lb n="422"/><span>hifearn.</span>
<lb n="423"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:30"/>
<div><lb n="424"/><p><span>Agus má dobheir do lámh dheas sgannail dhuit, gearr dhiót hí, agus</span>
<lb n="425"/><span>teilg uáit hí. Óir is ferr dhuit aon bhall dod bhallaibh do dhul amugha,</span>
<lb n="426"/><span>ná do chorp uile do theilgean gu hifearn.</span>
<lb n="427"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:31"/>
<div><lb n="428"/><p><span>Agus atá arna rádh, giodhbé léigfeas a bhean fpósda, tabhradh sé</span>
<lb n="429"/><span>leitir dhealuighthe dhí.</span>
<lb n="430"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:32"/>
<div><lb n="431"/><p><span>Achd cheana adeirimsi ribh, giodhbé neach léigfeas a bhean fpósda</span>
<lb n="432"/><span>féin (ach amháin ar son adhaltrannais) gu dtabhrann sé uirrthe adhaltrannas</span>
<lb n="433"/><span>do dhenamh, agus an té dobhéraidh an bhean soin do léigeadh, doní sé</span>
<lb n="434"/><span>adhaltrannas.</span>
<lb n="435"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:33"/>
<div><lb n="436"/><p><span>Mar an gcéna dochúalabhair gu ndubhradh ris na seinnsearaibh, ní</span>
<lb n="437"/><span>thiobhruidh tú héitheach: achd dobhéra tú don Tigherna na neithe ré a</span>
<lb n="438"/><span>dtuguis mionna.</span>
<lb n="439"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:34"/>
<div><lb n="440"/><p><span>Achd adeirimsi ribh, ná tabhruidh mionna ar mhodh ar bioth: ná</span>
<lb n="441"/><span>tabhruidh neamh, óir as í caithír Dhia hé.</span>
<lb n="442"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:35"/>
<div><lb n="443"/><p><span>Ná tabhraidh an talamh, óir as é sdól a chos é: ná tabhruidh</span>
<lb n="444"/><span>Iarusaléim, óir as í cathair an Ríogh mhóir hí.</span>
<lb n="445"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:36"/>
<div><lb n="446"/><p><span>Ná tabhair do cheann féin mar mhionnaibh: óir ní héidir riot áonruibe</span>
<lb n="447"/><span>geal ná dubh do dhéunamh.</span>
<lb n="448"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:37"/>
<div><lb n="449"/><p><span>Achd gu madh hé bhús comhrádh dháoibh, as eadh, as eadh, ní headh,</span>
<lb n="450"/><span>ní headh: achd gidhbé ni bhías as a gcionn so, is ón olc atá sé.</span>
<lb n="451"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:38"/>
<div><lb n="452"/><p><span>Dochúalabhair gu ndubhradh, súil ar son tsúl, agus fíacail ar son</span>
<lb n="453"/><span>fhíacal.</span>
<lb n="454"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:39"/>
<div><lb n="455"/><p><span>Achd chena adeirimsi ribh, ná cuiridh anadhaigh an uilc: achd</span>
<lb n="456"/><span>giodhbé neach bhúailfeas tú ár do ghiall deas, iompaigh chuige an iall</span>
<lb n="457"/><span>oile.</span>
<lb n="458"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:40"/>
<div><lb n="459"/><p><span>Agus an té lérab aill cúis bhreitheamhnuis do chur ort, agus do chóta</span>
<lb n="460"/><span>do bhúain díot, leig leis do chlóca fós.</span>
<lb n="461"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:41"/>
<div><lb n="462"/><p><span>Agus giodhbé bhéras leis ar feadh míle ar éigin tú, imthigh leis ar</span>
<lb n="463"/><span>feadh dhá mhíle.</span>
<lb n="464"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:42"/>
<div><lb n="465"/><p><span>Tabhair ní don té iarrfus ort é, agus giodhbé lenab mian</span>
<lb n="466"/><span>airleagadh dfhagháil uait, ná fill uadha .</span>
<lb n="467"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:43"/>
<div><lb n="468"/><p><span>Dochualabhair gu ndubhradh, grádhóchuigh tú do chomharsa, agus</span>
<lb n="469"/><span>biaidh fúath agad dod námhaid.</span>
<lb n="470"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:44"/>
<div><lb n="471"/><p><span>Achd adeirimsi ribh, bíogh grádh agaibh dá bhur naímhdibh,</span>
<lb n="472"/><span>beannaighidh na dáoine mhallaigheas sibh, déunaidh maith do na dáoinibh</span>
<lb n="473"/><span>ar a beag sibh, agus déunaidh urnaighthe ar son na muinntire</span>
<lb n="474"/><span>bhuaidhreas agus dhíbreas sibh.</span>
<lb n="475"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:45"/>
<div><lb n="476"/><p><span>Dochum gu mbeith sibh ion bhur gcloinn ag bhur nathair féin atá air</span>
<lb n="477"/><span>neamh, óir dobheir seisean fá deara gu néirgheann a ghrian féin air na</span>
<lb n="478"/><span>drochdhaoínibh agus air na deghdhaóinibh, agus doní sé fethruin air</span>
<lb n="479"/><span>na fírénacaibh agus air na neamhfhíréncuibh.</span>
<lb n="480"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:46"/>
<div><lb n="481"/><p><span>Óir má bhíonn grádh agaibh don muinntir agá bhfuil grádh dháoibh,</span>
<lb n="482"/><span>créud é an lúagheachd doghéubhthaói? an é nach dénaid na puibliocáin an</span>
<lb n="483"/><span>ní céudna.</span>
<lb n="484"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:47"/>
<div><lb n="485"/><p><span>Agus má chuirthí fáilte roimh bhur nderbhraithrechaibh féin amháin,</span>
<lb n="486"/><span>créud doníthí do bhárr air chách?  an é nach deúnuid na publeacáin féin</span>
<lb n="487"/><span>mar an gcéudna?</span>
<lb n="488"/></p>
</div>
<pb n="Mt5:48"/>
<div><lb n="489"/><p><span>Ar an adhbhar soin bídhidhsi dengmhálta, mar atá bur nathair ata ar</span>
<lb n="490"/><span>neamh deangmhálta.</span>
<lb n="491"/></p>
</div>
<pb n="Mt6"/>
<div><lb n="492"/><p/>
</div>
<pb n="Mt6:1"/>
<div><lb n="493"/><p><span>Tabhraidh bhur naire nach deúntáoi bhur ndeírc a bhfiadhnuisi dáoine,</span>
<lb n="494"/><span>dochum gu bhfaicfeadáois sibh: nó ní fhuighthi lúaghuidheachd ó bhur nathair</span>
<lb n="495"/><span>atá air neamh.</span>
<lb n="496"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:2"/>
<div><lb n="497"/><p><span>Ar an adhbhar soin an uair doní tú déirc, ná cuir galltrompa dhá</span>
<lb n="498"/><span>sheinm romhat, mar doní luchd an fhúarchrabhaigh ann sna sínagógaibh agus</span>
<lb n="499"/><span>annsna sráideannaibh, dochum gu bhfuidhidís glóir ó dhaóinibh: gu</span>
<lb n="500"/><span>fírinneach adeirimsi ribh, gu bfuil a dtúarasdal aca.</span>
<lb n="501"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:3"/>
<div><lb n="502"/><p><span>Achd cheana an tan doní tú deírc, ná bíodh a fhios agad láimh chlí</span>
<lb n="503"/><span>créud doní do lámh dheas.</span>
<lb n="504"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:4"/>
<div><lb n="505"/><p><span>Dochum go mbíadh do dhéirc a bhfolach: agus dobhéruidh hathair</span>
<lb n="506"/><span>dochí an uaigneas lúaghuigheachd duit gós aírd.</span>
<lb n="507"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:5"/>
<div><lb n="508"/><p><span>Agus an tan doní tú urnuidhe na bí mar lucd an fhúarchrábhaigh: óir</span>
<lb n="509"/><span>is ionmhain léo urnuighthe do dheúnamh annsna sinagógaibh, agus a gcomhrac</span>
<lb n="510"/><span>na ród na seasamh, dochum go bhfaicfeadáois na dáoine iád: go deimhin a</span>
<lb n="511"/><span>deirimsi ribh go bhfuil a dtuarusdal aca.</span>
<lb n="512"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:6"/>
<div><lb n="513"/><p><span>Achd cheana an tan doní tusa urnuighthe, imthigh asdeach ann do sheómra,</span>
<lb n="514"/><span>agus ar niadhadh do dhoruis duit guidh hathair féin ata a bhfolach:</span>
<lb n="515"/><span>agus dobhéraidh hathair dochí a bhfolach luághuidheachd gós aird</span>
<lb n="516"/><span>duit.</span>
<lb n="517"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:7"/>
<div><lb n="518"/><p><span>Achd cheana ag déunamh urnuidhthe dháoibh ná bithí rochainnteach mar na</span>
<lb n="519"/><span>cineadhacha, óir saoilid siád gu néisdfidhthear ríu ann aniomad briathar.</span>
<lb n="520"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:8"/>
<div><lb n="521"/><p><span>Uime sin ná samhlaighthear sibh ríu: óir atá a fhios ag bhur nathair</span>
<lb n="522"/><span>féin cia híad na neithe atá dhuireasbhaigh oruibh, níis táosga ná</span>
<lb n="523"/><span>iarfuighthi air iád.</span>
<lb n="524"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:9"/>
<div><lb n="525"/><p><span>Air an adhbhar soin dénaidhsi bhur nurnuighe mar so. Ar nathairne</span>
<lb n="526"/><span>atá ar neamh, náomhthar hainm:</span>
<lb n="527"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:10"/>
<div><lb n="528"/><p><span>Tigeadh do ríoghachd. Deúntar do thoil ar an dtalamh, mar atá ar neamh.</span>
<lb n="529"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:11"/>
<div><lb n="530"/><p><span>Tabhair dúinn aniu ár narán léthamhail:</span>
<lb n="531"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:12"/>
<div><lb n="532"/><p><span>Agus maith dhúinn ár bhfíacha, amhail agus mar mhaithmídne dár</span>
<lb n="533"/><span>bhféitheamhnuibh féin.</span>
<lb n="534"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:13"/>
<div><lb n="535"/><p><span>Agus ná treóruigh dochum búaidheartha sinn, achd saor sinn ón olc.</span>
<lb n="536"/><span>Óir is leat féin an ríogháchd, agus an chumhachd, agus an ghlóir gu</span>
<lb n="537"/><span>siórruighe. Amen.</span>
<lb n="538"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:14"/>
<div><lb n="539"/><p><span>Óir má mhaiththí a gcionnta do dháoinibh, maithfidh bhur nathair</span>
<lb n="540"/><span>neamhdha dáoibhsi mar an gcédna.</span>
<lb n="541"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:15"/>
<div><lb n="542"/><p><span>Achd muna maiththísi a gcoirthe do na dáoinibh, ní mhaithfidh bhur</span>
<lb n="543"/><span>nathair féin dáoibhsi bhur gcoirthe.</span>
<lb n="544"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:16"/>
<div><lb n="545"/><p><span>Agus an tan doníthí trosgadh, na bídhidh grúama mar luchd an</span>
<lb n="546"/><span>fhúarchrábhaidh: óir dorchuidhid siád an aithe dochum gu madh follus</span>
<lb n="547"/><span>dona dáoinibh iád do throsgadh: adeirimsi ribh go fírinneach, gu bfuil</span>
<lb n="548"/><span>a dtuarasdal aca.</span>
<lb n="549"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:17"/>
<div><lb n="550"/><p><span>Achd cheana, an tan dodhéna tusa trosgadh, cuir ola ar do cheann,</span>
<lb n="551"/><span>agus ionnail haghaidh:</span>
<lb n="552"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:18"/>
<div><lb n="553"/><p><span>Dochum nach bhudh follas do na dáoinibh go ndenann tú trosgadh, achd</span>
<lb n="554"/><span>dodh athair atá a bfolach: agus dobhéuraidh hathair dochí a bfolach</span>
<lb n="555"/><span>(hiaratuis) dhuit gós aírd.</span>
<lb n="556"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:19"/>
<div><lb n="557"/><p><span>Ná cruinnighidh ionnmhas ar an dtalamh, mar a ttruailleann an léoghan</span>
<lb n="558"/><span>agus na meirge é, agus mar a ttochlaid agus mar a ngoidid na</span>
<lb n="559"/><span>biothamhnuigh.</span>
<lb n="560"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:20"/>
<div><lb n="561"/><p><span>Achd cruinnighidh ionnmhas dháoibh féin air neamh, ós ann nach</span>
<lb n="562"/><span>truáilleann an míol críon naíd na meirge, agus nach tochlaid agus nach</span>
<lb n="563"/><span>goidid na gaduidhthe.</span>
<lb n="564"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:21"/>
<div><lb n="565"/><p><span>Óir giodhbé ball iona bfuil bhur nionnmhas, is annsin bhias bhur</span>
<lb n="566"/><span>gcroidhe mar an gcédna.</span>
<lb n="567"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:22"/>
<div><lb n="568"/><p><span>As í an tsúil solas an chuirp: uime sin má bhíonn do shúil glan,</span>
<lb n="569"/><span>biáidh do chorp uile solus:</span>
<lb n="570"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:23"/>
<div><lb n="571"/><p><span>Achd dá raibh do shúil gu holc, biáidh do chorp uile dorcha: ar</span>
<lb n="572"/><span>an adhbhar soin má atá an solus atá ionnad na dhorchadus, créud é méd an</span>
<lb n="573"/><span>dorchaduis sin?</span>
<lb n="574"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:24"/>
<div><lb n="575"/><p><span>Ní héidir le neach air bioth seirbhís do dhéunamh do dhá</span>
<lb n="576"/><span>thigherna, óir biaidh fuath aige do dhuine aca, agus grádh don duine</span>
<lb n="577"/><span>eile: nó adharfuigh sé do neach aca, agus dobhéraidh sé tarcuisne ar</span>
<lb n="578"/><span>an dara fer: ní heídir libh seirbhís do dhénamh do Dhía agus do</span>
<lb n="579"/><span>Mhamon.</span>
<lb n="580"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:25"/>
<div><lb n="581"/><p><span>Ar an adhbhar soin adeirimsi ribh, ná bidhidh lán do chúram a</span>
<lb n="582"/><span>ttimcheall bhur mbeatha, créud íosdáoi nó iobhtháoi: ná a dtimcheall bhur</span>
<lb n="583"/><span>gcuirp, créud chuirfí iomaibh. An é nach mó an tanam ná an biadh, agus</span>
<lb n="584"/><span>an corp ioná an téudach?</span>
<lb n="585"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:26"/>
<div><lb n="586"/><p><span>Féchaigh ar éunlaith an aiéir: óir ní chuirid síol, agus ní bhenuid</span>
<lb n="587"/><span>siad, agus ní chruinnighid siád anna sgiobólaibh; agus fós bethaighidh</span>
<lb n="588"/><span>bhur nathair nemhdhasa iád: an é nach ferr sibhsi gu mór iona iádsan?</span>
<lb n="589"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:27"/>
<div><lb n="590"/><p><span>Agus cía agaibh léna iomad cúruim fhédas aon bhannlámh do chur léna</span>
<lb n="591"/><span>airde féin?</span>
<lb n="592"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:28"/>
<div><lb n="593"/><p><span>Agus créud fá a bfuiltí rochúramach a ttimcheall bhur gculadh?</span>
<lb n="594"/><span>foghlomaidh cionnas fhásaid lilighe an mhachuire: ní dhénaid siád saothar,</span>
<lb n="595"/><span>agus ní shníomhaid siad.</span>
<lb n="596"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:29"/>
<div><lb n="597"/><p><span>Gidhedh adeirimsi ribh, nach raibhe Solomh féin guna uile ghlóir,</span>
<lb n="598"/><span>arna eúdughadh mar aón díobh so.</span>
<lb n="599"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:30"/>
<div><lb n="600"/><p><span>Agus má doní Día luibh an mhachaire atá aniugh ann, agus amárach</span>
<lb n="601"/><span>arna</span>
<lb n="602"/><span>theilgein annsan úamhain deúdughadh mar sin an é nach mó na sin sibhsi, a</span>
<lb n="603"/><span>dhaóine begchreidmhecha?</span>
<lb n="604"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:31"/>
<div><lb n="605"/><p><span>Uime sin na brisidh bhur gcroidhe ré cúram, a rádha, créd iósam?</span>
<lb n="606"/><span>nó créd iobham? nó créd chuirfeam iomainn?</span>
<lb n="607"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:32"/>
<div><lb n="608"/><p><span>(Óir as iád so uile iarruid na cinedhaigh) óir atá a fhios aga bhur</span>
<lb n="609"/><span>nathair nemhdhasa gu bfuil a ríachdanas so uile oraibh.</span>
<lb n="610"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:33"/>
<div><lb n="611"/><p><span>Achd íarraigh ar tús flaithes Dé, agus a fhiréntachdsan, agus</span>
<lb n="612"/><span>teilgfidhther na neithesi uile chugaibh.</span>
<lb n="613"/></p>
</div>
<pb n="Mt6:34"/>
<div><lb n="614"/><p><span>Uime sin ná bíoth rochúram oruibh timcheall an laói amáruigh, óir</span>
<lb n="615"/><span>biaidh a sháith cúruim air an lá a márach timcheall a neithe féin: is leor</span>
<lb n="616"/><span>don lá a olc féin.</span>
<lb n="617"/></p>
</div>
<pb n="Mt7"/>
<div><lb n="618"/><p/>
</div>
<pb n="Mt7:1"/>
<div><lb n="619"/><p><span>Na beiridh breth, dochum nach bérthaói breth oraibh.</span>
<lb n="620"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:2"/>
<div><lb n="621"/><p><span>Óir is do reír na breithe bheirthí, bheúrthar breth oruibh: Agus is</span>
<lb n="622"/><span>leis an mésúr thomhaisti, thoimheósfuidhther dhaoibh arís.</span>
<lb n="623"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:3"/>
<div><lb n="624"/><p><span>Achd créd fá a bhfaicenn tú an brobh atá a súil do dherbhráthar,</span>
<lb n="625"/><span>agus nach cuireann tú an umhail an tsail atá ann do shúil féin?</span>
<lb n="626"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:4"/>
<div><lb n="627"/><p><span>Nó cionnas adeúraidh tú réd dhearbhráthair, fulaing dhamh an brobh</span>
<lb n="628"/><span>do bhuain ód shúil, agus féuch an tsail ann do shúil féin?</span>
<lb n="629"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:5"/>
<div><lb n="630"/><p><span>A fhir an fhúarchrábaidh, ben an tsail ar tús as do shúil féin, agus</span>
<lb n="631"/><span>annsin budh léir dhuit an brobh do bhuáin as súil do dherbhráthar.</span>
<lb n="632"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:6"/>
<div><lb n="633"/><p><span>Ná tabhraidh an ní naómtha do mhadruighibh, agus ná teilgidh bhur</span>
<lb n="634"/><span>gclocha úaisle a bhfiadhnuisi na muc air eagla go sailtéoradaóis orrtha léna</span>
<lb n="635"/><span>gcosuibh, agus ar bfilleadh dhóibh gu dtarróngadaóis sibh féin as a</span>
<lb n="636"/><span>chéile.</span>
<lb n="637"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:7"/>
<div><lb n="638"/><p><span>Iarruigh agus dobéurthar dhaóibh: lurgairidh agus doghébhtháoi:</span>
<lb n="639"/><span>búalidh an dorus agus oisgéoltar dhaoibh.</span>
<lb n="640"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:8"/>
<div><lb n="641"/><p><span>Oír gach uile neach iárrus, glacuidh sé: agus giodhbé lurgaireas</span>
<lb n="642"/><span>doghéibh sé, agus is don té bhúaileas an dorus oisgéoltar.</span>
<lb n="643"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:9"/>
<div><lb n="644"/><p><span>Oír cía an duine agaibhsi, má atá gu níarrfuigh a mhac arán air,</span>
<lb n="645"/><span>dobhéraidh cloch dhó?</span>
<lb n="646"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:10"/>
<div><lb n="647"/><p><span>Agus mas iásg iárrfus sé, an aithir neimhe dobheúraidh sé dó?</span>
<lb n="648"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:11"/>
<div><lb n="649"/><p><span>Ar an adbhar soin ma atá a fhios agaibhsi atá olc créd hé</span>
<lb n="650"/><span>tioghluicthe maithe do thabhairt dá bhur gcloinn, an é nach mó iona sin</span>
<lb n="651"/><span>dobhéraidh bhur nathairse atá air neamh, neithe maithe don dreim</span>
<lb n="652"/><span>iárrus air iád?</span>
<lb n="653"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:12"/>
<div><lb n="654"/><p><span>Uime sin gach uile ní budh mían libh do dhénamh dhaóibh do dhaóinibh,</span>
<lb n="655"/><span>deúnaidhsi a leithéide dhoibhsean mar an gcédna: oír as é so an</span>
<lb n="656"/><span>dligheadh agus na faíghe.</span>
<lb n="657"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:13"/>
<div><lb n="658"/><p><span>Imthighidh asdeach sa dorús chumhang: óír is fairsing an dorus, agus</span>
<lb n="659"/><span>is lethan an tslighe thréoraighes dochum damanta, agus is mór théid asdeach</span>
<lb n="660"/><span>thríthe.</span>
<lb n="661"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:14"/>
<div><lb n="662"/><p><span>Óir is cumhang an doras, agus is caól an tslighe thréoraighes chum</span>
<lb n="663"/><span>na bethadh, agus is beg dogheibh éolus uirrthe.</span>
<lb n="664"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:15"/>
<div><lb n="665"/><p><span>Tuilleadh eile, coimhédaigh sibh féin ar na fáighennaibh fallsa,</span>
<lb n="666"/><span>thigh chugaibh a gculaidhibh caórach, agus atá leath asdigh na</span>
<lb n="667"/><span>madruidhibh allta aimeartnacha.</span>
<lb n="668"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:16"/>
<div><lb n="669"/><p><span>Air a dtórthaibh aitheóntaoi iád. an gcruinnighid daoíne caóra</span>
<lb n="670"/><span>fínemhna do dhrisech, nó fígighe do na fóthannánaibh?</span>
<lb n="671"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:17"/>
<div><lb n="672"/><p><span>Is mar sin dobheir gach uile chrann maith tortha maithe úadha,</span>
<lb n="673"/><span>achd dobheir an drochchrann drochthoirthe uadha.</span>
<lb n="674"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:18"/>
<div><lb n="675"/><p><span>Ní héidir leis an gcrann maith drochthortha diomchar, ná leis an</span>
<lb n="676"/><span>gcrann gcríon tortha maithe do thabhairt.</span>
<lb n="677"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:19"/>
<div><lb n="678"/><p><span>Gach uile chrann nach iomchrann toradh maith, gearthar é, agus</span>
<lb n="679"/><span>teilgthear annsa teinidh hé.</span>
<lb n="680"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:20"/>
<div><lb n="681"/><p><span>Ar an adhbhar soin is air a ttorthaibh aitheontaói iád.</span>
<lb n="682"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:21"/>
<div><lb n="683"/><p><span>Ní hé gach uile neach adeir riomsa, a thighearna, a thighearna,</span>
<lb n="684"/><span>rachas asdeach sa rioghachd neamhdha, achd an té doní toil mhatharsa</span>
<lb n="685"/><span>atá air neamh.</span>
<lb n="686"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:22"/>
<div><lb n="687"/><p><span>As iomdha daóine adeúraidh ríumsa annsa la úd: a thighearna, a</span>
<lb n="688"/><span>thigherna, an é nach ad hainmsi dorinneamair fáigheadóireachd, agus</span>
<lb n="689"/><span>ad hainmsi do theilgeamar amach na deamhain, agus dorinneamar iomad</span>
<lb n="690"/><span>míorbhaileadh?</span>
<lb n="691"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:23"/>
<div><lb n="692"/><p><span>Achd chena aidmhéochuidh meisi gós aird dhóibh an tan soin, níor</span>
<lb n="693"/><span>aithnid damh riamh sibh, imthighidh uáim a luchd deúnta na heúgcóra.</span>
<lb n="694"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:24"/>
<div><lb n="695"/><p><span>Ar an adhbhar soin gach uile neach dochluin na briathrasa agamsa</span>
<lb n="696"/><span>agus doní íad, saimhléochaidh mé lé duine glic hé, neach dorinne a theagh</span>
<lb n="697"/><span>air charraig.</span>
<lb n="698"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:25"/>
<div><lb n="699"/><p><span>Agus do thuirling an fhearthain agus tangadar na tuilte, agus do</span>
<lb n="700"/><span>shéideadar na gaótha, agus do bhuaileadar ar an tteagh úd, agus níor thúit</span>
<lb n="701"/><span>sé: óir dobhí a fhuiniméd air charraig.</span>
<lb n="702"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:26"/>
<div><lb n="703"/><p><span>Agus gach uile neach dhochluin mo bhriathrasa, agus nach</span>
<lb n="704"/><span>gcoimhlíonann iad, saimhléochthar hé lé duine leamh, neoch do thógaibh a</span>
<lb n="705"/><span>theagh air ghaineamh.</span>
<lb n="706"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:27"/>
<div><lb n="707"/><p><span>Agus do thuirling an fhearthain, agus tangadar na tuilte, agus do</span>
<lb n="708"/><span>shéideadar na gaótha, agus do bhuaileadar air an dteach úd, agus do thuit</span>
<lb n="709"/><span>sé, agus dobudh mhór a thuitim.</span>
<lb n="710"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:28"/>
<div><lb n="711"/><p><span>Agus tárrla an tan do chríochnaigh Iósa na bríathrasa, gur ghabh</span>
<lb n="712"/><span>uathbhás an pubal trína theagasgsan.</span>
<lb n="713"/></p>
</div>
<pb n="Mt7:29"/>
<div><lb n="714"/><p><span>Óir do theagaisg sé iád mar neach agá raibhe cumachda, agus ní mar na</span>
<lb n="715"/><span>sgríobuighe.</span>
<lb n="716"/></p>
</div>
<pb n="Mt8"/>
<div><lb n="717"/><p/>
</div>
<pb n="Mt8:1"/>
<div><lb n="718"/><p><span>Agus tar éis teachd anúas don tsliabh dhó, do lenadar cuidechda mhór hé.</span>
<lb n="719"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:2"/>
<div><lb n="720"/><p><span>Agus tabhair huídh, tainic lóbhar chuige agus do shléchd sé dhó,</span>
<lb n="721"/><span>ag rádha, a thighearna, mádh áill leat, is éidir leat mheisi do ghlanadh.</span>
<lb n="722"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:3"/>
<div><lb n="723"/><p><span>Agus ar síneadh a laímhe do bhean Íosa ris a rádha, is áill: bi glan,</span>
<lb n="724"/><span>agus ar an mball dobhí a lobhradh arna ghlanadh.</span>
<lb n="725"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:4"/>
<div><lb n="726"/><p><span>Agus adeir Iósa ris, tabhair dod haire gan a innisin do dhuine ar</span>
<lb n="727"/><span>bhioth: achd imthigh, foillsigh thú féin don tsagart, agus beir chuige an</span>
<lb n="728"/><span>tighlacadh do aithin Máoisi, mar fhíadhnuisi dhóibh.</span>
<lb n="729"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:5"/>
<div><lb n="730"/><p><span>Agus ar ndul dIósa asdeach go Capernáum dochúaidh cintúrion</span>
<lb n="731"/><span>chuige dá ghuidhe.</span>
<lb n="732"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:6"/>
<div><lb n="733"/><p><span>Agus ag rádha, a thighearna atá móglach na luighe asdigh a</span>
<lb n="734"/><span>bpairilis, agus arna phiánadh go roiomarcach.</span>
<lb n="735"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:7"/>
<div><lb n="736"/><p><span>Agus adeir Iósa ris, a teachd damhsa sláinéochaigh mé hé.</span>
<lb n="737"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:8"/>
<div><lb n="738"/><p><span>Agus ar bhfreagra don chaptain adubhairt sé, a thighearna ní fíu</span>
<lb n="739"/><span>mheisi thusa do theachd asdeach fam chleith, achd amháin abair an focál,</span>
<lb n="740"/><span>agus sláinéochthar móglách.</span>
<lb n="741"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:9"/>
<div><lb n="742"/><p><span>Óir is duine meisi féin atá fá chumhachdaibh, aga bhfuilid díolmhuinigh</span>
<lb n="743"/><span>fúm, agus adeirim ris an bhfear so, imthigh, agus imthighidh sé, agus ris</span>
<lb n="744"/><span>an bhfear oilesi, tar, agus tig sé: agus rém shearbhfhoghantaighe déna</span>
<lb n="745"/><span>so, agus doní sé hé.</span>
<lb n="746"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:10"/>
<div><lb n="747"/><p><span>Achd arna chluinsin dIósa do ghabh iongantas hé, agus adubhairt</span>
<lb n="748"/><span>sé ris an muinntir dobhí na dhiáigh, go fírinneach adeirim ribh, nach</span>
<lb n="749"/><span>bhfúair mé an oireadsa do chreideamh an Iosráel féin.</span>
<lb n="750"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:11"/>
<div><lb n="751"/><p><span>Agus adeirim ribh go ttiocfuidh morán ón aird tsoir agus ón aird</span>
<lb n="752"/><span>tsíar, agus suighfid siad a bhfochair Abraham agus Isaac agus</span>
<lb n="753"/><span>Iacob annsa rioghachd neamhdha.</span>
<lb n="754"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:12"/>
<div><lb n="755"/><p><span>Agus gu tteilgfidhthear clann na ríoghachda annsa dorchadas atá léath</span>
<lb n="756"/><span>amuigh, biáigh gul agus gearradh fíacal annsúd.</span>
<lb n="757"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:13"/>
<div><lb n="758"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ris an gcaptain, imthigh romhat, agus bioth</span>
<lb n="759"/><span>dhuit do réir mar do chreid tú: agus do slánuigheadh a sherbhfoghantaidhe</span>
<lb n="760"/><span>ar an úair sin.</span>
<lb n="761"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:14"/>
<div><lb n="762"/><p><span>Agus an tan tháinic Iósa go tigh fPedair, dochunnaic sé máthair</span>
<lb n="763"/><span>a mhná na luighe, agus hí a bhfíabhrus.</span>
<lb n="764"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:15"/>
<div><lb n="765"/><p><span>Agus do bhean sé réna láimh, agus do fhágaibh an fíabhrus hí: agus do</span>
<lb n="766"/><span>éirigh sí agus dorinne sí friothólamh dhóibh.</span>
<lb n="767"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:16"/>
<div><lb n="768"/><p><span>Achd an tan dobhí deíreadh an láoi , tugadar mórán do dháoinibh</span>
<lb n="769"/><span>ann a rabhadar deamhain chuige, agus do theilg sé na spioruidighe amach lé</span>
<lb n="770"/><span>focal, agus do shlánaigh sé gach uile dhuine dá raibh easlán.</span>
<lb n="771"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:17"/>
<div><lb n="772"/><p><span>Dochum go gcoimhliónfuighthe an ní adubhairt Esaias fáigh, adeir:</span>
<lb n="773"/><span>do ghabh séisean ar négcrúaisne air, agus do iomchair sé ar</span>
<lb n="774"/><span>ngalruighthe.</span>
<lb n="775"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:18"/>
<div><lb n="776"/><p><span>Agus an tan dochunnaic Iósa slúagh mór na thimcheall, do aithin sé</span>
<lb n="777"/><span>dhul tar obhainn anunn.</span>
<lb n="778"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:19"/>
<div><lb n="779"/><p><span>Agus ag techd do sgríobhaidhe dháiridhthe, adubhairt sé ris:</span>
<lb n="780"/><span>a mhaighisdir, leanfuigh meisi thú giodhbé ar bhioth ball ann a rachaidh</span>
<lb n="781"/><span>tú.</span>
<lb n="782"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:20"/>
<div><lb n="783"/><p><span>Agus adeir Iósa ris, atáid fúachaisighe ag na sionnchaibh agus neid</span>
<lb n="784"/><span>ag enlaithibh an aighéir: achd ní fhuil aít ag mac an duine ann a</span>
<lb n="785"/><span>gcúirfeadh sé a cheann fáoi.</span>
<lb n="786"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:21"/>
<div><lb n="787"/><p><span>Agus adubhairt fear eile dá dhisgiobluibh féin ris: a thighearna,</span>
<lb n="788"/><span>léig dhamhsa imtheachd ar tús, agus mathair daghlacadh.</span>
<lb n="789"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:22"/>
<div><lb n="790"/><p><span>Achd adubhairt Iósa ris, lean meisi, agus léig do na márbhuibh a</span>
<lb n="791"/><span>mairbh féin daghlacadh.</span>
<lb n="792"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:23"/>
<div><lb n="793"/><p><span>Agus an tan dochúaigh sé anarthach do leanadar a dhisgiobuil hé.</span>
<lb n="794"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:24"/>
<div><lb n="795"/><p><span>Agus féuch, do éirigh sdoirm mhór ar an bhfairge, ionnas gur</span>
<lb n="796"/><span>fholaígheadar na tonna an tarthrach: achd dobhí seisean na chodladh.</span>
<lb n="797"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:25"/>
<div><lb n="798"/><p><span>Agus ar ndul chuige dá dhisghiobluibh, do dhúisgeadar hé, ag rádha, a</span>
<lb n="799"/><span>thigherna, fóir oruinn, atámáoid air fágbháil</span>
<lb n="800"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:26"/>
<div><lb n="801"/><p><span>Agus adeir seisean riú, creúd fá a bhfuiltí eaglach, a luchd an</span>
<lb n="802"/><span>chreidimh bhig? Ar néirghe dosan an tan soin do bhagair sé air an</span>
<lb n="803"/><span>ngáoith, agus air an bhfairge, agus táinic ciúnas mór ann.</span>
<lb n="804"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:27"/>
<div><lb n="805"/><p><span>Agus do ghabh iongnadh na daóine, ag rádha, creúd é an fear so, aga</span>
<lb n="806"/><span>bhfuilid na gáotha agus an fhairge ag umhlughadh dhó.</span>
<lb n="807"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:28"/>
<div><lb n="808"/><p><span>Agus an tan tainic sé don taobh eile gu tír na nGeirgesíneach,</span>
<lb n="809"/><span>tarrladar días do dháonibh air ann a rabhadar demhain, a teachd as na</span>
<lb n="810"/><span>tuámaighibh, agus dobhí robhuileamhail, ionnas narbh éidir do dhuine ar</span>
<lb n="811"/><span>bhioth an tslighe sin do ghabháil.</span>
<lb n="812"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:29"/>
<div><lb n="813"/><p><span>Agus féuch, do éimhgheadar, ag rádha, creud hí ar gcuidne dhiót</span>
<lb n="814"/><span>a Iósa a mhic Dé? an dtainic tú annso dhár gcéusadhne roimhe an aimsir?</span>
<lb n="815"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:30"/>
<div><lb n="816"/><p><span>Agus dobhí sealbh mhór mhuc a bhfad uátha ag inghilt,</span>
<lb n="817"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:31"/>
<div><lb n="818"/><p><span>Agus do iarradar na deamhain athchuinghidh airsean, ag rádha, má</span>
<lb n="819"/><span>theilgeann tú amach sinn, léig dhúinn dul annsa tréud muc úd.</span>
<lb n="820"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:32"/>
<div><lb n="821"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu, imthidh: agus ar nimtheachd dóibh do</span>
<lb n="822"/><span>chúadar annsa tréd muc, agus féuch, do thuit an tréud uile don áill a</span>
<lb n="823"/><span>ndeaghaigh a gcinn sa bhfairge, agus fuaradar bás annsna huisgeadhaibh.</span>
<lb n="824"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:33"/>
<div><lb n="825"/><p><span>Agus do theitheadar na búachuillighe agus dochuadar don chathraigh,</span>
<lb n="826"/><span>agus do innisedar na neithesi uile, agus fós na neithe do eirigh don</span>
<lb n="827"/><span>luchd ann a rabhadar na deamhain.</span>
<lb n="828"/></p>
</div>
<pb n="Mt8:34"/>
<div><lb n="829"/><p><span>Agus féuch dochuadar an chathair uile amach do theangmháil air Iósa:</span>
<lb n="830"/><span>agus an tan dochunncadar hé, do iarradair air imtheachd as a ttórannaibh</span>
<lb n="831"/><span>féin.</span>
<lb n="832"/></p>
</div>
<pb n="Mt9"/>
<div><lb n="833"/><p/>
</div>
<pb n="Mt9:1"/>
<div><lb n="834"/><p><span>Agus ar ndul a loing dhó, dochuaigh sé tar uisge, agus taínic sé dhá</span>
<lb n="835"/><span>chathraigh féin.</span>
<lb n="836"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:2"/>
<div><lb n="837"/><p><span>Agus féuch, tugadar fear pairilise na luighe air a leabaidh chuige:</span>
<lb n="838"/><span>agus an tan dochunnaic Iósa a gcreideamh, adubhairt sé re fear na</span>
<lb n="839"/><span>pairilísi, bíodh muinighin mhaith agad a mhic, atáid do fpéacaigh arna</span>
<lb n="840"/><span>maitheamh dhuit.</span>
<lb n="841"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:3"/>
<div><lb n="842"/><p><span>Agus féuch, adubhradar cuid dáirighe dona sgríobaighibh ionnta féin,</span>
<lb n="843"/><span>is masluightheach labhras an fear so an adhaigh Dé.</span>
<lb n="844"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:4"/>
<div><lb n="845"/><p><span>Agus an tan dochunnaic Iósa a smúaintighthe, adubhairt sé, créud fá</span>
<lb n="846"/><span>smúaintithísi uilc ann bhur gcroidhthibh?</span>
<lb n="847"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:5"/>
<div><lb n="848"/><p><span>Oír cia is usa a rádha, atáid do fpeacaigh arna maitheamh dhuit: nó a</span>
<lb n="849"/><span>rádha, éirigh agus siobhail?</span>
<lb n="850"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:6"/>
<div><lb n="851"/><p><span>Achd dochum gu mbeith a fhios agaibh gu bhfuil cumhachda ag mac an</span>
<lb n="852"/><span>duine peacaigh do mhatheamh ar an ttalamh (adeir sé an tan soin ré fear</span>
<lb n="853"/><span>na pairilise) éirigh, tógaibh do leabaigh, agus imthigh dod thigh.</span>
<lb n="854"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:7"/>
<div><lb n="855"/><p><span>Agus ar néirghe dhósan dochúaigh sé dhá thigh féin.</span>
<lb n="856"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:8"/>
<div><lb n="857"/><p><span>Achd an tan dochunnaic an pubal an ní si  do ghabh iongantas iád,</span>
<lb n="858"/><span>agus tugadar glóir do Dhía thug a leithede sin do chumhachdaibh do</span>
<lb n="859"/><span>dháoinibh.</span>
<lb n="860"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:9"/>
<div><lb n="861"/><p><span>Agus an tan dochuaigh Iósa as an aít sin, dochunnaic sé óglách na</span>
<lb n="862"/><span>shuighe ag bord an chusduim darbh ainm Matha, agus adubhairt sé ris,</span>
<lb n="863"/><span>lean meisi, agus ar néirghe dhó do léan sé é.</span>
<lb n="864"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:10"/>
<div><lb n="865"/><p><span>Agus táinic chum críche ar suidhe dhósan chum bidh a ttigh an fhir</span>
<lb n="866"/><span>sin, féuch, tangadar iomad puiblicanach agus peacthach, agus do suigheadar</span>
<lb n="867"/><span>chum bídh maraón ré hÍosa agus réna dhisgibluibh.</span>
<lb n="868"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:11"/>
<div><lb n="869"/><p><span>Agus an tan dochunncadar na Phairisinigh sin, adubhradar réna</span>
<lb n="870"/><span>dhisgiobluibhsean, créud fá nitheann bhur maighisdirsi biádh a bhfochair</span>
<lb n="871"/><span>na bpuiblicánach agus na bpeacach?</span>
<lb n="872"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:12"/>
<div><lb n="873"/><p><span>Agus an tan dochúalaigh Iósa, adubhairt sé ríu, ní haige an</span>
<lb n="874"/><span>muinntir atá slán atá féidhm ar an líaigh, achd ag an muinntir atá</span>
<lb n="875"/><span>easlán.</span>
<lb n="876"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:13"/>
<div><lb n="877"/><p><span>Achd imdhigh, agus foghlomaigh a chíall so: trócaire is áill lem,</span>
<lb n="878"/><span>agus ní híobuirt: óir ní thainic mé do ghairm na bhfírénach, achd</span>
<lb n="879"/><span>na bpeacach dochum aithrighe.</span>
<lb n="880"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:14"/>
<div><lb n="881"/><p><span>Annsin tangadar disgióbail Eóin chuige, ag rádha, créud fá a</span>
<lb n="882"/><span>ndénamaóidne agus na Fpairisinigh iomad troisgidh, agus nach troisgid do</span>
<lb n="883"/><span>dhisgiobailsa?</span>
<lb n="884"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:15"/>
<div><lb n="885"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ríu, an éidir lé cloinn tséomra an fhir</span>
<lb n="886"/><span>núaphósda bheith dobrónach an feadh bhís an té do pósadh na bhfochair?</span>
<lb n="887"/><span>achd cheana tiocfuidh lá ann a dtoígébhthar an té atá núapósda uatha,</span>
<lb n="888"/><span>agus annsin dodhéunaid siád trosgadh.</span>
<lb n="889"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:16"/>
<div><lb n="890"/><p><span>Agus ní chuireann duine ar bhioth preabán déudach gan chórughadh air</span>
<lb n="891"/><span>shenédach, oír beanuidh sé a lán féin as an édach, agus doníthear an</span>
<lb n="892"/><span>briseadh níis measa.</span>
<lb n="893"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:17"/>
<div><lb n="894"/><p><span>Agus ní chuirid dáoine fíon núa a senbhuidéulaibh, no brisdear na</span>
<lb n="895"/><span>buidéil agus dóirtear an fíon, agus téid na buidéil amugha: achd cuirid</span>
<lb n="896"/><span>siád fíon núa a mbuidélaibh náadha, agus bíd siád aráon slán.</span>
<lb n="897"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:18"/>
<div><lb n="898"/><p><span>Agus ag labhairt na neitheann so dhó ríu, tabhair húigh ar tteachd</span>
<lb n="899"/><span>dúachdarán dáirighthe chuige do onóruígh sé hé, ag rádha,</span>
<lb n="900"/><span>fuáir minghean bás ar an mball, achd tarrsa agus cuir do lámh</span>
<lb n="901"/><span>uirrthe, agus bíaidh sí béo.</span>
<lb n="902"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:19"/>
<div><lb n="903"/><p><span>Agus ar néirghe dhIósa do len sé féin agus a dhisgiobail hé.</span>
<lb n="904"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:20"/>
<div><lb n="905"/><p><span>(Agus tabhair dod haire, tainic bean ar a raibhe dórthadh fola le dhá</span>
<lb n="906"/><span>bhliaghain dég táobh tsíar dhe, agus do chuimil sí lé himeall a eúdaigh.</span>
<lb n="907"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:21"/>
<div><lb n="908"/><p><span>Oír adubhairt sí innte féin, ma bheanaim léna eúdach abhaín,</span>
<lb n="909"/><span>biaídh mé slán.</span>
<lb n="910"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:22"/>
<div><lb n="911"/><p><span>Agus ar bhfilledh dhIósa agus arna faicsin sean dó, adubhairt sé,</span>
<lb n="912"/><span>bióth muinighin mhaith agad a inghean, do shlánaigh do chreideamh thú,</span>
<lb n="913"/><span>agus dobhí an bhean slán ó an uáir sin amach.)</span>
<lb n="914"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:23"/>
<div><lb n="915"/><p><span>Agus an tan tainic Iósa gu tigh an úachdaraín, agus dochunaic sé an</span>
<lb n="916"/><span>luchd céoil agus an chuideachda ag déunamh míshúaimhnis,</span>
<lb n="917"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:24"/>
<div><lb n="918"/><p><span>Adeir sé ríu, imthighidh romhaibh: óir ní bhfuil an cailín marbh,</span>
<lb n="919"/><span>achd na codladh, agus dorinneadarsan fonómhad fáoi.</span>
<lb n="920"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:25"/>
<div><lb n="921"/><p><span>Agus an tan do cuireadh an chuidechda amach, ar ndul asdeach</span>
<lb n="922"/><span>dhIósa rug sé air láimh uirrthe, agus do eírigh an cailín.</span>
<lb n="923"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:26"/>
<div><lb n="924"/><p><span>Agus dochuáigh an tásgsa amach ar feadh na talmhan soin uile.</span>
<lb n="925"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:27"/>
<div><lb n="926"/><p><span>Agus an tan do imthigh Iósa as sin do leanadar días dall hé ag éimhghe</span>
<lb n="927"/><span>agus ag rádha, déuna trócaire oruinn a mhic Dabhí.</span>
<lb n="928"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:28"/>
<div><lb n="929"/><p><span>Agus an tráth tainic sé asdeach don tegh, tangadar na doill chuige,</span>
<lb n="930"/><span>agus adeir Iósa ríu, an gcreidtí gurab éidir leamsa so do dhénamh?</span>
<lb n="931"/><span>adeirid siadsan ris, creidimíd gu deimhin, a thighearna.</span>
<lb n="932"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:29"/>
<div><lb n="933"/><p><span>Annsin do bhen sé réna súilibh, ag rádha, teangmhadh dháoibh do réir</span>
<lb n="934"/><span>bhur gcreidimh.</span>
<lb n="935"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:30"/>
<div><lb n="936"/><p><span>Agus do hosgladh a súile súd: agus do bhagair Iósa gu géur orrtha ag</span>
<lb n="937"/><span>rádha, tabhraidh dhá bhur naire nach fuidhe duine ar bioth a fhios só.</span>
<lb n="938"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:31"/>
<div><lb n="939"/><p><span>Achd ar a ndul amach dhóibhsean do leathnuighedar a clúsan fán</span>
<lb n="940"/><span>ttalamh soin uile.</span>
<lb n="941"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:32"/>
<div><lb n="942"/><p><span>Agus an tan dochúadarsan amach, tabhair húigh, tugadar duine balbh</span>
<lb n="943"/><span>chuige ann a raibh deamhan.</span>
<lb n="944"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:33"/>
<div><lb n="945"/><p><span>Agus tar éis an deamhuin do theilgen amach, do labhair an balbhán,</span>
<lb n="946"/><span>agus do ghabh iongantas an pubal, ag rádha, ni facas a leithéide so an</span>
<lb n="947"/><span>Íosrael ríamh.</span>
<lb n="948"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:34"/>
<div><lb n="949"/><p><span>Achd adubhradar na Fpairisinigh, trí fprionnsa na ndeamhan</span>
<lb n="950"/><span>theilgeas sé amach na deamhain.</span>
<lb n="951"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:35"/>
<div><lb n="952"/><p><span>Agus do ghabh Iósa timcheall gach uile chathrach agus bhaile, ag</span>
<lb n="953"/><span>teagasg ann a sinagógaibh, agus ag seanmóir shoisgéil na rioghachda, agus</span>
<lb n="954"/><span>a slánachadh gach uile easláinte agus égcruáis a measg an fpubail.</span>
<lb n="955"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:36"/>
<div><lb n="956"/><p><span>Agus an tan dochunaic sé an slúagh, do ghabh trúaighe ghér dhóibh hé,</span>
<lb n="957"/><span>ar son gu rabhadar arna leathnughadh agus arna sgaradh, mar cháorcha ag</span>
<lb n="958"/><span>nach fuil búachuill.</span>
<lb n="959"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:37"/>
<div><lb n="960"/><p><span>Adeir sé an tan soin rena dhisgiobhlaibh, gu deimhin is mór an</span>
<lb n="961"/><span>foghmhar agus is beag an luchd oibre.</span>
<lb n="962"/></p>
</div>
<pb n="Mt9:38"/>
<div><lb n="963"/><p><span>Uime sin guidhidh tighearna an fhoghmhair, luchd oibre do chur amach</span>
<lb n="964"/><span>chum a fhoghmhair féin.</span>
<lb n="965"/></p>
</div>
<pb n="Mt10"/>
<div><lb n="966"/><p/>
</div>
<pb n="Mt10:1"/>
<div><lb n="967"/><p><span>Agus ar ngairm a dhá dhisgiobal dég, tug sé cumhachda dhóibh an aghaidh na</span>
<lb n="968"/><span>spiorad nemhghlan, dochum gu dteilgfeadaoís amach iád, agus gu</span>
<lb n="969"/><span>slánéochaidís gach uile easláinte agus éagcruas.</span>
<lb n="970"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:2"/>
<div><lb n="971"/><p><span>Agus as iád so anmanna an dá easbal déug: an chéad duine dhíobh</span>
<lb n="972"/><span>Síomón da ngoirthear Pedar, agus Ainndrías a dherbháthair,</span>
<lb n="973"/><span>Séumas mhac Sebede agus Eóin a dhearbhráthair.</span>
<lb n="974"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:3"/>
<div><lb n="975"/><p><span>Philip agus Bartalomeus, Tomás agus Matha fear chruinnighthe an</span>
<lb n="976"/><span>chusduím, Sémus mhac Alpheus agus Lebus, dara comhainm Tádeus.</span>
<lb n="977"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:4"/>
<div><lb n="978"/><p><span>Siomón ó Chánan, agus Iudás Iscariótes, iodhan an té fós do</span>
<lb n="979"/><span>bhraith eisean.</span>
<lb n="980"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:5"/>
<div><lb n="981"/><p><span>Do chuir Iósa an dá fhear dhéug so amach, a tabhairt aitheantadh</span>
<lb n="982"/><span>dhóibh ag rádha, ná gabhaidh gu slighe na gcineadhach, agus na heirghigh</span>
<lb n="983"/><span>asdeach a gcathuir na Samaritánach.</span>
<lb n="984"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:6"/>
<div><lb n="985"/><p><span>Achd gu madh táosga rachtáoi dochum cáorach thighe Israel atá ar ndul</span>
<lb n="986"/><span>amudha.</span>
<lb n="987"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:7"/>
<div><lb n="988"/><p><span>Agus ar nimthechd dháoibh dénuidh senmóir ag rádha, do dhruid</span>
<lb n="989"/><span>rióghachd neimhe ribh.</span>
<lb n="990"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:8"/>
<div><lb n="991"/><p><span>Slánaighidh na dáoine éugcrúaidhe, glanaigh na lobhair, dúisgidh na</span>
<lb n="992"/><span>mairbh, teilgidh amach na deamhain. An aisgidh fúarabhair, tabhruidh</span>
<lb n="993"/><span>uáibh an aisgidh.</span>
<lb n="994"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:9"/>
<div><lb n="995"/><p><span>Na soláthruigh ór, na aírgead, ná umha in bhur gcreasganaibh,</span>
<lb n="996"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:10"/>
<div><lb n="997"/><p><span>Na mála dochum na sligheadh, na dhá chóta, na bróga, na bata: oir is</span>
<lb n="998"/><span>fiu an fear oibre a chuid dfhagháil.</span>
<lb n="999"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:11"/>
<div><lb n="1000"/><p><span>Achd giodhbé ar bioth cathair, nó baile ann a rachuidhe asdeach,</span>
<lb n="1001"/><span>fiafruighidh cía bhías deangmhálta innte, agus anaidh annsin nó gu</span>
<lb n="1002"/><span>bhfágtháoi hí.</span>
<lb n="1003"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:12"/>
<div><lb n="1004"/><p><span>Agus ar ndul asdeach don tigh dháoibh beannuighidh dhó.</span>
<lb n="1005"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:13"/>
<div><lb n="1006"/><p><span>Agus mas fíu an tegh soin é, gu bhfoghnuigh bhur mbeannugadh dhó: agus</span>
<lb n="1007"/><span>muna fhiú gu bhfillidh bhur mbeannughadh chugaibh féin arís.</span>
<lb n="1008"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:14"/>
<div><lb n="1009"/><p><span>Agus giodhbé neach nach gébhaidh sibhsi chuíge, agus nach éisdfidh</span>
<lb n="1010"/><span>bhur mbríathra, ar ndul amach as an teagh, nó as an gcathruigh sin díbh,</span>
<lb n="1011"/><span>craithidh dhíbh lúaithreadh bhur gcos.</span>
<lb n="1012"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:15"/>
<div><lb n="1013"/><p><span>Adeirim ribh gu deimhin gu madh socamhluidhe do thalamh luchd</span>
<lb n="1014"/><span>Shodóm, agus Ghomorra a ló an bhreithemhnuis, ina don chathruigh</span>
<lb n="1015"/><span>sin,</span>
<lb n="1016"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:16"/>
<div><lb n="1017"/><p><span>Féch, cuirimse sibhse mar cháorchaibh a meásg mhadradh állta: ar</span>
<lb n="1018"/><span>an adhbhar soin bídhidh glic mar na haithreacha neimhe, agus</span>
<lb n="1019"/><span>neamhurchóideach mar na colama.</span>
<lb n="1020"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:17"/>
<div><lb n="1021"/><p><span>Achd bídhidh ar bhur gcoimhéd ar na dáoinibh: óir dobhéraid siád a</span>
<lb n="1022"/><span>láimh sibh do chomhairleachaibh, agus sgiúrsfuid síad sibh ann a siónagógaibh.</span>
<lb n="1023"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:18"/>
<div><lb n="1024"/><p><span>Agus fós bérthar sibh dochum úachdarán agus dochum ríoghthedh ar mo</span>
<lb n="1025"/><span>shonsa, mar fhíné dhoibhsean agus do na cineadhachuibh.</span>
<lb n="1026"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:19"/>
<div><lb n="1027"/><p><span>Achd an tan dobhéraid síad úatha a láimh síbh, ná bíodh na</span>
<lb n="1028"/><span>rochás oruibh cionnas, nó créd laibhéortháoi, oír dobérthar dháoibh ar</span>
<lb n="1029"/><span>an uair sin féin an ní laibhéortháoi.</span>
<lb n="1030"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:20"/>
<div><lb n="1031"/><p><span>Oír ní sibhsi labhrus, achd spiorad bhur nathar féin labhrus</span>
<lb n="1032"/><span>ionnaibh.</span>
<lb n="1033"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:21"/>
<div><lb n="1034"/><p><span>Agus dobhéruidh an derbhráthair an dearbhráthair eile chum báis,</span>
<lb n="1035"/><span>agus an tathair, an mac; agus éireochuidh an chlann anaghuidh a naithreach,</span>
<lb n="1036"/><span>agus a máithreach, agus dobhéuraid fa deara a gcur chum báis.</span>
<lb n="1037"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:22"/>
<div><lb n="1038"/><p><span>Agus bíaidh fúath ag gach uile dhuine dhibh ar son mhanmasa: achd</span>
<lb n="1039"/><span>giodhbé fhuiléongas gu dtí deiredh, as é so shlaínéochthar.</span>
<lb n="1040"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:23"/>
<div><lb n="1041"/><p><span>Agus an tan bhúaidhéoraid siád sibh annsa chathruighsi, teithidh gu</span>
<lb n="1042"/><span>chathruigh eile, óir gu dearbhtha, adeirimsi ribh nach géubhtháoi</span>
<lb n="1043"/><span>timcheall chaithreach Israél suil thiocfas mac an duine.</span>
<lb n="1044"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:24"/>
<div><lb n="1045"/><p><span>Ní fhuil an disgiobal as cionn a mhaighisdir, iona an</span>
<lb n="1046"/><span>searbhfhóghantuighe os cionn a thighearna.</span>
<lb n="1047"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:25"/>
<div><lb n="1048"/><p><span>As lór don deisgiobal bheith mar a mhaighisdir, agus don</span>
<lb n="1049"/><span>tshearbhfhoghantuidhe bheith mar a thighearna: ma dho ghoireadar</span>
<lb n="1050"/><span>Belsébub dfhior an tighe, an é nach mo iona sin hoirfid siád é dá</span>
<lb n="1051"/><span>mhuinntir?</span>
<lb n="1052"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:26"/>
<div><lb n="1053"/><p><span>Ar an adhbhar soin na bíodh aneagla oraibh; oír ní fhuil ní ar</span>
<lb n="1054"/><span>bioth folaighthe nach tiocfuidh chum soillsi: agus ní fhuil énní ar</span>
<lb n="1055"/><span>ceilt nach aithéontar.</span>
<lb n="1056"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:27"/>
<div><lb n="1057"/><p><span>An ní adeirimsi ribh ann sa dorchadus, abruidhsi é ann sa</span>
<lb n="1058"/><span>tsolus: Agus an ní dochluintí in bhar gclúais, dénaidh a chraoiáil ar na</span>
<lb n="1059"/><span>tigthibh.</span>
<lb n="1060"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:28"/>
<div><lb n="1061"/><p><span>Agus ná bíodh eagla na muinntire mharbhas an corp oraibh, agus leis</span>
<lb n="1062"/><span>nach éidir an tanam do mharbhadh, achd gumadh mó bhías eagla an tí ud</span>
<lb n="1063"/><span>oraibh lenab éidir an corp agus an tanam do mhilleadh anifearn.</span>
<lb n="1064"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:29"/>
<div><lb n="1065"/><p><span>An é nach reacthar dá ghealbhann ar fhéorling, agus ní thuitfidh aon</span>
<lb n="1066"/><span>aca ar an dtalamh gan bhur nathairse?</span>
<lb n="1067"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:30"/>
<div><lb n="1068"/><p><span>Achd cheana atá grúag bhur gceind uile arna comhaireamh.</span>
<lb n="1069"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:31"/>
<div><lb n="1070"/><p><span>Ar an ádhbhar soin na bíodh egla oraibh: is fearr sibhsi iona mórán</span>
<lb n="1071"/><span>gealbhann.</span>
<lb n="1072"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:32"/>
<div><lb n="1073"/><p><span>Ar an adhbhar soin giodhbé aidmhéochas mheisi a bhfiaghnuisi na</span>
<lb n="1074"/><span>ndáoine, aidmhéochuidh meisi eision a bhfiaghnuisi mhathar atá ar neamh.</span>
<lb n="1075"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:33"/>
<div><lb n="1076"/><p><span>Agus gidhbé nech shénfas mé a bhfíaghnuisi na ndáoine, sénfuidh</span>
<lb n="1077"/><span>meisi eisean a bhfiaghnuisi mhathar atá ar neamh.</span>
<lb n="1078"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:34"/>
<div><lb n="1079"/><p><span>Ná measaigh, gu dtáinic mheisi do chur shíodhchána ar an dtalamh: ní</span>
<lb n="1080"/><span>dochum shíodhchána do chur tháinic mé, achd dochum cloidhimh.</span>
<lb n="1081"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:35"/>
<div><lb n="1082"/><p><span>Oír táinic mé do chur dhuine anaghuidh a athar, agus na hinghine</span>
<lb n="1083"/><span>anaghuidh a mathar, agus mhna an mhic anaghuidh mhathar a céile.</span>
<lb n="1084"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:36"/>
<div><lb n="1085"/><p><span>Agus budh naímhde do dhuine a mhuinntear féin.</span>
<lb n="1086"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:37"/>
<div><lb n="1087"/><p><span>Agus giodhbé grádhuigheas a athair, nó a mhathair, níis mó na</span>
<lb n="1088"/><span>mheisi, ní fíu é meisi do bheith aige agus giodhbé ghradhuigheas a mhac</span>
<lb n="1089"/><span>nó a inghean ós mó chionnsa, ní fíu é mheisi.</span>
<lb n="1090"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:38"/>
<div><lb n="1091"/><p><span>Agus an té nach glacann a chros, agus nach leanann mhéisi,</span>
<lb n="1092"/><span>is olc an díol air mheisi.</span>
<lb n="1093"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:39"/>
<div><lb n="1094"/><p><span>Giodhbé doghébhaidh a anam, caillfidh sé é: agus giodhbé</span>
<lb n="1095"/><span>chaillfeas a anam air mo shonsa, doghébhaidh sé é.</span>
<lb n="1096"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:40"/>
<div><lb n="1097"/><p><span>An té ghabhas sibhse chuige, gabhaidh sé mheisi, agus giodhbé</span>
<lb n="1098"/><span>ghabhas mheisi, ghabhuid sé an té do chuir uáidhe me.</span>
<lb n="1099"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:41"/>
<div><lb n="1100"/><p><span>An té ghabhas fáidh anainm fháidhedh, doghébhuidh sé tuarasdal</span>
<lb n="1101"/><span>fháidheadh: agus giodhbé ghabhas fíréun anainm fhíréin, doghébhaidh sé</span>
<lb n="1102"/><span>lúadhuighechd fhióréunaigh.</span>
<lb n="1103"/></p>
</div>
<pb n="Mt10:42"/>
<div><lb n="1104"/><p><span>Agus giodhbé dobhéura deoch iodhón cupán duisge fhúar amháin</span>
<lb n="1105"/><span>déinnech do na daóinibh beagasa anainm dhisgiobuil, adeirimsi ribh go</span>
<lb n="1106"/><span>fírinneach, nach leigfidh sé a lúaghuidheachd amugha.</span>
<lb n="1107"/></p>
</div>
<pb n="Mt11"/>
<div><lb n="1108"/><p/>
</div>
<pb n="Mt11:1"/>
<div><lb n="1109"/><p><span>Agus tarla an úair do chríochnuigh Iósha aitheanta do thabhairt dá</span>
<lb n="1110"/><span>dhá dhisgiobal deúg, gur imthigh sé as sin do sheanmóir, agus do</span>
<lb n="1111"/><span>theagasg ann a gcaithreachuibh súd.</span>
<lb n="1112"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:2"/>
<div><lb n="1113"/><p><span>Agus an tan dochúalaigh Eoin ann sa phríosún gníomhartha</span>
<lb n="1114"/><span>Chriósd, ar gcur dheisi dá dhisgiobluibh úadha,</span>
<lb n="1115"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:3"/>
<div><lb n="1116"/><p><span>Adubhairt sé ris, an tusa an té úd dobhí chum teachda, nó an mbía</span>
<lb n="1117"/><span>súil againn réd haithearrach?</span>
<lb n="1118"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:4"/>
<div><lb n="1119"/><p><span>Agus ar bhfregra dhIósa adubhairt sé ríu, imthighidh agus innisigh</span>
<lb n="1120"/><span>dhÉoin na néithe dochluintí agus dochítí:</span>
<lb n="1121"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:5"/>
<div><lb n="1122"/><p><span>Doghebhid na doill radharc, agus siobhluid na bacaigh, glantar na</span>
<lb n="1123"/><span>lobhair, agus dochluinid na boghair, dúisgthear na máirbh, agus atá an</span>
<lb n="1124"/><span>soisgél dá sheanmóir do na bochdaibh.</span>
<lb n="1125"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:6"/>
<div><lb n="1126"/><p><span>Agus is beannuighthe an té nach fúair oilbhéim ionnamsa.</span>
<lb n="1127"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:7"/>
<div><lb n="1128"/><p><span>Agus ar nimthechd dóibhsin, do thionnsgain Iósa teachd tar Eóin</span>
<lb n="1129"/><span>ris an gcoimhthinól, ag rádha créd é an ní aga ndechabhair amach fan</span>
<lb n="1130"/><span>bfásach dá fhéchain? an giolcach dá bhogadh ag an ngáoith?</span>
<lb n="1131"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:8"/>
<div><lb n="1132"/><p><span>Achd créd é an ní aga ndeachabhair amach da fhéuchuin? an</span>
<lb n="1133"/><span>dfhéchain duine atá arna édughadh re héduighibh míne? féuch,</span>
<lb n="1134"/><span>an mhuinntear chuireas éduighe míne iompa, is a dtighthibh na ríoghthedh</span>
<lb n="1135"/><span>bhíd siád.</span>
<lb n="1136"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:9"/>
<div><lb n="1137"/><p><span>Achd créd é an ní aga ndeachabhair amach dá fhéuchain? an</span>
<lb n="1138"/><span>dfhéuchain fáidheadh?  adeirim ribh gu deimhin, gurab dfhéuchain</span>
<lb n="1139"/><span>duine is mó iona fáidh,</span>
<lb n="1140"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:10"/>
<div><lb n="1141"/><p><span>Oír as é so an té air a sgríobhthar, féuch, cuirimsi mo</span>
<lb n="1142"/><span>theachdaire romhat, neach uillmhéochas do shlidhe romhat.</span>
<lb n="1143"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:11"/>
<div><lb n="1144"/><p><span>Adeirim ribh gu fírinneach, nachar éiridh eidir chlannaibh na mban</span>
<lb n="1145"/><span>neach is mó iona Eóin baisde: achd chena giodhbé is lugha ann sa</span>
<lb n="1146"/><span>ríoghachd neamhdha, is mó é iona eisean.</span>
<lb n="1147"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:12"/>
<div><lb n="1148"/><p><span>Agus ó laithibh Eóin baisde gus anois atá foireigean dá dhénamh</span>
<lb n="1149"/><span>ar an ríoghachd neamhdha, agus fúaduighid luchd an fhoireigin í.</span>
<lb n="1150"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:13"/>
<div><lb n="1151"/><p><span>Oír dorinneadar na fáighe uile agus an dligheadh fáigheadóireachd gu</span>
<lb n="1152"/><span>hÉoin.</span>
<lb n="1153"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:14"/>
<div><lb n="1154"/><p><span>Agus mas toil libh a ghabháil, is eisean an tÉlias úd dobhí chum</span>
<lb n="1155"/><span>teachda.</span>
<lb n="1156"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:15"/>
<div><lb n="1157"/><p><span>Giodhbé aga bhfuil clúasa dochum eisdeachda, eísdeadh sé.</span>
<lb n="1158"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:16"/>
<div><lb n="1159"/><p><span>Achd cía lé a samhlóchuidh mé an geinealach so? is cosmhail é ré</span>
<lb n="1160"/><span>garlachuibh shuigheas ar na marguidhibh, agus éimhgheas ar a</span>
<lb n="1161"/><span>gcompánachoibh,</span>
<lb n="1162"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:17"/>
<div><lb n="1163"/><p><span>Agus adeir, dorinneamar céol dáoibh, agus ní dhearnámhair dámhsa: do</span>
<lb n="1164"/><span>cháoineamar dháoibh, agus ní dhearnamhair gul.</span>
<lb n="1165"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:18"/>
<div><lb n="1166"/><p><span>Oír táinic Eóin, ní ag ithe ná ag ól, agus adeirid siád atá</span>
<lb n="1167"/><span>deamhan ann.</span>
<lb n="1168"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:19"/>
<div><lb n="1169"/><p><span>Taínic mac an duine ag ithe agus ag ól, agus adeirid, féuch, an</span>
<lb n="1170"/><span>duine craósach agus pótaire fíona, cara na bpuibleacánach agus na</span>
<lb n="1171"/><span>bpecthach; gidhedh atá an gliocas arna sháoradh óna chloinn féin.</span>
<lb n="1172"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:20"/>
<div><lb n="1173"/><p><span>Do thionnsgain sé an tan soin milleán do thabhairt do na</span>
<lb n="1174"/><span>cathrachaibh ann ar fhoillsigheadh mórán dá shubhaltuidhibh, ar son nach</span>
<lb n="1175"/><span>dearnadar aithríghe ag radha.</span>
<lb n="1176"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:21"/>
<div><lb n="1177"/><p><span>Is anáoibhinn duit a Chórasin, is anáoibhinn duit a Bheithsáida:</span>
<lb n="1178"/><span>óir dá madh a tTírus agus a Sídon dodhéntuidhe na míorbhuile</span>
<lb n="1179"/><span>dorinneadh ionnaibhsi, is fada ó shoin dodhéndáois aithrighi a</span>
<lb n="1180"/><span>nédach róin agus a lúaith.</span>
<lb n="1181"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:22"/>
<div><lb n="1182"/><p><span>Achd cheana adeirimsi ribh, gu madh socamhluighe do Thírus agus do</span>
<lb n="1183"/><span>Shídon a ló an bhreitheamhnuis, iona dháoibhsi.</span>
<lb n="1184"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:23"/>
<div><lb n="1185"/><p><span>Agus tusa a Chapernaum, atá arnad thógbhail súas gu neamh,</span>
<lb n="1186"/><span>téilgfidhthear síos gu hifearnn tú, óir dá madh a measg luchd Shodaim</span>
<lb n="1187"/><span>dodhéntuidhe na míorbhuile dorinneadh ionnatsa, do anfadáois gan</span>
<lb n="1188"/><span>sgrios gus aniú.</span>
<lb n="1189"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:24"/>
<div><lb n="1190"/><p><span>Achd cheana adeirimsi ribh, gu madh socamhluighe do dhúthaidh luchd</span>
<lb n="1191"/><span>Shodaim a ló an bhreitheamhnuis, ioná dhuitsi.</span>
<lb n="1192"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:25"/>
<div><lb n="1193"/><p><span>Do fhreagair Iósa an uáir sin agus adubhairt sé, dobheirim</span>
<lb n="1194"/><span>buidheachas dhuit, a athair, a thighearna neimhe agus talmhan, ar son gur</span>
<lb n="1195"/><span>fholuigh tú na neithe se ó dhaoinibh eagnuidhe agus tuigseanacha, agus gur</span>
<lb n="1196"/><span>nocht tú iád do na náidhenánaibh.</span>
<lb n="1197"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:26"/>
<div><lb n="1198"/><p><span>As eadh a athair, do bhríodh gurab mar sin dobhí do dheadhthoilse.</span>
<lb n="1199"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:27"/>
<div><lb n="1200"/><p><span>Atá gach uile ní arna thabhairt dhamhsa ó mathair: agus ní</span>
<lb n="1201"/><span>haithnidh déinneach an mac achd don athair: agus ní haithnidh</span>
<lb n="1202"/><span>dhéinneach an tathuir achd don mhac, agus dá gach áon dárab áill leis</span>
<lb n="1203"/><span>an mac a fhoillsiughadh.</span>
<lb n="1204"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:28"/>
<div><lb n="1205"/><p><span>Tigidh chugamsa uile a bhfuiltí tuirseach, agus fá anúalach, agus</span>
<lb n="1206"/><span>dobhéraidh mé fúaradh dháoibh.</span>
<lb n="1207"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:29"/>
<div><lb n="1208"/><p><span>Tógbhuidh mo chuingsi oraibh, agus foghlamuigh úaim, óir atú</span>
<lb n="1209"/><span>macánta agus umhal a gcroidhe: agus doghébhtháoi súaimhneas da</span>
<lb n="1210"/><span>bhur nanmannaibh.</span>
<lb n="1211"/></p>
</div>
<pb n="Mt11:30"/>
<div><lb n="1212"/><p><span>Óir atá mo chuingsi soiomchuir, agus atá mhúalach édtrom.</span>
<lb n="1213"/></p>
</div>
<pb n="Mt12"/>
<div><lb n="1214"/><p/>
</div>
<pb n="Mt12:1"/>
<div><lb n="1215"/><p><span>Dochuáidh Iósa fan ám soin air an tsaóire tríd na gortaibh: agus</span>
<lb n="1216"/><span>dobhí ocaras air a dhisgiobluibh, agus do thionnsgnadar désach do</span>
<lb n="1217"/><span>bhúain, agus a nithe.</span>
<lb n="1218"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:2"/>
<div><lb n="1219"/><p><span>Agus an tan dochoncadar na Phairisínigh, adubhradar risean, féch,</span>
<lb n="1220"/><span>doní do dhisgiobail ní nach cóir do dhénamh ann sa ló sháoire.</span>
<lb n="1221"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:3"/>
<div><lb n="1222"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, an é nár léghabhair créd dorinne</span>
<lb n="1223"/><span>Dáibhí an tan dobhí ocaras air féin, agus ar an muinntir dobhí na</span>
<lb n="1224"/><span>fharradh?</span>
<lb n="1225"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:4"/>
<div><lb n="1226"/><p><span>Cionnas dochúaidh sé asdeach go tigh Dé, agus do ith sé araín na</span>
<lb n="1227"/><span>hibartha, nár cheaduightheach dhó féin, ná don droing dobhí na</span>
<lb n="1228"/><span>fhochair dhithe, achd do na sagartaibh abháin?</span>
<lb n="1229"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:5"/>
<div><lb n="1230"/><p><span>Nó an é nár léghabhair ann sa dlighedh, gu mbrisid na sagairt</span>
<lb n="1231"/><span>ann sa teampoll air an tsáoire lá na saboíde, agus nách coir dhóibh é?</span>
<lb n="1232"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:6"/>
<div><lb n="1233"/><p><span>Achd adeirim ribh, gu bhfuil neach is mó iona an teampoll annso.</span>
<lb n="1234"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:7"/>
<div><lb n="1235"/><p><span>Agus dá mbeith a fhios agaibh créd is cíall dó so, is trócaire is</span>
<lb n="1236"/><span>áill leam agus ní hibairt, ní dhaimnéochadh sibh na dáoine</span>
<lb n="1237"/><span>neamhchionntacha.</span>
<lb n="1238"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:8"/>
<div><lb n="1239"/><p><span>Oír as é mac an duine tighearna na saboíde féin.</span>
<lb n="1240"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:9"/>
<div><lb n="1241"/><p><span>Agus tar éis imtheachda as sin dó, tainic sé dá sinagógaibh súd.</span>
<lb n="1242"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:10"/>
<div><lb n="1243"/><p><span>Agus féuch, dobhí duine annsin ag a raibhe lámh sheirgthe: agus do</span>
<lb n="1244"/><span>fhiosruigheadar dhe, ag rádh, an cheaduightheach leidheas do dhénamh</span>
<lb n="1245"/><span>ann sa tsáoire?</span>
<lb n="1246"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:11"/>
<div><lb n="1247"/><p><span>Achd adubhairt séisean ríu, cía agaibhsi duine aga mbíadh</span>
<lb n="1248"/><span>áoncháora amháin, agus dá dtuite sí air an tsaoire a bpoll, nach</span>
<lb n="1249"/><span>béradh uirrthe, agus nach tóigebhadh aniós í?</span>
<lb n="1250"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:12"/>
<div><lb n="1251"/><p><span>An é nach mór is fearr duine iona cáora? ar an adhbhar soin is</span>
<lb n="1252"/><span>ceaduightheach maith do dhénamh air an tsáoire.</span>
<lb n="1253"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:13"/>
<div><lb n="1254"/><p><span>Annsin adeir seisean ris an duine úd, sín amach do lámh, agus</span>
<lb n="1255"/><span>do shín: agus dobhí sí arna haiseag slán mar an láimh eile.</span>
<lb n="1256"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:14"/>
<div><lb n="1257"/><p><span>Agus ar ndul amach do na Phairisíneachaibh, dochúadar a gcomhairle</span>
<lb n="1258"/><span>na aghaidhsean, dochum gu millfidís é.</span>
<lb n="1259"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:15"/>
<div><lb n="1260"/><p><span>Agus an tan do aithin Iosa, do imthigh sé as sin, agus do lean</span>
<lb n="1261"/><span>slúagh mór é, agus do shlánaigh sé iád uile.</span>
<lb n="1262"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:16"/>
<div><lb n="1263"/><p><span>Agus dorinne sé bagar orrtha dochum nach déndáois follus é.</span>
<lb n="1264"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:17"/>
<div><lb n="1265"/><p><span>Dochum gu gcoimhlíonfuidhthe an ní a bhí arna rádh tré Esaias fáidh,</span>
<lb n="1266"/><span>adeir:</span>
<lb n="1267"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:18"/>
<div><lb n="1268"/><p><span>Tabhair dodhúidh mo shearbhfhoghantuidhe féin, do thogh mé,</span>
<lb n="1269"/><span>mo ghrádh féin dá a bfuil toil mhór ag a manam: cuirfidh mé mo spiorad féin</span>
<lb n="1270"/><span>air, agus inneósuidh sé breitheamhnus do na cineadhachaibh.</span>
<lb n="1271"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:19"/>
<div><lb n="1272"/><p><span>Ní dhénaidh sé ceandairc, ní dhénaidh sé eimhghe, agus ní chluinfidh</span>
<lb n="1273"/><span>neach ar bioth a ghuth air na sráideannaibh.</span>
<lb n="1274"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:20"/>
<div><lb n="1275"/><p><span>Ní bhrisfidh sé giolcach brúite, agus ní mhúchaidh sé lion doní</span>
<lb n="1276"/><span>deatach: no go dtuguidh sé breitheamhnus dochum búadha:</span>
<lb n="1277"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:21"/>
<div><lb n="1278"/><p><span>Agus is ann a ainmsin bhiás muinidhin ag na cineadhachuibh.</span>
<lb n="1279"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:22"/>
<div><lb n="1280"/><p><span>Tugadh chuige an tan soin duine ann a raibhe deamhan, dobhí dall,</span>
<lb n="1281"/><span>agus balbh: agus do shlánaigh sé é, ionnus gur labhair an balbhán, agus gu</span>
<lb n="1282"/><span>bhfacuidh an dall.</span>
<lb n="1283"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:23"/>
<div><lb n="1284"/><p><span>Agus do ghabh iongantus an pubal uile, agus adubhradar, an é nach é</span>
<lb n="1285"/><span>so an mac úd Dáibhí?</span>
<lb n="1286"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:24"/>
<div><lb n="1287"/><p><span>Agus an tan dochúaladar na phairisínígh so,  adubhradar, ní</span>
<lb n="1288"/><span>theilgeann an fear so na deamhain amach, achd tré Bheilsóbubh</span>
<lb n="1289"/><span>uachdarán na ndemhan.</span>
<lb n="1290"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:25"/>
<div><lb n="1291"/><p><span>Achd an tan do aithin Iósa a smúaintighthe, adubhairt sé ríu, gach</span>
<lb n="1292"/><span>rioghachd atá roinnte na haghaigh féin, biáidh sí na fásach: agus</span>
<lb n="1293"/><span>gach uile chathair, nó theagh atá roinnte na aghaidh féin, ní sheasfuidh</span>
<lb n="1294"/><span>sé.</span>
<lb n="1295"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:26"/>
<div><lb n="1296"/><p><span>Agus má theilgeann Sátan, Sátan amach, atá sé roinnte na aghaidh</span>
<lb n="1297"/><span>féin: ar an adhbhar soin cionnus anfus a ríoghachd na seasamh?</span>
<lb n="1298"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:27"/>
<div><lb n="1299"/><p><span>Agus más le cumhachdaibh Bheilsébub theilgimsi amach na deamhain,</span>
<lb n="1300"/><span>cía lé a dteilgid bhur gclannsa amach iád? air an adhbhar soin</span>
<lb n="1301"/><span>beid siádsan na mbreitheamhuin oraibh.</span>
<lb n="1302"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:28"/>
<div><lb n="1303"/><p><span>Achd más lé spioruid Dé theilgimsi amach na deamhain, tainic</span>
<lb n="1304"/><span>rioghachd Dé chugaibhsi gu deimhin.</span>
<lb n="1305"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:29"/>
<div><lb n="1306"/><p><span>Nó cionnas is éidir le héinneach dul gu tigh dhuine láidir, agus a</span>
<lb n="1307"/><span>airnéis tighe dfúadach leis, achd muna gcengluidh sé ar tús an duine láidir,</span>
<lb n="1308"/><span>agus annsin sladfuidh sé a theagh.</span>
<lb n="1309"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:30"/>
<div><lb n="1310"/><p><span>Giodhbé nach fuil leamsa, atá sé a maghaidh: agus giodhbé nach</span>
<lb n="1311"/><span>cruinnighenn leamsa, leathnuighigh sé.</span>
<lb n="1312"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:31"/>
<div><lb n="1313"/><p><span>Air an adhbhar soin adeirim ribh, gu maithfidhthear gach peacadh agus</span>
<lb n="1314"/><span>gach cainnt asonórach do na dáoinibh: gidheadh ní maithfidhthear do na dáoinibh</span>
<lb n="1315"/><span>cainnt asonórach anaghaidh an Spiorad Náoimh.</span>
<lb n="1316"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:32"/>
<div><lb n="1317"/><p><span>Agus giodhbé neach adéraidh focal anaghaidh mhic an duine,</span>
<lb n="1318"/><span>maithfidhthear dhó é: achd giodhbé neach laibhéoras anaghaidh an Spiorad</span>
<lb n="1319"/><span>Naóimh, ní maithfidhther dhó é ann sa tsháoghal so, na ann sa</span>
<lb n="1320"/><span>tsháoghal atá a teachd.</span>
<lb n="1321"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:33"/>
<div><lb n="1322"/><p><span>Cechdar dha do dhá ní, dénaidh an crann maith, agus a thoradh maith: nó</span>
<lb n="1323"/><span>dénaidh an crann lobhtha agus a thoradh lobhtha: óir is as a thoradh</span>
<lb n="1324"/><span>aithéantar an crann.</span>
<lb n="1325"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:34"/>
<div><lb n="1326"/><p><span>A shliochd na naithreach neimhe, cionnas is eidir libh neithe maithe</span>
<lb n="1327"/><span>do labhairt, ó atátháoi féin gu holc? óir is as anlán an chroidhe</span>
<lb n="1328"/><span>labhrus an béul.</span>
<lb n="1329"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:35"/>
<div><lb n="1330"/><p><span>Dobheir an duine maith neithe maithe as ionnmhas mhaith a chroidhe:</span>
<lb n="1331"/><span>agus dobheir an drochdhuine droichneithe as a dhroichchisde.</span>
<lb n="1332"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:36"/>
<div><lb n="1333"/><p><span>Achd adeirim ribh go dtiobraid na dáoine cúntas úatha lá an</span>
<lb n="1334"/><span>bhreitheamhnuis ar son gach aóinbhreithre dímhaóinighe dá laibhéoraid</span>
<lb n="1335"/><span>síad.</span>
<lb n="1336"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:37"/>
<div><lb n="1337"/><p><span>Oír is as do bhríathruibh sháorfuidhthear thú, agus is as do</span>
<lb n="1338"/><span>bhríathruibh dhaiméontar thú.</span>
<lb n="1339"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:38"/>
<div><lb n="1340"/><p><span>Annsin do fhreagradar dream do na sgríobuidhibh agus do na</span>
<lb n="1341"/><span>Fairisínechaibh, ag rádh, a Mhaighisdir is mían linn comhartha dfhaicsin</span>
<lb n="1342"/><span>úait.</span>
<lb n="1343"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:39"/>
<div><lb n="1344"/><p><span>Achd ar bhfreagra dhósan, adubhairt sé ríu; íarruidh an geinealach</span>
<lb n="1345"/><span>olc agus adhaltrannach comhartha: achd ní tiobharthar comhartha dhóibh,</span>
<lb n="1346"/><span>achd an comhartha úd Íonás an fáidh.</span>
<lb n="1347"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:40"/>
<div><lb n="1348"/><p><span>Oír mar dobhí Iónás a mbroinn an mhíl mhóir trí lá agus trí</span>
<lb n="1349"/><span>hoidhche, is mar sin bhías mac an duine a gcroidhe na talmhan trí lá agus</span>
<lb n="1350"/><span>trí hoidhche.</span>
<lb n="1351"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:41"/>
<div><lb n="1352"/><p><span>Eíréochaidh luchd Niníuí a mbreithemhnus leis an an ngeinealach so,</span>
<lb n="1353"/><span>agus daimnéochaid síad é: oír dorinneadarsan aithrighe ag seanmóir</span>
<lb n="1354"/><span>Íonás: agus féuch atá neach is mó iona Íonas annso.</span>
<lb n="1355"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:42"/>
<div><lb n="1356"/><p><span>Eíreochuidh bannríoghan an táoibhe bhudh dheas a mbreitheamhnus leis</span>
<lb n="1357"/><span>an ngeinealach so, agus daimnéochuidh sí é: oír tainic sisí ó</span>
<lb n="1358"/><span>leithimealluibh na talmhan déisdeachd re hegna Sholaimh: agus</span>
<lb n="1359"/><span>féuch, atá neach as mó ioná Solamh annso.</span>
<lb n="1360"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:43"/>
<div><lb n="1361"/><p><span>Achd cheana tar eís dul don spioraid neamhghlain as an duine amach,</span>
<lb n="1362"/><span>síobhluidh sí trí ionadaibh tíorma ag iárraidh súaimhnis: agus ní</span>
<lb n="1363"/><span>fhaghbhann.</span>
<lb n="1364"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:44"/>
<div><lb n="1365"/><p><span>Adeir sí an tan soin, fillfidh mé dom thigh féin, as a ttainic mé.</span>
<lb n="1366"/><span>Agus tar éis techda dhí, doghebh sí folumh, sgúabtha, deaghmhaiseach</span>
<lb n="1367"/><span>.</span>
<lb n="1368"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:45"/>
<div><lb n="1369"/><p><span>Imthighidh sí an tan soin, agus dobheir sí seachd spioraide eile is</span>
<lb n="1370"/><span>measa iona í féin lé: agus ar ndul asdeach áitrighid síad annsúd, agus</span>
<lb n="1371"/><span>is measa críoch dheigheanach an duine úd iona a thosach: agus is mar sin</span>
<lb n="1372"/><span>teigémhas don droichgheinealach so.</span>
<lb n="1373"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:46"/>
<div><lb n="1374"/><p><span>Agus ar mbeith dó fós ag labhairt ris an bpubal, tabhair dodhaire</span>
<lb n="1375"/><span>do shesadar a mháthair agus a dearbhraíthrecha a muich ag iárruidh</span>
<lb n="1376"/><span>labhartha ris.</span>
<lb n="1377"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:47"/>
<div><lb n="1378"/><p><span>Agus adubhairt nech eígin ris, féch, atá do mhathair agus do</span>
<lb n="1379"/><span>dherbhráithreacha na seasamh amuigh ag iárraidh labhartha riot.</span>
<lb n="1380"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:48"/>
<div><lb n="1381"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhósan adubhairt sé rís án té do innis dhó,</span>
<lb n="1382"/><span>cía hí mo mhathair, agus cía hiád mo dhearbhraithreacha?</span>
<lb n="1383"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:49"/>
<div><lb n="1384"/><p><span>Agus ar síneadh a laimhe chum a dhisciobal dó, adubhairt sé,</span>
<lb n="1385"/><span>tabhair dodhúidh mo mhathairsi, agus mo dhearbhraithreacha.</span>
<lb n="1386"/></p>
</div>
<pb n="Mt12:50"/>
<div><lb n="1387"/><p><span>Óir giodhbé neach dodhénaidh toil mhatharsa atá air neamh, as é</span>
<lb n="1388"/><span>so mo dhearbhrathairsi, agus mo dheirbhshíur, agus mo mhathair.</span>
<lb n="1389"/></p>
</div>
<pb n="Mt13"/>
<div><lb n="1390"/><p/>
</div>
<pb n="Mt13:1"/>
<div><lb n="1391"/><p><span>Agus ar nimtheachd dIósa amach as an dteach an lá soin do shuidh</span>
<lb n="1392"/><span>sé laimh ris an bhfhairge.</span>
<lb n="1393"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:2"/>
<div><lb n="1394"/><p><span>Agus do chruinnighedar sluaighte móra chuige, ionnas ar ndul asdeach</span>
<lb n="1395"/><span>a luing gur shuidh sé: agus do sheas an slúagh uile ar an dtráigh.</span>
<lb n="1396"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:3"/>
<div><lb n="1397"/><p><span>Agus do labhair sé móran ríu a gcosamhlachduibh, ag rádha, tabhair</span>
<lb n="1398"/><span>dodhairé, dochúaidh síoladóir amach do chur shíl:</span>
<lb n="1399"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:4"/>
<div><lb n="1400"/><p><span>Agus ag cur an tsíl do, do thuit cuid dhe chois na sligheadh: agus</span>
<lb n="1401"/><span>tangadar an énlaith, agus a dúadar í.</span>
<lb n="1402"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:5"/>
<div><lb n="1403"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe a bhfearann chlochach mar nach raibhe mórán</span>
<lb n="1404"/><span>uíre aige: agus do fhás sé gu lúath do bhríodh nach fúair sé doimhneachd</span>
<lb n="1405"/><span>na talmhan.</span>
<lb n="1406"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:6"/>
<div><lb n="1407"/><p><span>Agus ar neírghe don ghréin do dóidhedh é, agus ar son nach raibhe</span>
<lb n="1408"/><span>frémh aige, do shearg sé.</span>
<lb n="1409"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:7"/>
<div><lb n="1410"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe eidir muineach, agus do eírgheadar an</span>
<lb n="1411"/><span>muinech súas, agus do mhúchadar é.</span>
<lb n="1412"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:8"/>
<div><lb n="1413"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe a dtalamh mhaith, agus tug sé toradh</span>
<lb n="1414"/><span>iodhón, gráinne céud, agus gráinne trí fichid, agus gráinne a deich fichead.</span>
<lb n="1415"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:9"/>
<div><lb n="1416"/><p><span>Giodhbé aga bhfuil clúasa dochum éisdeachda, éisdeagh sé.</span>
<lb n="1417"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:10"/>
<div><lb n="1418"/><p><span>Agus a teachd do na disghiobuil chuige, adubhradhar ris: créd fá</span>
<lb n="1419"/><span>labhrann tú ríu a gcosamhlachduibh?</span>
<lb n="1420"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:11"/>
<div><lb n="1421"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ríu, do bhríodh gurab</span>
<lb n="1422"/><span>daóibhsi atá éolus shécreidedh na ríoghachda neamhdha airna thabhairt,</span>
<lb n="1423"/><span>agus nach fuil sé arna thabhairt dóibhsean.</span>
<lb n="1424"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:12"/>
<div><lb n="1425"/><p><span>(Oír giodhbé neach aga bhfuil ní, is dó dobhérthar, agus bíaidh</span>
<lb n="1426"/><span>gu léor aige: achd giodhbé neach atá gan ní, tóigébhthar úadha fós an</span>
<lb n="1427"/><span>ní atá aige.)</span>
<lb n="1428"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:13"/>
<div><lb n="1429"/><p><span>Air an adhbhar soin labhraim ríu a gcosamhlachdaibh, oír giodh atá</span>
<lb n="1430"/><span>radharc aca ní fhaicid síad, agus giodh atá éisdeachd aca, ní chluinid</span>
<lb n="1431"/><span>síad, agus ní thuigid síad.</span>
<lb n="1432"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:14"/>
<div><lb n="1433"/><p><span>Agus coimhlíontar ionnta fáigheadóireachd Esaiás, adeir, lé</span>
<lb n="1434"/><span>héisdeachd dochluinfidhe, agus ní thuigfidhe: agus ag amharc dochífidhe,</span>
<lb n="1435"/><span>agus ní budh léir dhaóibh.</span>
<lb n="1436"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:15"/>
<div><lb n="1437"/><p><span>Oír atá croidhe an phubailsi arna reamhrughadh, agus dochúaladar</span>
<lb n="1438"/><span>gu bobhar léna gclúasaibh, agus do chaochadar a súile, degla gu</span>
<lb n="1439"/><span>bhfaicfeadaois léna súilibh, agus gu gcluinfeadáois léna gcluasaibh, agus</span>
<lb n="1440"/><span>gu dtuigfeadaóis léna gcroidhe, agus gu bhfillfeadaóis, agus gu</span>
<lb n="1441"/><span>bhfóirfinnsi orrtha.</span>
<lb n="1442"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:16"/>
<div><lb n="1443"/><p><span>Achd as beannaighthe bhur súilesi, do bhríodh gu bhfaicid síad, agus</span>
<lb n="1444"/><span>bhur gclúasa, do bhriodh gu gcluinid síad.</span>
<lb n="1445"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:17"/>
<div><lb n="1446"/><p><span>Oír adeirimsi ribh gu fírinneach, gurab iomdha fáidhe agus</span>
<lb n="1447"/><span>fírénuigh lé nar mhían na neithesi dochithisi dfhaicsin, agus nach</span>
<lb n="1448"/><span>facadar iád. agus na neithe dochluintí do chloisdin, agus nach cúaladar</span>
<lb n="1449"/><span>iad.</span>
<lb n="1450"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:18"/>
<div><lb n="1451"/><p><span>Air an adhbhar soin éisdigh ré cosamhlachd an tshioladóra.</span>
<lb n="1452"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:19"/>
<div><lb n="1453"/><p><span>Coimh mionca agus éisdfeas duine bríathar na ríoghachda úd, agus nach</span>
<lb n="1454"/><span>tuigeann sé í, tig an droichspiorad, agus fúaduighidh sé an ní do cuireadh</span>
<lb n="1455"/><span>ann a chroidhe: ag so an duine úd ionar cuireadh an síol chois na</span>
<lb n="1456"/><span>sligheadh.</span>
<lb n="1457"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:20"/>
<div><lb n="1458"/><p><span>Agus an té úd ann ar cuireadh an síol a bhfhearann chlochach, as é súd</span>
<lb n="1459"/><span>an té dochluin an bhríathar, agus ghabhas chuige í do láthair maille re</span>
<lb n="1460"/><span>gairdechas:</span>
<lb n="1461"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:21"/>
<div><lb n="1462"/><p><span>Achd ní fhuil frémh aige ann féin, achd anuidh sé ar fedh tamaill: agus an tan</span>
<lb n="1463"/><span>tig tribulóid nó búaidhreadh ar son na bréithre, air ball dogheibh sé oilbhéim.</span>
<lb n="1464"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:22"/>
<div><lb n="1465"/><p><span>Agus an neach úd inar cuiredh an síol a measg an mhuinigh, ag so an</span>
<lb n="1466"/><span>té dochluin an bhríathar: agus múchaidh róchúram an tshaoghailsi, agus</span>
<lb n="1467"/><span>mealltóireachd an tsaibhris an bhríathar, agus bí sé gan toradh.</span>
<lb n="1468"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:23"/>
<div><lb n="1469"/><p><span>Agus an té úd inar cuireadh an síol a bhferann mhaith, as é so an</span>
<lb n="1470"/><span>té dochluin agus thuigeas an bhríathar, agus iomchras toradh, agus dobheir</span>
<lb n="1471"/><span>neach dióbh céd, neach eile trí fichid, agus neach eile a deich</span>
<lb n="1472"/><span>fichead.</span>
<lb n="1473"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:24"/>
<div><lb n="1474"/><p><span>Do chuir sé cosamhlachd eile chuca, ag rádha, is cosmhail ríoghachd</span>
<lb n="1475"/><span>neamhdha ré duine do chuir síol maith ann a fhearann.</span>
<lb n="1476"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:25"/>
<div><lb n="1477"/><p><span>Agus an tan dobhádar dáoine na gcodladh, tainic a námhaid agus do</span>
<lb n="1478"/><span>chuir sé cogal tríd an gcruithneachd, agus do imthigh se roimhe.</span>
<lb n="1479"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:26"/>
<div><lb n="1480"/><p><span>Agus an tan do fhás an gemhar, agus tug sé a thoradh, annsin do</span>
<lb n="1481"/><span>fhoillsigh an cogal é féin.</span>
<lb n="1482"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:27"/>
<div><lb n="1483"/><p><span>Achd ar dtechd do shearbhfhóghantáoibh fhir an tighe, adubhradar ris:</span>
<lb n="1484"/><span>a thighearna, an é nach síol maith do chuir tú ann tfhearann? air</span>
<lb n="1485"/><span>an adhbhar soin, caít as a bhfadhann sé an cogal.</span>
<lb n="1486"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:28"/>
<div><lb n="1487"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, easgcara éigin dorinne so; agus adubhradar</span>
<lb n="1488"/><span>na searbhfhóghantuidhe ris, an áill let air an adhbhar soin gu</span>
<lb n="1489"/><span>ndeachmáoisne agus gu gcruinnidhemís a bhfhochair a chéile iád?</span>
<lb n="1490"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:29"/>
<div><lb n="1491"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu, ní háill: air egla a cruinnebhadh an</span>
<lb n="1492"/><span>chogail dáoibh gu mbenfadh sibh an chruithneachd as a frémhaibh a</span>
<lb n="1493"/><span>naoinfheachd ris.</span>
<lb n="1494"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:30"/>
<div><lb n="1495"/><p><span>Fuilngidh dóibh aráon fás no gu dtí an fhóghmhar, agus anaimsir an</span>
<lb n="1496"/><span>fhóghmhair adéra meisi rém luchd búana, cruinnighidh air tús an cogal, agus</span>
<lb n="1497"/><span>cengluidh é na fpunnannaibh, dochum a loisgthe, agus cruinnighidh an</span>
<lb n="1498"/><span>chruithneachd dom sgioból.</span>
<lb n="1499"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:31"/>
<div><lb n="1500"/><p><span>Do chuir sé cosamhlachd eile chuca aga rádh: is cosmhuil ríoghachd</span>
<lb n="1501"/><span>nemhdha ré grainne musdaird do ghabh nech chuige, agus do chuir sé ann a</span>
<lb n="1502"/><span>fherann.</span>
<lb n="1503"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:32"/>
<div><lb n="1504"/><p><span>As é gu deimhin as lugha do na huile shíoltuibh: gidheadh an tan</span>
<lb n="1505"/><span>fhásas sé, as é is mó do na luibheannaibh, agus doní crann de:</span>
<lb n="1506"/><span>ionnas gu ttigid énlaith an aiéir, agus gu ndénaid a nid ann a ghégaibh.</span>
<lb n="1507"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:33"/>
<div><lb n="1508"/><p><span>Do labhair sé cosamhlachd eile ríu ag rádha: as cosmhail ríoghachd</span>
<lb n="1509"/><span>neamhdha ré laibhín do ghlac bean, agus do fhoiligh sí a dtrí fpeice</span>
<lb n="1510"/><span>mineadh, nó gur ghabh an mhin uile laibhín.</span>
<lb n="1511"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:34"/>
<div><lb n="1512"/><p><span>Do labhair Iósa na neithesi uile ris an bpubal a gcosamhlachdaibh:</span>
<lb n="1513"/><span>agus níor labhair sé ríu achd a gcosamhlachdaibh.</span>
<lb n="1514"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:35"/>
<div><lb n="1515"/><p><span>Dochum gu gcoimhlíonfuidhthe an ní adubhradh leis an bhfaídh, adeir,</span>
<lb n="1516"/><span>oisgéoluidh mé mo bhéul tré cosamhlachdaibh: nochdfuidh mé na</span>
<lb n="1517"/><span>neithe atá foluighthe ó thosach an domhain.</span>
<lb n="1518"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:36"/>
<div><lb n="1519"/><p><span>Air leigean an tsluaigh úadhe an tan soin, tainic Iósa asdeach a</span>
<lb n="1520"/><span>dtig: agus tangadar a dhisgiobail chuige, ag rádh: mínigh dhúinne</span>
<lb n="1521"/><span>cosamhlachd chogail an fhearainn úd.</span>
<lb n="1522"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:37"/>
<div><lb n="1523"/><p><span>Agus ar bhfhregra dhósan, adubhairt sé ríu, an té chuires an síol</span>
<lb n="1524"/><span>maith, as é mac an duine é.</span>
<lb n="1525"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:38"/>
<div><lb n="1526"/><p><span>Agus as é an fearann an domhan, agus as é an síol maith clann na</span>
<lb n="1527"/><span>ríoghachda: agus as é an cogal, clann an droichspiorad.</span>
<lb n="1528"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:39"/>
<div><lb n="1529"/><p><span>Agus an námhaid do chuir é, as é an díabhal é: agus as é an</span>
<lb n="1530"/><span>fóghmhar deireadh an tsáoghail, agus as íad na búanuidhe na haingil.</span>
<lb n="1531"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:40"/>
<div><lb n="1532"/><p><span>Agus amhail mar chruinnighthear an cogal, agus loisgthear é lé</span>
<lb n="1533"/><span>teinidh: is mar sin bhías a ndeireadh an tsháoghailsi.</span>
<lb n="1534"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:41"/>
<div><lb n="1535"/><p><span>Cuirfidh mac an duine a aingil féin, agus cruinnéochuid síad as a</span>
<lb n="1536"/><span>ríoghachd gach ní dá dtig oilbhéim, agus an drem doní egcóir:</span>
<lb n="1537"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:42"/>
<div><lb n="1538"/><p><span>Agus teilgfid síad íad anúamhain air dearglasadh: mar a mbía gul agus</span>
<lb n="1539"/><span>gíosgán fíacal.</span>
<lb n="1540"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:43"/>
<div><lb n="1541"/><p><span>Soillséochaid na fírénaigh an tan soin mar an ngréin, a ríoghachd a</span>
<lb n="1542"/><span>nathar féin: giodhbé aga bhfhuilid clúasa dochum éisdechda, éisdeagh sé.</span>
<lb n="1543"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:44"/>
<div><lb n="1544"/><p><span>Mar an gcéudna, is cosmhail ríoghachd neimhe lé hionnmhas arna</span>
<lb n="1545"/><span>fholach a bhfhearann: néoch tar éis a fhadhála do fholuigh duine, agus</span>
<lb n="1546"/><span>tríd an ngáirdeachus dobhí air ar a shon, imthighidh sé agus racaidh sé</span>
<lb n="1547"/><span>gach a bhfhuil aige, agus ceannchuidh sé an fearann soin.</span>
<lb n="1548"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:45"/>
<div><lb n="1549"/><p><span>Arís is cosmhail an ríoghachd neamhdha le ceannuighe dháirghthe,</span>
<lb n="1550"/><span>iarras clocha úaisle,</span>
<lb n="1551"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:46"/>
<div><lb n="1552"/><p><span>Agus ar bhfhaghbháil aon chloiche úaisle mhórlúaighe dhó, do imthigh sé</span>
<lb n="1553"/><span>agus do reac sé a raibhe aige uile, agus do cheannaigh sé í.</span>
<lb n="1554"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:47"/>
<div><lb n="1555"/><p><span>Arís is cosmhail an ríoghachd nemhdha ré líon arna theilgean</span>
<lb n="1556"/><span>ann sa bhfairge, agus chruinnigheas dá gach uile shórt éisg:</span>
<lb n="1557"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:48"/>
<div><lb n="1558"/><p><span>Néoch an tan do líonadh, do thairrngeadar na híasgairighe dochum na</span>
<lb n="1559"/><span>trágha, agus ar suidhe dhóibh, do chruinnigheadar na heísg mhaithe a</span>
<lb n="1560"/><span>soithighibh, achd do theilgeadar na droichéisg amach.</span>
<lb n="1561"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:49"/>
<div><lb n="1562"/><p><span>Is mar sin bhías a ndeireadh an tsáoghail: rachaid na haingil amach,</span>
<lb n="1563"/><span>agus dealéochuid síad na drochdháoine as lár na bhfírénach.</span>
<lb n="1564"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:50"/>
<div><lb n="1565"/><p><span>Agus teilgfid síad íad anúamhain teineadh: mar a mbía gul agus</span>
<lb n="1566"/><span>gíosgarnach fiácal.</span>
<lb n="1567"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:51"/>
<div><lb n="1568"/><p><span>Adeir Iósa riu, nar thuigeabhair na neithe se uile? adeirid sion</span>
<lb n="1569"/><span>ris, do thuigeamar a thighearna.</span>
<lb n="1570"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:52"/>
<div><lb n="1571"/><p><span>Agus adubhairt seisen ríu, ar an adhbhar soin gach uile sgríoba da</span>
<lb n="1572"/><span>bhfhuil fóghlomtha dochum na ríoghachda neamhdha, is cosmhail é ré fear tighe,</span>
<lb n="1573"/><span>dobheir as a chisde neithe núadha agus seanneithe.</span>
<lb n="1574"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:53"/>
<div><lb n="1575"/><p><span>Agus an tan do chríochnaigh Iósa na cosamhlachdasa, tárla dhó, gur</span>
<lb n="1576"/><span>fhágaibh sé an áit sin.</span>
<lb n="1577"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:54"/>
<div><lb n="1578"/><p><span>Agus an tan thainic sé dá dhuthuidh féin: do theagoisg sé íad ann a</span>
<lb n="1579"/><span>Sionagóig: ionnas gur ghabh iongnadh mór íad, agus go ndubhradar, caít a</span>
<lb n="1580"/><span>bhfhúair an fear so an eagna so, agus na subháltuighe.</span>
<lb n="1581"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:55"/>
<div><lb n="1582"/><p><span>An é nach é so mac úd an tsáoir? an é nach dá mhathair ghoirthear</span>
<lb n="1583"/><span>Muire, an é nach íad a dhearbhraithreacha Séumas, agus Iósés, agus</span>
<lb n="1584"/><span>Símon, agus Iúdás?</span>
<lb n="1585"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:56"/>
<div><lb n="1586"/><p><span>Agus an é nach fuilid a dheirbhsheathracha uile eadruinne? air</span>
<lb n="1587"/><span>an adhbhar soin caít ann a bhfhúair sé íad so uile?</span>
<lb n="1588"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:57"/>
<div><lb n="1589"/><p><span>Agus fúaradar óilbhéim annsan: achd adubhairt Iósa ríu, ní fhuil</span>
<lb n="1590"/><span>fáidh fá neimhchion, achd ann a dhúthaidh féin, agus ann a thigh féin.</span>
<lb n="1591"/></p>
</div>
<pb n="Mt13:58"/>
<div><lb n="1592"/><p><span>Agus ní dhearnuidh sé mórán miorbhuileadh annsin air son a</span>
<lb n="1593"/><span>míchreidimh.</span>
<lb n="1594"/></p>
</div>
<pb n="Mt14"/>
<div><lb n="1595"/><p/>
</div>
<pb n="Mt14:1"/>
<div><lb n="1596"/><p><span>Fa an ám soin, dochúalaidh Iórúaith an Tétrarca clú Iósa.</span>
<lb n="1597"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:2"/>
<div><lb n="1598"/><p><span>Agus adubhairt sé réna shearbhfhóghantuidhibh, as é so Eóin baisde:</span>
<lb n="1599"/><span>do éirigh sé ó mharbhaibh, agus is dá bhríodh sin ataíd subháltuighe</span>
<lb n="1600"/><span>ag oibrebhadh ann.</span>
<lb n="1601"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:3"/>
<div><lb n="1602"/><p><span>Oír do ghlac Iorúaith Eóin, agus do cheangail sé é, agus do</span>
<lb n="1603"/><span>theilg sé a bpríosún é ar son Héródiás, mhná a dhearbhráthar</span>
<lb n="1604"/><span>Fpilib.</span>
<lb n="1605"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:4"/>
<div><lb n="1606"/><p><span>Oír adubhairt Eóin ris, ní dlighthech dhuit a beith agad.</span>
<lb n="1607"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:5"/>
<div><lb n="1608"/><p><span>Agus an tan do budh mían leis a chur chum báis, dobhí eagla an</span>
<lb n="1609"/><span>fpubail air, óir dobhí cion fáidhe aca air Eoin.</span>
<lb n="1610"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:6"/>
<div><lb n="1611"/><p><span>Agus an tan dobhí sollamain an láoi ann a rugadh Iorúaith dhá</span>
<lb n="1612"/><span>dhénamh, dorinne inghean Heródias dámhsa iona bhfhíadhnuisi: agus do</span>
<lb n="1613"/><span>thaitnidh sí ré hIorúaith:</span>
<lb n="1614"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:7"/>
<div><lb n="1615"/><p><span>Ionnas gur gheall sé maille lé mionnaibh gu dtiobhradh sé dhi giodhbé</span>
<lb n="1616"/><span>ar bhioth ní do iárrfadh sí.</span>
<lb n="1617"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:8"/>
<div><lb n="1618"/><p><span>Agus air bhfhagháil teagaisg óna mathair dhi, adubhairt sí,</span>
<lb n="1619"/><span>tabhair dhamh annso ceann Eóin baisde air mhéis.</span>
<lb n="1620"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:9"/>
<div><lb n="1621"/><p><span>Agus do ghabh doilgheas an rí: achd ar son a mhíonn agus na muinntire</span>
<lb n="1622"/><span>dobhí na suidhe na chuibhreann, do aithin sé a thabhairt di.</span>
<lb n="1623"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:10"/>
<div><lb n="1624"/><p><span>Agus ar gcur fhir dicheannta úadha, do bhean sé a cheann</span>
<lb n="1625"/><span>dÉoin ann sa fpríosún.</span>
<lb n="1626"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:11"/>
<div><lb n="1627"/><p><span>Agus tugadh a cheann air méis, agus tugadh don chailín é, agus tug</span>
<lb n="1628"/><span>sisi dá mathair é.</span>
<lb n="1629"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:12"/>
<div><lb n="1630"/><p><span>Agus tangadar a dhisciobail an tan soin, agus rugadar a chorp léo,</span>
<lb n="1631"/><span>agus do adhlacadar é, agus tangadar agus do inniseadar sin dÍosa.</span>
<lb n="1632"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:13"/>
<div><lb n="1633"/><p><span>Agus an tan dochúalaidh Iósa so, dochúaidh sé as sin anarthrach</span>
<lb n="1634"/><span>anionadh fhásamhail air leith: agus an tan dochúalaidh an pubal sin, do</span>
<lb n="1635"/><span>leanadar dá gcois é ó na caithreachaibh.</span>
<lb n="1636"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:14"/>
<div><lb n="1637"/><p><span>Agus ar ndul amach dhIosa, dochonaic sé coimhthionól mór, agus do</span>
<lb n="1638"/><span>ghabh trúaighe mhór dhóibh é, agus do shlánaigh sé a ndáoine easlána.</span>
<lb n="1639"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:15"/>
<div><lb n="1640"/><p><span>Agus an tan tainic deireadh an láoi, tangadar a dhisgiobuil</span>
<lb n="1641"/><span>chuige, ag rádh, ionadh fhásamhail so, agus dochúaidh an aimsear tharainn</span>
<lb n="1642"/><span>cheana: leig uáit an slúag, dochum go niméochaidáois do na bailtibh, agus</span>
<lb n="1643"/><span>gu gceannochadáois bíadh dhóibh féin.</span>
<lb n="1644"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:16"/>
<div><lb n="1645"/><p><span>Achd adubhairt Iósa ríu, ní rigid siad a leas imtheachd:</span>
<lb n="1646"/><span>tabhruidhsi dhóibh ní léna ithche.</span>
<lb n="1647"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:17"/>
<div><lb n="1648"/><p><span>Agus adubhradarsan ris, ní fhuil againn annso ach chúig aráin agus</span>
<lb n="1649"/><span>dá iasg.</span>
<lb n="1650"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:18"/>
<div><lb n="1651"/><p><span>Achd adubhairt seisean ríu, tabhraidh chugamsa íad annso.</span>
<lb n="1652"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:19"/>
<div><lb n="1653"/><p><span>Agus arna aithne don fpubal suidhe air an bhfhéur, agus ar nglacadh</span>
<lb n="1654"/><span>na gcúig narán agus an dá íasg, ag féchain súas chun flaitheamhnuis, do</span>
<lb n="1655"/><span>bheannaigh sé, agus arna mbrisedh tug sé na haráin do na disgioblaibh, agus</span>
<lb n="1656"/><span>tugadar na disciobail don tshluagh íad.</span>
<lb n="1657"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:20"/>
<div><lb n="1658"/><p><span>Agus a dúadar uile ní, agus do sásuigheadh íad: agus do thógbhadar</span>
<lb n="1659"/><span>lán dhá chlíabh dhég don bhiádh bhrisde dobhí dhfhoidheall aca.</span>
<lb n="1660"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:21"/>
<div><lb n="1661"/><p><span>Agus an mhuinntir dobhí ag ithche, dobhádar a dtimcheall chúig mhíle</span>
<lb n="1662"/><span>fer, leath amuigh do mhnáibh agus do leanbaibh.</span>
<lb n="1663"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:22"/>
<div><lb n="1664"/><p><span>Agus air ball do chuir Iósa dfhíachaibh ar a dhisgiobluibh dhul</span>
<lb n="1665"/><span>anarthrach agus dul roimhe féin don táoibh anúnn don uisge, nó gu</span>
<lb n="1666"/><span>léigeadh sé an pubal úaidhe.</span>
<lb n="1667"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:23"/>
<div><lb n="1668"/><p><span>Agus an tan do léig sé an pubal úadha, dochúaidh sé súas air shlíabh</span>
<lb n="1669"/><span>na áonar chum urnuighthe do dhénamh, agus an tan dobhí deireadh an láoi ann,</span>
<lb n="1670"/><span>dobhí sé na áonar annsúd.</span>
<lb n="1671"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:24"/>
<div><lb n="1672"/><p><span>Agus dobhí an tarthrach fá an ám soin a meadhón na fairge, dá</span>
<lb n="1673"/><span>theilgen anunn agus anall ag na tonnaibh: oír dobhí an gháoth na</span>
<lb n="1674"/><span>nadhaidh.</span>
<lb n="1675"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:25"/>
<div><lb n="1676"/><p><span>Agus a gcionn an cearamhadh fáire don oidhche dochúaidh Iósa</span>
<lb n="1677"/><span>chuca, ag siobhal air an bhfhairge.</span>
<lb n="1678"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:26"/>
<div><lb n="1679"/><p><span>Agus an tan dochunncadar a dhisgiobail ag siobhal air an bhfhairge é,</span>
<lb n="1680"/><span>dobhádar arna mbuaidhreadh, ag rádha, is gósda é: agus do eimhgheadar lé</span>
<lb n="1681"/><span>heagla.</span>
<lb n="1682"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:27"/>
<div><lb n="1683"/><p><span>Agus do labhair Iósa ríu air an mball, ag rádh, bíodh misneach maith</span>
<lb n="1684"/><span>agaibh: is misi atá ann, ná bíodh eagla oraibh.</span>
<lb n="1685"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:28"/>
<div><lb n="1686"/><p><span>Agus tug Peadar freagra air, agus adubhairt sé, a thigearna más tú</span>
<lb n="1687"/><span>atá ann, aithin díomsa dhul chugad air na huisgeadhuibh.</span>
<lb n="1688"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:29"/>
<div><lb n="1689"/><p><span>Agus adubhairt seisean, tarra: agus an tan dochúaidh Peadar síos as</span>
<lb n="1690"/><span>an arthrach do shíobhail sé ar na huisgeadhuibh, dochum teachd chum</span>
<lb n="1691"/><span>Iósa.</span>
<lb n="1692"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:30"/>
<div><lb n="1693"/><p><span>Agus air bhfhaicsin na gáoithe láidire dho, do ghabh eagla é: agus</span>
<lb n="1694"/><span>an úair do thosaigh sé air dhul aníochdar, do sgread sé, ag rádh, a</span>
<lb n="1695"/><span>thighearna fóir orum.</span>
<lb n="1696"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:31"/>
<div><lb n="1697"/><p><span>Agus ar síneadh a láimhe ar an mball dhIósa, rug sé air, agus adeir</span>
<lb n="1698"/><span>sé ris, a fhir an chreidimh bhig, créd far ghabh mídhóchas tú.</span>
<lb n="1699"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:32"/>
<div><lb n="1700"/><p><span>Agus an tan dochúadar asdech annsan arthrach, do choisg an gháoth.</span>
<lb n="1701"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:33"/>
<div><lb n="1702"/><p><span>Agus tangadar an luchd dobhí san arthrach agus do onóruigheadar é, ag</span>
<lb n="1703"/><span>rádha, go fírinneach is tusa mac Dé.</span>
<lb n="1704"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:34"/>
<div><lb n="1705"/><p><span>Agus an tan dochúadar tar uisge, tangadar gu talamh Genésareth.</span>
<lb n="1706"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:35"/>
<div><lb n="1707"/><p><span>Agus an tan do aithnidheadar luchd na háite sin é, do chuiredar fios</span>
<lb n="1708"/><span>air fedh na tíre sin uile ar gach táobh dhíobh: agus tugadar chuige gach a</span>
<lb n="1709"/><span>raibhe eslán innte.</span>
<lb n="1710"/></p>
</div>
<pb n="Mt14:36"/>
<div><lb n="1711"/><p><span>Agus do chuiredar impidhe air búain lé himeall a éduigh amháin: agus an</span>
<lb n="1712"/><span>mhéid díobh do bhean, do slánaigheadh íad.</span>
<lb n="1713"/></p>
</div>
<pb n="Mt15"/>
<div><lb n="1714"/><p/>
</div>
<pb n="Mt15:1"/>
<div><lb n="1715"/><p><span>Annsin tigid Sgríobuighe agus Fairisínigh ó Iérusalém dochum Iósa,</span>
<lb n="1716"/><span>ag rádha.</span>
<lb n="1717"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:2"/>
<div><lb n="1718"/><p><span>Créd fá a sáruighid do dheisgiobailsi gnáthughadh na sinnsear? oír</span>
<lb n="1719"/><span>ní ionnluid síad a lámha an úair ithid arán.</span>
<lb n="1720"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:3"/>
<div><lb n="1721"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ríu, créd fá sáruigheann</span>
<lb n="1722"/><span>sibhsi leis, aithne Dé, lé bhur ngnáthughadh féin?</span>
<lb n="1723"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:4"/>
<div><lb n="1724"/><p><span>Oír tug Dia aithne, ag rádh, Onóruigh hathair agus do mhathair.</span>
<lb n="1725"/><span>Agus giodhbé mhalluigheas a athair nó a mhathair, cuirthear chum báis é.</span>
<lb n="1726"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:5"/>
<div><lb n="1727"/><p><span>Achd adeirthísi giodhbé neach adéara réna athair nó réna</span>
<lb n="1728"/><span>mhathair, gach tabhartus dá dtuguimsi don egluis, rachaidh sé a dtarbha</span>
<lb n="1729"/><span>dhuitsi: agus dá mbeith nach onórfuidh sé a athair nó a mhathair bíaidh sé</span>
<lb n="1730"/><span>gan chionnta.</span>
<lb n="1731"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:6"/>
<div><lb n="1732"/><p><span>Agus mar sin do chuirebhair a neimhmbhrígh aithne Dé tré bhur</span>
<lb n="1733"/><span>ngnáthughadh féin.</span>
<lb n="1734"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:7"/>
<div><lb n="1735"/><p><span>A luchd an fhúarchrábhaidh, is maith an fháigheadóireacht dorinne</span>
<lb n="1736"/><span>Esaías in bhar dtimcheall, ag rádha,</span>
<lb n="1737"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:8"/>
<div><lb n="1738"/><p><span>Druidid an pubalsa leamsa léna mbél, agus onóruighid síad mhé</span>
<lb n="1739"/><span>léna bpusuibh: achd cheana is fada úaim atá a gcroidhe.</span>
<lb n="1740"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:9"/>
<div><lb n="1741"/><p><span>Achd is a ndímháoineas onóruighid síad mheisi, ag teagasc aitheanta na</span>
<lb n="1742"/><span>ndáoine mar theagasg.</span>
<lb n="1743"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:10"/>
<div><lb n="1744"/><p><span>Agus ar ngairm an tshloígh, adubhairt sé ríu, éisdigh agus tuigidh.</span>
<lb n="1745"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:11"/>
<div><lb n="1746"/><p><span>Ní hé an ní théid asdeach ann sa bhéul shaluigheas an duine, achd an</span>
<lb n="1747"/><span>ní thig as an mbéul, as é so shaluigheas an duine.</span>
<lb n="1748"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:12"/>
<div><lb n="1749"/><p><span>Annsin tangadar a dhisgiobuil chuige, agus adubhradar ris, an é</span>
<lb n="1750"/><span>nach dtuigeann tú go bhfhúaradar na Pharisínigh dochúala an glór sa</span>
<lb n="1751"/><span>oilbhéim ann?</span>
<lb n="1752"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:13"/>
<div><lb n="1753"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan, adubhairt sé, gach uile fhphlanta nachar</span>
<lb n="1754"/><span>chuir mhathair neamhdhasa, benfuidhther as a phfhrémhach é.</span>
<lb n="1755"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:14"/>
<div><lb n="1756"/><p><span>Léigidh dhóibh féin: is éoluighthe dalla a gcionn dall íad, agus má</span>
<lb n="1757"/><span>thréoruighenn an dall an dall éile, tuitfid aráon sa díg.</span>
<lb n="1758"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:15"/>
<div><lb n="1759"/><p><span>Agus ar bhfhreagra do FPheadar, adubhairt sé ris, mínigh</span>
<lb n="1760"/><span>dhúinne an chosamhlachd sa.</span>
<lb n="1761"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:16"/>
<div><lb n="1762"/><p><span>Agus adubhairt Iósa, an bhfhuiltísi leis fós ainbhfheasach?</span>
<lb n="1763"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:17"/>
<div><lb n="1764"/><p><span>An é nach tuigthísi fós, giodhbé ní théid asdeach ann sa bhéul, gu</span>
<lb n="1765"/><span>dteid sé sa bholg, agus gu dtéilgthear as sin don chamra é?</span>
<lb n="1766"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:18"/>
<div><lb n="1767"/><p><span>Achd na neithe théid amach as an mbéul, is as an gcroidhe thigid síad,</span>
<lb n="1768"/><span>agus is síad sin shaluigheas an duine.</span>
<lb n="1769"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:19"/>
<div><lb n="1770"/><p><span>Oír is as an gcroidhe thighid na drochsmuaintighthe, dúnmarbhtha,</span>
<lb n="1771"/><span>adhaltrannas, strípachas, gaduidheachd, fiaghnuisighe bréige, sgannalacha.</span>
<lb n="1772"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:20"/>
<div><lb n="1773"/><p><span>Is íad so na neithe shalchas an duine: achd bíadh dhithe lé lamhuibh</span>
<lb n="1774"/><span>gan ionnladh, ní shaluigeann sé an duine.</span>
<lb n="1775"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:21"/>
<div><lb n="1776"/><p><span>Agus ar ndul dIósa as sin, dochúaidh sé gu leithimlibh Thirus</span>
<lb n="1777"/><span>agus Shidon,</span>
<lb n="1778"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:22"/>
<div><lb n="1779"/><p><span>Agus tabhair dodhúidh, táinic bean do Chánan ó na chríochaibh</span>
<lb n="1780"/><span>sin, agus do éigh sí, ag rádha ris, déna trócaire oram a thigearna, a</span>
<lb n="1781"/><span>mhíc Dáibhí, atá mhinghean arna búaidhreadh gu adhúathmhar ó</span>
<lb n="1782"/><span>dheamhan.</span>
<lb n="1783"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:23"/>
<div><lb n="1784"/><p><span>Achd ní thug seisean fregra ar bioth uirthe, agus tangadar a</span>
<lb n="1785"/><span>dhísgiobail chuige, agus do iárradar air, ag rádh, cuir úainn í: óir atá</span>
<lb n="1786"/><span>sí ag éighmhe ionar ndeadhuidh.</span>
<lb n="1787"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:24"/>
<div><lb n="1788"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan, adubhairt sé, nior cuireadh mheisi achd</span>
<lb n="1789"/><span>dochum na gcáorach do thigh Isráel dochúaidh ar seachrán.</span>
<lb n="1790"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:25"/>
<div><lb n="1791"/><p><span>Gidheadh táinic sisi agus dorinne sí sléchdain dó, ag rádh, a</span>
<lb n="1792"/><span>thighearna, fóir orum.</span>
<lb n="1793"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:26"/>
<div><lb n="1794"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan, adubhairt sé, ní cóir arán na cloinne do</span>
<lb n="1795"/><span>ghlacadh, agus do theilgean dochum na ngadhar.</span>
<lb n="1796"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:27"/>
<div><lb n="1797"/><p><span>Achd adubhairt sisi, is fíor sin a thighearna, gidheadh fós, ithid na</span>
<lb n="1798"/><span>coilén cuid don sbrúighleach thuiteas ó bhord a dtighearnadh.</span>
<lb n="1799"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:28"/>
<div><lb n="1800"/><p><span>Ar bhfhreagra dhIósa an tan soin, adubhairt sé ria; ó a bhean is</span>
<lb n="1801"/><span>mór do chreideamh, teagmadh dhuit mar is toil leat: agus dobhí a hinghean</span>
<lb n="1802"/><span>slán ó an úair sin amach.</span>
<lb n="1803"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:29"/>
<div><lb n="1804"/><p><span>Agus ar nimtheachd dIósa as sin, tainic sé láimh ré fairrge na</span>
<lb n="1805"/><span>Gailelé: agus an tan dochúaidh sé súas ar an slíabh, do shuidh sé</span>
<lb n="1806"/><span>ann.</span>
<lb n="1807"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:30"/>
<div><lb n="1808"/><p><span>Agus dochúadar slúaighte móra chuige, aga rabhadar bacuigh, doill,</span>
<lb n="1809"/><span>balbháin, dáoine uiresbhadheacha, agus mórán eile: agus do theilgeadar fá</span>
<lb n="1810"/><span>chosaibh Iósa íad: agus do shlánaigh sé íad:</span>
<lb n="1811"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:31"/>
<div><lb n="1812"/><p><span>Ionnas gur ghabh iongantus an slúagh, an tan dochoncadar na balbháin</span>
<lb n="1813"/><span>ag labhairt, agus na dáoine easbhadhacha slán, na bacaigh ag siobhal,</span>
<lb n="1814"/><span>agus a radharc ag na dallaibh: agus tugadar gloír do Dhia Israhél.</span>
<lb n="1815"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:32"/>
<div><lb n="1816"/><p><span>Agus ar ngairm a dhisgiobal chuige dhIósa, adubhairt sé, atá</span>
<lb n="1817"/><span>trúaidhe agam don tslúagh: oír do anadar síad anois ré trí lá amfhochair,</span>
<lb n="1818"/><span>agus ni fhuil ní aca do iósdáois: agus ní háill leam a léigen úaim na</span>
<lb n="1819"/><span>dtrosgadh, deagla gu rachdáois ananbhfhainne ar an slighe.</span>
<lb n="1820"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:33"/>
<div><lb n="1821"/><p><span>Agus adeirid a dhisgiobail ris, cía an aít as a bhfuidheamáois ar an</span>
<lb n="1822"/><span>bhfhásach an oiread soin darán, lé a sáiseóchamáois a choimhéd so do</span>
<lb n="1823"/><span>shlúagh?</span>
<lb n="1824"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:34"/>
<div><lb n="1825"/><p><span>Agus adeir Iósa ríusan, ga mhéd arán atá agaibh? agus adubhradarsan,</span>
<lb n="1826"/><span>a seachd, agus beagan diásgaibh beaga.</span>
<lb n="1827"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:35"/>
<div><lb n="1828"/><p><span>Agus do aithin seisean don tslúagh suidhe siós ar an dtalamh.</span>
<lb n="1829"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:36"/>
<div><lb n="1830"/><p><span>Agus ar nglacadh na seachd narán agus na níasg soin dó, ag tabhairt</span>
<lb n="1831"/><span>buidheachais, do bhris sé íad, agus tug sé dhá dhisgiobluibh féin; agus</span>
<lb n="1832"/><span>tugadar na disgiobail don tslúagh íad.</span>
<lb n="1833"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:37"/>
<div><lb n="1834"/><p><span>Agus do itheadar uile ní, agus do sásuigheadh iád: agus do</span>
<lb n="1835"/><span>thógbhadar lán seachd gclíabh dfhuigheall an bhídh bhrisde.</span>
<lb n="1836"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:38"/>
<div><lb n="1837"/><p><span>Agus dobhádar an luchd a dúaidh  ceithre mhíle fear, leath amuich</span>
<lb n="1838"/><span>do mhnáibh agus do leanbaibh.</span>
<lb n="1839"/></p>
</div>
<pb n="Mt15:39"/>
<div><lb n="1840"/><p><span>Agus ar léigean an tslúaigh úadha, dochúaidh sé a luing, agus tainic</span>
<lb n="1841"/><span>sé gu leithimlibh Mhagdala.</span>
<lb n="1842"/></p>
</div>
<pb n="Mt16"/>
<div><lb n="1843"/><p/>
</div>
<pb n="Mt16:1"/>
<div><lb n="1844"/><p><span>Agus ar dteachd do na Phairisíneachaibh agus do na Saduichíneachuibh,</span>
<lb n="1845"/><span>a cur chathuighthe air, do iárradar air comhartha do thaisbénadh ó</span>
<lb n="1846"/><span>neamh dhóibh.</span>
<lb n="1847"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:2"/>
<div><lb n="1848"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ríu, an tráth tig deireadh an</span>
<lb n="1849"/><span>laoi aderthí, bíaidh sé na shoininn: óir atá an taidhér dearg.</span>
<lb n="1850"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:3"/>
<div><lb n="1851"/><p><span>Agus ar madain adeirthí bíaidh drochaimsear ann aníu: oír atá an</span>
<lb n="1852"/><span>taidhér ag dergadh agus ag dorchudhadh. Ó a luchd an fhúarchrabhaigh, is</span>
<lb n="1853"/><span>éol dáoibh gnúis an aiér do bhrethnughadh: achd an é nach éidir libh</span>
<lb n="1854"/><span>comharthuidhe na naimsearach do thuigsin?</span>
<lb n="1855"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:4"/>
<div><lb n="1856"/><p><span>Iárraidh an droichchineadh adhaltrannach comhartha: achd ní</span>
<lb n="1857"/><span>tiobharthar comhartha dhó, achd comhartha Iónás an fáidh, agus ar</span>
<lb n="1858"/><span>ndelughadh ríu, do imthigh sé.</span>
<lb n="1859"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:5"/>
<div><lb n="1860"/><p><span>Agus an tráth thangadar a dhisgiobail a dtír ann sa fport thall, do</span>
<lb n="1861"/><span>dhermadadar arán do bhreith léo.</span>
<lb n="1862"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:6"/>
<div><lb n="1863"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ríu, tabruidh dhá bhur naire agus coimhéduidh</span>
<lb n="1864"/><span>sibh ó laibhín na bhFairisínech agus na Saduichíneach.</span>
<lb n="1865"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:7"/>
<div><lb n="1866"/><p><span>As do thagradarsan etorra féin, ag rádha, is ar son nach tugamar arán</span>
<lb n="1867"/><span>linn.</span>
<lb n="1868"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:8"/>
<div><lb n="1869"/><p><span>Agus arna thuigsin sin dhIósa adubhairt sé ríu, a luchd an</span>
<lb n="1870"/><span>chreidimh bhig, créd fá a dtagartháoi eadraibh féin, gurab ar son nach</span>
<lb n="1871"/><span>dtugabhair arán libh?</span>
<lb n="1872"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:9"/>
<div><lb n="1873"/><p><span>An é nach tuigthí fós, agus an é nach cuimhnighthí na cúig aráin ud</span>
<lb n="1874"/><span>na gcúig míle fear, agus ga mhéd do chliabhaibh do thógabhair?</span>
<lb n="1875"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:10"/>
<div><lb n="1876"/><p><span>Nó na seachd naráin úd na gceithre mhíle fear, agus ga mhéd gclíabh do</span>
<lb n="1877"/><span>thógabhair?</span>
<lb n="1878"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:11"/>
<div><lb n="1879"/><p><span>Cionnas nach tuigthí nach a dtimcheall aráín adubhairt mé ribh, bhur</span>
<lb n="1880"/><span>naire do thabhairt dháoibh ar laibhín na bhPhairisíneach, agus na</span>
<lb n="1881"/><span>Saduichíneach?</span>
<lb n="1882"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:12"/>
<div><lb n="1883"/><p><span>Do thuigeadar an tráth soin nach ó laibhín an aráin adubhairt sé</span>
<lb n="1884"/><span>ríu íad féin do choimhéd achd ó theagasc na bhPhairisíneach agus</span>
<lb n="1885"/><span>na Saduichíneach.</span>
<lb n="1886"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:13"/>
<div><lb n="1887"/><p><span>Agus ar dteachd dIósa go críchaibh Chesária FPhilippí, do</span>
<lb n="1888"/><span>fhíafruidh se dhá dhisgiobluibh, ag rádha, créd í baramhail na ndáoine,</span>
<lb n="1889"/><span>cía misi mac an duine?</span>
<lb n="1890"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:14"/>
<div><lb n="1891"/><p><span>Agus adubhradarsan, adeirid cuid díobh gurab tú Eoin baisde,</span>
<lb n="1892"/><span>agus cuid eile Elías, agus cuid eile Ieremías, nó duine do na</span>
<lb n="1893"/><span>fáidhibh.</span>
<lb n="1894"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:15"/>
<div><lb n="1895"/><p><span>Adeir seisean ríu, achd créd í bhur mbaramhailsi cia mé?</span>
<lb n="1896"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:16"/>
<div><lb n="1897"/><p><span>Agus ar bhfhreagra do Shímón Peadar adubhairt sé, is tusa an</span>
<lb n="1898"/><span>Criósd úd, mac Dé bhí.</span>
<lb n="1899"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:17"/>
<div><lb n="1900"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIósa an tráth soin adubhairt sé ris: atá tú</span>
<lb n="1901"/><span>beannuighthe, a Shímoin mhic Ióna, oír ní féoil iona fuil do</span>
<lb n="1902"/><span>fhoillsigh sin duit, achd mhathairsi atá a bhflaitheamhnus.</span>
<lb n="1903"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:18"/>
<div><lb n="1904"/><p><span>Agus adeirimsi riot, gurab tusa Peadar, agus gurab ar an</span>
<lb n="1905"/><span>gcarruicsi thóigébhus misi méagluis féin: agus nach béruid getuidhe</span>
<lb n="1906"/><span>ifeirn búaidh uirthe.</span>
<lb n="1907"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:19"/>
<div><lb n="1908"/><p><span>Agus dobhéra mé dhuit eochracha na ríoghachda neamhdha, agus giodhbé</span>
<lb n="1909"/><span>ní cheingéolus tú ar an dtalamh, biáidh sé ceanguilte ar neamh: agus</span>
<lb n="1910"/><span>giodhbé ní sgáoilfeas tu ar an dtalamh, biáidh sé sgáoilte ar neamh.</span>
<lb n="1911"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:20"/>
<div><lb n="1912"/><p><span>Annsin do aithin sé dhá dhisgiobluibh gan a innisin do neach ar bioth,</span>
<lb n="1913"/><span>gurbh é féin Iósa an Críosd úd.</span>
<lb n="1914"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:21"/>
<div><lb n="1915"/><p><span>Ó an úair sin amach do thionnsgain Iósa a fhoillseachadh dhá</span>
<lb n="1916"/><span>dhisgiobluibh gurab éigin dó dhul gu hÍarusaléim agus mórán</span>
<lb n="1917"/><span>dfulang ó na sinnsearuibh agus ó úachdaránaibh na sagart, agus ó na</span>
<lb n="1918"/><span>sgriobuidhibh, agus bás dfulang, agus a eiséirghe an treas lá.</span>
<lb n="1919"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:22"/>
<div><lb n="1920"/><p><span>Agus arna bhreith do leathtáobh do Fpeadar, do thionnsgaín sé</span>
<lb n="1921"/><span>athchasán do thabhairt dó, ag rádha: déna trúaidhe dhe dhuit féin a</span>
<lb n="1922"/><span>thighearna: ní theigébha so dhuit ar chruth ar bioth.</span>
<lb n="1923"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:23"/>
<div><lb n="1924"/><p><span>Achd ar gcasadh dhósan adubhairt sé ré Pedar, imhthigh úaim a</span>
<lb n="1925"/><span>abhairséoir, is adhbhar oilbhéime dhamh thú: óir ní thuigenn tú na neithe</span>
<lb n="1926"/><span>bheanas ré Diá, achd na neithe bheanas reis na dáoinibh.</span>
<lb n="1927"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:24"/>
<div><lb n="1928"/><p><span>Adubhairt Iósa an tan soin réna dhisgiobluibh, más áill lé neach</span>
<lb n="1929"/><span>teachd amdheadhaidhsi, díultadh sé dhó féin, agus tógbhadh sé a chros,</span>
<lb n="1930"/><span>agus leanadh se mheisi.</span>
<lb n="1931"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:25"/>
<div><lb n="1932"/><p><span>Oír giodhbé neach lénab mían a anam féin do chumhdach, caillfidh sé</span>
<lb n="1933"/><span>é, agus giodhbé neach cháillfeas a anam ar mo shonsa, doghébha sé é.</span>
<lb n="1934"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:26"/>
<div><lb n="1935"/><p><span>Oír créd é a tharbha do dhuine dhá ngnodhuighedh sé an domhan uile,</span>
<lb n="1936"/><span>agus a anam féin do leigean amugha? nó créd í an iomláoid dobhéradh</span>
<lb n="1937"/><span>duine ar son a anma féin?</span>
<lb n="1938"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:27"/>
<div><lb n="1939"/><p><span>Oír tiocfuidh mac an duine a nglóir a athar féin maille léna</span>
<lb n="1940"/><span>ainglibh: agus dobhéra sé an tráth soin dá gach neach do réir a</span>
<lb n="1941"/><span>ghníomharthadh.</span>
<lb n="1942"/></p>
</div>
<pb n="Mt16:28"/>
<div><lb n="1943"/><p><span>Go fírinneach adeirimsi ribh gu bhfhuil cuid don luchd atá na</span>
<lb n="1944"/><span>seasámh annso, nach blaisfidh bás nó go bhfaicid síad mac an duine ag teachd</span>
<lb n="1945"/><span>ann a rióghachd féin.</span>
<lb n="1946"/></p>
</div>
<pb n="Mt17"/>
<div><lb n="1947"/><p/>
</div>
<pb n="Mt17:1"/>
<div><lb n="1948"/><p><span>Agus a gcionn sé lá beiridh Iósa Peadar agus Séumas agus Eóin a</span>
<lb n="1949"/><span>dhearbhráthair, agus tréoruighidh sé íad ar leith gu sliabh ard.</span>
<lb n="1950"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:2"/>
<div><lb n="1951"/><p><span>Agus do hathruigheadh a chruth an a bhfíadhnuisi, agus do dheallruigh</span>
<lb n="1952"/><span>a adhuidh mar an ngréin, agus dorinneadh a éudhuighe geal mar an solas.</span>
<lb n="1953"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:3"/>
<div><lb n="1954"/><p><span>Agus tabhair dodhúigh, do taidhbhrighedh dhóibh Máoise, agus</span>
<lb n="1955"/><span>Elías, a comhrádh ris.</span>
<lb n="1956"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:4"/>
<div><lb n="1957"/><p><span>Agus ar bhfhreagra do Pheadar adubhairt sé ré hÍosa, a</span>
<lb n="1958"/><span>thighearna is maith dhúinn bheith annso: mas áill leat, dénam trí</span>
<lb n="1959"/><span>botha annso, both dhuitsi, both do Mháoisi, agus both dhElías.</span>
<lb n="1960"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:5"/>
<div><lb n="1961"/><p><span>Suil do sguir seisean do labhairt, tabhair dodhúigh, do theilg néll</span>
<lb n="1962"/><span>solus sgáile orrtha: agus féuch, tainic guth as an néll ag rádha, ag so an</span>
<lb n="1963"/><span>mac grádhach úd agamsa, an a bhfhuil mo thoil mhaith: eisdigh ris.</span>
<lb n="1964"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:6"/>
<div><lb n="1965"/><p><span>Agus an tráth dochúaladar na disgiobuil so, do thuiteadar air</span>
<lb n="1966"/><span>a naghuidh, agus do ghabh eagla romhór íad.</span>
<lb n="1967"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:7"/>
<div><lb n="1968"/><p><span>Agus ar dteachd dIósa do bhean sé ríu, agus adubhairt sé,</span>
<lb n="1969"/><span>éirghidh, agus ná bíodh eagla oruibh.</span>
<lb n="1970"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:8"/>
<div><lb n="1971"/><p><span>Agus ar dtógbhail a súl dóibh, ni fhacadar éin neach, achd Iósa na</span>
<lb n="1972"/><span>áonar.</span>
<lb n="1973"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:9"/>
<div><lb n="1974"/><p><span>Agus an tráth tangadar anúas don tslíabh, do aithin Iósa dhióbh, ag</span>
<lb n="1975"/><span>rádha, ná hinnisidh déinnech an ní do taidhbhridheadh dháoibh, nó gu</span>
<lb n="1976"/><span>néirghe mac an duine ó mharbhaibh.</span>
<lb n="1977"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:10"/>
<div><lb n="1978"/><p><span>Agus do fhiáfruigheadar a dhisgiobhail dhesean, ag rádha, maseadh</span>
<lb n="1979"/><span>créd fa a nabruid na Sgríobuidhe, gurab éigen Elías do theachd air</span>
<lb n="1980"/><span>tús?</span>
<lb n="1981"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:11"/>
<div><lb n="1982"/><p><span>Agus ar bhfhregra dhIósa adubhairt sé ríu, tiocfuidh Elías gu</span>
<lb n="1983"/><span>fírinneach ar tús, agus aiséoghuidh sé gach éin ní:</span>
<lb n="1984"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:12"/>
<div><lb n="1985"/><p><span>Achd adeirimsi ribh go dtainic Elías cheana, agus nachar</span>
<lb n="1986"/><span>aithnigheadar é, achd gu ndearnadar a dtoil féin ris: is mar sin</span>
<lb n="1987"/><span>fhuiléongas mac an duine mar an gcédna úatha.</span>
<lb n="1988"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:13"/>
<div><lb n="1989"/><p><span>Do thuigedar na disgiobuil an tráth soin gurab a dtimcheall Eóin</span>
<lb n="1990"/><span>baisde do labhair sé ríu.</span>
<lb n="1991"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:14"/>
<div><lb n="1992"/><p><span>Agus an tan tangadar a gceann an choimhthionóil, dochúaidh neach</span>
<lb n="1993"/><span>dhairighe chuige, ag sléchduin ar a ghlúinibh dhó,</span>
<lb n="1994"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:15"/>
<div><lb n="1995"/><p><span>Agus ag rádha, a thighearna déna trocaire ar mo mhac, oír bhíodh sé tinn</span>
<lb n="1996"/><span>lé goin na rée, agus is mór dholc fhuilngeas sé: óir tuitidh sé a dteinidh</span>
<lb n="1997"/><span>gu minic, agus anuisge gu minic.</span>
<lb n="1998"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:16"/>
<div><lb n="1999"/><p><span>Agus do thairg mé dod dhisgiobluibhsi é, agus níor fhédadar a</span>
<lb n="2000"/><span>leidheas.</span>
<lb n="2001"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:17"/>
<div><lb n="2002"/><p><span>Agus ar bhfhregra dhIosa adubhairt sé, a chinidh do theaguisg gan</span>
<lb n="2003"/><span>chreideamh, ga fad fós bhías mé in bhar bfochair? ga fad fós fhuiléongas me</span>
<lb n="2004"/><span>sibh? tabhruidh chugamsa annso é.</span>
<lb n="2005"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:18"/>
<div><lb n="2006"/><p><span>Agus do imdhearg Iósa an deamhan, agus do imthigh sé as: agus dobhí an</span>
<lb n="2007"/><span>leanabh slán ón úair sin amach.</span>
<lb n="2008"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:19"/>
<div><lb n="2009"/><p><span>Ar dteachd do na disgiobluibh chum Iósa an tráth soin fa leith,</span>
<lb n="2010"/><span>adubhradar, créd é an fáth nachar fhédamairne súd do theilgean amach?</span>
<lb n="2011"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:20"/>
<div><lb n="2012"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ríusan, ar son bhur míchreidimh: óir adeirim</span>
<lb n="2013"/><span>ribh go fírinnech: dá mbeith oiread re gráinne musdaird do chreidemh</span>
<lb n="2014"/><span>agaibh, adérthaoi ris an sliabh so, athruigh as so annsúd anunn: agus</span>
<lb n="2015"/><span>aithréochuidh sé: agus ní bhía ní ar bioth nach bhudh heidir libh.</span>
<lb n="2016"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:21"/>
<div><lb n="2017"/><p><span>Achd cheana ni théid an sórt demhan so amach, achd lé hurnuighthe</span>
<lb n="2018"/><span>agus lé trosgadh.</span>
<lb n="2019"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:22"/>
<div><lb n="2020"/><p><span>Agus ar ndénamh comhnuighe ann sa Ghalile dhóibh, adubhairt Iósa</span>
<lb n="2021"/><span>ríu, dobérthar mac an duine a lámhaib na ndáoine.</span>
<lb n="2022"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:23"/>
<div><lb n="2023"/><p><span>Agus muirfid síad é, achd an treas lá eiréochaidh sé: agus do ghabh</span>
<lb n="2024"/><span>dobrón romhór íadsan.</span>
<lb n="2025"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:24"/>
<div><lb n="2026"/><p><span>Agus an tan tangadar gu Capernaum, tangadar lucht an didrachma</span>
<lb n="2027"/><span>iodhón an dáoirchiósa do thógbháil chum Pedair: agus adubhradar, an</span>
<lb n="2028"/><span>íocann bhur maighisdirsi an didrachma?</span>
<lb n="2029"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:25"/>
<div><lb n="2030"/><p><span>Adeir seisean, iócuidh: agus an tráth dochúaidh sé asdeach don tigh,</span>
<lb n="2031"/><span>do labhair Iosa risean ar tús, ag rádha, créd í do bharamhuilsi a</span>
<lb n="2032"/><span>Shímóin? cía ar a dtógbhuid ríghthe na talman ciós, nó cánáchas? an</span>
<lb n="2033"/><span>óna gcloinn féin? nó ó dháoinibh eile?</span>
<lb n="2034"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:26"/>
<div><lb n="2035"/><p><span>Adeir Peadar ris, ó dháoinibh eile: adubhairt Iósa ris, ar</span>
<lb n="2036"/><span>an adhbhar soin atáid an chlann sáor.</span>
<lb n="2037"/></p>
</div>
<pb n="Mt17:27"/>
<div><lb n="2038"/><p><span>Achd dochum nach tiobhramáois oilbhéim dhóibh, imthighsi dochum na</span>
<lb n="2039"/><span>fáirge, agus teilg innte dubhán: agus tógaibh an céd iásg thiocfas aniós:</span>
<lb n="2040"/><span>agus ar nosgladh a bhéoil, doghébha tú sdatér iodhón, gné airgid</span>
<lb n="2041"/><span>airighthi: glac sin agus tabhair dhóibh é ar mo shonsa agus ar do shon féin.</span>
<lb n="2042"/></p>
</div>
<pb n="Mt18"/>
<div><lb n="2043"/><p/>
</div>
<pb n="Mt18:1"/>
<div><lb n="2044"/><p><span>An úair sin tangadar a dhisgiobuil chum Iósa, ag rádha, cía is mó</span>
<lb n="2045"/><span>ann sa rioghachd neamhdha?</span>
<lb n="2046"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:2"/>
<div><lb n="2047"/><p><span>Agus ar ngairm léinib bhig chuige dhIósa, do chuir sé an a lársan é.</span>
<lb n="2048"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:3"/>
<div><lb n="2049"/><p><span>Agus adubhairt sé, go fírinneach adeirim ribh, muna fhilltí, agus</span>
<lb n="2050"/><span>muna bheithí mar leanbána, nach rachdáoi asdeach don ríoghachd nemhdha.</span>
<lb n="2051"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:4"/>
<div><lb n="2052"/><p><span>Ar an adhbhar soin giodhbé ísléochus é féin mar an leanbán so, as é</span>
<lb n="2053"/><span>sin is mó a rióghachd neimhe.</span>
<lb n="2054"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:5"/>
<div><lb n="2055"/><p><span>Agus gidhbé neach ghébhus chuige én leanbán dá leithéid so a</span>
<lb n="2056"/><span>mainmsi, gabhuidh sé mheisi chuige.</span>
<lb n="2057"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:6"/>
<div><lb n="2058"/><p><span>Agus gidhbé neach bhéra oilbhéim déinneach don mhuinntir bhig si</span>
<lb n="2059"/><span>chreides ionnamsa, dob fhearr dhó chloch mhuilinn do chrochadh fana</span>
<lb n="2060"/><span>mhuinél, agus a bháthadh a ndubhaigén na fairge.</span>
<lb n="2061"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:7"/>
<div><lb n="2062"/><p><span>Is mairgneach don domhan ar son oilbhéimeann, óir is eigin do na</span>
<lb n="2063"/><span>hoilbhéimeannaibh teachd: achd cheana is anáoibhinn don duine úd tré a dtig</span>
<lb n="2064"/><span>an toilbhéim.</span>
<lb n="2065"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:8"/>
<div><lb n="2066"/><p><span>Achd ma dobheir do lámh no do chos adhbhar oilbhéime dhuit, gearr</span>
<lb n="2067"/><span>dhiót agus teilg uaít íad; is fearr dhuit dul asdeach dochum na beatha ar</span>
<lb n="2068"/><span>leathhois nó ar leathláimh, ioná dhá láimh agus dá chois do bheíth agad</span>
<lb n="2069"/><span>agus do theilgean ann sa teine shiórruidhe.</span>
<lb n="2070"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:9"/>
<div><lb n="2071"/><p><span>Agus ma dobheir do shúil adhbhar oilbhéime dhuit, bean asad agus teilg</span>
<lb n="2072"/><span>uáit í: is fearr dhuit dul don bheathaidh ar leathshúil, iona dhá shúil do</span>
<lb n="2073"/><span>bheith agad agus do theilgen a dteinidh ifeirn.</span>
<lb n="2074"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:10"/>
<div><lb n="2075"/><p><span>Tabhruidh dha bhur naire nach tiobhartháoi tarcuisne air éinneach don</span>
<lb n="2076"/><span>mhuinntir bhig si: oír adeirim ribh gu bhfaicid anaingilsion a</span>
<lb n="2077"/><span>bhfhlaitheamhnas do ghnáth adhaidh mhatharsa atá ar neamh.</span>
<lb n="2078"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:11"/>
<div><lb n="2079"/><p><span>Oír táinic mac an duine do tharrachdoin an neithe dochúaidh amugha.</span>
<lb n="2080"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:12"/>
<div><lb n="2081"/><p><span>Créd docíthear dháoibh? dá mbeith céd caora ag áonnduine agus go</span>
<lb n="2082"/><span>rachadh áoncháora dhíobh ar seachrán, an é nach fúigfeadh sé na náoi</span>
<lb n="2083"/><span>gcáoiridh dég agus ceithre fichid, agus an é nach rachadh sé ar na sléibhtibh</span>
<lb n="2084"/><span>diárruidh na cáorach dochúaidh amudha.</span>
<lb n="2085"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:13"/>
<div><lb n="2086"/><p><span>Agus má theagmhann go bhfhadhann sé í, adeirimsi ribh go fírinneach</span>
<lb n="2087"/><span>gurab mó a lúáthgháir tríthe, iona ar son na náoi gcáorach ndég agus</span>
<lb n="2088"/><span>cheithre fichid nach deachuidh ar seachrán.</span>
<lb n="2089"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:14"/>
<div><lb n="2090"/><p><span>Mar an gcéadna ní hí toil bhur natharsa atá ar neamh, go rachadh</span>
<lb n="2091"/><span>éinneach do na dáoinibh beaga sa ámudha.</span>
<lb n="2092"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:15"/>
<div><lb n="2093"/><p><span>Achd má fpeacuigheann do dhearbhráthair adhadhuidh, imthigh agus</span>
<lb n="2094"/><span>spreag é eadrad féin agus é féin amháin: agus má éisdeann sé riot, do</span>
<lb n="2095"/><span>ghnodhuigh tú do dhearbhráthair.</span>
<lb n="2096"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:16"/>
<div><lb n="2097"/><p><span>Agus muna éisde sé riot, beir leat fós duine nó días eile: dochum</span>
<lb n="2098"/><span>gu mbíadh gach éinní a mbél deisi no trír dfhíadhnuisibh seasmhach.</span>
<lb n="2099"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:17"/>
<div><lb n="2100"/><p><span>Agus má dhiúltann sé iádsan déisdechd, innis don eagluis: agus má</span>
<lb n="2101"/><span>dhiúltann sé an eagluis déisdeachd, bíoth mes Eitnic iodhón</span>
<lb n="2102"/><span>anchríosduighe agus phuibliocáin agad air.</span>
<lb n="2103"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:18"/>
<div><lb n="2104"/><p><span>Gu fírinneach adeirimsi ribh, giodhbé ar bioth neithe ceangóltáoi</span>
<lb n="2105"/><span>ar an dtalamh, gu mbeid síad cheangailte ar neamh, agus giodhbé ar bioth</span>
<lb n="2106"/><span>neithe sgáoilfidhe ar an dtalamh, gu mbeid sgáoilte ar neamh.</span>
<lb n="2107"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:19"/>
<div><lb n="2108"/><p><span>Arís adeirim ribh má theagmhann días agaibh ar áonfhocal ar an</span>
<lb n="2109"/><span>dtalamh, a dtimcheall gach uile ní íarrfuid síad, gu bhfuighid síad é ó</span>
<lb n="2110"/><span>mhathairse atá ar neamh.</span>
<lb n="2111"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:20"/>
<div><lb n="2112"/><p><span>Óir gidhbé áit ann a bhfuilid días nó tríur arna gcruinnechadh</span>
<lb n="2113"/><span>a mhainmsi, atáimsi annsin ann a lár súd.</span>
<lb n="2114"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:21"/>
<div><lb n="2115"/><p><span>Ar ndul do Fpeadar chuige an tráth soin, adubhairt sé, a thighearna,</span>
<lb n="2116"/><span>ga a mhioncachd doghéna mo dhearbhráthair coir a madhaidh, agus</span>
<lb n="2117"/><span>mhaithfeas mé dhó? an go nuige an seachdmhadh húair?</span>
<lb n="2118"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:22"/>
<div><lb n="2119"/><p><span>Adeir Iósa ris, ni abruim riot gus an seachdmhadh húair amháin,</span>
<lb n="2120"/><span>achd gu soithe a deich agus trí fichid seachd núaire.</span>
<lb n="2121"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:23"/>
<div><lb n="2122"/><p><span>Ar an adhbhar soin is cosmhuil ríoghachd flaitheamhnais ré rí</span>
<lb n="2123"/><span>dháirighthe, lérb áill cúntas do dhénamh, réna serbhfhóghantuidhibh.</span>
<lb n="2124"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:24"/>
<div><lb n="2125"/><p><span>Agus an tráth do thionnsgain sé cúntas do dhénamh, tugadh chuige</span>
<lb n="2126"/><span>féitheamh dháirighthe dár dhligh sé deich míle talann.</span>
<lb n="2127"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:25"/>
<div><lb n="2128"/><p><span>Agus an tan nárbh éidir leis na fiácha so dhióc, do aithin a</span>
<lb n="2129"/><span>thighearna, é féin, agus a bhean, agus a chlann, agus a raibhe aige don</span>
<lb n="2130"/><span>tsáoghal do reic, dochum na bhfíach do dhíol.</span>
<lb n="2131"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:26"/>
<div><lb n="2132"/><p><span>Ar an adhbhar soin ag dénamh úmhla don tsearbhfhoghantuighe sin do</span>
<lb n="2133"/><span>íarr sé athchuinghidh air, ag rádha, a thighearna, déna foidhide riúm, agus</span>
<lb n="2134"/><span>dobhéra mé tfhíacha uile dhuit.</span>
<lb n="2135"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:27"/>
<div><lb n="2136"/><p><span>Annsin ar ngabháil trúaidhe moíre tighearna an óglaóich úd, dó,</span>
<lb n="2137"/><span>do léig sé úadha é, agus do mhaith sé na fíacha dhó.</span>
<lb n="2138"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:28"/>
<div><lb n="2139"/><p><span>Agus ag dul amach don tsearbhfhoghanthuigh úd, fuáir sé duine dá</span>
<lb n="2140"/><span>chomhshearbhfhoghantuidhibh féin, dar dhligh sé céd pinginn: agus arna</span>
<lb n="2141"/><span>fhosdadh rug sé ar sgórnuigh air agá rádha, díol rium an ní dhligheas tú.</span>
<lb n="2142"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:29"/>
<div><lb n="2143"/><p><span>Ar an adhbhar soin ag tuitim dhá chomshearbhfhogantuidhe ag a</span>
<lb n="2144"/><span>chosuibhsean, do ghuidh sé é, agá rádha, déna foidhide ríum, agus dobhéra</span>
<lb n="2145"/><span>mé tfhiacha uile dhuit.</span>
<lb n="2146"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:30"/>
<div><lb n="2147"/><p><span>Achd níorbh áill leisean sin: achd ar nimtheachd dó, do theilg sé a</span>
<lb n="2148"/><span>bprísún é, nó gu niócadh sé na fíacha.</span>
<lb n="2149"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:31"/>
<div><lb n="2150"/><p><span>Agus an tráth dochoncadar a choimhshearbhfoghantuidhesion na</span>
<lb n="2151"/><span>neithe dobhí arna ndénamh, do ghabh doilghes romhór íad, agus tangadar,</span>
<lb n="2152"/><span>agus do fhoillsigheadar dá dtighearna gach ní dá ndearnadh ann.</span>
<lb n="2153"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:32"/>
<div><lb n="2154"/><p><span>Annsin do chuir a thighearna fios airsean agus adeir sé ris, a</span>
<lb n="2155"/><span>dhroichshearbhfoghantuidh, do mhaith mé na fíacha úd uile dhuit, do</span>
<lb n="2156"/><span>bhríogh gur chuir tú impidhe oram:</span>
<lb n="2157"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:33"/>
<div><lb n="2158"/><p><span>Agus an é nár chóir dhuitsi trócaire do dhéanamh ar do</span>
<lb n="2159"/><span>choimhshearbhfhoghantuidh féin, amhail agus mar dorinne meisi trócaire</span>
<lb n="2160"/><span>ortsa?</span>
<lb n="2161"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:34"/>
<div><lb n="2162"/><p><span>Agus ar ngabháil fheirge a thighearna, tug sé don luchd piorríachuidh</span>
<lb n="2163"/><span>é, nó gu niócadh sé a fhíacha uile ris.</span>
<lb n="2164"/></p>
</div>
<pb n="Mt18:35"/>
<div><lb n="2165"/><p><span>Agus is mar sin doghéna mhathair nemhdhasa ribhsi, achd muna</span>
<lb n="2166"/><span>maithe gach áon duine agaibh dá dhearbhráthair ó bhur gcroidhthibh a</span>
<lb n="2167"/><span>gcionnta.</span></p>
<lb n="2168"/>
<lb n="2169"/><p><span>Cap. 19</span>
<lb n="2170"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:1"/>
<div><lb n="2171"/><p><span>Agus tarrla an tráth do chríóchnuigh Iósa na comhraítesi, gur sgáoil</span>
<lb n="2172"/><span>sé a luing on Ghalile, agus tainic sé gu críochuibh Iúdea tar</span>
<lb n="2173"/><span>Iordán.</span>
<lb n="2174"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:2"/>
<div><lb n="2175"/><p><span>Agus do lean cuidechda mhór é: agus do shlánuigh sé íad annsúd.</span>
<lb n="2176"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:3"/>
<div><lb n="2177"/><p><span>Tangadar na FPhairisínigh chuige an tráth soin dá bhuaidhreadh,</span>
<lb n="2178"/><span>agus aga rádha ris; an ceaduightheach do dhuine a bhean do leigean trí gach</span>
<lb n="2179"/><span>uile adhbhar?</span>
<lb n="2180"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:4"/>
<div><lb n="2181"/><p><span>Agus ar bhfheagra dhósan adubhairt sé ríu, an e nar léghabhair gu</span>
<lb n="2182"/><span>ndearna an crúthaighthéoir ó thús an fear agus an bhean?</span>
<lb n="2183"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:5"/>
<div><lb n="2184"/><p><span>Agus gu ndubhairt sé, ar an adhbhar sa fúigfidh duine a athair agus a</span>
<lb n="2185"/><span>mhathair, agus adharfuidh sé dhá mhnáoi: agus beid aráon na</span>
<lb n="2186"/><span>néinfhéoil amhaín.</span>
<lb n="2187"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:6"/>
<div><lb n="2188"/><p><span>Ar an adhbhar soin ní fhuilid iona ndís nibhus mo, achd iona</span>
<lb n="2189"/><span>néinfhéoil, uime sin an ní do cheanguil Día, na sgáoileadh duine é.</span>
<lb n="2190"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:7"/>
<div><lb n="2191"/><p><span>Adubhradarsan ris, mas fiór sin créd far aithin Máoisi leitir</span>
<lb n="2192"/><span>dhealuighthe do thabhairt, agus ise do leigean?</span>
<lb n="2193"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:8"/>
<div><lb n="2194"/><p><span>Adeir seisen ríu, do fhuluing Máoisi dháoibhsi ar son chruáis bhur</span>
<lb n="2195"/><span>gcroidhedh bhur mná do leigean: achd cheana ní mar sin dobhí se ó thús.</span>
<lb n="2196"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:9"/>
<div><lb n="2197"/><p><span>Achd adeirimsi ribh, giodhbé neach leigfeas a bhean, achd ar son</span>
<lb n="2198"/><span>sdrípachuis, agus dobhéra bean eile, gu ndénann sé adhaltrannas: agus</span>
<lb n="2199"/><span>giodhbé do fpós an bhean do leigeadh, gu ndénann sé adhaltrannas.</span>
<lb n="2200"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:10"/>
<div><lb n="2201"/><p><span>Adeirid a dhisgiobuil risean, ma as é sin is cor don fhior réna</span>
<lb n="2202"/><span>mhnáoi, ní maith an pósadh ré a dhénamh.</span>
<lb n="2203"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:11"/>
<div><lb n="2204"/><p><span>Achd adubhairt seisean ríu, ní hé gach áonduine ghabhus an glór sa,</span>
<lb n="2205"/><span>achd an dream dha dtugadh é.</span>
<lb n="2206"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:12"/>
<div><lb n="2207"/><p><span>Oir atáid dáoine coillte noch rugadh mar sin as bhroinn a máthar:</span>
<lb n="2208"/><span>agus ataíd caillteánuigh ag ar bhenadar dáoine asda: agus atáid</span>
<lb n="2209"/><span>caillteánuigh do bhean asda féin ar son na ríoghachda neamhdha: giodhbé</span>
<lb n="2210"/><span>fhédus a ghabháil chuige, gabhadh.</span>
<lb n="2211"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:13"/>
<div><lb n="2212"/><p><span>Tugadh chuige an tráth soin leinibh bhega, dochum gu gcuirfeadh sé</span>
<lb n="2213"/><span>a lámha orrtha, agus gu ndiongnadh sé urnuidhthe: agus do spreagadar na</span>
<lb n="2214"/><span>disgiobuil íad.</span>
<lb n="2215"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:14"/>
<div><lb n="2216"/><p><span>Agus adubhairt Iósa, fuilngidh do na lenbaibh, agus na bacuidh</span>
<lb n="2217"/><span>dhióbh techd chugamsa, oír is léna leithéidibh sin ríoghachd</span>
<lb n="2218"/><span>fhlaitheamhnuis.</span>
<lb n="2219"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:15"/>
<div><lb n="2220"/><p><span>Agus tar éis a lámha do chur ortha, do imthigh sé as súd.</span>
<lb n="2221"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:16"/>
<div><lb n="2222"/><p><span>Agus tabhair dodhúidh, adubhairt nech dháirighthe ag teachd</span>
<lb n="2223"/><span>chuige ris, a mhaighisdir mhaith, créd í an mhaith doghéna mé, dochum gu</span>
<lb n="2224"/><span>bhfhuidhinn an bhetha mharthanach?</span>
<lb n="2225"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:17"/>
<div><lb n="2226"/><p><span>Agus adubhairt seisean ris, créd fá a ngoireann tú maith dhiómsa?</span>
<lb n="2227"/><span>ni fhuil éinneach maith, achd áon  Día? achd mas a mhían leat dul</span>
<lb n="2228"/><span>dochum na betha, coimhéd na haitheanta.</span>
<lb n="2229"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:18"/>
<div><lb n="2230"/><p><span>Adeir seisean ris, cía híad? agus adubhairt Iósa, Ní dhiongna tú</span>
<lb n="2231"/><span>dúnmharbhadh, ní dhiangna tú adhaltrannas, ní dhiagna tú gaduidheachd, ní</span>
<lb n="2232"/><span>dhiongna tú fíadhnuisi bhréige.</span>
<lb n="2233"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:19"/>
<div><lb n="2234"/><p><span>Onóruigh hathair agus do mhathair, agus grádhuigh do chomharsa mar</span>
<lb n="2235"/><span>thú féin.</span>
<lb n="2236"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:20"/>
<div><lb n="2237"/><p><span>Adeir an tógánach ris, do choimhéd mé na neithesi uile ó móige,</span>
<lb n="2238"/><span>créd atá dhuireasbhuidh oram fós?</span>
<lb n="2239"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:21"/>
<div><lb n="2240"/><p><span>Adubhairt Iósa ris, mas áill leat bheith diongmhála, imthigh, reac</span>
<lb n="2241"/><span>a bfuil don tsáoghal agad, agus tabhair do na bochduibh é: agus doghébha</span>
<lb n="2242"/><span>tú ionnmhas ar neamh, agus tarra, agus lean mheisi.</span>
<lb n="2243"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:22"/>
<div><lb n="2244"/><p><span>Agus an tráth dochúaluidh an tógánach an comhrádh soin, do imthigh</span>
<lb n="2245"/><span>sé gu dobrónach: oír dobhí iomad saidhbhris aige.</span>
<lb n="2246"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:23"/>
<div><lb n="2247"/><p><span>Agus adubhairt Iósa réna dhisgioluibh, adeirim ribh gu fírinneach</span>
<lb n="2248"/><span>gurab docomhlach rachas duine saidhbhir asdeach a bhfhlaitheamhnus Dé.</span>
<lb n="2249"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:24"/>
<div><lb n="2250"/><p><span>Agus arís adeirim ribh, gurab usa do chámhall dul tré chró na</span>
<lb n="2251"/><span>snáthuide, iona do dhuine sháidhbhir dhul asdeach a bhfhlaitheamhnus Dé.</span>
<lb n="2252"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:25"/>
<div><lb n="2253"/><p><span>Agus arna chluinsin so dhá dhisgiobluibh, do ghabh machdnadh mór íad,</span>
<lb n="2254"/><span>aga rádha; ar an adhbhar soin cía is éidir do shlánughadh?</span>
<lb n="2255"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:26"/>
<div><lb n="2256"/><p><span>Agus ar bhfhéchain dIósa orrtha adubhairt sé ríu, ni fhuil so ar</span>
<lb n="2257"/><span>cumas do na dáoinibh: achd cheana atá gach uile ní ar cumas do Dhía.</span>
<lb n="2258"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:27"/>
<div><lb n="2259"/><p><span>Ar bhfhreagra do Fpeadar an tráth soin, adubhairt sé ris, tabhair</span>
<lb n="2260"/><span>dodhúidh, do thréigeamairne gach uile ní, agus do leanamar thusa:</span>
<lb n="2261"/><span>ar an adhbhar soin créd doghébham?</span>
<lb n="2262"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:28"/>
<div><lb n="2263"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ríu, adeirimsi ribh gu deimhin, an tráth</span>
<lb n="2264"/><span>shuidhfeas mac an duine a gcaithír a ghlóire féin, gu suidhfidhesi</span>
<lb n="2265"/><span>an mhuinntear do lean mheisi, annsan aithgheineamhuin mar an gcédna</span>
<lb n="2266"/><span>ar dhá chaithír dhég, ag breith breithe ar dhá threibh dhég</span>
<lb n="2267"/><span>Isráel.</span>
<lb n="2268"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:29"/>
<div><lb n="2269"/><p><span>Agus giodhbé neach do thréig tighthe, nó dhearbhráithreacha, nó</span>
<lb n="2270"/><span>deirbhsheathracha, nó athair, nó mathair, nó ben phósda, nó clann, nó</span>
<lb n="2271"/><span>dúthuidh ar son mhanmasa, doghébha sé a gcéd oiread, agus an bheatha</span>
<lb n="2272"/><span>mharthanach do dhligheadh oidhreachda.</span>
<lb n="2273"/></p>
</div>
<pb n="Mt19:30"/>
<div><lb n="2274"/><p><span>Achd cheana atá mórán ar tosach, bhías fa dheireadh: agus fa</span>
<lb n="2275"/><span>dheireadh, bhiás ar tosach.</span>
<lb n="2276"/></p>
</div>
<pb n="Mt20"/>
<div><lb n="2277"/><p/>
</div>
<pb n="Mt20:1"/>
<div><lb n="2278"/><p><span>Oir is cosmhuil an rióghachd neamhdha ré fear tighe dháirighthe,</span>
<lb n="2279"/><span>dochuaidh amach lé héirghe an láoi do chur lochda oibre ar formáil ann a</span>
<lb n="2280"/><span>fhíneamhuin.</span>
<lb n="2281"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:2"/>
<div><lb n="2282"/><p><span>Agus tar éis réidhighthe ris an luchd oibre ar fphinginn sa ló, do chuir</span>
<lb n="2283"/><span>sé ana fhíneamhain íad.</span>
<lb n="2284"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:3"/>
<div><lb n="2285"/><p><span>Agus ar ndul amach dhó timcheall an treas úair, dochonaic sé drong</span>
<lb n="2286"/><span>eile dímháoineach iona seasamh ar an margadh.</span>
<lb n="2287"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:4"/>
<div><lb n="2288"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, imdhighsi leis don fhíneamhuin, agus giodhbé</span>
<lb n="2289"/><span>ní bhús ceart dobhéra mé dhíbh é.</span>
<lb n="2290"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:5"/>
<div><lb n="2291"/><p><span>Agus do imdhigheadarsan. Arís ar nimtheachd amach dhó, timcheall an</span>
<lb n="2292"/><span>seiseadh agus an náomhadh húair, dorinne sé mar an gcédna.</span>
<lb n="2293"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:6"/>
<div><lb n="2294"/><p><span>Agus ar ndul amach dhó a dtimchell an áonmhadh húair dég, fúair sé</span>
<lb n="2295"/><span>drem eile iona seasamh dímháoineach, agus adeir sé ríu, créd ioma</span>
<lb n="2296"/><span>bhfhuiltísi ion bhar seasamh annso feadh an láoi dímháoineach?</span>
<lb n="2297"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:7"/>
<div><lb n="2298"/><p><span>Adeirid siádsan ris, ar son nár chongaimh duine ar bioth ar túarasdal</span>
<lb n="2299"/><span>sinn. Adeir seisean ríu, imdhighidhsi mar an gcédna don fhíneamhain,</span>
<lb n="2300"/><span>agus giodhbé ni bhus coír doghéubhtháoi é.</span>
<lb n="2301"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:8"/>
<div><lb n="2302"/><p><span>Agus ar dteachd don tráthnóna adeir tighearna na fíneamhna réna</span>
<lb n="2303"/><span>sdíobhard, goir an luchd oibre, agus tabhair dhóibh a dtúarasdal, ag</span>
<lb n="2304"/><span>tosughadh ón luchd táinic fá dheireadh, gu soithe na céd dáoine.</span>
<lb n="2305"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:9"/>
<div><lb n="2306"/><p><span>Agus ar dteachd don druing úd do fostadh a dtimcheall an áonmhadh</span>
<lb n="2307"/><span>húair dég, fúair gach duine dhióbh pinginn.</span>
<lb n="2308"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:10"/>
<div><lb n="2309"/><p><span>Agus ar dteachd don chéid dreim do sháoiledar gu bhfuighbhidís féin</span>
<lb n="2310"/><span>ní bhudh mó: achd chena fúair gach áon díobh mar an gcédna pinginn.</span>
<lb n="2311"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:11"/>
<div><lb n="2312"/><p><span>Agus arna ghlacadh dhóibh, dorinneadar monabar anadhuidh fhir an</span>
<lb n="2313"/><span>tighe,</span>
<lb n="2314"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:12"/>
<div><lb n="2315"/><p><span>Agá rádha, an dream so thainic fa dheireadh, ni dhearnadar obair achd</span>
<lb n="2316"/><span>aonúair amháin, agus do chuirisi a gcoimhmeas rinne, do iomchuir</span>
<lb n="2317"/><span>muiridhin agus teasbhach an láoi, íad.</span>
<lb n="2318"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:13"/>
<div><lb n="2319"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ré fear dhíobh, a chompánuigh,</span>
<lb n="2320"/><span>ní fhuilim ag dénamh égcóra ort: an é nár réidhigh tú ríom ar fphinginn?</span>
<lb n="2321"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:14"/>
<div><lb n="2322"/><p><span>Tógaibh leat do chuid féin, agus imdhigh, as í mo thoilsí a</span>
<lb n="2323"/><span>thabhairt don tési tháinic fá dheireadh mar thug mé dhuitsi.</span>
<lb n="2324"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:15"/>
<div><lb n="2325"/><p><span>An é nach ceaduightheach dhamhsa an ní is toil leam féin do dhénamh</span>
<lb n="2326"/><span>rém chuid féin? an bhfhuil do shúilsi gu holc air son gu bhfhuilimsi</span>
<lb n="2327"/><span>maith?</span>
<lb n="2328"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:16"/>
<div><lb n="2329"/><p><span>Is mar sin bheid na dáoine thig fa dheireadh a dtosach: agus na</span>
<lb n="2330"/><span>dáoine atá a dtosach fa dheireadh. Oír is mór atá arna ngairm, agus</span>
<lb n="2331"/><span>is beg atá arna dtogha.</span>
<lb n="2332"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:17"/>
<div><lb n="2333"/><p><span>Agus ag dul súas dhIósa gu hIárusaléim, rug sé an dá dhisgiobal</span>
<lb n="2334"/><span>dég leis fa leith ann sa tslighidh, agus adubhairt sé ríu,</span>
<lb n="2335"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:18"/>
<div><lb n="2336"/><p><span>Féch atámáoid ag dul súas gu hIárusaléim, agus dobhérthar mac</span>
<lb n="2337"/><span>an duine dhúachdaránaibh na sagart agus do dhoctúraibh an dlidhidh,</span>
<lb n="2338"/><span>agus béruid siad breath bháis air:</span>
<lb n="2339"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:19"/>
<div><lb n="2340"/><p><span>Agus dobhéruid síad do na cineadhachuibh é dochum gu ndéndáois</span>
<lb n="2341"/><span>fonámhad fáoi, agus gu sgíursfadáois agus gu gcrochfadáois é: achd an</span>
<lb n="2342"/><span>treas lá éiréochaidh sé arís.</span>
<lb n="2343"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:20"/>
<div><lb n="2344"/><p><span>Tainic máthair chloinne Shebedei chuige an tráth soin, maille</span>
<lb n="2345"/><span>réna cloinn, dá onórughadh agus ag iárruidh neithe dháirighthe air.</span>
<lb n="2346"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:21"/>
<div><lb n="2347"/><p><span>Agus adubhairt seisean ría, créd í do thoil? adeir sisi ris, abair</span>
<lb n="2348"/><span>gu suidhfid an diás mac so agamsa, fear aca ar do láimh dheis, agus fear</span>
<lb n="2349"/><span>eile ar do láimh chlé, ad ríoghachd.</span>
<lb n="2350"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:22"/>
<div><lb n="2351"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIósa adubhairt sé, ní fhuil a fhios agaibh</span>
<lb n="2352"/><span>créd iárrtháoi, an éidir libh an cupán íobhas meisi dhól, agus bhur</span>
<lb n="2353"/><span>mbaisdeadh leis an mbaisdeadh lé a mbaisdear mheisi? adubhradarsan ris,</span>
<lb n="2354"/><span>is éidir.</span>
<lb n="2355"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:23"/>
<div><lb n="2356"/><p><span>Agus adeir seisean ríu, íobhtháoi gu deimhin dom chupánsa agus</span>
<lb n="2357"/><span>baisdfidhthear ribh leis an mbaisdedh lé a mbaisdear mheisi: achd suidhe ar</span>
<lb n="2358"/><span>mo láimh dheis agus chlé, ní lemsa a thabhairt, achd dobérthar é don</span>
<lb n="2359"/><span>dreim úd dá bhfhuil sé arna ullmhughadh ómathair.</span>
<lb n="2360"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:24"/>
<div><lb n="2361"/><p><span>Agus an tráth dochúaladar an deichneabhar eile so, dobhí</span>
<lb n="2362"/><span>neimhchion aca ar an días dearbhráthar.</span>
<lb n="2363"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:25"/>
<div><lb n="2364"/><p><span>Agus arna ngairm chuige dhIósa, adubhairt sé, atá a fhios</span>
<lb n="2365"/><span>agaibh gu bhfhuil úachdaránachd aga dtighernuibh ar na cineadhachaibh, agus</span>
<lb n="2366"/><span>gu bhfhuilid na daoine móra trén orrtha.</span>
<lb n="2367"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:26"/>
<div><lb n="2368"/><p><span>Achd cheana ní mar sin bhías sé eadruibhsi: achd giodhbé neach lé</span>
<lb n="2369"/><span>madh mían bheith na dhuine mhór eadruibh, bíoth sé na</span>
<lb n="2370"/><span>sheirbhiseach agaibh.</span>
<lb n="2371"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:27"/>
<div><lb n="2372"/><p><span>Agus giodhbé neach lénab áill bheith na úachdarán eadruibh, bíoth</span>
<lb n="2373"/><span>sé iona shearbhfhoghantuidhe agaibh.</span>
<lb n="2374"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:28"/>
<div><lb n="2375"/><p><span>Fá mar nach táinic mac an duine dochum gu ndingéntáoi seirbhís</span>
<lb n="2376"/><span>dhó, achd do dhénamh seirbhísi, agus do thabhairt a anma féin mar</span>
<lb n="2377"/><span>lúaghuidheachd ar son mhóráin.</span>
<lb n="2378"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:29"/>
<div><lb n="2379"/><p><span>Ar ndul amach dhóibh an tráth soin as Iericó, do lean slúagh mór</span>
<lb n="2380"/><span>eisean.</span>
<lb n="2381"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:30"/>
<div><lb n="2382"/><p><span>Agus tabhair dod húidh, días do dháoinibh dalla dobhí iona suidhe</span>
<lb n="2383"/><span>chois na slidheadh, an tráth dochúaladar gu raibhe Iósa ag gabháil</span>
<lb n="2384"/><span>tharsa, do eighmheadar agá rádha, déna trócaire oruinn, a thighearna</span>
<lb n="2385"/><span>a mhic Dhábhí.</span>
<lb n="2386"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:31"/>
<div><lb n="2387"/><p><span>Achd do sbreagadar an slúagh íad dochum gu gcoisgfidis: achd chena</span>
<lb n="2388"/><span>is móide do eighmheadarsan sin, agá rádha, déna trócaire oruinn, a</span>
<lb n="2389"/><span>thighearna a mhic Dhábhí.</span>
<lb n="2390"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:32"/>
<div><lb n="2391"/><p><span>Agus ar seasamh dhIósa, do ghoir sé íad, agus adubhairt sé, créd</span>
<lb n="2392"/><span>is áill libh do dhénamh dhamhsa dháoibh?</span>
<lb n="2393"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:33"/>
<div><lb n="2394"/><p><span>Adeiridsean ris, a thighearna, ar súile dhosgladh.</span>
<lb n="2395"/></p>
</div>
<pb n="Mt20:34"/>
<div><lb n="2396"/><p><span>Agus do ghabh trúaidhe ghér Iósa dhóibh, agus do bhean sé réna súilibh:</span>
<lb n="2397"/><span>agus táinic radharc dá súilibh ar an mball, agus do leanadar eisean.</span>
<lb n="2398"/></p>
</div>
<pb n="Mt21"/>
<div><lb n="2399"/><p/>
</div>
<pb n="Mt21:1"/>
<div><lb n="2400"/><p><span>Agus an tráth do dhruideadar ré hÍarusaléim, agus tángadar gu</span>
<lb n="2401"/><span>Bethpháge dochum tsléibhe na nOluidhedh, annsin do chuir Iósa diás</span>
<lb n="2402"/><span>disgiobal úadha,</span>
<lb n="2403"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:2"/>
<div><lb n="2404"/><p><span>Agá rádha ríu, imdhighidh don bhaile atá as bhur gcomhair, agus ar an</span>
<lb n="2405"/><span>mball doghébhtháoi asal ceanguilte  agus searrach iona fhochair:</span>
<lb n="2406"/><span>sgáoilidh agus tabhraidh chugamsa íad.</span>
<lb n="2407"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:3"/>
<div><lb n="2408"/><p><span>Agus má labhránn áonnduine ní ar bioth ribh, abruidhsi gu bhfhuil</span>
<lb n="2409"/><span>feidhm ag an dtighearna orrtha: agus leigfidh sé úadha ar an mball íad.</span>
<lb n="2410"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:4"/>
<div><lb n="2411"/><p><span>Agus táinic so uile dochum críche dochum gu gcoimhlíonfuidhthe an ní</span>
<lb n="2412"/><span>atá arna rádha trés an bhfháidh, adeir,</span>
<lb n="2413"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:5"/>
<div><lb n="2414"/><p><span>Innisidh dinghin tSión, tabhair dodhúidh atá do rí ag teachd</span>
<lb n="2415"/><span>chugad gu ciúin, ar muin asuil, agus bhromuigh mac an asail ar a</span>
<lb n="2416"/><span>gcuirthear cuing.</span>
<lb n="2417"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:6"/>
<div><lb n="2418"/><p><span>Agus do imthighedar na disgiobuil, agus dorinneadar mar do aithin</span>
<lb n="2419"/><span>Iósa dhíobh,</span>
<lb n="2420"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:7"/>
<div><lb n="2421"/><p><span>Agus tugadar an tasal agus an bromach léo, agus do chuireadhar a</span>
<lb n="2422"/><span>néduighe orrtha, agus do chuireadar eisean na shuidhe ar a muin.</span>
<lb n="2423"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:8"/>
<div><lb n="2424"/><p><span>Agus do leathnuigheadar mórán do dháoinibh a mbruit ar an slighidh: agus</span>
<lb n="2425"/><span>do ghearradar drong eile cráoibhech do chrannaibh, agus do sgaradar ar an</span>
<lb n="2426"/><span>slighidh íad.</span>
<lb n="2427"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:9"/>
<div><lb n="2428"/><p><span>Agus do thógaibh an slúagh dobhí roimhe agus na dheadhaidh gáir,</span>
<lb n="2429"/><span>ag rádha, hósanna do mhac Dábhí: is bennuighthe an té thig anainm an</span>
<lb n="2430"/><span>tighearna, hósanna annsna hardaibh.</span>
<lb n="2431"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:10"/>
<div><lb n="2432"/><p><span>Agus ag dul dIósa asdeach gu hIárusaléim, dobhí an chathair</span>
<lb n="2433"/><span>uile arna búaidhreadh, ag rádha, cía hé so?</span>
<lb n="2434"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:11"/>
<div><lb n="2435"/><p><span>Agus adubhairt an coimhthionól, as é so Iósa an fáidh úd ó Násaréth</span>
<lb n="2436"/><span>na Galilé.</span>
<lb n="2437"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:12"/>
<div><lb n="2438"/><p><span>Agus dochúaidh Iósa asdeach gu teampoll Día, agus do theilg sé amach</span>
<lb n="2439"/><span>a raibhe ag reic agus ag ceannach annsa teampoll: agus do theilg sé buird</span>
<lb n="2440"/><span>luchda malarta an airgid bun scíonn, agus caithíreacha luchda reactha na</span>
<lb n="2441"/><span>gcolum.</span>
<lb n="2442"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:13"/>
<div><lb n="2443"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, atá sgríobhtha, goirfidhthear tech</span>
<lb n="2444"/><span>urnuighthe dom theachsa: achd dorinneabhairsi tuinidhthe bithbhíneach</span>
<lb n="2445"/><span>dhe.</span>
<lb n="2446"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:14"/>
<div><lb n="2447"/><p><span>Tangadar chuige an tráth soin doill, agus bacaigh ann sa teampoll:</span>
<lb n="2448"/><span>agus do shlánaigh sé íad.</span>
<lb n="2449"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:15"/>
<div><lb n="2450"/><p><span>Agus an tan dochoncadar úachdaráin na sagart agus na Sgríobuidhe na</span>
<lb n="2451"/><span>míorbhuile dorinne sé, agus na leinibh ag eighmhe sa teampoll, agus ag</span>
<lb n="2452"/><span>rádha, hósanna do mhac Dhábhí, do ghabhadar chuca gu feargach é.</span>
<lb n="2453"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:16"/>
<div><lb n="2454"/><p><span>Agus adubhradar ris, an gcluin tú créd adeirid an mhuinntir so?</span>
<lb n="2455"/><span>Agus adeir Iósa ríu, dochluinim. An é nachar léghabhair, as bél</span>
<lb n="2456"/><span>leanabh agus náoidhean ciche do chríochnuigh tú moládh?</span>
<lb n="2457"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:17"/>
<div><lb n="2458"/><p><span>Agus arna bhfágbháil, dochúaidh sé amach as an gcathraigh gu</span>
<lb n="2459"/><span>Bethanía, agus do an sé annsin an oidhche sin.</span>
<lb n="2460"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:18"/>
<div><lb n="2461"/><p><span>Agus ag filleadh dhó dochum na cathrach ar madain, do ghabh ocarus é.</span>
<lb n="2462"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:19"/>
<div><lb n="2463"/><p><span>Agus an úair dochonaic sé crann fíge ar an slighidh, táinic sé</span>
<lb n="2464"/><span>chuige, agus ní fhúair sé ní ar bith air achd duillebhar amháin: agus</span>
<lb n="2465"/><span>adeir sé ris, nár fhása toradh ó so amach go brách ort. Agus do chríon an</span>
<lb n="2466"/><span>crann fíge ar an mball soin.</span>
<lb n="2467"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:20"/>
<div><lb n="2468"/><p><span>Agus arna fhaicsin do na disgiobluibh, do ghabh iongantus íad, agá</span>
<lb n="2469"/><span>rádha, cionnas do mheath an crann fíge ar an mball?</span>
<lb n="2470"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:21"/>
<div><lb n="2471"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIósa adubhairt sé ríu, adeirim ribh gu</span>
<lb n="2472"/><span>fírinneach, ma bhíonn creideamh agaibh, agus nach cuirfithí cunntabhairt</span>
<lb n="2473"/><span>ann, ní hé amháin an ní si tharla don chrann fíge doghéntáoi, achd mar</span>
<lb n="2474"/><span>an gcédna má adeirthí ris an slíabh so, togaibhthear thú, agus teilgther</span>
<lb n="2475"/><span>ann sa bhfhairge thú, bíaidh sin dénta.</span>
<lb n="2476"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:22"/>
<div><lb n="2477"/><p><span>Agus gidhbé ar bith neithe iárrfuidhthe ann bhur nurnuighe, má</span>
<lb n="2478"/><span>chreidtí, doghébhtháoi íad.</span>
<lb n="2479"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:23"/>
<div><lb n="2480"/><p><span>Agus an tráth tainic sé don teampoll, tangadar úachdaráin na sagart</span>
<lb n="2481"/><span>agus sinnsir an fpobuil chuige agus é ag teagosc, agá rádha ris,</span>
<lb n="2482"/><span>créd é an tughdarrás ré a ndénann tusa na neithe si? agus cía thug na</span>
<lb n="2483"/><span>cumhachda sa dhuit?</span>
<lb n="2484"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:24"/>
<div><lb n="2485"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIósa adubhairt sé ríu, fíafróchuidh meisi mar</span>
<lb n="2486"/><span>an gcédna dhíbhsi ní dhaírighthe: agus dá ninnisdi dhamh é, innéosuidh</span>
<lb n="2487"/><span>meisi dháoibhsi mar an gcédna cía an tughdarrás as a ndéanuim na</span>
<lb n="2488"/><span>neithe si:</span>
<lb n="2489"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:25"/>
<div><lb n="2490"/><p><span>Ga háit as a dtainic baisdedh Eóin ó neamh, no ó dháoinibh? achd</span>
<lb n="2491"/><span>do smúainteadarsan ionnta féin, aga rádha, ma adeirmíd, ó neamh: adéra sé</span>
<lb n="2492"/><span>rinn, ar an adhbhar soin créd fa nar chreideabhairse dhó?</span>
<lb n="2493"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:26"/>
<div><lb n="2494"/><p><span>Agus má adeirmíd ó dháoinibh: atá eagla an fpobail oruinn: óir atá</span>
<lb n="2495"/><span>cion fáidhe ag gach uile dhuine ar Eóin.</span>
<lb n="2496"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:27"/>
<div><lb n="2497"/><p><span>Agus ag tabhairt fhreagartha ar Iósa adubhradar, ní fhuil a fhios</span>
<lb n="2498"/><span>aguinn: agus adubhairt seisean ríu, ní mó innéosadsa dháoibhse cía an</span>
<lb n="2499"/><span>tughdarrás as a ndénuim na neithe si.</span>
<lb n="2500"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:28"/>
<div><lb n="2501"/><p><span>Achd créd docíthear dháoibhsi? dobhádar días mac ag duine</span>
<lb n="2502"/><span>dháirighthe: agus ag dul a gceann an chéd mhic, adubhairt sé, a mhic,</span>
<lb n="2503"/><span>imdhigh, déna obair aniu am fhíneamhain.</span>
<lb n="2504"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:29"/>
<div><lb n="2505"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhósan adubhairt sé, ní dhiongan: achd iona</span>
<lb n="2506"/><span>dhiaidh sin an tráth do ghabh aithreachas é, do imdhigh sé.</span>
<lb n="2507"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:30"/>
<div><lb n="2508"/><p><span>Agus ag dul a gceann an dara mac, adubhairt sé mar an gcédna. Agus ar</span>
<lb n="2509"/><span>bhfhreagra dhósan adubhairt sé, doghéun a thighearna: gidheadh niór</span>
<lb n="2510"/><span>imdhigh sé.</span>
<lb n="2511"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:31"/>
<div><lb n="2512"/><p><span>Cía don dís se dorinne toil a athar? adeiridsean ris, an</span>
<lb n="2513"/><span>cédfhear. Adeir Iósa ríusan, adeirimse ribh gu fírinneach, go</span>
<lb n="2514"/><span>dtéid na puiblicáin agus na sdrípacha romhaibhsi gu flaitheamhnas Dé.</span>
<lb n="2515"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:32"/>
<div><lb n="2516"/><p><span>Oír táinic Eóin chugaibh a slighidh na córa, agus nior chreidebhair</span>
<lb n="2517"/><span>dhó: achd do chreideadar na puiblicaín agus na sdríopacha dhó: achd gé do</span>
<lb n="2518"/><span>chonncabhairsi, ní dhearnabhair aithrighe na dhiaidh sin, dochum</span>
<lb n="2519"/><span>gu gcreidfedh sibh dhó.</span>
<lb n="2520"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:33"/>
<div><lb n="2521"/><p><span>Eísdigh ré cosamhlachd eile, dobhí fer tighe dháirighthe ann, do</span>
<lb n="2522"/><span>chuir fíneamhuin, agus do chuir sé fál iona timcheall, agus do thochail sé</span>
<lb n="2523"/><span>ionad brúighte an fhíona innte, agus do thogaibh sé tor agus tug sé do</span>
<lb n="2524"/><span>sgológaibh ar feirm í, agus do imdhidh sé féin a gcoigcrich.</span>
<lb n="2525"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:34"/>
<div><lb n="2526"/><p><span>Agus an tráth do dhruid aimsear na dtorthadh ríu, do chuir sé a</span>
<lb n="2527"/><span>shearbhfhoghantuidhe dochum na sgológ, do ghlacadh na dtorthadh.</span>
<lb n="2528"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:35"/>
<div><lb n="2529"/><p><span>Agus rugadar na sgológa ar a sherbhfhoghantuidhib, agus do ghabhadar</span>
<lb n="2530"/><span>ar fhear dhióbh, agus do mharbhadar fear eile, agus do ghabhadar do</span>
<lb n="2531"/><span>chlochaibh ar fhear eile.</span>
<lb n="2532"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:36"/>
<div><lb n="2533"/><p><span>Arís do chuir sé searbhfhoghantuidhe eile úaidh dobúdh lía iona an</span>
<lb n="2534"/><span>chéad chuideachda: agus dorinneadarsan mar an gcédna ríu.</span>
<lb n="2535"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:37"/>
<div><lb n="2536"/><p><span>Agus fa dheireadh do chuir sé a mhac féin chuca, agá rádha, dobhéruid</span>
<lb n="2537"/><span>síad onóir dom mac.</span>
<lb n="2538"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:38"/>
<div><lb n="2539"/><p><span>Agus ar bhfhaicsin an mhic do na sgológaibh, adubhradar eatorra féin,</span>
<lb n="2540"/><span>as é so an toíghre, tigidh, marbham é, agus congbham a oidhreachd.</span>
<lb n="2541"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:39"/>
<div><lb n="2542"/><p><span>Agus ar mbreith air do theilgeadar as an bhfíneamhuin amach é, agus do</span>
<lb n="2543"/><span>mharbhadar é.</span>
<lb n="2544"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:40"/>
<div><lb n="2545"/><p><span>Ar an adhbhar soin an tráth tiocfas tighearna na fíneamhna, créd</span>
<lb n="2546"/><span>doghéna sé ris na sgológaibh úd?</span>
<lb n="2547"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:41"/>
<div><lb n="2548"/><p><span>Adeiridsean ris, sgriosfuidh sé gu díoghaltach na drochdháoine úd:</span>
<lb n="2549"/><span>agus dobhéra sé a fhíneamhuin air feirm do sgológaibh eile, dobhéra na</span>
<lb n="2550"/><span>toirthe dhó an a naimsearaibh féin.</span>
<lb n="2551"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:42"/>
<div><lb n="2552"/><p><span>Adeir Iósa ríu, an é nár léghabhair ríamh annsna sgrioptúraibh,</span>
<lb n="2553"/><span>an chloch úd do dhiúltadar na sáoir, as í atá arna denamh na ceann</span>
<lb n="2554"/><span>ann sa chúainne? as é an tighearna dorinne so, agus atá sé iongantach</span>
<lb n="2555"/><span>ann ar suilibhne.</span>
<lb n="2556"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:43"/>
<div><lb n="2557"/><p><span>Ar an adhbhar soin adeirim ribh, gu dtoigébhthar ríoghachd Dé</span>
<lb n="2558"/><span>úaibhsi, agus gu dtiobharthar í do chíneadh dobhéra a toradh úatha.</span>
<lb n="2559"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:44"/>
<div><lb n="2560"/><p><span>Agus giodhbé neach thuitfeas ar an gcloich se, dogéntar slígreach</span>
<lb n="2561"/><span>dhe: agus giodhbé ar a dtuitfi sí, doghéna sí luáithreadh lé gáoith dhe.</span>
<lb n="2562"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:45"/>
<div><lb n="2563"/><p><span>Agus an tráth dochúaladar úachdaráin na sagart agus na</span>
<lb n="2564"/><span>fPhairisínigh a chosmhalachda san, do aithnigheadar gurab na dtimcheall féin</span>
<lb n="2565"/><span>labhrus sé.</span>
<lb n="2566"/></p>
</div>
<pb n="Mt21:46"/>
<div><lb n="2567"/><p><span>Agus an tráth do shantuighedar breith air, dobhí eagla an fpobail</span>
<lb n="2568"/><span>orrtha: óir dobhí meas fáidhe aca airsean.</span>
<lb n="2569"/></p>
</div>
<pb n="Mt22"/>
<div><lb n="2570"/><p/>
</div>
<pb n="Mt22:1"/>
<div><lb n="2571"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIósa, do labhair sé arís ríu a gcosmhalachdaibh,</span>
<lb n="2572"/><span>agá rádha,</span>
<lb n="2573"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:2"/>
<div><lb n="2574"/><p><span>Is chosmhuil an flaitheas neamhdha ré rígh dháirighthe, dorinne</span>
<lb n="2575"/><span>banais fpósda dhá mhac féin.</span>
<lb n="2576"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:3"/>
<div><lb n="2577"/><p><span>Agus do chuir sé a shearbhfhoghantuidhe do ghairm na muinntire fúair</span>
<lb n="2578"/><span>cuireadh dochum an fphósta: achd niórbh áill leosan teachd.</span>
<lb n="2579"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:4"/>
<div><lb n="2580"/><p><span>Arís do chuir sé searbhfhoghantuidhe eile chuca, da rádha, abruidhsi</span>
<lb n="2581"/><span>ris an muinntir úd dá dtugadh cuireadh, féch, do ullmhuigh mé mo dhínnér,</span>
<lb n="2582"/><span>atáid mo dhaimh agus mhainmhinntighe bíadhta arna marbhadh, agus atá</span>
<lb n="2583"/><span>gach uile ní ullamh: tigidh dochum an fphósta.</span>
<lb n="2584"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:5"/>
<div><lb n="2585"/><p><span>Achd tugadarsan faillighe annso, agus do imthigheadar, fear dhíob dá</span>
<lb n="2586"/><span>fhearann féin, agus fear eile dochum a cheannuigheachda.</span>
<lb n="2587"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:6"/>
<div><lb n="2588"/><p><span>Agus rugadar an chuid eile dhíobh ar a shearbhfhogantuidhibhsean,</span>
<lb n="2589"/><span>agus tugadar esonóir dhóibh, agus do marbhadar íad.</span>
<lb n="2590"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:7"/>
<div><lb n="2591"/><p><span>Agus an tan dochúalaidh an rí do ghabh fearg é: agus ar gcur a</span>
<lb n="2592"/><span>shlúaighte úadha, do sgrios sé an luchd dúnmharbhtha úd, agus do loisg sé a</span>
<lb n="2593"/><span>gcathair.</span>
<lb n="2594"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:8"/>
<div><lb n="2595"/><p><span>Adeir sé an tan soin réna shearbhfhoghantuighibh, gu fírinneach atá</span>
<lb n="2596"/><span>an pósadh ullamh, gidheadh níorbh fhiú an dream úd fúair an cuireadh</span>
<lb n="2597"/><span>a fhagháil.</span>
<lb n="2598"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:9"/>
<div><lb n="2599"/><p><span>Ar an adhbhar soin imdhighsi a gcomhrac na ród, agus giodhbé ar bioth</span>
<lb n="2600"/><span>dáoine doghébhtháoi ann, goiridh dochum an fphósta íad.</span>
<lb n="2601"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:10"/>
<div><lb n="2602"/><p><span>Agus ar ndul amach do na searbhfhoghantuidhibh úd ar na slighthibh, do</span>
<lb n="2603"/><span>chruinnigheadar gach uile dhuine dá bhfhuaradar, eidir olc agus mhaith:</span>
<lb n="2604"/><span>agus do líonadh teagh an fphósta do dháoinibh do shuidh chum bídh,</span>
<lb n="2605"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:11"/>
<div><lb n="2606"/><p><span>Agus ar ndul asdeach don rígh dféchain ar a luchd gcuiridh,</span>
<lb n="2607"/><span>dochonnaic sé duine annsúd ag nach raibhe édach budh iomchubhaidh don</span>
<lb n="2608"/><span>fphósadh uime:</span>
<lb n="2609"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:12"/>
<div><lb n="2610"/><p><span>Agus adeir sé ris, a chomhpánuigh, cionnas táinic tusa asdeach annso</span>
<lb n="2611"/><span>gan édach budh iomchubhaidh don fphósadh iomat? achd ní raibhe áon fhocal</span>
<lb n="2612"/><span>aigesean.</span>
<lb n="2613"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:13"/>
<div><lb n="2614"/><p><span>Adubhairt an rí réna mhinisdrighibh an tráth soin, ar gceangal a chos</span>
<lb n="2615"/><span>agus a lámh súd, tógbhuidh é, agus teilgidh ann sa dorchadus amuich ,</span>
<lb n="2616"/><span>mar a mbía gul agus gisgarnach fíacal.</span>
<lb n="2617"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:14"/>
<div><lb n="2618"/><p><span>Oír is mór atá arna ngairm, agus is beag atá arna dtogha.</span>
<lb n="2619"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:15"/>
<div><lb n="2620"/><p><span>Ag imdheachd annsin do na FPhairisíneachaibh, dochúadar a</span>
<lb n="2621"/><span>gcomhairle cionnas doghébhdáois i bpaindtér é iona bhríathruibh.</span>
<lb n="2622"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:16"/>
<div><lb n="2623"/><p><span>Ar an adhbhar soin cuirid síad a ndisgiobuil féin chuige maille ré</span>
<lb n="2624"/><span>muinntir Ióruaith, agá rádha, a mhaighisdir, atá a fhios aguinn gurab</span>
<lb n="2625"/><span>duine fírinnech thusa, agus gu dteagasgann tú slighe Dé gu fírinneach,</span>
<lb n="2626"/><span>agus nach fuil cás agad anáonnduine: óir ní fhéchann tu do fhphearsain</span>
<lb n="2627"/><span>na ndáoine.</span>
<lb n="2628"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:17"/>
<div><lb n="2629"/><p><span>Ar an adhbhar soin innis dúinne créd docíthear dhuit, an cóir cíos</span>
<lb n="2630"/><span>do thabhairt do Chésar, nó gan a thabhairt?</span>
<lb n="2631"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:18"/>
<div><lb n="2632"/><p><span>Agus ar naithne a mailíse dhIósa adubhairt sé, créd fa a gcuirthí</span>
<lb n="2633"/><span>cathughadh oram a luchd an fhúarchrábhaigh?</span>
<lb n="2634"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:19"/>
<div><lb n="2635"/><p><span>Taisbénuidh dhamh airgead an chíosa, agus tugadarsan pinginn chuige.</span>
<lb n="2636"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:20"/>
<div><lb n="2637"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, cía dárab íomháidh so, agus cía ré a mbeanann</span>
<lb n="2638"/><span>an sgríbhenn so na timcheall?</span>
<lb n="2639"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:21"/>
<div><lb n="2640"/><p><span>Adeiridsean ris, ré César.  Adeir seisean ríusan an tráth soin, ar</span>
<lb n="2641"/><span>an adhbhar soin tabhruidh do Chésar na neithe is lé César, agus na</span>
<lb n="2642"/><span>neithe is lé Día, do Dhía.</span>
<lb n="2643"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:22"/>
<div><lb n="2644"/><p><span>Agus arna chluinsin do ghabh iongantas íad: agus ar sgur dhe, do</span>
<lb n="2645"/><span>imdhigheadar.</span>
<lb n="2646"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:23"/>
<div><lb n="2647"/><p><span>An lá soin féin tangadar na Sadusínigh, adeir nach fuil eiseirghe ann,</span>
<lb n="2648"/><span>chuige: agus do chuireadar ceisd air,</span>
<lb n="2649"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:24"/>
<div><lb n="2650"/><p><span>Agá rádha, a mhaighisdir, adubhairt Máoisi, dá bhfaghadh áon nduine</span>
<lb n="2651"/><span>bás gan chloinn aige, pósfuidh a dhearbhrathair a bhean do dhlighedh</span>
<lb n="2652"/><span>comhfhoguis, agus tóigébhuidh sé siól dá dhearbhráthair.</span>
<lb n="2653"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:25"/>
<div><lb n="2654"/><p><span>Agus go bhádar móirsheisear dearbhráthar eadrainne: agus tar éis mhná</span>
<lb n="2655"/><span>do thabhairt don chéd duine fúair sé bás: agus an tan nach raibhe slichd</span>
<lb n="2656"/><span>aige, do fhágaibh sé a bhean agá dhearbhráthair.</span>
<lb n="2657"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:26"/>
<div><lb n="2658"/><p><span>Agus mar an gcédna fúair an dara dearbhráthair, agus an treas</span>
<lb n="2659"/><span>derbhráthair, bás gu soithe an seachdmhadh dearbhráthair bás.</span>
<lb n="2660"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:27"/>
<div><lb n="2661"/><p><span>Agus na ndiáigh uile fúair an bhean bás.</span>
<lb n="2662"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:28"/>
<div><lb n="2663"/><p><span>Ar an adhbhar soin annsan eiseirghe, cía don mhóirsheisear dá madh</span>
<lb n="2664"/><span>bean í? óir dobhí sí aca uile.</span>
<lb n="2665"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:29"/>
<div><lb n="2666"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIósa adubhairt sé ríu, atátháoi ar seachrán,</span>
<lb n="2667"/><span>gan eolus na Sgrioptúr ná cumhachd Dé agaibh.</span>
<lb n="2668"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:30"/>
<div><lb n="2669"/><p><span>Oír annsan eiseirghe, ní thabhruid fir mná, agus ní tugthar mná</span>
<lb n="2670"/><span>dfhearaibh: achd atáid síad mar ainglibh Dé ar neamh.</span>
<lb n="2671"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:31"/>
<div><lb n="2672"/><p><span>Achd an é nachar léghabhair an ní adubhairt Dia ribh a dtimchell</span>
<lb n="2673"/><span>eiseírghe na marbh, agá rádha,</span>
<lb n="2674"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:32"/>
<div><lb n="2675"/><p><span>Is meisi Dia Abrahám, agus Día Isác, agus Día Iacób? ni hé Día,</span>
<lb n="2676"/><span>Día na marbh, achd Día na mbéo.</span>
<lb n="2677"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:33"/>
<div><lb n="2678"/><p><span>Agus an tráth dochúaluidh an pobal sin, do ghabh iongnadh iád tréna</span>
<lb n="2679"/><span>theagosgsan.</span>
<lb n="2680"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:34"/>
<div><lb n="2681"/><p><span>Agus an tan dochúaladar na FPhairisínigh gur chuir sé na Saduisínigh</span>
<lb n="2682"/><span>na dtochd do chruinnigheadar a gceann a chéile:</span>
<lb n="2683"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:35"/>
<div><lb n="2684"/><p><span>Agus do chuir doctúir dlighidh dháirighthe dhióbhsan ceisd air dá</span>
<lb n="2685"/><span>bhúaidhreadh agus agá rádha,</span>
<lb n="2686"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:36"/>
<div><lb n="2687"/><p><span>A mhaigisdir, cía hí an aithne is mó sa dlidheadh?</span>
<lb n="2688"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:37"/>
<div><lb n="2689"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ris, grádhóchuidh tú do thighearna Día léd</span>
<lb n="2690"/><span>chroidhe uile, agus lédh anam uile, agus léd smuáintiughadh uile.</span>
<lb n="2691"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:38"/>
<div><lb n="2692"/><p><span>As í so an chéd aithne, agus an aithne mhór.</span>
<lb n="2693"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:39"/>
<div><lb n="2694"/><p><span>Agus is cosmhuil an dara haithne ría so, grádhóchuidh tú do chomharsa mar</span>
<lb n="2695"/><span>thú féin.</span>
<lb n="2696"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:40"/>
<div><lb n="2697"/><p><span>Is ann sa dá aithne se atá bunáit an dlidhidh, agus na bhfáidheadh.</span>
<lb n="2698"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:41"/>
<div><lb n="2699"/><p><span>Agus an tan dobhádar na FPhairisínigh cruinn a bhfhochair a chéile,</span>
<lb n="2700"/><span>do fhíafruidh Iósa dhíobh,</span>
<lb n="2701"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:42"/>
<div><lb n="2702"/><p><span>Ag rádha, créd í bhur mbaramhuilse a dtimcheall Chriósd? cía dhára</span>
<lb n="2703"/><span>mac é? adeiridsean ris, mac Dhábhí.</span>
<lb n="2704"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:43"/>
<div><lb n="2705"/><p><span>Adeir seisean ríu, mas eadh cionnas ghoireas Dábhí thríd an spioruid</span>
<lb n="2706"/><span>tighearna dhe? agá rádha,</span>
<lb n="2707"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:44"/>
<div><lb n="2708"/><p><span>Adubhairt an tighearna rém thighearna, suidh ar mo láimh dheis</span>
<lb n="2709"/><span>no gu gcuiri mé do náimhde na sdól fád chosuibh.</span>
<lb n="2710"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:45"/>
<div><lb n="2711"/><p><span>Ar an adhbhar soin má ghoireann Dábhí tighearna dhe, cionnas atá sé</span>
<lb n="2712"/><span>na mhac aige?</span>
<lb n="2713"/></p>
</div>
<pb n="Mt22:46"/>
<div><lb n="2714"/><p><span>Agus níorbh éidir lé háon nduine fregra ar bioth do thabhairt air:</span>
<lb n="2715"/><span>agus níor lamh éinneach ón lá soin suás ní ar bioth dfhiafruighidh dhe.</span>
<lb n="2716"/></p>
</div>
<pb n="Mt23"/>
<div><lb n="2717"/><p/>
</div>
<pb n="Mt23:1"/>
<div><lb n="2718"/><p><span>Do labhair Iósa an tráth soin ris an bpobal agus réna dheisgiobluibh féin,</span>
<lb n="2719"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:2"/>
<div><lb n="2720"/><p><span>Agá rádha, atáid na Sgríobuidhe agus na FPhairisínigh na suidhe a</span>
<lb n="2721"/><span>gcaithír Mháoisi:</span>
<lb n="2722"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:3"/>
<div><lb n="2723"/><p><span>Ar an adhbhar soin gach uile ní adéruid síad ribh do choimhéd,</span>
<lb n="2724"/><span>coimhéduidh agus dénaidh íad: achd ná dénuidh do réir a noibrighthe.  Oír</span>
<lb n="2725"/><span>adeirid síad, agus ní dhénuid.</span>
<lb n="2726"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:4"/>
<div><lb n="2727"/><p><span>Oír ceangluid síad úaluighe troma do iomchuir, agus cuirid síad íad ar</span>
<lb n="2728"/><span>shlinnénuibh na ndáoine: achd cheana  ní háill léo féin cor do chur dhíobh</span>
<lb n="2729"/><span>lé  hén mhér dá méruibh.</span>
<lb n="2730"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:5"/>
<div><lb n="2731"/><p><span>Achd cheana is dochum gu bhfhéchfadáois dáoine orrtha doníd síad a</span>
<lb n="2732"/><span>noibrighthe uile: óir doníd síad a bhfhiolactérighe leathna, agus doníd</span>
<lb n="2733"/><span>síad imill a néduigheadh taidhbhseach.</span>
<lb n="2734"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:6"/>
<div><lb n="2735"/><p><span>Agus as ionmhuin léo an céd ionad suidhe annsna fésduidhibh: agus na</span>
<lb n="2736"/><span>céd chaithíreacha annsna coimhthionóluibh.</span>
<lb n="2737"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:7"/>
<div><lb n="2738"/><p><span>Agus fáiltighe dfhagháil ar na marguidhibh, agus dáoine do ghairm</span>
<lb n="2739"/><span>Rábbi, Rábbi, iodhón, maighisdrí dhióbh.</span>
<lb n="2740"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:8"/>
<div><lb n="2741"/><p><span>Achd ná goirthear Rábbi dhíbhsi. Oír is aon mhaighisdir atá agaibh,</span>
<lb n="2742"/><span>iodhón Criósd: agus is dearbhráithreacha dhá chéile sibh féin uile.</span>
<lb n="2743"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:9"/>
<div><lb n="2744"/><p><span>Agus na goiridh bhur nathair do dhuine ar bioth ar dtalamh: oír is áon</span>
<lb n="2745"/><span>athair atá agaibh, noch atá ar neamh.</span>
<lb n="2746"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:10"/>
<div><lb n="2747"/><p><span>Ná goirthear doctúridhe dhíbh: oír is áon ndoctúir atá agaibh iodhón</span>
<lb n="2748"/><span>Criósd.</span>
<lb n="2749"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:11"/>
<div><lb n="2750"/><p><span>Achd an té is mó eadruibh, bioth sé na óglach aguibh.</span>
<lb n="2751"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:12"/>
<div><lb n="2752"/><p><span>Oír giodhbé duine airdéochus é féin, ísléochthar é: agus giodhbé</span>
<lb n="2753"/><span>ísléochas é féin, airdéochthar é.</span>
<lb n="2754"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:13"/>
<div><lb n="2755"/><p><span>Achd is truagh dháoibhsi a Sgríobuidhe agus a FhPhairisíneacha, a</span>
<lb n="2756"/><span>luchd an fhúarchrábhuidh, óir íadhtháoi an flaitheamhnus neamhdha rés na</span>
<lb n="2757"/><span>dáoinibh:  oír ní théighthí féin asdeach, agus ní fhuilngthí don luchd atá</span>
<lb n="2758"/><span>ag dul asdeach, dul asdeach.</span>
<lb n="2759"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:14"/>
<div><lb n="2760"/><p><span>Is anáoibhinn dáoibh a Scríobuidhe agus a Phairisíneacha, a luchd an</span>
<lb n="2761"/><span>fhúarchrábhaidh, oír ittí tighe na mbaintreabhthach, agus sin fós ar sgáth</span>
<lb n="2762"/><span>bheith gu fada ag urnuighthe: ar a shon so doghébhthaoi an breitheamhnus is</span>
<lb n="2763"/><span>truime.</span>
<lb n="2764"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:15"/>
<div><lb n="2765"/><p><span>Is anáoibhinn dáoibh a Sgríobuighe agus a Phairisínecha, a luchd an</span>
<lb n="2766"/><span>fhúarchrábhaidh, oír gabhtháoi timcheall mara agus tíre dochum gu ndiongnadh</span>
<lb n="2767"/><span>sibh áon nduine ar bhar ríaghail féin, agus an tráth bhís sé arna dhénamh,</span>
<lb n="2768"/><span>doníthi mac ifeirnn de nísa mhó fá dhó iona dhíbh féin.</span>
<lb n="2769"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:16"/>
<div><lb n="2770"/><p><span>Is anáoibhinn daóibh a thréoruightheóra dalla, adeir, giodhbé duine</span>
<lb n="2771"/><span>dobhéra an teampoll mar mhionna, ni ní ar bíoth é: achd giodhbé dobhéradh</span>
<lb n="2772"/><span>ór an tempoill mar mhionna, atá sé cionntach.</span>
<lb n="2773"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:17"/>
<div><lb n="2774"/><p><span>A dháoine leamha dalla: an mó an tór, iona an teampoll náomhas an tór?</span>
<lb n="2775"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:18"/>
<div><lb n="2776"/><p><span>Agus giodhbé duine dobhéra an altóir: mar mhionna, ni fhuil tabhachd</span>
<lb n="2777"/><span>ann: achd giodhbé duine dobhéra an tiodhlacadh atá uirrthe mar mhionna, doní</span>
<lb n="2778"/><span>sé coir.</span>
<lb n="2779"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:19"/>
<div><lb n="2780"/><p><span>A dháoine leamha dalla, an mó an óthráil iona an altóir náomhas an</span>
<lb n="2781"/><span>othráil?</span>
<lb n="2782"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:20"/>
<div><lb n="2783"/><p><span>Ar an adhbhar sóin giodhbé dobheir an altóir mar mhionna, dobheir sé í</span>
<lb n="2784"/><span>féin, agus gach ní dha bhfhuil uirrthe mar mhionna.</span>
<lb n="2785"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:21"/>
<div><lb n="2786"/><p><span>Agus giodhbé dobheir an teampoll mar mhionna, dobheir sé é féin, agus</span>
<lb n="2787"/><span>an té atá na chomhnuidhe ann, mar mhionna.</span>
<lb n="2788"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:22"/>
<div><lb n="2789"/><p><span>Agus giodhbé neach dobheir neamh mar mhionna, dobheir sé caithír Dhia</span>
<lb n="2790"/><span>agus an tí atá na shuidhe uirrthe, mar mhionna.</span>
<lb n="2791"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:23"/>
<div><lb n="2792"/><p><span>Is anáoibhinn dáoibh a Scríobuidhe agus a FhPhairisíneacha, a luchd an</span>
<lb n="2793"/><span>fhúarchrábhaidh, oír gabhtháoi deachmhuidh an mhionnduis, agus na hainíse,</span>
<lb n="2794"/><span>agus an choimín; agus leigthí tharuibh an cuid is tábhachduighe don dligheadh,</span>
<lb n="2795"/><span>mar atá comhthrom, agus trócaire, agus fírinne: dobudh cóir dháoibh íad so</span>
<lb n="2796"/><span>do dhénamh, agus gan íad súd dfhágbháil gan dénamh.</span>
<lb n="2797"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:24"/>
<div><lb n="2798"/><p><span>A thréoraidhthí dalla, sgagus an mhíoltóg thrí bhur bhfhíacluibh agus</span>
<lb n="2799"/><span>shluigeas an cámhall.</span>
<lb n="2800"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:25"/>
<div><lb n="2801"/><p><span>Is anáoibhinn dáoibh a Scriobuidhe agus a FhPhairisíneacha, a luchd an</span>
<lb n="2802"/><span>fhúarchrábhaidh, oír glantáoi an chuid amuich don chupán agus don mhéis,</span>
<lb n="2803"/><span>achd atáid síad táobh asdigh lán do shracaireachd agus do neamhmeasardhachd.</span>
<lb n="2804"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:26"/>
<div><lb n="2805"/><p><span>A FhPhairisínigh dhoill, glan ar tús an chuid asdigh don chupán agus don</span>
<lb n="2806"/><span>mhéis, dochum gu mbiadh an táobh amuich dhíobh glan mar an gcédna.</span>
<lb n="2807"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:27"/>
<div><lb n="2808"/><p><span>Is anáoibhinn dáoibh a Scriobuidhe agus a FhPhairisíneacha, a luchd an</span>
<lb n="2809"/><span>fhúarchrábhuidh, oír is cosmhuil sibh ré túamuidhibh fionnaólta atá</span>
<lb n="2810"/><span>deaghmhaiseach don taobh amuich, agus atá asdigh lán do chnámhaibh dáoine</span>
<lb n="2811"/><span>marbh agus dá gach uile shalchar.</span>
<lb n="2812"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:28"/>
<div><lb n="2813"/><p><span>Is mar an gcédna atátháoisi leth amuich a bhfhíadhnuisi na ndáoine ion</span>
<lb n="2814"/><span>bhar bhfhírénchuibh, achd don táobh asdigh atáthaoi lán dfhúarchrábhadh</span>
<lb n="2815"/><span>agus dégcóruigh.</span>
<lb n="2816"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:29"/>
<div><lb n="2817"/><p><span>Is anáoibhinn dáoibh a Sgríobuidhe agus a FhPhairisíneacha, a luchd an</span>
<lb n="2818"/><span>fhúarchrábhuidh, oír donithí túmbuidhe do na Fáidhibh, agus deaghmhaisighthí</span>
<lb n="2819"/><span>fúarulaidh na bhfhírénach:</span>
<lb n="2820"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:30"/>
<div><lb n="2821"/><p><span>Agus adeirtí, da mbémís  a láithibh ar naithreach, ni bhemís</span>
<lb n="2822"/><span>pairteach ríu a bhfhuil na bhfáidheadh.</span>
<lb n="2823"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:31"/>
<div><lb n="2824"/><p><span>Agus is mar sin doníthí fíadhnuisi ion bhar nadhuidh féin, gurab sibh</span>
<lb n="2825"/><span>clann na muinntire úd do mharbh na fáidhe.</span>
<lb n="2826"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:32"/>
<div><lb n="2827"/><p><span>Agus líonuidhsi mar an gcédna mesúr bhar naithreach féin.</span>
<lb n="2828"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:33"/>
<div><lb n="2829"/><p><span>A naithreacha neimhe, a shíol na naithreach neimhe, cionnas is éidir libh</span>
<lb n="2830"/><span>teitheadh ó dhamnughadh ifeirn?</span>
<lb n="2831"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:34"/>
<div><lb n="2832"/><p><span>Ar an adhbhar soin, tabhair dodhúidh cuirim chugaibh fáidhe, agus</span>
<lb n="2833"/><span>dáoine glioca, agus Sgríobuidhe, agus cuirfidhísi cuid dhíobh chum báis, agus</span>
<lb n="2834"/><span>crochfuidhthí cuid eile, agus sgiúrsfuidhthí cuid eile: ann bhur</span>
<lb n="2835"/><span>sínagógaibh, agus díbéortháoi íad ó chathair gu cathair.</span>
<lb n="2836"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:35"/>
<div><lb n="2837"/><p><span>Dochum gu dtiocfadh oruibh gach uile fhuil fhírénta dar dóirteadh ar an</span>
<lb n="2838"/><span>dtalamh, ó fhuil Abél fhírénta gu fuil Shacarias mhic Barachías, neoch do</span>
<lb n="2839"/><span>mharbhabhairsi eidir an teampoll agus an altóir.</span>
<lb n="2840"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:36"/>
<div><lb n="2841"/><p><span>Gu fírinnech adeirimsi ribh, gu dtiocfuid na neithesi uile ar an</span>
<lb n="2842"/><span>línesi.</span>
<lb n="2843"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:37"/>
<div><lb n="2844"/><p><span>A Iárusaléim, a Iárusaléim, mharbhus na fáidhe , agus ghabhus do</span>
<lb n="2845"/><span>chlochuibh ar an luchd chuirthear chugad, créd a mhionca dobudh áill lem do</span>
<lb n="2846"/><span>chlann do chruinníughadh, mar chruinnigheas an chearc a gearrcuigh fa na</span>
<lb n="2847"/><span>sgiathánaibh, agus níorbh áill libh?</span>
<lb n="2848"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:38"/>
<div><lb n="2849"/><p><span>Tabhair dodhúidh, fáguibhthear bhur dteach agaibh iona fhásach.</span>
<lb n="2850"/></p>
</div>
<pb n="Mt23:39"/>
<div><lb n="2851"/><p><span>Oír adeirimsi ribh, nach faicfithí mheisi ó so súas, no gu nabartháoi,</span>
<lb n="2852"/><span>is beannuighthe an té thig anainm an tighearna.</span>
<lb n="2853"/></p>
</div>
<pb n="Mt24"/>
<div><lb n="2854"/><p/>
</div>
<pb n="Mt24:1"/>
<div><lb n="2855"/><p><span>Agus ar bhfhágbháil an teampuill dIósa, do imthigh sé: agus tangadar</span>
<lb n="2856"/><span>a dhisgiobuil chuige do thaisbénadh oibreach an teampuill dó.</span>
<lb n="2857"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:2"/>
<div><lb n="2858"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ríu, an bhfaicthí íad so uile? gu fírinneach</span>
<lb n="2859"/><span>adeirimsi ribh, nach fúicfidhthear cloch ar muin chloiche annso, nach</span>
<lb n="2860"/><span>sgáoilfidhthear.</span>
<lb n="2861"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:3"/>
<div><lb n="2862"/><p><span>Agus ar suidhe dhó ar shlíabh na nOluidheadh, dochuadar a</span>
<lb n="2863"/><span>dhisgiobuil chuige fa leith, ag rádha, innis dúinne, ga húair</span>
<lb n="2864"/><span>thiocfuid na neithesi chum críche, agus créd é comhartha do</span>
<lb n="2865"/><span>theachdasa, agus dheiridh an tsáoghail?</span>
<lb n="2866"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:4"/>
<div><lb n="2867"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIósa adubhairt sé ríu, tabhruidh dhá bhar</span>
<lb n="2868"/><span>naire nach meallfa neach ar bioth sibh.</span>
<lb n="2869"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:5"/>
<div><lb n="2870"/><p><span>Oír tiocfuid mórán am mainmsi, agá rádha, is meisi Criósd, agus</span>
<lb n="2871"/><span>mellfuid síad mórán.</span>
<lb n="2872"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:6"/>
<div><lb n="2873"/><p><span>Dochluinfithí cogthuidhe, agus túarasghbháil cogthadh: tabhruidh dhá bhur</span>
<lb n="2874"/><span>naire gan búaidhreadh do bheith oruibh. Oír is éigin na neithe si uile do</span>
<lb n="2875"/><span>theachd chum críche: achd ní fhuil deireadh ann fós.</span>
<lb n="2876"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:7"/>
<div><lb n="2877"/><p><span>Oír éiréochuidh cineadh anadhaidh chinidh, agus ríoghachd anadhaidh</span>
<lb n="2878"/><span>ríoghachda: agus beid pláidheanna agus gorta agus crioth talmhan a mórán</span>
<lb n="2879"/><span>dionaduibh.</span>
<lb n="2880"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:8"/>
<div><lb n="2881"/><p><span>Achd ni fhuil ionnta so uile achd tosach amhgar.</span>
<lb n="2882"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:9"/>
<div><lb n="2883"/><p><span>Annsin dobhéruid síad sibhsi dá bhur gcésadh, agus muirbhfid síad sibh:</span>
<lb n="2884"/><span>agus bíaidh fúath ag na huile chineadhachuibh dháoibh ar son mhanmasa.</span>
<lb n="2885"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:10"/>
<div><lb n="2886"/><p><span>Annsin doghébhuid mórán adhbhar oilbhéime, agus bráithfid daoine a</span>
<lb n="2887"/><span>chéile, agus bíaidh fúath aca dhá chéile.</span>
<lb n="2888"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:11"/>
<div><lb n="2889"/><p><span>Agus éiréochuid mórán dfháidhibh fallsa, agus meallfuid síad mórán.</span>
<lb n="2890"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:12"/>
<div><lb n="2891"/><p><span>Agus do bhríodh gu mbía an égcóir arna médughadh, fúairéochuidh grádh</span>
<lb n="2892"/><span>mórán.</span>
<lb n="2893"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:13"/>
<div><lb n="2894"/><p><span>Achd giodhbé fhuiléongas gu deiredh, as é shláinéochthar.</span>
<lb n="2895"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:14"/>
<div><lb n="2896"/><p><span>Agus doghéntar an soisgél sa na ríoghachda do sheanmóir ar feadh an</span>
<lb n="2897"/><span>domhain uile, dochum gu mbíadh sé na fhíadhnuisi do na huile</span>
<lb n="2898"/><span>chineadhachuibh:agus annsin tiocfuidh an deireadh.</span>
<lb n="2899"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:15"/>
<div><lb n="2900"/><p><span>Ar an adhbhar soin an tráth dochífidhe an adhúathmhuireachd úd an</span>
<lb n="2901"/><span>fhásuigh do labhradh lé Dániél fáidh, na seasamh annsan ionad</span>
<lb n="2902"/><span>choisearca: (an té léghus tugadh sé dhá aire.)</span>
<lb n="2903"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:16"/>
<div><lb n="2904"/><p><span>Annsin an luchd bhías a nIúdea, teithidh síad fa na sléibhtibh:</span>
<lb n="2905"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:17"/>
<div><lb n="2906"/><p><span>In té atá ar mhullach an tighe, ná tigeadh sé anúas do bhreith neith ar</span>
<lb n="2907"/><span>bioth leis as a thigh.</span>
<lb n="2908"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:18"/>
<div><lb n="2909"/><p><span>Agus an té atá ar an machaire, ná filleadh sé ar a ais do thógbháil a</span>
<lb n="2910"/><span>éduighedh leis.</span>
<lb n="2911"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:19"/>
<div><lb n="2912"/><p><span>Agus budh truágh do na mnáibh torrcha, agus don luchd dobheir cíche</span>
<lb n="2913"/><span>úatha annsna laithibh sin.</span>
<lb n="2914"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:20"/>
<div><lb n="2915"/><p><span>Agus guidhidh gan bur dteitheadh do bheith ann sa gheimhreadh, ná sa</span>
<lb n="2916"/><span>tsaboíd.</span>
<lb n="2917"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:21"/>
<div><lb n="2918"/><p><span>Oír bíaidh amhgar mór ann an tráth soin, amhail nach raibhe ann ó thús</span>
<lb n="2919"/><span>an domhain gus anois, agus nach bía, go brách.</span>
<lb n="2920"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:22"/>
<div><lb n="2921"/><p><span>Agus muna ngearruighthí na laithe úd, ní rachadh féoil ar bioth as: achd</span>
<lb n="2922"/><span>gerrócthar na laithe úd ar son na ndáoine atá arna dtogha.</span>
<lb n="2923"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:23"/>
<div><lb n="2924"/><p><span>Annsin ma adeir áon nduine ribh, féch atá Críosd annso, nó annsúd, ná</span>
<lb n="2925"/><span>creididh é.</span>
<lb n="2926"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:24"/>
<div><lb n="2927"/><p><span>Oír eiréochuidh Críosdanna fallsa, agus fáidhe fallsa, agus doghénuid</span>
<lb n="2928"/><span>síad comharthuidhe agus miorbhuile móra: ionnas gu meallfuid síad (dá madh</span>
<lb n="2929"/><span>éidir e) na dáoine tóghtha féin.</span>
<lb n="2930"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:25"/>
<div><lb n="2931"/><p><span>Tabhair dodhaire, tug mé sgéula dháoibh rés anaimsir.</span>
<lb n="2932"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:26"/>
<div><lb n="2933"/><p><span>Ar an adhbhar soin dá nabruid síad ribh, tabhair dodhúidh atá sé</span>
<lb n="2934"/><span>ar an bhfásach, ná himdhigh amach. Féuch atá sé a seomruidhibh úaigneacha,</span>
<lb n="2935"/><span>na creididh sin.</span>
<lb n="2936"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:27"/>
<div><lb n="2937"/><p><span>Oír do réir mar thig téinnteach ó an aird toir, agus docíthear í gu</span>
<lb n="2938"/><span>soithe an aird tíar: gu deimhin is mar sin bhías teachd mhic an duine.</span>
<lb n="2939"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:28"/>
<div><lb n="2940"/><p><span>Óir giodhbé ball an a mbía an conablach, is annsin chruinnéochthar na</span>
<lb n="2941"/><span>hioluir.</span>
<lb n="2942"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:29"/>
<div><lb n="2943"/><p><span>Ar an mball a ndíaigh bhúaidheartha na laitheadh úd, bíaidh an ghrían</span>
<lb n="2944"/><span>arna dorchughadh, agus ni thiobhra an ghealach a soillsi uaithe, agus</span>
<lb n="2945"/><span>tuitfid na réltanna do neamh, agus craithfidhthear subháltuidhe neimhe.</span>
<lb n="2946"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:30"/>
<div><lb n="2947"/><p><span>Annsin docífidhthear comhartha mhic an duine a nemh: agus annsin cáoifid</span>
<lb n="2948"/><span>trebha na talmhan uile, agus dochífid síad mac an duine, ag teachd a néllaibh</span>
<lb n="2949"/><span>neimhe maille ré cumhachdaibh, agus ré glóir mhóir.</span>
<lb n="2950"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:31"/>
<div><lb n="2951"/><p><span>Agus cuirfidh sé a aingil lé guth mór trompa, agus cruinnéochuid síad a</span>
<lb n="2952"/><span>dháoine toghthasan ó na ceithre gáothaibh, ó leithimeall neimhe gu soithe an</span>
<lb n="2953"/><span>leithimeall eile dhe.</span>
<lb n="2954"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:32"/>
<div><lb n="2955"/><p><span>Agus foghlomuidh cosamhailes ón chrann fhíge: an úair bhís a ghég bog,</span>
<lb n="2956"/><span>agus fhásas a dhuilleabhar, aitheantar gurab fogas an samhradh.</span>
<lb n="2957"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:33"/>
<div><lb n="2958"/><p><span>Mar an gcédna bíth a fhios agaibhsi, an tráth dochífidhe na neithisi</span>
<lb n="2959"/><span>uile, gu bfuil sé a ngar dháoibh annsna doirsibh.</span>
<lb n="2960"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:34"/>
<div><lb n="2961"/><p><span>Adeirim ribh gu fírinneach nach racha an líne si tharuinn no gu ndéntar</span>
<lb n="2962"/><span>na neithe si uile.</span>
<lb n="2963"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:35"/>
<div><lb n="2964"/><p><span>Rachuidh neamh agus talamh thart: achd ní rachuid mo bhríathrasa gu</span>
<lb n="2965"/><span>brách thart.</span>
<lb n="2966"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:36"/>
<div><lb n="2967"/><p><span>Achd ni fhuil fios an láoi na húaire úd ag duine ar bioth, iona fós ag</span>
<lb n="2968"/><span>ainglibh neimhe, achd aga mathairse amháin.</span>
<lb n="2969"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:37"/>
<div><lb n="2970"/><p><span>Agus mar dobhádar laithe Náoi, is mar sin bhías teachd mhic an</span>
<lb n="2971"/><span>duine.</span>
<lb n="2972"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:38"/>
<div><lb n="2973"/><p><span>Oír mar dobhádar annsna laithibh rés an dílinn ag ithe agus ag ól, ag</span>
<lb n="2974"/><span>pósadh ban agus ag tabhairt ban dfhearuibh gu soithe an lá an a ndeachuidh</span>
<lb n="2975"/><span>Náoi asdeach annsan Aírc:</span>
<lb n="2976"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:39"/>
<div><lb n="2977"/><p><span>Agus ni raibhe a fhios aca nó go dtáinic an díle, agus gur thógaibh sí lé</span>
<lb n="2978"/><span>íad uile, agus is mar sin bhías teachd mhic an duine.</span>
<lb n="2979"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:40"/>
<div><lb n="2980"/><p><span>Beid días ar an machaire an tráth soin: gébhthar lé fear aca,</span>
<lb n="2981"/><span>agus fuigfidhthear an fear eile.</span>
<lb n="2982"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:41"/>
<div><lb n="2983"/><p><span>Beid días ban ag meilt ann sa mhuileann: gébhthar lé mnáoi aca, agus</span>
<lb n="2984"/><span>fuigfidhthear an bhean eile.</span>
<lb n="2985"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:42"/>
<div><lb n="2986"/><p><span>Ar an adhbhar soin dénuidhsi faire: oír ni fhuil a fhios agaibh ga húair</span>
<lb n="2987"/><span>thiocfas bhur dtighearna.</span>
<lb n="2988"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:43"/>
<div><lb n="2989"/><p><span>Achd bíoth a fhios so agaibh, dá mbeth a fhios ag fear an tighe cía an</span>
<lb n="2990"/><span>fhaire don oidhche an a dtiocfadh an gaduidhe, gu deimhin doghénadh sé</span>
<lb n="2991"/><span>faire, agus ní fhuiléongadh sé a theach do thochailt tríd.</span>
<lb n="2992"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:44"/>
<div><lb n="2993"/><p><span>Agus ar an adhbhar soin bíthísi ullamh: oír is annsan úair nach sáoiltí</span>
<lb n="2994"/><span>thiocfas mac an duine.</span>
<lb n="2995"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:45"/>
<div><lb n="2996"/><p><span>Uime sin cía atá na óglach fhírinneach ghlic, noch do chuir a</span>
<lb n="2997"/><span>thighearna ós cionn a mhuinntire do thabhairt bhídh dhóibh na am féin?</span>
<lb n="2998"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:46"/>
<div><lb n="2999"/><p><span>Is bennuighthe an tóglach úd, agá bhfuidhe a thighearna dá dhénamh mar</span>
<lb n="3000"/><span>sin é, ag teachd dó féin.</span>
<lb n="3001"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:47"/>
<div><lb n="3002"/><p><span>Gu fírinneach adeirimsi ribh, gu gcuirfe sé ós cionn a bhfuil aige é.</span>
<lb n="3003"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:48"/>
<div><lb n="3004"/><p><span>Achd má adeir an drochshearbhfhoghantuidhe úd an a chroidhe, atá mo</span>
<lb n="3005"/><span>thighearna ag cur a thechda a ríghnes.</span>
<lb n="3006"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:49"/>
<div><lb n="3007"/><p><span>Agus má thionnsgnann sé a chomhsherbhfhoghantuidhe féin do bhúaladh, agus</span>
<lb n="3008"/><span>fós bheith ag ithe agus ag ól a bhfhochair luchd meisge:</span>
<lb n="3009"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:50"/>
<div><lb n="3010"/><p><span>Tiocfuidh tighearna an ógláoich úd ann sa lá nach fuil súil aige rís,</span>
<lb n="3011"/><span>agus annsan úair nach fuil a fhios aige:</span>
<lb n="3012"/></p>
</div>
<pb n="Mt24:51"/>
<div><lb n="3013"/><p><span>Agus doghéna sé dhá leith de, agus dobhéra sé a chuid dó a bhfhochair</span>
<lb n="3014"/><span>luchda an fhúarchrábhaidh, mar a mbía gul agus giosgarnach fíacal.</span>
<lb n="3015"/></p>
</div>
<pb n="Mt25"/>
<div><lb n="3016"/><p/>
</div>
<pb n="Mt25:1"/>
<div><lb n="3017"/><p><span>Annsin budh cosmhuil an flaitheas nemdha ré deichneabhar do mhaighdeanuibh</span>
<lb n="3018"/><span>do ghlac a lampuidhe, agus dochúaidh amach do theagmháil ar an bhfear</span>
<lb n="3019"/><span>núafphósda.</span>
<lb n="3020"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:2"/>
<div><lb n="3021"/><p><span>Agus dobhí cúigear dhióbh glic, agus cúigear eile oínmhideach.</span>
<lb n="3022"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:3"/>
<div><lb n="3023"/><p><span>Agus an chuid dobhí aimidech dhíobh, ar mbreith a lampuidhe léo, ni</span>
<lb n="3024"/><span>rugadar ola léo:</span>
<lb n="3025"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:4"/>
<div><lb n="3026"/><p><span>Achd an chuid dobhí glic, rugadar ola an a soithighibh léo ré cois a</span>
<lb n="3027"/><span>lampuidheadh.</span>
<lb n="3028"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:5"/>
<div><lb n="3029"/><p><span>Agus ar ndénamh moille don fhior núafpósda, do thuit smédearnach</span>
<lb n="3030"/><span>chodalta orrtha uile, agus do chodladar.</span>
<lb n="3031"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:6"/>
<div><lb n="3032"/><p><span>Agus ann sa meadhón oidhche, do heighmheadh ann agá radha tabhair</span>
<lb n="3033"/><span>dodhúidh atá an fear núafpósda ag teachd, imdhigh amach do theagmháil</span>
<lb n="3034"/><span>air.</span>
<lb n="3035"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:7"/>
<div><lb n="3036"/><p><span>Annsin do éirgheadar na hógha úd uile, agus do dheasuigheadar a lampuidhe.</span>
<lb n="3037"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:8"/>
<div><lb n="3038"/><p><span>Agus adubhradar na haimide ris an gcuid nglic, tabhruidh dhúinne cuid dá</span>
<lb n="3039"/><span>bhur nola: oír atáid ar lampuidhene ar ndul as.</span>
<lb n="3040"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:9"/>
<div><lb n="3041"/><p><span>Achd do fhreagradar an chuid ghlic, agá rádha, ni tíobhram, ar eagla</span>
<lb n="3042"/><span>nach bíadh ar sáith aguinn féin, agus aguibhsi; imdhighsi nisa tháosga dochum</span>
<lb n="3043"/><span>na gceannuightheadh, agus ceannchuigh ola dhíbh féin.</span>
<lb n="3044"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:10"/>
<div><lb n="3045"/><p><span>Agus an feadh dobhádar ag dul do cheannach, táinic an fear núafpósda:</span>
<lb n="3046"/><span>agus an chuid úd dobhí ullamh, dochúadar leis asdeach dochum anf pósda,</span>
<lb n="3047"/><span>agus do híadhadh an dorus.</span>
<lb n="3048"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:11"/>
<div><lb n="3049"/><p><span>Agus na dhíaidh sin tángadar na hógha eile, agá rádha, a</span>
<lb n="3050"/><span>thighearna, a thighearna osguil dúinne.</span>
<lb n="3051"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:12"/>
<div><lb n="3052"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé, gu fírinneach adeirim ribh,</span>
<lb n="3053"/><span>nach fuil a fhios agam cía sibh féin.</span>
<lb n="3054"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:13"/>
<div><lb n="3055"/><p><span>Ar an adhbhar soin dénuidh faire, oír ni fhuil fios an láoi iona na</span>
<lb n="3056"/><span>húaire agaibh an a dtiocfuidh mac an duine.</span>
<lb n="3057"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:14"/>
<div><lb n="3058"/><p><span>Oír is amhluidh atá mac an duine fa mar dobhíadh duine ag dul a</span>
<lb n="3059"/><span>gcoigcrích do ghoir a shearbhfhoghantuidhe chuige agus tug sé a</span>
<lb n="3060"/><span>shaidhbhreas dóibh.</span>
<lb n="3061"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:15"/>
<div><lb n="3062"/><p><span>Agus tug sé chúig thallanna do dhuine aca, agus dá thallann do dhuine</span>
<lb n="3063"/><span>eile, agus do dhuine eile áon tallann: dá gach neach do réir a acfuinne: agus</span>
<lb n="3064"/><span>ar an mball do imthigh sé a gcoigcrích.</span>
<lb n="3065"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:16"/>
<div><lb n="3066"/><p><span>Agus do imthigh an té fúair na cúig thallanna, agus dorinne sé</span>
<lb n="3067"/><span>ceannuigheachd léo, agus do ghnodhuigh sé chúig thallanna eile léo.</span>
<lb n="3068"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:17"/>
<div><lb n="3069"/><p><span>Agus ar an nós gcédna dorinne an té fúair an dá thallainn, agus</span>
<lb n="3070"/><span>fúair sé dhá thalluinn eile do bhiseach.</span>
<lb n="3071"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:18"/>
<div><lb n="3072"/><p><span>Achd do imthigh an té úd fúair an áon tallunn, agus dorinne sé tochuilt</span>
<lb n="3073"/><span>ann sa talamh, agus do fholuigh sé airgead a thighearna ann.</span>
<lb n="3074"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:19"/>
<div><lb n="3075"/><p><span>Agus tar éis aimsire faide, táinic tighearna na searbhfhoghantuidheadh</span>
<lb n="3076"/><span>úd, agus doní sé cúntus ríu.</span>
<lb n="3077"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:20"/>
<div><lb n="3078"/><p><span>Agus ar dtechd don té fúair na cúig thallanna, tug sé chúig thallanna</span>
<lb n="3079"/><span>eile leis, agá rádha, a thighearna, chúig thallanna tug tú dhamhsa: féch,</span>
<lb n="3080"/><span>do ghnodhuigh mé chúig thallanna eile léo.</span>
<lb n="3081"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:21"/>
<div><lb n="3082"/><p><span>Agus adubhairt a thigherna ris, is maith sin, a shearbhfhoghantuidhe</span>
<lb n="3083"/><span>mhaith fhírinnigh, dobhí tú ionnruic ar bheagán, cuirfidh mé ós cionn</span>
<lb n="3084"/><span>mhóráin tú: imthigh asdeach a ngáirdeachus do thighearna féin.</span>
<lb n="3085"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:22"/>
<div><lb n="3086"/><p><span>Agus ar dteachd chuige don té úd fúair an dá thalluinn, adubhairt sé, a</span>
<lb n="3087"/><span>thighearna is dá thalluinn tug tú dhamhsa: féch do ghnodhuig mé dhá</span>
<lb n="3088"/><span>thalluinn eile léo.</span>
<lb n="3089"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:23"/>
<div><lb n="3090"/><p><span>Adubhairt a thighearna ris, is maith sin a shearbhfhoghantuidhe</span>
<lb n="3091"/><span>mhaith ionnruic: dobhí tú ionnruic a mbeagán, cuirfidh meisi ós cionn</span>
<lb n="3092"/><span>mhoráin thú: imthigh asdeach a ngáirdeachas do thighearna féin.</span>
<lb n="3093"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:24"/>
<div><lb n="3094"/><p><span>Agu ar dteachd don té úd fúair an áon tallann adubhairt sé, a</span>
<lb n="3095"/><span>thighearna, dobhí a fhios agám gur dhuine crúadhdhálach thú, bheanus</span>
<lb n="3096"/><span>annsan áit nachar chuir tú síol, agus chruinnigheas as an áit nachar</span>
<lb n="3097"/><span>leathnuigh tú:</span>
<lb n="3098"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:25"/>
<div><lb n="3099"/><p><span>Uime sin do ghabh egla mheisi, agus do imthigh mé agus do fholuigh mé do</span>
<lb n="3100"/><span>thallann ann sa talamh: féch, ag sin do chuid féin agad.</span>
<lb n="3101"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:26"/>
<div><lb n="3102"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhá thighearna, adubhairt sé ris, a</span>
<lb n="3103"/><span>dhroichshearbhfhoghantuidhe leisg, dobhí a fhios agad go mbenuimsi annsan</span>
<lb n="3104"/><span>áit nach derna mé siolchur, agus gu gcruinnighim as an áit nar leathnuigh mé:</span>
<lb n="3105"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:27"/>
<div><lb n="3106"/><p><span>Uime sin dobudh cóir dhuitsi mo chuid airgid do thabhairt do luchd</span>
<lb n="3107"/><span>iomluit, agus ag teachd damh doghébhuinn mo chuid féin maille lé biseach.</span>
<lb n="3108"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:28"/>
<div><lb n="3109"/><p><span>Ar an adhbhar soin beanuigh dhe an tallann, agus tabhruidh  don tí úd</span>
<lb n="3110"/><span>ag á bhfhuilid na deich dtallanna.</span>
<lb n="3111"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:29"/>
<div><lb n="3112"/><p><span>(Oír dobérthar da gach duine aga bfhuil ní aige, agus bíaidh a sháith</span>
<lb n="3113"/><span>aige: achd an té atá gan ní aige, toígébhthar úaidhe fós an ní atá aige.)</span>
<lb n="3114"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:30"/>
<div><lb n="3115"/><p><span>Agus teilgidh an searbhfhoghantuidhe neamhtharbhach úd ann sa</span>
<lb n="3116"/><span>dorchadus atá leath amuich mar a mbía gul agus drandtughadh fhíacal.</span>
<lb n="3117"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:31"/>
<div><lb n="3118"/><p><span>Agus an tráth tiocfas mac an duine an a ghlóir féin, agus na haingil</span>
<lb n="3119"/><span>náomhtha uile maille ris, annsin suidhfidh sé ar chaithir a ghlóire féin.</span>
<lb n="3120"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:32"/>
<div><lb n="3121"/><p><span>Agus cruinnéochthar na huile chinedhuigh an a fhíadhnuisi: agus</span>
<lb n="3122"/><span>dealóchuidh sé ó chéile íad, mar dheluighes an táoghaire na cáoirigh ó na</span>
<lb n="3123"/><span>gabhruibh.</span>
<lb n="3124"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:33"/>
<div><lb n="3125"/><p><span>Agus cuirfidh sé na cáoirigh ar a láimh dheis, agus na</span>
<lb n="3126"/><span>meannain ar a láimh chlé.</span>
<lb n="3127"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:34"/>
<div><lb n="3128"/><p><span>Annsin adéra an Rí ris an luchd bhías ar a láimh dheis, tigidh a dháoine</span>
<lb n="3129"/><span>bennuighthe mhatharsa, gabhuidh chugaibh oighrechd na ríoghachda atá arna</span>
<lb n="3130"/><span>hullmhughadh dháoibh ó thosach an domhuin.</span>
<lb n="3131"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:35"/>
<div><lb n="3132"/><p><span>Oír dobhí ocarus oram, agus tugabhair ní ré a ithe dhamh: dobhí tart</span>
<lb n="3133"/><span>oram, agus tugabhair deoch dhamh: dobhí mé am dhuine coigcríche, agus</span>
<lb n="3134"/><span>tugabhair áoidhigheachd dhamh.</span>
<lb n="3135"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:36"/>
<div><lb n="3136"/><p><span>Dobhí mé lomnochd, agus do chuirebhairsi édach iomam: dobhí mé ag</span>
<lb n="3137"/><span>ég, agus tangabhair dom fhéchuin: dobhí mé a bpríosún, agus tangabhuir</span>
<lb n="3138"/><span>ar cúairt chugam.</span>
<lb n="3139"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:37"/>
<div><lb n="3140"/><p><span>Annsin freagóruid na fírénuigh é, agá rádha, a Thighearna, ga húair</span>
<lb n="3141"/><span>dochoncamairne ocaras ort, agus do shásamar thú? no tart ort, agus tugamar</span>
<lb n="3142"/><span>deoch dhuit?</span>
<lb n="3143"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:38"/>
<div><lb n="3144"/><p><span>Agus ga húair dochoncamar ad choigcrích thú, agus tugamar lebuidh</span>
<lb n="3145"/><span>thighe dhuit? nó lomnochd, agus do chuireamar édach iomad?</span>
<lb n="3146"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:39"/>
<div><lb n="3147"/><p><span>Nó ga húair dochoncamar ag ég, nó a bprísún tú, agus tangamar</span>
<lb n="3148"/><span>dodfhiosrughadh?</span>
<lb n="3149"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:40"/>
<div><lb n="3150"/><p><span>Agus freagóruidh an Rí, agus adera sé ríu, adeirim ribh gu fírinneach,</span>
<lb n="3151"/><span>an tionadh dorinneabhair é, don duine is lugha do na dearbhráithreachaibhsi</span>
<lb n="3152"/><span>agumsa, gurab damhsa dorinnebhair é.</span>
<lb n="3153"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:41"/>
<div><lb n="3154"/><p><span>Annsin adera sé mar an gcédna ré luchd na láimhe clí, a dháoine</span>
<lb n="3155"/><span>malluighthe, imthidhidh úaim ann sa teinidh shíorruidhe, atá arna</span>
<lb n="3156"/><span>hullmhughadh don díabhal agus dá ainglibh:</span>
<lb n="3157"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:42"/>
<div><lb n="3158"/><p><span>Oír dobhí mé ocrach, agus ní thugabhair bíadh dhamh: dobhí tart oram,</span>
<lb n="3159"/><span>agus ní thugabhuir deoch dhamh.</span>
<lb n="3160"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:43"/>
<div><lb n="3161"/><p><span>Dobhí mé coigcríchi, agus ní thugabhair leabuidh thighe dhamh: dobhí</span>
<lb n="3162"/><span>mé lomnochd agus níor chuireabhair édach iomam: dobhí mé égcrúaidh agus a</span>
<lb n="3163"/><span>bpríosún, agus ní thangabhair dom fhéchuin.</span>
<lb n="3164"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:44"/>
<div><lb n="3165"/><p><span>Annsin dobhéruid siádsan mar an gcédna freagra air, ag rádha, a</span>
<lb n="3166"/><span>Thighearna, ga húair dochoncamairne ocarach, nó tartmhar, iona</span>
<lb n="3167"/><span>ad dhéora, nó lomnochd, nó égcrúaidh, nó a bprísún tú, agus nar fhóireamar</span>
<lb n="3168"/><span>ar do ríachdanas?</span>
<lb n="3169"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:45"/>
<div><lb n="3170"/><p><span>Annsin dobhéra seisean freagra orrtha, agá rádha, adeirim ribh go</span>
<lb n="3171"/><span>fírinnech, an mhéid nach dearnabhair é dhéinneach don mhuinntír</span>
<lb n="3172"/><span>roibhigsi, nach dernabhair dhamhsa é.</span>
<lb n="3173"/></p>
</div>
<pb n="Mt25:46"/>
<div><lb n="3174"/><p><span>Agus iméochuid so a bpennuid tsíorruidhe: achd iméochuid na fírénuigh</span>
<lb n="3175"/><span>don bheathuigh mharthanuigh.</span>
<lb n="3176"/></p>
</div>
<pb n="Mt26"/>
<div><lb n="3177"/><p/>
</div>
<pb n="Mt26:1"/>
<div><lb n="3178"/><p><span>Agus tarrla an tan do chríochnuigh Iósa na bríathrasa uile, gu ndubhairt</span>
<lb n="3179"/><span>sé réna dhisgiobluibh,</span>
<lb n="3180"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:2"/>
<div><lb n="3181"/><p><span>Atá a fhios agaibh gu bhfhuil an Chaísg táobh asdigh do dhá lá, agus gu</span>
<lb n="3182"/><span>dtiobharthar mac an duine dá chrochadh.</span>
<lb n="3183"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:3"/>
<div><lb n="3184"/><p><span>Annsin do chruinnigheadar úachdaráin na sagart agus na sgriobuidhe</span>
<lb n="3185"/><span>agus seinnsir an fpobuil gu halla an ardshagairt, dá ngoirthior,</span>
<lb n="3186"/><span>Caiaphás:</span>
<lb n="3187"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:4"/>
<div><lb n="3188"/><p><span>Agus dorinneadar comhairle ré chéilé, dochum gu mbérdáois ar Iósa a</span>
<lb n="3189"/><span>bhfheall, agus gu muirfidis é.</span>
<lb n="3190"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:5"/>
<div><lb n="3191"/><p><span>Achd adubhradar, na dénam  ann sa bhfhésda, deagla gu mbíadh</span>
<lb n="3192"/><span>búaidhreadh a measg an fpobuil.</span>
<lb n="3193"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:6"/>
<div><lb n="3194"/><p><span>Agus an tráth dobhí Iósa a mBetania a dtigh Shimóin an lobhair.</span>
<lb n="3195"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:7"/>
<div><lb n="3196"/><p><span>Tainic bean chuige ag á raibhe boxa duinniment rouásuil aici, agus do</span>
<lb n="3197"/><span>dhóirt sí  ar a cheannsan agus é na shuidhe ar an mbord.</span>
<lb n="3198"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:8"/>
<div><lb n="3199"/><p><span>Agus arna fhaicsin sin dá dhisgiobluibhsean, dorinneadar mícheudfuidh,</span>
<lb n="3200"/><span>agá rádha, créd da bhfhoghnann an diombhail si?</span>
<lb n="3201"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:9"/>
<div><lb n="3202"/><p><span>Oír dob éidir an oinnment sa do reic ar mhórán, agus a tabhairt do na</span>
<lb n="3203"/><span>bochduibh.</span>
<lb n="3204"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:10"/>
<div><lb n="3205"/><p><span>Agus an tan do aithin Iósa, adubhairt sé ríu, créd fa gcuirthí</span>
<lb n="3206"/><span>búaidhreadh ar an mnáoi? oír dorinne sí obair mhaith am thimcheallsa.</span>
<lb n="3207"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:11"/>
<div><lb n="3208"/><p><span>Oír béid boichd do ghnáth agaibh: achd ní bhía meisi do ghnáth ion bhur</span>
<lb n="3209"/><span>bhfhochair.</span>
<lb n="3210"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:12"/>
<div><lb n="3211"/><p><span>Óir ar ndórtadh an uinnment si ar mo chorpsa dhí, is fa chomhair</span>
<lb n="3212"/><span>mhadhluice dorinne sí é.</span>
<lb n="3213"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:13"/>
<div><lb n="3214"/><p><span>Adeirim ribh gu fírinneach, giodhbé ar bíoth ball ar feadh an domhuin a</span>
<lb n="3215"/><span>ndéntar an soisgél sa do sheanmhóir, gu naithréosdar mar an gcédna an ní si</span>
<lb n="3216"/><span>dorinne an bhean sa, mar chuimhne uirrthe.</span>
<lb n="3217"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:14"/>
<div><lb n="3218"/><p><span>Annsin do imthigh fer don dá fher dég, darab ainm Iúdas Isgáiriotés,</span>
<lb n="3219"/><span>dochum úachdarán na sagart.</span>
<lb n="3220"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:15"/>
<div><lb n="3221"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, créd dobhértháoi dhamhsa agus braithfidh mé</span>
<lb n="3222"/><span>dháoibh é? agus do mheadhuigheadar dhó deich bpíosa fhichead airgid.</span>
<lb n="3223"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:16"/>
<div><lb n="3224"/><p><span>Agus ó sin amach, do iárr sé uain airsean do bhrath.</span>
<lb n="3225"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:17"/>
<div><lb n="3226"/><p><span>Agus an céd lá do laithibh an aráin gan laibhín, tangadar a dhisgiobuil</span>
<lb n="3227"/><span>dochum Iósa, agá rádha ris, cáa an áit an a toil let sinne do dhénamh</span>
<lb n="3228"/><span>ullmhuighthe dhuit do chaitheamh an úain chasgdha?</span>
<lb n="3229"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:18"/>
<div><lb n="3230"/><p><span>Agus adubhairt seisean, imdhigh don chathruigh dochum duine</span>
<lb n="3231"/><span>dháirighthe, agus abruidh ris, adeir an maighisdir, atá mhaimsear ag</span>
<lb n="3232"/><span>drud riom, is ad thighsi doghéna mé féin, agus mo dhisgiobuil an</span>
<lb n="3233"/><span>Cháisg.</span>
<lb n="3234"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:19"/>
<div><lb n="3235"/><p><span>Agus dorinneadar na disgiobuil mar do aithin Iósa dhíobh: agus do</span>
<lb n="3236"/><span>ullmuigheadar an túan cásgdha.</span>
<lb n="3237"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:20"/>
<div><lb n="3238"/><p><span>Agus an tan dobhí deireadh an láoi ann, do shuidh sé a bhfhochair an dá</span>
<lb n="3239"/><span>fhear dhég.</span>
<lb n="3240"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:21"/>
<div><lb n="3241"/><p><span>Agus ar mbeith ag ithe bídh dhóibh, adubhairt sé, adeirim ribh gu</span>
<lb n="3242"/><span>fírinnech, gu mbraithfi fear dhíbh, meisi.</span>
<lb n="3243"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:22"/>
<div><lb n="3244"/><p><span>Agus do ghabh dobrón romhór íadsan, agus do thionnsgain gach duine aca fa</span>
<lb n="3245"/><span>leith a rádha ris, an meisi é a thighearna?</span>
<lb n="3246"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:23"/>
<div><lb n="3247"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan, adubhairt sé, an té thumas a lámh</span>
<lb n="3248"/><span>ann sa mhéis am fhochairsi, as é bhraithfeas mheisi.</span>
<lb n="3249"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:24"/>
<div><lb n="3250"/><p><span>Gu deimhin atá mac an duine ag imtheachd do réir mar scríobhthar air,</span>
<lb n="3251"/><span>achd is anáoibhinn don té lé mbraitear mac an duine: dobudh maith do nach</span>
<lb n="3252"/><span>beirthí é.</span>
<lb n="3253"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:25"/>
<div><lb n="3254"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhIúdás, do bhraith eisean, adubhairt sé, an</span>
<lb n="3255"/><span>meisi é, a mháighisdir?  adubhairt seisean ris, adubhairt tú é.</span>
<lb n="3256"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:26"/>
<div><lb n="3257"/><p><span>Agus ar mbeith ag caitheamh a gcoda dhóibh, do ghlac Iósa arán, agus tar</span>
<lb n="3258"/><span>éis a bheannuighthí do bhris sé , agus tug sé dhá dhisgiobluibh , agus</span>
<lb n="3259"/><span>adubhairt sé, glacuidh, ithidh, as é so mo chorpsa.</span>
<lb n="3260"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:27"/>
<div><lb n="3261"/><p><span>Agus ar mbreith ar an gcupán dó, agus ar dtabhairt bhuidheachuis, tug sé</span>
<lb n="3262"/><span>dhóibh é, agá rádha, ibhidh uile as so.</span>
<lb n="3263"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:28"/>
<div><lb n="3264"/><p><span>Oír is í so mhfhuilsi na tiomna núaidhe, dhóirter ar son mhóráin</span>
<lb n="3265"/><span>dochum maitheamhnuis na bpeacadh.</span>
<lb n="3266"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:29"/>
<div><lb n="3267"/><p><span>Adeirim ribh, úaidh so súas, ni íobha mé don toradh sa na fíneamhna, go</span>
<lb n="3268"/><span>soithe an lá úd an a niobha me é gu núa maille ribhsi a ríoghachd</span>
<lb n="3269"/><span>mhathar.</span>
<lb n="3270"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:30"/>
<div><lb n="3271"/><p><span>Agus an úair do chanadar salm, dochuadar amach go slíabh na</span>
<lb n="3272"/><span>nOluidheadh.</span>
<lb n="3273"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:31"/>
<div><lb n="3274"/><p><span>Annsin adeir Iósa ríu, doghébhtháoi uile oilbhéim ionnamsa anochd.</span>
<lb n="3275"/><span>Oír atá sgríobhtha, búailfidh mé an táodhuire, agus sgarfuidhthear cáoirigh an</span>
<lb n="3276"/><span>tréda.</span>
<lb n="3277"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:32"/>
<div><lb n="3278"/><p><span>Agus tar éis na heiséirghe do dhénamh dhamh rachuidh mé romhuibh don</span>
<lb n="3279"/><span>Ghalile.</span>
<lb n="3280"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:33"/>
<div><lb n="3281"/><p><span>Agus ar bhfhreagra do Fpeadar, adubhairt sé ris, dá mbeath gu</span>
<lb n="3282"/><span>bhfhuighbhedís cách uile oilbhéim ionnad, ní fhuidhe meisi oilbhéim ionnad</span>
<lb n="3283"/><span>gu brách.</span>
<lb n="3284"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:34"/>
<div><lb n="3285"/><p><span>Adubhairt Iósa risean, adeirim riot gu fírinnech, gu sénfa tú mé trí</span>
<lb n="3286"/><span>cúarta anochd níis táosga iona ghláoidhfeas an coileach.</span>
<lb n="3287"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:35"/>
<div><lb n="3288"/><p><span>Adeir Peadar ris, gu deimhin ma héigin damhsa bás dfhulang</span>
<lb n="3289"/><span>ad tfhochair, ní shénfa mé thú: agus adubhradar na disgiobuil uile mar</span>
<lb n="3290"/><span>an gcédna.</span>
<lb n="3291"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:36"/>
<div><lb n="3292"/><p><span>Dochúaidh Iósa léo an tráth soin don ionadh dá ngoirthear Gedsemané:</span>
<lb n="3293"/><span>agus adeir sé réna dhisgiobluibh, suidhighsi annso, gu ndeacha meisi do</span>
<lb n="3294"/><span>dhénamh urnuighthe annsúd anunn.</span>
<lb n="3295"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:37"/>
<div><lb n="3296"/><p><span>Agus ar mbreith Fpeadair agus deisi mac Sebideí leis, do</span>
<lb n="3297"/><span>thionnsgain sé bheith gu dobrónach agus gu rodhoimheanmnach.</span>
<lb n="3298"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:38"/>
<div><lb n="3299"/><p><span>Annsin adeir sé ríu, atá mhanám lán do dhobrón gu soithe an bás:</span>
<lb n="3300"/><span>anuidhsi annso, agus dénaidh faire am fhochair.</span>
<lb n="3301"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:39"/>
<div><lb n="3302"/><p><span>Agus ar nimtheachd dó beagán as sin do leig sé é féin sios ar a adhuidh</span>
<lb n="3303"/><span>ag dénamh urnuidhthe, agus agá rádha, a athair, mas éidir é, gabhadh an cupán</span>
<lb n="3304"/><span>sa tharamsa, achd cheana na biodh sé mar is toil lemsa, achd mar is áill</span>
<lb n="3305"/><span>leatsa.</span>
<lb n="3306"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:40"/>
<div><lb n="3307"/><p><span>Agus tig sé dochum a dhisgiobal, agus dogheibh sé na gcodladh íad,</span>
<lb n="3308"/><span>agus adeir sé ré Peadar, an mar sin narbh éidir libh faire do dhénamh áon</span>
<lb n="3309"/><span>uair amháin am fhochairsi?</span>
<lb n="3310"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:41"/>
<div><lb n="3311"/><p><span>Dénuidh faire agus urnuighthe, dochum nach tuitfeadh sibh a gcathughadh.</span>
<lb n="3312"/><span>Atá an spiorad gu deimhin ullamh, achd atá an cholann gu hégcrúaidh.</span>
<lb n="3313"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:42"/>
<div><lb n="3314"/><p><span>Do imthigh sé an dara húair, agus dorinne sé urnuighthe, agá rádha,</span>
<lb n="3315"/><span>A athair, má tá nach éidir leis an gcupán sa dul taram gan mé dhá ól, déntar</span>
<lb n="3316"/><span>do thoilse.</span>
<lb n="3317"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:43"/>
<div><lb n="3318"/><p><span>Agus ar dteachd dhó fúair sé arís na gcodladh íad. Oír dobhádar a</span>
<lb n="3319"/><span>súile tróm.</span>
<lb n="3320"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:44"/>
<div><lb n="3321"/><p><span>Agus arna bhfhagbháil, do imthigh sé arís, agus dorinne sé urnuighthe an</span>
<lb n="3322"/><span>treas úair, ag rádha na mbríathar gcédna.</span>
<lb n="3323"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:45"/>
<div><lb n="3324"/><p><span>Annsin tig sé dochum a dhisgiobal, agus adeir sé ríu, codluidh ó so</span>
<lb n="3325"/><span>amach agus cumhsanuighidh: tabhair dodhúidh do dhruid an úair rinn, agus</span>
<lb n="3326"/><span>atá mac an duine agá thabhairt a lámhaibh na bpeacach.</span>
<lb n="3327"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:46"/>
<div><lb n="3328"/><p><span>Eírgidh, bíom ag imtheachd, féch, is fogus dúinn an té bhraitheas</span>
<lb n="3329"/><span>mheisi.</span>
<lb n="3330"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:47"/>
<div><lb n="3331"/><p><span>Agus an feadh dobhí sé ag rádha na mbríathar sa, féch, táinic Iúdás,</span>
<lb n="3332"/><span>duine don dá fhear dhég, agus cuidechda mhór na fhochair maille lé</span>
<lb n="3333"/><span>cloidhmhibh agus lé batuidhibh, ó úachdaránuibh na sagart, agus ó shinnseruibh</span>
<lb n="3334"/><span>an fpobail.</span>
<lb n="3335"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:48"/>
<div><lb n="3336"/><p><span>Achd tug an fear do bhraith é comhartha dhóibhsean, agá rádha, giodhbé</span>
<lb n="3337"/><span>nech dhá dtiobhra meisi póg, as é sin é: beiridh air.</span>
<lb n="3338"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:49"/>
<div><lb n="3339"/><p><span>Agus ar an mball an úair tháinic sé dochum Iósa, adubhairt sé, gu</span>
<lb n="3340"/><span>mbeannuighthear dhuit a mhaighisdir; agus tug sé póg dhó.</span>
<lb n="3341"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:50"/>
<div><lb n="3342"/><p><span>Agus adubhairt Iósa risean, a chara, créd é an tadhbhar fa dtig tú?</span>
<lb n="3343"/><span>tangadarsan an tráth soin, agus do chuireadar lámha anÍosa, agus do</span>
<lb n="3344"/><span>ghabhadar é.</span>
<lb n="3345"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:51"/>
<div><lb n="3346"/><p><span>Agus féuch, ar síneadh a láimhe dfhior don mhuinntir dobhí a</span>
<lb n="3347"/><span>bhfhochair Iósa, do tharraing sé a chloidheamh amach agus ar mbúaladh</span>
<lb n="3348"/><span>searbhfhoghantuighe an árdshagairt do bhean sé a chlúas de.</span>
<lb n="3349"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:52"/>
<div><lb n="3350"/><p><span>Annsin adeir Iósa ris, cuir do chloidheamh arís an a ionat féin. Oír</span>
<lb n="3351"/><span>gach uile dhuine ghlacus cloidhemh, is lé cloidheamh thuitfeas sé.</span>
<lb n="3352"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:53"/>
<div><lb n="3353"/><p><span>An e nach saoileann tú gurab éidir leamsa mhathair do ghuidhe</span>
<lb n="3354"/><span>anois, agus dobhéradh sé dhamh do láthair nísa mhó iona dhá léghión dég</span>
<lb n="3355"/><span>dhainglibh?</span>
<lb n="3356"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:54"/>
<div><lb n="3357"/><p><span>Achd cionnus do coimhlíonfuidhthe na sgrioptúirí mar sin adeir, gurab</span>
<lb n="3358"/><span>mar so is éigean a theachd chum críche.</span>
<lb n="3359"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:55"/>
<div><lb n="3360"/><p><span>Adubhairt Iósa ris a slúagh an úair sin, is mar dothiocfadh sibh</span>
<lb n="3361"/><span>chum méirligh tangabhair amach lé cloidhmhibh agus lé batuidhibh</span>
<lb n="3362"/><span>dom ghlacadhsa; dobhínn am shuidhe gach áon lá eadruibh sa teampoll</span>
<lb n="3363"/><span>ag teagosg, agus ní rugabhair oram.</span>
<lb n="3364"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:56"/>
<div><lb n="3365"/><p><span>Achd táinic so uile chum críche, dochum gu gcoimhlíonfuidhthí</span>
<lb n="3366"/><span>sgrioptúiridhe na bhfáidheadh. Arna thréigean da dhisgiobluibh uile</span>
<lb n="3367"/><span>annsin, do theitheadar.</span>
<lb n="3368"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:57"/>
<div><lb n="3369"/><p><span>Agus ar mbreith ar Iósa dhóibhsean, rugadar léo dochum Caiphás an</span>
<lb n="3370"/><span>tardshagart é, mar a rabhadar na Sgríobuidhe agus na sinnsir ar</span>
<lb n="3371"/><span>gcruinneachadh.</span>
<lb n="3372"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:58"/>
<div><lb n="3373"/><p><span>Agus do lean Peadar a bfad úadha é, gu halla an ardshagairt: agus ar</span>
<lb n="3374"/><span>ndul asdech dhó, do shuidh sé a bfochair na searbhfhoghantuidheadh, dochum</span>
<lb n="3375"/><span>gu bhfhaicfeadh sé an deireadh.</span>
<lb n="3376"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:59"/>
<div><lb n="3377"/><p><span>Agus do iárradar úachdaráin na sagart agus na seinnsir agus an chomhairle</span>
<lb n="3378"/><span>uile fiadhnuisi bhréige anadhuidh Iósa, dochum gu gcruirfidís chum báis é.</span>
<lb n="3379"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:60"/>
<div><lb n="3380"/><p><span>Agus ní fhúaradar: agus fós gé thangadar mórán dfhíadhnuisibh fallsa,</span>
<lb n="3381"/><span>ní fhúaradar. Agus fa dheireadh ar dtechd do dhiás dfhíadhnuisibh</span>
<lb n="3382"/><span>brégacha,</span>
<lb n="3383"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:61"/>
<div><lb n="3384"/><p><span>Adubhradar, adubhairt an fear so, is éidir leamsa teampoll Dé do</span>
<lb n="3385"/><span>legadh, agus a thógbháil a dtrí lá.</span>
<lb n="3386"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:62"/>
<div><lb n="3387"/><p><span>Agus ar neirghe dúachdarán na sagart, adubhairt sé ris, créd fa</span>
<lb n="3388"/><span>nach tabhair tú freagra éigin úait? créd ioma bhfhuilid so ag dénamh</span>
<lb n="3389"/><span>fíadhnuisi ad hadhuidh?</span>
<lb n="3390"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:63"/>
<div><lb n="3391"/><p><span>Giodheadh níor labhair Iósa áon fhocal. Agus do fhreagair úachdaráin na</span>
<lb n="3392"/><span>sagart, agus adubhairt sé ris, cuirim ort a huchd Día béo, a innisin dúinn,</span>
<lb n="3393"/><span>an tú Críosd úd mac Dé.</span>
<lb n="3394"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:64"/>
<div><lb n="3395"/><p><span>Adeir Iósa ris, adubhairt tusa é: achd cheana adeirimsi ribh,</span>
<lb n="3396"/><span>na dhiáidh so dochífidhe mac an duine na shuidhe ar deasláimh</span>
<lb n="3397"/><span>chumhachd Dé, agus ag teachd a nélluibh neimhe.</span>
<lb n="3398"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:65"/>
<div><lb n="3399"/><p><span>Annsin do réb úachdarán na sagart a éduighe, agá rádha, gur labhair sé gu</span>
<lb n="3400"/><span>hesanorach anaghuidh Dé: créd í an uireasbhuidh fhíadhnuisi atá oruinn nísa</span>
<lb n="3401"/><span>mó?  Féuch dochúalabhair anois an masla dobheir sé do Dhia.</span>
<lb n="3402"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:66"/>
<div><lb n="3403"/><p><span>Créd docíthear dháoibhsi? agus ar bhfhreagra dhóibhsean adubhradar,</span>
<lb n="3404"/><span>do thuill sé bás.</span>
<lb n="3405"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:67"/>
<div><lb n="3406"/><p><span>Annsin do ghabhadar do sheilidhibh an a édan, agus do ghabhadar do</span>
<lb n="3407"/><span>bhasuibh air: agus do ghabhadar dream eile do shlataibh air,</span>
<lb n="3408"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:68"/>
<div><lb n="3409"/><p><span>Agá rádha, déuna faidheadoíreachd dhúinn a Chríosd, cía do bhúail thú.</span>
<lb n="3410"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:69"/>
<div><lb n="3411"/><p><span>Agus dobhí Peadar na shuidhe amuich ann sa halla: agus</span>
<lb n="3412"/><span>táinic cailín daírighthe chuige, agá rádha: dobhí tusa leis a bhfhochair</span>
<lb n="3413"/><span>Iosa an Galiléach.</span>
<lb n="3414"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:70"/>
<div><lb n="3415"/><p><span>Achd do shén seisean a bhfhíadhnuisi cháich uile, agá rádha: ní fhidir mé</span>
<lb n="3416"/><span>créd adeir tú.</span>
<lb n="3417"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:71"/>
<div><lb n="3418"/><p><span>Agus ar ndul amach dhó ann sa fpóirsi, dochonaic cailín eile é,</span>
<lb n="3419"/><span>agus adubhairt sí ris an luchd dobhí do láthair: dobhí an fear sa leis a</span>
<lb n="3420"/><span>bhfhochair Iósa Nasardha.</span>
<lb n="3421"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:72"/>
<div><lb n="3422"/><p><span>Agus do shén sé arís maille ré mionnaibh, agá rádha ní haithnidh dhamh</span>
<lb n="3423"/><span>an duine sin.</span>
<lb n="3424"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:73"/>
<div><lb n="3425"/><p><span>Agus tamall na dhíaidh sin tangadar an drem dobhí na seasamh</span>
<lb n="3426"/><span>do láthair, agus adubhradar ré Peadar, gu fírinneach is díobh súd féin</span>
<lb n="3427"/><span>tusa: óir atá do chainnt féin dod bhrath.</span>
<lb n="3428"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:74"/>
<div><lb n="3429"/><p><span>Annsin do thionnsgain sé é féin do mhallughadh, agus mionna do thabhairt</span>
<lb n="3430"/><span>agá rádha ní haithnidh dhamh an duine: agus ar an mball do ghláoidh an</span>
<lb n="3431"/><span>coileach.</span>
<lb n="3432"/></p>
</div>
<pb n="Mt26:75"/>
<div><lb n="3433"/><p><span>Agus annsin do chuimhnigh Peadar ar bhríathruibh Iósa adubhairt ris,</span>
<lb n="3434"/><span>níis táosga iona ghoirfeas an coileach, sénfuidh tú mé trí cúarta. Agus ar</span>
<lb n="3435"/><span>ndul amach dhó, do ghuil sé gu gér.</span>
<lb n="3436"/></p>
</div>
<pb n="Mt27"/>
<div><lb n="3437"/><p/>
</div>
<pb n="Mt27:1"/>
<div><lb n="3438"/><p><span>Agus an tan táinic an mhaidean, dorinneadar úachdaráin na sagart, agus</span>
<lb n="3439"/><span>sinnsir an phobuil uile comhuirle anaghuidh Iósa, cionnas do chuirfidís</span>
<lb n="3440"/><span>dochúm báis é.</span>
<lb n="3441"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:2"/>
<div><lb n="3442"/><p><span>Agus arna cheangal dóibh rugadar léo é, agus tugadar do Fpoinncíus</span>
<lb n="3443"/><span>Pilait an túachdarán é.</span>
<lb n="3444"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:3"/>
<div><lb n="3445"/><p><span>Annsin mar dochonaic Iúdas do bhraith é gur damnuigheadh é, do ghabh</span>
<lb n="3446"/><span>aithmhéula é, agus do aisig sé na deich bpíosa fhichead airgid</span>
<lb n="3447"/><span>dúachdaránuibh na sagart, agus do na sinnsearuibh:</span>
<lb n="3448"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:4"/>
<div><lb n="3449"/><p><span>Agá rádha, do fpeacaigh mé ag brath na fola neamhurchóidighe: achd</span>
<lb n="3450"/><span>adubhradarsan, créd é sin dúinne, biodh ad leith féin?</span>
<lb n="3451"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:5"/>
<div><lb n="3452"/><p><span>Agus ar dteilgean na nairgead úd áadha ann sa teampoll do dhealuigh</span>
<lb n="3453"/><span>sé ríu, agus ar nimtheachd dó do thachd sé é féin.</span>
<lb n="3454"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:6"/>
<div><lb n="3455"/><p><span>Achd ar nglacadh an airgid úd dúachdaránuibh na sagart adubhradar,</span>
<lb n="3456"/><span>ní cóir a gcur ann sa chisde, óir is lúach fola íad.</span>
<lb n="3457"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:7"/>
<div><lb n="3458"/><p><span>Agus ar ndénamh comhairle dhóibhsean, do cheannchadar léo súd fearann do</span>
<lb n="3459"/><span>bhí ag fior soighthigheadh gcriadh do dhénamh, dochum dáoine gcomhuidhtheach</span>
<lb n="3460"/><span>dadhlucadh ann.</span>
<lb n="3461"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:8"/>
<div><lb n="3462"/><p><span>Ar an adhbhar soin ghoirthear don fhearunn úd acra na fola gus aniugh.</span>
<lb n="3463"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:9"/>
<div><lb n="3464"/><p><span>(Annsin do coimhlíonadh an ní adubhradh tré Ieremia fáidh, agá</span>
<lb n="3465"/><span>rádha, do ghabhadar chuca na deich nairgid fhiched lúach an té do</span>
<lb n="3466"/><span>measadh, dobhí arná mheas ó chlannuibh Israhél.</span>
<lb n="3467"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:10"/>
<div><lb n="3468"/><p><span>Agus tugadar íad ar fhearann fhir na soidhthigheadh gcríadh do dhénamh,</span>
<lb n="3469"/><span>mar do órduigh an tighearna dhamhsa.)</span>
<lb n="3470"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:11"/>
<div><lb n="3471"/><p><span>Agus do sheasaimh Iósa a bhfhíadhnuisi an úachdaráin, agus do fhíafruigh</span>
<lb n="3472"/><span>an túachdarán de, agá rádha, an tusa an rí úd na nIúdaighe? agus</span>
<lb n="3473"/><span>adubhairt Iósa ris, adeir tusa sin.</span>
<lb n="3474"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:12"/>
<div><lb n="3475"/><p><span>Agus an tan do élighedar úachdaráin na sagart agus na sinnsir é, níor</span>
<lb n="3476"/><span>fhregair sé én ní.</span>
<lb n="3477"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:13"/>
<div><lb n="3478"/><p><span>Adeir Pioláit ris an tan soin, an é nach cluin tú créd a</span>
<lb n="3479"/><span>líonmhuireachd atáid so do dhénamh dhfhíadhnuisi a taghaidh?</span>
<lb n="3480"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:14"/>
<div><lb n="3481"/><p><span>Agus ní thug sé freagra ar én fhocal dó, ionnus gur gabh iongantus mór an</span>
<lb n="3482"/><span>túachdarán.</span>
<lb n="3483"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:15"/>
<div><lb n="3484"/><p><span>Achd cheana do chleachdadh an túachdarán én bhragha amháin do leigean</span>
<lb n="3485"/><span>amach an gach féusda dochum an fpobuil, an té budh áill léo.</span>
<lb n="3486"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:16"/>
<div><lb n="3487"/><p><span>Agus dobhí aca an tan soin braighe rooirdheirc ar olc darbh ainm</span>
<lb n="3488"/><span>Barabbas.</span>
<lb n="3489"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:17"/>
<div><lb n="3490"/><p><span>Ar an adhbhar soin arna gcruinniughadhsan adubhairt Píolait ríu, cía</span>
<lb n="3491"/><span>is toil libh do léigean chugaibh, Barabbas nó Iósa ré nabarthar Críosd.</span>
<lb n="3492"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:18"/>
<div><lb n="3493"/><p><span>Oír dobhí a fhios aige gurab tré thnúth tugadar úatha é.</span>
<lb n="3494"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:19"/>
<div><lb n="3495"/><p><span>Agus ar suidhe dhósan ana caithír bhreitheamhnuis do chuir a bhean</span>
<lb n="3496"/><span>teachduireachd chuige, agá rádha, ná bíodh búain agad ris an bhfhíréunach</span>
<lb n="3497"/><span>úd: oír is mór do fhuiling meisi aníugh a mbringlóid ar a shon.</span>
<lb n="3498"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:20"/>
<div><lb n="3499"/><p><span>Achd cheana tugadar úachdaráin na sagart agus na sinnsir fa deara don</span>
<lb n="3500"/><span>phobal Barabbas diárruigh, agus Iósa do chur dochum báis.</span>
<lb n="3501"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:21"/>
<div><lb n="3502"/><p><span>Agus ar bhfhreagra don úachdarán adubhairt sé ríu, cía don días úd is</span>
<lb n="3503"/><span>mían libh do léigen chugaibh damh? achd adubhradarsan, Barabbás.</span>
<lb n="3504"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:22"/>
<div><lb n="3505"/><p><span>Adubhairt Píolaid ríu, ar an adhbhar soin créd doghéna me ré hIósa</span>
<lb n="3506"/><span>ré nabarthar Críosd? adubhradarsan uile ris, crochthar é.</span>
<lb n="3507"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:23"/>
<div><lb n="3508"/><p><span>Agus adubhairt an túachdarán, créd é an tolc dorinne sé? achd is</span>
<lb n="3509"/><span>móide do éighmheadarsan, agá rádha, crochdar é.</span>
<lb n="3510"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:24"/>
<div><lb n="3511"/><p><span>Agus ar bhffaicsin do Fphiolaid nach raibhe tarbha dhó an én ní da</span>
<lb n="3512"/><span>ndubhairt achd gur mó sa chách an bhuaidhirt táinic dhe, ar ngabháil uisge</span>
<lb n="3513"/><span>chuige do ionnail sé a lámha a bhfhíadhnuisi an fpobail, agá rádh,</span>
<lb n="3514"/><span>atáimsi neamhchiontach ó fhuil an fhírénuigh so, féuchuidhsi dhíbh féin.</span>
<lb n="3515"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:25"/>
<div><lb n="3516"/><p><span>Agus ar bhfhreagra don fpobal uile adubhradar síad, bíodh a fhuil</span>
<lb n="3517"/><span>oruinne agus air ar gcloinn.</span>
<lb n="3518"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:26"/>
<div><lb n="3519"/><p><span>Do léig sé chuca an tan soin Barabbás, agus ar sgíuirseadh Iósa tug</span>
<lb n="3520"/><span>sé dochum a chrochda é.</span>
<lb n="3521"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:27"/>
<div><lb n="3522"/><p><span>Annsin rugadar saighdíuirí an úachdaráin Iósa léo don halla choitchionn,</span>
<lb n="3523"/><span>agus do chruinnigheadar síad an corughadh uile na thimcheall.</span>
<lb n="3524"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:28"/>
<div><lb n="3525"/><p><span>Agus do nochdadar é, agus do chuiredar brat corcra uime.</span>
<lb n="3526"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:29"/>
<div><lb n="3527"/><p><span>Agus do fhíghedar coroín spíne, agus do chuireadar fán a cheann í, agus</span>
<lb n="3528"/><span>slat ghiolcuigh an a láimh dheis, agus do léigeadar ar a nglúinibh na</span>
<lb n="3529"/><span>fhíadhnuisi íad, agus dorinneadar fónamhad fáoi, ag rádh, gu mbeannuighe Día</span>
<lb n="3530"/><span>dhuit, a Rí na nÍodhal.</span>
<lb n="3531"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:30"/>
<div><lb n="3532"/><p><span>Agus an tan do ghabhadhar do sheilighibh air, do glacadar an tslat</span>
<lb n="3533"/><span>ghiolcuigh úd, agus do bhúaileadar an a cheann é.</span>
<lb n="3534"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:31"/>
<div><lb n="3535"/><p><span>Agus an tan dorinneadar fonámhad fáoi, do bheanadar an róba dhe, agus do</span>
<lb n="3536"/><span>chuireadar a éuduighe féin uime, agus rugadar amach é dochum a chrochda.</span>
<lb n="3537"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:32"/>
<div><lb n="3538"/><p><span>Agus ar ndul amach dhóibh, fúaradar óglach ó Cirén darbh ainm</span>
<lb n="3539"/><span>Simón, agus do chuireadar dfhíachuibh air dul leis dochum a</span>
<lb n="3540"/><span>chroiche diomchar.</span>
<lb n="3541"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:33"/>
<div><lb n="3542"/><p><span>Agus an tan tangadar dochum an ionaid darab ainm Golgótá is ionann sin</span>
<lb n="3543"/><span>ré rádh, agus áit an chloiginn:</span>
<lb n="3544"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:34"/>
<div><lb n="3545"/><p><span>Tugadar fínégra agus domblas áo trina chéile ré ól dó, agus an tan do</span>
<lb n="3546"/><span>bhlais sé ní dhe níorbh áill leis a ól.</span>
<lb n="3547"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:35"/>
<div><lb n="3548"/><p><span>Agus a ndiaigh a chrochda dhóibh, do roinneadar a éduighe ag cur</span>
<lb n="3549"/><span>chrannchuir orrtha dochum gu gcoimhlíonfuidhe an ní adubhradh ón fháidh:</span>
<lb n="3550"/><span>Do roinneadar mhéduighe dhóibh féin, agus do chuireadar chrannchar ar mo</span>
<lb n="3551"/><span>chuluidh.</span>
<lb n="3552"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:36"/>
<div><lb n="3553"/><p><span>Agus ar suidhe dhóibh do choimhédadar é annsin.</span>
<lb n="3554"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:37"/>
<div><lb n="3555"/><p><span>Agus do chuireadar a choir bháis sgríobhtha ós a chionn: IS E SO IOSA RI</span>
<lb n="3556"/><span>UD NA NIÚDAIGHEADH.</span>
<lb n="3557"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:38"/>
<div><lb n="3558"/><p><span>Do crochadh días ghaduidhe maille ris an tan soin, fear ar a dheis, agus</span>
<lb n="3559"/><span>fear ar a láimh chlí.</span>
<lb n="3560"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:39"/>
<div><lb n="3561"/><p><span>Agus an mhuinntir do gabhadh thairis do imdheargdáois é ag crothadh a</span>
<lb n="3562"/><span>gceann,</span>
<lb n="3563"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:40"/>
<div><lb n="3564"/><p><span>Agus ag rádh, Ó a fhir úd leagus an teampoll agus chuirios súas a dtrí lá</span>
<lb n="3565"/><span>é, fóir ort féin: más tú mac Dé tarra anúas as an gcroich.</span>
<lb n="3566"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:41"/>
<div><lb n="3567"/><p><span>Agus mar an gcédna adubhradar úachdaráin na sagart maille ris na</span>
<lb n="3568"/><span>Sgríobuidhibh, agus ris na sinnsearuibh ag fonámad fáoi,</span>
<lb n="3569"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:42"/>
<div><lb n="3570"/><p><span>Do fhóir sé ar dháoinibh eile, agus ní héidir leis é féin</span>
<lb n="3571"/><span>dfhóirighthin: más é rí Israhél é, tegedh sé anúas anois as an gcroich</span>
<lb n="3572"/><span>agus creidfimáoidne dhó.</span>
<lb n="3573"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:43"/>
<div><lb n="3574"/><p><span>Dobhí a dhóchus a nDía, sáoradh sé é anois mas áill leis é, óir</span>
<lb n="3575"/><span>adubhairt sé, is meisi mac Dé.</span>
<lb n="3576"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:44"/>
<div><lb n="3577"/><p><span>Agus tugadar na gaduighthe do crochadh mar áon ris an sgannail chéudna</span>
<lb n="3578"/><span>dhó.</span>
<lb n="3579"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:45"/>
<div><lb n="3580"/><p><span>Agus dobhí dorchadas ar an dtalamh uile ón seiseadh húair gu soithe an</span>
<lb n="3581"/><span>náomhadh húair.</span>
<lb n="3582"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:46"/>
<div><lb n="3583"/><p><span>Agus timcheall an náomhadh húair do éigh Iósa do guth ard, agá rádha,</span>
<lb n="3584"/><span>Elí, Elí, lamá Sabachthání: iodhon, mo Dhía, mo Dhía, créd far thréig</span>
<lb n="3585"/><span>tú mé.</span>
<lb n="3586"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:47"/>
<div><lb n="3587"/><p><span>Agus arna chloisdin sin adubhradar cuid dá raibh na seasamh a</span>
<lb n="3588"/><span>láthair annsin, atá an fear so ag gairm Eliás.</span>
<lb n="3589"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:48"/>
<div><lb n="3590"/><p><span>Agus do rioth fear dhíobh ar an mball agus ar nglacadh spuing, agus arna</span>
<lb n="3591"/><span>líonadh do mhineigre, agus arna chur a dtímcheall tslaite ghiolcaigh,</span>
<lb n="3592"/><span>tug sé deoch dhó ré hól,</span>
<lb n="3593"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:49"/>
<div><lb n="3594"/><p><span>Achd adubhradar an chuid eile, léig dó, faiceam an dtiocfa Eliás da</span>
<lb n="3595"/><span>sháoradh.</span>
<lb n="3596"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:50"/>
<div><lb n="3597"/><p><span>Agus ar néigheamh arís dIósa do guth mhór, dochúaidh a spiorad</span>
<lb n="3598"/><span>as.</span>
<lb n="3599"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:51"/>
<div><lb n="3600"/><p><span>Agus tabhair dod thaire do réb brat roinnte an teampoill na</span>
<lb n="3601"/><span>dhá chuid ó úachdar gu hióchdar, agus do chriothnuigh an talamh agus do</span>
<lb n="3602"/><span>sgoilteadar an cairgeach.</span></p>
<lb n="3603"/>
<lb n="3604"/><p/>
</div>
<pb n="Mt27:52"/>
<div><lb n="3605"/><p><span>Agus do osgladar na tumbaidhe, agus do éirgheadar mórán do chorpuibh na</span>
<lb n="3606"/><span>ndáoine náomhtha dobhí na gcodladh.</span>
<lb n="3607"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:53"/>
<div><lb n="3608"/><p><span>Agus ar ndul amach as na tumbuidhibh dhóibh a ndeaghuidh a eiséirgesean,</span>
<lb n="3609"/><span>dochúadar asdeach don chathuir náomhtha, agus do fhoillsigheadar íad</span>
<lb n="3610"/><span>féin do mhórán.</span>
<lb n="3611"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:54"/>
<div><lb n="3612"/><p><span>Achd ar bhfhaicsin an chreatha talmhun agus na neitheadh do éirigh ann don</span>
<lb n="3613"/><span>Chaptaein agus dá raibhe na fhochair ag coimhéd Iósa, do ghabh egla</span>
<lb n="3614"/><span>mhór íad, ag rádh, gu fírinneach dob é so mac Dé.</span>
<lb n="3615"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:55"/>
<div><lb n="3616"/><p><span>Agus dobhádar annsúd mórán ban, ag féchain air a bhfhad úadha, noch do</span>
<lb n="3617"/><span>lean Iósa ón Ghailile, ag dénamh seirbhíse dhó.</span>
<lb n="3618"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:56"/>
<div><lb n="3619"/><p><span>Eidir a raibhe Muire Mágdalen, agus Muire</span>
<lb n="3620"/><span>Mathair Iacób, agus Iosé, agus máthair chloinne Sebedeí.</span>
<lb n="3621"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:57"/>
<div><lb n="3622"/><p><span>Achd an tan dobhí deireadh an láoi ann, táinic duine saidhbhir ó</span>
<lb n="3623"/><span>Arímátéá dárbh ainm Ioséph, dobhí fós ana dhisgiobal ag Iósa.</span>
<lb n="3624"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:58"/>
<div><lb n="3625"/><p><span>Agus dochúaidh sé a gceann Fpiolaíd, agus do íarr sé corp Iósa.</span>
<lb n="3626"/><span>Annsin adubhairt Pioláid an corp do thabhairt dó.</span>
<lb n="3627"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:59"/>
<div><lb n="3628"/><p><span>Agus an tan fúair Ióséph an corp, do fhill sé línéudach glan na</span>
<lb n="3629"/><span>thimcheall:</span>
<lb n="3630"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:60"/>
<div><lb n="3631"/><p><span>Agus do chuir sé ana thumba núa féin é, noch do thochuil sé a gcarruig,</span>
<lb n="3632"/><span>agus ar niompódh leice móire dhó dochum dhoruis an túama, do imthigh sé</span>
<lb n="3633"/><span>roimhe.</span>
<lb n="3634"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:61"/>
<div><lb n="3635"/><p><span>Agus dobhí Muire Magdalén, agus an Mhuire eile annsúd iona suidhe</span>
<lb n="3636"/><span>as comhair an tumba.</span>
<lb n="3637"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:62"/>
<div><lb n="3638"/><p><span>Agus an lá a ndeaghuidh anollmhuighthe, do chruinnigheadar úachdaráin na</span>
<lb n="3639"/><span>sagart, agus na Phairisínigh go Pioláid,</span>
<lb n="3640"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:63"/>
<div><lb n="3641"/><p><span>Agá rádha, a thighearna, is cumhain linn an tan dobhí an mealltóir úd</span>
<lb n="3642"/><span>béo, gu ndubhairt sé, éiréochuidh mé a gcionn an treas lá:</span>
<lb n="3643"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:64"/>
<div><lb n="3644"/><p><span>Ar an adhbhar soin fuláir coimhéd do chur ar an dtumba gu ceann an treas</span>
<lb n="3645"/><span>lá: ar eagla gu dtiucfadáois a dhisgiobail annsan oidhche, agus gu</span>
<lb n="3646"/><span>ngoidfidáois é, agus gu naibéoradáois ris an bpobal, do éirigh sé ó</span>
<lb n="3647"/><span>mharbhuibh: agus bíaidh an seachrán deigheanach niis measa iona an céud</span>
<lb n="3648"/><span>sheachrán.</span>
<lb n="3649"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:65"/>
<div><lb n="3650"/><p><span>Adubhairt Pioláit ríu, atá faire agaibhsi: imthighidh, daingnighidh</span>
<lb n="3651"/><span>mar is éol dáoibh féin é.</span>
<lb n="3652"/></p>
</div>
<pb n="Mt27:66"/>
<div><lb n="3653"/><p><span>Agus ar nimtheachd dóibhsean do dhaingníodar an tumb ar gcur chomhartha</span>
<lb n="3654"/><span>ar an gcloich maille ré faire.</span>
<lb n="3655"/></p>
</div>
<pb n="Mt28"/>
<div><lb n="3656"/><p/>
</div>
<pb n="Mt28:1"/>
<div><lb n="3657"/><p><span>Agus a ndeireadh na saboíde, an tan do shoillsigh an céud lá don</span>
<lb n="3658"/><span>tseachdmhuin, táinic Muire Mhagdalén, agus an Mhuire eile dfhéchain</span>
<lb n="3659"/><span>an túmba.</span>
<lb n="3660"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:2"/>
<div><lb n="3661"/><p><span>Agus tabhair dodhúigh, dobhí crith mór talmhan ann. Oír táinic</span>
<lb n="3662"/><span>aingeal an tighearna anúas ó neamh, agus dochúaidh sé agus do iomlait sé an</span>
<lb n="3663"/><span>chloch ón dorus agus do shuidh sé uirrthe.</span>
<lb n="3664"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:3"/>
<div><lb n="3665"/><p><span>Agus dobhí a ghnúis mar theinnteach, agus a édach geal mar shneachda.</span>
<lb n="3666"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:4"/>
<div><lb n="3667"/><p><span>Agus do chriothnuigheadar an luchd coimhéda ar a eaglasan, agus dobhádar</span>
<lb n="3668"/><span>a riochd mhairbh.</span>
<lb n="3669"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:5"/>
<div><lb n="3670"/><p><span>Achd ar bhfhreagra don aingeal adubhairt sé ris na mnáibh, ná bíodh eagla</span>
<lb n="3671"/><span>oruibhsi: oír atá a fhios agam gurab é Iósa do crochadh atátháoi</span>
<lb n="3672"/><span>diarruigh,</span>
<lb n="3673"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:6"/>
<div><lb n="3674"/><p><span>Ní fhuil sé annso: oír do éirigh sé mar adubhairt sé, teguidh, féchaidh</span>
<lb n="3675"/><span>an áit an a raibh an tighearna na luighe.</span>
<lb n="3676"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:7"/>
<div><lb n="3677"/><p><span>Agus ar nimtheachd dáoibh gu lúath, innsidh dá dhisgiobluibh, gur</span>
<lb n="3678"/><span>éirigh sé ó mharbhuibh, agus féuch atá sé ag dul romhuibh don</span>
<lb n="3679"/><span>Ghalilé: dochífidhe annsin é. Féuch, adubhairt meisi ribh é,</span>
<lb n="3680"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:8"/>
<div><lb n="3681"/><p><span>Agus ar nimtheachd ón tumba gu deithneasach dhóibh maille ré heagla, agus</span>
<lb n="3682"/><span>ré gáirdeachus mór, do riothadar dá fhoillsiughadh sin dá dhisgiobluibhsion.</span>
<lb n="3683"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:9"/>
<div><lb n="3684"/><p><span>Agus an tan do imthigheadar dochum go bhfhoillséochadáois sin dá</span>
<lb n="3685"/><span>dhisgiobluibhsion: féuch, tarla Iósa orrtha, agá rádha, gu mbeannuighe Día</span>
<lb n="3686"/><span>dháoibh. Achd tangadarsan, agus rugadar ar a chosaibhsion, agus do</span>
<lb n="3687"/><span>onóruigheadar é.</span>
<lb n="3688"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:10"/>
<div><lb n="3689"/><p><span>Adeir Iósa an tan soin ríu, ná bíoth eagla oruibh, imthighidh, beiridh</span>
<lb n="3690"/><span>sgéula dochum mo dhearbhraithreach dochum go rachadáois don Ghalilé:</span>
<lb n="3691"/><span>agus dochífid síad mheisi annsin.</span>
<lb n="3692"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:11"/>
<div><lb n="3693"/><p><span>Agus ar nímtheachd dóibhsean: féch, tangadar cuid don luchd faire don</span>
<lb n="3694"/><span>chathair, agus do innisidear dhúachdaránuibh na sagart gach uile ní dá</span>
<lb n="3695"/><span>ndearnadh ann.</span>
<lb n="3696"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:12"/>
<div><lb n="3697"/><p><span>Agus do chruinnigheadar a gceann a chéile maille ris na sinnsioruibh, agus</span>
<lb n="3698"/><span>ar ndénamh comhairle dhóibh, tugadar mórán airgid do na soighdiuiribh,</span>
<lb n="3699"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:13"/>
<div><lb n="3700"/><p><span>Agá rádha, abruidh gu dtangadar a dhisgiobuil annsan oidhche, agus gur</span>
<lb n="3701"/><span>ghoideadar é, an feadh dobhámuirne nar gcodladh.</span>
<lb n="3702"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:14"/>
<div><lb n="3703"/><p><span>Agus má dochluin an túachdarán an ní so, dobhéruimne fa deara dhó,</span>
<lb n="3704"/><span>nach bía gúasachd ar bioth oruibhsi.</span>
<lb n="3705"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:15"/>
<div><lb n="3706"/><p><span>Agus ar ngabáil an airgid dóibhsion, dorinneadar mar do múinedh dhóibh:</span>
<lb n="3707"/><span>agus aithrisdior an glór sa a measg na nIúduigheadh go soithe an lá aníugh.</span>
<lb n="3708"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:16"/>
<div><lb n="3709"/><p><span>Achd do imthigheadar an táoin dhisgiobail dég dochum Galilé dochum</span>
<lb n="3710"/><span>an tsléibhe mar ar orduigh Iósa dhóibh.</span>
<lb n="3711"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:17"/>
<div><lb n="3712"/><p><span>Agus an tan dochoncadar é, do onóruigheadar é: achd dobhí</span>
<lb n="3713"/><span>amharus ag cuid díobh air.</span>
<lb n="3714"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:18"/>
<div><lb n="3715"/><p><span>Agus ar dtoigheachd dIósa do labhair sé ríu, agá rádha; atá gach</span>
<lb n="3716"/><span>uile chumhachda ar neamh, agus ar talamh arná dtabhairt damhsa:</span>
<lb n="3717"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:19"/>
<div><lb n="3718"/><p><span>Ar an adhbhar soin imthighidhsi, teaguisgidh na huile chineadhacha, dá</span>
<lb n="3719"/><span>mbaisdeadh anainm an athar, agus an mhic, agus an Spiorad náoimh.</span>
<lb n="3720"/></p>
</div>
<pb n="Mt28:20"/>
<div><lb n="3721"/><p><span>Agus teguisgidh íad gach uile ní dhár aithin meisi dhíbh do choimhéud:</span>
<lb n="3722"/><span>agus féch, atáimsi in bhur bhfhochair gach én lá gu deireadh an tsáoghail.</span>
<lb n="3723"/><span>Amen.</span>
<lb n="3724"/></p>
</div>
<pb n="Mc"/>
<div><lb n="3725"/><p/>
</div>
<pb n="Mc1:1"/>
<div><lb n="3726"/><p><span>Tosach soisgeil Iósa Chriosd mhic Dé:</span>
<lb n="3727"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:2"/>
<div><lb n="3728"/><p><span>Mar atá sé arna scríobhadh ann sna fáidhibh, féuch, cuirim mo theachdaire</span>
<lb n="3729"/><span>romhad, noch oillmheochas do shlighe romhad.</span>
<lb n="3730"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:3"/>
<div><lb n="3731"/><p><span>Guth an tí éigheas ar an bhfhásach, ollmhuighidh slighe an</span>
<lb n="3732"/><span>tighearna, dénuidh a chasáin díreach.</span>
<lb n="3733"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:4"/>
<div><lb n="3734"/><p><span>Dobhí Eóin ag baisdeadh ar an bhfhásach, agus ag seanmóir bhaisdigh</span>
<lb n="3735"/><span>na haithrighe dochum maithmheachuis na bpeacadh.</span>
<lb n="3736"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:5"/>
<div><lb n="3737"/><p><span>Agus dochuaidh tír Iúdea uile, agus luchd Iarusaléim amach</span>
<lb n="3738"/><span>chuige: agus do baisdeadh leis iad uile a sruth Iordáin, ag admháil a</span>
<lb n="3739"/><span>bpeacadh.</span>
<lb n="3740"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:6"/>
<div><lb n="3741"/><p><span>Agus dobhí Eóin arna édughadh do ruainneach cámhall, agus crios</span>
<lb n="3742"/><span>leathair timcheall a leasruigh, agus asé bíadh do itheadh sé</span>
<lb n="3743"/><span>locúsduighe, agus mil choillteamhail.</span>
<lb n="3744"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:7"/>
<div><lb n="3745"/><p><span>Agus dorinne sé seanmóir, agá rádh, tig am dheaghuidhsi neach is</span>
<lb n="3746"/><span>neartmhuire ná meisi, ag nách fiú mé cromadh, agus iallach a bhróg do</span>
<lb n="3747"/><span>sgáoiledh.</span>
<lb n="3748"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:8"/>
<div><lb n="3749"/><p><span>Gu deimhin do bhaisd meisi sibh lé huisge, achd cheana baisdfidh</span>
<lb n="3750"/><span>seision sibh leis an spiorad náomh.</span>
<lb n="3751"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:9"/>
<div><lb n="3752"/><p><span>Agus tárrla ann sna laithibh úd gu dtáinic Iósa ó Nasaréth na</span>
<lb n="3753"/><span>Galilé, agus gur baisdeadh é annsa Iórdán lé Héoin.</span>
<lb n="3754"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:10"/>
<div><lb n="3755"/><p><span>Agus ar ndul súas dó ar an mball as anuisge, dochonnaic Eóin</span>
<lb n="3756"/><span>nemh arná sgoltadh ó chéile, agus an spiorad ag tuirrling air a</span>
<lb n="3757"/><span>riochd choluim.</span>
<lb n="3758"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:11"/>
<div><lb n="3759"/><p><span>Agus táinic guth ó na neamhdhaibh, agá rádh, is tusa mo mhac</span>
<lb n="3760"/><span>grádhachsa, an a bhfhuil mo lántoil.</span>
<lb n="3761"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:12"/>
<div><lb n="3762"/><p><span>Agus ar an mball do tharruing an spiorad é ar an bhfhásach.</span>
<lb n="3763"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:13"/>
<div><lb n="3764"/><p><span>Agus dobhí sé annsúd ar an bhfhásach dhá fhichead lá, ag fulang</span>
<lb n="3765"/><span>chathuighthe ó Shatan: agus dobhí sé a bhfhochair na mbeathadhach allta:</span>
<lb n="3766"/><span>agus dorinnedar na haingil mionasdrálachd dó.</span>
<lb n="3767"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:14"/>
<div><lb n="3768"/><p><span>Agus tar éis Eóin do chur a bpríosún, táinic Iósa don Galilé, ag</span>
<lb n="3769"/><span>seanmóir soisgéil ríoghachda Dé:</span>
<lb n="3770"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:15"/>
<div><lb n="3771"/><p><span>Agus agá rádha, do coimhlíonadh anáimsior, agus do dhruid ríoghachd Dé</span>
<lb n="3772"/><span>rinn: dénuigh aithríghe, agus creidigh don tsoisgél.</span>
<lb n="3773"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:16"/>
<div><lb n="3774"/><p><span>Agus ar siubhal dó láimh ré fairge na Galilé, dochonnaic sé</span>
<lb n="3775"/><span>Síomón, agus Ainndriás, a dhearbhráthair, ag teilgen lín annsa</span>
<lb n="3776"/><span>bhfhairge, (oír do budh iasguireadha iad.)</span>
<lb n="3777"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:17"/>
<div><lb n="3778"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ríu, leanaidh meisi, agus doghéna mé</span>
<lb n="3779"/><span>íasguireadha ar dháoinibh dhíbh.</span>
<lb n="3780"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:18"/>
<div><lb n="3781"/><p><span>Agus ar bhfhagbháil a líontadh ar an mball dóibhsion, do leanadar é.</span>
<lb n="3782"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:19"/>
<div><lb n="3783"/><p><span>Agus ar nímtheachd dó beagán as sin, dochonnaic sé Séumas mhac</span>
<lb n="3784"/><span>Sebedéi, agus Eóin a dhearbhráthair, agus íad ag córughadh a</span>
<lb n="3785"/><span>líontadh a narthrach:</span>
<lb n="3786"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:20"/>
<div><lb n="3787"/><p><span>Agus do ghoir sé iad ar an mball: agus ar bhfhagbháil Sebedeí a</span>
<lb n="3788"/><span>nathar dhóibhsion annsa nárthrach maille ris an luchd formála, do</span>
<lb n="3789"/><span>leanadar é.</span>
<lb n="3790"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:21"/>
<div><lb n="3791"/><p><span>Agus tiaghuid asdeach gu Capérnáum.  Agus ar an mball sa tsaboid</span>
<lb n="3792"/><span>dochuaidh Iósa don tsínagóig, agus do theaguisg sé ann.</span>
<lb n="3793"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:22"/>
<div><lb n="3794"/><p><span>Agus do ghabh iongnadh íadsan ioma theagasg: oír do theaguisg sé</span>
<lb n="3795"/><span>íad mar neach agá raibhe cumhachda, agus ní mar na sgríobuighibh.</span>
<lb n="3796"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:23"/>
<div><lb n="3797"/><p><span>Agus dobhí an a sionagóigsion nech an a raibhe spiorad</span>
<lb n="3798"/><span>neamhghlan, agus do éigh sé,</span>
<lb n="3799"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:24"/>
<div><lb n="3800"/><p><span>Agá rádha, ó, créd í an bhúain atá aguinne riotsa a Iósa</span>
<lb n="3801"/><span>Nasardha?</span>
<lb n="3802"/><span>an dtáinic tú dár sgriosne?  atá a fhios agamsa cía thú iodhón an</span>
<lb n="3803"/><span>nech náomhtha úd Dé.</span>
<lb n="3804"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:25"/>
<div><lb n="3805"/><p><span>Agus do imdhearg Iósa é, ag rádha, bí ad thochd, agus tarra</span>
<lb n="3806"/><span>amach as.</span>
<lb n="3807"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:26"/>
<div><lb n="3808"/><p><span>Agus do réb an spiorad neamhghlan é, agus ag éighmhe do ghuth ard,</span>
<lb n="3809"/><span>táinic sí amach as.</span>
<lb n="3810"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:27"/>
<div><lb n="3811"/><p><span>Agus do ghabh adhúathmhuireachd cách uile, ionnus gur fhiafruigheadar</span>
<lb n="3812"/><span>eatorra féin, agá rádha, créd é so? créd é an teagusg núa so, gu gcuireann sé</span>
<lb n="3813"/><span>smachd maille ré cumhachduibh ar na spioraduibh neamhghlana, agus gu</span>
<lb n="3814"/><span>númhluighid síad dó?</span>
<lb n="3815"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:28"/>
<div><lb n="3816"/><p><span>Agus dochuaidh a chlúsan ar an mball ar feadh na tíre uile a</span>
<lb n="3817"/><span>dtimcheall na Galilé.</span>
<lb n="3818"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:29"/>
<div><lb n="3819"/><p><span>Agus mar is lúaithe dochuadar as an sionagóig, tangadar gu tigh</span>
<lb n="3820"/><span>Shiómóin, agus Ainndriás, maráon ré Séumas agus ré Héoin.</span>
<lb n="3821"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:30"/>
<div><lb n="3822"/><p><span>Agus dobhí mathair mhná Shiomóin na luidhe a bhfhíabhrus, agus</span>
<lb n="3823"/><span>do labhradarsan do láthair risean na timcheall.</span>
<lb n="3824"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:31"/>
<div><lb n="3825"/><p><span>Agus táinic seision chuice, agus do thógaibh sé í, ag breith ar láimh</span>
<lb n="3826"/><span>uirrthe, agus do dhealuigh an fíabhrus ría ar an mball, agus dorinne sí</span>
<lb n="3827"/><span>friotháileamh dhóibh.</span>
<lb n="3828"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:32"/>
<div><lb n="3829"/><p><span>Agus an tan dobhí deiredh an láoi ann, ar ndul don ghréin faoi,</span>
<lb n="3830"/><span>tugadar chuige gach áon dá raibhe easlán, agus an a rabhadar deamhain.</span>
<lb n="3831"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:33"/>
<div><lb n="3832"/><p><span>Agus dobhí an chathair uile ar gcruinníughadh dochum an doruis.</span>
<lb n="3833"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:34"/>
<div><lb n="3834"/><p><span>Agus do shlánuigh sé mórán ar a rabhadar easláinteadha ilghnéthecha:</span>
<lb n="3835"/><span>agus do theilg sé amach mórán deamhan, agus níor fhulaing sé dona</span>
<lb n="3836"/><span>deamhnuibh a rádha, gu raibhe eolus aca air.</span>
<lb n="3837"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:35"/>
<div><lb n="3838"/><p><span>Agus ar maidin gu romhoch ar néirghe dhó a ndeireadh na hoidhche,</span>
<lb n="3839"/><span>dochuaidh sé amach, agus do imthigh sé gu háit fhásamhuil, agus dorinne sé</span>
<lb n="3840"/><span>urnuighthe annsin.</span>
<lb n="3841"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:36"/>
<div><lb n="3842"/><p><span>Agus do lean Siómón é, agus an drem dobhí na fhochuir.</span>
<lb n="3843"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:37"/>
<div><lb n="3844"/><p><span>Agus an tan fúaradar é, adubhradar ris, atá gach áonnduine dod</span>
<lb n="3845"/><span>hiárruigh.</span>
<lb n="3846"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:38"/>
<div><lb n="3847"/><p><span>Agus adeir seision ríu, dénam do na bailtibh beaga so láimh rinn,</span>
<lb n="3848"/><span>dochum gu ndiongnuinn seanmóir annsin leis: oir is chuige so tháinic mé</span>
<lb n="3849"/><span>amach.</span>
<lb n="3850"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:39"/>
<div><lb n="3851"/><p><span>Agus dorinne sé seanmóir an a sionaghógaibh ar feadh na Galilé uile,</span>
<lb n="3852"/><span>agus do theilg sé na deamhain amach.</span>
<lb n="3853"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:40"/>
<div><lb n="3854"/><p><span>Agus tig lobhar chuige, dá leigean ar a ghlúinibh dó, agus dá rádha</span>
<lb n="3855"/><span>ris, más a thoil leat, is éidir leat mheisi do ghlanadh.</span>
<lb n="3856"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:41"/>
<div><lb n="3857"/><p><span>Agus ar ngabháil trúaighe móire Iósa dho, agus ar síneadh a láimhe,</span>
<lb n="3858"/><span>do bhen sé ris, agus adubhairt sé ris, is toil: bí glan.</span>
<lb n="3859"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:42"/>
<div><lb n="3860"/><p><span>Agus ar labhairt dósan do imthigh an lubhra úadha ar ball, agus dobhí</span>
<lb n="3861"/><span>sé arna ghlanadh.</span>
<lb n="3862"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:43"/>
<div><lb n="3863"/><p><span>Agus tar eis Iósa do thabhairt aithne dhó maille ré bagar, do chuir</span>
<lb n="3864"/><span>sé úadha é do láthair:</span>
<lb n="3865"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:44"/>
<div><lb n="3866"/><p><span>Agus adubhairt sé ris, tabhair dod thaire nach innéosa tú én ní do</span>
<lb n="3867"/><span>dhuine ar bioth: achd imdhigh táisbén tú féin don tsagart, agus iodhbair ar</span>
<lb n="3868"/><span>son do ghlanta, na neithe do aithin Máoise, dochum gu mbeath so an a</span>
<lb n="3869"/><span>fhíadhnuisi dhóibh.</span>
<lb n="3870"/></p>
</div>
<pb n="Mc1:45"/>
<div><lb n="3871"/><p><span>Agus ar nimtheachd dósan amach do thionnsgain sé mórán</span>
<lb n="3872"/><span>dfhoillsiughadh, agus an ní do chur ós aird, ionnas nach raibhe neart ag</span>
<lb n="3873"/><span>Iósa dul asdeach sa chathruigh ós aird: achd bheith amuigh a nionadaibh</span>
<lb n="3874"/><span>fásamhla: agus tangadar chuige as gach uile aird.</span>
<lb n="3875"/></p>
</div>
<pb n="Mc2"/>
<div><lb n="3876"/><p/>
</div>
<pb n="Mc2:1"/>
<div><lb n="3877"/><p><span>Agus a gcionn bheagáin aímsire na dhíaigh sin, dochuaidh sé aris gu</span>
<lb n="3878"/><span>Capernaum, agus do clos eisean do bheith a dtigh.</span>
<lb n="3879"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:2"/>
<div><lb n="3880"/><p><span>Agus ar an mball do chruinnigheadar mórán a gceann a cheile, ionnas nar</span>
<lb n="3881"/><span>thuilleadar ann sna hionadaibh a dtimcheall an doruis sin: agus dorinne sé</span>
<lb n="3882"/><span>an bhríathar do sheanmóir dhóibh.</span>
<lb n="3883"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:3"/>
<div><lb n="3884"/><p><span>Agus tangadar chuige dream ag iomchar fhir phailirisi, agá raibhe</span>
<lb n="3885"/><span>cethrar agá iomchar.</span>
<lb n="3886"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:4"/>
<div><lb n="3887"/><p><span>Agus do bhríogh nárbhéidir léo techd a ngar dhó ag an slúagh, do</span>
<lb n="3888"/><span>nochdadar mullach an tighe an a raibhe sé: agus arna fpolladh dhóibh do</span>
<lb n="3889"/><span>léigeadar síos lé téuduibh an leabuidh an a raibhe fear na pairilesi</span>
<lb n="3890"/><span>na luighe:</span>
<lb n="3891"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:5"/>
<div><lb n="3892"/><p><span>Agus an tan dochonnaic Iósa a gcreideamh súd, adubhairt sé ré fear na</span>
<lb n="3893"/><span>pairilisi, a mhic, atáid do fpheacaidh arna maitheamh dhuit.</span>
<lb n="3894"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:6"/>
<div><lb n="3895"/><p><span>Agus dobhádar annsúd drong dháiríghthe dona sgríobuidhibh ana</span>
<lb n="3896"/><span>suidhe, agus iad ag smúaintiughadh an a gcroidheadhaibh féin,</span>
<lb n="3897"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:7"/>
<div><lb n="3898"/><p><span>Créd fá labhrann an fear so gu hesanórach do Dhía mar so? cía fhéudus</span>
<lb n="3899"/><span>peacuigh do mhaithheamh  achd Día na áonar.</span>
<lb n="3900"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:8"/>
<div><lb n="3901"/><p><span>Agus ar an mball arna aithne Dhiósa an a spioraid féin,</span>
<lb n="3902"/><span>gu rabhadarsan ag smuáintiughadh mar sin ionnta féin, adubhairt sé ríu,</span>
<lb n="3903"/><span>créd fá smuáintighthísi na neithesi an bhur gcroidheadhuibh?</span>
<lb n="3904"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:9"/>
<div><lb n="3905"/><p><span>Cia is usa a rádh ré fear na Pairilisi, atáid do fpheacuigh arna</span>
<lb n="3906"/><span>maitheamh dhuit: na a rádh, éirigh agus tóguibh do leaba, agus siobhail?</span>
<lb n="3907"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:10"/>
<div><lb n="3908"/><p><span>Achd dochum gu mbeath a fhios agaibh gu bhfhuil cumhachda ag mac an</span>
<lb n="3909"/><span>duine peacuigh do mhaitheamh ar an dtalamh, (adeir sé ré fear na</span>
<lb n="3910"/><span>pairilesi.)</span>
<lb n="3911"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:11"/>
<div><lb n="3912"/><p><span>Adeirimsi riot, éirigh, agus tóguibh do leabuidh, agus imthigh dod</span>
<lb n="3913"/><span>tigh.</span>
<lb n="3914"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:12"/>
<div><lb n="3915"/><p><span>Agus do éirighsiumh ar an mball, agus ar dtógbháil a leabtha,</span>
<lb n="3916"/><span>dochuaidh sé amach na bhfhiadhnuisi uile: ionnas gur ghabh anbhfháth</span>
<lb n="3917"/><span>íad uile,</span>
<lb n="3918"/><span>agus gu dtugadar glóir do Dhía, agá rádha, ní fhacamairne a leitheid so</span>
<lb n="3919"/><span>ríamh.</span>
<lb n="3920"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:13"/>
<div><lb n="3921"/><p><span>Agus dochuaidh sé amach arís dochum na fairge: agus táinic an slúagh</span>
<lb n="3922"/><span>uile chuige, agus do theaguisg sé íad.</span>
<lb n="3923"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:14"/>
<div><lb n="3924"/><p><span>Agus ag gabháil tairis dó, dochonnaic sé Léui mhac Alphéi na</span>
<lb n="3925"/><span>shuidhe láimh ré háit gabhála an chusduim: agus adubhairt sé ris,</span>
<lb n="3926"/><span>lean mheisi.</span>
<lb n="3927"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:15"/>
<div><lb n="3928"/><p><span>Agus ar néirghe dhósan, do lean sé é, agus tarrla an tan do shuidh</span>
<lb n="3929"/><span>Iósa dochum bídh an a thig súd, gur shuigheadar mórán puibleacán, agus</span>
<lb n="3930"/><span>peacthach fós maráon ré Híosa, agus réna dhisgiobluibh: óir dob iomdha</span>
<lb n="3931"/><span>dhióbh ann, agus do leanadar é.</span>
<lb n="3932"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:16"/>
<div><lb n="3933"/><p><span>Agus an tan dochonncadar na sgríbuidhe, agus na Phairisínigh eision</span>
<lb n="3934"/><span>ag caitheamh bídh a bhfhochair na publicán agus na bpeacthach, adubhradar</span>
<lb n="3935"/><span>réna dhisgiobluibh, créd fá nitheann, agus fa nibheann bhur maighisdir</span>
<lb n="3936"/><span>a bhfhochair na bpubleacán agus na bpeacach?</span>
<lb n="3937"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:17"/>
<div><lb n="3938"/><p><span>Agus an tan dochualuidh Iósa, adubhairt sé ríu, ní fhuil</span>
<lb n="3939"/><span>ríachdanus agna dáoinibh slána ré líaigh, achd agna dáoinibh atá easlán.</span>
<lb n="3940"/><span>Ní tháinic mé do ghairm na bhfhiréunach, achd na bpeacach dochum</span>
<lb n="3941"/><span>aithríghe.</span>
<lb n="3942"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:18"/>
<div><lb n="3943"/><p><span>Agus do throisgeadar disgiobail Eóin, agus na bhPhairisíneach:</span>
<lb n="3944"/><span>agus tigid agus adeirid risen, créd fá dtroisgid disgiobail Eóin agus</span>
<lb n="3945"/><span>na bhPhairisíneach, agus nach déunuid do dhisgiobailsi trosgadh?</span>
<lb n="3946"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:19"/>
<div><lb n="3947"/><p><span>Adubhairt Iósa ríu an tan sin, anéidir lé cloinn tséomra an fhir</span>
<lb n="3948"/><span>núaphósda, an fad bhías an fear núaphósda na bhfhochair, trosgadh do</span>
<lb n="3949"/><span>dhénamh? an fad atá an fear núafpósda aca na bhfhochair ní héidir léo</span>
<lb n="3950"/><span>trosgadh do dhénamh.</span>
<lb n="3951"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:20"/>
<div><lb n="3952"/><p><span>Achd tiocfuid na láithe an a mbéurthar úatha an fear núafpósda, agus</span>
<lb n="3953"/><span>annsin doghénuid siad trosgadh ann sna laithibh sin.</span>
<lb n="3954"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:21"/>
<div><lb n="3955"/><p><span>Agus ní fhúaidheann neach ar bioth preabán déudach núa lé senéudach:</span>
<lb n="3956"/><span>no no beanuidh an preabán núa úd cuid don tsenéudach, agus is móide an</span>
<lb n="3957"/><span>briseadh.</span>
<lb n="3958"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:22"/>
<div><lb n="3959"/><p><span>Agus ní chuireann neach ar bioth fíon núa a seanbhuidéuluibh: nó no</span>
<lb n="3960"/><span>brisidh an fíon núa na buidéil, agus doirter an fíon, agus téid na</span>
<lb n="3961"/><span>buidéil amugha: achd is a mbuidéuluibh núadha is coir fíon núa do chur.</span>
<lb n="3962"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:23"/>
<div><lb n="3963"/><p><span>Agus tarla ag gabháil tré ghortuibh dhó isin tsaboíd, gur</span>
<lb n="3964"/><span>thionnsgnadar a dhisgiobail ag siobhal na slígheadh déusa do bhúain.</span>
<lb n="3965"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:24"/>
<div><lb n="3966"/><p><span>Agus adubhradar na Phairisínigh ris, féuch, créd fa ndénuid síad sa</span>
<lb n="3967"/><span>tsabóid an ní nach ceaduightheach?</span>
<lb n="3968"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:25"/>
<div><lb n="3969"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu, an né nar léughabhair ríamh créd</span>
<lb n="3970"/><span>dorinne Dábhí, an tan dobhí riachdanus air, agus dobhí ocrus air féin,</span>
<lb n="3971"/><span>agus ar an muinntir dobhí maille ris?</span>
<lb n="3972"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:26"/>
<div><lb n="3973"/><p><span>Cionnas dochúaidh sé asdeach a dtigh Dhé an tan dobhí Abiátar</span>
<lb n="3974"/><span>na ardshagart, agus do ith sé arán na fiadhnuisi, nach ar cheaduightheach</span>
<lb n="3975"/><span>dhithe achd do na sagartuibh: agus fós tug sé é don dréim dobhí maille</span>
<lb n="3976"/><span>ris?</span>
<lb n="3977"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:27"/>
<div><lb n="3978"/><p><span>Agus mar an gcédna adubhairt sé ríu, is ar son an duine do</span>
<lb n="3979"/><span>hórduigheadh an tsabóid, agus ní ar son na sabóide an duine.</span>
<lb n="3980"/></p>
</div>
<pb n="Mc2:28"/>
<div><lb n="3981"/><p><span>Ar an nadhbharsoin is tighearna mac an duine ar an sabóid féin.</span>
<lb n="3982"/></p>
</div>
<pb n="Mc3"/>
<div><lb n="3983"/><p/>
</div>
<pb n="Mc32:1"/>
<div><lb n="3984"/><p><span>Agus dochúaidh Iósa asdeach arís don tsionagóig: agus dobhí neach</span>
<lb n="3985"/><span>annsúd agá raibhe a lámh arna seargadh:</span>
<lb n="3986"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:2"/>
<div><lb n="3987"/><p><span>Agus dobhádar agá bhrath an sláinéochadh sé é isin tsabóid dochum go</span>
<lb n="3988"/><span>gcuirfidís adhbhar air.</span>
<lb n="3989"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:3"/>
<div><lb n="3990"/><p><span>Agus adeir sé ris an duine agá raibhe an láimh seirgthe, éirigh ad</span>
<lb n="3991"/><span>sheasamh a meadhón cháich.</span>
<lb n="3992"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:4"/>
<div><lb n="3993"/><p><span>Agus adubhairt sé ríusan, an ceaduightheach maith iona olc do dhénamh</span>
<lb n="3994"/><span>isin tsabóid? anum do shlánughadh, nó dho mharbhadh? achd do</span>
<lb n="3995"/><span>eisdeadarsan.</span>
<lb n="3996"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:5"/>
<div><lb n="3997"/><p><span>Agus ar bhfhéchain gu fergach orrthasan an a thímcheall, ar ngabháil</span>
<lb n="3998"/><span>doilghis chuige ar son chruais a gcroidhedhsan, adubhairt sé ris an</span>
<lb n="3999"/><span>duine, sín amach do lámh, agus do shín: agus do haiseagadh a lámh slán</span>
<lb n="4000"/><span>dó mar an láimh eile.</span>
<lb n="4001"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:6"/>
<div><lb n="4002"/><p><span>Agus ar ndul amach do na FPhairisíneachuibh dorinneadar comhairle</span>
<lb n="4003"/><span>ar an mball ris na Hérodiánachuibh iona aghaidhsion, cionnas do</span>
<lb n="4004"/><span>mhillfhidís é.</span>
<lb n="4005"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:7"/>
<div><lb n="4006"/><p><span>Achd dochúaidh Iósa maille réna dhisgiobluibh do leathtáoibh</span>
<lb n="4007"/><span>dochum na fairge: agus do lean slúagh mór ón Ghalilé, agus ón</span>
<lb n="4008"/><span>Iudéa é,</span>
<lb n="4009"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:8"/>
<div><lb n="4010"/><p><span>Agus ó Ierusaléim, agus ó Iduméa, agus ón taobh thall do Iórdán,</span>
<lb n="4011"/><span>agus an dream do aitreabh timcheall Tirus agus Sidon, an tan</span>
<lb n="4012"/><span>dochúaladar méud na neitheadh dorinne, tangadar chuige buidhean mhór.</span>
<lb n="4013"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:9"/>
<div><lb n="4014"/><p><span>Agus adubhairt seisean réna dhisgiobluibh, long bheag do bheith do</span>
<lb n="4015"/><span>ghnáth ag feitheamh air, do bhríogh an tslúaigh, dochum nach brúidhfidís é.</span>
<lb n="4016"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:10"/>
<div><lb n="4017"/><p><span>Oír do shlánuigh sé mórán, ionnus gur lingeadar air an mhéid ar a</span>
<lb n="4018"/><span>rabhadar easláinteadha dochum gu gcuiméoldaois ris.</span>
<lb n="4019"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:11"/>
<div><lb n="4020"/><p><span>Agus an tan dochidís na spioraidighe neamhghlana é, do slechdadáois</span>
<lb n="4021"/><span>dó, agus do éighmhidís, agá rádha, is tusa an mac úd Dé.</span>
<lb n="4022"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:12"/>
<div><lb n="4023"/><p><span>Achd dorinne seisean bagar mór orrtha, dochum nach</span>
<lb n="4024"/><span>bhfhoillséochadáois ós aird cía hé.</span>
<lb n="4025"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:13"/>
<div><lb n="4026"/><p><span>Agus dochúaidh sé súas an tansoin ar an slíabh, agus do ghoir sé</span>
<lb n="4027"/><span>chuige an dream do budh toil leis: agus tangadar chuige.</span>
<lb n="4028"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:14"/>
<div><lb n="4029"/><p><span>Agus do orduigh sé dhá fhear dhéug do bheith iona fhochair, dochum gu</span>
<lb n="4030"/><span>gcuirfeadh sé do dhéunamh seanmóra íad:</span>
<lb n="4031"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:15"/>
<div><lb n="4032"/><p><span>Agus ar cor gu mbíadh aca cumhachda na neasláinteadh do leigheas, agus</span>
<lb n="4033"/><span>na deamhain do sgrios.</span>
<lb n="4034"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:16"/>
<div><lb n="4035"/><p><span>An céudneach díobh Siómón ar a dtug sé Peadar mar ainm.</span>
<lb n="4036"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:17"/>
<div><lb n="4037"/><p><span>Agus Séumas mac Sebidei, agus Eóin dearbhrathair Shéumuis, (agus</span>
<lb n="4038"/><span>tug sé boanérges danmannuibh orrtha, is ionann sin ré rádh, agus</span>
<lb n="4039"/><span>clann na toirrnighe.)</span>
<lb n="4040"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:18"/>
<div><lb n="4041"/><p><span>Agus Ainndriás, agus Philip, agus Bartolomeus, agus Maithtéu, agus</span>
<lb n="4042"/><span>Tomás, agus Séumas mac Alphéi, agus Tadéus, agus Síomón an</span>
<lb n="4043"/><span>cannánach.</span>
<lb n="4044"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:19"/>
<div><lb n="4045"/><p><span>Agus Iudás Isgariot, an tí do bhraith é, agus tangadar don tigh.</span>
<lb n="4046"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:20"/>
<div><lb n="4047"/><p><span>Agus do chruinnigheadar an slúagh arís, ionnus nach arbhéidir leo</span>
<lb n="4048"/><span>fíu an bhídh do chaitheamh.</span>
<lb n="4049"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:21"/>
<div><lb n="4050"/><p><span>Agus an tan dochúaladar a dháoine gáoil tangadar amach do bhreith</span>
<lb n="4051"/><span>air: oír adubhradar gu raibhe sé ar míchéill.</span>
<lb n="4052"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:22"/>
<div><lb n="4053"/><p><span>Agus adubhradar na sgríobuidhe táinic anúas ó Iarusaléim, gu raibhe</span>
<lb n="4054"/><span>Belsébub ann, agus gurab tré phrionnsa na ndemhan do chuiredh sé amach</span>
<lb n="4055"/><span>na demhain.</span>
<lb n="4056"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:23"/>
<div><lb n="4057"/><p><span>Agus do ghoir sé chuige íad, agus adubhairt sé a mbaramhlachuibh</span>
<lb n="4058"/><span>ríu, cionnas is éidir lé Satan Satan do theilgean amach?</span>
<lb n="4059"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:24"/>
<div><lb n="4060"/><p><span>Agus ma bhíonn ríoghachd roinnte na haghaidh féin, ní héidir leis</span>
<lb n="4061"/><span>an ríoghdhachd sin sesamh:</span>
<lb n="4062"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:25"/>
<div><lb n="4063"/><p><span>Agus ma bhíonn teach roinnte na aghaidh féin, ní héidir leis an</span>
<lb n="4064"/><span>dtech sin sesamh:</span>
<lb n="4065"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:26"/>
<div><lb n="4066"/><p><span>Agus is amhluigh sin ma éirghenn Satan na adhaigh féin, agus gu</span>
<lb n="4067"/><span>mbía sé roinnte, ní héidir leis seasamh, achd atá deireadh aige.</span>
<lb n="4068"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:27"/>
<div><lb n="4069"/><p><span>Ní héidir lé neach ar bioth dul asdech gu tegh dhuine láidir, agus a</span>
<lb n="4070"/><span>airnéis tighe dhfhuadach leis, achd muna chuibhrighe sé ar tús an duine</span>
<lb n="4071"/><span>láidir úd: agus annsin sladfuidh sé a thech:</span>
<lb n="4072"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:28"/>
<div><lb n="4073"/><p><span>Adeirim ribh gu fírinneach gu maithfithear na huile pheacadh do</span>
<lb n="4074"/><span>chlannuibh na ndáoine, agus gach anfhocal lé dtabhruid síad sgannall úatha:</span>
<lb n="4075"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:29"/>
<div><lb n="4076"/><p><span>Achd giodhbé dobhéra sgannall don spiorad náomh, ní</span>
<lb n="4077"/><span>fhaghann sé maithfeachus choidhche, achd atá sé cionntach ón</span>
<lb n="4078"/><span>bhreitheamhnus tsíoruighe.</span>
<lb n="4079"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:30"/>
<div><lb n="4080"/><p><span>Oír adubhradar, is spiorad neamhghlan atá aige.</span>
<lb n="4081"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:31"/>
<div><lb n="4082"/><p><span>Uime sin tangadar a dhearbhraithreacha agus a mhathair: agus ar seasumh</span>
<lb n="4083"/><span>amuigh dhóibh, do chuireadar fios chuigesion, dá ghairm.</span>
<lb n="4084"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:32"/>
<div><lb n="4085"/><p><span>Agus do shuidh an slúagh iona thimchell agus adubhradar ris, tabhair</span>
<lb n="4086"/><span>dod haire, atá do mhathair agus do dhearbhbhraithreacha amuich ag ad</span>
<lb n="4087"/><span>tiarruidh.</span>
<lb n="4088"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:33"/>
<div><lb n="4089"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhóibh adubhairt sé: cia hí mo mhathair nó mo</span>
<lb n="4090"/><span>dherbhbhraithreacha?</span>
<lb n="4091"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:34"/>
<div><lb n="4092"/><p><span>Agus ar bhfhéchain ar an mhuinntir dobhí na suidhe na</span>
<lb n="4093"/><span>thimcheall, adeir sé, féuch mo mhathairsi, agus mo dherbhbhraithreacha.</span>
<lb n="4094"/></p>
</div>
<pb n="Mc3:35"/>
<div><lb n="4095"/><p><span>Oír giodhbé neach doghéna toil Dé, is é so mo dhearbhráthair, agus</span>
<lb n="4096"/><span>mo dheirbhshiúr, agus mo mhathair.</span>
<lb n="4097"/></p>
</div>
<pb n="Mc4"/>
<div><lb n="4098"/><p/>
</div>
<pb n="Mc4:1"/>
<div><lb n="4099"/><p><span>Agus do thionnsgain sé teagasg do dhénamh láimh ris an bhfhairge:</span>
<lb n="4100"/><span>agus do chruinnigh slúagh mór chuige, ionnas gu ndeachuidh sé asdeach a</span>
<lb n="4101"/><span>luing, agus gur shuidh sé ar an bhfhairge: agus dobhí an slúagh uile ar</span>
<lb n="4102"/><span>an dtír anaice na fairge.</span>
<lb n="4103"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:2"/>
<div><lb n="4104"/><p><span>Agus do theaguisg sé mórán dóibh a gcosamhlachuibh, agus adubhairt sé</span>
<lb n="4105"/><span>ríu an a theagasg:</span>
<lb n="4106"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:3"/>
<div><lb n="4107"/><p><span>Éisdigh, tabhruigh dá bhur naire: dochúaidh an síoladóir amach do</span>
<lb n="4108"/><span>chur shíl:</span>
<lb n="4109"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:4"/>
<div><lb n="4110"/><p><span>Agus tarrla ag cur an tsíl dó, gur thuit cuid de laimh ris an slighidh:</span>
<lb n="4111"/><span>agus gu dtangadar énluith an aiéoir, agus gur itheadar é.</span>
<lb n="4112"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:5"/>
<div><lb n="4113"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe anáit chlochaidh, mar nach raibhe mórán</span>
<lb n="4114"/><span>úire aige: agus do fhás sé do láthair, do bhríogh nach raibhe doimhne</span>
<lb n="4115"/><span>thalmhan aige:</span>
<lb n="4116"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:6"/>
<div><lb n="4117"/><p><span>Agus ar néirghe don ghréin do dóigheadh é lé teasbhach, agus do bhríogh</span>
<lb n="4118"/><span>nach raibhe fréumh aige, do shearg sé.</span>
<lb n="4119"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:7"/>
<div><lb n="4120"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe eidir mhuineach: agus do eirgheadar an</span>
<lb n="4121"/><span>muineach súas, agus do thachdadar é, agus ní thug sé toradh úadha.</span>
<lb n="4122"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:8"/>
<div><lb n="4123"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe a dtalamh maith: agus tug sé toradh úadha</span>
<lb n="4124"/><span>do éirigh suas agus do fhás, agus tug áonghráinne dhe a deich fichead,</span>
<lb n="4125"/><span>agus gráinne eile trí fichid, agus gráinne eile céud:</span>
<lb n="4126"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:9"/>
<div><lb n="4127"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, giodhbé agá bhfhuilid clúasa dochum</span>
<lb n="4128"/><span>éisdeachda, éisdeadh sé.</span>
<lb n="4129"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:10"/>
<div><lb n="4130"/><p><span>Agus an tan dobhí sé iona áonar, do fhíafruigheadar an mhuinntear dobhí</span>
<lb n="4131"/><span>na fhochair maille ris an dá fhear dhéug, cíall na cosamhlachda dhe.</span>
<lb n="4132"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:11"/>
<div><lb n="4133"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, is díbhsi atá arna thabhairt éolus ar</span>
<lb n="4134"/><span>sheichréid ríoghachda Dé: achd adeirthear na neithe so uile a</span>
<lb n="4135"/><span>mbaramhlachuibh, ris an dréim atá leath amuigh:</span>
<lb n="4136"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:12"/>
<div><lb n="4137"/><p><span>Dochum ar bhfhaicsin dóibh gu bhfaicfidís, agus nach tiubhraidís dá</span>
<lb n="4138"/><span>naire.  Agus ar gcloisdin dóibh gu gcluinfidís, agus nach tuicfidís: deagla</span>
<lb n="4139"/><span>gu bhfhillfidís uair ar bioth, agus gu maithfighe a bpeacuigh dhóibh.</span>
<lb n="4140"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:13"/>
<div><lb n="4141"/><p><span>Arís adubhairt sé ríu, an bhfhuil ainbhfhios na cosamhlachda so oruibh?</span>
<lb n="4142"/><span>Agus ma atá, cionnas tuigfídhe an uile chosmhalachd?</span>
<lb n="4143"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:14"/>
<div><lb n="4144"/><p><span>An sioladóir úd, is í an bhríathar shíolchuireas sé.</span>
<lb n="4145"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:15"/>
<div><lb n="4146"/><p><span>Agus is íad so an drong atá láimh ris an tslighidh, an a gcuirthear an</span>
<lb n="4147"/><span>bhríathar, achd tar éis a cloisdeana, tig satan ar an mball, agus</span>
<lb n="4148"/><span>tógbhuidh sé an bhríathar do sióladh an a gcroidheadhuibh úadha.</span>
<lb n="4149"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:16"/>
<div><lb n="4150"/><p><span>Agus mar an gcéudna is íad so an dream an ar cuireadh an síol a</span>
<lb n="4151"/><span>bhfhearann chlochach, iodhón, an dream éisdeas an bhríathar, agus gabhus</span>
<lb n="4152"/><span>chuca í do láthair maille ré gáirdeachus.</span>
<lb n="4153"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:17"/>
<div><lb n="4154"/><p><span>Agus ní fhuil fréumh aca ionnta féin, achd anuid siad ar fedh tamuill:</span>
<lb n="4155"/><span>agus na dheaghaidh sin an tan eirgheas trioblóid, agus buaidhirt tríd an</span>
<lb n="4156"/><span>mbréithir, ar an mball do gheibhid síad oilbhéim.</span>
<lb n="4157"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:18"/>
<div><lb n="4158"/><p><span>Agus is íad so an dream ghabhus an síol chuca ann sa sgecharnaigh,</span>
<lb n="4159"/><span>iodhón, an dream úd éisdeas ris an mbréithir,</span>
<lb n="4160"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:19"/>
<div><lb n="4161"/><p><span>Achd téid róchúram an tsaoghail so, agus mealltóireachd an</span>
<lb n="4162"/><span>tsaidhbhris, agus míanghus na neitheadh eile asdeach, agus tachduid síad an</span>
<lb n="4163"/><span>bhríathar, agus bí sí neamhthoirtheach.</span>
<lb n="4164"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:20"/>
<div><lb n="4165"/><p><span>Agus is íad so an dream an ar cuireadh an síol ann sa talamh maith,</span>
<lb n="4166"/><span>noch éisdeas an bhríathar, agus ghabhus í, agus dobheir toradh úatha,</span>
<lb n="4167"/><span>áon a deich fichead, áon trí fichid, agus áon eile céud gráinne.</span>
<lb n="4168"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:21"/>
<div><lb n="4169"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, an dtig an choinneall dochum a cora fá bhéul</span>
<lb n="4170"/><span>tsoighthigh, nó fá lebuigh? an né nách dochum gu gcuirfídhe a</span>
<lb n="4171"/><span>gcoinnléoir í?</span>
<lb n="4172"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:22"/>
<div><lb n="4173"/><p><span>Oír ní fhuil ní ar bioth foilightheach nach foillseochar, ná</span>
<lb n="4174"/><span>seicréideach nach tiocfa dochum soluis.</span>
<lb n="4175"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:23"/>
<div><lb n="4176"/><p><span>Giodhbé neach agá bhfhuilid clúasa dochum éisdeachda, éisdeadh sé.</span>
<lb n="4177"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:24"/>
<div><lb n="4178"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, tabhruidh dhá bhur naire créd an ní</span>
<lb n="4179"/><span>adchluintí: cíbé miosúr a dtomhuisdí, toimheósdar chuguibh é, agus</span>
<lb n="4180"/><span>dobéurthar tuilleadh dáoibhsi a dhream úd éisdeas.</span>
<lb n="4181"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:25"/>
<div><lb n="4182"/><p><span>Oír giodhbé neach agá bhfhuil ní, dobéurthar dhó: agus giodhbé</span>
<lb n="4183"/><span>neach atá gan ní aige, toigéubhthar úadha an ní atá aige.</span>
<lb n="4184"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:26"/>
<div><lb n="4185"/><p><span>Tuilleadh eile adubhairt sé ríu, is amhluigh atá ríoghachd Dé, mar</span>
<lb n="4186"/><span>do chuirfeadh neach síol a bhfhearann,</span>
<lb n="4187"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:27"/>
<div><lb n="4188"/><p><span>Agus do choidéoladh sé, agus do éireóchadh sé sanoidhche, agus ann sa</span>
<lb n="4189"/><span>lá: agus do fhásfadh an síol, agus do aírdéochadh sé, ar cruth nach raibhe a</span>
<lb n="4190"/><span>fhios aigesion.</span>
<lb n="4191"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:28"/>
<div><lb n="4192"/><p><span>Oír is da dheóin féin dobheir an talamh toradh, ar tús an geamhar,</span>
<lb n="4193"/><span>agus na dhíaigh sin déus, agus na dhíaigh sin arbhar iomshlán</span>
<lb n="4194"/><span>sa déis:</span>
<lb n="4195"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:29"/>
<div><lb n="4196"/><p><span>Agus an tan taisbéunas an toradh é féin, ar an mball cuiridh sé</span>
<lb n="4197"/><span>corrán ann, do bhríogh gu bhfhuil an foghmhar do láthair.</span>
<lb n="4198"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:30"/>
<div><lb n="4199"/><p><span>Agus fós adubhairt sé, créd é an ní ré a ndiongnum ríoghachd Dé do</span>
<lb n="4200"/><span>shamhlughadh? nó créd í an bharamhail ré samhuilfimís í?</span>
<lb n="4201"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:31"/>
<div><lb n="4202"/><p><span>Is cosmhail  ré gráinne musdaird: noch an tan churthar ann sa</span>
<lb n="4203"/><span>talamh é, is é is lugha don uile shíol dá bhfhuil aran dtalamh:</span>
<lb n="4204"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:32"/>
<div><lb n="4205"/><p><span>Achd tar éis a chora, fásaidh sé súas, agus is mó é ina éunluibh do na</span>
<lb n="4206"/><span>luibhibh: agus fásaid géuga móra air, ionnus gu bhfhédfaidís énlaith</span>
<lb n="4207"/><span>an aieóir nid do dhénamh ar a sgáth.</span>
<lb n="4208"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:33"/>
<div><lb n="4209"/><p><span>Agus do labhair sé an bhríathar ríu a mórán dá leithéidibh sin do</span>
<lb n="4210"/><span>chosmhalachaibh, do réir fá mar dobéidir léo a chloisdin.</span>
<lb n="4211"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:34"/>
<div><lb n="4212"/><p><span>Agus níor labhair sé ríu achd a gcosmhalachaibh: achd cheana do</span>
<lb n="4213"/><span>mhínidh sé gach uile ní dá dhisgiobluibh féin ar leith.</span>
<lb n="4214"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:35"/>
<div><lb n="4215"/><p><span>Agus adubhairt sé an lá úd ríu, an tan táinic deireadh an láoi: déunum</span>
<lb n="4216"/><span>don táobh úd anunn don abhuinn.</span>
<lb n="4217"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:36"/>
<div><lb n="4218"/><p><span>Agus ar bhfhágbháil an choimthionóil rugadar éisean mar dobhí sé ann</span>
<lb n="4219"/><span>sa luing: agus dobhádar fós longa bega éile iona fhochair.</span>
<lb n="4220"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:37"/>
<div><lb n="4221"/><p><span>Agus do éirigh sdoirm mhór gháoithe ann: agus do lingeadar na tonna</span>
<lb n="4222"/><span>ann sa luing, ionnas gu raibhe sí anois arna líonadh.</span>
<lb n="4223"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:38"/>
<div><lb n="4224"/><p><span>Agus dobhí seisean ar an dtileadh ana chodladh ar chearchaill: agus</span>
<lb n="4225"/><span>dúisighid síad é, agus adeirid ris, a mhaighisdir, nach misde leat sinne</span>
<lb n="4226"/><span>do dhul amugha?</span>
<lb n="4227"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:39"/>
<div><lb n="4228"/><p><span>Agus ar néirghe dhósan tug sé achmhasan don gháoith, agus adubhairt</span>
<lb n="4229"/><span>sé ris an bhfhairge, coisg, bí balbh.  Annsin do chíunaigh an gháoth, agus</span>
<lb n="4230"/><span>dobhí súaimhneas mór ann.</span></p>
<lb n="4231"/>
<lb n="4232"/><p/>
</div>
<pb n="Mc4:40"/>
<div><lb n="4233"/><p><span>Annsin adubhairt sé ríu, créd fá bhfhuiltí a choimheaglach sin?</span>
<lb n="4234"/><span>créd fá nach fuil creideamh aguibh?</span>
<lb n="4235"/></p>
</div>
<pb n="Mc4:41"/>
<div><lb n="4236"/><p><span>Agus do ghabh eagla mhór íadsan, agus adubhradar ré chéile, cía hé</span>
<lb n="4237"/><span>an fear so, agá ndénann an gháoth féin, agus an fhairrge fós úmhlachd dó?</span>
<lb n="4238"/></p>
</div>
<pb n="Mc5"/>
<div><lb n="4239"/><p/>
</div>
<pb n="Mc5:1"/>
<div><lb n="4240"/><p><span>Agus tangadar don táoibh éile don fhairge, gu duthuigh na Ngadarénach.</span>
<lb n="4241"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:2"/>
<div><lb n="4242"/><p><span>Agus ar ndul amach dhó as an luing, ar an mball tárrla duine an a raibhe</span>
<lb n="4243"/><span>spiorad neamhghlan air, ag teachd as na húaghuibh.</span>
<lb n="4244"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:3"/>
<div><lb n="4245"/><p><span>Agá raibhe a áit chomhnuighe ann sna tumbuighibh, agus nárbhéidir lé</span>
<lb n="4246"/><span>neach ar bioth a cheangal lé slabhradhuibh féin:</span>
<lb n="4247"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:4"/>
<div><lb n="4248"/><p><span>Do bhríogh ar mbeith ceanguilte gu meinic dó lé geimhlibh, agus lé</span>
<lb n="4249"/><span>slabhradhuibh, gu mbriseadh sé na slabhruidhe, agus gu mionuigheadh sé</span>
<lb n="4250"/><span>na geimhleacha: agus níorbhéidir lé nech ar bioth a smachdughadh.</span>
<lb n="4251"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:5"/>
<div><lb n="4252"/><p><span>Agus dobhíodh sé do ghnáth, do ló agus doidhche ar na sléibhtibh,</span>
<lb n="4253"/><span>agus a measg na bhfhúaralach ag éighmhe, agus ag gabháil do chlochaibh</span>
<lb n="4254"/><span>air féin.</span>
<lb n="4255"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:6"/>
<div><lb n="4256"/><p><span>Agus ar bhfhaicsin Iósa dhó a bhfhad úadha, do rioth sé chuige,</span>
<lb n="4257"/><span>agus dorinne sé eadurghuidhe air:</span>
<lb n="4258"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:7"/>
<div><lb n="4259"/><p><span>Agus ar néigheamh dó do ghuth árd, adubhairt sé, créd í mo chuidsi</span>
<lb n="4260"/><span>dhíot a Iósa a mhic Dé róaird? cuirim a huchd Dé ort gan mo phíanadh.</span>
<lb n="4261"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:8"/>
<div><lb n="4262"/><p><span>(Oír adubhairt sé ris, a spiorad neamhghlan tarra amach as an duine.)</span>
<lb n="4263"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:9"/>
<div><lb n="4264"/><p><span>Agus do fhíafruigh sé dhe, créd is ainm dhuit? agus do fhreagair</span>
<lb n="4265"/><span>seisean agá rádha, léghíon is ainm dhamh: oír atámáoid mórán ann.</span>
<lb n="4266"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:10"/>
<div><lb n="4267"/><p><span>Agus do íarr sé gu roighéur air gan a gcur amach as an dúthaidh sin.</span>
<lb n="4268"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:11"/>
<div><lb n="4269"/><p><span>Agus dobhí tréd mór muc annsúd ar na sléibhteibh ag ingheilt.</span>
<lb n="4270"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:12"/>
<div><lb n="4271"/><p><span>Agus do íarradar na deamhuin uile air, agá rádha, cuir sinne ann sna</span>
<lb n="4272"/><span>mucuibh, dochum gu rachmáois asdech ionnta.</span>
<lb n="4273"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:13"/>
<div><lb n="4274"/><p><span>Agus tug Iósa ced dóibh ar an mball: agus ar ndul amach do na</span>
<lb n="4275"/><span>spioradaibh neamhghlana sin dochúadar ann sna mucaibh: agus do thuid an</span>
<lb n="4276"/><span>tréd a ndeaghuidh a gceann ris an aill is an bhfhairge, (agus dobhádar</span>
<lb n="4277"/><span>timcheall dhá mhíle muc ann) agus do múchadh íad ann sa bhfhairge.</span>
<lb n="4278"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:14"/>
<div><lb n="4279"/><p><span>Agus do theitheadar búachaillidhe na muc, agus do inneasadar sin don</span>
<lb n="4280"/><span>chathraigh agus don túaith, agus tangadarsan amach dá fhéuchain créd do</span>
<lb n="4281"/><span>rinneadh ann.</span>
<lb n="4282"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:15"/>
<div><lb n="4283"/><p><span>Agus tigid síad dochum Iósa, agus dochíd an té an a raibhe an deamhan,</span>
<lb n="4284"/><span>iodhón, an léghión deamhan, na shuidhe agus a éudach uime, agus a chíall</span>
<lb n="4285"/><span>aige: agus do ghabh eagla íad.</span>
<lb n="4286"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:16"/>
<div><lb n="4287"/><p><span>Agus do inniseadar an líon dochonnaic dhóibhsion, cionnas</span>
<lb n="4288"/><span>dorinneadh ris an té an a raibhe an deamhan, agus a dtimcheall na muc.</span>
<lb n="4289"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:17"/>
<div><lb n="4290"/><p><span>Agus do thionnsgnadarsan a íarruigh airsion imtheachd as a dtórannuibh</span>
<lb n="4291"/><span>féin.</span>
<lb n="4292"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:18"/>
<div><lb n="4293"/><p><span>Agus ar ndul a luing dhósan, do íarr an té ana raibhe an deamhan air,</span>
<lb n="4294"/><span>é féin do bheith na fhochair.</span>
<lb n="4295"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:19"/>
<div><lb n="4296"/><p><span>Achd nír léig Iósa dhó, achd adubhairt sé ris, imthigh dod tigh a</span>
<lb n="4297"/><span>gceann do mhuinntire, agus foillsigh dhóibh méd na neitheadh dorinne</span>
<lb n="4298"/><span>an tighearna dhuit, agus gu ndearna sé trócaire ort.</span>
<lb n="4299"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:20"/>
<div><lb n="4300"/><p><span>Agus do imthigh seision, agus do thionnsgain sé a sheanmórughadh a</span>
<lb n="4301"/><span>Ndécapolis méud na neitheadh dorinne Iósa dhó: agus do ghabh iongantus</span>
<lb n="4302"/><span>íad uile.</span>
<lb n="4303"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:21"/>
<div><lb n="4304"/><p><span>Agus an tan dochúaidh Iósa a luing arís tar a ais don chaladh</span>
<lb n="4305"/><span>anúnn, do chruinnigh slúagh mór chuige: agus dobhí sé láimh ris an</span>
<lb n="4306"/><span>bhfhairge.</span>
<lb n="4307"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:22"/>
<div><lb n="4308"/><p><span>Agus tabhair dod taire, táinic fear dháirighe dúachdaránuibh na</span>
<lb n="4309"/><span>síonagóige, darbhainm Iairus: agus an tan dochonnaic sé eisean, do</span>
<lb n="4310"/><span>léig sé é féin síos agá chosaibh.</span>
<lb n="4311"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:23"/>
<div><lb n="4312"/><p><span>Agus do ghuidh sé é gu roighér, agá rádh, atá mhinghean bheag a</span>
<lb n="4313"/><span>núdhachd bháis: iárruim ort teachd agus do lámha do chur uirrthe,</span>
<lb n="4314"/><span>dochum gu sláinéochaidhe í: agus gu mairfeadh sí.</span>
<lb n="4315"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:24"/>
<div><lb n="4316"/><p><span>Agus do imthigh Iósa leis: agus do len slúagh mór é, agus do</span>
<lb n="4317"/><span>bhrúigheadar é.</span>
<lb n="4318"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:25"/>
<div><lb n="4319"/><p><span>Agus dobhí bean daírighe annsin ar a raibhe dortadh fola ré dhá</span>
<lb n="4320"/><span>bhliadhain déug:</span>
<lb n="4321"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:26"/>
<div><lb n="4322"/><p><span>Agus do fhulaing mórán ó leaghuibh iomdha, agus do chaith a raibhe aice</span>
<lb n="4323"/><span>uile, agus nírbhfheirrde í é, achd do budh measa sa chách í:</span>
<lb n="4324"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:27"/>
<div><lb n="4325"/><p><span>An tan dochúalaidh sí teachd tar Iósa, táinic sí don táobh thíar</span>
<lb n="4326"/><span>dhe a measg an choimhthionóil, agus do chuimil sí réna éudach.</span>
<lb n="4327"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:28"/>
<div><lb n="4328"/><p><span>Oír adubhairt sí, má bheanuim réna éudach amháin, slainéochthar</span>
<lb n="4329"/><span>mhé.</span>
<lb n="4330"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:29"/>
<div><lb n="4331"/><p><span>Agus do thiormaigh a dortadh fola do láthair: agus do airigh sí ar a</span>
<lb n="4332"/><span>corp féin gu raibhe sí slán ón phláigh úd.</span>
<lb n="4333"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:30"/>
<div><lb n="4334"/><p><span>Agus do aithin Iósa ar an mball ann féin na súbhaltuighe sin dochúaidh</span>
<lb n="4335"/><span>as, agus do fhill sé ar an slúagh, agus adubhairt sé, cía do chuimil rém</span>
<lb n="4336"/><span>éuduighibh?</span>
<lb n="4337"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:31"/>
<div><lb n="4338"/><p><span>Agus adubhradar a dhisgiobail ris, dochí tú an slúagh dod</span>
<lb n="4339"/><span>bhrúdh, agus an bhfhíafruigheann tú, cía co chuimil ríum?</span>
<lb n="4340"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:32"/>
<div><lb n="4341"/><p><span>Agus do fhéuch seision ina thimcheall dochum gu bhfhaicfeadh sé an bhean</span>
<lb n="4342"/><span>dorinne so.</span>
<lb n="4343"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:33"/>
<div><lb n="4344"/><p><span>Agus do ghabh crioth agus eagla an bhean, ar naithne an neith do</span>
<lb n="4345"/><span>rinneadh innte féin, agus táinic sí agus do shléuchd sí dhó, agus do innis</span>
<lb n="4346"/><span>sí an fhírinne uile dhó.</span>
<lb n="4347"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:34"/>
<div><lb n="4348"/><p><span>Agus adubhairt seision ría, a inghean, is é do chréideamh do shlánuigh</span>
<lb n="4349"/><span>thú; imthigh a síothcháin, agus bí slán od phláigh.</span>
<lb n="4350"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:35"/>
<div><lb n="4351"/><p><span>Agus ar mbeith dhósan ag labhairt, tigid dáoine ó úachdarán</span>
<lb n="4352"/><span>na sínagóge, agá rádha, fúair hinghean bás, créd fá gcuireann tú</span>
<lb n="4353"/><span>búaidhreadh ar an maighisdir feasda?</span>
<lb n="4354"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:36"/>
<div><lb n="4355"/><p><span>Agus mar dochúalaidh Iósa an comhrádh so adubhradh, adubhairt sé</span>
<lb n="4356"/><span>ré húachdarán na síonagóge, ná bíoth eagla ort, créid amháin:</span>
<lb n="4357"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:37"/>
<div><lb n="4358"/><p><span>Agus níor fhulaing sé neach ar bioth dá leanmhuin, achd Peadar agus</span>
<lb n="4359"/><span>Séumus, agus Eóin dearbhráthair Shéumuis.</span>
<lb n="4360"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:38"/>
<div><lb n="4361"/><p><span>Agus táinic sé gu teagh úachdaráin an tsiónagóig, agus dochonnaic sé</span>
<lb n="4362"/><span>an búaidhreadh, agus luchd an cháointe agus na húalfartuighe móire.</span>
<lb n="4363"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:39"/>
<div><lb n="4364"/><p><span>Agus ar ndul asdeach, adubhairt sé ríu, créd fá bhfhuil búaidhreadh</span>
<lb n="4365"/><span>oruibh, agus créd fá nguiltí? ní fhúair an cailín bás, achd is ana</span>
<lb n="4366"/><span>codladh atá sí.</span>
<lb n="4367"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:40"/>
<div><lb n="4368"/><p><span>Agus dorinneadarsan fónamhad fáoi, achd cheana ar gcur chaích uile</span>
<lb n="4369"/><span>amach dhósan, beiridh sé athair agus máthair an chailín leis, agus an</span>
<lb n="4370"/><span>dream úd dobhí na fhochair féin, agus téid sé asdeach mar a raibhe</span>
<lb n="4371"/><span>an cailín na luighe.</span>
<lb n="4372"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:41"/>
<div><lb n="4373"/><p><span>Agus ar mbreith dó ar láimh an chailín, adubhairt sé ría, Talíta</span>
<lb n="4374"/><span>coumí: is é sin má eidirmhínighthear é, a chailín (adeirim riot)</span>
<lb n="4375"/><span>éirigh:</span>
<lb n="4376"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:42"/>
<div><lb n="4377"/><p><span>Agus do éirigh an cailín ar an mball, agus do shiubhail sí: óir dobhí</span>
<lb n="4378"/><span>sí a gcionn a dhá blíadhan déug, agus do ghabh adhúathmhaireachd romhór</span>
<lb n="4379"/><span>íadsan.</span>
<lb n="4380"/></p>
</div>
<pb n="Mc5:43"/>
<div><lb n="4381"/><p><span>Agus do aithin sé dhíobh gu roighéur, gan a fhios so do thabhairt</span>
<lb n="4382"/><span>dénduine: agus adubhairt sé ní do thabhairt don chailín ré a ithe.</span>
<lb n="4383"/></p>
</div>
<pb n="Mc6"/>
<div><lb n="4384"/><p/>
</div>
<pb n="Mc6:1"/>
<div><lb n="4385"/><p><span>Agus do imthigh sé as sin, agus táinic sé da thír féin: agus do</span>
<lb n="4386"/><span>leanadar a dhisgiobuil féin é.</span>
<lb n="4387"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:2"/>
<div><lb n="4388"/><p><span>Agus an tan táinic an tsabóid, do thionnsgain sé teagasg do dhénamh</span>
<lb n="4389"/><span>ann sa tsínagóig: agus do ghabh iongnadh mórán da gcúalaidh é, agá rádha,</span>
<lb n="4390"/><span>créd as a dtigid na neithesi dochum an fhirsi? agus créd í aneagna so</span>
<lb n="4391"/><span>atá arná tabhairt dó, ionnus gu ndéuntar a leitheide so do chumhachdaibh</span>
<lb n="4392"/><span>tré na lámhuibhsion?</span>
<lb n="4393"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:3"/>
<div><lb n="4394"/><p><span>An né nach é so an sáor úd, mac Muire, agus dearbhráthair Shéumais</span>
<lb n="4395"/><span>agus Iosé agus Iudé agus Tsímóin? agus an né nach fuilid a</span>
<lb n="4396"/><span>dheirbhsheathracha annso eadruinne? agus fúaradar oilbhéim ann.</span>
<lb n="4397"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:4"/>
<div><lb n="4398"/><p><span>Achd adubhairt Iósa ríu, ni fhuil fáidh gan chion achd ana thír</span>
<lb n="4399"/><span>féin, agus eidir a dháoinibh gáoil, agus ana thigh féin.</span>
<lb n="4400"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:5"/>
<div><lb n="4401"/><p><span>Agus níorbhéidir leis súbhaltuighe ar bioth do dheunamh ann sanáit</span>
<lb n="4402"/><span>sin, achd ar gcur a lámh ar beagán do dháoinibh éugcrúaidhe, do shlánaigh</span>
<lb n="4403"/><span>sé íad.</span>
<lb n="4404"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:6"/>
<div><lb n="4405"/><p><span>Agus dobhí iongnadh aige ana neamhchreideamh súd: agus do</span>
<lb n="4406"/><span>thimchealluidh sé na bailte fághcúaird, ag teagusg.</span>
<lb n="4407"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:7"/>
<div><lb n="4408"/><p><span>Annsin do ghoir sé an dá fhear dhéug, agus do thionnsgain sé a gcur</span>
<lb n="4409"/><span>iona ndís, agus iona ndís: agus tug sé cumhachda dhóibh ar na spioraduibh</span>
<lb n="4410"/><span>neamhghlana.</span>
<lb n="4411"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:8"/>
<div><lb n="4412"/><p><span>Agus do aithin sé dhíobh gan ní ar bioth do bhreith léo dochum na</span>
<lb n="4413"/><span>slighéadh, achd slat amháin, gan mhála, gan arán, gan úmha iona gcrios.</span>
<lb n="4414"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:9"/>
<div><lb n="4415"/><p><span>Achd a mbróga do chur iompa: agus gan dá chóta do bheith iompa.</span>
<lb n="4416"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:10"/>
<div><lb n="4417"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, giodhbé háit ar bioth an a rachdáoi asdech</span>
<lb n="4418"/><span>a dtigh, anuidh annsin nó gu nimdhighthí as an mball sin.</span>
<lb n="4419"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:11"/>
<div><lb n="4420"/><p><span>Agus giodhbé ar bioth nach ghéubha sibh, agus nach éisdfi ribh, ar</span>
<lb n="4421"/><span>nimtheachd díbh as sin, craithidh an lúaithreadh bhías fá bhur gcosaibh</span>
<lb n="4422"/><span>mar fhíadhnuisi iona nadhaigh súd.  Gu firínneach adeirimsi ribh, gu ma</span>
<lb n="4423"/><span>socamhluighe do Shodom nó do Ghomorra a ló an bhreitheamhnuis, na dhon</span>
<lb n="4424"/><span>chathruigh sin.</span>
<lb n="4425"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:12"/>
<div><lb n="4426"/><p><span>Agus do imthighedarsan, agus do fhúagradar aithríghe do dhéunamh.</span>
<lb n="4427"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:13"/>
<div><lb n="4428"/><p><span>Agus do theilgeadar mórán deamhan amach: agus do ungadar mórán do</span>
<lb n="4429"/><span>dháoinibh tinne lé hola, agus do shlánuigheadar íad.</span>
<lb n="4430"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:14"/>
<div><lb n="4431"/><p><span>Agus dochúalaidh an rí Iorúaith na neithe so, (oír dochúaidh ainm</span>
<lb n="4432"/><span>orrdhairc airsion) agus adubhairt sé, gur éirigh Eóin baisde ó</span>
<lb n="4433"/><span>mharbhuibh, agus dá bhríogh sin atáid subháltuighe ag oibriughadh</span>
<lb n="4434"/><span>ann.</span>
<lb n="4435"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:15"/>
<div><lb n="4436"/><p><span>Adubhradar dream eile, gurbhé Eliás é.  Agus adubhradar dream</span>
<lb n="4437"/><span>eile, gurbhfháidh é, nó mar áon do na fáidhibh.</span>
<lb n="4438"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:16"/>
<div><lb n="4439"/><p><span>Achd arna chluinsin Diorúaith adubhairt sé, is é so an Téoin do</span>
<lb n="4440"/><span>dhícheann meisi: do éirigh sé ó mharbhuibh.</span>
<lb n="4441"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:17"/>
<div><lb n="4442"/><p><span>Oír ar gcur dháoine úadha Dhioruaith, do ghabh sé Eóin, agus do</span>
<lb n="4443"/><span>cheangail sé a bpríosún é, ar son Herodías mhná pósda Pilip a</span>
<lb n="4444"/><span>dhearbhráthar féin, do bhríogh gur phós sé í.</span>
<lb n="4445"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:18"/>
<div><lb n="4446"/><p><span>Oír adubhairt Eóin ré Hiorúaith ní ceaduightheach dhuit bean</span>
<lb n="4447"/><span>fpósda do dhearbhráthar féin do bheith agad.</span>
<lb n="4448"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:19"/>
<div><lb n="4449"/><p><span>Achd dobhí Heródías ar a thísean, agus do budh mían lé a mharbhadh:</span>
<lb n="4450"/><span>achd níorbhéidir lé.</span>
<lb n="4451"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:20"/>
<div><lb n="4452"/><p><span>Oír dobhí eagla Eóin ar Ioruaith, ar mbéith a fhesa aige gur dhuine</span>
<lb n="4453"/><span>comhthrom náomhtha é, agus dobheireadh sé modh dhó: agus ar néisdeachd ris</span>
<lb n="4454"/><span>donídh sé mórán air, agus do éisdeadh sé ris gu toileamhail.</span>
<lb n="4455"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:21"/>
<div><lb n="4456"/><p><span>Agus an tan dobhí lá iomchúbhaidh ann, an a ndearna Iorúaith suipér</span>
<lb n="4457"/><span>dá uaislibh, agus dá chaptéinibh, agus dúachdaránuibh na Galilé,</span>
<lb n="4458"/><span>comhainm an láoi fá rugadh é:</span>
<lb n="4459"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:22"/>
<div><lb n="4460"/><p><span>Dochúaidh inghean an Heródías úd asdeach, agus dorinne sí dámhsa,</span>
<lb n="4461"/><span>agus do thaitin sí ré Hiorúaith, agus ris an gcuideachda dobhí ar an</span>
<lb n="4462"/><span>mbord na fhochair, agus adubhairt an rí ris an gcailín, íarr oramsa</span>
<lb n="4463"/><span>giodhbé ní is áill leat, agus dobhéura mé dhuit é.</span>
<lb n="4464"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:23"/>
<div><lb n="4465"/><p><span>Agus tug sé mionna dhi, giodhbé ní íarrfus tú oram, dobhéura mé dhuit</span>
<lb n="4466"/><span>é, gu leath mo ríoghachda.</span>
<lb n="4467"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:24"/>
<div><lb n="4468"/><p><span>Achd ar nimtheachd amach dhisi adubhairt sí ré na mathair, créd</span>
<lb n="4469"/><span>iárfas mé? agus adubhairt sisi, cenn Eóin baisde.</span>
<lb n="4470"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:25"/>
<div><lb n="4471"/><p><span>Agus táinic sisi ar an mball asdeach dochum an ríogh maille ré</span>
<lb n="4472"/><span>deithbhir, agus do íarr sí agá rádh, is í mo thoil tusa do thabhairt chinn</span>
<lb n="4473"/><span>Eóin baisde dhamh anois ar méis annso.</span>
<lb n="4474"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:26"/>
<div><lb n="4475"/><p><span>Agus dobhí an rí lán do dhoilgheas, iodheadh níorbháill leis ar</span>
<lb n="4476"/><span>son a mhionn, agus na druinge úd dobhí iona suidhe na fhochair, issi</span>
<lb n="4477"/><span>dho dhíultadh.</span>
<lb n="4478"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:27"/>
<div><lb n="4479"/><p><span>Agus ar gcur fhir dhícheannta amach dhon rígh do láthair, do aithin sé</span>
<lb n="4480"/><span>a cheannsan do thabhairt asdeach.</span>
<lb n="4481"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:28"/>
<div><lb n="4482"/><p><span>Agus do imthigh an fear úd, agus do dhícheann sé eisean ann sa</span>
<lb n="4483"/><span>phríosún: agus tug sé a cheann leis ar méis, agus tug sé don</span>
<lb n="4484"/><span>chailín é, agus tug an cailín súd dá máthair.</span>
<lb n="4485"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:29"/>
<div><lb n="4486"/><p><span>Agus an tan dochúaladar a dhisgiobuilsion tangadar, agus do</span>
<lb n="4487"/><span>thógbhadar a chorp, agus do chuireadar a dtumba é.</span>
<lb n="4488"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:30"/>
<div><lb n="4489"/><p><span>Agus do chruinnigheadar na hasbuil dochum Iósa, agus do</span>
<lb n="4490"/><span>fhoillsighedar dhó na huile ní, agus gach ní dá ndernadar, agus gach ní</span>
<lb n="4491"/><span>dár mhúinedar.</span>
<lb n="4492"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:31"/>
<div><lb n="4493"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, tigidhsi ar leith gu hionad úaigneach, agus</span>
<lb n="4494"/><span>déunaidh suaimhneas tamall beag.  Oír dobhádar mórán ag teachd, agus ag</span>
<lb n="4495"/><span>imtheachd: agus ní fhúaradar ám ar bhíadh amháin dithe.</span>
<lb n="4496"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:32"/>
<div><lb n="4497"/><p><span>Agus dochúadar a luing ar leith gu hionad fhásamhuil.</span>
<lb n="4498"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:33"/>
<div><lb n="4499"/><p><span>Agus dochonnaic an slúagh íadsan ag imtheachd: agus do aithneadar</span>
<lb n="4500"/><span>mórán eisean: agus do ritheadar dá gcois as na cathrachuibh uile annsúd,</span>
<lb n="4501"/><span>agus dobhádar rompasan, agus do chruinnigheadar chuigesion.</span>
<lb n="4502"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:34"/>
<div><lb n="4503"/><p><span>Agus ar ndul amach Dhiósa, dochonnaic sé an slúagh mór, agus do</span>
<lb n="4504"/><span>ghabh trúaighe mhór dhóibh é, óir dobhádar mar cháorcha gan áodhaire aca:</span>
<lb n="4505"/><span>agus do thionnsgain sé mórán do mhúnadh dhóibh.</span>
<lb n="4506"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:35"/>
<div><lb n="4507"/><p><span>Agus an tan táinic mórán don lá, dochúadar a dhisgiobuil</span>
<lb n="4508"/><span>chuigesion, agá rádha, atá an tionadh iona fhasach, agus táinic mórán don</span>
<lb n="4509"/><span>lá:</span>
<lb n="4510"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:36"/>
<div><lb n="4511"/><p><span>Léig úait íad, dochum gu rachdáois fán dtír, agus fá na bailtibh</span>
<lb n="4512"/><span>na dtimcheall, do cheannach aráin dóibh féin: oír ní fhuil ní aca do</span>
<lb n="4513"/><span>íosdáois.</span>
<lb n="4514"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:37"/>
<div><lb n="4515"/><p><span>Achd ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ríu, tabhruidhsi dhóibh ní ré</span>
<lb n="4516"/><span>a ithe, agus adubhradarsan ris, an rachmáois dho cheannach lúach dhá</span>
<lb n="4517"/><span>chéud pinginn daránuibh, dochum gu dtiobhramáois ní dhóibhsion ré a ithe.</span>
<lb n="4518"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:38"/>
<div><lb n="4519"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu, gá mhéud narán atá agaibh? imthighidh,</span>
<lb n="4520"/><span>agus fechuidh: agus ar bhfhaghbhail a fhesa sin dóibhsion, adubhradar,</span>
<lb n="4521"/><span>chúig aráin agus dá íasg.</span>
<lb n="4522"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:39"/>
<div><lb n="4523"/><p><span>Agus do aithin sé dhíobh cách uile do chur na suidhe na</span>
<lb n="4524"/><span>gcomhlánuibh ar an bhfhéur nglas.</span>
<lb n="4525"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:40"/>
<div><lb n="4526"/><p><span>Agus do shuighedar síos iona mbuidhneachuibh as comhair a chéile, ana</span>
<lb n="4527"/><span>gcéuduibh, agus ana gcáogaduibh.</span>
<lb n="4528"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:41"/>
<div><lb n="4529"/><p><span>Agus ar ngabháil na gcúig narán úd chuige, agus an dá íasg, ar</span>
<lb n="4530"/><span>bhfhéchain súas ar neamh dhó, do bheannuigh sé, agus do bhris sé na</span>
<lb n="4531"/><span>haráin: agus tug sé dhá dhisgiobluibh íad dochum gu gcuirfidís na</span>
<lb n="4532"/><span>bhfhíadhnuisi súd iad: agus do roinn sé an dá íasg orrtha uile.</span>
<lb n="4533"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:42"/>
<div><lb n="4534"/><p><span>Agus do itheadar cách uile, agus do sáthuigheadh íad.</span>
<lb n="4535"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:43"/>
<div><lb n="4536"/><p><span>Agus do thógbhadar dhá chlíabh dhéug lán do bhíadh bhrisde, agus dona</span>
<lb n="4537"/><span>híasguibh.</span>
<lb n="4538"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:44"/>
<div><lb n="4539"/><p><span>Agus dobhádar an dream adúaigh an tarán, a dtúairim chúig mhíle</span>
<lb n="4540"/><span>fear.</span>
<lb n="4541"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:45"/>
<div><lb n="4542"/><p><span>Agus do chuir sé dhfhíachuibh ar a dhisgiobluibh do láthair dul a</span>
<lb n="4543"/><span>lúing, agus dul roimhe tar sruth anunn gu Bethsaida, nó gu léigeadh sé</span>
<lb n="4544"/><span>féin an slúagh úadha.</span>
<lb n="4545"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:46"/>
<div><lb n="4546"/><p><span>Agus an tan do chuir sé úadha íad, dochúaidh sé ar an slíabh do dhénamh</span>
<lb n="4547"/><span>urnuighthe.</span>
<lb n="4548"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:47"/>
<div><lb n="4549"/><p><span>Agus an tan dobhí deiredh an láoi ann, dobhí an long a lár na</span>
<lb n="4550"/><span>fairge, agus eisean na áonar ar tír.</span>
<lb n="4551"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:48"/>
<div><lb n="4552"/><p><span>Agus dochonnaic sé íadsan ag cur sháothair mhóir orrtha féin ag</span>
<lb n="4553"/><span>iomramh: (oír dobhí an gháoth na naghuidh) agus táinic sé chuca</span>
<lb n="4554"/><span>timcheall an cethramhadh faire don oidhche, ag siobhal ar an bhfhairge:</span>
<lb n="4555"/><span>agus do mhéadhuigh sé dul tarrsa.</span>
<lb n="4556"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:49"/>
<div><lb n="4557"/><p><span>Achd arna fhaicsin dóibhsion ag siobhal ar an bhfhairge, do</span>
<lb n="4558"/><span>sháoileadar gur thádhbhás é: agus do éighmheadar:</span>
<lb n="4559"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:50"/>
<div><lb n="4560"/><p><span>(Oír dochonncadar uile é, agus dobhádar arna mbúaidhreadh) agus do</span>
<lb n="4561"/><span>labhair sé ríu ar an mball, agus adubhairt sé ríu, bíodh meisneach maith</span>
<lb n="4562"/><span>aguibh, meisi atá ann, na bíodh eagla oruibh.</span>
<lb n="4563"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:51"/>
<div><lb n="4564"/><p><span>Annsin dochúaidh sé súas chuca ann sa luing: agus do chíunaigh an</span>
<lb n="4565"/><span>gháoth: agus is móide gu mór dobhí adhúathmhuireachd, agus iongantus</span>
<lb n="4566"/><span>orrthasan sin.</span>
<lb n="4567"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:52"/>
<div><lb n="4568"/><p><span>Oír ní thugadar dhá naire an ní dorinneadh ris na haránubh: óir</span>
<lb n="4569"/><span>dobhí a gcroidhe crúaidh.</span>
<lb n="4570"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:53"/>
<div><lb n="4571"/><p><span>Agus an tan dochúadar tar uisge, tangadar gu talumh Geinesareth, agus</span>
<lb n="4572"/><span>tangadar a dtír.</span>
<lb n="4573"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:54"/>
<div><lb n="4574"/><p><span>Agus tar éis teachda amach as an luing dhoibh, ar an mball do</span>
<lb n="4575"/><span>aithnigheadar eisean,</span>
<lb n="4576"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:55"/>
<div><lb n="4577"/><p><span>Agus do ritheadar luchd na tíre sin uile fágcúairt, agus do</span>
<lb n="4578"/><span>thionnsgnadar na dáoine tinne dhíomchar ar lepthachuibh, dá gach áit</span>
<lb n="4579"/><span>na gcluindís eision do bheith.</span>
<lb n="4580"/></p>
</div>
<pb n="Mc6:56"/>
<div><lb n="4581"/><p><span>Agus gidhbé bailte, nó cathracha, no dúthaigh, an a ndechuidh sé</span>
<lb n="4582"/><span>asdech, do chuirdis na dáoine tinne ar na sráidibh agus do iarradar air</span>
<lb n="4583"/><span>cuimeilt ré himeall a éuduigh amháin: agus an mhéid do chuimil ris fúaradar</span>
<lb n="4584"/><span>a sláinte.</span>
<lb n="4585"/></p>
</div>
<pb n="Mc7"/>
<div><lb n="4586"/><p/>
</div>
<pb n="Mc7:1"/>
<div><lb n="4587"/><p><span>Agus do cruinnighedar na Phairisínigh chuige, agus cuid do na</span>
<lb n="4588"/><span>sgríbuidhibh tainic ó Iarusaléim.</span>
<lb n="4589"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:2"/>
<div><lb n="4590"/><p><span>Ag</span>
<lb n="4591"/><span>us arna fhaicsin dóibh gu ndúadar cuid dá dhisgiobluibhsion arán lé</span>
<lb n="4592"/><span>lamhuibh salcha (adhón gan ionnladh) dorinneadar gearán.</span>
<lb n="4593"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:3"/>
<div><lb n="4594"/><p><span>(Oír ní ithid na Pharisínigh agus na Hiuduighe uile bíadh, achd muna</span>
<lb n="4595"/><span>ionnlaid síad a lámha gu meinic, ag coimhéd órduighthe na sínnsior.</span>
<lb n="4596"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:4"/>
<div><lb n="4597"/><p><span>Agus an tan tigid síad ón mhargadh, muna ionnlaid síad, ní ithid síad,</span>
<lb n="4598"/><span>agus atáid mórán do neithibh eile do ghabhadar réna nais do choimhéud,</span>
<lb n="4599"/><span>mar atá níghe na gcopán, agus na bpotadh, agus na soightheach bpráis,</span>
<lb n="4600"/><span>agus na lebhthach.)</span>
<lb n="4601"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:5"/>
<div><lb n="4602"/><p><span>Do fhíafruigheadar na Phairisínigh, agus na Sgríbuidhe dhe tar a éis</span>
<lb n="4603"/><span>sin, créd fá nách siubhluid do dhisgiobuilsi do réir órduighthe na</span>
<lb n="4604"/><span>sínnsior, achd ithid síad arán le lamhuibh gan ionnladh?</span>
<lb n="4605"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:6"/>
<div><lb n="4606"/><p><span>Agus do fhregair seision agus adubhairt sé ríu, gu fírinneach is</span>
<lb n="4607"/><span>maith dorinne Isaias fáidheadóireacdh in bhar dtimcheall a luchd an</span>
<lb n="4608"/><span>fhúarchrábhuidh: mar atá arna sgriobhadh, Onóruighid an pobal so mhé</span>
<lb n="4609"/><span>léna bpussuibh, achd atá a gcroidhe a bhfhad úaim.</span>
<lb n="4610"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:7"/>
<div><lb n="4611"/><p><span>Achd is díomháoineach doníd síad seirbhís damhsa, ag teagasg aithentadh</span>
<lb n="4612"/><span>na ndaoine mar theagasg.</span>
<lb n="4613"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:8"/>
<div><lb n="4614"/><p><span>Oír ar dtréigen aithne Dé, congaibhthí órdughadh na ndáoine, mar</span>
<lb n="4615"/><span>atá nighe na bpotadh agus na gcopan: agus doníthí mórán do neithibh</span>
<lb n="4616"/><span>eile is cosmhail ríu so.</span>
<lb n="4617"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:9"/>
<div><lb n="4618"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, is maith churtháoi ar gcúl aithne Dé, dochum gu</span>
<lb n="4619"/><span>gcoimhéudfadh sibh bhur ngnáthughadh féin.</span>
<lb n="4620"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:10"/>
<div><lb n="4621"/><p><span>Oír adubhairt Máoisi, Onóruigh hathair agus do mháthair féin, agus</span>
<lb n="4622"/><span>gidhbé adéra olc réna athair nó réna mhathair, cuirthear dochum báis é.</span>
<lb n="4623"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:11"/>
<div><lb n="4624"/><p><span>Achd adeirthísi, dá nabradh éin neach ré na athair nó ré na</span>
<lb n="4625"/><span>mháthair Corbán (adhón, an tiodhlacadh) dobheirimsi úaim, rachaidh sé</span>
<lb n="4626"/><span>a dtarbha dhuitsi.</span>
<lb n="4627"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:12"/>
<div><lb n="4628"/><p><span>Agus ní léigthí dhó as sin amach nísa mhó do dhéunamh dá athair ná dhá</span>
<lb n="4629"/><span>mháthair féin:</span>
<lb n="4630"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:13"/>
<div><lb n="4631"/><p><span>Ag cur bhréithre Dé ar gcúl leis an ngnáthughadh do órduigheabhair</span>
<lb n="4632"/><span>féin: agus is mór dá leitheidibh so doníthí.</span>
<lb n="4633"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:14"/>
<div><lb n="4634"/><p><span>Agus ar ngairm an tslúaigh uile chuige dhó, adubhairt sé ríu,</span>
<lb n="4635"/><span>éisdigh ríumsa uile, agus tuigidh.</span>
<lb n="4636"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:15"/>
<div><lb n="4637"/><p><span>Ní fhuil ní ar bioth ar an dtáobh amuigh don duine théid asdeach ann,</span>
<lb n="4638"/><span>lénab éidir a shalchadh: achd na neithe thig as amach, as íad súd na</span>
<lb n="4639"/><span>neithe shalchus an duine.</span>
<lb n="4640"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:16"/>
<div><lb n="4641"/><p><span>Ma táid clúasa dochum éisdechda ag neach ar bhioth, éisdeadh sé.</span>
<lb n="4642"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:17"/>
<div><lb n="4643"/><p><span>Agus an tan dochúaidh sé asdeach a dtigh ón tslúagh, do chuireadar a</span>
<lb n="4644"/><span>dhisgiobuil ceisd air, a dtimchell na baramhla.</span>
<lb n="4645"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:18"/>
<div><lb n="4646"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, an bhfhuiltísi leis mar an gcéudna gan tuigsin?</span>
<lb n="4647"/><span>an né nach tuigthí giodhbé ní don táobh amuigh théid asdeach sa dhuine,</span>
<lb n="4648"/><span>nach éidir leis eisean do shalchadh?</span>
<lb n="4649"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:19"/>
<div><lb n="4650"/><p><span>Oír ní théid sé asdeach ana chroidhe, achd ana bholg: agus téid sé</span>
<lb n="4651"/><span>amach sa chamra, ghlanus an uile bhíadh.</span>
<lb n="4652"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:20"/>
<div><lb n="4653"/><p><span>Achd adubhairt sé, an ní théid as an duine, gurab é súd shalchus</span>
<lb n="4654"/><span>an duine:</span>
<lb n="4655"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:21"/>
<div><lb n="4656"/><p><span>Oír is don táobh asdigh, ó chroidhe na ndáoine, tigid na</span>
<lb n="4657"/><span>drochsmúaintighe, adhaltrannas, sdríopachus, dúnmharbhtha,</span>
<lb n="4658"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:22"/>
<div><lb n="4659"/><p><span>Goid, sainnt, aingídheachd, mealltóireachd, míonáire, drochshúil,</span>
<lb n="4660"/><span>aithiomrádh, úabhar, cuthach,</span>
<lb n="4661"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:23"/>
<div><lb n="4662"/><p><span>Tigid na huilcsi uile ón táobh asdigh, agus salchuid síad an duine.</span>
<lb n="4663"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:24"/>
<div><lb n="4664"/><p><span>Agus ar néirghe dhó as sin, dochúaidh sé gu léithimlibh Thírus</span>
<lb n="4665"/><span>agus Tsídon: agus ar ndul asdeach gu teagh dháirighthe,</span>
<lb n="4666"/><span>nírbháill leis duine ar bioth dfhaghail a fheasa: gidheadh</span>
<lb n="4667"/><span>nírbhéidir leis bheith a bhfholach.</span>
<lb n="4668"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:25"/>
<div><lb n="4669"/><p><span>Oír an tan dochúalaidh bean dáirighthe a thuarascbháil, agá raibhe</span>
<lb n="4670"/><span>spiorad neamhghlan ana hinghin, táinic sí agus do léig sí í féin síos</span>
<lb n="4671"/><span>agá chosaibh:</span>
<lb n="4672"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:26"/>
<div><lb n="4673"/><p><span>(Agus do budh Gréugach an bhen, do chinéal Sirophenissa) agus do</span>
<lb n="4674"/><span>ghuidh sí é an deamhan do theilgean amach as a hinghin.</span>
<lb n="4675"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:27"/>
<div><lb n="4676"/><p><span>Achd adubhairt Iósa ría, fulaing ar tús an chlann do sháthughadh:</span>
<lb n="4677"/><span>oír ní cuibhdheasach arán na cloinne do ghlacadh, agus a theilgen dochum</span>
<lb n="4678"/><span>na gcoiléun.</span>
<lb n="4679"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:28"/>
<div><lb n="4680"/><p><span>Achd do fhregair sisi, agus adubhairt sí ris, is fíor sin a</span>
<lb n="4681"/><span>thighearna, gidheadh ithid na cuiléin fán mbord ní do sbrúileach na</span>
<lb n="4682"/><span>leanabh.</span>
<lb n="4683"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:29"/>
<div><lb n="4684"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríasi, ar son na cainnti so imthigh romhat:</span>
<lb n="4685"/><span>dochúaidh an deamhan amach as tinghin.</span>
<lb n="4686"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:30"/>
<div><lb n="4687"/><p><span>Agus dochúaidh sí dhá tigh, agus fúair sí an deamhan ar nimtheachd,</span>
<lb n="4688"/><span>agus a hinghean na luighe ar a leabuidh.</span>
<lb n="4689"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:31"/>
<div><lb n="4690"/><p><span>Agus do fhill sé arís ó thórannuibh Thíruis agus Shidon, agus</span>
<lb n="4691"/><span>táinic sé dochum fairge na Galilé, tré lár leithimeall Dhecapolis.</span>
<lb n="4692"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:32"/>
<div><lb n="4693"/><p><span>Agus tugadar duine bodhar balbh chuige: agus do íarradar air a lámh do</span>
<lb n="4694"/><span>chur air.</span>
<lb n="4695"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:33"/>
<div><lb n="4696"/><p><span>Agus arna bhreith leis fó leith ón fpobal dó, do chuir sé a mhéoir</span>
<lb n="4697"/><span>ana chlúasaibh: agus ag seileagar dhó, do bhean sé réna theanguidh.</span>
<lb n="4698"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:34"/>
<div><lb n="4699"/><p><span>Agus ar bhfhéchain súas ar neamh dho, do léig sé osnadh as, agus</span>
<lb n="4700"/><span>adubhairt sé ris, Ephphatha, adhón, bí osgailte.</span>
<lb n="4701"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:35"/>
<div><lb n="4702"/><p><span>Agus ar an mball do hosgladh a chlúasa súd: agus do sgáoileadh</span>
<lb n="4703"/><span>cuibhrech a theangadh, agus do labhair sé gu soiléir.</span>
<lb n="4704"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:36"/>
<div><lb n="4705"/><p><span>Agus do aithin sé dhíobh gan sin dinnisin do neach ar bioth: achd ní</span>
<lb n="4706"/><span>fhuil dá mhéud dár thoirmisg sé iompa, nach móide gu mór</span>
<lb n="4707"/><span>do fhoillsighidísion é.</span>
<lb n="4708"/></p>
</div>
<pb n="Mc7:37"/>
<div><lb n="4709"/><p><span>Agus do ghabh iongantus romhór íad, agus adubhradar, dorinne sé</span>
<lb n="4710"/><span>gach uile ní gu maith: dobheir sé fá deara gu gcluinid na bodhair: agus</span>
<lb n="4711"/><span>gu labhruid na bailbh.</span>
<lb n="4712"/></p>
</div>
<pb n="Mc8"/>
<div><lb n="4713"/><p/>
</div>
<pb n="Mc8:1"/>
<div><lb n="4714"/><p><span>Ann sna laithibh sin ar gcruinniughadh do phóbal romhór, agus gan ní</span>
<lb n="4715"/><span>aca do iosdáois, ar ngairm a dhisgiobal Diosa chuige, adubhairt sé</span>
<lb n="4716"/><span>ríu:</span>
<lb n="4717"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:2"/>
<div><lb n="4718"/><p><span>Atá trúaighe romhór agam don phobal: do bhríogh gur anadar anois</span>
<lb n="4719"/><span>trí lá am fhochair, agus nach fuil ní ar bioth ré a ithe aca.</span>
<lb n="4720"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:3"/>
<div><lb n="4721"/><p><span>Agus dá léige mé iona dtrosgadh dhá dtighibh féin íad, rachaid síad</span>
<lb n="4722"/><span>an anbhfhainne ar slighidh, óir táinic cuid aca a bhfhad.</span>
<lb n="4723"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:4"/>
<div><lb n="4724"/><p><span>Agus do fhreagradar a dhisgiobuil é, agá rádha gá háit as a</span>
<lb n="4725"/><span>bhfhédfadh duine íad so do shásadh lé harán annso ar an bhfhásach?</span>
<lb n="4726"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:5"/>
<div><lb n="4727"/><p><span>Agus do fhíafruigh seisean díobh, gá mhéud narán atá agaibh? agus</span>
<lb n="4728"/><span>adubhradarsan, a seachd.</span>
<lb n="4729"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:6"/>
<div><lb n="4730"/><p><span>Agus do aithin seision don tslúagh suidhe síos ar an dtalamh: agus ar</span>
<lb n="4731"/><span>nglacadh na seachd narán úd dó, tar éis bhuidheachuis do thabhairt do,</span>
<lb n="4732"/><span>do bhris sé, agus tug sé dá dhisgiobluibh íad dochum a gcura ana</span>
<lb n="4733"/><span>bhfhíadhnuisi: agus do chuiredarsan a bhfhíadhnuisi an tslúaigh íad.</span>
<lb n="4734"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:7"/>
<div><lb n="4735"/><p><span>Agus dobhádar beagán díasgaibh bega aca: agus an tan tug sé</span>
<lb n="4736"/><span>buidheachus, adubhairt sé íad soin fós do chur na bhfhíadhnuisi.</span>
<lb n="4737"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:8"/>
<div><lb n="4738"/><p><span>Agus do itheadar, agus do sásadh íad: agus do thóghbhadar seachd gcléibh</span>
<lb n="4739"/><span>do bhíadh bhrisde dobhí dhfhuighleach aca.</span>
<lb n="4740"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:9"/>
<div><lb n="4741"/><p><span>Agus dobhí an luchd do chaith an bíadh a dtúairim cheithre míle:</span>
<lb n="4742"/><span>agus do léig sé úadha íad.</span>
<lb n="4743"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:10"/>
<div><lb n="4744"/><p><span>Agus ar an mball ar ndul a luing dhó maille réna dhisgiobluibh,</span>
<lb n="4745"/><span>táinic sé go rann Dalmanutha.</span>
<lb n="4746"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:11"/>
<div><lb n="4747"/><p><span>Agus tángadar na Phairisínigh amach, agus do thionnsgnadar connspóid</span>
<lb n="4748"/><span>do chur air, ag íarruigh comhartha ó nemh air, ag cur chathuighthe air.</span>
<lb n="4749"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:12"/>
<div><lb n="4750"/><p><span>Agus ar ndéunamh osnaidh doimhne dhósan ana spioraid, adubhairt sé,</span>
<lb n="4751"/><span>créd fá níarrann an cineadh so comhartha? adeirim ribh gu fírinneach, nách</span>
<lb n="4752"/><span>tiobharthar comhartha don chineadh so.</span>
<lb n="4753"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:13"/>
<div><lb n="4754"/><p><span>Agus arna bhfhagbháil dó, ar ndul a luing arís dó, dochúaidh sé tar</span>
<lb n="4755"/><span>abhuinn.</span>
<lb n="4756"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:14"/>
<div><lb n="4757"/><p><span>Agus do dhearmadadar na disgiobuil arán do bhreith léo: agus ní</span>
<lb n="4758"/><span>raibhe aca achd áon arán amháin ann sa luing.</span>
<lb n="4759"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:15"/>
<div><lb n="4760"/><p><span>Agus do aithin sé dhióbh, agá rádha, féuchaidh, tabhruidh dhá bhur</span>
<lb n="4761"/><span>naire ribh ó laibhín na Bhpairisínéach, agus ó laibhín Iorúaith.</span>
<lb n="4762"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:16"/>
<div><lb n="4763"/><p><span>Agus do thagradar eatorra féin, agá rádha, is tré nách fuilid</span>
<lb n="4764"/><span>aráin aguinn atá sé.</span>
<lb n="4765"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:17"/>
<div><lb n="4766"/><p><span>Agus arná aithne sin Diósa, adubhairt sé ríu, créd dobheir ag</span>
<lb n="4767"/><span>disbóireachd sibh, ar son nach fuilid aráin aguibh? an né nach tugtháoi</span>
<lb n="4768"/><span>fós dá bhur naire an bhfhuiltí fós gan tuigsin? an bhfhuilid croidheadha</span>
<lb n="4769"/><span>crúaidhe aguibh fós?</span>
<lb n="4770"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:18"/>
<div><lb n="4771"/><p><span>O atáid súile aguibh créd fá nach faicthí? agus ó táid clúasa</span>
<lb n="4772"/><span>aguibh créd fá nach cluintí, agus nach cuimhnighthí?</span>
<lb n="4773"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:19"/>
<div><lb n="4774"/><p><span>An tan do bhris mé na cuig aráin úd ar na cuig mhíltibh, ga mhéud</span>
<lb n="4775"/><span>clíabh lán do bhíadh bhrisde do thógabhair? adeiridsean ris, da chlíabh</span>
<lb n="4776"/><span>dhéug.</span>
<lb n="4777"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:20"/>
<div><lb n="4778"/><p><span>Agus a núair do bhris mé na seachd naráin ar na ceithre mhíle fear,</span>
<lb n="4779"/><span>gá mhéud gclíabh lán dfhuigheall do thógabhair? agus</span>
<lb n="4780"/><span>adubhradarsan, a sechd.</span>
<lb n="4781"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:21"/>
<div><lb n="4782"/><p><span>Agus adubhairtsion ríu, cionnas nách tuigthí na neithesi?</span>
<lb n="4783"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:22"/>
<div><lb n="4784"/><p><span>Agus táinic sé gu Bethsaida: agus tugadar dall chuige, agus do</span>
<lb n="4785"/><span>íarradar air búain ris.</span>
<lb n="4786"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:23"/>
<div><lb n="4787"/><p><span>Agus ar mbreith ar láimh an doill dó, do threóruigh sé as an mbaile</span>
<lb n="4788"/><span>amach é: agus ar gcur a sheile ar a shúilibh súd, agus ar gcur a lámh air,</span>
<lb n="4789"/><span>do fhíafruigh sé dhe an bhfhacuidh sé én ní.</span>
<lb n="4790"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:24"/>
<div><lb n="4791"/><p><span>Agus ar dtógbháil a shúl súas dósan, adubhairt sé, dochím dáoine ag</span>
<lb n="4792"/><span>siobhal mar chranna.</span>
<lb n="4793"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:25"/>
<div><lb n="4794"/><p><span>Na dhíaidh sin, do chuir sé a lámha arís ar a shúilibh, agus tug</span>
<lb n="4795"/><span>sé fá deara dhó, a shúile do thógbháil súas: agus do haiseagadh a radharc</span>
<lb n="4796"/><span>dhó, agus dochonnaic sé cách uile gu soiléir a bhfhad úadha.</span>
<lb n="4797"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:26"/>
<div><lb n="4798"/><p><span>Agus do chuir Iósa dhá thigh féin é, agá rádha, na himthigh don</span>
<lb n="4799"/><span>bhaile úd asdeach, agus ná hinnis dénduine sa bhaile.</span>
<lb n="4800"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:27"/>
<div><lb n="4801"/><p><span>Agus dochúaidh Iósa agus a dhisgiobail amach gu bailtibh Cesaria</span>
<lb n="4802"/><span>Philippi: agus do chuir sé ceisd ar a dhisgiobluibh ar an slighidh,</span>
<lb n="4803"/><span>ag rádha ríu, créd adeirid na dáoine cía mheisi?</span>
<lb n="4804"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:28"/>
<div><lb n="4805"/><p><span>Achd do fhreagradarsan, adeir cuid díobh gurab tú Eóin baisde:</span>
<lb n="4806"/><span>agus cuid eile Elías: agus cuid eile áon do na fáidhibh.</span>
<lb n="4807"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:29"/>
<div><lb n="4808"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu, achd cía adeirthísi mheisi dho bheith? ar</span>
<lb n="4809"/><span>bhfreagra do Pheadar, adubhairt sé ris, as tú an Críosd úd.</span>
<lb n="4810"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:30"/>
<div><lb n="4811"/><p><span>Agus dorinne sé bagar orrtha, gan sin do rádha ré duine ar bioth</span>
<lb n="4812"/><span>na thimcheall féin.</span>
<lb n="4813"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:31"/>
<div><lb n="4814"/><p><span>Agus do thionnsgain sé a dteagasg, gurab éigean do mhac an duine mórán</span>
<lb n="4815"/><span>dfhulang, agus a dhíultadh ó na sínnsearuibh, agus ó úachdaránuibh na</span>
<lb n="4816"/><span>sagart, agus ó na sgríobuidhibh, agus a mharbhadh: agus a éirghe arís a</span>
<lb n="4817"/><span>gcionn trí lá.</span>
<lb n="4818"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:32"/>
<div><lb n="4819"/><p><span>Agus do labhair sé an glórsa ós aird.  Agus ar mbreith do Pheadar</span>
<lb n="4820"/><span>air, do thionnsgain sé milleun do thabhairt do.</span>
<lb n="4821"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:33"/>
<div><lb n="4822"/><p><span>Achd ar gcassadh dhósan, agus ar bhfhéchain ar a dhisgiobluibh,</span>
<lb n="4823"/><span>do imdhearg sé Peadar agá rádha, beir úaim thú a shataín: óir ní</span>
<lb n="4824"/><span>thuigeann tú na neithi thig ó Dhia, achd na neithe thig ó</span>
<lb n="4825"/><span>dháoinibh.</span>
<lb n="4826"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:34"/>
<div><lb n="4827"/><p><span>Agus ar ngairm an tslúaigh agus a dhisgiobal chuige dhó, adubhairt</span>
<lb n="4828"/><span>sé ríu: giodhbé lénab áill mheisi do leanmhuin, díultadh sé dhó féin,</span>
<lb n="4829"/><span>agus tógbhadh sé a chros, agus leanadh se mheisi.</span>
<lb n="4830"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:35"/>
<div><lb n="4831"/><p><span>Oír gidhbé neach lénab áill a anam do choimhéd, caillfidh sé é:</span>
<lb n="4832"/><span>agus gidhbé neach chaillfeas a anum féin ar mo shonsa, agus ar son an</span>
<lb n="4833"/><span>tsoisgéil coimhéudfaidh sé é.</span>
<lb n="4834"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:36"/>
<div><lb n="4835"/><p><span>Oír créd é an tarbha dho neach ar bioth, dá bhfhaghadh sé an domhan</span>
<lb n="4836"/><span>uile dhéudáil, agus a anum féin do chailleamhain?</span>
<lb n="4837"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:37"/>
<div><lb n="4838"/><p><span>Nó créd í an mhaluirt dobhéuradh neach ar bioth ar son a anma féin?</span>
<lb n="4839"/></p>
</div>
<pb n="Mc8:38"/>
<div><lb n="4840"/><p><span>Oír gidhbé neach lé madh nár mheisi, agus mo bhríathra ann sa chineadh</span>
<lb n="4841"/><span>adhaltrannach agus pheacthach so, bhudh nár lé mac an duine eisean mar an</span>
<lb n="4842"/><span>gcédna, an tan tiocfas sé a nglóir a athar féin, maille ré na ainglibh</span>
<lb n="4843"/><span>náomhtha.</span>
<lb n="4844"/></p>
</div>
<pb n="Mc9"/>
<div><lb n="4845"/><p/>
</div>
<pb n="Mc9:1"/>
<div><lb n="4846"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, gu fírinneach adeirimsi ribh, gu bhfhuil</span>
<lb n="4847"/><span>cuid dá bhfhuil ina seasamh annso dho lathair, nách blaisfi bás, no gu</span>
<lb n="4848"/><span>bhfhaicid siad ríoghachd Dé ar dtechd maille ré cumhachduibh.</span>
<lb n="4849"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:2"/>
<div><lb n="4850"/><p><span>Agus a gcionn sé lá na dhíaigh sin, rug Iósa Peadar, agus Séumas,</span>
<lb n="4851"/><span>agus Eóin leis, agus do thréoruigh sé íad na naonar fá leith, gu sliabh</span>
<lb n="4852"/><span>ro árd: agus do hathruigheadh a chruth ina bhfhiadhnuisi.</span>
<lb n="4853"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:3"/>
<div><lb n="4854"/><p><span>Agus dobhádar a éduighe deallruightheach, roigheal mar an sneachta, a</span>
<lb n="4855"/><span>gcruth nách éidir lé háoin fhear bheirthi anéudach ar an dtalumh a</span>
<lb n="4856"/><span>ngealadh.</span>
<lb n="4857"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:4"/>
<div><lb n="4858"/><p><span>Agus do taidhbhreadh dhóibh Elías maille ré Máoisi, agus dobhádar</span>
<lb n="4859"/><span>ag comhradh ré Hiosa.</span>
<lb n="4860"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:5"/>
<div><lb n="4861"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dho Pheadar, adubhairt sé ré Hiósa, a</span>
<lb n="4862"/><span>mhaighisdir, is maith sinne do bheith annso: ar anadhbharsin déunam</span>
<lb n="4863"/><span>trí botha, both dhuitsi, agus both do Mháoisi, agus both Délías.</span>
<lb n="4864"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:6"/>
<div><lb n="4865"/><p><span>Oír ní raibhe a fhios aige créd do laibhéoradh sé: oír dobhádar ar</span>
<lb n="4866"/><span>crith ré heagla.</span>
<lb n="4867"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:7"/>
<div><lb n="4868"/><p><span>Agus do éirigh néull do chuir sgáile na dtimcheall: agus táinic guth as</span>
<lb n="4869"/><span>an néull, agá rádha, ag so an mac gradhach úd agamsa, éisdigh ris.</span>
<lb n="4870"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:8"/>
<div><lb n="4871"/><p><span>Agus ar bhfhéchain ina dtimcheall gu hobann doibh, ní fhacadar éin</span>
<lb n="4872"/><span>neach as sin súas, achd Iósa na áonar ina bhfhochair.</span>
<lb n="4873"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:9"/>
<div><lb n="4874"/><p><span>Agus an tan dobhádar ag teachd anúas don tslíabh, do thoirmisg sé iompa,</span>
<lb n="4875"/><span>gan na neithe dochonncadar dinnisin déin neach, no gu neiséirghedh mac an</span>
<lb n="4876"/><span>dhuine ó mharbhuibh.</span>
<lb n="4877"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:10"/>
<div><lb n="4878"/><p><span>Agus do chongmhadar an glór sin aca féin, dá fhíafruighidh dhá chéile,</span>
<lb n="4879"/><span>ciodh is ciall dó súd, eiséirghe ó na marbhaibh.</span>
<lb n="4880"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:11"/>
<div><lb n="4881"/><p><span>Agus do fhíafruigheadar dheisean agá rádha, créd fá nabruid na</span>
<lb n="4882"/><span>sgriobuidhe, gurab éigean do Elías do thoigheachd ar tús?</span>
<lb n="4883"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:12"/>
<div><lb n="4884"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ríu, gu deimhin ar dtoigheachd</span>
<lb n="4885"/><span>Delías ar tús, aiséogaidh sé gach uile ní: agus mar atá arná sgríbhadh a</span>
<lb n="4886"/><span>dtimchell mhic an duine, gu gcaithfedh sé mórán dfhulang, agus bhéith fá</span>
<lb n="4887"/><span>neimhchion.</span>
<lb n="4888"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:13"/>
<div><lb n="4889"/><p><span>Achd adeirimsi ribh, gu dtáinic Elías, agus gu ndearnadar ris</span>
<lb n="4890"/><span>gidhbé ní do thogradar, mar atá arná sgríobhadh air.</span>
<lb n="4891"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:14"/>
<div><lb n="4892"/><p><span>Agus ar dteachd dó dochum a dhisgiobal, dochonnaic sé slúagh mór ina</span>
<lb n="4893"/><span>dtimcheall, agus na sgriobuidhe ag diosbóireachd ríu.</span>
<lb n="4894"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:15"/>
<div><lb n="4895"/><p><span>Agus ar an mball a bhfhacaidh an slúagh uile é, do ghabh úathbhás íad:</span>
<lb n="4896"/><span>agus ag rioth chuige do chuireadar fáilte roimhe.</span>
<lb n="4897"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:16"/>
<div><lb n="4898"/><p><span>Agus do fhíafruigh sé do na Sgríobuidhibh, créd é an ní so thagartháoi</span>
<lb n="4899"/><span>eadruibh féin?</span>
<lb n="4900"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:17"/>
<div><lb n="4901"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dho neach dhon tslúagh, adubhairt sé, a mhaighisdir,</span>
<lb n="4902"/><span>tug mé mo mhac chugad, an a bhfhuil spiorad bhalbh.</span>
<lb n="4903"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:18"/>
<div><lb n="4904"/><p><span>Agus gach uile bhall a mbeirenn sí air, tairrngidh sí as a chéile é:</span>
<lb n="4905"/><span>agus cuiridh se cubhar thar a bhéul, agus doní sé gíosgarnach léna</span>
<lb n="4906"/><span>fhíacluibh, agus téid se a seirgtheachd: agus adubhairt mé réd</span>
<lb n="4907"/><span>dhisgiobluibhsi a cur amach as, achd cheana níor fhéudadar.</span>
<lb n="4908"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:19"/>
<div><lb n="4909"/><p><span>Agus ar bhfhregra dhósan adubhairt sé ris, a chíneadh gan</span>
<lb n="4910"/><span>chreideamh, gá fad bhías mé eadruibh? agus gá fad fós fhuiléongus mé sibh?</span>
<lb n="4911"/><span>tabhruidh chugamsa é.</span>
<lb n="4912"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:20"/>
<div><lb n="4913"/><p><span>Agus tugadar chuige é.  Agus an tan dochonnaic sé é, do tharraing an</span>
<lb n="4914"/><span>spiorad as a chéile é ar ball: agus ar dtuitim ar an dtalamh dhó, dobhíodh</span>
<lb n="4915"/><span>sé dhá únfairt ag cur chubhair as a bhéul.</span>
<lb n="4916"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:21"/>
<div><lb n="4917"/><p><span>Agus do fhiafruigh Iósa dhá athair, gá fad daimsir ó tharla so</span>
<lb n="4918"/><span>dhó? achd adubhairt seision, ó dobhí sé na leanabh,</span>
<lb n="4919"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:22"/>
<div><lb n="4920"/><p><span>Agus is meinic do theilg sí a dteinidh agus an uisgibh é, dochum gu</span>
<lb n="4921"/><span>millfeadh sí é.  Achd má atá cumhachda ar bioth agadsa, fóir oruinne, maille</span>
<lb n="4922"/><span>ré trúaighe do bheith dhúinn.</span>
<lb n="4923"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:23"/>
<div><lb n="4924"/><p><span>Achd adubhairt Iósa ris, más éidir leat so do chreideamhuin, atá</span>
<lb n="4925"/><span>gach én ní sodhénta don té chreidios.</span>
<lb n="4926"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:24"/>
<div><lb n="4927"/><p><span>Agus ar neigheamh dhathair an bhúachalla ar an mball maille ré</span>
<lb n="4928"/><span>déruibh, adubhairt sé creidim a thighearna, fóir mo mhíchreideamh.</span>
<lb n="4929"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:25"/>
<div><lb n="4930"/><p><span>Agus an tan dochonnaic Iósa an slúagh uile ag coimhrith chuige, do</span>
<lb n="4931"/><span>imdhearg sé an spiorad neamhghlan, agá rádha ría, a spiorad bhalbh agus</span>
<lb n="4932"/><span>bhodhar, aithnimsi dhíot, imthigh amach as, agus na héirigh asdeach</span>
<lb n="4933"/><span>ann nísa mhó.</span>
<lb n="4934"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:26"/>
<div><lb n="4935"/><p><span>Agus ar neigheamh dhi, agus arna tharrang as a chéile gu ro</span>
<lb n="4936"/><span>úathbhásach dhí, dochúaidh sí amach as: agus dobhí sé a riochd mhairbh,</span>
<lb n="4937"/><span>ionnas gu ndubhradar mórán, gu bhfhúair sé bás.</span>
<lb n="4938"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:27"/>
<div><lb n="4939"/><p><span>Achd ar mbreith Díosa ar a láimh, do thógaibh sé súas é: agus</span>
<lb n="4940"/><span>do éirigh seision.</span>
<lb n="4941"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:28"/>
<div><lb n="4942"/><p><span>Agus an tan dochúaidh sé asdeach a dtigh, do fhíafruigheadar a</span>
<lb n="4943"/><span>dhisgiobail de gu seicréidech, créd é an fáth nách ar fhédamairne an</span>
<lb n="4944"/><span>spiorad úd do theilgean amach?</span>
<lb n="4945"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:29"/>
<div><lb n="4946"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu, ní héidir an ghné dheamhan so do dhul</span>
<lb n="4947"/><span>amach lé ní ar bioth eile, achd tré úrnuighthe, agus tré throsgadh.</span>
<lb n="4948"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:30"/>
<div><lb n="4949"/><p><span>Agus ar nimtheachd dóibh as súd, dochúadar a náoineachd tríd an</span>
<lb n="4950"/><span>Ngalilé: agus nírbháil leis a fhios do bheith ag áoinneach.</span>
<lb n="4951"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:31"/>
<div><lb n="4952"/><p><span>Oír do thegaisg sé a dhisgiobail féin, agus adubhairt sé ríu,</span>
<lb n="4953"/><span>dobéurthar mac an duine a lámhuibh na ndáoine, agus cuirfid síad</span>
<lb n="4954"/><span>dochum báis é: agus tar éis bháis dfhaghbháil dó, éiréochuidh sé an</span>
<lb n="4955"/><span>treas lá.</span>
<lb n="4956"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:32"/>
<div><lb n="4957"/><p><span>Achd nír thuigeadar an comhrádhsa, agus dobhí eagla orrtha a</span>
<lb n="4958"/><span>fhíafruighe dheisean.</span>
<lb n="4959"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:33"/>
<div><lb n="4960"/><p><span>Agus táinic sé gu Capernaum: agus ar mbeith a dtigh dhó, do</span>
<lb n="4961"/><span>fhíafruigh sé dhíobh, créd dobhí aguibh dhá thagra edruibh féin ar an</span>
<lb n="4962"/><span>slighidh?</span>
<lb n="4963"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:34"/>
<div><lb n="4964"/><p><span>Achd do thochdadarsan: óir dho bhádar ag tagra an adhaigh a chéile</span>
<lb n="4965"/><span>ar an slighidh, cía aca budh mhó.</span>
<lb n="4966"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:35"/>
<div><lb n="4967"/><p><span>Agus ar suidhe dhó, do ghoir sé an dá fhear dhéug chuige, agus</span>
<lb n="4968"/><span>adubhairt sé ríu, gidhbé neach lénab mían bheith a dtosach, búdh é bhus</span>
<lb n="4969"/><span>déigheanuighe dho chách uile, agus bhus minisdir dhóibh uile.</span>
<lb n="4970"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:36"/>
<div><lb n="4971"/><p><span>Agus ar mbreith ar leanabh dhó, do chuir sé ana lár é: agus arna</span>
<lb n="4972"/><span>ghabháil ana uchd do, adubhairt sé riu,</span>
<lb n="4973"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:37"/>
<div><lb n="4974"/><p><span>Gidhbé neach ghéubhus chuige aon dá leitheidibh so do leanbuibh am</span>
<lb n="4975"/><span>mainmsi, gabhuidh sé mheisi chuige: agus gidhbé neach ghéubhus mheisi</span>
<lb n="4976"/><span>chuige, ní meisi ghabhus sé chuige, achd an té úd do chuir úadha mhé.</span>
<lb n="4977"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:38"/>
<div><lb n="4978"/><p><span>Achd do fhreagair Eóin é, agá rádha, a mhaighisdir, dochonncamair</span>
<lb n="4979"/><span>neach ag cur na ndeamhan amach ad tainmsi, nách leanann sinne: agus do</span>
<lb n="4980"/><span>chuireamair toirmeasg air, ar son nách leanann sé sinne.</span>
<lb n="4981"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:39"/>
<div><lb n="4982"/><p><span>Agus adubhairt Iósa, ná toirmeasguidh é: oír ní fhuil áoinnech</span>
<lb n="4983"/><span>dhoghéna míorbhuile tré mainmsi, agus fhédus olc do rádh ríum ar an</span>
<lb n="4984"/><span>mball.</span>
<lb n="4985"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:40"/>
<div><lb n="4986"/><p><span>Oír gidhbé neach nách fuil anar naghuidhne, atá sé ar ar son.</span>
<lb n="4987"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:41"/>
<div><lb n="4988"/><p><span>Oír gidhbé neach dobhéura cupán uisge ré a ól dáoibhsi am</span>
<lb n="4989"/><span>mainmsi, tré gurab lé Críosd sibh, adeirim ribh gu fírinneach, nach</span>
<lb n="4990"/><span>léigfi sé a lúaighidheachd amugha.</span>
<lb n="4991"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:42"/>
<div><lb n="4992"/><p><span>Agus gidhbé dobhéura adhbhar oilbhéime dáoin neach do na dáoinibh</span>
<lb n="4993"/><span>beaga so chréideas ionnamsa, do budh fhearr dhó gu mór gu gcuirthí cloch</span>
<lb n="4994"/><span>mhuilinn fána bhrághuid, agus gu dteilgthí é ann sa bhfhairge.</span>
<lb n="4995"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:43"/>
<div><lb n="4996"/><p><span>Agus más ciontach do lámh ré hoilbhéim dhfhagháil duit, gearr dhíot</span>
<lb n="4997"/><span>í: is fearr dhuit dul ar leathláimh don bheathaidh, iná dhá láimh do</span>
<lb n="4998"/><span>bheith agad, agus dul gu hifearnn, a dtéinidh nách éidir do mhúchadh:</span>
<lb n="4999"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:44"/>
<div><lb n="5000"/><p><span>A náit nach téid a bpéisd déug, agus nách múchtar an teine.</span>
<lb n="5001"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:45"/>
<div><lb n="5002"/><p><span>Agus más ciontach do chos ré hoilbhéim dhfhagháil duit, gearr dhíot í:</span>
<lb n="5003"/><span>is fearr dhuit dul don bheathuidh mharthanuigh ar leathchois, iná dhá</span>
<lb n="5004"/><span>chois do bheith agad agus do theilgean gu hifearn, ann sa teinidh nách</span>
<lb n="5005"/><span>éidir dhó mhúchadh:</span>
<lb n="5006"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:46"/>
<div><lb n="5007"/><p><span>A náit nách téid a bpéisd déug, agus nách múchtar an teine.</span>
<lb n="5008"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:47"/>
<div><lb n="5009"/><p><span>Agus más ciontach do shúil ré hoilbhéim do thabhairt dhuit, teilg</span>
<lb n="5010"/><span>assud í: is fearr dhuit dul asdeach gu ríoghachd Dé ar éunshúil, ná dhá</span>
<lb n="5011"/><span>shúil do bheith agad, agus do theilgean gu teinidh ifeirn:</span>
<lb n="5012"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:48"/>
<div><lb n="5013"/><p><span>A náit nách téid a bpéisd déug, agus nách múchtar an teine.</span>
<lb n="5014"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:49"/>
<div><lb n="5015"/><p><span>Oír saillfithear gach áoin neach lé teinidh: agus saillfithear gach</span>
<lb n="5016"/><span>áoin iodhbairt lé salann.</span>
<lb n="5017"/></p>
</div>
<pb n="Mc9:50"/>
<div><lb n="5018"/><p><span>Is maith an salann: achd cheana má bhíonn an salann gan bhlas, créd</span>
<lb n="5019"/><span>lé a ndéuntáoi deaghbhlasda é? biodh salann agaibh ionnaibh féin, agus</span>
<lb n="5020"/><span>biodh síodhcháin aguibh ré chéile.</span>
<lb n="5021"/></p>
</div>
<pb n="Mc10"/>
<div><lb n="5022"/><p/>
</div>
<pb n="Mc10:1"/>
<div><lb n="5023"/><p><span>Agus ar néirghe as sin dó, táinic sé gu críochuibh Iudéa, trés an</span>
<lb n="5024"/><span>dtáobh thall do Iórdán: agus do chruinnighedar slúagh arís chuige:</span>
<lb n="5025"/><span>agus mar bhudh ghnáthach leis, do theaguisg sé íad arís.</span>
<lb n="5026"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:2"/>
<div><lb n="5027"/><p><span>Agus ar dteachd do na Phairisíneachuibh chuige, do fhíafruigheadar</span>
<lb n="5028"/><span>dhe, ag cur chathuighthe air, nar cheaduightheach dhfhior a bhean do</span>
<lb n="5029"/><span>ligean.</span>
<lb n="5030"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:3"/>
<div><lb n="5031"/><p><span>Achd ar bhfhreagra dhósan, adubhairt sé ríu, créd do aithin</span>
<lb n="5032"/><span>Máoisi dhíbh?</span>
<lb n="5033"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:4"/>
<div><lb n="5034"/><p><span>Agus adubhradarsan, do fhulaing Máoisi leitir dhealaighthe dho</span>
<lb n="5035"/><span>sgríobhadh, agus a leigean.</span>
<lb n="5036"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:5"/>
<div><lb n="5037"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dhiósa adubhairt sé ríu, is ar son chrúais bhur</span>
<lb n="5038"/><span>gcroidhesi do sgríobh sé anaithnesi dhíbh.</span>
<lb n="5039"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:6"/>
<div><lb n="5040"/><p><span>Gidheadh ó thósach an chruthaighthe, dorinne Día an fear agus an bhean.</span>
<lb n="5041"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:7"/>
<div><lb n="5042"/><p><span>Ar anadhbharsin fúicfidh neach a athair féin, agus a mháthair, agus</span>
<lb n="5043"/><span>adharfuidh sé dhá mhnáoi fpósda:</span>
<lb n="5044"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:8"/>
<div><lb n="5045"/><p><span>Agus beid síad aráon na náoin fhéoil: ionnas nách días íad as sin</span>
<lb n="5046"/><span>amach, achd éin fhéoil.</span>
<lb n="5047"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:9"/>
<div><lb n="5048"/><p><span>Ar anadhbharsin gidhbé ní do chengail Día ré chéile, na</span>
<lb n="5049"/><span>sgáoileadh duine é.</span>
<lb n="5050"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:10"/>
<div><lb n="5051"/><p><span>Agus asdigh arís do chuireadar a dhisgiobuil ceisd fán ni gcéudna</span>
<lb n="5052"/><span>sin air.</span>
<lb n="5053"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:11"/>
<div><lb n="5054"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, gidhbé ar bioth duine leigfios a bhean</span>
<lb n="5055"/><span>féin, agus dobhéura bean eile, doní sé adhaltrannus na haghaidh.</span>
<lb n="5056"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:12"/>
<div><lb n="5057"/><p><span>Agus má léigenn ben a fear féin, agus gu bpósfadh sí ré fear eile,</span>
<lb n="5058"/><span>doní si adhaltrannas.</span>
<lb n="5059"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:13"/>
<div><lb n="5060"/><p><span>Agus tugadar chuige leinibh, dochum gu mbenfadh sé ríu: agus do</span>
<lb n="5061"/><span>imdhergadar a dhisgiobail an mhuinntear thug léo íad.</span>
<lb n="5062"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:14"/>
<div><lb n="5063"/><p><span>Achd an tan dochonnaic Iósa sin dobhí míchéudfaidh aige orrtha,</span>
<lb n="5064"/><span>agus adubhairt sé ríu: léigidh do na leanbaibh teachd chugamsa, agus ná</span>
<lb n="5065"/><span>toirmeasgaidh íad.  Oír is léna leithéidibh súd flaitheas Dé.</span>
<lb n="5066"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:15"/>
<div><lb n="5067"/><p><span>Adeirim ribh gu fírinnech, gidhbé nách géubha ríghachd Dé chuige</span>
<lb n="5068"/><span>mar leanb, nách racha sé asdeach gu bráth innti.</span>
<lb n="5069"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:16"/>
<div><lb n="5070"/><p><span>Agus an tan do ghabh sé chuige íad ana uchd, ar gcur a lámh orrtha,</span>
<lb n="5071"/><span>do bheannaigh sé íad.</span>
<lb n="5072"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:17"/>
<div><lb n="5073"/><p><span>Agus an tan dochúaidh sé amach ar an slighidh, do rith óglach</span>
<lb n="5074"/><span>chuige, agus do léig sé ar a ghlúinibh dhó é, agus do fhíafruigh sé dhe: a</span>
<lb n="5075"/><span>mhaighisdir mhaith, créd doghéuna mé, dochum gu bhfhuighinn an bheatha</span>
<lb n="5076"/><span>mharthanach dhoighreachd.</span>
<lb n="5077"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:18"/>
<div><lb n="5078"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ris, créd fá ngoireann tú maith díomsa, ní</span>
<lb n="5079"/><span>fhuil nech ar bioth maith, achd an táon adhón Día.</span>
<lb n="5080"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:19"/>
<div><lb n="5081"/><p><span>Atá fíos na naitheantadh agud, ná déuna adhaltrannus, ná déuna</span>
<lb n="5082"/><span>dúnmharbhadh, ná déuna goid, ná déuna fíadhnuisi bhreige, ná déuna díoghbháil</span>
<lb n="5083"/><span>do neach ar bioth, onóruigh thathair féin agus do mháthair.</span>
<lb n="5084"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:20"/>
<div><lb n="5085"/><p><span>Achd ar bhfhreagra dhósan, adubhairt sé ris, a mhaighisdir, do</span>
<lb n="5086"/><span>choimhéud mé íad so uile ó móige.</span>
<lb n="5087"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:21"/>
<div><lb n="5088"/><p><span>Achd ar bhfhéuchain Diósa air, tug sé toil dó, agus adubhairt sé ris,</span>
<lb n="5089"/><span>atá én ní dhuireasbhuidh ort: imthigh, reac a bhfhuil don tsáoghal agad,</span>
<lb n="5090"/><span>agus tabhair do na bochdaibh: agus doghébha tú ionnmhas ar neamh: agus tarra,</span>
<lb n="5091"/><span>lean meisi, ar dtógbháil do chroisi ort.</span>
<lb n="5092"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:22"/>
<div><lb n="5093"/><p><span>Agus do ghabh doilgheas eisean ar son an chomhráidh sin, agus do</span>
<lb n="5094"/><span>imthigh sé gu tuirseach: óir dobhí iomad saidhbhris aige.</span>
<lb n="5095"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:23"/>
<div><lb n="5096"/><p><span>Agus an tan do fhéuch Iósa ina thimcheall, adubhairt sé réna</span>
<lb n="5097"/><span>dhisgiobluibh, créd é a dhocamhluighe dhon mhuinntir úd agá bhfhuil</span>
<lb n="5098"/><span>saidhbhrios aca, dul asdeach gu flaitheas Dé.</span>
<lb n="5099"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:24"/>
<div><lb n="5100"/><p><span>Agus dobhí faitcheas ar a dhisgiobluibh réna bhríathruibh.  Agus ar</span>
<lb n="5101"/><span>bhfhregra Dhiósa arís, adubhairt sé ríu: a chlann, créd é a dhocrachd</span>
<lb n="5102"/><span>don mhuinntir chuireas a ndóigh ana saidhbhreas, dul asdeach gu flaitheas</span>
<lb n="5103"/><span>Dé?</span>
<lb n="5104"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:25"/>
<div><lb n="5105"/><p><span>As usa dho chámhall dul tré chró shnáthaide, iná dho dhuine shaidhbhir</span>
<lb n="5106"/><span>dul asdech a bhfhlaitheas Dé.</span>
<lb n="5107"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:26"/>
<div><lb n="5108"/><p><span>Achd do ghabh barr úathbháis íadsan, agá rádha eatorra féin, más fíor</span>
<lb n="5109"/><span>sin cía is éidir dho shlánughadh?</span>
<lb n="5110"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:27"/>
<div><lb n="5111"/><p><span>Agus ár bhfhéuchuin Diosa orrtha adubhairt sé, ní fhuil so a</span>
<lb n="5112"/><span>gcumhachdaibh na ndáoine do dhéunamh, achd atá sé ar cumas do Dhía, óir</span>
<lb n="5113"/><span>atáid na huile neith soidhéunta dho Dhía.</span>
<lb n="5114"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:28"/>
<div><lb n="5115"/><p><span>Agus do thionnsgain Peadar a rádha ris, féuch, do thréigeamairne</span>
<lb n="5116"/><span>gach uile ní, agus do leanamair thusa.</span>
<lb n="5117"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:29"/>
<div><lb n="5118"/><p><span>Achd ar bhfhreagra Dhiósa, adubhairt sé, adeirim ribh gu</span>
<lb n="5119"/><span>fírinneach,</span>
<lb n="5120"/><span>nách fuil éin neach fhúigfeas a theagh, nó a dherbhráithreacha, nó a</span>
<lb n="5121"/><span>dheirbhsheathracha, nó a athair, nó a mháthair, nó a bhean, nó a chlann,</span>
<lb n="5122"/><span>nó a dhúthaidh, ar mo shonsa agus ar son an tsoisgéil,</span>
<lb n="5123"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:30"/>
<div><lb n="5124"/><p><span>Nach fuighe sé a chéud oiread anois ann sanaimsirso, tighthe,</span>
<lb n="5125"/><span>agus dearbhraithreacha, agus deirbhsheathracha, agus máithreacha, agus</span>
<lb n="5126"/><span>clann, agus dúthaidh maille ré hannro, agus ann sa tsáoghal atá ag</span>
<lb n="5127"/><span>teachd an bheatha mharthanach.</span>
<lb n="5128"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:31"/>
<div><lb n="5129"/><p><span>Achd atáid mórán ar tús, bhías fá dheireadh: agus ar deiredh, bhías</span>
<lb n="5130"/><span>a dtosach.</span>
<lb n="5131"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:32"/>
<div><lb n="5132"/><p><span>Agus dobhádar ar an slighidh ag dul súas gu Híarusaléim: agus do</span>
<lb n="5133"/><span>bhí Iósa rompa, agus do ghabh adhúathmhuireachd iad, agus dá leanmhuin do</span>
<lb n="5134"/><span>ghabh eagla íad.  Agus ar mbreith an dá fhear dhéug dhó fá leith leis</span>
<lb n="5135"/><span>arís, do thionnsgain sé na neithe do theigéumhadh dhó dhinnisin dóibh.</span>
<lb n="5136"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:33"/>
<div><lb n="5137"/><p><span>Agá rádha tabhruidh dhá bhur naire, atámaíd ag dul súas gu</span>
<lb n="5138"/><span>Híarusaléim, agus dobérthar mac an duine dúachdaránuibh na sagart,</span>
<lb n="5139"/><span>agus do na sgríbuidhibh, agus béuruid síad bhreith mbáis air, agus</span>
<lb n="5140"/><span>dobhéruid síad do na cineadhachuibh é.</span>
<lb n="5141"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:34"/>
<div><lb n="5142"/><p><span>Agus doghéunaid síad fonámhad fáoi, agus sgíursfuid síad é, agus</span>
<lb n="5143"/><span>géubhaid síad dá seilidhibh air, agus cuirfid síad dochum báis é; achd</span>
<lb n="5144"/><span>éiréochuidh sé arís an treas lá.</span>
<lb n="5145"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:35"/>
<div><lb n="5146"/><p><span>Agus tangadar clann mhac Sebidei, adhón, Séumas agus Eóin</span>
<lb n="5147"/><span>chuige, agá rádha, a mhaighisdir, is sí ar dtoil gidhbé ní</span>
<lb n="5148"/><span>íarrfam ort, do dhéunamh dhuinn.</span>
<lb n="5149"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:36"/>
<div><lb n="5150"/><p><span>Achd adubhairt seisean ríu, créd bhudh áill libh dho dhéunamh</span>
<lb n="5151"/><span>dhamhsa dhíbh?</span>
<lb n="5152"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:37"/>
<div><lb n="5153"/><p><span>Agus adubhradarsan ris, áontaigh dhúinn gu suidhfi fear aguinn ar</span>
<lb n="5154"/><span>dho láimh dheis, agus fear eile ar dho láimh chlí, ad ghlóir féin.</span>
<lb n="5155"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:38"/>
<div><lb n="5156"/><p><span>Achd adubhairt Iósa ríu, ní fhuil a fhios aguibh, créd íarrtháoi.</span>
<lb n="5157"/><span>Anéidir libh an cupán ibhimsi dól, agus bhur mbaisdedh, leis an</span>
<lb n="5158"/><span>mbaisdedh, lé a mbaisder mheisi?</span>
<lb n="5159"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:39"/>
<div><lb n="5160"/><p><span>Agus adubhradarsan ris, is éidir.  Achd adubhairt Iósa ríu, gu</span>
<lb n="5161"/><span>deimhin an cupán ibhimsi iobhtháoisi é: agus an baisdeadh lé a mbaisdear</span>
<lb n="5162"/><span>mheisi, baisdfither sibhsi leis:</span>
<lb n="5163"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:40"/>
<div><lb n="5164"/><p><span>Achd suidhe ar mo láimh dheis, agus ar mo láimh chli, ní lemsa a</span>
<lb n="5165"/><span>thabhairt úaim, achd dobéurthar é dhon dreim úd dar hullmhuigheadh é.</span>
<lb n="5166"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:41"/>
<div><lb n="5167"/><p><span>Agus an tan dochúaladar an deichneabhar so, do thionnsgnadar</span>
<lb n="5168"/><span>míchédfáidh do dhéunamh ar Shéumas agus ar Eóin.</span>
<lb n="5169"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:42"/>
<div><lb n="5170"/><p><span>Agus arna ngairm súd Díosa, adubhairt sé ríu: ata a fhios</span>
<lb n="5171"/><span>aguibh an mhuinntear agá bhfhuil cumhachda ar na cinedhachaibh, gu</span>
<lb n="5172"/><span>bhfhuil tighearnus aca orrtha: agus gu mbíd a ndáoine móra tréun orrtha.</span>
<lb n="5173"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:43"/>
<div><lb n="5174"/><p><span>Achd cheana ní mar sin bhías sé edruibhsi: achd gidhbé lénab mian</span>
<lb n="5175"/><span>bheith na dhuine mhór an bhur measgsa, bíaidh sé na mhinisdir</span>
<lb n="5176"/><span>aguibh:</span>
<lb n="5177"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:44"/>
<div><lb n="5178"/><p><span>Agus gidhbé aguibh lénab mían bheith a dtosach, bíodh sé na</span>
<lb n="5179"/><span>óglách ag cách uile.</span>
<lb n="5180"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:45"/>
<div><lb n="5181"/><p><span>Oír ní tháinic mac an duine díarruidh seirbhíse do dhénamh dhó, achd do</span>
<lb n="5182"/><span>dhénamh seirbhísi, agus do thabhairt a anma féin mar éiric ar son mhóráin.</span>
<lb n="5183"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:46"/>
<div><lb n="5184"/><p><span>Agus tangadar gu Iericó: agus ar nimthechd dósan agus dá</span>
<lb n="5185"/><span>dhisgiobluibh, agus do bhuidhin mhóir as Ierico, do shuidh an dall</span>
<lb n="5186"/><span>Bartimeus, mac Thimaius, ar an slighidh ag íarruidh derca.</span>
<lb n="5187"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:47"/>
<div><lb n="5188"/><p><span>Agus an tan dochúaluidh sé gurbé Iósa Nasardha dhobhí ann, do</span>
<lb n="5189"/><span>thionnsgain sé éighmhe, agus a rádha, a Iósa a mhic Daibhí, déna</span>
<lb n="5190"/><span>trocaire orum.</span>
<lb n="5191"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:48"/>
<div><lb n="5192"/><p><span>Agus do imdheargadar mórán é, dochum gu mbíadh sé na thóchd: achd is</span>
<lb n="5193"/><span>móide do éighmheadh seision sin agá rádha a mhic Dábhí, déuna</span>
<lb n="5194"/><span>trócaire oram.</span>
<lb n="5195"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:49"/>
<div><lb n="5196"/><p><span>Agus ar seasamh Dhiósa adubhairt sé, eisean do ghairm chuige.  Agus do</span>
<lb n="5197"/><span>ghoireadarsan an dall, dá rádha ris, bíodh dóchas maith agad, éirigh: atá</span>
<lb n="5198"/><span>sé dhod ghairm.</span>
<lb n="5199"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:50"/>
<div><lb n="5200"/><p><span>Agus ar dteilgean a bhruit úadha dhósan, do eirigh sé, agus táinic sé</span>
<lb n="5201"/><span>dochum Iósa.</span>
<lb n="5202"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:51"/>
<div><lb n="5203"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dhiósa adubhairt sé rís, créud is mían leat</span>
<lb n="5204"/><span>mheisi</span>
<lb n="5205"/><span>do dhéunamh dhuit? achd adubhairt an dall ris, Rabbóni, adhón, a</span>
<lb n="5206"/><span>mhaighisdir mo radharc dhaiseag dhamh.</span>
<lb n="5207"/></p>
</div>
<pb n="Mc10:52"/>
<div><lb n="5208"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ris, imthigh, do shlánuigh do chréideamh thú.</span>
<lb n="5209"/><span>Agus ar an mball fúair sé a radharc, agus do lean sé Iósa sa tslighidh.</span>
<lb n="5210"/></p>
</div>
<pb n="Mc11"/>
<div><lb n="5211"/><p/>
</div>
<pb n="Mc11:1"/>
<div><lb n="5212"/><p><span>Agus an tan tangadar a bhfhogus Díarusaleim, gu Bethphage agus</span>
<lb n="5213"/><span>gu Betanía gu slíabh na Noluidheadh, do chuir sé días dá</span>
<lb n="5214"/><span>dhisgiobluibh úadha,</span>
<lb n="5215"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:2"/>
<div><lb n="5216"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, imthighidh don bhaile úd tháll as bhur</span>
<lb n="5217"/><span>gcomhair.  Agus mar ráchtháoi asdeach ann, doghéubhtháoi searrach</span>
<lb n="5218"/><span>ceanguilte, ar nách deachuigh éunduine ríamh: sgáoilidh é agus tabhruidh libh</span>
<lb n="5219"/><span>é.</span>
<lb n="5220"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:3"/>
<div><lb n="5221"/><p><span>Agus dá nabra éinneach ribh, créud fá ndéuntáoi so? abruidh, gu bhfhuil</span>
<lb n="5222"/><span>a ríachdanus ar an dtighearna: agus cuirfidh sé úaidh annso ar ball é.</span>
<lb n="5223"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:4"/>
<div><lb n="5224"/><p><span>Achd do imthigheadarsan, agus fúaradar an searrrach ceangailte</span>
<lb n="5225"/><span>ag an dorus don táoibh amuigh ag gcomhrug dhá shlighedh: agus do</span>
<lb n="5226"/><span>sgáoileadar é.</span>
<lb n="5227"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:5"/>
<div><lb n="5228"/><p><span>Agus adubhradar dream dháirighthe don mhuinntir dobhí ina sesamh</span>
<lb n="5229"/><span>annsúd ríu, créd doníthí ag sgáoileadh an tsearruigh?</span>
<lb n="5230"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:6"/>
<div><lb n="5231"/><p><span>Achd adubhradarsan ríu, mar dho aithin Iósa dhíobh: agus do</span>
<lb n="5232"/><span>leigedar úatha íad.</span>
<lb n="5233"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:7"/>
<div><lb n="5234"/><p><span>Agus tugadarsan an searrach dochum Iósa, agus do theilgeadar a mbruit</span>
<lb n="5235"/><span>air, agus do shuidh sé air.</span>
<lb n="5236"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:8"/>
<div><lb n="5237"/><p><span>Agus do leathnuigheadar morán a mbrait ar an slighidh: agus do</span>
<lb n="5238"/><span>ghearradar drong eile géuga do na crannuibh, agus do chroithedar ar an</span>
<lb n="5239"/><span>slighidh íad.</span>
<lb n="5240"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:9"/>
<div><lb n="5241"/><p><span>Agus an luchd dobhí rompa, agus an luchd dobhí ina ndeaghuidh, do</span>
<lb n="5242"/><span>éighmhedar, agá rádha, hosanna, is beannaighthe an té thig a nainm an</span>
<lb n="5243"/><span>tighearna.</span>
<lb n="5244"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:10"/>
<div><lb n="5245"/><p><span>Is beannuighthe ríoghdhachd ar nathairne Dábhí, táinic a nainm an</span>
<lb n="5246"/><span>tighearna: hosanna atá ann sna neamhdhaibh roárda.</span>
<lb n="5247"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:11"/>
<div><lb n="5248"/><p><span>Agus dochúaidh Iósa asdech gu Híarusaléim, agus don teampoll:</span>
<lb n="5249"/><span>agus ar bhfhéuchain ina thimcheall ar gach én ní dhó, ar mbeith don</span>
<lb n="5250"/><span>tráthnóna ann, dochúaidh sé amach gu Betania maille ris an dá fhear</span>
<lb n="5251"/><span>dhéug.</span>
<lb n="5252"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:12"/>
<div><lb n="5253"/><p><span>Agus an lá na dheaghaidh sin, an tan dochúadar amach as</span>
<lb n="5254"/><span>Betanía, do ghabh ocrus é.</span>
<lb n="5255"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:13"/>
<div><lb n="5256"/><p><span>Agus an tan dochonnaic sé crann fíge a bhfhad úadha, ar a raibhe</span>
<lb n="5257"/><span>duilleabhar, táinic sé dhá fhéuchain an bhfhuighbheadh sé éin ní air:</span>
<lb n="5258"/><span>agus an tan táinic sé chuige, ní fhúair sé ní ar bioth air achd na duilléoga:</span>
<lb n="5259"/><span>óir nírbhí aimsir na bhfhighidhe í.</span>
<lb n="5260"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:14"/>
<div><lb n="5261"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Díósa, adubhairt sé ris an gcrann bhfhige, ó</span>
<lb n="5262"/><span>so súas nár ithe duine ar bioth toradh dhíot gu bráth, agus dochúaladar a</span>
<lb n="5263"/><span>dhisgiobail é,</span>
<lb n="5264"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:15"/>
<div><lb n="5265"/><p><span>Agus tangadar gu Híarusaléim: agus ar ndul asdeach dhon teampoll</span>
<lb n="5266"/><span>Díosa, do thionnsgain sé an dream úd dobhí ag reic, agus ag ceannach ann</span>
<lb n="5267"/><span>sa teampoll do chur amách, agus do theilg sé buird lochda malarta an</span>
<lb n="5268"/><span>airgid, agus caithíreacha luchda reaca na gcolum bunscionn.</span>
<lb n="5269"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:16"/>
<div><lb n="5270"/><p><span>Agus ní fhuilngedh sé gu nímchóradh duine ar bioth soightheach thríd</span>
<lb n="5271"/><span>an dteampoll.</span>
<lb n="5272"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:17"/>
<div><lb n="5273"/><p><span>Agus tug sé teagasg úadha, agá rádha ríu, an né nach fuil sgríobhtha,</span>
<lb n="5274"/><span>gu ngoirfithear teach úrnuighthe dom thíghse, ag na huile</span>
<lb n="5275"/><span>chineadhachuibh? achd dorinneabhairsi tuinidhe bhithbhineach dhe.</span>
<lb n="5276"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:18"/>
<div><lb n="5277"/><p><span>Agus dochúaladar na sgriobuidhe, agus úachdaráin na sagart so, agus</span>
<lb n="5278"/><span>dobhádar dhá íarruidh cionnus do mhillfidís é.  Oír dhó bhí eagla orrtha,</span>
<lb n="5279"/><span>do bhríogh gu raibhe adhúathmhuireachd ag an tslúagh uile ana theagasg.</span>
<lb n="5280"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:19"/>
<div><lb n="5281"/><p><span>Agus an tan táinic an tráthnóna, dochúaidh sé amach as an</span>
<lb n="5282"/><span>gcathruigh.</span>
<lb n="5283"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:20"/>
<div><lb n="5284"/><p><span>Agus ar ngabháil réna tháobh ar maidin dóibh, dochonncadar an</span>
<lb n="5285"/><span>crann fíge arná chrionadh as a fhréumhach.</span>
<lb n="5286"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:21"/>
<div><lb n="5287"/><p><span>Agus ar gcuimhniughadh do Fpeadar, adubhairt sé ris, a mhaighisdir,</span>
<lb n="5288"/><span>féuch, an crann fíge úd do mhalluigh tú, atá sé ar gcríonadh.</span>
<lb n="5289"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:22"/>
<div><lb n="5290"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dhíosa adubhairt sé ríu, bíodh creideamh Dé aguibh.</span>
<lb n="5291"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:23"/>
<div><lb n="5292"/><p><span>Oír gu fírinneach adeirimsi ribh, gidhbé neach adéura ris an</span>
<lb n="5293"/><span>slíabh so, tógaibhthear thú, agus teilgthear ann sa bhfhairge thú: agus</span>
<lb n="5294"/><span>nách bía</span>
<lb n="5295"/><span>cunntabhairt aige ana chroidhe, achd gu gcréide sé gu dtiucfaid na</span>
<lb n="5296"/><span>neithe adeir sé dochum críche, teigéumhaidh dhó gach ní a déura sé.</span>
<lb n="5297"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:24"/>
<div><lb n="5298"/><p><span>Ar anadhbharsoin adeirim ribh, gidhbé ní íarrtháoi an tan</span>
<lb n="5299"/><span>doníthí úrnuighthe, creididh gu bhfhuighthí: agus doghéubhtháoi é.</span>
<lb n="5300"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:25"/>
<div><lb n="5301"/><p><span>Agus an tan bhéithí an bhur seasamh ag dénamh úrnaighthi, maithidh má</span>
<lb n="5302"/><span>tá ní ar bioth aguibh anaghuidh dhuine ar bioth: dochum gu maithfeadh bhur</span>
<lb n="5303"/><span>nathairsi atá ann sna neamhdhaibh, bhur gcoirthe dháoibhsi mar an</span>
<lb n="5304"/><span>gcéudna.</span>
<lb n="5305"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:26"/>
<div><lb n="5306"/><p><span>Oír muna mhaithtísi, ní mhaithfi bhur nathair atá ann sna neamhdhaibh</span>
<lb n="5307"/><span>bhur gcoirrthe féin díbhsi.</span>
<lb n="5308"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:27"/>
<div><lb n="5309"/><p><span>Agus tangadar arís gu Híarusaléim: agus ar mbeith ag siobhal sa</span>
<lb n="5310"/><span>teampoll dósan, tangadar úachdaráin na sagart, agus na sgríobuidhe, agus</span>
<lb n="5311"/><span>na sinnsir chuige:</span>
<lb n="5312"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:28"/>
<div><lb n="5313"/><p><span>Agus adeirid síad ris, créd é an túghdarrás lé a ndéunann tusa na</span>
<lb n="5314"/><span>neithesi? agus cía thug na cumhachda so dhuit, dochum na neitheadh so</span>
<lb n="5315"/><span>do dhéunamh?</span>
<lb n="5316"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:29"/>
<div><lb n="5317"/><p><span>Achd ar bhfhreagra Dhíosa adubhairt sé ríu, fíafróchaidh meisi éin ní</span>
<lb n="5318"/><span>amháin díbhsi: agus tabhruidh freagra oram, agus innéosaidh mé dhíbh cía</span>
<lb n="5319"/><span>an tughdarrás a ndéunuim na neithe so?</span>
<lb n="5320"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:30"/>
<div><lb n="5321"/><p><span>An ó neamh tháinig baisdeadh Eóin, nó an ó dháoinibh? tabhruidh freagra</span>
<lb n="5322"/><span>orum.</span>
<lb n="5323"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:31"/>
<div><lb n="5324"/><p><span>Agus dobhádar ag disbóireachd eatarra féin, agá rádha, ma deirmid</span>
<lb n="5325"/><span>ó neamh: adéura sé, ar anadhbharsin créd fá nár chréideabhairsi dhó?</span>
<lb n="5326"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:32"/>
<div><lb n="5327"/><p><span>Achd má deirmíd, ó na dáoinibh: atá eagla an fpobuil oruinn: oír</span>
<lb n="5328"/><span>dobé a mbreathnughadh uile ar Eóin, gurbhfháidh é gu fírinneach.</span>
<lb n="5329"/></p>
</div>
<pb n="Mc11:33"/>
<div><lb n="5330"/><p><span>Agus ar bhfhregra dhóibhsion adubhradar ré Híosa, ní fhuil a fhios</span>
<lb n="5331"/><span>againn.  Agus ar bhfhregra Dhíosa, adubhairt sé ríu, ní mó innéosus</span>
<lb n="5332"/><span>meisi dhíbhsi cía an tughadarrás lé a ndéunuim na neithe so.</span>
<lb n="5333"/></p>
</div>
<pb n="Mc12"/>
<div><lb n="5334"/><p/>
</div>
<pb n="Mc12:1"/>
<div><lb n="5335"/><p><span>Agus do thionnsgain sé labhairt riu a gcosmhalachaibh agá rádh, do</span>
<lb n="5336"/><span>chuir duine dháirighthe fíneamhuin, agus do chuir sé fál na</span>
<lb n="5337"/><span>timcheall, agus do thochuil sé clais an a mbrúidhfidhe an fíon, agus</span>
<lb n="5338"/><span>do thogaibh sé tor, agus</span>
<lb n="5339"/><span>tug sé ar cios do sgológaibh í: agus dochúaidh sé féin a gcoigcrích.</span>
<lb n="5340"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:2"/>
<div><lb n="5341"/><p><span>Agus do chuir sé searbhfhoghantuidhe chum na sgológ na am</span>
<lb n="5342"/><span>féin, dochum gu bhfhuighbheadh sé ni do thoradh na fíneamhna ó na</span>
<lb n="5343"/><span>sgológuibh.</span>
<lb n="5344"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:3"/>
<div><lb n="5345"/><p><span>Achd ar mbreith air dhóibhsean do ghabhadar air, agus do leigeadar</span>
<lb n="5346"/><span>úatha folumh é.</span>
<lb n="5347"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:4"/>
<div><lb n="5348"/><p><span>Agus arís do chuir sé chuca searbhfhoghantuighe eile: agus ar</span>
<lb n="5349"/><span>ngabháil do chlochaibh ar an bhfhearsoin, do bhriseadar a cheann, agus</span>
<lb n="5350"/><span>do chuireadar úatha fá mhímhodh é.</span>
<lb n="5351"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:5"/>
<div><lb n="5352"/><p><span>Agus arís do chuir sé neach eile chuca: agus do mharbhadar an</span>
<lb n="5353"/><span>fearsin: agus mórán eile, ag gabháil ar chuid aca, agus ag marbhadh choda</span>
<lb n="5354"/><span>eile.</span>
<lb n="5355"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:6"/>
<div><lb n="5356"/><p><span>Achd dobhí aige fós éun mhac amháin ionmhuin, agus do chuir sé eisean</span>
<lb n="5357"/><span>chuca fá dheireadh, agá rádha, dobhéuraid síad onoir dom mhac.</span>
<lb n="5358"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:7"/>
<div><lb n="5359"/><p><span>Achd adubhradar na sgológa úd eatorra féin, is é so an toidhre: tigidh,</span>
<lb n="5360"/><span>marbhum é, agus bhudh linn féin an oidhreachd.</span>
<lb n="5361"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:8"/>
<div><lb n="5362"/><p><span>Agus ar mbreith air do mharbhadar  agus do theilgeadar as an</span>
<lb n="5363"/><span>bhfíneamhain amach é.</span>
<lb n="5364"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:9"/>
<div><lb n="5365"/><p><span>Ar anadhbharsin, créud doghéna tighearna na fíneamhnach? tiocfaidh</span>
<lb n="5366"/><span>sé, agus sgriosfuidh sé na sgológa, agus dobhéura sé an fhíneamhuin do</span>
<lb n="5367"/><span>dháoinibh eile.</span>
<lb n="5368"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:10"/>
<div><lb n="5369"/><p><span>An né nár léughabhair an sgriobtúir so, an chloch dho dhíultadar na</span>
<lb n="5370"/><span>sáoir, is í so atá arná cur na cloich uillenn sa chúinne.</span>
<lb n="5371"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:11"/>
<div><lb n="5372"/><p><span>Is é an tighearna dorinne so, agus is iongnadh é an ar súilibhne?</span>
<lb n="5373"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:12"/>
<div><lb n="5374"/><p><span>Agus do íarradarsan breith airsion, achd dobhí eagla an fpobail</span>
<lb n="5375"/><span>orrtha: oír do thuigeadar gurab ana naghaidh féin adubhairt sé an</span>
<lb n="5376"/><span>chosmhalachdsoin, agus arna fhagbháil do imthigheadar rompa.</span>
<lb n="5377"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:13"/>
<div><lb n="5378"/><p><span>Agus do chuireadar chuige dream dháirighthe do na Phairisíneachuibh,</span>
<lb n="5379"/><span>agus do na Herodianachuibh, dochum gu ngreamóchadáois é ana chainnt.</span>
<lb n="5380"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:14"/>
<div><lb n="5381"/><p><span>Agus an tan tangadar súd adubhradar ris, a mhaighisdir, atá a fhíos</span>
<lb n="5382"/><span>aguinne gu bhfhuil tusa fírinneach, agus nách fuil cás agad a</span>
<lb n="5383"/><span>náonduine: oír ní fhéuchann tú ar fpersuin na ndáoine, achd múinidh tú</span>
<lb n="5384"/><span>slighe Dé do réir na fírinne: an ceaduightheach cíos do thabhairt do</span>
<lb n="5385"/><span>Chesar, nó gan a thabhairt? an dtiubhrum nó an né nách dtiubhrum?</span>
<lb n="5386"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:15"/>
<div><lb n="5387"/><p><span>Agus ar naithne a gcealgaireachda dhósan, adubhairt sé ríu,</span>
<lb n="5388"/><span>créd fá mbuaidheartháoi mhé?  Tabhruidh chugam pinginn dá féuchain.</span>
<lb n="5389"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:16"/>
<div><lb n="5390"/><p><span>Agus tugadarsan sin léo.  Agus adubhairt seision ríu, cía dhárab</span>
<lb n="5391"/><span>íomháigh so, agus cía an sgríbheann? agus adubhradarsan</span>
<lb n="5392"/><span>ris, iomhaigh Cheusair.</span>
<lb n="5393"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:17"/>
<div><lb n="5394"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dhíosa adubhairt sé ríu, tabhraidh do Chésair, na</span>
<lb n="5395"/><span>neithe is lé Césair: agus do Dhía, na neithe is lé Dia.  Agus do</span>
<lb n="5396"/><span>biongnadh léo é.</span>
<lb n="5397"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:18"/>
<div><lb n="5398"/><p><span>Agus tangadar na saduicínigh chuige, adeir nách fuil eiséirghe</span>
<lb n="5399"/><span>ann: agus do fhíafruigheadar dhe agá rádh,</span>
<lb n="5400"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:19"/>
<div><lb n="5401"/><p><span>A mhaighisdir do sgríobh Máoisi dhuinn, da bhfhagadh dearbhráthair</span>
<lb n="5402"/><span>dhuine ar bioth bás, agus gu bhfhúigfeadh sé a bhean, agus nach fuigfeadh</span>
<lb n="5403"/><span>sé clann, a dhearbhráthair do ghabháil a mhná súd chuige, do thógbháil</span>
<lb n="5404"/><span>tsleachda da dhearbhráthair.</span>
<lb n="5405"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:20"/>
<div><lb n="5406"/><p><span>Dobhádar móirsheisior dearbhráthar ann: agus tug an céudfhear dhíobh</span>
<lb n="5407"/><span>ben, agus ar bhfhaghail bháis do, nír fhágaibh sé sliochd.</span>
<lb n="5408"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:21"/>
<div><lb n="5409"/><p><span>Agus do ghabh an dara fear chuige í, agus fúair sé bás, agus nír</span>
<lb n="5410"/><span>fháguibh seision fos sliochd: agus an treas fear mar an gcéudna.</span>
<lb n="5411"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:22"/>
<div><lb n="5412"/><p><span>Agus tugadar an móirsheiser úd í, agus nír fhágbhadar sliochd: agus tar</span>
<lb n="5413"/><span>éis cháich uile fúair an bhen bás mar an gcédna.</span>
<lb n="5414"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:23"/>
<div><lb n="5415"/><p><span>Ar anadhbharsin ann saneiséirghe, an tan doghéunuid síad a</span>
<lb n="5416"/><span>neiséirghe, cía aca dá madh bean í? oír dobhí sí ag an móirsheisior na</span>
<lb n="5417"/><span>mnáoi.</span>
<lb n="5418"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:24"/>
<div><lb n="5419"/><p><span>Agus ar bhfhregra Dhíosa adubhairt sé ríu; an né nách uime so</span>
<lb n="5420"/><span>atátháoi ar seachrán, tré nách fuil éolus na sgriobtúra aguibh, ná</span>
<lb n="5421"/><span>chumhachd ndé?</span>
<lb n="5422"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:25"/>
<div><lb n="5423"/><p><span>Oír an tan éiréochuid síad ó mharbhuibh, ní thabhruid fir mná, agus ní</span>
<lb n="5424"/><span>tabharthar mná dhfhearuibh: achd atáid síad mar na hainglibh atá ar neimh.</span>
<lb n="5425"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:26"/>
<div><lb n="5426"/><p><span>Achd a dtimcheall na marbh, gu néireochuid síad arís, an né nár</span>
<lb n="5427"/><span>léughabhair a leabhar Mháoisi, cionnas do labhair Día ris ann sa</span>
<lb n="5428"/><span>sceich, agá rádha, is meisi Día Abrahám, agus Día Iósac, agus Día</span>
<lb n="5429"/><span>Iacob?</span>
<lb n="5430"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:27"/>
<div><lb n="5431"/><p><span>Ní hé Día na marbh é, achd Día na mbéo: ar anadhbharsin atátháoisi</span>
<lb n="5432"/><span>ar seachrán gu mór.</span>
<lb n="5433"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:28"/>
<div><lb n="5434"/><p><span>Agus táinic neach do na Sgríobuidhibh chuca dochúalaidh ag</span>
<lb n="5435"/><span>disbóirechd íad, agus mar dochonnaic sé gur maith do fhreagair sé iad,</span>
<lb n="5436"/><span>do fhiafruigh sé dhe, cía an chéudaithne do na haithentuibh uile?</span>
<lb n="5437"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:29"/>
<div><lb n="5438"/><p><span>Agus do fhreagair Iósa é, gurab í an chéudaithne do na huile</span>
<lb n="5439"/><span>aitheantuibh, éisd a Israhél, an tigherna ar Ndiane, is áointighearna é:</span>
<lb n="5440"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:30"/>
<div><lb n="5441"/><p><span>Ar anadhbharsin grádhóchuidh tú an tigherna do Dhía fein, as do</span>
<lb n="5442"/><span>chroidhe uile, agus as tanum uile, agus as tinntinn uile, agus as do</span>
<lb n="5443"/><span>bhríoghuibh uile, ag so an chéudaithne.</span>
<lb n="5444"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:31"/>
<div><lb n="5445"/><p><span>Agus is cosmhuil ría so an dara haithne, mar atá so, grádhóchuidh tú do</span>
<lb n="5446"/><span>chomharsa mar thú féin: ní fhuil aithne éile ann, is mó ná íad so.</span>
<lb n="5447"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:32"/>
<div><lb n="5448"/><p><span>Agus adubhairt an Sgríobuidhe úd ris, maith, a mhaighisdir,</span>
<lb n="5449"/><span>is fírinneach adubhairt tú sin: gurab éindia atá ann, agus nách fuil</span>
<lb n="5450"/><span>a aithearrach ann achd é féin:</span>
<lb n="5451"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:33"/>
<div><lb n="5452"/><p><span>Agus a ghrádhughadh as an gcroidhe uile, agus as an dtuigsin uile, agus</span>
<lb n="5453"/><span>as an nanum uile, agus as ar mbríoghuibh uile: agus an chomharsa do</span>
<lb n="5454"/><span>ghrádhughadh mar é féin, is mó sin ná na huile iodhbarta agus ofráil.</span>
<lb n="5455"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:34"/>
<div><lb n="5456"/><p><span>Agus an tan dochonnaic Iósa gur thuigseach do fhreagair sé,</span>
<lb n="5457"/><span>adubhairt sé ris, ní fada ó fhlaitheas Dé atá tú.  Agus nír lamh neach</span>
<lb n="5458"/><span>ar bioth ó sin súas ceisd do chur air.</span>
<lb n="5459"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:35"/>
<div><lb n="5460"/><p><span>Agus ar bhfhregra Dhiósa adubhairt sé, ag tegasg ann sa tempoll,</span>
<lb n="5461"/><span>cionnas adeirid na Sgríobuidhe gurab é Críosd mac Dábhí?</span>
<lb n="5462"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:36"/>
<div><lb n="5463"/><p><span>Oír adubhairt Dábhí féin tríd an spíorad náomh, adubhairt an</span>
<lb n="5464"/><span>tigherna rém thighernasa, suidh ar mo láimh dheis, no gu gcuire mé do</span>
<lb n="5465"/><span>námhaid na sdól fád chosuibh.</span>
<lb n="5466"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:37"/>
<div><lb n="5467"/><p><span>Ar anadhbharsin goiridh Dábhí féin a thighearna dhe: agus cionnas</span>
<lb n="5468"/><span>atá sé na mhac aige? agus do éisd cuideachda mhór gu fonnmhar ris.</span>
<lb n="5469"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:38"/>
<div><lb n="5470"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu ana theagasg, coimhéuduidh sibh ó na</span>
<lb n="5471"/><span>Sgríobuidhibh lénab ionmhuin siobhal a gculadhaibh fada, agus fáiltíghe</span>
<lb n="5472"/><span>dhfhaghail ar na margudhaibh,</span>
<lb n="5473"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:39"/>
<div><lb n="5474"/><p><span>Agus na céud ionuid tsuidhe ann sna sínagógaibh, agus tús suidhe súas</span>
<lb n="5475"/><span>ar na féusdadhuibh.</span>
<lb n="5476"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:40"/>
<div><lb n="5477"/><p><span>Noch shluigeas tighe na mbaintrebhthach, agus sin fós ar sgáth bheith</span>
<lb n="5478"/><span>gu fada ag úrnuighthe: doghéubhuid so an breitheamhnus is truime.</span>
<lb n="5479"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:41"/>
<div><lb n="5480"/><p><span>Agus an tan do shuidh Iósa as comhair inaid choimhéuda an ionnmhuis,</span>
<lb n="5481"/><span>tug sé dhá aire cionnas do chuireadh an pobal monadh ann, agus do</span>
<lb n="5482"/><span>chuireadar mórán do dháoinibh saidhbhre mórán ann.</span>
<lb n="5483"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:42"/>
<div><lb n="5484"/><p><span>Agus ar dtechd do bhaintrebhthaigh bhoichd dháirighthe, do theilg</span>
<lb n="5485"/><span>sí  dá phíosa bheaga umha commáith ris an gcethramhadh cuid do</span>
<lb n="5486"/><span>fpinginn.</span>
<lb n="5487"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:43"/>
<div><lb n="5488"/><p><span>Agus ar ngairm a dhisgiobal dó, adubhairt sé ríu, gu fírinneach</span>
<lb n="5489"/><span>adeirimsi ribh, gurab mó do chuir an bhainntreabhthach bhochd so ann sa</span>
<lb n="5490"/><span>chisde, ná cách uile do chuir ní ann.</span>
<lb n="5491"/></p>
</div>
<pb n="Mc12:44"/>
<div><lb n="5492"/><p><span>Oír is don ní dobhí dhiomarcaigh aca do chuiredarsan uile ann: achd</span>
<lb n="5493"/><span>do chuir so dhá dáibhreas féin, a ráibhe aice ann adhón a beatha féin</span>
<lb n="5494"/><span>uile.</span>
<lb n="5495"/></p>
</div>
<pb n="Mc13"/>
<div><lb n="5496"/><p/>
</div>
<pb n="Mc13:1"/>
<div><lb n="5497"/><p><span>Agus an tan dochúaidh sé amach as an dteampoll, adubhairt neach dhá</span>
<lb n="5498"/><span>dhisgiobluibh féin ris.  A mhaighisdir, féuch gá hionnus na clocha, agus gá</span>
<lb n="5499"/><span>hionnus na haithtrebhtha so.</span>
<lb n="5500"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:2"/>
<div><lb n="5501"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dhíosa adubhairt sé rís, an bhfhaiceann tú na</span>
<lb n="5502"/><span>hoibreacha móraso? ní fúicfidhear cloch ar muin chloiche dhíobhso,</span>
<lb n="5503"/><span>nách sgarfuidhear ó chéile.</span>
<lb n="5504"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:3"/>
<div><lb n="5505"/><p><span>Agus ar mbeith na shuidhe dhó ar shlíabh na Noluigheadh, as comhair</span>
<lb n="5506"/><span>an teampuill, do fhíafruigh Peadar, agus Séumas, agus Eóin, agus</span>
<lb n="5507"/><span>Ainndrías ós íseall de,</span>
<lb n="5508"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:4"/>
<div><lb n="5509"/><p><span>Innis dúinne gá tráth theigéumhuid na neithe so, agus créd é an</span>
<lb n="5510"/><span>comhartha bhias an tan chríochnóchthar na neithe so uile.</span>
<lb n="5511"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:5"/>
<div><lb n="5512"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dhíosa dhóibh, do thionnsgain sé a rádh, tabhruidh</span>
<lb n="5513"/><span>dhá bhur naire nach meallfadh éinneach sibh.</span>
<lb n="5514"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:6"/>
<div><lb n="5515"/><p><span>Oír tiucfuid mórán am mainmsi, agus adéruid síad is meisi Criosd agus</span>
<lb n="5516"/><span>meallfuid síad mórán.</span>
<lb n="5517"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:7"/>
<div><lb n="5518"/><p><span>Achd an tan dochluinfidhe coguidh, agus túarasgbhála cogthadh, ná</span>
<lb n="5519"/><span>biodh amhlúadh orúibh: oír is éigean na neithe so dho theachd.  Achd</span>
<lb n="5520"/><span>ní thiocfa an deireadh fós.</span>
<lb n="5521"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:8"/>
<div><lb n="5522"/><p><span>Oír éiréochuidh cineadh a naghaidh chinidh, agus ríoghdhachd a naghaidh</span>
<lb n="5523"/><span>ríoghdhachda: agus bíaidh crioth talmhan a nionaduibh iomdha, agus bíaidh</span>
<lb n="5524"/><span>gorta agus buaidhreadh ann.</span>
<lb n="5525"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:9"/>
<div><lb n="5526"/><p><span>Budh tosach doilghis na neithe so, achd tabhruidhsi dhá bhur naire ribh</span>
<lb n="5527"/><span>féin: oír béuraid síad sibh do láthair oireachdas agus coimhthionól:</span>
<lb n="5528"/><span>sgiúrsfuidhear sibh, agus bérthar sibh a bhfhíadhnuisi na núachdarán,</span>
<lb n="5529"/><span>agus na ríogh ar mo shonsa, mar fhíadhnuisi dhóibh.</span>
<lb n="5530"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:10"/>
<div><lb n="5531"/><p><span>Agus is éigean an soisgél do sheanmóir do na huile chineadhachuibh ar</span>
<lb n="5532"/><span>tús.</span>
<lb n="5533"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:11"/>
<div><lb n="5534"/><p><span>Agus an tan bhéuruid síad a láimh sibh, na biodh na róchúram oruibh</span>
<lb n="5535"/><span>roimh láimh créd adéurtháois agus ná smúainidh air: achd gidhbé ní</span>
<lb n="5536"/><span>dobérthar ar an momeintsin dhibh, abruidh é.  Oír ní sibhsi labhrus, achd</span>
<lb n="5537"/><span>an Spiorad náomh.</span>
<lb n="5538"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:12"/>
<div><lb n="5539"/><p><span>Achd cheana dobhéura an dearbhráthair an dearbhráthair éile,</span>
<lb n="5540"/><span>agus an tathair an mac dochum báis: agus éiréochuid an chlann a nadhuigh a</span>
<lb n="5541"/><span>naithredh, agus a maithreach, agus dobhéuruid fá deara a gcur dochum báis.</span>
<lb n="5542"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:13"/>
<div><lb n="5543"/><p><span>Agus bíaidh fúath ag gach uile dhuine dháoibh ar son mhanmaso: achd</span>
<lb n="5544"/><span>gidhbé anfus gu búan gu deireadh, as é shláinéochar.</span>
<lb n="5545"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:14"/>
<div><lb n="5546"/><p><span>Achd an tan dochífidhe adhúathmhuireachd an fhásuigh úd, ar ar</span>
<lb n="5547"/><span>labhair Daniél an fáidh, na sheasamh ann sanionad nár chóir,</span>
<lb n="5548"/><span>(an té léghas tabhradh dhá aire,) annsin teithid an dream bhías an</span>
<lb n="5549"/><span>Iúdea, fá na sléibhtibh:</span>
<lb n="5550"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:15"/>
<div><lb n="5551"/><p><span>Achd an neach bhías ar an dteach, na tigeadh sé anúas dochum dul</span>
<lb n="5552"/><span>asdeach don tigh, agus ná himthigheadh sé asdech do thogbháil neith ar</span>
<lb n="5553"/><span>bhioth as a thigh.</span>
<lb n="5554"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:16"/>
<div><lb n="5555"/><p><span>Agus gidhbé neach bhías ar an machaire, na casadh sé tar a ais, do</span>
<lb n="5556"/><span>thógbháil a éuduigh.</span>
<lb n="5557"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:17"/>
<div><lb n="5558"/><p><span>Achd bhudh trúagh do na mnáibh torrcha agus do na mnáibh dobhéura</span>
<lb n="5559"/><span>cíocha úatha ann sna laithibh úd.</span>
<lb n="5560"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:18"/>
<div><lb n="5561"/><p><span>Achd guidhidhsi gan bhar dteitheadh do bheith ann sa gheimhreadh.</span>
<lb n="5562"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:19"/>
<div><lb n="5563"/><p><span>Oír béid na laithesin ina leithéid sin damhgar, amhail nach raibhe</span>
<lb n="5564"/><span>a leithéid ann ó thús chruthuighthe na neithedh do chruthuigh Día, gu</span>
<lb n="5565"/><span>soithe so, agus nách bía gu bráth.</span>
<lb n="5566"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:20"/>
<div><lb n="5567"/><p><span>Agus muna ghearruigheadh an tighearna na laithe úd, ní rachadh</span>
<lb n="5568"/><span>éinfhéoil as: achd ar son na ndáoine dtoghtha, do thogh sé, do ghearraidh</span>
<lb n="5569"/><span>sé na laithe úd.</span>
<lb n="5570"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:21"/>
<div><lb n="5571"/><p><span>Agus annsin dá nabra neach ar bioth ribh, féuch, atá Críosd</span>
<lb n="5572"/><span>annso, nó, féuch, atá sé annsúd, na creididh é.</span>
<lb n="5573"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:22"/>
<div><lb n="5574"/><p><span>Oír éiréochuid Críosdanna fallsa, agus fáidhe fallsa: agus</span>
<lb n="5575"/><span>doghéunuid comharthuidhe agus míorbhuile, do mhealladh na ndáoine dtoghtha</span>
<lb n="5576"/><span>féin, dá madh éidir é.</span>
<lb n="5577"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:23"/>
<div><lb n="5578"/><p><span>Achd tabhruidhsi bhar naire ribh: féuch, do innis mé dháoibh gach uile</span>
<lb n="5579"/><span>ní résanaimsir.</span>
<lb n="5580"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:24"/>
<div><lb n="5581"/><p><span>Achd ann sna laithibh úd, tar éis anámhghair úd, dorchóchthar an</span>
<lb n="5582"/><span>ghrían, agus ní thiobhra an ghealach a soillsi féin úaithe.</span>
<lb n="5583"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:25"/>
<div><lb n="5584"/><p><span>Agus tuitfid réllanna neimhe, agus beid na cumhachda atá ann sna</span>
<lb n="5585"/><span>neamhaibh ar crioth.</span>
<lb n="5586"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:26"/>
<div><lb n="5587"/><p><span>Agus annsin dochífid síad mac an duine ag teachd ann sna nélluibh</span>
<lb n="5588"/><span>maille ré cumhachdaibh móra, agus ré glóir.</span>
<lb n="5589"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:27"/>
<div><lb n="5590"/><p><span>Agus cuirfidh sé a aingil an tansoin, agus cruinnéochuidh sé a</span>
<lb n="5591"/><span>dháoine toghtha féin ó na ceithre gáothaibh, ó leithimell na talmhan gu</span>
<lb n="5592"/><span>leithimeall neimhe.</span>
<lb n="5593"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:28"/>
<div><lb n="5594"/><p><span>Agus foghlomuidh baramhail ón chrann fhíge: an tráth bhíos a ghég</span>
<lb n="5595"/><span>máoth, agus chuireas sé a dhuille thríd, atá a fhios agaibh gurab fogus</span>
<lb n="5596"/><span>an samhradh:</span>
<lb n="5597"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:29"/>
<div><lb n="5598"/><p><span>Agus mar an gcéudna sibhsi, an tan dochífidhe na neithesi arna</span>
<lb n="5599"/><span>ndénamh, bioth a fhios agaibh gu bhfhuil flaitheas Dé gu gar dháoibh ann</span>
<lb n="5600"/><span>sna doirsibh.</span>
<lb n="5601"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:30"/>
<div><lb n="5602"/><p><span>Adeirimsi ribh gu fírinneach, nach racha an línesi tharuinn, no gu</span>
<lb n="5603"/><span>ndearntar na neithesi uile.</span>
<lb n="5604"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:31"/>
<div><lb n="5605"/><p><span>Rachuidh neamh agus talamh thart, achd ní rachaid mo bhríathrasa</span>
<lb n="5606"/><span>choidhchi thart.</span>
<lb n="5607"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:32"/>
<div><lb n="5608"/><p><span>Achd ní fhuil fios an láoi úd, ná na húaire úd ag neach ar bioth, ina fós</span>
<lb n="5609"/><span>ag na hainglibh atá ar neamh, ná ag an mac fein, achd ag anathair</span>
<lb n="5610"/><span>na aonar.</span>
<lb n="5611"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:33"/>
<div><lb n="5612"/><p><span>Féuchuidh, dénuidh faire agus úrnuighthe: oír ní fhuil a fhios</span>
<lb n="5613"/><span>agaibh, gá tráth thiocfas anaimsear úd.</span>
<lb n="5614"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:34"/>
<div><lb n="5615"/><p><span>Oír is amhluidh atá mac an duine mar do bheith duine ag dul a</span>
<lb n="5616"/><span>gcoigcrích, noch do fhágaibh a theach, agus tug cumhachda dá</span>
<lb n="5617"/><span>shearbhfhóghantuibh, agus a obair féin dá gach áonnduine, agus do aithin dá</span>
<lb n="5618"/><span>dhóirséoir faire do dhénamh.</span>
<lb n="5619"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:35"/>
<div><lb n="5620"/><p><span>Ar anadhbharsin dénuidhsi faire: (oír ní fhuil a fhios aguibh gá</span>
<lb n="5621"/><span>ham thiocfas fear an tighe, an tráthnóna, nó a meadhón oidhche, nó a</span>
<lb n="5622"/><span>ngairm an choiligh, nó ar madain.)</span>
<lb n="5623"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:36"/>
<div><lb n="5624"/><p><span>Deagla ar dteachd gu hobann dó, gu bhfhuigheadh sé sibhsi ion bhar</span>
<lb n="5625"/><span>gcodladh.</span>
<lb n="5626"/></p>
</div>
<pb n="Mc13:37"/>
<div><lb n="5627"/><p><span>Agus na neithe adeirim ribhsi, adeirim ré gach áon eile íad,</span>
<lb n="5628"/><span>déunuidh faire.</span>
<lb n="5629"/></p>
</div>
<pb n="Mc14"/>
<div><lb n="5630"/><p/>
</div>
<pb n="Mc14:1"/>
<div><lb n="5631"/><p><span>Agus a gcionn dá lá na dhiaigh sin, dobhí an Chaisg agus sollamuin</span>
<lb n="5632"/><span>anaráin gan laibhín ann: agus do iarradar úachdaráin na sagart agus na</span>
<lb n="5633"/><span>Sgríobuidhe, cionnas dobhéurdáois a bhfheall airsean, dochum a</span>
<lb n="5634"/><span>mharbhtha.</span>
<lb n="5635"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:2"/>
<div><lb n="5636"/><p><span>Achd adubhradar, na dhénam é sa tsollamuin, ar eagla gu néiréochadh</span>
<lb n="5637"/><span>búaidhreadh a measg an fpobuil.</span>
<lb n="5638"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:3"/>
<div><lb n="5639"/><p><span>Agus ar mbeith dó a Mbetania, a dtigh Shimóin an lobhair, ar</span>
<lb n="5640"/><span>suidhe dhó ar an mbord, táinic bean aga raibhe box uinneminnte, do</span>
<lb n="5641"/><span>spicnard mhórlúaighe: agus ar mbriseadh an bhoxa dhí, do dhoirt sí</span>
<lb n="5642"/><span>ar a cheann é.</span>
<lb n="5643"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:4"/>
<div><lb n="5644"/><p><span>Agus dorinneadar dream aca michédfuidh an a ninntinn féin, agus</span>
<lb n="5645"/><span>adubhradar, créud fá ndentar an diombail uinnemenntsi?</span>
<lb n="5646"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:5"/>
<div><lb n="5647"/><p><span>Oír do budh éidir so do reic ar nísa mhó ina trí chéd pinginn, agus a</span>
<lb n="5648"/><span>thabhairt do na bochdaibh.  Agus dobhádar rodhiomdhach dhí.</span>
<lb n="5649"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:6"/>
<div><lb n="5650"/><p><span>Agus adubhairt Iósa, leigidh dhi: créd fá gcuirthi búaidhreadh</span>
<lb n="5651"/><span>uirrthe? dorinne sí obair mhaith oramsa.</span>
<lb n="5652"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:7"/>
<div><lb n="5653"/><p><span>Oír atáid boichd in bhar bhfhochair do ghnáth, agus giodhbé húair bhus</span>
<lb n="5654"/><span>toil libh, is éidir dháoibh maith do dhénamh dhóibh: achd ní bhía meisi</span>
<lb n="5655"/><span>agaibh do ghnáth.</span>
<lb n="5656"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:8"/>
<div><lb n="5657"/><p><span>A ní dob éidir lé, dorinne sí é: táinic sí roimh láimh dungadh mo</span>
<lb n="5658"/><span>chuirpsi dochum anadhnacuil.</span>
<lb n="5659"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:9"/>
<div><lb n="5660"/><p><span>Adeirimsi ribh gu fírinneach, gidhbé ar bioth ball ar feadh an</span>
<lb n="5661"/><span>domhain uile an a ndéntar an soisgélsa do sheanmóir, gu ninnéosdar an</span>
<lb n="5662"/><span>nísi dorinne sisi leis, mar chuimhne uirrthe.</span>
<lb n="5663"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:10"/>
<div><lb n="5664"/><p><span>Agus do imthigh Iúdás Isgaríot, fear don dá fhear dhég, dochum</span>
<lb n="5665"/><span>úachdarán na sagart, dochum gu mbraithfeadh sé éisean dóibh.</span>
<lb n="5666"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:11"/>
<div><lb n="5667"/><p><span>Agus arna chluinsin sin dóibhsean, do ghabh gairdeachus íad: agus</span>
<lb n="5668"/><span>do ghelladar gu dtibhradáois airgead do: agus do íarr seision am</span>
<lb n="5669"/><span>iomchubhaidh ar a bhrath dóibh.</span>
<lb n="5670"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:12"/>
<div><lb n="5671"/><p><span>Agus an céd lá do shollamhain anáráin gan laibhin, an tan do</span>
<lb n="5672"/><span>ghnáthaighdís an túan Cásg do mharbhadh, adubhradar a dhisgiobail</span>
<lb n="5673"/><span>ris, gá háit an bhudh áill leat sinni do dhul dullmhughadh, dochum gu</span>
<lb n="5674"/><span>níosdá úan na Cásg.</span>
<lb n="5675"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:13"/>
<div><lb n="5676"/><p><span>Agus do léig sé úadha días dá dhisgioblaibh, agus adubhairt sé ríu,</span>
<lb n="5677"/><span>imthighidh dhon chathraigh: agus téigemhaidh neach oraibh ag iomchar</span>
<lb n="5678"/><span>tsoidhigh uisce: leanaidh é:</span>
<lb n="5679"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:14"/>
<div><lb n="5680"/><p><span>Agus gidhbé ar bioth teach a racha sé asdeach, abraidh ré fear an</span>
<lb n="5681"/><span>tighe, gu nabair an maighisdir, cáit a bhfhuil an séomra an a níosa mé</span>
<lb n="5682"/><span>an túan Cásg, a bhfhochair mo dhisgiobal.</span>
<lb n="5683"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:15"/>
<div><lb n="5684"/><p><span>Agus taisbénfuidh seision díbh séomra ard, fairsing, deaghmhaiseach,</span>
<lb n="5685"/><span>ullumh: ullmhuighidhsi an túan dúinn ann.</span>
<lb n="5686"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:16"/>
<div><lb n="5687"/><p><span>Agus do imthigheadar a dhisgiobail, agus tangadar don chathraigh, agus</span>
<lb n="5688"/><span>fúaradar mar adubhairt seision ríu: agus do ullmhuigheadar an Cháisg.</span>
<lb n="5689"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:17"/>
<div><lb n="5690"/><p><span>Agus ar dteachd don tráthnóna, táinic seision maille ris an dá fhear</span>
<lb n="5691"/><span>dhéug.</span>
<lb n="5692"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:18"/>
<div><lb n="5693"/><p><span>Agus an tan do shuidheadar, agus do chaitheadar bíadh, adubhairt</span>
<lb n="5694"/><span>Iósa, adeirim ribh gu fírinneach, gu mbraithfi fear dhíbhsi mhé, noch</span>
<lb n="5695"/><span>atá ag ithe bídh am fhochair.</span>
<lb n="5696"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:19"/>
<div><lb n="5697"/><p><span>Agus do thionnsgnadarsan bheith gu dubhach, agus gach fear aca</span>
<lb n="5698"/><span>agá rádh ris a ndíaigh a chéile, an meisi é? agus fear eile, an meisi é?</span>
<lb n="5699"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:20"/>
<div><lb n="5700"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan, adubhairt sé ríu, is fear dhon dá fhear</span>
<lb n="5701"/><span>dhéug é, thumas a lámh máráon riumsa sa mhéis.</span>
<lb n="5702"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:21"/>
<div><lb n="5703"/><p><span>Atá mac an duine ag imtheachd gu fírinneach, mar atá arna sgríobhadh</span>
<lb n="5704"/><span>air: achd is anáoibhinn don fhior úd lé a mbraithtear mac an duine:</span>
<lb n="5705"/><span>dobfhearr dhon fhior úd nách beirthí ríamh é.</span>
<lb n="5706"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:22"/>
<div><lb n="5707"/><p><span>Agus ar mbeith ag caitheamh bídh dhóibhsean, do ghlac Iósa arán,</span>
<lb n="5708"/><span>agus tar éis a bheannaighthe, do bhris sé é: agus tug sé dhóibhsen é,</span>
<lb n="5709"/><span>agus adubhairt sé, glacaidh, ithidh: is sé so mo chorpsa.</span>
<lb n="5710"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:23"/>
<div><lb n="5711"/><p><span>Agus ar nglacadh an chopáin dó, an tan rug sé buidheachus, tug sé</span>
<lb n="5712"/><span>dhóibhsion é, agus do ibheadar uile as.</span>
<lb n="5713"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:24"/>
<div><lb n="5714"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, ag so mhfhuilsi na Timna núaidhe, dhoirtear</span>
<lb n="5715"/><span>ar son mhóráin.</span>
<lb n="5716"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:25"/>
<div><lb n="5717"/><p><span>Adeirim ribh gu fírinneach, nach íobha mé ó so amach do thoradh na</span>
<lb n="5718"/><span>fínemhnach, gu nuige an lá úd an a níobha mé núa é a ríghachd Dé.</span>
<lb n="5719"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:26"/>
<div><lb n="5720"/><p><span>Agus an tan do chanadar salm, dochúadar amach gu slíabh na</span>
<lb n="5721"/><span>Noluigheadh.</span>
<lb n="5722"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:27"/>
<div><lb n="5723"/><p><span>Agus adubhairt Iósa ríu, doghébhtháoi uile oilbhéim ionnamsa</span>
<lb n="5724"/><span>anochd: oír atá sgríobhtha, búailfidh mé an táodhaire, agus</span>
<lb n="5725"/><span>sgarfuidhear na cáorigh.</span>
<lb n="5726"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:28"/>
<div><lb n="5727"/><p><span>Achd tar éis na heiséirghe do dhéunamh dhamh, rachaidh mé romhaibhsi</span>
<lb n="5728"/><span>don Ghalilé.</span>
<lb n="5729"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:29"/>
<div><lb n="5730"/><p><span>Achd adubhairt Pedar ris, dá dtegmhadh gu bhfhuighid cách uile</span>
<lb n="5731"/><span>oilbhéim innud, ní fúigheabhsa é.</span>
<lb n="5732"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:30"/>
<div><lb n="5733"/><p><span>Agus adubhairt Iósa rissen, adeirim riot gu fírinneach, aniugh,</span>
<lb n="5734"/><span>ann sanoidhche anochd féin, níis táosga ná ghoirfeas an coileach fá dhó,</span>
<lb n="5735"/><span>gu sénfa tú mheisi trí cúarta.</span>
<lb n="5736"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:31"/>
<div><lb n="5737"/><p><span>Achd is mó sa chách adubhairt seision, dá madh héigean damh bás</span>
<lb n="5738"/><span>dfhulang ad tfhochair, ní shénfa mé thú gu bráth, agus adubhradar cách</span>
<lb n="5739"/><span>uile mar an gcédna.</span>
<lb n="5740"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:32"/>
<div><lb n="5741"/><p><span>Agus tangadar don ionad dárab ainm Gedsemane: annsin adubhairt</span>
<lb n="5742"/><span>seisin réna dhisgiobluibh, suidhigh annso gu ndearna mé úrnaighthe.</span>
<lb n="5743"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:33"/>
<div><lb n="5744"/><p><span>Agus rug sé Peadar agus Séumas, agus Eóin leis: agus do</span>
<lb n="5745"/><span>thionnsgain sé bheith gu hamhluadhach ro dhobrónach.</span>
<lb n="5746"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:34"/>
<div><lb n="5747"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, atá mhanam rodhobrónach gu dtí an bás:</span>
<lb n="5748"/><span>anaidhsi annso, agus dénaidh faire.</span>
<lb n="5749"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:35"/>
<div><lb n="5750"/><p><span>Agus ar nimthechd roimhe dhó beagan, do thuit sé ar an dtalamh: agus</span>
<lb n="5751"/><span>dorinne sé urnuighthe, dochum dá madh éidir é, gu rachadh an úair thairis.</span>
<lb n="5752"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:36"/>
<div><lb n="5753"/><p><span>Agus adubhairt sé, Abbá, a athair, atá gach ní soidhénta dhuitsi:</span>
<lb n="5754"/><span>cuir an cupánso tharamsa: gidhedh nárab é an ní bhus toil lemsa,</span>
<lb n="5755"/><span>achd an ní bhus toil letsa.</span>
<lb n="5756"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:37"/>
<div><lb n="5757"/><p><span>Agus táinic sé, agus fúair sé íadsan ana gcodladh: agus adubhairt sé</span>
<lb n="5758"/><span>ré Peadar, a Shimóin, an bhfhuil tú ad chodladh? an né</span>
<lb n="5759"/><span>nárbhéidir leat faire én úaire dho dhéunamh?</span>
<lb n="5760"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:38"/>
<div><lb n="5761"/><p><span>Déunuidh faire agus urnuighthe, dochum nách teigemhadh a mbúaidhreadh</span>
<lb n="5762"/><span>sibh: atá an spiorad ullamh gu deimhin, achd atá an cholann éugcrúaidh.</span>
<lb n="5763"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:39"/>
<div><lb n="5764"/><p><span>Agus ar nimtheachd uatha arís, dorinne sé urnaighthe, ag rádh na</span>
<lb n="5765"/><span>mbríathar gcéudna.</span>
<lb n="5766"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:40"/>
<div><lb n="5767"/><p><span>Agus ar bhfhilledh dhó, fúair sé arís ina gcodladh íad, (oír do</span>
<lb n="5768"/><span>bhadar a súile trom) agus ní raibhe a fhios aca cionnas dobhéurdáois</span>
<lb n="5769"/><span>freagra air.</span>
<lb n="5770"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:41"/>
<div><lb n="5771"/><p><span>Agus táinic sé an treas úair, agus adubhairt sé ríu, codluidh as so</span>
<lb n="5772"/><span>súas, agus cumhsanuighidh: is lór sin, táinic an úair: féuch, dobeirthear mac</span>
<lb n="5773"/><span>an duine a lámhuibh na bpeacthach.</span>
<lb n="5774"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:42"/>
<div><lb n="5775"/><p><span>Eírghidh, imthigheam: féuch, is fogus dúinn an té bhraitheas mheisi.</span>
<lb n="5776"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:43"/>
<div><lb n="5777"/><p><span>Agus ar an mball, an feadh dobhí sé ag cainnt, táinic Iudás duine</span>
<lb n="5778"/><span>dhon dá fher dhéug, agus slúagh mór na fharradh, maille ré clóidhmhibh</span>
<lb n="5779"/><span>agus ré batuidhibh, ó úachdaránuibh na sagart, agus ó na sgríobuidhibh,</span>
<lb n="5780"/><span>agus ó na sinnsioruibh.</span>
<lb n="5781"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:44"/>
<div><lb n="5782"/><p><span>Agus tug an té do bhraith é comhartha coitcheann dóibh eatarra, agá</span>
<lb n="5783"/><span>rádha; gidhbé neach dhá dtiobhra meisi póg, is é sin é: beiridh air,</span>
<lb n="5784"/><span>agus tabhraidh libh é gu coimhéudach.</span>
<lb n="5785"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:45"/>
<div><lb n="5786"/><p><span>Agus ar dteachd dhó, dochúaidh sé ar ball chuigesion, agus</span>
<lb n="5787"/><span>adubhairt sé ris, a mhaighisdir, a mhaighisdir: agus tug sé fpóig dhó.</span>
<lb n="5788"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:46"/>
<div><lb n="5789"/><p><span>Agus do chuireadar súd a lámha annsan: agus do ghabhadar é.</span>
<lb n="5790"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:47"/>
<div><lb n="5791"/><p><span>Achd ar dtarrang a chloídhimh amach dfhior don mhuinntir do sheasaimh</span>
<lb n="5792"/><span>dho láthair, do bhúail sé óglách an árdshagairt, agus do bhean sé a chlúais</span>
<lb n="5793"/><span>de.</span>
<lb n="5794"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:48"/>
<div><lb n="5795"/><p><span>Agus ar bhfhregra Dhíosa adubhairt sé ríu, an dtangabhair amach dom</span>
<lb n="5796"/><span>ghlacadhsa, lé cloidhmhibh, agus lé batuidhibh, mar dhothiocfadh sibh</span>
<lb n="5797"/><span>dochum méirligh?</span>
<lb n="5798"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:49"/>
<div><lb n="5799"/><p><span>Dobhí mé gach láoi aguibh sa teampall ag teagasg, agus nír</span>
<lb n="5800"/><span>ghlacabhair mhé.  Achd is éigean so do dhéunamh dochum gu</span>
<lb n="5801"/><span>gcoimhlíonfuidhe na sgríobtúiridhe.</span>
<lb n="5802"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:50"/>
<div><lb n="5803"/><p><span>Agus arna thréigean san, do theitheadar a dhisgiobuil uile.</span>
<lb n="5804"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:51"/>
<div><lb n="5805"/><p><span>Agus do leán ógánach dháirighthe é, imá raibhe línéudach, ag folach a</span>
<lb n="5806"/><span>lómnochdaighe: agus rugadar na hógánaigh air.</span>
<lb n="5807"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:52"/>
<div><lb n="5808"/><p><span>Agus ar bhfhágbhail an línédaigh dhósan, do theith sé lomnochd</span>
<lb n="5809"/><span>úatha.</span>
<lb n="5810"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:53"/>
<div><lb n="5811"/><p><span>Agus rugadar Iósa léo dochum an ardshagairt: agus do chruinnigheadar</span>
<lb n="5812"/><span>ina fharradh úachdaráin na sagart uile, agus na sinnsir, agus na</span>
<lb n="5813"/><span>sgríobuidhe,</span>
<lb n="5814"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:54"/>
<div><lb n="5815"/><p><span>Agus do lean Peadar a bhfhad úadha é nó gu raibhe sé asdigh an alla</span>
<lb n="5816"/><span>anárdshagairt: agus dobhí sé ina shuidhe a bhfhochair na</span>
<lb n="5817"/><span>searbhfhoghainteadh, agus dá ghoradh ag an dteinidh.</span>
<lb n="5818"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:55"/>
<div><lb n="5819"/><p><span>Agus dobhádar úachdaráin na sagart agus an chomhairle uile ag</span>
<lb n="5820"/><span>íarraidh fíadhnuisi a nadhaidh Iósa, dochum gu gcuirfidís dochum</span>
<lb n="5821"/><span>báis é: agus ní fhúaradar.</span>
<lb n="5822"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:56"/>
<div><lb n="5823"/><p><span>Oír dorinnedar mórán dáoine fíadhnuisi bhréige ana adhaigh: achd ní</span>
<lb n="5824"/><span>thangadar a bhfhíadhnuisidhe lé chéile.</span>
<lb n="5825"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:57"/>
<div><lb n="5826"/><p><span>Agus do éirgheadar dáoine dháirighthe, agus dorinneadar fíadhnuisi</span>
<lb n="5827"/><span>bhréige na adhaidh, agá rádha,</span>
<lb n="5828"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:58"/>
<div><lb n="5829"/><p><span>Dochualamairne é agá rádh, brisfidh mé sios an teampollso atá</span>
<lb n="5830"/><span>arná dhénamh lé lámhaibh, agus táoibh asdigh dho thrí lá, tóigébhaidh mé</span>
<lb n="5831"/><span>teampoll eile gan obair lámh.</span>
<lb n="5832"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:59"/>
<div><lb n="5833"/><p><span>Achd mar sin féin ní raibhe a bhfhíadhnuisi ag teachd lé chéile.</span>
<lb n="5834"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:60"/>
<div><lb n="5835"/><p><span>Agus ar néirghe na sheasamh a lár cháich don ardshagart, do chuir sé</span>
<lb n="5836"/><span>ceisd ar Iósa, agá rádha, an né nách tabhair tú freagra ar bioth úait?</span>
<lb n="5837"/><span>créd fá ndénaid so fíadhnuisi ad tadhaidh?</span>
<lb n="5838"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:61"/>
<div><lb n="5839"/><p><span>Agus do thochd seision, agus nír fhregair sé én ní.  Do fhíafruigh</span>
<lb n="5840"/><span>an tardshagart de arís, agus adubhairt sé ris, an tusa an Críosd úd mac</span>
<lb n="5841"/><span>Dé bhennuighthe?</span>
<lb n="5842"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:62"/>
<div><lb n="5843"/><p><span>Agus do fhreagair Iósa, is mé: agus dochífidhesi mac an duine</span>
<lb n="5844"/><span>na shuidhe ar deis chumhachd Dé, agus ag techd lé nélluibh neimhe:</span>
<lb n="5845"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:63"/>
<div><lb n="5846"/><p><span>Agus do réb úachdarán na sagart a éudach, agá rádha, créd é an</span>
<lb n="5847"/><span>feidhm atá aguinn ar fhíadhnuisibh feasda?</span>
<lb n="5848"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:64"/>
<div><lb n="5849"/><p><span>Dochúalabhair a thathaoir ar Dhía: créd docíthear dháoibhsi? agus</span>
<lb n="5850"/><span>rugadarsan uile breath na adhuidhsean, gur thuill sé bás.</span>
<lb n="5851"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:65"/>
<div><lb n="5852"/><p><span>Agus do thionnsgnadar drem dhairighthe gabháil do sheilidhibh air,</span>
<lb n="5853"/><span>agus a adhaidh dhfholach, agus basa do bhúaladh air: agus a rádha ris, déna</span>
<lb n="5854"/><span>fáidheadóirechd: agus do ghabhadar na hoifigigh do shlatuibh air.</span>
<lb n="5855"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:66"/>
<div><lb n="5856"/><p><span>Agus ar mbeith do Fpeadar ann sa halla thíos, taínic</span>
<lb n="5857"/><span>cailín do chailínibh an ardshagairt:</span>
<lb n="5858"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:67"/>
<div><lb n="5859"/><p><span>Agus ar bhfhaicsin Fpeadair dá ghoradh dhi, tug sí dhá haire é, agus</span>
<lb n="5860"/><span>adubhairt sí ris, dobhí tusa fós a bhfhochair Iósa Nasardha.</span>
<lb n="5861"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:68"/>
<div><lb n="5862"/><p><span>Achd do shén seisean sin, agá rádha, ni thuigim, agus ni fhuil a fhios</span>
<lb n="5863"/><span>agam créd adeir tú.  Agus dochúaidh sé amach don phóirsi: agus do ghoir</span>
<lb n="5864"/><span>an coileach.</span>
<lb n="5865"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:69"/>
<div><lb n="5866"/><p><span>Agus dochonnaic aninneilt é arís, agus do thionnsgain sí a rádha ris</span>
<lb n="5867"/><span>an druing dobhí na seasamh dho láthair, is díobh súd an fearso.</span>
<lb n="5868"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:70"/>
<div><lb n="5869"/><p><span>Agus do shén seisean arís.  Agus fá cheann beagáin na dhíaidh sin</span>
<lb n="5870"/><span>arís adubhradar an mhuinntear dobhí na seasamh dho láthair ré</span>
<lb n="5871"/><span>Peadar, gu fírinnech is díobh súd thusa: oír is Galiléach thú, agus is</span>
<lb n="5872"/><span>cosmhail hurlabhra ríu.</span>
<lb n="5873"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:71"/>
<div><lb n="5874"/><p><span>Achd do thionnsgain seisean mallachadh, agus mionna dho thabhairt, agá</span>
<lb n="5875"/><span>rádha, ní haithnidh dhamh an duinesi adeirthí.</span>
<lb n="5876"/></p>
</div>
<pb n="Mc14:72"/>
<div><lb n="5877"/><p><span>Agus do ghoir an coileach an dara húair, agus do chuimhnigh Peadar</span>
<lb n="5878"/><span>ar na bríathruibh adubhairt Iósa ris, niis táosga na ghoirfeas an coileach</span>
<lb n="5879"/><span>fá dhó, sénfuidh tú mheisi trí cúarta. agus ar ndul do leathtáobh dhó do</span>
<lb n="5880"/><span>ghuil sé.</span>
<lb n="5881"/></p>
</div>
<pb n="Mc15"/>
<div><lb n="5882"/><p/>
</div>
<pb n="Mc15:1"/>
<div><lb n="5883"/><p><span>Agus gu moch ar madain ar ndénamh comhairle dhóibh, rugadar na</span>
<lb n="5884"/><span>hardshagairt, maille ris na sinnsearaibh, agus ris na sgríobuidhibh,</span>
<lb n="5885"/><span>agus ris an gcomhairle uile, Iósa ceangailte léo, agus tugadar do</span>
<lb n="5886"/><span>Phioláit é.</span>
<lb n="5887"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:2"/>
<div><lb n="5888"/><p><span>Agus do fhíafruidh Píláid deisean, an tusa an rí úd na</span>
<lb n="5889"/><span>Níuduigheadh? agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ris, adeir</span>
<lb n="5890"/><span>tusa sin.</span>
<lb n="5891"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:3"/>
<div><lb n="5892"/><p><span>Agus do chuireadar úachdaráin na sagart mórán na adhaidh.</span>
<lb n="5893"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:4"/>
<div><lb n="5894"/><p><span>Agus do fhíafruidh Piláid de arís, agá rádha, an né nach tabhair tú</span>
<lb n="5895"/><span>freagra éigin úait? féuch, a iomadamhlachd doníd síad fíadhnuisi ad</span>
<lb n="5896"/><span>tadhaidh.</span>
<lb n="5897"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:5"/>
<div><lb n="5898"/><p><span>Agus nír fhreagair Iósa ní ar bioth ó shin amach, ionnas gur ghabh</span>
<lb n="5899"/><span>iongantus Píláid.</span>
<lb n="5900"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:6"/>
<div><lb n="5901"/><p><span>Agus ann sa tsollamain do leigeadh sé fá sgáoil dóibh, gidhbé én</span>
<lb n="5902"/><span>phrisúnach amháin do íarrdáois.</span>
<lb n="5903"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:7"/>
<div><lb n="5904"/><p><span>Agus dobhí nech dhairighthe dárbhainm Barabbás ceangailte a</span>
<lb n="5905"/><span>bhfhochair a chompánach ceannairce, noch dorinne marbhadh a gceannairc.</span>
<lb n="5906"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:8"/>
<div><lb n="5907"/><p><span>Agus ar néighemh dhon phobal, do thionnsgnadar a íarruidh air,</span>
<lb n="5908"/><span>a dhéunamh dhóibh do réir mar doníodh sé dhóibh a gcomhnuidhe.</span>
<lb n="5909"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:9"/>
<div><lb n="5910"/><p><span>Do fhreagair Píláid dóibh, agá rádha, anáill libh gu sgáoilinn</span>
<lb n="5911"/><span>dáoibh an rí úd na Niúduidheagh?</span>
<lb n="5912"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:10"/>
<div><lb n="5913"/><p><span>(Oír dobhí a fhios aige gurab tré thnúth tugadar úachdaráin na</span>
<lb n="5914"/><span>sagart úatha é.)</span>
<lb n="5915"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:11"/>
<div><lb n="5916"/><p><span>Agus do bhogadar úachdaráin na sagart an pobal, dochum gu madh</span>
<lb n="5917"/><span>táosga do sgáoilfeadh sé Barabbás chuca.</span>
<lb n="5918"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:12"/>
<div><lb n="5919"/><p><span>Achd ar bhfhreagra do Phíláid, adubhairt sé ríu arís, ar</span>
<lb n="5920"/><span>anadhbharsin créd bhudh áill libh do dhénamh dhamh ris an tési dá</span>
<lb n="5921"/><span>ngoirthí rí na Níuduighedh?</span>
<lb n="5922"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:13"/>
<div><lb n="5923"/><p><span>Agus do éighmhedarsan arís, croch é.</span>
<lb n="5924"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:14"/>
<div><lb n="5925"/><p><span>Achd adubhairt Píláid ríu, créd é an tolc dorinne sé? agus is</span>
<lb n="5926"/><span>móide do gháireadarsan sin, croch é.</span>
<lb n="5927"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:15"/>
<div><lb n="5928"/><p><span>Agus do bhríogh gur mhían lé Píláid toil an phobail do dhénamh, do</span>
<lb n="5929"/><span>sgáoil sé Barabbás dóibh, agus tar éis gabhála do sgíursuidhibh ar Iósa,</span>
<lb n="5930"/><span>tug sé úadha dochum a chrochda e.</span>
<lb n="5931"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:16"/>
<div><lb n="5932"/><p><span>Agus rugadar na soighdíuruidhe asdech don halla é, adhón gu cúirt</span>
<lb n="5933"/><span>anúachdaráin, agus do ghoiredar an córughadh uile a bhfhochair a chéile:</span>
<lb n="5934"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:17"/>
<div><lb n="5935"/><p><span>Agus do chuireadar édach purpuir uime, agus ar bhfhighe choróna</span>
<lb n="5936"/><span>spíne dhóibh, do chuireadar air í:</span>
<lb n="5937"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:18"/>
<div><lb n="5938"/><p><span>Agus do thionnsgnadar beannughadh dhó, agá rádha, gu mbeannaighí Día</span>
<lb n="5939"/><span>dhuit a rí na Níuduidheadh.</span>
<lb n="5940"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:19"/>
<div><lb n="5941"/><p><span>Agus do bhúaileadar é ana cheann lé giolcach, agus do ghabhadar do</span>
<lb n="5942"/><span>sheilidhibh air, agus ar léigean a nglún fútha, dorinneadar úmhla dhó.</span>
<lb n="5943"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:20"/>
<div><lb n="5944"/><p><span>Agus an tan dorinneadar fonámhad fáoi, do bhenadar an tédach</span>
<lb n="5945"/><span>purpair dhe, agus do chuireadar a éduighe féin uime: agus tugadar amach</span>
<lb n="5946"/><span>é, dochum gu gcrochdáois é.</span>
<lb n="5947"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:21"/>
<div><lb n="5948"/><p><span>Agus do chuireadar dhfhíachuibh ar óglách dháirighthe dobhí ag</span>
<lb n="5949"/><span>gabháil tarrsa darbhainm Simón Cúrénach (athair Alexander agus</span>
<lb n="5950"/><span>Ruphus, táinic ón túaith amuich) a chroch dhiomchar.</span>
<lb n="5951"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:22"/>
<div><lb n="5952"/><p><span>Agus rugadar léo é donionad darab ainm Golgota, is sé sin ré na</span>
<lb n="5953"/><span>éidirmhíníughadh, ionadh na gcloigceann.</span>
<lb n="5954"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:23"/>
<div><lb n="5955"/><p><span>Agus tugadar fíon ar ar cuireadh mirr ré a ól dó: achd nír ghabh</span>
<lb n="5956"/><span>seisen é.</span>
<lb n="5957"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:24"/>
<div><lb n="5958"/><p><span>Agus an tan do chrochadar é, do roinnedar a éduighe, ar dteilgean</span>
<lb n="5959"/><span>chrannchuir orrtha, créd do roithfeadh dá gach nech aca.</span>
<lb n="5960"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:25"/>
<div><lb n="5961"/><p><span>Agus dobhí an treas úair ann, an tan do chrochadar é.</span>
<lb n="5962"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:26"/>
<div><lb n="5963"/><p><span>Agus dobhí tiodal a choire, arna sgríobhadh ós a chionn, adhón</span>
<lb n="5964"/><span>AN RI UD NA NIUDUIGHEADH.</span>
<lb n="5965"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:27"/>
<div><lb n="5966"/><p><span>Agus do chrochadar días gaduidhedh na fhochair: fear ar a láimh</span>
<lb n="5967"/><span>dheis, agus fear ar a láimh chlí.</span>
<lb n="5968"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:28"/>
<div><lb n="5969"/><p><span>Annsin do coimhlíonadh an sgríobtúir adeir, agus a measg dháoine</span>
<lb n="5970"/><span>gcoirtheach do comhairmheadh é.</span>
<lb n="5971"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:29"/>
<div><lb n="5972"/><p><span>Agus an dream do ghabhadh thairis, dobheirdís aithis do, ag crathadh</span>
<lb n="5973"/><span>a gceann, agus agá rádha, ó a fhir úd leagas an teampoll, agus tógbhas é a</span>
<lb n="5974"/><span>dtrí laithibh:</span>
<lb n="5975"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:30"/>
<div><lb n="5976"/><p><span>Fóir ort féin, agus tarra anúas as an gcroich.</span>
<lb n="5977"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:31"/>
<div><lb n="5978"/><p><span>Agus is mar an gcéudna adubhradar úachdaráin na sagart agus na</span>
<lb n="5979"/><span>sgríbuidhe ré chéile ag fonámhad fáoi, do fhóir sé ar dháoinibh éile,</span>
<lb n="5980"/><span>agus ní héidir leis é féin dfóirighthin.</span>
<lb n="5981"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:32"/>
<div><lb n="5982"/><p><span>Tigeadh Críosd an rí úd Israhél anúas anois as an gcroich,</span>
<lb n="5983"/><span>dochum gu bhfhaicfimís agus gu gcreidfimís.  Agus na dáoine do crochadh</span>
<lb n="5984"/><span>na fhochair tugadar aithis dó.</span>
<lb n="5985"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:33"/>
<div><lb n="5986"/><p><span>Agus an tan táinic an seiseadh húair, dobhí dorchadus ar feadh na</span>
<lb n="5987"/><span>talmhan uile gu soithe an náomhadh húair.</span>
<lb n="5988"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:34"/>
<div><lb n="5989"/><p><span>Agus ann sa náomhadh húair do éigh Iósa do ghuth ard, agá rádha,</span>
<lb n="5990"/><span>Eloí, Eloí, lamá sabachthaní? asé sin arna eidirmhíniughadh, ó ma Dhía,</span>
<lb n="5991"/><span>ma Dhía, créd far thréig tú mhé?</span>
<lb n="5992"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:35"/>
<div><lb n="5993"/><p><span>Agus adubhradar cuid da raibhe na seasamh dho láthair an tan do</span>
<lb n="5994"/><span>chúaladar sin, féuch, atá sé ag gairm Elías.</span>
<lb n="5995"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:36"/>
<div><lb n="5996"/><p><span>Agus do rioth fear dhíobh, agus ar líonadh sboing dfhínégra dhó,</span>
<lb n="5997"/><span>agus arna chur a dtimcheall shlaite giolcuigh, tug sé déoch dhó,</span>
<lb n="5998"/><span>agá rádha, leigidh dhó: fécham an dtiocfa Elías dá legadh anúas.</span>
<lb n="5999"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:37"/>
<div><lb n="6000"/><p><span>Agus ar leigean eighimh móir as Díosa, tug sé a spíoruid úadha.</span>
<lb n="6001"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:38"/>
<div><lb n="6002"/><p><span>Agus do rébadh brat roinnte an tempuill na dhá chuid, ó úachdar</span>
<lb n="6003"/><span>gu híochdar.</span>
<lb n="6004"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:39"/>
<div><lb n="6005"/><p><span>Agus an tan dochonnairc an Centúrion dobhí na sheasamh as a</span>
<lb n="6006"/><span>chomhair thall, gu ndeachuidh a anam as tar éis éighimh mar sin, adubhairt</span>
<lb n="6007"/><span>sé, gu fírinneach dobé an duine so mac Dé.</span>
<lb n="6008"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:40"/>
<div><lb n="6009"/><p><span>Agus dobhádar mar an gcéudna mná a bhfhad úadha ag féchain: eidir a</span>
<lb n="6010"/><span>raibhe Muire Magdalén, agus Muire mathair Shéumuis bhig agus</span>
<lb n="6011"/><span>Iósé, agus Salómé:</span>
<lb n="6012"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:41"/>
<div><lb n="6013"/><p><span>Noch do lean é an tan dobhí sé fós sa Ghalilé, agus dorinneadar</span>
<lb n="6014"/><span>minisdrálachd do: agus mórán do mhnáibh eile dochúaidh a náoinfheachd</span>
<lb n="6015"/><span>ris súas gu Hiarusaléim.</span>
<lb n="6016"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:42"/>
<div><lb n="6017"/><p><span>Agus anois ar dtechd don tráthnóna, (do bhríogh gurbhé lá an</span>
<lb n="6018"/><span>ullmhuighthe é, adhón, an la roimh an tsabbóid.)</span>
<lb n="6019"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:43"/>
<div><lb n="6020"/><p><span>Táinic Ioséph ó Arimatea, comhairleach onórach, agá raibhe fós</span>
<lb n="6021"/><span>suil ré ríghachd Dé, agus dochúaidh sé asdeach gu dána a gcenn</span>
<lb n="6022"/><span>Philáid, agus do íarr sé corp Iósa.</span>
<lb n="6023"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:44"/>
<div><lb n="6024"/><p><span>Agus dobiongnadh lé Pílaíd gu mbíadh sé chena tar éis bháis:</span>
<lb n="6025"/><span>agus do ghoir sé an Centúrion, agus do fhíafruigh sé dhe, an fada ó</span>
<lb n="6026"/><span>fúair sé bás.</span>
<lb n="6027"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:45"/>
<div><lb n="6028"/><p><span>Agus ar bhfhaghbháil sgél ón Chentúrion, do bhronn sé an corp do</span>
<lb n="6029"/><span>Ioséph.</span>
<lb n="6030"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:46"/>
<div><lb n="6031"/><p><span>Agus do cheannuigh Ioséph línédach, agus do leg sé anúas é, agus</span>
<lb n="6032"/><span>do chuir sé uime é, agus do chuir sé é a dtúama dobhí arna</span>
<lb n="6033"/><span>thochailt amach as carraig: agus do iomluit sé leac ar dhorus an</span>
<lb n="6034"/><span>túama.</span>
<lb n="6035"/></p>
</div>
<pb n="Mc15:47"/>
<div><lb n="6036"/><p><span>Agus dobhí Muire Magdalén, agus Muire mathair Iosé ag</span>
<lb n="6037"/><span>féuchain gá háit a gcuirfidhe é.</span>
<lb n="6038"/></p>
</div>
<pb n="Mc16"/>
<div><lb n="6039"/><p/>
</div>
<pb n="Mc16:1"/>
<div><lb n="6040"/><p><span>Agus ar ndul don tsabbóid tarrsa, do cheannuigh Muire Magdalén</span>
<lb n="6041"/><span>agus Muire mathair Shéumuis, agus Shalóme spíosradh</span>
<lb n="6042"/><span>deaghbhaluidh, dochum gu dtiocfadáois agus gu nungfadáois é.</span>
<lb n="6043"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:2"/>
<div><lb n="6044"/><p><span>Agus tangadar gu romhoch ar maidin an céd lá don tshechdmhuin</span>
<lb n="6045"/><span>dochum an túama, lé héirghe na gréine.</span>
<lb n="6046"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:3"/>
<div><lb n="6047"/><p><span>Agus adubhradar eatorra féin, cía iompóbhas dhúinn an leac, ó dhorus</span>
<lb n="6048"/><span>an túama?</span>
<lb n="6049"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:4"/>
<div><lb n="6050"/><p><span>Agus ar bhfhéchain dóibh, dochonncadar an chloch arna hiomlat: oír</span>
<lb n="6051"/><span>dobhí sí romhór.</span>
<lb n="6052"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:5"/>
<div><lb n="6053"/><p><span>Agus ar ndul asdeach ann sa túama dhóibh, dochonncadar ógánach na</span>
<lb n="6054"/><span>shuidhe ar a láimh dheis, ima raibhe éudach glégheal: agus do ghabh</span>
<lb n="6055"/><span>adhúathmhuirechd íad.</span>
<lb n="6056"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:6"/>
<div><lb n="6057"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu, ná bíodh eagla oraibh, atátháoi ag</span>
<lb n="6058"/><span>íarruidh Iósa Nasardha do césadh: do éirigh sé, ni fhuil sé annso:</span>
<lb n="6059"/><span>féuch anáit an ar chuireadar é.</span>
<lb n="6060"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:7"/>
<div><lb n="6061"/><p><span>Achd imthighidh, innisidh dá dhisgiobluibh, agus do Pheadar, gu</span>
<lb n="6062"/><span>bhfhuil sé ag dul romhuibh don Ghalilé: dochífidhe annsin é, fá</span>
<lb n="6063"/><span>mar adubhairt sé ribh.</span>
<lb n="6064"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:8"/>
<div><lb n="6065"/><p><span>Agus ar nimtheachd dóibhsean amach gu deithniosach, do theithedar</span>
<lb n="6066"/><span>ón túama: oír dobhí crioth agus úathbhás orrtha: agus nír labhradar ní</span>
<lb n="6067"/><span>ar bioth ré héinneach: oír dobhí eagla orrtha.</span>
<lb n="6068"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:9"/>
<div><lb n="6069"/><p><span>Agus ar ndénamh na heiséirghe Dhíosa ar maidin an céd lá don</span>
<lb n="6070"/><span>tseachdmhuin, do thaisbén sé é féin ar tús do Mhuire Mhagdalén, as</span>
<lb n="6071"/><span>ar theilg sé seacht ndeamhain.</span>
<lb n="6072"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:10"/>
<div><lb n="6073"/><p><span>Agus ar nimtheachd disi do fhoillsigh sí sin don druing dobhíodh</span>
<lb n="6074"/><span>na fhochairsean, dobhí ag gul agus ag cáoi.</span>
<lb n="6075"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:11"/>
<div><lb n="6076"/><p><span>Agus an tan dochúaladarsan eisean do bheith béo, agus gu bhfhacuidh</span>
<lb n="6077"/><span>sisi é, nír chreideadar.</span>
<lb n="6078"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:12"/>
<div><lb n="6079"/><p><span>Achd tar éise so do thaisbén seisen é féin do dhías aca a gcruth</span>
<lb n="6080"/><span>eile, agus íad ag dul fan dtúaith.</span>
<lb n="6081"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:13"/>
<div><lb n="6082"/><p><span>Agus do imthigheadar súd, agus do fhoillsigheadar sin don chuid eile,</span>
<lb n="6083"/><span>gidheadh nír chreideadar íadsan fós.</span>
<lb n="6084"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:14"/>
<div><lb n="6085"/><p><span>Fa dheireadh ar mbeith ar áonbhall donáoinfhear dég, do thaisbén</span>
<lb n="6086"/><span>sé é féin dóibh, agus do chuir sé na nadhaidh a michreideamh, agus a</span>
<lb n="6087"/><span>gcrúas croidhe: tré nár chreideadar don druing úd dochonnaic é ar</span>
<lb n="6088"/><span>neiséirghe.</span>
<lb n="6089"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:15"/>
<div><lb n="6090"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, imthighidh ar feadh an domhain uile,</span>
<lb n="6091"/><span>déunuidh an soisgél do shenmóir dá gach uile chreatúir.</span>
<lb n="6092"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:16"/>
<div><lb n="6093"/><p><span>Gidhbé chreidfeas agus bhaisdfither, slainéochthar é: achd gidhbé</span>
<lb n="6094"/><span>nach creidfi, daiméontar é.</span>
<lb n="6095"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:17"/>
<div><lb n="6096"/><p><span>Agus leanfuid na comharthadhasi an dream úd chreidfeas, sgriosfuid</span>
<lb n="6097"/><span>síad deamhuin tré mainmsi: laibhéoruid síad lé teangthuibh núadha:</span>
<lb n="6098"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:18"/>
<div><lb n="6099"/><p><span>Tóigébhaid síad naithreacha neimhe ana lamhaibh, agus má ibhid síad</span>
<lb n="6100"/><span>ni marbhthach ar bioth, ni ghoirtéocha sé íad, cuirfid síad lámha ar na</span>
<lb n="6101"/><span>dáoinibh égcrúaidhe, agus beid síad slán.</span>
<lb n="6102"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:19"/>
<div><lb n="6103"/><p><span>Agus tar éis an tighearna do labhairt ríu, do gabhadh súas ar neamh</span>
<lb n="6104"/><span>arís é, agus do shuidh sé ar deis Dé,</span>
<lb n="6105"/></p>
</div>
<pb n="Mc16:20"/>
<div><lb n="6106"/><p><span>Agus ar ndul amach dhóibhsean dorinneadar seanmóir ann gach uile</span>
<lb n="6107"/><span>áit, ar mbeith don tighearna ag coimhoibriughadh ríu, agus ag tabhairt</span>
<lb n="6108"/><span>bhríghe dá mbríathruibh, leis na comharthadhaibh do lean íad.</span>
<lb n="6109"/></p>
</div>
<pb n="Lc"/>
<div><lb n="6110"/><p/>
</div>
<pb n="Lc1:1"/>
<div><lb n="6111"/><p><span>Do bhríogh gur ghabhadar mórán do laimh, sdair na</span>
<lb n="6112"/><span>neitheadh úd agá bhfhuil a sáirfhios aguinne do sgríobhadh,</span>
<lb n="6113"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:2"/>
<div><lb n="6114"/><p><span>Do réir mar thugadar na dáoine dochonnaic léna súilibh féin ó thús,</span>
<lb n="6115"/><span>agus dobhí ag minisdrálachd na bréithre dhúinne íad:</span>
<lb n="6116"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:3"/>
<div><lb n="6117"/><p><span>Doconncas damhsa mar an gcéudna a Théophilus roordhraic, ar</span>
<lb n="6118"/><span>bhfhagháil fheasa gach uile neich óna bhfhíorthosach dhamh, a</span>
<lb n="6119"/><span>sgríobhadh chugadsa a nordughadh:</span>
<lb n="6120"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:4"/>
<div><lb n="6121"/><p><span>Dochum gu mbeth deimhin na mbríathar úd do múineadh dhuit agad.</span>
<lb n="6122"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:5"/>
<div><lb n="6123"/><p><span>Ré línn Iorúaith an Rí úd na Híudea dobhí sagart dáirighthe</span>
<lb n="6124"/><span>dárbháinm Sacharías, do sheal Abía: agus a bhen dingheanuibh</span>
<lb n="6125"/><span>Aróin, agus Elisabet dobainm dhi.</span>
<lb n="6126"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:6"/>
<div><lb n="6127"/><p><span>Agus dobhádar aráon na ndáoinibh fírénta a bhfhiadhnuisi dé, ag</span>
<lb n="6128"/><span>siobhal gu neamhchoirtheach an uile aitheantuibh agus orduighthibh an</span>
<lb n="6129"/><span>tighearna.</span>
<lb n="6130"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:7"/>
<div><lb n="6131"/><p><span>Agus ní raibhe sliochd orrtha, do bhríogh gu raibhe Elisábet aimrid,</span>
<lb n="6132"/><span>agus gu raibhe áois mhór aca aráon.</span>
<lb n="6133"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:8"/>
<div><lb n="6134"/><p><span>Agus tarla, an tan dobhí sé ag dénamh oifige an tsagairt a</span>
<lb n="6135"/><span>bhfhiadhnuisi Dé, fá mar tháinic a aimsear do réir órduighthe,</span>
<lb n="6136"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:9"/>
<div><lb n="6137"/><p><span>Do réir ghnáthuighthe oifige an tsagairt, gu ráinic dhó an túis do</span>
<lb n="6138"/><span>losgadh, tar éis dula asdech gu teampoll an tighearna dhó.</span>
<lb n="6139"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:10"/>
<div><lb n="6140"/><p><span>Agus dobhí coimhthionól an Phobuil uile ag dénamh úrnuighthe amuigh,</span>
<lb n="6141"/><span>an tráth do loisgeadh an túis.</span>
<lb n="6142"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:11"/>
<div><lb n="6143"/><p><span>Agus do taidhbhreadh dhó aingeal an tighearna, ina sheasamh ar an</span>
<lb n="6144"/><span>dtáoibh ndeas daltóir na túise.</span>
<lb n="6145"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:12"/>
<div><lb n="6146"/><p><span>Agus arna fhaicsin do Shacharías dobhí sé arna bhúaidhreadh, agus</span>
<lb n="6147"/><span>do thuit eagla air.</span>
<lb n="6148"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:13"/>
<div><lb n="6149"/><p><span>Achd adubhairt an taingeal ris, na bíodh eagla ort a Shacharías:</span>
<lb n="6150"/><span>oir do héisdeadh húrnuighthe: agus béruidh do bhean Elisábet mac</span>
<lb n="6151"/><span>dhuit, agus dobhéra tú Eoin mar ainm air.</span>
<lb n="6152"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:14"/>
<div><lb n="6153"/><p><span>Agus bhudh gáirdeachus agus lúthgháir dhuit é, agus bíaidh lúthgháir</span>
<lb n="6154"/><span>ar mhórán fána bhreith.</span>
<lb n="6155"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:15"/>
<div><lb n="6156"/><p><span>Oír bíaidh sé na dhúine mhór a bhfhíadhnuisi an tighearna, agus ní</span>
<lb n="6157"/><span>íobha sé fíon na deoch láidir: agus fós bíaidh sé lán don spiorad náomh ó</span>
<lb n="6158"/><span>bhroinn a mháthar:</span>
<lb n="6159"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:16"/>
<div><lb n="6160"/><p><span>Agus fillfidh sé mórán do chlannuibh Israhél dochum an tighearna a</span>
<lb n="6161"/><span>Ndia féin.</span>
<lb n="6162"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:17"/>
<div><lb n="6163"/><p><span>Oír gébhaidh seisean roimhe na fhíadhnuisi, a spioraid agus a</span>
<lb n="6164"/><span>subháltaibh Elías, dfilleadh chroidheadh na naithrech dochum</span>
<lb n="6165"/><span>na cloinne, agus na neasumhal dochum ghliocuis na ndáoine gcomhthrom:</span>
<lb n="6166"/><span>agus dullmhughadh phobuil dhingmhála don tighearna.</span>
<lb n="6167"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:18"/>
<div><lb n="6168"/><p><span>Agus adubhairt Sacharías ris an aingeal, cionnas bhías a fhios so</span>
<lb n="6169"/><span>agum? óir ataimsi arsuidh, agus atá áois mhór agam mhnáoi.</span>
<lb n="6170"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:19"/>
<div><lb n="6171"/><p><span>Agus ar bhfhreagra don aingel adubhairt sé ris, is meisi Gabriél</span>
<lb n="6172"/><span>tsheasmhuigheas a bhfhiadhnuisi Dé: agus do cuireadh mhé do labhairt</span>
<lb n="6173"/><span>riotsa, agus dinnisin na núaidhigheacht maith so dhuit.</span>
<lb n="6174"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:20"/>
<div><lb n="6175"/><p><span>Agus féuch, bíaidh tú gan urlabhra, agus níbá héidir leat</span>
<lb n="6176"/><span>labhairt, go soithe an lá an a dtiocfaid na neithe so dochum críchi: do</span>
<lb n="6177"/><span>bhríogh nár chréid tú dom bríathraibhsi, noch coimhlíonfuidhear na nam</span>
<lb n="6178"/><span>féin.</span>
<lb n="6179"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:21"/>
<div><lb n="6180"/><p><span>Agus dobhí an pobal ag fuireach ré Sacharías: agus dobiongnadh léo</span>
<lb n="6181"/><span>a fhad do an sé sa teampoll.</span>
<lb n="6182"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:22"/>
<div><lb n="6183"/><p><span>Agus ar ndul amach dhó, nír éidir leis labhairt riú: agus do</span>
<lb n="6184"/><span>aithnigheadar gu bhfhacaidh sé taidhbhsi sa teampoll: óir do sméid sé</span>
<lb n="6185"/><span>orrtha: agus do an sé balbh.</span>
<lb n="6186"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:23"/>
<div><lb n="6187"/><p><span>Agus tarrla dhó, an tan do coimhlíonadh laithe a mhionisdrálachda, gu</span>
<lb n="6188"/><span>ndechaidh sé dá thigh féin.</span>
<lb n="6189"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:24"/>
<div><lb n="6190"/><p><span>Agus tar éis na laithesi, do toirrcheadh Elísabet a bheansan: agus</span>
<lb n="6191"/><span>do fholaigh sí í féin ar feadh chuig míos, agá rádha,</span>
<lb n="6192"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:25"/>
<div><lb n="6193"/><p><span>Oir is mar so dorinne an tighearna rium, ann sna laithibh an ar</span>
<lb n="6194"/><span>fhéch sé oram, do thógbháil mo neimhcheana dhíom a measg na ndáoine.</span>
<lb n="6195"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:26"/>
<div><lb n="6196"/><p><span>Agus annsa seisiodh mí, do cuireadh an taingeal Gabríel ó Dhía, gu</span>
<lb n="6197"/><span>cathruigh don Ghalilé dár ainm Nasaret,</span>
<lb n="6198"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:27"/>
<div><lb n="6199"/><p><span>A gceann oíghe ar a raibhe ceart ag fior do thigh Dhábhí, dár</span>
<lb n="6200"/><span>ainm Ioséph: agus dobé dobainm donóigh, Muire.</span>
<lb n="6201"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:28"/>
<div><lb n="6202"/><p><span>Agus ar ndul asdeach na ceann donaingeal, adubhairt sé, bí</span>
<lb n="6203"/><span>forbhfáoilteach a ógh do toghadh tré ghrásaibh: atá an tighearna</span>
<lb n="6204"/><span>maille riot: is beannuighthe thú eidir na mnáibh.</span>
<lb n="6205"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:29"/>
<div><lb n="6206"/><p><span>Agus an tan dochonnaic sí é, dobhí sí arna búaidhreadh fá na</span>
<lb n="6207"/><span>bhríathraibh: agus dobhí sí agá smúaineadh créd an ghné bheannuighthi so.</span>
<lb n="6208"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:30"/>
<div><lb n="6209"/><p><span>Agus adubhairt an taingeal ría, ná bíodh eagla ort a Mhuire: óir</span>
<lb n="6210"/><span>fúair tú grása ó Dhia.</span>
<lb n="6211"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:31"/>
<div><lb n="6212"/><p><span>Agus féuch, bíaidh tú torrach, agus béraidh tu mac: agus dobhéra</span>
<lb n="6213"/><span>tú Iósa dhainm air.</span>
<lb n="6214"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:32"/>
<div><lb n="6215"/><p><span>Bíaidh an té so na dhúine mhór, agus goirfidhear mac an té is airde dhe,</span>
<lb n="6216"/><span>agus dobhéara an tighearna Dia catháoir Dhábhí a athair féin dó.</span>
<lb n="6217"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:33"/>
<div><lb n="6218"/><p><span>Agus bíaidh sé na rígh ar thegh Iácob go bráth, agus ní bhía</span>
<lb n="6219"/><span>deireadh ar a ríoghachdsan.</span>
<lb n="6220"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:34"/>
<div><lb n="6221"/><p><span>Agus adubhairt Muire ris anaingel; cinnus bhías so, oír ní</span>
<lb n="6222"/><span>fhuil fios fir agamsa.</span>
<lb n="6223"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:35"/>
<div><lb n="6224"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhonaingeal adubhairt sé ría, tuirléonguidh an</span>
<lb n="6225"/><span>spiorad náomh ort, agus foiléochaid cumhachda an té as airde thú: uime</span>
<lb n="6226"/><span>sin an ní náomhtha bhéras tú, goirfidher mac Dé dhe.</span>
<lb n="6227"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:36"/>
<div><lb n="6228"/><p><span>Agus féuch, Elizabet do shíur, atá sisi leis torrach air mac ina</span>
<lb n="6229"/><span>harrsuighechd: agus is sé so an seisiodh mí don mhnaoi úd dá</span>
<lb n="6230"/><span>ngoirthear bean aimrid.</span>
<lb n="6231"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:37"/>
<div><lb n="6232"/><p><span>Oír ní bhía ní ar bioth nach éidir lé Día do dhénamh.</span>
<lb n="6233"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:38"/>
<div><lb n="6234"/><p><span>Agus adubhairt Muire, féuch, banóglach an tighearna, teagmhadh</span>
<lb n="6235"/><span>dhamhsa do réir do bhréithrisi, agus do imthigh an taingeal úaithe.</span>
<lb n="6236"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:39"/>
<div><lb n="6237"/><p><span>Agus an tan do éirigh Muire is na laithibh sin, dochúaidh sí gu</span>
<lb n="6238"/><span>deithneasach chois tsléibhé gu cathraigh Iúda.</span>
<lb n="6239"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:40"/>
<div><lb n="6240"/><p><span>Agus dochúaidh sí asteach do thigh Shacharías, agus do bheannaigh</span>
<lb n="6241"/><span>sí Dhelizabet.</span>
<lb n="6242"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:41"/>
<div><lb n="6243"/><p><span>Agus tarrla mar dhochúalaidh Elizabet bennughadh Muire, gur</span>
<lb n="6244"/><span>bhéadhg an toirrches dobhí na broinn: agus dobhí Elizabet arna</span>
<lb n="6245"/><span>línadh don spiorad náomh.</span>
<lb n="6246"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:42"/>
<div><lb n="6247"/><p><span>Agus do eigh sí do ghuth mhór, agus adubhairt sí, is beannaighthe thú</span>
<lb n="6248"/><span>eidir na mnaibh, agus is beannaighthe toradh do bhronn.</span>
<lb n="6249"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:43"/>
<div><lb n="6250"/><p><span>Agus cionnus do éirigh so dhamhsa, gu dtiocfadh máthair mo thighearna</span>
<lb n="6251"/><span>féin chugam.</span>
<lb n="6252"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:44"/>
<div><lb n="6253"/><p><span>Oír féch, mar is táosga tháinic fúaim do bheannaighthe am chlúasaibh,</span>
<lb n="6254"/><span>do bhedhg an naoidheanán lé gairdeachus ann mo bhroinn.</span>
<lb n="6255"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:45"/>
<div><lb n="6256"/><p><span>Agus is bennaighthe an bhean do chreid: óir coimhlíonfuidhear na neithe</span>
<lb n="6257"/><span>do ghell an tighearna dhi.</span>
<lb n="6258"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:46"/>
<div><lb n="6259"/><p><span>Agus adubhairt Muire an tansin, adhmholaidh mhanam an</span>
<lb n="6260"/><span>tighearna,</span>
<lb n="6261"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:47"/>
<div><lb n="6262"/><p><span>Agus doní mo spiorad gáirdeachus ar son Día ma shlánuighthéora.</span>
<lb n="6263"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:48"/>
<div><lb n="6264"/><p><span>Oir do fhéch sé ar ísle a bhanógláighe féin. Oír féch, ó so</span>
<lb n="6265"/><span>súas adéruid na huile áosa meisi do bheith beannuighthe.</span>
<lb n="6266"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:49"/>
<div><lb n="6267"/><p><span>Oir dorinne an té úd atá cumhachdach neithe móra dhamhsa, agus is</span>
<lb n="6268"/><span>beannaighthe a ainm:</span>
<lb n="6269"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:50"/>
<div><lb n="6270"/><p><span>Agus atá a thrócaire ó áois gu háois don dréim úd ar a bhfhuil a eagla.</span>
<lb n="6271"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:51"/>
<div><lb n="6272"/><p><span>Dorinne sé gniomh láidir léna láimh: do leathnuigh sé na dáoine</span>
<lb n="6273"/><span>úaibhreacha lé smúaintighthibh a gcroidheadh féin.</span>
<lb n="6274"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:52"/>
<div><lb n="6275"/><p><span>Do tharruing sé na dáoine cumhachdacha as a gcatháoiribh, agus do</span>
<lb n="6276"/><span>arduigh sé na dáoine umhla.</span>
<lb n="6277"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:53"/>
<div><lb n="6278"/><p><span>Do lion sé na dáoine ocracha lé neithibh maithe, agus do chuir sé</span>
<lb n="6279"/><span>úadha na dáoine saidhbhre folumh.</span>
<lb n="6280"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:54"/>
<div><lb n="6281"/><p><span>Do thóghaibh sé súas Israhél a shearbhfhoghantuidhe féin, dochum gu</span>
<lb n="6282"/><span>gcuimhnéochadh sé ar a thrócaire,</span>
<lb n="6283"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:55"/>
<div><lb n="6284"/><p><span>(Mar do labhair sé rénar naithreachuibh, adhón Abraham, agus</span>
<lb n="6285"/><span>ré na shíol) gu bráth.</span>
<lb n="6286"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:56"/>
<div><lb n="6287"/><p><span>Agus do an Muire ina fochair súd timcheall trí míos: agus tar a éisi</span>
<lb n="6288"/><span>sin do fhill sí dhá tigh féin.</span>
<lb n="6289"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:57"/>
<div><lb n="6290"/><p><span>Agus táinic ionbhuidh Elizabet: agus rug sí mac.</span>
<lb n="6291"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:58"/>
<div><lb n="6292"/><p><span>Agus dochúaladar a comharsain agus a dáoine gáoil, gur fhoillsigh an</span>
<lb n="6293"/><span>tighearna a thrócaire mhór féin di: agus dorinneadar gáirdeachus máráon</span>
<lb n="6294"/><span>ría.</span>
<lb n="6295"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:59"/>
<div><lb n="6296"/><p><span>Agus tarrla, go dtangadar an tochdmhadh lá dochum gu ndingéndáois</span>
<lb n="6297"/><span>an náoidhe do thimcheallghearradh, agus do ghoireadar Sacharias de,</span>
<lb n="6298"/><span>do réir anma a athar.</span>
<lb n="6299"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:60"/>
<div><lb n="6300"/><p><span>Achd ar bhfhreagra dhá mháthair adubhairt sí, ní hámhluid bhías:</span>
<lb n="6301"/><span>achd Eoin ghoirfidhear dhe.</span>
<lb n="6302"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:61"/>
<div><lb n="6303"/><p><span>Et adubhradar ría, ní fhuil énnduine dod chineadh dá ngoirthear</span>
<lb n="6304"/><span>an tainmsi.</span>
<lb n="6305"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:62"/>
<div><lb n="6306"/><p><span>Agus dorinneadar comharthadha dhá athair, créd an tainm do budh</span>
<lb n="6307"/><span>mian leis do thabhairt air.</span>
<lb n="6308"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:63"/>
<div><lb n="6309"/><p><span>Agus ar niarruidh thabhuill dhósan, do sgríobh sé, agá rádh,</span>
<lb n="6310"/><span>is Eóin is ainm dhó, agus do ghabh iongantus íad uile.</span>
<lb n="6311"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:64"/>
<div><lb n="6312"/><p><span>Agus ar an mball do hosgladh a bhélsan, agus a theanga, agus do</span>
<lb n="6313"/><span>labhair sé ag moladh Dé.</span>
<lb n="6314"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:65"/>
<div><lb n="6315"/><p><span>Agus do ghabh eagla a gcomharsuin uile: agus do haithriseadh na</span>
<lb n="6316"/><span>neithe so uile chois tsléibhe thíre Iúdea uile.</span>
<lb n="6317"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:66"/>
<div><lb n="6318"/><p><span>Agus gach uile dhuine dhá gcúalaidh sin, do chuireadar a dtaisgidh an</span>
<lb n="6319"/><span>a gcroidhthibh féin íad agá rádh, gá hionnas bhías an leanabh so? agus</span>
<lb n="6320"/><span>dobhí lámh an tighearna maille ris.</span>
<lb n="6321"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:67"/>
<div><lb n="6322"/><p><span>Agus dobhí Sacarias a athair lán don Spíorad náomh: agus dorinne sé</span>
<lb n="6323"/><span>faidheadóireachd agá rádh,</span>
<lb n="6324"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:68"/>
<div><lb n="6325"/><p><span>Gu madh beannaighthe an tighearna Dia Israhél, ar son gur fhiosruigh</span>
<lb n="6326"/><span>sé, agus gur fhúasgail sé a fpobal  féin.</span>
<lb n="6327"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:69"/>
<div><lb n="6328"/><p><span>Agus do thógaibh sé súas adharc na sláinte dhúinne, a dtigh Dábhi</span>
<lb n="6329"/><span>a sherbhfhoghantuidhe féin.</span>
<lb n="6330"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:70"/>
<div><lb n="6331"/><p><span>Do réir mar dho labhair sé tré bhéul a fháidheadh náomhtha féin, do</span>
<lb n="6332"/><span>bhí ann ó thús an domhain.</span>
<lb n="6333"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:71"/>
<div><lb n="6334"/><p><span>Gu gcuimhdéochadh sé sínn ó ar naimhdibh, agus ó láimh gach uile</span>
<lb n="6335"/><span>dhuine agá bhfhuil fúath dhúinn.</span>
<lb n="6336"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:72"/>
<div><lb n="6337"/><p><span>Go ndingénadh sé trócaire ar ar naithreachuibh, agus gu gcuimhnéochadh</span>
<lb n="6338"/><span>sé ar a chunnradh náomhtha féin:</span>
<lb n="6339"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:73"/>
<div><lb n="6340"/><p><span>Agus ar na mionnaibh lé a dtug sé móid Dábrahám ar nathairne,</span>
<lb n="6341"/><span>ádhón gu dtiubhradh sé dhúinn,</span>
<lb n="6342"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:74"/>
<div><lb n="6343"/><p><span>Gu mbeimís gan egla ar nár sáoradh ó láimh ár námhad, dochum</span>
<lb n="6344"/><span>seirbhísi do dhénamh dhó féin,</span>
<lb n="6345"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:75"/>
<div><lb n="6346"/><p><span>A náomhthachd agus a bhfhíréntachd na fhíadhnuisisean, a láithibh ar</span>
<lb n="6347"/><span>mbeathadh uile.</span>
<lb n="6348"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:76"/>
<div><lb n="6349"/><p><span>Agus goirfithear Dhíotsa a náoidhenáin, fáidh an té as airde: óir</span>
<lb n="6350"/><span>rachuidh tú roimh aghaidh an tighearna dullmhughadh a shligheadh.</span>
<lb n="6351"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:77"/>
<div><lb n="6352"/><p><span>Do thabhairt éoluis na sláinte dá phóbal, tré maitheamhnus na</span>
<lb n="6353"/><span>bpeacadh.</span>
<lb n="6354"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:78"/>
<div><lb n="6355"/><p><span>Tré thrócaire romhóir ár Ndía féin, lér fhiosfruigh sé sinn ag éirghe</span>
<lb n="6356"/><span>ón ionad árd:</span>
<lb n="6357"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:79"/>
<div><lb n="6358"/><p><span>Do thabhairt shoillsi dhon droing dobhí na suidhe a ndorchadas, agus a</span>
<lb n="6359"/><span>sgáile an bháis, agus do dhíorghadh ar gcos a slighidh na síothchána.</span>
<lb n="6360"/></p>
</div>
<pb n="Lc1:80"/>
<div><lb n="6361"/><p><span>Agus do fhás an leanb, agus do neartuigheadh é a spíoruid: agus do</span>
<lb n="6362"/><span>bhí sé ar na fásuighibh gu soithe an lá úd agá bhfhoillséochadh sé é féin</span>
<lb n="6363"/><span>Dísrahél.</span>
<lb n="6364"/></p>
</div>
<pb n="Lc2"/>
<div><lb n="6365"/><p/>
</div>
<pb n="Lc2:1"/>
<div><lb n="6366"/><p><span>Agus tarla ann sna laithibh úd, gu ndeachuidh aithne ó Chésair</span>
<lb n="6367"/><span>Augustus, an domhan uile dho mheas.</span>
<lb n="6368"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:2"/>
<div><lb n="6369"/><p><span>(Ag so an céudmheas dorinneadh, an tan dobhí Círenius na úachdarán</span>
<lb n="6370"/><span>ar Shíria).</span>
<lb n="6371"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:3"/>
<div><lb n="6372"/><p><span>Agus dochúadar uile dhá meas, gach áon fá leith dhá chathruigh féin.</span>
<lb n="6373"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:4"/>
<div><lb n="6374"/><p><span>Agus dochúaidh Ióseph mar an gcéudna súas ón Ghalilé, as an</span>
<lb n="6375"/><span>gcathraigh Nazarét, don Iúdea, gu cathruigh Dhábhi, dá</span>
<lb n="6376"/><span>ngoirthear Bethleem, do bhríogh gu raibhe sé do thigh agus do</span>
<lb n="6377"/><span>shliochd Dábhí.</span>
<lb n="6378"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:5"/>
<div><lb n="6379"/><p><span>Dochum gu gcuirfidhe meas air a bhfhochair Mhuire dobhí arna</span>
<lb n="6380"/><span>ceangal ris mar mhnáoi, dobhí torrach.</span>
<lb n="6381"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:6"/>
<div><lb n="6382"/><p><span>Agus tarrla ar mbeith dóibh annsúd, go dtangadar laithe a</span>
<lb n="6383"/><span>hionbhuidhesean.</span>
<lb n="6384"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:7"/>
<div><lb n="6385"/><p><span>Agus rug sí mac, a céudduine cloinne, agus do chuir sí giobuil</span>
<lb n="6386"/><span>cheangail na thimcheall, agus do chuir sí na luighe a mainnséur é: do</span>
<lb n="6387"/><span>bhríogh nách raibhe áit aca sa tigh ósda.</span>
<lb n="6388"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:8"/>
<div><lb n="6389"/><p><span>Agus dobhádar búachailleadha cáorach sa dúthuidh sin na</span>
<lb n="6390"/><span>gcomhnuidhe amuigh, agus ag dénamh faire oidhche ar a dtréd.</span>
<lb n="6391"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:9"/>
<div><lb n="6392"/><p><span>Agus tabhair dod húidh, táinic aingel an tighearna gu hobann</span>
<lb n="6393"/><span>na gceann, agus do shoillsigh glóir an tighearna na dtimcheall:</span>
<lb n="6394"/><span>agus do ghabh eagla mhór íad.</span>
<lb n="6395"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:10"/>
<div><lb n="6396"/><p><span>Agus adubhairt an taingeal ríu, na bíodh eagla oruibh: óir atáim ag</span>
<lb n="6397"/><span>soisgélughadh ghairdeachuis mhoir dhíbh, noch bhías dá gach uile phobal.</span>
<lb n="6398"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:11"/>
<div><lb n="6399"/><p><span>Oír rugadh an slánuightheoir dháoibh aníu (adhón, Críosd an</span>
<lb n="6400"/><span>tighearna) a gcathruigh Dhábhí.</span>
<lb n="6401"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:12"/>
<div><lb n="6402"/><p><span>Agus bíodh so mar chomhartha aguibh, doghéubhtháoi an leanab</span>
<lb n="6403"/><span>ceanguilte a ngiobluibh, na luighe a mainnséur.</span>
<lb n="6404"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:13"/>
<div><lb n="6405"/><p><span>Agus dobhí gu hobann cuideachda mhór do shlúagh neamhda a bhfhochair</span>
<lb n="6406"/><span>an aingil, ag moladh Dé, agus agá rádha,</span>
<lb n="6407"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:14"/>
<div><lb n="6408"/><p><span>Glóir dho Dhía ann sna neamhdhaibh roárda, agus síodhcháin ar an</span>
<lb n="6409"/><span>dtalamh, deaghthoil do na dáoinibh.</span>
<lb n="6410"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:15"/>
<div><lb n="6411"/><p><span>Agus tarrla, mar dho imthigheadar na haingil úatha ar neamh, gu</span>
<lb n="6412"/><span>ndubhradar na háoghaireadha ré chéile, imthigheam dhon Bhethléem,</span>
<lb n="6413"/><span>agus féucham an ní so dorinneadh, noch do fhoillsigh an tighearna</span>
<lb n="6414"/><span>dhúinn.</span>
<lb n="6415"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:16"/>
<div><lb n="6416"/><p><span>Agus tangadar gu deithneasach, agus fúaradar Muire agus Ióseph, agus</span>
<lb n="6417"/><span>an náoidhe na luighe a mainnséur.</span>
<lb n="6418"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:17"/>
<div><lb n="6419"/><p><span>Agus an tráth dochonncadar sin, do aithrisedar an ní adubhradh</span>
<lb n="6420"/><span>ríu a dtimcheall an leinibhsin.</span>
<lb n="6421"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:18"/>
<div><lb n="6422"/><p><span>Agus gach uile dhuine dhá gcúaluidh so, do ghabh iongantus íad, fá</span>
<lb n="6423"/><span>na neithibh adubhradar na háoghaireadha ríu.</span>
<lb n="6424"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:19"/>
<div><lb n="6425"/><p><span>Achd do thaisigh Muire na bríathrasa uile, dá mbreathnughadh an a</span>
<lb n="6426"/><span>croidhe.</span>
<lb n="6427"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:20"/>
<div><lb n="6428"/><p><span>Agus do fhilleadar na háoghaireadha, ag tabhairt ghlóire, agus ag moladh</span>
<lb n="6429"/><span>Dé, tré gach ní dhá gcúaladar, agus dá bhfhacadar, mar adubhradh ríu.</span>
<lb n="6430"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:21"/>
<div><lb n="6431"/><p><span>Agus an tan do coimhlíonadh na hochd lá an tráth bhudh chóir an leanb</span>
<lb n="6432"/><span>do thimcheallghearradh, tugadh Iósa mar ainm air, adhón, an tainm do</span>
<lb n="6433"/><span>ghoir an taingeal de, sul do geineadh a mbroínn é.</span>
<lb n="6434"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:22"/>
<div><lb n="6435"/><p><span>Agus an tan do coimhlíonadh laithe glanta Muire do réir rechda</span>
<lb n="6436"/><span>Máoisi, rugadar léo go Hiarusaléim é, dá thaisbénadh dhon</span>
<lb n="6437"/><span>tighearna,</span>
<lb n="6438"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:23"/>
<div><lb n="6439"/><p><span>(Mar atá arna sgríobhadh a reachd an tighearna, gach céudghein mhic</span>
<lb n="6440"/><span>thuismheas brú, bíaidh sé náomhtha dhon tighearna.)</span>
<lb n="6441"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:24"/>
<div><lb n="6442"/><p><span>Agus do thabhairt ofrála, do réir mar atá arna rádh a reachd an</span>
<lb n="6443"/><span>tighearna, cúpla turtair nó dhá ghearrcach coluim.</span>
<lb n="6444"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:25"/>
<div><lb n="6445"/><p><span>Agus féuch, dobhí neach a Níarusaléim, dárbhainm Simeón: agus</span>
<lb n="6446"/><span>dobhí an fear so na dhuine chomhthrom Dhíadha, agus a shúil ré</span>
<lb n="6447"/><span>comhfhurtachd Israhél: agus dobhí an spíorad náomh air.</span>
<lb n="6448"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:26"/>
<div><lb n="6449"/><p><span>Agus do fhoillsigh an spiorad náomh dhó, nách faicfeadh sé bás, nó</span>
<lb n="6450"/><span>gu bhfhaiceadh sé an Críosd úd an tighearna.</span>
<lb n="6451"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:27"/>
<div><lb n="6452"/><p><span>Agus táinic an fearso maille ré tréoir na spioraide don teampoll:</span>
<lb n="6453"/><span>agus an tan tug a athair agus a mháthair an leanb Iósa, dochum gu</span>
<lb n="6454"/><span>ndinghéundaois ar a shon do réir ghnáthuighthe an dlighidh:</span>
<lb n="6455"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:28"/>
<div><lb n="6456"/><p><span>Annsin do ghabh seision chuige an a uchd é, agus do mhol sé Dia, agus</span>
<lb n="6457"/><span>adubhairt sé,</span>
<lb n="6458"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:29"/>
<div><lb n="6459"/><p><span>A thighearna, anois leigeas tú do shearbhfhoghantuidhe a síodhcháin, do</span>
<lb n="6460"/><span>réir thfhocail.</span>
<lb n="6461"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:30"/>
<div><lb n="6462"/><p><span>Oír dochonncadar mo shúilesi do shlánughadhsa:</span>
<lb n="6463"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:31"/>
<div><lb n="6464"/><p><span>Noch do ullmhuigh tú a bhfhíadhnuisi na nuile phobal.</span>
<lb n="6465"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:32"/>
<div><lb n="6466"/><p><span>Solus doghéuna soillsi do na cineadhachuibh, agus glóir do phobuil</span>
<lb n="6467"/><span>féin Israhél.</span>
<lb n="6468"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:33"/>
<div><lb n="6469"/><p><span>Agus do ghabh iongantus Ioséph agus a mháthairsion fá na neithibh</span>
<lb n="6470"/><span>adubhradh na thimcheall.</span>
<lb n="6471"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:34"/>
<div><lb n="6472"/><p><span>Agus do bheannuigh Simeón íad, agus adubhairt sé ré Muire a</span>
<lb n="6473"/><span>mháthairsion, féch, atá an mac so arná órdughadh dochum tuitme agus</span>
<lb n="6474"/><span>eiséirghe mhóráin a Nisrahél, agus an a chomhartha agá gcuirfithear ina</span>
<lb n="6475"/><span>aghaidh:</span>
<lb n="6476"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:35"/>
<div><lb n="6477"/><p><span>(Agus fós rachaidh cloidheamh tré tanamsa) dochum gu nochdfuidhe</span>
<lb n="6478"/><span>smúaintighthe as mórán do chroidhibh.</span>
<lb n="6479"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:36"/>
<div><lb n="6480"/><p><span>Agus fós dobhí banfháidh, dárbháinm Anna, inghean Phanúel, do</span>
<lb n="6481"/><span>thréibh Aser: agá raibhe áois mhór, tár éis sechd mblíadhan a</span>
<lb n="6482"/><span>ndíaigh a maighdenuis do chaitheamh dhi ag fior.</span>
<lb n="6483"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:37"/>
<div><lb n="6484"/><p><span>Agus ar mbeith na baintreabhthuigh a dtimcheall cheithre mblíadhan agus</span>
<lb n="6485"/><span>cheithre bhfhichid dhi, nír fhágaibh sí an teampoll, achd ag déunamh</span>
<lb n="6486"/><span>seirbhísi dho Dhia do ló agus doidhche, lé trosgadh agus lé húrnuighthe.</span>
<lb n="6487"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:38"/>
<div><lb n="6488"/><p><span>Agus táinic so dho láthair ar an úair gcéudna, agus do aduimh sí an</span>
<lb n="6489"/><span>tighearna maráon ríu, agus do labhair sí na thimcheal ré gach áon agá</span>
<lb n="6490"/><span>raibhe súil ré fúasgladh an Iarusaléim.</span>
<lb n="6491"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:39"/>
<div><lb n="6492"/><p><span>Agus mar dho chríochnuigheadar gach uile ní do réir reachda an</span>
<lb n="6493"/><span>tighearna, do fhilleadar don Ghalilé, dá gcathruigh féin Nasarét.</span>
<lb n="6494"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:40"/>
<div><lb n="6495"/><p><span>Agus do fhás an macáomh, agus do neartuigheadh a spioraid é, agus do</span>
<lb n="6496"/><span>bhí sé lán deagna: agus dobhí grása Dé maille ris.</span>
<lb n="6497"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:41"/>
<div><lb n="6498"/><p><span>Agus do ghnáthuigheadh a athair agus a mháthair dul gacha bliadhna</span>
<lb n="6499"/><span>gu Hiarusaléim, a sollumuin na Cásg.</span>
<lb n="6500"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:42"/>
<div><lb n="6501"/><p><span>Agus ar mbeith a dhá bhlíadhan déug dhó, dochúadar súas gu</span>
<lb n="6502"/><span>Hiarusaléim, do réir ghnathuighthe na sollamnach:</span>
<lb n="6503"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:43"/>
<div><lb n="6504"/><p><span>Agus ar gcríochnughadh na laitheadh úd, an tan do chasadarsan</span>
<lb n="6505"/><span>do an an leanbh Iósa a Niarusaléim: gan fhios do Ioseph, ná dhá</span>
<lb n="6506"/><span>mháthair.</span>
<lb n="6507"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:44"/>
<div><lb n="6508"/><p><span>Agus an tan do sháoileadar go raibhe sé na gcuideachda, do shiobhladar</span>
<lb n="6509"/><span>aisdear láoi, agus do íarradar é a measg a ndáoine gáoil agus aitheanta.</span>
<lb n="6510"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:45"/>
<div><lb n="6511"/><p><span>Agus an tan nách fúaradar é, do fhilleadar gu Híarusaléim, dhá</span>
<lb n="6512"/><span>íarruigh.</span>
<lb n="6513"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:46"/>
<div><lb n="6514"/><p><span>Agus tarrla trí lá dhá éis sin, gu bhfhuaradar é ann sa teampoll an</span>
<lb n="6515"/><span>a shuidhe a measg na ndoctúireadh, ag éisdeachd ríu, agus ag cur</span>
<lb n="6516"/><span>cheasd orrtha.</span>
<lb n="6517"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:47"/>
<div><lb n="6518"/><p><span>Agus do ghabh iongnadh gach uile dhuine dá gcúalaidh é, fána</span>
<lb n="6519"/><span>thuigsin, agus fána fhreagarthaibh.</span>
<lb n="6520"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:48"/>
<div><lb n="6521"/><p><span>Agus arna fhaicsin dóibh, do ghabh adhúathmhuireachd íad: agus</span>
<lb n="6522"/><span>adubhairt a mháthair ris, a mhic, créd fá ndearna tú mar so rinn? féuch, do</span>
<lb n="6523"/><span>bhí meisi agus tathair lán do dhobrón dod lorgaireachd.</span>
<lb n="6524"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:49"/>
<div><lb n="6525"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, créd fá rabhabhair dom lorgaireachdsa?</span>
<lb n="6526"/><span>An né nách raibhe a fhios agaibh gurbhéigean damhsa bheith ag dénamh</span>
<lb n="6527"/><span>ghnódhaighthe mhathar?</span>
<lb n="6528"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:50"/>
<div><lb n="6529"/><p><span>Achd nír thuigeadarsan na bríathra do labhair sé ríu.</span>
<lb n="6530"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:51"/>
<div><lb n="6531"/><p><span>Agus dochúaidh sé léo síos, agus táinic sé go Nasaret: agus dobhí</span>
<lb n="6532"/><span>sé umhal dóibh. Agus do thaisigh a mháthair na bríathra so uile an a</span>
<lb n="6533"/><span>croidhe.</span>
<lb n="6534"/></p>
</div>
<pb n="Lc2:52"/>
<div><lb n="6535"/><p><span>Agus do mhéuduigh Iósa an eagna, agus a bpearsuin, agus a ngean ag</span>
<lb n="6536"/><span>Día agus ag dáoinibh.</span>
<lb n="6537"/></p>
</div>
<pb n="Lc3"/>
<div><lb n="6538"/><p/>
</div>
<pb n="Lc3:1"/>
<div><lb n="6539"/><p><span>Agus an cúigeadh blíadhan déug dhimpireachd Thiberius Chesair, ar</span>
<lb n="6540"/><span>mbeith do Fpoinncius Philáid na Ghíusdis ann sa Niúdea, agus</span>
<lb n="6541"/><span>Iorúaith na úachdaráin ar an gceathramhadh cuid don Ghaililé,</span>
<lb n="6542"/><span>agus Pilip a dhearbhráthair na úachdarán ar an gceathrumhadh cuid</span>
<lb n="6543"/><span>do Itúrea agus ar chrích Thraconítis, agus Lisánias na</span>
<lb n="6544"/><span>úachdarán ar an gceathramhadh cuid don Abiléne.</span>
<lb n="6545"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:2"/>
<div><lb n="6546"/><p><span>An tan dobhí Annas agus Caiphás na nardshagartuibh, táinic</span>
<lb n="6547"/><span>bríathar Dhé dochum Eóin mheic Shacharías, ar an bhfhásach.</span>
<lb n="6548"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:3"/>
<div><lb n="6549"/><p><span>Uime sin táinic sé ar feadh na dúithchi a dtimcheall Iórdán, ag</span>
<lb n="6550"/><span>seanmóir bhaisdigh na haithrighi dochum maithmhechuis na bpeacadh</span>
<lb n="6551"/><span>dhfhagháil:</span>
<lb n="6552"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:4"/>
<div><lb n="6553"/><p><span>Mar atá arna sgríobhadh a leabhar comhráidhteagh Esaías fáidh,</span>
<lb n="6554"/><span>adeir, guth an té éighmheas ar an bhfhásach, ullmhuighidh shlighidh an</span>
<lb n="6555"/><span>tighearna, dénuidh a chasain díreach.</span>
<lb n="6556"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:5"/>
<div><lb n="6557"/><p><span>Líonfuidhear gach uile ghleann, agus ísléochthar gach uile shlíabh agus</span>
<lb n="6558"/><span>chnoc: agus beid na neithe cama díreach, agus na slighthi garbha mín.</span>
<lb n="6559"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:6"/>
<div><lb n="6560"/><p><span>Agus dochífi gach uile fhéoil slánughadh Dé.</span>
<lb n="6561"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:7"/>
<div><lb n="6562"/><p><span>Uime sin adubhairt sé ris an slúagh tháinic amach chuige, dochum gu</span>
<lb n="6563"/><span>mbaisdfeadh sé íad, á shlíochd na naithreach neimhe, cía thug</span>
<lb n="6564"/><span>robhadh dháoibh, teitheadh ón fheirg atá ag teachd?</span>
<lb n="6565"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:8"/>
<div><lb n="6566"/><p><span>Ar anadhbharsin tabhraidh torrtha bhus iomchubhaidh don naithrighe</span>
<lb n="6567"/><span>úaibh: agus ná tindsgnaidh a rádh ionnaibh féin, atá Abraham ina</span>
<lb n="6568"/><span>athair aguinn. Oír adeirimsi ribh, gurabéidir lé Dia clann do</span>
<lb n="6569"/><span>dhusachd as na clochuibh so féin DAbrahám.</span>
<lb n="6570"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:9"/>
<div><lb n="6571"/><p><span>Agus atá an túagh anois fós arna cur dochum Phréimhe na gcrann: ar</span>
<lb n="6572"/><span>anadhbhar sin gach uile chrann nách tabhair toradh maith, gearrthar é,</span>
<lb n="6573"/><span>agus teilgthear sa teinidh é.</span>
<lb n="6574"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:10"/>
<div><lb n="6575"/><p><span>Agus do fhíafruigh an slúagh uile dhe, agá rádha, ar anadhbharsin</span>
<lb n="6576"/><span>créud doghéunam?</span>
<lb n="6577"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:11"/>
<div><lb n="6578"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé riú, an té agá bhfhuil dá</span>
<lb n="6579"/><span>chóta, roinneadh ris an té atá gan én chóta: agus gidhbé agá bhfhuil</span>
<lb n="6580"/><span>bíadh, dénadh sé mar an gcéudna.</span>
<lb n="6581"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:12"/>
<div><lb n="6582"/><p><span>Agus tangadar na Puiblicáin mar an gcéudna, dochum gu mbaisdfidhe</span>
<lb n="6583"/><span>íad: agus adubhradar ris, a mhaighisdir, créud doghéunaimne?</span>
<lb n="6584"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:13"/>
<div><lb n="6585"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, na déunuidh nísa mhó ná dho hórduigheadh</span>
<lb n="6586"/><span>dháoibh.</span>
<lb n="6587"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:14"/>
<div><lb n="6588"/><p><span>Agus do chuireadar na soighdíuirí fós ceisd air, agá rádha, agus créud</span>
<lb n="6589"/><span>doghéunuimne?  agus adubhairt sé ríusan; ná déunaidh foiréigean ar</span>
<lb n="6590"/><span>dhuine ar bioth, agus ná hagraidh duine ar bith gu héugcórach:  agus gu</span>
<lb n="6591"/><span>madh lór libh bhur dtúarasdal féin.</span>
<lb n="6592"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:15"/>
<div><lb n="6593"/><p><span>Agus ar mbeith ag feitheamh don fpobal, agus ar mbeith ag</span>
<lb n="6594"/><span>smúaintiughadh dhóibh uile an a gcroidhthibh a dtimcheall Eóin,</span>
<lb n="6595"/><span>narbheisean an Críosd,</span>
<lb n="6596"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:16"/>
<div><lb n="6597"/><p><span>Do fhreagair Eóin, agá rádh ríu uile, atáimse go deimhin</span>
<lb n="6598"/><span>dá bhur mbaisdeadh lé huisge:  achd atá neach is neartmhuire iná mheisi</span>
<lb n="6599"/><span>ag teachd, ag nach fíu mhé iallach a bhróg dho sgáoileadh: baisdfidh</span>
<lb n="6600"/><span>seision sibh leis an spíorad naomh, agus lé teinidh:</span>
<lb n="6601"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:17"/>
<div><lb n="6602"/><p><span>Agá bhfhuil a roilléun an a láimh, agus glanfaidh sé a iothla féin:</span>
<lb n="6603"/><span>agus cruinnéochuidh sé an chruithneachd dá inad taisgidhe,</span>
<lb n="6604"/><span>achd loisgfidh sé an cháith lé teineidh nách éidir dho mhúchadh.</span>
<lb n="6605"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:18"/>
<div><lb n="6606"/><p><span>Agus ag teagasg mhóráin eile fós dó, do mhínigh sé an soisgéul don</span>
<lb n="6607"/><span>phobal.</span>
<lb n="6608"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:19"/>
<div><lb n="6609"/><p><span>Agus ar gcur an aghaidh Iorúaith an Tetrarcha dhó, fá Herodías</span>
<lb n="6610"/><span>ben a dhearbhbhráthar  Philip, agus fá gach uile dhrochghníomhartha eile</span>
<lb n="6611"/><span>dá nderna Iorúaith,</span>
<lb n="6612"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:20"/>
<div><lb n="6613"/><p><span>Do chuir sé so leis do bharr ar gach ní, gur dhúin sé ar Eóin a</span>
<lb n="6614"/><span>bpríosún.</span>
<lb n="6615"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:21"/>
<div><lb n="6616"/><p><span>Agus tarrla an tan do baisdeadh an pobal uile, agus dobhí Iósa agá</span>
<lb n="6617"/><span>bhaisdeadh, agus ag dénamh úrnaighthe, gur hosgladh neamh:</span>
<lb n="6618"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:22"/>
<div><lb n="6619"/><p><span>Agus gur thuirrling an spiorad náomh a bhfhióghair chorpardha mar</span>
<lb n="6620"/><span>cholum air: agus gu dtáinic guth ó neamh agá rádh, is tú mo mhac</span>
<lb n="6621"/><span>grádhachsa, is ionnadsa atá mo dheaghthoil.</span>
<lb n="6622"/></p>
</div>
<pb n="Lc3:23"/>
<div><lb n="6623"/><p><span>Agus dobhí Iósa féin a dtúairim a dheich mblíadhan bhfhichead</span>
<lb n="6624"/><span>dáois, ar mbeith (do réir bhreathnuighthe na ndaoine) na mhac ag</span>
<lb n="6625"/><span>Ióseph, mac Heli,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:24"/>
<div><lb n="6626"/><p><span>Mheic Matthat, mheic Léuí, mheic Melchi, mheic</span>
<lb n="6627"/><span>Ianna, mheic Ioséph,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:25"/>
<div><lb n="6628"/><p><span>Mheic Mattathias, mheic Amos, mheic Naum, mheic</span>
<lb n="6629"/><span>Esli, mheic Nagge,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:26"/>
<div><lb n="6630"/><p><span>Mheic Maath, mheic Mattathias, mheic Semei, mheic</span>
<lb n="6631"/><span>Ioséph, mheic Iúda,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:27"/>
<div><lb n="6632"/><p><span>Mheic Ioanna, mheic Résa, mheic Sorobabél, mheic</span>
<lb n="6633"/><span>Salathiel, mheic Néri,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:28"/>
<div><lb n="6634"/><p><span>Mheic Mhelchi, mheic Addi, mheic Chosam, mheic</span>
<lb n="6635"/><span>Elmodam, mheic Er,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:29"/>
<div><lb n="6636"/><p><span>Mheic Iosé, mheic Eliesér, mheic Iorim, mheic</span>
<lb n="6637"/><span>Matthat, mheic Léui,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:30"/>
<div><lb n="6638"/><p><span>Mheic Simeón, mheic Iúda, mheic Ioséph, mheic</span>
<lb n="6639"/><span>Ionán, mheic Eliacim,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:31"/>
<div><lb n="6640"/><p><span>Mheic Mhelea, mheic Mainán, mheic Mattatha, mheic</span>
<lb n="6641"/><span>Nathan, mheic Dábhí,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:32"/>
<div><lb n="6642"/><p><span>Mheic Iessé, mheic Obéd, mheic Boós, mheic Salmón,</span>
<lb n="6643"/><span>mheic Naassón,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:33"/>
<div><lb n="6644"/><p><span>Mheic Aminadáb, mheic Aram, mheic Esron, mheic</span>
<lb n="6645"/><span>Phares, mheic Iúdas,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:34"/>
<div><lb n="6646"/><p><span>Mheic Iacob, mheic Isaac, mheic Abraham, mheic</span>
<lb n="6647"/><span>Thara, mheic Nachor,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:35"/>
<div><lb n="6648"/><p><span>Mheic Saruch, mheic Ragu, mheic Phalec, mheic</span>
<lb n="6649"/><span>Heber, mheic Sala,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:36"/>
<div><lb n="6650"/><p><span>Mheic Cainán, mheic Arphaxad, mheic Sé, mheic Noe,</span>
<lb n="6651"/><span>mheic Lamech,</span></p>
</div>
<pb n="Lc3:37"/>
<div><lb n="6652"/><p><span>Mheic Mathusala, mheic Enoch, mheic Iaréd, mheic</span>
<lb n="6653"/><span>Maleléel, mheic Cainán, mheic Enos, mheic Séth, mheic</span>
<lb n="6654"/><span>Adhaimh, mheic Dé.</span>
<lb n="6655"/></p>
</div>
<pb n="Lc4"/>
<div><lb n="6656"/><p/>
</div>
<pb n="Lc4:1"/>
<div><lb n="6657"/><p><span>Agus ar mbeith Díosa lán don spíorad náomh, do fhill sé tar a ais ó</span>
<lb n="6658"/><span>Iórdán, agus do tréoruigheadh leis an spioruid ar an bhfhásach é:</span>
<lb n="6659"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:2"/>
<div><lb n="6660"/><p><span>Agus dobhí sé annsin dá fhichead lá, agus an díabhal ag cur</span>
<lb n="6661"/><span>chathuighthi air:  agus ní dhúaigh sé ní ar bioth ar fedh na laitheadh úd:</span>
<lb n="6662"/><span>achd arna gcríochnughadh, annsin do ghabh ocras é.</span>
<lb n="6663"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:3"/>
<div><lb n="6664"/><p><span>Agus adubhairt an Díabhal ris, más tú mac Dé, abair ris an gcloichsi</span>
<lb n="6665"/><span>bheith na harán.</span>
<lb n="6666"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:4"/>
<div><lb n="6667"/><p><span>Agus do fhreagair Iósa é, agá rádh, atá sgríobhtha, nách lé harán</span>
<lb n="6668"/><span>amháin mhairfios an duine, achd lé gach uile bhréithir Dhé.</span>
<lb n="6669"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:5"/>
<div><lb n="6670"/><p><span>Agus an tan do thréoruigh an Díabhal é ar shlíabh árd, do thaisbén sé</span>
<lb n="6671"/><span>ríoghachda na talmhun uile dhó, a moimeint daimsir.</span>
<lb n="6672"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:6"/>
<div><lb n="6673"/><p><span>Agus adubhairt an Díabhal ris, dobhéra meisi na cumhachda so uile</span>
<lb n="6674"/><span>dhuit, agus a nglóir:  oír atá sí arná tabhairt damhsa, agus dobheirim</span>
<lb n="6675"/><span>í dhon tí dárab toil leam.</span>
<lb n="6676"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:7"/>
<div><lb n="6677"/><p><span>Ar an adhbharsin dá ndearna tú onóir dhamhsa, budh leat íad uile.</span>
<lb n="6678"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:8"/>
<div><lb n="6679"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhíosa, adubhairt sé ris, imthigh úaim a Shatain:</span>
<lb n="6680"/><span>óir atá sgríobhtha, dobhéura tú onóir don tighearna do Dhía féin, agus</span>
<lb n="6681"/><span>is dó na aonar doghéuna tú seirbhís.</span>
<lb n="6682"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:9"/>
<div><lb n="6683"/><p><span>Agus do thréoruigh sé é gu Hiarusaléim, agus do shuidhidh sé é ar</span>
<lb n="6684"/><span>bheinn an teampoill: agus adubhairt sé ris, más tú mac Dé, teilg thú</span>
<lb n="6685"/><span>féin síos as so.</span>
<lb n="6686"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:10"/>
<div><lb n="6687"/><p><span>Oir atá sgríobhtha, dobhéura sé aithne dhá ainglibh ad thimcheall,</span>
<lb n="6688"/><span>tusa dho choimhéud:</span>
<lb n="6689"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:11"/>
<div><lb n="6690"/><p><span>Agus toigéubhuid síad eidir a lámhuibh thú, deagla gu</span>
<lb n="6691"/><span>mbuailfidhthea do chos fá chloich úair ar bioth.</span>
<lb n="6692"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:12"/>
<div><lb n="6693"/><p><span>Agus ar bhfhregra dhíosa adubhairt sé ris, atá arna rádh,</span>
<lb n="6694"/><span>ní chuirfe tú cathughad ar an dtighearna do Dhia féin.</span>
<lb n="6695"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:13"/>
<div><lb n="6696"/><p><span>Agus ar gcur chríche ar a chathuighthibh uile dhon Diabhal,</span>
<lb n="6697"/><span>do fháguibh sé eisen ar feadh tamuill.</span>
<lb n="6698"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:14"/>
<div><lb n="6699"/><p><span>Agus do chas Iósa maille ré cumhachdaibh na spíoruide don Ghalilé:</span>
<lb n="6700"/><span>agus dochúaidh a chlú ar feadh na tíre na thimcheall.</span>
<lb n="6701"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:15"/>
<div><lb n="6702"/><p><span>Agus do theaguisg seision an a sínagogaibh súd, ag fághail glóire ó gach</span>
<lb n="6703"/><span>uile dhuine.</span>
<lb n="6704"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:16"/>
<div><lb n="6705"/><p><span>Agus táinic sé gu Nasaret, mar ar hoiledh é: agus dochúaidh sé</span>
<lb n="6706"/><span>asdteach mar bhudh ghnáth leis, lá na sabóide, don tsínagóig:  agus do</span>
<lb n="6707"/><span>éirigh sé na sheasamh do leughthóireachd.</span>
<lb n="6708"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:17"/>
<div><lb n="6709"/><p><span>Agus tugadh leabhar Esaías fáidh dhó, agus an tan do osgail sé an</span>
<lb n="6710"/><span>leabhar, fúair sé an tionad an a raibhe sgríbhtha,</span>
<lb n="6711"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:18"/>
<div><lb n="6712"/><p><span>Spíorad an tighearna oramsa, tré gur ong sé mhé: do chuir se úadha mhé</span>
<lb n="6713"/><span>dochum gu ndingénuinn an soisgél do sheanmóir do na bochduibh, dochum</span>
<lb n="6714"/><span>gu sláinéochuinn na dáoine agá bhfhuilid croidhthe brisde brúidhti, dochum</span>
<lb n="6715"/><span>gu ndingénuinn senmóir do na braighdibh gu bhfhúaisgéoltáoi íad, agus</span>
<lb n="6716"/><span>do na dalluibh u bhfhuighdís radharc, agus gu dtiobhruinn sáoirsi don</span>
<lb n="6717"/><span>mhuinntir atá  arna gcombrudh:</span>
<lb n="6718"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:19"/>
<div><lb n="6719"/><p><span>Dochum gu seanmóruinn bliadhuin fhorbháilteach an tighearna.</span>
<lb n="6720"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:20"/>
<div><lb n="6721"/><p><span>Agus ar ndúnadh an leabhair dhó, agus arna thabhairt don mhinisdir,</span>
<lb n="6722"/><span>do shuidh sé:  agus dobhádar súile a raibhe ann sa tsínagoig uile ag féchain</span>
<lb n="6723"/><span>air gu géur.</span>
<lb n="6724"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:21"/>
<div><lb n="6725"/><p><span>Agus do thionnsgain sé a rádh ríu, aníugh atá an sgriobtúirso arna</span>
<lb n="6726"/><span>choimhlíonadh an bhur gclúasuibhsi.</span>
<lb n="6727"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:22"/>
<div><lb n="6728"/><p><span>Agus dorinneadar uile fíadhnuisi leis, agus dobhí iongantus aca ann</span>
<lb n="6729"/><span>sna comhráitibh grásamhla dothigeadh as a bhéul, agus adeirdís, an né</span>
<lb n="6730"/><span>nach é so an mac úd Ióséph?</span>
<lb n="6731"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:23"/>
<div><lb n="6732"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, adértháoi rium gan amharus an seanfhocalsa,</span>
<lb n="6733"/><span>a líaigh, leighis tú féin:  leitheíd na neitheadh dochúalamar dorinne tú</span>
<lb n="6734"/><span>a Gcapernaum, déna mar an gcéudna annso ad dhúthuidh féin íad.</span>
<lb n="6735"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:24"/>
<div><lb n="6736"/><p><span>Agus adubhairt seision, adeirim ribh go fírinneach, nach fuil cion</span>
<lb n="6737"/><span>ar fháidh an a thír féin.</span>
<lb n="6738"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:25"/>
<div><lb n="6739"/><p><span>Achd adeirimsi gu fírinneach ribh, gu rabhadar mórán baintreabhthach a</span>
<lb n="6740"/><span>laithibh Elías an Israél, an tráth dobhí an fhiormámeint trí</span>
<lb n="6741"/><span>blíadhna agus sé mhí arna híadhadh, ionnas gu raibhe gorta mhór ar feadh</span>
<lb n="6742"/><span>na talmhan uile:</span>
<lb n="6743"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:26"/>
<div><lb n="6744"/><p><span>Achd nír cuireadh Elias dochum áon bhaintreabhthaighe aca súd,</span>
<lb n="6745"/><span>achd gu Sarepta adhón, cathair na Sidoni, dochum mná dhobhí</span>
<lb n="6746"/><span>na baintreabhthaigh.</span>
<lb n="6747"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:27"/>
<div><lb n="6748"/><p><span>Agus dobhádar mórán lobhar an Israél, ré línn Eliseus an fáidh:</span>
<lb n="6749"/><span>agus nír glanadh éin neach aca, achd Náaman an Sírénach.</span>
<lb n="6750"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:28"/>
<div><lb n="6751"/><p><span>Agus do líonadh a raibhe annsa tsínagóig dfheirg, an tan dochúaladar</span>
<lb n="6752"/><span>na neithesi.</span>
<lb n="6753"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:29"/>
<div><lb n="6754"/><p><span>Agus ar néirghe na seasamh dhóibh, do theilgeadar as an gcathruigh</span>
<lb n="6755"/><span>amach  é:  agus rugadar léo é ar mhaluidh an tsléibhe ar a raibhe a</span>
<lb n="6756"/><span>gcathair arna tógbháil, dochum go dteilgfidís síos a ndíaigh a chinn é.</span>
<lb n="6757"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:30"/>
<div><lb n="6758"/><p><span>Achd ar nimthechd dosan tré na lár, dochúaidh sé as úatha.</span>
<lb n="6759"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:31"/>
<div><lb n="6760"/><p><span>Agus dochúaidh sé síos go Capernaum, cathair don Ghalilé, agus do</span>
<lb n="6761"/><span>bhíodh sé dhá dteagasg ann sna sabóidibh.</span>
<lb n="6762"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:32"/>
<div><lb n="6763"/><p><span>Agus dobhí adhúathmhuireachd acasan ana theagasg, oir dobhí a</span>
<lb n="6764"/><span>chomhrádh maille ré hughdarrás.</span>
<lb n="6765"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:33"/>
<div><lb n="6766"/><p><span>Agus dobhí neach ann sa tsíonagóig an a raibhe spiorad deamhnaighe</span>
<lb n="6767"/><span>neamhghlan, agus do éigh sé do ghuth mhór,</span>
<lb n="6768"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:34"/>
<div><lb n="6769"/><p><span>Agá rádh, uch, créud í an bhuain atá aguinne riot a Iósa</span>
<lb n="6770"/><span>Nasardha?  an dár sgrisne tháinic tú? atá a fhios agumsa cia thú:</span>
<lb n="6771"/><span>adhón an neach náomhtha úd Dé.</span>
<lb n="6772"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:35"/>
<div><lb n="6773"/><p><span>Agus do imdhearg Iósa é, agá rádha, bí ad tochd, agus tarr amach as.</span>
<lb n="6774"/><span>Agus do imthigh an deamhan as arná thrasgairt do láthair, gan díoghbháil</span>
<lb n="6775"/><span>ar bioth do dhenamh dhó.</span>
<lb n="6776"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:36"/>
<div><lb n="6777"/><p><span>Agus do ghabh crith cách uile:  agus do labhradar ré chéile, agá rádh,</span>
<lb n="6778"/><span>créud é an níse, gu naithnigheann sé do na spioradaibh neamhghlana lé</span>
<lb n="6779"/><span>cumhachdaibh, agus lé neart, agus gu dtigid síad amach?</span>
<lb n="6780"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:37"/>
<div><lb n="6781"/><p><span>Agus dochúaidh a thúarasgbháil an gach uile ionad don réghión</span>
<lb n="6782"/><span>gacha táobha.</span>
<lb n="6783"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:38"/>
<div><lb n="6784"/><p><span>Agus an tan do éirigh Iósa as an tsínagóig, dochúaidh sé asdteach</span>
<lb n="6785"/><span>gu teagh Símóin:  agus dobhí fíabhrus romhór ar mháthair mhná</span>
<lb n="6786"/><span>Símóin: agus do chuireadar impidhe air ar a son.</span>
<lb n="6787"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:39"/>
<div><lb n="6788"/><p><span>Agus ar seasamh dhósan ós a cionn, do imdhearg sé an fíabhrus: agus</span>
<lb n="6789"/><span>do fhágaibh an fiabhrus í, agus ar néirghe dhisi dho láthair, dorinne sí</span>
<lb n="6790"/><span>friotháileamh orrtha.</span>
<lb n="6791"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:40"/>
<div><lb n="6792"/><p><span>Agus ar ndul don ghréin fáoi, gach áon agá rabhadar dáoine éugcrúaidhe,</span>
<lb n="6793"/><span>ó thinneasaibh éugsamhla, tugadar chuigesean íad:  agus ar gcur a lámh</span>
<lb n="6794"/><span>dhósan ar gach áon díobh, do shlánuigh sé íad.</span>
<lb n="6795"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:41"/>
<div><lb n="6796"/><p><span>Agus fós do imthighidís na deamhain as mórán, ag éighmhe, agus agá</span>
<lb n="6797"/><span>rádh, is tusa an Críosd úd mhac Dé.  Achd dá nimdheargadh  dhosan ní</span>
<lb n="6798"/><span>léigeadh sé dhóibh a rádha, gu raibhe a fhios aca gurbhé féin an Críosd.</span>
<lb n="6799"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:42"/>
<div><lb n="6800"/><p><span>Agus ar néirghe  dhon lá do imthigh sé amach, agus dochúaidh sé</span>
<lb n="6801"/><span>anionad fhásamhail, agus dobhí an slúagh agá lorgaireachd, agus tangadar</span>
<lb n="6802"/><span>chuige: agus do chongbhadar é dochum nách rachadh sé úatha.</span>
<lb n="6803"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:43"/>
<div><lb n="6804"/><p><span>Achd adubhairt seision ríu, gu fírinneach is éigean damhsa flaitheas</span>
<lb n="6805"/><span>Dé dho sheanmóir do chathrachuibh éile leis:  óir is chuige so do cuireadh</span>
<lb n="6806"/><span>mhé.</span>
<lb n="6807"/></p>
</div>
<pb n="Lc4:44"/>
<div><lb n="6808"/><p><span>Agus dobhíodh sé ag déanamh senmóra a síonagógaibh na Galilé.</span>
<lb n="6809"/></p>
</div>
<pb n="Lc5"/>
<div><lb n="6810"/><p/>
</div>
<pb n="Lc5:1"/>
<div><lb n="6811"/><p><span>Agus tarrla an tan do ling an pobal air, déisdeachd ré bréithir Dé,</span>
<lb n="6812"/><span>gur sheasuimh seision laimh ré Loch Ghenesarét:</span>
<lb n="6813"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:2"/>
<div><lb n="6814"/><p><span>Agus dochonnaic sé dhá luing dobhí ar an loch:  achd do imthigheadar</span>
<lb n="6815"/><span>na híasgairedha asda, agus do nighedar a líonta.</span>
<lb n="6816"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:3"/>
<div><lb n="6817"/><p><span>Agus ar ndul dósan a luing dhíobh do budh lé Síomón, do íarr sé air</span>
<lb n="6818"/><span>dul beagán ón tír:  agus ar suidhe dhó do theagaisg sé an pobal as an</span>
<lb n="6819"/><span>luing.</span>
<lb n="6820"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:4"/>
<div><lb n="6821"/><p><span>Agus mar dho sguir sé dho labhairt, adubhairt sé ré Símón; déunuigh</span>
<lb n="6822"/><span>romhaibh ar an ndubhaigéun, agus leigidh siós bhur líonta dochum</span>
<lb n="6823"/><span>éisg do ghabháil.</span>
<lb n="6824"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:5"/>
<div><lb n="6825"/><p><span>Agus ar bhfhregra dho Shímon adubhairt sé ris, a mhaighisdir,</span>
<lb n="6826"/><span>do thuirrsigheamair sinn féin feadh na hoidhche uile, agus nír</span>
<lb n="6827"/><span>ghabhamair éin ní:  achd cheana ar tfhuáireamhsa cuirfidh mé siós an</span>
<lb n="6828"/><span>lion.</span>
<lb n="6829"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:6"/>
<div><lb n="6830"/><p><span>Agus an tan dorinnedar so, do íadhadar ar iomarcuigh éisg:  ionnus gur</span>
<lb n="6831"/><span>briseadh a líon.</span>
<lb n="6832"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:7"/>
<div><lb n="6833"/><p><span>Agus do sméideadar ar a gcompánachuibh dobhí ann sa luing éile,</span>
<lb n="6834"/><span>dochum gu dtiocfadáois chuca do thabhairt chunganta dhóibh, agus</span>
<lb n="6835"/><span>tangadarsan, agus do líonadar an da arthrach, ionnas gu rabhadar an innmhe</span>
<lb n="6836"/><span>a mbáidhte.</span>
<lb n="6837"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:8"/>
<div><lb n="6838"/><p><span>Agus an tan dochonnaic Símon Peadar so, do shléchd sé ag</span>
<lb n="6839"/><span>glúinibh Iósa, agá rádh, imthigh úaim a thigherna, oir is duine peacthach</span>
<lb n="6840"/><span>mhé.</span>
<lb n="6841"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:9"/>
<div><lb n="6842"/><p><span>Óir do ghabh eagla é féin, agus a raibhe na fhochair uile, ar son na</span>
<lb n="6843"/><span>gabhála éisg do ghabhadar:</span>
<lb n="6844"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:10"/>
<div><lb n="6845"/><p><span>Agus mar an gcéudna Séumas agus Eóin, clann Sebedei, dobhí na</span>
<lb n="6846"/><span>gcompánachuibh ag Símon, agus adubhairt Iósa ré Símon, na bíodh egla</span>
<lb n="6847"/><span>ort: as so amach bíaidh tú ad tíasgaire ar dháoinibh.</span>
<lb n="6848"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:11"/>
<div><lb n="6849"/><p><span>Agus an tan tugadarsan a longa dochum tíre, ar bhfhágbháil an uile</span>
<lb n="6850"/><span>neith dóibh, do leanadar eisean.</span>
<lb n="6851"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:12"/>
<div><lb n="6852"/><p><span>Agus tarrla an tan dobhí sé a gcathruigh dháirighthe, féch, dobhí</span>
<lb n="6853"/><span>óglách lán do lubhra innte: agus ar bhfhaicsin Iósa dhó, do léig sé é</span>
<lb n="6854"/><span>féin fíos ar a aghaidh, agus do ghuidh sé é, agá rádh, a thighearna,</span>
<lb n="6855"/><span>más a thoil leat é, is éidir leat mheisi dho ghlanadh.</span>
<lb n="6856"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:13"/>
<div><lb n="6857"/><p><span>Agus ar síneadh a láimhe Dhíosa, do bhean sé ris, agá rádh,</span>
<lb n="6858"/><span>as toil, bí glan, agus do fháguibh an lubhra é ar an mball.</span>
<lb n="6859"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:14"/>
<div><lb n="6860"/><p><span>Agus do aithin sé dhe gan a innisin do dhuine ar bioth:  achd</span>
<lb n="6861"/><span>imthigh ar seisean foillsigh thú féin don tsagart, agus iodhbair ar son</span>
<lb n="6862"/><span>do ghlanta, mar do aithin Máoisi, dochum gu mbeth sé na fhíadhnuisi</span>
<lb n="6863"/><span>dhóibh.</span>
<lb n="6864"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:15"/>
<div><lb n="6865"/><p><span>Achd is móide dho leathnuigh a thúarasgbháil sin:  agus do chruinnigh</span>
<lb n="6866"/><span>slúagh mór dhéisdeachd ris, agus dfhagháil fhoirithne a dteinneas</span>
<lb n="6867"/><span>úaidhe.</span>
<lb n="6868"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:16"/>
<div><lb n="6869"/><p><span>Achd dochúaidh seisean fá leith ar an bhfhásach, agus dorinne sé</span>
<lb n="6870"/><span>urnaighthe.</span>
<lb n="6871"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:17"/>
<div><lb n="6872"/><p><span>Agus tarrla gu raibhe sé lá dháirighthe ag teagasg:  agus gu rabhadar</span>
<lb n="6873"/><span>na Fpairisínigh, agus dochtúirí an dlighidh na suidhe dho láthair, noch</span>
<lb n="6874"/><span>tháinic as gach uile bhaile don Ghalilé, agus don Iúdea, agus ó</span>
<lb n="6875"/><span>Iarusaléim:  agus dobhí cumhachda an tigherna aigesion dochum a</span>
<lb n="6876"/><span>slánuighthe:</span>
<lb n="6877"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:18"/>
<div><lb n="6878"/><p><span>Agus féuch, do iomchradar dáoine a leabuidh, óglach dobhí a</span>
<lb n="6879"/><span>bpairilis:  agus do íarradar a thabhairt asdeach, agus a chur na</span>
<lb n="6880"/><span>fhíadhnuisisean.</span>
<lb n="6881"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:19"/>
<div><lb n="6882"/><p><span>Agus an tráth nach fúaradar cáoi ar a thabhairt asdeach, ag méud</span>
<lb n="6883"/><span>na cuideachda, dochúadar súas ar an dteagh, agus do léigeadar é féin, agus a</span>
<lb n="6884"/><span>leabuidh síos tríd an slinnteach ar lár, a bhfhiadhnuisi Iósa.</span>
<lb n="6885"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:20"/>
<div><lb n="6886"/><p><span>Agus ar bhfhaicsin a gcreidimh dhó, adubhairt sé ris, a dhuine,</span>
<lb n="6887"/><span>atáid do fpeacuidh arná maitheamh dhuit.</span>
<lb n="6888"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:21"/>
<div><lb n="6889"/><p><span>Agus do thionnsgnadar na sgríobuidhe, agus na Phairisínigh</span>
<lb n="6890"/><span>disbóireachd do dhéunamh, agá rádh, créd é an fearsa labhras gu</span>
<lb n="6891"/><span>tatháoireach ar Dhia?: cía fhéudus peacuigh dho mhaitheamh achd Día na</span>
<lb n="6892"/><span>áonar?</span>
<lb n="6893"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:22"/>
<div><lb n="6894"/><p><span>Achd ar naithne a smúaintighthe dhíosa, do fhreagair sé, agus</span>
<lb n="6895"/><span>adubhairt sé ríu, créd é an ní so smuaintighthisi an bhur gcroidhthibh?</span>
<lb n="6896"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:23"/>
<div><lb n="6897"/><p><span>Cía is usa? a rádha, atáid do pheacuidh arna maitheamh dhuit: na a</span>
<lb n="6898"/><span>rádha, éirigh, agus siobhail?</span>
<lb n="6899"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:24"/>
<div><lb n="6900"/><p><span>Achd dochum go mbeth a fhios agaibh, gu bhfhuil cumhachda ag mac an</span>
<lb n="6901"/><span>duine, peacuidh dho mhaitheamh ar an dtalamh, (adubhairt sé ré fear na</span>
<lb n="6902"/><span>pairilisi) adeirimsi riot, éirigh, tóguibh do leabuidh, agus imthigh dod</span>
<lb n="6903"/><span>thigh.</span>
<lb n="6904"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:25"/>
<div><lb n="6905"/><p><span>Agus ar néirghe dhósan ar an mball an a bhfhiadhnuisi, do thógaibh sé</span>
<lb n="6906"/><span>an leabuidh an a raibhe sé na luighe, agus dochúaidh sé dhá thigh, ag</span>
<lb n="6907"/><span>moladh Dé.</span>
<lb n="6908"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:26"/>
<div><lb n="6909"/><p><span>Agus do ghabh uathbhás cách uile, agus do mholadar Día: agus do</span>
<lb n="6910"/><span>líonadh dhegla íad, aga rádh, dochonncamair neithe doichreite aníugh.</span>
<lb n="6911"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:27"/>
<div><lb n="6912"/><p><span>Agus tar éisi so dochúaidh Iósa amach, agus dochonnaic sé</span>
<lb n="6913"/><span>puiblecán dárbhainm Leuí, na shuidhe ag bord an chusduim do ghlacadh,</span>
<lb n="6914"/><span>agus adubhairt sé ris, lean mheisi.</span>
<lb n="6915"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:28"/>
<div><lb n="6916"/><p><span>Agus ar bhfhágbháil gach éin neithe dhósan, do éirigh sé, agus do lean</span>
<lb n="6917"/><span>sé eisean.</span>
<lb n="6918"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:29"/>
<div><lb n="6919"/><p><span>Agus dorinne Leui féusda mór dhó ana thigh féin: agus dobhí</span>
<lb n="6920"/><span>cuideachda mhór phuibleacán, agus dáoine eile ar suidhe na bhfhochair.</span>
<lb n="6921"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:30"/>
<div><lb n="6922"/><p><span>Agus dorinne cuid díobh dhobhí na sgríobhuidhibh, agus na</span>
<lb n="6923"/><span>BPhairisíneachuibh monabar an aghaidh a dhisciobalsan, agá rádha,</span>
<lb n="6924"/><span>créud fá nithtísi agus fá nibhthí a bhfhochair na bpuiblicán, agus na</span>
<lb n="6925"/><span>bpeacthach?</span>
<lb n="6926"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:31"/>
<div><lb n="6927"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dh'íosa adubhairt sé ríu, ní fhuil ríachdanus</span>
<lb n="6928"/><span>an leagha ar na dáoinibh slána, achd ar na dáoinibh tinne.</span>
<lb n="6929"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:32"/>
<div><lb n="6930"/><p><span>Ní tháinic mé dho ghairm na bhfhíréunach achd na bpeacthach dochum</span>
<lb n="6931"/><span>aithrighe.</span>
<lb n="6932"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:33"/>
<div><lb n="6933"/><p><span>Achd adubhradarsan ris, créud fá dtroisgid disgiobail Eóin gu</span>
<lb n="6934"/><span>minic, agus créd fá ndéunuid síad urnaighthe, agus mar an gcéudna</span>
<lb n="6935"/><span>disgiobail na hPhairisíneach: achd ithid agus ibhid do dhisgiobailsi.</span>
<lb n="6936"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:34"/>
<div><lb n="6937"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, an bhfhédtáoisi a thabhairt fá deara do</span>
<lb n="6938"/><span>chloinn tséomra an fhir núa fpósda trosgadh dho dhéunamh, an feadh bhías</span>
<lb n="6939"/><span>sé féin na bhfhochair?</span>
<lb n="6940"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:35"/>
<div><lb n="6941"/><p><span>Achd tiocfaid na laithe an tan bhéurthar an fear núafpósda úatha, ann</span>
<lb n="6942"/><span>sna laithibh sin, doghéunuid síad trosgadh.</span>
<lb n="6943"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:36"/>
<div><lb n="6944"/><p><span>Agus adubhairt sé fós tré chosmhalachd ríu, ní chuireann neach ar</span>
<lb n="6945"/><span>bioth preabán éuduigh núa a seanchulaidh, nó no brisidh an téudach nua</span>
<lb n="6946"/><span>an seinéudach agus ní thig an preabán núaéuduigh leis an seinéudach.</span>
<lb n="6947"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:37"/>
<div><lb n="6948"/><p><span>Agus ní chuireann duine ar bioth fíon núa a seanbhuidéulubh, nó</span>
<lb n="6949"/><span>no brisfidh an fíon núa na buidéil, agus doirtfidhear an fíon, agus rachuid</span>
<lb n="6950"/><span>na buidéil amugha.</span>
<lb n="6951"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:38"/>
<div><lb n="6952"/><p><span>Achd fíon nua is cóir dho chur a a mbuidéuluibh núadha, agus beid</span>
<lb n="6953"/><span>síad aráon slán.</span>
<lb n="6954"/></p>
</div>
<pb n="Lc5:39"/>
<div><lb n="6955"/><p><span>Agus ní fhuil duine ar bioth ibheas seinfhíon, lénab áill fíon núa</span>
<lb n="6956"/><span>ar ball: oír adeir sé, is é an seinfhíon is folláine.</span>
<lb n="6957"/></p>
</div>
<pb n="Lc6"/>
<div><lb n="6958"/><p/>
</div>
<pb n="Lc6:1"/>
<div><lb n="6959"/><p><span>Agus tárrlá ar ngabháil trí ghortuibh dhosan an dara sabóid don</span>
<lb n="6960"/><span>tsollamain, gur bheanadar a dheisgiobail déusa, agus tar éis agcuimealta</span>
<lb n="6961"/><span>eidir a lamhuibh dhóibh, adúadar íad.</span>
<lb n="6962"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:2"/>
<div><lb n="6963"/><p><span>Achd adubhradar cuid dona Phairisineachuibh ríu: créd fá ndéuntaoi an ní</span>
<lb n="6964"/><span>nách indénta, annsa tsaoire?</span>
<lb n="6965"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:3"/>
<div><lb n="6966"/><p><span>Agus ar bhfhreagra Dhiosa adubhairt sé ríu, an né nár</span>
<lb n="6967"/><span>léughabhuirsi an ní so dhorinne Dabhí, an tan dobhí ocrus air féin,</span>
<lb n="6968"/><span>agus ar an muintir dhobhí na fharradh:</span>
<lb n="6969"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:4"/>
<div><lb n="6970"/><p><span>Cionnus dochúaidh sé asdeach go teagh dé, agus do ghlac sé arán na</span>
<lb n="6971"/><span>fíadhnuisi, agus a duaigh sé hé, agus tug sé fós don mhuintir dobhí na</span>
<lb n="6972"/><span>fhochair hé: noch nár chóir dhéin neach dh'ithe, achd dona</span>
<lb n="6973"/><span>sagurtuibh amháin?</span>
<lb n="6974"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:5"/>
<div><lb n="6975"/><p><span>Agus adubhuirt seisean ríu, as tighearna dhon tsábbóid fein mac an</span>
<lb n="6976"/><span>duine.</span>
<lb n="6977"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:6"/>
<div><lb n="6978"/><p><span>Agus tarrla fós a saboíd eile, go ndeachuidh seisean asdeach don</span>
<lb n="6979"/><span>tsinagog, agus gur theaguisg sé, agus dobhí óglách annsin agá raibhe a</span>
<lb n="6980"/><span>lámh dheas arna seargadh.</span>
<lb n="6981"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:7"/>
<div><lb n="6982"/><p><span>Agus dobhí coimhéud ag na sgríobhuidhi agus ag na Pharisineachuibh</span>
<lb n="6983"/><span>airsean, dá fhéuchuin an ndingnadh se leigheas annsa tsabóid, dochum go</span>
<lb n="6984"/><span>bhfhuighbhidís adhbhar gearáin air.</span>
<lb n="6985"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:8"/>
<div><lb n="6986"/><p><span>Achd do aithin seisean a smúainthighthe: agus adubhairt sé ris an</span>
<lb n="6987"/><span>nduine agá raibhe an lámh sheirgthé: éirigh, agus seasuimh a lár cháich.</span>
<lb n="6988"/><span>Agus do éirigh seision agus do sheasuimh sé.</span>
<lb n="6989"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:9"/>
<div><lb n="6990"/><p><span>Ar an adhbhar sin adubhart Iósa ríusan, fiafróchaidh meisi dhíbhsi ní</span>
<lb n="6991"/><span>dháirighthe, an cóir maith nó olc dho dhéunamh sa tsabóid: anum do</span>
<lb n="6992"/><span>theasargadh nó dho ligean amugha?</span>
<lb n="6993"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:10"/>
<div><lb n="6994"/><p><span>Agus an tan do fhéuch sé orrtha uile na thimcheal, adubhairt sé ris</span>
<lb n="6995"/><span>an nduine, sín amach do láimh: agus dorinne seisean mar sin: agus do</span>
<lb n="6996"/><span>haiseagadh a lámh comhshlán ris an láimh eile.</span>
<lb n="6997"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:11"/>
<div><lb n="6998"/><p><span>Agus do líonadh íadsan do chuthach: agus do luaidheadar ré a chéile,</span>
<lb n="6999"/><span>créd doghéundís ré hÍosa.</span>
<lb n="7000"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:12"/>
<div><lb n="7001"/><p><span>Agus tarrla ann sna laithibh sin, go ndeachuidh seisean amach ar</span>
<lb n="7002"/><span>sliabh, do dhéunamh úrnaighthe: agus do chaith sé an oidhche ag guidhe Dé.</span>
<lb n="7003"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:13"/>
<div><lb n="7004"/><p><span>Agus ar néirghe dhon lá, do ghoir sé a dheisgiobail chuige, agus do</span>
<lb n="7005"/><span>thogh sé dhá fhear dhéug asda, dár ghoir sé absdail:</span>
<lb n="7006"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:14"/>
<div><lb n="7007"/><p><span>Eadhón Símon dár ghoir sé fós Peadar, agus Ainndriás a</span>
<lb n="7008"/><span>dhearbhráthoir, Séumas agus Eóin, Philip, agus Bartolomeus.</span>
<lb n="7009"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:15"/>
<div><lb n="7010"/><p><span>Maithteu agus Tomás, Séumas mac alphei, agus Símon dá</span>
<lb n="7011"/><span>ngoirthear Selótes.</span>
<lb n="7012"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:16"/>
<div><lb n="7013"/><p><span>Iudás dearbhráthair Shémuis, agus Iudás Iscaríot, (an té fós</span>
<lb n="7014"/><span>do bhraith eision.)</span>
<lb n="7015"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:17"/>
<div><lb n="7016"/><p><span>Agus táinig sé anúas léo, agus do sheasuimh sé ar mhachuire réidh, agus a</span>
<lb n="7017"/><span>choimhthionól deisgiobal, agus mórán mór dho phobal ón Iudea uile</span>
<lb n="7018"/><span>agus ó Iarusalem, agus ó chois fhairrge Tirus agus Sidon, noch tháinig</span>
<lb n="7019"/><span>dhéisdeachd rission, agus dfhaghbháil leighis ar a neaslaíntibh.</span>
<lb n="7020"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:18"/>
<div><lb n="7021"/><p><span>Agus a raibhe arná gciorrbhadh ag spioraduibh neamhghlana, agus do</span>
<lb n="7022"/><span>leighiseadh iád.</span>
<lb n="7023"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:19"/>
<div><lb n="7024"/><p><span>Agus dobhí an slúagh uile ag iárruidh cuimealta ris, óir do</span>
<lb n="7025"/><span>bhíod cumhachda ag dul úaidh, agus do shlánuidh sesion iád uile.</span>
<lb n="7026"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:20"/>
<div><lb n="7027"/><p><span>Agus ar dtógbháil a shúl súas dósan ar a dheisgiobluibh, adúbhairt</span>
<lb n="7028"/><span>sé: as beandaighthe sibhsi a dháoine bochda: oír as libh flaitheas</span>
<lb n="7029"/><span>Dé.</span>
<lb n="7030"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:21"/>
<div><lb n="7031"/><p><span>As beannaighthe sibh a dháoine atá ocrach anois: óir saiseóchthar</span>
<lb n="7032"/><span>sibh: As beannaighthe sibhsi cháoidheas anois: oír doghéuntáoi gáire.</span>
<lb n="7033"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:22"/>
<div><lb n="7034"/><p><span>As beannaighthe beithí an tráth fhúathóchuid dáoine sibh, agus</span>
<lb n="7035"/><span>chuirfid síad as a gcuideachda sibh, agus imdhergfuid síád sibh, agus</span>
<lb n="7036"/><span>chuirfid siad bhur nainm as, mar go madh olc he, ar son mheic an duine.</span>
<lb n="7037"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:23"/>
<div><lb n="7038"/><p><span>Déunuidh gairdeachus an lá sin, agus éirghidh anairde re lúthghair,</span>
<lb n="7039"/><span>óir féuch, as mór bhur lúaidhigheachd ar neamh. Oir as mar sin dorinneadar</span>
<lb n="7040"/><span>a naithreacha ris na fáidhibh.</span>
<lb n="7041"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:24"/>
<div><lb n="7042"/><p><span>Achd as anáoibhinn dáoibhsi a dhaoine saidhbhre: oir atá bhur sólás</span>
<lb n="7043"/><span>aguibh.</span>
<lb n="7044"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:25"/>
<div><lb n="7045"/><p><span>As anáoibhinn dáoibh a dháoine atá sáitheach: oír bíaidh ocras</span>
<lb n="7046"/><span>oruibh. As anáoibhinn díbhsi, a dhaoine atá ag gáire anois: oír</span>
<lb n="7047"/><span>cáoifidhe, agus goilfidhe.</span>
<lb n="7048"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:26"/>
<div><lb n="7049"/><p><span>As anáoibhinn dáoibhsi an tráth adéuruid na huile dháoine maith ribh:</span>
<lb n="7050"/><span>oír as mar sin dorinneadar a naithreacha ris na fáidhibh fallsa.</span>
<lb n="7051"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:27"/>
<div><lb n="7052"/><p><span>Achd adheirim ribhsi, a dhream dhobheir éisdeachd damh,</span>
<lb n="7053"/><span>grádhuighidh bhur námhuid: déunuidh maith dhon dréim ar a leag sibh:</span>
<lb n="7054"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:28"/>
<div><lb n="7055"/><p><span>Tabhruidh bhur mbeannachd don dréim mhalluigheas sibh: agus déunuidh</span>
<lb n="7056"/><span>urrnaighthe ar son na muinntire dhoní bhur ndíoghbháil.</span>
<lb n="7057"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:29"/>
<div><lb n="7058"/><p><span>Agus an té bhuáileas ar dho ghíall thú, iompó chuige an gíall eile leis:</span>
<lb n="7059"/><span>agus an té bheanus do bhrat leithimeallach dhíot, ná bac dhe do chóta fós</span>
<lb n="7060"/><span>do bhuáin díot.</span>
<lb n="7061"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:30"/>
<div><lb n="7062"/><p><span>Agus tabhuir dhá gach neach iarrus ort: agus ón té thógbhus do chuid</span>
<lb n="7063"/><span>uáit, ná hiárr tar a hais hí.</span>
<lb n="7064"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:31"/>
<div><lb n="7065"/><p><span>Agus fá mar as toil libh dáoine do dhéunamh dhíbh, déunuidhsi mar an</span>
<lb n="7066"/><span>gcéudna dhóibhsion.</span>
<lb n="7067"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:32"/>
<div><lb n="7068"/><p><span>Oír má tá grádh águibh dhon mhuinntir ghradhuigheas sibh, créud hé an</span>
<lb n="7069"/><span>buidheachus bhias oruibh? óir grádhuighíd na peacuigh féin, na dáoine</span>
<lb n="7070"/><span>ghrádhuigheas íad.</span>
<lb n="7071"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:33"/>
<div><lb n="7072"/><p><span>Agus má dho nithí maith don dreim ud doní maith dhíbh, créud hé an</span>
<lb n="7073"/><span>buidheachus bhias oruibh? óir doníd na peacuidh féin, a leithéid sin.</span>
<lb n="7074"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:34"/>
<div><lb n="7075"/><p><span>Agus dá dtugtháoi áirleagadh do na daoinibh ó a saoiltí a fhagháil</span>
<lb n="7076"/><span>arís, créud hé an buidheachus bhias oruibh? óir dobheirid na peacaidh</span>
<lb n="7077"/><span>áirleagadh do na peacthachaibh, dochum go bhfhuighdís a leithéid arís.</span>
<lb n="7078"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:35"/>
<div><lb n="7079"/><p><span>Ar anadhbhar sin grádhuighidh bhur námhuid, agus déunuidh maith, agus</span>
<lb n="7080"/><span>tabhruidh áirleagadh úaibh, gan tsúil ré ní ar bioth dfagháil da tharla:</span>
<lb n="7081"/><span>agus bhudh mór bhur luáigidheachd, agus beithí in bhur gcloinn ag an té as</span>
<lb n="7082"/><span>airde.  Oír as úr toirbheartach hé, dona drochdháoinibh, dobhuidhachuis.</span>
<lb n="7083"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:36"/>
<div><lb n="7084"/><p><span>Ar anadhbhar sin bithísi trócaireach, mar atá bhur nathuir</span>
<lb n="7085"/><span>trócuireach.</span>
<lb n="7086"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:37"/>
<div><lb n="7087"/><p><span>Agus ná beiridh breath, agus ní béurthar breath oruibh: ná</span>
<lb n="7088"/><span>damnuighe, agus ní daiméontar sibh: maithidh, agus maithfidhear dháoibh.</span>
<lb n="7089"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:38"/>
<div><lb n="7090"/><p><span>Tabhruidh úaibh, agus dobéurthar dháoibh: agus dobhéuruid dáoine</span>
<lb n="7091"/><span>dáoibh an bhur nuchd measúr maith, dingthe, croithte, ag dul thairis. Oir</span>
<lb n="7092"/><span>as leis an measúr an a dtoimheosdaoí, toimheósdar mar an gcéudna dháoibh.</span>
<lb n="7093"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:39"/>
<div><lb n="7094"/><p><span>Agus do labhuir sé baramhuil ríu, an bhfhéudann an dall éolus do</span>
<lb n="7095"/><span>dhéunumh dhon dall eile? an ne nách tuitfid siad aráon sa díg?</span>
<lb n="7096"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:40"/>
<div><lb n="7097"/><p><span>Ni fhuil an deisgiobal ós cionn a mhaighisdir, achd gidhbé neach</span>
<lb n="7098"/><span>bhus dhiongmhála, bíaidh sé mar a mhaighisdir.</span>
<lb n="7099"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:41"/>
<div><lb n="7100"/><p><span>Agus créud fá abhfhaiceann tú an brobh beag asúil do dhearbhráthar,</span>
<lb n="7101"/><span>agus nach tabhroir dhod taire, an tsail atá ad tsúil féin?</span>
<lb n="7102"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:42"/>
<div><lb n="7103"/><p><span>Nó cionnus as éidir leat arádh réd dhearbhráthuir, a</span>
<lb n="7104"/><span>dhearbhráthuir léig dhamh an tsimhin atá ad tsúil do bhuáin aisde: águs</span>
<lb n="7105"/><span>nách faiceann tú an tsail atá ad tsúil féin? a fhir an</span>
<lb n="7106"/><span>fhúarchrábhuidh, ar tús teilg amach an tsail as do shúil féin, agus ansin</span>
<lb n="7107"/><span>bhus léir dhuit, an tsimhin atá a súil do dhearbhráthar do bhuáin aisde.</span>
<lb n="7108"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:43"/>
<div><lb n="7109"/><p><span>Oír ní maith an crann iomchras drochthoradh, agus ní holc an crann</span>
<lb n="7110"/><span>iomchras toradh maith.</span>
<lb n="7111"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:44"/>
<div><lb n="7112"/><p><span>Óir is as a thoradh aítheantar gach uile chrann. Oír ní chruinnighid</span>
<lb n="7113"/><span>dáoine fígeadha dhon droighean: na cáora fíneamhna, dhon drisleach.</span>
<lb n="7114"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:45"/>
<div><lb n="7115"/><p><span>Dobheir an duine maith, ní maith, as cisde mhaith a chroidhe féin: agus</span>
<lb n="7116"/><span>dobheir an drochdhuine drochní, as drochchisde a chroidhe fein. Oír is</span>
<lb n="7117"/><span>as acfuinn a chroidhe, labhrus a bhéul.</span>
<lb n="7118"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:46"/>
<div><lb n="7119"/><p><span>Achd créud fá ngoirthísi, a thighearna, a thighearna dhíomsa: agus</span>
<lb n="7120"/><span>nach déuntaoi na neithe adeirim?</span>
<lb n="7121"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:47"/>
<div><lb n="7122"/><p><span>Gach uile neach thig chugamsa, agus éisdeas rém bríathruibh, agus do</span>
<lb n="7123"/><span>ní dhá reir: foillséochuidh mé dhaoibhsi cía réna cosmhuil hé.</span>
<lb n="7124"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:48"/>
<div><lb n="7125"/><p><span>As cosmhuil hé ré neach dho thógaibh a theach, agus do thochail, agus</span>
<lb n="7126"/><span>dochuaidh go domhuin a dtalumh, agus do chuir a fuinnemennt ar charruig:</span>
<lb n="7127"/><span>agus mar tháinig an tuile, do bhúail an sruth fán dteach úd, achd</span>
<lb n="7128"/><span>nírbhéidir leis a chorrughadh: oír dobhí sé arna fhunndámentughadh ar</span>
<lb n="7129"/><span>charruig.</span>
<lb n="7130"/></p>
</div>
<pb n="Lc6:49"/>
<div><lb n="7131"/><p><span>Achd gidhbé dhochúalaidh ma bhríathrasá, agus nach dearrna</span>
<lb n="7132"/><span>dhá réir, as cosmhuil hé ré neach dho thóguibh a theach ar thalamh gan</span>
<lb n="7133"/><span>fhunndámennt, ar ar bhúail an tuile: agus do thuit sé dho láthuir,</span>
<lb n="7134"/><span>agus do budh mór tuitim an tighe úd.</span>
<lb n="7135"/></p>
</div>
<pb n="Lc7"/>
<div><lb n="7136"/><p/>
</div>
<pb n="Lc7:1"/>
<div><lb n="7137"/><p><span>Agus an tráth dho chríochnuigh sé a bhriathra uile anéisdeachd an</span>
<lb n="7138"/><span>phobail, dochúaidh sé asdeach go Capernaum.</span>
<lb n="7139"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:2"/>
<div><lb n="7140"/><p><span>Agus dobhí óglách chaptín dáirighthe gu bréoite a riochd bhaís, ar a</span>
<lb n="7141"/><span>raibhe cion mór aige.</span>
<lb n="7142"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:3"/>
<div><lb n="7143"/><p><span>Agus an tan dochúaluidh sé tuarasgbáil Iósa, do chuir sé sinnsir na</span>
<lb n="7144"/><span>niuduighe chuige, aga iarruidh air, teachd, agus a shearbhfhoghantuidhe</span>
<lb n="7145"/><span>dhfhoirithin.</span>
<lb n="7146"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:4"/>
<div><lb n="7147"/><p><span>Agus an tan tangadar so dochúm Iósa, do iárradar air go dítheallach, agá</span>
<lb n="7148"/><span>rádh, gurbhfhíu hé so dho thabhuirt do.</span>
<lb n="7149"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:5"/>
<div><lb n="7150"/><p><span>Oír atá grádh aige dhar gcineadhne, agus do thóguidh sé sionagóg</span>
<lb n="7151"/><span>dhúinne.</span>
<lb n="7152"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:6"/>
<div><lb n="7153"/><p><span>Agus dochúaidh Íosa léo. Agus an tan dobhí sé a ngar dhon tigh, do</span>
<lb n="7154"/><span>chuir an captiein caruid chuige, agá rádh ris, a thighearna, ná cuir</span>
<lb n="7155"/><span>buaidhreadh ort fein: oír ní fiú meisi go rachdá asdeach fá cléith mo</span>
<lb n="7156"/><span>thighi.</span>
<lb n="7157"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:7"/>
<div><lb n="7158"/><p><span>Ar anadhbhar sin níor mheas mé gurbhfhiú mé féin dul ad cheann,</span>
<lb n="7159"/><span>achd abuir a bhfocal, agus bíaidh mhóglách slán.</span>
<lb n="7160"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:8"/>
<div><lb n="7161"/><p><span>Óir as duine meisi féin atá fá chumhachdaibh (duine eile), aga</span>
<lb n="7162"/><span>bhfuilid soighdíuirí fúm, agus adeirim ris an bhfhear so imthigh, agus</span>
<lb n="7163"/><span>imthighidh sé: agus ré fear éile, tarr, agus tig sé: agus rém</span>
<lb n="7164"/><span>shearbhfhoghantaidhe deuna so: agus doní sé hé.</span>
<lb n="7165"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:9"/>
<div><lb n="7166"/><p><span>Agus arná gcloisdin so dhíosa, dobhí iongnadh aige ann, agus ar</span>
<lb n="7167"/><span>bhfhilleadh dhó, adubhairt sé ris an sluagh dho lean hé, adeirim ribh,</span>
<lb n="7168"/><span>nách fúair mé fós an Israhél féin a chommór so dho chreideamh.</span>
<lb n="7169"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:10"/>
<div><lb n="7170"/><p><span>Agus ar bhfhilleadh dhá dtigh dhona teachduiribh úd do cuireadh chuige,</span>
<lb n="7171"/><span>fúaradar an searbhfoghantaidh dhobhí tinn, slán.</span>
<lb n="7172"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:11"/>
<div><lb n="7173"/><p><span>Agus tárrlá an lá na dheaghuidh sin, go ndeachaidh sé dhon chathruigh,</span>
<lb n="7174"/><span>dá ngoirthear Náin: agus dochuadar morán dá dheisgiobluibh leis, agus</span>
<lb n="7175"/><span>buidhean mhór.</span>
<lb n="7176"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:12"/>
<div><lb n="7177"/><p><span>Agus an tan tánig sé angar dho dhoras na cathrach, fhéuch, dobhí</span>
<lb n="7178"/><span>duine marbh aga bhreith amach, dobhí ina aon mhac agá mháthuir, agus hí na</span>
<lb n="7179"/><span>baintreabhthaigh: agus dobhí cuimhthionól mór ón chathruigh na fochair.</span>
<lb n="7180"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:13"/>
<div><lb n="7181"/><p><span>Agus arna faicsin don tighearna, do ghabh trúaighe mhór dhi hé, agus</span>
<lb n="7182"/><span>adubhairt sé ría, ná guil.</span>
<lb n="7183"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:14"/>
<div><lb n="7184"/><p><span>Agus ar ndrud ris, do bhean sé ris an gcomhraidh, (agus do</span>
<lb n="7185"/><span>sheasmhuigheadar an luchd dobhí agá iomchar) agus adubhairt sé,</span>
<lb n="7186"/><span>a ógánaigh, adeirim riot, éirigh.</span>
<lb n="7187"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:15"/>
<div><lb n="7188"/><p><span>Agus do éirigh an duine marbh na shuidhe, agus do thinnsgain sé,</span>
<lb n="7189"/><span>labhairt, agus tug sé dhá mháthuir féin hé.</span>
<lb n="7190"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:16"/>
<div><lb n="7191"/><p><span>Agus do ghabh eagla iad uile, agus tugadar glóir dho Dhia, agá radh:</span>
<lb n="7192"/><span>atá fáidh mór ar néirghe an ar measg, agus do fhéuch Dia ar a fpobal féin.</span>
<lb n="7193"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:17"/>
<div><lb n="7194"/><p><span>Agus dochúaidh an tuarasgbháil so amach air féadh Iudéa</span>
<lb n="7195"/><span>uile, agus feadh an reigioín uile ar gach taobh.</span>
<lb n="7196"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:18"/>
<div><lb n="7197"/><p><span>Agus do innseadar a dhéisgiobail na neithe so uile Dhéoin. Agus ar</span>
<lb n="7198"/><span>ngairm Dhéoin deisi dhairighthe dhá deisgiobluibh chuige,</span>
<lb n="7199"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:19"/>
<div><lb n="7200"/><p><span>Do chuir sé a gceann Iosa, iad, agá rádh: an tusa an té úd do</span>
<lb n="7201"/><span>bhí dochum teachda, nó an bhfhuiréochum ré neach eile?</span>
<lb n="7202"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:20"/>
<div><lb n="7203"/><p><span>Agus an tan tángadar na daoine úd chuigesean, adubhradar, do chuir</span>
<lb n="7204"/><span>Eoin baisde sinne chugad, agá rádh: an tusa an té úd dobhí dochum</span>
<lb n="7205"/><span>teachda, nó an bhfuiréochum ré neach eile?</span>
<lb n="7206"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:21"/>
<div><lb n="7207"/><p><span>Agus ar an uáir sin fein do shlanuigh sé mórán daoine, ó</span>
<lb n="7208"/><span>easlaíntibh, agus ó pláighibh, agus ó dhróch spioraduibh: agus tug sé a</span>
<lb n="7209"/><span>ragharc dho mhórán do dhalluibh.</span>
<lb n="7210"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:22"/>
<div><lb n="7211"/><p><span>Agus ár bhfreagra Diosa, adubhairt sé ríu, ár nimtheachd díbh,</span>
<lb n="7212"/><span>innisidh dhéoin, na neithe dhochonncabhair, agus dochúalubhair:</span>
<lb n="7213"/><span>go naiseagthar dho na dalluibh a radharc: go siubhlaid na bacuidh:</span>
<lb n="7214"/><span>go nglantar na lobhair: go gcluinid na buibhir: go néirghid na mairbh:</span>
<lb n="7215"/><span>go bhfhuil an soisgéul dá sheanmóir do na bochdaibh.</span>
<lb n="7216"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:23"/>
<div><lb n="7217"/><p><span>Agus as beannaighthe an té nách fuighi oilbhéim ionnumsa.</span>
<lb n="7218"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:24"/>
<div><lb n="7219"/><p><span>Agus an tráth do imthigheadar teachdaireadha Eoin, do thinnsgoin</span>
<lb n="7220"/><span>seision arádh ris an bpobal a dtimcheall Eoin, créud hé an ní agá</span>
<lb n="7221"/><span>ndeachubhuir dhá fhéuchain amach ar an bhfhásach? an d'fhéughuin</span>
<lb n="7222"/><span>ghiolchuigh arná bhogadh ag an ngaoith?</span>
<lb n="7223"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:25"/>
<div><lb n="7224"/><p><span>Achd créud hé an ní agá ndeachubhair amach dhá fhéuchuin? an</span>
<lb n="7225"/><span>dfhéchuin duine atá arná éudughadh anéuduighibh mine? fhéuch, an</span>
<lb n="7226"/><span>luchd bhíos an éudaighibh onóracha agus a sáimhe, is a bpálásuibh na</span>
<lb n="7227"/><span>ríogh bhíd síad.</span>
<lb n="7228"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:26"/>
<div><lb n="7229"/><p><span>Achd créd hé an ní agá ndeachubhair amach dhá fhéuchuin? an</span>
<lb n="7230"/><span>d'fhéuchuin fáidh? adeirim ribh go fírinneach gurab dféuchuin dhuine</span>
<lb n="7231"/><span>as mó ioná fáidh.</span>
<lb n="7232"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:27"/>
<div><lb n="7233"/><p><span>Ag so an té ar a bhfhuil sgríobhtha, féuch, cuírim mo theachdaire</span>
<lb n="7234"/><span>romhad, oillmhéochus do shlighe ad tfhiadhnuisi.</span>
<lb n="7235"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:28"/>
<div><lb n="7236"/><p><span>Oír adeirim ribh, nách fuil fáidh as mó ioná Eóin baisde, edir</span>
<lb n="7237"/><span>chlannuibh na mban. Achd cheana an té as lugha a ríoghachd Dé, as mó</span>
<lb n="7238"/><span>hé ná eisean.</span>
<lb n="7239"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:29"/>
<div><lb n="7240"/><p><span>Agus arna gcloisdin so, do mholadar an pobal uile, agus na</span>
<lb n="7241"/><span>Puibleacain Dia, dobhí arná mbaisdeadh re baisdeadh Eóin.</span>
<lb n="7242"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:30"/>
<div><lb n="7243"/><p><span>Achd tugadar na Phairisínigh agus an luchd dlighidh tarcuisne ar</span>
<lb n="7244"/><span>chomhairle Dhé iona naghuidh féin, ar ndíultadh baisdigh úadhasan.</span>
<lb n="7245"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:31"/>
<div><lb n="7246"/><p><span>Agus adubhuirt an tighearna, cía ré saimhéola mé dáoine an chinidh</span>
<lb n="7247"/><span>so? agus cia réna cosmhuil iad?</span>
<lb n="7248"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:32"/>
<div><lb n="7249"/><p><span>As cosmhuil iád re leanbuibh na suidhe ar áit an mharguidh, agus</span>
<lb n="7250"/><span>eighmeas ar á chéile, agus adeir: dorinneamair píobaireachd dáoibh,</span>
<lb n="7251"/><span>agus ní dhearnubhair damhsa: dorinneamair cáoi dhíbh, agus ní</span>
<lb n="7252"/><span>dhearnubhair gúl.</span>
<lb n="7253"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:33"/>
<div><lb n="7254"/><p><span>Oír thánig Eóin baisde, ní ag ithe aráin, ná ag ól fhíona, agus</span>
<lb n="7255"/><span>adeirthísi atá an diabhal ann.</span>
<lb n="7256"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:34"/>
<div><lb n="7257"/><p><span>Táinig mac an duine ag ithe, agus ag ól, agus adeirthí, feuch, an</span>
<lb n="7258"/><span>duine craosach, agus pótaire fíona, cara na bPuibleacan agus na bpeacthach.</span>
<lb n="7259"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:35"/>
<div><lb n="7260"/><p><span>Achd atá an eagna arná sáoradh óna cloinn féin uile.</span>
<lb n="7261"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:36"/>
<div><lb n="7262"/><p><span>Agus do iárr duine dháirighthe dona fairisíneachaibh air,</span>
<lb n="7263"/><span>biadh dhithe na fhochair. Agus ar ndul asdeach go tigh an fhairisínigh</span>
<lb n="7264"/><span>dhó, do shuidh sé síos dochum bídh.</span>
<lb n="7265"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:37"/>
<div><lb n="7266"/><p><span>Agus tabhair dodhúidh, an tráth fúair bean don chathraigh, dobhí</span>
<lb n="7267"/><span>na peacthach, a fhios go raibhe sé na shuidhe ag bíadh a dtigh an</span>
<lb n="7268"/><span>fhairisínigh, tug sí boxa duinnemennt lé,</span>
<lb n="7269"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:38"/>
<div><lb n="7270"/><p><span>Agus ar seasamh agá chosuibh don taobh thiár dhe ag gul, do</span>
<lb n="7271"/><span>thionnsgain sí a chosa dionnladh léna deúruibh, agus a dtiurmughadh lé</span>
<lb n="7272"/><span>grúaig a cinn, agus do phóg sí a chosa, agus do ong sí leis an uinement iád.</span>
<lb n="7273"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:39"/>
<div><lb n="7274"/><p><span>Agus an tan dochonnaic an pairisínneach tug an cuireadh dhósan sin,</span>
<lb n="7275"/><span>do smúain sé na inntinn, agá rádh, dá madh fháidh an fear so do aithéonadh</span>
<lb n="7276"/><span>sé, cía, agus gá hionnus an bhean so bheanus ris, óir as peacthach hí.</span>
<lb n="7277"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:40"/>
<div><lb n="7278"/><p><span>Agus ar bhfhreagra DhÍosa adubhairt sé ris; a Shimóin, atá ní</span>
<lb n="7279"/><span>agum ré rádh riot: agus adubhairt seision, a mhaighisdir, abuir romhat.</span>
<lb n="7280"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:41"/>
<div><lb n="7281"/><p><span>Dobhadar ar Iósa días dfhéitheamhnuibh ag fior airligthe do</span>
<lb n="7282"/><span>thabhairt úaidh, do dhligh sé chúig céud pinginn dfhior aca, agus</span>
<lb n="7283"/><span>deich bpinginne agus dá fhichead don dara fear.</span>
<lb n="7284"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:42"/>
<div><lb n="7285"/><p><span>Agus an tráth nach raibhe díoluigheachd ag ceachdar aca ré a</span>
<lb n="7286"/><span>thabhairt dó, do mhaith sé na fiacha dhóibh araon: uime sin innis damhsa,</span>
<lb n="7287"/><span>cía aca lénab annsa hé?</span>
<lb n="7288"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:43"/>
<div><lb n="7289"/><p><span>Agus ar bhfreagra dho Shímón adubhairt sé, measuim gur leis an té</span>
<lb n="7290"/><span>dhár mhaith sé an tsuim as mó. Agus adubhuirt seision ris, as maith</span>
<lb n="7291"/><span>an bhreath rug tú.</span>
<lb n="7292"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:44"/>
<div><lb n="7293"/><p><span>Agus ar bhfhilleadh dhó dochum na mná, adubhairt sé ré Símón, an</span>
<lb n="7294"/><span>bhfhaiceann tú an bhean so? táinig meisi asdeach dod thighsi agus ní</span>
<lb n="7295"/><span>thug tú uisge dochum mo chos dionnladh, achd do nigh an bhean so mo chosa</span>
<lb n="7296"/><span>léna deuruibh, aghus do thiormuigh sí iád lé grúaig a cind.</span>
<lb n="7297"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:45"/>
<div><lb n="7298"/><p><span>Ní thug túsa pog dhamh: achd ó tháinig mé asdeach, nír choisg sisi</span>
<lb n="7299"/><span>dho fhógadh mu chos.</span>
<lb n="7300"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:46"/>
<div><lb n="7301"/><p><span>Níor ong tú mo cheann lé hola, achd do ong an bhean so mo chosa ré</span>
<lb n="7302"/><span>huinnemennt.</span>
<lb n="7303"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:47"/>
<div><lb n="7304"/><p><span>Ar anadhbhar sin adeirim riut, go bhfhuilid a hiomad peacaidh arná</span>
<lb n="7305"/><span>maitheamh dhi: oir as mór do ghrádhuigh sí. Achd gidhbé dhá maithear</span>
<lb n="7306"/><span>beagán as beag ghrádhoigheas sé.</span>
<lb n="7307"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:48"/>
<div><lb n="7308"/><p><span>Agus adubhairt sé ría, atáid do pheacuidh arna maithteamh dhuit.</span>
<lb n="7309"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:49"/>
<div><lb n="7310"/><p><span>Agus do thionnsgnadar an líon dobhí na suidhe na fhochair ar an</span>
<lb n="7311"/><span>mbórd, arádh ionnta féin, cía an fear so maitheas na peacuidh?</span>
<lb n="7312"/></p>
</div>
<pb n="Lc7:50"/>
<div><lb n="7313"/><p><span>Agus adubhairt sé ris an mnaoí, do shlanuigh do chréideamh thú</span>
<lb n="7314"/><span>imthigh a síothcháin.</span>
<lb n="7315"/></p>
</div>
<pb n="Lc8"/>
<div><lb n="7316"/><p/>
</div>
<pb n="Lc8:1"/>
<div><lb n="7317"/><p><span>Agus tarrla na dheghaidh so, gur shiobhuil seisean tré gach cathair,</span>
<lb n="7318"/><span>agus tré gach baile, ag seanmórúgadh, agus ag soisgéulughadh rioghachda Dé.</span>
<lb n="7319"/><span>Agus dobhádar an dá fhear dhég ina fhochair:</span>
<lb n="7320"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:2"/>
<div><lb n="7321"/><p><span>Agus mná dháirighthe dobhí arna slánughadh ó dhroichspioraduibh,</span>
<lb n="7322"/><span>agus ó easláintibh mar atá, Muire dá ngoirthí Maghdalén, as a ndeachadar</span>
<lb n="7323"/><span>seachd ndeamhain,</span>
<lb n="7324"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:3"/>
<div><lb n="7325"/><p><span>Agus Ioanna bean Chúsa fheadhmannuigh Ioruaith, agus Susanna,</span>
<lb n="7326"/><span>agus mórán do mhnáibh do chaith risean dá gcuid féin.</span>
<lb n="7327"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:4"/>
<div><lb n="7328"/><p><span>Agus an tan do chruinnigh buidhean mhór, agus tángadar as gach uile</span>
<lb n="7329"/><span>chathruigh chuigesion, do labhair sé a gcosamhlachd ríu.</span>
<lb n="7330"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:5"/>
<div><lb n="7331"/><p><span>Dochuaidh síoladoír dháirighthe amach do chur a shíl, agus ag cur an</span>
<lb n="7332"/><span>tsíl dó, do thuit cuid de chois na shlighedh, agus do brúigheadh fá</span>
<lb n="7333"/><span>chosaibh daoine hé, agus do itheadar enlaith anaigheir hé:</span>
<lb n="7334"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:6"/>
<div><lb n="7335"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe ar charraic, agus ar bhfás dó, do shearg sé,</span>
<lb n="7336"/><span>do bhrídh nach raibhe taisleach aige:</span>
<lb n="7337"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:7"/>
<div><lb n="7338"/><p><span>Agus do thuit cuid eile dhe a mesg sgeacharnuighe: agus ar bfás</span>
<lb n="7339"/><span>don sgeacharnuigh anaoinfheachd ris, do thachdadar hé:</span>
<lb n="7340"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:8"/>
<div><lb n="7341"/><p><span>Agus do thuit cuid eile a dtalamh mhaith: agus an tan do fhás sé, tug</span>
<lb n="7342"/><span>sé toradh cédach uadha. Agus arna rádh so dhó, do éigh sé, giodhbe aga</span>
<lb n="7343"/><span>bhfhuilid clúasa dochum eisdeachda, eísdeagh sé.</span>
<lb n="7344"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:9"/>
<div><lb n="7345"/><p><span>Agus do fhiáfruigheadar a dhisgiobuil de, ag radha, cred do bhudh ciall don</span>
<lb n="7346"/><span>chosamhlachdsoin.</span>
<lb n="7347"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:10"/>
<div><lb n="7348"/><p><span>Agus adubhairt seisean ríu: is daoibhsi atá arna thabhairt</span>
<lb n="7349"/><span>séicreide rioghachda Dé dhaithni, achd labhruimsi tré</span>
<lb n="7350"/><span>chosamhlachduibh ré cách eile, dochum ar bhfaicsin</span>
<lb n="7351"/><span>dóibh nach bhfaicfeadaoís, agus ar gcluinsin dóibh nach tuigfeadaois:</span>
<lb n="7352"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:11"/>
<div><lb n="7353"/><p><span>Ag so an bharamhuil: as é an síol bríathar Dhé:</span>
<lb n="7354"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:12"/>
<div><lb n="7355"/><p><span>Agus an dréam hlacas an síol chois na sligheadh, asíad súd</span>
<lb n="7356"/><span>éisdeas, na dhiaidh sin tig an diabhal, agus tógbhuidh sé an bhríathar</span>
<lb n="7357"/><span>as a gcroidhe, deagla gu gcreidfeadáois, agus go slainéochthaoi iad.</span>
<lb n="7358"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:13"/>
<div><lb n="7359"/><p><span>Agus an dream do ghlac an síol ar an gcarruic, asiád so noch</span>
<lb n="7360"/><span>an tan dochluinid siád ghabhas chuca an bhríathar maille lé gáirdeachas:</span>
<lb n="7361"/><span>achd ní fhuil frémh aca so, noch chreideas feadh tamuill, agus fhilleas</span>
<lb n="7362"/><span>ar a nais an aimsir an chathaighthe.</span>
<lb n="7363"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:14"/>
<div><lb n="7364"/><p><span>Achd an ní úd do thuit a measg na sgeacharnuidhe, asiad so do eisd:</span>
<lb n="7365"/><span>achd ar nimthechd dóibh, múchtar iád lé cúramuibh, agus lé saidhbreas, agus</span>
<lb n="7366"/><span>lé saímhe na beatha sáoghalta so agus ní thabruid toradh úatha.</span>
<lb n="7367"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:15"/>
<div><lb n="7368"/><p><span>Achd an ní do thuit ann sa talamh mhaith, asiad súd éisdeas ris an</span>
<lb n="7369"/><span>mbréithir, agus chunnmhas hí a gcroidhe shocraidh mhaith, agus dobheirid</span>
<lb n="7370"/><span>toradh úatha á bhfhoighide.</span>
<lb n="7371"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:16"/>
<div><lb n="7372"/><p><span>Achd ní fhuil neach ar bioth lasas coinneall, fholchas fa</span>
<lb n="7373"/><span>shoightheach hí, na chuireas fá leabuidh hí: achd cuiridh sé a gcoinnleoir</span>
<lb n="7374"/><span>hí, dochum go bhfhaicfeadh an luchd teid asdeach an solas.</span>
<lb n="7375"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:17"/>
<div><lb n="7376"/><p><span>Oír ní fhuil éin ní foluightheach nach biaidh sé follas: na</span>
<lb n="7377"/><span>ní ar bith seicréideach, nach fuidhthear a fhios agus nach tiocfaidh</span>
<lb n="7378"/><span>dochum soillsi.</span>
<lb n="7379"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:18"/>
<div><lb n="7380"/><p><span>Ar anadhbharsoin tabhruidh bhur naire ribh cionnas eisdeas sibh:</span>
<lb n="7381"/><span>Oír giodhbé neach aga bhfhuil, is dó dobhérthar: agus gidhbé neach ag</span>
<lb n="7382"/><span>nach fuil, bérthar úadha an ní fós shaoíltear do bheith aige.</span>
<lb n="7383"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:19"/>
<div><lb n="7384"/><p><span>Agus tángadar a mhathair agus a dhearbhraithreacha chuige, agus</span>
<lb n="7385"/><span>níorbhéidir leó dhul a ngar dhósan ag an slúagh.</span>
<lb n="7386"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:20"/>
<div><lb n="7387"/><p><span>Agus do hinniseadh dhó, ag rádha, atá do mháthair agus do</span>
<lb n="7388"/><span>dhearbhrathireacha na seasamh amuich ag iárruidh dfaicsiona.</span>
<lb n="7389"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:21"/>
<div><lb n="7390"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhósan adubhairt sé riú, asiad so mo</span>
<lb n="7391"/><span>mháthair, agus mo dhearbráithreacha noch eisdeas briathar Dhé, agus doní</span>
<lb n="7392"/><span>dá réir.</span>
<lb n="7393"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:22"/>
<div><lb n="7394"/><p><span>Agus tarrla lá dháirighthe gu ndeachaidh seisean agus a dhisgiobuil a</span>
<lb n="7395"/><span>luing: agus adubhairt sé ríu, dénam ar an mbrúach úd anunn an locha.</span>
<lb n="7396"/><span>Agus do sdiuradar rompa.</span>
<lb n="7397"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:23"/>
<div><lb n="7398"/><p><span>Agus ag luingseórachd dóibh do thuit a chodladh airsean: agus do</span>
<lb n="7399"/><span>éirigh sdoirm gháoithe ar an loch: agus do líonadh suas iád, agus dobhádar</span>
<lb n="7400"/><span>a ngábhadh.</span>
<lb n="7401"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:24"/>
<div><lb n="7402"/><p><span>Agus ar ndol chuigesen dóibh do dhuisgedar hé: ag rádha, a</span>
<lb n="7403"/><span>mhaighisdir, a mhaighisdir, atámaoid ar fágbháil. Agus ar néirghe</span>
<lb n="7404"/><span>dhosan do bhagair sé ar an ngaoith agus ar thonnghail anuisge: agus do</span>
<lb n="7405"/><span>chiúnuigheadar, águs táinic suaimhnes ann.</span>
<lb n="7406"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:25"/>
<div><lb n="7407"/><p><span>Agus adubhairt sé riú cáit a bhfhuil bhar gcréideamh? agus ar</span>
<lb n="7408"/><span>mbeith ar crioth le hegla dhóibhsion do ghabh iongnadh iad, aga rádh ré</span>
<lb n="7409"/><span>chéile; cia hé so, adeir ris na gaothaibh, agus ris anuisge fós, bheith</span>
<lb n="7410"/><span>na dtochd, agus umhluighid siád dó?</span>
<lb n="7411"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:26"/>
<div><lb n="7412"/><p><span>Agus dorinnedar loingseórachd go crích na nGadarénach, atá as</span>
<lb n="7413"/><span>comhair na Galilé anunn.</span>
<lb n="7414"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:27"/>
<div><lb n="7415"/><p><span>Agus ar ndol a dtír dhosan, tarrla óglach dháirighthe as an</span>
<lb n="7416"/><span>gcathruigh air, ann a rabhadar demhuin re haimsir fhada, agus ag nach bíoth</span>
<lb n="7417"/><span>édach uime, agus ni chomhnuidheadh sé a dtigh achd an sna tuámaidhibh.</span>
<lb n="7418"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:28"/>
<div><lb n="7419"/><p><span>Agus ar bhfhaicsin Íosa dhó, agus ar néigheamh do theilg sé é féin</span>
<lb n="7420"/><span>siós aga chosaibh, agus adubhairt sé do ghuth árd, créd é mo chuidsi dhiot</span>
<lb n="7421"/><span>a Iósa a mhic Dé roáird? iarruim ort gan mo phiánadh.</span>
<lb n="7422"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:29"/>
<div><lb n="7423"/><p><span>Oír do aithin sé don spiraid nemhghlain úd dol as anduine. Oír is</span>
<lb n="7424"/><span>iomdha uair do ghreamuigheadh sí hé: agus do ceangladh lé</span>
<lb n="7425"/><span>slabhraidhibh agus do coimhédadh lé geimhleachuibh é: agus ar mbriseadh</span>
<lb n="7426"/><span>na gcuibhreach dhósan do thiománadh an demhan fá na fásaghibh hé.</span>
<lb n="7427"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:30"/>
<div><lb n="7428"/><p><span>Agus dfhiafruidh Íosa dhe, ag rádha, crédh is ainm dhuit? agus</span>
<lb n="7429"/><span>adubhairt séision, léigión, do bhríogh go ndeachadar mórán deamhan asdeach</span>
<lb n="7430"/><span>ann.</span>
<lb n="7431"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:31"/>
<div><lb n="7432"/><p><span>Agus do iarradar air gan a chur dfiachaibh órrtha dhul ann sa</span>
<lb n="7433"/><span>dubhaigén.</span>
<lb n="7434"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:32"/>
<div><lb n="7435"/><p><span>Agus dobhí tréd mór muc annsúd ag inghilt ar an slíabh: agus</span>
<lb n="7436"/><span>do iárradar air a léigean dóibh dhul ionnta: agus do fhulaing seision sin</span>
<lb n="7437"/><span>dhóibh.</span>
<lb n="7438"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:33"/>
<div><lb n="7439"/><p><span>Agus ar ndul dona deamhnuibh as anduine úd, dochuadar ann sna</span>
<lb n="7440"/><span>mucaibh: agus do rioth an tréd muc ris anaill ann sa loch, agus do múchadh</span>
<lb n="7441"/><span>iád.</span>
<lb n="7442"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:34"/>
<div><lb n="7443"/><p><span>Agus an tráth dochunncadar na haodhairidhe an ní dorínneadh ann, do</span>
<lb n="7444"/><span>theitheadar: agus ar nimtheachd doibh, dinniseadar sin ann sa</span>
<lb n="7445"/><span>chathruigh agus ar na machairibh.</span>
<lb n="7446"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:35"/>
<div><lb n="7447"/><p><span>Agus dochúadarsan amach dfhéchain an neithe dobhí arna dhénamh:</span>
<lb n="7448"/><span>agus dochuadar agceann Iósa, agus fúaradar an duine as a ndeachadar na</span>
<lb n="7449"/><span>deamhuin arna édughadh, agus é ar deaghcheill na shuidhe ag cosaibh</span>
<lb n="7450"/><span>Iósa, agus do ghabh eagla iád.</span>
<lb n="7451"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:36"/>
<div><lb n="7452"/><p><span>Agus do fhoillsigheadar an dream dochunnairc  dhóibhsion, cinnas</span>
<lb n="7453"/><span>do slánaigheadh an tí ina rabhadar na demhuin.</span>
<lb n="7454"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:37"/>
<div><lb n="7455"/><p><span>Agus do iárradar luchd chríche na nGadarénach uile airsion,</span>
<lb n="7456"/><span>imtheachd úatha, oír dobhí eagla romhór orrtha: agus ar ndol dósan ann sa</span>
<lb n="7457"/><span>loing do fhill sé tar a ais.</span>
<lb n="7458"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:38"/>
<div><lb n="7459"/><p><span>Agus do iárr an fear úd as a ndeachadar na deamhuin air, é féin do bheith</span>
<lb n="7460"/><span>na fhochair: achd do léig Iósa uaidh hé, ag rádha,</span>
<lb n="7461"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:39"/>
<div><lb n="7462"/><p><span>Fíll dod thigh féin, agus innis méd na neitheann dorinne Dia dhuit.</span>
<lb n="7463"/><span>Agus do imthigh seision ar feadh na cathrach uile, ag innisin créd iád</span>
<lb n="7464"/><span>na neithe dorinne Íosa dhó.</span>
<lb n="7465"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:40"/>
<div><lb n="7466"/><p><span>Agus tarrla an tan do fhill Iósa tar a ais, gur ghabh an slúagh chuca</span>
<lb n="7467"/><span>hé: oír dobhádar uile ag feitheamh ris.</span>
<lb n="7468"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:41"/>
<div><lb n="7469"/><p><span>Agus tabhair dod haire, táinic neach dháirighthe darbhainm</span>
<lb n="7470"/><span>Iairus dobhí na úachdarán ar an Sínagóg: agus an tan do shléchd sé ag</span>
<lb n="7471"/><span>cosaibh Iósa, do iarr sé dathchuinghidh air dol leis dá thigh féin.</span>
<lb n="7472"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:42"/>
<div><lb n="7473"/><p><span>Oír dobhí éinghein inghini aige timcheall a dhá blíadhan</span>
<lb n="7474"/><span>dég, agus fuair sí bhás (agus ar mbeith ag imtheachd dhó do mhuchadar</span>
<lb n="7475"/><span>an sluagh é.</span>
<lb n="7476"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:43"/>
<div><lb n="7477"/><p><span>Agus bean dobhí a bhfhluxa fola dhá bhliadhuin dég, agus do chaith a</span>
<lb n="7478"/><span>raibhe don tsaoghal aice le leadhaibh, agus narbéidir le neach a leigheas;</span>
<lb n="7479"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:44"/>
<div><lb n="7480"/><p><span>Dochúaidh sí taobh thíar dheision, agus do chumil sí ré himeall a</span>
<lb n="7481"/><span>bhruit: agus do sguir a dortadh fola ar an mball.</span>
<lb n="7482"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:45"/>
<div><lb n="7483"/><p><span>Agus adubhairt Iósa, cía so do bhen rium? agus arna shéna do</span>
<lb n="7484"/><span>chách uile, adubhairt Peadhar, agus an dream dobhí na fharradh, a</span>
<lb n="7485"/><span>mhaighisdir, atá an sluagh agad bhrúghadh, agus agad mhúchadh, agus an</span>
<lb n="7486"/><span>bfíafruidhonn tú, cia do bhean rium?</span>
<lb n="7487"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:46"/>
<div><lb n="7488"/><p><span>Agus adubhairt Iosa, do bhean duini éigin riom. Oír do mhothuigh me</span>
<lb n="7489"/><span>subhaltuidhe a dul asam.</span>
<lb n="7490"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:47"/>
<div><lb n="7491"/><p><span>Agus an tráth dochunnuic an bhen úd gur hairigheadh hí, táinic sí ar</span>
<lb n="7492"/><span>crioth, agus ar sléchdain dósan, do fhoillsigh sí dhó a bhfiadhnuisi an</span>
<lb n="7493"/><span>phubuil uile créd é an tadhbhar far chumail sí ris, agus cionnus do</span>
<lb n="7494"/><span>leigheasadh hí ar an mball.</span>
<lb n="7495"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:48"/>
<div><lb n="7496"/><p><span>Agus adubhairt seisean ría, bith muinighin mhaith agad a inghean,</span>
<lb n="7497"/><span>do fhoír do chredemh ort: imthigh romhad a síthcháin.)</span>
<lb n="7498"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:49"/>
<div><lb n="7499"/><p><span>An feadh dobhí seision ag labhairt, táinic neach dháirighthe</span>
<lb n="7500"/><span>ó úachdarán na Sinagóge, da rádha ris: Fuair hinghean bás: na cuir</span>
<lb n="7501"/><span>buadhairt ar an maighisdir.</span>
<lb n="7502"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:50"/>
<div><lb n="7503"/><p><span>Agus arna chluinsin dIósa, do fhreagair sé é, ag rádha, ná</span>
<lb n="7504"/><span>bíoth eagla ort: creid amháin, agus sláineochthar hí.</span>
<lb n="7505"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:51"/>
<div><lb n="7506"/><p><span>Agus ar ndol asdeach don tigh dhó, níor fhuiling sé neach ar bith do</span>
<lb n="7507"/><span>dhol asdeach, achd Peadar, agus Sémus, agus Eóin, agus athair agus</span>
<lb n="7508"/><span>máthair an chalín.</span>
<lb n="7509"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:52"/>
<div><lb n="7510"/><p><span>Agus dobhádar cách uile a gul, agus dá cáoineadhsi: achd adubhairt</span>
<lb n="7511"/><span>seision, ná guilidh: ní fhuil sí tar éis báis dfhaighail achd na codladh.</span>
<lb n="7512"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:53"/>
<div><lb n="7513"/><p><span>Agus dorinniodarsan fonomhad faoi, tré gu raibhe a fhios acá, gu raibhe</span>
<lb n="7514"/><span>sí ar bhfhaghail bháis.</span>
<lb n="7515"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:54"/>
<div><lb n="7516"/><p><span>Agus ar gcur cháich uile amach dhósan, agus ar mbreith ar a láimh, do</span>
<lb n="7517"/><span>éigh sé ag rádha; a chalín éirigh.</span>
<lb n="7518"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:55"/>
<div><lb n="7519"/><p><span>Agus táinic a spiraid arís innte, agus dho éirigh sí ar an mball: agus</span>
<lb n="7520"/><span>do aithin sé báadh do thabhairt dí.</span>
<lb n="7521"/></p>
</div>
<pb n="Lc8:56"/>
<div><lb n="7522"/><p><span>Agus do ghabh anbháthadh a hathair agus a mathair: gidheadh dho aithin</span>
<lb n="7523"/><span>seision díobh gan an ní dobhí arna dhénamh dinnisin do neach ar bioth.</span>
<lb n="7524"/></p>
</div>
<pb n="Lc9"/>
<div><lb n="7525"/><p/>
</div>
<pb n="Lc9:1"/>
<div><lb n="7526"/><p><span>Agus ar ngairm a dhá dhisgiobal dég dhó, tug sé neart agus cumhachda</span>
<lb n="7527"/><span>dhóibh ar na huile dheamhnuibh, agus ar easláintibh do leigheas.</span>
<lb n="7528"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:2"/>
<div><lb n="7529"/><p><span>Agus do chuir sé iád do sheanmoír ríghechda Dé, agus do leigheas na</span>
<lb n="7530"/><span>ndáoine easlán.</span>
<lb n="7531"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:3"/>
<div><lb n="7532"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, ná beiridh ní ar bith libh chum na sligheadh,</span>
<lb n="7533"/><span>bataighe, ná tiách loín, na arán, na airgead: na bíodh dhá cóta aguibh.</span>
<lb n="7534"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:4"/>
<div><lb n="7535"/><p><span>Agus gidhbé ar bith teach an a rachtaoi asdeach, dénuidh comhnuidh</span>
<lb n="7536"/><span>annsin agus gurab ás rachtaoi amach.</span>
<lb n="7537"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:5"/>
<div><lb n="7538"/><p><span>Agus gidhbé nach gébhuidh chuca sibh, ar bhfhagbháil na</span>
<lb n="7539"/><span>cathrachsain daoibh, craithidh fós an luaithreabhán dá bhur gcosaibh</span>
<lb n="7540"/><span>mar fhiadhnuisi na nadhaigh.</span>
<lb n="7541"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:6"/>
<div><lb n="7542"/><p><span>Agus do imthigheadarsan, agus do ghabhadar timcheall na mbailteagh ag</span>
<lb n="7543"/><span>dénamh seanmóra agus ag leigheas ann gach uile bhall.</span>
<lb n="7544"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:7"/>
<div><lb n="7545"/><p><span>Agus dochualuidh Ioruáith an Tétrarca gach uile ní dá ndearnuidh</span>
<lb n="7546"/><span>seision, agus dobhí sé anamharus, do bhrídh go ndubhradar daóine</span>
<lb n="7547"/><span>dháirighthe, gur éirigh Eóin ó mharbhuibh.</span>
<lb n="7548"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:8"/>
<div><lb n="7549"/><p><span>Agus gu ndubhradar cuid eile, gur fhoillsigh Elias é féin: agus gu</span>
<lb n="7550"/><span>ndubhradar cuid eile, gur eiséirigh fáigh éighin dhona seanfháighibh.</span>
<lb n="7551"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:9"/>
<div><lb n="7552"/><p><span>Agus adubhairt Ioruaith, do bhean meisi a cheann dEóin: agus</span>
<lb n="7553"/><span>cia hé so ar a gcluinim a leithéde so? agus do iárr sé eision dfhaicsin.</span>
<lb n="7554"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:10"/>
<div><lb n="7555"/><p><span>Achd ar bhfilleadh dhoná habsdaluibh do inniseadar dhósan gach ní dhá</span>
<lb n="7556"/><span>ndearnadar, agus arna mbreith leis dó, dochuaidh sé fá leith ar</span>
<lb n="7557"/><span>fásach na caithrech da ngoirthear Beithsáida.</span>
<lb n="7558"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:11"/>
<div><lb n="7559"/><p><span>Agus an tan do aithin an pubal sin, do leanadar é: agus arna ngabháil</span>
<lb n="7560"/><span>chuige dhó, do labhair sé ríu a dtimcheall rioghachda Dé, agus do</span>
<lb n="7561"/><span>leighis sé an chuid díobh ar a raibhe úireasbhuidh slainte.</span>
<lb n="7562"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:12"/>
<div><lb n="7563"/><p><span>Agus dobhí an lá ag dol tarrsa, agus tangadar an dá fhear dhég</span>
<lb n="7564"/><span>chuigesion, agus adubhradar ris, léig úait an sluagh dochum gu</span>
<lb n="7565"/><span>niméochadáois fá na bailtibh, agus fán tír do leathnughadh, agus dfhagháil</span>
<lb n="7566"/><span>bhídh: oír atámaoid annso anionad fhásamhuil.</span>
<lb n="7567"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:13"/>
<div><lb n="7568"/><p><span>Achd adubhairt seision ríu, tabhruidhsi ní léna ithchi dhóibh. Agus</span>
<lb n="7569"/><span>adubhradarsan, ní fhuil níis mó aguinn ná chuíg aráin, agus dhá iásg,</span>
<lb n="7570"/><span>achd muna dtéimis do cheannach bhídh don phobal so uile.</span>
<lb n="7571"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:14"/>
<div><lb n="7572"/><p><span>Oír dobhádar a dtimcheall chuig míle fear: achd adubhairt seision ré</span>
<lb n="7573"/><span>rna dhisgiobluibh, cuiridh na suidhe iád na gcáogadaibh agus na</span>
<lb n="7574"/><span>gcáogadaibh.</span>
<lb n="7575"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:15"/>
<div><lb n="7576"/><p><span>Agus dorinneadarsan mar sin, agus do chuireadar na suidhe iad uile.</span>
<lb n="7577"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:16"/>
<div><lb n="7578"/><p><span>Agus ar ngabhail na gcuig narán úd agus an dá iásg dósan, agus ar</span>
<lb n="7579"/><span>bhfhéchain súas ar neamh, do bheannuigh sé iád, agus do bhris sé iád,</span>
<lb n="7580"/><span>agus tug sé dhá dhisgiobluibh iad dochum gu gcuirfeadaois a</span>
<lb n="7581"/><span>bhfhíadhnuisi an phubail iád.</span>
<lb n="7582"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:17"/>
<div><lb n="7583"/><p><span>Agus aduádar, agus do sasaigheadh iád uile: agus do tógbhadh dhá</span>
<lb n="7584"/><span>chliabh dhég don fhaoileach bídh bhrisde dobhí aca.</span>
<lb n="7585"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:18"/>
<div><lb n="7586"/><p><span>Agus tarrla an tan dobhí sé na aonar ag dénamh urnuighthe, go rabhadar</span>
<lb n="7587"/><span>a dhisgiobuil na fhochair: agus gur fhiafruidh sé dhíobh, ag rádha,</span>
<lb n="7588"/><span>créd hí baramhail an tsluaigh, cia meisi?</span>
<lb n="7589"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:19"/>
<div><lb n="7590"/><p><span>Agus do fhreagradarsan agus adubhradar; Eóin baisde: agus cuid</span>
<lb n="7591"/><span>eile urab tú Elias: agus cuid eile gur éirigh faigh éigin dona</span>
<lb n="7592"/><span>seanfháigheannibh arís.</span>
<lb n="7593"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:20"/>
<div><lb n="7594"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, achd créd í bhur mbaramhuilsi</span>
<lb n="7595"/><span>dhamh, cía mé? agus ar bhfhreagra do Pheadar adubhairt sé, adeirmid</span>
<lb n="7596"/><span>gurab tú an Críosd úd Dé.</span>
<lb n="7597"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:21"/>
<div><lb n="7598"/><p><span>Agus ar ndénamh bagair orrtha dhó, do aithin sé dhíobh gan so</span>
<lb n="7599"/><span>dhinnisin do dhuine ar bioth:</span>
<lb n="7600"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:22"/>
<div><lb n="7601"/><p><span>Ag rádh gurab éigin do mhac an duine mórán dfhulang, agus a</span>
<lb n="7602"/><span>bheith arna dhiultadh ó shinnsearuibh, agus ó uachdaránuibh na sagart,</span>
<lb n="7603"/><span>agus ó na sgríobuidhibh, agus bás dfhulang, agus éirghe an treas lá.</span>
<lb n="7604"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:23"/>
<div><lb n="7605"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu uile, madh áill ré héinneach meisi do</span>
<lb n="7606"/><span>leanmhuin, díultadh sé dhó féin, agus tógbadh sé a chros gach laoi, agus</span>
<lb n="7607"/><span>leanadh sé mheisi.</span>
<lb n="7608"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:24"/>
<div><lb n="7609"/><p><span>Óir giodhbé lenab áill a anam dho shlánughadh, caillfidh sé hé:</span>
<lb n="7610"/><span>agus gidhbé neach chaillfeas a anam ar mo shonsa, asé an neach so</span>
<lb n="7611"/><span>shlaíneochas hé.</span>
<lb n="7612"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:25"/>
<div><lb n="7613"/><p><span>óir créd é a tharbha do dhuine dá ngnoghuigheadh sé an domhan uile,</span>
<lb n="7614"/><span>agus gu gcaillfeadh sé, nó gu léigfeadh sé amugha hé féin?</span>
<lb n="7615"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:26"/>
<div><lb n="7616"/><p><span>Oír giodhbé le budh nár mheisi agus mo bhriathra, budh nár le mac an</span>
<lb n="7617"/><span>duine eision, an tráth thiocfas sé ann a ghloir féin, agus athar, agus na</span>
<lb n="7618"/><span>naingeal náomhtha.</span>
<lb n="7619"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:27"/>
<div><lb n="7620"/><p><span>Agus adeirim ribh gu fírinneach, gu bhfhuilid cuid don mhuintirsi</span>
<lb n="7621"/><span>atá do láthair annso, nach blaisfidh bás nó gu bhfhaicfid siad rioghachd Dé.</span>
<lb n="7622"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:28"/>
<div><lb n="7623"/><p><span>Agus tárrla, a dtimcheall ochd lá tar éis na mbriatharsa, ar mbreith</span>
<lb n="7624"/><span>Pheadair, agus Eoin, agus Shémuis, leis dó gu ndeachaidh sé</span>
<lb n="7625"/><span>súas ar shliabh dochum gu ndéradh sé urnuighthe.</span>
<lb n="7626"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:29"/>
<div><lb n="7627"/><p><span>Agus tarrla ag dénamh urnuighthe dhó, gur hathruigheadh fioghair a</span>
<lb n="7628"/><span>aidhe, agus gu ndearnadh á edach geal agus dealruighthe.</span>
<lb n="7629"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:30"/>
<div><lb n="7630"/><p><span>Agus tabhair dod haire, dobhádar días fear ag comhrádh ris,</span>
<lb n="7631"/><span>mar atá Máoisi agus Elias.</span>
<lb n="7632"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:31"/>
<div><lb n="7633"/><p><span>Noch docunncas a nglóir, agus do fhoillsigh a bhás, do fhuileongadh sé</span>
<lb n="7634"/><span>a nIarusalém.</span>
<lb n="7635"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:32"/>
<div><lb n="7636"/><p><span>Agus dobhí codladh trom ar Pheadar agus ar androing dobhí na</span>
<lb n="7637"/><span>fharradh, agus an tan do dhuisgeadar, dochunncadar a ghloírsion, agus an</span>
<lb n="7638"/><span>días fear úd dobhí na seasamh na fhochair.</span>
<lb n="7639"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:33"/>
<div><lb n="7640"/><p><span>Agus tarrla an tan do fhágbhadar é, gu ndubhairt Peadar ré hÍosa, a</span>
<lb n="7641"/><span>mhaighisdir, is maith sinne do bheith annso: agus dénam trí botha, both</span>
<lb n="7642"/><span>dhuitsi, agus both do Mhaoísi, agus both dhElias: agus gan a fhios</span>
<lb n="7643"/><span>aige créd adubhairt sé.</span>
<lb n="7644"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:34"/>
<div><lb n="7645"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé so, táinic néll agus do fhoiligh sé iad:</span>
<lb n="7646"/><span>agus do ghabh eagla iádsan an tan dochuadar ann sa néll.</span>
<lb n="7647"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:35"/>
<div><lb n="7648"/><p><span>Agus táinic guth as a néll, ag rádha, ag so an mac grádhach úd agamsa</span>
<lb n="7649"/><span>éisdigh ris.</span>
<lb n="7650"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:36"/>
<div><lb n="7651"/><p><span>Agus ar dteachd don ghuthsoin, fríoth Iósa na aonar: agus do</span>
<lb n="7652"/><span>bhádarsan na dtochd, agus nir innisiodar do dhuine ar bioth annsna</span>
<lb n="7653"/><span>laithibh sin ní ar bioth dhá bhfhacadar.</span>
<lb n="7654"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:37"/>
<div><lb n="7655"/><p><span>Agus tarrla an lá na dheadhuidh sin, ar ndol síos don tsliabh dhóibh,</span>
<lb n="7656"/><span>gu dtarrla sluagh mór airsion:</span>
<lb n="7657"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:38"/>
<div><lb n="7658"/><p><span>Agus féch, do éigh neach don tsluagh, aga rádha; a mhaighisdir,</span>
<lb n="7659"/><span>iárruim ort, feúch ar mo mhac: óir asé mhaonmhac é.</span>
<lb n="7660"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:39"/>
<div><lb n="7661"/><p><span>Agus tabhair dod haire, beiridh an spiorad air, agus éimhigh sé</span>
<lb n="7662"/><span>go hobann, agus tairrngidh sí as a cheile é, agus é ag cur chubhair, agus</span>
<lb n="7663"/><span>is ar éigin fhágbhas sí é tar éis a rébtha.</span>
<lb n="7664"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:40"/>
<div><lb n="7665"/><p><span>Agus do iárr mé ar do disgioblaibhsi a cur as: achd nír fhédadar.</span>
<lb n="7666"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:41"/>
<div><lb n="7667"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhÍosa adubhairt sé, a chineadh míchreidmheach,</span>
<lb n="7668"/><span>cám, gá fad fós bhias mé eadruibh, agus fhuileongas mé sibh? tabhuir do</span>
<lb n="7669"/><span>mhac leat annso.</span>
<lb n="7670"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:42"/>
<div><lb n="7671"/><p><span>Agus a teachd chuige dhó do bhuail an deamhan fán talamh é, agus do</span>
<lb n="7672"/><span>tharruing sé as a chéile hé: achd do imdhearg Iósa an spiorad neamhglan,</span>
<lb n="7673"/><span>agus do leighis sé an leanab: agus tug sé dhá athair féin é.</span>
<lb n="7674"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:43"/>
<div><lb n="7675"/><p><span>Achd do ghabh adhúathmhuireachd cách uile trí mhórchumhachduibh Dé.</span>
<lb n="7676"/><span>Agus ar mbeith ag dénamh iongantuis dóibh uile ann gach uile ní dá</span>
<lb n="7677"/><span>ndearnuidh Íosa, adubhairt sé réna dhisgioblaibh.</span>
<lb n="7678"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:44"/>
<div><lb n="7679"/><p><span>Taisgidh na bríathrasa in bhar gcluasaibh: oír tiocfuidh chum</span>
<lb n="7680"/><span>críche go dtibhartar mac an duine a lámhuibh na ndaoine.</span>
<lb n="7681"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:45"/>
<div><lb n="7682"/><p><span>Achd nír thuigeadarsan an comhrádhsa, agus dobhí sé arna fholach</span>
<lb n="7683"/><span>uatha, an mhéidesin, ionnas nar mhothuigheadar é, agus dobhí eagla</span>
<lb n="7684"/><span>orrtha ceisd do chur airsion a dtimcheall an chomhráidh sin.</span>
<lb n="7685"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:46"/>
<div><lb n="7686"/><p><span>Agus do éirigh diospoireachd eatarra cia dhíobh féin budh mó.</span>
<lb n="7687"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:47"/>
<div><lb n="7688"/><p><span>Agus ar bhfaicsin smuaintightheagh a gcroidhtheagh dhÍosa, do</span>
<lb n="7689"/><span>ghabh sé leanabh chuige agus do chuir sé na aice féin hé.</span>
<lb n="7690"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:48"/>
<div><lb n="7691"/><p><span>Agus adubhairt sé riú; gidhbé neach ghébhas chuige an leanabhso</span>
<lb n="7692"/><span>amainmsi, is meisi ghabhas se chuige: agus gidhbé neach ghébhas</span>
<lb n="7693"/><span>mheisi chuige, gabhuidh se chuige an té do chuir uadha mhé. Óir gidhbhé</span>
<lb n="7694"/><span>is lugha eadruibhsi uile, biaidh sé mór.</span>
<lb n="7695"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:49"/>
<div><lb n="7696"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhEoin adubhairt sé, a mhaighisdir,</span>
<lb n="7697"/><span>dochunncamairne duine dháirighthe a teilgean deamhan amach</span>
<lb n="7698"/><span>adainmsi, agus do thoirmeasgamar é, ar son nach leanann se tusa</span>
<lb n="7699"/><span>mar áon rinne.</span>
<lb n="7700"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:50"/>
<div><lb n="7701"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ríu; ná toirmeasguidh : óir gidhbé nach fuil</span>
<lb n="7702"/><span>nar nadhuidhne atá sé linn.</span>
<lb n="7703"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:51"/>
<div><lb n="7704"/><p><span>Agus tarrla an tan do comhlíonadh laithe a dula suas ar neamh</span>
<lb n="7705"/><span>gur chuir sé roimhe dhol gu hIarusalém.</span>
<lb n="7706"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:52"/>
<div><lb n="7707"/><p><span>Agus do chuir sé teachdairíghe roimhe: agus ar nimtheachd dóibh</span>
<lb n="7708"/><span>dochuadar asdeach a mbaile na Samáritánach, dochum gu ndénadaois</span>
<lb n="7709"/><span>ullmhughadh roimhesion.</span>
<lb n="7710"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:53"/>
<div><lb n="7711"/><p><span>Achd niór ghabhadarsin chuca é, ar son go raibhe a ghothadh air, dol</span>
<lb n="7712"/><span>gu hIarusalém.</span>
<lb n="7713"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:54"/>
<div><lb n="7714"/><p><span>Agus an tráth dochunncadar a dhisgiobuilsion Sémas agus Eoin so,</span>
<lb n="7715"/><span>adubhradar; a Thighearna, anáill leat gu nabramaois teine do theachd</span>
<lb n="7716"/><span>anuas ó neamh, dá losgadh súd, mar dorinne Elías leis?</span>
<lb n="7717"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:55"/>
<div><lb n="7718"/><p><span>Agus ar gcasadh orrtha dhÍosa, do imdhearg sé iad, agus adubhairt</span>
<lb n="7719"/><span>sé, ní fhuil a fhios aguibh, créd í an spiruid atá ionnuibh.</span>
<lb n="7720"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:56"/>
<div><lb n="7721"/><p><span>Oír ní thainic mac an duine do mhilleadh anmann na ndaóine, achd dá</span>
<lb n="7722"/><span>slánughadh. Agus dochuadar as sin go baile eile.</span>
<lb n="7723"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:57"/>
<div><lb n="7724"/><p><span>Agus tarrla ar nimtheachd dóibh, go ndúbhairt neach dháirighthe</span>
<lb n="7725"/><span>rision ar an slighe, leanfuidh meisi thú, giodhbé háit ann a racha tú, a</span>
<lb n="7726"/><span>Thighearna.</span>
<lb n="7727"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:58"/>
<div><lb n="7728"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ris, atáid fúachaisighe ag na sionnchaibh, agus</span>
<lb n="7729"/><span>neid, ag énlaith anaidheír: achd ní fhuil áit ag mac an duine ann a</span>
<lb n="7730"/><span>gcurfeadh sé a cheann fáoi.</span>
<lb n="7731"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:59"/>
<div><lb n="7732"/><p><span>Agus adubhairt sé ré neach eile, leansa mheisi: achd adubhairt</span>
<lb n="7733"/><span>seision, a Thighearna, léig dhamh imtheachd ar tús agus m'athair</span>
<lb n="7734"/><span>dhadhlacadh.</span>
<lb n="7735"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:60"/>
<div><lb n="7736"/><p><span>Achd adubhairt Iósa ris, léig dona marbhuibh a mairbh</span>
<lb n="7737"/><span>dhaghlacadh: achd imthighsi agus déna righachd Dé do shenmóir.</span>
<lb n="7738"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:61"/>
<div><lb n="7739"/><p><span>Agus mar an gcédna adubhairt nech eile leanfuidh meisi thú, a</span>
<lb n="7740"/><span>Thighearna. Achd leig dhamh ar tús, mo chead do ghabhail ag am mhuintir.</span>
<lb n="7741"/></p>
</div>
<pb n="Lc9:62"/>
<div><lb n="7742"/><p><span>Achd adubhairt Íosa ris, giodhbé ar bith neach chuireas a lámh ar an</span>
<lb n="7743"/><span>gcéchd, agus fhéchas na dhiaigh, ní fhuil sé iomchubhaidh do ríoghachd</span>
<lb n="7744"/><span>Dé.</span>
<lb n="7745"/></p>
</div>
<pb n="Lc10"/>
<div><lb n="7746"/><p/>
</div>
<pb n="Lc10:1"/>
<div><lb n="7747"/><p><span>Agus tar a éisi so, do órduigh an tighearna mar an gcédna</span>
<lb n="7748"/><span>deithnebhar agus trí fichid eile, agus do chuir sé na ndís agus na ndís</span>
<lb n="7749"/><span>roimhe féin iád da gach uile chathruigh agus ionadh ann a raibhe a teachd.</span>
<lb n="7750"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:2"/>
<div><lb n="7751"/><p><span>Ar anadhbhar sin adubhairt sé ríu, is mór an fóghmhar, achd is</span>
<lb n="7752"/><span>beag an luchd oibre: uime sin gudhidh tighearna an fhoghmuir luchd oibre</span>
<lb n="7753"/><span>do chur amach dochum a fhóghmhair féin.</span>
<lb n="7754"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:3"/>
<div><lb n="7755"/><p><span>Imthighidh, féch, atáim dá bhur gcur uaimh mar úana a measg</span>
<lb n="7756"/><span>mhadra allta.</span>
<lb n="7757"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:4"/>
<div><lb n="7758"/><p><span>Ná hiomchruidh sbarán, ná tiách loín, na bróga: agus ná beannaighidh</span>
<lb n="7759"/><span>do nech ar bioth ann sa tslighe.</span>
<lb n="7760"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:5"/>
<div><lb n="7761"/><p><span>Agus giodhbé ar bioth teach iona rachtáoi asdeach, abruidh ar tús,</span>
<lb n="7762"/><span>gu raibhe síotthchaín don tighse.</span>
<lb n="7763"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:6"/>
<div><lb n="7764"/><p><span>Agus má bhíonn mac na síothchána annsin, dodhénuidh bhur</span>
<lb n="7765"/><span>síothcháinsi comnuidhe air: achd muna raibh, fillfidh sí chugaibh féin</span>
<lb n="7766"/><span>arís.</span>
<lb n="7767"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:7"/>
<div><lb n="7768"/><p><span>Agus anaidh ann sa tighsin ág ithche agus ag ól gach neith dá</span>
<lb n="7769"/><span>gcuirfid siád ann bhur bhfhiadhnuisi: oír is fíu an saothruighe a</span>
<lb n="7770"/><span>thuarasdal dhfhaghail. Ná hathraghidh ó thigh gu tigh.</span>
<lb n="7771"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:8"/>
<div><lb n="7772"/><p><span>Agus giodhbé ar bioth cathair ann a rachtáoi asdeach, agus go ngébhaid</span>
<lb n="7773"/><span>siád sibh, ithidh na neithe chuirfid siad in bhar bhfhiadhnuisi.</span>
<lb n="7774"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:9"/>
<div><lb n="7775"/><p><span>Agus slánaighidh na hesláin bhiás innte, agus abruidh ríu, do dhruid</span>
<lb n="7776"/><span>rioghachd Dé ribh.</span>
<lb n="7777"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:10"/>
<div><lb n="7778"/><p><span>Agus giodhbé ar bioth cathair ann a rachtaoi asdeach, agus</span>
<lb n="7779"/><span>nach gébhuid siád sibh, ar nimtheachd daoibh amach ar na sráidibh, abruidh:</span>
<lb n="7780"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:11"/>
<div><lb n="7781"/><p><span>Craithmíd dínn inbhur nadhuidhsi gu fiú an luaithridh do len dínn as</span>
<lb n="7782"/><span>bhur gcathruigh: achd cheana bioth a fhios so aguibh, gur dhruid rioghachd</span>
<lb n="7783"/><span>Dé ribh.</span>
<lb n="7784"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:12"/>
<div><lb n="7785"/><p><span>Agus adeirim ribh, go madh socumhluighe dona Sodomachaibh an lá úd</span>
<lb n="7786"/><span>ná don chathraighsin.</span>
<lb n="7787"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:13"/>
<div><lb n="7788"/><p><span>Is ánaoibhinn duit a Chorásin, is anaoibhinn duit a Bhetsaída:</span>
<lb n="7789"/><span>oír dá madh a dTírus agus a Sídon dodéntaoi na miorbhuile dorinneadh</span>
<lb n="7790"/><span>ionnabhsi, is fada ó dodhéntaois aithrighe na suidhe anédach roín</span>
<lb n="7791"/><span>agus a luáithreagh.</span>
<lb n="7792"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:14"/>
<div><lb n="7793"/><p><span>Ar anadhbhársoin budh socamhluighe do Thírus agus do Shídon ann</span>
<lb n="7794"/><span>sa breitheamhnus na dháoibhsi.</span>
<lb n="7795"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:15"/>
<div><lb n="7796"/><p><span>Agus tusa a Chapernáum atá arnad tógbháil suas gu neamh,</span>
<lb n="7797"/><span>teilgfidhthear siós gu hífearnn tú.</span>
<lb n="7798"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:16"/>
<div><lb n="7799"/><p><span>Giodhbé éisdeas ribhsi, is riomsa eisdeas sé: agus gidhbé dobheir</span>
<lb n="7800"/><span>neimhchin oruibhsi, is oramsa dobheir sé neimhchion: agus gidhbé dobheir</span>
<lb n="7801"/><span>neimhchion oramsa, is ar an té do chuir uaidh mhé dobheir sé</span>
<lb n="7802"/><span>neimhchion.</span>
<lb n="7803"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:17"/>
<div><lb n="7804"/><p><span>Agus do fhilleadar an deithneabhar agus na trí fichid úd maille lé</span>
<lb n="7805"/><span>gairdeachas, ag rádh, a thighearna, ataíd na deamhuin féin fa smachd</span>
<lb n="7806"/><span>aguinni tréd hainmsi.</span>
<lb n="7807"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:18"/>
<div><lb n="7808"/><p><span>Agus adubhairtsion ríu; dochunnaic mé Sátán mar theinnteach a</span>
<lb n="7809"/><span>tuitim ó neamh.</span>
<lb n="7810"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:19"/>
<div><lb n="7811"/><p><span>Féch dobheirim cumhachda shaltartha ar na haithreacaibh</span>
<lb n="7812"/><span>neimhi agus ar na sgorpiónuibh, agus ar uile neart námhad daoibh, agus ní</span>
<lb n="7813"/><span>ghoirteochaidh éinní sibh.</span>
<lb n="7814"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:20"/>
<div><lb n="7815"/><p><span>Achd cheana ná bíoth gáirdechas oraibh ar son gu bhfhuilid na</span>
<lb n="7816"/><span>spiraididhe fa bhur smachd: achd gu madh mó bhias gáirdeachas oruibh fa</span>
<lb n="7817"/><span>gu bhfhuilid bhur nanmanna sgríobhtha ar neamh.</span>
<lb n="7818"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:21"/>
<div><lb n="7819"/><p><span>Ar anuairsion féin do ghabh gáirdechas iona spirid Íosa, agus</span>
<lb n="7820"/><span>adubhairt sé, dobheirim buidheachas duit a athair, a thighearna neimhe</span>
<lb n="7821"/><span>agus talmhan, tri gur fhoiligh tú na neithesi ó na daoinibh glioca,</span>
<lb n="7822"/><span>tuigseacha, agus gur nochd tu iád dona naoighionánuibh: aseadh a athair,</span>
<lb n="7823"/><span>tré gurab mar sin do budh tollet féin é.</span>
<lb n="7824"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:22"/>
<div><lb n="7825"/><p><span>Ataíd na huile neithe arna dtabhairt dhamhsa óm athair: agus ní</span>
<lb n="7826"/><span>fhuil a fhios ag éinneach ciá hé an mac, achd ag anathair: agus ciá</span>
<lb n="7827"/><span>hé an tathair, achd ag an mac, agus giodhbé neach ag a dtoigéora an mac</span>
<lb n="7828"/><span>a nochdadh dhó.</span>
<lb n="7829"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:23"/>
<div><lb n="7830"/><p><span>Agus ar bhfhilleadh dochum a dhisgiobal dó, adubhairt sé fá leith</span>
<lb n="7831"/><span>riu, is beannaighthe na suile dochí na neithe dochithísi.</span>
<lb n="7832"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:24"/>
<div><lb n="7833"/><p><span>Oír adeirim ribh, gurab iomdha faighe agus ríghthe lér mhian na</span>
<lb n="7834"/><span>neithe dochithísi dfaicsin, agus nach fhacadar íád: agus na neithe</span>
<lb n="7835"/><span>dochluintí do chlunsin, agus nach cualadar iád.</span>
<lb n="7836"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:25"/>
<div><lb n="7837"/><p><span>Agus feuch, do éirigh fear dlighidh dháirighthe na sheasamh, ag cur</span>
<lb n="7838"/><span>chathaighthe airsion, agus ag rádha: a mhághisdir, créd dodhéna mé dochum</span>
<lb n="7839"/><span>gu bfhuidhinn an bheatha mhathrannach dhoighreacht?</span>
<lb n="7840"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:26"/>
<div><lb n="7841"/><p><span>Achd adubhairt seision ris, créd atá sgríobhtha ann sa reachd?</span>
<lb n="7842"/><span>cionnas léaghas thú?</span>
<lb n="7843"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:27"/>
<div><lb n="7844"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhósan adubhairt sé, grádhóchuidh tú do thighearna</span>
<lb n="7845"/><span>Dia féin as do chroidhe uile, agus as tanam uile, agus as do bhríoghuibh</span>
<lb n="7846"/><span>uile, agus as do smuaintighthibh uile: agus do chomharsa mar thú féin.</span>
<lb n="7847"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:28"/>
<div><lb n="7848"/><p><span>Agus adubhairt seision ris, as díreach do fhreagair tú. Dénasa so,</span>
<lb n="7849"/><span>agus mairfidh tú.</span>
<lb n="7850"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:29"/>
<div><lb n="7851"/><p><span>Achd ar mbeith funnmhar dhósan dochum a fhiréntachda féin do</span>
<lb n="7852"/><span>thaisbénadh, adubhairt sé ré hÍosa; masedh cía is chomharsa damh?</span>
<lb n="7853"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:30"/>
<div><lb n="7854"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhÍosa adubhairt sé, dochuaidh duine</span>
<lb n="7855"/><span>dáirighthe sios ó Ierusalém gu Ierico, agus tarrla a measg</span>
<lb n="7856"/><span>bhithbhineach é, do shlad agus do loit é, agus do imthigh rompa arna</span>
<lb n="7857"/><span>fhagbháil leathmharbh.</span>
<lb n="7858"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:31"/>
<div><lb n="7859"/><p><span>Agus tárrla do chinneamhain gur ghabh sagart dháirighthe síos sa</span>
<lb n="7860"/><span>slighe sin: agus arna fhaicsin sion dó, do gabh sé thairis don taobh eile don</span>
<lb n="7861"/><span>thshlighe.</span>
<lb n="7862"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:32"/>
<div><lb n="7863"/><p><span>Agus mar an gcédna Leuíta dháirighthe  a teachd dochum anionaid</span>
<lb n="7864"/><span>sin, arna fhaicsin dó, do ghabh sé thairis don taobh eile.</span>
<lb n="7865"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:33"/>
<div><lb n="7866"/><p><span>Agus ar mbeith a gabháil na slighedh do Shamaritánach dáirighthe,</span>
<lb n="7867"/><span>tainic sé mar a raibh seision, agus arna fhaicsin do ghabh truaidhe ghér</span>
<lb n="7868"/><span>dó hé.</span>
<lb n="7869"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:34"/>
<div><lb n="7870"/><p><span>Agus ar ndrud ris do cheangail sé a chneadha, ag dortadh ola agus</span>
<lb n="7871"/><span>fhióna ionnta: agus arna chur air a ainmhide féin dó, rug sé leis go tigh</span>
<lb n="7872"/><span>ósda hé, agus do ghabh sé chúram air.</span>
<lb n="7873"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:35"/>
<div><lb n="7874"/><p><span>Agus ag imtheachd dó lá arna mhárach, do bhean sé dá phighinn amach</span>
<lb n="7875"/><span>agus tug sé don osdóir iád, agus adubhairt sé ris, bíoth cúram an</span>
<lb n="7876"/><span>fhirsi ort: agus giodhbé chaithfeas tú as a chionn so, an trath</span>
<lb n="7877"/><span>fhillfeadsa, dobhéra mé dhuit hé.</span>
<lb n="7878"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:36"/>
<div><lb n="7879"/><p><span>Ar anadhbharsion cía don triúrsa bhreathnaigheas tusa do</span>
<lb n="7880"/><span>bheith na chomharsain ag an tí úd tarrla ameasg na mbhithbhineach.</span>
<lb n="7881"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:37"/>
<div><lb n="7882"/><p><span>Agus adubhairt seision an tí úd dorinni trocaire air. Ar</span>
<lb n="7883"/><span>anadhbharsoin adubhairt Íosa ris, imthighsi, agus déna mar an</span>
<lb n="7884"/><span>gcédna.</span>
<lb n="7885"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:38"/>
<div><lb n="7886"/><p><span>Agus tárrla ag imtheachd dóibhsion, gu ndeachaidh seision gu</span>
<lb n="7887"/><span>baile dháirighthe: agus gu rug bean dháirighthe darbhainm</span>
<lb n="7888"/><span>Martha dá tigh féin é.</span>
<lb n="7889"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:39"/>
<div><lb n="7890"/><p><span>Agus dobhí deirbhshiúr aicesi dá ngoirthí Muire, agus ar suidhe dhi</span>
<lb n="7891"/><span>ag cosaibh Iósa, do eisd sí léna bhriathraibh.</span>
<lb n="7892"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:40"/>
<div><lb n="7893"/><p><span>Agus dobhí Márta lán do chúram lé hiomad friotholuimh: agus</span>
<lb n="7894"/><span>táinic sí do láthair agus adubhairt sí, a thighearna, an é nach</span>
<lb n="7895"/><span>meisde leatsa mar do fhágaibh mo dheirbhshiúr meisi amáonar ag</span>
<lb n="7896"/><span>fritholamh? ar anadhbhar sin abair riá cungnamh do thabhairt damh.</span>
<lb n="7897"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:41"/>
<div><lb n="7898"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhÍosa adubhairt sé ría: a Mhartha, a</span>
<lb n="7899"/><span>Mhartha, atá tú rochúramac, agus buaidhridh tú thu féin fá mhórán</span>
<lb n="7900"/><span>do neithibh:</span>
<lb n="7901"/></p>
</div>
<pb n="Lc10:42"/>
<div><lb n="7902"/><p><span>Achd cheana rigthear aleas eínní amhain, rug Muire an chuid</span>
<lb n="7903"/><span>mhaith do roghain, nach bérthar uaithe.</span>
<lb n="7904"/></p>
</div>
<pb n="Lc11"/>
<div><lb n="7905"/><p/>
</div>
<pb n="Lc11:1"/>
<div><lb n="7906"/><p><span>Agus tárrla an tan dhobhí se ag dénamh urnuighthe anáit</span>
<lb n="7907"/><span>dáirighthe, mar do sguir sé, go ndubhairt fear dháirighthe dá</span>
<lb n="7908"/><span>dhisgiobluibh ris, a thighearna múin dúinne urnuighthe do dhénamh,</span>
<lb n="7909"/><span>amhail agus mar do mhúin Eóin dá dhisgiobluibh féin:</span>
<lb n="7910"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:2"/>
<div><lb n="7911"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, anúair dodhéntaoí urnuighthe, abraidh,</span>
<lb n="7912"/><span>O ar nathairne atá ar neamh, gu naomhthar hainm: gu dtí dho</span>
<lb n="7913"/><span>rioghachd: gu déntar do thoil ar an talamh, mar atá ar neamh.</span>
<lb n="7914"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:3"/>
<div><lb n="7915"/><p><span>Tabhair dhúinn ar narán laoitheamhuil gach láoi.</span>
<lb n="7916"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:4"/>
<div><lb n="7917"/><p><span>Agus maith dúinn ar bpeacaigh, Oír maithmidni da gach áon ar a bfhuil</span>
<lb n="7918"/><span>fiacha aguinn: agus na leig a mbuaidhreadh sinn, achd sáor sinn ón olc.</span>
<lb n="7919"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:5"/>
<div><lb n="7920"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu, cía agaibhsi aga mbíadh cara, agus go rachadh</span>
<lb n="7921"/><span>sé chuige a meadhón oidhche, agus go naibeoradh sé ris, a chara, tabhair</span>
<lb n="7922"/><span>trí haráin damh air airleagadh:</span>
<lb n="7923"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:6"/>
<div><lb n="7924"/><p><span>Oír táinic cara dhamh as an slighe am cheann, agus ní fhuil</span>
<lb n="7925"/><span>éinní agam do chuirfinn na fhiadhnuisi?</span>
<lb n="7926"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:7"/>
<div><lb n="7927"/><p><span>Agus aga bhfreigeóradh seision asdigh, agus aga naibeóradh sé, ná cuir</span>
<lb n="7928"/><span>buaidhreadh oram: atá glas air andoras anois, agus atáid mo chlann am</span>
<lb n="7929"/><span>fhochair sa tseomhra: ní fhéduim éirghe agus a dtabhairt duit.</span>
<lb n="7930"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:8"/>
<div><lb n="7931"/><p><span>Adeirim ribh, ar néirghe dhó dá mbeith nach dtiobhradh sé sin uaidh,</span>
<lb n="7932"/><span>ar son gur chara dhó hé: gidheadh go firinneach ar son a lisdachda do</span>
<lb n="7933"/><span>éiréochadh sé, agus dobhéradh sé dhó an mhéid dobhiádh do riachdanus</span>
<lb n="7934"/><span>air.</span>
<lb n="7935"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:9"/>
<div><lb n="7936"/><p><span>Agus adeirimsi ribh, iárraidh agus dobhérthar dhaoibh: lurgairigh</span>
<lb n="7937"/><span>agus doghebhthaoi: buailidh an doras, agus oisgéoltar dhaoibh.</span>
<lb n="7938"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:10"/>
<div><lb n="7939"/><p><span>Óir giodhbé iarras, glacaidh sé: agus giodhbé doní lurgaireachd,</span>
<lb n="7940"/><span>dogheibh sé: agus oisgéoltar don té bhuaileas an doras.</span>
<lb n="7941"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:11"/>
<div><lb n="7942"/><p><span>Agus cía agaibhsi athair ar a niarrfadh a mhac arán, dobhéradh</span>
<lb n="7943"/><span>cloch dhó? nó dhá niárradh sé iásg, dobhéradh naithair neimhe</span>
<lb n="7944"/><span>anionad éisg dhó?</span>
<lb n="7945"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:12"/>
<div><lb n="7946"/><p><span>Nó mar an gcédna dá niarradh sé ugh, an dtiobhradh sé scorpíon dó?</span>
<lb n="7947"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:13"/>
<div><lb n="7948"/><p><span>Ar anadhbharsin más eól dáoibhsi agus sibh gu holc, tioghluice</span>
<lb n="7949"/><span>maithe do thabhairt da bhur gcloinn, an é nach mó ina sin dobhéra bhur</span>
<lb n="7950"/><span>nathair nemhdha an spirad naomh dona daoinibh irrfas air hí?</span>
<lb n="7951"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:14"/>
<div><lb n="7952"/><p><span>Agus dobhí sé ag teilgean deamhain amach dobhí balbh: agus tárrla ar</span>
<lb n="7953"/><span>ndul don deamhan amach, gur labhair an balbhán, agus do ghabh iongnadh an</span>
<lb n="7954"/><span>sluágh?</span>
<lb n="7955"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:15"/>
<div><lb n="7956"/><p><span>Agus adabhairt dream acasan, is tri Bheelsébúb prionnsa na ndeamhan</span>
<lb n="7957"/><span>theilgeas sé amach na deamhuin.</span>
<lb n="7958"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:16"/>
<div><lb n="7959"/><p><span>Agus dream eile a cur chathaighthe air, do iárradar comhartha ó neamh</span>
<lb n="7960"/><span>air.</span>
<lb n="7961"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:17"/>
<div><lb n="7962"/><p><span>Agus ár bhfhaicsin a smuaintightheadh súd dósan, adubhairt sé riú, gach</span>
<lb n="7963"/><span>rioghachd bhíos roinnte na hadhaidh féin, donithear fásach dhi: agus an</span>
<lb n="7964"/><span>teach bhíos roinnte na adhuidh féin, tuitidh sé.</span>
<lb n="7965"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:18"/>
<div><lb n="7966"/><p><span>Agus mar an gcédna dá raibh Satán arna roinn na adhuidh féin, cionnas</span>
<lb n="7967"/><span>anfas a rioghachd na seasamh? Oír adeirthísi gurab trí Bheelsebúb</span>
<lb n="7968"/><span>theilgímsi amach na deamhain.</span>
<lb n="7969"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:19"/>
<div><lb n="7970"/><p><span>Agus más trí Bhelsébúb sgriosaimsi na deamhuin, cia thré sgriosaid</span>
<lb n="7971"/><span>bhur gclannsa iád? ar anadhbhairsain beid siadsan na mbreitheamhnaibh</span>
<lb n="7972"/><span>oraibhsi.</span>
<lb n="7973"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:20"/>
<div><lb n="7974"/><p><span>Achd cheana más le mér Dé theilgimsi amach na deamhain, gan</span>
<lb n="7975"/><span>chunntabhairt taínic rioghachd Dé chuguibhsi.</span>
<lb n="7976"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:21"/>
<div><lb n="7977"/><p><span>An tan choimhédas duine laídir armáilte a chuirt féin, atá a bhfuil</span>
<lb n="7978"/><span>aige a sithchaín:</span>
<lb n="7979"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:22"/>
<div><lb n="7980"/><p><span>Achd an tráth thig duiné is neartmhaire iona é, beiridh sé buaidh air,</span>
<lb n="7981"/><span>agus togbhuidh sé a uile armáil ann ar chuir sé a mhuinighin, agus</span>
<lb n="7982"/><span>roinnidh sé a édáil.</span>
<lb n="7983"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:23"/>
<div><lb n="7984"/><p><span>An té nach bhfuil leamsa, atá sé am aghaidh: agus giodhbé nach</span>
<lb n="7985"/><span>gcruinnigheann leamsa, leathnuighidh sé.</span>
<lb n="7986"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:24"/>
<div><lb n="7987"/><p><span>An tráth imthigheas an spiorad neamhghlan ó dhuine ar bioth, imdhigh</span>
<lb n="7988"/><span>sí trí ionaduibh tiorma, ag iárruidh suaimhnis: agus an tráth nach</span>
<lb n="7989"/><span>bhfaghann sí sin, adeir sé, fillfidh mé dom thigh féin ó dtáinic mé.</span>
<lb n="7990"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:25"/>
<div><lb n="7991"/><p><span>Agus ar dteachd di, dogheibh sé arna sguabadh agus arna</span>
<lb n="7992"/><span>dheaghmhaisíoghadh hé.</span>
<lb n="7993"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:26"/>
<div><lb n="7994"/><p><span>Imthighidh sí ansin agus beirid sí lé seachd spiraide eile is</span>
<lb n="7995"/><span>measa ina hí féin, agus ar ndol asdeach dhóibh doníd siad comhnaidhe annsúd:</span>
<lb n="7996"/><span>agus is measa deireadh an duine úd, iona a thosach.</span>
<lb n="7997"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:27"/>
<div><lb n="7998"/><p><span>Agus tarrla ag rádh na neitheannso dhó, gur árduigh bean</span>
<lb n="7999"/><span>dáirighthe don tslúagh a guth, agus go ndubhairt sí, as beannaighthe</span>
<lb n="8000"/><span>an bhrú do iomchuir thú, agus na ciocha do ibh tú.</span>
<lb n="8001"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:28"/>
<div><lb n="8002"/><p><span>Agus adubhairt seision, achd as beannaighthe an dream eisdeas briáthar</span>
<lb n="8003"/><span>Dhé, agus choimhéudus í.</span>
<lb n="8004"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:29"/>
<div><lb n="8005"/><p><span>Agus an tan do cruinnidh an sluagh chuige, do thionsgain sé aradh,</span>
<lb n="8006"/><span>as olc an cineadh so: iárraidh sé comhartha agus ní tiubhurthur</span>
<lb n="8007"/><span>comhartha dhó: achd an comhartha úd Íonás fáidh.</span>
<lb n="8008"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:30"/>
<div><lb n="8009"/><p><span>Óír amhail dobhí Íonas na chomhartha dona Niniuíteachaibh, as mar</span>
<lb n="8010"/><span>sin bhiás mac an duine mar an gcéudna don chineadh so.</span>
<lb n="8011"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:31"/>
<div><lb n="8012"/><p><span>Eireóchaidh bannrióghan an taoíbhe ó dheas a mbreitheamhnus maille ré</span>
<lb n="8013"/><span>daoinibh an chinidh si, agus daimneochaidh sí íad: oír táinic sisi ó</span>
<lb n="8014"/><span>leithimlibh na talmhan deísdeachd re heagna Sholaimh: agus féuch</span>
<lb n="8015"/><span>atá duine as mó ná Solamh annso.</span>
<lb n="8016"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:32"/>
<div><lb n="8017"/><p><span>Eireóchaidh luchd Nineui a mbreitheamhnus maille ris an gcineadh so,</span>
<lb n="8018"/><span>agus daimneóchaid siád é: oír dorinneadarsan aithrighe ag seanmóir</span>
<lb n="8019"/><span>Íonás: agus féuch, atá duine as mó ná Íonas annso.</span>
<lb n="8020"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:33"/>
<div><lb n="8021"/><p><span>Ní lasann duine ar bioth coinneall dochum a cur a bfholach nó fá</span>
<lb n="8022"/><span>bhuiseúl, achd dochum a cora a gcoinnleoir: dochum gu bhfaicfeaddaoís</span>
<lb n="8023"/><span>an dream thig asdeach an solus.</span>
<lb n="8024"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:34"/>
<div><lb n="8025"/><p><span>Así an tsúil solus an chuirp: ar anadhbharsin an uair bhias</span>
<lb n="8026"/><span>do shúil glan, biaidh do chorp uile solus mar an gcédna: achd dá raibh</span>
<lb n="8027"/><span>do shúil gu holc, biáidh do chorp mar an gcédna dorcha.</span>
<lb n="8028"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:35"/>
<div><lb n="8029"/><p><span>Ar anadhbhar sin tabhair thaire riot nach biáidh an solus atá</span>
<lb n="8030"/><span>ionnad na dhorchadus.</span>
<lb n="8031"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:36"/>
<div><lb n="8032"/><p><span>Ar anadhbhar sin dá raibh do chorp uile solus gan énchuid de</span>
<lb n="8033"/><span>dorcha: biáidh sé solus uile, amhail mar dheallruigheas coinneal</span>
<lb n="8034"/><span>thú ré  soillse.</span>
<lb n="8035"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:37"/>
<div><lb n="8036"/><p><span>Agus tar éis na mbriátharsa dho labhairt dó, do chuir fPhairisíneach</span>
<lb n="8037"/><span>dháirighthe impídhe air, a dhínnér do chaitheamh na fhochair: agus ar</span>
<lb n="8038"/><span>ndul asdeach dhó do shuigh sé dochum bídh.</span>
<lb n="8039"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:38"/>
<div><lb n="8040"/><p><span>Agus an tan dochonnaic an fPhairisíneach sin, dob iongnadh leis nár</span>
<lb n="8041"/><span>ionnail sé ar tús roimh dhínnér.</span>
<lb n="8042"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:39"/>
<div><lb n="8043"/><p><span>Agus adubhairt an tighearna ris, go deimhin doní sibhse a</span>
<lb n="8044"/><span>fPhairisineacha an táobh amuigh don chupan agus don mhéis glan: achd</span>
<lb n="8045"/><span>atá an táobh asdigh dhíobh lán do shracaireachd agus dolc.</span>
<lb n="8046"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:40"/>
<div><lb n="8047"/><p><span>A dháoine gan chéill, ané nách hé an tí dorinne an táobh amuigh,</span>
<lb n="8048"/><span>dorinne an táobh asdigh mar an gcédna.</span>
<lb n="8049"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:41"/>
<div><lb n="8050"/><p><span>Ar anadhbharsin tábhruidh déirc uaibh do na neithibh</span>
<lb n="8051"/><span>atá dho láthair aguibh: agus féuch biaídh na huile neithe glan dhíbh.</span>
<lb n="8052"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:42"/>
<div><lb n="8053"/><p><span>Achd is anáoibhinn dhaoibh a fhPhairisíneacha, do bhrígh go</span>
<lb n="8054"/><span>ngabhtháoi deachmhaidh an mionnduis, agus na ruibhe, agus na nuile luibheann:</span>
<lb n="8055"/><span>achd gabhtháoi thar bhreitheamhnus agus tar ghrádh Dé. Do búdh coír iád so</span>
<lb n="8056"/><span>dho dhenamh, agus gan iád súd do léigean gan deúnamh.</span>
<lb n="8057"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:43"/>
<div><lb n="8058"/><p><span>As anáoibhinn dáoibh a FhPhairisíneacha: oír ios ionmhuin libh an</span>
<lb n="8059"/><span>céud ionadh suidhe ann sna sionagógaibh, agus fáilteagha dhfhaghail</span>
<lb n="8060"/><span>ar na márguidhibh.</span>
<lb n="8061"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:44"/>
<div><lb n="8062"/><p><span>As anáoibhinn dáoibh a sgriobuidhe agus a Phairisíneacha, a luchd</span>
<lb n="8063"/><span>an fúarchrábhaidh: oír atáthaoi mar thuámbuidhibh nách faicthear, agus</span>
<lb n="8064"/><span>nách aithid do na daoinibh shiubhlus ortha.</span>
<lb n="8065"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:45"/>
<div><lb n="8066"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dho dhuine dháirighthe don luchd dlighidh</span>
<lb n="8067"/><span>adeir sé ris, a mhaighisdir ag rádh na neitheann sa dhuit, dobheir tú</span>
<lb n="8068"/><span>masla dhuinne fós.</span>
<lb n="8069"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:46"/>
<div><lb n="8070"/><p><span>Achd adubhairt seision; as anáoibhinn dáoibhsi leis a luchd</span>
<lb n="8071"/><span>mhínighthe  an dlighidh, oír curtháoi úaluidhe doiomchuir ar na dáoinibh,</span>
<lb n="8072"/><span>agus ní bheanntaoi féin ris na háalladhaibh lé háon mheúr dá bhur meóraibh.</span>
<lb n="8073"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:47"/>
<div><lb n="8074"/><p><span>As anáoibhinn dáoibh: óir tógtháoi túmbuidhe na bhfaídheadh, agus</span>
<lb n="8075"/><span>asiad, bhur naithreacha do mharbh iád.</span>
<lb n="8076"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:48"/>
<div><lb n="8077"/><p><span>Go deimhin doníthí fiádhnuisi, agus moltaoi gníomhartha bhur</span>
<lb n="8078"/><span>naithreach: oír do mharbhadarson iád, agus doníthíse túmbuidhe</span>
<lb n="8079"/><span>dhóibh.</span>
<lb n="8080"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:49"/>
<div><lb n="8081"/><p><span>Ar anadhbharso adubhairt eagna Dé, cuirfe mé fáidhe agus absdail</span>
<lb n="8082"/><span>chuca, agus muirbhfid siád cuid díobh, agus díbéoraid siad cuid eile.</span>
<lb n="8083"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:50"/>
<div><lb n="8084"/><p><span>Dochum gu leanfuidhe ar an gcineadhsa fuil na bhfáidheadh uile do</span>
<lb n="8085"/><span>doirteadh ó thús an domhain.</span>
<lb n="8086"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:51"/>
<div><lb n="8087"/><p><span>O fhuil Aibéil go fuil Shacharias, do mharbhadh eidir analtóir</span>
<lb n="8088"/><span>agus an teampall: gu fírinneach adeirim ribh go leanfuidhear hí ar an</span>
<lb n="8089"/><span>gcinedhso.</span>
<lb n="8090"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:52"/>
<div><lb n="8091"/><p><span>As anáoibhinn dáoibh a lúchd eidirmhínighthe an reachda: oír</span>
<lb n="8092"/><span>rugabhair libh eochair anéolais, ní dheachabhair féin asdeach, agus do</span>
<lb n="8093"/><span>thoirmisgeabhair an dream dhobhí ag dul asdeach.</span>
<lb n="8094"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:53"/>
<div><lb n="8095"/><p><span>Agus anuáir adubhairt sé na neitheise ríu, do thionnsgnadar na</span>
<lb n="8096"/><span>sgríobuidhe, agus na fhPhairisínigh consbóid ghéur dho dhénamh ris, agus a</span>
<lb n="8097"/><span>thabhairt fá deara dho labhairt ar mhórán do neithibh;</span>
<lb n="8098"/></p>
</div>
<pb n="Lc11:54"/>
<div><lb n="8099"/><p><span>Ag luidheachán air, agus ag iárraidh neithe éigin do ghreamughadh as a</span>
<lb n="8100"/><span>bhéul, ina naigeoraidís hé.</span>
<lb n="8101"/></p>
</div>
<pb n="Lc12"/>
<div><lb n="8102"/><p/>
</div>
<pb n="Lc12:1"/>
<div><lb n="8103"/><p><span>Faanám sin ar mbeith dho fphubal romhór croinn a bhfhochair a chéile,</span>
<lb n="8104"/><span>ionnus go rabhadar ag saltairt ar a chéile, do thionnsgain sé a rádh</span>
<lb n="8105"/><span>réna dhisgiobluibh ar tús comhéduigh sibh pféin ar laibhín na</span>
<lb n="8106"/><span>bhFhairisíneach, eadhon an fuarchrábhadh.</span>
<lb n="8107"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:2"/>
<div><lb n="8108"/><p><span>Óir ní fhuil einí foluightheach nách tiocfuidh dochum soillsi; agus</span>
<lb n="8109"/><span>ní fhuil ní seicreíteach nách fuighthear a fhios.</span>
<lb n="8110"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:3"/>
<div><lb n="8111"/><p><span>Ar anadhbhar sin giodhbé neithe do labhrabhair a ndorchadus,</span>
<lb n="8112"/><span>cluinfidhthear iád sa solus: agus giodhbé ní do labhrabhair a gcluáis a</span>
<lb n="8113"/><span>seómruidhibh uaígneacha, doghéntar a chroidhail ar na tighthibh.</span>
<lb n="8114"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:4"/>
<div><lb n="8115"/><p><span>Agus adeirim ribhse a cháirde, ná bíodh eagla na muinntire oraibh</span>
<lb n="8116"/><span>mhárbhus an corp, agus tar a éise sin leis nach eidir nísa mhó do</span>
<lb n="8117"/><span>dhénamh.</span>
<lb n="8118"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:5"/>
<div><lb n="8119"/><p><span>Achd foillséochaidh mé dháoibh cía ré a mbia bhur neagla: biódh eagla</span>
<lb n="8120"/><span>an tí úd oraibh, noch tar éis mharbhtha dho ghénamh, agá bfhuil cumhachda,</span>
<lb n="8121"/><span>teilgthe gu hifearn: aseadh, adeirim ribh, biódh eagla so oraibh.</span>
<lb n="8122"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:6"/>
<div><lb n="8123"/><p><span>Ané nach ceannaighthear chúig ghealbhainn ar dhá fheórling, agus fós</span>
<lb n="8124"/><span>ni fhuil áon healbhann aca ar dearmad a bhfhiádhnuise Dé?</span>
<lb n="8125"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:7"/>
<div><lb n="8126"/><p><span>Achd fós atá gruag bhar gcinn uile arna comháireamh: ar</span>
<lb n="8127"/><span>anadhbharsin na biódh faitcheas oraibh: as fearr sibh iná morán</span>
<lb n="8128"/><span>gealbhann.</span>
<lb n="8129"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:8"/>
<div><lb n="8130"/><p><span>Agus adeirim ribh, giodhbé ar bioth aidmhéochus meisi a bhfhiádhnuise na</span>
<lb n="8131"/><span>ndáoine: aidmhéochaidh mac an duine mar an gcédna eisean, a bhfiadhnaisi</span>
<lb n="8132"/><span>aingeal Dé.</span>
<lb n="8133"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:9"/>
<div><lb n="8134"/><p><span>Achd giodhbé shénfus meíse a bhfiadhnaise na ndáoine, sénfuighear</span>
<lb n="8135"/><span>eisean leis a bhfhiadhnaise aingeal Dé.</span>
<lb n="8136"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:10"/>
<div><lb n="8137"/><p><span>Agus giodhbé neach laibheóras focal anadhaidh mhic an duine,</span>
<lb n="8138"/><span>maithfighthear dhó hé: achd ní maithfighear don tí bhérus masla don spiorad</span>
<lb n="8139"/><span>naomh.</span>
<lb n="8140"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:11"/>
<div><lb n="8141"/><p><span>Agus an tan bhéruid siád sibh dochum na Sinagóg agus dochum na</span>
<lb n="8142"/><span>nuachdarán, agus dochum na ndáoine gcumhachdach, ná bíoth no rochúram</span>
<lb n="8143"/><span>oraibh cionnas nó créd fhregórthaoi, nó créd adérthaoi.</span>
<lb n="8144"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:12"/>
<div><lb n="8145"/><p><span>Oír muinfidh an spiorad náomh dhaoibh ar anuairsin féin, na neithe</span>
<lb n="8146"/><span>is coír dhaoibh do rádha.</span>
<lb n="8147"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:13"/>
<div><lb n="8148"/><p><span>Agus adubhairt oglách dháirighthe don tsluagh ris; a mhaighisdir,</span>
<lb n="8149"/><span>abair rem dhearbhrathair anoighreachd do roinn rium.</span>
<lb n="8150"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:14"/>
<div><lb n="8151"/><p><span>Agus adubhairt seision ris, a dhuine, cía do chuir mheisi ós bhur gcionn</span>
<lb n="8152"/><span>am bhreitheamh, nó am rannadóir:</span>
<lb n="8153"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:15"/>
<div><lb n="8154"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, féchaidh, agus seachnuidh sibh ar an saint.</span>
<lb n="8155"/><span>Oír dá mbé acfuinn ag duine ar bioth, fós ní hann a shaibreas atá a</span>
<lb n="8156"/><span>bheatha.</span>
<lb n="8157"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:16"/>
<div><lb n="8158"/><p><span>Agus adubhairt sé cosamhlachd ríu, ag rádha na mbriatharsa: tug</span>
<lb n="8159"/><span>fearann dhuine sháibhir dháirighthe toradh mór.</span>
<lb n="8160"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:17"/>
<div><lb n="8161"/><p><span>Agus do smuaintigh sé ann féin, a rádha: créd dodhéna mé? Oír ní fhuil</span>
<lb n="8162"/><span>ait agam ann a gcruinneócha mé mo thórthuighe.</span>
<lb n="8163"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:18"/>
<div><lb n="8164"/><p><span>Agus adubhairt sé, dodhéna mé so: leagfuídh mé mo sgiobóil, agus</span>
<lb n="8165"/><span>toigébhuidh mé sgiobóil bhus mó iona iád: agus cruinneochaidh mé mo thortha</span>
<lb n="8166"/><span>uile agus mo mhaitheas ionnta:</span>
<lb n="8167"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:19"/>
<div><lb n="8168"/><p><span>Agus adéra mé rém anam féin, a anuim, atáid iomad maitheasa agad arna</span>
<lb n="8169"/><span>gcur a dtaisge fa chomhair mhórán bliadhan: an ad chomhnuidhe, ith, ibh,</span>
<lb n="8170"/><span>bí go súgach.</span>
<lb n="8171"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:20"/>
<div><lb n="8172"/><p><span>Agus adubhairt Diá ris, a amadáin, sanoidhche anochd féin</span>
<lb n="8173"/><span>béruid siád hanam uait: agus cía le madh leis na neithe do sholáthair tú?</span>
<lb n="8174"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:21"/>
<div><lb n="8175"/><p><span>Is mar sin atá an té chruinnigheas ionnmhas dó féin, agus nach fuil</span>
<lb n="8176"/><span>sáidhbhir a nDía.</span>
<lb n="8177"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:22"/>
<div><lb n="8178"/><p><span>Agus adubhairt sé réna dhisgiobluibh, uime so adeirim ribhsi,</span>
<lb n="8179"/><span>ná bídhidh rochúramach fa bhur mbheatha, créd é an ní iosdáoi, na fa</span>
<lb n="8180"/><span>bhur gcorp, créd é an ní chuirfí iomuibh.</span>
<lb n="8181"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:23"/>
<div><lb n="8182"/><p><span>As mó an tanam iona an biádh, agus an corp iona an chuluidh.</span>
<lb n="8183"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:24"/>
<div><lb n="8184"/><p><span>Tabhraidh da bhur naire ná précháin, óir ní chuirid siad siól,</span>
<lb n="8185"/><span>agus ní bhéanuid siád: agus ní fhuil teach taisgeadha na sgioból acá, agus</span>
<lb n="8186"/><span>fós beathaighidh Diá iád: agus ané nach fearr sibhsi gu mór ina anénlaith?</span>
<lb n="8187"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:25"/>
<div><lb n="8188"/><p><span>Achd cía agaibhsi léna iomad cúruim fhédas áon chnáimhrigheadh</span>
<lb n="8189"/><span>amháin do chur dhairde air féin.</span>
<lb n="8190"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:26"/>
<div><lb n="8191"/><p><span>Ar an adhbhar sain muna bhfhuil ar bhur gcumas an ní as lugha, créd fá</span>
<lb n="8192"/><span>bhfhuil cúram na neitheann eile oraibh?</span>
<lb n="8193"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:27"/>
<div><lb n="8194"/><p><span>Tabhraidh dá bhur naire na lilidhe, cinnas fhásaid siád: ní dhénuid</span>
<lb n="8195"/><span>siád saothar, agus ní shníomhuid síad; achd adeirim ribh, nách raibhe</span>
<lb n="8196"/><span>Solamh fhéin ann a ghlóir uile arna édughadh mar aon díobh so.</span>
<lb n="8197"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:28"/>
<div><lb n="8198"/><p><span>Agus má éduigheann Diá mar sin an fér atá aniú ar an machaire, agus</span>
<lb n="8199"/><span>chuirthear amárach ann sanuamhaidh: ané nach mó ná sin dodhéna sé</span>
<lb n="8200"/><span>ribhse do chlúdadh ó a luchd an chreidimh bhig?</span>
<lb n="8201"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:29"/>
<div><lb n="8202"/><p><span>Ar anadhbharsoin ná fiáfruidhidhsi créd iósdaoi, nó créd iobhthaoi:</span>
<lb n="8203"/><span>agus ná bíthe amhairseach.</span>
<lb n="8204"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:30"/>
<div><lb n="8205"/><p><span>Óir as iad na neithesi uile iárraid cineadhuigh an domhuin: achd atá</span>
<lb n="8206"/><span>a fhios aga bhur nathair gu bhfuil a riachdanas a leas so oraibh.</span>
<lb n="8207"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:31"/>
<div><lb n="8208"/><p><span>Achd cheana iárruidhsi rioghachd Dé, agus teilgfidhthear na neithe si</span>
<lb n="8209"/><span>uile chuguibh.</span>
<lb n="8210"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:32"/>
<div><lb n="8211"/><p><span>Ná bióth eagla ort a thréd beag: óir así toil bhur nathar rioghachd</span>
<lb n="8212"/><span>do thabhairt dáoibh.</span>
<lb n="8213"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:33"/>
<div><lb n="8214"/><p><span>Racaidh a bhfhuil aguibh, agus tabhruidh déirc uáibh: dénuidh</span>
<lb n="8215"/><span>sparain daoibh féin, nách racha a narsaidheachd, ionnmhas ar nách racha</span>
<lb n="8216"/><span>caitheamh ar nemh, anait nach dtig gaduidhe a ngar dhó, agus nach</span>
<lb n="8217"/><span>truáilleann an leóghan.</span>
<lb n="8218"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:34"/>
<div><lb n="8219"/><p><span>Óir giodhbé áit ina bhfuil bhur nionnmhas, is ansin bhiás bhur</span>
<lb n="8220"/><span>gcroidhe mar an gcédna.</span>
<lb n="8221"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:35"/>
<div><lb n="8222"/><p><span>Bíoth bhur gcreasganna a dtimcheal bhur leasrach, agus bhur lóchrainn ar</span>
<lb n="8223"/><span>lasadh:</span>
<lb n="8224"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:36"/>
<div><lb n="8225"/><p><span>Agus bíthi féin comhchosmhuil ré dáoinibh ag fuireach réna</span>
<lb n="8226"/><span>dtighearna, gá huair do fhillfeadh sé ón phósadh, ionnas ar dteachd agus</span>
<lb n="8227"/><span>ar mbualadh an doruis dó, go noisgéoladaois ar ball dó.</span>
<lb n="8228"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:37"/>
<div><lb n="8229"/><p><span>Ios beannaighthe na searbhfhoghantaoi úd, dogheibh an tigherna ag</span>
<lb n="8230"/><span>dénamh faire an tan tig sé: aderim ribh go fírinnioch, gu</span>
<lb n="8231"/><span>gcuirfidh sé a chris tairis agus gu gcuirfidh sé iádsúd na suidhe,</span>
<lb n="8232"/><span>agus ar dteachd amach dhó gu ndénuidh sé friothólamh dhóibh.</span>
<lb n="8233"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:38"/>
<div><lb n="8234"/><p><span>Agus má thig sé sa dara faire, agus má thig sé sa tres faire, agus gu</span>
<lb n="8235"/><span>bhfuidhe sé mar sin iád, is beannaighthe na searbhfoghantuighe úd.</span>
<lb n="8236"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:39"/>
<div><lb n="8237"/><p><span>Achd bíoth a dheimhin so aguibh, dá mbeith a fhios ag fear an tighe,</span>
<lb n="8238"/><span>cia anuair dothiocfadh an gaduighe, go ndénadh sé faire, agus nach</span>
<lb n="8239"/><span>fuileóngadh sé a theach féin do tholladh thríd.</span>
<lb n="8240"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:40"/>
<div><lb n="8241"/><p><span>Agus ar anadhbharsin bithísi ullamh, óir is ar anuair nách</span>
<lb n="8242"/><span>saoltí, thicfus mac an duine.</span>
<lb n="8243"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:41"/>
<div><lb n="8244"/><p><span>Agus adubhairt Peadar ris, a thighearna, an rinni adeir tú an</span>
<lb n="8245"/><span>chosamhlachd so, nó fós in ré cách uile?</span>
<lb n="8246"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:42"/>
<div><lb n="8247"/><p><span>Agus adubhairt an tigherna, giodhbé atá na fheadhmannach</span>
<lb n="8248"/><span>fhírinneach ghlic, chuirfeas an tighearna ós cionn a mhuintire féin,</span>
<lb n="8249"/><span>dochum gu dtiobhradh sé a miosúr dhoibh na am féin?</span>
<lb n="8250"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:43"/>
<div><lb n="8251"/><p><span>Is bheannaighthe an searbhfhoghantuidhe úd, agá bhfhuidhe a thighearna an</span>
<lb n="8252"/><span>tan thiocfus sé, aga dhénamh mar sin hé</span>
<lb n="8253"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:44"/>
<div><lb n="8254"/><p><span>Go fírinneach adeirim ribh, go gcuirfe sé ós cionn a bhfhuil aige hé.</span>
<lb n="8255"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:45"/>
<div><lb n="8256"/><p><span>Achd má deir an searbhfhoghantuighe úd ann a chroidhe féin, cuiridh mo</span>
<lb n="8257"/><span>thighearna a theachd a rineas: agus gu dtionnsgónuidh sé gabhail ar na</span>
<lb n="8258"/><span>searbhfhoghantuidhibh fear agus ban, agus bheith ag ithe agus ag ól agus ar</span>
<lb n="8259"/><span>mheisge:</span>
<lb n="8260"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:46"/>
<div><lb n="8261"/><p><span>Tiocfa tighearna an tsearbhfhoghantuighe úd sa lá nach sáoileann sé</span>
<lb n="8262"/><span>hé, agus ann sanuair nach fhuil a fhios aige: agus dealóchaidh sé</span>
<lb n="8263"/><span>uaidh é, agus dobhéra sé a chuid dó, a bhfhochair na ndáoine gan</span>
<lb n="8264"/><span>chreideamh.</span>
<lb n="8265"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:47"/>
<div><lb n="8266"/><p><span>Achd an searbhfhoghantuidhe úd aga raibhe fis tola a thighearna féin,</span>
<lb n="8267"/><span>agus nar ullmhuidh é féin, agus nach dearna do réir a thola, gébhtar</span>
<lb n="8268"/><span>mórán air.</span>
<lb n="8269"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:48"/>
<div><lb n="8270"/><p><span>Achd an tí úd ag nách raibhe a fhios, agus fós dorinni na neithe do</span>
<lb n="8271"/><span>thuill buillidhe, buailfithear beagán air, óir giodhbé dá dtugadh mórán,</span>
<lb n="8272"/><span>iárrfuidhthear mórán air, agus giodhbé dá dtugadh mórán a dtaisge,</span>
<lb n="8273"/><span>iárrfuidhthear nísa mhó air.</span>
<lb n="8274"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:49"/>
<div><lb n="8275"/><p><span>Taínic mé do chur theineadh ann sa talamh, agus créd eile do iárrfuinn</span>
<lb n="8276"/><span>má atá sí arna lasadh cheana?</span>
<lb n="8277"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:50"/>
<div><lb n="8278"/><p><span>Achd is éigean damhsa mo bhaisdedh lé baisdeagh, agus créd a mhéd</span>
<lb n="8279"/><span>chubhrighthear mé, nó gu gcrióchnuighthear é?</span>
<lb n="8280"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:51"/>
<div><lb n="8281"/><p><span>An saoiltí gurab dochum sióthchána do thabhairt ar an dtalamh thaínic</span>
<lb n="8282"/><span>méisi? adeirim ribh nach eadh, achd do chur ceannairce.</span>
<lb n="8283"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:52"/>
<div><lb n="8284"/><p><span>Óir ó so amach, béid cúiger anéintigh arna roinn, triúr anadhuidh</span>
<lb n="8285"/><span>deisi, dias anadhuidh trír.</span>
<lb n="8286"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:53"/>
<div><lb n="8287"/><p><span>Biaidh an tathair animreasain ris an mac, agus an mac anadhuidh</span>
<lb n="8288"/><span>an athar: an mháthair anadhuidh na hinghine, agus aninghean anadhuidh na</span>
<lb n="8289"/><span>máthar: agus máthair an fhir phósda anadhuidh a mhná, agus</span>
<lb n="8290"/><span>an bhean phósda anadhuidh mháthar a fir.</span>
<lb n="8291"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:54"/>
<div><lb n="8292"/><p><span>Agus adubhairt sé mar an gcédna ris an bpubal: an tan dochíthí</span>
<lb n="8293"/><span>néll ag éirghe ón táoibh aníar, adeirthí ar ball, atá an cioth ag</span>
<lb n="8294"/><span>teachd: agus is amhluidh bhiós.</span>
<lb n="8295"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:55"/>
<div><lb n="8296"/><p><span>Agus an tráth dochithí an gháoth andeas ag séideadh, adeirthí,</span>
<lb n="8297"/><span>biaidh sé na theasmhach: agus bí sé mar sin.</span>
<lb n="8298"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:56"/>
<div><lb n="8299"/><p><span>A luchd an fhuárchrábhuigh, is éol daoibh fioghair na talmhan</span>
<lb n="8300"/><span>agus anaidhéir do bhreathnughadh: achd cionnas nach breathnuighthí</span>
<lb n="8301"/><span>anaimsior sa?</span>
<lb n="8302"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:57"/>
<div><lb n="8303"/><p><span>Agus créd fá nach breathnuighthí uaibh féin créd is coír ann?</span>
<lb n="8304"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:58"/>
<div><lb n="8305"/><p><span>Agus fós an tan téid tú réd heasgcaruid i gceann anuachdaráin, déna</span>
<lb n="8306"/><span>do dhicheall ar slighe ar hú féin do reiteach uadha: deagla gu</span>
<lb n="8307"/><span>dtarrongadh sé dochum an bhreitheamhan thú, agus gu dtiobhradh an</span>
<lb n="8308"/><span>breitheamh don tsiorríam thú, agus go dteilghfeadh an siorríam a bpríosún</span>
<lb n="8309"/><span>tú.</span>
<lb n="8310"/></p>
</div>
<pb n="Lc12:59"/>
<div><lb n="8311"/><p><span>adeirim riot nách dtiocfa tú amach as sin, nó gu níoca tú an</span>
<lb n="8312"/><span>fheoirlinn deigheanach.</span>
<lb n="8313"/></p>
</div>
<pb n="Lc13"/>
<div><lb n="8314"/><p/>
</div>
<pb n="Lc13:1"/>
<div><lb n="8315"/><p><span>Agus fanamsain féin tangadar daoine dháirighthe chuige ag innisin</span>
<lb n="8316"/><span>sgél na nGaliléánach dhó, ag ar mheasg Piolat a bhfhuil tri</span>
<lb n="8317"/><span>fhuil a niobarthadh.</span>
<lb n="8318"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:2"/>
<div><lb n="8319"/><p><span>Agus ar bfreagra dhÍosa adubháirt sé riú, an saoiltísi gurab mó</span>
<lb n="8320"/><span>na peacaigh na Galiléanuighsi ina an chuid eile dona galiléánachaibh,</span>
<lb n="8321"/><span>ar son gur fhuilngeadar a leitéide so?</span>
<lb n="8322"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:3"/>
<div><lb n="8323"/><p><span>Adeirimsi ribh, nach mó: achd muna ndéntaoisi áithrighe, gu</span>
<lb n="8324"/><span>sgrisfuidhthear sibh uile mar an gcédna.</span>
<lb n="8325"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:4"/>
<div><lb n="8326"/><p><span>Nó an saoiltí na hochd bhfhir dhég úd, ar ar thuit an tor a</span>
<lb n="8327"/><span>Siloam, agus ag ar mharbh sé iád, gur mhó na peacaigh iád na gach</span>
<lb n="8328"/><span>aon nduine eile da raibhe na gcomhnuidhe a nIárúsalém:</span>
<lb n="8329"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:5"/>
<div><lb n="8330"/><p><span>Adeirim ribh nach ar mhó: achd muna ndearntaoisi aithrighe, gu</span>
<lb n="8331"/><span>sgrisfuidhthear sibh uile mar an gcédna:</span></p>
<lb n="8332"/>
<lb n="8333"/><p/>
</div>
<pb n="Lc13:6"/>
<div><lb n="8334"/><p><span>Agus adubhairt sé an chosamhlachdsa, dobhí crann fíge ag duine</span>
<lb n="8335"/><span>dháirighthe curtha and a fhineamhain: agus thaínic sé diarruidh</span>
<lb n="8336"/><span>toraidh air, agus ní fhuair.</span>
<lb n="8337"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:7"/>
<div><lb n="8338"/><p><span>Agus adubhairt sé ris an ngarrghadoír, féuch, atáim ré trí bliánuibh</span>
<lb n="8339"/><span>ag teachd diárruidh toruidh ar an gcrann fhígisi, agus ní fhaghaim: gearr</span>
<lb n="8340"/><span>hé: créd fá gcunnmhann sé an fearann gu neamhtharbhach?</span>
<lb n="8341"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:8"/>
<div><lb n="8342"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhósan adubhairt sé ris, a thighearna leig dhó</span>
<lb n="8343"/><span>ar an mbliadhainsi mar an gcédna nó gu rómhraidh mé na thimcheall, agus gu</span>
<lb n="8344"/><span>gcuire mé aoileach fáoi:</span>
<lb n="8345"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:9"/>
<div><lb n="8346"/><p><span>Agus ma dhobheir sé toradh, leigfidh tú dhó: achd muna dtuga,</span>
<lb n="8347"/><span>gearrfuidh tú tara éisi sin é.</span>
<lb n="8348"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:10"/>
<div><lb n="8349"/><p><span>Agus dobhí sé ag teagasg a sinagog dhairighthe lá na saboíde.</span>
<lb n="8350"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:11"/>
<div><lb n="8351"/><p><span>Agus féuch, dobhí bean do látháir, aga a raibh spiorad égcrúais lé</span>
<lb n="8352"/><span>hochd mblianuibh dég: agus dobhí sí dronnach, niorbhéidir lé í féin do</span>
<lb n="8353"/><span>dhireachadh ar chruth ar bioth.</span>
<lb n="8354"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:12"/>
<div><lb n="8355"/><p><span>Agus an tráth dochunnaic Iósa hí do ghoir sé chuige hí, agus adubhairt</span>
<lb n="8356"/><span>sé ría, a bhean, atá tú sgaoilthi od hégcruas.</span>
<lb n="8357"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:13"/>
<div><lb n="8358"/><p><span>Agus dho chuir sé a lámha urre: agus dorinneadh díreach ar ball hí, agus</span>
<lb n="8359"/><span>tug sí gloír do Dhía.</span>
<lb n="8360"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:14"/>
<div><lb n="8361"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhuachdarán na sinagóge, ar mbeith diomghach dhó</span>
<lb n="8362"/><span>fa Íosa do dhénamh leidhís ann sa tsaboid, adubhairt sé ris an bpobal,</span>
<lb n="8363"/><span>atáid sé laithe ann ar coir obair do dhenamh: ar anadhbharsain gurab</span>
<lb n="8364"/><span>ionnta sin thiocfathaoi dá bhur leidheas, agus narab a lá na saboidi.</span>
<lb n="8365"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:15"/>
<div><lb n="8366"/><p><span>Uime sin do fhreagair an tighearna dhó, agus adubhairt sé, a fhir an</span>
<lb n="8367"/><span>fhuairchrabhuidh, ané nach sgaoileann gach aon nduine agaibh féin a dhamh</span>
<lb n="8368"/><span>nó a asal on mhainnsér lá na sabboide, agus ané nach beireann sé dochum</span>
<lb n="8369"/><span>uisge hé?</span>
<lb n="8370"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:16"/>
<div><lb n="8371"/><p><span>Agus an bheansa atá na hinghin ag Abraham noch ag ar chuibhrigh</span>
<lb n="8372"/><span>Satán hí anois le hochd mblianuibh dég: ané nar chóir a sgaoileadh ón</span>
<lb n="8373"/><span>chuibhreachsa a lá na saboide?</span>
<lb n="8374"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:17"/>
<div><lb n="8375"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé na neithesi, do ghabh naire gach aon nduine</span>
<lb n="8376"/><span>da raibhe a cur na adhuidh: achd dobhí gáirdeachas ar an sluagh uile tré gach</span>
<lb n="8377"/><span>uile ní ionmholta da ndearnuidh seision.</span>
<lb n="8378"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:18"/>
<div><lb n="8379"/><p><span>Agus adubhairt sé, cía lenab cosmhuil rioghachd Dé, agus cía ré</span>
<lb n="8380"/><span>samhlóchaidh mé hí?</span>
<lb n="8381"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:19"/>
<div><lb n="8382"/><p><span>Is cosmhuil ré gráinni musdaird hí, do ghabh duine chuige agus do chuir</span>
<lb n="8383"/><span>sé ann a gharrgha: agus do fhás sé, agus dorinne crann mór dhe, agus</span>
<lb n="8384"/><span>dorinneadar énlaith an aidhéir neid ann a ghéguibh.</span>
<lb n="8385"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:20"/>
<div><lb n="8386"/><p><span>Agus adubhairt sé arís, cia ré samhlóchaidh mé rioghachd Dé?</span>
<lb n="8387"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:21"/>
<div><lb n="8388"/><p><span>Is cosmhuil hí ré laibhín do ghabh ben chuice agus do fhoilidh sí a</span>
<lb n="8389"/><span>dtrí cronnóguibh mineadh, nó gur gabh sí uile laibhín.</span>
<lb n="8390"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:22"/>
<div><lb n="8391"/><p><span>Agus dochuaidh sé trí gach cathair agus gach baile, ag teagasg, agus a</span>
<lb n="8392"/><span>gabháil na sligheadh gu hIerúsalém.</span>
<lb n="8393"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:23"/>
<div><lb n="8394"/><p><span>Agus adubhairt duine dháirighthe ris, a thighearna, an beag</span>
<lb n="8395"/><span>shláineochthar? agus adubhairt seision ríu,</span>
<lb n="8396"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:24"/>
<div><lb n="8397"/><p><span>Denuidh bhur dteinndithcheall ar dhol asdeach sa doras chumhang: oír</span>
<lb n="8398"/><span>adeirim ribh, is iomdha iárrfas dol asdeach, agus nach búdh héidir leó é:</span>
<lb n="8399"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:25"/>
<div><lb n="8400"/><p><span>O anuair fá néireochaidh fear án tighe, agus fa a nduínfe sé a dhoras,</span>
<lb n="8401"/><span>agus thoiseóchthaoisi seasamh amuich agus an doras do bhualadh, ag rádha,</span>
<lb n="8402"/><span>a thighearna, a thighearna, osguil dúinni: agus ar bhfhregra dhósan</span>
<lb n="8403"/><span>adéra sé ribh, ní fhuil a fhios agam ga has dáoibh.</span>
<lb n="8404"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:26"/>
<div><lb n="8405"/><p><span>Annsin toiseóchthaoisi a rádha, dobhímis ag ithche agus ag ól</span>
<lb n="8406"/><span>ad fhiadhnuisisi, agus dobhiothá ag teagasg ann ar sraidibh.</span>
<lb n="8407"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:27"/>
<div><lb n="8408"/><p><span>Agus adéraidh sé, adeirim ribh, ní fhuil a fhios agam ga has daoibh.</span>
<lb n="8409"/><span>Imdhigh uaim uile a luchd dénta na hégcóra.</span>
<lb n="8410"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:28"/>
<div><lb n="8411"/><p><span>Annsúd bhias gul agus gísgarnach fhiacal, anuair dochifi Abraham,</span>
<lb n="8412"/><span>agus Iosac, agus Iacab, agus na fáidhe uile a bhfhlaitheas Dé, agus sibh</span>
<lb n="8413"/><span>féin da bhur dteilgean amach.</span>
<lb n="8414"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:29"/>
<div><lb n="8415"/><p><span>Agus tiocfaid mórán ónaird tsoir, agus ónaird tsiar, agus thuaidh</span>
<lb n="8416"/><span>agus theas: agus suidhfid siad sís a bhfhlaitheas Dé.</span>
<lb n="8417"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:30"/>
<div><lb n="8418"/><p><span>Agus feuch, ataíd daoine ar deireadh bhias a dtosach, agus atáid</span>
<lb n="8419"/><span>a dtosach bhias ar deireadh.</span>
<lb n="8420"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:31"/>
<div><lb n="8421"/><p><span>An lásain féin tángadar cuid dairighthe dona Phairisíniochuibh</span>
<lb n="8422"/><span>chuige, aga rádh ris, imthigh amach, agus fágaibh anaitsi: oir is mián ré</span>
<lb n="8423"/><span>hIoruáith do mharbhadh.</span>
<lb n="8424"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:32"/>
<div><lb n="8425"/><p><span>Agus adubhairt seision ríu, ar nimtheachd dáoibh, abruidh ris an</span>
<lb n="8426"/><span>sionnachsain, tabhair dod haire, teilgimsi deamhain amach, agus doním</span>
<lb n="8427"/><span>leighes aniú, agus amárach, agus críchnóchar leam an treas lá.</span>
<lb n="8428"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:33"/>
<div><lb n="8429"/><p><span>Achd cheana is eigean damh aniú, agus amárach, agus anoirrther mo</span>
<lb n="8430"/><span>shlighe do chur tharam: oír ní héidir fáigh do bhásachadh taobh amuich</span>
<lb n="8431"/><span>dhIarusalém.</span>
<lb n="8432"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:34"/>
<div><lb n="8433"/><p><span>O a Iárúsalém, a Iarúsalém mharbhas na fáighe, agus ghabhas do</span>
<lb n="8434"/><span>chlochaibh ar na daoinibh chortar chugat, ga mhioncachd bhudh aill leam</span>
<lb n="8435"/><span>do chlann do chruinnioghadh, mar chruinnigheas an cherc a gearrcuigh fá na</span>
<lb n="8436"/><span>sgiothánuibh, agus níorbháill libh?</span>
<lb n="8437"/></p>
</div>
<pb n="Lc13:35"/>
<div><lb n="8438"/><p><span>Féuch fagthar bhur dteach na fhásach aguibh. Agus adeirimsi ribh gu</span>
<lb n="8439"/><span>fírinnioch, nach faicfí mheisi no gu dti anaimsear iona naibeortháoi,</span>
<lb n="8440"/><span>is beannaighe an té thig anainm an tighearna.</span>
<lb n="8441"/></p>
</div>
<pb n="Lc14"/>
<div><lb n="8442"/><p/>
</div>
<pb n="Lc14:1"/>
<div><lb n="8443"/><p><span>Agus tarrla ar dteachd dó gu tigh dhuine dháirighthe</span>
<lb n="8444"/><span>duachdaránuibh na bPairisíneach a lá na sábóide do chaitheamh bídh,</span>
<lb n="8445"/><span>go rabhadar a coimhéd air.</span>
<lb n="8446"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:2"/>
<div><lb n="8447"/><p><span>Agus féuch, dobhí duine dháirighe anioropuis na fhiadhnuisi.</span>
<lb n="8448"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:3"/>
<div><lb n="8449"/><p><span>Achd ar bhfreagra dhIósa do labhair sé ris an luchd dlighidh</span>
<lb n="8450"/><span>agus ris na Phairisíneachaibh, ag rádha; an ceadaightheach leighes do</span>
<lb n="8451"/><span>dhénamh lá na saboíde?</span>
<lb n="8452"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:4"/>
<div><lb n="8453"/><p><span>Achd do thosdadarsan. Agus ar mbreith ar anóglach dhósan do</span>
<lb n="8454"/><span>leghis sé hé, agus do leig sé úaidh hé.</span>
<lb n="8455"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:5"/>
<div><lb n="8456"/><p><span>Agus ar bhfreagra dóibhsen adubhairt sé, ciá aguibhsi aga dtuitfeadh</span>
<lb n="8457"/><span>a asal nó a bhó a ndióguidh nach dtóigebhadh aníos hé a lá na saboíde?</span>
<lb n="8458"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:6"/>
<div><lb n="8459"/><p><span>Agus níorbheídir leó freagra do thabhairt air ann sna neithibhsi.</span>
<lb n="8460"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:7"/>
<div><lb n="8461"/><p><span>Agus do labhair sé cosamhlachd ris an muintir thaínic ar cuireadh, arna</span>
<lb n="8462"/><span>thabhairt dá aire mar dobhadar ag togha an chédionuidh suidhthe, aga rádha</span>
<lb n="8463"/><span>riú:</span>
<lb n="8464"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:8"/>
<div><lb n="8465"/><p><span>An tan doghébha tú cuireadh ó neach ar bioth dochum bainnsi, ná suidh</span>
<lb n="8466"/><span>ann sa chéad ionad: ar eagla go bhfúair duine bhúdh onóruighe iona thusa</span>
<lb n="8467"/><span>cuireadh uaidh mar an gcédna:</span>
<lb n="8468"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:9"/>
<div><lb n="8469"/><p><span>Agus go dtiocfadh an tí do ghoir thusa agus eission, agus gu naibeoradh</span>
<lb n="8470"/><span>sé riot, tabhair ionad dó so: agus annsin do thoiseóchthá maille le náire</span>
<lb n="8471"/><span>suidhe ann sanionad is ísle.</span></p>
<lb n="8472"/>
<lb n="8473"/><p>
<lb n="8474"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:10"/>
<div><lb n="8475"/><p><span>Achd an tan ghoirfidhthear thú, imthigh, agus suidh ann sanionad</span>
<lb n="8476"/><span>is ísle, dochum an tan thiocfas an tí thug cuireadh dhuit, go naibeoradh</span>
<lb n="8477"/><span>sé riot, a chara, suidh níis foide suás iona sin. Annsin doghébha tú</span>
<lb n="8478"/><span>onoir a bhfhiadhnuisi a mbhia na suidhe ar an mbord.</span>
<lb n="8479"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:11"/>
<div><lb n="8480"/><p><span>Óir é árduigheas é féin, ísleóchthar e: agus gidhbé ísligheas</span>
<lb n="8481"/><span>é féin, airdeochthar é.</span>
<lb n="8482"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:12"/>
<div><lb n="8483"/><p><span>Agus fós adubhairt sé ris an té úd thug cuireadh dhó, an tráth</span>
<lb n="8484"/><span>dodhéna tú dínér, nó suipér, ná goir do charuid féin, ná do</span>
<lb n="8485"/><span>dhearbhraithreacha, ná do dháoine gaoil, ná do chomharsanna saidhbhre: ar</span>
<lb n="8486"/><span>eagla go dtiobhradáois cuireadh dhuit mar an gcédna agus gu bhfuightheá</span>
<lb n="8487"/><span>an chomáoin chédna.</span>
<lb n="8488"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:13"/>
<div><lb n="8489"/><p><span>Achd an tan doní tú fésda, goir na boichd, na dáoine</span>
<lb n="8490"/><span>easbhadhacha, na bacaigh, agus na doill:</span>
<lb n="8491"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:14"/>
<div><lb n="8492"/><p><span>Agus biaidh tú beannuighthe: oír ní fhuil acfuinn aca an</span>
<lb n="8493"/><span>chomaoin chédna do thabhairt duit, oír dobérthar luaghuidheachd duit</span>
<lb n="8494"/><span>aneiséirghe na bfírénach.</span>
<lb n="8495"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:15"/>
<div><lb n="8496"/><p><span>Agus an tan dochualaidh duine dháirighthe da raibh ar aonbhord ris na</span>
<lb n="8497"/><span>neithesi, adubhairt sé ris, is beannaighthe an té itheas arán a</span>
<lb n="8498"/><span>bhflaitheas Dé.</span>
<lb n="8499"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:16"/>
<div><lb n="8500"/><p><span>Achd adubhairt seision ris, dorinne duine dháirighthe suipér mór,</span>
<lb n="8501"/><span>agus do ghoir sé mórán:</span>
<lb n="8502"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:17"/>
<div><lb n="8503"/><p><span>Agus do chuir sé a shearbhfhoghantaidhe anam shuipéir dá rádha ris an</span>
<lb n="8504"/><span>muinntir fuair cuíreadh, tigidh uaibh, oír atáid na huile neithe anois</span>
<lb n="8505"/><span>ullamh.</span>
<lb n="8506"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:18"/>
<div><lb n="8507"/><p><span>Agus do thionnsgnadar uile dáonghuth a leithsgél do ghabháil.</span>
<lb n="8508"/><span>Adubhairt an cédduiné ris, do cheannaigh mé fearann, agus is éigean dhamh</span>
<lb n="8509"/><span>dhol amach, agus a fhéchain: iárruim ort, gabh mo leithsgéul.</span>
<lb n="8510"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:19"/>
<div><lb n="8511"/><p><span>Agus adubhairt fear eile, do chéannuigh mé chuig cuingealuigh do</span>
<lb n="8512"/><span>dhamhuibh, agus atáim ag dol dá ndearbhadh: iárruim ort gabh mo</span>
<lb n="8513"/><span>leithsgél.</span>
<lb n="8514"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:20"/>
<div><lb n="8515"/><p><span>Agus adubhairt fear eile, do phós mé bean, ar anadhbharsain ní</span>
<lb n="8516"/><span>fhéduim theachd.</span>
<lb n="8517"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:21"/>
<div><lb n="8518"/><p><span>Agus ar dteachd don tshearbhfhoghantuidhe úd, do innis sé na neithesi</span>
<lb n="8519"/><span>dá thighearna. Annsin ar ngabháil fheirge dhfhear an tighe, adubhairt sé</span>
<lb n="8520"/><span>réna óglach; imthigh go tapuidh fá shráidibh agus fá chuileannuibh na</span>
<lb n="8521"/><span>caithreach, agus tabhair leat asdeach annso na boichd, na daoine</span>
<lb n="8522"/><span>ciorrbhuidhthe, agus na bacaigh, agus na doill.</span>
<lb n="8523"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:22"/>
<div><lb n="8524"/><p><span>Agus adubhairt an searbhfhoghantuidhe, a thighearna atá an ní</span>
<lb n="8525"/><span>adubhairt tú arna dhénamh: giodheadh ata áit folamh fós ann.</span>
<lb n="8526"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:23"/>
<div><lb n="8527"/><p><span>Agus adubhairt an tighearna ris anóglách, imthigh fá na slíghthibh</span>
<lb n="8528"/><span>agus fá na fáltuibh, agus cuir dfhiachuibh orrtha theachd asdeach,</span>
<lb n="8529"/><span>dochum gu lionfuidhthe mo theach.</span>
<lb n="8530"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:24"/>
<div><lb n="8531"/><p><span>Óir adeirim ribh nách blaisfidh aon nduine don mhuinntir úd fúair</span>
<lb n="8532"/><span>cuireadh, dom shuipérsa.</span>
<lb n="8533"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:25"/>
<div><lb n="8534"/><p><span>Agus dobhí slúagh mór na chuideachdain, agus ar bhfilleadh dhó</span>
<lb n="8535"/><span>adubhairt sé ríu,</span>
<lb n="8536"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:26"/>
<div><lb n="8537"/><p><span>Da dtí neach ar bioth chugamsa, agus nach fuathuigheann sé a athair, agus</span>
<lb n="8538"/><span>a mhathair, agus a bhean, agus a chlann, agus a dhearbhraithreacha, agus</span>
<lb n="8539"/><span>fós a anam féin, ní héidir leis bheith na dhisgiobhal agamsa.</span>
<lb n="8540"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:27"/>
<div><lb n="8541"/><p><span>Agus giodhbé duine nach iomchrann a chros féin, agus nach</span>
<lb n="8542"/><span>leanann mheisi ní héidir leis bheith ná dhisgiobal agamsa.</span>
<lb n="8543"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:28"/>
<div><lb n="8544"/><p><span>Óir cía agaibhsi duine lé madh mián tor dho dhénamh, nach suidhfeadh</span>
<lb n="8545"/><span>ar tús do theilgean chúntais an chosduis, an bhfhuil acfuinn aige dochum</span>
<lb n="8546"/><span>críche do chur air?</span>
<lb n="8547"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:29"/>
<div><lb n="8548"/><p><span>Ar eagla, dhéis an fhuinniméid do chur dhó, agus gan cumas aige</span>
<lb n="8549"/><span>críoch do chur air, go dtoiséochadh gach aon nduine dhá bfaiceann é, ar</span>
<lb n="8550"/><span>fhonómhad do dhénamh faoí,</span>
<lb n="8551"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:30"/>
<div><lb n="8552"/><p><span>Ag rádha, do thionnsgain an fearsa obair do chur ar siobhal, agus</span>
<lb n="8553"/><span>níor fhéd sé crích do chur uirrthe.</span>
<lb n="8554"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:31"/>
<div><lb n="8555"/><p><span>Nó cía an Rí rachadh do dhenamh coguidh anadhuidh ríogh eile, nach</span>
<lb n="8556"/><span>suidhfeadh ar tus do dhénamh comhairle in bhúdh héidir leis lé deich míle,</span>
<lb n="8557"/><span>teangmháil don té úd thig na aghuidh lé fiche míle?</span>
<lb n="8558"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:32"/>
<div><lb n="8559"/><p><span>Nó no, ar mbeith dhósan fós a bhfad uadha, cuiridh sé teachdaireachd</span>
<lb n="8560"/><span>úaidh, agus iarruidh sé siothcháin.</span>
<lb n="8561"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:33"/>
<div><lb n="8562"/><p><span>Mar an gcédna gach uile dhuine agaibhsi nach diúltann dá bhfhuil</span>
<lb n="8563"/><span>aige, ní héidir dhó bheith na dhisgiobal agamsa.</span>
<lb n="8564"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:34"/>
<div><lb n="8565"/><p><span>Is maith an salann, achd má bhíonn an salann gan bhlas, créd lé</span>
<lb n="8566"/><span>gcuirfidh blas air?</span>
<lb n="8567"/></p>
</div>
<pb n="Lc14:35"/>
<div><lb n="8568"/><p><span>Ní bhfuil feidhm air dochum na talmhan ná dochum anaoiligh:</span>
<lb n="8569"/><span>achd teilgid dáoine amach é: giodhbé aga bhfhuilid cluasa dochum</span>
<lb n="8570"/><span>éisdeachda, éisdedh sé.</span>
<lb n="8571"/></p>
</div>
<pb n="Lc15"/>
<div><lb n="8572"/><p/>
</div>
<pb n="Lc15:1"/>
<div><lb n="8573"/><p><span>Agus tángadar na Puibleacaín uile, agus na peacaigh chuige,</span>
<lb n="8574"/><span>déisdeachd ris:</span>
<lb n="8575"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:2"/>
<div><lb n="8576"/><p><span>Agus dorinneadar na Phairisínigh agus na sgríbuidhe munmar, ag</span>
<lb n="8577"/><span>rádha, gabhuidh an fear so peacaigh chuige, agus ithchid sé biádh na</span>
<lb n="8578"/><span>bhfhochair.</span>
<lb n="8579"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:3"/>
<div><lb n="8580"/><p><span>Achd do labhair seision an chosamhlachd sa riú, ag rádha,</span>
<lb n="8581"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:4"/>
<div><lb n="8582"/><p><span>Cía agaibhsi duine, aga bfhuil céd cáora, agus do leigfeadh cáora</span>
<lb n="8583"/><span>dhióbh amudha, nach fagann na náoi gcáoiridh déug agus ceithre fichid ar</span>
<lb n="8584"/><span>an bhfásach, agus nach teíd a ndiáidh na cáorach úd dochuaidh amudha,</span>
<lb n="8585"/><span>nó go bhfhadhann sé hí?</span>
<lb n="8586"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:5"/>
<div><lb n="8587"/><p><span>Agus arna faghail dó, nach cuireann go luaithghaireach ar a</span>
<lb n="8588"/><span>ghuaillibh hí?</span>
<lb n="8589"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:6"/>
<div><lb n="8590"/><p><span>Agus ar dteachd dá thigh dhó, goiridh sé a charuid agus a chomharsain</span>
<lb n="8591"/><span>a gceann a chéile? aga rádha riú, dénuidh luathghaire leamsa: oír fuair mé</span>
<lb n="8592"/><span>mo cháora dochuáidh amugha.</span>
<lb n="8593"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:7"/>
<div><lb n="8594"/><p><span>Adeirim ribh, gurab mar sin bhiás forbhfháilteachas ar neamh ar son éin</span>
<lb n="8595"/><span>pheacaigh doní aithrighe, níis mó iona ar son naoí bhfear ndég agus</span>
<lb n="8596"/><span>cheithre fichid do dháoinibh comhthroma, ar nach bhfuil riachdanas aithrighe.</span>
<lb n="8597"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:8"/>
<div><lb n="8598"/><p><span>Nó cía an bhean agá mbiadaoís deich mboinn, agus do léigfeadh aon bhonn</span>
<lb n="8599"/><span>díobh amudhá, nach lasfadh solus agus nach sguaibéochadh an teagh, agus</span>
<lb n="8600"/><span>nach iárrfadh go dithcheallach, nó gu bhfaghadh sí hé?</span>
<lb n="8601"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:9"/>
<div><lb n="8602"/><p><span>Agus an tráth doghébhadh sí  nach goirfeadh a banchairde</span>
<lb n="8603"/><span>agus a banchomharsain a gceann a chéilé ag radha, dénuidh gáirdeachas</span>
<lb n="8604"/><span>léamsa: oír fuair mé mo bhonn do léig mé amudha.</span>
<lb n="8605"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:10"/>
<div><lb n="8606"/><p><span>Is mar an gcédna, adeirim ribh, gu mbí gáirdeachas ar ainglibh</span>
<lb n="8607"/><span>Dé trí éin pheacach amháin doní aithrighe.</span>
<lb n="8608"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:11"/>
<div><lb n="8609"/><p><span>Agus adubhairt sé fós, dobhádar dias mac ag duine dáirighte.</span>
<lb n="8610"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:12"/>
<div><lb n="8611"/><p><span>Agus adubhairt an tí dob oíge aca réna athair, a athair, tabhair dhamh</span>
<lb n="8612"/><span>an chuid roitheas damh dod mhaitheasa. Agus do roinn seision a mháoin</span>
<lb n="8613"/><span>eatorra.</span>
<lb n="8614"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:13"/>
<div><lb n="8615"/><p><span>Agus tar éis bheagaín aimsire, ar gcruinneabhadh a chodach uile</span>
<lb n="8616"/><span>don mhacsain dob óige, dochuaidh sé as an dtír gu dtalamh a bhfad</span>
<lb n="8617"/><span>úadha: agus do dhiombáil sé annsin a mhaitheas léna bheathuidh dhíoblásaigh.</span>
<lb n="8618"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:14"/>
<div><lb n="8619"/><p><span>Agus tar éis a chodach uile do chaitheamh dhó, do éirigh gorta romhór</span>
<lb n="8620"/><span>ann sa tír sin: agus do thosaigh seision ar bheith a riáchdanus.</span>
<lb n="8621"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:15"/>
<div><lb n="8622"/><p><span>Agus do imthigh sé roimhe, agus do lean sé dhóglách dhar aitrigh</span>
<lb n="8623"/><span>sa tír sin: noch do chuir sé fána dhúthaidh amach é do bhúachuilleachd</span>
<lb n="8624"/><span>mhuc</span>
<lb n="8625"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:16"/>
<div><lb n="8626"/><p><span>Agus dobudh mian leis a bholg do líonadh do na féithleóguibh</span>
<lb n="8627"/><span>do ithdís na muca: agus ní thug éunduine dhó iad.</span>
<lb n="8628"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:17"/>
<div><lb n="8629"/><p><span>Agus an tan do chuimhnigh sé air féin, adubhairt sé, gá mhéd do luchd</span>
<lb n="8630"/><span>formála mhathar agá bhfuil iomarchaidh aráin, agus meisi ag dul</span>
<lb n="8631"/><span>amudha lé gorta.</span>
<lb n="8632"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:18"/>
<div><lb n="8633"/><p><span>Eíreóchaidh mé, agus rachaidh mé a gceann mhathar, agus adéruidh</span>
<lb n="8634"/><span>mé ris, a athair, do pheacaigh mé anadhuidh nimhe agus</span>
<lb n="8635"/><span>ad tfhiadhnuisisi:</span>
<lb n="8636"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:19"/>
<div><lb n="8637"/><p><span>Agus ní fiú mé ó so suás do mhachsa do ghairm dhióm: déna mé mar áon</span>
<lb n="8638"/><span>dod luchd tuarasduil.</span>
<lb n="8639"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:20"/>
<div><lb n="8640"/><p><span>Agus do éirigh sé, agus dochuaidh sé a gceann a athar, agus ar</span>
<lb n="8641"/><span>mbeith fós a gcián uadha dhó, dochunnuic a athair é, agus do ghabh</span>
<lb n="8642"/><span>truaidhe mhór dhó hé, agus a rioth chuige dhó, do chrum sé fána</span>
<lb n="8643"/><span>bhrághuid, agus do phóg sé hé.</span>
<lb n="8644"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:21"/>
<div><lb n="8645"/><p><span>Agus adubhairt an mac ris, a athair, do pheacaigh mé anadhuidh</span>
<lb n="8646"/><span>fhlaitheamhnuis agus ad tfhiadhnuisisi, agus ní fiú mé nísa mhó</span>
<lb n="8647"/><span>do mhacsa do ghairm dhíom.</span>
<lb n="8648"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:22"/>
<div><lb n="8649"/><p><span>Achd adubhairt an tathair ré na searbhfhoghantaibh, tabhruidh an</span>
<lb n="8650"/><span>chuluidhsin is fearr libh, agus cuiridh uime hí, agus cuiridh fáinni air a</span>
<lb n="8651"/><span>laimh, agus bróga ima chosaibh:</span>
<lb n="8652"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:23"/>
<div><lb n="8653"/><p><span>Agus tuguidh libh agus marbhuidh an laogh biátha: agus caitheam biádh,</span>
<lb n="8654"/><span>agus bíom go súgach.</span>
<lb n="8655"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:24"/>
<div><lb n="8656"/><p><span>Óir fuair mo mhac annso bás, agus do aithbeouigh sé, agus dochuaidh</span>
<lb n="8657"/><span>sé amugha, agus frioth hé. Ar anadhbharsain do thinnsgnadar</span>
<lb n="8658"/><span>bheith go súgach.</span>
<lb n="8659"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:25"/>
<div><lb n="8660"/><p><span>Achd dobhí an mac do budh seine aige air an machaire amuich: agus ar</span>
<lb n="8661"/><span>dteachd angar don teagh dhó, dochualuidh sé an céol agus na damhsaidhe.</span>
<lb n="8662"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:26"/>
<div><lb n="8663"/><p><span>Agus ar ngairm dhuine dona searbhfhoghantuibh chuige dhó, do fhiafruidh</span>
<lb n="8664"/><span>sé dhe créd iád na neithe si?</span>
<lb n="8665"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:27"/>
<div><lb n="8666"/><p><span>Agus adubhairt seision ris, do dherbhráthairsi tháinic: agus do</span>
<lb n="8667"/><span>mharbh hathair an laogh biadhta úd: ar son gu bhfuair sé shlán arís hé.</span>
<lb n="8668"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:28"/>
<div><lb n="8669"/><p><span>Agus do gabh ferg eision, agus niorbháill leis dul asdech:</span>
<lb n="8670"/><span>uime sin táinic a athair amach, agus do iarr sé dhathchuinghidh air</span>
<lb n="8671"/><span>theachd asdeach.</span>
<lb n="8672"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:29"/>
<div><lb n="8673"/><p><span>Achd ar bhfreagra dhósan adubhairt sé ris an athair, féuch,</span>
<lb n="8674"/><span>atáimsi ag déanamh seirbhísi dhuit anoiread so do bhliadnuibh, agus nír</span>
<lb n="8675"/><span>sháruigh mé haithne ariamh, gidheadh ní thug tú fiú an mheannainn</span>
<lb n="8676"/><span>riamh dhamh, dochum go mbéinn go súgach eidir mo charuid:</span>
<lb n="8677"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:30"/>
<div><lb n="8678"/><p><span>Achd an tan táinic an macsa agad do shluig do mhaitheas a bhfhochair</span>
<lb n="8679"/><span>mheirdreach, do mharbh tú an láogh biáta úd dhó.</span>
<lb n="8680"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:31"/>
<div><lb n="8681"/><p><span>Achd adubhairt seision ris, a mhic, atá tusa do ghnáth am fhochairsi,</span>
<lb n="8682"/><span>agus na huile neithe is leamsa, is leatsa iad.</span>
<lb n="8683"/></p>
</div>
<pb n="Lc15:32"/>
<div><lb n="8684"/><p><span>Achd do budh cóir dhuínn súghachas agus forbháilteachas do dhénamh,</span>
<lb n="8685"/><span>tré go raibhe an dearbhráthairsi agadsa tar éis bháis, agus gur</span>
<lb n="8686"/><span>aithbhéouigh sé: agus gu ndeachaidh sé amudha, agus gu bhfrioth arís é.</span>
<lb n="8687"/></p>
</div>
<pb n="Lc16"/>
<div><lb n="8688"/><p/>
</div>
<pb n="Lc16:1"/>
<div><lb n="8689"/><p><span>Agus adubhairt sé fós réna dhisgiobluibh, dobhí duine saidhbhir</span>
<lb n="8690"/><span>dháirighthe ann, aga raibhe sdiobhard: agus dorinneadh casaoid ris air,</span>
<lb n="8691"/><span>gur dhiombail sé a mhaitheas.</span>
<lb n="8692"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:2"/>
<div><lb n="8693"/><p><span>Agus arna ghairm chuige dhó, adubhairt sé ris, créd é so dochluinim</span>
<lb n="8694"/><span>ort? tabhair cúntas do sdíobardachda uáit, óir ní héidir dhuit bheith ad</span>
<lb n="8695"/><span>sdiobhard níbhus foide.</span>
<lb n="8696"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:3"/>
<div><lb n="8697"/><p><span>Agus adubhairt an sdíobhard ris féin, créd dodhéna mé, oír atá mo</span>
<lb n="8698"/><span>thighearna ag búain na sdiobhardachda dhíom? ní heol damh romhar do</span>
<lb n="8699"/><span>dhénamh, agus is nár leam deirc dhiarruidh.</span>
<lb n="8700"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:4"/>
<div><lb n="8701"/><p><span>Atá a fhios agam créd dodhéna mé, dochum an tan chuirfidhthear as an</span>
<lb n="8702"/><span>sdíobhardachd mhé, go ngebhuid siád chuca mé dá dtighthibh féin.</span>
<lb n="8703"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:5"/>
<div><lb n="8704"/><p><span>Agus ar ngairm gach aoín fá leith dar dhligh a thighearna fiacha,</span>
<lb n="8705"/><span>adubhairt sé ris an gcéd fhear dhíobh: gá mhéd dfiachaibh dhligheas</span>
<lb n="8706"/><span>mo thighearna dhíot?</span>
<lb n="8707"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:6"/>
<div><lb n="8708"/><p><span>Agus adubhairt seision, céd miosúr dhola: agus adubhairt seision ris,</span>
<lb n="8709"/><span>gabh chugad do sgribhneóireachd, agus suidh go luath, agus sgrióbh a deich agus</span>
<lb n="8710"/><span>dá fithcheadh.</span>
<lb n="8711"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:7"/>
<div><lb n="8712"/><p><span>Agus adubhairt sé na dhiaigh sin ré duine eile, créd dhlighthear</span>
<lb n="8713"/><span>dhiotsa? agus adubhairt seision, céd mhiosúr cruithneachda: agus a</span>
<lb n="8714"/><span>dubhairt seision ris, gabh chugad do sgriobhneoireachd, agus sgríobh ceithre</span>
<lb n="8715"/><span>fithchid.</span>
<lb n="8716"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:8"/>
<div><lb n="8717"/><p><span>Agus do mhol an thighearna an sdiobhard eúgórach, do bhríogh gu</span>
<lb n="8718"/><span>ndearnuidh sé ní glic. Oír is glioca clann an tsaoghail si, iona clann an</span>
<lb n="8719"/><span>tsolais ina gcinél féin.</span>
<lb n="8720"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:9"/>
<div><lb n="8721"/><p><span>Agus adeirimsi ribh, dénuidh caruid daoibh féin, lé saibhreas na</span>
<lb n="8722"/><span>hégcóra: dochum an tráth bhiás uiresbhuidh oruibh, gu ngebhdaois chuca sibh</span>
<lb n="8723"/><span>ann a lóisdínibh siórruidhe.</span>
<lb n="8724"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:10"/>
<div><lb n="8725"/><p><span>An tí atá ionnraic sa ní is lúgha, atá sé ionnruic a mórán: agus</span>
<lb n="8726"/><span>giodhbhé atá éghcórach sa ní is lugha, atá sé égcórach a mórán mar an</span>
<lb n="8727"/><span>gcédna.</span>
<lb n="8728"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:11"/>
<div><lb n="8729"/><p><span>Ar anadhbharsain sin muna rabhabhair fírinnioch annsa tshaibhreas</span>
<lb n="8730"/><span>bhrégach, cía do thaoibheóchadh an saibhreas fírinnioch ribh?</span>
<lb n="8731"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:12"/>
<div><lb n="8732"/><p><span>Agus mun bhfrioth ionnruic sibh a gcuid duine eile, cía dobhéradh</span>
<lb n="8733"/><span>dhaoibh an ní is libh féin?</span>
<lb n="8734"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:13"/>
<div><lb n="8735"/><p><span>Ní héidir le searbhfhoghantuidhe ar bioth seirbhís do dhénamh do</span>
<lb n="8736"/><span>dhá thighearna: oír ceachdar do dhá ní biaidh fuath aige do neach aca,</span>
<lb n="8737"/><span>agus grádh don dára fear: nó adhárfuidh sé dho neach aca, agus dobhéra</span>
<lb n="8738"/><span>sé nemhchion ar an dara fear: ní héidir libh seirbhís do dhénamh</span>
<lb n="8739"/><span>do Dhia agus don tshaibhreas.</span>
<lb n="8740"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:14"/>
<div><lb n="8741"/><p><span>Agus dochualadar na Phairisínigh shanntacha mar an gcédna</span>
<lb n="8742"/><span>na neithesi uile: agus dorinniodar fonómhad faoision.</span>
<lb n="8743"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:15"/>
<div><lb n="8744"/><p><span>Agus adubhairt seision riú, is sibhsi an dream úd shaoras sibh féin a</span>
<lb n="8745"/><span>bhfiadhnuisi na ndaoine: achd is aithnid do Dia bhur gcroidhtheacha: oír</span>
<lb n="8746"/><span>an ní atá fá mhórchion a bhfiádhnuisi na ndaoine, atá sé gráineamhuil a</span>
<lb n="8747"/><span>bhfiadhnuisi Dé.</span>
<lb n="8748"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:16"/>
<div><lb n="8749"/><p><span>Dobhí an reachd agus na fáighe ann gu teachd dEoin: ó shoin a</span>
<lb n="8750"/><span>leith atá ríoghachd Dé dhá soisgélughadh, agus atá gach uile dhuine a</span>
<lb n="8751"/><span>coinglinn dochum dola innte</span>
<lb n="8752"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:17"/>
<div><lb n="8753"/><p><span>Achd as usa neamh agus talamh do dhol thart, iona aonphunc dhon</span>
<lb n="8754"/><span>dlighedh do thuitim.</span>
<lb n="8755"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:18"/>
<div><lb n="8756"/><p><span>Giodhbé neach léigeas a bhean, agus phósus bhean eile, doní sé</span>
<lb n="8757"/><span>adhaltrannas: agus giodhbé dobheir an bheansain do leigeadh, doní sé</span>
<lb n="8758"/><span>adhaltrannas.</span>
<lb n="8759"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:19"/>
<div><lb n="8760"/><p><span>Achd dobhí dhuine saibhir dháirighthe ann, agus is é do budh hédach</span>
<lb n="8761"/><span>dhó purpuir agus sióda, agus dothéighedh sé chum bídh gu roshóghamhuil gach</span>
<lb n="8762"/><span>laoí.</span>
<lb n="8763"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:20"/>
<div><lb n="8764"/><p><span>Agus dobhí duine bochd dáirighthe ann, darbhainm Lásarus, do</span>
<lb n="8765"/><span>bhí na luidhe aga gheatasan, lán do chréchduibh:</span>
<lb n="8766"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:21"/>
<div><lb n="8767"/><p><span>Agus ler mhián é féin do shásadh leis an sbruileach do thuiteadh do</span>
<lb n="8768"/><span>bhord an duine shaibhir: agus dothigdis na mhadruidhe, agus do ligheidís</span>
<lb n="8769"/><span>a chréuchda.</span>
<lb n="8770"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:22"/>
<div><lb n="8771"/><p><span>Agus tárrla gu bhfhuair an duine bochd bás, agus gur iomchradar na</span>
<lb n="8772"/><span>haingail gu huchd Abrahám hé: agus mar an gcédna fuair an duine</span>
<lb n="8773"/><span>saibhir úd bás, agus do hadhluiceadh é.</span>
<lb n="8774"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:23"/>
<div><lb n="8775"/><p><span>Agus ar mbeith dhó anifearn a bpiánuibh, do thóguibh sé a shuile</span>
<lb n="8776"/><span>suás, agus dochunnaic sé Abrahám a bhfad úadha, agus Lasarus iona uchd.</span>
<lb n="8777"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:24"/>
<div><lb n="8778"/><p><span>Agus ar neimhghe dhósan an tan soin adubhairt sé, a athair a</span>
<lb n="8779"/><span>Abrahám, déna trocaire oram, agus cuir Lásarus do thumadh bhairr</span>
<lb n="8780"/><span>a mheóir anuisge, agus dfhuaradh mo theangadh: oír atáim dom</span>
<lb n="8781"/><span>roiphianadh annsa lásair si.</span>
<lb n="8782"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:25"/>
<div><lb n="8783"/><p><span>Achd adubhairt Abrahám, a mhic, cuimhnigh gu bhfhuair tú do</span>
<lb n="8784"/><span>shomhaóin lé linn do bheith beó, agus u bhfhuair Lásarus mar an</span>
<lb n="8785"/><span>gcédna amhgar: achd atá sólás aigesion anois da fhaghail, agus atá</span>
<lb n="8786"/><span>tusa dod phianadh.</span>
<lb n="8787"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:26"/>
<div><lb n="8788"/><p><span>Agus do bhárr orrtha so uile, atá fodhomhain mhór arna chur</span>
<lb n="8789"/><span>eadruinni, agus sibhsi, ionnas nach éidir leis na dáoinibh lé bhudh</span>
<lb n="8790"/><span>mián é, dol as so chugaibhsi, na teachd as sin chuguinne.</span>
<lb n="8791"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:27"/>
<div><lb n="8792"/><p><span>Agus adubhairt seision, ar anadhbhar sain iarruim ort a athair,</span>
<lb n="8793"/><span>eision do chur gu tigh mhathar féin.</span>
<lb n="8794"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:28"/>
<div><lb n="8795"/><p><span>Óir atáid cúigear dearbhraithreach agam, do thabhairt sgel dóibh, dochum</span>
<lb n="8796"/><span>nach tiocfadaoision mar an gcédna ann sanionadsa na péine.</span>
<lb n="8797"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:29"/>
<div><lb n="8798"/><p><span>Adeir Abraham ris, atáid Maoisi agus na fáighe aca: éisdid siad</span>
<lb n="8799"/><span>riúsan.</span>
<lb n="8800"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:30"/>
<div><lb n="8801"/><p><span>Achd adubhairt seision, ní hamhluidh atá a athair a Abraham: achd da</span>
<lb n="8802"/><span>ndeacha duine ó na marbhuibh chuca, dodhéndais aithrighe.</span>
<lb n="8803"/></p>
</div>
<pb n="Lc16:31"/>
<div><lb n="8804"/><p><span>Agus adubhairt Abrahám rís, muna néisdid siád ré Maóisi agus ris</span>
<lb n="8805"/><span>na faighibh, da néirgheadh duine ó mharbhuibh féin, ní thiobhradáois</span>
<lb n="8806"/><span>credeamhuin dó.</span>
<lb n="8807"/></p>
</div>
<pb n="Lc17"/>
<div><lb n="8808"/><p/>
</div>
<pb n="Lc17:1"/>
<div><lb n="8809"/><p><span>Agus adubhairt sé ris na disgiobluibh, ní héidir nach tiocfuid</span>
<lb n="8810"/><span>sgannalacha: achd is trúagh don tí úd tré a dtigid siád.</span>
<lb n="8811"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:2"/>
<div><lb n="8812"/><p><span>Do budh fearr don té úd cloch mhuilinn do chur a dtimcheall a</span>
<lb n="8813"/><span>mhuinil, agus a bheith arna theilgean ann sa bhfhairrge, ná áon</span>
<lb n="8814"/><span>don mhuinntir bhigsi dhoilbemeachadh</span>
<lb n="8815"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:3"/>
<div><lb n="8816"/><p><span>Tabhruid bhur naire dhaoibh féin. Má pheacaigheann do bhrathair</span>
<lb n="8817"/><span>ad haghuidh, imdhearg é: agus má doní sé aithrighe maith dó hé.</span>
<lb n="8818"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:4"/>
<div><lb n="8819"/><p><span>Agus má pheacaigheann sé ad hadhaidh seachd núaire ann sa ló, agus go</span>
<lb n="8820"/><span>bhfillfe sé chugad seachd nuaire ann sa ló, ag rádha; atá aithreachas oram:</span>
<lb n="8821"/><span>maith dhó .</span>
<lb n="8822"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:5"/>
<div><lb n="8823"/><p><span>Agus adubhradar na hasbuil ris an dthighearna, meudaigh ar</span>
<lb n="8824"/><span>gcrédéamh.</span>
<lb n="8825"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:6"/>
<div><lb n="8826"/><p><span>Agus adubhairt an tighearna, dá mbeith oiread ghráine mhuisdaird do</span>
<lb n="8827"/><span>chreideamh aguibh, adéradh sibh ris an gcrann bhfigeadhsa, éirigh as do</span>
<lb n="8828"/><span>fhrémhach, agus curthar an sa bhfhairge thú: agus do umlochadh sé</span>
<lb n="8829"/><span>dháoibh.</span>
<lb n="8830"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:7"/>
<div><lb n="8831"/><p><span>Agus cía aguibh aga bhfhuil searbhfhoghantuidhe a treabhadh, no a</span>
<lb n="8832"/><span>coimhéd tréda, aga naibeoradh sé ris ar an mball, an tan dothiocfadh sé ón</span>
<lb n="8833"/><span>bhfherann, imthigh agus suidh síos ar an mbord?</span>
<lb n="8834"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:8"/>
<div><lb n="8835"/><p><span>Achd ané nach aibeóra sé ris, ullmhuigh an ní iosas mé ar mó shuipér,</span>
<lb n="8836"/><span>agus cuir do chris tort, agus fritheoil mheisi nó gu nithe mé agus gu</span>
<lb n="8837"/><span>nibhe mé: agus tar éisi sin ithsi, agus ibh?</span>
<lb n="8838"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:9"/>
<div><lb n="8839"/><p><span>An mbiá buidheachas aige ar an searbhfhoghantuidhe úd, do bhrígh gu</span>
<lb n="8840"/><span>nderna sé na neithe do haithneadh dhe? ní shaoilim go mbiá.</span>
<lb n="8841"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:10"/>
<div><lb n="8842"/><p><span>Agus is mar sin dáoibhsi, an tan dodhéntáoi gach uile ní da</span>
<lb n="8843"/><span>bhfhuil arna naithni dhíbh, ábruidh, is searbhfhoghantuidhe neamhtharbhacha</span>
<lb n="8844"/><span>sinn: oír dorinneamar an ní dobhí dfhiachaibh oruinn do dhénamh.</span>
<lb n="8845"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:11"/>
<div><lb n="8846"/><p><span>Agus tárrla ag dol suás gu hIerúsalém dhó, gur ghabh sé trí lár na</span>
<lb n="8847"/><span>Samária agus na Galilé.</span>
<lb n="8848"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:12"/>
<div><lb n="8849"/><p><span>Agus an tráth dochuaidh sé asdeach gu baile dháirighthe, tarrladar</span>
<lb n="8850"/><span>deithneabhar loghar air, do sheas a bhfad uada:</span>
<lb n="8851"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:13"/>
<div><lb n="8852"/><p><span>Agus do arduigheadar a nguth, ag rádha; a Íosa a mhaighisdir, déna</span>
<lb n="8853"/><span>trócaire oruinn.</span>
<lb n="8854"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:14"/>
<div><lb n="8855"/><p><span>Agus an tan dochunnaic sé iád, adubhairt sé riú, imthighidh,</span>
<lb n="8856"/><span>foillsighidh sibh féin dona sagartuibh: agus tarrla an fad dobhádar</span>
<lb n="8857"/><span>ar siobal gur glanadh iád.</span>
<lb n="8858"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:15"/>
<div><lb n="8859"/><p><span>Achd fear aca mar dochunnaic sé é féin arna shlánughadh, do fhill sé</span>
<lb n="8860"/><span>tar a ais, ag moladh Dé do ghuth mhór.</span>
<lb n="8861"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:16"/>
<div><lb n="8862"/><p><span>Agus do thuit sé ar a aghuidh aga chosaibhsean, ag breith</span>
<lb n="8863"/><span>bhuidheachais ris: agus do budh Samaritánach an tí si.</span>
<lb n="8864"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:17"/>
<div><lb n="8865"/><p><span>Agus ar bhfhreagra dhÍosa, adubhairt sé, ané nach fuilid</span>
<lb n="8866"/><span>deithneabhar arna nglanadh? agus cait a bhfhuil naonbhar aca?</span>
<lb n="8867"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:18"/>
<div><lb n="8868"/><p><span>Ní fhuilid ar faghbháil maille ré filleadh do thabhairt ghloíre</span>
<lb n="8869"/><span>do Dhía, acht an teachdarchinélachsa</span>
<lb n="8870"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:19"/>
<div><lb n="8871"/><p><span>Agus adubhairt sé ris, éirigh, imthigh romhad: do shlánuigh do</span>
<lb n="8872"/><span>chreideamh thu.</span>
<lb n="8873"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:20"/>
<div><lb n="8874"/><p><span>Agus arna fhiafruidhe dhe dona Phairisíniochaibh, cia an</span>
<lb n="8875"/><span>tráth dothiocfadh rioghachd Dé: do fhreagair sé iád, agus adubhairt sé,</span>
<lb n="8876"/><span>ní thiocfa rioghachd Dé, maillé ré coimhéd do bheith uirrthe:</span>
<lb n="8877"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:21"/>
<div><lb n="8878"/><p><span>Agus ní aibeóruid siád, feuch annso, nó, féuch annsúd: oír</span>
<lb n="8879"/><span>tabhair dod huidh, atá flaitheas Dé aguibh ann bhur measg.</span>
<lb n="8880"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:22"/>
<div><lb n="8881"/><p><span>Agus adubhairt sé réna dhisgiobluibh, tiocfuidh anaimsior,</span>
<lb n="8882"/><span>an tráth bhiás míangus oruibh aon do laithibh mhic an duine dfhaicsin:</span>
<lb n="8883"/><span>agus ní fhaicfithí.</span>
<lb n="8884"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:23"/>
<div><lb n="8885"/><p><span>Agus adhéruidh siád ribh; féuch annso, nó, féuch annsúd: achd na</span>
<lb n="8886"/><span>hímdhigh, agus na leanuidh iad.</span>
<lb n="8887"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:24"/>
<div><lb n="8888"/><p><span>Óir amhuil agus mar dheallruidheas an tinnteach shoillsigheas ónaird</span>
<lb n="8889"/><span>gu chéile fá neamh: is mar sin bhiás mac an duine mar an gcéudna ana</span>
<lb n="8890"/><span>lá féin.</span>
<lb n="8891"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:25"/>
<div><lb n="8892"/><p><span>Achd is éigin dhó ar tús mórán dfhulang, agus a dhiultadh ón</span>
<lb n="8893"/><span>cineadhsa.</span>
<lb n="8894"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:26"/>
<div><lb n="8895"/><p><span>Agus mar tárrla a laithibh Náoi, is mar sin fós bhiás a laithibh</span>
<lb n="8896"/><span>mhic an duine.</span>
<lb n="8897"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:27"/>
<div><lb n="8898"/><p><span>Do ithidís, do ibhedís, do phosadhedís, agus dobheirdís chum pósda,</span>
<lb n="8899"/><span>gus an lá úd ann a ndeachaidh Naoi donAirc: agus taínic an díle,</span>
<lb n="8900"/><span>agus do sgris sí iád uile.</span>
<lb n="8901"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:28"/>
<div><lb n="8902"/><p><span>Agus ar a nós gcédna mar thárrla a laithibh Lot: do ithedís,</span>
<lb n="8903"/><span>do ibhdís, do cheannchadaoís, do reacdáois, do phlantuighedís,</span>
<lb n="8904"/><span>do thogbhadaois tighthe:</span>
<lb n="8905"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:29"/>
<div><lb n="8906"/><p><span>Agus an lá úd dochuaidh Lot amach as Sodom, do fearadh teine</span>
<lb n="8907"/><span>agus ruibh ó neamh, agus do sgrios sé iád uile.</span>
<lb n="8908"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:30"/>
<div><lb n="8909"/><p><span>Is da réir so bhiás an lá an a bhfhoillseochthar mac an duine.</span>
<lb n="8910"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:31"/>
<div><lb n="8911"/><p><span>Annsa lá úd an té bhiás ar an dtegh, agus a mhaitheas ann sa tigh sin,</span>
<lb n="8912"/><span>na tuirlingeadh sé chum a dtógbhála: agus an tí atá ar an machaire, na casadh</span>
<lb n="8913"/><span>sé tar a ais mar an gcédna.</span>
<lb n="8914"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:32"/>
<div><lb n="8915"/><p><span>Cuimhnigh ar mhnaoi Lot.</span>
<lb n="8916"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:33"/>
<div><lb n="8917"/><p><span>Giodhbé ar bioth neach iarrfas a anam féin dfoírightin,</span>
<lb n="8918"/><span>caillfidh sé hé: agus giodhbé ar bioth neach chaillfeas hé,</span>
<lb n="8919"/><span>beóafuidh sé hé.</span>
<lb n="8920"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:34"/>
<div><lb n="8921"/><p><span>Adeirim ribh, béid diás anaon lebaigh ann sanoidhe úd:</span>
<lb n="8922"/><span>gébtar lé háon aca, agus fuigfighthear an dara fear.</span>
<lb n="8923"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:35"/>
<div><lb n="8924"/><p><span>Beid días ban ag bróinteórachd anaoinfheachd: gebhthar lé mnaoí</span>
<lb n="8925"/><span>aca, agus fuigfighthear an dara bean.</span>
<lb n="8926"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:36"/>
<div><lb n="8927"/><p><span>Beid diás fear ar an machaire: gébhthar lé háon aca, agus</span>
<lb n="8928"/><span>fuigfighthear an neach eile.</span>
<lb n="8929"/></p>
</div>
<pb n="Lc17:37"/>
<div><lb n="8930"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhoibhsion adeirid ris, gá hionadh a thighearna?</span>
<lb n="8931"/><span>agus adubhairt seision riú, giodhbé ball iona mbia an corp, is annsin fós</span>
<lb n="8932"/><span>chruinneochthar na hiolair.</span>
<lb n="8933"/></p>
</div>
<pb n="Lc18"/>
<div><lb n="8934"/><p/>
</div>
<pb n="Lc18:1"/>
<div><lb n="8935"/><p><span>Agus adubháirt sé fós cosamhlachd ríu, gurab éigean dóibh urnuighthe</span>
<lb n="8936"/><span>do dhénamh do ghnáth, gan leisge.</span>
<lb n="8937"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:2"/>
<div><lb n="8938"/><p><span>Ag radha, dobhí breitheamh dháirighthe a gcathraidh</span>
<lb n="8939"/><span>dhairighthe ar nach raibhe eagla Dé air, agus nach raibhe onoír aige do</span>
<lb n="8940"/><span>neach ar bioth:</span>
<lb n="8941"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:3"/>
<div><lb n="8942"/><p><span>Agus dobhí bantreabhthach dháirighthe ann sa chathruigh úd, noch</span>
<lb n="8943"/><span>thanic chuige, ag rádha, déna coír dhamh anadhuigh fhir mhéilighthe.</span>
<lb n="8944"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:4"/>
<div><lb n="8945"/><p><span>Agus níorbháill leision ar feadh aimsire faide: achd tar a éisi sin</span>
<lb n="8946"/><span>adubhairt sé ris féin, gé nach fuil faitchéas Dia oram, agus nach fuil onoir</span>
<lb n="8947"/><span>agam dáonduine:</span>
<lb n="8948"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:5"/>
<div><lb n="8949"/><p><span>Giodheadh trí gu mbuaidhreann an bhantreabhthachsa mhé, dodhena mé</span>
<lb n="8950"/><span>coír dhi í, dochum nach ticfadh sí fa dheireadh dom bhuáidhreadh.</span>
<lb n="8951"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:6"/>
<div><lb n="8952"/><p><span>Agus adubhairt an tighearna, cluinidh créd adeir an breithemh</span>
<lb n="8953"/><span>égcomhthrom úd:</span>
<lb n="8954"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:7"/>
<div><lb n="8955"/><p><span>Ané nach déna Día dioghaltas ar son a dhaoine toghtha féin,</span>
<lb n="8956"/><span>eimhgheas air do ló agus doidhce, ge chuireas sé a fhearg ar cairde ortha.</span>
<lb n="8957"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:8"/>
<div><lb n="8958"/><p><span>Adeirim ribh, gu ndéna sé dioghaltas ar a son gu luáth. Achd cheana</span>
<lb n="8959"/><span>an tan thiocfas mac an duine an bhfuidhbhe sé creideamh ar an dtalamh?</span>
<lb n="8960"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:9"/>
<div><lb n="8961"/><p><span>Agus adubhairt sé fós ré dreim do sháoil iád féin do bheith na</span>
<lb n="8962"/><span>bfírénachaibh, agus do tharcaisnigh cách eile, an chosamhlachdsa:</span>
<lb n="8963"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:10"/>
<div><lb n="8964"/><p><span>Dochuadar diás do dhaoinibh suas don teampall dochum urnuidhthe,</span>
<lb n="8965"/><span>aon aca na Fhairisíneach, agus araile na phuiblicánach:</span>
<lb n="8966"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:11"/>
<div><lb n="8967"/><p><span>Ar seasamh don FhPhairisínioch anaonar ag so anurnuighthe dorinne</span>
<lb n="8968"/><span>sé a Dhiá, beirim buidheachas riot nach fuilim mar atáid daoine</span>
<lb n="8969"/><span>eile, iona luchd fuaduigh, égcórach, ina luchd adhaltrannuis: no fós</span>
<lb n="8970"/><span>mar an bpuibliocanachsa.</span>
<lb n="8971"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:12"/>
<div><lb n="8972"/><p><span>Troisgim fa dhó ann sa tseachdmhuin, dobheirim deachmuidh ar gach ní</span>
<lb n="8973"/><span>dá sealbhuighim.</span>
<lb n="8974"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:13"/>
<div><lb n="8975"/><p><span>Agus ar seasamh don fphubleacán a bhfad uadha, nirbháill leis fiú a</span>
<lb n="8976"/><span>shúl do thógbháil suás dochum neimhi: achd do bhuail sé a uchd, ag rádha,</span>
<lb n="8977"/><span>a Dhia, déna trócaire oramsa an peacach.</span>
<lb n="8978"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:14"/>
<div><lb n="8979"/><p><span>Adeirim ribh, go dtaínic an tési anuas iona fhirénach dá thigh féin</span>
<lb n="8980"/><span>níis mó ina na an tí úd: oír giodhbé arduigheas é féin, ísléochthar</span>
<lb n="8981"/><span>hé: agus giodhbé neach ísligheas é féin, áirdeochthar é.</span>
<lb n="8982"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:15"/>
<div><lb n="8983"/><p><span>Agus fós tugadar chuige naoidhenáin, dochum gu mbeanfadh sé riú: agus</span>
<lb n="8984"/><span>an tan dochunncadar na disgiobuil so, do imdheargadar iád.</span>
<lb n="8985"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:16"/>
<div><lb n="8986"/><p><span>Achd ar ngairm na leanabh dhÍosa chuige, adubhairt sé, fuilngidh na</span>
<lb n="8987"/><span>leinbh do theachd chugamsa, agus na toirmeasguidh iad: oír is léna</span>
<lb n="8988"/><span>leithéididhibh so rioghachd Dé.</span>
<lb n="8989"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:17"/>
<div><lb n="8990"/><p><span>Adeirim ribh go fírinneach, giodhbé ar bioth nach gébha chuige</span>
<lb n="8991"/><span>riogachd Dé mar naoidheanán, nach racha sé gu brách asdeach innte.</span>
<lb n="8992"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:18"/>
<div><lb n="8993"/><p><span>Agus do fhiafruigh duine dháirighthe dona huachdaránuibh an tansain</span>
<lb n="8994"/><span>de; a mhaighisdir mhaith, créd dodhéana mé lé a seabhócha mé</span>
<lb n="8995"/><span>an bheatha mharthanach?</span>
<lb n="8996"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:19"/>
<div><lb n="8997"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ris: créd fá ngoireann tú máith dhíomsa? ní</span>
<lb n="8998"/><span>fhuil éinneach maith achd an taon eadhon Día.</span>
<lb n="8999"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:20"/>
<div><lb n="9000"/><p><span>Atá eolas na náitheantadh agád, ná déna adhaltranas, ná déna</span>
<lb n="9001"/><span>dúnmharbhadh, ná déna goid, ná déna fiadhnuisi bhrége: onóiruigh</span>
<lb n="9002"/><span>hathair agus do mháthair.</span>
<lb n="9003"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:21"/>
<div><lb n="9004"/><p><span>Agus adubhairt seision, do choimhéid mé na neithesi uile óm óige.</span>
<lb n="9005"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:22"/>
<div><lb n="9006"/><p><span>Agus ar gcluinsin na neitheannsa dhÍosa, adubhairt sé ris,</span>
<lb n="9007"/><span>atá éinní dhuireasbhuidh ort fós, reac a bhfhuil agad, agus roinn</span>
<lb n="9008"/><span>ar na bochduibh, agus biaidh ionnmhas ar neamh agad: agus tarra lean mheisi.</span>
<lb n="9009"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:23"/>
<div><lb n="9010"/><p><span>Agus arna gcloinnsin so dhósan, dobhí sé arna ghénamh</span>
<lb n="9011"/><span>rodhobrónach, oír dobhí sé roshaidhbhir.</span>
<lb n="9012"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:24"/>
<div><lb n="9013"/><p><span>Agus an tan dochunnaic Iósa gu raibhe sé lán do dhobrón, adubhairt</span>
<lb n="9014"/><span>sé, créd é a dheacrachd dona dáoinibh saidhbhre dul asdéch a rioghachd</span>
<lb n="9015"/><span>Dé.</span>
<lb n="9016"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:25"/>
<div><lb n="9017"/><p><span>Oír is usa camhall do dhol tri chró snáthuide, iona do dhuine shaidhbhir</span>
<lb n="9018"/><span>dol asdeach a rioghachd Dé.</span>
<lb n="9019"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:26"/>
<div><lb n="9020"/><p><span>Agus adubhradar an dream dochualuidh so, máseadh cía bhus éider do</span>
<lb n="9021"/><span>shlánughadh?</span>
<lb n="9022"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:27"/>
<div><lb n="9023"/><p><span>Achd adubhairt seision, na neithe atá doidhénta ag na daoinibh,</span>
<lb n="9024"/><span>atáid siád soidhénta ag Dia.</span>
<lb n="9025"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:28"/>
<div><lb n="9026"/><p><span>Agus adubhairt Peadar, féuch, do fhágamairni na huile neithe, agus</span>
<lb n="9027"/><span>do leanamair thusa.</span>
<lb n="9028"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:29"/>
<div><lb n="9029"/><p><span>Agus adubhairt seision riú, adeirimsi ribh go fírinneach, nách</span>
<lb n="9030"/><span>fuil éinneach do fhágaibh a theach ná a athair, ná a mháthair, ná a</span>
<lb n="9031"/><span>dhearbhraithreacha, ná a bhean phósda, ná a chlann ar son rioghachda Dé.</span>
<lb n="9032"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:30"/>
<div><lb n="9033"/><p><span>Nach glacfa sé mórán nísa mhó ann sanaimsir so, agus an bheatha</span>
<lb n="9034"/><span>mharthanach an sa tsaoghal tig.</span>
<lb n="9035"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:31"/>
<div><lb n="9036"/><p><span>Agus ar mbreith an dá fhear dég úd leis dÍosa, adubhairt sé riú;</span>
<lb n="9037"/><span>féuch, téghmaoíd suas go hIarusalém, agus críchnócthar a dteimcheall</span>
<lb n="9038"/><span>mhic an duine na huile neithe atá arna sgriobhadh tríd na faíghibh</span>
<lb n="9039"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:32"/>
<div><lb n="9040"/><p><span>Óir dobhérthar do na cineadhachaibh hé, agus doghéuntar fonomhad</span>
<lb n="9041"/><span>faoi, agus maisleochthar hé, agus géubhthar do chroinntselighibh air.</span>
<lb n="9042"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:33"/>
<div><lb n="9043"/><p><span>Agus arna sgiúrsadh dhóibh, muirfidh siád hé: achd éireodhaidh</span>
<lb n="9044"/><span>sé arís an treas lá,</span>
<lb n="9045"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:34"/>
<div><lb n="9046"/><p><span>Agus níor thuigeadarsan éinní dhíobh so: agus dobhádar na</span>
<lb n="9047"/><span>briathrasa foilightheach uatha, agus níor aithnigheadar na neithe adubhradh</span>
<lb n="9048"/><span>ann.</span>
<lb n="9049"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:35"/>
<div><lb n="9050"/><p><span>Agus tárrla an tan do dhruid sé ré Ierico, gur shuidh dall</span>
<lb n="9051"/><span>dáirighthe cois na sligheadh ag iarruidh déirce.</span>
<lb n="9052"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:36"/>
<div><lb n="9053"/><p><span>Agus an tan dochualuidh sé an slúagh ag gabháil thairis, do fhiafruidh</span>
<lb n="9054"/><span>sé créd é so.</span>
<lb n="9055"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:37"/>
<div><lb n="9056"/><p><span>Agus do inniseadar dhó gurab hé Íosa Nazardha dobhí a gabháil tairis.</span>
<lb n="9057"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:38"/>
<div><lb n="9058"/><p><span>Agus do éigh seision ag ráda, a Iosa a mhic Dáibhi déuna trócaire</span>
<lb n="9059"/><span>oram.</span>
<lb n="9060"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:39"/>
<div><lb n="9061"/><p><span>Agus an dream dobhí roimhe do imdheargadar hé dochum gu mbiadh sé na</span>
<lb n="9062"/><span>thochd: achd is móide do éidheadh seision sin, aga rádh, a mhic</span>
<lb n="9063"/><span>Dháibhí déna trócaire oram.</span>
<lb n="9064"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:40"/>
<div><lb n="9065"/><p><span>Agus ar seasamh dhÍosa, do aithin sé a thabhairt chuige: agus an tan</span>
<lb n="9066"/><span>do dhruid sé ris: do fhiafruidh sé dhe,</span>
<lb n="9067"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:41"/>
<div><lb n="9068"/><p><span>Ag rádha créd is mián leat meisi dodhéna dhuit? agus adubhairt</span>
<lb n="9069"/><span>seision a thighearna, mo roidhearc dhaiseag dhamh.</span>
<lb n="9070"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:42"/>
<div><lb n="9071"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ris, gabh chugad hamharc: do shlánuigh do</span>
<lb n="9072"/><span>chreidemh thú.</span>
<lb n="9073"/></p>
</div>
<pb n="Lc18:43"/>
<div><lb n="9074"/><p><span>Agus do gabh sé a radharc chuige ar an mball, agus do lean sé hé, ag</span>
<lb n="9075"/><span>tabhairt ghlóire do Dhiá: agus an tan dochunnaic an poball uile,</span>
<lb n="9076"/><span>tugadar moladh dho Dhia.</span>
<lb n="9077"/></p>
</div>
<pb n="Lc19"/>
<div><lb n="9078"/><p/>
</div>
<pb n="Lc19:1"/>
<div><lb n="9079"/><p><span>Agus ar ndol asdeach gu Iérico dhÍosa, do ghabh sé tríthe:</span>
<lb n="9080"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:2"/>
<div><lb n="9081"/><p><span>Agus tabhair dodhúidh, dobhí duine dháirighthe ann</span>
<lb n="9082"/><span>dhárbhainmh Saceus, dobhí na mhaighsidir air na publeacánachaibh, agus</span>
<lb n="9083"/><span>dobhí sé na dhuine shaidhbhir:</span>
<lb n="9084"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:3"/>
<div><lb n="9085"/><p><span>Agus dobhí fonn air a fhaicsin cía hé Íosa: agus níorbh édir ris ag an</span>
<lb n="9086"/><span>sluagh, tré go raibhe sé ísiol do fhphearsain:</span>
<lb n="9087"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:4"/>
<div><lb n="9088"/><p><span>Agus ar rioth roimhi dhó, dhochuáidh sé suás a gcrann fige</span>
<lb n="9089"/><span>fiádhain, dochum gu bhfhaicfeadh sé hé: oir dobhí fáoi an tslighesin</span>
<lb n="9090"/><span>do ghabháil.</span>
<lb n="9091"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:5"/>
<div><lb n="9092"/><p><span>Agus an tan táinic Iósa dochum na háite sin, ar bhfhéachain suás dó,</span>
<lb n="9093"/><span>dochunnaic sé hé, agus adubhairt sé ris; a Shaceus tuirrling gu</span>
<lb n="9094"/><span>difraech oir is ad thigh is éigean damhsa comhnuidhe dhénamh aniú.</span>
<lb n="9095"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:6"/>
<div><lb n="9096"/><p><span>Agus ar ndéúnamh difreach dhósan, do thuirrling sé, agus do</span>
<lb n="9097"/><span>ghabh sé chuige é go luáthgháireach.</span>
<lb n="9098"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:7"/>
<div><lb n="9099"/><p><span>Agus an tan dochunncadar cách uile so, dorinniodar monabhar, ag rádha,</span>
<lb n="9100"/><span>gu ndeachaigh sé asdeach gu tigh pheacaigh dochum gu mbiadh sé ar</span>
<lb n="9101"/><span>aoidheachd ann.</span>
<lb n="9102"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:8"/>
<div><lb n="9103"/><p><span>Agus ar seasamh do Shaceus adubhairt sé ris an dtighearna, féuch, a</span>
<lb n="9104"/><span>thighearna, dobheirim leath mo mhaitheasa dona bochdaibh: agus má</span>
<lb n="9105"/><span>dho bhean mé ní air bioth do dhuine tré mhealltóireachd dobheirim</span>
<lb n="9106"/><span>a cheithre oiread dó.</span>
<lb n="9107"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:9"/>
<div><lb n="9108"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ris, tarrla sláinte don tighsi aniugh,</span>
<lb n="9109"/><span>trí gu bhfhuil tusa fós ad mhac ag Abrahám.</span>
<lb n="9110"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:10"/>
<div><lb n="9111"/><p><span>Óir taínic mac an duine dochum gu niarrfadh sé agus gu</span>
<lb n="9112"/><span>slaíneóchadh sé an ní dochuaidh amugha.</span>
<lb n="9113"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:11"/>
<div><lb n="9114"/><p><span>Agus ar gcloisdin na neithedhso dhóibhsin, ar gcur thuillidh leis</span>
<lb n="9115"/><span>sin, adubhairt sé cosamhlachd tré go raibhe sé láimh ré hIárúsalém,</span>
<lb n="9116"/><span>agus gur shaoileadarsan nach fada gu bhfhoillseochthaoi rioghachd</span>
<lb n="9117"/><span>Dé.</span>
<lb n="9118"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:12"/>
<div><lb n="9119"/><p><span>Ar anadhbhar soin adubhairt sé, dochuaidh duine uasal dáirighthe a</span>
<lb n="9120"/><span>régíon a bhfhad uadha, dochum gu ngébhadh sé rioghachd dó féin, agus gu</span>
<lb n="9121"/><span>gcasfadh sé tar a ais.</span>
<lb n="9122"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:13"/>
<div><lb n="9123"/><p><span>Agus ar ngairm a dheíchneabhár searbhfoghantuighe dhó, tug sé deich</span>
<lb n="9124"/><span>bpíosa airgid dóibh, agus adubhairt sé riú déunuidh gnouighthe nó gu</span>
<lb n="9125"/><span>dtí mé.</span>
<lb n="9126"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:14"/>
<div><lb n="9127"/><p><span>Achd dobhí fuath ag luchd a chaithreach dhó, agus do chuireadar</span>
<lb n="9128"/><span>teachdaireachd na dheaghuidh, ag rádha, ní háill linn an tísi do ríoghadh</span>
<lb n="9129"/><span>oruinn.</span>
<lb n="9130"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:15"/>
<div><lb n="9131"/><p><span>Agus tarrla an tan do fhill sé, ar ngabháil na rioghachda chuige, gur</span>
<lb n="9132"/><span>aithin sé na searbhbhogantaighe úd dá dtug sé an tairgead, do ghairm</span>
<lb n="9133"/><span>chuige: dochum gu mbiadh a fhíos aige créud do ghnouigh gach neach aca.</span>
<lb n="9134"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:16"/>
<div><lb n="9135"/><p><span>Agus taínic an céd duine, ag rádha, a thighearna, do ghnouigh do</span>
<lb n="9136"/><span>phísa, deich bpiósa.</span>
<lb n="9137"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:17"/>
<div><lb n="9138"/><p><span>Agus adubhairt seision ris, is maith sin a shearbhfhoghantuighe</span>
<lb n="9139"/><span>mhaith: oír dobhí tú fírinneach ar an mbeagán, bíoth comhachda agad ar</span>
<lb n="9140"/><span>dheich gcaithreachaibh.</span>
<lb n="9141"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:18"/>
<div><lb n="9142"/><p><span>Agus táinic an dára neach, ag rádha, a thighearna, dorinni do phísa</span>
<lb n="9143"/><span>chuig phiosa.</span>
<lb n="9144"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:19"/>
<div><lb n="9145"/><p><span>Agus adubháirtsion ris an tési, bísi mar an gcédna ós cionn</span>
<lb n="9146"/><span>chuig gcathrach.</span>
<lb n="9147"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:20"/>
<div><lb n="9148"/><p><span>Agus taínic an neach eile chuige, ag rádha, a thighearna, féuch do</span>
<lb n="9149"/><span>phiósa dobhí agamsa arna choimhéd a naipigín:</span>
<lb n="9150"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:21"/>
<div><lb n="9151"/><p><span>Oír dobhí heaglasa oram, tré gurab duine forrghruama thú: tógbhuidh tú</span>
<lb n="9152"/><span>suas an ní nar chuir tú sios, agus beanuidh tú an ní nár shíolchuir tú.</span>
<lb n="9153"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:22"/>
<div><lb n="9154"/><p><span>Adubhairtsion ris an tansain, as do bhél féin dodhéna</span>
<lb n="9155"/><span>mé breitheamhnas ort, a dhroichshearbhfoghantaighe: dobhí a fhios</span>
<lb n="9156"/><span>agad mheisi do bheith am dhuine fhorrghruama thógbhus suas an ní</span>
<lb n="9157"/><span>nach ar chuir mé síos, agus bheanas an ní nach ar chuir mé?</span>
<lb n="9158"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:23"/>
<div><lb n="9159"/><p><span>Ar anadhbhar sain créd nach tug tú mo chuid airgid chum an bhuird,</span>
<lb n="9160"/><span>agus ar dteachd damhsa do thóigebhuinn hé maille lé biseach?</span>
<lb n="9161"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:24"/>
<div><lb n="9162"/><p><span>Agus adubhairt sé ris an muinntir dobhí na seasamh, tógbhuidh uadha an</span>
<lb n="9163"/><span>píosa, agus tabhruidh don té úd aga bhfhuilid na dheich bpíosa hé.</span>
<lb n="9164"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:25"/>
<div><lb n="9165"/><p><span>Agus adubhradarsan ris, a thighearna atáid deich bpiósa aige.</span>
<lb n="9166"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:26"/>
<div><lb n="9167"/><p><span>Oír adeirim ribh, gurab dá gach aon aga bhfhuil, dobérthar: agus</span>
<lb n="9168"/><span>ón té ag nach fuil ní aige, gu mbeanfuidhthear dhe fós an ní atá aige.</span>
<lb n="9169"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:27"/>
<div><lb n="9170"/><p><span>Agus fós tabhruidh libh anso na naimhde úd agamsa lé narbháill</span>
<lb n="9171"/><span>meisi do ríoghadh ós a gceann, agus marbhaidh am fhiadhnuisi iad.</span>
<lb n="9172"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:28"/>
<div><lb n="9173"/><p><span>Agus arna rádha so, dochúaidh sé rompa ag dol suás gu hIarusaléim.</span>
<lb n="9174"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:29"/>
<div><lb n="9175"/><p><span>Agus tarrla an tan do dhruid sé lé Bethpháge agus ré Betánia, láimh</span>
<lb n="9176"/><span>ris an sliabh dá ngoirthear sliabh na noluidhe, gur chuir sé diás</span>
<lb n="9177"/><span>da dhisgiobluibh uadha,</span>
<lb n="9178"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:30"/>
<div><lb n="9179"/><p><span>Ag rádh, imthighidh don bhaile atá as bhur gcomhair: ar ndol asdeach</span>
<lb n="9180"/><span>ann daoibh, doghebhthaoi searrach ceangailte, ar nar shuidh aon nduine</span>
<lb n="9181"/><span>riamh: arna sgaoileadh tabhruidh libh hé.</span>
<lb n="9182"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:31"/>
<div><lb n="9183"/><p><span>Agus dá bhfhiafruidhe éin neach dhíbh, créd fá sgáoiltí ? is mar so</span>
<lb n="9184"/><span>adértháoi ris, ar son gu bhfuil féidhmh ag an tighearna air.</span>
<lb n="9185"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:32"/>
<div><lb n="9186"/><p><span>Agus ar nimtheachd don mhuinntir úd do cuireadh a dteachdaireachd,</span>
<lb n="9187"/><span>fuaradar mar adubhairt sé riú.</span>
<lb n="9188"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:33"/>
<div><lb n="9189"/><p><span>Agus ar sgaoileadh an tserraigh dhóibhsion, adubhradar a</span>
<lb n="9190"/><span>thighearnuidhe riú créd fá sgaoiltí an searrach?</span>
<lb n="9191"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:34"/>
<div><lb n="9192"/><p><span>Agus adubhradarsan, tré gu bhfhuil a uireasbhuigh ar an dtighearna.</span>
<lb n="9193"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:35"/>
<div><lb n="9194"/><p><span>Agus rugadar leo hé chum Íosa: agus ar dteilgean a mbrat ar an</span>
<lb n="9195"/><span>searrach, do chuireadar Íosa air.</span>
<lb n="9196"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:36"/>
<div><lb n="9197"/><p><span>Agus ag imtheachd dósan do leathnuigheadar a néduighe air an</span>
<lb n="9198"/><span>slighe.</span>
<lb n="9199"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:37"/>
<div><lb n="9200"/><p><span>Agus an tan do dhruid sé ré dortadh ré fanuidh shléibhe na</span>
<lb n="9201"/><span>noluidheadh, do thinnsgain an chuideachda dhisgiobal uile ar a</span>
<lb n="9202"/><span>raibhe gáirdeachas Dia do mholadh do ghuth mhór ar son gach uile</span>
<lb n="9203"/><span>subhailcuighe dá bhfhacadar,</span>
<lb n="9204"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:38"/>
<div><lb n="9205"/><p><span>Ag rádha, is bennaighthe an Rí úd tháinic anainm an</span>
<lb n="9206"/><span>tighearna: síocháin ar neamh, agus glóir an sna harduibh.</span>
<lb n="9207"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:39"/>
<div><lb n="9208"/><p><span>Agus adubhradar dream dona Phairisineachaibh as an sluagh,</span>
<lb n="9209"/><span>a maighisdir, tabhuir achmhasán dod dhiscgoblaibh féin.</span>
<lb n="9210"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:40"/>
<div><lb n="9211"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhósan adubhairt sé riú, adeirim ribh, má</span>
<lb n="9212"/><span>thochduid so, gu neighfid na clocha féin.</span>
<lb n="9213"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:41"/>
<div><lb n="9214"/><p><span>Agus mar do dhruid sé a radharc na cathrach, do ghuil sé ar a son,</span>
<lb n="9215"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:42"/>
<div><lb n="9216"/><p><span>Ag rádha, ó dá naitheanta ann sa lá sa agad féin fós na neithe</span>
<lb n="9217"/><span>bheanas réd shíocháin: achd atáid siad anois foluighthe ód shúilibh.</span>
<lb n="9218"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:43"/>
<div><lb n="9219"/><p><span>Oír tiocfuid laithe ort ann a dteilgfid do naimhde dióg ad thimcheall,</span>
<lb n="9220"/><span>agus ina dtimchillfid siad agus ina gcuibhreochaid siád tú gach a táobha:</span>
<lb n="9221"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:44"/>
<div><lb n="9222"/><p><span>Agus dodhénuid comhchothrom ris an dtalamh thú, agus do chlann</span>
<lb n="9223"/><span>ionnad asdhigh: agus ní fhuicfid siád cloch ar muin cloithe ionnad: tré nach ar</span>
<lb n="9224"/><span>aithin tú aimsear tfhiosruighthe.</span>
<lb n="9225"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:45"/>
<div><lb n="9226"/><p><span>Agus ar ndol asdeach don tempall dó, do thionnsgain sé an dream</span>
<lb n="9227"/><span>dobhí a reic agus ag ceannach ann do chur amach.</span>
<lb n="9228"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:46"/>
<div><lb n="9229"/><p><span>Aga rádha riú, atá sgríobhtha, mo theachsa, is teagh</span>
<lb n="9230"/><span>urnuighthe hé: achd cheana dorinneabhairsi tuinuighthe ghádhuidhthe dhe.</span>
<lb n="9231"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:47"/>
<div><lb n="9232"/><p><span>Agus do theagaisgeadh sé gach láoi ann sa teampall. Agus do iarradar</span>
<lb n="9233"/><span>uachdaráin na sagart agus na sgriobuidhe, agus cinn an phobuil eision do</span>
<lb n="9234"/><span>mhilleadh.</span>
<lb n="9235"/></p>
</div>
<pb n="Lc19:48"/>
<div><lb n="9236"/><p><span>Giodheadh ní raibhe a fhios aca créd dodhéunadáois: oír do</span>
<lb n="9237"/><span>leanadh an pobal uile dheision an tan dochluindís hé.</span>
<lb n="9238"/></p>
</div>
<pb n="Lc20"/>
<div><lb n="9239"/><p/>
</div>
<pb n="Lc20:1"/>
<div><lb n="9240"/><p><span>Agus tárrla a lá dháirighthe dona laithibh úd, an tann do</span>
<lb n="9241"/><span>theagaisg seision an puball ann sa teampall, agus do sheanmoir sé</span>
<lb n="9242"/><span>an soisgéul, go dtangadar uachdaráin na sagart agus na sgríbuidhe,</span>
<lb n="9243"/><span>maille ris na sinnsearuibh gan fhios air.</span>
<lb n="9244"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:2"/>
<div><lb n="9245"/><p><span>Agus do labhradar ris ag rádha, innis dúinne, cía an tudarrás as a</span>
<lb n="9246"/><span>ndénann tú na neithe si, nó cía thug an tudarrása dhuit?</span>
<lb n="9247"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:3"/>
<div><lb n="9248"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhÍosa adubhairt sé riú, fiofrochaidh meisi</span>
<lb n="9249"/><span>dhibhsi mar an gcédna ní dháirighthe: ar anadhbharsoin tabhruidh</span>
<lb n="9250"/><span>freagra oram.</span>
<lb n="9251"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:4"/>
<div><lb n="9252"/><p><span>In ó neamh dobhí baisdheadh Eóin, nó ó dhaoinibh?</span>
<lb n="9253"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:5"/>
<div><lb n="9254"/><p><span>Agus dobhádarsan ag tagra eatarra féin, ag rádha, da nabram ó nemh:</span>
<lb n="9255"/><span>adéra se, ar anadhbharsoin créd fa nár chreideabhairsi dhó?</span>
<lb n="9256"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:6"/>
<div><lb n="9257"/><p><span>Giodheadh da nabram ó dháoinibh: gébhuidh an poball uile do chlochaibh</span>
<lb n="9258"/><span>orainn. Oír is deimhin léo gurab faigh Eoin.</span>
<lb n="9259"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:7"/>
<div><lb n="9260"/><p><span>Agus do fhreagradár nach raibhe a fhios aca féin ga has dó.</span>
<lb n="9261"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:8"/>
<div><lb n="9262"/><p><span>Agus adubhairt Íosa riú, ní mó inneósas meisi dhaoibhsi, cía an</span>
<lb n="9263"/><span>túdarrás as a ndéanuim na neithesi.</span>
<lb n="9264"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:9"/>
<div><lb n="9265"/><p><span>Agus do thionnsgain sé an chosamhlachdsa do rádha ris an bpobal, do</span>
<lb n="9266"/><span>chuir duine dháirighthe fíneamhuin, agus tug sé amach do sgológuibh hí:</span>
<lb n="9267"/><span>agus dobhí sé féin a gcoigcrích ré feadh aimsire foide.</span>
<lb n="9268"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:10"/>
<div><lb n="9269"/><p><span>Agus na am féin do chuir sé a shearbhfoghantuighe dochum na sgológ</span>
<lb n="9270"/><span>úd dochum gu dtiobhradaois ní as torádh na fíneamhna dhó: agus ar ngabháil</span>
<lb n="9271"/><span>air súd do na sgológaibh do chuireadar folamh uátha hé.</span>
<lb n="9272"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:11"/>
<div><lb n="9273"/><p><span>Agus do chuir sé searbhfhoghantuighe eile uadha arís: achd ar ngabháil</span>
<lb n="9274"/><span>air sin leis, agus ar dtabhairt asonóra dhó, do chuireadar folamh uátha hé.</span>
<lb n="9275"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:12"/>
<div><lb n="9276"/><p><span>Agus na cheann sin do chuir sé an treas searbhfhoghantuighe uadha:</span>
<lb n="9277"/><span>achd do chuireadarsan amach an tésin leis arna lot.</span>
<lb n="9278"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:13"/>
<div><lb n="9279"/><p><span>Ar anadhbharsoin adubhairt tigherna na fíneamhna, créd dodhéna</span>
<lb n="9280"/><span>mé? cuirfidh mé mo mhac grádhach féin chuca: a muinidhin an</span>
<lb n="9281"/><span>tan dochifeadhaois hé, gu dtibhradaois onoír dhó.</span>
<lb n="9282"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:14"/>
<div><lb n="9283"/><p><span>Agus arna fhaicsin dona sgológuibh, do labhradar eatarra féin, ag</span>
<lb n="9284"/><span>rádha, as é so an toighre: tigidh, marbham é, dochum gu mbiadh</span>
<lb n="9285"/><span>anoighreachd aguinn féin.</span>
<lb n="9286"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:15"/>
<div><lb n="9287"/><p><span>Agus arna theilgeán don taobh amach don fhíneamhain, do mharbhadar</span>
<lb n="9288"/><span>hé. Ar anadhbharsoin créd dodhéna tighearna na fíneamhna riú súd?</span>
<lb n="9289"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:16"/>
<div><lb n="9290"/><p><span>Tiocfuidh se agus sgriosfuidh sé na sgológa úd, agus dobhéura sé a</span>
<lb n="9291"/><span>fhíniomhuin do dhaoinibh eile. Agus an tan dochúaladarsan so,</span>
<lb n="9292"/><span>adubhradar, nár léige Día sin.</span>
<lb n="9293"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:17"/>
<div><lb n="9294"/><p><span>Achd ar bhféchain dósan órrtha adubhairt sé: ar anadhbharsoin</span>
<lb n="9295"/><span>créd é an ní úd atá arna sgríobhadh, an cloch do dhiúltadar na saoir,</span>
<lb n="9296"/><span>is di so dorinneadh ceann an chuainne?</span>
<lb n="9297"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:18"/>
<div><lb n="9298"/><p><span>Giodhbé ar bioth duine thuitfeas ar an gcloich úd, dodhéntar</span>
<lb n="9299"/><span>greamanna dhe: agus giodhbé duine ar a dtuitfidh sí, dodhéna sí luaithreadh</span>
<lb n="9300"/><span>dhe.</span>
<lb n="9301"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:19"/>
<div><lb n="9302"/><p><span>Agus do iarradar uachdaráin na sagart agus na sgríbuidhe lámha do chur</span>
<lb n="9303"/><span>annsan ar anuair sin féin: achd dobhí eagla an fpobuil orrtha: óir do</span>
<lb n="9304"/><span>aithneadar gurab na nadhuidh féin adubhairt sé an chosamhlachdso.</span>
<lb n="9305"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:20"/>
<div><lb n="9306"/><p><span>Ar anadhbharsoin a dhénamh aireachuis air dhóibh, do</span>
<lb n="9307"/><span>chuireadur luchd breith do chuiméochadh iád féin do bheith na</span>
<lb n="9308"/><span>bfírénachaibh: dochum gu ngreamóchaidaois a chomhradh, dochum a</span>
<lb n="9309"/><span>thabhartha dimpireachd, agus do chumhachduibh anuachdaráin.</span>
<lb n="9310"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:21"/>
<div><lb n="9311"/><p><span>Agus do fhiafraigheadar dhe, ag rádha, a mhaighisdir, atá a fhios</span>
<lb n="9312"/><span>againni gurab ceart labhras tú, agus theagaisges tú, agus nach fuil cion</span>
<lb n="9313"/><span>agad ar fphearsain tar a chéile, achd go dteagasgann tú slighe Dé do réir</span>
<lb n="9314"/><span>na fírinne:</span>
<lb n="9315"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:22"/>
<div><lb n="9316"/><p><span>An ceaduidhtheach dhúinne cánachus do thabhairt do Chésár, nó gan</span>
<lb n="9317"/><span>a thabhairt?</span>
<lb n="9318"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:23"/>
<div><lb n="9319"/><p><span>Agus ar dtabhairt a mheabhla súd dá aire dhó, adubhairt sé riú,</span>
<lb n="9320"/><span>créd fá gcurthaoi cathachadh oram?</span>
<lb n="9321"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:24"/>
<div><lb n="9322"/><p><span>Taisbénaigh dhamhsa pinginn: cía lénab leis aníomháigh agus an</span>
<lb n="9323"/><span>sgríbhneóireachd atá uirthe? agus ar bhfregra dhoibhsion adubhradar</span>
<lb n="9324"/><span>lé Césár.</span>
<lb n="9325"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:25"/>
<div><lb n="9326"/><p><span>Adubhairt séision riú an tansoin, ar anadhbhar soin, tabhruidh do</span>
<lb n="9327"/><span>Chésar, na neithe is lé César: agus na neithe is lé Dia, do Dhia.</span>
<lb n="9328"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:26"/>
<div><lb n="9329"/><p><span>Agus níor fhédadar a bhriathra san do ghreamughadh a bhfiadhnuisi an</span>
<lb n="9330"/><span>fpobuil: agus ar ngabháil iongantais ann a fhreagarthuibhsion, do</span>
<lb n="9331"/><span>thochdadar.</span>
<lb n="9332"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:27"/>
<div><lb n="9333"/><p><span>Agus ar dteachd do dhruing do na Saduceachaibh chuige, (noch shénas</span>
<lb n="9334"/><span>aneiséirghe do bheith ann) do fhiafruigheadar dhe,</span>
<lb n="9335"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:28"/>
<div><lb n="9336"/><p><span>Ag rádha, a mhaighisdir, do sgríobh Maoisi dúinn, dá bhfaghbha</span>
<lb n="9337"/><span>dearbhráthair dhuine ar bioth bás, aga mbiá bean fpósda, agus go</span>
<lb n="9338"/><span>bhfuidhbhe sé bás gan chloinn aige, go ngébhadh a dhearbhrathair chuige an</span>
<lb n="9339"/><span>bhean úd, águs go dtóigébhuidh sé sliochd dá dhearbhrathair.</span>
<lb n="9340"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:29"/>
<div><lb n="9341"/><p><span>Ar anadhbharsoin dobhádar móirsheisior dearbhrathar ann, agus ar</span>
<lb n="9342"/><span>ngabháil mná chuige don chéd fhior, fuair sé bás gan chloinn.</span>
<lb n="9343"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:30"/>
<div><lb n="9344"/><p><span>Agus do ghabh an dara dearbhrathair chuige an bhean, agus fuair</span>
<lb n="9345"/><span>seision leis bás gan chloinn.</span>
<lb n="9346"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:31"/>
<div><lb n="9347"/><p><span>Agus do ghabh an treas dearbhráthair chuige hí: agus is mar an gcédna</span>
<lb n="9348"/><span>dorinneadar an móirsheisior úd: agus níor fhágbhadar clann, agus</span>
<lb n="9349"/><span>fuaradar bás.</span>
<lb n="9350"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:32"/>
<div><lb n="9351"/><p><span>Agus a ndiagh cháith uile fuair an bhean bás mar an gcédna.</span>
<lb n="9352"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:33"/>
<div><lb n="9353"/><p><span>Ar anadhbharsoin ann saneiséirghe, cía aca súd dá madh bean hí?</span>
<lb n="9354"/><span>Oír dobhí sí ag an móirsheisior úd na mhnáoi.</span>
<lb n="9355"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:34"/>
<div><lb n="9356"/><p><span>Agus ar bhfhreagra, adubhairt Íosa riú, pósaid clann an tshaoghailsi</span>
<lb n="9357"/><span>mná, agus dobeirthear dfhearuibh iad:</span>
<lb n="9358"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:35"/>
<div><lb n="9359"/><p><span>Achd cheana an dream mheasfuidhthear do bheith deangmhálta dochum</span>
<lb n="9360"/><span>an tsaoghuil úd, agus eiséirghe ó na marbhuibh, ní fpósaid siad mná</span>
<lb n="9361"/><span>agus ní phósaid mná iád:</span>
<lb n="9362"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:36"/>
<div><lb n="9363"/><p><span>Óir ní héidir léo bás dfhagháil nísa mhó. Óir atáid siád mar</span>
<lb n="9364"/><span>na haingle: agus atáid siád na gcloinn ag Día, ar mbeith na gcloinn</span>
<lb n="9365"/><span>ag aneiséirghe.</span>
<lb n="9366"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:37"/>
<div><lb n="9367"/><p><span>Agus do fhoillsidh Máoisi leis ag an muini gu néireochaidh na</span>
<lb n="9368"/><span>mairbh, an tan adeir sé, an tighearna Dia Abraham, agus Dia Iosac,</span>
<lb n="9369"/><span>agus Dia Iacób.</span>
<lb n="9370"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:38"/>
<div><lb n="9371"/><p><span>Achd ní hé Dia na marbh é, achd Dia na mbeo: óir atáid siad uile na</span>
<lb n="9372"/><span>mbeáthaigh dhósan.</span>
<lb n="9373"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:39"/>
<div><lb n="9374"/><p><span>Agus ar bhfreagra do dhruing dona sgríobuidhibh do adubhradar, a</span>
<lb n="9375"/><span>mhaighisdir, is maith adubhairt tú sin.</span>
<lb n="9376"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:40"/>
<div><lb n="9377"/><p><span>Agus níor lamhadar ó sin suás ní ar bioth dfhiáfruighe dhe.</span>
<lb n="9378"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:41"/>
<div><lb n="9379"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, cionnas adeirid siad gur mac do Dháibhi</span>
<lb n="9380"/><span>Criósd?</span>
<lb n="9381"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:42"/>
<div><lb n="9382"/><p><span>Agus adeir Dáibhi féin a leabhar na salm, adubhairt an tighearna</span>
<lb n="9383"/><span>rém thighearnasa, suidh ar mo laímh dheis,</span>
<lb n="9384"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:43"/>
<div><lb n="9385"/><p><span>No go gcuire mé do namhuid na sdól fád chosaibh?</span>
<lb n="9386"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:44"/>
<div><lb n="9387"/><p><span>Ar anadhbharsain goiridh Dáibhi tighearna dhe, agus cionnas is mac</span>
<lb n="9388"/><span>dhó hé?</span>
<lb n="9389"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:45"/>
<div><lb n="9390"/><p><span>Agus anéisdeachd an fpobuil uile, adubhairt sé réna dhisgiobluibh</span>
<lb n="9391"/><span>féin,</span>
<lb n="9392"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:46"/>
<div><lb n="9393"/><p><span>Tabhruidh aire dhaoibh féin ar na sgríobuidhibh, lenab áil siobhal a</span>
<lb n="9394"/><span>róbuidhibh fada, agus lénab ionmhuin fáiltighe ar na marguidhibh, agus na</span>
<lb n="9395"/><span>céd ionuid suighthe ann sna coimhthionóluibh, agus na céd chuibhrinn ann</span>
<lb n="9396"/><span>sna fésdaidhibh:</span>
<lb n="9397"/></p>
</div>
<pb n="Lc20:47"/>
<div><lb n="9398"/><p><span>Noch shluigeas tighthe na mbaintreabhthach, agus sin fós ar sgáth</span>
<lb n="9399"/><span>bheith go fada ag urnuighthe: doghébhuid so an damnadh is truime.</span>
<lb n="9400"/></p>
</div>
<pb n="Lc21"/>
<div><lb n="9401"/><p/>
</div>
<pb n="Lc21:1"/>
<div><lb n="9402"/><p><span>Agus ar bhfhéchain na thimcheall dó, dochunnaic sé na daoíne</span>
<lb n="9403"/><span>saidhbhre ag cur a dtioghlaiceadh anáit choimhéda anionnmhuis.</span>
<lb n="9404"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:2"/>
<div><lb n="9405"/><p><span>Agus dochunnaic sé fós baintreabhthach dáirighthe bhochd,</span>
<lb n="9406"/><span>a cur dhá fpiosa bheaga umha ann.</span>
<lb n="9407"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:3"/>
<div><lb n="9408"/><p><span>Agus adubhairt sé, adeirim ribh go fírinneach, gurab mó do chuir an</span>
<lb n="9409"/><span>bhaintreabhthach bhochdsa ann, iná cách uile.</span>
<lb n="9410"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:4"/>
<div><lb n="9411"/><p><span>Oír is doniomarcuidh atá aca, thugadar so uile tioghlaice do Dhia:</span>
<lb n="9412"/><span>achd do chuir sisi dá bochdachd féin a beatha uile ann.</span>
<lb n="9413"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:5"/>
<div><lb n="9414"/><p><span>Agus adubhairt sé ré druing dháirighthe dobhí ag labhairt ar an</span>
<lb n="9415"/><span>dteampall: tré go raibhe sé arna dheaghmhaisiughadh do chlochaibh áille,</span>
<lb n="9416"/><span>agus do shuaitheantasaibh.</span>
<lb n="9417"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:6"/>
<div><lb n="9418"/><p><span>Ann orrtha so atáthaoi ag féchain?, tiocfuid na laithe ann nach</span>
<lb n="9419"/><span>fuigfighthear cloch air chloith díbh so, nach sgaoilfidhthear ó chéile.</span>
<lb n="9420"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:7"/>
<div><lb n="9421"/><p><span>Agus do fhiafraigheadar dhe ag rádha, a mhaighisdir, cia anuair bhéid na</span>
<lb n="9422"/><span>neithesi? agus créd é an comhtharra bhias ann an tan dodhéntar iad</span>
<lb n="9423"/><span>so?</span>
<lb n="9424"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:8"/>
<div><lb n="9425"/><p><span>Achd adubhairt seision, féchaidh nach meallfuidhthear sibh: oír</span>
<lb n="9426"/><span>tiocfuid mórán am ainmsi, aga rádha, is meisi Criosd agus atá</span>
<lb n="9427"/><span>anaimsior úd fogas. Ar anadhbharsoin ná leanuidh iad.</span>
<lb n="9428"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:9"/>
<div><lb n="9429"/><p><span>Agus an tan dochluinfidhe cogtha águs buaidhertha, ná bíodh eagla</span>
<lb n="9430"/><span>oruibh: óir is éigean iad so do theachd ar tús, achd ní bhia an</span>
<lb n="9431"/><span>deireadh do láthair.</span>
<lb n="9432"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:10"/>
<div><lb n="9433"/><p><span>Adubhairt sé riú an tansoin, éireochaidh cineadh anadhaidh</span>
<lb n="9434"/><span>chinidh, agus rioghachd anadhaigh rioghachda:</span>
<lb n="9435"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:11"/>
<div><lb n="9436"/><p><span>Agus beid mórán do chriothnuighthibh talmhan ann gach uile áit,</span>
<lb n="9437"/><span>agus gorta, agus plagha, agus neithe aduathmhara agus comharthuige móra ó neamh.</span>
<lb n="9438"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:12"/>
<div><lb n="9439"/><p><span>Achd rompa so uile, cuirfid síad lámha ionnuibhsi, agus foileanfaid siád</span>
<lb n="9440"/><span>sibh, dá bhar dtabhairt do na coimhthionolaibh, agus dona príosúnuibh,</span>
<lb n="9441"/><span>da bhur mbreith dochum na righthe, agus dochum na nuachdarán, ar son</span>
<lb n="9442"/><span>manmasa.</span>
<lb n="9443"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:13"/>
<div><lb n="9444"/><p><span>Achd teigémhuid na neithesi dhaoibh mar fhiadhnuisi.</span>
<lb n="9445"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:14"/>
<div><lb n="9446"/><p><span>Ar anadhbharsain, daingnidhidh ion bhar gcroidhthibh féin gan a</span>
<lb n="9447"/><span>smuáinteachadh roimh láimh cionnas do fhreagóradh sibh ar bhar son féin,</span>
<lb n="9448"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:15"/>
<div><lb n="9449"/><p><span>Óir dobhéra meisi béul daoibh, agus eagna nach budh héidir lé bhur</span>
<lb n="9450"/><span>neasgcáirdibh uile labhairt, ná cur na hadhuidh.</span>
<lb n="9451"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:16"/>
<div><lb n="9452"/><p><span>Agus braithfidhthear sibh fós ó bhar naithreachaibh, agus ó bhar</span>
<lb n="9453"/><span>maithreachaibh, agus ó bhar ndearbhráithrechaibh, agus ó bhar ngaoltuibh,</span>
<lb n="9454"/><span>agus ó bhar gcáirdibh: agus dobhéruid siád fá deara cuid dhíbh do chur chum</span>
<lb n="9455"/><span>báis.</span>
<lb n="9456"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:17"/>
<div><lb n="9457"/><p><span>Agus biaidh fuath ag gach uile dhuine dhaoibh ar son mhanmasa.</span>
<lb n="9458"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:18"/>
<div><lb n="9459"/><p><span>Achd ní racha aon ruainne do ghruaig bhar gcinn amudha.</span>
<lb n="9460"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:19"/>
<div><lb n="9461"/><p><span>Sealbhuighidh bhar nanamanna féin lé bhar bhfaidhide.</span>
<lb n="9462"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:20"/>
<div><lb n="9463"/><p><span>Agus an tan dochífí Iérusalem arna timcheallughadh ó shluaguibh,</span>
<lb n="9464"/><span>bit a fhios aguibh an tansoin gurab fogas a fásughadh.</span>
<lb n="9465"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:21"/>
<div><lb n="9466"/><p><span>An dream bhias a nIudéa an tansoin, teithid siád fá na</span>
<lb n="9467"/><span>sléibhtibh: agus an luchd bhiás ina lár, imdhighid siad isde: agus án</span>
<lb n="9468"/><span>dream bhiás ar na machairidhibh ná héirgid siád asdeach innte.</span>
<lb n="9469"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:22"/>
<div><lb n="9470"/><p><span>Óir asiad so laithe an dioghaltuis, dochum gu gcoimhlionfuidhthe na</span>
<lb n="9471"/><span>huile neithe atá arna sgríobhadh.</span>
<lb n="9472"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:23"/>
<div><lb n="9473"/><p><span>Agus budh truagh don mhuinntir bhias torrach, agus bhias ag</span>
<lb n="9474"/><span>oileamhuinn ann sna laithibh úd. Óir biaidh riachdanas romhór ann sa</span>
<lb n="9475"/><span>dúthaighsi, agus fearg ris an bpobalsa.</span>
<lb n="9476"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:24"/>
<div><lb n="9477"/><p><span>Agus tuitfid siád lé faobhar an chloidhimh, agus bérthar a mbraighdeanas</span>
<lb n="9478"/><span>iad chum na na nuile chineadheach: agus biaidh Iarúsalém arna saltairt</span>
<lb n="9479"/><span>fá chossaibh na gineadhach. Nó gu gcoimhlíontar aimsearacha na gcineadheach.</span>
<lb n="9480"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:25"/>
<div><lb n="9481"/><p><span>Agus béid comhtharradha ann sa gréin, agus annsa ghealuigh, agus</span>
<lb n="9482"/><span>ann sna rellannuibh an tan soin: agus comhbhrúgh na gcinidheach ar</span>
<lb n="9483"/><span>an dtalamh tre dhith comhairle, ag sgreadaigh don fhairrge agus don nuisge:</span>
<lb n="9484"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:26"/>
<div><lb n="9485"/><p><span>Agus racha a nanam as na daoinibh tré eagla agus tré bheith ag</span>
<lb n="9486"/><span>feitheamh ris na holcaibh thicfas ar an dómhan. Óir croithfithear</span>
<lb n="9487"/><span>cumhachda neimhe.</span>
<lb n="9488"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:27"/>
<div><lb n="9489"/><p><span>Agus annsin dochífid siád mac an duine ag teachd a néll maille lé</span>
<lb n="9490"/><span>cumhachda, agus lé glóir mhóir.</span>
<lb n="9491"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:28"/>
<div><lb n="9492"/><p><span>Agus an tan thionsgóntar na neithesi do dhénamh, féchuidh suás agus</span>
<lb n="9493"/><span>tógbhaidh bhar gcinn, oír is gar dhaoibh bhar bhfuasgladh.</span>
<lb n="9494"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:29"/>
<div><lb n="9495"/><p><span>Agus adubhairt sé an chosamhlachdsa riú, féchaigh an crann fíge agus</span>
<lb n="9496"/><span>na huile chroinn eile:</span>
<lb n="9497"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:30"/>
<div><lb n="9498"/><p><span>An tan sgeithfid siád a nduilleabhar  arna bhfaicsin daoibhsi</span>
<lb n="9499"/><span>aithentaoi féin gu bhfuil an samhradh anois a ngar dhaoibh.</span>
<lb n="9500"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:31"/>
<div><lb n="9501"/><p><span>Is mar sin daoibhsi an tan dochífí na neithesi uile arna</span>
<lb n="9502"/><span>gcríochnughadh, bíoth a fhios aguibh gurab fogas atá rioghachd Dé.</span>
<lb n="9503"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:32"/>
<div><lb n="9504"/><p><span>Adeirim ribh go fírinneach, nach racha an línisi tharuinn nó gu</span>
<lb n="9505"/><span>ndéntar na neithesi uile.</span>
<lb n="9506"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:33"/>
<div><lb n="9507"/><p><span>Imeochaidh neamh agus talamh, achd ní imeóchaidh mo bhriathrasa</span>
<lb n="9508"/><span>gu brách tharuibh.</span>
<lb n="9509"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:34"/>
<div><lb n="9510"/><p><span>Achd tabhruidh bhur naire dhaoibh féin, deagla gu mbiadh sibh</span>
<lb n="9511"/><span>tromchroidhtheach uair ar bioth ó chráos agus ó mheisge, agus ó</span>
<lb n="9512"/><span>rochuramuibh na beathasa: agus gu dtiocfadh an lá úd gu hobann oraibh.</span>
<lb n="9513"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:35"/>
<div><lb n="9514"/><p><span>Oír tiocfa sé mar phaintér ar na huile dhaoine dá náitrigheann</span>
<lb n="9515"/><span>ar uachdar na talmhan uile.</span>
<lb n="9516"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:36"/>
<div><lb n="9517"/><p><span>Ar anadhbharsain dénuidh faire, ag dénamh urnuidhthe gach uile</span>
<lb n="9518"/><span>uair dochum gu measfuidhthe gu madh fiú sibh dol as ó na neithibhsi uile</span>
<lb n="9519"/><span>atá chum teachda, agus go seasmhóchadh sibh a bhfiadhnuisi mhic an duine.</span>
<lb n="9520"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:37"/>
<div><lb n="9521"/><p><span>Agus do theagaisgeadh sé sa ló ann sa teampall: achd ar nimtheachd</span>
<lb n="9522"/><span>do amach ann sanoidhche, do chomhnuigheadh sé ar an sliabh dá</span>
<lb n="9523"/><span>ngoirthear sliabh na noluidheadh.</span>
<lb n="9524"/></p>
</div>
<pb n="Lc21:38"/>
<div><lb n="9525"/><p><span>Agus dothigeadh an poball uile chuige gu moch, dochum éisdeachda</span>
<lb n="9526"/><span>ris ann sa teampall.</span>
<lb n="9527"/></p>
</div>
<pb n="Lc22"/>
<div><lb n="9528"/><p/>
</div>
<pb n="Lc22:1"/>
<div><lb n="9529"/><p><span>Agus do dhruid fésda anaráin gan laibhín riú, dá ngoirthear an</span>
<lb n="9530"/><span>Cháisg:</span>
<lb n="9531"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:2"/>
<div><lb n="9532"/><p><span>Agus do iárradar uachdaráin na sagart agus na sgríobuidhe caoi</span>
<lb n="9533"/><span>ar eision do mharbhadh: óir dobhí eagla an fpobuil órtha.</span>
<lb n="9534"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:3"/>
<div><lb n="9535"/><p><span>Achd dochuaigh Sátan a nIúdas dár chomhainm Iscairiót, dobhí</span>
<lb n="9536"/><span>donuibhir an dá asball déug.</span>
<lb n="9537"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:4"/>
<div><lb n="9538"/><p><span>Agus ar nimtheachd amach dhó, do labhair sé ris na hárdshagartaibh,</span>
<lb n="9539"/><span>agus ris na huachdaránuibh, cionnas do bhraithfeadh sé eision dóibh.</span>
<lb n="9540"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:5"/>
<div><lb n="9541"/><p><span>Agus do ghabh luathgháire iadsan: agus dorinneadar cunnradh ris,</span>
<lb n="9542"/><span>airgead do thabhairt dó.</span>
<lb n="9543"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:6"/>
<div><lb n="9544"/><p><span>Agus do gheall seision sin, agus do iárr sé uáin ar eision do bhrath</span>
<lb n="9545"/><span>dóibh an tan nach biadh an poball do láthair.</span>
<lb n="9546"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:7"/>
<div><lb n="9547"/><p><span>Achd taínic lá anaráin gan laibhín, ann arbéigean an tuan</span>
<lb n="9548"/><span>Cásg do mharbhadh.</span>
<lb n="9549"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:8"/>
<div><lb n="9550"/><p><span>Agus do chuir Íosa Peadhar agus Eoin uadha, ag rádha, imdhigh, agus</span>
<lb n="9551"/><span>ullmhuighidh dhúinn an tuan  Cásg dochum gu nismáois é.</span>
<lb n="9552"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:9"/>
<div><lb n="9553"/><p><span>Achd adubhradarsan ris, cía anáit an a toil leat sinn dá</span>
<lb n="9554"/><span>ullmhughadh?</span>
<lb n="9555"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:10"/>
<div><lb n="9556"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, féuch, tar éis dola asdeach sa chathraigh</span>
<lb n="9557"/><span>dhaoibh, teigémhuidh duine dháirighthe oruibh ag iomchar shoighthigh uisge,</span>
<lb n="9558"/><span>leanaidh hé don tigh iona racha sé asdeach.</span>
<lb n="9559"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:11"/>
<div><lb n="9560"/><p><span>Agus abruidh ré fear an tighe, adeir an maighisdir riot, cáit a</span>
<lb n="9561"/><span>bhfuil an loísdín iona níosa mé an Cháisg maille rem dhisghiobluibh?</span>
<lb n="9562"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:12"/>
<div><lb n="9563"/><p><span>Agus foillseóchaidh seision daoibh an tansoin seomra mór deaghmhaisioch:</span>
<lb n="9564"/><span>ullmhuighidh annsúd é.</span>
<lb n="9565"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:13"/>
<div><lb n="9566"/><p><span>Agus ar nimtheachd dóibhsion fuaradar gach éin ní  mar a</span>
<lb n="9567"/><span>dubhairt seision riú: agus do ullmhuigheadar an Cháisg.</span>
<lb n="9568"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:14"/>
<div><lb n="9569"/><p><span>Agus an tráth thaínic an aimsior úd do shuidh sé siós, agus a dhá</span>
<lb n="9570"/><span>dhisgiobal déag na fhochair.</span>
<lb n="9571"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:15"/>
<div><lb n="9572"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, dobhí fonn romhór oram an Cháisgse do</span>
<lb n="9573"/><span>chaitheamh maille ribhsi níbhus taosga na fhuileongas mé.</span>
<lb n="9574"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:16"/>
<div><lb n="9575"/><p><span>Oír adeirim ribh, nach íosa me níbhus mhó dhe, nó go gcoimhlióntar hé</span>
<lb n="9576"/><span>a rioghachd Dé.</span>
<lb n="9577"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:17"/>
<div><lb n="9578"/><p><span>Agus ar ngabháil an chupáin chuige, ar mbreith buidheachas dó, adubhairt</span>
<lb n="9579"/><span>sé; glacaidh so, agus roinnidh eadruibh hé.</span>
<lb n="9580"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:18"/>
<div><lb n="9581"/><p><span>Oír adeirim ribh, nach iobha mé do thoradh na fíneamhna, nó gu dtí</span>
<lb n="9582"/><span>rioghachd Dé.</span>
<lb n="9583"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:19"/>
<div><lb n="9584"/><p><span>Agus ar ngabháil anaráin chuige, an tráth rug sé buidheachas, do</span>
<lb n="9585"/><span>bhris sé , agus tug sé dóibh  ag rádha, as é so mo chorpsa, dobeirthar</span>
<lb n="9586"/><span>tar bhar gcionnsa: dénuidh so mar chuimhni oramsa.</span>
<lb n="9587"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:20"/>
<div><lb n="9588"/><p><span>Agus mar an gcédna fós tug sé dhóibh an cupán. tar éis tsupéir,</span>
<lb n="9589"/><span>ag rádha, asé  an cupánsa an tiomna nua úd trém fhuilsi, doirtear</span>
<lb n="9590"/><span>ar bhar sonsa.</span>
<lb n="9591"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:21"/>
<div><lb n="9592"/><p><span>Achd cheana, féuch atá, lámh an té úd braitheas mheisi am</span>
<lb n="9593"/><span>fhochair ar an mbord.</span>
<lb n="9594"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:22"/>
<div><lb n="9595"/><p><span>Agus imthighídh mac an duine go deimhin, do réir mar do</span>
<lb n="9596"/><span>hórduigheadh: achd cheana is mairg don duine úd lé mbraitear é.</span>
<lb n="9597"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:23"/>
<div><lb n="9598"/><p><span>Agus do thionnsgnadarsan a iomradh eatarra féin, cia aca do bheith ar</span>
<lb n="9599"/><span>a thí so do dhénamh.</span>
<lb n="9600"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:24"/>
<div><lb n="9601"/><p><span>Agus fós do éiridh imreasain eatarra, cía aca do measfuidthe do bheith</span>
<lb n="9602"/><span>níbhudh mó.</span>
<lb n="9603"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:25"/>
<div><lb n="9604"/><p><span>Achd adubhairt seision riú, atá tíghearnas ag rithibh na</span>
<lb n="9605"/><span>gcineadheach orrtha, agus an dream ag á bhfuil cumhachda orrtha, goirthear</span>
<lb n="9606"/><span>daoine flaitheamhla dhíobh.</span>
<lb n="9607"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:26"/>
<div><lb n="9608"/><p><span>Achd na bíthisi mar sin: achd an ti bhus mó eadruibh, bíoth sé mar an</span>
<lb n="9609"/><span>té is ludha, agus an té is áirde eadruibh bioth sé mar an té doní</span>
<lb n="9610"/><span>minisdralachd.</span>
<lb n="9611"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:27"/>
<div><lb n="9612"/><p><span>Óir cía aca is mó, an té shuidheas ar an mbord, nó an tí doní</span>
<lb n="9613"/><span>friotholamh? ané nach hé an té shuidheas? achd atáimsi eadruibh mar</span>
<lb n="9614"/><span>an té doní friotholamh.</span>
<lb n="9615"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:28"/>
<div><lb n="9616"/><p><span>Agus issibhsi an dream úd do an am fhochairsi ann mo bhuaidhearthuibh.</span>
<lb n="9617"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:29"/>
<div><lb n="9618"/><p><span>Ar anadhbharsoin órduighim dhaoibhsi rioghachd, mar do orduigh</span>
<lb n="9619"/><span>mháthair féin damhsa.</span>
<lb n="9620"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:30"/>
<div><lb n="9621"/><p><span>Dochum gu níosdaoi agus go niobhthaoi ar mó bhórdsa ann mo</span>
<lb n="9622"/><span>rioghachd féin, agus gu suidhfí ar chaithíreachaibh ag breith bhreithe</span>
<lb n="9623"/><span>ar dhá threibh dhéug Isráeil.</span>
<lb n="9624"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:31"/>
<div><lb n="9625"/><p><span>Agus adubhairt an tighearna, a Shímoin, a Shímóin, féuch, do iarr</span>
<lb n="9626"/><span>Satán sibhsi le bhar gcáthadh, mar chruithneachd:</span>
<lb n="9627"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:32"/>
<div><lb n="9628"/><p><span>Achd dorinne meisi urnuighthe ar do shon, dochum nach biadh do</span>
<lb n="9629"/><span>chreideamh uireasbhach ar anadhbharsoin ar bhfilleadh duitsi, neartuigh</span>
<lb n="9630"/><span>do bhraithreacha.</span>
<lb n="9631"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:33"/>
<div><lb n="9632"/><p><span>Agus adubhairt seision ris, a thighearna, atáim ullamh air dhol</span>
<lb n="9633"/><span>leatsa dochum príosúin, agus dochum báis leis.</span>
<lb n="9634"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:34"/>
<div><lb n="9635"/><p><span>Achd adubhairt seision, adeirim riot a fPeadair, nach goirfe an</span>
<lb n="9636"/><span>coileach aniu, nó gu séna tú trí huaire gu bhfhuil aithne agad oramsa.</span>
<lb n="9637"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:35"/>
<div><lb n="9638"/><p><span>Agus fós adubhairt sé riú, an tan do chuir mé uaim sibh gan sparán,</span>
<lb n="9639"/><span>agus gan mala, agus gan bhróga, an raibhe uireasbhuigh éin neithe</span>
<lb n="9640"/><span>oruibh? agus adubhradarsan, ní raibhe.</span>
<lb n="9641"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:36"/>
<div><lb n="9642"/><p><span>Ar anadhbhar soin adubhairt sé riú, achd anois, giodhbé ag á</span>
<lb n="9643"/><span>bhfhuil sparán tógbhadh sé hé, agus a thiachóg mar an gcédna: agus</span>
<lb n="9644"/><span>giodhbé ag nach bhfuil sin aige, reacadh sé a bhrat, agus ceannchadh</span>
<lb n="9645"/><span>sé cloidheamh.</span>
<lb n="9646"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:37"/>
<div><lb n="9647"/><p><span>Óir adeirim ribh, gurabéigean fós an ní atá arna sgríobhadh do</span>
<lb n="9648"/><span>choimhlínadh ionnamsa, agus atá sé arna chomháireamh a measg na</span>
<lb n="9649"/><span>ndaoine gcoirtheach: oír na neithe úd atá arna sgríobhadh oramsa,</span>
<lb n="9650"/><span>atá deireadh aca.</span>
<lb n="9651"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:38"/>
<div><lb n="9652"/><p><span>Achd adubhradarsan, a thighearna, féuch, ataíd dhá chloidheamh ann</span>
<lb n="9653"/><span>so. Achd adubhairt seision riú, is lór sin.</span>
<lb n="9654"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:39"/>
<div><lb n="9655"/><p><span>Agus ar nimtheachd amach dhó, dochuaidh sé do réir a ghnáthuighthe</span>
<lb n="9656"/><span>go sliabh na noluidheadh: Agus fós do leanadar a dhisgiobuil hé.</span>
<lb n="9657"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:40"/>
<div><lb n="9658"/><p><span>Agus an tan taínic sé chum anionuid úd, adubhairt sé riú, dénuidh</span>
<lb n="9659"/><span>urnuighe dochum nach teigémhadh a mbuaidhreadh sibh.</span>
<lb n="9660"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:41"/>
<div><lb n="9661"/><p><span>Agus do tairrngeadh eision uatha, an tansoin a dtimcheall</span>
<lb n="9662"/><span>urchair cloithe, agus aga leigean ar a ghlúinibh, dorinne sé urnuighe,</span>
<lb n="9663"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:42"/>
<div><lb n="9664"/><p><span>Ag rádha, a athair, más toil leat , cuir an cupánsa tharam: achd</span>
<lb n="9665"/><span>cheana narabhí mo thoilsi, achd do thoilsi dodéntar.</span>
<lb n="9666"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:43"/>
<div><lb n="9667"/><p><span>Agus do taisbénadh dhó aingeal do neamh dá chomhfhurthachd.</span>
<lb n="9668"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:44"/>
<div><lb n="9669"/><p><span>Agus ar mbeith ananbhuain mhoír dhósan, dorinne sé urnuighthe ní</span>
<lb n="9670"/><span>dhíthchealluighe. Agus dobhí a allas mar bhraona fola ag tuitim ar an</span>
<lb n="9671"/><span>dtalamh.</span>
<lb n="9672"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:45"/>
<div><lb n="9673"/><p><span>Agus an tan do éirigh sé ó urnuighthe, taínic sé chum a dhisgiobal,</span>
<lb n="9674"/><span>agus fuair sé na gcodladh iád trí thuirsi.</span>
<lb n="9675"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:46"/>
<div><lb n="9676"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, créd fa gcodaltaói? éirghidh, agus dénuidh</span>
<lb n="9677"/><span>urnuidhthe, dochum nach dtuitfeadh sibh a gcathughadh.</span>
<lb n="9678"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:47"/>
<div><lb n="9679"/><p><span>Agus ag labhairt do fós, tabhair dod húigh an sluagh, agus an tí úd</span>
<lb n="9680"/><span>dá ngoirthí Iúdas, aon don dá fhear dhéag, dochuaidh sé rompa, agus</span>
<lb n="9681"/><span>do dhruid sé ré hÍosa dochum gu dtiobruid sé póg dhó.</span>
<lb n="9682"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:48"/>
<div><lb n="9683"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ris, a Iúdais, an lé póig bhraitheas tú mac an</span>
<lb n="9684"/><span>duine?</span>
<lb n="9685"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:49"/>
<div><lb n="9686"/><p><span>Agus an tan dochunncadar an drem úd dobhí na thimcheallsan an ní do</span>
<lb n="9687"/><span>bhí ag teachd, adubhradar ris, a thighearna, an mbuailfeam le</span>
<lb n="9688"/><span>chloidheamh?</span>
<lb n="9689"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:50"/>
<div><lb n="9690"/><p><span>Agus do bhuail fear dhíobh searbhfhoghantuidhe anardshagairt, agus</span>
<lb n="9691"/><span>do bhean sé a chluas deas de.</span>
<lb n="9692"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:51"/>
<div><lb n="9693"/><p><span>Agus ar bhfreagra dhÍosa, agus adubhairt sé, fuilngidh go soithe</span>
<lb n="9694"/><span>so. Agus ar mbuain ré na chluais súd, do shlánuigh sé hé.</span>
<lb n="9695"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:52"/>
<div><lb n="9696"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ris andruing úd taínic chuige eadhon</span>
<lb n="9697"/><span>ris na hardshagartaibh, agus ré huachdaránaibh an teampuill, agus ris</span>
<lb n="9698"/><span>na seinnseraibh, an dtangabhair amach mar dothiocfadh sibh chum</span>
<lb n="9699"/><span>bithbheanuigh lé cloimhthibh agus lé batuidhibh?</span>
<lb n="9700"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:53"/>
<div><lb n="9701"/><p><span>An tan dobhí mé gach laoi ion bhár bhfhochair sa teampall,</span>
<lb n="9702"/><span>níor shíneabhair lámha dhamh: achd así so bhar nuairsi, agus</span>
<lb n="9703"/><span>cumhachda an dorchaduis.</span>
<lb n="9704"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:54"/>
<div><lb n="9705"/><p><span>Achd ar mbreith airsion rugadar leo hé, agus do threoruigheadar</span>
<lb n="9706"/><span>gu tigh uachdaráin na sagart é. Agus do lean Peadar a bhfad uadha</span>
<lb n="9707"/><span>hé.</span>
<lb n="9708"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:55"/>
<div><lb n="9709"/><p><span>Agus an tráth do lasadár teine ar lár an halla, agus do shuidheadar</span>
<lb n="9710"/><span>anéinfheachd a bhfochair a chéile, do shuidh Peadar eatarra.</span>
<lb n="9711"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:56"/>
<div><lb n="9712"/><p><span>Agus an tan dochunnaic cailín dáirighthe hé na shuidhe ag an</span>
<lb n="9713"/><span>dteinidh, ar bhféchain go gér dhí air, adubhairt sí, dobhí an tísi mar</span>
<lb n="9714"/><span>an gcéudna na fhochair súd.</span>
<lb n="9715"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:57"/>
<div><lb n="9716"/><p><span>Agus do shén seision é, ag rádha, a bhean, níorbhaithnid damh hé.</span>
<lb n="9717"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:58"/>
<div><lb n="9718"/><p><span>Agus beagán na dheaghaidh sin, arna fhaicsin do neach eile, adubhairt</span>
<lb n="9719"/><span>sé, agus is díobh súd tusa fós: achd adubhairt Peadar, a dhuine, ní</span>
<lb n="9720"/><span>diobh meisi.</span>
<lb n="9721"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:59"/>
<div><lb n="9722"/><p><span>Agus a dtímcheall aonuaíre amháin na dhiaigh sin, do dhearbh</span>
<lb n="9723"/><span>neach dháirighthe eile, ag rádha, go fírinneach dobhí an tési leis na</span>
<lb n="9724"/><span>fhochair súd: óir is galiléach hé.</span>
<lb n="9725"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:60"/>
<div><lb n="9726"/><p><span>Achd adubhairt Peadar, a dhuine ní fhuil a fhios agam créd adeir</span>
<lb n="9727"/><span>tú. Agus ar an mball an feadh dobhí sé ag labhairt, do ghoir an</span>
<lb n="9728"/><span>coileach.</span>
<lb n="9729"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:61"/>
<div><lb n="9730"/><p><span>Agus ar gcasadh don tighearna do fhéch sé ar Pheadar: agus do</span>
<lb n="9731"/><span>chuimhnigh Peadar ar chomhrádh an tigherna, cionnas adubhairt sé ris,</span>
<lb n="9732"/><span>níbhus taosga na ghoirfeas an coileach, sénfuidh tu me fa thrí.</span>
<lb n="9733"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:62"/>
<div><lb n="9734"/><p><span>Agus ar ndol amach do Phéadar, do ghuil sé go searbh.</span>
<lb n="9735"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:63"/>
<div><lb n="9736"/><p><span>Agus na daoine do chuinnimh Iósa, dorinneadar fonómhad faoi, da</span>
<lb n="9737"/><span>bhualadh:</span>
<lb n="9738"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:64"/>
<div><lb n="9739"/><p><span>Agus an tan do fholuigheadar é, do bhuaileadar a aghuidh, agus</span>
<lb n="9740"/><span>do fhiafruidheadar dhé, ag rádha, déna faígheadóireachd, ciá do bhuail thú.</span>
<lb n="9741"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:65"/>
<div><lb n="9742"/><p><span>Agus adubhradar mórán do neithibh eile na adhaidh dhá mhaslughadh.</span>
<lb n="9743"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:66"/>
<div><lb n="9744"/><p><span>Agus mar do éirigh an lá, do chruinnigheadar sinnsir an fpobuil, agus</span>
<lb n="9745"/><span>uachdaráin na sagart, agus na sgríbuidhe, a bhfochair a chéile, agus tugadar</span>
<lb n="9746"/><span>eision chum a gcomhairle féin,</span>
<lb n="9747"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:67"/>
<div><lb n="9748"/><p><span>Ag rádha, an tusa an Críosd? innis dúinne. Agus adubhairt</span>
<lb n="9749"/><span>seision riú, má innisim sin daoibh, ní chreidfidhe mé.</span>
<lb n="9750"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:68"/>
<div><lb n="9751"/><p><span>Agus fós ma fhiafruighim ni dhíbh ní thiobharthaoi freagra oram,</span>
<lb n="9752"/><span>agus ní léigfi uaibh mé.</span>
<lb n="9753"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:69"/>
<div><lb n="9754"/><p><span>O so amach biaidh mac an duine na shuidhe ar deis chumhachd Dé.</span>
<lb n="9755"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:70"/>
<div><lb n="9756"/><p><span>Agus adubhradar uile ris, ar anadhbharsoin an tusa mac Dé? agus</span>
<lb n="9757"/><span>adubhairt seision riú, adeirthísi gurab mé.</span>
<lb n="9758"/></p>
</div>
<pb n="Lc22:71"/>
<div><lb n="9759"/><p><span>Achd adubhradarsan, créd é an riachdanus fiadhnuisi nísa mhó</span>
<lb n="9760"/><span>atá oruinn: óir dochualamar féin as a bhéul féin hé.</span>
<lb n="9761"/></p>
</div>
<pb n="Lc23"/>
<div><lb n="9762"/><p/>
</div>
<pb n="Lc23:1"/>
<div><lb n="9763"/><p><span>Agus ar néirge dá gcuidechda súd uile, rugadar chum Piolaíd hé.</span>
<lb n="9764"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:2"/>
<div><lb n="9765"/><p><span>Agus do thionnsgnadar adhbhar do chuir air, ag rádha, fuaramar an</span>
<lb n="9766"/><span>fearsa ag iompódh ar gcinidh, agus ag toirmeasg chíosa do thabhairt</span>
<lb n="9767"/><span>do Chésar, aga rádha gurab é féin Críosd an Rí.</span>
<lb n="9768"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:3"/>
<div><lb n="9769"/><p><span>Agus do fhiafruidh Piláit de, ag rádha, an tusa Rí na niúdhal</span>
<lb n="9770"/><span>agus ar bhfreagra dhósan adubhairt sé ris, adeir tusa hé.</span>
<lb n="9771"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:4"/>
<div><lb n="9772"/><p><span>Agus adubhairt Pilát ris na hárdshagartuibh agus ris an sluagh,</span>
<lb n="9773"/><span>ní fhaghbhuimsi adhbhar ar bioth ar a bhfhear so.</span>
<lb n="9774"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:5"/>
<div><lb n="9775"/><p><span>Achd do shasaigheadarsan ag rádha, buaidhridh sé an pobal, ag</span>
<lb n="9776"/><span>teagasg ar feadh tíre Iudeá uile, ag tosughadh ón Ghalilé, go</span>
<lb n="9777"/><span>soithe so.</span>
<lb n="9778"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:6"/>
<div><lb n="9779"/><p><span>Agus mar dochualuidh Píolát techd tar an nGalilé, do fhiafruidh</span>
<lb n="9780"/><span>sé dhe nar ghalileach é.</span>
<lb n="9781"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:7"/>
<div><lb n="9782"/><p><span>Agus an tan do aithin sé gurab fa chumhachduibh Ioruaith dobhí sé,</span>
<lb n="9783"/><span>do chuir sé chum Ioruaith, dhobhí a nIarúsalém ann sna laithibh</span>
<lb n="9784"/><span>úd, tar ais hé.</span>
<lb n="9785"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:8"/>
<div><lb n="9786"/><p><span>Agus ar bhfhaicsin Iósa dhIoruaith, do ghabh luathgháire mhór é:</span>
<lb n="9787"/><span>óir dobhí fonn air ré fada eision dfhaicsin, trí go gcualuidh sé morán</span>
<lb n="9788"/><span>air: agus dobhí dóchas aige go bhfhaicfeadh sé comhtharra éigin arna</span>
<lb n="9789"/><span>dhenamh leis.</span>
<lb n="9790"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:9"/>
<div><lb n="9791"/><p><span>Agus do fhiafruidh sé mórán do cheasdannuibh dhe: achd ní thug seision</span>
<lb n="9792"/><span>fregra ar bioth air.</span>
<lb n="9793"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:10"/>
<div><lb n="9794"/><p><span>Agus do sheasadar uachdaraín na sagart agus na sgríobuidhe ag dénamh</span>
<lb n="9795"/><span>casáoide air gu roidhichiollach.</span>
<lb n="9796"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:11"/>
<div><lb n="9797"/><p><span>Agus tug Ioruaidh maille réna luchd coguidh tarcuisni air, agus</span>
<lb n="9798"/><span>dorinneadar fonómhad faoi, agus arna édughadh le hédach geal, do</span>
<lb n="9799"/><span>chuireadar chum Piláit arís hé.</span>
<lb n="9800"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:12"/>
<div><lb n="9801"/><p><span>Agus an lásoin féin, dorinneadh Ioruaith agus Piolát na gcáirdibh</span>
<lb n="9802"/><span>dhá chéile: óir dobhádar na naimhdibh aga chéile roimhe sin.</span>
<lb n="9803"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:13"/>
<div><lb n="9804"/><p><span>Agus ar ngairm na nardshagart agus na nuachdarán, agus an fpobuil</span>
<lb n="9805"/><span>do fPiláit,</span>
<lb n="9806"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:14"/>
<div><lb n="9807"/><p><span>Adubhairt sé riú, tugabhair chugamsa an duine si, mar neach</span>
<lb n="9808"/><span>iompuidheas an pobal: agus feuch, ar gcesdughadh ris damhsa ion bhar</span>
<lb n="9809"/><span>bhfiadhnuisi féin, ní fhuair mé coir ar bioth ar anduinisi dona neithibh</span>
<lb n="9810"/><span>agá ndéntaoisi casaoid air:</span>
<lb n="9811"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:15"/>
<div><lb n="9812"/><p><span>Agus fós ní fhuair Ioruaidh: oír dho chuir mé chuige sibh, agus féch,</span>
<lb n="9813"/><span>ní dhearnuidh sé ní ar bioth do thuillfeadh bás.</span>
<lb n="9814"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:16"/>
<div><lb n="9815"/><p><span>Ar anadhbharsain arna smachdughadh léigfidh mé uaim hé.</span>
<lb n="9816"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:17"/>
<div><lb n="9817"/><p><span>Óir dob éigean dó, neach éigin do leigean amach dhóibh ann sa bhfésda:</span>
<lb n="9818"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:18"/>
<div><lb n="9819"/><p><span>Achd do éigh an choimhthionól uile anaóinfheachd, ag rádha,</span>
<lb n="9820"/><span>cuir an fersa as an slighe, agus sgaoil Barabas dúinne:</span>
<lb n="9821"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:19"/>
<div><lb n="9822"/><p><span>Dobhí arna chur a bprisún tre cheannairc éigin, agus trí</span>
<lb n="9823"/><span>mharbhadh dorinneadh ann sa chathraigh.</span>
<lb n="9824"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:20"/>
<div><lb n="9825"/><p><span>Ar anadhbhar soin do labhair Pílát riú arís, ar mbeith fonnmhar</span>
<lb n="9826"/><span>dhó ar Iósa do léigean uádha.</span>
<lb n="9827"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:21"/>
<div><lb n="9828"/><p><span>Achd do éimhgheadarsan arís, ag rádha, croch, croch hé.</span>
<lb n="9829"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:22"/>
<div><lb n="9830"/><p><span>Agus adubhairt sé riú an treas uair, achd créud é an tolc dorinne</span>
<lb n="9831"/><span>sé? ní fhuair meisi adhbhar báis ar bioth chuige: ar anadhbharsain arna</span>
<lb n="9832"/><span>smachdughadh leigfidh mé amach hé.</span>
<lb n="9833"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:23"/>
<div><lb n="9834"/><p><span>Achd do sheasmhuigheadarsan gu cruaidh na adhuidh lé</span>
<lb n="9835"/><span>gothannuibh móra, ag iarruidh eision do chrochadh: agus do</span>
<lb n="9836"/><span>bhuadhuigheadar a ngothasan agus otha uachdarán na sagart.</span>
<lb n="9837"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:24"/>
<div><lb n="9838"/><p><span>Agus rug Pílát do bhreith an ní do iarradarsan do dhénamh.</span>
<lb n="9839"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:25"/>
<div><lb n="9840"/><p><span>Agus do léigh sé amach chuca an tí dobhí arna theilgean a</span>
<lb n="9841"/><span>bprisún ar son cheanairce, agus mharbhtha, noch do iárradar: agus</span>
<lb n="9842"/><span>tug sé Iósa dhá anantoilsion.</span>
<lb n="9843"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:26"/>
<div><lb n="9844"/><p><span>Agus an tan do threoruigheadar leo hé, ar mbreith ar Shirénach</span>
<lb n="9845"/><span>dháirighthe darbhainm Símon, dobhí ag teachd ón tuaith,</span>
<lb n="9846"/><span>do chuireadar an chroch air dá hiomachar andeaghuidh Íosa.</span>
<lb n="9847"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:27"/>
<div><lb n="9848"/><p><span>Agus do lean cuideachda mhór don fpobal agus dona mnaibh hé, dobhí</span>
<lb n="9849"/><span>fós ag gul agus da chaoineadhsan.</span>
<lb n="9850"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:28"/>
<div><lb n="9851"/><p><span>Agus ar bfilleadh dhÍosa chuca adubhairt sé, a ingheana</span>
<lb n="9852"/><span>Iarúsaléim, ná guilidh ar mo shonsa, achd guilidh ar bhar son féin,</span>
<lb n="9853"/><span>agus ar son bhar gcloinne:</span>
<lb n="9854"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:29"/>
<div><lb n="9855"/><p><span>Óir féuch, tiocfuid na laithe iona naibeóruid siád is bheannuighthe</span>
<lb n="9856"/><span>na mná seasga, agus na bronna nach ar thuismhidh, agus na cíocha nach tug</span>
<lb n="9857"/><span>bainne uatha.</span>
<lb n="9858"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:30"/>
<div><lb n="9859"/><p><span>Annsin thoiseochaid na dáoini a rádha ris na sléibhtibh,</span>
<lb n="9860"/><span>tuitigh oruinne: agus ris na cnocaibh, folchaidh sinn.</span>
<lb n="9861"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:31"/>
<div><lb n="9862"/><p><span>Óir má dhoníd siad na neithesi ris an gcrann úr, créd dodhéntar</span>
<lb n="9863"/><span>ris an crann gcríon?</span>
<lb n="9864"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:32"/>
<div><lb n="9865"/><p><span>Agus fós tugadh diás eile do luchd feillghníomha do dhénamh</span>
<lb n="9866"/><span>dochum gu gcuirfí dochum báis na fhochairsion iád.</span>
<lb n="9867"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:33"/>
<div><lb n="9868"/><p><span>Agus an tan tangadar donionadh dá ngoirthear áit na cloigceann, do</span>
<lb n="9869"/><span>chrochadar annsúd hé féin, agus na meirligh: fear ar a láimh dheis,</span>
<lb n="9870"/><span>agus fear eile air a láimh chlí.</span>
<lb n="9871"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:34"/>
<div><lb n="9872"/><p><span>Agus adubhairt Íosa, a athair, maith dhóibh: oír ní fhuil a fhios</span>
<lb n="9873"/><span>aca créd doníd siád. Agus a roinn a éduighsion, do theilgeadar</span>
<lb n="9874"/><span>crannchar órtha.</span>
<lb n="9875"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:35"/>
<div><lb n="9876"/><p><span>Agus do sheasaimh an pobal ag féchain air. Agus dorinneadar na</span>
<lb n="9877"/><span>huachdaráin leis fonómhad fáoi maille riúsúd, ag rádha, do fhoír sé ar</span>
<lb n="9878"/><span>dhaoinibh eile, foíreadh sé air féin, mas é so an Críosd úd do thogh Dia hé.</span>
<lb n="9879"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:36"/>
<div><lb n="9880"/><p><span>Agus fós dorinneadar na soidiúruighe fonómhad fáoi, ag drud ris,</span>
<lb n="9881"/><span>agus ag tairgsin fhinégra dhó:</span>
<lb n="9882"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:37"/>
<div><lb n="9883"/><p><span>Agus aga rádha ris, mas tusa an Rí úd na nIúduigheadh,</span>
<lb n="9884"/><span>foír ort féin.</span>
<lb n="9885"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:38"/>
<div><lb n="9886"/><p><span>Agus fós dobhí sgribhneoireachd sgríobhtha ós a chionn do leitreachaibh</span>
<lb n="9887"/><span>gréige, agus laidni, agus eabhra, ASE SO AN RI ÚD NA NIUDUIGHEADH.</span>
<lb n="9888"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:39"/>
<div><lb n="9889"/><p><span>Achd do imdhearg fear dona daoinibh droithbheardachasoin dobhí</span>
<lb n="9890"/><span>crochta hé, ag rádha, más tú an Críosd úd, foír ort féin agus oruinne.</span>
<lb n="9891"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:40"/>
<div><lb n="9892"/><p><span>Agus ar bhfreagra don fhior eile, do cháin sé é, ag rádha, ané nach</span>
<lb n="9893"/><span>fuil eaglé Dé ort, agus tú fa aondamnadh ris?</span>
<lb n="9894"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:41"/>
<div><lb n="9895"/><p><span>Gu deimhin is coír rinne do bheith mar so: (óir fuáramar na</span>
<lb n="9896"/><span>neithe do thuilleadar ar ngniomhartha): achd ní dhearna an tési ní</span>
<lb n="9897"/><span>ar bioth nach raibhe iondéunta.</span>
<lb n="9898"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:42"/>
<div><lb n="9899"/><p><span>Agus adubhairt sé ré hIósa, a thighearna, cuimhnigh oramsa an tan</span>
<lb n="9900"/><span>thiocfas tú ad rioghachd féin.</span>
<lb n="9901"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:43"/>
<div><lb n="9902"/><p><span>Agus adubhairt Íosa ris, adeirim riot gu fíririnneach, go mbia tú</span>
<lb n="9903"/><span>am fhochair aniu a bpáthras.</span>
<lb n="9904"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:44"/>
<div><lb n="9905"/><p><span>Agus dobhí sé a dtimcheall an seiseadh huair, agus dorinneadh</span>
<lb n="9906"/><span>dorchadas ar an dtalamh uile gus a naomhadh huair.</span>
<lb n="9907"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:45"/>
<div><lb n="9908"/><p><span>Agus do dorchuigheadh an ghrián, agus do briseadh brat roinnte an</span>
<lb n="9909"/><span>teampuill ann a lár.</span>
<lb n="9910"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:46"/>
<div><lb n="9911"/><p><span>Agus ar néigheamh dhÍosa do ghuth mhór, adubhairt sé, a athair,</span>
<lb n="9912"/><span>cuirim mo spiorad ann do lámhaibhsi. Agus an tan adubhairt sé na</span>
<lb n="9913"/><span>neithe si, dochuaidh a spiorad as.</span>
<lb n="9914"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:47"/>
<div><lb n="9915"/><p><span>Agus an tráth dochunnaic an Centuírion an ní dobhí arna dhénamh,</span>
<lb n="9916"/><span>tug sé glóir do Dhia, ag rádha, gu fírinneach dob fírénach an duinesi.</span>
<lb n="9917"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:48"/>
<div><lb n="9918"/><p><span>Agus an pobal uile thaínic anaoinfheachd dá fhéchainsoin,</span>
<lb n="9919"/><span>an uair dochunncadar na neithe dorinneadh ann, ar mbualadh a nochda, do</span>
<lb n="9920"/><span>fhilleadar tar a nais.</span>
<lb n="9921"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:49"/>
<div><lb n="9922"/><p><span>Agus do sheasmhuidheadar a dhaoine muinntire a bhfad uadha,</span>
<lb n="9923"/><span>agus na mná do lean é ón Ghalilé, ag féchain ar na neithibh si.</span>
<lb n="9924"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:50"/>
<div><lb n="9925"/><p><span>Agus féuch táinic fear dharbhainm Ióseph, dobhí na</span>
<lb n="9926"/><span>chomhairleach, na duine mhaith, agus na fhírénach:</span>
<lb n="9927"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:51"/>
<div><lb n="9928"/><p><span>Nach ar aontaigh dá gcomhairle, na dhá ngníomh súd, ó Arimátea</span>
<lb n="9929"/><span>cathair na nIúduigheadh: aga raibhe súil aige fós ré rioghachd Dé:</span>
<lb n="9930"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:52"/>
<div><lb n="9931"/><p><span>Ar ndol dó so chum Piolaít do iarr sé corp Iósa.</span>
<lb n="9932"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:53"/>
<div><lb n="9933"/><p><span>Agus arna bhuain anuas dó, do chuir sé línédach na thimcheall, agus</span>
<lb n="9934"/><span>do chuir sé a dtuama dobhí arna thochailt a gcarraic hé, ann nach ar</span>
<lb n="9935"/><span>cuireadh aonduine roimhesion riamh.</span>
<lb n="9936"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:54"/>
<div><lb n="9937"/><p><span>Agus do budh é súd lá anullmhuighthe, agus dobhí an tsaboít ag druid</span>
<lb n="9938"/><span>riú.</span>
<lb n="9939"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:55"/>
<div><lb n="9940"/><p><span>Agus fós na mná do lean , agus táinic leis ón Ghalilé, dochunncadar</span>
<lb n="9941"/><span>an tuama, agus cionnas dobhí a chorpsan arna chur.</span>
<lb n="9942"/></p>
</div>
<pb n="Lc23:56"/>
<div><lb n="9943"/><p><span>Agus ar bhfhilleadh dhóibh do ullmhuigheadar spísruidhe deaghbhaluidh,</span>
<lb n="9944"/><span>agus uinniméntighe: agus dorinniodar comhnuidhe lá na saboide do réir na</span>
<lb n="9945"/><span>haithni.</span>
<lb n="9946"/></p>
</div>
<pb n="Lc24"/>
<div><lb n="9947"/><p/>
</div>
<pb n="Lc24:1"/>
<div><lb n="9948"/><p><span>Agus an céd lá don tseachdmhuin tangadar gu romhoch dochum an tuama,</span>
<lb n="9949"/><span>ag tabhairt leó na neitheadh ndeaghbhaluidh do ullmhuigheadar léo: agus mná</span>
<lb n="9950"/><span>dháirighthe eile maile friú.</span>
<lb n="9951"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:2"/>
<div><lb n="9952"/><p><span>Agus fuaradar an chloch arna hiomlat ón tuáma:</span>
<lb n="9953"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:3"/>
<div><lb n="9954"/><p><span>Agus ar ndol asdeach dhóibh, ní fhuaradar corp an tighearna Iósa.</span>
<lb n="9955"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:4"/>
<div><lb n="9956"/><p><span>Agus tarrla gur ghabh uathbhás iád fán ní sin, agus féuch, do sheasadar</span>
<lb n="9957"/><span>días fear na naice anéduighibh dealruightheacha:</span>
<lb n="9958"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:5"/>
<div><lb n="9959"/><p><span>Agus ar ngabháil eagla, agus ar gcromadh a naithe dochum</span>
<lb n="9960"/><span>na talmhan dona mnáibh, adubhradarsan riú, creúd fa niárrthaoi</span>
<lb n="9961"/><span>eidir na marbhuibh, an té úd atá beo?</span>
<lb n="9962"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:6"/>
<div><lb n="9963"/><p><span>Ní fhuil sé annso, achd do éirigh sé. Cuimhnighidh mar adubhairt</span>
<lb n="9964"/><span>sé féin ribh an feadh dobhí sé fós ann sa Ghalilé,</span>
<lb n="9965"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:7"/>
<div><lb n="9966"/><p><span>Ag rádha, is éigean mac an duine do thabhairt a lámhuibh na ndaoine</span>
<lb n="9967"/><span>bpecach, agus a chrochadh: agus a eiséirghe an treas lá.</span>
<lb n="9968"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:8"/>
<div><lb n="9969"/><p><span>Agus do chuimnigheadarsan ar a bhriathraibhsion.</span>
<lb n="9970"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:9"/>
<div><lb n="9971"/><p><span>Agus ar bhfilleadh ón tuama do fhoillsigheadar na neithesi uile don</span>
<lb n="9972"/><span>éin easbal dég, agus do chách eile uile.</span>
<lb n="9973"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:10"/>
<div><lb n="9974"/><p><span>Achd así Muire Mhagdalén, agus Iohanna, agus Muire máthair</span>
<lb n="9975"/><span>Shémais, agus na mná eile dobhí maille riú, do innis na neithesi do na</span>
<lb n="9976"/><span>habsdolaibh.</span>
<lb n="9977"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:11"/>
<div><lb n="9978"/><p><span>Agus do bhreathnuigheadarsan gurab édromachd chéile a mbriathrasan,</span>
<lb n="9979"/><span>agus níor chreideadar dhóibh.</span>
<lb n="9980"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:12"/>
<div><lb n="9981"/><p><span>Agus ar néirghe do Pheadar do rioth sé chum an tuama: agus an tan</span>
<lb n="9982"/><span>do fhéuch sé asdeach, dochunnaic sé ion linédach na luighe leis féin,</span>
<lb n="9983"/><span>agus do imthigh sé ag dénamh iongantais leis féin fán ngníomhsa.</span>
<lb n="9984"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:13"/>
<div><lb n="9985"/><p><span>Agus féuch, dochuadar diás díobhsan an lásoin féin gu baile atá</span>
<lb n="9986"/><span>trí fithid sdaíde ó Iérúsalém, darab ainm Emmáus.</span>
<lb n="9987"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:14"/>
<div><lb n="9988"/><p><span>Agus dobhádar ag labhairt eatarra féin ar na neithibhsi uile tárrla</span>
<lb n="9989"/><span>ann.</span>
<lb n="9990"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:15"/>
<div><lb n="9991"/><p><span>Agus tárrla ar mbeith ag comhrádh dhóibh, agus ag ceasnúghadh ré</span>
<lb n="9992"/><span>chéile, gu dtaínic Iósa féin, agus gur shiubhuil sé anaoinfheachd riú.</span>
<lb n="9993"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:16"/>
<div><lb n="9994"/><p><span>Achd do chunnmhadh a súilesion, dochum nach aithneochadaois eision.</span>
<lb n="9995"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:17"/>
<div><lb n="9996"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, créd iad na comhráitesi tar a bhfhuiltí ag</span>
<lb n="9997"/><span>teachd eadruibh féin, agus sibh ar siobhal, agus sibh dobrónach?</span>
<lb n="9998"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:18"/>
<div><lb n="9999"/><p><span>Agus ar bhfreagra do neach acasan, darbhainm Cleópás, adubhairt</span>
<lb n="10000"/><span>sé ris, an bhfhuil tusa ad haonar ad dhuine choigcríche a</span>
<lb n="10001"/><span>nIarusalém, agus gan fios na neitheann dorinneadh innte ann sna</span>
<lb n="10002"/><span>laithibhsi agad?</span>
<lb n="10003"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:19"/>
<div><lb n="10004"/><p><span>Agus adubhairt seision riú, créd iád na neithe? agus adubhradarsan</span>
<lb n="10005"/><span>ris, na neithe dorinneadh ré hÍosa Nasardha, dobhí na fháigh</span>
<lb n="10006"/><span>chumhachdach do ghniómh agus do bhreithir a bhfhiadhnuisi Dé, agus an</span>
<lb n="10007"/><span>fpobuil uile.</span>
<lb n="10008"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:20"/>
<div><lb n="10009"/><p><span>Cionnas tugadar na hardshagairt, agus ar nuachdaráinne dochum</span>
<lb n="10010"/><span>breithe báis do bhreith air hé, agus do chrochadar é.</span>
<lb n="10011"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:21"/>
<div><lb n="10012"/><p><span>Achd dobhí ar súilne gurbhé súd an té do fhuaisgeoladh Iosrahel:</span>
<lb n="10013"/><span>agus leath amuich diobh so uile, asé aniu an treas lá ó dhorinneadh na</span>
<lb n="10014"/><span>neithe si.</span>
<lb n="10015"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:22"/>
<div><lb n="10016"/><p><span>Agus mar an gcédna do chuireadar mná dháirighthe dhínn féin</span>
<lb n="10017"/><span>adhuathmhuireachd oruinn, taínic gu moch dochum an tuáma.</span>
<lb n="10018"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:23"/>
<div><lb n="10019"/><p><span>Agus mar nach fuaradar a chorp, tángadar, ag rádha gu bhfacadar</span>
<lb n="10020"/><span>féin fós taibhsi aingeal adubhairt gu raibhe sé na bheathaigh.</span>
<lb n="10021"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:24"/>
<div><lb n="10022"/><p><span>Agus dochuadar dream dháirighthe dhá raibhe maille rinne,</span>
<lb n="10023"/><span>chum an tuama, agus fuaradar mar adubhradar na mná, achd ní fhacadar eision.</span>
<lb n="10024"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:25"/>
<div><lb n="10025"/><p><span>Agus adubhairt seision riú an tan soin, ó a dhaoine gan chéill,</span>
<lb n="10026"/><span>agus a luchd mallchroidhtheach dochum creidmhe dá gach éinní dar</span>
<lb n="10027"/><span>labhradar na fáighe,</span>
<lb n="10028"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:26"/>
<div><lb n="10029"/><p><span>Ané nárbhéigean do Chríosd na neithesi dhfhulang, agus dol</span>
<lb n="10030"/><span>asdeach ann a ghlóir féin?</span>
<lb n="10031"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:27"/>
<div><lb n="10032"/><p><span>Agus ar dtinnsgnadh ó Mhaoisi, agus ó na fáighibh uile, do</span>
<lb n="10033"/><span>eidirmhínigh sé dhóibh ann sna huile sgriptúraibh na neithe dobhí</span>
<lb n="10034"/><span>arna sgríobhadh na timcheall féin.</span>
<lb n="10035"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:28"/>
<div><lb n="10036"/><p><span>Agus do dhruideadar ris an mbaile dochum a rabhadar ag dol, agus do léig</span>
<lb n="10037"/><span>seision air gu rachadh sé níis foide.</span>
<lb n="10038"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:29"/>
<div><lb n="10039"/><p><span>Achd do chuimhéignigheadarsan é, aga rádha, comhnuigh maille</span>
<lb n="10040"/><span>rinne, oír atá sé na easbort, agus is deireadh laoi ann. Agus dochuaidh sé</span>
<lb n="10041"/><span>asdeach dochum anmhana maille riú.</span>
<lb n="10042"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:30"/>
<div><lb n="10043"/><p><span>Agus tarrla an tan do shuidh sé dochum bí na bhfhochair, ar mbreith ar</span>
<lb n="10044"/><span>anarán go rug sé buidheachas, agus arna bhriseadh, tug sé dhóibhsion é.</span>
<lb n="10045"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:31"/>
<div><lb n="10046"/><p><span>Agus do hosgladh a súilesion, agus do aithnidheadar eision, agus do</span>
<lb n="10047"/><span>tógbhadh as a namharc hé.</span>
<lb n="10048"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:32"/>
<div><lb n="10049"/><p><span>Agus adubhradarsan eatarra féin, ané nach rabhadar ar gcroidhtheacha</span>
<lb n="10050"/><span>ar lasadh ionnuinn, an feadh dobhí sé ag labhairt rinn ar an slighe,</span>
<lb n="10051"/><span>agus an tan do osguil sé dhúinn na sgriptúruidhe?</span>
<lb n="10052"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:33"/>
<div><lb n="10053"/><p><span>Agus ar néirghe dhóibh ar anuairsin féin, do fhilleadar go</span>
<lb n="10054"/><span>hIarúsalém, agus fuaradar an téin fhear déug cruinn a bhfhochair a</span>
<lb n="10055"/><span>chéile, agus an dream dobhí maille friú,</span>
<lb n="10056"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:34"/>
<div><lb n="10057"/><p><span>Ag rádha, do éirigh an tighearna go fírinneach, agus do foillsigheadh do</span>
<lb n="10058"/><span>Shíomón hé.</span>
<lb n="10059"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:35"/>
<div><lb n="10060"/><p><span>Agus dinnisiodarsan na neithe dobhí arna ndénamh ar an slighe,</span>
<lb n="10061"/><span>agus mar dho aithinidheadar he a mbriseadh anaráin.</span>
<lb n="10062"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:36"/>
<div><lb n="10063"/><p><span>Agus arna labhairt so dhóibhsion, do shesaimh Íosa féin</span>
<lb n="10064"/><span>iona meadhon, agus adubhairt sé riú, síocháin maille ribh.</span>
<lb n="10065"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:37"/>
<div><lb n="10066"/><p><span>Achd ar mbeith dhóibhsion ar crioth agus lán daithcheas, do</span>
<lb n="10067"/><span>shaoileadar gurab spioruid dochunncadar.</span>
<lb n="10068"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:38"/>
<div><lb n="10069"/><p><span>Agus adubhairt seision riú, créd fá bhfhuiltí arna bhar mbuaireadh,</span>
<lb n="10070"/><span>agus créd fá a néirghid smuaíntighthe ion bhar gcroidhthibh?</span>
<lb n="10071"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:39"/>
<div><lb n="10072"/><p><span>Féuchaidh mo lámha agus mo chosasa: óir is meisi féin atá</span>
<lb n="10073"/><span>ann: glacaidh, agus féuchaidh mé: óir ní fhuil feoil na cnámha ag</span>
<lb n="10074"/><span>spioruid, mar dochithí agamsa.</span>
<lb n="10075"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:40"/>
<div><lb n="10076"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé na neithesi, do fhoillsigh sé dhóibh a lámha</span>
<lb n="10077"/><span>agus a chosa.</span>
<lb n="10078"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:41"/>
<div><lb n="10079"/><p><span>Agus ar mbeith míchreidmheach dhóibhsion fós tré ghairdeachas, agus ag</span>
<lb n="10080"/><span>dénamh iongantais, adubhairt seision riú, an bhfhuil biadh ar bioth agaibh</span>
<lb n="10081"/><span>annso?</span>
<lb n="10082"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:42"/>
<div><lb n="10083"/><p><span>Agus tugadarsan dó an tansoin cuid diasg rosduighe, agus cuid</span>
<lb n="10084"/><span>do chír mheala.</span>
<lb n="10085"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:43"/>
<div><lb n="10086"/><p><span>Agus arna nglacadh sin dósan, aduaidh sé na</span>
<lb n="10087"/><span>bhfhiadhnuisision iád.</span>
<lb n="10088"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:44"/>
<div><lb n="10089"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, ag so na briathra do labhair mé ribh,</span>
<lb n="10090"/><span>an uair dobhí mé fós ion bhar bhfochair, iodhón gurab éigin na huile</span>
<lb n="10091"/><span>neithe atá arna sgríbhadh a reachd Mhaoisi, agus ann sna fáighibh,</span>
<lb n="10092"/><span>agus ann sna salmuibh am thimcheallsa, do choimhlíonadh.</span>
<lb n="10093"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:45"/>
<div><lb n="10094"/><p><span>Annsin do osguil sé a nintinn, dochum gu dtuigfedaois na sgriptúir,</span>
<lb n="10095"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:46"/>
<div><lb n="10096"/><p><span>Agus adubhairt sé riú, gurab mar so dobhí sé arna sgríobhadh,</span>
<lb n="10097"/><span>agus gurab mar so dob éigean do Chriosd fulang, agus eiséirghe ó</span>
<lb n="10098"/><span>mharbhuibh an treas lá:</span>
<lb n="10099"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:47"/>
<div><lb n="10100"/><p><span>Agus aithrighe agus maitheamhnas na bpeacadh do shenmóir na ainm dona</span>
<lb n="10101"/><span>huile chineadheachuibh ag tionnsgnadh ó Iarusalém.</span>
<lb n="10102"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:48"/>
<div><lb n="10103"/><p><span>Agus is sibhsi fiadhnuiseadha na neitheann sa.</span>
<lb n="10104"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:49"/>
<div><lb n="10105"/><p><span>Agus tabhair dod huigh, cuirfidh meisi geallamhuin mhathar</span>
<lb n="10106"/><span>chugaibh: achd anuidh a gcathair Iarusalém nó gu gcuirthear cumhachda anuas</span>
<lb n="10107"/><span>iomuibh.</span>
<lb n="10108"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:50"/>
<div><lb n="10109"/><p><span>Agus rug sé amach gu soithe Betánia iád: agus ar dtógbháil a lámh, do</span>
<lb n="10110"/><span>bheannuigh sé iád.</span>
<lb n="10111"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:51"/>
<div><lb n="10112"/><p><span>Agus tárrla ar mbeith dá mbeannughadh dhó gur sgaradh riú hé, agus gur</span>
<lb n="10113"/><span>tógbhadh suas ar neamh é.</span>
<lb n="10114"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:52"/>
<div><lb n="10115"/><p><span>Agus arna onórughadh dhóibhsean do fhilleadar go hIarusalém maille</span>
<lb n="10116"/><span>le gáirdeachus mór.</span>
<lb n="10117"/></p>
</div>
<pb n="Lc24:53"/>
<div><lb n="10118"/><p><span>Agus dobhídaois do ghnáth ann sa teampall, ag moladh Dé, agus ag</span>
<lb n="10119"/><span>tabhairt ghloire dho. Amen.</span>
<lb n="10120"/></p>
</div>
<pb n="En1:1"/>
<div><lb n="10121"/><p><span>Dobhí an bhriathar and sa tosach, agus dhobhí an bhríathar a bhfhochair</span>
<lb n="10122"/><span>Dhé, agus dobudh hí an bhríathar sin Día.</span>
<lb n="10123"/></p>
</div>
<pb n="En1:2"/>
<div><lb n="10124"/><p><span>Dobhí so ar tús a bhfhochair Dhé.</span>
<lb n="10125"/></p>
</div>
<pb n="En1:3"/>
<div><lb n="10126"/><p><span>Ataíd na huile neithe arna ndéunamh trí san mbréithirsi: agus</span>
<lb n="10127"/><span>ní fhuil ní ar bioth dá ndéarnadh arna dhéunamh na féugmais.</span>
<lb n="10128"/></p>
</div>
<pb n="En1:4"/>
<div><lb n="10129"/><p><span>Is ann sa mbreithir dobhí an bheatha, agus dobudh hí an bheatha an</span>
<lb n="10130"/><span>solus úd na ndaoine:</span>
<lb n="10131"/></p>
</div>
<pb n="En1:5"/>
<div><lb n="10132"/><p><span>Agus soillsighidh an solus soin annsa dorchadas, agus nír ghabh an</span>
<lb n="10133"/><span>dorchadas chuige hé.</span>
<lb n="10134"/></p>
</div>
<pb n="En1:6"/>
<div><lb n="10135"/><p><span>Dobhí duine arna chur ó Dhía dhárbhainm Eóin:</span>
<lb n="10136"/></p>
</div>
<pb n="En1:7"/>
<div><lb n="10137"/><p><span>Taínic an té so dochum fíadhnuisi, dochum gu ndiongnadh sé fiadhnuisi don</span>
<lb n="10138"/><span>tsolus, dochum gu gcreidfidís cách uile thríd.</span>
<lb n="10139"/></p>
</div>
<pb n="En1:8"/>
<div><lb n="10140"/><p><span>Nirbhé súd an solus úd, achd do cuireadh hé dochum gu ndiongnadh sé</span>
<lb n="10141"/><span>fíadhnuise don tsolus úd.</span>
<lb n="10142"/></p>
</div>
<pb n="En1:9"/>
<div><lb n="10143"/><p><span>Dobudh hé so an solus fírinneach úd shoillsigheas gach uile dhuine</span>
<lb n="10144"/><span>dhá dtig ar an ndomhan.</span>
<lb n="10145"/></p>
</div>
<pb n="En1:10"/>
<div><lb n="10146"/><p><span>Dobhí sé air an ndomhan, agus atá an domhan arna dhéunamh thríd: achd</span>
<lb n="10147"/><span>nír aithin an domhan hé.</span>
<lb n="10148"/></p>
</div>
<pb n="En1:11"/>
<div><lb n="10149"/><p><span>Dochum a dháoine féin taínic sé, agus nír ghabhadar a dhaoine</span>
<lb n="10150"/><span>féin chuca é.</span>
<lb n="10151"/></p>
</div>
<pb n="En1:12"/>
<div><lb n="10152"/><p><span>Achd an mhéid do ghabh chuca hé, tug sé na cumhachda so dhóibh bheith</span>
<lb n="10153"/><span>ana gcloinn ag Dia, eadhón don droing chreideas ann a ainmsean:</span>
<lb n="10154"/></p>
</div>
<pb n="En1:13"/>
<div><lb n="10155"/><p><span>Nách fuil arna ngeineamhain ó fhuil, na ó ainmián ná colla, ná ó</span>
<lb n="10156"/><span>thoil fhir, achd ó Dhía.</span>
<lb n="10157"/></p>
</div>
<pb n="En1:14"/>
<div><lb n="10158"/><p><span>Agus dorinneadh féoil don bhreithir úd, agus do chomhnuigh sí</span>
<lb n="10159"/><span>eadruinne, agus dochunncamar a glóirsi, mar ghloír éingheine meic ón</span>
<lb n="10160"/><span>athair lán do grásuibh agus dhfírinne.</span>
<lb n="10161"/></p>
</div>
<pb n="En1:15"/>
<div><lb n="10162"/><p><span>Dorinne Eoin fiadhnuisi dhó, agus do éigh sé, agá rádh; as é so an té</span>
<lb n="10163"/><span>ar ar labhuir mé, an té thig am dheaghaidhsí, dobhí sé romhan: oír</span>
<lb n="10164"/><span>dobudh taosga hé iná mheisi.</span>
<lb n="10165"/></p>
</div>
<pb n="En1:16"/>
<div><lb n="10166"/><p><span>Agus do ghabhamair uile chugainn as a lán san, agus grása ar son</span>
<lb n="10167"/><span>ghrás.</span>
<lb n="10168"/></p>
</div>
<pb n="En1:17"/>
<div><lb n="10169"/><p><span>Oír atá an reachd arna thabhairt tré Mháoisi: achd taínic</span>
<lb n="10170"/><span>grása agus firinne tré Iósa Críosd.</span>
<lb n="10171"/></p>
</div>
<pb n="En1:18"/>
<div><lb n="10172"/><p><span>Ní fhacaidh neach ar bioth Día riámh: an áoinghein mheic úd atá an</span>
<lb n="10173"/><span>uchd an athar, as hé do fhoillsigh hé dhúinne.</span>
<lb n="10174"/></p>
</div>
<pb n="En1:19"/>
<div><lb n="10175"/><p><span>Agus as hí so fíadhnuisi Eóin, an tan do chuireadar na híudaighe ó</span>
<lb n="10176"/><span>Ierúsalém Sagairt agus Lébhití, dochum gu bhfhiafróchaidís de, cía</span>
<lb n="10177"/><span>thusa?</span>
<lb n="10178"/></p>
</div>
<pb n="En1:20"/>
<div><lb n="10179"/><p><span>Agus do adaimh seision, agus niór shéun sé: do adaimh sé adeirim</span>
<lb n="10180"/><span>nárbhé féin an Críosd úd.</span>
<lb n="10181"/></p>
</div>
<pb n="En1:21"/>
<div><lb n="10182"/><p><span>Agus do fhiafruigheadar dhé, créd eile thú? an tú Eliás? agus</span>
<lb n="10183"/><span>adubhairt seision, ní mé. An fáidh tú? Agus do fhreagair seision, ní headh.</span>
<lb n="10184"/></p>
</div>
<pb n="En1:22"/>
<div><lb n="10185"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar ris, cia tú?, dochum gu dtiobhramáois</span>
<lb n="10186"/><span>freagra ar an ndreim úd do chuir úatha sinn: créd adeir tú ad thimcheall</span>
<lb n="10187"/><span>féin?</span>
<lb n="10188"/></p>
</div>
<pb n="En1:23"/>
<div><lb n="10189"/><p><span>Adubhairt seisean, mheisi guth an té éighmheas ar an bhfásach,</span>
<lb n="10190"/><span>dírghidh shlighidh an tighearna, mar adubhairt Esahias an fáidh.</span>
<lb n="10191"/></p>
</div>
<pb n="En1:24"/>
<div><lb n="10192"/><p><span>Agus an dream úd dobhí arná gcur leis an dteachdaireachd, dobudh do na</span>
<lb n="10193"/><span>Phairisíneachuibh iad.</span>
<lb n="10194"/></p>
</div>
<pb n="En1:25"/>
<div><lb n="10195"/><p><span>Agus do fhiáfruigheadar dhesean, agus adubhradar ris; ar</span>
<lb n="10196"/><span>anadhbhársain créd fá ndéunann tú baisdeadh, muna tú Chríosd, nó</span>
<lb n="10197"/><span>Eliás, nó fáidh?</span>
<lb n="10198"/></p>
</div>
<pb n="En1:26"/>
<div><lb n="10199"/><p><span>Do fhreagair Eóin dóibh, agá rádh; baisdimsi lé huisge: achd atá na</span>
<lb n="10200"/><span>sheasamh an bhur meadhónsa an tí nách fuil a fhios aguibh.</span>
<lb n="10201"/></p>
</div>
<pb n="En1:27"/>
<div><lb n="10202"/><p><span>As é so an té úd tig am dheaghaidhsi, dobhí romhamsa: ag nách</span>
<lb n="10203"/><span>fíú meisi iallach a bhróg dho sgaoileadh.</span>
<lb n="10204"/></p>
</div>
<pb n="En1:28"/>
<div><lb n="10205"/><p><span>Dorinneadh na neithe so a Mbetabara ar an dtaobh thall do Iordán, an</span>
<lb n="10206"/><span>aít anar bhaisd Eóin.</span>
<lb n="10207"/></p>
</div>
<pb n="En1:29"/>
<div><lb n="10208"/><p><span>An lá an a dheaghaidh sin dochunnaic Eóin Iósa ag teachd chuige féin,</span>
<lb n="10209"/><span>agus adubhairt sé; féuch an túan úd Dé, thógbhas peacadh an domhain.</span>
<lb n="10210"/></p>
</div>
<pb n="En1:30"/>
<div><lb n="10211"/><p><span>Ag so an té úd ar ar labhair mé, tig am dheaghaidhsi neach do</span>
<lb n="10212"/><span>bhí romham: óir dobudh taosga hé na mheisi.</span>
<lb n="10213"/></p>
</div>
<pb n="En1:31"/>
<div><lb n="10214"/><p><span>Agus ní raibhe aithne agumsa air: achd dochum gu mbeadh sé follus</span>
<lb n="10215"/><span>d'israhél, as uime sin taínic meisi ag baisdeadh lé huisge.</span>
<lb n="10216"/></p>
</div>
<pb n="En1:32"/>
<div><lb n="10217"/><p><span>Agus dorinne Eóin fíadhnuisi, agá rádh; dochunnaic mé spioruid ag</span>
<lb n="10218"/><span>tuirleing amhail cholam do neamh. Agus do chomhnuidh sé airsion.</span>
<lb n="10219"/></p>
</div>
<pb n="En1:33"/>
<div><lb n="10220"/><p><span>Agus nír aithin meisi hé, achd an té do chuir meisi dochum gu</span>
<lb n="10221"/><span>mbaisdfind lé huisge, as é adubhairt rium; gidhbé ar a bhfaicfe tú</span>
<lb n="10222"/><span>an spioraid ag tuirrling agus ag comhnuighe air, ag so an té bhaisdeas</span>
<lb n="10223"/><span>leis an spiorad náomh.</span>
<lb n="10224"/></p>
</div>
<pb n="En1:34"/>
<div><lb n="10225"/><p><span>Agus dochunnaic meisi, agus doním dhfíadhnuisi gurab é so</span>
<lb n="10226"/><span>anmac úd Dé.</span>
<lb n="10227"/></p>
</div>
<pb n="En1:35"/>
<div><lb n="10228"/><p><span>An lá ina dheaghaidh sin arís do sheasaimh Eóin, agus diás dá</span>
<lb n="10229"/><span>dheisgioblaibh:</span>
<lb n="10230"/></p>
</div>
<pb n="En1:36"/>
<div><lb n="10231"/><p><span>Agus ar bhfhaicsin Iósa ag siobhal adubhairt sé; féuch an túan úd</span>
<lb n="10232"/><span>Dé.</span>
<lb n="10233"/></p>
</div>
<pb n="En1:37"/>
<div><lb n="10234"/><p><span>Agus dochualadar an dís deisgiobal úd hé ag labhairt, agus do</span>
<lb n="10235"/><span>leanadar Iósa.</span>
<lb n="10236"/></p>
</div>
<pb n="En1:38"/>
<div><lb n="10237"/><p><span>Agus ar bhfhilleadh Dhíosa, agus arná bhfhaicsinsean dá</span>
<lb n="10238"/><span>leanmhuin féin, adubhairt sé riú;</span>
<lb n="10239"/></p>
</div>
<pb n="En1:39"/>
<div><lb n="10240"/><p><span>Créud atátháoi dhíarraigh? agus adubhradarsan ris, Rabbi</span>
<lb n="10241"/><span>ré n-abarthar, má eidirmhínigheann tú hé a mhaighisdir gá haít an a</span>
<lb n="10242"/><span>mbí ad chomhnuighe?</span>
<lb n="10243"/></p>
</div>
<pb n="En1:40"/>
<div><lb n="10244"/><p><span>Adubháirt sé riú; tigidh agus féuchaidh. Tangadar agus dochunncadar</span>
<lb n="10245"/><span>an tionad a gcomhnuigheadh seisean: agus do anadar aige an la úd uile:</span>
<lb n="10246"/><span>oír dobhí an úair sintimcheall a deich.</span>
<lb n="10247"/></p>
</div>
<pb n="En1:41"/>
<div><lb n="10248"/><p><span>Agus dobé Ainndréas dearbhráthair Shimóin Peaduir fear dhon</span>
<lb n="10249"/><span>dís úd dochúalaidh na neithe úd ó Eóin, agus do lean eisean:</span>
<lb n="10250"/></p>
</div>
<pb n="En1:42"/>
<div><lb n="10251"/><p><span>Asé so céud duine fár búaileadh a dhearbhbhráthair féin Síomon, agus</span>
<lb n="10252"/><span>adubhairt sé ris; fúaramar an Messías, as sé sin arna eidirmhíniughadh, an</span>
<lb n="10253"/><span>Críosd.</span>
<lb n="10254"/></p>
</div>
<pb n="En1:43"/>
<div><lb n="10255"/><p><span>Agus rug sé dochum Iósa hé. Agus ar bhfhéuchcain Díosa air,</span>
<lb n="10256"/><span>adubhairt sé; as tusa Siomón Ioná: goirfidhear Céphas díot, dárab</span>
<lb n="10257"/><span>ciall carraig.</span>
<lb n="10258"/></p>
</div>
<pb n="En1:44"/>
<div><lb n="10259"/><p><span>Arna mhárach dobudh mían lé Híosa dul don Ghalilé: agus fuáir sé</span>
<lb n="10260"/><span>Pilib, agus adubhairt sé ris; lean mheisi.</span>
<lb n="10261"/></p>
</div>
<pb n="En1:45"/>
<div><lb n="10262"/><p><span>Agus dobudh as Bedsaída do FhPilib, cathair Ainndréas agus</span>
<lb n="10263"/><span>Pheadair.</span>
<lb n="10264"/></p>
</div>
<pb n="En1:46"/>
<div><lb n="10265"/><p><span>Fuáir Pilib Nathanael agus adubhairt sé ris; fuáramar an té ar ar</span>
<lb n="10266"/><span>sgríobh Máoisi annsa reachd, agus na fáidhe adhón Iósa an mac úd</span>
<lb n="10267"/><span>Ióséubh ó Násaréth.</span>
<lb n="10268"/></p>
</div>
<pb n="En1:47"/>
<div><lb n="10269"/><p><span>Agus adubhairt Nathanael ris; an éidir ní air bioth maith</span>
<lb n="10270"/><span>do thoigheachd ó Nasaréth? Adubhairt Pilib ris, tarr agus féuch.</span>
<lb n="10271"/></p>
</div>
<pb n="En1:48"/>
<div><lb n="10272"/><p><span>Dochunnaic Iósa Nathanael ag teachd chuige, agus do labhair sé air;</span>
<lb n="10273"/><span>féch an tisrahelach fírinneach ann nach fuil meabhuil.</span>
<lb n="10274"/></p>
</div>
<pb n="En1:49"/>
<div><lb n="10275"/><p><span>Adubhairt Natánael ris; cionnas aithnigheas tú mheisi? do fhreagoir</span>
<lb n="10276"/><span>Iosa, agus adubhairt sé ris; nías taosga ina do ghoir Pilib thú, an tráth</span>
<lb n="10277"/><span>dobhí tú fá an gcrann bhfhíge, dochunnaic me thú.</span>
<lb n="10278"/></p>
</div>
<pb n="En1:50"/>
<div><lb n="10279"/><p><span>Do fhreagair Natanael agus adubhairt sé ris; Rabbi, as mac tusa mac úd</span>
<lb n="10280"/><span>Dé, as tú an rí úd Israhél.</span>
<lb n="10281"/></p>
</div>
<pb n="En1:51"/>
<div><lb n="10282"/><p><span>Do fhreagair Iósa agus adubhairt sé ris; tré gu ndubhairt mé riot,</span>
<lb n="10283"/><span>dochunnaic mé fán gcrann bhfhígthe thú, an gcreideann tú? dochífi tú</span>
<lb n="10284"/><span>neithe as mó ina iád sho.</span>
<lb n="10285"/></p>
</div>
<pb n="En1:52"/>
<div><lb n="10286"/><p><span>Agus adubhairt sé ris; gu fíreanneach fíreannach adeirim ribh, gu</span>
<lb n="10287"/><span>bhfhaicfidhe ó so amach neamh osgailte, agus aingil Dé ag dul suás agus ag</span>
<lb n="10288"/><span>teachd anúas ar mhac an duine.</span>
<lb n="10289"/></p>
</div>
<pb n="En2"/>
<div><lb n="10290"/><p/>
</div>
<pb n="En2:1"/>
<div><lb n="10291"/><p><span>Agus an treas lá dorinneadh pósadh a gCána baile dhon Ghalile:</span>
<lb n="10292"/><span>agus dobhí máthair Íosa annsúd.</span>
<lb n="10293"/></p>
</div>
<pb n="En2:2"/>
<div><lb n="10294"/><p><span>Agus fós do goireadh Iósa agus a dheisgiobail dochum an fhphosda.</span>
<lb n="10295"/></p>
</div>
<pb n="En2:3"/>
<div><lb n="10296"/><p><span>Agus án tan dochuaidh as an bhfhíon, adubhairt máthuir Íosa ris;</span>
<lb n="10297"/><span>ní fhuil fíon áca.</span>
<lb n="10298"/></p>
</div>
<pb n="En2:4"/>
<div><lb n="10299"/><p><span>Adubhairt Iósa ría, créud atá damhsa riot, a bhean? ní thaínic</span>
<lb n="10300"/><span>mhaimsirsi fós.</span>
<lb n="10301"/></p>
</div>
<pb n="En2:5"/>
<div><lb n="10302"/><p><span>Adubhairt a mháthair ris an luchd bhfriotháilmhe; giodhbé ar</span>
<lb n="10303"/><span>bioth ní adéra sé ribh, déunaigh é.</span>
<lb n="10304"/></p>
</div>
<pb n="En2:6"/>
<div><lb n="10305"/><p><span>Agus dobhádar sé soithighe cloiche arna gcur annsúd do réir</span>
<lb n="10306"/><span>ghnáthaighthe ghlanta na níudaigheadh, dhá chíndeircín nó a trí do an</span>
<lb n="10307"/><span>gach áon aca.</span>
<lb n="10308"/></p>
</div>
<pb n="En2:7"/>
<div><lb n="10309"/><p><span>Adubhairt Iósa riú; líonaidh na soithighe so dhuisge. Agus do</span>
<lb n="10310"/><span>lionadar iád gó a mbrúachaibh.</span>
<lb n="10311"/></p>
</div>
<pb n="En2:8"/>
<div><lb n="10312"/><p><span>Agus adubhairt sé riú an tansin: tairrngidh anois agus beiridh</span>
<lb n="10313"/><span>dochum uachdaraín an fhéusda hé; agus rugadar.</span>
<lb n="10314"/></p>
</div>
<pb n="En2:9"/>
<div><lb n="10315"/><p><span>Agus mar do bhlais an túachdarán an tuisge úd dobhí arna</span>
<lb n="10316"/><span>dhéunamh a na fhíon, agus ní raibh a fhios aige créd as a dtaínic sé:</span>
<lb n="10317"/><span>achd dobhí a fhios ag an luchd bhfhriothóilmhé do thairraing an tuisge:</span>
<lb n="10318"/><span>do ghoir an túachdarán an fear nuafpósda chuige,</span>
<lb n="10319"/></p>
</div>
<pb n="En2:10"/>
<div><lb n="10320"/><p><span>Agus adhubhairt sé ris; cuiridh gach uile dhuine an fíon maith amach</span>
<lb n="10321"/><span>ar tús, agus an tanibhid dáoine a sáith, annsin an fíon as measa; achd</span>
<lb n="10322"/><span>do choimhéud tusa an fíon maith gus anois.</span>
<lb n="10323"/></p>
</div>
<pb n="En2:11"/>
<div><lb n="10324"/><p><span>As hé so tosach míorbhuile dorinne Iósa, a gCcána na Galile,</span>
<lb n="10325"/><span>agus dorinne sé a ghloír féin follus: agus do chreideadar a dheisgiobail</span>
<lb n="10326"/><span>ann.</span>
<lb n="10327"/></p>
</div>
<pb n="En2:12"/>
<div><lb n="10328"/><p><span>Agus na dheaghaidh sin dochuaidh sé síos gu Capernáum, é féin agus a</span>
<lb n="10329"/><span>mháthair, agus a dhearbhráithreacha agus á dheisgiobail: achd níor</span>
<lb n="10330"/><span>anadar annsúd mórán do laithibh:</span>
<lb n="10331"/></p>
</div>
<pb n="En2:13"/>
<div><lb n="10332"/><p><span>Oír dobhí Cáisg na níudaigheadh a bhfogus. Agus dochuaidh Iósa</span>
<lb n="10333"/><span>suas go Hierúsalém.</span>
<lb n="10334"/></p>
</div>
<pb n="En2:14"/>
<div><lb n="10335"/><p><span>Agus fuáir sé annsa teampallluchd reactha damh, agus caorach, agus</span>
<lb n="10336"/><span>colum, agus luchd malarta an airgid an a suidhe.</span>
<lb n="10337"/></p>
</div>
<pb n="En2:15"/>
<div><lb n="10338"/><p><span>Agus ar ndéunamh sgíursi dhó do chórduighibh, do chuir sé amach as an</span>
<lb n="10339"/><span>dteampoll iad uile, maille ré na gcáorchaibh, agus ré na ndamhuibh, agus</span>
<lb n="10340"/><span>do dhoirt sé amach monuidhe luchd an airgid diomlat, agus do leag sé a</span>
<lb n="10341"/><span>mbuird bunsgionn.</span>
<lb n="10342"/></p>
</div>
<pb n="En2:16"/>
<div><lb n="10343"/><p><span>Agus adubhairt sé ré luchd reactha na gcolam; tógbhuídh iad so as so,</span>
<lb n="10344"/><span>ná deunuidh teagh mhatharsa ana theach ceannuigheachda.</span></p>
<lb n="10345"/>
<lb n="10346"/><p/>
</div>
<pb n="En2:17"/>
<div><lb n="10347"/><p><span>Agus do chuimhnigheadar a dheisgiobailsean, gu raibhe arna sgríobhadh:.</span>
<lb n="10348"/><span>do shluig éud do thighesi mhé.</span>
<lb n="10349"/></p>
</div>
<pb n="En2:18"/>
<div><lb n="10350"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhreagradar na híudaidhe, agus adubhradar rís;</span>
<lb n="10351"/><span>créd hé an comhartha fhoillsigheas tú dhúinne, fá ndéunann tú na neithesi?</span>
<lb n="10352"/></p>
</div>
<pb n="En2:19"/>
<div><lb n="10353"/><p><span>Do fhreagair Iósa agus adubhairt sé riú, leagaidh síos an teampoll</span>
<lb n="10354"/><span>so, agus tóigéubhuidh meisi hé a dtrí laithibh.</span>
<lb n="10355"/></p>
</div>
<pb n="En2:20"/>
<div><lb n="10356"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar na hIuduidhe; sé bliádhna agus dá</span>
<lb n="10357"/><span>fhichead dobhí an teampall so agá dhéunamh, agus an dtóigéubha tusa a</span>
<lb n="10358"/><span>dtri laithaibh é?</span>
<lb n="10359"/></p>
</div>
<pb n="En2:21"/>
<div><lb n="10360"/><p><span>Achd ios do theampoll a chuirp féin do labhair seision.</span>
<lb n="10361"/></p>
</div>
<pb n="En2:22"/>
<div><lb n="10362"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan do éirigh sé ó mharbhaibh, do</span>
<lb n="10363"/><span>chuimhnigheadar a dheisgiobail gu ndubhairt sé so riú: agus do chreideadar</span>
<lb n="10364"/><span>dhon sgriobtúir, agus don bhréithir adubhairt Iósa.</span>
<lb n="10365"/></p>
</div>
<pb n="En2:23"/>
<div><lb n="10366"/><p><span>Agus ar mbeith a Niérusalém dhó fá Chaísg sa bhfhéusda, do</span>
<lb n="10367"/><span>chreideadar mórán ana ainmsean, ag faicsin na gcomharthadh dorinne sé.</span>
<lb n="10368"/></p>
</div>
<pb n="En2:24"/>
<div><lb n="10369"/><p><span>Achd nír tháobhadh Iósa hé féin riú, tré gur aithin sé iád uile:</span>
<lb n="10370"/></p>
</div>
<pb n="En2:25"/>
<div><lb n="10371"/><p><span>Agus ní raínig sé a leas neach ar bith do dhéunamh fiadhnuisi dho</span>
<lb n="10372"/><span>ar dhuine: oír dobhí a fhios aige féin créd dobhí annsa duine.</span>
<lb n="10373"/></p>
</div>
<pb n="En3"/>
<div><lb n="10374"/><p/>
</div>
<pb n="En3:1"/>
<div><lb n="10375"/><p><span>Achd dobhí duine dháirighthe do na Phairisíneachuibh, darbhainm</span>
<lb n="10376"/><span>Nícodémus, dúachdaránuibh na níudaigheadh.</span>
<lb n="10377"/></p>
</div>
<pb n="En3:2"/>
<div><lb n="10378"/><p><span>Taínig an té so dochum Iósa annsanoidhche, agus adubhairt sé ris; a</span>
<lb n="10379"/><span>maighisdir, atá a fhios aguinn gurab ó Dhía thaínig tusa ad dfhior</span>
<lb n="10380"/><span>teaguisg: oír ní héidir lé héinneach na comharthuidhe so doní tusa do</span>
<lb n="10381"/><span>dhéunamh, achd muna bheath Día maille ris.</span>
<lb n="10382"/></p>
</div>
<pb n="En3:3"/>
<div><lb n="10383"/><p><span>Do fhreaguir Iósa agus adubhairt sé ris; go fírinneach, fírinneach,</span>
<lb n="10384"/><span>adeirim riot, achd muna gheintear duine arís, nách éidir leis ríoghachd Dé</span>
<lb n="10385"/><span>dhfhaicsin.</span>
<lb n="10386"/></p>
</div>
<pb n="En3:4"/>
<div><lb n="10387"/><p><span>Agus dubhairt Nícodémus ris; cionnos as éidir lé duine atá arsaidh, a</span>
<lb n="10388"/><span>gheineamhuin? an éidir leis dul asdeach a mbroinn a mháthar an dara</span>
<lb n="10389"/><span>huáir, agus a gheineamhain?</span>
<lb n="10390"/></p>
</div>
<pb n="En3:5"/>
<div><lb n="10391"/><p><span>Do fhreagair Iósa; gu fírinneach fírinneach adeirim riot, achd</span>
<lb n="10392"/><span>muna raibhe neach arna gheineamhuin ó uisge agus ó an spioruid, nach éidir</span>
<lb n="10393"/><span>léis dul asdeach a bhfhlaitheas Dé.</span>
<lb n="10394"/></p>
</div>
<pb n="En3:6"/>
<div><lb n="10395"/><p><span>An ní atá arna gheineamhuin ó an bhfhéoil, as feoil hé: agus an ní</span>
<lb n="10396"/><span>atá arna gheineamhuin ón spioraid, is spiorad hé.</span>
<lb n="10397"/></p>
</div>
<pb n="En3:7"/>
<div><lb n="10398"/><p><span>Na bíodh iongnadh agad gu ndubhairt meisi riot, gurab éigean dáoibh</span>
<lb n="10399"/><span>bhur ngeineamhuin arís.</span>
<lb n="10400"/></p>
</div>
<pb n="En3:8"/>
<div><lb n="10401"/><p><span>Séidigh an gháoth mar as áil lé, agus dochluin tú a torann, achd ní</span>
<lb n="10402"/><span>fhuil a fhios agad créad as a dtig sí, nó caít a dtéid sí: is mar sin</span>
<lb n="10403"/><span>atá giodhbé neach atá arna gheineamhuin ón spioruid.</span>
<lb n="10404"/></p>
</div>
<pb n="En3:9"/>
<div><lb n="10405"/><p><span>Do fhreagair Nicodémus, agus adubhairt sé ris; cionnas as eidir na</span>
<lb n="10406"/><span>neithe so do bheith:</span>
<lb n="10407"/></p>
</div>
<pb n="En3:10"/>
<div><lb n="10408"/><p><span>Do fhreagoir Iósa agus adubhairt sé ris; an bhfhuil tusa ad</span>
<lb n="10409"/><span>mháighisdir a Nisraheul, agus gan fiós na neitheannsa agad.</span>
<lb n="10410"/></p>
</div>
<pb n="En3:11"/>
<div><lb n="10411"/><p><span>Go fírinneach, fírinneach, adeirim riot, gu labhramáoid an ní a</span>
<lb n="10412"/><span>bhfhuil a fhios aguinn agus gu mbeirmíd fiadhnuisí ar an ní dochunncamar:</span>
<lb n="10413"/><span>achd ní ghabhtháoisi ar bhfhíadhnuisi chuigaibh.</span>
<lb n="10414"/></p>
</div>
<pb n="En3:12"/>
<div><lb n="10415"/><p><span>Más neithe talmhuidhe adubhairt mé ribh, agus nach gcreidthí: cionnas</span>
<lb n="10416"/><span>chreidfidhe dá nabra mé neithe neamhdha ribh?</span>
<lb n="10417"/></p>
</div>
<pb n="En3:13"/>
<div><lb n="10418"/><p><span>Oír ní dheachuidh neach ar bioth suás ar neamh, achd an té do thuirrling ó</span>
<lb n="10419"/><span>neamh, eadhón mac an duine atá ar neamh.</span>
<lb n="10420"/></p>
</div>
<pb n="En3:14"/>
<div><lb n="10421"/><p><span>Agus mar do árduigh Máoisi a nathuír neimhe ar an bhfhásach, as mar</span>
<lb n="10422"/><span>sin as éigean mac an duine dhárdughadh:</span>
<lb n="10423"/></p>
</div>
<pb n="En3:15"/>
<div><lb n="10424"/><p><span>Dochum giodhbé neach do chreidfeadh ann, nach rachadh sé dho dhíth,</span>
<lb n="10425"/><span>achd gu mbeath an bheatha shiórruidhe aíge.</span>
<lb n="10426"/></p>
</div>
<pb n="En3:16"/>
<div><lb n="10427"/><p><span>Oír is mar so do ghrádhaigh Día an domhan, gu dtug sé a éinghein</span>
<lb n="10428"/><span>mheic féin, dochum giodhbé neach chreideas ann nach rachadh sé amugha, achd</span>
<lb n="10429"/><span>gu bhfhághbhadh sé an bheatha mharrthanach.</span>
<lb n="10430"/></p>
</div>
<pb n="En3:17"/>
<div><lb n="10431"/><p><span>Oír níor chuir Día a mhac féin don domhan, dochum gu</span>
<lb n="10432"/><span>ndaiméonadh sé an domhan, achd dochum gu slainéochaidhe an domhan</span>
<lb n="10433"/><span>tríd.</span>
<lb n="10434"/></p>
</div>
<pb n="En3:18"/>
<div><lb n="10435"/><p><span>An tí chreideas ann, ní damantar é: achd an tí nách creideann, atá sé</span>
<lb n="10436"/><span>arná dhamnughadh cheana: tré nár chréid sé a nainm aoingheine mheic Dé.</span>
<lb n="10437"/></p>
</div>
<pb n="En3:19"/>
<div><lb n="10438"/><p><span>Agus as é so an damnughadh; gu dtaínig an solus ar an</span>
<lb n="10439"/><span>domhan, agus gur mhó do ghrádhuigheadar na dáoine an dorchadas ina an solus:</span>
<lb n="10440"/><span>ar son gu bhfhuilid a noibrighthe gu holc.</span>
<lb n="10441"/></p>
</div>
<pb n="En3:20"/>
<div><lb n="10442"/><p><span>Oír giodhbé neach doní olc, fúathaighidh sé an solus, agus</span>
<lb n="10443"/><span>ní thig sé dochum an tsolais, deagla gu ndiommolfuidhe a oibrighthe.</span>
<lb n="10444"/></p>
</div>
<pb n="En3:21"/>
<div><lb n="10445"/><p><span>Achd gidhbé doní an fhírinne, thig sé dochum an tsoluis: dochum gu</span>
<lb n="10446"/><span>mbeidís a oibrighthe follus, tré gurab do réir Dhé atáid siad arna</span>
<lb n="10447"/><span>ndéunamh.</span>
<lb n="10448"/></p>
</div>
<pb n="En3:22"/>
<div><lb n="10449"/><p><span>Taínig Iósa agus a dheisgiobail an a dheaghaidh sin gu talamh Iúdea:</span>
<lb n="10450"/><span>agus do chomhnuigh sé annsúd maille riú, agus do bhaisd sé.</span>
<lb n="10451"/></p>
</div>
<pb n="En3:23"/>
<div><lb n="10452"/><p><span>Agus fós do bhaisd Eóin, mar an gcédna a Nenón láimh ré Sálim,</span>
<lb n="10453"/><span>oír dobhí iomad uisge annsúd: agus tangadar agus do baisdeadh iád.</span>
<lb n="10454"/></p>
</div>
<pb n="En3:24"/>
<div><lb n="10455"/><p><span>Oír ní raibhe Eóin arna dteilgean a bpríosún fós.</span>
<lb n="10456"/></p>
</div>
<pb n="En3:25"/>
<div><lb n="10457"/><p><span>Uime sin do éirigh ceisd eidir chuid do dheisgiobluibh Eóin agus na</span>
<lb n="10458"/><span>híudaidhe a dtímcheall an ghlanta.</span>
<lb n="10459"/></p>
</div>
<pb n="En3:26"/>
<div><lb n="10460"/><p><span>Agus tangadar dochum Eóin, agus adubhradar ris; a mhaighisdir, an</span>
<lb n="10461"/><span>té dobhí ad tfochair ar an dtáoibh thall do Iordán, dá ndearna tú</span>
<lb n="10462"/><span>fíadhnuisi, féuch baisdigh sé, agus tigid na huile dhaoine chuige.</span>
<lb n="10463"/></p>
</div>
<pb n="En3:27"/>
<div><lb n="10464"/><p><span>Do fhreagair Eóin agus adubhairt sé; ní héidir lé duine ní ar bioth</span>
<lb n="10465"/><span>do ghabháil chuige achd muna raibhe sé arna thabhairt dhó ó neamh.</span>
<lb n="10466"/></p>
</div>
<pb n="En3:28"/>
<div><lb n="10467"/><p><span>Atathaoisi féin in bhur bhfhíadhnuisi agumsa gu ndubhairt mé, ní meisi</span>
<lb n="10468"/><span>an Críosd, achd gu bhfhuilim arnam chur dhollmhughadh reimhe.</span>
<lb n="10469"/></p>
</div>
<pb n="En3:29"/>
<div><lb n="10470"/><p><span>An té aga bhfhuil an bhean nuaphósda, as hé an fear núafphósda hé:</span>
<lb n="10471"/><span>achd cara an fhir nuafpósda noch sheasmhuigheas agus éisdeas ris, gabhuidh</span>
<lb n="10472"/><span>gáirdeachus mór é tré ghuth an fhir núaphósda. Ar anadhbharsin atá</span>
<lb n="10473"/><span>mó gháirdeachusa arna choimhliónadh.</span>
<lb n="10474"/></p>
</div>
<pb n="En3:30"/>
<div><lb n="10475"/><p><span>As éigean dósan fás, agus damhsa laighdiughadh.</span>
<lb n="10476"/></p>
</div>
<pb n="En3:31"/>
<div><lb n="10477"/><p><span>An té thig anuas atá sé ós cionn cháigh uile: an té atá ón talamh,</span>
<lb n="10478"/><span>atá sé talmhuidhe, agus labhraidh sé neithe talmhuidhe: an té thig ó</span>
<lb n="10479"/><span>neamh, atá sé ós cionn cháich uile.</span>
<lb n="10480"/></p>
</div>
<pb n="En3:32"/>
<div><lb n="10481"/><p><span>Agus an ní dochunnaic agus dochúalaidh sé doní sé so</span>
<lb n="10482"/><span>dfhiadhnuise: achd ní ghabhann neach ar bioth a fhíadhnuisisean chuíge.</span>
<lb n="10483"/></p>
</div>
<pb n="En3:33"/>
<div><lb n="10484"/><p><span>An neach ghabhus a fhíadhnuisisean chuige do chuir sé séula air</span>
<lb n="10485"/><span>gu bhfhuil Día fírinneach.</span>
<lb n="10486"/></p>
</div>
<pb n="En3:34"/>
<div><lb n="10487"/><p><span>Oir an té do chuir Día uádha, labhraidh sé briathra Dé. Oír ní do</span>
<lb n="10488"/><span>réir mhiosúir thug Día an spiorad dó.</span>
<lb n="10489"/></p>
</div>
<pb n="En3:35"/>
<div><lb n="10490"/><p><span>Atá grádh ag an athair dhon mhac, agus tug sé na huile neithe ina</span>
<lb n="10491"/><span>laímh.</span>
<lb n="10492"/></p>
</div>
<pb n="En3:36"/>
<div><lb n="10493"/><p><span>An té chreideas annsa mhac, atá an bheatha mharrthanach aige: achd</span>
<lb n="10494"/><span>an té bhíos easumhal don mhac, ní fhaicfe sé an bheatha, achd comhnuighidh</span>
<lb n="10495"/><span>fearg Dhé air.</span>
<lb n="10496"/></p>
</div>
<pb n="En4"/>
<div><lb n="10497"/><p/>
</div>
<pb n="En4:1"/>
<div><lb n="10498"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan do aithin an tighearna gu gcúaladar na</span>
<lb n="10499"/><span>Pairisínigh gurab mó do dheisgiobluibh doniodh Iósa agus do bhaisdeadh sé</span>
<lb n="10500"/><span>ina Eoin:</span>
<lb n="10501"/></p>
</div>
<pb n="En4:2"/>
<div><lb n="10502"/><p><span>Bíodh nách baisdeadh Iósa féin, ach a dheisgiobail</span>
<lb n="10503"/></p>
</div>
<pb n="En4:3"/>
<div><lb n="10504"/><p><span>Do fhágaibh sé an Iúdeá, agus dochúaidh sé arís don Ghalilé.</span>
<lb n="10505"/></p>
</div>
<pb n="En4:4"/>
<div><lb n="10506"/><p><span>Agus dobudh éigean dó dul thríd Shamária.</span>
<lb n="10507"/></p>
</div>
<pb n="En4:5"/>
<div><lb n="10508"/><p><span>Ar anadhbharsin tháinig sé gu cathair Shamaría dá ngoirthear</span>
<lb n="10509"/><span>Síchar, laimh ris an bhfearann tug Iacób dhá mhac féin Iósébh.</span>
<lb n="10510"/></p>
</div>
<pb n="En4:6"/>
<div><lb n="10511"/><p><span>Agus dobhí tobar Iacób annsúd: Ar anadhbharsin ar mbeith tuirrseach</span>
<lb n="10512"/><span>Dhiósa óna aisdear, do shuidh sé mar sin ar an dtobar. Oír dobhí sé a</span>
<lb n="10513"/><span>dtimcheal an seiseadh huáir.</span>
<lb n="10514"/></p>
</div>
<pb n="En4:7"/>
<div><lb n="10515"/><p><span>Taínig bean ó Shamariá dochum gu dtarraingfeadh sí uisge: adubhairt</span>
<lb n="10516"/><span>Iósa ría, tabhair dhighdhámhsa.</span>
<lb n="10517"/></p>
</div>
<pb n="En4:8"/>
<div><lb n="10518"/><p><span>Óir dochúadar a dheisgiobailsion don chathraigh dochum gu</span>
<lb n="10519"/><span>gceineochdaoís bíadh.</span>
<lb n="10520"/></p>
</div>
<pb n="En4:9"/>
<div><lb n="10521"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt an bhean Shamaritánach úd rís; cionnas</span>
<lb n="10522"/><span>ár mbeith duitsi ad Iúdaighe, iarrus tú deoch oramsa atá am mnáoi</span>
<lb n="10523"/><span>Shamaritánaigh? oír ní ghnathuighid na hiudaighe na samaritánuigh.</span>
<lb n="10524"/></p>
</div>
<pb n="En4:10"/>
<div><lb n="10525"/><p><span>Do fhreagair Iosa agus adubhairt sé ría; da mbeath fios an</span>
<lb n="10526"/><span>tiodhluighthe úd Dé agud, agus cía hé an té adeir riot, tabhair dhamh</span>
<lb n="10527"/><span>deoch: do iárrfása air, agus dobhéuradh sé uisge béo dhuit.</span>
<lb n="10528"/></p>
</div>
<pb n="En4:11"/>
<div><lb n="10529"/><p><span>Adubhairt an bhean ris; a thighearna, ní fhuil ní agad lé dtairrengtháoi,</span>
<lb n="10530"/><span>agus atá an tobar domhain: ar anadhbharsin gá háit a bhfuil an</span>
<lb n="10531"/><span>tuisge béo sin agud:</span>
<lb n="10532"/></p>
</div>
<pb n="En4:12"/>
<div><lb n="10533"/><p><span>An mó thusa inaar nathairne Iacób, tug dhúinne an tobarso, as ar ibh</span>
<lb n="10534"/><span>sé féin, agus a chlann, agus a aírnéis?</span>
<lb n="10535"/></p>
</div>
<pb n="En4:13"/>
<div><lb n="10536"/><p><span>Do fhreagair Iósa agus adubhairt sé ría; gidhbé neach ibheas as</span>
<lb n="10537"/><span>an uisgeso biaidh tart air arís:</span>
<lb n="10538"/></p>
</div>
<pb n="En4:14"/>
<div><lb n="10539"/><p><span>Achd gidhbé neach ibheas as an uisge úd dobhéura meisi dhó, ní</span>
<lb n="10540"/><span>bhía tart air gu bráth: achd an tuisge úd dobhéra meisi dhó, bíaidh sé</span>
<lb n="10541"/><span>ana thobar uisge fhiuchaigh ann dochum na beatha marrthannuighe.</span>
<lb n="10542"/></p>
</div>
<pb n="En4:15"/>
<div><lb n="10543"/><p><span>Agus adubhairt an bhean ris; a thighearna, tabhair dhamhsa an t-uisge</span>
<lb n="10544"/><span>sin, dochum nach bia tart oram, agus nach tiocfa mé annso dá tharraing.</span>
<lb n="10545"/></p>
</div>
<pb n="En4:16"/>
<div><lb n="10546"/><p><span>Adubhairt Iósa ría; imthigh, goir thfear féin, agus tarr annso.</span>
<lb n="10547"/></p>
</div>
<pb n="En4:17"/>
<div><lb n="10548"/><p><span>Do fhreagair an bhean agus adubhairt sí ris; ní fhuil fear agam.</span>
<lb n="10549"/><span>Adubhairt Iósa ría, as maith adubhairt tú, ní fhuil fear agam.</span>
<lb n="10550"/></p>
</div>
<pb n="En4:18"/>
<div><lb n="10551"/><p><span>Oír dobhádar cúigear fear agad: agus an té atá agad anois, ní hé</span>
<lb n="10552"/><span>thfear hé. Adubhairt tú so gu fírinneach.</span>
<lb n="10553"/></p>
</div>
<pb n="En4:19"/>
<div><lb n="10554"/><p><span>Adubhairt an bhean ris; a thighearna, dochím gurab fáidh thú.</span>
<lb n="10555"/></p>
</div>
<pb n="En4:20"/>
<div><lb n="10556"/><p><span>Dorinneadar ar naithre eadarghuidhe ar an sliábh so: agus a</span>
<lb n="10557"/><span>deirthísi gurab a Niarúsalém atá an tionad úd ana béigean guidhe</span>
<lb n="10558"/><span>do dhéunamh.</span>
<lb n="10559"/></p>
</div>
<pb n="En4:21"/>
<div><lb n="10560"/><p><span>Adubhairt Iósa ría; a bhean, creid damhsa tig an uáir nach</span>
<lb n="10561"/><span>guidhfidhesi an tathair ar an sliabh so na a Niarúsalém.</span>
<lb n="10562"/></p>
</div>
<pb n="En4:22"/>
<div><lb n="10563"/><p><span>Doníthísi eadarghuidhe ar an ní nach fuil a fhios aguibh, doníomáoidne</span>
<lb n="10564"/><span>eadarghuidhe ar an ní aga bhfhuil a fhios aguinn: oír as ó</span>
<lb n="10565"/><span>na hiudaidhibh atá slaínte.</span>
<lb n="10566"/></p>
</div>
<pb n="En4:23"/>
<div><lb n="10567"/><p><span>Achd tig an uáir, agus ata sí ann anois, an tan ghuidhfidh na</span>
<lb n="10568"/><span>headarghuidheadoíreadha fírinneacha an tathair a spioraid agus a</span>
<lb n="10569"/><span>bhfhírinne: oír gu deimhin iárruidh an tathuir a leithéidighso dá ghuidhe.</span>
<lb n="10570"/></p>
</div>
<pb n="En4:24"/>
<div><lb n="10571"/><p><span>Ios spiorad Día: agus an dream ghuidheas hé, as éigean doíbh a</span>
<lb n="10572"/><span>eadarghuidhe a spioraid agus a bhfhirinne.</span>
<lb n="10573"/></p>
</div>
<pb n="En4:25"/>
<div><lb n="10574"/><p><span>Adubhairt an bhean ris, atá a fhios agum gu dtiocfa an Messías ré a</span>
<lb n="10575"/><span>nabarthar Críosd, an tan thiocfas sé, foillséochuidh sé na huile</span>
<lb n="10576"/><span>neithe dhuinne.</span>
<lb n="10577"/></p>
</div>
<pb n="En4:26"/>
<div><lb n="10578"/><p><span>Adubhairt Iósa ría; as meisi hé labhrus riotsa.</span>
<lb n="10579"/></p>
</div>
<pb n="En4:27"/>
<div><lb n="10580"/><p><span>Agus fan amsin tangadar a dheisgiobailsion, agus dobiongnadh léo</span>
<lb n="10581"/><span>gur labhair sé ris an mnáoi: achd cheana ní dhubhairt aoínneach, créd</span>
<lb n="10582"/><span>iárrus tú? nó créud labhrus tú ría?</span>
<lb n="10583"/></p>
</div>
<pb n="En4:28"/>
<div><lb n="10584"/><p><span>Ar anadhbharsin do fháguibh an bhean a soitheach uisge, agus dochúaidh</span>
<lb n="10585"/><span>sí dhon chathraigh, agus adubhairt sí ris na dáoinibh,</span>
<lb n="10586"/></p>
</div>
<pb n="En4:29"/>
<div><lb n="10587"/><p><span>Teaguidh, féuchuidh an duine adubhairt riumsa gach éinní dá ndearna</span>
<lb n="10588"/><span>mé: ané nách hé so Críosd?</span>
<lb n="10589"/></p>
</div>
<pb n="En4:30"/>
<div><lb n="10590"/><p><span>Ar anadhbharsin dochuádar amach as an gcathraigh, agus tangadar</span>
<lb n="10591"/><span>chuigision.</span>
<lb n="10592"/></p>
</div>
<pb n="En4:31"/>
<div><lb n="10593"/><p><span>Agus do iárradar a dheisgiobail air fá anámsin, aga rádh; a</span>
<lb n="10594"/><span>mhaighisdir, ith bíadh.</span>
<lb n="10595"/></p>
</div>
<pb n="En4:32"/>
<div><lb n="10596"/><p><span>Agus adubhairt seisean riú; atá bíadh agamsa ré na ithe, nach fuil</span>
<lb n="10597"/><span>a fhios aguibhsi.</span>
<lb n="10598"/></p>
</div>
<pb n="En4:33"/>
<div><lb n="10599"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar a dheisgiobail ré chéile, an dtug</span>
<lb n="10600"/><span>áoinneach chuige ní do íosadh sé?</span>
<lb n="10601"/></p>
</div>
<pb n="En4:34"/>
<div><lb n="10602"/><p><span>Adubhairt Iósa riú; as hé mó bhíadhsa toil an té úd do chuir uádha mé</span>
<lb n="10603"/><span>do dhéunamh, agus a obair do chríochnughadh.</span>
<lb n="10604"/></p>
</div>
<pb n="En4:35"/>
<div><lb n="10605"/><p><span>An hé nach abartháoisi, gu bhfhuilid cheithre mhí fós, agus gu dtiocfa</span>
<lb n="10606"/><span>an foghamhar ánnsein? féuch, adeirim ribh, tógbhuidh suás bhur súile, agus</span>
<lb n="10607"/><span>féuchuidh na reghíon: oír atáid siád geal cheáná dochum an fhoghamhair.</span>
<lb n="10608"/></p>
</div>
<pb n="En4:36"/>
<div><lb n="10609"/><p><span>Agus an té bheanas, gabhaidh sé túarasdal chuige, agus cruinnighe sé toradh</span>
<lb n="10610"/><span>dochum na beatha marrthanuighe: ar cor gu mbeidh an té shíolchuireas agus an</span>
<lb n="10611"/><span>té bheanus forbhfhailteach a bhfhochair a chéile.</span>
<lb n="10612"/></p>
</div>
<pb n="En4:37"/>
<div><lb n="10613"/><p><span>Oír as annso atá an rádh úd fírinneach, gu síolchuireann neach, agus</span>
<lb n="10614"/><span>gu mbeanann neach eile.</span>
<lb n="10615"/></p>
</div>
<pb n="En4:38"/>
<div><lb n="10616"/><p><span>Do chuir meisi sibhsi do bhuáin an neithe nár shaothrabhair: do</span>
<lb n="10617"/><span>sháothraigheadar dáoine eile, agus dochúabhairsi ana sáothar asdteach.</span>
<lb n="10618"/></p>
</div>
<pb n="En4:39"/>
<div><lb n="10619"/><p><span>Agus do chreideadar mórán do Shamaritanachaibh na cathracha úd annsan</span>
<lb n="10620"/><span>ar shon chomhraidh na mná, rug fiadhnuisi gu ndubhairt sé ría giodhbé ar</span>
<lb n="10621"/><span>bioth neithe dorinne sí.</span>
<lb n="10622"/></p>
</div>
<pb n="En4:40"/>
<div><lb n="10623"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan tangadar na Samaritánaigh chuige,</span>
<lb n="10624"/><span>do iárradar air anmhuin aca féin: agus do chomhnuigh sé dhá lá annsúd.</span>
<lb n="10625"/></p>
</div>
<pb n="En4:41"/>
<div><lb n="10626"/><p><span>Agus as rómhó iná sin do chreid  ar son a bhréithre féin.</span>
<lb n="10627"/></p>
</div>
<pb n="En4:42"/>
<div><lb n="10628"/><p><span>Agus adubhradar ris an mnáoi; ní ar son do chomhráídheadhsa</span>
<lb n="10629"/><span>chreidmáoidne feasda: oír dochúalamarni féin hé, agus atá a</span>
<lb n="10630"/><span>fhios aguinn gu fírinneach gurab é so Críosd, slánuightheóir an domhain.</span>
<lb n="10631"/></p>
</div>
<pb n="En4:43"/>
<div><lb n="10632"/><p><span>Agus dhá lá tar a éisi sin dochúaidh sé as sin, agus dochúaidh sé dhon</span>
<lb n="10633"/><span>Ghalilé.</span>
<lb n="10634"/></p>
</div>
<pb n="En4:44"/>
<div><lb n="10635"/><p><span>Oír rug Iósa féin dhfhíadhnuisi, nach fuil cion ar fháidh ana thír</span>
<lb n="10636"/><span>féin.</span>
<lb n="10637"/></p>
</div>
<pb n="En4:45"/>
<div><lb n="10638"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan taínig sé don Ghalilé, do ghabhadar luchd</span>
<lb n="10639"/><span>na Galilé chuca é tar éis mar dochonocadar gach ní dá ndearna sé a</span>
<lb n="10640"/><span>Niérúsalém lá an fhéusda: oír tangadarsan féin dochum an fhéusda.</span>
<lb n="10641"/></p>
</div>
<pb n="En4:46"/>
<div><lb n="10642"/><p><span>Ar anadhbharsin taínig Iosa arís gu Cána na Galilé mar a</span>
<lb n="10643"/><span>ndéarnuidh sé fíon don uisge. Agus dobhí tighearna dháirighthe a</span>
<lb n="10644"/><span>gCapernáum aga raibhe a mhac ag éug.</span>
<lb n="10645"/></p>
</div>
<pb n="En4:47"/>
<div><lb n="10646"/><p><span>An tan dochúaluidh an té so go dtainig Iósa as an Iudeá don</span>
<lb n="10647"/><span>Ghalilé, dochuaidh sé amach chuige, agus do iárr sé air dul sios agus a</span>
<lb n="10648"/><span>mhac do shlánughadh: oír dobhí sé ré huchd mbáis.</span>
<lb n="10649"/></p>
</div>
<pb n="En4:48"/>
<div><lb n="10650"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósaris; muna fhaicthí comharthadha</span>
<lb n="10651"/><span>agus míorbhuile ní chreidfidhe.</span>
<lb n="10652"/></p>
</div>
<pb n="En4:49"/>
<div><lb n="10653"/><p><span>Adubhairt an tighearna úd ris; a mhaighisdir, éirigh síos nías as</span>
<lb n="10654"/><span>táosga na dho ghéubha mo mhac bás.</span>
<lb n="10655"/></p>
</div>
<pb n="En4:50"/>
<div><lb n="10656"/><p><span>Adubhairt Iosa ris; imthigh romhad, mairfidh do mhac. Agus do</span>
<lb n="10657"/><span>chreid an dhuine don fhocal adubhairt Iósa ris, agus do imthidh sé.</span></p>
</div>
<pb n="En4:51"/>
<div><lb n="10658"/><p><span>Agus ar ndul síos dhó do láthuir, tarrladar a shearbhfhoghantaidhe air,</span>
<lb n="10659"/><span>agus do fhoillsigheadar dhó aga rádh; mairidh do mhac.</span>
<lb n="10660"/></p>
</div>
<pb n="En4:52"/>
<div><lb n="10661"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhíafruigh sé dhíobh an uáir fuair sé fáoiseamh:</span>
<lb n="10662"/><span>agus adubhradarsan ris, ané timcheall an seachdmhadh huair do fhágaibh an</span>
<lb n="10663"/><span>fiabhrus hé.</span>
<lb n="10664"/></p>
</div>
<pb n="En4:53"/>
<div><lb n="10665"/><p><span>Ar anadhbharsin do aithin an tathair gurab annsan uáir úd féin</span>
<lb n="10666"/><span>ana ndubhairt Iósa ris, mairidh do mhac: do fhaothaigh air agus do</span>
<lb n="10667"/><span>chreid seasean agus a theagh uile.</span>
<lb n="10668"/></p>
</div>
<pb n="En4:54"/>
<div><lb n="10669"/><p><span>Ag so an dara comhartha dorinne Iósa arís, an tan taínig sé ón</span>
<lb n="10670"/><span>Iudéa don Ghalilé.</span>
<lb n="10671"/></p>
</div>
<pb n="En5"/>
<div><lb n="10672"/><p/>
</div>
<pb n="En5:1"/>
<div><lb n="10673"/><p><span>Tar a éisi so dobhí lá féusda na Níuduigeadh, agus dochúaidh Iósa</span>
<lb n="10674"/><span>súas gu Hiárusalém.</span>
<lb n="10675"/></p>
</div>
<pb n="En5:2"/>
<div><lb n="10676"/><p><span>Agus atá a Niárusalém laimh ré geata na hairnéisi, loch dá</span>
<lb n="10677"/><span>ngoirther an eabhra Bethesda, agá bhfhuilid chuig calaidh.</span>
<lb n="10678"/></p>
</div>
<pb n="En5:3"/>
<div><lb n="10679"/><p><span>Dobhádar mórán do dháoinibh éugcruaidhe na luighe ionnta so, do</span>
<lb n="10680"/><span>dhalluibh, do bhacachuibh agus do luchd seirglidhe dobhí ag fuireach ré</span>
<lb n="10681"/><span>corrughadh an uisge.</span>
<lb n="10682"/></p>
</div>
<pb n="En5:4"/>
<div><lb n="10683"/><p><span>Oír do thuirlingeadh aingeal a naimsir dháirighthe ar an loch, agus</span>
<lb n="10684"/><span>do bhuáidhreadh sé an tuisge: ar anadhbharsin giodhbé cédneach do</span>
<lb n="10685"/><span>theigheadh síos ann tar éis bhuáidheartha an uisgi, doníthí slán hé ó gach</span>
<lb n="10686"/><span>tinnés ar bioth dhá mbíodh air.</span>
<lb n="10687"/></p>
</div>
<pb n="En5:5"/>
<div><lb n="10688"/><p><span>Agus dobhí duine dháirighthe annsúddobhí ochd mblíadhna déug ar</span>
<lb n="10689"/><span>fhichid an easláinte.</span>
<lb n="10690"/></p>
</div>
<pb n="En5:6"/>
<div><lb n="10691"/><p><span>An tan dochunnaic Iósa an té so ana luighe, agus do aithin sé gu</span>
<lb n="10692"/><span>raibhe sé tinn ré haimsir fháda, adubhairt sé ris; an mían leat do</span>
<lb n="10693"/><span>dhéunamh slán?</span>
<lb n="10694"/></p>
</div>
<pb n="En5:7"/>
<div><lb n="10695"/><p><span>Do fhreagair an teaslán úd hé; a thighearna, ní fhuil éinneach agum do</span>
<lb n="10696"/><span>chuirfeadh mhé annsa loch an tanbhíos an tuisge arna bhuáidhreadh: achd</span>
<lb n="10697"/><span>an gcéin bhímsi ag teachd, téid neach eile síos romham.</span>
<lb n="10698"/></p>
</div>
<pb n="En5:8"/>
<div><lb n="10699"/><p><span>Adubhairt Iósa ris, éirigh, tóghaibh do leabuidh, agus siobhail.</span>
<lb n="10700"/></p>
</div>
<pb n="En5:9"/>
<div><lb n="10701"/><p><span>Agus dorinneadh an duine úd slán do lathair: agus do thógaibh sé a</span>
<lb n="10702"/><span>leabuidh féin agus do shiobhail sé. Agus dobudh sabboíd ann an lá úd.</span>
<lb n="10703"/></p>
</div>
<pb n="En5:10"/>
<div><lb n="10704"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar na Híuduidhe ris an té úd dobhí</span>
<lb n="10705"/><span>arna shlánughadh, as hí an tsábboíd hí, ní dlightheach dhuit do leabuidh</span>
<lb n="10706"/><span>dhiomchar.</span>
<lb n="10707"/></p>
</div>
<pb n="En5:11"/>
<div><lb n="10708"/><p><span>Do fhreagair seision dóibh; an té úd dorinne slán mé, as hé adubhairt</span>
<lb n="10709"/><span>riúm, togaibh do leabaidh, agus siobhail.</span>
<lb n="10710"/></p>
</div>
<pb n="En5:12"/>
<div><lb n="10711"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhiafruigheadar dhé; cía hé an té úd adubhairt</span>
<lb n="10712"/><span>riot tógaibh do leabhaidh agus siobhail?</span>
<lb n="10713"/></p>
</div>
<pb n="En5:13"/>
<div><lb n="10714"/><p><span>Achd ní raibhe a fhios ag an té úd dobhí arna shlánughadh cía hé:</span>
<lb n="10715"/><span>oír do éuló Iósa as an slúagh dobhí annsanionadh ud.</span>
<lb n="10716"/></p>
</div>
<pb n="En5:14"/>
<div><lb n="10717"/><p><span>Fuair Iósa hé ana dheaghaidh sin annsa teampoll, agus adubhairt sé</span>
<lb n="10718"/><span>ris; féuch, atá tú arnad dhéunamh slán: na peacuigh nísa mhó, deagla gu</span>
<lb n="10719"/><span>dteigéumhadh ní bhudh mheasa dhuit.</span>
<lb n="10720"/></p>
</div>
<pb n="En5:15"/>
<div><lb n="10721"/><p><span>Do imthigh seisean, agus do fhoillsigh sé do na Híudaidhibh gurbhé</span>
<lb n="10722"/><span>Iósa an té úd dorinne slán hé.</span>
<lb n="10723"/></p>
</div>
<pb n="En5:16"/>
<div><lb n="10724"/><p><span>Agus ar anadhbharsin do fhoileanadar na Híudaidhe Iósa, agus do</span>
<lb n="10725"/><span>smúaineadar a mharbhadh, tré gu ndearna sé na neithe so sa tsabboíd.</span>
<lb n="10726"/></p>
</div>
<pb n="En5:17"/>
<div><lb n="10727"/><p><span>Agus do fhreagair Iósa dhóibh, oibrighidh mhathairsi gus anosa,</span>
<lb n="10728"/><span>agus oibhrighimsi.</span>
<lb n="10729"/></p>
</div>
<pb n="En5:18"/>
<div><lb n="10730"/><p><span>Ar anadhbarsin as móide do smúaineadar na Híudaidhe easean do</span>
<lb n="10731"/><span>mharbhadh so, tré nach hé amháin gur bhris sé an tsabboíd, achd gu ndubhairt</span>
<lb n="10732"/><span>sé fós gurbhé Día a athair féin, dá dhénamh féin coimhionann ré Día.</span>
<lb n="10733"/></p>
</div>
<pb n="En5:19"/>
<div><lb n="10734"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhreagair Iósá agus adubhairt sé riú, gu</span>
<lb n="10735"/><span>firinneach, fírinneach adeirim ribh, nách éidir leis an mac ní ar</span>
<lb n="10736"/><span>biothdhoibriughadh uádha féin, achd muna fhaiceadh sé an tathair ag</span>
<lb n="10737"/><span>oibriughadh: oír giodhbé neithe doní seision, doní fós an mac iád</span>
<lb n="10738"/><span>mar an gcédna.</span>
<lb n="10739"/></p>
</div>
<pb n="En5:20"/>
<div><lb n="10740"/><p><span>Oír grádhuighidh an tathair an mac, agus foillsighidh sé na huile</span>
<lb n="10741"/><span>neithe doní sé féin dó: agus taisbeúnfuidh sé oibrighthe as mó ina iád so</span>
<lb n="10742"/><span>dhó, dochum gu mbeith iongantus oruibhsi.</span>
<lb n="10743"/></p>
</div>
<pb n="En5:21"/>
<div><lb n="10744"/><p><span>Oír amhail mar dhuísgeas agus mar bhéoaigheas an tathair na mairbh, as</span>
<lb n="10745"/><span>mar an gcéudna bhéoaigheas an mac an dream as áill leis.</span>
<lb n="10746"/></p>
</div>
<pb n="En5:22"/>
<div><lb n="10747"/><p><span>Oír ní bheireann an tathair breath ar dhuine ar bioth, achd tug sé</span>
<lb n="10748"/><span>gach uile breitheamhnus don mhac:</span>
<lb n="10749"/></p>
</div>
<pb n="En5:23"/>
<div><lb n="10750"/><p><span>Dochum gu nonórfadh gach uile dhuine an mac, mar onóraidsiád an</span>
<lb n="10751"/><span>tathair: an té nach onóruigheann an mac, ní onóruigheann sé an tathair</span>
<lb n="10752"/><span>do chuir uádha hé.</span>
<lb n="10753"/></p>
</div>
<pb n="En5:24"/>
<div><lb n="10754"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach adeirim ribh, an té éisdeas rém</span>
<lb n="10755"/><span>bhréithirsé, agus chreideas don té úd do chuir uádha mé, gu bhfuil an bheatha</span>
<lb n="10756"/><span>mharrthanach aige, agus nach tiocfa sé dochum damnuighthe: achd gur</span>
<lb n="10757"/><span>athruigh sé ó bhás gu beathaidh.</span>
<lb n="10758"/></p>
</div>
<pb n="En5:25"/>
<div><lb n="10759"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach adeirim ribh, tiocfaidh a naimsir agus atá sí</span>
<lb n="10760"/><span>anois ann, an tráth chluinfid na mairbh guth mheic Dé: agus an dream</span>
<lb n="10761"/><span>chluinfeas, mairfid siád.</span>
<lb n="10762"/></p>
</div>
<pb n="En5:26"/>
<div><lb n="10763"/><p><span>Oír mar atá an bheatha ag an athair ann féin, is mar sin tug sé don mhac</span>
<lb n="10764"/><span>fós beatha do bheith aige ann féin.</span>
<lb n="10765"/></p>
</div>
<pb n="En5:27"/>
<div><lb n="10766"/><p><span>Agus fós tug sé ughdarras dó breitheamhnus do dhéunamh, an méid gurab</span>
<lb n="10767"/><span>hé mac an duine.</span>
<lb n="10768"/></p>
</div>
<pb n="En5:28"/>
<div><lb n="10769"/><p><span>Ná bíodh iongnadh aguibh annso: oír tiocfaidh an uáir an a gcluinfid</span>
<lb n="10770"/><span>an mhéid atá annsna tumbuidhibh a ghuthsan:</span>
<lb n="10771"/></p>
</div>
<pb n="En5:29"/>
<div><lb n="10772"/><p><span>Agus rachaid amach an dream dorinne deághghníomhartha gu</span>
<lb n="10773"/><span>heiséirghe na beatha: agus an dream úd dorinne drochghniomhartha gu</span>
<lb n="10774"/><span>heiséirghe na damanta.</span>
<lb n="10775"/></p>
</div>
<pb n="En5:30"/>
<div><lb n="10776"/><p><span>Ní heidir leamsa ní ar bioth do dhénamh uáim féin: do réir mar</span>
<lb n="10777"/><span>chluinim, beirim bhreith: agus atá mó bhreitheamhnus coír: óir ní iárruim</span>
<lb n="10778"/><span>mo thoil féin, achd toil an té úd do chuir uádha mé eadhón a nathar.</span>
<lb n="10779"/></p>
</div>
<pb n="En5:31"/>
<div><lb n="10780"/><p><span>Má dhónímsi fíadhnuisi dhamh féin, ní fhuil bhfíadhnuisi fírinneach.</span>
<lb n="10781"/></p>
</div>
<pb n="En5:32"/>
<div><lb n="10782"/><p><span>Atá neach eile doní fiadhnuisi dhamhsa, agus atá a fhios agam gurab</span>
<lb n="10783"/><span>fírinneach an fhiadhnuisi doní sé orum.</span>
<lb n="10784"/></p>
</div>
<pb n="En5:33"/>
<div><lb n="10785"/><p><span>Do chuireabhuirsi teachdaireadha dochum Eóin, agus tug sé fíadhnuisi</span>
<lb n="10786"/><span>dhon fhírinne.</span>
<lb n="10787"/></p>
</div>
<pb n="En5:34"/>
<div><lb n="10788"/><p><span>Achd ní ó dhuine do gheibhimsi fíadhnuisi: achd adeirim na neithe so</span>
<lb n="10789"/><span>dochum gu slaínéochtháoi sibhsi.</span>
<lb n="10790"/></p>
</div>
<pb n="En5:35"/>
<div><lb n="10791"/><p><span>Dobhí an té úd an a lóchrunn lasárrghá tsolasda, agus do</span>
<lb n="10792"/><span>thograbhairsi, ar feadh tamaill gáirrdeachus do dhéunamh an a sholus.</span>
<lb n="10793"/></p>
</div>
<pb n="En5:36"/>
<div><lb n="10794"/><p><span>Achd atá fíadhnuisi agumsa as mó ná fíadhnuisi Eóin: oír</span>
<lb n="10795"/><span>na hoibrighthe tug an tathair dhamhsa dochum gu gcríochnóchuind iád,</span>
<lb n="10796"/><span>na hoibhrighthe sin donímse, beirid siád fiádhnuisi leam gurab é an</span>
<lb n="10797"/><span>tathair do chuir mheisi uadha.</span>
<lb n="10798"/></p>
</div>
<pb n="En5:37"/>
<div><lb n="10799"/><p><span>Agus an tathair féin do chuir úadha mhé, rug sé fíadhnuisi lium.</span>
<lb n="10800"/><span>Agus ní chúalabhair a ghuth riamh, agus ní fhacabhair a ghné.</span>
<lb n="10801"/></p>
</div>
<pb n="En5:38"/>
<div><lb n="10802"/><p><span>Agus ní fhuil a bhríatharsan ina chomhnuighe ionuibh: oír ní chreidtí</span>
<lb n="10803"/><span>dhon té úd do chuir seision uádha.</span>
<lb n="10804"/></p>
</div>
<pb n="En5:39"/>
<div><lb n="10805"/><p><span>Cuartuighidh na sgriobtúiridhe, oír docíthear dháoibh féin gurab</span>
<lb n="10806"/><span>ionnta do gheibhthí an bheatha mharrthanach: agus as iad súd bheireas</span>
<lb n="10807"/><span>fíadhnuisi leamsa:</span>
<lb n="10808"/></p>
</div>
<pb n="En5:40"/>
<div><lb n="10809"/><p><span>Agus ní háill libh teachd chugamsa, dochum gu bhfhuighbheadh sibh an</span>
<lb n="10810"/><span>bheatha.</span>
<lb n="10811"/></p>
</div>
<pb n="En5:41"/>
<div><lb n="10812"/><p><span>Ní ghabhaim gloír ó dháoinibh:</span>
<lb n="10813"/></p>
</div>
<pb n="En5:42"/>
<div><lb n="10814"/><p><span>Achd atá dhéolus agum oruibhse, nach fuil grádh Día ionnuibh.</span>
<lb n="10815"/></p>
</div>
<pb n="En5:43"/>
<div><lb n="10816"/><p><span>Thaínig meisi a nainm mhathar, agus ní ghabhtháoi chugaibh</span>
<lb n="10817"/><span>mhé: ma thig neach eile ana ainm féin, géubhtháoi chugaibh é.</span>
<lb n="10818"/></p>
</div>
<pb n="En5:44"/>
<div><lb n="10819"/><p><span>Cionnas as éidir libhsi creideamh, an tan ghabhtháoi gloír ó a</span>
<lb n="10820"/><span>chéile, agus nach iárrthaoi an ghloír thig ó Dhía ina áonar?</span>
<lb n="10821"/></p>
</div>
<pb n="En5:45"/>
<div><lb n="10822"/><p><span>Ná breathnuighidh gu ndiongna meisi casáoid oruibh ag an athuir:</span>
<lb n="10823"/><span>atá neach doní casáoid oruibh, eadhón Maoisi, ana gcuirtháoisi</span>
<lb n="10824"/><span>bhur ndóchus.</span>
<lb n="10825"/></p>
</div>
<pb n="En5:46"/>
<div><lb n="10826"/><p><span>Oír dhá gcreideadh sibh dho Mháoisi, do chreidfeadh sibh dhamhsa:</span>
<lb n="10827"/><span>oír do sgríobh seision orumsa.</span>
<lb n="10828"/></p>
</div>
<pb n="En5:47"/>
<div><lb n="10829"/><p><span>Achd muna chreidtí dhá sgribheannuibh súd, cionnus chreidfidhe dhom</span>
<lb n="10830"/><span>bhriathruibhsi?</span>
<lb n="10831"/></p>
</div>
<pb n="En6"/>
<div><lb n="10832"/><p/>
</div>
<pb n="En6:1"/>
<div><lb n="10833"/><p><span>Ana ndeaghaidh so dochúaidh Iósa tar fairrge na Galile,</span>
<lb n="10834"/><span>Thibérias.</span>
<lb n="10835"/></p>
</div>
<pb n="En6:2"/>
<div><lb n="10836"/><p><span>Agus do lean buidhean mhór hé, tré gu bhfacadar a chomharthadha dorinne sé</span>
<lb n="10837"/><span>ar na dáoinibh éugcruaidhe.</span>
<lb n="10838"/></p>
</div>
<pb n="En6:3"/>
<div><lb n="10839"/><p><span>Agus dochuaidh Iósa suas ar shliabh, agus do shuidh sé annsúd maile</span>
<lb n="10840"/><span>ré na dheisgiobluibh.</span>
<lb n="10841"/></p>
</div>
<pb n="En6:4"/>
<div><lb n="10842"/><p><span>Agus dobhí an Cháisg, féusda na Níudaidheadh a bhfogus.</span>
<lb n="10843"/></p>
</div>
<pb n="En6:5"/>
<div><lb n="10844"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan do thógaibh Iósa a shuíle suás, agus</span>
<lb n="10845"/><span>dochunnaic sé gu dtaínic buidhean mhór chuige, adubhairt sé ré</span>
<lb n="10846"/><span>Pilib, ga háit as a gceinnéochamáois arán dochum gu n-íosdáois</span>
<lb n="10847"/><span>so ní?</span>
<lb n="10848"/></p>
</div>
<pb n="En6:6"/>
<div><lb n="10849"/><p><span>Achd adubhairt sé so, da dhearbhadhsan: oír dobhí a fhios aige</span>
<lb n="10850"/><span>féin cred doghéunadh sé.</span>
<lb n="10851"/></p>
</div>
<pb n="En6:7"/>
<div><lb n="10852"/><p><span>Do fhreagair Pilib dhó, ní budh lór dhóibh luách dhá chéud pighind</span>
<lb n="10853"/><span>daránuibh, dochum gu ngéubhadh gach aon aca beagán chuige.</span>
<lb n="10854"/></p>
</div>
<pb n="En6:8"/>
<div><lb n="10855"/><p><span>Adubhairt fear dhá dheisgiobluibh ris, eadhón Ainndréas</span>
<lb n="10856"/><span>dearbhrathair Shimoín Pheadair:</span>
<lb n="10857"/></p>
</div>
<pb n="En6:9"/>
<div><lb n="10858"/><p><span>Atá búachoill beag dháirighthe annso aga bhfhuilid chúig aráin</span>
<lb n="10859"/><span>eórna agus dá iásg bheaga: achd créud iád sin eidir an uiread so?</span>
<lb n="10860"/></p>
</div>
<pb n="En6:10"/>
<div><lb n="10861"/><p><span>Agus adubhairt Iósa, tábhruidh fá deara dona dáoinibh suidhe síos.</span>
<lb n="10862"/><span>Agus dobhí mórán feóir annsanionadh úd. Ar anadhbharsin do</span>
<lb n="10863"/><span>shuidheadar na dáoine síos, a nuimhir timcheall chúig míle.</span>
<lb n="10864"/></p>
</div>
<pb n="En6:11"/>
<div><lb n="10865"/><p><span>Agus do ghabh Iósa na haráin úd chuige, agus ar mbreith</span>
<lb n="10866"/><span>bhuidheachus do roinn sé ar na deisgiobluibh iád, agus do</span>
<lb n="10867"/><span>roinneadar na deisgiobail ar na cuibhreannuibh iad: agus</span>
<lb n="10868"/><span>mar an gcéudnafós dona hiásgaibh beaga úd an mheid dobúdh áill léo.</span>
<lb n="10869"/></p>
</div>
<pb n="En6:12"/>
<div><lb n="10870"/><p><span>Agus an tan do sasadh iád, adubhairt sé ré na dheisgiobluibh féin;</span>
<lb n="10871"/><span>cruinnighidh an sbrúilleach dobhí dhiomarcuigh, dochum nach rachadh</span>
<lb n="10872"/><span>éinní amugha.</span>
<lb n="10873"/></p>
</div>
<pb n="En6:13"/>
<div><lb n="10874"/><p><span>Ar anadhbharsin do chruinnigheadar, agus do lionadar dhá chliabh</span>
<lb n="10875"/><span>déug do sbrúilleach dona cúig aránuibh eorna úd, dobhí dhfhuighleach ag</span>
<lb n="10876"/><span>an dréim úd do ith.</span>
<lb n="10877"/></p>
</div>
<pb n="En6:14"/>
<div><lb n="10878"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dhochunncadar na dáoine úd an comhartha</span>
<lb n="10879"/><span>dorinne Iósa, adubhradar; as hé so gu fírinneach an fáidh úd dobhí dochum</span>
<lb n="10880"/><span>teachda dhon domhan.</span>
<lb n="10881"/></p>
</div>
<pb n="En6:15"/>
<div><lb n="10882"/><p><span>Ar anadhbharsin an uáir do aithin Iósa gu raibhe fúthasan teachd</span>
<lb n="10883"/><span>agus breith air dochum riogh dho dhéunamh dhé dochúaidh sé dhá</span>
<lb n="10884"/><span>leaththáoibh arís ar an sliabh ina áonar.</span>
<lb n="10885"/></p>
</div>
<pb n="En6:16"/>
<div><lb n="10886"/><p><span>Agus an tan taínig an tráthnóna, dochuadar a dheisgiobail síos</span>
<lb n="10887"/><span>dochum na fairrge.</span>
<lb n="10888"/></p>
</div>
<pb n="En6:17"/>
<div><lb n="10889"/><p><span>Agus ar ndul asdeach a luing dhóibh, dochúadar tar fairrge dochum</span>
<lb n="10890"/><span>Capernaúm. Agus dobhí dorchudus ann an uáirsin, agus ní</span>
<lb n="10891"/><span>thaínig Iósa chuca.</span>
<lb n="10892"/></p>
</div>
<pb n="En6:18"/>
<div><lb n="10893"/><p><span>Agus do éirigh an fhairrge ar séideadh do gháoith mhoír.</span>
<lb n="10894"/></p>
</div>
<pb n="En6:19"/>
<div><lb n="10895"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dorinneadar iomramh timcheall a cúig no a</span>
<lb n="10896"/><span>deich fichead do sdáidibh, dochunncadar Iósa ag siobhal ar an bhfhairrge,</span>
<lb n="10897"/><span>agus ag drud ris an luing: agus do ghabh eagla iád.</span>
<lb n="10898"/></p>
</div>
<pb n="En6:20"/>
<div><lb n="10899"/><p><span>Achd adubhairt seisean riú; is meisi ata ann, ná bíodh eagla oruibh.</span>
<lb n="10900"/></p>
</div>
<pb n="En6:21"/>
<div><lb n="10901"/><p><span>Ar anadhbharsin do ghabhadar chuca hé gu toileamhail don luing: agus</span>
<lb n="10902"/><span>ráinig an lung do láthuir don reghión ana rabhadar ag dul.</span>
<lb n="10903"/></p>
</div>
<pb n="En6:22"/>
<div><lb n="10904"/><p><span>An lá na dheaghuidh sin in sluagh do sheasuimh ar an dtáobh</span>
<lb n="10905"/><span>thall don fhairrge, mar dochunncadar nach raibhe long ar bioth eile annsúd,</span>
<lb n="10906"/><span>achd an áon long úd ana ndeachadar a dheisgiobáilsion, agus nach</span>
<lb n="10907"/><span>deachaidh Iósa lé na dheisgiobluibh don luing, achd amháin a</span>
<lb n="10908"/><span>dheisgiobail, do imthigheadar rompa.</span>
<lb n="10909"/></p>
</div>
<pb n="En6:23"/>
<div><lb n="10910"/><p><span>Agus tangadar longa beaga eile ó Thibérias laímh ris an aít anar</span>
<lb n="10911"/><span>itheadar an tarán, tar éis an tighearna do bhreith bhuidheachuis:</span>
<lb n="10912"/></p>
</div>
<pb n="En6:24"/>
<div><lb n="10913"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dochunnaic an slúágh nach raibhe Iósa annsúd,</span>
<lb n="10914"/><span>ina a dheisgiobail, dochúadarsan leis a nárrthruighibh, agus tangadar</span>
<lb n="10915"/><span>gu Capernáum, ag iárruidh Iósa.</span>
<lb n="10916"/></p>
</div>
<pb n="En6:25"/>
<div><lb n="10917"/><p><span>Agus arna fhaghbháil doíbh ar an dtáoibh thall don fhairrge, adubhradar</span>
<lb n="10918"/><span>ris; a mhaighisdir, gá huáir thaínig tú annso?</span>
<lb n="10919"/></p>
</div>
<pb n="En6:26"/>
<div><lb n="10920"/><p><span>Do fhreagoir Iósa dhoíbh, agus adubhairt sé; gu fírinneach,</span>
<lb n="10921"/><span>firinneach adeirim ribh, gu niárrtháoi mhé, ní tré gu bhfhacabhair na</span>
<lb n="10922"/><span>comharthadha, achd tré gur itheabhar na haráin úd agus gur sasadh sibh.</span>
<lb n="10923"/></p>
</div>
<pb n="En6:27"/>
<div><lb n="10924"/><p><span>Déunaidh sáothar, ní ar son an bhídh théid amugha, achd ar son an</span>
<lb n="10925"/><span>bhídh úd mhaireas dochum na beatha mharrthanuigh dobhéura mac an duine dhíbh:</span>
<lb n="10926"/><span>oír as hé so an té do chomharthaigh an tathair eadhón Día.</span>
<lb n="10927"/></p>
</div>
<pb n="En6:28"/>
<div><lb n="10928"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar ris, créud do dhéunum dochum gu</span>
<lb n="10929"/><span>n-oibréochamáois oibrighthe Dé?</span>
<lb n="10930"/></p>
</div>
<pb n="En6:29"/>
<div><lb n="10931"/><p><span>Do fhreagair Iósa agus adubhairt sé riú; ag so obair úd Dé, sibhsi</span>
<lb n="10932"/><span>do chreideamh annsa té úd do chuir sé uadha.</span>
<lb n="10933"/></p>
</div>
<pb n="En6:30"/>
<div><lb n="10934"/><p><span>Uime sin adubhradarsan ris: ar anadhbarsain, créud é an comhartha</span>
<lb n="10935"/><span>doní tusa, dochum gu bhfhaicfiomáois hé agus gu gcreidfiomáois duit?</span>
<lb n="10936"/><span>créud hí an obuir doní tú?</span>
<lb n="10937"/></p>
</div>
<pb n="En6:31"/>
<div><lb n="10938"/><p><span>Do itheadar ar naithrene maind ar an bhfhásach: mar atá arna</span>
<lb n="10939"/><span>sgriobhadh tug sé arán neamhdha dhóibh ré a ithe.</span>
<lb n="10940"/></p>
</div>
<pb n="En6:32"/>
<div><lb n="10941"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósa riú; gu fírinneach, firinneach</span>
<lb n="10942"/><span>adeirim ribh, nach hé Máoise thug an taránneamhdha dhaoibh: achd</span>
<lb n="10943"/><span>mhathairsi dobheir dhaoibh an tarán neamhdha firinneach úd.</span>
<lb n="10944"/></p>
</div>
<pb n="En6:33"/>
<div><lb n="10945"/><p><span>Oír as hé an tarán úd Dé, an neach do thuirling dhó neimh, agus</span>
<lb n="10946"/><span>dobheir beatha dhon domhan.</span>
<lb n="10947"/></p>
</div>
<pb n="En6:34"/>
<div><lb n="10948"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar ris; a thighearna, tabhuir dhúinne an</span>
<lb n="10949"/><span>taránso a gcomhnuidhe.</span>
<lb n="10950"/></p>
</div>
<pb n="En6:35"/>
<div><lb n="10951"/><p><span>Agus adubhairt Íosa riú; is meisi an tarán úd na beathadh:</span>
<lb n="10952"/><span>an té thig chugamsa, ni bhía ocras gu bráth air: agus giodhbé chreideas</span>
<lb n="10953"/><span>ionnumsa, ní bhía tart gu bráth air.</span>
<lb n="10954"/></p>
</div>
<pb n="En6:36"/>
<div><lb n="10955"/><p><span>Achd adubhairt mé ribh, dochunncabhair mé fós, agus ní chreidtí.</span>
<lb n="10956"/></p>
</div>
<pb n="En6:37"/>
<div><lb n="10957"/><p><span>Giodhbé ní dobheir an tathair dhamh, tiocfaidh sé chugam:</span>
<lb n="10958"/><span>agus an té thig chugam, ní chuirim gu bráth uáim hé.</span>
<lb n="10959"/></p>
</div>
<pb n="En6:38"/>
<div><lb n="10960"/><p><span>Oír do thuirrling mé do neimh ní dochum gu ndiongnuinn mo thoil féin,</span>
<lb n="10961"/><span>achd toil an té úd do chuir uadha mé.</span>
<lb n="10962"/></p>
</div>
<pb n="En6:39"/>
<div><lb n="10963"/><p><span>Agus as hí so toil an té úd do chuir uádha mhé eadhón an tathair,</span>
<lb n="10964"/><span>nach léigfinn amugha ní ar bioth dha dtug sé dhamh, achd gu ndúisgfinn</span>
<lb n="10965"/><span>súd annsa lá deigheanach.</span>
<lb n="10966"/></p>
</div>
<pb n="En6:40"/>
<div><lb n="10967"/><p><span>Agus as hí so toil an té úd do chuir mhéisi uádha, gu bhfuidhbhe</span>
<lb n="10968"/><span>gach aon dochí an mac, agus chreideas ann, an bheatha mharrthanach:</span>
<lb n="10969"/><span>agus dúiseóchuidh meisi hé an lá déigheanach.</span>
<lb n="10970"/></p>
</div>
<pb n="En6:41"/>
<div><lb n="10971"/><p><span>Ar anadhbharsin dorinneadar na Hiúdaidhe monabar air,</span>
<lb n="10972"/><span>tré gu ndubhairt sé, as meisi an tarán úd do thuirrleing dhó neimh.</span>
<lb n="10973"/></p>
</div>
<pb n="En6:42"/>
<div><lb n="10974"/><p><span>Agus adubhradar; an né nach hé so Iósa an mac úd Iósébh,</span>
<lb n="10975"/><span>agar ab aithnid dúinne a athair agus a mháthair? ar anadhbharsin cionnus</span>
<lb n="10976"/><span>adéir sé, dó neimh do thuirrling mé?</span>
<lb n="10977"/></p>
</div>
<pb n="En6:43"/>
<div><lb n="10978"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhreagair Iósa agus adubhairt sé riú; na</span>
<lb n="10979"/><span>déunaidh monabar eadruibh féin.</span>
<lb n="10980"/></p>
</div>
<pb n="En6:44"/>
<div><lb n="10981"/><p><span>Ní héidir lé neach ar bioth teachd chugamsa, achd muna thairrnge an</span>
<lb n="10982"/><span>tathair, do chuir uádha mhé, hé; agus dúiséochuidh meisi é annsa lá</span>
<lb n="10983"/><span>dhéigheanach hé.</span>
<lb n="10984"/></p>
</div>
<pb n="En6:45"/>
<div><lb n="10985"/><p><span>Atá sgriobhtha annsna faidhibh; agus beid siád uile arna dteagasg ó</span>
<lb n="10986"/><span>Dhía. Ar anadhbharsin giodhbé ar bioth neach dochúalaidh ónathair</span>
<lb n="10987"/><span>agus do fhoghluim, tig se chugamsa.</span>
<lb n="10988"/></p>
</div>
<pb n="En6:46"/>
<div><lb n="10989"/><p><span>Ní hé gu bhfhacuidh neach ar bioth an tathair, achd an té úd</span>
<lb n="10990"/><span>atá ó Dhía: ag so an té dochunnaic an tathair.</span>
<lb n="10991"/></p>
</div>
<pb n="En6:47"/>
<div><lb n="10992"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach, adeirim ribh, an té chreideas ionnumsa,</span>
<lb n="10993"/><span>gu bhfhuil an bheatha mharrthanach aige.</span>
<lb n="10994"/></p>
</div>
<pb n="En6:48"/>
<div><lb n="10995"/><p><span>As meisi an tarán úd na beathadh.</span>
<lb n="10996"/></p>
</div>
<pb n="En6:49"/>
<div><lb n="10997"/><p><span>Do itheadar bhur naithreachasa manna ar an bhfhásach, agus fúaradar</span>
<lb n="10998"/><span>bás.</span>
<lb n="10999"/></p>
</div>
<pb n="En6:50"/>
<div><lb n="11000"/><p><span>Ag so an tarán úd do thuirleing ó neimh, dochum giodhbé neach</span>
<lb n="11001"/><span>itheas de, nach fuighbheadh sé bás.</span>
<lb n="11002"/></p>
</div>
<pb n="En6:51"/>
<div><lb n="11003"/><p><span>Is meisi an tarán béo úd do thuirrling ó neimh: giodhbé neach</span>
<lb n="11004"/><span>iosas don arán so, mairfidh sé gu bráth: agus an tarán dobhéura meisi,</span>
<lb n="11005"/><span>as hí bhfhéoil féin hé, dobhéura mé ar son bheathadh an domhain.</span>
<lb n="11006"/></p>
</div>
<pb n="En6:52"/>
<div><lb n="11007"/><p><span>Ar anadhbharsin do chathuigheadar na Hiúdaidhe a naghaidh</span>
<lb n="11008"/><span>a chéile, aga rádha, cionnas as éidir leis an neach so  fhéoil</span>
<lb n="11009"/><span>fein do thabhairt duinn ré a ithe?</span>
<lb n="11010"/></p>
</div>
<pb n="En6:53"/>
<div><lb n="11011"/><p><span>Ar anadhbharsin adhubhairt Iósa riú; go fírinneach, fírinneach</span>
<lb n="11012"/><span>adeirim ribh; muna ithí féoil mhic an duine, agus muná ibhthí a fhuil, nach</span>
<lb n="11013"/><span>fuil beatha aguibh ionnuibh.</span>
<lb n="11014"/></p>
</div>
<pb n="En6:54"/>
<div><lb n="11015"/><p><span>An té itheas mhfhéoilsi, agus ibheas mhfhuilsi, atá an bheatha</span>
<lb n="11016"/><span>mharrthanach aige: agus dúiseóchaidh meisi hé annsa lá dheigheanach.</span>
<lb n="11017"/></p>
</div>
<pb n="En6:55"/>
<div><lb n="11018"/><p><span>Oír as bíadh gu fírinneach mhfheoilsi, agus as deoch gu fírinneach</span>
<lb n="11019"/><span>mhfhuilsi.</span>
<lb n="11020"/></p>
</div>
<pb n="En6:56"/>
<div><lb n="11021"/><p><span>Giodhbé itheas mhfhéoilsi, agus ibheas mhfhuilsi, comhnuighidh</span>
<lb n="11022"/><span>sé ionnamsa, agus mheisi annsan.</span>
<lb n="11023"/></p>
</div>
<pb n="En6:57"/>
<div><lb n="11024"/><p><span>Mar dho chuir an tathair béo úd meisi uádha, agus mhairimsi</span>
<lb n="11025"/><span>trés anathair: as mar sín mar an gcéudna giodhbé itheas mheisi,</span>
<lb n="11026"/><span>mairfidh sé fós triom.</span>
<lb n="11027"/></p>
</div>
<pb n="En6:58"/>
<div><lb n="11028"/><p><span>Ag so an tarán úd do thuirrling dho neimh: ní mar dho itheadar bhur</span>
<lb n="11029"/><span>naithresi an mhanna, agus fuáradar bás. An té itheas an tarán so,</span>
<lb n="11030"/><span>mairfidh ré gu bráth.</span>
<lb n="11031"/></p>
</div>
<pb n="En6:59"/>
<div><lb n="11032"/><p><span>Adubhairt sé na neithesi annsa tsinagog, an tan do theagaisg sé a</span>
<lb n="11033"/><span>gCapernáum.</span>
<lb n="11034"/></p>
</div>
<pb n="En6:60"/>
<div><lb n="11035"/><p><span>Ar anadhbharsin arna gcloisdinso dho mhórán dá dheisgiobluibhsion</span>
<lb n="11036"/><span>adubhradar; as crúaidh an comhrádh so: cía lénab éidir éisdeachd ris?</span>
<lb n="11037"/></p>
</div>
<pb n="En6:61"/>
<div><lb n="11038"/><p><span>Agus arna aithne Dhiósa ann fein gu rabhadar a dheisgiobail ag</span>
<lb n="11039"/><span>monabar air so, adubhairt sé riú; an dtabhuir so oilbhéim dhíbh?</span>
<lb n="11040"/></p>
</div>
<pb n="En6:62"/>
<div><lb n="11041"/><p><span>Créud cheana dhá bhfhaiceadh sibh mac an duine ag dul suás annsan</span>
<lb n="11042"/><span>aít an a raibhe sé ar tús?</span>
<lb n="11043"/></p>
</div>
<pb n="En6:63"/>
<div><lb n="11044"/><p><span>As hí an spioraid bhéoaigheas, ní fhuil tarbha ar bioth sa bhfheoil: na</span>
<lb n="11045"/><span>bríathra labhruimsi ribh, is spioraid agus as beatha iád.</span>
<lb n="11046"/></p>
</div>
<pb n="En6:64"/>
<div><lb n="11047"/><p><span>Achd ataíd dream dhíbhsi nach creideann. Oír do aithin Iósa ó thús</span>
<lb n="11048"/><span>cía hiad an dream nachar chreid, agus cía an neach bhí dochum a bhraithti.</span>
<lb n="11049"/></p>
</div>
<pb n="En6:65"/>
<div><lb n="11050"/><p><span>Agus adubhairt sé; as ar anadhbharsin adubhairt mé ribh nach</span>
<lb n="11051"/><span>éidir lé háoinneach teachd chugamsa, muna raibhe sé arna thabhairt dó ó</span>
<lb n="11052"/><span>mathuir.</span>
<lb n="11053"/></p>
</div>
<pb n="En6:66"/>
<div><lb n="11054"/><p><span>O shoin amach dochúadar mórán dá dheisgiobluibh tar a nais, agus nír</span>
<lb n="11055"/><span>shiobhladar nísa mhó leis.</span>
<lb n="11056"/></p>
</div>
<pb n="En6:67"/>
<div><lb n="11057"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósa ris an dá fhear dhéug; a náill</span>
<lb n="11058"/><span>libhsi leis imtheachd?</span>
<lb n="11059"/></p>
</div>
<pb n="En6:68"/>
<div><lb n="11060"/><p><span>Do fhreagair Síomon Peadar an tan sin dó: a thighearna, cía dochum a</span>
<lb n="11061"/><span>rachamaois? as agadsa ataíd bríathra na beatha marrthanuighe.</span>
<lb n="11062"/></p>
</div>
<pb n="En6:69"/>
<div><lb n="11063"/><p><span>Agus creidmáoidne, agus atá a fhios aguinn gurab tusa an Críosd</span>
<lb n="11064"/><span>úd mac Dé bhéo.</span>
<lb n="11065"/></p>
</div>
<pb n="En6:70"/>
<div><lb n="11066"/><p><span>Do fhreagair Iósa dhóibh; an hé nar thoghasa sibhsi, an dá fhear</span>
<lb n="11067"/><span>dhéug, agus atá fear agaibh ana dhiabhal?</span>
<lb n="11068"/></p>
</div>
<pb n="En6:71"/>
<div><lb n="11069"/><p><span>Achd is ar Iudás Iscariót mhac Simoín do labhair sé: oír dobhí</span>
<lb n="11070"/><span>fáoi so eision do bhrath, ar mbeith ina fhear dhon da fhear dhéug dhó.</span>
<lb n="11071"/></p>
</div>
<pb n="En7"/>
<div><lb n="11072"/><p/>
</div>
<pb n="En7:1"/>
<div><lb n="11073"/><p><span>Agus tar a éisi so dho chomhnuigh Iósa annsa Ghalilé: oír</span>
<lb n="11074"/><span>nírbháil leis comhnuighe annsanIudea, tré gur smuaineadar na</span>
<lb n="11075"/><span>Híudaidhe a mharbhadh.</span>
<lb n="11076"/></p>
</div>
<pb n="En7:2"/>
<div><lb n="11077"/><p><span>Agus dobhí féusda ná Níudaidheadh eadhón Scenopégia, a bhfhogus.</span>
<lb n="11078"/></p>
</div>
<pb n="En7:3"/>
<div><lb n="11079"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar a bhráithreachasan ris; fáguibh so,</span>
<lb n="11080"/><span>agus imthigh dhon Iudéa, dochum gu bhfhaicfidís do dheisgiobail</span>
<lb n="11081"/><span>fós na hoibreacha dhoní tú.</span>
<lb n="11082"/></p>
</div>
<pb n="En7:4"/>
<div><lb n="11083"/><p><span>Oír ní dhéunann neach ar bioth éinní a bhfholach, agus iárrus hé féin</span>
<lb n="11084"/><span>do bheith ordheirc: má doní tú iád so, foillsigh thú féin don tsáoghal.</span>
<lb n="11085"/></p>
</div>
<pb n="En7:5"/>
<div><lb n="11086"/><p><span>Oír nír chreideadar a bhráithreacha féin fós ann.</span>
<lb n="11087"/></p>
</div>
<pb n="En7:6"/>
<div><lb n="11088"/><p><span>Uime sin adubhairt Iósa riú; ní thaínig mhaimsearsa fós: achd atá</span>
<lb n="11089"/><span>bhur naimsearsa do ghnáth ullamh.</span>
<lb n="11090"/></p>
</div>
<pb n="En7:7"/>
<div><lb n="11091"/><p><span>Ní héidir leis ion sáoghal sibhsi dhfhúathughadh: achd atá fúath aige</span>
<lb n="11092"/><span>dhamhsa, do bhríogh gu ndéunuim fiadhnuisi air, gurab olc a oibrighthe.</span>
<lb n="11093"/></p>
</div>
<pb n="En7:8"/>
<div><lb n="11094"/><p><span>Imthighidhsi suás dochum na sollaman so: ní racha meisi suás fós dochum</span>
<lb n="11095"/><span>na sollamanso, oir níor ní fhuil mhaimsearse coimhlíonta fós.</span>
<lb n="11096"/></p>
</div>
<pb n="En7:9"/>
<div><lb n="11097"/><p><span>An tan adubhairt sé na neitheso riú, do an sé annsa Ghalilé.</span>
<lb n="11098"/></p>
</div>
<pb n="En7:10"/>
<div><lb n="11099"/><p><span>Achd tar éis a bhráithreach do dhul suás, dochúaidh seisean mar an</span>
<lb n="11100"/><span>gcédna suás dochum na solluman, ní hós aird, achd mar dho bhiádh</span>
<lb n="11101"/><span>sé ós íseal.</span>
<lb n="11102"/></p>
</div>
<pb n="En7:11"/>
<div><lb n="11103"/><p><span>Ar a-nadhbharsin do iarradar na Híudaidhe hé sa tsollamain, agus</span>
<lb n="11104"/><span>adubhradar; gá haít a bhfhuil an fear úd?</span>
<lb n="11105"/></p>
</div>
<pb n="En7:12"/>
<div><lb n="11106"/><p><span>Agus dobhí monabar mór a measg an fpobuil ana thimcheallsan;</span>
<lb n="11107"/><span>óir adubhairt cuid diobh, as duine maith hé: achd adubhairt cuid eile, ní</span>
<lb n="11108"/><span>headh: achd mealluidh sé an pobal.</span>
<lb n="11109"/></p>
</div>
<pb n="En7:13"/>
<div><lb n="11110"/><p><span>Gidheadh ní thanig áonduine thairis ós aírd, ar eagla na</span>
<lb n="11111"/><span>Níudaidheadh.</span>
<lb n="11112"/></p>
</div>
<pb n="En7:14"/>
<div><lb n="11113"/><p><span>Achd tar éis leatha na sollamun do chríochnughadh, dochuaidh Iósa</span>
<lb n="11114"/><span>suas don teampoll, agus do theaguisg sé.</span>
<lb n="11115"/></p>
</div>
<pb n="En7:15"/>
<div><lb n="11116"/><p><span>Agus dobiongnadh leis na Híudaidhibh sin, agá rádh; cionnas as</span>
<lb n="11117"/><span>aithnidh dhon fhiorsa a léighionn, agus gan hé arna fhoghluim?</span>
<lb n="11118"/></p>
</div>
<pb n="En7:16"/>
<div><lb n="11119"/><p><span>Do fhreagair Iósa iád, agus adubhairt sé; ní leam féin mó theagasg,</span>
<lb n="11120"/><span>achd leis an tí do chuir úádha mhé.</span>
<lb n="11121"/></p>
</div>
<pb n="En7:17"/>
<div><lb n="11122"/><p><span>Giodhbé neach lénab áill a thoilsean do dhéunamh, aithéonaidh sé a</span>
<lb n="11123"/><span>dtimcheall an teaguisg más ó Dhía atá sé, nó an uaim féin labhruimsi.</span>
<lb n="11124"/></p>
</div>
<pb n="En7:18"/>
<div><lb n="11125"/><p><span>Giodhbé labhrus uáidhe féin, así a ghloír féin iárrus sé: achd giodhbé</span>
<lb n="11126"/><span>iárrus glóir an té chuireas a dteachdaireachd hé, atá sé fírinneach agus</span>
<lb n="11127"/><span>ní fhuil égcóir ann.</span>
<lb n="11128"/></p>
</div>
<pb n="En7:19"/>
<div><lb n="11129"/><p><span>An né nách tug Máoisi dligheadh dhibhsi, agus fós ní choimhlíonann</span>
<lb n="11130"/><span>aoinneach aguibh an dligheadh? créd fá a niárrtháoi mheisi do mharbhadh.</span>
<lb n="11131"/></p>
</div>
<pb n="En7:20"/>
<div><lb n="11132"/><p><span>Do fhreaguir an pobal, agus adubhradar, atá an díabhal ionnad: cía</span>
<lb n="11133"/><span>atá ag iárruidh do mharbhtha?</span>
<lb n="11134"/></p>
</div>
<pb n="En7:21"/>
<div><lb n="11135"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, agus adubhairt sé riú; dorinne mé éun obair</span>
<lb n="11136"/><span>amhaín, agus atá sí na hiongnadh oruibhsi uile.</span>
<lb n="11137"/></p>
</div>
<pb n="En7:22"/>
<div><lb n="11138"/><p><span>Ar anadhbharso tug Máoisi an timcheallghearradh dhíbhsi ní ar</span>
<lb n="11139"/><span>son gurab ó Mháoisi atá sé, achd ó na haithribh agus doníthí duiné</span>
<lb n="11140"/><span>dho thimcheallghearradh annsa tsaboíd.</span>
<lb n="11141"/></p>
</div>
<pb n="En7:23"/>
<div><lb n="11142"/><p><span>Má ghlacunn duine timcheallghearradh ann sa tsabboíd, dochum nach</span>
<lb n="11143"/><span>brisfidhe dligheadh Máoisi, an bhfhuil fearg oruibh riumsa, ar son duine</span>
<lb n="11144"/><span>uile do shlánughadh annsa tsaboíd?</span>
<lb n="11145"/></p>
</div>
<pb n="En7:24"/>
<div><lb n="11146"/><p><span>Na beiridh bhreith do réir na faicsiona, achd beiridh an bhreath</span>
<lb n="11147"/><span>cheart.</span>
<lb n="11148"/></p>
</div>
<pb n="En7:25"/>
<div><lb n="11149"/><p><span>Uime sin adubhradar dream dhairighthe ó Iarusalém, ané nach hé</span>
<lb n="11150"/><span>so an té iárruid siád dochum a mharbhtha?</span>
<lb n="11151"/></p>
</div>
<pb n="En7:26"/>
<div><lb n="11152"/><p><span>Agus tabhuir dhod thúidh, labhruidh sé ós aírd, agus ní</span>
<lb n="11153"/><span>abruidsion éinní ris: an bhfhuil a dheirbhfhios ag na huáchdaránuibh,</span>
<lb n="11154"/><span>gurab hé so Críosd dáríribh?</span>
<lb n="11155"/></p>
</div>
<pb n="En7:27"/>
<div><lb n="11156"/><p><span>Achd atá a fhios aguinn ga has dó so, gidheadh an tan tiocfas an</span>
<lb n="11157"/><span>Críosd, ní bhía a fhios ag áonnduine ga has dó.</span>
<lb n="11158"/></p>
</div>
<pb n="En7:28"/>
<div><lb n="11159"/><p><span>Uime sin do éigh Iósa annsa teampoll, ag teagasg agus aga rádha: atá a</span>
<lb n="11160"/><span>fhios aguibh cía mheisi, agus atá a fhios aguibh ga has damh: agus ní huáim</span>
<lb n="11161"/><span>féin taínig mé, achd as fírinneach an té do chuir uáidh mé, ar nach fhuil</span>
<lb n="11162"/><span>éolus aguibhsi.</span>
<lb n="11163"/></p>
</div>
<pb n="En7:29"/>
<div><lb n="11164"/><p><span>Achd atá éolus agumsa air, óir as uáidh atáim, agus as hé do chuir</span>
<lb n="11165"/><span>uáidhe mhé.</span>
<lb n="11166"/></p>
</div>
<pb n="En7:30"/>
<div><lb n="11167"/><p><span>Ar anadhbharsin do shanntuigheadar breith air: gidheadh nír chuir</span>
<lb n="11168"/><span>éunduine lámh ann, do bhríogh nach taínig a uair fós.</span>
<lb n="11169"/></p>
</div>
<pb n="En7:31"/>
<div><lb n="11170"/><p><span>Agus do chreideadar mórán don phobal ann, agus adubhradar; an tan</span>
<lb n="11171"/><span>thiocfas Críosd, an ndiongna sé níbhus lía dhó mhíorbhuilibh, ina dorinne</span>
<lb n="11172"/><span>an fear so?</span>
<lb n="11173"/></p>
</div>
<pb n="En7:32"/>
<div><lb n="11174"/><p><span>Dochualadar na Phairisinigh an pobal ag monabar na neitheadhso na</span>
<lb n="11175"/><span>thimcheallsan, agus do chuireadar na Phairisínigh, agus uáchdaráin na</span>
<lb n="11176"/><span>sagart máoir dhá ghlacadh.</span>
<lb n="11177"/></p>
</div>
<pb n="En7:33"/>
<div><lb n="11178"/><p><span>Uime sin adubhairt Iósa riú; bíaidh mé fós sealad beag in bhur</span>
<lb n="11179"/><span>bhfhochair, agus ana dhiágh sin imdhéocha mé dochum an té do chuir uádha</span>
<lb n="11180"/><span>mhé.</span>
<lb n="11181"/></p>
</div>
<pb n="En7:34"/>
<div><lb n="11182"/><p><span>Iárrfuidhe mé, agus ní bhfhuighthí: agus a naít a mbía mé, ní</span>
<lb n="11183"/><span>fhédfuidhesi teachd innti.</span>
<lb n="11184"/></p>
</div>
<pb n="En7:35"/>
<div><lb n="11185"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar na Híuduidhe eatarra féin; gá háit a</span>
<lb n="11186"/><span>racha an fear so, nach bhfuighemne hé? an racha sé dochum na muinntire atá</span>
<lb n="11187"/><span>sgartha a measg na ngréugach, agus an dteaguisgfidh sé na gréuguidh?</span>
<lb n="11188"/></p>
</div>
<pb n="En7:36"/>
<div><lb n="11189"/><p><span>Créud as ciall don chomhrádhso adubhairt sé; iárrfuidhe mhé, agus ní</span>
<lb n="11190"/><span>bhfhuighthí: agus an aít a mbía mé, ní budh éidir libhsi teachd innte?</span>
<lb n="11191"/></p>
</div>
<pb n="En7:37"/>
<div><lb n="11192"/><p><span>Agus annsa lá mhór dhéigheanach dhon tsollamuin, do sheasuimh Iósa</span>
<lb n="11193"/><span>agus do éigh sé aga rádh, má tá tart ar ionduine tigeadh sé chugamsa,</span>
<lb n="11194"/><span>agus ibheadh sé.</span>
<lb n="11195"/></p>
</div>
<pb n="En7:38"/>
<div><lb n="11196"/><p><span>Giodhbé chreideas ionnamsa, mar adubhairt an sgrioptúir, lingfid</span>
<lb n="11197"/><span>srothanna duisge bhéo as a bhroinn.</span>
<lb n="11198"/></p>
</div>
<pb n="En7:39"/>
<div><lb n="11199"/><p><span>Do labhair sé so a dtimcheall na spioraide, doghéubhdáois na</span>
<lb n="11200"/><span>dáoine do chreidfeadh ann féin: óir ní raibhe an spioraid náomh arna</span>
<lb n="11201"/><span>thabhairt fós, ar son nach raibhe Iósa arna ghlórughadh fós.</span>
<lb n="11202"/></p>
</div>
<pb n="En7:40"/>
<div><lb n="11203"/><p><span>Uime sin an tan dochúaladar mórán don phobal an comhrádhso, adubhradar;</span>
<lb n="11204"/><span>gu firinneach as é so an fáidh úd.</span>
<lb n="11205"/></p>
</div>
<pb n="En7:41"/>
<div><lb n="11206"/><p><span>Adubhradar cuid eile; as é so an Criósd. Achd adubhairt dream eile;</span>
<lb n="11207"/><span>an nón Ghalilé thiocfas an Criosd?</span>
<lb n="11208"/></p>
</div>
<pb n="En7:42"/>
<div><lb n="11209"/><p><span>An né nach dubhairt an sgriobtuir, gu dtiocfadh Criosd do shiol</span>
<lb n="11210"/><span>Dábhí, agus as an Mbetelém an baile an a raibhe Dábhí?</span>
<lb n="11211"/></p>
</div>
<pb n="En7:43"/>
<div><lb n="11212"/><p><span>Ar anadhbharsin déirigh siosma a measg an phobail ar a</span>
<lb n="11213"/><span>shonsan.</span>
<lb n="11214"/></p>
</div>
<pb n="En7:44"/>
<div><lb n="11215"/><p><span>Agus do bhreathnuigheadar cuid diobh a ghlacadh, achd nír chuir</span>
<lb n="11216"/><span>éunduine lámha ann.</span>
<lb n="11217"/></p>
</div>
<pb n="En7:45"/>
<div><lb n="11218"/><p><span>Uime sin tangadar na máoir dochum na nardshagart agus na</span>
<lb n="11219"/><span>bhPhairisíneach: agus do fhiáfruigheadarsan díobh, créud fá nach tugabhair</span>
<lb n="11220"/><span>libh hé?</span>
<lb n="11221"/></p>
</div>
<pb n="En7:46"/>
<div><lb n="11222"/><p><span>Do fhreagradar na hoifigidh, nír labhair duine ríamh mar an dhuinesi.</span>
<lb n="11223"/></p>
</div>
<pb n="En7:47"/>
<div><lb n="11224"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhreagradur na Phairisínigh iádsan; in</span>
<lb n="11225"/><span>bhfhuiltísi mar an gcéudna ar bhur mealladh?</span>
<lb n="11226"/></p>
</div>
<pb n="En7:48"/>
<div><lb n="11227"/><p><span>Ionar chreid áoineach dona húachdaránaibh ann, nó dho na</span>
<lb n="11228"/><span>Phairisíneachaibh?</span>
<lb n="11229"/></p>
</div>
<pb n="En7:49"/>
<div><lb n="11230"/><p><span>Achd atá in luchdso ag nach fuil éolas an dlighidh, mallaighthi.</span>
<lb n="11231"/></p>
</div>
<pb n="En7:50"/>
<div><lb n="11232"/><p><span>Adubhairt Nicodémus riú, eadhón an té thainig chuige</span>
<lb n="11233"/><span>annsanoidhche, agus dobhí na áon díobhsun,</span>
<lb n="11234"/></p>
</div>
<pb n="En7:51"/>
<div><lb n="11235"/><p><span>An ndáorann ar ndligheadhne duine ar bioth, nías taosga na</span>
<lb n="11236"/><span>chluinfeas sé uaidh, agus aitheónaidh sé cred dorinne sé?</span>
<lb n="11237"/></p>
</div>
<pb n="En7:52"/>
<div><lb n="11238"/><p><span>Do fhreagradár, agus adubhradar ris, in don Ghalilé thusa leís?</span>
<lb n="11239"/><span>lorgair, agus féuch, óir nír éirigh fáidh ón Ghalilé riámh.</span>
<lb n="11240"/></p>
</div>
<pb n="En7:53"/>
<div><lb n="11241"/><p><span>Agus do imthigh gach áon díobh dhá thigh féin.</span>
<lb n="11242"/></p>
</div>
<pb n="En8"/>
<div><lb n="11243"/><p/>
</div>
<pb n="En8:1"/>
<div><lb n="11244"/><p><span>Agus do imthigh Iósa dochum shleibhe na noluidheadh.</span>
<lb n="11245"/></p>
</div>
<pb n="En8:2"/>
<div><lb n="11246"/><p><span>Agus taínig sé gu moch arís don teampull, agus tangadar an pobal uile</span>
<lb n="11247"/><span>chuige, agus ar suidhe dho do theagaisg sé iád.</span>
<lb n="11248"/></p>
</div>
<pb n="En8:3"/>
<div><lb n="11249"/><p><span>Agus tugadar na sgriobuidhe, agus na Phairisinigh bean ar a rugadh a</span>
<lb n="11250"/><span>nadhaltrannus chuige: agus arna cur anna lár,</span>
<lb n="11251"/></p>
</div>
<pb n="En8:4"/>
<div><lb n="11252"/><p><span>Adubhradar ris; a mhaighisdir, rugadh ar an mnáoisi sa ngníomh féin,</span>
<lb n="11253"/><span>ag dénamh adhultrannais:</span>
<lb n="11254"/></p>
</div>
<pb n="En8:5"/>
<div><lb n="11255"/><p><span>Agus do aithin Máoisi dhín sa dligheadh, a leithéidso do bhásughadh</span>
<lb n="11256"/><span>lé clochaibh: ar anadhbharsin créd adeir tusa?</span>
<lb n="11257"/></p>
</div>
<pb n="En8:6"/>
<div><lb n="11258"/><p><span>Agus as hé adhbhur fá a ndubhradar sin dá dhearbhadhsan, dochum gu</span>
<lb n="11259"/><span>gcuirfidís coir air. Achd ar gcromadh síos diosa, do sgriobh sé lé na</span>
<lb n="11260"/><span>mhéur ar an dtalamh.</span>
<lb n="11261"/></p>
</div>
<pb n="En8:7"/>
<div><lb n="11262"/><p><span>Agus an tan do leanadar ag cur na céasda sin air, do éirigh sé suás,</span>
<lb n="11263"/><span>agus adubhairt sé riú; giodhbé aguibhsi atá gan pheacadh gu má hé</span>
<lb n="11264"/><span>céud duine chaithfeas chloich ria é.</span>
<lb n="11265"/></p>
</div>
<pb n="En8:8"/>
<div><lb n="11266"/><p><span>Agus ar gcromadh arís siós dó arís, do sgriobh sé ar an dtalamh.</span>
<lb n="11267"/></p>
</div>
<pb n="En8:9"/>
<div><lb n="11268"/><p><span>Achd mar dochualadar na neithesi, agus a gcogús dá nagra, do</span>
<lb n="11269"/><span>imthigheadar amach an fear a ndíaigh a chéile, ag tosughadh ó na</span>
<lb n="11270"/><span>sinnsioraibh gus na dáoinibh déigheanacha: agus do fágbhadh Iósa na</span>
<lb n="11271"/><span>áonar, agus an bhean na seasamh a lár.</span>
<lb n="11272"/></p>
</div>
<pb n="En8:10"/>
<div><lb n="11273"/><p><span>Agus ar néirghe suás Diósa, an tan nach fhacuidh sé áonduine achd</span>
<lb n="11274"/><span>an bhean, adubhairt sé ría; a bhean, cáit a bhfhuilid an mhuinntir úd do</span>
<lb n="11275"/><span>chuir coir ort? nar dhamhuin duine ar bioth thú?</span>
<lb n="11276"/></p>
</div>
<pb n="En8:11"/>
<div><lb n="11277"/><p><span>Adubhairt sisi; a thighearna, nír dhamhuin áoinduine. Agus adubhairt</span>
<lb n="11278"/><span>Íosa riá, ní mó dhamnuighimsi thú: imthigh romhad, agus ná</span>
<lb n="11279"/><span>peacuidh uáidh so amach.</span>
<lb n="11280"/></p>
</div>
<pb n="En8:12"/>
<div><lb n="11281"/><p><span>Ar anadhbharsin do labhair Iósa riú arís, agá rádh; is meisi solus</span>
<lb n="11282"/><span>an domhain: giodhbé leanus mheisi, ní shiobhalfa sé a ndorchadas, achd</span>
<lb n="11283"/><span>doghéubha sé solus na beathadh.</span>
<lb n="11284"/></p>
</div>
<pb n="En8:13"/>
<div><lb n="11285"/><p><span>Uime sin adubhradar na phairísinigh ris; atá tú ag déunamh</span>
<lb n="11286"/><span>fíadhnuisidhuit féin, ni fhuil tfhiadhnuisi fírinneach.</span>
<lb n="11287"/></p>
</div>
<pb n="En8:14"/>
<div><lb n="11288"/><p><span>Do fhreagoir Iósa agus adubhairt sé riú; gé donímsi fínné dhamh</span>
<lb n="11289"/><span>féin, atá mhfinné fírinneach: do bhríogh gu bhfhuil a fhios agum ga haít</span>
<lb n="11290"/><span>as a dtaínig mé, agus ga haít a bhfhuilim ag dul: achd ní fhuil a fhios</span>
<lb n="11291"/><span>aguibhsi ga haít as a dtaínig mé, nó gá haít a dtéighim.</span>
<lb n="11292"/></p>
</div>
<pb n="En8:15"/>
<div><lb n="11293"/><p><span>Do réir na féola bheirthísi breath, ní bheirimsi breath ar áonduine.</span>
<lb n="11294"/></p>
</div>
<pb n="En8:16"/>
<div><lb n="11295"/><p><span>Agus fós dá mbeirinn breath, as fírinneach mó bhreitheamhnus: oír ní</span>
<lb n="11296"/><span>fhuilim am áonar, achd meisi agus an té do chuir uádha mhé eadhón</span>
<lb n="11297"/><span>an tathuir.</span>
<lb n="11298"/></p>
</div>
<pb n="En8:17"/>
<div><lb n="11299"/><p><span>Agus atá sgriobhtha an bhur ndligheadhsa, gurab fíor fínné deisi.</span>
<lb n="11300"/></p>
</div>
<pb n="En8:18"/>
<div><lb n="11301"/><p><span>As meisi an té dhoní finné dhomtháobh féin agus an té do chuir úaidh</span>
<lb n="11302"/><span>mhé eadhón an tathair, doní sé fíadhnuisi leam.</span>
<lb n="11303"/></p>
</div>
<pb n="En8:19"/>
<div><lb n="11304"/><p><span>Uime sin adubhradarsan ris; gá haít a bhfhuil tathuirsi? do</span>
<lb n="11305"/><span>fhreagair Iósa iád; ní haithnidh dháoibhse ceachdar aguinn, mheisiina</span>
<lb n="11306"/><span>mhathair: da mbeath eolus aguibh oramsa, do bheith éolus aguibh ar</span>
<lb n="11307"/><span>mhathuir mar an gcédna.</span>
<lb n="11308"/></p>
</div>
<pb n="En8:20"/>
<div><lb n="11309"/><p><span>Do labhair Iósa na bríathrasa an áit choimhéda an ionnmhuis, ag</span>
<lb n="11310"/><span>teagasg annsa teampall: agus nír chuir éunnduine lámh ann: oír ní</span>
<lb n="11311"/><span>thainig a uáir fánamsin.</span>
<lb n="11312"/></p>
</div>
<pb n="En8:21"/>
<div><lb n="11313"/><p><span>Agus na dhíaigh sin do labhuir Iósa riú arís; atáimsi ag imtheachd</span>
<lb n="11314"/><span>agus iárrfuidhesi mhé, agus dogheubhtháoi bás in bhur bpeacadh; mar a</span>
<lb n="11315"/><span>dtéighimsi ní héidir libhsi teachd.</span>
<lb n="11316"/></p>
</div>
<pb n="En8:22"/>
<div><lb n="11317"/><p><span>Uime sin adubhradar na Híudaighe, an muirbhfe sé hé féin, fá a nabair</span>
<lb n="11318"/><span>sé; mar a dteighimsi ní héidir libhsi teachd.</span>
<lb n="11319"/></p>
</div>
<pb n="En8:23"/>
<div><lb n="11320"/><p><span>Agus adubhairt sé riú; is don mhuinntir atá thíos sibhsi, agus</span>
<lb n="11321"/><span>don mhuinntir atá thúas mheisi: don tsaoghalsa sibhsi, ní dhon</span>
<lb n="11322"/><span>tsáoghalsa meisi.</span>
<lb n="11323"/></p>
</div>
<pb n="En8:24"/>
<div><lb n="11324"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt mé ribh, gu bhfhuighbheadh sibh bás in</span>
<lb n="11325"/><span>bhur bpeacadhuibh; oír muna chreidtí gurab mheisi atá ann, doghéubhtháoi bás</span>
<lb n="11326"/><span>an bhur bpeacadhuibh.</span>
<lb n="11327"/></p>
</div>
<pb n="En8:25"/>
<div><lb n="11328"/><p><span>Uime sin adubhradar ris; cía thú féin? agus adubhairt Iósa riú; an</span>
<lb n="11329"/><span>ní adeirim ribh ó thús.</span>
<lb n="11330"/></p>
</div>
<pb n="En8:26"/>
<div><lb n="11331"/><p><span>Atá mórán agum ré labhairt agus ré na bhreitheamhnus in bhur dtáobhsa:</span>
<lb n="11332"/><span>achd as fírinneach an té do chuir uádha mé: agus labhruim ris an sáoghal</span>
<lb n="11333"/><span>na neithe dochualuidh mé uádhasan.</span>
<lb n="11334"/></p>
</div>
<pb n="En8:27"/>
<div><lb n="11335"/><p><span>Agus nír thuigeadar gurab a dtimcheall a nathar do labhuir sé riú.</span>
<lb n="11336"/></p>
</div>
<pb n="En8:28"/>
<div><lb n="11337"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósa riú; an tan thóigéubhtháoi suás</span>
<lb n="11338"/><span>mac an duine, annsin aithéonthaoi gurab meisi atá ann, agus nach déunuim</span>
<lb n="11339"/><span>éinní uáim féin, achd gurab mar do theaguisg an tathuir mhé, labhruim na</span>
<lb n="11340"/><span>neithesi.</span>
<lb n="11341"/></p>
</div>
<pb n="En8:29"/>
<div><lb n="11342"/><p><span>Agus atá an té do chuir uaidh mhé am fhochuir. Nír fháguibh an</span>
<lb n="11343"/><span>tathuir am áonar mhé, do bhrigh gu ndéunuim do ghnáth na neithe as mían</span>
<lb n="11344"/><span>leision.</span>
<lb n="11345"/></p>
</div>
<pb n="En8:30"/>
<div><lb n="11346"/><p><span>Ar labhairt na neitheadhso dhó do chréideadar mórán ann.</span>
<lb n="11347"/></p>
</div>
<pb n="En8:31"/>
<div><lb n="11348"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósa ris na Híudaidhibh do chreid dhó;</span>
<lb n="11349"/><span>má chomhnuighthísi am bhréithirsi, gu fírinneach beithí in bhar</span>
<lb n="11350"/><span>ndisgioblaibh agum.</span>
<lb n="11351"/></p>
</div>
<pb n="En8:32"/>
<div><lb n="11352"/><p><span>Agus aithéontáoi anfhírinne, agus sáorfaidh anfhírinne sibh.</span>
<lb n="11353"/></p>
</div>
<pb n="En8:33"/>
<div><lb n="11354"/><p><span>Do fhreagradarsan hé; síol Abraham sinn, agus ní dhearnumair</span>
<lb n="11355"/><span>ógláchus déunnduine riámh: cionnas adeir tusa, beithí sáor?</span>
<lb n="11356"/></p>
</div>
<pb n="En8:34"/>
<div><lb n="11357"/><p><span>Do fhreaguir Iósa iád; gu fírinneach, fírinneach adeirim ribh,</span>
<lb n="11358"/><span>giodhbé doní peacadh gurob óglách dhon pheacadh hé.</span>
<lb n="11359"/></p>
</div>
<pb n="En8:35"/>
<div><lb n="11360"/><p><span>Achd ní chomhnuigheann an t-óglách annsa tigh a gcomhnuighe: achd</span>
<lb n="11361"/><span>anuidh an mac gu síorruidhe.</span>
<lb n="11362"/></p>
</div>
<pb n="En8:36"/>
<div><lb n="11363"/><p><span>Ar anadhbharsin má sháorann an mác sibhsi, beithí sáor gu fírinneach.</span>
<lb n="11364"/></p>
</div>
<pb n="En8:37"/>
<div><lb n="11365"/><p><span>Atá a fhios agum gurab do shiól Abrahám sibh, gidheadh iárrtháoi</span>
<lb n="11366"/><span>mheisí dho mharbhadh: oír ní fhaghann mó bhríathar ionad ionnuibh.</span>
<lb n="11367"/></p>
</div>
<pb n="En8:38"/>
<div><lb n="11368"/><p><span>Labhruimsi an ní dochunnaic mé aga mathuir, agus donithísi an ní</span>
<lb n="11369"/><span>dochunncabhair aga bhur nathuir féin.</span>
<lb n="11370"/></p>
</div>
<pb n="En8:39"/>
<div><lb n="11371"/><p><span>Do fhreagradarsan, agus ádubhradar ris; as hé Abrahám as athuir</span>
<lb n="11372"/><span>dhúinne. Adubhairt Iósa riú, dá madh clann Dabrahám sibh,</span>
<lb n="11373"/><span>doghéunadh sibh oibreacha Abrahám.</span>
<lb n="11374"/></p>
</div>
<pb n="En8:40"/>
<div><lb n="11375"/><p><span>Achd iárrtháoisi anois mheisi dho mharbhadh, neach do innis dáoibh</span>
<lb n="11376"/><span>an fhírinne, dochúaluidh mé ó Dhía: ní dhearna Abrahám so.</span>
<lb n="11377"/></p>
</div>
<pb n="En8:41"/>
<div><lb n="11378"/><p><span>Doníthísi oibreacha bhur nathar féin. Uime sin adubhradarsan</span>
<lb n="11379"/><span>ris; ní a meirdreachus rugadh sinne: atá áon athuir aguinn, eadhon Día.</span>
<lb n="11380"/></p>
</div>
<pb n="En8:42"/>
<div><lb n="11381"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósa riú; dá madh hé Dia bhur</span>
<lb n="11382"/><span>nathairsi, gan chunntabhairt do ghrádhochadh sibh mheisi: oír is ó Dhía</span>
<lb n="11383"/><span>do ghluáis mé, agus taínig mé: agus ní uáim féin tainig mé, achd eisean</span>
<lb n="11384"/><span>do chuir uádha mhé.</span>
<lb n="11385"/></p>
</div>
<pb n="En8:43"/>
<div><lb n="11386"/><p><span>Créd fá nach tuigtí mó chomhrádhsa? ar son nach féudtáoi mó</span>
<lb n="11387"/><span>bhriathar dhéisdeachd.</span>
<lb n="11388"/></p>
</div>
<pb n="En8:44"/>
<div><lb n="11389"/><p><span>As hé an diabhal as athair dháoibh, agus as iád na neithe as mían</span>
<lb n="11390"/><span>leis a nathuir sin as toil libhsi do dhéunamh. Dobhí seision na fhear</span>
<lb n="11391"/><span>dúnmharbhtha ó thus, agus nír chomhnuidh sé sa bhfhírinne: oír ní fhuil</span>
<lb n="11392"/><span>fírinne ann: an uáir doní sé brég, uáidhe féin labhrus sé, oír as</span>
<lb n="11393"/><span>bréguire hé, agus as sé as athuir dhon bhréig.</span>
<lb n="11394"/></p>
</div>
<pb n="En8:45"/>
<div><lb n="11395"/><p><span>Achd ar anadhbhar gu labhruimsi an fhírinne, ní creidtí mhé.</span>
<lb n="11396"/></p>
</div>
<pb n="En8:46"/>
<div><lb n="11397"/><p><span>Cía dhíbhsi chuireas peacadh am leith? má adeirim an fhírinne, cred</span>
<lb n="11398"/><span>fá nach creidtí dhamh?</span>
<lb n="11399"/></p>
</div>
<pb n="En8:47"/>
<div><lb n="11400"/><p><span>Giodhbé atá ó Dhía, éisdidh sé briathra Dé, is uime nach</span>
<lb n="11401"/><span>éisdtísi iád, ar son nach ó Dhía sibh.</span>
<lb n="11402"/></p>
</div>
<pb n="En8:48"/>
<div><lb n="11403"/><p><span>Uime sin do fhreagradar na Híudaidhe, agus adubhradar ris; an né</span>
<lb n="11404"/><span>nach maith adeirmíd gurab Samaritanach thú, agus gu bhfhuil deamhan ionnad?</span>
<lb n="11405"/></p>
</div>
<pb n="En8:49"/>
<div><lb n="11406"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, ní fhuil an deamhan ionnamsa: achd dobheirim</span>
<lb n="11407"/><span>onoír dhom athair, agus dobheirthísi easonóir dhamhsa.</span>
<lb n="11408"/></p>
</div>
<pb n="En8:50"/>
<div><lb n="11409"/><p><span>Agus ní hí mó gloír féin iárruimsi, gidheadh atá neach iarrus</span>
<lb n="11410"/><span>hí agus bheireas breath.</span>
<lb n="11411"/></p>
</div>
<pb n="En8:51"/>
<div><lb n="11412"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach, adeirim ribh, dá gcoimhéda neach ar bioth</span>
<lb n="11413"/><span>mó bhríatharsa, ní fhaicfi sé bás gu siórruidhe.</span>
<lb n="11414"/></p>
</div>
<pb n="En8:52"/>
<div><lb n="11415"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar na Hiuduidhe ris; aithnimíd anois gu</span>
<lb n="11416"/><span>bhfhuil an diabhal ionnad. Dochuáídh Abrahám agus na fáidhe déug:</span>
<lb n="11417"/><span>agus adeir tusa, giodhbé neach choimhéudfas mo bhríatharsa, ní</span>
<lb n="11418"/><span>bhlaisfe sé bas gu siórruidhe.</span>
<lb n="11419"/></p>
</div>
<pb n="En8:53"/>
<div><lb n="11420"/><p><span>An mó thusa na ar nathuir Abrahám noch fuáir bás? agus fuáradar na fáidhe</span>
<lb n="11421"/><span>bás: créd an neach dhoní tusa dhiót féin?</span>
<lb n="11422"/></p>
</div>
<pb n="En8:54"/>
<div><lb n="11423"/><p><span>Do fhreagair Iósa, mámholuimsi mhé féin, ní fhuil</span>
<lb n="11424"/><span>tábhachd ann mo mholadh: as hé mhathair mholus mé, noch</span>
<lb n="11425"/><span>adeirthísi as Diá dhíbh féin.</span>
<lb n="11426"/></p>
</div>
<pb n="En8:55"/>
<div><lb n="11427"/><p><span>Agus ní fhuil aithne aguibhsi air: gidheadh is aithnidh dhamhsa hé:</span>
<lb n="11428"/><span>agus má adeirim nach aithnidh dhamh hé, biáidh mé cosmhuil ribhsi, am</span>
<lb n="11429"/><span>dhuine bhrégach: gidheadh as aithnidh damh he, agus coimhéuduim a bhriathar.</span>
<lb n="11430"/></p>
</div>
<pb n="En8:56"/>
<div><lb n="11431"/><p><span>Dobhí gáirdeachus mor ar bhur nathuirse Abrahám, fám lása</span>
<lb n="11432"/><span>dhfhaicsin: agus dochunnaic sé hé, agus dobhí luathgháir air.</span>
<lb n="11433"/></p>
</div>
<pb n="En8:57"/>
<div><lb n="11434"/><p><span>Uime sin adubhradar na Hiuduidhe ris; ní fhuil deich mbliadhna agus</span>
<lb n="11435"/><span>dá fhichead daois agad fós, agus an bhfhacuidh tú Abrahám?</span>
<lb n="11436"/></p>
</div>
<pb n="En8:58"/>
<div><lb n="11437"/><p><span>Adubhairt Iósa riú, gu fírinneach, fírinneach, adeirim ribh,</span>
<lb n="11438"/><span>gu bhfhuilimsi ann sul dobhí Abrahám.</span>
<lb n="11439"/></p>
</div>
<pb n="En8:59"/>
<div><lb n="11440"/><p><span>Uime sin do thógbhadar clocha, dochum gu gcaithfidís ris iád: achd</span>
<lb n="11441"/><span>do fholuigh Iósa hé féin, agus dochuáidh sé amach as an teampall, ag dul</span>
<lb n="11442"/><span>tré na lár; agus is mar sin dochuáidh sé thárrsa.</span>
<lb n="11443"/></p>
</div>
<pb n="En9"/>
<div><lb n="11444"/><p/>
</div>
<pb n="En9:1"/>
<div><lb n="11445"/><p><span>Agus ag gabháil tarrsa Dhiósa dochunnaic sé duine dhobhí dall ó</span>
<lb n="11446"/><span>rugadh hé.</span>
<lb n="11447"/></p>
</div>
<pb n="En9:2"/>
<div><lb n="11448"/><p><span>Agus do fhiáfruigheadar a dheisgiobuil de, aga rádh; a mhaighisdir, cía</span>
<lb n="11449"/><span>dhíobh dho fpheacuidh, an fearso féin, nó a athuir agus a mhathuir, fá</span>
<lb n="11450"/><span>rugadh dall hé?</span>
<lb n="11451"/></p>
</div>
<pb n="En9:3"/>
<div><lb n="11452"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, nír pheacuidh an duinesi, agus nír fpheacuidh</span>
<lb n="11453"/><span>a athair agus na mhathair lé mbéurthaoi dall hé; achd is mar so</span>
<lb n="11454"/><span>rugadh é dochum gu bhfhoilséochtháoi oibreacha Dé ann.</span>
<lb n="11455"/></p>
</div>
<pb n="En9:4"/>
<div><lb n="11456"/><p><span>Is éigean damhsa oibreacha an té ó dtáinig mé dho dhéunamh, an feadh bhus</span>
<lb n="11457"/><span>lá ann: atá anoidhche ag teachd, in tan nach fédann éunnduine obuir dho</span>
<lb n="11458"/><span>dhéunamh.</span>
<lb n="11459"/></p>
</div>
<pb n="En9:5"/>
<div><lb n="11460"/><p><span>An feadh atáim ar an sáoghal, as mé solus an tsáoghuil.</span>
<lb n="11461"/></p>
</div>
<pb n="En9:6"/>
<div><lb n="11462"/><p><span>An tan adubhairt sé so, do chuir sé seile ar an dtalamh, agus dorinne sé</span>
<lb n="11463"/><span>lathach dhon tseile, agus do chuimil sé an lathach dho shúilibh an</span>
<lb n="11464"/><span>doill:</span>
<lb n="11465"/></p>
</div>
<pb n="En9:7"/>
<div><lb n="11466"/><p><span>Agus adubhairt sé ris; imthigh, ionnail a loch Shíloam, noch</span>
<lb n="11467"/><span>mhínighthear, arna chur. Uime sin do imthigh sé, agus do ionnail sé,</span>
<lb n="11468"/><span>agus taínig arís agus a radharc aige.</span>
<lb n="11469"/></p>
</div>
<pb n="En9:8"/>
<div><lb n="11470"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar na comharsain, agus na dáoine dochunnaic</span>
<lb n="11471"/><span>dall hé roimhe sin; an né nách hé so an té dobhí na shuidhe ag</span>
<lb n="11472"/><span>iarruidh na déurca?</span>
<lb n="11473"/></p>
</div>
<pb n="En9:9"/>
<div><lb n="11474"/><p><span>Adubhradar cuid dhíobh, as hé so hé; agus adubhradar cuid eile,</span>
<lb n="11475"/><span>as cosmhuil ris hé, gidheadh adubhairt sé féin, as meisi féin hé.</span>
<lb n="11476"/></p>
</div>
<pb n="En9:10"/>
<div><lb n="11477"/><p><span>Uime sin adubhradar ris; cred é an modh ar ar hosgladh do shúile?</span>
<lb n="11478"/></p>
</div>
<pb n="En9:11"/>
<div><lb n="11479"/><p><span>Do fhreáguir seision, agus adubhairt sé; an té dhárab ainm Iósa</span>
<lb n="11480"/><span>dorinne sé láib, agus do chuimil sé dom shúilibh hí, agus adubhairt rium,</span>
<lb n="11481"/><span>imthigh dochum locha Shiloam, agus ionnail; agus do imthigh meisi, agus</span>
<lb n="11482"/><span>do ionnuil mé, agus fúarus mo radharc.</span>
<lb n="11483"/></p>
</div>
<pb n="En9:12"/>
<div><lb n="11484"/><p><span>Adubhradarsan ris annsin; gá haít a bhfhuil sé? adubhairt</span>
<lb n="11485"/><span>seision, ní fhuil a fhios agum.</span>
<lb n="11486"/></p>
</div>
<pb n="En9:13"/>
<div><lb n="11487"/><p><span>Rugadar léo dochum na bpairisíneach, an tí úd adeirim dobhí</span>
<lb n="11488"/><span>dall reimhe sin.</span>
<lb n="11489"/></p>
</div>
<pb n="En9:14"/>
<div><lb n="11490"/><p><span>Agus dobudh sabboíd ann an tan dorinne Iósa an lathach, agus</span>
<lb n="11491"/><span>do osguil sé a shúile.</span>
<lb n="11492"/></p>
</div>
<pb n="En9:15"/>
<div><lb n="11493"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhíafruigheadar na Phairisínigh arís de, cionnus</span>
<lb n="11494"/><span>fuáir sé aradharc. Agus adubhairt seisean riú; do chuir sé láib ar mo</span>
<lb n="11495"/><span>shúilibh, agus do ionnuil mé, agus dochím.</span>
<lb n="11496"/></p>
</div>
<pb n="En9:16"/>
<div><lb n="11497"/><p><span>Uime sin adubhradar cuid dona Phairisíneachuibh; ní ó Dhía an</span>
<lb n="11498"/><span>duinesi; oír ní chongbhann sé an tsabboíd: adubhradar cuid eile, cionnus</span>
<lb n="11499"/><span>as éidir lé duine peacthach, a leithéidighe so do chomharthadhuib dho dhéunamh?</span>
<lb n="11500"/><span>Agus dobhí siosma eatorra.</span>
<lb n="11501"/></p>
</div>
<pb n="En9:17"/>
<div><lb n="11502"/><p><span>Adeirid siádsan arís risin dall; créud í do bharamhuil don té úd,</span>
<lb n="11503"/><span>ar son gur osguil sé do shúile? agus adubhairt seisean, is fáidh hé.</span>
<lb n="11504"/></p>
</div>
<pb n="En9:18"/>
<div><lb n="11505"/><p><span>Uime sin nír chreideadar na Híudaidhe uáidh gu raibhe sé dall, agus gu</span>
<lb n="11506"/><span>bhfhuáir sé a radharc, nó gur ghoireadar athuir agus mathuir an té fuáir a</span>
<lb n="11507"/><span>radharc.</span>
<lb n="11508"/></p>
</div>
<pb n="En9:19"/>
<div><lb n="11509"/><p><span>Agus do fhiáfruigheadar dhíobh, aga rádh; an né so bhur macsa, noch</span>
<lb n="11510"/><span>adeirthí rugadh dall? ar anadhbharsin cionnas dochí sé anois?</span>
<lb n="11511"/></p>
</div>
<pb n="En9:20"/>
<div><lb n="11512"/><p><span>Do fhreaguir a athuir agus a mhathuir iad, agus adubhradar; atá a</span>
<lb n="11513"/><span>dheimhin aguinn gurab é so ar mac, agus gu rugadh dall hé:</span>
<lb n="11514"/></p>
</div>
<pb n="En9:21"/>
<div><lb n="11515"/><p><span>Achd cionnus dochí sé anois ní fhuil a fhios aguinn: nó cía do</span>
<lb n="11516"/><span>osguil a shúile ní fhuil a fhios aguinn: atá áois aige, fíafruighidh</span>
<lb n="11517"/><span>dhe féin, freigéoruidh sé ar a shon féin.</span>
<lb n="11518"/></p>
</div>
<pb n="En9:22"/>
<div><lb n="11519"/><p><span>Adubhairt a athuir agus a mhathuir na bríathraso, ar eagla na</span>
<lb n="11520"/><span>Niudaidheadh: oír do orduigheadar na Hiudaidhe roimhe sin, giodhbé</span>
<lb n="11521"/><span>do aideomhadh eisean do bheith na Chríosd, a chur as an tsinagoig.</span>
<lb n="11522"/></p>
</div>
<pb n="En9:23"/>
<div><lb n="11523"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar a athair agus a mhathair; atá aois</span>
<lb n="11524"/><span>aige, fiáfruighidh dhe féin.</span>
<lb n="11525"/></p>
</div>
<pb n="En9:24"/>
<div><lb n="11526"/><p><span>Ar anadhbharsin do ghoireadarsan an dara huair an duine dobhí dall,</span>
<lb n="11527"/><span>agus adubhradar ris; tabhair glóir do Dhía: atá a dheimhin aguinne gurab</span>
<lb n="11528"/><span>peacthach an duinesi.</span>
<lb n="11529"/></p>
</div>
<pb n="En9:25"/>
<div><lb n="11530"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhreagoir seision agus adubhairt sé riú: masa</span>
<lb n="11531"/><span>fpeacthach hé, ní fhuil a fhios agumsa: gidheadh atá fios anaoin</span>
<lb n="11532"/><span>neithesi agum, gu raibhe mé dall, agus gu bhfhaicim anois.</span>
<lb n="11533"/></p>
</div>
<pb n="En9:26"/>
<div><lb n="11534"/><p><span>Agus adubhradarsan arís ris; créd dorinne sé riot? cionnas</span>
<lb n="11535"/><span>do osguil sé do shúile.</span>
<lb n="11536"/></p>
</div>
<pb n="En9:27"/>
<div><lb n="11537"/><p><span>Do fhreaguir seisean iád; do innis mhé dhíbh cheana hé, agus nír</span>
<lb n="11538"/><span>éisdeabhuir: créud fa niárrtháoi a chloisdin arís? in mían libhsi leis</span>
<lb n="11539"/><span>bheith bhur ndisgiobluibh aige?</span>
<lb n="11540"/></p>
</div>
<pb n="En9:28"/>
<div><lb n="11541"/><p><span>Uime sin tugadar aithis dó, agus adubhradar ris: bísi ad dhisgiobal</span>
<lb n="11542"/><span>aige: achd is do Mháoisi is disgiobail sinne.</span>
<lb n="11543"/></p>
</div>
<pb n="En9:29"/>
<div><lb n="11544"/><p><span>Atá a fhios aguinne gur labhuir Día ré Máoisi: achd ní fhuil a fhios</span>
<lb n="11545"/><span>aguinn ga has don fhiorsa.</span>
<lb n="11546"/></p>
</div>
<pb n="En9:30"/>
<div><lb n="11547"/><p><span>Do fhreagair seisean, agus adubhairt sé riú; ata cuid iongantuis annso,</span>
<lb n="11548"/><span>nach fuil a fhios aguibhsi ga has dó, agus fós gur osguil sé mó shúilesi.</span>
<lb n="11549"/></p>
</div>
<pb n="En9:31"/>
<div><lb n="11550"/><p><span>Achd atá a fhios aguinn nach éisdeann Día na peacuidh: achd má dhobheir</span>
<lb n="11551"/><span>duine onoír do Dhía, agus má dhoní sé a thoil, éisdidh sé an fearso.</span>
<lb n="11552"/></p>
</div>
<pb n="En9:32"/>
<div><lb n="11553"/><p><span>Ní clos ó thosach an tsáoghail, gur osguil duine ar bioth súile duine</span>
<lb n="11554"/><span>rugadh dall.</span>
<lb n="11555"/></p>
</div>
<pb n="En9:33"/>
<div><lb n="11556"/><p><span>Muna bheath an fearso ó Dhía, ní bhudh éidir leis ní ar bioth do</span>
<lb n="11557"/><span>dhéunamh.</span>
<lb n="11558"/></p>
</div>
<pb n="En9:34"/>
<div><lb n="11559"/><p><span>Do fhreagradar, agus adubhradar ris; a bpeacadhuibh rugadh thusa</span>
<lb n="11560"/><span>uile, agus an dteaguisgeann tú sinne? agus do theilgeadar amach hé.</span>
<lb n="11561"/></p>
</div>
<pb n="En9:35"/>
<div><lb n="11562"/><p><span>Dochuáluidh Iósa gur theilgeadar amach é: agus mar thárrla sé air,</span>
<lb n="11563"/><span>adubhairt sé ris; an gcreideann tusa a mac Dé.</span>
<lb n="11564"/></p>
</div>
<pb n="En9:36"/>
<div><lb n="11565"/><p><span>Do fhreaguir seision, agus adubhairt sé; cia hé, a thighearna, dochum gu</span>
<lb n="11566"/><span>gcreidfinn ann?</span>
<lb n="11567"/></p>
</div>
<pb n="En9:37"/>
<div><lb n="11568"/><p><span>Adubhairt Iósa ris, dochunnaic tú hé: agus as hé an té labhrus riot</span>
<lb n="11569"/><span>hé.</span>
<lb n="11570"/></p>
</div>
<pb n="En9:38"/>
<div><lb n="11571"/><p><span>Agus adubhairt seision, creidim, a thighearna. Agus do onóruidh sé hé.</span>
<lb n="11572"/></p>
</div>
<pb n="En9:39"/>
<div><lb n="11573"/><p><span>Agus adubhairt Iósa; dochum breitheamhnuis taínig mé ar an</span>
<lb n="11574"/><span>sáoghalsa: dochum gu bhfhaicfidís na daoine nach faiceann, agus gu</span>
<lb n="11575"/><span>ndallfuidhe na dáoine dochí.</span>
<lb n="11576"/></p>
</div>
<pb n="En9:40"/>
<div><lb n="11577"/><p><span>Agus dochuáladar cuid dairighthe do na Phairisíneachuibh dobhí na</span>
<lb n="11578"/><span>fhochair na neithesi, agus adubhradar ris; an bhfhuilmídne dall leis?</span>
<lb n="11579"/></p>
</div>
<pb n="En9:41"/>
<div><lb n="11580"/><p><span>Adubhairt Iósa riú; dá mbeath sibh dall, ní bhíadh peacadh oruibh:</span>
<lb n="11581"/><span>achd anois adeirthí, dochímíd: ar anadhbharsin, anuidh bhur</span>
<lb n="11582"/><span>bpeacadh, oruibh.</span>
<lb n="11583"/></p>
</div>
<pb n="En10"/>
<div><lb n="11584"/><p/>
</div>
<pb n="En10:1"/>
<div><lb n="11585"/><p><span>Go fírinneach, fírinneach, adeirim ribh, giodhbé nach teid asdeach thríd</span>
<lb n="11586"/><span>an ndorus gu cró na gcáorach, achd téid ar dreapaireachd asdeach a dtaoibh</span>
<lb n="11587"/><span>eile, is bithbhineach agus sladuidhe hé.</span>
<lb n="11588"/></p>
</div>
<pb n="En10:2"/>
<div><lb n="11589"/><p><span>Achd giodhbé théid asdeach annsa dorus, as hé buáchuill na gcáorach hé.</span>
<lb n="11590"/></p>
</div>
<pb n="En10:3"/>
<div><lb n="11591"/><p><span>Is dó so osglas an doirrseóir, agus eisdid na cáoirigh a ghuth: agus</span>
<lb n="11592"/><span>goiridh sé a cháoirigh ag rádh a nanmann fá leith, agus tréoruighidh sé</span>
<lb n="11593"/><span>amach iád.</span>
<lb n="11594"/></p>
</div>
<pb n="En10:4"/>
<div><lb n="11595"/><p><span>Agus an tan léigeas sé a cháoirigh féin amach, siobhluidh sé rómpa,</span>
<lb n="11596"/><span>agus leanuid na cáoirigh hé: oir aithnighid siád a ghuth.</span>
<lb n="11597"/></p>
</div>
<pb n="En10:5"/>
<div><lb n="11598"/><p><span>Gidheadh ní leanfaid siád buáchuill comhnuightheach, achd teithfid siád</span>
<lb n="11599"/><span>uáidh: do bhríogh nach aithnid dóibh guth na gcomhuightheach.</span>
<lb n="11600"/></p>
</div>
<pb n="En10:6"/>
<div><lb n="11601"/><p><span>Do labhair Iósa an chosmhalachdso riú. Gidheadh nír thuigeadar</span>
<lb n="11602"/><span>na bríathra adubhairt sé riú.</span>
<lb n="11603"/></p>
</div>
<pb n="En10:7"/>
<div><lb n="11604"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósa riú arís; go fírinneach, fírinneach,</span>
<lb n="11605"/><span>adeirim ribh, gurab mheisi dorus na gcáorach.</span>
<lb n="11606"/></p>
</div>
<pb n="En10:8"/>
<div><lb n="11607"/><p><span>A dtainig romham uile as bhithbhinigh agus is sladuighthe iád: achd nír</span>
<lb n="11608"/><span>éisdeadar na cáoirigh riú.</span>
<lb n="11609"/></p>
</div>
<pb n="En10:9"/>
<div><lb n="11610"/><p><span>Is meisi an dorus, gidhbé neach rachas asteach thríomsa,</span>
<lb n="11611"/><span>slaínéochthar hé: agus rachuidh sé asteach, agus amach, agus doghéubha sé</span>
<lb n="11612"/><span>inbhiur.</span>
<lb n="11613"/></p>
</div>
<pb n="En10:10"/>
<div><lb n="11614"/><p><span>Ní thig an gaduidhe, achd dochum gu ngoidfeadh sé, gu muirfeadh sé,</span>
<lb n="11615"/><span>agus gu millfeadh sé an tréud: taínig meisi dochum gu bhfhuigdís</span>
<lb n="11616"/><span>beatha, agus dochum gu bhfhuighdís hi gu fairsing.</span>
<lb n="11617"/></p>
</div>
<pb n="En10:11"/>
<div><lb n="11618"/><p><span>As meisi an táodhuire maith: cuiridh an táodhaire maith a anum</span>
<lb n="11619"/><span>féin ar son na gcáorach.</span>
<lb n="11620"/></p>
</div>
<pb n="En10:12"/>
<div><lb n="11621"/><p><span>Achd an formáluidhe, agus an té nach fhuil na bhuáchuill, agus nach</span>
<lb n="11622"/><span>leis féin na cáoirigh, dochí sé an mac tíre ag teachd, agus fágbhuidh sé na</span>
<lb n="11623"/><span>cáoirigh, agus teithidh sé: agus fuáduighid an mac tíre na cáoirigh, agus</span>
<lb n="11624"/><span>leathnuighidh sé iád.</span>
<lb n="11625"/></p>
</div>
<pb n="En10:13"/>
<div><lb n="11626"/><p><span>Achd teithidh an formáluidhe, ar son gurab formáluighe hé, agus nach</span>
<lb n="11627"/><span>fuil suim aige annsna cáorchuibh.</span>
<lb n="11628"/></p>
</div>
<pb n="En10:14"/>
<div><lb n="11629"/><p><span>As meisi an táodhaire maith, agus aithnighimh mo cháoirigh féin, agus</span>
<lb n="11630"/><span>aithnighid mo cháoirigh féin mhé:</span>
<lb n="11631"/></p>
</div>
<pb n="En10:15"/>
<div><lb n="11632"/><p><span>Mar aithnigheas an tathuir mhé, aithnighimsi an tathuir mar an gcéudna,</span>
<lb n="11633"/><span>agus dhobheirim mhanam ar son na gcáorach.</span>
<lb n="11634"/></p>
</div>
<pb n="En10:16"/>
<div><lb n="11635"/><p><span>Agus atáid cáoirigh eile agum nach don chróso: agus caithfidh mé iád</span>
<lb n="11636"/><span>sin leis do thabhuirt leam, agus éisdfid siád mo ghuth, agus biaidh</span>
<lb n="11637"/><span>áon chró amháin, agus áon bhuachuill amhaín ann.</span>
<lb n="11638"/></p>
</div>
<pb n="En10:17"/>
<div><lb n="11639"/><p><span>Ar anadhbharsin ghrádhuigheas mhathuir mheisi, ar son gu gcuirim</span>
<lb n="11640"/><span>mhanam uáim, dochum gu nglacfuinn hé arís.</span>
<lb n="11641"/></p>
</div>
<pb n="En10:18"/>
<div><lb n="11642"/><p><span>Ní bheireann eunnduine uáim hé, achd cuirim féin uáim féin hé: atá</span>
<lb n="11643"/><span>cumhachda agum a chur uáim, agus atá cumhachda agum a ghabháil chugam</span>
<lb n="11644"/><span>arís. Fuáir mé an aithnesi ó mathair.</span>
<lb n="11645"/></p>
</div>
<pb n="En10:19"/>
<div><lb n="11646"/><p><span>Ar anadhbharsin do éirigh siosma arís eidir na Híuduidhibh trés</span>
<lb n="11647"/><span>na bríathraibhse.</span>
<lb n="11648"/></p>
</div>
<pb n="En10:20"/>
<div><lb n="11649"/><p><span>Agus adubhradar mórán díobh; atá diábhal ann, agus atá sé ar buile:</span>
<lb n="11650"/><span>créd fá néisdtí ris?</span>
<lb n="11651"/></p>
</div>
<pb n="En10:21"/>
<div><lb n="11652"/><p><span>Adubhradar cuid eile; ní bríathra duine ina bhfhuil diabhal iád</span>
<lb n="11653"/><span>so: an bhfhéudann an díabhal súile na ndáoine ndall dosgladh?</span>
<lb n="11654"/></p>
</div>
<pb n="En10:22"/>
<div><lb n="11655"/><p><span>Agus dobhí sollamain choimhnighthe aththogbhála an teampoill a</span>
<lb n="11656"/><span>Niarusalem, agus dobudh geimhreadh ann an tansoin.</span>
<lb n="11657"/></p>
</div>
<pb n="En10:23"/>
<div><lb n="11658"/><p><span>Agus dobhí Iósa ag siobhal annsa teampall a bpóirsi Sholuimh.</span>
<lb n="11659"/></p>
</div>
<pb n="En10:24"/>
<div><lb n="11660"/><p><span>Uime sin do chruinnigheadar na Híuduidhe na thimcheall, agus</span>
<lb n="11661"/><span>adubhradar ris; gá fad choingéubhas tú sinn an amharus? Innis duinn</span>
<lb n="11662"/><span>ós aírd más tú Críosd.</span>
<lb n="11663"/></p>
</div>
<pb n="En10:25"/>
<div><lb n="11664"/><p><span>Do fhreaguir Iosa iád; do inniseas dáoibh, agus ní chreidtí mhé: na</span>
<lb n="11665"/><span>hoibreacha dhoním a nainm mhathar, doníd siád fínné dámh.</span>
<lb n="11666"/></p>
</div>
<pb n="En10:26"/>
<div><lb n="11667"/><p><span>Gidheadh ní chreidtísi: oír ní dom chaorchaibhsi sibh, mar adubhairt</span>
<lb n="11668"/><span>mé ribh.</span>
<lb n="11669"/></p>
</div>
<pb n="En10:27"/>
<div><lb n="11670"/><p><span>Dochluinid mo chaoirighsi mó ghuth, agus aithnighim iád, agus</span>
<lb n="11671"/><span>leanuid siád mhé:</span>
<lb n="11672"/></p>
</div>
<pb n="En10:28"/>
<div><lb n="11673"/><p><span>Agus dobheirim an bheatha mharrthanach dhóibh, agus ní rachaid siád</span>
<lb n="11674"/><span>amugha gu bráth, agus ní fhúaidéochaidh neach ar bioth as mó láimh iád.</span>
<lb n="11675"/></p>
</div>
<pb n="En10:29"/>
<div><lb n="11676"/><p><span>Mhathair noch thug dhamhsa iád as mó hé ina na huile: agus ní</span>
<lb n="11677"/><span>fhéudann éuneach a bhfhuadach as laímh mhathar.</span>
<lb n="11678"/></p>
</div>
<pb n="En10:30"/>
<div><lb n="11679"/><p><span>As áon mheisi agus an tathuir.</span>
<lb n="11680"/></p>
</div>
<pb n="En10:31"/>
<div><lb n="11681"/><p><span>Uime sin do thógbhadar na Híuduidhe clocha arís, dochum a gcaithte ris.</span>
<lb n="11682"/></p>
</div>
<pb n="En10:32"/>
<div><lb n="11683"/><p><span>Do fhreaguir Iósa iád; do thaisbéun mé mórán doibreachuibh maithe</span>
<lb n="11684"/><span>dháoibh ó mathair: cía aca obair ar son a ngabhtháoi dho chlochuibh</span>
<lb n="11685"/><span>oram.</span>
<lb n="11686"/></p>
</div>
<pb n="En10:33"/>
<div><lb n="11687"/><p><span>Do fhreagradar na Híudaidhe hé, aga rádh; ní ar son toibre maithe</span>
<lb n="11688"/><span>ghabhmáoid do chlochuibh ort, achd ar son na masla dobheir tú dho</span>
<lb n="11689"/><span>Dhía agus gan ionnad achd duine, gu ndéunann tú Día dhiót féin.</span>
<lb n="11690"/></p>
</div>
<pb n="En10:34"/>
<div><lb n="11691"/><p><span>Do fhreaguir Iosa iád; an né nach fuil sgriobhtha an bhur</span>
<lb n="11692"/><span>ndligheadhsa, adubhairt meisi as Déé sibh?</span>
<lb n="11693"/></p>
</div>
<pb n="En10:35"/>
<div><lb n="11694"/><p><span>Má adubhairt sé gurab Déé na dáoine úd dochum a dtaínig bríathar Dé,</span>
<lb n="11695"/><span>agus nach éidir an sgriobtúir do shárughadh:</span>
<lb n="11696"/></p>
</div>
<pb n="En10:36"/>
<div><lb n="11697"/><p><span>Anabartháoisi ris an té dho bheannuigh an tathair, agus do chuir sé</span>
<lb n="11698"/><span>uaidh dochum an tsáoghuil; dobheir tú masla do Dhía, do bhríogh gu</span>
<lb n="11699"/><span>ndubhairt mé gurab mé mac Dé?</span>
<lb n="11700"/></p>
</div>
<pb n="En10:37"/>
<div><lb n="11701"/><p><span>Munandéunaim oibreacha mhathar na creididhsi dhamh.</span>
<lb n="11702"/></p>
</div>
<pb n="En10:38"/>
<div><lb n="11703"/><p><span>Achd má dhoním iád, gé nach creidtí dhamhsa, creididh do</span>
<lb n="11704"/><span>na hoibreachuibh: dochum gu naithéonadh sibh, agus gu gcreidfeadh sibh,</span>
<lb n="11705"/><span>gu bhfhuil an tathair ionnamsa, agus meisi annsan.</span>
<lb n="11706"/></p>
</div>
<pb n="En10:39"/>
<div><lb n="11707"/><p><span>Uime sin do iárradar arís a ghlacadh: agus do imthigh sé as a lamhuibh.</span>
<lb n="11708"/></p>
</div>
<pb n="En10:40"/>
<div><lb n="11709"/><p><span>Agus do imthidh sé arís tár Iordán, don ionadh anar bhaisd Eoin ar</span>
<lb n="11710"/><span>tús: agus do chomhnuidh sé annsin.</span>
<lb n="11711"/></p>
</div>
<pb n="En10:41"/>
<div><lb n="11712"/><p><span>Agus tangadar mórán chuige, agus adubhradar; ní dhearna Eóin</span>
<lb n="11713"/><span>míorbhuile ar bioth: achd gach uile ní dhá ndubhairt Eóin a dtáobh</span>
<lb n="11714"/><span>an duinesi dob fhíor iád.</span>
<lb n="11715"/></p>
</div>
<pb n="En10:42"/>
<div><lb n="11716"/><p><span>Agus do chreideadar móran annsanáit sin ann.</span>
<lb n="11717"/></p>
</div>
<pb n="En11"/>
<div><lb n="11718"/><p/>
</div>
<pb n="En11:1"/>
<div><lb n="11719"/><p><span>Agus dobhí óglách dhairighthe ag éug, darbhainm Lasarus ó</span>
<lb n="11720"/><span>Bhethania baile Muire agus Martha a deirbhsheathrach.</span>
<lb n="11721"/></p>
</div>
<pb n="En11:2"/>
<div><lb n="11722"/><p><span>Agus dobhí an Mhuiresin do ong an tighearna lé huinnement, agus do</span>
<lb n="11723"/><span>thiormuigh a chosa lé na grúaig dár dhearbhráthair Lasarus dobhí ag</span>
<lb n="11724"/><span>éug.</span>
<lb n="11725"/></p>
</div>
<pb n="En11:3"/>
<div><lb n="11726"/><p><span>Uime sin do chuireadar a dheirbhsheathracha fios chuigesion, aga rádh;</span>
<lb n="11727"/><span>a thighearna féuch, atá an tí as ionmhuin leat ag éug.</span>
<lb n="11728"/></p>
</div>
<pb n="En11:4"/>
<div><lb n="11729"/><p><span>Agus arna chloisdin sin Díosa, adubhairt sé riú: ní fhuil an</span>
<lb n="11730"/><span>tégcruás so dochum báis, achd dochum gloire Dé: dochum gu bhfhuighbheadh</span>
<lb n="11731"/><span>mac Dé gloír dhá tháoibh.</span>
<lb n="11732"/></p>
</div>
<pb n="En11:5"/>
<div><lb n="11733"/><p><span>Agus dob ionmhuin lé Híosa Martha, agus a deirbhshiur, agus Lasarus.</span>
<lb n="11734"/></p>
</div>
<pb n="En11:6"/>
<div><lb n="11735"/><p><span>Uime sin mar dochuáluidh sé gu raibhe sé éugcrúaidh, do an sé fós dhá</span>
<lb n="11736"/><span>lá na comhnuidhe annsanáit a raibhe sé:</span>
<lb n="11737"/></p>
</div>
<pb n="En11:7"/>
<div><lb n="11738"/><p><span>Agus tar a éisi sin adubhairt sé ré na dhisgioblaibh; déunam arís</span>
<lb n="11739"/><span>don Iudéa.</span>
<lb n="11740"/></p>
</div>
<pb n="En11:8"/>
<div><lb n="11741"/><p><span>Adubhradar a dhisgiobail ris; a mhaighisdir, anois do iárradar na</span>
<lb n="11742"/><span>Híudaidhe gabháil do chlochuibh ort: agus an bhfhuile ag dul arís ann?</span>
<lb n="11743"/></p>
</div>
<pb n="En11:9"/>
<div><lb n="11744"/><p><span>Do fhreagair Iósa, an né nach fuil dá uair dhégsa ló? má</span>
<lb n="11745"/><span>shiobhlann duine annsa ló, ní fhaghann sé oilbhéim: oír dochí sé solus</span>
<lb n="11746"/><span>an tsáoghailsi?</span>
<lb n="11747"/></p>
</div>
<pb n="En11:10"/>
<div><lb n="11748"/><p><span>Gidheadh má shiobhlann duine sanoidhche, dogheibh sé tuisleadh: oír</span>
<lb n="11749"/><span>ní fhuil solus ann.</span>
<lb n="11750"/></p>
</div>
<pb n="En11:11"/>
<div><lb n="11751"/><p><span>Adubhairt sé na neithese, agus an a dhiáidhsin adubhairt sé riú;</span>
<lb n="11752"/><span>atá ar gcara Lasarus na chodladh: achd ataím ag dul dá dhúsachd as a</span>
<lb n="11753"/><span>chodladh.</span>
<lb n="11754"/></p>
</div>
<pb n="En11:12"/>
<div><lb n="11755"/><p><span>Annsin adubhradar a dhisgiobail; a thighearna, má tá sé na</span>
<lb n="11756"/><span>chodladh, biáidh sé slán.</span>
<lb n="11757"/></p>
</div>
<pb n="En11:13"/>
<div><lb n="11758"/><p><span>Gidheadh as a dtimcheall a bháis do labhuir Iósa: achd do</span>
<lb n="11759"/><span>sháoileadarsan gurab a dtimcheall tsuain chodalta dho labhair sé.</span>
<lb n="11760"/></p>
</div>
<pb n="En11:14"/>
<div><lb n="11761"/><p><span>Uime sin adubhairt Iósa an tan sin ós aird riú; dochuáidh</span>
<lb n="11762"/><span>Lasarus déug.</span>
<lb n="11763"/></p>
</div>
<pb n="En11:15"/>
<div><lb n="11764"/><p><span>Agus ata luthghair oram air bhur sonsa, dochum gu gcreidfeadh</span>
<lb n="11765"/><span>sibh nach raibhe mé dho láthuir annsin: achd dénam na cheann.</span>
<lb n="11766"/></p>
</div>
<pb n="En11:16"/>
<div><lb n="11767"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Tomás, ré ráidhtear Didimus, ré na</span>
<lb n="11768"/><span>choimhdhisgiobluibh; dénaimne leis dfagháil bháis ina fhárradh.</span>
<lb n="11769"/></p>
</div>
<pb n="En11:17"/>
<div><lb n="11770"/><p><span>Uime sin taínig Iosa, agus fúair sé hé ar gcaitheamh cheithre lá</span>
<lb n="11771"/><span>cheana annsa tumba.</span>
<lb n="11772"/></p>
</div>
<pb n="En11:18"/>
<div><lb n="11773"/><p><span>Agus dobhí Bethania a bhfhogus Diárusalém mar adéurthá chuig</span>
<lb n="11774"/><span>sdaide dég:</span>
<lb n="11775"/></p>
</div>
<pb n="En11:19"/>
<div><lb n="11776"/><p><span>Agus tangadar mórán dona Hiudaidhibh dochum Martha agus Muire dá</span>
<lb n="11777"/><span>gcomhfhurtachd adtimcheall a ndearbhráthar.</span>
<lb n="11778"/></p>
</div>
<pb n="En11:20"/>
<div><lb n="11779"/><p><span>Agus mar dochuálaidh Martha gu raibhe Críosd ag teachd, dochuáidh</span>
<lb n="11780"/><span>sí dho teagmháil dó: achd do an Muire na suidhe asdigh.</span>
<lb n="11781"/></p>
</div>
<pb n="En11:21"/>
<div><lb n="11782"/><p><span>Uime sin adubhairt Martha ré Híosa; a thighearna, dhá mbeithéasa</span>
<lb n="11783"/><span>annso, ní fuighbheadh mó dhearbhráthairsi bás:</span>
<lb n="11784"/></p>
</div>
<pb n="En11:22"/>
<div><lb n="11785"/><p><span>Achd atá a dheimin agum anois mar an gcédna, giodhbé ní iárrfus tú</span>
<lb n="11786"/><span>ar Dhía, gu bhfhuidhe tú uáidh hé.</span>
<lb n="11787"/></p>
</div>
<pb n="En11:23"/>
<div><lb n="11788"/><p><span>Adubhairt Iósa ría; éireochuidh do dhearbhráthuir arís.</span>
<lb n="11789"/></p>
</div>
<pb n="En11:24"/>
<div><lb n="11790"/><p><span>Adubhairt Martha ris, atá a fhios agum gu néiréocha sé</span>
<lb n="11791"/><span>annsan eiséirghe, an lá déigheanach.</span>
<lb n="11792"/></p>
</div>
<pb n="En11:25"/>
<div><lb n="11793"/><p><span>Adubhairt Iósa ría; is meisi aneiséirghe agus an bheatha: giodhbé</span>
<lb n="11794"/><span>chreideas ionnam, da mbeath gu mbíadh sé tar éis bháis, marfidh sé:</span>
<lb n="11795"/></p>
</div>
<pb n="En11:26"/>
<div><lb n="11796"/><p><span>Agus gidhbé mhaireas , agus chreideas ionnamsa: ní fhuíghe sé bás</span>
<lb n="11797"/><span>gu bráth: an gcreideann tú so?</span>
<lb n="11798"/></p>
</div>
<pb n="En11:27"/>
<div><lb n="11799"/><p><span>Adubhairt sí ris; creidim a thighearna; do chreid mé gurab tú</span>
<lb n="11800"/><span>Críosd mhac Dé, dobhí ag teachd dochum an tsáoghailsi.</span>
<lb n="11801"/></p>
</div>
<pb n="En11:28"/>
<div><lb n="11802"/><p><span>Agus an tan adubhairt sí so, do imthigh sí, agus do ghoir sí a</span>
<lb n="11803"/><span>deirbhshúir Muire a nuáignios, agá rádh; atá an mhaighisdir ar</span>
<lb n="11804"/><span>dteachd, agus atá sé dod iarruidhsi.</span>
<lb n="11805"/></p>
</div>
<pb n="En11:29"/>
<div><lb n="11806"/><p><span>An tan dochuáluidh sisi sin, do éirigh sí gu tapaidh, agus tainig sí</span>
<lb n="11807"/><span>na cheann.</span>
<lb n="11808"/></p>
</div>
<pb n="En11:30"/>
<div><lb n="11809"/><p><span>Oír ni tháinig Iósa fánamsin don bhaile: achd dobhí sé annsan aít</span>
<lb n="11810"/><span>na dtárrla Martha dhó.</span>
<lb n="11811"/></p>
</div>
<pb n="En11:31"/>
<div><lb n="11812"/><p><span>Uime sin na Híudaidhe dhobhí a bhfhochair Mhuire astigh, dá</span>
<lb n="11813"/><span>comhfhurtachd, an tan dochunncadar ag éirghe gu tapuidh hí, agus ag</span>
<lb n="11814"/><span>dul amach, do leanadar hí, aga rádh; atá sí ag dul dochum an tuáma,</span>
<lb n="11815"/><span>do cháoineadh ann.</span>
<lb n="11816"/></p>
</div>
<pb n="En11:32"/>
<div><lb n="11817"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan taínig Muire sanaít a raibhe Iósa, agus</span>
<lb n="11818"/><span>dochunnaic sí hé, do theilg si hí féin fá na chosaibh, agus adubhairt sí</span>
<lb n="11819"/><span>ris; a thighearna, dá mbeithéa dho láthair, ní fhuigheadh mó</span>
<lb n="11820"/><span>dhearbhráthairsi bás.</span>
<lb n="11821"/></p>
</div>
<pb n="En11:33"/>
<div><lb n="11822"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dochunnaic Iósa ag gul hí, agus na</span>
<lb n="11823"/><span>Híudaidhe thaínig lé ag gul mar an gcédna, dobhí sé ag osnadhaidh</span>
<lb n="11824"/><span>ana spioraid, agus do bhuaidhir sé hé féin.</span>
<lb n="11825"/></p>
</div>
<pb n="En11:34"/>
<div><lb n="11826"/><p><span>Agaus adubhairt sé; ga haít nar chuireabhair hé? adubhradar ris; a</span>
<lb n="11827"/><span>thighearna, tarr agus féch.</span>
<lb n="11828"/></p>
</div>
<pb n="En11:35"/>
<div><lb n="11829"/><p><span>Agus do ghuil Iósa.</span>
<lb n="11830"/></p>
</div>
<pb n="En11:36"/>
<div><lb n="11831"/><p><span>Uime sin adubhradar na Híudaidhe, tabhair dod taire méud a ghrádha dhó.</span>
<lb n="11832"/></p>
</div>
<pb n="En11:37"/>
<div><lb n="11833"/><p><span>Agus adubhradar cuid díobh; ané nach féudfadh an téso dho osgail</span>
<lb n="11834"/><span>suile an doill, a tabhairt fá deara mar an gcédna, nach fuigheadh an fearso</span>
<lb n="11835"/><span>bás?</span>
<lb n="11836"/></p>
</div>
<pb n="En11:38"/>
<div><lb n="11837"/><p><span>Uime sin tainig Iósa arís, agus hé ag osnaidhaigh ann féin, dochum an</span>
<lb n="11838"/><span>tumba: agus dobhí an tumba ana fháspholl agus cloch arna cur ósa chionn.</span>
<lb n="11839"/></p>
</div>
<pb n="En11:39"/>
<div><lb n="11840"/><p><span>Adubhairt Iósa, tógbhuidh an gcloich. Adubhairt Martha deirbhshiur an</span>
<lb n="11841"/><span>duine mhairbh ris; a thighearna, atá drochbhaladh anois air: oír atáid</span>
<lb n="11842"/><span>ceithre lá ó fúair se bás.</span>
<lb n="11843"/></p>
</div>
<pb n="En11:40"/>
<div><lb n="11844"/><p><span>Adubhairt Iósa ría; nach dubhairt mé riot má chreideann tú, gu</span>
<lb n="11845"/><span>bhfhaicfe tú glóir Dhé?</span>
<lb n="11846"/></p>
</div>
<pb n="En11:41"/>
<div><lb n="11847"/><p><span>Uime sin do thógbhadar an chloch dhon aít a raibhe an duine marbh</span>
<lb n="11848"/><span>arna chur. Agus do thóguibh Iósa a shúile suás, agus adubhairt sé; a athuir,</span>
<lb n="11849"/><span>dhobheirim buidheachus duit, do bhríogh gur éisd tú rium.</span>
<lb n="11850"/></p>
</div>
<pb n="En11:42"/>
<div><lb n="11851"/><p><span>Agus ata a dheimhin agum, gu gcluin tú mhé dho ghnáth: achd ar son an</span>
<lb n="11852"/><span>phobail atá na seasamh am thimcheall, adubhairt mé so, dochum gu</span>
<lb n="11853"/><span>gcreidfidís gurab tú do chuir uaít mhé.</span>
<lb n="11854"/></p>
</div>
<pb n="En11:43"/>
<div><lb n="11855"/><p><span>Agus tar éisi so dho rádh dhó, adubhairt sé dho ghuth ard; a</span>
<lb n="11856"/><span>Lasaruis, tarr amach.</span>
<lb n="11857"/></p>
</div>
<pb n="En11:44"/>
<div><lb n="11858"/><p><span>Agus ar an mball taínig an duine marbh amach, agus hé ceanguilte</span>
<lb n="11859"/><span>re héudach ceanguil eidir lamhaibh agus chosaibh, agus a aghaidh</span>
<lb n="11860"/><span>ceanguilte ré naipigín. Adubhairt Iósa riú; sgaoilidh hé, agus</span>
<lb n="11861"/><span>leigidh dhó imtheachd.</span>
<lb n="11862"/></p>
</div>
<pb n="En11:45"/>
<div><lb n="11863"/><p><span>Uime sin mórán dona Hiuduighibh thainig dochum Muire mar dhochuncadar</span>
<lb n="11864"/><span>na neithe dhorinne Iósa, do chreideadar ann.</span>
<lb n="11865"/></p>
</div>
<pb n="En11:46"/>
<div><lb n="11866"/><p><span>Agus do imthigheadar cuid aca dochum na bpairisineach, agus</span>
<lb n="11867"/><span>do inniseadar dhoibh na neithe dhorinne Iósa.</span>
<lb n="11868"/></p>
</div>
<pb n="En11:47"/>
<div><lb n="11869"/><p><span>Ar anadhbharsin do chruinnigheadar uachdaráin na sagart agus na</span>
<lb n="11870"/><span>Phairisínigh comhairle, agus adubhradar; créd dodhénam? oír as iomdha</span>
<lb n="11871"/><span>míorbhuile dhoní an fear so.</span>
<lb n="11872"/></p>
</div>
<pb n="En11:48"/>
<div><lb n="11873"/><p><span>Má fhuilngemíd hé mar so, creidfidh na huile dháoine ann, agus</span>
<lb n="11874"/><span>tiocfaid na Rómhánuigh agus sgrisfuid siád ar náitne, agus ar gcineadh.</span>
<lb n="11875"/></p>
</div>
<pb n="En11:49"/>
<div><lb n="11876"/><p><span>Annsin adubhairt fear dhíobhsan darbhainm Caíphas, fear</span>
<lb n="11877"/><span>dobhí na cheann ar na sagartuibh an bhliadhuinsin riú; ní</span>
<lb n="11878"/><span>thuigthísi ní ar bioth:</span>
<lb n="11879"/></p>
</div>
<pb n="En11:50"/>
<div><lb n="11880"/><p><span>Agus ní smuáintighthí gurab é ar leasne gu bhfuighbheadh áonduine</span>
<lb n="11881"/><span>amhaín bás ar son an fpobuil, agus gan an cineadh uile dho sgrios.</span>
<lb n="11882"/></p>
</div>
<pb n="En11:51"/>
<div><lb n="11883"/><p><span>Achd ní huáidhe féin adubhairt sé so: achd ar mbeith dhó na</span>
<lb n="11884"/><span>árdsagart an bhliadhuinsin, do thárrnguir sé gu bhfhuighbheadh Iósa bás ar</span>
<lb n="11885"/><span>son an chinidh:</span>
<lb n="11886"/></p>
</div>
<pb n="En11:52"/>
<div><lb n="11887"/><p><span>Agus ní ar son an chinidhsin amhaín, achd dochum gu gcruinnéochadh</span>
<lb n="11888"/><span>sé a gceann a chéile clann Dé dobhí arna leathnughadh.</span>
<lb n="11889"/></p>
</div>
<pb n="En11:53"/>
<div><lb n="11890"/><p><span>Uime sin ón lá sin amach dorinneadar dho chomhairle ré chéile eisean</span>
<lb n="11891"/><span>do mharbhadh.</span>
<lb n="11892"/></p>
</div>
<pb n="En11:54"/>
<div><lb n="11893"/><p><span>Ar anadhbharsin nír shiobhail Iósa ó sin suás gu follus ameasg</span>
<lb n="11894"/><span>na Níudaidheadh, achd dochuáidh sé as sin don chuid don tír dobudh</span>
<lb n="11895"/><span>goire dhon fhásach dhon chathruigh ré a raidhtear Ephrem: agus do</span>
<lb n="11896"/><span>chomhnuidh sé annsin a bhfhochair a dhisgiobal.</span>
<lb n="11897"/></p>
</div>
<pb n="En11:55"/>
<div><lb n="11898"/><p><span>Agus dobhí Cáisg na Níuduidheadh a bhfhogas dóibh, agus do</span>
<lb n="11899"/><span>imthigheadar mórán as an dtírsin suás gu Hiarusalém roimh Cháisg</span>
<lb n="11900"/><span>dá nglanadh féin.</span>
<lb n="11901"/></p>
</div>
<pb n="En11:56"/>
<div><lb n="11902"/><p><span>Uime sin do iárradar Iósa, agus do labhradar eatarra féin, ag seasamh</span>
<lb n="11903"/><span>annsa teampoll dhóibh: créd hí bhur mbaramhail nach tig sé dochum an</span>
<lb n="11904"/><span>fhéusda?</span>
<lb n="11905"/></p>
</div>
<pb n="En11:57"/>
<div><lb n="11906"/><p><span>Agus tugadar na hárdshagairt agus na Phairisínigh aithne, giodhbé ar</span>
<lb n="11907"/><span>bioth doghéubhadh a fhios gá háit a raibhe sé, a innisin, dochum gu</span>
<lb n="11908"/><span>mbéurdáois air.</span>
<lb n="11909"/></p>
</div>
<pb n="En12"/>
<div><lb n="11910"/><p/>
</div>
<pb n="En12:1"/>
<div><lb n="11911"/><p><span>Ar anadhbharsin taínig Iósa sé lá roimh Cháisg gu Bethánia, mar á</span>
<lb n="11912"/><span>raibhe Lasarus dhobhí marbh, noch do dhúisigh seisean ó mharbhuibh.</span>
<lb n="11913"/></p>
</div>
<pb n="En12:2"/>
<div><lb n="11914"/><p><span>Uime sin dorinneadar suipér dhó annsin, agus dobhí Martha ag</span>
<lb n="11915"/><span>friothalamh: achd dobhí Lasarus ana áon don mhuinntir do shuidh na</span>
<lb n="11916"/><span>fharradh ar an mbord.</span>
<lb n="11917"/></p>
</div>
<pb n="En12:3"/>
<div><lb n="11918"/><p><span>Agus ar ngabháil do Mhuire an tan sin phúint duinnement náird</span>
<lb n="11919"/><span>tana roúasail, agus do ong sí cosa Iósa, agus do thiormuigh sí a chosa</span>
<lb n="11920"/><span>lé na grúaig: agus dobhí an teach arna líonadh do bhaladh na</span>
<lb n="11921"/><span>huinnemeinnte.</span>
<lb n="11922"/></p>
</div>
<pb n="En12:4"/>
<div><lb n="11923"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt áon dá dhisgiobluibhsean, eadhón</span>
<lb n="11924"/><span>Iudás Iscariot mac Simoin, noch dhobhí ar tí a bhraithesion;</span>
<lb n="11925"/></p>
</div>
<pb n="En12:5"/>
<div><lb n="11926"/><p><span>Créd fá nar díoladh anuinnementso ar thrí chéud pighinn, agus a</span>
<lb n="11927"/><span>dtabhuirt dona bochduibh?</span>
<lb n="11928"/></p>
</div>
<pb n="En12:6"/>
<div><lb n="11929"/><p><span>Achd adubhairt seision so, ní hé gu raibhe suim aige annsna</span>
<lb n="11930"/><span>bochdaibh, achd ar son gur ghaduidhe hé, agus gurab aige dhobhí an sparán,</span>
<lb n="11931"/><span>agus gurab hé diomchradh an ní do chuirthí ann.</span>
<lb n="11932"/></p>
</div>
<pb n="En12:7"/>
<div><lb n="11933"/><p><span>Uime sin adubhairt Iósa, léig dhi: fá chomhair laithe mhadhnacuil</span>
<lb n="11934"/><span>do thaisgidh sí so.</span>
<lb n="11935"/></p>
</div>
<pb n="En12:8"/>
<div><lb n="11936"/><p><span>Uair atáid na boichd in bhur bhfharradh do ghnáth, achd ní do</span>
<lb n="11937"/><span>ghnáth bhiás meisi in bhur bhfhochuir.</span>
<lb n="11938"/></p>
</div>
<pb n="En12:9"/>
<div><lb n="11939"/><p><span>Agus dobhí a fhios ag cuid mhóir dhona Híudaidhibh gu raibhe sé annsin:</span>
<lb n="11940"/><span>agus tangadar, ní ar son Chríosd amhaín, achd dochum gu bhfhaicfidís</span>
<lb n="11941"/><span>Lasarus nar an gcédna noch dho dhúisigh sé ó mharbhuibh.</span>
<lb n="11942"/></p>
</div>
<pb n="En12:10"/>
<div><lb n="11943"/><p><span>Uime sin dhorinneadar na hardshagairt do chomhairle, Lasarus do</span>
<lb n="11944"/><span>mharbhadh leis:</span>
<lb n="11945"/></p>
</div>
<pb n="En12:11"/>
<div><lb n="11946"/><p><span>Ar son gu ndeachadar mórán dona Híudaidhibh dhá bhríoghsan agus</span>
<lb n="11947"/><span>gur chreideadar an Iósa.</span>
<lb n="11948"/></p>
</div>
<pb n="En12:12"/>
<div><lb n="11949"/><p><span>Achd arna mhárach mórán dá dtaínig dochum an fhéusda, an tan</span>
<lb n="11950"/><span>dochuáladar gu raibhe teachd Iósa gu Hiarusalém,</span>
<lb n="11951"/></p>
</div>
<pb n="En12:13"/>
<div><lb n="11952"/><p><span>Do ghlacadar cráobha pailme, agus dochuádar amach dho theagmháil dó,</span>
<lb n="11953"/><span>agus do éighmheadar aga rádh, Hosanna, as beannaigthe an tí thig a</span>
<lb n="11954"/><span>nainm an tighearna, rí Israhél.</span>
<lb n="11955"/></p>
</div>
<pb n="En12:14"/>
<div><lb n="11956"/><p><span>Agus ar bhfagháil asail Diósa, dho shuidh sé air, mar atá</span>
<lb n="11957"/><span>sgriobhtha,</span>
<lb n="11958"/></p>
</div>
<pb n="En12:15"/>
<div><lb n="11959"/><p><span>Na biodh eagla ort a inghean Shióin: tabhair dhod taire, atá do rí</span>
<lb n="11960"/><span>ag teachd, na shuidhe ar shearrach asail.</span>
<lb n="11961"/></p>
</div>
<pb n="En12:16"/>
<div><lb n="11962"/><p><span>Achd nír thuigeadar a dhisgiobail na neithe so ar tús, gidheadh an</span>
<lb n="11963"/><span>tan do gloírigheadh Iósa, annsin do chuimhnigheadar gu rabhadar na</span>
<lb n="11964"/><span>neithesi sgriobhtha air, agus gu ndearnadar na neithe so dhó.</span>
<lb n="11965"/></p>
</div>
<pb n="En12:17"/>
<div><lb n="11966"/><p><span>Uime sin dorinneadar an pobal dobhí na fharradh, fíadhnuisi dhó, do</span>
<lb n="11967"/><span>bhriogh gur ghoir sé Lasarus as an uáigh, agus gur dhuisig sé hé ó</span>
<lb n="11968"/><span>mharbhuibh.</span>
<lb n="11969"/></p>
</div>
<pb n="En12:18"/>
<div><lb n="11970"/><p><span>As trídsin taínig an pobal do theagmhail dhó, do bhríogh mar dhochualadar</span>
<lb n="11971"/><span>gu ndearna sé an mhíorbhuilsi.</span>
<lb n="11972"/></p>
</div>
<pb n="En12:19"/>
<div><lb n="11973"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar na Phairisínigh eatarra féin; an</span>
<lb n="11974"/><span>bhfhaicthí nach feirde dhíbh aon ní dhá ndéuntáoi? féuch, atá an sáoghal</span>
<lb n="11975"/><span>dhá leanmhuinsion.</span>
<lb n="11976"/></p>
</div>
<pb n="En12:20"/>
<div><lb n="11977"/><p><span>Agus dobhí dream dháirighthe dhona Gréugachuibh ameasg na muintire</span>
<lb n="11978"/><span>dochuáidh suás do dhénamh seirbhísi dho Dhía san bhféusda:</span>
<lb n="11979"/></p>
</div>
<pb n="En12:21"/>
<div><lb n="11980"/><p><span>Agus tangadar agceann Fpilib, noch dobhí ó Bhethsáida na</span>
<lb n="11981"/><span>Galile: agus do iarradar air, aga rádh; a mhaighisdir, dobudh mhián</span>
<lb n="11982"/><span>linn Íosa dhfhaicsin.</span>
<lb n="11983"/></p>
</div>
<pb n="En12:22"/>
<div><lb n="11984"/><p><span>Táinig Pilib agus do innis sé sin Dhainndriás: agus do innis</span>
<lb n="11985"/><span>Ainndriás agus Pilib arís Díosa hé.</span>
<lb n="11986"/></p>
</div>
<pb n="En12:23"/>
<div><lb n="11987"/><p><span>Agus do fhreaguir Iósa iád, aga radh; táinig an uair dhochum gu</span>
<lb n="11988"/><span>bhfhuighbheadh mac an duine gloír.</span>
<lb n="11989"/></p>
</div>
<pb n="En12:24"/>
<div><lb n="11990"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach, adeirim ribh, muna fhagha an gráinne</span>
<lb n="11991"/><span>cruithneachda a thuiteas annsa talmhuin bás, anuidh sé na aonar: achd má</span>
<lb n="11992"/><span>theid sé déug, dobheir sé toradh mór uádha.</span>
<lb n="11993"/></p>
</div>
<pb n="En12:25"/>
<div><lb n="11994"/><p><span>Giodhbé ghradhuigheas a anum féin, cáillfidh sé hé: agus gidhbé</span>
<lb n="11995"/><span>fhuáthuigheas a anum féin ar an sáoghalso, coimhéudfaidh sé hé dochum na</span>
<lb n="11996"/><span>beatha marthanuighe.</span>
<lb n="11997"/></p>
</div>
<pb n="En12:26"/>
<div><lb n="11998"/><p><span>Má doní neach ar bioth seirbhís damhsa, léanadh sé mhé: agus</span>
<lb n="11999"/><span>giodhbe aít ambiá meisi, biáidh mo sheirbhíseach ann mar an gcédna:</span>
<lb n="12000"/><span>agus má dhoní duine ar bioth seirbhís damh, biáidh cion ag an athuir air.</span>
<lb n="12001"/></p>
</div>
<pb n="En12:27"/>
<div><lb n="12002"/><p><span>Atá mhanam buáidheartha anois: agus créd adéura mé? a athuir,</span>
<lb n="12003"/><span>sáor mhé ónuáir si: achd as chuige so thaínig mé dochum na huáiresi.</span>
<lb n="12004"/></p>
</div>
<pb n="En12:28"/>
<div><lb n="12005"/><p><span>A athuir, tabhair glóir dhod tainm féin. Uime sin taínig guth ó neamh,</span>
<lb n="12006"/><span>tugas gloír agus dobhéur gloír dhó arís,</span>
<lb n="12007"/></p>
</div>
<pb n="En12:29"/>
<div><lb n="12008"/><p><span>Uime sin adubhradar an drong dhobhí na seasamh dho lathuir,</span>
<lb n="12009"/><span>agus dhochuáluidh hé gur thóirrneach dhobhí ann. Adubhairt cuid</span>
<lb n="12010"/><span>eile, gurbhaingeal do labhair ris.</span>
<lb n="12011"/></p>
</div>
<pb n="En12:30"/>
<div><lb n="12012"/><p><span>Do fhreagair Iósa, agus adubhairt sé; ní ar mo shonsa tháínig an</span>
<lb n="12013"/><span>guthsa, achd ar bhur sonsa.</span>
<lb n="12014"/></p>
</div>
<pb n="En12:31"/>
<div><lb n="12015"/><p><span>Anois atá breitheamhnus an tsáoghailsi dho láthair: anois</span>
<lb n="12016"/><span>teilgfidhear amach uáchdarán an tsáoghailsi.</span>
<lb n="12017"/></p>
</div>
<pb n="En12:32"/>
<div><lb n="12018"/><p><span>Agus má thógaibhthear mheisi suás dhon talamh, tairreóngaidh mé</span>
<lb n="12019"/><span>an uile chugam féin.</span>
<lb n="12020"/></p>
</div>
<pb n="En12:33"/>
<div><lb n="12021"/><p><span>Achd adubhairt sé so, dhá chur a gcéill, créud hí an ghne bháis</span>
<lb n="12022"/><span>doghéabhadh sé.</span>
<lb n="12023"/></p>
</div>
<pb n="En12:34"/>
<div><lb n="12024"/><p><span>Do fhreaguir an pobal hé; dochuálamairne ón dligheadh, gu nanann</span>
<lb n="12025"/><span>Críosd gu síorraidhe: agus cionnus adeir tusa, gurab éigean mac an duine</span>
<lb n="12026"/><span>do thógbháil a naírde? cía hé an mac so an duine?</span>
<lb n="12027"/></p>
</div>
<pb n="En12:35"/>
<div><lb n="12028"/><p><span>Uime sin adubhairt Iósa riú; atá an solus in bhur measg fós ar feadh</span>
<lb n="12029"/><span>tamuill bhig: siubhlaidh an feadh bhiás an solus aguibh, deagla gu mbéuradh</span>
<lb n="12030"/><span>an dorchadus oruibh. Oir giodhbé shiobhlus annsa dorchadus, ní feas dó</span>
<lb n="12031"/><span>ga haít a ngabhann sé.</span>
<lb n="12032"/></p>
</div>
<pb n="En12:36"/>
<div><lb n="12033"/><p><span>An féadh atá án solus aguibh, creididh annsa tsolus, dochum gu mádh</span>
<lb n="12034"/><span>clann don tsolus sibh. Do labhair Iósa na neithesi, agus ar nimtheachd</span>
<lb n="12035"/><span>dó do fholuigh sé he féin uátha.</span>
<lb n="12036"/></p>
</div>
<pb n="En12:37"/>
<div><lb n="12037"/><p><span>Agus gé dorinne sé anoireid so dho mhíorbhailibh na bhfhíadhnuisi, nír</span>
<lb n="12038"/><span>chreideadar ann:</span>
<lb n="12039"/></p>
</div>
<pb n="En12:38"/>
<div><lb n="12040"/><p><span>Dochum gu gcoimhlíonfuidhe bríathar an fháidh Esaias, noch</span>
<lb n="12041"/><span>adubhairt, a thighearna, cia dho chreid ar ngloírne, agus cía</span>
<lb n="12042"/><span>dhár nochdadh lámh an tighearna?</span>
<lb n="12043"/></p>
</div>
<pb n="En12:39"/>
<div><lb n="12044"/><p><span>As uime sin nár fhédadar creideamh, do bhriogh mar adubhairt Esaias</span>
<lb n="12045"/><span>arís;</span>
<lb n="12046"/></p>
</div>
<pb n="En12:40"/>
<div><lb n="12047"/><p><span>Do dhall sé a súile, agus do chruadhaigh sé a gcroidhe, d'eagla gu</span>
<lb n="12048"/><span>bhfhaicfidís lé na súilibh, agus gu dtuigfedhís lé na gcroidheadhuibh, agus</span>
<lb n="12049"/><span>gu bhfillfedís, agus gu slaínéochuinn iád.</span>
<lb n="12050"/></p>
</div>
<pb n="En12:41"/>
<div><lb n="12051"/><p><span>Do labhair Esaias na neithe so, an tan dochunnaic sé a ghloírsean,</span>
<lb n="12052"/><span>agus do labhair sé na thimcheáll.</span>
<lb n="12053"/></p>
</div>
<pb n="En12:42"/>
<div><lb n="12054"/><p><span>Achd fós dho chreideadar móran dhona huáchdaránuibh féin ann: achd ar</span>
<lb n="12055"/><span>son na bpairisíneach nír admhuigheadar sin, deagla gu gcuirfidhe amach</span>
<lb n="12056"/><span>as an tsinagóig iad.</span>
<lb n="12057"/></p>
</div>
<pb n="En12:43"/>
<div><lb n="12058"/><p><span>Oír dob annsa leo gloír na ndáoine, ina gloír Dhé.</span>
<lb n="12059"/></p>
</div>
<pb n="En12:44"/>
<div><lb n="12060"/><p><span>Agus do labhair Iósa dho ghuth árd, agus adubhairt sé; giodhbé</span>
<lb n="12061"/><span>chreideas ionnamsa, ní hionnamsa chreideas sé, achd annsa té do chuir</span>
<lb n="12062"/><span>uaidh mé.</span>
<lb n="12063"/></p>
</div>
<pb n="En12:45"/>
<div><lb n="12064"/><p><span>Agus giodhbé dochí mheisi, dochí sé an té do chuir uáidh mhé.</span>
<lb n="12065"/></p>
</div>
<pb n="En12:46"/>
<div><lb n="12066"/><p><span>Táinig mé mar sholus dochum an tsáoghail, dochum giodhbé chreideas</span>
<lb n="12067"/><span>ionnam, nach diongnadh sé comhnuidhe a ndorchadas.</span>
<lb n="12068"/></p>
</div>
<pb n="En12:47"/>
<div><lb n="12069"/><p><span>Agus gidhbé neach éisdeas mo bhríathra, agus nach gcreidfe iád:</span>
<lb n="12070"/><span>ní bhéirimsi bhreith na aghaidh. Oír ní thainig mé do dhamnughadh</span>
<lb n="12071"/><span>an domhain, achd do shlánughadh an domhuin.</span>
<lb n="12072"/></p>
</div>
<pb n="En12:48"/>
<div><lb n="12073"/><p><span>Gidhbé dhíultus mhé, agus nach gabhann chuige mó bhríathra, atá aige</span>
<lb n="12074"/><span>neach dháorus hé: an bhríathar dho labhair mé, as hí dháorfus hé sa ló</span>
<lb n="12075"/><span>dheigheanach.</span>
<lb n="12076"/></p>
</div>
<pb n="En12:49"/>
<div><lb n="12077"/><p><span>Oír nír labhair meisi uáim féin, achd an té ó dtaínig mé eadhón</span>
<lb n="12078"/><span>an tathuir, tug sé aithne dhamh cred as coir dhamh dho thagra, agus créd as</span>
<lb n="12079"/><span>coír dhamh dho rádh.</span>
<lb n="12080"/></p>
</div>
<pb n="En12:50"/>
<div><lb n="12081"/><p><span>Agus atá a dheimhin agum gurab beatha mharrthanach a aithnesion. Ar</span>
<lb n="12082"/><span>anadhbharsin na neithe adeirimsi, is amhluidh adeirim iád, mar adubhairt</span>
<lb n="12083"/><span>an tathuir rium.</span>
<lb n="12084"/></p>
</div>
<pb n="En13"/>
<div><lb n="12085"/><p/>
</div>
<pb n="En13:1"/>
<div><lb n="12086"/><p><span>Agusroimh shollamain na Cásg, arna aithne Dhiósa gu dtaínig a</span>
<lb n="12087"/><span>uáir ana rachadh sé as an sáoghalsa dochum anathar; ar</span>
<lb n="12088"/><span>ngrádhughadh a mhuinntire féin dobhí ar an sáoghal, do ghrádhuigh</span>
<lb n="12089"/><span>sé gu deireadh iád.</span></p>
<lb n="12090"/>
<lb n="12091"/><p/>
</div>
<pb n="En13:2"/>
<div><lb n="12092"/><p><span>Agus a ndíagh shúípéir (an tan do chuir an diábhal a gcroidhe</span>
<lb n="12093"/><span>Iudais Iscariót mheic Shimóin eisean do bhrath.)</span>
<lb n="12094"/></p>
</div>
<pb n="En13:3"/>
<div><lb n="12095"/><p><span>Arna aithne Dhiosa gu dtug an tathair na huile neithe fá na</span>
<lb n="12096"/><span>lámhuibh, agus gurab ó Dhía thaínig sé, agus gurab dochum Día dhobhí sé</span>
<lb n="12097"/><span>ag dul:</span>
<lb n="12098"/></p>
</div>
<pb n="En13:4"/>
<div><lb n="12099"/><p><span>Do éirigh sé ó shuipéur, agus do chuir sé a bhrat de: agus ar ngabháil</span>
<lb n="12100"/><span>tuáille dhó chuige do cheanguil fá na chóm hé.</span>
<lb n="12101"/></p>
</div>
<pb n="En13:5"/>
<div><lb n="12102"/><p><span>Na dhiágh sin do chuir sé uisge a mbáisín, agus do thionnsgain sé cosa</span>
<lb n="12103"/><span>a dhisgiobal dionnladh, agus do thiormughadh leis an dtuáille dobhí imá</span>
<lb n="12104"/><span>chóm.</span>
<lb n="12105"/></p>
</div>
<pb n="En13:6"/>
<div><lb n="12106"/><p><span>Annsin taínig sé dochum Simóin Peadair: agus adubhairt Peadar ris;</span>
<lb n="12107"/><span>a thighearna, an bhfhuil tusa ag ionnladh mo chossa?</span>
<lb n="12108"/></p>
</div>
<pb n="En13:7"/>
<div><lb n="12109"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, agus adubhairt sé ris; ní fhuila fhios agadsa</span>
<lb n="12110"/><span>anois, créd donímsi, achd biáidh a fhios agad tar a éisi so.</span>
<lb n="12111"/></p>
</div>
<pb n="En13:8"/>
<div><lb n="12112"/><p><span>Adeir Peadar ris, ní innóla tú mo chosasa gu bráth. Do fhreaguir</span>
<lb n="12113"/><span>Iósa hé; muna ionnla mé thú, ní bhía cumann agad rium.</span>
<lb n="12114"/></p>
</div>
<pb n="En13:9"/>
<div><lb n="12115"/><p><span>Adubhairt Símón Peadar ris, a thighearna, ní hiád mó chosa</span>
<lb n="12116"/><span>amhaín, achd mo lámha agus mó cheann mar an gcédna.</span>
<lb n="12117"/></p>
</div>
<pb n="En13:10"/>
<div><lb n="12118"/><p><span>Adubhairt Iósa ris, giodhbé atá ionnalta, ní fhuil duireasbhuidh</span>
<lb n="12119"/><span>air achd a chosa dhionnladh, achd atá sé glan uile: agus atátháoisi glan,</span>
<lb n="12120"/><span>gidheadh ní fhuiltí uile lann.</span>
<lb n="12121"/></p>
</div>
<pb n="En13:11"/>
<div><lb n="12122"/><p><span>Oír dhobhí a fhios aige cía dho bhraithfeadh hé: uime sin adubhairt sé,</span>
<lb n="12123"/><span>ní fhuiltí uile glan.</span>
<lb n="12124"/></p>
</div>
<pb n="En13:12"/>
<div><lb n="12125"/><p><span>Ar anadhbharsin tar éis a gcos dionnladh dhó, agus a bhruit do</span>
<lb n="12126"/><span>ghabháil uime, ar suidhe siós dhó, adubhairt sé riú, an dtuigthí</span>
<lb n="12127"/><span>créd dorinne mé ribh?</span>
<lb n="12128"/></p>
</div>
<pb n="En13:13"/>
<div><lb n="12129"/><p><span>Goirthísi maighisdir agus tighearna dhíomsa: agus as maith adeirthí</span>
<lb n="12130"/><span>sin: oír as mar sin atáim.</span>
<lb n="12131"/></p>
</div>
<pb n="En13:14"/>
<div><lb n="12132"/><p><span>Ar anadhbharsin má dho ionnail meisi, atá am thighearna agus am</span>
<lb n="12133"/><span>maighisdir, bhur gcosasa, as coír dháoibhsi mar an gcédna cosa a chéile</span>
<lb n="12134"/><span>dhionnladh.</span>
<lb n="12135"/></p>
</div>
<pb n="En13:15"/>
<div><lb n="12136"/><p><span>Oír tug mé eisimplair dháoibh, dochum gu ndiongénadh sibhsi, fá mar</span>
<lb n="12137"/><span>dorinne meisi dháoibhsi.</span>
<lb n="12138"/></p>
</div>
<pb n="En13:16"/>
<div><lb n="12139"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach, adeirim ribh, ní mó an tóglách iná a</span>
<lb n="12140"/><span>mhaighisdir, agus ní mó an teachdaire ina an té dho chuir a dteachduireachd</span>
<lb n="12141"/><span>hé.</span>
<lb n="12142"/></p>
</div>
<pb n="En13:17"/>
<div><lb n="12143"/><p><span>Má thuigthí na neithesi, atátháoi beannaighthi, má dhoníthí iád.</span>
<lb n="12144"/></p>
</div>
<pb n="En13:18"/>
<div><lb n="12145"/><p><span>Ní labhruim oruibh uile: atá a fhios agum cía an dream dho thogh mé:</span>
<lb n="12146"/><span>achd dochum gu gcoimhlíonfuidhe an sgribtuir, an té atá ag ithe aráin</span>
<lb n="12147"/><span>am fhochair, do thógaibh sé a shál am aghuidhsi.</span>
<lb n="12148"/></p>
</div>
<pb n="En13:19"/>
<div><lb n="12149"/><p><span>Anois adeirim ribh, sul tiocfus sé dochum críche, ionnas an tan</span>
<lb n="12150"/><span>doghéuntar hé, gu gcreidfeadh sibh, gurab mé atá ann.</span>
<lb n="12151"/></p>
</div>
<pb n="En13:20"/>
<div><lb n="12152"/><p><span>Gu deimhin, deimhin, adeirim ribh, giodhbé ghabhus chuige an té</span>
<lb n="12153"/><span>chuirim uáim, gabhuidh ré mheisi chuige: agus giodhbé ghabhus mheisi</span>
<lb n="12154"/><span>chuige, gabhuidh sé an té dho chuir uáidh mhé chuige.</span>
<lb n="12155"/></p>
</div>
<pb n="En13:21"/>
<div><lb n="12156"/><p><span>Arna rádh so Dhíosa dobhí sé buaidheartha na sbioruid, agus</span>
<lb n="12157"/><span>dorinne sé fínné, agus adubhairt sé; gu fírinneach, fírinneach, adeirim</span>
<lb n="12158"/><span>ribh, gu mbraithfí áon dáoibh mhé.</span>
<lb n="12159"/></p>
</div>
<pb n="En13:22"/>
<div><lb n="12160"/><p><span>Uime sin do fhéuchadar na disgiobail ar a chéile, ag déunamh amhuruis</span>
<lb n="12161"/><span>cía agár labhuir sé na thimcheall.</span>
<lb n="12162"/></p>
</div>
<pb n="En13:23"/>
<div><lb n="12163"/><p><span>Agus dobhí áondá dhisgiobluibh na luidhe an uchd Iósa, noch</span>
<lb n="12164"/><span>dobionmhuin leis.</span>
<lb n="12165"/></p>
</div>
<pb n="En13:24"/>
<div><lb n="12166"/><p><span>Ar anadhbharson do sméid Simón Peadar ar an bhfhearsoin, dochum</span>
<lb n="12167"/><span>gu bhfiafróchadh sé, cía a dtimcheall ar labhair sé.</span>
<lb n="12168"/></p>
</div>
<pb n="En13:25"/>
<div><lb n="12169"/><p><span>Annsin ar gcláonadh dhósan an uchd Iósa, adubhairt sé ris, a</span>
<lb n="12170"/><span>thighearna cía hé?</span>
<lb n="12171"/></p>
</div>
<pb n="En13:26"/>
<div><lb n="12172"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, as hé an té dhá dtiobhra meisi greim aráin déis a</span>
<lb n="12173"/><span>thumtha hé: agus ar dtumadh an ghreama, tug sé Dhiudás Iscariót</span>
<lb n="12174"/><span>mhac Simóin hé.</span>
<lb n="12175"/></p>
</div>
<pb n="En13:27"/>
<div><lb n="12176"/><p><span>Agus tar éis an ghreama do ghlacadh dhó dochuaidh an taibhirséoir</span>
<lb n="12177"/><span>asdteach ann. Ar anadhbharsin adubhairt Iósa ris, gidhbé ní aga</span>
<lb n="12178"/><span>bhfhuile ar a thí, déuna go tapaidh hé.</span>
<lb n="12179"/></p>
</div>
<pb n="En13:28"/>
<div><lb n="12180"/><p><span>Achd nír thuig áon dá raibhe a dtimcheall an bhuird, cred fá</span>
<lb n="12181"/><span>ndubhairt sé ris.</span>
<lb n="12182"/></p>
</div>
<pb n="En13:29"/>
<div><lb n="12183"/><p><span>Oír do sháoileadar cuid díobh do bhríogh gurab ag Iudás dobhí an</span>
<lb n="12184"/><span>sparán gurab hé ní adubhairt Iósa ris, ceannuigh dhuínn gidhbé bhiás</span>
<lb n="12185"/><span>na ríachdanus oruinn dochum na sollaman: nó ní éigin do thabhairt dona</span>
<lb n="12186"/><span>bochdaibh.</span>
<lb n="12187"/></p>
</div>
<pb n="En13:30"/>
<div><lb n="12188"/><p><span>Agus an tan do ghlac seision an greim, do imthigh sé amach ar ball.</span>
<lb n="12189"/><span>Agus dobhí an oidhchi ann.</span>
<lb n="12190"/></p>
</div>
<pb n="En13:31"/>
<div><lb n="12191"/><p><span>Uime sin ar ndul amach dhó, adubhairt Iosa, anois atá mac an duine</span>
<lb n="12192"/><span>ar bhfhagháil ghloíre, agus atá Día arna bhfhagháil ghlóire ann.</span>
<lb n="12193"/></p>
</div>
<pb n="En13:32"/>
<div><lb n="12194"/><p><span>Má atá Día arna bhfaghail ghloíre annsan, dobhéra Día glóir dhósan</span>
<lb n="12195"/><span>ann féin mar an gcéudna, agus dobhéura sé gloír dhó ar an mball.</span>
<lb n="12196"/></p>
</div>
<pb n="En13:33"/>
<div><lb n="12197"/><p><span>Ó a chlann bheag, ataím fós seal beag in bhur bhfarradh: iárrfuidhe mhé,</span>
<lb n="12198"/><span>gidheadh fá mar adubhairt mé ris na Híuduidhibh, giodhbé haít a dteighimsi,</span>
<lb n="12199"/><span>ní fhéudtáoisi theachd ann: is mar sin adeirim ribhsi anois.</span>
<lb n="12200"/></p>
</div>
<pb n="En13:34"/>
<div><lb n="12201"/><p><span>Dobheirim aithne nua dhíbh, a chéile dho ghrádhughadh: fá mar dho</span>
<lb n="12202"/><span>ghrádhuidh misi sibhsi, grádhuighidh féin a cheile mar sin.</span>
<lb n="12203"/></p>
</div>
<pb n="En13:35"/>
<div><lb n="12204"/><p><span>Air so aitheónaid na huile dháoine gurab disgiobail dámhsa sibh, má</span>
<lb n="12205"/><span>bhíonn grádh aguibh féin dá chéile.</span>
<lb n="12206"/></p>
</div>
<pb n="En13:36"/>
<div><lb n="12207"/><p><span>Adubhairt Siomón Peadar ris; a thighearna, gá haít a dteid tú? Do</span>
<lb n="12208"/><span>fhreaguir Iósa hé: mar a dtéighimsi, ní fhéudann tusa anois mo</span>
<lb n="12209"/><span>leanmhoin: gidheadh leanfuidh tú mhé na dhiáigh so.</span>
<lb n="12210"/></p>
</div>
<pb n="En13:37"/>
<div><lb n="12211"/><p><span>Adubhairt Peadar ris, a thighearna, créud fá nach féduim do</span>
<lb n="12212"/><span>leanmhuin anois? cuirfidh mé mhanum ar dho shon.</span>
<lb n="12213"/></p>
</div>
<pb n="En13:38"/>
<div><lb n="12214"/><p><span>Do fhreagair Iósa é, an gcuirfe tú thanam ar mo shonsa? gu</span>
<lb n="12215"/><span>fírinneach, fírinneach, adeirim riot, ní ghoirfe an coileach, sul</span>
<lb n="12216"/><span>tsénfas tú mhé trí huáire.</span>
<lb n="12217"/></p>
</div>
<pb n="En14"/>
<div><lb n="12218"/><p/>
</div>
<pb n="En14:1"/>
<div><lb n="12219"/><p><span>Na buáidhearthar bhur gcroidhesi: creidídh a Ndía, creididh</span>
<lb n="12220"/><span>ionnamsa mar an gcédna.</span>
<lb n="12221"/></p>
</div>
<pb n="En14:2"/>
<div><lb n="12222"/><p><span>As iomdha teaghdhais a dtigh matharsa: agus muna bheath sin</span>
<lb n="12223"/><span>mar sin, do innéosuinn dháoibhsi hé:</span>
<lb n="12224"/></p>
</div>
<pb n="En14:3"/>
<div><lb n="12225"/><p><span>Ataím ag dul dullmhughadh aíte dháoibh: agus má imthighim</span>
<lb n="12226"/><span>dullmhughadh aite dháoibh, tiocfaidh mé arís, agus géubhuidh mé sibhsi</span>
<lb n="12227"/><span>chugam féin: dochum gu mbeath sibhse mar a bhfhuilimsi mar an gcédna.</span>
<lb n="12228"/></p>
</div>
<pb n="En14:4"/>
<div><lb n="12229"/><p><span>Agus atá a fhios aguibhsi gá haít a dtéighimsi, agus atá éolus na</span>
<lb n="12230"/><span>sligheadh aguibh.</span>
<lb n="12231"/></p>
</div>
<pb n="En14:5"/>
<div><lb n="12232"/><p><span>Adubhairt Tomás ris; a thighearna, ní feas duínne ga háit</span>
<lb n="12233"/><span>a dtéighe: agus cionnas as éidir linn éolus na sligheadh do bheith aguinn?</span>
<lb n="12234"/></p>
</div>
<pb n="En14:6"/>
<div><lb n="12235"/><p><span>Adubhairt Iósa ris; as meisi an tslighe, agus an fhírinne, agus an</span>
<lb n="12236"/><span>bheatha. Ní thig aonduine dochum anathar, achd tríomsa.</span>
<lb n="12237"/></p>
</div>
<pb n="En14:7"/>
<div><lb n="12238"/><p><span>Dá madh aithnidh dháoibh mheisi, do bheith éolus aguibh ar mhathair</span>
<lb n="12239"/><span>mar an gcédna: agus as aithnidh dháoibh anois hé, agus dochunncabhair hé.</span>
<lb n="12240"/></p>
</div>
<pb n="En14:8"/>
<div><lb n="12241"/><p><span>Adubhairt Pilib ris; a thighearna, taisben tathuir dhúinn, agus</span>
<lb n="12242"/><span>is lór linn hé.</span>
<lb n="12243"/></p>
</div>
<pb n="En14:9"/>
<div><lb n="12244"/><p><span>Adubhairt Iósa ris; an bhfhuilim an fadsa dhaimsir in bhur</span>
<lb n="12245"/><span>bhfhochair, agus nach aithnidh dhuit mhé, a Philib? gidhbé</span>
<lb n="12246"/><span>dhochunnaic mheisi, dhochunnaic sé an tathair, agus cionnas adeir</span>
<lb n="12247"/><span>tusa, taisbén duínn an tathair.</span>
<lb n="12248"/></p>
</div>
<pb n="En14:10"/>
<div><lb n="12249"/><p><span>An né nach chreideann tú gu bhfhuilimsi annsanathair, agus an</span>
<lb n="12250"/><span>tathuir ionnamsa? ní huaim féin labhruim na bríathra adeirim ribh: achd an</span>
<lb n="12251"/><span>tathair atá na chomhnuidhe ionnam, as hé dhoní na hoibreacha.</span>
<lb n="12252"/></p>
</div>
<pb n="En14:11"/>
<div><lb n="12253"/><p><span>Creididh mhé gu bhfhuilimsi annsanathuir, agus an tathuir</span>
<lb n="12254"/><span>ionnumsa: an ní aslugha dhe, creididh dhamh ar son na noibreach féin.</span>
<lb n="12255"/></p>
</div>
<pb n="En14:12"/>
<div><lb n="12256"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach, adeirim ribh, giodhbé chreideas</span>
<lb n="12257"/><span>ionnamsa na hoibreacha dhonímsi doghéuna seisean iád agus</span>
<lb n="12258"/><span>doghéuna sé oibreacha bhus mó ina iád. Oír atáimsi ag dul</span>
<lb n="12259"/><span>dochum mhathar:</span>
<lb n="12260"/></p>
</div>
<pb n="En14:13"/>
<div><lb n="12261"/><p><span>Agus giodhbé ar bioth ní iárrfuidhe am ainmsi, doghéuna meisi</span>
<lb n="12262"/><span>an ní so dochum gu bhfhúighbheadh an tathair onoír annsa mhac.</span>
<lb n="12263"/></p>
</div>
<pb n="En14:14"/>
<div><lb n="12264"/><p><span>Má iárrthaoi ní ar bioth a mainmsi, doghéuna meisi an nísi.</span>
<lb n="12265"/></p>
</div>
<pb n="En14:15"/>
<div><lb n="12266"/><p><span>Más ionmhuin libh meisi, coimhéuduidh maitheanta.</span>
<lb n="12267"/></p>
</div>
<pb n="En14:16"/>
<div><lb n="12268"/><p><span>Agus guidhfidh meisi an tathuir, agus dobhéura sé comhfhurtuighthéoir</span>
<lb n="12269"/><span>eile dháoibh dochum gu nanfadh sé in bhur bhfhochair gu bráth:</span>
<lb n="12270"/></p>
</div>
<pb n="En14:17"/>
<div><lb n="12271"/><p><span>Eadhón spiorad na fírinne, noch nach féudann an sáoghal do ghabháil, ar</span>
<lb n="12272"/><span>anadhbhar nach faiceann sé hé, agus nach aithnigheann sé hé: achd</span>
<lb n="12273"/><span>aitheantáoisi hé, oír anuidh sé maille ribh, agus biaidh sé ionnuibh.</span>
<lb n="12274"/></p>
</div>
<pb n="En14:18"/>
<div><lb n="12275"/><p><span>Ní fhúighfe mé in bhur ndílleachduibh sibh: achd fillfidh mé chugaibh.</span>
<lb n="12276"/></p>
</div>
<pb n="En14:19"/>
<div><lb n="12277"/><p><span>Tamall beag fós, agus ní fhaicfe an sáoghal feasda mhé, achd</span>
<lb n="12278"/><span>dochífidhísi mhé: do bhríogh gu bhfhuilimsi béo, beithísi béo mar an</span>
<lb n="12279"/><span>gcédna.</span>
<lb n="12280"/></p>
</div>
<pb n="En14:20"/>
<div><lb n="12281"/><p><span>Annsa lá sin aithéontáoi gu bhfhuilimsi sanathair, agus sibhsi</span>
<lb n="12282"/><span>ionnamsa, agus mheisi ionnuibhsi.</span>
<lb n="12283"/></p>
</div>
<pb n="En14:21"/>
<div><lb n="12284"/><p><span>Giodhbé aga bhfhuilid mhaitheantasa, agus choimhédas iad, as hé sin</span>
<lb n="12285"/><span>ghrádhuigheas mheisi: agus giodhbé ghradhuigheas mheisi, grádhóchaidh</span>
<lb n="12286"/><span>mhathair eisean: agus grádhóchuidh meisi hé, agus foillséochuidh mé mhé</span>
<lb n="12287"/><span>féin dó.</span>
<lb n="12288"/></p>
</div>
<pb n="En14:22"/>
<div><lb n="12289"/><p><span>Adubhairt Iudás ris, ní hé Iscariót, a thighearna, créd hé an</span>
<lb n="12290"/><span>tadhbhar fá dtasbénfá thú féin dúinne, agus ní don tsáoghal?</span>
<lb n="12291"/></p>
</div>
<pb n="En14:23"/>
<div><lb n="12292"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, agus adubhairt sé ris; giodhbé ghrádhuigheas</span>
<lb n="12293"/><span>mheisi, coimhéudfuidh sé mó bhríathar, agus grádhóchuidh mhathuir hé, agus</span>
<lb n="12294"/><span>tiocfamáoid chuige, agus doghéunam comhnuidhe na fhochair.</span>
<lb n="12295"/></p>
</div>
<pb n="En14:24"/>
<div><lb n="12296"/><p><span>Giodhbé nách grádhuigheann mheisi, ní choimhéudann sé mo bhríathra: agus</span>
<lb n="12297"/><span>an bhríathar chluintí, ní leamsa hí, achd leis anathair do chuir uáidh</span>
<lb n="12298"/><span>mhé.</span>
<lb n="12299"/></p>
</div>
<pb n="En14:25"/>
<div><lb n="12300"/><p><span>Adubhairt mé na neithesi ribh, am chomhnuidhe in bhur bhfharradh.</span>
<lb n="12301"/></p>
</div>
<pb n="En14:26"/>
<div><lb n="12302"/><p><span>Achd an comhfhurtaighthéoireadhón an spioradnáomh, noch</span>
<lb n="12303"/><span>chuirfeas an tathuir uaidh, a mainmsi, múinfidh sé na huile neithe</span>
<lb n="12304"/><span>dhíbhsi, agus cuirfidh sé a gcuimhne dháoibh, gach uile ní dhá ndubhairt meisi</span>
<lb n="12305"/><span>ribh.</span>
<lb n="12306"/></p>
</div>
<pb n="En14:27"/>
<div><lb n="12307"/><p><span>Fágbhuim siódhchaín aguibh, dobheirim mo shiódhchaín féin dáoibh:</span>
<lb n="12308"/><span>ní mar dhobheir an sáoghal, dobheirimsi dháoibh. Na búaidheárthar bhur</span>
<lb n="12309"/><span>gcroidhé, agus na biódh eagla air.</span>
<lb n="12310"/></p>
</div>
<pb n="En14:28"/>
<div><lb n="12311"/><p><span>Dochuálubhair gu ndubhairt mé ribh, téighim uáibh agus tiocfaidh mé</span>
<lb n="12312"/><span>chuigaibh. Dá ngrádhuigheadh sibh mheisi, gu fírinneach dobhiádh lúthgháir</span>
<lb n="12313"/><span>oruibh, do bhríogh gu ndubhairt mé, ataím ag dul dochum anathar; oír as mó</span>
<lb n="12314"/><span>mathair ina mheisi.</span>
<lb n="12315"/></p>
</div>
<pb n="En14:29"/>
<div><lb n="12316"/><p><span>Agus do innis mé dháoibh, sul tiocfas sé dochum criche, dochum gu</span>
<lb n="12317"/><span>gcreidfeadh sibh, an tan tiocfas sé dhochum críche.</span>
<lb n="12318"/></p>
</div>
<pb n="En14:30"/>
<div><lb n="12319"/><p><span>O so amach ní laibhéora mé mórán ribh: oir atá uáchdarán an tsáoghuilsi</span>
<lb n="12320"/><span>ag teachd, agus ní fhuilní ar bioth aige ionnamsa.</span>
<lb n="12321"/></p>
</div>
<pb n="En14:31"/>
<div><lb n="12322"/><p><span>Achd is uime dhoníthear na neithesi dochum gu naitheonadh an saoghal</span>
<lb n="12323"/><span>gurab ionmhuin leam an tathair: agus amhuil mar thug an tathair aithne</span>
<lb n="12324"/><span>dhamh, is mar sin doním: éirghidh, deunam as so.</span></p>
<lb n="12325"/>
<lb n="12326"/><p/>
</div>
<pb n="En15"/>
<div><lb n="12327"/><p/>
</div>
<pb n="En15:1"/>
<div><lb n="12328"/><p><span>As meisi an fhíneamhuin fhírinneach, agus as críadhuire mhathair.</span>
<lb n="12329"/></p>
</div>
<pb n="En15:2"/>
<div><lb n="12330"/><p><span>Gach uile ghéug ionnamsa nach tabhair toradh, gearruidh sé hí: agus</span>
<lb n="12331"/><span>gach uile hég dobheir toradh glanuidh sé hí, dochum gu madh móidi</span>
<lb n="12332"/><span>dobhéuradh sí toradh uáithe.</span>
<lb n="12333"/></p>
</div>
<pb n="En15:3"/>
<div><lb n="12334"/><p><span>Anois atátháoisi glan tríd an mbréithir do labhuir mé ribh.</span>
<lb n="12335"/></p>
</div>
<pb n="En15:4"/>
<div><lb n="12336"/><p><span>Anuidh ionnamsa, agus mheisi ionnuibhsi. Do réir nach féudann an</span>
<lb n="12337"/><span>ghéug toradh dho thabhuirt uáithe féin, muna ana sí sa bhfhíneamhuin: is</span>
<lb n="12338"/><span>mar sin nách éidir libhsi toradh dho thabhuirt muna antáoi ionnamsa.</span>
<lb n="12339"/></p>
</div>
<pb n="En15:5"/>
<div><lb n="12340"/><p><span>As meisi an fhíneamhuin, agus is sibhsi na géuga: giodhbé</span>
<lb n="12341"/><span>anus ionnamsa, agus mheisi annsan, dobheir sé toradh mór: oír ní</span>
<lb n="12342"/><span>héidir libh ní ar bioth dho dhéunamh gan mheisi.</span>
<lb n="12343"/></p>
</div>
<pb n="En15:6"/>
<div><lb n="12344"/><p><span>Giodhbé nach anfa ionnumsa, teilgfithear amach hé, mar ghéig, agus</span>
<lb n="12345"/><span>críonfuidh sé: annsin chruinnighthear iád, agus cuirthear sa teinidh iád, agus</span>
<lb n="12346"/><span>loisgthear iád.</span>
<lb n="12347"/></p>
</div>
<pb n="En15:7"/>
<div><lb n="12348"/><p><span>Má antáoi ionnamsa, agus má anuid mo bhríathrasa</span>
<lb n="12349"/><span>ionnuibhse, iárruidh gach ní bhus áil libh, agus dogéuntar dháoibh hé.</span>
<lb n="12350"/></p>
</div>
<pb n="En15:8"/>
<div><lb n="12351"/><p><span>As so dogheibh mhathuirsi gloír, sibhsi dho thabuirt mhóráin</span>
<lb n="12352"/><span>toraidh: agus bheith in bhur ndisgiobluibh agumsa.</span>
<lb n="12353"/></p>
</div>
<pb n="En15:9"/>
<div><lb n="12354"/><p><span>Fá mar dho ghrádhuigh an tathuir mheisi, as mar sin do ghradhuigh meisi</span>
<lb n="12355"/><span>sibhsi; anuidh am ghrádhsa.</span>
<lb n="12356"/></p>
</div>
<pb n="En15:10"/>
<div><lb n="12357"/><p><span>Má choimhéudtáoi maitheanta, anfuidhe am ghrádh: fá már dho choimhéud</span>
<lb n="12358"/><span>meisi aitheanta mhathar, agus anuim ana ghrádh.</span>
<lb n="12359"/></p>
</div>
<pb n="En15:11"/>
<div><lb n="12360"/><p><span>Adubhairt mé na neithe soribh, dochum gu nanfadh mo ghairdeachus</span>
<lb n="12361"/><span>ionnuibh, agus dochum gu mbiádh bhur ngairdeachus lán.</span>
<lb n="12362"/></p>
</div>
<pb n="En15:12"/>
<div><lb n="12363"/><p><span>As hí so mhaithnesi, sibhsi dho ghrádhughadh a chéile, fá mar dho</span>
<lb n="12364"/><span>ghrádhaigh meisi sibhsi.</span>
<lb n="12365"/></p>
</div>
<pb n="En15:13"/>
<div><lb n="12366"/><p><span>Ní fhuil grádh as mó iná so ag neach ar bioth, na a anum dho thabhuirt</span>
<lb n="12367"/><span>ar son a charad.</span>
<lb n="12368"/></p>
</div>
<pb n="En15:14"/>
<div><lb n="12369"/><p><span>Is caruid damhsa sibhsi má dhoníthí gach ní dhá naithnighim dhíbh.</span>
<lb n="12370"/></p>
</div>
<pb n="En15:15"/>
<div><lb n="12371"/><p><span>Uaidh so suás ní ghoirfe mé searbhfhoghantaidhe dháoibh, oír ní fhuil a</span>
<lb n="12372"/><span>fhios ag an searbhfhoghantuidh créud doní a thighearna: achd do ghoir mé</span>
<lb n="12373"/><span>caruid dibh, oír na huile neithe dhochuáluidh mé ó mathair, do léig mé</span>
<lb n="12374"/><span>a bhfios chugaibhsi.</span>
<lb n="12375"/></p>
</div>
<pb n="En15:16"/>
<div><lb n="12376"/><p><span>Ní sibhsi do thogh meisi, achd meisi do thogh sibhsi, agus do chuir mé</span>
<lb n="12377"/><span>sibh dochum gu nimdhéochadh sibh agus gu dtiubhradh sibh toradh, agus dochum</span>
<lb n="12378"/><span>gu nanfadh bhur dtoradh: ar chor giodhbé ní ar bioth iárrfuidhe a</span>
<lb n="12379"/><span>mainmsi ar anathair, gu dtiobhradh sé dhíbh hé.</span>
<lb n="12380"/></p>
</div>
<pb n="En15:17"/>
<div><lb n="12381"/><p><span>Aithnighim na neithesi dhíbh, dochum grádha dho bheath aguibh féin dhá</span>
<lb n="12382"/><span>chéile.</span>
<lb n="12383"/></p>
</div>
<pb n="En15:18"/>
<div><lb n="12384"/><p><span>Má fhúathuighéann an sáoghal sibh, biodh a fhios aguibh gur fhuáthaigh</span>
<lb n="12385"/><span>sé mheisi romhuibh.</span>
<lb n="12386"/></p>
</div>
<pb n="En15:19"/>
<div><lb n="12387"/><p><span>Dá mádh don tsáoghal sibh, do ghrádhóchadh an sáoghal a ní féin:</span>
<lb n="12388"/><span>gidheadh ar son nách don tsáoghal sibh, achd gur thogh meisi sibh as an</span>
<lb n="12389"/><span>sáoghal, ar anadhbharsin atá fúath ag an tsáoghal daoibh.</span>
<lb n="12390"/></p>
</div>
<pb n="En15:20"/>
<div><lb n="12391"/><p><span>Cuimhnighidh ar an mbreithir adubhairt mé ribh, ní mó an</span>
<lb n="12392"/><span>searbhfhoghantaidh ina a mhaighisdir; má dho dhíbreadar meisi; díbeóraid</span>
<lb n="12393"/><span>siád sibhsi mar an gcéudna: má dho choimhéudadar mo bhríatharsa,</span>
<lb n="12394"/><span>coimhéudfuid siad bhur mbríathersa mar an gcédna.</span>
<lb n="12395"/></p>
</div>
<pb n="En15:21"/>
<div><lb n="12396"/><p><span>Achd doghéunuid siád na neithesi uile ribh, ar son mhanmasa: do</span>
<lb n="12397"/><span>bhriogh nach fuil fios an tí ó a dtaínig mé aca.</span>
<lb n="12398"/></p>
</div>
<pb n="En15:22"/>
<div><lb n="12399"/><p><span>Muna bheith gu dtaínig mé, agus gur labhuir mé riú, ní bhiadh peacadh</span>
<lb n="12400"/><span>orra: achd anois ní fhuil leisgéul a bpeacuidh aca.</span>
<lb n="12401"/></p>
</div>
<pb n="En15:23"/>
<div><lb n="12402"/><p><span>Giodhbé aga bhfhuil fuáth dhamhsa, fuáthuighidh sé mhathoir mar an</span>
<lb n="12403"/><span>gcédna.</span>
<lb n="12404"/></p>
</div>
<pb n="En15:24"/>
<div><lb n="12405"/><p><span>Muna dhearnuinn oibreacha na measg, nach dearna neach ar bioth eile, ní</span>
<lb n="12406"/><span>bhiádh peacadh orra: achd anois dochunncadar, agus fós do fhuáthuigheadar</span>
<lb n="12407"/><span>mheisi, agus mhathuir.</span>
<lb n="12408"/></p>
</div>
<pb n="En15:25"/>
<div><lb n="12409"/><p><span>Achd as chuige dhorinneadar so dochum gu gcoimhliónfuidhe an</span>
<lb n="12410"/><span>rádh atá sgriobhtha ana ndligheadh féin: eadhón dho fhuáthaigheadar</span>
<lb n="12411"/><span>mheisi gan adhbhar.</span>
<lb n="12412"/></p>
</div>
<pb n="En15:26"/>
<div><lb n="12413"/><p><span>Achd an tan tiocfas an comhfhurtuightheoir noch chuirfeas meisi</span>
<lb n="12414"/><span>chugaibh ón athuir, eadhón spioradna fírinne, thig amach ón athair,</span>
<lb n="12415"/><span>doghéuna sé fíadhnuisidhom tháobhsa.</span>
<lb n="12416"/></p>
</div>
<pb n="En15:27"/>
<div><lb n="12417"/><p><span>Agus doghéantáoisi leis fíadhnuisi dhamh,oíratáthaoi</span>
<lb n="12418"/><span>am fhochuir ó thús.</span>
<lb n="12419"/></p>
</div>
<pb n="En16"/>
<div><lb n="12420"/><p/>
</div>
<pb n="En16:1"/>
<div><lb n="12421"/><p><span>Adubhairt mé na neithesi ribh, deagla gu bhfhuighbheadh sibh</span>
<lb n="12422"/><span>oilbheím.</span>
<lb n="12423"/></p>
</div>
<pb n="En16:2"/>
<div><lb n="12424"/><p><span>Cuirfhid siád as na sínagóguibh sibh: agus fós tiocfuid anaimsior,</span>
<lb n="12425"/><span>giodhbé chuirfeas dochum báis sibh, gu mbreathnócha sé gu ndénann sé</span>
<lb n="12426"/><span>seirbhís do Dhía.</span>
<lb n="12427"/></p>
</div>
<pb n="En16:3"/>
<div><lb n="12428"/><p><span>Agus doghéunuid siád na neithe so ribh, ar son nach aithnid dóibh an</span>
<lb n="12429"/><span>tathuir ina mheisi.</span>
<lb n="12430"/></p>
</div>
<pb n="En16:4"/>
<div><lb n="12431"/><p><span>Achd do labhuir mé na neithe so ribh, dochum an tan tiocfas an uáir gu</span>
<lb n="12432"/><span>gcuimhnéochadh sibh na neithesi, gur innis mé dhíbh iád. Gidheadh nír</span>
<lb n="12433"/><span>innis mé dháoibh ó thús iád, do bhriogh gu raibhe mé féin in bhfhochuir.</span>
<lb n="12434"/></p>
</div>
<pb n="En16:5"/>
<div><lb n="12435"/><p><span>Agus anois ataím ag imtheachd dochum an tí do chuir uáidh mé, agus ní</span>
<lb n="12436"/><span>fhiáfruigheann éunduine aguibh dhióm, cá haita dteid tú?</span>
<lb n="12437"/></p>
</div>
<pb n="En16:6"/>
<div><lb n="12438"/><p><span>Achd do bhríogh gu ndubhairt mé na neithesi ribh, do lióndóbrón bhur</span>
<lb n="12439"/><span>gcroidhthe.</span>
<lb n="12440"/></p>
</div>
<pb n="En16:7"/>
<div><lb n="12441"/><p><span>Gidheadh atáim ag innisin na fírinne dhíbh, is é bhur leassa</span>
<lb n="12442"/><span>mheisi dhimtheachd. Oír muna nimthighe mé, ní thiocfa an</span>
<lb n="12443"/><span>comhfhurthaightheóir chugaibh: gidheadh má imthighimsi, cuirfidh mé</span>
<lb n="12444"/><span>chugaibh hé.</span>
<lb n="12445"/></p>
</div>
<pb n="En16:8"/>
<div><lb n="12446"/><p><span>Agus an tan tiocfas sé, aigéoraidh sé an domhan a dtaobh peacuidh,</span>
<lb n="12447"/><span>agus chomhthruim, agus bhreitheamhnuis.</span>
<lb n="12448"/></p>
</div>
<pb n="En16:9"/>
<div><lb n="12449"/><p><span>A dtáobh peacuidh, ar son nach creidid siád ionnamsa:</span>
<lb n="12450"/></p>
</div>
<pb n="En16:10"/>
<div><lb n="12451"/><p><span>Agus a dtáobh chomhthruim, do bhríogh gu bhfhuilim ag dul dochum</span>
<lb n="12452"/><span>mhathar, agus ní fhaicfidhesi mhé ó so suás:</span>
<lb n="12453"/></p>
</div>
<pb n="En16:11"/>
<div><lb n="12454"/><p><span>Agus a dtáobh breitheamhnuis, ar son gu bhfhuil uáchdaran an</span>
<lb n="12455"/><span>tsáoghailsi arna dhamnughádh.</span>
<lb n="12456"/></p>
</div>
<pb n="En16:12"/>
<div><lb n="12457"/><p><span>Atá mórán agum fós ré rádh ribh, achd ní fhéudtáoi aniomchar</span>
<lb n="12458"/><span>anois.</span>
<lb n="12459"/></p>
</div>
<pb n="En16:13"/>
<div><lb n="12460"/><p><span>Achd an tan tiocfus seisean, spiorad na fírinne,</span>
<lb n="12461"/><span>tréoróchaidh sé sibh dochum gach uile fhírinne; oír ní huáidhe féin</span>
<lb n="12462"/><span>laibheóras sé, achd laibhéoruidh sé na huile neithe chluinfeas</span>
<lb n="12463"/><span>sé: agus foillséochuidh sé dhíbh na neithe atá dochum teachda.</span>
<lb n="12464"/></p>
</div>
<pb n="En16:14"/>
<div><lb n="12465"/><p><span>Dobhéura seisean gloír dhamhsa, oír as uáimsi dho ghéubha sé,</span>
<lb n="12466"/><span>an ní thaisbeunas sé dháoibhsi.</span>
<lb n="12467"/></p>
</div>
<pb n="En16:15"/>
<div><lb n="12468"/><p><span>As leamsa na huile neithe dhá bhfhuil ag anathuir: ar anadhbharsin</span>
<lb n="12469"/><span>adubhairt mé gu ngéubhadh seisean uáimsi agus gu bhfoillséochadh sé</span>
<lb n="12470"/><span>dháoibhsi hé.</span>
<lb n="12471"/></p>
</div>
<pb n="En16:16"/>
<div><lb n="12472"/><p><span>Sealad beag fós, agus ní fhaicfidhe mhé: agus arís, tamall beag</span>
<lb n="12473"/><span>eile, agus dochífidhe sibh mé: óir ataím ag dul chum anathar.</span>
<lb n="12474"/></p>
</div>
<pb n="En16:17"/>
<div><lb n="12475"/><p><span>Uime sin adubhradar cuid dá dhisgiobluibh ré chéile, créd hé so adeir</span>
<lb n="12476"/><span>sé rinn, sealad beag agus ní fhaicfidhe mé, agus arís sealad beag agus</span>
<lb n="12477"/><span>dochífidhe mé: agus, oír atáim ag dul dochum an athar?</span>
<lb n="12478"/></p>
</div>
<pb n="En16:18"/>
<div><lb n="12479"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar, crédas cíall don ní so adeir sé,</span>
<lb n="12480"/><span>tamall beag? ní thuigmíd créd adeir sé.</span>
<lb n="12481"/></p>
</div>
<pb n="En16:19"/>
<div><lb n="12482"/><p><span>Achd dobhí a fhios ag Iósa gur mhián léo a fhiáfruighe dhe, agus</span>
<lb n="12483"/><span>adubhairt sé riú; an bhfhuiltí dhá fhiáfruighe so eadruibh féin, mar</span>
<lb n="12484"/><span>adubhairt mé, sealad beag, agus ní fhaicfidhe mé: agus arís sealad beag</span>
<lb n="12485"/><span>agus dochífí mé?</span>
<lb n="12486"/></p>
</div>
<pb n="En16:20"/>
<div><lb n="12487"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach, adeirim ribh, gu nguilfidhe agus gu</span>
<lb n="12488"/><span>gcaoinfidhe, agus gu ndiongna an sáoghal gárdeachus: achd beithísi</span>
<lb n="12489"/><span>dóbrónach; gidheadh fillfidhear bhur ndóbhrón a ngairdeachus.</span>
<lb n="12490"/></p>
</div>
<pb n="En16:21"/>
<div><lb n="12491"/><p><span>Ag breith leinb dho mhnáoi, bí sí a bpéin, oír tainig a huáir: achd</span>
<lb n="12492"/><span>tar éis leinb dho bhreith dhi, ní chuimhnigheann sí a doilgheas níbhus</span>
<lb n="12493"/><span>foide, lé gairdeachus gu rugadh duine dochum an tsáoghuil.</span>
<lb n="12494"/></p>
</div>
<pb n="En16:22"/>
<div><lb n="12495"/><p><span>Agus sibhsi mar an gcédna, atátháoi anois gu dóbrónach: gidheadh</span>
<lb n="12496"/><span>dochífe mé arís sibh, agus doghéunaidh bhur gcroidhe gairdeachus, agus ní</span>
<lb n="12497"/><span>bhéura éunduine bhur ngairdeachus uáibh.</span>
<lb n="12498"/></p>
</div>
<pb n="En16:23"/>
<div><lb n="12499"/><p><span>Agus annsa ló soin ní fhiáfróchtháoi éunní dhíomsa. Gu fírinneach,</span>
<lb n="12500"/><span>fírinneach, adeirim ribh, giodhbé ar bioth neithe iárrfuidhe ar anathuir</span>
<lb n="12501"/><span>a mainmsi, gu dtíubhra sé dháoibh hé.</span>
<lb n="12502"/></p>
</div>
<pb n="En16:24"/>
<div><lb n="12503"/><p><span>Gu nuige so níor iárrabhair ní ar bioth a mainmsi: iárruidh, agus</span>
<lb n="12504"/><span>doghéubhtháoi, dochum gu mbiádh bhur ngairdeachus lán.</span>
<lb n="12505"/></p>
</div>
<pb n="En16:25"/>
<div><lb n="12506"/><p><span>Do labhuir mé na neithesi ribh a mbríathruibh dorcha: tiocfuidh</span>
<lb n="12507"/><span>anaimseár, ann nach laibheóra mé ribh a mbríathruibh dorcha, achd</span>
<lb n="12508"/><span>laibhéoruidh mé ribh gu follus a dtimcheall anathar.</span>
<lb n="12509"/></p>
</div>
<pb n="En16:26"/>
<div><lb n="12510"/><p><span>Annsa ló sin iárrfuidhe a mainmsi, agus ní abruim ribh, gu nguidhfhe</span>
<lb n="12511"/><span>mé an tathair ar bhur son.</span>
<lb n="12512"/></p>
</div>
<pb n="En16:27"/>
<div><lb n="12513"/><p><span>Oír atá grádh ag anathair féin dáoibh, ar son gur ghrádhuigheabhuirsi</span>
<lb n="12514"/><span>mheisi, agus gur chreideabhuir gurab ó Dhía thaínig mé.</span>
<lb n="12515"/></p>
</div>
<pb n="En16:28"/>
<div><lb n="12516"/><p><span>Taínig mé amach ónathuir, agus taínig mé dochum an tsáoghail: fágbhuim</span>
<lb n="12517"/><span>an sáoghal arís, agus téighim dhochum anathar.</span>
<lb n="12518"/></p>
</div>
<pb n="En16:29"/>
<div><lb n="12519"/><p><span>Adubhradar a dhisgiobail ris; féch, anois labhrus tú gu soiléir,</span>
<lb n="12520"/><span>agus ní labhrann tú cosamhlachd ar bioth.</span>
<lb n="12521"/></p>
</div>
<pb n="En16:30"/>
<div><lb n="12522"/><p><span>Anois aithneamáoid gu bhfhuil fios na nuile neitheann agad, agus nach</span>
<lb n="12523"/><span>righeann tú a leas duine ar bioth do chur cheasda ort: as so chreidmáoid,</span>
<lb n="12524"/><span>gurab ó Dhía thaínig tú.</span>
<lb n="12525"/></p>
</div>
<pb n="En16:31"/>
<div><lb n="12526"/><p><span>Do fhreaguir Iósa iád; an gcreidtí anois?</span>
<lb n="12527"/></p>
</div>
<pb n="En16:32"/>
<div><lb n="12528"/><p><span>Féuch, tiocfuidh anaimsior, agus taínig sí cheana, ana</span>
<lb n="12529"/><span>sgarfuidhear gach áon díbh ó a chéile, gach uile dhuine dha ionad féin,</span>
<lb n="12530"/><span>agus fúigfidhe mheisi am áonar: gidheadh ní fhuilim am áonar, oír atá an</span>
<lb n="12531"/><span>tathuir am fhochuir.</span>
<lb n="12532"/></p>
</div>
<pb n="En16:33"/>
<div><lb n="12533"/><p><span>Do labhuir mé na neithesi ribh, dochum gu mbeith síodhchaín aguibh</span>
<lb n="12534"/><span>ionnumsa. Doghéubhtháoi trioblóid sa tsáoghal: achd biódh dóchus maith</span>
<lb n="12535"/><span>aguibh; do bhuadhaigh meisi ar an sáoghal.</span>
<lb n="12536"/></p>
</div>
<pb n="En17"/>
<div><lb n="12537"/><p/>
</div>
<pb n="En17:1"/>
<div><lb n="12538"/><p><span>Do labhuir Iósa na neithesi, agus ag tógbháil a shúl dochum neimhe dhó,</span>
<lb n="12539"/><span>adubhairt sé, a athair taínig an uáir, tabhuir glóir dhod mhac féin,</span>
<lb n="12540"/><span>dochum gu dtíubhradh do mhac gloír dhuit mar an gcédna.</span>
<lb n="12541"/></p>
</div>
<pb n="En17:2"/>
<div><lb n="12542"/><p><span>Fá mar thug tú cumhachda dhósan ós cionn gach uile fhéola, dochum</span>
<lb n="12543"/><span>gu dtiobhradh se an bheatha mharrthanach, dá gach uile neach dha dtug tú</span>
<lb n="12544"/><span>dhó.</span>
<lb n="12545"/></p>
</div>
<pb n="En17:3"/>
<div><lb n="12546"/><p><span>Agus as sí so an bheatha mharrthanach, gu mbeath a fhios aca tusa</span>
<lb n="12547"/><span>amháin do bheith: ad Dhía fhírinneach agus an té dho chuir tú uáit</span>
<lb n="12548"/><span> Iósa Críosd.</span>
<lb n="12549"/></p>
</div>
<pb n="En17:4"/>
<div><lb n="12550"/><p><span>Tug meisi glóir duitsi ar an dtalumh: do chríochnuigh mé an obair thug</span>
<lb n="12551"/><span>tú damh ré a dénamh:</span>
<lb n="12552"/></p>
</div>
<pb n="En17:5"/>
<div><lb n="12553"/><p><span>Agus tabhairsi a athuir anois gloír dhamhsa, ad dfhochair féin,</span>
<lb n="12554"/><span>maille ris an ngloír dhobhí agum ad tfhochair sul do chruthuigheadh an</span>
<lb n="12555"/><span>sáoghal.</span>
<lb n="12556"/></p>
</div>
<pb n="En17:6"/>
<div><lb n="12557"/><p><span>Do fhoillsigh mé thainm dhona dáoinibh thug tú dhamh as an</span>
<lb n="12558"/><span>sáoghal: dobudh leatsa iád, agus thug tú dhamhsa iád, agus do</span>
<lb n="12559"/><span>choimhédadar do bhriathar.</span>
<lb n="12560"/></p>
</div>
<pb n="En17:7"/>
<div><lb n="12561"/><p><span>Anois do aithnigheadar gurab uáitsi atáid na huile neithe, dhá dtug</span>
<lb n="12562"/><span>tú dhamhsa.</span>
<lb n="12563"/></p>
</div>
<pb n="En17:8"/>
<div><lb n="12564"/><p><span>Oír tug meisi dhóibh na bríathra thug tusa dhámhsa: agus do ghabhadar chuca</span>
<lb n="12565"/><span>iád, agus do aithnigheadar gu deimhin gurab uáitsi thainig meisi, agus</span>
<lb n="12566"/><span>do chreadeadar gurab tusa dho chuir uáit mhé.</span>
<lb n="12567"/></p>
</div>
<pb n="En17:9"/>
<div><lb n="12568"/><p><span>Atáimsi ag guidhe ar a son: ní ar son an tsáoghuil doním guidhe,</span>
<lb n="12569"/><span>achd ar son na muinntire tug tusa dhamh, oír is leatsa iád.</span>
<lb n="12570"/></p>
</div>
<pb n="En17:10"/>
<div><lb n="12571"/><p><span>Agus as leatsa na huile neithe is leamsa, agus as leamsa na</span>
<lb n="12572"/><span>neithe as leatsa: agus atáim ar mo ghlóiriughadh ionntasa.</span>
<lb n="12573"/></p>
</div>
<pb n="En17:11"/>
<div><lb n="12574"/><p><span>Agus ní fhuilim ó so amach ar an sáoghal, gidheadh atáid so sa tsaoghal,</span>
<lb n="12575"/><span>agus atáimsi ag teachd chugadsa. A athuir náomhtha, coimhéid léd thainm</span>
<lb n="12576"/><span>féin an mhuinntear tug tú dhamhsa, dochum gu mbeidís ina naon, fá mar</span>
<lb n="12577"/><span>atámáoidne.</span>
<lb n="12578"/></p>
</div>
<pb n="En17:12"/>
<div><lb n="12579"/><p><span>An feadh dhobhí meisi na bhfharradh sa tsaoghal, do choimhéd mé</span>
<lb n="12580"/><span>iád ad tainmsi: do choimhéd mé an mhuinntear tug tusa dhamh, agus</span>
<lb n="12581"/><span>ní dheachuidh áonduine aca amugha, achd an mac damanta úd: dochum gu</span>
<lb n="12582"/><span>gcoimhlíonfuidhe an sgriobtúir.</span>
<lb n="12583"/></p>
</div>
<pb n="En17:13"/>
<div><lb n="12584"/><p><span>Achd atáim anois ag teachd chugadsa, agus labhruim na neithesi ar an</span>
<lb n="12585"/><span>sáoghal, dochum gu mbiádhmo ghairdeachas iomlán ionntasan.</span>
<lb n="12586"/></p>
</div>
<pb n="En17:14"/>
<div><lb n="12587"/><p><span>Tug mé do bhríatharsa dhóibh agus do fhúathuigh an sáoghal iád, ar</span>
<lb n="12588"/><span>son nách don tsáoghal iád, mar nách fuilimsi dhon tsáoghal.</span>
<lb n="12589"/></p>
</div>
<pb n="En17:15"/>
<div><lb n="12590"/><p><span>Ní fhuilim ag iarruidh ambeirrthe dhuit as an sáoghal, achd gu</span>
<lb n="12591"/><span>gcoimhéda tú ar olc iád.</span>
<lb n="12592"/></p>
</div>
<pb n="En17:16"/>
<div><lb n="12593"/><p><span>Ní don tsáoghal iád, mar nách don tsáoghal mheisi.</span>
<lb n="12594"/></p>
</div>
<pb n="En17:17"/>
<div><lb n="12595"/><p><span>Beannaigh iád léd tfírinne: as hí do bhríatharsa an fhírinne.</span>
<lb n="12596"/></p>
</div>
<pb n="En17:18"/>
<div><lb n="12597"/><p><span>Ar an gcor ar ar chuir tusa mheisi dochum an tsáoghail, is mar sin</span>
<lb n="12598"/><span>do chuir meisi iádsan dochum an tsáoghail.</span>
<lb n="12599"/></p>
</div>
<pb n="En17:19"/>
<div><lb n="12600"/><p><span>Agus is ar a sonsannáomhaimsi mhé féin, dochum gu mbéidísean mar an</span>
<lb n="12601"/><span>gcédna arna náomhadh sa bhfhírinne.</span>
<lb n="12602"/></p>
</div>
<pb n="En17:20"/>
<div><lb n="12603"/><p><span>Ní ar a sonsan amháin doním guidhe, achd mar an gcéudna ar son na</span>
<lb n="12604"/><span>ndáoine chreidfios ionnam, tré na mbreithirsean:</span>
<lb n="12605"/></p>
</div>
<pb n="En17:21"/>
<div><lb n="12606"/><p><span>Dochum gu mbéidís uile ná náon, mar atá tusa a athuir ionnamsa, agus</span>
<lb n="12607"/><span>meisi ionnadsa: dochum gu mbéidision mar an gcédna na naon</span>
<lb n="12608"/><span>ionnuinne: dochum gu gcreidfeadh an sáoghal, gurab tusa dho chuir uáit mhé.</span>
<lb n="12609"/></p>
</div>
<pb n="En17:22"/>
<div><lb n="12610"/><p><span>Agus tug meisi dhóibhsean an ghloír thug tusa dhámhsa: dochum gu</span>
<lb n="12611"/><span>mbeidís na naon, fá mar atámáoidne ar naon.</span>
<lb n="12612"/></p>
</div>
<pb n="En17:23"/>
<div><lb n="12613"/><p><span>Meisi ionntasan, agus tusa ionnamsa, dochum gu mbeidís gu diongmhála</span>
<lb n="12614"/><span>ina naon, agus dochum gu mbiádh a fhios ag an sáoghal gurab tú do chuir</span>
<lb n="12615"/><span>uait mhé, agus gur ghradhuidh tú iádsan, mar dho ghradhuigh tú mheisi.</span>
<lb n="12616"/></p>
</div>
<pb n="En17:24"/>
<div><lb n="12617"/><p><span>A athuir, is áil leam an dream úd tug tú dhámh, do bheith am</span>
<lb n="12618"/><span>fhochair mar a bhfhuilim: dochum gu bhfhaicfidís mo ghloír, noch thug</span>
<lb n="12619"/><span>tusa dhamh, oír do ghradhuigh tú mhé sul do cruthuigheadh an domhan.</span>
<lb n="12620"/></p>
</div>
<pb n="En17:25"/>
<div><lb n="12621"/><p><span>O a athuir chomhthruim, níor aithin an sáoghal tusa, achd do aithin meisi</span>
<lb n="12622"/><span>thú, agus do aithnigheadar so gurab tusa do chuir uáit mhé.</span>
<lb n="12623"/></p>
</div>
<pb n="En17:26"/>
<div><lb n="12624"/><p><span>Agus do fhoillsigh mé thainmsi dhóibh, agus foillséochaidh mé</span>
<lb n="12625"/><span>dhóibh hé, dochum gu mbeith an grádh lér ghrádhuigh tusa meisi</span>
<lb n="12626"/><span>ionntasan, agus gu mbeínnsi ionnta.</span>
<lb n="12627"/></p>
</div>
<pb n="En18"/>
<div><lb n="12628"/><p/>
</div>
<pb n="En18:1"/>
<div><lb n="12629"/><p><span>An tan adubhairt iósa na neithesi, dochuáidh sé féin maille ré na</span>
<lb n="12630"/><span>dhisgioblaibh tar sruth Chédrón, mar a raibhe garrdha, an a</span>
<lb n="12631"/><span>ndeachuidh seision, agus a dhisgiobail.</span>
<lb n="12632"/></p>
</div>
<pb n="En18:2"/>
<div><lb n="12633"/><p><span>Agus dobhí fios na haíte sin ag Iudás fós, noch dho bhraith eisean;</span>
<lb n="12634"/><span>oir do chruinnigheadh Iósa agus a dhisgiobail a gceann a chéile gu meinic</span>
<lb n="12635"/><span>sanáitsin.</span>
<lb n="12636"/></p>
</div>
<pb n="En18:3"/>
<div><lb n="12637"/><p><span>Uime sin anuáir fuáir Iudás buidhean, agus oifigidh ó na</span>
<lb n="12638"/><span>hardshagurtuibh, agus ó na fpairisínibh, taínig sé dhon ionadh sin</span>
<lb n="12639"/><span>lé lainndéuruibh agus lé toírsidhibh, agus lé harmuibh.</span>
<lb n="12640"/></p>
</div>
<pb n="En18:4"/>
<div><lb n="12641"/><p><span>Annsin arna aithne Dhíosa na huile neithe dho theigéumhadh dho</span>
<lb n="12642"/><span>féin, ar ndul amach dhó na gceannsan adubhairt sé riú; cía atátháoisi</span>
<lb n="12643"/><span>dhiárruidh?</span>
<lb n="12644"/></p>
</div>
<pb n="En18:5"/>
<div><lb n="12645"/><p><span>Do fhreagrádar hé; Iósa Nasardha. Adubhairt Iósa riú, as meisi hé.</span>
<lb n="12646"/><span>Agus dobhí Iudás, noch dho bhraith hé, na sheasamh na bhfhochuir.</span>
<lb n="12647"/></p>
</div>
<pb n="En18:6"/>
<div><lb n="12648"/><p><span>Annsin mar is táosga adubhairt sé riú, is meisi hé; dochuádar ar a</span>
<lb n="12649"/><span>gcúl, agus do thuiteadar ar an dtalumh.</span>
<lb n="12650"/></p>
</div>
<pb n="En18:7"/>
<div><lb n="12651"/><p><span>Uime sin do fhiáfruigh sé dhíobh arís; cía atá ar iárruidh agaibh? Agus</span>
<lb n="12652"/><span>adubhradarsan, Iósa Nasardha.</span>
<lb n="12653"/></p>
</div>
<pb n="En18:8"/>
<div><lb n="12654"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, do innis mé dháoibh gur mheisi é. Ar anadhbharsin</span>
<lb n="12655"/><span>más meisi iárrtháoi, léigidh dhóibh so imtheachd.</span>
<lb n="12656"/></p>
</div>
<pb n="En18:9"/>
<div><lb n="12657"/><p><span>Dochum gu gcoimhliónfuidhe an bhríathar adubhairt seisean, nír léig</span>
<lb n="12658"/><span>mé éunnduine amugha dhá dtug tú dhamh.</span>
<lb n="12659"/></p>
</div>
<pb n="En18:10"/>
<div><lb n="12660"/><p><span>Annsin do tharruing Simón Peadar, aga raibhe cloidheamh, amach hé</span>
<lb n="12661"/><span>agus do bhúail sé óglach an árdshaguirt, agus do ghearr sé a chluás</span>
<lb n="12662"/><span>deas de. Agus as hé dhobainm dhon óglách Malcus.</span>
<lb n="12663"/></p>
</div>
<pb n="En18:11"/>
<div><lb n="12664"/><p><span>Uime sin adubhairt Iósa ré Peadar, cuir do chloidheamh ana</span>
<lb n="12665"/><span>thrúaill:an né nach íobha meisi an cupán tug mhathuir dhamh?</span>
<lb n="12666"/></p>
</div>
<pb n="En18:12"/>
<div><lb n="12667"/><p><span>Annsin rugadar an córughadh, agus an caiptéin, agus oifigidh na</span>
<lb n="12668"/><span>Níuduidheadh ar Iósa, agus do cheangladar hé.</span>
<lb n="12669"/></p>
</div>
<pb n="En18:13"/>
<div><lb n="12670"/><p><span>Agus rugadar a bhfiádhnuisi Annas ar tús hé: (oír dobé athuir</span>
<lb n="12671"/><span>chéile Chaipháis hé, noch dhob árdshagart an bhliadhain sin:)</span>
<lb n="12672"/></p>
</div>
<pb n="En18:14"/>
<div><lb n="12673"/><p><span>Agus dobé an Caiphas sin tug comhairle dhona Hiudaidhibh, gur</span>
<lb n="12674"/><span>tharbhach éunduine amháin dfhagháil bháis ar son an phobail.</span>
<lb n="12675"/></p>
</div>
<pb n="En18:15"/>
<div><lb n="12676"/><p><span>Agus do lean Simón Peadar, agus disgiobal eile Iósa.  Agus dob</span>
<lb n="12677"/><span>aithnidh dhon ardshagurt an disgiobal sin: ar anadhbharsoin dochuáidh sé</span>
<lb n="12678"/><span>asdteach lé Hiósa gu cúirt an árdshaguirt.</span>
<lb n="12679"/></p>
</div>
<pb n="En18:16"/>
<div><lb n="12680"/><p><span>Achd do sheasaimh Peadar ag an dorus leath amuigh. Ar anadhbhar</span>
<lb n="12681"/><span>soin dochuáidh an disgiobal eile sin, noch dhob aithnidh dhon</span>
<lb n="12682"/><span>ardshagart, agus do labhuir sé ris an gcalín dobhí ambun an doruis,</span>
<lb n="12683"/><span>agus tug sé Peadar asdteach.</span>
<lb n="12684"/></p>
</div>
<pb n="En18:17"/>
<div><lb n="12685"/><p><span>Annsin adubhairt an cailín dobhí a mbun an doruis ré Peadar; nach do</span>
<lb n="12686"/><span>dhisgiobluibh an fhirsi thusa leis? adubhairt seision, ní díobh meisi.</span>
<lb n="12687"/></p>
</div>
<pb n="En18:18"/>
<div><lb n="12688"/><p><span>Agus dobhadar na searbhfhoghantaidhe agus na hoifigidh na seasamh ag</span>
<lb n="12689"/><span>an dteinidh, oír dobhí an aimsear fuár, agus dobhádar dhá ngoradh féin.</span>
<lb n="12690"/><span>Agus do sheasaimh Peadar mar an gcéudna dha ghoradh na measg.</span>
<lb n="12691"/></p>
</div>
<pb n="En18:19"/>
<div><lb n="12692"/><p><span>Annsin do chuir an tardshagurt ceisd ar Iósa adtáobh a dheisgiobal</span>
<lb n="12693"/><span>agus a theaguisg.</span>
<lb n="12694"/></p>
</div>
<pb n="En18:20"/>
<div><lb n="12695"/><p><span>Do fhreaguir Iosa hé; do labhair meisi ós aird ris an sáoghal: do</span>
<lb n="12696"/><span>theagaisg mé dho ghnáth annsa tsínagoig, agus annsa teampoll, mar a</span>
<lb n="12697"/><span>gcruinnigheid na Híudaighe uile a gceann a chéile, agus nír labhair mé</span>
<lb n="12698"/><span>ní ar bioth a bhfholach:</span>
<lb n="12699"/></p>
</div>
<pb n="En18:21"/>
<div><lb n="12700"/><p><span>Créud fá bhfhiáfruigheann tú dhíomsa? fiáfruigh dhon mhuinntir</span>
<lb n="12701"/><span>dhochuáluidh créd adubhairt mé riú: féuch, atá a fhíos aca so créd</span>
<lb n="12702"/><span>adubhairt mé.</span>
<lb n="12703"/></p>
</div>
<pb n="En18:22"/>
<div><lb n="12704"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé na neithisi, do bhuáil óglách dhona</span>
<lb n="12705"/><span>máoruibh dhobhí na shesamh dho láthuir, buille dho shlait ar Iósa,</span>
<lb n="12706"/><span>aga rádh; an mar sin fhreagrus tú an tardshagurt?</span>
<lb n="12707"/></p>
</div>
<pb n="En18:23"/>
<div><lb n="12708"/><p><span>Do fhreaguir Iósa hé; más olc adubhairt mé, déna fínné an</span>
<lb n="12709"/><span>uilc: achd más a mhaith, créd fá mbuaileann tú mhé?</span>
<lb n="12710"/></p>
</div>
<pb n="En18:24"/>
<div><lb n="12711"/><p><span>Ar anadhbharsin do chuir Annas ceanguilti dochum Caipháis</span>
<lb n="12712"/><span>anairdshaguirt hé.</span>
<lb n="12713"/></p>
</div>
<pb n="En18:25"/>
<div><lb n="12714"/><p><span>Agus dobhí Simón Peadar na sheasamh agus dá ghoradh fhéin: uime</span>
<lb n="12715"/><span>sinadubhradarsan ris, nách dhá dhisgiobluibh súd thusa leis? do</span>
<lb n="12716"/><span>shén seisean agus adubhairt sé; ní díobh meisi.</span>
<lb n="12717"/></p>
</div>
<pb n="En18:26"/>
<div><lb n="12718"/><p><span>Adubhairt fear dho mhuinntir anardshaguirt, brathair don té agár</span>
<lb n="12719"/><span>ghearr Peadar a chluás; nách facaidh mé thú annsa ghárrdha na</span>
<lb n="12720"/><span>fhochuir súd?</span>
<lb n="12721"/></p>
</div>
<pb n="En18:27"/>
<div><lb n="12722"/><p><span>Ansin do shén Peadar arís; agusar an mball do ghoir an coileach.</span>
<lb n="12723"/></p>
</div>
<pb n="En18:28"/>
<div><lb n="12724"/><p><span>Na dhiáigh sin beirid siád Iósa leo ó Chaiphás gu teagh na Cúirte,</span>
<lb n="12725"/><span>agus dobudh maidean ann: agus ní dheachadar féin don chúirt asdeach,</span>
<lb n="12726"/><span>dochum nách truáillfídhe iád, achd gu bhfhéudfaidís uán na Cásg dhithe.</span>
<lb n="12727"/></p>
</div>
<pb n="En18:29"/>
<div><lb n="12728"/><p><span>Ar anadhbharsin dochuáidh Piláit amach chucasan, agus adubhairt</span>
<lb n="12729"/><span>sé, créd hí an choir chuirthi ar anduinesi?</span>
<lb n="12730"/></p>
</div>
<pb n="En18:30"/>
<div><lb n="12731"/><p><span>Do fhreagradarsan, agus adubhradar ris; mun bhudh fhear</span>
<lb n="12732"/><span>droichghníomharthadh dho dhéunamh hé, ní thiobhramáoisne chugadsa hé.</span>
<lb n="12733"/></p>
</div>
<pb n="En18:31"/>
<div><lb n="12734"/><p><span>Annsin adubhairt Piláit riúsan; beiridhsi féin libh hé, agus beiridh</span>
<lb n="12735"/><span>breath na aghuidh do réir bhur ndlighidh féin. Uime sin adubhradar na</span>
<lb n="12736"/><span>Híuduidhi ris; ní dleisdeanach dhúinne duine ar bioth do chur dochum báis:</span>
<lb n="12737"/></p>
</div>
<pb n="En18:32"/>
<div><lb n="12738"/><p><span>Dochum gu gcoimhliónfuidhe an bhríathar adubhairt Iósa, ag</span>
<lb n="12739"/><span>taisbéunadh créd hí an ghné bháis doghéubhadh sé.</span>
<lb n="12740"/></p>
</div>
<pb n="En18:33"/>
<div><lb n="12741"/><p><span>Ar anadhbharsin do imthigh Pilát arís don chuírt, agus do</span>
<lb n="12742"/><span>ghoir sé Iósa, agus adubhairt sé ris; an tusa rí na Níudaidheadh?</span>
<lb n="12743"/></p>
</div>
<pb n="En18:34"/>
<div><lb n="12744"/><p><span>Do fhreaguir Iósa hé; an uáit féin adeir tú sin, nó nar inneasasdar</span>
<lb n="12745"/><span>dáoine eile dhuit hé am thimcheallsa?</span>
<lb n="12746"/></p>
</div>
<pb n="En18:35"/>
<div><lb n="12747"/><p><span>Do fhreaguir Pilát, an don chineadh Iúdaidhe mheisi? do chineadh</span>
<lb n="12748"/><span>féin agus na hardshagairt tug chugamsa thú. Créd dorinne tú?</span>
<lb n="12749"/></p>
</div>
<pb n="En18:36"/>
<div><lb n="12750"/><p><span>Do fhreaguir Iósa, ní don tsáoghalsa mo rióghachdsa: dá</span>
<lb n="12751"/><span>madh don tsáoghalsa mo ríoghachd, gan chunntabhairt doghéunduis mo</span>
<lb n="12752"/><span>mhuinntear cathughadh dochum nach tiobhartháoi do na Híuduidhibh mhé:</span>
<lb n="12753"/><span>gidheadh ní as so mo rioghachdsa.</span>
<lb n="12754"/></p>
</div>
<pb n="En18:37"/>
<div><lb n="12755"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Pilát ris; maseadh an rí thú? do</span>
<lb n="12756"/><span>fhreaguir Iósa, adeir tusa gurab rí mé. Is chuige so rugadh mhé, agus is</span>
<lb n="12757"/><span>chuige thainig mé ar an sáoghal, dochum gu ndingenuinn fínné dhon fhírinne:</span>
<lb n="12758"/><span>gach uile dhuine ata ar tháobh na fírinne, éisdidh sé mo ghuthsa.</span>
<lb n="12759"/></p>
</div>
<pb n="En18:38"/>
<div><lb n="12760"/><p><span>Adubhairt Pílát ris; cidh is fírinne ann? agus an tan adubhairt</span>
<lb n="12761"/><span>sé so, dochuáidh sé amach arís dochum na Níudaidheadh, agus adubhairt sé</span>
<lb n="12762"/><span>riú, ní fhaghuimsi adhbhar ar bioth air.</span>
<lb n="12763"/></p>
</div>
<pb n="En18:39"/>
<div><lb n="12764"/><p><span>Achd atá gnáth aguibhsi, gu sgáoilfinnduine éigin dáoibh gacha</span>
<lb n="12765"/><span>Cásg: ar anadhbharsin an áill libh gu sgáoilinnsi chugaibh an rí úd na</span>
<lb n="12766"/><span>Níudaidheadh?</span>
<lb n="12767"/></p>
</div>
<pb n="En18:40"/>
<div><lb n="12768"/><p><span>Annsin do thógbhadarsan uile gáir arís, aga rádh; ní heisean</span>
<lb n="12769"/><span>iarrmáoid, achd Barabbás, agus dobadh meirrleach an Barabás so.</span>
<lb n="12770"/></p>
</div>
<pb n="En19"/>
<div><lb n="12771"/><p/>
</div>
<pb n="En19:1"/>
<div><lb n="12772"/><p><span>Ar anadhbharsin do ghlac Pilát Iósa annsin, agus do ghabh sé</span>
<lb n="12773"/><span>do sgíursadhuibh air.</span>
<lb n="12774"/></p>
</div>
<pb n="En19:2"/>
<div><lb n="12775"/><p><span>Agus ar bhfhighe choróine spíne dho na soighdíuiribh, do chuireadar ar a</span>
<lb n="12776"/><span>cheann hí, agus do chuireadar brat purpair uime.</span>
<lb n="12777"/></p>
</div>
<pb n="En19:3"/>
<div><lb n="12778"/><p><span>Agus adubhradar, gu mbeannuighe Día dhuit a rí na Níudaidheadh.</span>
<lb n="12779"/><span>Agus do ghabhadar air lé sgiursadhaibh.</span>
<lb n="12780"/></p>
</div>
<pb n="En19:4"/>
<div><lb n="12781"/><p><span>Annsin dochuáidh Pilát amach arís, agus adubhairt sé riú; féuch,</span>
<lb n="12782"/><span>atáim dha thabhairt so amach chugaibh, dochum gu mbíadh a fhios aguibh,</span>
<lb n="12783"/><span>nach faghuim coir ar bioth air.</span>
<lb n="12784"/></p>
</div>
<pb n="En19:5"/>
<div><lb n="12785"/><p><span>Uime sin taínig Iósa amach, agus coróin spíne air, agus an brat</span>
<lb n="12786"/><span>purpair uime. Agus adubhairt Pilát riú, féuch an duine.</span>
<lb n="12787"/></p>
</div>
<pb n="En19:6"/>
<div><lb n="12788"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dochunncadar na hardshaguirt agus a</span>
<lb n="12789"/><span>muinntear hé, do thogbhadar gáir, agá rádh; croch, croch hé. Adubhairt</span>
<lb n="12790"/><span>Pilát ríu, glacuidh féin, agus crochuidh hé. oír ní fhaghuimsi coir</span>
<lb n="12791"/><span>air.</span>
<lb n="12792"/></p>
</div>
<pb n="En19:7"/>
<div><lb n="12793"/><p><span>Do fhreagradar na Híuduidhe hé, atá dligheadh aguinne, agus</span>
<lb n="12794"/><span>ios cóir eisean do chur dhochum báis do réir na ndlighidhne, ar son</span>
<lb n="12795"/><span>gu ndearna sé mac Dé dhe féin.</span>
<lb n="12796"/></p>
</div>
<pb n="En19:8"/>
<div><lb n="12797"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dochuálaidh Pilát an glórsa, dobadh</span>
<lb n="12798"/><span>móide a eagla hé.</span>
<lb n="12799"/></p>
</div>
<pb n="En19:9"/>
<div><lb n="12800"/><p><span>Agus dochuáidh sé dhon chúirt arís, agus adubhairt sé ré Hiósa, gá</span>
<lb n="12801"/><span>as duitsi? achd ní thug Iósa freagra air.</span>
<lb n="12802"/></p>
</div>
<pb n="En19:10"/>
<div><lb n="12803"/><p><span>Uime sin adubhairt Pilát ris, an né nach tabhuir tú freagra oramsa?</span>
<lb n="12804"/><span>nach fuil a fhios agad gu bhfhuil cumhachda agumsa do chrochadh, agus gu</span>
<lb n="12805"/><span>bhfhuil cumhachda agum do léigean fá sgáoil?</span>
<lb n="12806"/></p>
</div>
<pb n="En19:11"/>
<div><lb n="12807"/><p><span>Do fhreaguir Iósa; ní bhiádh cumhachda ar bioth agud oramsa, achd muna</span>
<lb n="12808"/><span>tugtháoi duit ó neamh hé; ar anadhbharsin as móide peacadh an té</span>
<lb n="12809"/><span>dothug meisi dhuit.</span>
<lb n="12810"/></p>
</div>
<pb n="En19:12"/>
<div><lb n="12811"/><p><span>Uáidh sin suás dobadh mián lé Pilát a leigean fá sgáoil: achd do</span>
<lb n="12812"/><span>thógbhadar na Híudaidhe na gáirthe, agá rádh, má leigeann tú an fearso as, ní</span>
<lb n="12813"/><span>cara do Chesar thú. Oír giodhbé ar bioth dhoní rí dhe féin, labhruidh</span>
<lb n="12814"/><span>sé a naghuidh Chesair.</span>
<lb n="12815"/></p>
</div>
<pb n="En19:13"/>
<div><lb n="12816"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dochuáluidh Pilát na bríathrasa, tug sé</span>
<lb n="12817"/><span>Iósa amach, agus do shuidh sé sa chatháoir bhreitheamhnuis, sanaít</span>
<lb n="12818"/><span>dárab ainm a ngreig Lithostrotos eadhón an paiment, agus</span>
<lb n="12819"/><span>a neabhra Gabatha.</span>
<lb n="12820"/></p>
</div>
<pb n="En19:14"/>
<div><lb n="12821"/><p><span>Agus dobé ullmhughadh na Cásg hé, agus a dtimcheall an seiseadh</span>
<lb n="12822"/><span>huáir: agus adubhairt seisean ris na Híudaidhibh, féuchuidh bhur rí.</span>
<lb n="12823"/></p>
</div>
<pb n="En19:15"/>
<div><lb n="12824"/><p><span>Achd do eighmheadarsan; beir uáinn, beir uainn, croch hé. Adubhairt</span>
<lb n="12825"/><span>Pilát riú, an gcrochfa meisi bhur righse? do fhreagradar ná</span>
<lb n="12826"/><span>hardshagairt, ní fhuil rí aguinn achd Césair.</span>
<lb n="12827"/></p>
</div>
<pb n="En19:16"/>
<div><lb n="12828"/><p><span>Ar anadhbharsin tug sé dhóibh hé annsin dochum a chrochda. Agus</span>
<lb n="12829"/><span>do ghlacadarsan Iósa, agus rugadar léo hé.</span>
<lb n="12830"/></p>
</div>
<pb n="En19:17"/>
<div><lb n="12831"/><p><span>Agus ag iomchar a chroiche dhó, dochuáidh sé amach don aít dá</span>
<lb n="12832"/><span>ngoirthear aít an chloiginn dárab ainm a neabhra Golgotá:</span>
<lb n="12833"/></p>
</div>
<pb n="En19:18"/>
<div><lb n="12834"/><p><span>An ar chrochadar hé, agus diás eile na fhochair, duine ar gach dtaobh</span>
<lb n="12835"/><span>dhe, agus Iósa ana lár.</span>
<lb n="12836"/></p>
</div>
<pb n="En19:19"/>
<div><lb n="12837"/><p><span>Agus do sgriobh Pilát tiodal mar an gcéudna, agus do chuir sé ós cionn na</span>
<lb n="12838"/><span>croiche hé, agus as é dhobhí sgriobhtha ann. IOSA NASARDHA RI NA</span>
<lb n="12839"/><span>NIUDAIDHEADH.</span>
<lb n="12840"/></p>
</div>
<pb n="En19:20"/>
<div><lb n="12841"/><p><span>Uime sin do léughudar mórán do na Híuduidhibh an tiodal so: do bhriogh</span>
<lb n="12842"/><span>gu raibhe anaít inar crochadh Iósa gu gar dhon chathruigh: agus dobhí</span>
<lb n="12843"/><span>sé sgriobhtha an eabhra, a ngréig, agus a laidin.</span>
<lb n="12844"/></p>
</div>
<pb n="En19:21"/>
<div><lb n="12845"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar ardshaguirt na Níudaidheadh ré</span>
<lb n="12846"/><span>Pilát, na sgríobh, rí na Níudúidheadh: achd gu ndubhairt sé féin,</span>
<lb n="12847"/><span>as meisi Rí na Níuduidheadh.</span>
<lb n="12848"/></p>
</div>
<pb n="En19:22"/>
<div><lb n="12849"/><p><span>Do fhreaguir Pilát, giodhbé ní dho sgriobh mé, do sgriobh mé hé.</span>
<lb n="12850"/></p>
</div>
<pb n="En19:23"/>
<div><lb n="12851"/><p><span>Na dhiágh sin anuair dho chrochadar na saighdíuirí Iósa, do</span>
<lb n="12852"/><span>ghlacadar a éudaighe (agus dorinneadar cheithri cotanna dhióbh,</span>
<lb n="12853"/><span>cuid dá gach soighdíuir) agus a chóta mar an gcédna. Agus dobhí</span>
<lb n="12854"/><span>an cóta gan fhuáighéul ann, arna fhighe siós ar fad.</span>
<lb n="12855"/></p>
</div>
<pb n="En19:24"/>
<div><lb n="12856"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar ré chéile; ná gearram hé, achd dénam</span>
<lb n="12857"/><span>crannchar ciá agá mbiá sé. Dochum gu gcoimhliónfuidhe an sgriobtúir,</span>
<lb n="12858"/><span>adubhairt, do roinneadar mhéadaighe eatorra, agus do theilgeadar</span>
<lb n="12859"/><span>crannchar ar mo chóta. Is ar anadhbharsin dorinneadar na soighdíurí</span>
<lb n="12860"/><span>na neithesi.</span>
<lb n="12861"/></p>
</div>
<pb n="En19:25"/>
<div><lb n="12862"/><p><span>Agus dobhí a mháthair na seasamh a naice chroiche Iósa, agus</span>
<lb n="12863"/><span>deirbhshiur a mhathar, Muire bean Cleopha, agus Muire Mhagdalén.</span>
<lb n="12864"/></p>
</div>
<pb n="En19:26"/>
<div><lb n="12865"/><p><span>Agus an tan dochunnaic Iósa a mháthuir, agus an disgiobal dob</span>
<lb n="12866"/><span>ionmhuin leis do láthair, adubhairt sé ré na mháthair; a bhean,</span>
<lb n="12867"/><span>féuch do mhac.</span>
<lb n="12868"/></p>
</div>
<pb n="En19:27"/>
<div><lb n="12869"/><p><span>Na dhiáigh sin adubhairt sé ris an disgiobal; féuch do mháthuir.</span>
<lb n="12870"/><span>Agus uáidh sin suás, rug an disgiobal chuige féin dá thigh hí.</span>
<lb n="12871"/></p>
</div>
<pb n="En19:28"/>
<div><lb n="12872"/><p><span>Tar a éisi sin arna aithni Dhiósa gu raibhe gach uile ní arna</span>
<lb n="12873"/><span>chríochnughadh, dochum gu gcoimhlíonfuidhe an sgriobtúir, adubhairt sé;</span>
<lb n="12874"/><span>atá tart oram.</span>
<lb n="12875"/></p>
</div>
<pb n="En19:29"/>
<div><lb n="12876"/><p><span>Agus dobhí soitheach lán dfínégra dho láthair. Agus ar</span>
<lb n="12877"/><span>líonadh spuing do mhineigre dhóibh, agus arna chur a dtimcheall</span>
<lb n="12878"/><span>Isoipi, do shíneadar dochum a bheoil hí.</span>
<lb n="12879"/></p>
</div>
<pb n="En19:30"/>
<div><lb n="12880"/><p><span>Annsin ar ngabháil an fhínégra Dhiósa, adubhairt sé; atá sé</span>
<lb n="12881"/><span>arna chríochnughadh: agus ar gcláonadh achinn, tug sé a spiorad uáidh.</span>
<lb n="12882"/></p>
</div>
<pb n="En19:31"/>
<div><lb n="12883"/><p><span>Annsin na Hiudaighe dochum nách anfaidís na cuirp annsa chroich</span>
<lb n="12884"/><span>sa tsabboit, do bhríogh gu raibh ullmhughadh na Cásg ann, oír</span>
<lb n="12885"/><span>dobadh mór an lálá na sabbóiti sin, diárradar ar Philát a</span>
<lb n="12886"/><span>luirgne dho bhriseadh agus a dtabhuirt anuas.</span>
<lb n="12887"/></p>
</div>
<pb n="En19:32"/>
<div><lb n="12888"/><p><span>Uime sin tangadar na soighdiuirí: agus do bhriseadar luirgne an</span>
<lb n="12889"/><span>chéd duine, agus an dara duine, do crochadh a bhfhochuir Iósa.</span>
<lb n="12890"/></p>
</div>
<pb n="En19:33"/>
<div><lb n="12891"/><p><span>Achd an tan tangadar dhochum Iósa, agus dochunncadar gu raibhe sé</span>
<lb n="12892"/><span>cheana ar bhfhagháil bháis, nír bhriseadar a luirgne:</span>
<lb n="12893"/></p>
</div>
<pb n="En19:34"/>
<div><lb n="12894"/><p><span>Achd do tholl áon dona soidíuiribh a tháobh lé ga, agus ar an mball</span>
<lb n="12895"/><span>taínig fuil agus uisge as.</span>
<lb n="12896"/></p>
</div>
<pb n="En19:35"/>
<div><lb n="12897"/><p><span>Agus an té dochunnaic sin, doní sé fíadhnuisi, agus as</span>
<lb n="12898"/><span>fírinneach a fhiádhnuisi: agus atá a fhios aige gurab fíor na neithe adeir</span>
<lb n="12899"/><span>sé dochum gu gcreidfeadh sibhsi.</span>
<lb n="12900"/></p>
</div>
<pb n="En19:36"/>
<div><lb n="12901"/><p><span>Oír dhorinneadh na neithesi, dochum gu gcoimhlíonfuidhe an</span>
<lb n="12902"/><span>sgriobtúir noch adeir: ní brisfidhear éun chnaimh dhá chnámhuibh.</span>
<lb n="12903"/></p>
</div>
<pb n="En19:37"/>
<div><lb n="12904"/><p><span>Agus arís adeir sgriobtuir eile, dochífid siad an té agár</span>
<lb n="12905"/><span>tholladar a tháobh.</span>
<lb n="12906"/></p>
</div>
<pb n="En19:38"/>
<div><lb n="12907"/><p><span>Agus tar éis na neitheadhso, do iárr Íoséph on Arimathea</span>
<lb n="12908"/><span>noch dhobhí na dhisgiobal ag Iósa, gidheadh gu foluightheach ar</span>
<lb n="12909"/><span>eagla na Níuduidheadh ar Philat, corp Iósa do leagadh siós:</span>
<lb n="12910"/><span>agus tug Pilát an cead sin do. Taínig seisean annsin agus</span>
<lb n="12911"/><span>rug sé leis corp Iósa.</span>
<lb n="12912"/></p>
</div>
<pb n="En19:39"/>
<div><lb n="12913"/><p><span>Agus mar an gcéudna taínig Nicodémus noch thaínic dochum</span>
<lb n="12914"/><span>Iósa sanoidhche ar tús agus tug sé a dtimcheall chéud punt do mhiorr</span>
<lb n="12915"/><span>agus do alóes arna gcumusg trí na chéile, leis.</span>
<lb n="12916"/></p>
</div>
<pb n="En19:40"/>
<div><lb n="12917"/><p><span>Annsin do thógbhadarsan corp Iósa, agus do cheangladar a linédach</span>
<lb n="12918"/><span>hé maille ré spísradhuibh deaghbhaluidh, fá mar as gnáth leis na Híudaidhibh</span>
<lb n="12919"/><span>adhlacadh dho dhéunamh.</span>
<lb n="12920"/></p>
</div>
<pb n="En19:41"/>
<div><lb n="12921"/><p><span>Agus dobhí gárrdha annsanaít inar crochadh hé, agus dobhí tumba</span>
<lb n="12922"/><span>núa annsa gharrdha ionnar cuireadh duine riamh.</span>
<lb n="12923"/></p>
</div>
<pb n="En19:42"/>
<div><lb n="12924"/><p><span>Ar anadhbharsin tré ullmhughadh Chásg na Niuduidheadh, do bhriogh</span>
<lb n="12925"/><span>gu raibhe an tumba soin a ngar dhóibh, do chuireadar Iósa ann.</span>
<lb n="12926"/></p>
</div>
<pb n="En20"/>
<div><lb n="12927"/><p/>
</div>
<pb n="En20:1"/>
<div><lb n="12928"/><p><span>Agus an céd lá dhon tseachdmhuin taínig Muire Mhagdaléun ar maduin</span>
<lb n="12929"/><span>annsa dorchadas dochum an tumba, agus dochunnaic sí an leac arna</span>
<lb n="12930"/><span>togbhail ón tumba.</span>
<lb n="12931"/></p>
</div>
<pb n="En20:2"/>
<div><lb n="12932"/><p><span>Uime sin do rioth sí, agus taínig sí mar a raibhe Simón Peadar, agus</span>
<lb n="12933"/><span>an disgiobal eile, noch dhob ionmhuin lé Hiósa, agus adubhairt sí riú,</span>
<lb n="12934"/><span>rugadar an tighearna léo as andtumba, agus ní fhuil a fhios aguinn gá</span>
<lb n="12935"/><span>haít ar chuireadar hé.</span>
<lb n="12936"/></p>
</div>
<pb n="En20:3"/>
<div><lb n="12937"/><p><span>Ar anadhbharsin dochuáidh Peadar agus an deisgiobal eile sin amach,</span>
<lb n="12938"/><span>agus tangadar dhochum an tumba.</span>
<lb n="12939"/></p>
</div>
<pb n="En20:4"/>
<div><lb n="12940"/><p><span>Agus do ritheadar aráon a naoínfheachd: achd dobudh luaithe do rioth an</span>
<lb n="12941"/><span>disgiobal eile iná Peadar, agus taínig sé ar tús dochum an tumba.</span>
<lb n="12942"/></p>
</div>
<pb n="En20:5"/>
<div><lb n="12943"/><p><span>Agus ar gcromadh asdeach dhó, dochunnaic sé an línédach na luidhe:</span>
<lb n="12944"/><span>gidheadh ní dheachuidh sé asdteach.</span>
<lb n="12945"/></p>
</div>
<pb n="En20:6"/>
<div><lb n="12946"/><p><span>Annsin taínig Simón Peadar na dheaghaidhsean, agus dochuaidh sé</span>
<lb n="12947"/><span>asdeach sa tumba, agus dochunnaic sé an línéudach na luidhe:</span>
<lb n="12948"/></p>
</div>
<pb n="En20:7"/>
<div><lb n="12949"/><p><span>Agus an línédach dobhí má cheann, ní a bhfhochair an línédaigh</span>
<lb n="12950"/><span>eile, achd arna fhilleadh ar a chéile a naít ar leith leis féin.</span>
<lb n="12951"/></p>
</div>
<pb n="En20:8"/>
<div><lb n="12952"/><p><span>Annsin dochuáidh an disgiobal eile asdeach mar an gcéudna, noch</span>
<lb n="12953"/><span>thaínig ar tús dochum an tumba, agus dochunnaic sé sin, agus do chreid</span>
<lb n="12954"/><span>sé.</span>
<lb n="12955"/></p>
</div>
<pb n="En20:9"/>
<div><lb n="12956"/><p><span>Oír ní raibhe fios an sgriobtúra fós aca, adeir gurbhéigean eision</span>
<lb n="12957"/><span>deiséirghe ó mharbhaibh.</span>
<lb n="12958"/></p>
</div>
<pb n="En20:10"/>
<div><lb n="12959"/><p><span>Ar anadhbharsin do fhilleadar na disgiobail dochum a gcuideachdan féin.</span>
<lb n="12960"/></p>
</div>
<pb n="En20:11"/>
<div><lb n="12961"/><p><span>Achd do sheas Muire ag an tumba amuigh, a gul. Agus ag gul di, do</span>
<lb n="12962"/><span>chróm sí asdeach annsa tumba.</span>
<lb n="12963"/></p>
</div>
<pb n="En20:12"/>
<div><lb n="12964"/><p><span>Agus dochunnaic sí dhá aingeal na suidhe a gculaidhibh glégheala,</span>
<lb n="12965"/><span>fear aga cheann, agus fear aga chosaibh, sanaít ina raibhe corp Iósa</span>
<lb n="12966"/><span>na luidhe:</span>
<lb n="12967"/></p>
</div>
<pb n="En20:13"/>
<div><lb n="12968"/><p><span>Agus adubhradar riá; a bhean creud fá a nguileann tú? adubhairt</span>
<lb n="12969"/><span>sise riú, do bhriogh gu rugadar mo thighearna léo, agus nách fios damh ca</span>
<lb n="12970"/><span>háit inar chuireadar hé.</span>
<lb n="12971"/></p>
</div>
<pb n="En20:14"/>
<div><lb n="12972"/><p><span>Agus an tan adubhairt sí so, do fhill sí ar a hais, agus dochunnaic</span>
<lb n="12973"/><span>sí Iósa na sheasamh, agus nior aithin sí gurab hé Iósa dobhí ann.</span>
<lb n="12974"/></p>
</div>
<pb n="En20:15"/>
<div><lb n="12975"/><p><span>Adubhairt Iósa riá, a bhean, créud fá a nguileann tú? ciá atá tú</span>
<lb n="12976"/><span>dhiárraigh? arna sháoilsin dise gurab hé an gárrghadhoir dobhí ann,</span>
<lb n="12977"/><span>adubhairt sí ris, a thighearna, má rug tusa leat hé, innis damhsa gá</span>
<lb n="12978"/><span>haít inar chuir tú hé, agus béuruidh meisi leam é.</span>
<lb n="12979"/></p>
</div>
<pb n="En20:16"/>
<div><lb n="12980"/><p><span>Adubhairt Iósa riá, a Mhuire.  Ar niompódh dhise adubhairt sí</span>
<lb n="12981"/><span>ris, Rabbóni, ionnan ré a rádh agus a mhaighisdir.</span>
<lb n="12982"/></p>
</div>
<pb n="En20:17"/>
<div><lb n="12983"/><p><span>Adubhairt Íosa ría, ná bean rium: oír ní dheachaidh mé fós suas</span>
<lb n="12984"/><span>dochum mathar: achd imhigh romhad dochum mo dhearbhraithreach, agus</span>
<lb n="12985"/><span>abair riú, gu bhfhuilim ag dul suás dhochum mhathar, agus dochum bhur</span>
<lb n="12986"/><span>natharsa, dochum mo Dhé, agus bhur Ndíasa.</span>
<lb n="12987"/></p>
</div>
<pb n="En20:18"/>
<div><lb n="12988"/><p><span>Taínig Muire Mhagdalén da innisin dona disgioblaibh, gu bhfacaidh</span>
<lb n="12989"/><span>sí an tighearna, agus gu ndubhairt sé na neithese riá.</span>
<lb n="12990"/></p>
</div>
<pb n="En20:19"/>
<div><lb n="12991"/><p><span>Agus ar dteachd dheiridh an láoi an lá sin féin, ar mbeith dó na</span>
<lb n="12992"/><span>chéud lá don tseachdmhuin, agus ar mbeith dho dhoírrsibh na haíte dunta</span>
<lb n="12993"/><span>mar a rabhadar na disgiobail ar gcruinniughadh a bhfhochuir a chéile</span>
<lb n="12994"/><span>deagla na Níuduigheadh, taínig Iósa, agus do sheas sé na lár, agus</span>
<lb n="12995"/><span>adubhairt sé riú, sichaín maille ribh.</span>
<lb n="12996"/></p>
</div>
<pb n="En20:20"/>
<div><lb n="12997"/><p><span>Agus arna rádh so dhó, do thaisbéin sé a lamha agus a thaobh dhóibh.</span>
<lb n="12998"/><span>Uime sin dobhí gairdeachus arna disgiobluibh an tan dochunncadar an</span>
<lb n="12999"/><span>tighearna.</span>
<lb n="13000"/></p>
</div>
<pb n="En20:21"/>
<div><lb n="13001"/><p><span>Uime sin adubhairt Iósa riú arís, sichaín maille ribh:</span>
<lb n="13002"/><span>fá mar dho chuir an tathuir meisi uáidh, ios mar sin chuirimsi</span>
<lb n="13003"/><span>sibhse mar an gcéudna.</span>
<lb n="13004"/></p>
</div>
<pb n="En20:22"/>
<div><lb n="13005"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé so, do leig sé fogháoth fútha,</span>
<lb n="13006"/><span>agus adubhairt sé riú, gabhuidh an spiorad náomh.</span>
<lb n="13007"/></p>
</div>
<pb n="En20:23"/>
<div><lb n="13008"/><p><span>Gidhbé dhá maithfidhe sibh a bpeacaidh, ataíd siad maithmheach aca:</span>
<lb n="13009"/><span>agus giodhbé peacaidh choingébhtháoi, ataíd siád congaibhthe.</span>
<lb n="13010"/></p>
</div>
<pb n="En20:24"/>
<div><lb n="13011"/><p><span>Achd ní raibhe Tomás, ré a raítear Didimus, áon don dá fhear dhéug na</span>
<lb n="13012"/><span>bhfochair, anuair taínig Iósa.</span>
<lb n="13013"/></p>
</div>
<pb n="En20:25"/>
<div><lb n="13014"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhradar na disgiobail eile ris, dochunncamairne</span>
<lb n="13015"/><span>an tighearna.  Agus adubhairt seision riú, muna fhaice meisi lorg na</span>
<lb n="13016"/><span>dtairrngeadh ana lámhuibh, agus muna gcuire mé mo mhéur a náit na</span>
<lb n="13017"/><span>dtairngeadh, agus muna chuire mé mo lámh ina tháobh, ní chreidfe mé sin.</span>
<lb n="13018"/></p>
</div>
<pb n="En20:26"/>
<div><lb n="13019"/><p><span>Agus a gcionn ochd lá na dheaghaidh sin, dobhádar a dhisgiobail arís</span>
<lb n="13020"/><span>astigh, agus Tomas na bhfochair. Taínig Iósa ar mbeith dona</span>
<lb n="13021"/><span>doírrsibh dúnta, agus do sheas sé ana lár, agus adubhairt sé, sicháín</span>
<lb n="13022"/><span>maille ribh.</span>
<lb n="13023"/></p>
</div>
<pb n="En20:27"/>
<div><lb n="13024"/><p><span>Na dhiáigh sin adubhairt sé ré Tomás, cuir do mhéur annso, agus</span>
<lb n="13025"/><span>féuch mo lámha, agus tabhair do lamh leat agus cuir ann mo thaobh hí,</span>
<lb n="13026"/><span>agus na bí neamhchreidmheach, achd creidmheach.</span>
<lb n="13027"/></p>
</div>
<pb n="En20:28"/>
<div><lb n="13028"/><p><span>Agus do fhreagair Tomás agus adubhairt sé ris, ios tú mo</span>
<lb n="13029"/><span>thighearna, agus mo Dhía.</span></p>
<lb n="13030"/>
<lb n="13031"/><p/>
</div>
<pb n="En20:29"/>
<div><lb n="13032"/><p><span>Adubhairt Iósa ris, ar son gu bhfacaidh tú mé a Thomáis do chreid</span>
<lb n="13033"/><span>tú: as beannaighthe na dáoine nách facaidh, agus do chreid.</span>
<lb n="13034"/></p>
</div>
<pb n="En20:30"/>
<div><lb n="13035"/><p><span>Agus dorinne Iósa mórán do mhíorbhuilibh eile a bhfíadhnuisi a</span>
<lb n="13036"/><span>dhisgiobal féin, nách fuil sgriobhtha sa leabhar so.</span>
<lb n="13037"/></p>
</div>
<pb n="En20:31"/>
<div><lb n="13038"/><p><span>Achd ataíd so sgríobhtha, dochum gu gcreidfeadh sibh, gurab é</span>
<lb n="13039"/><span>Iósa Críosd mac Dé: agus dochum ar gcreideadh dhíbh, gu bhfhuighbheadh</span>
<lb n="13040"/><span>sibh beatha tré na ainmsion.</span>
<lb n="13041"/></p>
</div>
<pb n="En21"/>
<div><lb n="13042"/><p/>
</div>
<pb n="En21:1"/>
<div><lb n="13043"/><p><span>Na dhiáigh so do thaisbén Iósa hé féin arís dá dhisgiobluibh, ag</span>
<lb n="13044"/><span>fairrge Thibérias. Agus as mar so do thaisbén sé hé féin.</span>
<lb n="13045"/></p>
</div>
<pb n="En21:2"/>
<div><lb n="13046"/><p><span>Dobhí Simón Peadar, agus Tomás da ngoirthear Didimus, agus</span>
<lb n="13047"/><span>Nathánael ó Chaná na Gailile, agus clann mhac Shebedéi, agus</span>
<lb n="13048"/><span>diás eile dhá dhisgiobluibh, a bhfochair a chéile.</span>
<lb n="13049"/></p>
</div>
<pb n="En21:3"/>
<div><lb n="13050"/><p><span>Adubhairt Simón Peadar riú, ataím ag dul diásgaireachd.</span>
<lb n="13051"/><span>Adubhradarsan ris, rachmáoidne leat mar an gcéudna. Do imthigheadar</span>
<lb n="13052"/><span>rómpa, agus dochuádar ar a mball a luing: agus niór ghabhadar ní ar bioth</span>
<lb n="13053"/><span>anoidhche sin.</span>
<lb n="13054"/></p>
</div>
<pb n="En21:4"/>
<div><lb n="13055"/><p><span>Agus anuáir taínig an mhaiduin, do sheas Iósa ar an dtraígh:</span>
<lb n="13056"/><span>gidheadh niór aithnigheadar na disgiobail gurab hé Iósa dobhí ann.</span>
<lb n="13057"/></p>
</div>
<pb n="En21:5"/>
<div><lb n="13058"/><p><span>Ar anadhbharsin adubhairt Iósa riú, a chlann, an bhfuil biadh ar</span>
<lb n="13059"/><span>bioth aguibh? do fhreagradarsan hé, ní fhuil.</span>
<lb n="13060"/></p>
</div>
<pb n="En21:6"/>
<div><lb n="13061"/><p><span>Agus adubhairt seision riú, theilgidh bhur lión ar an dtáobh ndeas don</span>
<lb n="13062"/><span>luing, agus doghéubhtháoi. Uime sin do theilgeadar amach a lión, agus</span>
<lb n="13063"/><span>niórbheidir léo ar ghléus ar bioth a thairruing asdteach lé hiomad éisg.</span>
<lb n="13064"/></p>
</div>
<pb n="En21:7"/>
<div><lb n="13065"/><p><span>Ar anadhbharsinadubhairt an disgiobal dobionmhuin le Hiósa,</span>
<lb n="13066"/><span>adubhairt sé ré Peadar, asé an tighearna atá ann. Uime sin an tan</span>
<lb n="13067"/><span>dochuálaidh Simón Peadar gurab hé an tighearna dhobhí ann, do chuir sé</span>
<lb n="13068"/><span>éudach uime, óir dobhí sé nochduighthe  agus do theilg sé hé féin sa</span>
<lb n="13069"/><span>bhfairrge.</span>
<lb n="13070"/></p>
</div>
<pb n="En21:8"/>
<div><lb n="13071"/><p><span>Agus tangadar an chuid eile dona disgiobluibh a luing, oír</span>
<lb n="13072"/><span>niórbhfada ó thír dobhádar, achd a dtimcheall dá chéud cubhfhad do</span>
<lb n="13073"/><span>thairruing an lín éisg.</span>
<lb n="13074"/></p>
</div>
<pb n="En21:9"/>
<div><lb n="13075"/><p><span>Agus mar thangadar a dtír, dochunncadar gríosach dhearg, agus iásg</span>
<lb n="13076"/><span>arna leathnughadh uirrthe, agus aran.</span>
<lb n="13077"/></p>
</div>
<pb n="En21:10"/>
<div><lb n="13078"/><p><span>Adubhairt Iósa riú, tabhraidh libh cuid don iásg do gabhabhair</span>
<lb n="13079"/><span>anois.</span>
<lb n="13080"/></p>
</div>
<pb n="En21:11"/>
<div><lb n="13081"/><p><span>Dochuáidh Simón Peadar suás, agus do thairruing sé an liónn a</span>
<lb n="13082"/><span>dtír, lán diásguibh móra, eadhón céud trí heisg dhéug agus da fhichid:</span>
<lb n="13083"/><span>agus gé dhobhí anoiread sin ann, niór briseadh an lión.</span>
<lb n="13084"/></p>
</div>
<pb n="En21:12"/>
<div><lb n="13085"/><p><span>Adubhairt Iósa riú, taguidh, ithidh bhur ndínnéur. Agus niór lamh</span>
<lb n="13086"/><span>aon dona disgiobluibh a fhiafruighe dhe, ciá thusa? do bhriogh gur</span>
<lb n="13087"/><span>aithnigheadar gurab hé an tighearna é.</span>
<lb n="13088"/></p>
</div>
<pb n="En21:13"/>
<div><lb n="13089"/><p><span>Uime sin taínig Iósa, agus do ghlac sé arán, agus tug sé dhoibhsean</span>
<lb n="13090"/><span>hé, agus iásg mar an gcéudna.</span>
<lb n="13091"/></p>
</div>
<pb n="En21:14"/>
<div><lb n="13092"/><p><span>As sé so anois an treas uáir do thaisbén Iósa hé féin da</span>
<lb n="13093"/><span>dhisgiobluibh, tar éis a eiséirghe ó mharbhuibh.</span>
<lb n="13094"/></p>
</div>
<pb n="En21:15"/>
<div><lb n="13095"/><p><span>Annsin ar nithe a ndineír dhóibh, adubhairt Iósa ré Simón Peadar,</span>
<lb n="13096"/><span>a Shimón mhic Ioná, an annsa leat mheisi, iná léo so?</span>
<lb n="13097"/><span>Adubhairt seision ris, aseadh a thighearna, atá a fhios agudsa</span>
<lb n="13098"/><span>gurab ionmhuin liom thú. Adubhairt seision ris, beathaidh mhuaín.</span>
<lb n="13099"/></p>
</div>
<pb n="En21:16"/>
<div><lb n="13100"/><p><span>Adubhairt Iósa ris arís an dara huáir; a Shimóin mhic Iona,</span>
<lb n="13101"/><span>anionmhuin leat mheisi? adubhairt seision ris; as deimhin sin a</span>
<lb n="13102"/><span>thighearna, atá a fhios agudsa gurab ionmhuin liom thú. Adubhairt</span>
<lb n="13103"/><span>Iósa ris, beathuidh mo cháoirigh.</span>
<lb n="13104"/></p>
</div>
<pb n="En21:17"/>
<div><lb n="13105"/><p><span>Adubhairt sé ris an treas uáir, a Shimón mhic Ioná,</span>
<lb n="13106"/><span>anionmhuin leat mheisi? do ghabh doilgheas Peadar, do bhríogh gu</span>
<lb n="13107"/><span>ndubhairt sé ris an treas uáir, anionmhuin leat mheisi? agus adubhairt sé</span>
<lb n="13108"/><span>ris, a thighearna, atá fios na nuile neithionn agad: atá a fhios agad gurab</span>
<lb n="13109"/><span>ionmhuin leam thú. Adubhairt Iósa ris, beathaidh mocháoirigh.</span>
<lb n="13110"/></p>
</div>
<pb n="En21:18"/>
<div><lb n="13111"/><p><span>Gu fírinneach, fírinneach, adeirim riot, an tan dobhádhais níios oíge,</span>
<lb n="13112"/><span>do chuirthea do chrios thort, agus do shiubhalta mar a dtugartha féin:</span>
<lb n="13113"/><span>achd an tan bhiás tú arrsuidh, sinfe tú do lámha amach, agus cuirfe duine</span>
<lb n="13114"/><span>eile do chrios thort, agus treoróchaidh sé thú sanionadh nach budh mián leat.</span>
<lb n="13115"/></p>
</div>
<pb n="En21:19"/>
<div><lb n="13116"/><p><span>Agus adubhairt sé so, dhá fhoillsiughadh créd hí an ghné bháis ré a</span>
<lb n="13117"/><span>dtibhreadh sé gloír dho Dhiá. Agus an tan adubhairt sé so, adubhairt sé ris,</span>
<lb n="13118"/><span>lean mheisi.</span>
<lb n="13119"/></p>
</div>
<pb n="En21:20"/>
<div><lb n="13120"/><p><span>Agus ar bhfilleadh dho Pheadar tar a ais, dochunnaic sé an disgiobal</span>
<lb n="13121"/><span>dhobionmhuin lé Hiosa dha leanmhuin, noch fós do chláon a nuchd Iósa ar</span>
<lb n="13122"/><span>a shuipér, agus adubhairt, a thighearna ciá bhraitheas tú?</span>
<lb n="13123"/></p>
</div>
<pb n="En21:21"/>
<div><lb n="13124"/><p><span>Ar anadhbharsin an tan dochunnaic Peadar eision, adubhairt sé</span>
<lb n="13125"/><span>ré Hiósa, a thighearna, créd dodhena an fear so?</span>
<lb n="13126"/></p>
</div>
<pb n="En21:22"/>
<div><lb n="13127"/><p><span>Adubhairt Iosa ris, másí mo thoilse eision danmhuin gu</span>
<lb n="13128"/><span>teacht damh, créud hé sin duitse? leansa misi.</span>
<lb n="13129"/></p>
</div>
<pb n="En21:23"/>
<div><lb n="13130"/><p><span>Uime sin dochuáidh an rádh so amach ameasg na ndearbhraithreach,</span>
<lb n="13131"/><span>nach fuigheadh an disgiobal sin bás: gidheadh ní dhubhairt Iósa ris,</span>
<lb n="13132"/><span>ní bhfhuighe sé bás: achd másí mo thoilse eision danmhuin gu teacht</span>
<lb n="13133"/><span>damh, créd é dhuitsé hé?</span>
<lb n="13134"/></p>
</div>
<pb n="En21:24"/>
<div><lb n="13135"/><p><span>Asé an disgiobal so, doní fínné dona neithibh so, agus do sgriobh</span>
<lb n="13136"/><span>na neithe se: agus atá a fhios aguinn gurab fíor a fhiádhnuisi.</span>
<lb n="13137"/></p>
</div>
<pb n="En21:25"/>
<div><lb n="13138"/><p><span>Agus ataíd mórán do neithibh eile noch dhorinne Iósa, agus da</span>
<lb n="13139"/><span>mbeithdáois sgriobhtha a ndiáigh a chéile, así mo baramhail nách</span>
<lb n="13140"/><span>coingéubhadh an domhan féin a sgriobhéochtháoi dho leabhruibh. Amén.</span>
<lb n="13141"/>
<pb n="Gn"/></p>
<lb n="13142"/>
<lb n="13143"/><p><span>Gniomhartha na nEaspal Náomhtha</span>
<lb n="13144"/></p>
</div>
<pb n="Gn1"/>
<div><lb n="13145"/><p/>
</div>
<pb n="Gn1:1"/>
<div><lb n="13146"/><p><span>Dorinne mé an céudleabhar, a Theóphilus, a dtimcheall gach uile</span>
<lb n="13147"/><span>neithe dhár thionnsgain Iósa do dhénamh, agus do theagasg,</span>
<lb n="13148"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:2"/>
<div><lb n="13149"/><p><span>Gu soithe an lá iona rugadh suás é, ar dtabhairt aitheantadh do na</span>
<lb n="13150"/><span>heasbaluibh, noch do thogh sé, trés an spioruid náomh.</span>
<lb n="13151"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:3"/>
<div><lb n="13152"/><p><span>Agus dhár thaisbén sé é féin béo a ndiáigh a fpáisi, maille le mórán do</span>
<lb n="13153"/><span>chomharthachuibh fírinneacha, ar feadh dhá fhichead lá dá fhoillsiughadh</span>
<lb n="13154"/><span>féin dóibh, agus a teachd tar na neithibh do bhean ré rioghachd Dé.</span>
<lb n="13155"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:4"/>
<div><lb n="13156"/><p><span>Agus ar mbeith a bhfhochair a dhisgiobal, do aithin sé dhíobh gan dul</span>
<lb n="13157"/><span>as Iarusalém, achd fuireach lé gealladh a nathar, noch ar sé</span>
<lb n="13158"/><span>dochualabhair uaimsi.</span>
<lb n="13159"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:5"/>
<div><lb n="13160"/><p><span>Oír do bhaisd Eóin gu deimhin lé huisge, achd beithisi ar bhur</span>
<lb n="13161"/><span>mbaisdeadh leis an spiorad náomh leath asdigh don bheagán laitheadhsa.</span>
<lb n="13162"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:6"/>
<div><lb n="13163"/><p><span>Ar an adhbhar sin ar gcruinníughadh a gceann a chéile dhóibh,</span>
<lb n="13164"/><span>do fhiáfruigheadar dhe aga rádh, a thighearna, an annsan aimsirsi aiséogas</span>
<lb n="13165"/><span>tú an rióghachd DIosraél?</span>
<lb n="13166"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:7"/>
<div><lb n="13167"/><p><span>Achd adubhairt seisean riú; ní bheanann ribhsi na haimsearacha naíd</span>
<lb n="13168"/><span>na sésúir dhaithne, noch do chuir an tathair ina chumhachduibh féin.</span>
<lb n="13169"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:8"/>
<div><lb n="13170"/><p><span>Achd gébtháoi subhaltuighe chugaibh ón spioruid náomh, thuirrleóngas</span>
<lb n="13171"/><span>oruibh, agus beithi bhar bhfhiadhnuisibh dhamhsa a nIarusalém,</span>
<lb n="13172"/><span>agus annsan Íudéa uile, agus a Samária, agus gu soithe leithimeall</span>
<lb n="13173"/><span>na talmhan.</span>
<lb n="13174"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:9"/>
<div><lb n="13175"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé na neithesi, do tógbhadh suás é, agus</span>
<lb n="13176"/><span>iádsan dá fhéchain: agus rug néll as a namharc hé.</span>
<lb n="13177"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:10"/>
<div><lb n="13178"/><p><span>Agus an feadh dobhádar ag féchuin go gér dochum neimhe, agus eisean ag</span>
<lb n="13179"/><span>imtheachd; féuch, do sheasadar diás fear anédach gheal láimh riú:</span>
<lb n="13180"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:11"/>
<div><lb n="13181"/><p><span>Noch adubhairt fos, a mhuinntear Galilé, créd fá seasaimhthisi ag</span>
<lb n="13182"/><span>féchuin, dochum neimhe?  An tIosaso atá arna thogbháil uáibh dochum</span>
<lb n="13183"/><span>neimhe, is amhluidh thiocfas sé, mar dochunncabhair é ag imtheachd ar</span>
<lb n="13184"/><span>neamh.</span>
<lb n="13185"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:12"/>
<div><lb n="13186"/><p><span>Annsin do filleadar gu hIárusalém ón tsliábh ré a nabarthar</span>
<lb n="13187"/><span>slíabh na nOluidheadh, noch atá laímh lé hIárusalém aisdear</span>
<lb n="13188"/><span>shaboide.</span>
<lb n="13189"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:13"/>
<div><lb n="13190"/><p><span>Agus an tan dochuádar asdeach, dochuádar suás a seomra uáchdarach, mar</span>
<lb n="13191"/><span>ar an Peadar, agus Sémus, agus Eóin, agus Andreas, Philip agus</span>
<lb n="13192"/><span>Tomás, Bartolomeus, agus Matthe, Sémus mhac Alphéi, agus</span>
<lb n="13193"/><span>Simón Selótes, agus Iudás dearbhrathair Shémuis.</span>
<lb n="13194"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:14"/>
<div><lb n="13195"/><p><span>Do chomhnuidheadar so uile lé héntoil amháin a núrnuighe, agus a</span>
<lb n="13196"/><span>nguidhe maille ris na mnaibh, agus lé Muire mathair Iósa, agus léna</span>
<lb n="13197"/><span>bhráithreachuibh.</span>
<lb n="13198"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:15"/>
<div><lb n="13199"/><p><span>Agus annsna laithibhsin ar néirghe do Fpeadar a lár na ndisgiobal</span>
<lb n="13200"/><span>adubhairt se, (ar mbeith don uimhir nanmann dobhí ar an láthair sin a</span>
<lb n="13201"/><span>dtimcheall chéd agus fiche)</span>
<lb n="13202"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:16"/>
<div><lb n="13203"/><p><span>A dháoine agus a bhráithreacha, dob éigin an sgrioptúrso a choimhliónadh,</span>
<lb n="13204"/><span>noch ar ar labhair an spiorad náomh roimhe so tré bhéul Dabhí, a dtimcheall</span>
<lb n="13205"/><span>Iudáis, noch dhobhí na éolach ag an muintir do chuir lámha a nIósa:</span>
<lb n="13206"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:17"/>
<div><lb n="13207"/><p><span>Oír dobhí sé arna chomháireamh inar measgne, agus fuáir sé cuid don</span>
<lb n="13208"/><span>minisdralachdso.</span>
<lb n="13209"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:18"/>
<div><lb n="13210"/><p><span>Uime sin do sholáthair an fearso fearann lé lúaigheachd egcora: agus</span>
<lb n="13211"/><span>arna thilgean féin siós do a ndiáigh a chinn, do bhris sé ann a lár, agus do</span>
<lb n="13212"/><span>sginneadar a inne uile amach.</span>
<lb n="13213"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:19"/>
<div><lb n="13214"/><p><span>Agus fuaradar aitreabhuigh Iarusalém uile aithne air so, a gcruth go</span>
<lb n="13215"/><span>ngoirthear don fhearannsin an a dteanguidhsion, Aceldáma, adhon fearann</span>
<lb n="13216"/><span>na fola.</span>
<lb n="13217"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:20"/>
<div><lb n="13218"/><p><span>Oír atá sgríobhtha a leabhar na salm; bioth a aít chomhnuidhe na</span>
<lb n="13219"/><span>fhasach, agus na haítreabhadh duine ar bioth innte.  Agus glacadh neach</span>
<lb n="13220"/><span>eilé a oifig.</span>
<lb n="13221"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:21"/>
<div><lb n="13222"/><p><span>Ar an adhbharsin is éigean duine don mhuinntirsi dobhí már áon rinne</span>
<lb n="13223"/><span>ar feadh na haimsire uile ana dtaínig an tighearna asdeach agus</span>
<lb n="13224"/><span>amach inar measg.</span>
<lb n="13225"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:22"/>
<div><lb n="13226"/><p><span>(Ag tosughadh ó bhaisdeadh Eóin gu soithe an lá ana rugadh suas uáinn</span>
<lb n="13227"/><span>é,) do bheith arna ordughadh inar bhfhochairne na fhiádhnuisi ar</span>
<lb n="13228"/><span>eiséirgesean.</span>
<lb n="13229"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:23"/>
<div><lb n="13230"/><p><span>Agus do orduigheadar diás, Ióseph dhá ngoirthí Barrabas, noch</span>
<lb n="13231"/><span>ohar chomhainm Iustus, agus Matthías,</span>
<lb n="13232"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:24"/>
<div><lb n="13233"/><p><span>Agus ag dénamh urnuighthe dhóibh adubhradar; as tusa a thighearna,</span>
<lb n="13234"/><span>aithnidheas croidhthe na nuile dháoine, foillsigh ciá don díasa dho thogh</span>
<lb n="13235"/><span>tú:</span>
<lb n="13236"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:25"/>
<div><lb n="13237"/><p><span>Do ghlacadh ionuid na minisdrálachda so agus na heabsdaltachda, ó a</span>
<lb n="13238"/><span>ndeachuidh Iúdas ar seachrán, dochum dhula dhó ina ionadh féin.</span>
<lb n="13239"/></p>
</div>
<pb n="Gn1:26"/>
<div><lb n="13240"/><p><span>Annsin do theilgeadhar a gcrannchar, agus do thuit an crannchar ar</span>
<lb n="13241"/><span>Mhatthías, agus do toghadh é gu háontadhach a bhfhochair anéineasbal</span>
<lb n="13242"/><span>dég.</span>
<lb n="13243"/></p>
</div>
<pb n="Gn2"/>
<div><lb n="13244"/><p/>
</div>
<pb n="Gn2:1"/>
<div><lb n="13245"/><p><span>Agus an tan thaínig lá na Cingcíse dobhádar uile dháontoil ar</span>
<lb n="13246"/><span>áonbhall.</span>
<lb n="13247"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:2"/>
<div><lb n="13248"/><p><span>Agus thaínig torann ó neamh gu hobann, mar dothiocfadh séideadh do</span>
<lb n="13249"/><span>ghaoíth roaintréin, agus do líon si an teach uile mar a rabhadarsan na</span>
<lb n="13250"/><span>suidhe.</span>
<lb n="13251"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:3"/>
<div><lb n="13252"/><p><span>Agus do foillsigheadh dhóibh teangtha sgoiltidhghe mar theine, noch do</span>
<lb n="13253"/><span>shuidh air gach áon dióbh.</span>
<lb n="13254"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:4"/>
<div><lb n="13255"/><p><span>Agus dobhádar uile arna liónadh don spioraid náomh, agus do thosuigheadar</span>
<lb n="13256"/><span>labhairt lé teangthuibh eile, do réir mar thug an spiorad dóibh labhairt.</span>
<lb n="13257"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:5"/>
<div><lb n="13258"/><p><span>Agus dobhádar na gcomhnuidh a nIarusalém Iúduidhe, dáoine</span>
<lb n="13259"/><span>diágha dá gach uile cheinél dá bhfhuil fá neamh.</span>
<lb n="13260"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:6"/>
<div><lb n="13261"/><p><span>Agus ar ndul don tásgso amach, do chruinnigh an coimhthionol a gceann</span>
<lb n="13262"/><span>a chéile, agus dobhádar buáidheartha, do bhrígh gu gcualuidh gach áon aca</span>
<lb n="13263"/><span>iadsan ag labhairt ann a dteanguidh féin.</span>
<lb n="13264"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:7"/>
<div><lb n="13265"/><p><span>Agus do ghabh adhuathmhuireachd, agus iongantas iád uile, dhá rádh ré</span>
<lb n="13266"/><span>céile, féuch, an é nach Galileánuigh an mhuinntear iule noch labhras?</span>
<lb n="13267"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:8"/>
<div><lb n="13268"/><p><span>Agus cionnas dochluin sinne gach duine aguinne iád ag labhairt</span>
<lb n="13269"/><span>na theanguidh féin ina rugadh sinn?</span>
<lb n="13270"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:9"/>
<div><lb n="13271"/><p><span>Parti, agus Médi, agus Elamíti, agus na dáoine aítigheas a</span>
<lb n="13272"/><span>Mesopotámia, agus a nÍudéa, agus a gCappadócia, a bPontus,</span>
<lb n="13273"/><span>agus annsan Ásia.</span>
<lb n="13274"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:10"/>
<div><lb n="13275"/><p><span>A bhFrígia, agus a bPamphília, annsan Égipt, agus a ranntuibh</span>
<lb n="13276"/><span>Líbia noch atá timcheall Chiréne, agus coigcrióchtha na Rómha, agus</span>
<lb n="13277"/><span>Iúduidhe, agus Proseliti,</span>
<lb n="13278"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:11"/>
<div><lb n="13279"/><p><span>Luchd Chréta agus Arábia, dochluinmíd iád ag labhairt ann ar</span>
<lb n="13280"/><span>dtengthuibh féin oibreacha iongantacha Dé.</span>
<lb n="13281"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:12"/>
<div><lb n="13282"/><p><span>Agus do ghabh adhuáthmhuireachd agus amharas iád uile, ag rádh, an fear ré</span>
<lb n="13283"/><span>a chéile; créd is ciáll dó so?</span>
<lb n="13284"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:13"/>
<div><lb n="13285"/><p><span>Agus adubhradar dáoine eile ag fonomhad, atáid an muinntearsa lán</span>
<lb n="13286"/><span>dfhión mhilis.</span>
<lb n="13287"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:14"/>
<div><lb n="13288"/><p><span>Achd ar seasamh do Fpheadar a bhfhochair an aóin easbuil dég, do</span>
<lb n="13289"/><span>ardaigh sé a ghuth, agus do labhair sé ríu, ag rádha a fpobal Iúdaidhe,</span>
<lb n="13290"/><span>agus a luchd áitighthe Iarusalém uile, bíoth a dheimhin so agaibh, agus</span>
<lb n="13291"/><span>éisdigh rém bhríathruibh.</span>
<lb n="13292"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:15"/>
<div><lb n="13293"/><p><span>Oír ní fhuilid na dáoinesi mar mhestaóise ar meisge, an tan nach fuil</span>
<lb n="13294"/><span>sé achd an treas uair don ló:</span>
<lb n="13295"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:16"/>
<div><lb n="13296"/><p><span>Achd asé so an ní adubhradh trésan bhfáidh Ióel,</span>
<lb n="13297"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:17"/>
<div><lb n="13298"/><p><span>Agus biáidh ann sna laithibh déigheancha (adeir Diá,) dóirtfidh mé</span>
<lb n="13299"/><span>dom spiorad féin air gach uile fheóil: agus doghéunuid bhar gclann</span>
<lb n="13300"/><span>mhac, inghean fáidheadoíreachd, agus dochífid bhur nógánaigh taibhrighthe,</span>
<lb n="13301"/><span>agus bhur seandáoine aislingthe.</span>
<lb n="13302"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:18"/>
<div><lb n="13303"/><p><span>Agus fós dóirtfidh mé dom spioruid féin ar mo shearbhfhoghantuidhib</span>
<lb n="13304"/><span>fear agus ban annsna laithibhsin, agus dodhéanuid faídheadoireachd.</span>
<lb n="13305"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:19"/>
<div><lb n="13306"/><p><span>Agus foillséochuidh mé iongantuis ar neamh thuas, agus comharthadha</span>
<lb n="13307"/><span>an an dtalamh thiós, fuil, agus teine, agus gal deathuighe.</span>
<lb n="13308"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:20"/>
<div><lb n="13309"/><p><span>Iomptheóchar an ghrían a ndorchadas, agus an ghealach a bhfhuil, ní</span>
<lb n="13310"/><span>bhus táosga ina thiocfás an lá mór deallruightheach sin an tighearna.</span>
<lb n="13311"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:21"/>
<div><lb n="13312"/><p><span>Agus tiocfuidh dochum críche, gidhbé ghuidhfeas ainm an tigherna,</span>
<lb n="13313"/><span>slaineochthair é.</span>
<lb n="13314"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:22"/>
<div><lb n="13315"/><p><span>Eisdigh na bríathrasa a chlann Israél; Iósa Nasárrgha, duine</span>
<lb n="13316"/><span>dearbhtha ó Dhía eadruibhsi maille lé cumhachduibh agus lé miórbhailibh,</span>
<lb n="13317"/><span>agus le comharthadhuibh noch dorinne Diá maille risean in bhar measgsa, fá</span>
<lb n="13318"/><span>mar is aithnid dháoibh féin,</span>
<lb n="13319"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:23"/>
<div><lb n="13320"/><p><span>Ar an bhfhearso adeirim rugabhair lé lámhuibh dháoine gcoirbthe,</span>
<lb n="13321"/><span>agus arna chésadh do mharbhabhair, arna thabhairt dháoibh do chomhairle</span>
<lb n="13322"/><span>dhiongmhálta agus do reimhfhéchuin Dé.</span>
<lb n="13323"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:24"/>
<div><lb n="13324"/><p><span>Noch do thóguibh Diá suás ar sgáoileadh dhoilghis an bhaís, ar an adhbhar</span>
<lb n="13325"/><span>narbhéídir don bhás a chungmháil.</span>
<lb n="13326"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:25"/>
<div><lb n="13327"/><p><span>Oír adeir Dáibhi na thimcheallsan, dochunnaic mé an tighearna</span>
<lb n="13328"/><span>am fhíadhnuisi do ghnáth: oír atá sé ar mo laímh dheis, dochum nach</span>
<lb n="13329"/><span>corróchthaoi mé.</span>
<lb n="13330"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:26"/>
<div><lb n="13331"/><p><span>Ar a shon so dobhí mo croidhe gu subhach, agus dorinne mo theanga</span>
<lb n="13332"/><span>luáthghair: agus na cheann sin suáimhneóchuidh mfeóil a ndóchas:</span>
<lb n="13333"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:27"/>
<div><lb n="13334"/><p><span>Ar an adhbhar nach fuigfe tú mhanam san uáigh, agus ní fhuileónga</span>
<lb n="13335"/><span>tú do dhuine naomhtha féin dhfaicsin truáillidhthe.</span>
<lb n="13336"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:28"/>
<div><lb n="13337"/><p><span>Do fhoillsigh tú dhamhsa slighthe na beathadh, liónfuidh tú mé dho</span>
<lb n="13338"/><span>gháirdechus léd ghnúis féin.</span>
<lb n="13339"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:29"/>
<div><lb n="13340"/><p><span>A fhiora agus a bhráithreacha, is ceaduidhtheach damhsa labhairt gu dána</span>
<lb n="13341"/><span>ribh a dtimcheall an Phatriárca Dábhí, go bhfhuil sé ar bhfhaghbháil</span>
<lb n="13342"/><span>bháis, agus arna adhlacadh, agus atá a thumba eadruinne gus an lá aniú.</span>
<lb n="13343"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:30"/>
<div><lb n="13344"/><p><span>Ar an adhbharsin ar mbeith na fháidh dhó, agus ar mbeith a</span>
<lb n="13345"/><span>fheasa aige go dtug Diá moíd maille lé mionnuibh dhó, gu dtoígebhadh sé</span>
<lb n="13346"/><span>Críosd suás do shíol a leasruighsion do réir na féola, agus gu</span>
<lb n="13347"/><span>suidhéochadh sé ana chatháoirsean é:</span>
<lb n="13348"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:31"/>
<div><lb n="13349"/><p><span>Arna fhaicsin dhó roimhe, do labhair sé a dtimcheall eiséirghe</span>
<lb n="13350"/><span>Chríosd, nách fuigfithí a anam san uáigh, agus nách faicfeadh a cholann</span>
<lb n="13351"/><span>truáilleadh.</span>
<lb n="13352"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:32"/>
<div><lb n="13353"/><p><span>Do thógaibh Diá an tIosaso suás noch aga bhfhuilimidne uile nar</span>
<lb n="13354"/><span>bhfhiádhnuisibh do.</span>
<lb n="13355"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:33"/>
<div><lb n="13356"/><p><span>Ar an adhbharsin arna bhreith suás lé laímh dheis Dé, agus ar bhfhadhail</span>
<lb n="13357"/><span>an spiorada náoimh do réir gheallamhna an athar, do dhóirt sé amach an nísi</span>
<lb n="13358"/><span>dochíthísi anois, agus dochluintí.</span>
<lb n="13359"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:34"/>
<div><lb n="13360"/><p><span>Oír ní dheachuidh Daví gu neamh suás: gidheadh adeir sé; adubhairt an</span>
<lb n="13361"/><span>tighearna rém thighearnasa, suidh ar mo láimh dheis,</span>
<lb n="13362"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:35"/>
<div><lb n="13363"/><p><span>Nó gu gcuire mé do námhaid na sdól fád chosuibh.</span>
<lb n="13364"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:36"/>
<div><lb n="13365"/><p><span>Uime sin bith a fhios go dearbhtha ag teagh Iosraél uile, go ndearnuidh</span>
<lb n="13366"/><span>Diá tighearna agus Críosd don Iosasa do chrochabhairsi.</span>
<lb n="13367"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:37"/>
<div><lb n="13368"/><p><span>Agus arna chloinsin so dhóibh, do goineadh ana gcroidhe iád, agus</span>
<lb n="13369"/><span>adubhradar ré Peadar agus ris an gcuid eile do na heasbaluibh; a fhiora,</span>
<lb n="13370"/><span>agus a bhráithreacha, créud do dhéunam?</span>
<lb n="13371"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:38"/>
<div><lb n="13372"/><p><span>Agus do fhreagair Peadar dóibh, dénuidh aithrighe, agus baisdear gach</span>
<lb n="13373"/><span>áonduine agaibh anainm Iósa Críosd, dochum maitheamhnuis na bpeacadh,</span>
<lb n="13374"/><span>agus gébhthaoi chugaibh tiodhlacadh a spioruid náoimh.</span>
<lb n="13375"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:39"/>
<div><lb n="13376"/><p><span>Oír is dáoibhsi dorinneadh an gealladh, agus dá bhar gcloinn, agus</span>
<lb n="13377"/><span>dá gach nduine dá bhfuil a bhfad úaibh adhón giodhbé ar bioth dáoine</span>
<lb n="13378"/><span>ghoirfeas ar dtighearna Dia.</span>
<lb n="13379"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:40"/>
<div><lb n="13380"/><p><span>Agus do ghuidh sé, agus do theaguisg sé iád ré morán eile do</span>
<lb n="13381"/><span>bhríathruibh, ag rádha, coimhéduidh sibh féin ón drochgheinealachsa.</span>
<lb n="13382"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:41"/>
<div><lb n="13383"/><p><span>Annsin na dáoine do ghabh chuca a bhriáthra go toileamhail, do baisdeadh</span>
<lb n="13384"/><span>iád.  Agas do cuireadh leis an eagluis an lá soin a dtimcheall thrí mhíle</span>
<lb n="13385"/><span>anam.</span>
<lb n="13386"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:42"/>
<div><lb n="13387"/><p><span>Agus do chomhnuideadar a dteagasg na neasbal, agus ina gcomhluádar a</span>
<lb n="13388"/><span>mbriseadh aráin, agus anurnuidhthibh.</span>
<lb n="13389"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:43"/>
<div><lb n="13390"/><p><span>Agus do ghabh eagla gach uile anam: agus dorinneadh mórán do</span>
<lb n="13391"/><span>mhíorbhuilibh agus do chomharthuibh leis na heasbaluibh.</span>
<lb n="13392"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:44"/>
<div><lb n="13393"/><p><span>Agus na huile dháoine do chreid dobhádar a bhfochair a chéile, agus</span>
<lb n="13394"/><span>dobhádar na huile neithe coitcheann aca:</span>
<lb n="13395"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:45"/>
<div><lb n="13396"/><p><span>Agus do reacadar a bhfhineachas agus a máoin, agus do roinneadar íad ar</span>
<lb n="13397"/><span>gach áon fá leith do réir a riáchdanuis.</span>
<lb n="13398"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:46"/>
<div><lb n="13399"/><p><span>Agus ag anmhuin gach láoi maille ré héntoil ann sa teampoll, agus ag</span>
<lb n="13400"/><span>briseadh araín ó thigh go tigh, do chaithdís biádh maille lé gairdeachas,</span>
<lb n="13401"/><span>agus lé neamhúirchoid chroidhe:</span>
<lb n="13402"/></p>
</div>
<pb n="Gn2:47"/>
<div><lb n="13403"/><p><span>Ag moladh Dé, agus ág fagháil cheána ón fpobal uile: agus do chuir an</span>
<lb n="13404"/><span>tighearna leis aneagluis gach láoi, an dream do slainéochtháoi.</span>
<lb n="13405"/></p>
</div>
<pb n="Gn3"/>
<div><lb n="13406"/><p/>
</div>
<pb n="Gn3:1"/>
<div><lb n="13407"/><p><span>Agus dochúaidh Peadar agus Eóin an áoineachd suás don teampoll,</span>
<lb n="13408"/><span>anám urrnuighthe, a dtimcheall a náomhadh huáir.</span>
<lb n="13409"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:2"/>
<div><lb n="13410"/><p><span>Agus do hiomchradh duine dháirighe dobhí na mhartíneach ó</span>
<lb n="13411"/><span>bhruinn a mharthar: noch dho chuirdís gach láoi ag dorus an teampuil, ré a</span>
<lb n="13412"/><span>raítear an dorus sglamhgha, dochum déirce dhiárruidh ar a ndruing</span>
<lb n="13413"/><span>dothéigheadh asdeach dhon teampoll.</span>
<lb n="13414"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:3"/>
<div><lb n="13415"/><p><span>An tan dochunnaic an fear so Peadar agus Eóin ar tí dul asdteach</span>
<lb n="13416"/><span>dhon teampoll, do iárr sé déirc dathchuinge órrtha.</span>
<lb n="13417"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:4"/>
<div><lb n="13418"/><p><span>Agus ar bhféuchain gu géur do Pheadar air maille lé hEóin, adubhairt</span>
<lb n="13419"/><span>sé; féuch oruinne.</span>
<lb n="13420"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:5"/>
<div><lb n="13421"/><p><span>Agus tug seision aire dhóibh, a ndóchus neithe éigin dhfághail úatha.</span>
<lb n="13422"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:6"/>
<div><lb n="13423"/><p><span>Achd adubhairt Peadar; ní fhuil airgead na ór agamsa: achd an ní</span>
<lb n="13424"/><span>atá agum dobheirim dhuitse hé: an ainm Iósa Críosd Nasárrgha,</span>
<lb n="13425"/><span>éiridh, agus siubhail.</span>
<lb n="13426"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:7"/>
<div><lb n="13427"/><p><span>Agus ar mbreith air a láimh dheis dó, do thóguibh sé suás hé: Agus ar an</span>
<lb n="13428"/><span>mball do neartuigheadh mugharlaín agus bonnaidheach a chos.</span>
<lb n="13429"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:8"/>
<div><lb n="13430"/><p><span>Agus do léim sé suás, do sheas, agus do shiubhail sé; agus dochuáidh</span>
<lb n="13431"/><span>sé riú asdteach don teampoll, ag siubhal, agus ag léimnidh, agus ag moladh</span>
<lb n="13432"/><span>Dé.</span>
<lb n="13433"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:9"/>
<div><lb n="13434"/><p><span>Agus dochunnaic an pobal uile hé, ag siubhal, agus ag moladh Dé.</span>
<lb n="13435"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:10"/>
<div><lb n="13436"/><p><span>Agus do aithneadar hé, gurab é dobhíodh ag iárruidh dérca na</span>
<lb n="13437"/><span>shuidhe ag geata sgiámhgha an teampuill: agus do liónadh iád do</span>
<lb n="13438"/><span>chriothnughadh, agus daghuáthmhaireachd, fá a ní sin thárla dhó.</span>
<lb n="13439"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:11"/>
<div><lb n="13440"/><p><span>Agus an feadh dho chunnaimh an mairtíneach úd dobhí arna slánughadh,</span>
<lb n="13441"/><span>Peadar agus Eóin do rioth an pogal uile chuca ag iongantus, don phóirse dá</span>
<lb n="13442"/><span>ngoirthear póirse Sholaimh.</span>
<lb n="13443"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:12"/>
<div><lb n="13444"/><p><span>Agus arna fhaicsin sin do Pheadar do fhreagair sé an pobal, ag</span>
<lb n="13445"/><span>rádha a fheara Israél, créd fá bhfuil iongnadh aguibh annso?  nó créd fá</span>
<lb n="13446"/><span>bhfuiltí ag siórfhéchuin oruinne, fá mar dhothiocfadh dhínn dár</span>
<lb n="13447"/><span>gcumhachdaibh pféin nó dhár ndiághachd, a thabhairt fá deara dhon tíre</span>
<lb n="13448"/><span>siubhal.</span>
<lb n="13449"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:13"/>
<div><lb n="13450"/><p><span>Dia Abrahám, agus Isáac, agus Iacob, Diá ar naithreachne, do</span>
<lb n="13451"/><span>ghlóiriughadh sé a mhac féin Iósa, noch do bhraitheabhairsé, agus do</span>
<lb n="13452"/><span>shénneabhair a bhfiádhnuise Philát, an tan rug sé do bhreith a léigean</span>
<lb n="13453"/><span>sgáoil.</span>
<lb n="13454"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:14"/>
<div><lb n="13455"/><p><span>Achd do shéuneabhairse an neach náomhtha fírénda, agus do iárrabhair</span>
<lb n="13456"/><span>dathchuinghe a neach dúnmharthach do thiodhlacadh dhíbh:</span>
<lb n="13457"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:15"/>
<div><lb n="13458"/><p><span>Achd do mharbhabhairse úghdar na beatha, noch do dhúisigh Diá ó</span>
<lb n="13459"/><span>mharbhaibh, agá bhfuilmidne nar bhfiádhnuisibh.</span>
<lb n="13460"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:16"/>
<div><lb n="13461"/><p><span>Agus tré chreideamh a anmasan, do neartaidh a ainmsean an tíre dochíthí</span>
<lb n="13462"/><span>agus aitheantáoi: agus an creideamh atá dhá tháobhsan, tug sé dhó so an</span>
<lb n="13463"/><span>tiomlánadhsa ion bhur bhfiádhnuisibhse uile.</span>
<lb n="13464"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:17"/>
<div><lb n="13465"/><p><span>Agus anois, a dhearbhraithreacha, atá a fhios agum gurob tré ainbhfios</span>
<lb n="13466"/><span>dorinneabhair na neithe so, fá mar dorinneadar bhur nuáchdaraín mar</span>
<lb n="13467"/><span>an gcédna.</span>
<lb n="13468"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:18"/>
<div><lb n="13469"/><p><span>Achd is mar so do choimhlíon Diá na neithe do fhoillsigh sé tré</span>
<lb n="13470"/><span>bhéul a fhaídheadh uile, go bhfuileóngadh a Chríosd an phaís.</span>
<lb n="13471"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:19"/>
<div><lb n="13472"/><p><span>Ar anadhbhar sin déuna aithrighe, agus fillidh, dochum gu</span>
<lb n="13473"/><span>sgriosfuidhe bhur bpeacaidh, an uáir thiocfus aimear an fhuáraidh ó</span>
<lb n="13474"/><span>fhiádhnuise an tighearna,</span>
<lb n="13475"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:20"/>
<div><lb n="13476"/><p><span>Agus chuirfeas sé chugaibh Iósa Críosd noch dho seanmóruigheadh</span>
<lb n="13477"/><span>dhíbh roimhe.</span>
<lb n="13478"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:21"/>
<div><lb n="13479"/><p><span>Agár ob éigin do neamh a ghabháil, gu teachd daimsearachaibh</span>
<lb n="13480"/><span>aiseagtha na nuile nitheann, noch dho labhair Diá tré bhéul a uile</span>
<lb n="13481"/><span>fháidheadh náomhtha ó thús an domhain.</span>
<lb n="13482"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:22"/>
<div><lb n="13483"/><p><span>Oír adubhairt Máoise ris na haithreachuibh; toigéubhaidh bhur</span>
<lb n="13484"/><span>dtighearna Diá faídh suás díbh, dá bhur ndearbhraithreachaibh féin, mar</span>
<lb n="13485"/><span>mheisi: éisdfidh sibh ris na huile neithibh laibheórus sé ribh.</span>
<lb n="13486"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:23"/>
<div><lb n="13487"/><p><span>Agus tiocfuidh chum críche giodhbé neach nách éisdfidh ris an bhfáidhsin,</span>
<lb n="13488"/><span>gu sgriosfuighthear hé as an bpobal.</span>
<lb n="13489"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:24"/>
<div><lb n="13490"/><p><span>Agus do fhoillsigheadar na huile fháidhe mar an gcéudna, ó Shamuél,</span>
<lb n="13491"/><span>agus ón druing dho lean hé ó shoin, an mhéid dho labhair dhióbh, na laithe</span>
<lb n="13492"/><span>so.</span>
<lb n="13493"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:25"/>
<div><lb n="13494"/><p><span>As sibhsi clann na bhfáidheadh, agus an chonnartha dorinne Día ré ar</span>
<lb n="13495"/><span>naithreachaibh, ag rádh ré hAbrahám; agus ann do shiólsa bheanneóchthar</span>
<lb n="13496"/><span>cineadhaidh na talmhan uile.</span>
<lb n="13497"/></p>
</div>
<pb n="Gn3:26"/>
<div><lb n="13498"/><p><span>As chuguibhse ar tús do chuir Diá a mhac féin Iósa, arna dhusachd ó</span>
<lb n="13499"/><span>mharbhuibh, dá bhur mbeannughadh, agus do fhilleadh gach áoin aguibh ó bhur</span>
<lb n="13500"/><span>nolcaibh.</span>
<lb n="13501"/></p>
</div>
<pb n="Gn4"/>
<div><lb n="13502"/><p/>
</div>
<pb n="Gn4:1"/>
<div><lb n="13503"/><p><span>Agus an feadh dobhádar ag labhairt ris an bpobal, tanagadar na</span>
<lb n="13504"/><span>sagairt, agus uachdarán an tempoill, agus na Saducíni ortha:</span>
<lb n="13505"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:2"/>
<div><lb n="13506"/><p><span>Arna ghahbáil chuca gu díbhfhirgeach, iádsan do bheith ag teagasg an</span>
<lb n="13507"/><span>phobail, agus ag seanmórughadh  anainm Iosa, a neiséirghe ó mharbhuibh.</span>
<lb n="13508"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:3"/>
<div><lb n="13509"/><p><span>Agus do chuireadar lámha ionnta, agus do chuireadar a ngreamughadh iád,</span>
<lb n="13510"/><span>gu dtáinic arna mhárach, oír dobhí sé fá anamsin déigheanach.</span>
<lb n="13511"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:4"/>
<div><lb n="13512"/><p><span>Giodheadh fós do chuireadar mórán noch dhochuáluidh an bhríathar: agus</span>
<lb n="13513"/><span>dobhí an uimhir dháoine a dtimcheall chúig míle.</span>
<lb n="13514"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:5"/>
<div><lb n="13515"/><p><span>Agus tárrla arna mhárach, gur chruinnidheadar a nuachdaráin, agus a</span>
<lb n="13516"/><span>sinnsir, agus a sgríobuidhe a bhfochair a chéile a NIarusalém:</span>
<lb n="13517"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:6"/>
<div><lb n="13518"/><p><span>Agus Annas an tárdshagurt, agus Caiaphas, agus Eóin, agus</span>
<lb n="13519"/><span>Ailixándar, agus an mhéid dobhíodh chinéul na nárdshagurt.</span>
<lb n="13520"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:7"/>
<div><lb n="13521"/><p><span>Agus an tan do chuireadar ina meadhón íad, do fhiáfruigheadar; créud hé an</span>
<lb n="13522"/><span>túghdarrás, nó an tainm as a ndearnabhair a ní so.</span>
<lb n="13523"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:8"/>
<div><lb n="13524"/><p><span>An sin ar mbeith dho Pheadar an tan sin árna liónadh dhon spiorad náomh,</span>
<lb n="13525"/><span>adubhairt sé riú, a luchd riághalta phobuil, agus a shinnseara</span>
<lb n="13526"/><span>Israél,</span>
<lb n="13527"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:9"/>
<div><lb n="13528"/><p><span>O atámuidne aniugh ar nar dtabhairt chum ceasda, a dtimcheall na</span>
<lb n="13529"/><span>maitheasa dorinneamar dhon duine égruáidh cionnus do slánuigheadh é;</span>
<lb n="13530"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:10"/>
<div><lb n="13531"/><p><span>Bíodh a fhios aguibh uile, agus ag pobal Israél uile, gurob tré ainm</span>
<lb n="13532"/><span>Iósa Críosd Nasárrdha, noch dho chrochabhairse, noch dho dhúisigh Diá</span>
<lb n="13533"/><span>ó mharbhuibh, gurob tríd sin adeirim sheasus an ferso slán ion bhur</span>
<lb n="13534"/><span>bhfiadhnuisesi.</span>
<lb n="13535"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:11"/>
<div><lb n="13536"/><p><span>Así so an chloch úd dobhí fá neimhchion aguibhse, a sháora; dá</span>
<lb n="13537"/><span>ndearnadh cloch chinn na huilleann:</span>
<lb n="13538"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:12"/>
<div><lb n="13539"/><p><span>Agus ní fhuil slánughadh a neach ar bioth eile.  Oír ní fhuil ainm ar</span>
<lb n="13540"/><span>bioth eile fá neamh arna thabhairt do na dáoinibh, lénab éidir sinne do</span>
<lb n="13541"/><span>shlánughadh.</span>
<lb n="13542"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:13"/>
<div><lb n="13543"/><p><span>Agus an tan tugadar dhá naire dánachd Pheadair agus Eóin, agus gur</span>
<lb n="13544"/><span>thuigeadar a mbeith na ndáoinibh gan fhoghluim, gan éolus, do ghabh</span>
<lb n="13545"/><span>iongantus iád, agus do aithneadar gu rabhadar a bhfochair Iósa.</span>
<lb n="13546"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:14"/>
<div><lb n="13547"/><p><span>Agus ar bhfaicsin anfhir dobhí arna shlánughadh, na sheasamh</span>
<lb n="13548"/><span>na bhfochair, ní raibhe ní ar bioth aca ré rádh ina nadhuidh</span>
<lb n="13549"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:15"/>
<div><lb n="13550"/><p><span>Achd arna fhógra dhóibh dul amach as an gcomhairle, do iomraidheadar</span>
<lb n="13551"/><span>eatorra féin,</span>
<lb n="13552"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:16"/>
<div><lb n="13553"/><p><span>Agá rádh, créud do dhéunm ris an muintirse? oír gu deimhin atá</span>
<lb n="13554"/><span>comhargha foillsightheach aca arna dhénamh, agus is ní follus a gach áon</span>
<lb n="13555"/><span>aítigheas a nIárusalem hé, agus ní féidir linne a shéna:</span>
<lb n="13556"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:17"/>
<div><lb n="13557"/><p><span>Achd deagla leathnuighthe dhóní bhús faide ameasg an phobail,</span>
<lb n="13558"/><span>toirmisgeam iád go bagrach fá labhairt feasda ó so amach, ré neach ar</span>
<lb n="13559"/><span>bioth sanainmse.</span>
<lb n="13560"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:18"/>
<div><lb n="13561"/><p><span>Agus arna ngaírm dhóibh, do aithneadar dhióbh, gan labhairt a gcás ar</span>
<lb n="13562"/><span>bioth, agus gan teagusg do dhéunamh anainm Iósa.</span>
<lb n="13563"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:19"/>
<div><lb n="13564"/><p><span>Achd ar bhfreagra dho Pheadar agus dEóin, adubhradar riú,</span>
<lb n="13565"/><span>beirid féin breith an córa a bhfiádhnuise Dé, sibhsi dheisdheachd ina Día.</span>
<lb n="13566"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:20"/>
<div><lb n="13567"/><p><span>Oír ní héidir linne, gan na neithe dochuálamar, agus dochunncamar</span>
<lb n="13568"/><span>dho labhairt.</span>
<lb n="13569"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:21"/>
<div><lb n="13570"/><p><span>Agus ar ndénamh bagair dhóibhsean, do léigeadar uátha iád, mar nách</span>
<lb n="13571"/><span>fuaradar slighe ar bioth chum pionuís do thabhairt doíbh, ar son an</span>
<lb n="13572"/><span>phobail: oír tugadar uile gloír do Dhiá, ar son a neithe dorinneadh ann.</span>
<lb n="13573"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:22"/>
<div><lb n="13574"/><p><span>Oír dobhí an tí ar a ndearnadh an comharrgha slaínte úd, ós cionn dá</span>
<lb n="13575"/><span>fhichead bliadhan dáois.</span>
<lb n="13576"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:23"/>
<div><lb n="13577"/><p><span>Agus arna ligean fá sgáoil, tangadar dochum a gcompánach, agus do</span>
<lb n="13578"/><span>fhoillsigheadar dhóibh gidhbé ar bioth neithe adubhradar na hardshaguirt</span>
<lb n="13579"/><span>agus na sinnsir riú.</span>
<lb n="13580"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:24"/>
<div><lb n="13581"/><p><span>Agus arna chlos so dhóibhsen, do thógbhadar suás a nguth gu</span>
<lb n="13582"/><span>háontadhách dochum Dé, agus adubhradar; a thighearna, is tusa an Día</span>
<lb n="13583"/><span>dorinne neamh, agus talamh, an fhaírrge, agus na huile neithe ataíd</span>
<lb n="13584"/><span>ionnta:</span>
<lb n="13585"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:25"/>
<div><lb n="13586"/><p><span>Noch adubhairt sa spioruid náomh tré bhéul Dabhí do</span>
<lb n="13587"/><span>shearbhfhoghantuighe fein; créud fár liónadar na cineadhuigh a bhfeirg, agus</span>
<lb n="13588"/><span>fár smuaíneadar na puibleacha neithe dímháoineacha?</span>
<lb n="13589"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:26"/>
<div><lb n="13590"/><p><span>Do sheasadar ríghthe na talmhan, agus do chruinnigheadar na huachdaráin</span>
<lb n="13591"/><span>a bhfochair a chéile, anadhuigh an tighearna, agus anadhaigh a</span>
<lb n="13592"/><span>Chríosd.</span>
<lb n="13593"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:27"/>
<div><lb n="13594"/><p><span>Oír do chruinnigheadar gan chonntabhairt a bhfochair a chéile sa</span>
<lb n="13595"/><span>chathraighse, Ioruaidh, agus Poinnsius Pilát, maille ris na cinedhaibh,</span>
<lb n="13596"/><span>agus ré puibleachaibh Israél, anaghaidh do mhic náomhtha Iósa, noch dho</span>
<lb n="13597"/><span>óng tú,</span>
<lb n="13598"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:28"/>
<div><lb n="13599"/><p><span>Dochum dénta gach neithe dhár ordaigh do lámhsa, agus do chomhairle</span>
<lb n="13600"/><span>roimh laimh dho chríochnughadh.</span>
<lb n="13601"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:29"/>
<div><lb n="13602"/><p><span>Agus anois a thighearna, tabhair haire dá a mbagur, agus tabhair</span>
<lb n="13603"/><span>dod shearbhfhoghantuidhe féin, do bhriáthar dho labhairt, maille ré gach</span>
<lb n="13604"/><span>uile dhánachd,</span>
<lb n="13605"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:30"/>
<div><lb n="13606"/><p><span>Ar sínedh dhuitse do laímhe amhach dochum leighis, agus comharthadh, agus</span>
<lb n="13607"/><span>miórbhuileadh do dhénamh, tré ainm do mhic náomhtha féin Iósa.</span>
<lb n="13608"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:31"/>
<div><lb n="13609"/><p><span>Agus ar ndéunamh urnuighthe dhóibh, dobhí an tionadh a rabhadar a</span>
<lb n="13610"/><span>bhfochair a chéile ar crioth: agus do líonadh iád uile dhon spiorad náomh,</span>
<lb n="13611"/><span>agus do labhradar briáthar Dhé maille ré dánachd.</span>
<lb n="13612"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:32"/>
<div><lb n="13613"/><p><span>Agus dobhí áon chroidhe agus áon anum amhaín ag an druing úd dho chreid:</span>
<lb n="13614"/><span>agus ní dhubhairt áoneach aca gu madh ris féin aón ní dhá raibhe ina sheilbh,</span>
<lb n="13615"/><span>achd dobhádar na huile neithe comhchoitcheann aca.</span>
<lb n="13616"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:33"/>
<div><lb n="13617"/><p><span>Agus tugadar na habsduil maille ré cumhachdaibh móra fíádhnuise eiséirghe</span>
<lb n="13618"/><span>an tighearna Iósa uátha: agus dobhádar uile arna lionadh dho mhór ghrásaibh.</span>
<lb n="13619"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:34"/>
<div><lb n="13620"/><p><span>Oír ní raibhe neach ar bioth eatorra ar a raibhe riachdanus; oír an mhéid</span>
<lb n="13621"/><span>dobhí na sealbhaightheóiribh fearuinn, nó tightheadh, do reacdáois iad, agus</span>
<lb n="13622"/><span>dobheirdís léo a lúach arna reic,</span>
<lb n="13623"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:35"/>
<div><lb n="13624"/><p><span>Agus do chuirdís siós ag cosaibh na nabsdal hé: agus do ruinntí é ar gach</span>
<lb n="13625"/><span>áon do réir a riáchdanuis.</span>
<lb n="13626"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:36"/>
<div><lb n="13627"/><p><span>Agus Ioséubh dar ghoireadar na habsdail Barnabás (ionann sin ré a</span>
<lb n="13628"/><span>rádh arna eidirmhíniughadh agus mac na comhfhurthachda) ar mbeith dó na</span>
<lb n="13629"/><span>Lebhíte, agus do fhréimh na Sioprus,</span>
<lb n="13630"/></p>
</div>
<pb n="Gn4:37"/>
<div><lb n="13631"/><p><span>Ar mbeith fhearann aige, do reac sé hé, agus tug sé ris an tairgead,</span>
<lb n="13632"/><span>agus do chuir síos hé ag cosaibh na nabsdal.</span>
<lb n="13633"/></p>
</div>
<pb n="Gn5"/>
<div><lb n="13634"/><p/>
</div>
<pb n="Gn5:1"/>
<div><lb n="13635"/><p><span>Agus do reac fear dháiridhthe darbhainm Ananías, maille réna</span>
<lb n="13636"/><span>mhnáoi Sapphira, fearann dobhí ina sheilbh:</span>
<lb n="13637"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:2"/>
<div><lb n="13638"/><p><span>Agus do chonnaimh aige gu folaightheach cuid do luách an fhearainn gu</span>
<lb n="13639"/><span>bhfios dá mhnáoi, agus ar dtabhairt choda éigin ris, do chuir sé síos</span>
<lb n="13640"/><span>hí ag cosaibh na nabsdal.</span>
<lb n="13641"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:3"/>
<div><lb n="13642"/><p><span>Adubhairt Peadar, a Ananías, créd fár lión Satán do chroidhe dochum</span>
<lb n="13643"/><span>bréige dho dhéunamh anadhaidh an spiorid náoimh, agus dochum coda éigin do</span>
<lb n="13644"/><span>luách an fhearuinn do chonnmháil gu folaidhtheach?</span>
<lb n="13645"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:4"/>
<div><lb n="13646"/><p><span>Ané nar leat féin hé dhá gcongaibhthea hé, agus an hé nach raibhe sé</span>
<lb n="13647"/><span>ad chumhachdaibh féin, iár na reic?  créd fár smuaín tú a ní so ad chroidhe?</span>
<lb n="13648"/><span>ní lé dáoinibh dhorinne tú brég, achd ré Diá.</span>
<lb n="13649"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:5"/>
<div><lb n="13650"/><p><span>Agus ar gcloinsin na mbriátharsa dhAnanías, do thuit sé siós, agus</span>
<lb n="13651"/><span>dochuáidh a anum as: agus do-bhí eagla mhór ar nu huile dháoinibh</span>
<lb n="13652"/><span>dhochuáluidh na neithe so.</span>
<lb n="13653"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:6"/>
<div><lb n="13654"/><p><span>Agus ar néirghe dhona hógánaibh, rugadar dho leathtáoibh hé, agus arna</span>
<lb n="13655"/><span>iomchor dhóibh dho adhlacadar hé.</span>
<lb n="13656"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:7"/>
<div><lb n="13657"/><p><span>Agus tárrla a dtimcheall thrí núair na dhiáigh sin, gu dtaínig a</span>
<lb n="13658"/><span>bhean asdteach, ar mbeith dhí ainbhfheasach sa ní dhorinneadh ann.</span>
<lb n="13659"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:8"/>
<div><lb n="13660"/><p><span>Agus adubhairt Peadar riá, innis damh nar reacabhair an fearann ar</span>
<lb n="13661"/><span>anoiread so? Agus adubhairt sise, dorinneamer ar anoiread sin.</span>
<lb n="13662"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:9"/>
<div><lb n="13663"/><p><span>Annsin adubhairt Peadar riá a tan sin, créud fá a dtangabhair aráon</span>
<lb n="13664"/><span>ré chéile, dochum cathaighthe do chur ar spioruid an tighearna?  féch, ataíd</span>
<lb n="13665"/><span>cosa na muinntire dho adhluic thfhear ag an dorus, agus béuruid siád thúsa</span>
<lb n="13666"/><span>riú.</span>
<lb n="13667"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:10"/>
<div><lb n="13668"/><p><span>Agus ar anúairsin féin do thuit sise agá chosaibh, agus dochuaidh</span>
<lb n="13669"/><span>a spiorad eisde: agus ar dteachd asdteach dona hógánuibh, fuaradar marbh</span>
<lb n="13670"/><span>hí, agus arna breith léo, do adhluiceadar hí anaice a fir.</span>
<lb n="13671"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:11"/>
<div><lb n="13672"/><p><span>Agus dobhí eagla mhór air aneagluis uile, agus ar na huile dháoinibh</span>
<lb n="13673"/><span>dochuáilaidh na neithe so.</span>
<lb n="13674"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:12"/>
<div><lb n="13675"/><p><span>Agus donithí mórán do chomharthadhaibh, agus do mhíorbhalaibh, tré</span>
<lb n="13676"/><span>lámhuibh na nabsdal, a measg an phobail, agus dobhídís uile gu háontadhach</span>
<lb n="13677"/><span>a bpóirse Sholaimh.</span>
<lb n="13678"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:13"/>
<div><lb n="13679"/><p><span>Achd don druing eile, niór lámh éuneach aca teachd ina ngar:  gidheadh</span>
<lb n="13680"/><span>do árduigheadh an pobal iad.</span>
<lb n="13681"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:14"/>
<div><lb n="13682"/><p><span>Achd fós is moíde do mhéudaigh an uimhir dháoine dho chreid don tighearna,</span>
<lb n="13683"/><span>eidir fhiora agus mhná.</span>
<lb n="13684"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:15"/>
<div><lb n="13685"/><p><span>Ionnus gu niomchradáois amach fá na sráidibh na dáoine éugcruáidhe, agus</span>
<lb n="13686"/><span>gu gcuirdaois ar leapthuibh iád, dochum ar dteachd do Pheadar gu</span>
<lb n="13687"/><span>gcuirfeadh a sgáile amháin sgáile ar neach éigin dióbh.</span>
<lb n="13688"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:16"/>
<div><lb n="13689"/><p><span>Agus dothigdís morán a gceann a chéile as na caithreachaibh fágcuáirt gu</span>
<lb n="13690"/><span>hIárusalém, ag tabhairt easlán, agus dháoineadh buaidheartha ó spioradaibh</span>
<lb n="13691"/><span>neamhghlana riú: noch dho slánuighthi uile.</span>
<lb n="13692"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:17"/>
<div><lb n="13693"/><p><span>Achd ar néirge suás don nardshagurt, agus don luchd uile dhobhí ina</span>
<lb n="13694"/><span>fhochair, (mar atá úrd na Saducíneach,) do liónadh dho thnúdh iád.</span>
<lb n="13695"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:18"/>
<div><lb n="13696"/><p><span>Agus do chuireadar a lámha sna habsdalaibh, agus do chuireadar sa</span>
<lb n="13697"/><span>bpríosún choitcheann iád.</span>
<lb n="13698"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:19"/>
<div><lb n="13699"/><p><span>Achd do fhosgail aingeal an tigherna sanoídhche doírse an phriosuin,</span>
<lb n="13700"/><span>agus arna dtreórughadh amach, adubhairt sé,</span>
<lb n="13701"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:20"/>
<div><lb n="13702"/><p><span>Imthighidh romhaibh, agus ar seasamh sa dteampall dáoibh, labhruidh ris</span>
<lb n="13703"/><span>an bpobal, na huile bhriáthra na beathasa.</span>
<lb n="13704"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:21"/>
<div><lb n="13705"/><p><span>Agus arna chloinsin so dhóibhsean, dochúadar asdteach don teampall gu</span>
<lb n="13706"/><span>moch ar maidin, agus do theaguisgeadar.  Achd ar dteachd don ardshagurt, agus</span>
<lb n="13707"/><span>don druing dobhí ina fhochair, do ghoireadar a gcomhairligh, agus sinnsir</span>
<lb n="13708"/><span>chloinne Israél uile a gceann a chéile: agus do chuireadar teachda ar a</span>
<lb n="13709"/><span>gceannsan chum an phriósúin.</span>
<lb n="13710"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:22"/>
<div><lb n="13711"/><p><span>Agus ar dteachd dona hoifigeachaibh, ní bhfuáradar iádsan sa bpriosún:</span>
<lb n="13712"/><span>agus ar bhfilleadh dhóibh do inniseadar sin,</span>
<lb n="13713"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:23"/>
<div><lb n="13714"/><p><span>Ag rádh; fuáramar gu deimhin an príosún dúnta, comhdhaingean agus dobudh</span>
<lb n="13715"/><span>féidir, an luchd coimhéuda na seasamh amuigh as comhair na ndoírrseadh:</span>
<lb n="13716"/><span>achd ar nosgladh na ndoírrseadh dhúinn, ní bhfuáramar áonduine asdtigh.</span>
<lb n="13717"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:24"/>
<div><lb n="13718"/><p><span>Agus ar gclos na mbríatharsa donardshagart, agus duachdarán an</span>
<lb n="13719"/><span>teampuill, agus duachdarán an teampuill, agus don chuid eile</span>
<lb n="13720"/><span>dhuachdaránaibh na sagurt, dobhí conntabhairt aca na dtimcheallsan,</span>
<lb n="13721"/><span>créud dothiocfadh as so.</span>
<lb n="13722"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:25"/>
<div><lb n="13723"/><p><span>Agus ar dteachd do neach dhárighthe dho fhoillsigh sé dhóibh, ag</span>
<lb n="13724"/><span>rádh; féuch, na fir do chuireabhair a bpriósún, atáid siád na seasamh sa</span>
<lb n="13725"/><span>dteampall, agus ag teagusg an phobail.</span>
<lb n="13726"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:26"/>
<div><lb n="13727"/><p><span>Ar nímtheachd don chaiptín an tan sin, maille ris na hoifigibh, tug sé</span>
<lb n="13728"/><span>leis iád, gan éigean ar bioth dho dhénamh ortha.  (Oír dobhí eagla an</span>
<lb n="13729"/><span>phobail ortha, gu gclochfadís iád.)</span>
<lb n="13730"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:27"/>
<div><lb n="13731"/><p><span>Ar anadhbharsin tar éis a dtabhartha léo dhóibh, do chuireadar a</span>
<lb n="13732"/><span>bhfiádhnuise na comhairle iád, agus do fhiáfruigh an tardshagart dióbh,</span>
<lb n="13733"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:28"/>
<div><lb n="13734"/><p><span>Agá rádh, ané nar aithneamar gu ródhithcheallach dhíbh, gan teagusg do</span>
<lb n="13735"/><span>dhéunamh sanainmse?  agus féch, do liónabhair Iarusalém lé bhur dteagusg,</span>
<lb n="13736"/><span>agus dobudh mián libh fuil an duinese do thairruing oruinne.</span>
<lb n="13737"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:29"/>
<div><lb n="13738"/><p><span>Agus ar bhfreagra do Pheadar, agus do na habsdaluibh, adubhradar;</span>
<lb n="13739"/><span>ios córa duínne umhla dho Dhía, iná dho dháoinibh.</span>
<lb n="13740"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:30"/>
<div><lb n="13741"/><p><span>Do thóguibh Día ar naithreadhne Iósa súas, noch dho mharbhabhairse,</span>
<lb n="13742"/><span>arna chrochadh a gcrann.</span>
<lb n="13743"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:31"/>
<div><lb n="13744"/><p><span>Adeirim gur thógaibh Diá an tíre suás anairde maille réna laímh dheis</span>
<lb n="13745"/><span>féin, ionnus gu mbeith sé na phriónnsa, agus na shlánaightheóir,</span>
<lb n="13746"/><span>dochum aithrighe, agus maithmheachais na bpeacadh, dho thabhairt</span>
<lb n="13747"/><span>DIsraél.</span>
<lb n="13748"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:32"/>
<div><lb n="13749"/><p><span>Agus atámuidne inar bhfíadhnuisibh dhó, ar na neithibhse adeirmáoid:</span>
<lb n="13750"/><span>agus mar an gcéudna an spiorad náomh, noch thug Diá dhon druing dobheir</span>
<lb n="13751"/><span>umhlachd dó.</span>
<lb n="13752"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:33"/>
<div><lb n="13753"/><p><span>Agus ar gclos na neitheadhsa dhóibhsean, dobhádar ag cognamh a</span>
<lb n="13754"/><span>bhfiácal, ré reachd, agus dorinneadar dho chomhairle iadsan do</span>
<lb n="13755"/><span>mharbhadh.</span>
<lb n="13756"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:34"/>
<div><lb n="13757"/><p><span>Achd ar néirghe suás dhfairisíneach dháirighthe sa gcomhairle,</span>
<lb n="13758"/><span>dárbhainm Gamáliel, doctúr dlighid, dobhí fá chion ag an bpobal uile, do</span>
<lb n="13759"/><span>aithin sé na habsdail do chur amach ar feadh tamuill.</span>
<lb n="13760"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:35"/>
<div><lb n="13761"/><p><span>Agus adubhairt sé riú; a fhiora Israél, tabhraidh bhur naire ribh</span>
<lb n="13762"/><span>féin, créd dodhéuntáoi a dtáobh na muinntirese.</span>
<lb n="13763"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:36"/>
<div><lb n="13764"/><p><span>Oír roimh anaimsirse, do éiridh Theudas suás, agá rádh; gumadh</span>
<lb n="13765"/><span>neach éigin hé féin, dár adhar uimhir dháoine a dtimcheall cheithre gcéud:</span>
<lb n="13766"/><span>noch dho marbhadh, agus an mhéid dho áontuigh dhó, do leathnuigheadar, agus</span>
<lb n="13767"/><span>do cuireadh a neimbrígh iád.</span>
<lb n="13768"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:37"/>
<div><lb n="13769"/><p><span>Tar éis an fhirse, do éirigh Iudás an Galileánach suás, a laithibh</span>
<lb n="13770"/><span>an daorchíosa, agus do thairruing sé mórán don phobal chuige féin: agus do</span>
<lb n="13771"/><span>sgriosadh an fearsa fós, agus do leathnuighedar an mhéid tug anáonta dhó.</span>
<lb n="13772"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:38"/>
<div><lb n="13773"/><p><span>Agus adeirim ribh anois, seachnuidh sibh pféin ar an muinntirse, agus</span>
<lb n="13774"/><span>léigidh dhóibh: oír más ó dháoinibh thig an chomhairlese, nó anobairse,</span>
<lb n="13775"/><span>cuirfighthear a neimbrídh hí.</span>
<lb n="13776"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:39"/>
<div><lb n="13777"/><p><span>Achd mas ó Dhiá thig sí, ní héidir libh a cur a neimbrídh: agus tabhruidh</span>
<lb n="13778"/><span>bhur naire ribh nách fioghthí ion bhur luchd coguidh anadhaidh Dé sibh.</span>
<lb n="13779"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:40"/>
<div><lb n="13780"/><p><span>Agus do áontuigheadar dhó: agus ar ngairm na nabsdal dóibh, agus ar</span>
<lb n="13781"/><span>ngabháil orthadh, tugadar fógra dhóibh, gan labhairt anainm Iósa: agus do</span>
<lb n="13782"/><span>léigeadar uátha iád.</span>
<lb n="13783"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:41"/>
<div><lb n="13784"/><p><span>Ar anadhbharsin do imtigheadarsan go luathghaireach as amharc na</span>
<lb n="13785"/><span>comhairle, do bhrídh gur measadh gurbhfiú iád easanóir do fhulang ar son</span>
<lb n="13786"/><span>anma Iósa.</span>
<lb n="13787"/></p>
</div>
<pb n="Gn5:42"/>
<div><lb n="13788"/><p><span>Agus gach láoi sa teampall, agus ó theach gu theach, niór sgurreadar dho</span>
<lb n="13789"/><span>bheith ag teagasg, agus ag seanmórughadh Iósa Críosd.</span>
<lb n="13790"/></p>
</div>
<pb n="Gn6"/>
<div><lb n="13791"/><p/>
</div>
<pb n="Gn6:1"/>
<div><lb n="13792"/><p><span>Agus an sna laithibhsin, ar méudughadh do na disgiobluibh, do éirigh</span>
<lb n="13793"/><span>monmhur na nGréugacha anaghaidh na nÁbhruigheadh, do bhrígh</span>
<lb n="13794"/><span>neimhcheana a mbaintreabhach sa miniosdrálachd láoitheamhuil.</span>
<lb n="13795"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:2"/>
<div><lb n="13796"/><p><span>Uime sin ar ngairm iomuid do na disgiobluibh a gceann a chéile don dá</span>
<lb n="13797"/><span>fhear dhéug, adubhradar: ní hiomchuibhghe dhúinne briathar Dé dhfagbháil</span>
<lb n="13798"/><span>dochum na mbord do fhriotheólamh.</span>
<lb n="13799"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:3"/>
<div><lb n="13800"/><p><span>Ar anadhbharsin a dhearbhraithreacha, féuchaidh amach ion bhur measg</span>
<lb n="13801"/><span>féin, mórsheisear do dháoinibh deaghtheasda, lán don spioruid náoimh agus</span>
<lb n="13802"/><span>deagna, noch budh curtha dhuinn a dtimcheall na hoibhreise.</span>
<lb n="13803"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:4"/>
<div><lb n="13804"/><p><span>Agus bíadhmaidne go comhnuightheach anurnuighthe, agus a miniosdrálachd</span>
<lb n="13805"/><span>na bréithre.</span>
<lb n="13806"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:5"/>
<div><lb n="13807"/><p><span>Agus do áontuigheadar an comhluádar uile dhon rádh so, agus do thoghadar</span>
<lb n="13808"/><span>Sdiómhna, fear lán do chreideamh, agus don spioruid náomh, agus</span>
<lb n="13809"/><span>Philip, agus Próchorus, agus Nicánor, agus Timon, agus Parménas,</span>
<lb n="13810"/><span>agus Nicolás, neach do cheanguil hé féin don neagluis, agus tainic ó</span>
<lb n="13811"/><span>Ainntióchia.</span>
<lb n="13812"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:6"/>
<div><lb n="13813"/><p><span>Noch do chuireadar a bhfiádhnuise na nabsdal, agus ar ndéunamh</span>
<lb n="13814"/><span>urnuighthe dhóibhsean, do chuireadar a lámha órrtha.</span>
<lb n="13815"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:7"/>
<div><lb n="13816"/><p><span>Agus do fhás briáthar Dhé, agus do mhéudaigh uimhir na ndisgiobal gu</span>
<lb n="13817"/><span>romhór a nIarusalém, agus do umhluidh cuid mhór do na sagurtaibh don</span>
<lb n="13818"/><span>chreideamh.</span>
<lb n="13819"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:8"/>
<div><lb n="13820"/><p><span>Agus dorinne Stiomhna ar mbreith dhó lán do chreideamh, agus do</span>
<lb n="13821"/><span>chumhachdaibh, miorbhuile agus comharthadha móra, a measg an phobail.</span>
<lb n="13822"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:9"/>
<div><lb n="13823"/><p><span>Agus do éirgheadar suás dream dháirighe don tsinagóg, dárob ainm</span>
<lb n="13824"/><span>Sionagóg na libeartínigh, agus na Cirénians, agus luchd Alexándria,</span>
<lb n="13825"/><span>agus luchd Chilícia, agus na hAsia, ag diosbórachd lé Stiómhna.</span>
<lb n="13826"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:10"/>
<div><lb n="13827"/><p><span>Achd niórbhféidir léo cur anadhaidh na heagna, agus na spioraide</span>
<lb n="13828"/><span>tríd ar labhair sé.</span>
<lb n="13829"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:11"/>
<div><lb n="13830"/><p><span>An sin tugadar asdteach dream dháirighthe noch adubhairt, dochuálamar féin</span>
<lb n="13831"/><span>hé ag labhairt bhríathar nasanórach anadhaigh Mháoise, agus Dé.</span>
<lb n="13832"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:12"/>
<div><lb n="13833"/><p><span>Agus do bhogadar an pobal, agus na sinnsir, agus na sgriobuidhe: agus</span>
<lb n="13834"/><span>ag cur chuige rugadar air, agus rugadar léo dochum na comhairle hé.</span>
<lb n="13835"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:13"/>
<div><lb n="13836"/><p><span>Agus do chuireadar amach fiádhnuiseadha bréugacha, noch adubhairt; ní</span>
<lb n="13837"/><span>sguireann an fearso dá beith ag labhairt bhríathar nasanórach anaghaidh na</span>
<lb n="13838"/><span>haíte náomhthasa, agus an reachda.</span>
<lb n="13839"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:14"/>
<div><lb n="13840"/><p><span>Oír dochuálamar hé agá rádh, gu sgriosfaidh an tIósa Nasárrgha úd</span>
<lb n="13841"/><span>anáitse, agus gu niompochaidh sé na hórduighthe tug Máoise dhúinne.</span>
<lb n="13842"/></p>
</div>
<pb n="Gn6:15"/>
<div><lb n="13843"/><p><span>Agus ar bhféuchain gu friochnamhach air don luchd uile dobhí na</span>
<lb n="13844"/><span>suidhe sa gcomhairle, dochunncadar a adhaigh mar adhaigh aingil.</span>
<lb n="13845"/></p>
</div>
<pb n="Gn7"/>
<div><lb n="13846"/><p/>
</div>
<pb n="Gn7:1"/>
<div><lb n="13847"/><p><span>Adubhairt an tárdshagart, an tan sin, an bhfuilid na neithese mar</span>
<lb n="13848"/><span>so?</span>
<lb n="13849"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:2"/>
<div><lb n="13850"/><p><span>Agus adubhairt seision, a bhraithreacha, agus a aithreacha, éisdigh:</span>
<lb n="13851"/><span>do fhoillsigh Día na gloíre hé féin dar nathair Abraham, an tan dobhí sé</span>
<lb n="13852"/><span>sa Mésopotámia, sul do chomhnuidh sé a gCárran:</span>
<lb n="13853"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:3"/>
<div><lb n="13854"/><p><span>Agus adubhairt sé ris; fáguibh do thír féin agus do chineadh, agus tárr</span>
<lb n="13855"/><span>dhon tír fhoillséochas meisi dhuit.</span>
<lb n="13856"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:4"/>
<div><lb n="13857"/><p><span>Do imthigh sé annsin as talamh na gCaldéans, agus do chomhnuigh sé a</span>
<lb n="13858"/><span>gCarran.  Agus as sin tar éis bháis a athar, do arthuigh sé hé don</span>
<lb n="13859"/><span>talamhsa ina bhfuiltíse anois ion bhur gcomhnuidhe.</span>
<lb n="13860"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:5"/>
<div><lb n="13861"/><p><span>Agus ní thug sé sealbh dhó ann, go fiú leithead troighthe, biódh gur gheall</span>
<lb n="13862"/><span>sé a thabhairt na fhinfheachus do, agus dá shíol ina dheaghaidh, gé nách</span>
<lb n="13863"/><span>raibhe an tan sin air.</span>
<lb n="13864"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:6"/>
<div><lb n="13865"/><p><span>Achd do labhair Diá, mar so sis, biáidh do shiólsa ar sé na</span>
<lb n="13866"/><span>neachdarchinéul a dtír choimhuighthe, mar a gcongéubhthar iád fá dháoirse,</span>
<lb n="13867"/><span>agus fá leathtrom ceithre chéud bliádhan.</span>
<lb n="13868"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:7"/>
<div><lb n="13869"/><p><span>Achd dodhéunaidh meisi breitheamhnus ar an gcineadh agá mbiáidh siád fá</span>
<lb n="13870"/><span>dháoirse, do raidh Día: agus na dheaghaidh sin rachaid siád amach, agus</span>
<lb n="13871"/><span>dodhéunuid siád seirbhís dámhsa sanionadhsa.</span>
<lb n="13872"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:8"/>
<div><lb n="13873"/><p><span>Tug sé dhó mar an gcéadna connradh an timchillghearraidh, agus is mar sin</span>
<lb n="13874"/><span>do ghin Abrahám Isác, agus do thimchillghearr sé hé an tochdmhadh lá:</span>
<lb n="13875"/><span>agus do ghin Isac Iacob, agus do ghein Iacób an dá phatriárca</span>
<lb n="13876"/><span>dhéug.</span>
<lb n="13877"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:9"/>
<div><lb n="13878"/><p><span>Agus ar ngabháil thnúidh do na huasalaithreachaibh, do reacadar</span>
<lb n="13879"/><span>Ioséph dhon Eigipt: agus dobhí Diá maille ris.</span>
<lb n="13880"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:10"/>
<div><lb n="13881"/><p><span>Agus do réidhigh sé hé ónuile bhuáidhearthauibh, agus tug sé grása agus</span>
<lb n="13882"/><span>eagna dhó a bhfíadhnuise Phárao Rí na hÉigipte, noch dhorinne uachdarán</span>
<lb n="13883"/><span>de ar a nÉigipt, agus ar a theagh féin uile.</span>
<lb n="13884"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:11"/>
<div><lb n="13885"/><p><span>Agus taínig gorta go tír na hÉigipte, agus Chánaan uile: ionnus nách</span>
<lb n="13886"/><span>fuáradar ar naithreacha beatha.</span>
<lb n="13887"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:12"/>
<div><lb n="13888"/><p><span>Agus arna chlos dIacób gu raibhe arbhar sanÉigipt, do chuir sé</span>
<lb n="13889"/><span>ar naithreacha ar tús innte.</span>
<lb n="13890"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:13"/>
<div><lb n="13891"/><p><span>Agus an dara húair do aithneadar a dhearbhraithreacha Ioséph, agus</span>
<lb n="13892"/><span>do foillsigheadh do Pharao cineadh Ioséph.</span>
<lb n="13893"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:14"/>
<div><lb n="13894"/><p><span>Agus ar gcur theachdaireachd uádha dho Ioséuph, co chuir sé teachd</span>
<lb n="13895"/><span>ar Iacób a athair, agus ar a chineadh uile, eadhón cuíg phearsoa déug</span>
<lb n="13896"/><span>agus trí fichid.</span>
<lb n="13897"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:15"/>
<div><lb n="13898"/><p><span>Agus dochuáidh Iacób siós don Eigipt, agus fuáir sé féin agus</span>
<lb n="13899"/><span>ar naithreacha bás,</span>
<lb n="13900"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:16"/>
<div><lb n="13901"/><p><span>Agus do hathruigheadh iád gu Sícheim, agus do cuireadh iád</span>
<lb n="13902"/><span>ann sa túmba noch do cheannaidh Abraham ar a luách airgid ó chloinn</span>
<lb n="13903"/><span>Emmor, athair Shícheim.</span>
<lb n="13904"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:17"/>
<div><lb n="13905"/><p><span>Agus ar ndrud aimsire na geallamhna tug Día DhAbrahám maille ré</span>
<lb n="13906"/><span>mionnaibh riú, do fhás an pobal gu hiomaduíl san Éigipt,</span>
<lb n="13907"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:18"/>
<div><lb n="13908"/><p><span>Nó gur éiridh rí eile suás, ag nach raibhe aithne air Ioséph aige.</span>
<lb n="13909"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:19"/>
<div><lb n="13910"/><p><span>Ar ndéunamh gliocas don fhiorsa anadhaidh ar gcinighne, do chláoi</span>
<lb n="13911"/><span>sé ar naithreacha, as gu dtug sé fá deara a a gclann do theilgean amach,</span>
<lb n="13912"/><span>ionnus nach fasfadís.</span>
<lb n="13913"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:20"/>
<div><lb n="13914"/><p><span>Fá anam sin rugadh Máoise, dobhí na mhacáomh róaluinn: agus do</span>
<lb n="13915"/><span>hoileadh é feadh thrí miós a dteagh a athar.</span>
<lb n="13916"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:21"/>
<div><lb n="13917"/><p><span>Agus ar mbeith dhó arna theilgean amach, do thógaibh inghean</span>
<lb n="13918"/><span>Pharaó ria hé, agus do oil si hé mar mhac dhi féin.</span>
<lb n="13919"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:22"/>
<div><lb n="13920"/><p><span>Agus dobhí Máoise foghlomtha anuile eagna na nÉgiptiánach: agus do</span>
<lb n="13921"/><span>bhí sé cumhachdach a mbriáthruibh agus a ngniomharthuibh.</span>
<lb n="13922"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:23"/>
<div><lb n="13923"/><p><span>Agus ar gcoimhlíonadh áimsire a dhá fhichead bliádhan dó, taínic ina</span>
<lb n="13924"/><span>chroidhe dul dhféuchain a dhearbhráithreach féin, chloinne Israél:</span>
<lb n="13925"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:24"/>
<div><lb n="13926"/><p><span>Agus ar bhfaicsin dhuine aca ag fulang eugcóra, do cháomain sé é, agus</span>
<lb n="13927"/><span>ar mbuáladh anÉigiptaigh dhó, dorinne sé dioghaltas do tháobh an tí</span>
<lb n="13928"/><span>ar a ndearnadh aneugcoír.</span>
<lb n="13929"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:25"/>
<div><lb n="13930"/><p><span>Oír do mheas sé gu dtuigfedís a dhearbhráithreacha, gu dtiubhradh Diá</span>
<lb n="13931"/><span>fuásgladh, tré na laímhsion dóibh: gidheadh niór thuigeadar sin.</span>
<lb n="13932"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:26"/>
<div><lb n="13933"/><p><span>Agus an lá na dheaghaidh sin, ar mbeith dhóibh ag comhrag, do</span>
<lb n="13934"/><span>thaisbéun sé hé féin dóibh, agus dobudh mián ris a ndéunaimh réidh re</span>
<lb n="13935"/><span>chéile, agá rádh, a dháoine, as dearbhráithreacha da chéile sibh: créud as</span>
<lb n="13936"/><span>a ndéunatáoi eugcóir ar a chéile?</span>
<lb n="13937"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:27"/>
<div><lb n="13938"/><p><span>Achd do chuir an tí dhorinne eugcoír ar a chomhairsuin uáidh hé, aga</span>
<lb n="13939"/><span>rádh, ciá dhorinne uachdarán agus breitheamh dhíodsa ós ar gcionne?</span>
<lb n="13940"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:28"/>
<div><lb n="13941"/><p><span>An mián riot meisi do mharbhadh, fá mar do mharbh tú an tÉgiptach ané?</span>
<lb n="13942"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:29"/>
<div><lb n="13943"/><p><span>Do theith Máoisi annsin ris an rádh so, agus dobhí sé na</span>
<lb n="13944"/><span>dhéoraidh a dtalamh Mhádiam, sanionadh ina rugadh dhá mhac dhó.</span>
<lb n="13945"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:30"/>
<div><lb n="13946"/><p><span>Agus ar gcrióchnughadh dhá fhichead bliádhan, do taibhreadh dhó, a</span>
<lb n="13947"/><span>bhfásach shléibhe Shína aingeal an tighearna, a dteine lasargha a</span>
<lb n="13948"/><span>ndroighean.</span>
<lb n="13949"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:31"/>
<div><lb n="13950"/><p><span>Agus ar bhfaicsin an táibhse dho Mháoise, do ghabh iongnadh hé: agus</span>
<lb n="13951"/><span>ar dteachd dó dhá bhreathnughadh, taínic guth an tighearna chuige, agá</span>
<lb n="13952"/><span>rádh,</span>
<lb n="13953"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:32"/>
<div><lb n="13954"/><p><span>As meisi Día haithreach, Día Abrahám, agus Día Isac, agus Día</span>
<lb n="13955"/><span>Iacob: agus ar mbeith do Mháoise ar crioth, níor lámh sé aire dho</span>
<lb n="13956"/><span>thabhairt dó.</span>
<lb n="13957"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:33"/>
<div><lb n="13958"/><p><span>Achd adubhairt an tighearna ris, sgáoil do bhróga dhod chosaibh:</span>
<lb n="13959"/><span>oír is talamh náomhtha an tionadh ina bhfuil tú ad sheasamh.</span>
<lb n="13960"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:34"/>
<div><lb n="13961"/><p><span>Tug mé dhom aire gu friochnamach, amhghar mo phobail, noch atá</span>
<lb n="13962"/><span>sanÉigipt, agus dochuálaidh mé anosnadhach, agus do thuirrling mé</span>
<lb n="13963"/><span>dochum a bhfuásgalta: agus ar anadhbharsin tarra a leith, cuirfe me thusa</span>
<lb n="13964"/><span>dhon Eigipt.</span>
<lb n="13965"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:35"/>
<div><lb n="13966"/><p><span>An Máoise so dho dhiúltadar, aga rádh; ciá dhorinne uachdarán agus</span>
<lb n="13967"/><span>breitheamh dhiótsa, do chuir Dia an tíre mar uachdarán agus mar fhear</span>
<lb n="13968"/><span>sáortha, fá laímh anaingeal, dho taíbhreadh dhó sa droighean.</span>
<lb n="13969"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:36"/>
<div><lb n="13970"/><p><span>Tug an tíre amach iád, ar ndéunamh míórbhaileadh agus comharthadh a</span>
<lb n="13971"/><span>dtalamh na hÉigipte, agus anns a muir ruáidh, agus ann sa</span>
<lb n="13972"/><span>bhfásach, dhá fhichead bliádhain.</span>
<lb n="13973"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:37"/>
<div><lb n="13974"/><p><span>Asé so an Máoisi úd noch adubhairt ré cloinn Israel, toigéubhaidh</span>
<lb n="13975"/><span>Día bhur dtighearna, fáidh súas dáoibh as meadhón bhur ndearbhraithreach, mar</span>
<lb n="13976"/><span>mheisi: éisdfidh sibh ris.</span>
<lb n="13977"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:38"/>
<div><lb n="13978"/><p><span>Asé so an tí dobhí sa gcoimhthionól ar an bhfásach, a bhfochair</span>
<lb n="13979"/><span>anaingil dho labhair ris ar shliabh Shína, agus ré ar naithribhne, noch</span>
<lb n="13980"/><span>dho ghlac mar an gcéudna briathra na beatha dochum a dtabhartha dhuínne.</span>
<lb n="13981"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:39"/>
<div><lb n="13982"/><p><span>Dá nárbháill ré ar naithreibhne umhlachd do thabhairt, achd do</span>
<lb n="13983"/><span>dhiultadar hé, agus do fhilleadar ina gcroidheadhaibh tar a nais don</span>
<lb n="13984"/><span>Eigipt:</span>
<lb n="13985"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:40"/>
<div><lb n="13986"/><p><span>Agá rádh ré hAarón, déunaidh dhuínn Dée, dorachadh romhuinn. Oír</span>
<lb n="13987"/><span>ní fhuil a fhios aguinn créud do éirigh dhon Mháoisese noch do</span>
<lb n="13988"/><span>threóraidh sinn as talamh na hÉigipte.</span>
<lb n="13989"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:41"/>
<div><lb n="13990"/><p><span>Agus dorinneadar láogh annsna laithibhsin, agus do fhoraíleadar</span>
<lb n="13991"/><span>iobhairt don íodhail, agus dorinneadar gáirdeachus as oibrighthibh a</span>
<lb n="13992"/><span>lámh féin.</span>
<lb n="13993"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:42"/>
<div><lb n="13994"/><p><span>Agus do fhill Día hé féin uátha, agus tug sé iád dochum seirbhíse</span>
<lb n="13995"/><span>dho shluágh nimhe: do réir mar atá sgríobhtha a leabhar na bhfáidheadh, nar</span>
<lb n="13996"/><span>fhorlaíleabhar dhámhsa, beathadhaigh mharbha, agus ióbartha ar feadh dhá</span>
<lb n="13997"/><span>fhichead bliádhan ar an bhfásach, a theagh Israél?</span>
<lb n="13998"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:43"/>
<div><lb n="13999"/><p><span>Achd do iomchrabhair pubuil Mholoch, agus réula bhur nDée féin</span>
<lb n="14000"/><span>Rémphan, fióghracha noch dhorinneabhair, dochum umhla dho dhéunamh</span>
<lb n="14001"/><span>dhóibh: ar anadhbharsin áthreócha mé sibh dhon táobh thall don</span>
<lb n="14002"/><span>Bhabiloín.</span>
<lb n="14003"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:44"/>
<div><lb n="14004"/><p><span>Dobhí tabernacel na fíadhnuise agá bhur naithribhne ar an bhfásach, do</span>
<lb n="14005"/><span>réir mar dho aithin a neach dho labhair ré Máoisi a dhéunamh dho réir na</span>
<lb n="14006"/><span>heisemplara dhochunnairc sé.</span>
<lb n="14007"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:45"/>
<div><lb n="14008"/><p><span>Noch dho ghlacadar ar naithrene, agus tugadar léo maille ré hIósa</span>
<lb n="14009"/><span>gu seilbh na gcineadhach, noch do theilg Día amach as amharc ar naithreach,</span>
<lb n="14010"/><span>gu laithibh Dhábhi.</span>
<lb n="14011"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:46"/>
<div><lb n="14012"/><p><span>Noch fuáir grása a bhfíadhnuise Dé, agus do shir tabernacel dhfagháil</span>
<lb n="14013"/><span>do Dhía Iacób.</span>
<lb n="14014"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:47"/>
<div><lb n="14015"/><p><span>Giodheadh asé Solamh dho thógaibh teach dhó.</span>
<lb n="14016"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:48"/>
<div><lb n="14017"/><p><span>Achd fós ní na dteampluibh dhoibrighthibh lámh atá an tí as áirde</span>
<lb n="14018"/><span>na chomhnuidhe, do réir mar adeir an fáidh:</span>
<lb n="14019"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:49"/>
<div><lb n="14020"/><p><span>A sé neamh iós catháoir dhamh, agus an talamh iós sdól cos damh.</span>
<lb n="14021"/><span>Créd hé an teach thoigéubhus sibh dhamh, adeir an tighearna: nó créud hé</span>
<lb n="14022"/><span>mionad comhnuighe?</span>
<lb n="14023"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:50"/>
<div><lb n="14024"/><p><span>Ané nách hí mo lámh dhorinne na neithesi uile?</span>
<lb n="14025"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:51"/>
<div><lb n="14026"/><p><span>A dháoine cruáidhmhuineulacha, agus a dháoine neamhthimcheallghearrtha a</span>
<lb n="14027"/><span>gcroidhe agus a gcluásaibh, atáthí ag seasamh riámh anaghaidh an spiorad</span>
<lb n="14028"/><span>náoimh, amhuil dorinneadar bhur naithreacha, as mar an gcéudna</span>
<lb n="14029"/><span>dhoníthíse.</span>
<lb n="14030"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:52"/>
<div><lb n="14031"/><p><span>Cia dhona fáidhibh nár dhíbhreadar bhur naithreacha?  Agus do mharbhadar</span>
<lb n="14032"/><span>an dream dho fhoillsigh roimh laímh teachd anfioréin úd, aga rabhabhairse</span>
<lb n="14033"/><span>anois bhur luchd churtha amach, agus ion bhur luchd dúnmharbhtha.</span>
<lb n="14034"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:53"/>
<div><lb n="14035"/><p><span>As gur ghlacabhair an reachd tré mhiniosdrálachd na naingeal, agus</span>
<lb n="14036"/><span>nár choimhéudabhair hé.</span>
<lb n="14037"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:54"/>
<div><lb n="14038"/><p><span>Agus ar gclos na neitheadhsa dhóibhsion, do gonadh ina gcroidheadhuibh</span>
<lb n="14039"/><span>iád, agus dobhádar ag cognamh a bhfíacal ré hacais.</span>
<lb n="14040"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:55"/>
<div><lb n="14041"/><p><span>Achd ar mbeith dho Stiómhna lán don spiorad náoimh, agus ar bhféchain</span>
<lb n="14042"/><span>dó gu friochnamhach ar neamh, dochunnairc sé gloír Dhé, agus Iósa na</span>
<lb n="14043"/><span>sheasamh ar láimh dheis Dhé.</span>
<lb n="14044"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:56"/>
<div><lb n="14045"/><p><span>Agus adubhairt sé; féuch, dochím neamh osguilte, agus mac an duine</span>
<lb n="14046"/><span>na sheasam ar laímh dheis Dé.</span>
<lb n="14047"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:57"/>
<div><lb n="14048"/><p><span>Do gháireadarsan annsin do ghuth mhór, agus do stopadar a gcluása, agus</span>
<lb n="14049"/><span>do shaitheadar dhéuntoil airsion,</span>
<lb n="14050"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:58"/>
<div><lb n="14051"/><p><span>Agus arna theilgean amach as an gcathraidh dhóibh, do ghabhadar dho</span>
<lb n="14052"/><span>chlochaibh air: agus do chuireadar na fiadhnuisi anéuduighe siós ag cosaibh</span>
<lb n="14053"/><span>ógánaidh  dháirighthe darbhainm Saul.</span>
<lb n="14054"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:59"/>
<div><lb n="14055"/><p><span>Agus dochlochadar Sdiómhna, dhobhí ag guidhe Dé, agus ag rádh; a</span>
<lb n="14056"/><span>thighearna a Iósa gabh mo spiorad chugad.</span>
<lb n="14057"/></p>
</div>
<pb n="Gn7:60"/>
<div><lb n="14058"/><p><span>Agus arna léigean féin ar a ghlúinibh dhó, do éigh sé dho ghuth mhór</span>
<lb n="14059"/><span>ag rádh, a thighearna na cuir an peacadhsa ina leith.  Agus arna rádh so</span>
<lb n="14060"/><span>dhó, do chodail sé.</span>
<lb n="14061"/></p>
</div>
<pb n="Gn8"/>
<div><lb n="14062"/><p/>
</div>
<pb n="Gn8:1"/>
<div><lb n="14063"/><p><span>Agus do áontuigh Saul dochum a bhasaighthe.  Agus do éirigh sa ló sin</span>
<lb n="14064"/><span>foileanmhuin mhór anaghaidh na heasgluise dobhí a nIárusalém:</span>
<lb n="14065"/><span>agus dobhádar uile arna sgaradh feadh réigión thíre na hIudéa, agus</span>
<lb n="14066"/><span>na Samária, achd amhaín na habsdail.</span>
<lb n="14067"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:2"/>
<div><lb n="14068"/><p><span>Agus do thógbhadar dáoine dháirighthe ar a raibhe eagla Dé</span>
<lb n="14069"/><span>Stiomhna riú, agus do cháoieadar gu mór ar a shon.</span>
<lb n="14070"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:3"/>
<div><lb n="14071"/><p><span>Achd tug Saul cabóg na heagluise, ag dul asdteach ion gach uile</span>
<lb n="14072"/><span>theagh: agus ag tarraing amach fhior agus bhan, dochum a gcurtha a</span>
<lb n="14073"/><span>bpriosún.</span>
<lb n="14074"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:4"/>
<div><lb n="14075"/><p><span>Uime sin an dream dobhí arna sgaradh, dochuádar feadh na tíre, ag</span>
<lb n="14076"/><span>seanmhórughadh bhréithre Dé.</span>
<lb n="14077"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:5"/>
<div><lb n="14078"/><p><span>Agus ar dteachd do Philip gu cathair na Samária, do sheanmóir sé</span>
<lb n="14079"/><span>Críosd dhóibh.</span>
<lb n="14080"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:6"/>
<div><lb n="14081"/><p><span>Agus tugadar an pobal gu háontadhach aire dho na neithibh do labhair</span>
<lb n="14082"/><span>Philip, ag éisdeachd, agus ag féuchain na gcomharthadh dhorinne sé.</span>
<lb n="14083"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:7"/>
<div><lb n="14084"/><p><span>Oír dochuádar spiorada neamhghlana amach as mórán ina rabhadar, ag</span>
<lb n="14085"/><span>éimhghe do ghuth mhór: agus do slánuigheadh morán do luchd paileirise, agus</span>
<lb n="14086"/><span>do bhacachaibh.</span>
<lb n="14087"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:8"/>
<div><lb n="14088"/><p><span>Agus dobhí gairdeachus mór sa gcathraighsin.</span>
<lb n="14089"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:9"/>
<div><lb n="14090"/><p><span>Agus dobhí roimhe sin sa gcathraigh, duine dháirighthe darbhainm</span>
<lb n="14091"/><span>Síomón, dobhí na dhráoi, agus do mheall léna ghliocas pobal na</span>
<lb n="14092"/><span>Samária, ag rádh, gur dhuine mór éigin hé féin.</span>
<lb n="14093"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:10"/>
<div><lb n="14094"/><p><span>Dhá dtugadar uile a naire ón mbeag gus an mór, agá rádh; asé so</span>
<lb n="14095"/><span>mórchumhachda Dé.</span>
<lb n="14096"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:11"/>
<div><lb n="14097"/><p><span>Agus tugadar a naire dhó, do bhrígh gur mhéall sé iád aimsir fháda léna</span>
<lb n="14098"/><span>dhráoieachd.</span>
<lb n="14099"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:12"/>
<div><lb n="14100"/><p><span>Achd anúair do chreideadar do Philib ag soisgéulughadh na</span>
<lb n="14101"/><span>neitheadh bheanus ré rioghachd Dé, agus ré hainm Iósa Críosd, do</span>
<lb n="14102"/><span>ghabhadar baisdeadh chuca, eidir fhiora agus mhná.</span>
<lb n="14103"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:13"/>
<div><lb n="14104"/><p><span>Agus do chreid Síomón féin mar an gcéudna: agus ar ngabháil baisdigh</span>
<lb n="14105"/><span>chuige, do chomhnuigh sé a bhfochair Philib: agus ar bhfaicsin dó na</span>
<lb n="14106"/><span>gcomharthadh agus na miorbhaileadh móra dobhí arna ndéunamh, do ghabh</span>
<lb n="14107"/><span>adhuáthmhaireachd hé.</span>
<lb n="14108"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:14"/>
<div><lb n="14109"/><p><span>Agus ar gclos dona habsdalaibh dobhí a nIárusalém, gur ghabh</span>
<lb n="14110"/><span>Samária chuice breithir Noé, do chuireadar chuca Peadar agus</span>
<lb n="14111"/><span>Eóin.</span>
<lb n="14112"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:15"/>
<div><lb n="14113"/><p><span>Agus ar ndul siós dóibh, do ghuidheadar ar a son, dochum gu ngéubhdais</span>
<lb n="14114"/><span>chuca an spiorad náomh.</span>
<lb n="14115"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:16"/>
<div><lb n="14116"/><p><span>(Oír niór thuirrling sé fós ar éuneach aca, achd do ghabhahdar</span>
<lb n="14117"/><span>baisdeadh chuca amhaín, anainm an tighearna Iósa.)</span>
<lb n="14118"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:17"/>
<div><lb n="14119"/><p><span>Ina dhiáigh sin do chuireadar lámha ortha, agus do ghabhadar an spiorad</span>
<lb n="14120"/><span>náomh chuca.</span>
<lb n="14121"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:18"/>
<div><lb n="14122"/><p><span>Agus arna fhaicsin do Shíomón, gu raibhe an spiorad náomh arna</span>
<lb n="14123"/><span>thabhairt, tré lámhuibh na nabsdal do chur ortha, do thairg se airgead dóibh.</span>
<lb n="14124"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:19"/>
<div><lb n="14125"/><p><span>Agá rádh; tabhraidh dhamhsa mar an gcéudna na cumhachdasa, gu</span>
<lb n="14126"/><span>bhfuighbhe giodhbé ar bioth neach ar a gcuirfe mé lámha, an spiorad náomh.</span>
<lb n="14127"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:20"/>
<div><lb n="14128"/><p><span>Achd adubhairt Peadar ris, go dtéighe do chuid aírgid amugha maille</span>
<lb n="14129"/><span>riot féin, do bhrídh gu measann tú gu bhfaghthar tiodhlacadh Dé ar airgead.</span>
<lb n="14130"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:21"/>
<div><lb n="14131"/><p><span>Ní fhuil cuid ina cumann agud ann sa miniosdrálachdsa: oír ní</span>
<lb n="14132"/><span>fhuil do chroidhe díreach a bhfiádhnuise Dé.</span>
<lb n="14133"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:22"/>
<div><lb n="14134"/><p><span>Uime sin déuna aithrighe ar son anuilcse, agus iárr ar Dhía, más féidir</span>
<lb n="14135"/><span>smuáineadh do chroidhe do mhaitheamh dhuit.</span>
<lb n="14136"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:23"/>
<div><lb n="14137"/><p><span>Oír dochím gu bhfuil tú andómlus an tsearbhuis, agus andaingean na</span>
<lb n="14138"/><span>heugcóra.</span>
<lb n="14139"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:24"/>
<div><lb n="14140"/><p><span>Agus ar bhfreagra dho Shiomón adubhairt sé, guidhighse an tighearna</span>
<lb n="14141"/><span>ar mo shon, gan ní ar bioth do na neithibhse adubhradar dho theagmháil</span>
<lb n="14142"/><span>damh.</span>
<lb n="14143"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:25"/>
<div><lb n="14144"/><p><span>Uime sin ar ndéunamh fíadhnuise dhóibhsion, agus ar labhairt bhréithre</span>
<lb n="14145"/><span>Dé, do fhilleadar gu hIarusalém, agus do sheanmóraigheadar an soisgéul a</span>
<lb n="14146"/><span>mórán do bhailtibh na Samáritanach.</span>
<lb n="14147"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:26"/>
<div><lb n="14148"/><p><span>Agus do labhair aingeal an tighearna ré Philib, aga rádh; éiridh, agus</span>
<lb n="14149"/><span>imthigh don táoibh theas, an tslighe siós ó Ierusalém gu Gása: noch</span>
<lb n="14150"/><span>atá na fhásach.</span>
<lb n="14151"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:27"/>
<div><lb n="14152"/><p><span>Agus ar néirghe dhósan, do imthigh sé roimhe: agus féuch, cailltéanach</span>
<lb n="14153"/><span>dháirighthe ó Ethiópia, duine cumhachdach ré Canndáces bannrióghan na</span>
<lb n="14154"/><span>hEithiópia, noch dhobhí ós cionn a hionnmhusa uile, taínic sé gu</span>
<lb n="14155"/><span>hIarusalém dochum Dé dhonórughadh:</span>
<lb n="14156"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:28"/>
<div><lb n="14157"/><p><span>Agus do fhill sé tar a ais, agus ag suidhe dhó ina charbad, do léigh sé</span>
<lb n="14158"/><span>leabhar Esaias fáidh.</span>
<lb n="14159"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:29"/>
<div><lb n="14160"/><p><span>Agus adubhairt an spiorad ré Pilib, druid a bhfogus, agas greamaidh</span>
<lb n="14161"/><span>thú féin don charbad úd.</span>
<lb n="14162"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:30"/>
<div><lb n="14163"/><p><span>Agus do rioth Philib,  agus dochuálaidh sé hé, ag léughadh anfháidh</span>
<lb n="14164"/><span>Esaías, agus adubhairt sé ris, an dtuigenn tú na neithe léigheas tú?</span>
<lb n="14165"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:31"/>
<div><lb n="14166"/><p><span>Agus adubhairt seision, cionnus ios éidir lióm, muna raibhe éolach éigin</span>
<lb n="14167"/><span>agum?  agus do iárr sé ar Philib teachd aniós, agus suidhe ina fhochair.</span>
<lb n="14168"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:32"/>
<div><lb n="14169"/><p><span>Agus asé so an ball don sgriobtúir dho léigh sé: do thróruigheadh</span>
<lb n="14170"/><span>hé már cháoiridh dochum báis é: agus amhail uaín ina thochd a bhfíadhnuise</span>
<lb n="14171"/><span>a fhir lomartha, is mar sin nár fhosgail sé a bhéul.</span>
<lb n="14172"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:33"/>
<div><lb n="14173"/><p><span>Ina umhlachd dho harduigheadh a bhreitheamhnus: agus ciá fhoillseóchus a</span>
<lb n="14174"/><span>sháoghal?  Oír tógaibhthear don talamh a bheatha.</span>
<lb n="14175"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:34"/>
<div><lb n="14176"/><p><span>Agus ar bhfreagra air don chailltéanach dho Philib, adubhairt sé</span>
<lb n="14177"/><span>iárruim dhathchuinge ort, ciá ar a labhran an fáidh mar so? Anair</span>
<lb n="14178"/><span>féin, nó ar neach éigin eile?</span>
<lb n="14179"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:35"/>
<div><lb n="14180"/><p><span>Ar nosgladh a bhéil do Philib, agus ar dtósgnughadh ón sgriobtúrsa, do</span>
<lb n="14181"/><span>sheanmoír sé Iósa dhó.</span>
<lb n="14182"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:36"/>
<div><lb n="14183"/><p><span>Agus ar mbeith dhóibh ag imtheachd sa slighe, tangadar chum uisge</span>
<lb n="14184"/><span>dháirighe: agus adubhairt an cailltéanach; féuch an tuisge: créud</span>
<lb n="14185"/><span>thoirmisgeas mheise gan mo bhaisdeadh?</span>
<lb n="14186"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:37"/>
<div><lb n="14187"/><p><span>Agus adubhairt Philib ris: má chreideann tú gu hiomlán ó chroidhe,</span>
<lb n="14188"/><span>ios ní iondéunta sin.  Ar bhfreagra dhósan annsin adubhairt sé, creidim</span>
<lb n="14189"/><span>gurob hé Iósa Criosd mac Dé.</span>
<lb n="14190"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:38"/>
<div><lb n="14191"/><p><span>Do aithin sé an carbad annsin do chonnmháil na chomhnuidhe: agus</span>
<lb n="14192"/><span>dochuádar aráon siós sanuisge, Philib, agus an cailltéanach</span>
<lb n="14193"/><span>anáoineachd, agus do bhaisd sé hé.</span>
<lb n="14194"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:39"/>
<div><lb n="14195"/><p><span>Agus ar dteachd aniós as ánuisge dhóibh, do fhuádaigh spiorad an</span>
<lb n="14196"/><span>tighearna Philib ria, agus ó shoin amach ní fhacaidh an cailltéanach hé:</span>
<lb n="14197"/><span>agus do imthigh roimhe angairdeachus.</span>
<lb n="14198"/></p>
</div>
<pb n="Gn8:40"/>
<div><lb n="14199"/><p><span>Achd fríth Philib a nAsótus: agus ag dul tríd an dtír dhó,</span>
<lb n="14200"/><span>dorinne sé an soisgéul do sheanmórughadh dona huile chathrachaibh,</span>
<lb n="14201"/><span>gu teachd dó gu Cesárea.</span>
<lb n="14202"/></p>
</div>
<pb n="Gn9"/>
<div><lb n="14203"/><p/>
</div>
<pb n="Gn9:1"/>
<div><lb n="14204"/><p><span>Agus ar mbeith do Shaul fós ag séideadh bagair agus marbhtha</span>
<lb n="14205"/><span>anaghaidh dhisgiobal an tighearna, dochuáidh sé dochum</span>
<lb n="14206"/><span>anardshagairt.</span>
<lb n="14207"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:2"/>
<div><lb n="14208"/><p><span>Agus do shír sé leitreacha air, gu Damascus dochum na sínagóg, dochum</span>
<lb n="14209"/><span>dá bhfaghadh sé neach ar bioth, dhfior nó do mhnáoi dhon reachdsa, gu</span>
<lb n="14210"/><span>dtíubhradh sé ris iád gu hIarusalém ceangailte.</span>
<lb n="14211"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:3"/>
<div><lb n="14212"/><p><span>Agus ag imtheachd sa slighe dhó, tárrla dhó teachd a bhfogus do</span>
<lb n="14213"/><span>Dhamascus: agus go hobann do dheallruidh soillse neimhe mar theinnteach</span>
<lb n="14214"/><span>na thimcheall.</span>
<lb n="14215"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:4"/>
<div><lb n="14216"/><p><span>Agus ar dtuitim dhó dochum na talmhan, dochualaidh sé guth agá rádh</span>
<lb n="14217"/><span>ris; a Shauil, a Sháuil, créud fá a bhfuil tú ag foileanmhuin</span>
<lb n="14218"/><span>orum?</span>
<lb n="14219"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:5"/>
<div><lb n="14220"/><p><span>Agus adubhairt seision; ciá thú féin, a thighearna?  Agus adubhairt</span>
<lb n="14221"/><span>an tighearna, as mé Iósa, ar a bhfuil tusa ag dénamh foileanmhana.</span>
<lb n="14222"/><span>Ios cruáidh dhuit bheith ag gabháil dod shálaibh anaghaidh</span>
<lb n="14223"/><span>dhealg.</span>
<lb n="14224"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:6"/>
<div><lb n="14225"/><p><span>Agus ar mbeith do Shául ar crioth agus lán dadhuáthmhaireachd, adubhairt</span>
<lb n="14226"/><span>sé; a thighearna, créud, is áil leat do dhéunamh dhamh?  agus adubhairt an</span>
<lb n="14227"/><span>tighearna ris; éiridh, agus imthigh asdeach don chathruidh, agus foillseóchar</span>
<lb n="14228"/><span>dhuit créud is cóir dhuit dhéunamh.</span>
<lb n="14229"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:7"/>
<div><lb n="14230"/><p><span>Mar an gcédna an dream dho aisdrigh máráon ré Sául, do sheasadar gu</span>
<lb n="14231"/><span>tochdach, ag éisdeachd ris a ghotha, achd gan amharc ar áoineach aca.</span>
<lb n="14232"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:8"/>
<div><lb n="14233"/><p><span>Agus do éiridh Saul don talamh: agus ar nosgladh a shúl dó, ní</span>
<lb n="14234"/><span>fhacaidh sé neach ar bioth: agus arna ghlacadh dhóibhsion ar láimh, do</span>
<lb n="14235"/><span>threóraigheadar gu Damáscus hé.</span>
<lb n="14236"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:9"/>
<div><lb n="14237"/><p><span>Agus dobhí sé trí laithe gan amharc ar bioth aige, agus niór ith, agus</span>
<lb n="14238"/><span>niór ibh euní:</span>
<lb n="14239"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:10"/>
<div><lb n="14240"/><p><span>Agus dobhí disgiobal dháirighthe a nDamáscus, darbhainm</span>
<lb n="14241"/><span>Ananías, ré a ndubhairt an tighearna a dtáibhse, a Ananía.  Agus</span>
<lb n="14242"/><span>adubhairt seision; féuch, ataím annso a thighearna.</span>
<lb n="14243"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:11"/>
<div><lb n="14244"/><p><span>Adubhairt an tighearna ris an tan sin; éiridh, agus imthigh don tsraid</span>
<lb n="14245"/><span>darob ainm an tsráid dhíreach, agus iárr a dtigh Iudáis, an tí darob ainm</span>
<lb n="14246"/><span>Saul ó Tharsus, oír tabhair húidh atá sé ag déunamh urnuighthe.</span>
<lb n="14247"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:12"/>
<div><lb n="14248"/><p><span>(Agus dochonnairc sé a dtaibhse fear dháirighthe  darbhainm</span>
<lb n="14249"/><span>Ananías ag teachd asdteach chuige, agus a cur a láimhe air, dochum</span>
<lb n="14250"/><span>gu hfuigheadh sé aiseag aradhairc.)</span>
<lb n="14251"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:13"/>
<div><lb n="14252"/><p><span>Achd do fhreagair Ananías an tan sin, a thighearna, dochuálaidh mé ó</span>
<lb n="14253"/><span>mhórán ar an bhfear so, a mhéud dolcaibh dhorinne sé dod</span>
<lb n="14254"/><span>náomhaibhse a nIarusalém.</span>
<lb n="14255"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:14"/>
<div><lb n="14256"/><p><span>Agus atá cumhachda aige mar an gcédna san ionadsa ó na hárdshagurtaibh,</span>
<lb n="14257"/><span>na huile dháoine dho chengal, ghuidhes hainmse.</span>
<lb n="14258"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:15"/>
<div><lb n="14259"/><p><span>Adubhairt an tighearna ris an tan sin, imthigh romhad: oír atá sé ina</span>
<lb n="14260"/><span>shoighthech thóghtha agumsa, dochum mhanma dhiomchar a bhfiadhnuise</span>
<lb n="14261"/><span>na gcineadhach, agus na ríghtheadh, agus chloinne Israél.</span>
<lb n="14262"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:16"/>
<div><lb n="14263"/><p><span>Oír foillseóchaidh meisi dhó, créud hé méud na neitheann is éigin dó</span>
<lb n="14264"/><span>fhulang ar son mhanmasa.</span>
<lb n="14265"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:17"/>
<div><lb n="14266"/><p><span>Do imthigh Ananías annsin, agus dochuáidh sé asdteach don tighsin,</span>
<lb n="14267"/><span>agus ar gcur a lámh airsion, adubhairt sé; a Sháuil a dhearbhráthair, do</span>
<lb n="14268"/><span>chuir an tighearna meisi, (eadhón Iósa do táibhreadh dhuit sa slighe ina</span>
<lb n="14269"/><span>dtaínic tú) dochum aisig do radharc dhfaghail dhuit agus do bheith</span>
<lb n="14270"/><span>liónta ón spiorad náomh,</span>
<lb n="14271"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:18"/>
<div><lb n="14272"/><p><span>Agus ar an mball do thuiteadar óna shúilibh mar do bheith sgamail, agus</span>
<lb n="14273"/><span>fuáir sé a radharc gan fhuireach: agus ar néirghe suás do ghabh sé baisdeadh</span>
<lb n="14274"/><span>chuige.</span>
<lb n="14275"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:19"/>
<div><lb n="14276"/><p><span>Agus do chaith biádh, agus do neartuigheadh hé.  Agus dobhí Saul</span>
<lb n="14277"/><span>laithe dháirighthe a bhfochair na ndisgiobal dobhí a nDamáscus.</span>
<lb n="14278"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:20"/>
<div><lb n="14279"/><p><span>Agus ar an mball do sheanmoír sé Criosd annsna Sinagógaibh,</span>
<lb n="14280"/><span>eadhón gurbhé mac Dé hé.</span>
<lb n="14281"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:21"/>
<div><lb n="14282"/><p><span>Agus do ghabh adhuáthmhaireachd na huile dháoine dochuálaidh hé,</span>
<lb n="14283"/><span>agus adubhradar; ané nach é so an tí úd do sgrios a nIarusalém an</span>
<lb n="14284"/><span>dream do ghuidh an tainmse.  Agus is chuige tainic sé annso, dá</span>
<lb n="14285"/><span>mbreith ris ceangailte dochum na nardshagart?</span>
<lb n="14286"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:22"/>
<div><lb n="14287"/><p><span>Achd ios moíde do neartuigheadh Sául, agus do chláoi sé na</span>
<lb n="14288"/><span>hIudaighe do aítrigh a nDamascus, ag deimhniughadh gurbé so Críosd.</span>
<lb n="14289"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:23"/>
<div><lb n="14290"/><p><span>Agus ar ndul mhoráin do laitibh thárrsa, dorinneadar na hÍudaighe do</span>
<lb n="14291"/><span>chomhairle a bhfochair a chéile, eision do mharbhadh.</span>
<lb n="14292"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:24"/>
<div><lb n="14293"/><p><span>Achd do aithin Sául a gcoma ceilge; giodheadh dobhí coimhéud acasan ar</span>
<lb n="14294"/><span>na geataidhibh do ló agus doidhche, dochum eision do mharbhadh.</span>
<lb n="14295"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:25"/>
<div><lb n="14296"/><p><span>Uime sin arna ghabháil chuca dhona disgiobluibh sanoidhche, do</span>
<lb n="14297"/><span>chuireadar amach trésan mballa hé, dhá léigean síos a gclíabh.</span>
<lb n="14298"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:26"/>
<div><lb n="14299"/><p><span>Agus ar dteachd do Shaul go hIarusalém, do chuir sé roimhe hé</span>
<lb n="14300"/><span>féin do cheangal dona disgiobluibh: achd dobhí faitcheas ortha uile roimhe,</span>
<lb n="14301"/><span>agus níor chreidedar bheith dhó ina dhisgiobal.</span>
<lb n="14302"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:27"/>
<div><lb n="14303"/><p><span>Achd arna gabháil chuige dho Bharnabás, rug sé gus na habsdalaibh</span>
<lb n="14304"/><span>hé, agus do fhoillsigh sé dhóibh, cionnus dochonnairc sé an tighearna sa</span>
<lb n="14305"/><span>tslighe, agus gur labhair sé ris, agus cionnus do labhair sé gu dána an</span>
<lb n="14306"/><span>Damascus anainm Iósa.</span>
<lb n="14307"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:28"/>
<div><lb n="14308"/><p><span>Agus dobhí sé ina gcaidreadh súd a nIarusalém.</span>
<lb n="14309"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:29"/>
<div><lb n="14310"/><p><span>Agus do labhair sé go dána anainm an tighearna Iósa, agus dobhiódh</span>
<lb n="14311"/><span>sé ag diosboíreachd anadhaidh na nGréugach: agus do ghabhadarsan do</span>
<lb n="14312"/><span>laímh eision do mharbhadh.</span>
<lb n="14313"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:30"/>
<div><lb n="14314"/><p><span>Achd ar bhfagháil fheasa dhona dearbhraithreachaibh, do</span>
<lb n="14315"/><span>threóraigheadar hé gu Césárea, agus do chuireadar as sin gu Tarsus hé.</span>
<lb n="14316"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:31"/>
<div><lb n="14317"/><p><span>Uime sin fuair gach eagluis ar féadh na hIúdéa, agus na Galile, agus</span>
<lb n="14318"/><span>na Samária sióchain, ar mbeith dhóibh u tárbhach arna dtogbháil suás</span>
<lb n="14319"/><span>sa gcreideamh: agus ag siubhal aneagla Dé, agus dobhádar arna liónadh do</span>
<lb n="14320"/><span>chomhfhurtachd an spiorad náoimh.</span>
<lb n="14321"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:32"/>
<div><lb n="14322"/><p><span>Agus tárrla ar ngabháil do Pheadar tré san heagluisibh uile, gu</span>
<lb n="14323"/><span>dtaínic sé chum na náomh do aítrigh a Liddá.</span>
<lb n="14324"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:33"/>
<div><lb n="14325"/><p><span>Agus fuair sé annsin duine dhairighthe dharbhainm Enéas, do</span>
<lb n="14326"/><span>bhí a bpailiris, agus nár éirigh as a leabaidh feadh ochd mbliádhan.</span>
<lb n="14327"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:34"/>
<div><lb n="14328"/><p><span>Agus adubhairt Peadar ris; a Enéa, doní Iósa Críosd slán thú:</span>
<lb n="14329"/><span>éirigh, agus tógaibh do leabaidh.  Agus ris sin féin do éirigh seision.</span>
<lb n="14330"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:35"/>
<div><lb n="14331"/><p><span>Agus dochunncadar an mhéid do aítrigh a Lidda agus a Sáron hé, noch</span>
<lb n="14332"/><span>do fhill dochum an tighearna.</span>
<lb n="14333"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:36"/>
<div><lb n="14334"/><p><span>Agus dobhí banndisgiobal dáirighthe a Ioppá, darbhainm</span>
<lb n="14335"/><span>Tabitha, (ré a raítear arna eidirmhíniughadh Dorcás sa ngréig .i.</span>
<lb n="14336"/><span>eilit.) dobhí an bheansa lán do dheaghoibrighthibh, agus do dhéurcaibh</span>
<lb n="14337"/><span>doniódh si.</span>
<lb n="14338"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:37"/>
<div><lb n="14339"/><p><span>Agus tárrla ann sna laithibh sin, gu raibhe sí tinn agus gu bhfuair sí</span>
<lb n="14340"/><span>bás: agus arna hionnladh dhóibh, do chuireadar a seómra uachdarach hí.</span>
<lb n="14341"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:38"/>
<div><lb n="14342"/><p><span>Agus ar mbeith do Lidda a bhfogus do Ioppá, ar bhfagháil sgéul do na</span>
<lb n="14343"/><span>disgiobluibh gu raibhe Peadar annsin, do chuireadar dís dhfearaibh</span>
<lb n="14344"/><span>chuige, da iárraidh air, gan muill do dhénamh ré theachd chuca.</span>
<lb n="14345"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:39"/>
<div><lb n="14346"/><p><span>Annsin ar néirghe dho Pheadar thaínic sé riú: agus ar dteachd dó,</span>
<lb n="14347"/><span>rugadar suás don tseómra uachdarach hé, sanaít a rabhadar na</span>
<lb n="14348"/><span>baintreabhthacha uile na seasamh ina aice, ag cáoi, agus ag taisbénadh na</span>
<lb n="14349"/><span>gcótadh, agus na gculadhach dorinne Dorcás, an feadh dhobhí sí ina</span>
<lb n="14350"/><span>bhfochair.</span>
<lb n="14351"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:40"/>
<div><lb n="14352"/><p><span>Agus ar gcur amach gach a ráibhe asdigh, arna ligean féin ar a</span>
<lb n="14353"/><span>ghlúinibh dho Pheadar, dorinne sé urnaighthe: agus ar bhfilleadh dochum</span>
<lb n="14354"/><span>an chuirp, adubhairt sé, éiridh a Thabitha.  Agus do fhosgail sisi a suile,</span>
<lb n="14355"/><span>agus ar bhfaicsin Pheadar dhi, do éirigh sí ina suidhe.</span>
<lb n="14356"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:41"/>
<div><lb n="14357"/><p><span>Tug sé a lámh dhi an tan sin, agus do thógaibh sé ina seasamh hí: agus ar</span>
<lb n="14358"/><span>ngairm na náomh agus na mbaintreabhthach dhó, do aisig sé ise béo.</span>
<lb n="14359"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:42"/>
<div><lb n="14360"/><p><span>Agus frith fios a neitheisi feadh Ioppá uile, agus do chreideadar morán</span>
<lb n="14361"/><span>sa tighearna.</span>
<lb n="14362"/></p>
</div>
<pb n="Gn9:43"/>
<div><lb n="14363"/><p><span>Agus tárrla gur chomhnuigh Peadar morán do laithibh a nIoppa, a</span>
<lb n="14364"/><span>bhfochair Shimóin dáirighe fear leasaighe leathair.</span>
<lb n="14365"/></p>
</div>
<pb n="Gn10"/>
<div><lb n="14366"/><p/>
</div>
<pb n="Gn10:1"/>
<div><lb n="14367"/><p><span>Agus dobhí duine dháirighthe a Césárea, dárbhainm Cornélius,</span>
<lb n="14368"/><span>caiptín an bhanna dhá ngoirthear an banna eadáileach,</span>
<lb n="14369"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:2"/>
<div><lb n="14370"/><p><span>na dhuine riághalta ar a raibhe eagla Dé, maille réna thecgh uile,</span>
<lb n="14371"/><span>noch dhobheireadh iomad déirce dhon phobal,</span>
<lb n="14372"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:3"/>
<div><lb n="14373"/><p><span>Agus dobhiódh ag guidhe Dé dho ghnáth.  Dochonnairc sé gu soilléir a</span>
<lb n="14374"/><span>dtáibhse a dtimcheall a náomadh huáir don ló, aingeal Dé ag teachd asdteach</span>
<lb n="14375"/><span>chuige, agus aga rádh ris; a Chórnéliuis.</span>
<lb n="14376"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:4"/>
<div><lb n="14377"/><p><span>Agus ar bhféuchain dósan air gu friochnamhach, agus ar mbeith dó lán</span>
<lb n="14378"/><span>daitcheas, adubhairt sé; créd é féin a thighearna?  agus adubhairt</span>
<lb n="14379"/><span>seision ris; dochuáidh húrnaighthe, agus do dhéurca suás a gcoimhne a</span>
<lb n="14380"/><span>bhfiadhnuise Dé.</span>
<lb n="14381"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:5"/>
<div><lb n="14382"/><p><span>Agus anois cuir teachdaireachda gu Ioppá, agus cuir teachd ar</span>
<lb n="14383"/><span>Shiomón darob comhainm Peadar.</span>
<lb n="14384"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:6"/>
<div><lb n="14385"/><p><span>Atá sé ar áoidheachd a bhfochair Shimón dáirighthe fear leasaighthe</span>
<lb n="14386"/><span>leathair, agá bhfuil a theach láimh ris an bhfaírrge: foillseóchaidh sé</span>
<lb n="14387"/><span>dhuit créud ios coír dhuit dho dhéunamh.</span>
<lb n="14388"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:7"/>
<div><lb n="14389"/><p><span>Agus ar nimthigheachd don aingeal do labhair lé Cornéluis, do ghoir sé</span>
<lb n="14390"/><span>chuige dís dá mhuinntir, agus soighdiúir diágha don druing dobhí a</span>
<lb n="14391"/><span>gcomhnuighe ina fhochair:</span>
<lb n="14392"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:8"/>
<div><lb n="14393"/><p><span>Agus ar bhfoillsiughádh na nuile neitheann dóibh, do chuir sé iád gu</span>
<lb n="14394"/><span>Ioppa.</span>
<lb n="14395"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:9"/>
<div><lb n="14396"/><p><span>Agus arná mhárach ar mbeith dhoibh ag cur na sligheadh thárrsa, agus ag</span>
<lb n="14397"/><span>druid ris an gcathraigh, dochuáidh Peadar suás ar an dteagh do dhéunamh</span>
<lb n="14398"/><span>úrnaighthe, a dtimcheall an seiseadh húair.</span>
<lb n="14399"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:10"/>
<div><lb n="14400"/><p><span>Agus tárrla gur ghabh ocarus romhór hé, agus ba mián ris biádh</span>
<lb n="14401"/><span>chaitheamh: agus an feadh dobhádarsan ag ullmhughadh neithe éigin,</span>
<lb n="14402"/><span>dochuáidh seision a néul.</span>
<lb n="14403"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:11"/>
<div><lb n="14404"/><p><span>Agus dochonnairc sé neamh fhosgluithe, agus soightheach</span>
<lb n="14405"/><span>dháirighthe ag teachd anúas chuige, amhail mhór bhraithlin, agus a</span>
<lb n="14406"/><span>cheithre beanna ceangailte, noch dho léigeadh siós ar an dtalamh:</span>
<lb n="14407"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:12"/>
<div><lb n="14408"/><p><span>Ina raibhe gach uile ghné bheathadhaigh cheithir chosaidh san mbioth,</span>
<lb n="14409"/><span>agus bheathadhach nallta, agus phíasd shnámhus an talamh, agus éunlaith</span>
<lb n="14410"/><span>anaidhéir.</span>
<lb n="14411"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:13"/>
<div><lb n="14412"/><p><span>Agus taínic guth chuige, aga rádh, éiridh a Pheadair, marbh, agus ith.</span>
<lb n="14413"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:14"/>
<div><lb n="14414"/><p><span>Achd adubhairt Peadar, ní headh a thighearna: oír niór ith mé riámh</span>
<lb n="14415"/><span>éuní coitcheann, nó neamhghlan.</span>
<lb n="14416"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:15"/>
<div><lb n="14417"/><p><span>Agus adubhairt an guth ris arís an dara húair; na neithe do ghlan Día,</span>
<lb n="14418"/><span>ná déunsa neamhghlan iád.</span>
<lb n="14419"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:16"/>
<div><lb n="14420"/><p><span>Agus dorinneadh so fo thrí: agus arís do tógbhadh an soitheach suas</span>
<lb n="14421"/><span>gu neamh.</span>
<lb n="14422"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:17"/>
<div><lb n="14423"/><p><span>Agus ar mbeith dho Pheadar ag déunamh amharuis ann féin, créud í an</span>
<lb n="14424"/><span>táibhseso dochunnairc sé, tabhair húidh, dobhádar na</span>
<lb n="14425"/><span>teachdaireadha dho cuireadh ó Chornélius, ag iárraidh thighe</span>
<lb n="14426"/><span>Shiomóin, agus do sheasadar ag andorus.</span>
<lb n="14427"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:18"/>
<div><lb n="14428"/><p><span>Agus ar ngairm dhuine dhairighthe  dhóibh, do fhiáfruigheadar</span>
<lb n="14429"/><span>dhe, an raibh Siomón dár chomhainm Peadar annsin.</span>
<lb n="14430"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:19"/>
<div><lb n="14431"/><p><span>Agus ar mbeith dho Pheadar ag smuáineadh ar an dtáibhse, adubhairt an</span>
<lb n="14432"/><span>spiorad ris; tabhair húidh, atá triur dho dháoinibh dhod íarraidh.</span>
<lb n="14433"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:20"/>
<div><lb n="14434"/><p><span>Uime sin éiridh agus imthigh siós, agus imthigh riu, gan amharus ar</span>
<lb n="14435"/><span>bioth dho bheith ort: oír is meisi dho chuir uaím iád.</span>
<lb n="14436"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:21"/>
<div><lb n="14437"/><p><span>Ar ndul siós do Pheadar an tan sin dochum na muinntire úd dho cuireadh</span>
<lb n="14438"/><span>chuige ó Chornélius, adubhairt sé; féuchaidh, ios meisi an tí ata sibhse</span>
<lb n="14439"/><span>dhiárraidh: créud hé an tadhbhar fá dtangabhair?</span>
<lb n="14440"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:22"/>
<div><lb n="14441"/><p><span>Agus adubhradarsan; fuáir Cornélius an caiptín, duine comhthrom</span>
<lb n="14442"/><span>eaglach roimh Dhía, agus fear deághtheasda ag an gcineadh Iúdaighe uile,</span>
<lb n="14443"/><span>fógra ó neamh ó aingeal náomhtha, fios do chur ortsa dá thigh fein, agus</span>
<lb n="14444"/><span>do bhriáthra dhéisdeachd.</span>
<lb n="14445"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:23"/>
<div><lb n="14446"/><p><span>Arna ghairm asdteach dho Pheadar an tan sin, tug sé áoidheachd dóibh.</span>
<lb n="14447"/><span>Agus arna mhárach do imthigh Peadar riú, agus dochuádar dream</span>
<lb n="14448"/><span>dháirighthe dona dearbhraithreachaibh dobhí a Ioppa mar áon ris.</span>
<lb n="14449"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:24"/>
<div><lb n="14450"/><p><span>Agus an lá ina dheaghaidh sin, dochuádar asdteach gu Cesárea.  Agus do</span>
<lb n="14451"/><span>bhí Cornélius ag fuireach riú, ar ngairm a gháoil, agus a charud</span>
<lb n="14452"/><span>ndiongmhala a gceann a chéile dhó.</span>
<lb n="14453"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:25"/>
<div><lb n="14454"/><p><span>Agus tárrla ré dteachd Pheadar asdeach, gu dtaínic Cornélius dho</span>
<lb n="14455"/><span>theagmháil dhó, agus do onóraigh sé hé, dhá léigean féin siós aga chosaibh.</span>
<lb n="14456"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:26"/>
<div><lb n="14457"/><p><span>Achd do thógaibh Peadar suás hé, agá rádh; éiridh: oír as duine</span>
<lb n="14458"/><span>mheisi féin.</span>
<lb n="14459"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:27"/>
<div><lb n="14460"/><p><span>Agus ar mbeith dhó ag comhradh ris, dochuáidh sé asdteach, agus</span>
<lb n="14461"/><span>fuáir sé mórán ar gcruinniughadh a gceann a chéile:</span>
<lb n="14462"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:28"/>
<div><lb n="14463"/><p><span>Agus adubhairt sé ríu; atá a fhios agaibhse nách dlightheach dho</span>
<lb n="14464"/><span>Iúdaighe, hé féin do cheangal deachdrannach, nó theachd ana ghar:</span>
<lb n="14465"/><span>giodheagh do fhoillsigh Día dhamhsa, gan duine coitcheann nó neamhghlan do</span>
<lb n="14466"/><span>ghairm dho neach ar bioth.</span>
<lb n="14467"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:29"/>
<div><lb n="14468"/><p><span>Ar anadhbharsin taínig mé chugaibhsi ar gcur fheara oram, gu</span>
<lb n="14469"/><span>neamhchonntrárrthgha.  Uime sin fíafruighim créud é an tádhbhar fár</span>
<lb n="14470"/><span>chuireabhair fios oram?</span>
<lb n="14471"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:30"/>
<div><lb n="14472"/><p><span>Adubhairt Cornélius an tan sin, a dtimcheall na huáireise, ceithre</span>
<lb n="14473"/><span>laithe ó shoin, dobhí mé ag déunamh troisgidh, agus sa náomhadh huáir do</span>
<lb n="14474"/><span>bhí mé ag déanamh urnaighthe ag am theagh:  agus tabhair húidh, do sheas</span>
<lb n="14475"/><span>neach am fhiádhnuise, anéudach dheallruightheach:</span>
<lb n="14476"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:31"/>
<div><lb n="14477"/><p><span>Agus adubhairt sé, a Chornélius, do héisdeadh húrnaighthe, agus do</span>
<lb n="14478"/><span>coimhnigheadh do dhéurca a bhfíadhnuise Dé.</span>
<lb n="14479"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:32"/>
<div><lb n="14480"/><p><span>Uime sin cuir fios gu Ioppa, agus cuir teachd ar Shiomón darab</span>
<lb n="14481"/><span>chomainm Peadar: atáan tire ar áoidheachd a dtigh Shíomóin, fhir</span>
<lb n="14482"/><span>leasaighthe leathair, láimh ris an bhfaírrge: noch ar dteachd dó, laibheórus</span>
<lb n="14483"/><span>riotsa.</span>
<lb n="14484"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:33"/>
<div><lb n="14485"/><p><span>Ar anadhbharsa anúair sin féin do chuir me fios ortsa: agus as</span>
<lb n="14486"/><span>maith dhorinne tú theachd.  Uime sin anois atámuid uile a bhfiádhnuise</span>
<lb n="14487"/><span>Dé, dochum eisdeachda gacha uile neithe dho haithnigheadh dhiótsa ó Dhía.</span>
<lb n="14488"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:34"/>
<div><lb n="14489"/><p><span>Agus ar nosgladh a bhéil do Pheadar adubhairt sé, do gheibhim gu</span>
<lb n="14490"/><span>fírinneach nach bhféuchann Día dho phearsannaibh seach a chéile:</span>
<lb n="14491"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:35"/>
<div><lb n="14492"/><p><span>Achd gu ngabhann sé ion gach uile chineadh ris an tí ar ambí eagla,</span>
<lb n="14493"/><span>agus leanus don fhioréndachd.</span>
<lb n="14494"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:36"/>
<div><lb n="14495"/><p><span>An bhriáthar noch dho fhoillsigh sé dho chloinn Israél, ag soisgéulughadh</span>
<lb n="14496"/><span>sióchána tré Iosa Criosd, noch atá ina thighearna ós cionn na nuile.</span>
<lb n="14497"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:37"/>
<div><lb n="14498"/><p><span>Atá a fhios agaibhse créud dorinneadh feadh na hÍudea uile, ag</span>
<lb n="14499"/><span>tosughadh ón nGalile, tar éis an bhaisdigh noch dho sheanmóraidh</span>
<lb n="14500"/><span>Eóin:</span>
<lb n="14501"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:38"/>
<div><lb n="14502"/><p><span>Cionnus do úng Día Iósa Nasárrgha ris an spiorad náomh agus lé</span>
<lb n="14503"/><span>cumhachdaibh, noch dhochuáidh timcheall ag déunamh maitheasa, agus ag</span>
<lb n="14504"/><span>slánughadh na nuile dhobhí fá chumhachdaibh an diábhail, oír dobhí Día</span>
<lb n="14505"/><span>maille ris.</span>
<lb n="14506"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:39"/>
<div><lb n="14507"/><p><span>Agus atámaidne dhfiádhnuise ar na huile neithibh dhorinne sé, a</span>
<lb n="14508"/><span>gcrích na nÍudaighe, agus a nIarusalém: noch dho mharbhadar dhá</span>
<lb n="14509"/><span>chrochadh a gcroich.</span>
<lb n="14510"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:40"/>
<div><lb n="14511"/><p><span>Do thógaibh Día an tíre suás an treas lá, agus tug sé fá deara a bheith</span>
<lb n="14512"/><span>foillsightheach.</span>
<lb n="14513"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:41"/>
<div><lb n="14514"/><p><span>Ní don fphobal uile, achd do na fiádhnuisibh dho thogh Día roimh láimh,</span>
<lb n="14515"/><span>eadhón duínne, noch dho ith, agus do ibh ina fhochair, tar éis a eiséirghe</span>
<lb n="14516"/><span>ó mharbhaibh.</span>
<lb n="14517"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:42"/>
<div><lb n="14518"/><p><span>Agus tug aithne dhúinne, seanmoír dho déunamh don phobal, agus fiádhnuise</span>
<lb n="14519"/><span>do dhéunamh, gurob eision do hórduigheadh ó Día, ina bhreitheamh ar bhéoaibh</span>
<lb n="14520"/><span>agus ar mharbhaibh.</span>
<lb n="14521"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:43"/>
<div><lb n="14522"/><p><span>As dó so mar an gcéudna doníd na fáidhe uile fiádhnuise, gu</span>
<lb n="14523"/><span>bhfaghann gach áon chreideas ann, maitheachus na bpeacadh tré na ainm.</span>
<lb n="14524"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:44"/>
<div><lb n="14525"/><p><span>Ar mbeith fós dho Pheadar ag labhairt na mbríatharsa, do thuirrling</span>
<lb n="14526"/><span>an spiorad náomh ar gach áon dhochuálaidh an bhriáthar.</span>
<lb n="14527"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:45"/>
<div><lb n="14528"/><p><span>Agus do ghabh adhuáthmhaireachd an luchd dho chreid dobhí arna</span>
<lb n="14529"/><span>ngearradh timcheall, an mhéid taínic ré Peadar, do bhrigh gur dóirteadh fós</span>
<lb n="14530"/><span>ar na cineadhachaibh tiodhlacadh an spiorad náoimh,</span>
<lb n="14531"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:46"/>
<div><lb n="14532"/><p><span>Oír dochuáladar iádsan ag labhairt lé teangthaibh, agus ag admoladh Dé.</span>
<lb n="14533"/><span>Do fhreagair Peadar an tan sin, agá rádh,</span>
<lb n="14534"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:47"/>
<div><lb n="14535"/><p><span>An féidir dho neach ar bioth uisge dho thoirmeasg ar ghléus nách</span>
<lb n="14536"/><span>baisdfi iad so, noch dho ghabh an spiorad náomh amhail  do ghabhamairne?</span>
<lb n="14537"/></p>
</div>
<pb n="Gn10:48"/>
<div><lb n="14538"/><p><span>Agus do aithin sé dhíobh baisdeadh dho ghabháil chuca anainm an</span>
<lb n="14539"/><span>tighearna.  Do iárradar airsion an tan sin anmhuin ina bhfochair laithe</span>
<lb n="14540"/><span>dháirighthe.</span>
<lb n="14541"/></p>
</div>
<pb n="Gn11"/>
<div><lb n="14542"/><p/>
</div>
<pb n="Gn11:1"/>
<div><lb n="14543"/><p><span>Agus dochuáladar na habsdail agus na dearbhraithreacha dobhí a</span>
<lb n="14544"/><span>nIudéa, gur gabhadar na cineadhaidh mar an gcéudna briáthar Dhé</span>
<lb n="14545"/><span>chuca.</span>
<lb n="14546"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:2"/>
<div><lb n="14547"/><p><span>Agus ar ndul do Pheadar suás go hIárusalém, dorinneadar an drung</span>
<lb n="14548"/><span>dobhí don timcheallghearradh, coinghlic ris,</span>
<lb n="14549"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:3"/>
<div><lb n="14550"/><p><span>Agá rádh; dochuáidh tú asdeach gus an muinntir ar nách raibhe an</span>
<lb n="14551"/><span>timcheallghearradh, agus do chaith tú biádh imaráon riu.</span>
<lb n="14552"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:4"/>
<div><lb n="14553"/><p><span>Agus ar dtionnsgnamh do Pheadar, do fhoillsigh sé na huile</span>
<lb n="14554"/><span>neithe anordughadh dhóibh, agá rádh,</span>
<lb n="14555"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:5"/>
<div><lb n="14556"/><p><span>Dobhí mé a gcathair Ioppa ag déunamh úrrnaighthe: agus dochonnairc mé</span>
<lb n="14557"/><span>an táibhseisi a néul, soitheach dháirighthe ag teachd anuás, amhail</span>
<lb n="14558"/><span>mhórbhruitlin, do ligeadh anuás ó neamh ar a cheithre beannaibh, agus taínic</span>
<lb n="14559"/><span>sé chugam.</span>
<lb n="14560"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:6"/>
<div><lb n="14561"/><p><span>Ar bhféuchain damh gu friothchnamhach air, tug mé dhom aire, agus</span>
<lb n="14562"/><span>dochonnairc mé beathadhaigh cheithir chosacha na talmhan, agus beathaidh</span>
<lb n="14563"/><span>allta, agus na piásda snámhus an talamh, agus éunlaith anaidhéir.</span>
<lb n="14564"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:7"/>
<div><lb n="14565"/><p><span>Agus dochuálaidh mé guth aga rádh riom; éiridh a Pheadar, marbh,</span>
<lb n="14566"/><span>agus ith.</span>
<lb n="14567"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:8"/>
<div><lb n="14568"/><p><span>Achd adubhairt meisi; ní headh a thighearna: oír ní dheachaidh ní ar</span>
<lb n="14569"/><span>bioth coitchean nó neamhghlan um bhéul asdteach riámh.</span>
<lb n="14570"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:9"/>
<div><lb n="14571"/><p><span>Agus do fhreagair an guth mé an dara huáir ó neamh agá rádha, na neithe</span>
<lb n="14572"/><span>dhorinne Día glan, ná déunsa neamhghlan iád.</span>
<lb n="14573"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:10"/>
<div><lb n="14574"/><p><span>Agus dorinneadh so fo thrí, agus arís do tógadh suás iád gu huilidhe</span>
<lb n="14575"/><span>gu neamh.</span>
<lb n="14576"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:11"/>
<div><lb n="14577"/><p><span>Agus tabhair húidh, tangadar triúr fear an tan sin don teach ina</span>
<lb n="14578"/><span>raibhe mé, do cuireadh ó Chesárea chugum.</span>
<lb n="14579"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:12"/>
<div><lb n="14580"/><p><span>Agus adubhairt an spiorad riom dhul riú, gan amharus ar bioth do bheith</span>
<lb n="14581"/><span>oram.  Agus tangadar na sé dearbhraithreachasa maráon rióm, agus dochuámar</span>
<lb n="14582"/><span>asdteach gu teagh anfhir úd.</span>
<lb n="14583"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:13"/>
<div><lb n="14584"/><p><span>Agus do fhoillsigh sé dhúinn, cionnus dochunnaic sé aingeal ina theagh,</span>
<lb n="14585"/><span>ina sheasamh, agus ag rádh ris, cuir teachdaireadha gu Ioppa, cuir fios ar</span>
<lb n="14586"/><span>Shiomón darob comhainm Pedar:</span>
<lb n="14587"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:14"/>
<div><lb n="14588"/><p><span>Noch laibheórus briáthra riot, ré a slaineóchar thú féin agus do theagh</span>
<lb n="14589"/><span>uile.</span>
<lb n="14590"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:15"/>
<div><lb n="14591"/><p><span>Agus an tan do thionnsgain mé labhairt, do thuirrling an spiorad náomh</span>
<lb n="14592"/><span>ortha súd, amhail mar dho thúirrling sé mar an gceudna óirne ar tús.</span>
<lb n="14593"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:16"/>
<div><lb n="14594"/><p><span>Do chuimhnigh meisi an tan sin ar bhréithir an tighearna, mar adubhairt</span>
<lb n="14595"/><span>sé, do bhaisd Eóin lé huisge, achd baisdfighthear sibhsi ris an spiorad</span>
<lb n="14596"/><span>náomh.</span>
<lb n="14597"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:17"/>
<div><lb n="14598"/><p><span>Uime sin má thug Día an tiodhlacadh céudna dóibhsion, tug sé dhúinne,</span>
<lb n="14599"/><span>ar gcreideamh dhóibh sa tighearna Iósa Críosd, cía hé misi dho</span>
<lb n="14600"/><span>fhéudfadh toirmeasg dho chur ar Dhía?</span>
<lb n="14601"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:18"/>
<div><lb n="14602"/><p><span>Agus ar gclos na neitheannsa dhóibhsion, do thochdadar, agus tugadar</span>
<lb n="14603"/><span>gloír dho Dhía, agá rádh, uime sin tug Día aithrighe dona cineadhachaibh</span>
<lb n="14604"/><span>fós dochum beatha.</span>
<lb n="14605"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:19"/>
<div><lb n="14606"/><p><span>Tuilleadh eile, an dream dobhí arna sgaradh trés an mbuáidhirt do éiridh</span>
<lb n="14607"/><span>ar son Stiomhna, do aisdrighedar gu Phenicia, agus gu Ciprus,</span>
<lb n="14608"/><span>agus gu hAntióchía, gan bheith dhóibh ag labhairt bhréithre Dé ré</span>
<lb n="14609"/><span>neach ar bioth, achd ris na hIúdaighibh amhaín.</span>
<lb n="14610"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:20"/>
<div><lb n="14611"/><p><span>Agus dobhádar cuid dióbh ó Chíprus agus ó Chiréne, noch ar ndul</span>
<lb n="14612"/><span>asdteach dhóibh gu hAntióchia, dho labhair ris na Gréugachaibh, agus</span>
<lb n="14613"/><span>dorinne an tighearna dho sheanmórughadh.</span>
<lb n="14614"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:21"/>
<div><lb n="14615"/><p><span>Agus dobhí lámh an tighearna maille riú: agus do fhilleadar a</span>
<lb n="14616"/><span>gcreideamh dochum an tighearna uimhir mhór.</span>
<lb n="14617"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:22"/>
<div><lb n="14618"/><p><span>Agus taínic na sgéulasa go cluásaibh na heagluise dhobhí a</span>
<lb n="14619"/><span>nIarusalém agus do chuireadar Barnabas uátha dochum dula dhó gu</span>
<lb n="14620"/><span>hAntióchia.</span>
<lb n="14621"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:23"/>
<div><lb n="14622"/><p><span>Agus ar dteachd dó, agus ar bhfaicsin ghrása Dé, do ghabh gáirdeachus</span>
<lb n="14623"/><span>hé, agus do theaguisg sé iád uile, fá anmhuin a bhfochair an tighearna ré</span>
<lb n="14624"/><span>ró thoil chroidhe.</span>
<lb n="14625"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:24"/>
<div><lb n="14626"/><p><span>Oír dobhí sé ina dhuine mhaith, agus lán don spiorad náomh agus do</span>
<lb n="14627"/><span>chreidemh; agus do cuireadh ris an dtigherna buidhen mhór.</span>
<lb n="14628"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:25"/>
<div><lb n="14629"/><p><span>Do imthigh Barnabas an tan sin gu Tarsus, do iárraidh Sháuil:</span>
<lb n="14630"/><span>agus arna fhaghail dhó, rug sé ris é gu hAntióchia.</span>
<lb n="14631"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:26"/>
<div><lb n="14632"/><p><span>Agus tárrla gu rabhadar ag gnáthughadh a chéile feadh bliadhna</span>
<lb n="14633"/><span>saneagluis, agus gur teaguisgeadh léo iomad do dháoinibh, ionnus gurob</span>
<lb n="14634"/><span>sanAntióchia do goireadh ar tús críosduighthe dona disgioblaibh.</span>
<lb n="14635"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:27"/>
<div><lb n="14636"/><p><span>Agus ann sna laithibh sin, tangadar fáidhe ó Ierusalém gu hAntióchia.</span>
<lb n="14637"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:28"/>
<div><lb n="14638"/><p><span>Agus ar néirghe suás do neach aca darbhainm Agabus, do fhoillsigh sé</span>
<lb n="14639"/><span>trésan spiorad, gu mbiádh gorta mhór feadh na talmhan uile: noch tarrla</span>
<lb n="14640"/><span>mar an gcéudna a laithibh Chlaudius Chésair.</span>
<lb n="14641"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:29"/>
<div><lb n="14642"/><p><span>Annsin do chuir gach áon do na disgioblaibh roimhe an tan sin, congnamh</span>
<lb n="14643"/><span>dho chur do réir a acfuinne, dochum na nderbhráithreach dho aítrigh</span>
<lb n="14644"/><span>a nIudéa.</span>
<lb n="14645"/></p>
</div>
<pb n="Gn11:30"/>
<div><lb n="14646"/><p><span>Agus fós dorinneadar sin, ag cur a gcunganta uátha dochum na sinnser</span>
<lb n="14647"/><span>tré laímh Bharnabais, agus Shauil.</span>
<lb n="14648"/></p>
</div>
<pb n="Gn12"/>
<div><lb n="14649"/><p/>
</div>
<pb n="Gn12:1"/>
<div><lb n="14650"/><p><span>Agus fá anámsin do shín Ioruáidh an rígh lámha, do dhénamh uilc do</span>
<lb n="14651"/><span>dhruing dháirighthe don negluis</span>
<lb n="14652"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:2"/>
<div><lb n="14653"/><p><span>Agus do mharbh sé Séúmus déarbhráthair Eóin, lé cloidheamh.</span>
<lb n="14654"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:3"/>
<div><lb n="14655"/><p><span>Agus ar bhfaicsin dó gur tholtanach ris na hIudaighibh sin, do chuir sé</span>
<lb n="14656"/><span>roimhe Peadar do ghabháil mar an gcéudna, (achd dobhádar laithe anaráin</span>
<lb n="14657"/><span>gan laibhin ann.)</span>
<lb n="14658"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:4"/>
<div><lb n="14659"/><p><span>Agus arna ghabháil dó, do chuir sé a bpriosún hé, arna thabhairt dá</span>
<lb n="14660"/><span>choimhéud do cheithre choírighthibh do shoighdíuiribh, ar mbeith fonnmhar</span>
<lb n="14661"/><span>dhó dochum a thabhartha amach chum an fhpobail a ndiáigh na Cásg.</span>
<lb n="14662"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:5"/>
<div><lb n="14663"/><p><span>Uime sin do coimhéudadh Peadar a bpriosún: agus dorinne aneagluis</span>
<lb n="14664"/><span>úrrnaighthe go dúthrachdach ar a shon dochum Dé.</span>
<lb n="14665"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:6"/>
<div><lb n="14666"/><p><span>Agus ar mbeith dhIóruáidh ar tí a thabhartha amach, sanoidhche sin</span>
<lb n="14667"/><span>féin do chodail Peadar eidir dhís do shoighdiúraibh, arna cheangal a ndá</span>
<lb n="14668"/><span>shlábhradh, agus dobhádar an luchd coimhéuda, ag coimhéud an phriosúin ag</span>
<lb n="14669"/><span>an dorus.</span>
<lb n="14670"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:7"/>
<div><lb n="14671"/><p><span>Agus tabhair huídh, do sheas aingeal an tighearna do lathair, agus do</span>
<lb n="14672"/><span>dheallruidh solus sa teagh: agus ar mbuáladh Pheadar ina tháobh, do</span>
<lb n="14673"/><span>thógaibh sé suás hé, agá rádh, éiridh gu dián.  Agus do thuiteadar na</span>
<lb n="14674"/><span>géimhleacha dhá lámhaibh.</span>
<lb n="14675"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:8"/>
<div><lb n="14676"/><p><span>Agus adubhairt an taingeal ris, cuir do chrios thort, agus cuir iomad</span>
<lb n="14677"/><span>do bhroga.  Agus dorinne sé mar sin.  Agus adubhairt sé ris mar an</span>
<lb n="14678"/><span>gcéudna, cuir do bhrat iomad, agus lean meisi.</span>
<lb n="14679"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:9"/>
<div><lb n="14680"/><p><span>Agus ar nimtheachd amach dho Pheadar do lean sé hé, agus ní raibhe</span>
<lb n="14681"/><span>a fhios aige gurbhfíor a ní dorinneadh trésanaingeal, achd do sháoil</span>
<lb n="14682"/><span>sé gurob táibhse dochunnaic sé.</span>
<lb n="14683"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:10"/>
<div><lb n="14684"/><p><span>Agus ar nimtheachd dóibh trésan gcéud fhaire, agus trésan dara</span>
<lb n="14685"/><span>faire, tangadar dochum aniárainngheata, threóraighais dochum na caithreach,</span>
<lb n="14686"/><span>noch dho fhosgail dóibh uádha féin: agus ar ndul amach dhóibh, do</span>
<lb n="14687"/><span>shiubhladar an áon tsráid: agus ar an mball do imthigh an taingeal uádha.</span>
<lb n="14688"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:11"/>
<div><lb n="14689"/><p><span>Agus ar dteachd do Pheadar chuige féin, adubhairt sé; atá a</span>
<lb n="14690"/><span>fhios agum gu déarbhtha anois, gur chuir an tighearna a aingeal uádha, agus</span>
<lb n="14691"/><span>gur sháor sé mé ó laímh Ioruáidh, agus ó uile choimhéud an phobail</span>
<lb n="14692"/><span>Iúdaighe.</span>
<lb n="14693"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:12"/>
<div><lb n="14694"/><p><span>Agus ar mbreathnughadh a neithese dhó, thaínic sé gu teach Mhuire</span>
<lb n="14695"/><span>mathair Eóin, dar chomhainm Marcus, aít a rabhadar mórán ar</span>
<lb n="14696"/><span>gcruinniughadh a bhfochair a chéile, agus ag déunamh úrnaighthe.</span>
<lb n="14697"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:13"/>
<div><lb n="14698"/><p><span>Agus ar mbuáladh dhoras an phoírse do Pheadar, thaínic cailin chuige</span>
<lb n="14699"/><span>dárbhainm Róde, chum éisdeachda ris.</span>
<lb n="14700"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:14"/>
<div><lb n="14701"/><p><span>Agus ar naithne ghotha Pheadair dhi, tré ghairdeachus, niór fhosgail</span>
<lb n="14702"/><span>sí an dorus, achd ag rioth dhi asdteach, do innis sí, gu raibhe</span>
<lb n="14703"/><span>Peadar na sheasamh sa phoírse.</span>
<lb n="14704"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:15"/>
<div><lb n="14705"/><p><span>Achd adubhradarsan ria, atá tú ar dhíth céille.  Giodheagh do lean sisi</span>
<lb n="14706"/><span>gu cinnte dhá bheith mar sin.  Achd adubhradarsan, asé a aingeal atá</span>
<lb n="14707"/><span>ann.</span>
<lb n="14708"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:16"/>
<div><lb n="14709"/><p><span>Agus do lean Peadar dá bheith ag buáladh an dorais agus ar</span>
<lb n="14710"/><span>nosgladh dhóibhsion, dochunncadar hé, agus do ghabh adhuáthmhaireachd iád.</span>
<lb n="14711"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:17"/>
<div><lb n="14712"/><p><span>Agus ar sméideadh a laímhe dhósan órtha dochum bheith ina dtochd,</span>
<lb n="14713"/><span>do fhoillsigh sé dhóibh, cionnus tug an tighearna amach hé as an bpriosún:</span>
<lb n="14714"/><span>agus adubhairt sé, innisigh na neitheise do Shéumus agus dona</span>
<lb n="14715"/><span>dearbhráithreachaibh.  Agus ar nimtheachd as sin dó, dochuáidh sé gu</span>
<lb n="14716"/><span>háit eile.</span>
<lb n="14717"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:18"/>
<div><lb n="14718"/><p><span>Agus ar néirghe don lá, do éiridh buáidhirt nar bheag ameasg na</span>
<lb n="14719"/><span>soighdiuirí, a dtimcheall créd tharrla do Pheadar.</span>
<lb n="14720"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:19"/>
<div><lb n="14721"/><p><span>Agus arná iárraidh dho Ioruáidh, agus nách fuáir, ar dteasdughadh an</span>
<lb n="14722"/><span>luchda coimhéuda dhó, do aithin sé a mbreith amach dochum pionuís dho</span>
<lb n="14723"/><span>thabhairt dóibh.  Agus ar ndul siós dhó ónIudéa, gu Cesárea,</span>
<lb n="14724"/><span>do chomhnaigh sé annsin.</span>
<lb n="14725"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:20"/>
<div><lb n="14726"/><p><span>Dobhí Ioruáidh an tan sin rodhiómghach do luchd Thíruis agus</span>
<lb n="14727"/><span>Shídoin: achd tangadarsan gu háontadhach chuige, agus ar dtabhairt</span>
<lb n="14728"/><span>Bhlastuis eadhón seómradoír an rí ar a dtoil, do iárradar</span>
<lb n="14729"/><span>sióchain: do bhrígh go raibhe a ndúthaigh dhá cothughadh ré fearann</span>
<lb n="14730"/><span>an rí.</span>
<lb n="14731"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:21"/>
<div><lb n="14732"/><p><span>Agus lá dháirighthe dobhí arna ordughadh, ar mbeith</span>
<lb n="14733"/><span>dIoruáidh arna éudughadh anéudach rióga, agus ina shuidhe sa</span>
<lb n="14734"/><span>gcatháoir bhreitheamhnais, dorinne sé oraíd dóibh.</span>
<lb n="14735"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:22"/>
<div><lb n="14736"/><p><span>Agus do gháireadar an pobal aga rádh, as guth Dé so, agus ní</span>
<lb n="14737"/><span>uth duine.</span>
<lb n="14738"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:23"/>
<div><lb n="14739"/><p><span>Agus anuáirsin féin do bhuail aingeal an tighearna hé, do bhrígh</span>
<lb n="14740"/><span>nách tug se gloír dho Dhía: agus arna ithe dho phiásdaibh, dochuáidh a</span>
<lb n="14741"/><span>spiorad as.</span>
<lb n="14742"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:24"/>
<div><lb n="14743"/><p><span>Agus do fhás briáthar Dhé, agus do méudaigheadh hí.</span>
<lb n="14744"/></p>
</div>
<pb n="Gn12:25"/>
<div><lb n="14745"/><p><span>Agus do fhill Barnabas agus Saul ó Ierusalém, ar gcoimhliónadh a</span>
<lb n="14746"/><span>mionisdrálachda, ar mbreith fós Eóin riú, dár comhainm Marcus.</span>
<lb n="14747"/></p>
</div>
<pb n="Gn13"/>
<div><lb n="14748"/><p/>
</div>
<pb n="Gn13:1"/>
<div><lb n="14749"/><p><span>Agus dobhádar aneagluis na hAntióchia fáidhe dháirighe agus luchd</span>
<lb n="14750"/><span>teaguisg, mar atá Barnabás agus Simeon da ngoirthí Niger, agus</span>
<lb n="14751"/><span>Lúcius ó Chiréne, agus Manahen noch dho hoileadh a bhfochair</span>
<lb n="14752"/><span>Ioruáidh an Tetrarcha, agus Sául.</span>
<lb n="14753"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:2"/>
<div><lb n="14754"/><p><span>Agus ar mbeith dhóibh ag minisdrálachd don tighearna, adubhairt an</span>
<lb n="14755"/><span>spiorad náomh; cuiridh dho leithridh leith dhamh Barnabas agus</span>
<lb n="14756"/><span>Sául, fá chomhair na hoibre dochum ar ghoir mé iád.</span>
<lb n="14757"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:3"/>
<div><lb n="14758"/><p><span>An sin ar ndéunamh troisgidh agus úrnaighthe dhóibh, agus ar gcur lámh</span>
<lb n="14759"/><span>ortha, do léigeadar uátha iád.</span>
<lb n="14760"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:4"/>
<div><lb n="14761"/><p><span>Uime sin ar mbeith dhóibhsion arna gcur amach ón spiorad náomh,</span>
<lb n="14762"/><span>dochuádar siós gu Seleucia, agus as sin do sheoladar gu Cíprus.</span>
<lb n="14763"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:5"/>
<div><lb n="14764"/><p><span>Agus ar dteachd dhóibh gu Salamis, do sheanmóraigheadar briáthar Dhé,</span>
<lb n="14765"/><span>a sinagógaibh na nÍudaighe: agus dobhí Eóin aca fós ina mhisidir.</span>
<lb n="14766"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:6"/>
<div><lb n="14767"/><p><span>Agus ar ndul dóibh trés anoiléun gu Páphus, fuaradar dráoi</span>
<lb n="14768"/><span>dháirighthe ina fháidh fallsa agus ina Iúdaigheach, dárbhainm</span>
<lb n="14769"/><span>Bariesus.</span>
<lb n="14770"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:7"/>
<div><lb n="14771"/><p><span>Noch dhobhí a bhfochair anuachdaráin Sergius Paulus, duine</span>
<lb n="14772"/><span>tuigsionach.  ar ngairm Bharnabais agus Shauil dhó so chuige, do iárr sé</span>
<lb n="14773"/><span>briáthar Dhé dhéisdeachd.</span>
<lb n="14774"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:8"/>
<div><lb n="14775"/><p><span>Achd do chuir Elimas eadhón an dráoi, (óir as mar so eidirmhínighthear a</span>
<lb n="14776"/><span>ainm) na naghaidh, ag iárraidh anuachdaraín do iompógh ón gcreideamh.</span>
<lb n="14777"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:9"/>
<div><lb n="14778"/><p><span>Achd ar mbeith dho Shaul (da ngoirthear fós Pól) lán don spiorad</span>
<lb n="14779"/><span>náomh, dá fhéuchain dó gu friochnamhach,</span>
<lb n="14780"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:10"/>
<div><lb n="14781"/><p><span>Adubhairt sé ris, a fhir lán do mheabhail, agus luáth dochum gach</span>
<lb n="14782"/><span>droichbheirte, a mhic an deamhain, agus a namhuid na huile fhioréndachda,</span>
<lb n="14783"/><span>an hé nách sguirfe tú dho shlighthibh diórgha De do chur bunsionn?</span>
<lb n="14784"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:11"/>
<div><lb n="14785"/><p><span>Agus anois tabhair húidh , atá lámh an tighearna ad aghaidh:</span>
<lb n="14786"/><span>agus biadh tú dall, gan amharc na gréine agud feadh sealaid.  Agus ris sin</span>
<lb n="14787"/><span>féin do thuit ceó agus dorchadus air: agus do shir sé fágcuairt dream éigin</span>
<lb n="14788"/><span>do threoróchadh ar laímh hé.</span>
<lb n="14789"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:12"/>
<div><lb n="14790"/><p><span>Ar bhfaicsin don uachdarán an tan sin a ní dhorinneadh ann, do chreid</span>
<lb n="14791"/><span>sé, ag iongantus fá theagusg an tighearna.</span>
<lb n="14792"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:13"/>
<div><lb n="14793"/><p><span>Agus ar nimtheachd do Phól agus don druing dobhí ina fhochair a</span>
<lb n="14794"/><span>luing ó Pháphus, tangadar gu Pérge cathair sa bPamphilia.</span>
<lb n="14795"/><span>Agus ar ndealughadh dhEóin riú, do fhill sé gu hIarusalém.</span>
<lb n="14796"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:14"/>
<div><lb n="14797"/><p><span>Agus ar ndul dóibhsion ó Pheirge, tangadar go hAntiochia</span>
<lb n="14798"/><span>cathair sa bPisídia: agus ar ndul asdteach dhóibh don tsinagóig</span>
<lb n="14799"/><span>lá na saboíde, do shuigheadar siós.</span>
<lb n="14800"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:15"/>
<div><lb n="14801"/><p><span>Agus tar éis léighthe an reachda agus na bhfáigheadh, do chuireadar</span>
<lb n="14802"/><span>uachdaráin na sionagóige teachdaireachd chuca, agá rádh; a dháoine agus a</span>
<lb n="14803"/><span>dhearbhráithreacha, má atá agaibh briathar ar bioth ionraidh lé a dteagaisgfí</span>
<lb n="14804"/><span>an pobal, labhruidh hí.</span>
<lb n="14805"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:16"/>
<div><lb n="14806"/><p><span>Ar néirghe suás do Phól an tan sin, agus ar sméideadh dhó réna laímh</span>
<lb n="14807"/><span>dochum iádsan do bheith ina dtochd, adubhairt sé, a fhiora Israélacha, agus</span>
<lb n="14808"/><span>sibhse ar a bhfuil eagla Dé, éisdigh.</span>
<lb n="14809"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:17"/>
<div><lb n="14810"/><p><span>Do thogh Día an phobailse Israél ar naithreacha, agus do árdaigh sé</span>
<lb n="14811"/><span>an pobal an tan dobhádar ina gcomhnuighe sanÉigipt, agus do threóraigh</span>
<lb n="14812"/><span>sé as sin amach íad ré laímh aírd.</span>
<lb n="14813"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:18"/>
<div><lb n="14814"/><p><span>Agus a dtimcheall aimsire dhá fhichead bliádhan, do fhulaing sé</span>
<lb n="14815"/><span>amogha sa bhfásach.</span>
<lb n="14816"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:19"/>
<div><lb n="14817"/><p><span>Agus ar sgrios dó na seachd gcineadhach a dtír Chánaan, do roinn sé</span>
<lb n="14818"/><span>ré crannchar a bhfearann dóibh.</span>
<lb n="14819"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:20"/>
<div><lb n="14820"/><p><span>Agus ina dheaghaidh sin, a dtimcheall dheich mbliádhan agus dá fhichead</span>
<lb n="14821"/><span>agus cheithre gcéud, tug sé breitheamhain dóibh, gu teachd Shamuel an</span>
<lb n="14822"/><span>fáidh.</span>
<lb n="14823"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:21"/>
<div><lb n="14824"/><p><span>Agus ina dhiáigh sin do iárradar rí, agus tug Dia Saul dóibh mac</span>
<lb n="14825"/><span>Chis, fear do threibh Bheniamin, feadh dhá fhichead bliadhan.</span>
<lb n="14826"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:22"/>
<div><lb n="14827"/><p><span>Agus arna athrughadh súd dhó, do thógaibh sé suás Daibhí ina rígh</span>
<lb n="14828"/><span>dhóibh: dá ndearnaidh sé mar an gcédna fiádhnuise, ag rádh fuair mé</span>
<lb n="14829"/><span>Daibhí mac Iesse na dhuine do réir mo chroidhe, noch</span>
<lb n="14830"/><span>dhodhéunaigh mo thoile.</span>
<lb n="14831"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:23"/>
<div><lb n="14832"/><p><span>As dá shíol so do thógaibh Día suás do réir na geallamhna an</span>
<lb n="14833"/><span>slánaighthóir Iósa dIosraél:</span>
<lb n="14834"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:24"/>
<div><lb n="14835"/><p><span>Ar mbeith dhEóin, roimh laímh ag teachd dósan do láthair ag</span>
<lb n="14836"/><span>seanmorughadh, bhaisdigh na haithrighe do phobal Israél uile.</span>
<lb n="14837"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:25"/>
<div><lb n="14838"/><p><span>Agus ar gcoimhlíonadh a sheala dhEóin, adubhairt sé; an té</span>
<lb n="14839"/><span>sháoiltí, ní meisi é: achd tabhair húidh, tig neach um dheaghaidhse, ag</span>
<lb n="14840"/><span>nach fiú mé iállach a bhróg do sgáoileadh.</span>
<lb n="14841"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:26"/>
<div><lb n="14842"/><p><span>A fheara, agus a dhearbhraithreacha, a chlann dhfine Abraham,</span>
<lb n="14843"/><span>agus an mhéid agaibh ar a bhfuil eagla Dé, is chugaibhse do cuireadh an</span>
<lb n="14844"/><span>bhriáthar slaínteise.</span>
<lb n="14845"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:27"/>
<div><lb n="14846"/><p><span>Oír an dream dho aítrigh a nIarusalém, agus anuáchdaráin, ar mbeith</span>
<lb n="14847"/><span>dhóibh gan a fhiosan aca, agus fós ainbhfeasach a mbriáthruibh na</span>
<lb n="14848"/><span>bhfáidheadh, léughthar gacha sabóide, arna dhamnughadsan dóibh do</span>
<lb n="14849"/><span>choimliónadar iád:</span>
<lb n="14850"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:28"/>
<div><lb n="14851"/><p><span>Agus bhiódh nach fuaradar coir ar bith bhaís air, do iárradar ar</span>
<lb n="14852"/><span>Philáit a bhásughadh.</span>
<lb n="14853"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:29"/>
<div><lb n="14854"/><p><span>Agus ar gcriochnughadh na nuile neitheann dóibh dobhí arna</span>
<lb n="14855"/><span>sgriobhadh na thimcheallsan, do leagadar hé anuás as an gcroich,</span>
<lb n="14856"/><span>agus do chuireadar a dtúmba hé.</span>
<lb n="14857"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:30"/>
<div><lb n="14858"/><p><span>Achd do thógaíbh Día súás ó mharbhaidh hé:</span>
<lb n="14859"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:31"/>
<div><lb n="14860"/><p><span>Noch dho taiséunadh feadh mhoráin do laithibh don druing dochuáidh</span>
<lb n="14861"/><span>anáoinfheachd ris suás ón nGalilé gu hIarusalém, agus atá ina</span>
<lb n="14862"/><span>bhfiádhnuisibh dhó a dtáobh an phobail.</span>
<lb n="14863"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:32"/>
<div><lb n="14864"/><p><span>Agus soisgéulum dhíbhse an gealladh dhorinneadh dona</span>
<lb n="14865"/><span>haithreachaibh, gur choimhlión Día hé dhá gcloinn , eadhón dúinne, ar</span>
<lb n="14866"/><span>dtógbháil Iósa suas:</span>
<lb n="14867"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:33"/>
<div><lb n="14868"/><p><span>Amhail atá sgríobhtha mar an gcéudna ann sa dara Salm; is tusa mo mhacsa,</span>
<lb n="14869"/><span>aniugh dho ghineadh uaim thú.</span>
<lb n="14870"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:34"/>
<div><lb n="14871"/><p><span>Agus do bhrígh gur thógaibh sé súas hé ó mharbhaibh, agus nach bhfillfidh</span>
<lb n="14872"/><span>tar a ais dochum na huáidhe, adubhairt sé mar so, dobhéura mé dhíbh neithe</span>
<lb n="14873"/><span>náomhtha Dháibhí noch atá diongmhála.</span>
<lb n="14874"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:35"/>
<div><lb n="14875"/><p><span>Uime sin adeir sé anionad eile mar an gcéudna, ní fhuileóngaidh tú do</span>
<lb n="14876"/><span> náomhtha féin dhfaicsin truáidhlighthe.</span>
<lb n="14877"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:36"/>
<div><lb n="14878"/><p><span>Oír gu deimhin ar ndéunamh seirbhíse dho Dhábhi dho chomhairle Dé,</span>
<lb n="14879"/><span>do chodail sé, agus do cuireadh a bhfochair a aithreadh hé, agus</span>
<lb n="14880"/><span>dochunnaic sé truáilleadh.</span>
<lb n="14881"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:37"/>
<div><lb n="14882"/><p><span>Achd ní fhacaidh an tí noch dho thógaibh Día suás truáilleadh.</span>
<lb n="14883"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:38"/>
<div><lb n="14884"/><p><span>Ar anadhbharsin biódh a fhios agaibh a bhraithreacha, gurob trésan</span>
<lb n="14885"/><span>bhfear so foillsighthear dhíbh maithfeachus na bpeacadh:</span>
<lb n="14886"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:39"/>
<div><lb n="14887"/><p><span>Agus gu bhfuil gach áon chreideas, arna sháoradh thrídsion, ó na huile</span>
<lb n="14888"/><span>neithibh dá nárbhféidir sibhse do sháoradh a reachd Mháoise.</span>
<lb n="14889"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:40"/>
<div><lb n="14890"/><p><span>Uime sin tabhraidh bhur naire ribh, nách teigeumhadh dháoibh a ní</span>
<lb n="14891"/><span>atá arna rádh ris na fáidhibh,</span>
<lb n="14892"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:41"/>
<div><lb n="14893"/><p><span>Féuchaidh a luchd na tarcaisne, agus bioódh iongantus oraibh, agus</span>
<lb n="14894"/><span>leathnuighidh mar chéo: oír oibridhim obair ion bhur laithibhse, obair</span>
<lb n="14895"/><span>nach creidfeadh sibh, dhá bhfoillsigheadh duine dhíbh hí.</span>
<lb n="14896"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:42"/>
<div><lb n="14897"/><p><span>Agus ar nimthigheachd amach as an tsiogóig dona hIudaighibh,</span>
<lb n="14898"/><span>do iárradar na cineadhaigh dhachuinghe orrtha, na briathrasa dho</span>
<lb n="14899"/><span>labhairt riú féin, roimh lá na sabóide do theachd.</span>
<lb n="14900"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:43"/>
<div><lb n="14901"/><p><span>Agus ar sgáoileadh dhon choimhthionól, do leanadar mórán dona</span>
<lb n="14902"/><span>hÍudaighibh, agus do dhaoinibh riághalta coigcríchthe taínic chum</span>
<lb n="14903"/><span>creidmhe, Pól agus Barnabas: noch do labhair riú, agus do tharruing iád</span>
<lb n="14904"/><span>chum anmhana a ngrás Dé.</span>
<lb n="14905"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:44"/>
<div><lb n="14906"/><p><span>Agus an céudlá saboíde ina dheaghaidh sin ios beág nar chruinnigh an</span>
<lb n="14907"/><span>chathair uile a bhfochair a chéile, déisdeachd bhréithre De.</span>
<lb n="14908"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:45"/>
<div><lb n="14909"/><p><span>Achd ar bhfaicsin an phobail dona hÍudaighibh, do liónadh dho thnúth</span>
<lb n="14910"/><span>iád, agus tangadar anaghaidh na neitheann dho labhair Pól, dá</span>
<lb n="14911"/><span>gconntrárghadh, agus ag labhairt ortha gu masluightheach.</span>
<lb n="14912"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:46"/>
<div><lb n="14913"/><p><span>Achd ar ndéunamh dánachda do Phól agus do Bharnabas, adubhradar;</span>
<lb n="14914"/><span>ios ribhse ar tús dob éigean briáthar Dhé dho labhairt: giodheadh ó</span>
<lb n="14915"/><span>churtáoi ar gcúl hí, agus gu mbeirthí dho bhreith nách fiú sibh an</span>
<lb n="14916"/><span>bheatha mharthanach dhfagháil, féchaidh, atámaidne ag filleadh dochum na</span>
<lb n="14917"/><span>gcineadhach.</span>
<lb n="14918"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:47"/>
<div><lb n="14919"/><p><span>Oír is mar sin do aithin an tigherna dhínn, agá rádh; do chur mé</span>
<lb n="14920"/><span>thú mar dochum bheith dhuit a sholas dona cineadhachaibh, agus</span>
<lb n="14921"/><span>ad shlánughadh gu leithimlibh na talmhan.</span>
<lb n="14922"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:48"/>
<div><lb n="14923"/><p><span>Agus ar gclos na neitheannsa dona cineadhachaibh, do ghabh</span>
<lb n="14924"/><span>gairdeachus iad, agus do ghloírigheadar briáthar an tighearna: agus do</span>
<lb n="14925"/><span>chreideadar an mhéid dobhí arna nórdughadh dochum na beatha marthanaighe.</span>
<lb n="14926"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:49"/>
<div><lb n="14927"/><p><span>Agus do leathnaigh briáthar an tighearna trésan región uile.</span>
<lb n="14928"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:50"/>
<div><lb n="14929"/><p><span>Achd do bhrosduigheadar na hÍudaighe mná dháirighthe  riághalta,</span>
<lb n="14930"/><span>onoracha, agus uaisle na cathrach, agus do bhogadar ann pobal dochum</span>
<lb n="14931"/><span>bheith ag fholeanmhuin ar Phól agus ar Bharnabás, agus do chuireadar</span>
<lb n="14932"/><span>amach as a dteórannaibh iád.</span>
<lb n="14933"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:51"/>
<div><lb n="14934"/><p><span>Achd ar gcrathadh dhóibhsion luáithrigh a gcos na nadhaigh súd,</span>
<lb n="14935"/><span>tangadar gu hIconium.</span>
<lb n="14936"/></p>
</div>
<pb n="Gn13:52"/>
<div><lb n="14937"/><p><span>Agus do lionadh na disgiobail do gháirdeachas agus don spiorad náomh.</span>
<lb n="14938"/></p>
</div>
<pb n="Gn14"/>
<div><lb n="14939"/><p/>
</div>
<pb n="Gn14:1"/>
<div><lb n="14940"/><p><span>Agus tárrla a nIcónium, gu ndeachadar aráon anáoinfheachd gu</span>
<lb n="14941"/><span>sionagoíg na nÍudaigheadh, agus gur labhradar, ar ghléus gur chreideadar</span>
<lb n="14942"/><span>buidhean mhór dona hÍudaighibh, agus mar an gcéudna dona Gréugachaibh.</span>
<lb n="14943"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:2"/>
<div><lb n="14944"/><p><span>Achd do bhrosdaigheadar na hÍudaighthe dhíthchreidmheacha, agus do</span>
<lb n="14945"/><span>liónadar daingidheachd inntinneacha na gcineadhach anadhaigh na</span>
<lb n="14946"/><span>ndearbhraithreach.</span>
<lb n="14947"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:3"/>
<div><lb n="14948"/><p><span>Uime sin do chomhnuigheadar aimsear fhada san ionad sin, ag labhairt gu</span>
<lb n="14949"/><span>dána sa tighearna, dhorinne fiádhnuise do bhréithir a ghrás féin, agus tug</span>
<lb n="14950"/><span>fá deara comharthadha agus míorbhuileadha dho dhéunamh tréna lámhaibhsion.</span>
<lb n="14951"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:4"/>
<div><lb n="14952"/><p><span>Agus tárrla siosma eidir luchd na caithreach, ionnus gu raibhe dream</span>
<lb n="14953"/><span>aca ris na hÍudaighibh, agus dream eile ris na habsdalaibh.</span>
<lb n="14954"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:5"/>
<div><lb n="14955"/><p><span>Agus ar dtosughadh bruighne dona cineadhachaibh, agus dona</span>
<lb n="14956"/><span>hÍudaighthibh, maille réna núachdaranaibh, dochum iádsan do</span>
<lb n="14957"/><span>mhaslughadh, agus gabhála dho chlochaibh orrtha,</span>
<lb n="14958"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:6"/>
<div><lb n="14959"/><p><span>Arna thuigsin dhóibhsion, do theitheadar gu caithreachaibh</span>
<lb n="14960"/><span>Licaónia, eadhón Listra, agus Derbe, agus don región ar gach táobh.</span>
<lb n="14961"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:7"/>
<div><lb n="14962"/><p><span>Agus dobhádar ag seanmórughadh an tsoisgéil annsin.</span>
<lb n="14963"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:8"/>
<div><lb n="14964"/><p><span>Fa anám sin dobhí duine dháirighthe a Listra ina shuidhe, ag nách</span>
<lb n="14965"/><span>raibhe a chosa ar a chumus, dobhí na mhairtíneach ó bhroinn a mháthar,</span>
<lb n="14966"/><span>agus nar shiubhail riámh.</span>
<lb n="14967"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:9"/>
<div><lb n="14968"/><p><span>Dochuálaidh an tíse Pól ag labhairt: agus ar mbeith do Phól ag</span>
<lb n="14969"/><span>féuchain gu friochnamhach air, águs ar mbreathnughadh dhó gu raibhe creideamh</span>
<lb n="14970"/><span>aige dochum a shlánuighthe,</span>
<lb n="14971"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:10"/>
<div><lb n="14972"/><p><span>Adubhairt sé dho ghuth mhór, seasaimh suás gu díreach ar do</span>
<lb n="14973"/><span>chosaibh.  Agus do léim seision suás, agus do shiubhail sé.</span>
<lb n="14974"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:11"/>
<div><lb n="14975"/><p><span>Agus ar bhfaicsin a neithe dhorinne Pól don phobal, do</span>
<lb n="14976"/><span>ardaigheadar a nguth, ag rádhá a dteangaidh na Licaónia, tangadar</span>
<lb n="14977"/><span>Dée anúas chugainn a gcosmhaileas dháoine.</span>
<lb n="14978"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:12"/>
<div><lb n="14979"/><p><span>Agus do ghoireadar Iupiter do Bharnabas: agus Mercúrius do</span>
<lb n="14980"/><span>Phól: do bhrígh gurbhfear labhartha laín hé.</span>
<lb n="14981"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:13"/>
<div><lb n="14982"/><p><span>Agus ar mbeith do shagurt Iupiter as comhair a gcathrach súd, ar</span>
<lb n="14983"/><span>dtabhairt tharbh agus atán ris chum na ngeatadh, budh mián ris iodhbairt do</span>
<lb n="14984"/><span>dhéunamh, máráon ris an bpobal.</span>
<lb n="14985"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:14"/>
<div><lb n="14986"/><p><span>Achd arna chlos dona habsdalaibh eadhón Bharnabas agus</span>
<lb n="14987"/><span>Phól, ag réubadh a gculadhach dhóibh, do ritheadar asdeach ameasg an</span>
<lb n="14988"/><span>phobail, ag éighmhe,</span>
<lb n="14989"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:15"/>
<div><lb n="14990"/><p><span>Agus agá rádh; a dháoine, créud fá a ndéntáoi na neithe so?  oír is</span>
<lb n="14991"/><span>dáoine sinne féin, cosmhail a bhfulangthaibh ribhse, aga bhfuilimíd ag</span>
<lb n="14992"/><span>soisgéulughadh dhíbh filleadh ó na neithibh diomháoineachsa dochum an Déi</span>
<lb n="14993"/><span>bheó, noch dhorinne neamh, agus talamh, agus anfaírrge, agus na huile</span>
<lb n="14994"/><span>neithe atáid ionnta.</span>
<lb n="14995"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:16"/>
<div><lb n="14996"/><p><span>Noch sna haimsiribh dhochuáidh thorain do fhulaing, dona huile</span>
<lb n="14997"/><span>chineadhachaibh siubhal ann a slighthibh pféin.</span>
<lb n="14998"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:17"/>
<div><lb n="14999"/><p><span>Bíodh nar fhágaibh sé hé féin gan fhiádhnuise, ar mbeith dhó ag déunamh</span>
<lb n="15000"/><span>maitheasa, ag tabhairt fearthana dhúinn ó neamh, agus sheusúir thórthaigh, ag</span>
<lb n="15001"/><span>liónadh ar gcroidheadh do bhiadh agus do ghairdeachus.</span>
<lb n="15002"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:18"/>
<div><lb n="15003"/><p><span>Agus ar rádh na neitheannsa dhóibh, is ré héigean do chonnmhadar an</span>
<lb n="15004"/><span>pobal ó iodhbairt do dhéunamh dhóibh.</span>
<lb n="15005"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:19"/>
<div><lb n="15006"/><p><span>Giodheadh tangadar Iúdaightheadha dháirighthe  ó Antióchia agus</span>
<lb n="15007"/><span>ó Iconium ina gceann, noch ar dtarruing an phobail, agudóibh ar a dtoil</span>
<lb n="15008"/><span>féin, agus ar ngabháil do chlochaibh ar Phól, do tharruing amach as an</span>
<lb n="15009"/><span>gcathruidh hé, arna sháoilsin dóibh gu raibhe sé marbh.</span>
<lb n="15010"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:20"/>
<div><lb n="15011"/><p><span>Achd ar mbeith do na disgiobluibh na seasamh ina thimcheall, do</span>
<lb n="15012"/><span>éiridh sé suás ina sheasamh, agus dochuáidh sé asdteach don chathraigh, agus</span>
<lb n="15013"/><span>arnamhárach do imthigh sé as sin máráon ré Barnabas go Derbe.</span>
<lb n="15014"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:21"/>
<div><lb n="15015"/><p><span>Agus ar seanmórughadh an tsoisgéil don chathraigh sin dóibh, agus ar</span>
<lb n="15016"/><span>dtarruing mhorain do dhisgioblaibh chuca, do fhilleadar uo Listra</span>
<lb n="15017"/><span>agus gu hIcónium, agus gu hAntióchia.</span>
<lb n="15018"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:22"/>
<div><lb n="15019"/><p><span>Ag neartughadh anmann na ndisgiobal, aga dteagusg fá anmhuin sa</span>
<lb n="15020"/><span>gcreideamh, agus aga rádh, ios tré iomad buáidheartha as éigean dúinn dul</span>
<lb n="15021"/><span>asdteach gu rióghachd Dé.</span>
<lb n="15022"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:23"/>
<div><lb n="15023"/><p><span>Agus ar nórdughadh sinnsear dhóibh do réir thoghtha ion gach eagluis,</span>
<lb n="15024"/><span>agus ar ndéunamh úrrnaighthe dhóibh maille ré troisgthibh, do chuireadar ar</span>
<lb n="15025"/><span>choimhéud an tighearna, ionar chreideadar iád.</span>
<lb n="15026"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:24"/>
<div><lb n="15027"/><p><span>Agus ar ndul dóibh tré Phisidia, tangadar gu Pamphilia.</span>
<lb n="15028"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:25"/>
<div><lb n="15029"/><p><span>Agus ar labhairt bhréithre an tighearna dhóibh a bPerge,</span>
<lb n="15030"/><span>dochuádar siós gu hAttália,</span>
<lb n="15031"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:26"/>
<div><lb n="15032"/><p><span>Agus do shéoladar as sin gu hAntióchia, anáit as ar cuireadh ar</span>
<lb n="15033"/><span>choimhéud ghrás Dé iád, dochum na hoibre do choimhliónadar.</span>
<lb n="15034"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:27"/>
<div><lb n="15035"/><p><span>Agus ar dteachd agus ar gcruinniughadh na heagluise a gceann a chéile</span>
<lb n="15036"/><span>dhóibh, do fhoillsigheadar méud na neitheann dhorinne Día thríothadh, agus</span>
<lb n="15037"/><span>gur fhosgail sé dorus an chreidimh do na cineadhachaibh.</span>
<lb n="15038"/></p>
</div>
<pb n="Gn14:28"/>
<div><lb n="15039"/><p><span>Agus do chomhnuigheadar aimsear fhada annsin a bhfochair na ndisgiobal.</span>
<lb n="15040"/></p>
</div>
<pb n="Gn15"/>
<div><lb n="15041"/><p/>
</div>
<pb n="Gn15:1"/>
<div><lb n="15042"/><p><span>Agus ar dteachd do dhruing dháirighthe, anuás ónIudea, do</span>
<lb n="15043"/><span>theaguisgeadar na bráithreacha, aga rádh, muna thimcheallghearthar</span>
<lb n="15044"/><span>sibh do réir reachda Mháoisi, ní héidir bhur slánughadh.</span>
<lb n="15045"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:2"/>
<div><lb n="15046"/><p><span>Uime sin ar néirghe chonndtrardhachda agus imreasan nár bheag ag</span>
<lb n="15047"/><span>Pól agus ag Barnabas na naghuidhsion, do orduigheadar Pól agus</span>
<lb n="15048"/><span>Barnabas agus cuid eile dhíobhsan do dhul suás gu hIarusalém i</span>
<lb n="15049"/><span>gceann na nabsdal agus na sinnsear, a dtimcheall na ceasda so.</span>
<lb n="15050"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:3"/>
<div><lb n="15051"/><p><span>Uime sin ar gcur chuideachdan riú doneagluis, do ghabhadar tré</span>
<lb n="15052"/><span>Phenice agus Shamaria, ag innisin fhillte na gcineadhach, dochum</span>
<lb n="15053"/><span>Dia: agus do chuireadar lúthgháir mhór ar na bráithreachuibh uile.</span>
<lb n="15054"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:4"/>
<div><lb n="15055"/><p><span>Agus ar dteachd gu hIarusalém dhóibh, do ghabhadar aneagluis agus</span>
<lb n="15056"/><span>na habsduil agus na sinnsir chuca iád, agus do inniseadar dhóibh méud na</span>
<lb n="15057"/><span>neitheann dhorinne Dia thriothadh.</span>
<lb n="15058"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:5"/>
<div><lb n="15059"/><p><span>Gidheadh ar siádsan do éirgheadar dream dháirighthe dho lean</span>
<lb n="15060"/><span>seachrán na bPairisíneach dho chreid, agá rádh, gu raibhe</span>
<lb n="15061"/><span>dhfhiachuibh a dtimcheallghearradh, agus aithne dhóibhligheadh</span>
<lb n="15062"/><span>Máoisi dho choimhéud.</span>
<lb n="15063"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:6"/>
<div><lb n="15064"/><p><span>Ar anadhbharsin tangadar na habsduil agus na seinnsir ar áonbhall</span>
<lb n="15065"/><span>dfhéuchuin a dtimcheall anadhbhuirsi.</span>
<lb n="15066"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:7"/>
<div><lb n="15067"/><p><span>Agus ar ndéunamh móráin diosbóireachda dhóibh, do éirigh Peadar suás</span>
<lb n="15068"/><span>agus adubhairt sé ríu, a fhiora agus a bhráithreacha, atá a fhios</span>
<lb n="15069"/><span>aguibhsi gur thogh Día meisi eadruinne fada o shoin, gu gcluinfidís na</span>
<lb n="15070"/><span>cineadhuigh briáthar an toisgeil as mo bhéulsa, agus gu gcreidfidís.</span>
<lb n="15071"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:8"/>
<div><lb n="15072"/><p><span>Agus dorinne Día darab aithnidh na croidheadha fíndé dhóibhsion, ag</span>
<lb n="15073"/><span>tabhuirt an spiorad náoimh dhóibh amhail agus mar thug sé dhúinne:</span>
<lb n="15074"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:9"/>
<div><lb n="15075"/><p><span>Agus ní dhearna sé éidirdhealughadh ar bioth eadruinne agus iád,</span>
<lb n="15076"/><span>déis ghlanta a gcroidheadh lé creideamh.</span>
<lb n="15077"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:10"/>
<div><lb n="15078"/><p><span>Uime sin anois créud fá bhfhuiltí ag cur chathuighthe ar Dhía, ag cur</span>
<lb n="15079"/><span>chuinge ar mhuinéuluibh na ndisgiobal, nar fhéudadar ar naithreacha</span>
<lb n="15080"/><span>romhuinn agus nach feudnmáoid féin diomchar?</span>
<lb n="15081"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:11"/>
<div><lb n="15082"/><p><span>Achd creidmíd gu sláineóchthar sinn tré ghrásuibh an tighearna Iósa</span>
<lb n="15083"/><span>Críosd, fa mar doníd siádsan.</span>
<lb n="15084"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:12"/>
<div><lb n="15085"/><p><span>Annsin do choisgeadar an chuideachda uile, agus tugadar éisdeachd do</span>
<lb n="15086"/><span>Bharnabas agus do Phól, ag innisin chalmachda na gcomharthuigheadh agus na</span>
<lb n="15087"/><span>míorbhuileadh dorinne Día thrióthadh pféin éidir na cineadhachuibh.</span>
<lb n="15088"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:13"/>
<div><lb n="15089"/><p><span>Agus ar sgur dha dtagra dhóibh, do fhreaguir Séumus, agá rádh; a</span>
<lb n="15090"/><span>fhiora agus a bhráithreacha, éisdigh riumsa.</span>
<lb n="15091"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:14"/>
<div><lb n="15092"/><p><span>Do innis Simón dáoibh cionnus do fhéuch Día ó thosach ar na</span>
<lb n="15093"/><span>cineadhachaibh, maille ré pobal do bhúain asda da ainm féin.</span>
<lb n="15094"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:15"/>
<div><lb n="15095"/><p><span>Agus tigid bríathra na bhfáidheadh leis an nísi: do réir mar atá</span>
<lb n="15096"/><span>sgríobhtha,</span>
<lb n="15097"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:16"/>
<div><lb n="15098"/><p><span>Fillfidh mé na dhiáigh so, agus tóigéubuidh mé suás arís</span>
<lb n="15099"/><span>duirrteach Dhábhí atá ar dtuitim, agus cóireóchaidh mé ar thuit de, agus</span>
<lb n="15100"/><span>cuirfidh mé suás hé arís:</span>
<lb n="15101"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:17"/>
<div><lb n="15102"/><p><span>Dochum gu niárrfaidís an chuid eile dona dáoinibh an tighearna,</span>
<lb n="15103"/><span>agus na huile chineadhacha ar a ngoirthear mainm: adeir an tighearna</span>
<lb n="15104"/><span>noch dhoní na neithesi uile.</span>
<lb n="15105"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:18"/>
<div><lb n="15106"/><p><span>Atá fios a oibreach féin uile ó thosach an tsáoghail ag Día.</span>
<lb n="15107"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:19"/>
<div><lb n="15108"/><p><span>Uime sin mheasuimsi nách cóir míshuáimhneas do chur air andreim do</span>
<lb n="15109"/><span>na cineadhachuibh, atá ar bhfilleadh dochum Día.</span>
<lb n="15110"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:20"/>
<div><lb n="15111"/><p><span>Achd as insgríobhtha dhúinn chuca iád féin do sheachna ar</span>
<lb n="15112"/><span>thruáillighthibh na niomhaigheadh, agus ar stríobthachus, agus ó ní</span>
<lb n="15113"/><span>thachduighthe, agus ó fhuil.</span>
<lb n="15114"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:21"/>
<div><lb n="15115"/><p><span>Oír atáid ag Máoisi ó na seanaimsireachuibh anall, luchd doní a</span>
<lb n="15116"/><span>sheanmórughadh in gach áon chathruigh, annsna shinagóguibh ina</span>
<lb n="15117"/><span>léughthar gacha sábbóide hé.</span>
<lb n="15118"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:22"/>
<div><lb n="15119"/><p><span>Annsin dochonncas dona habsdalaibh agus dona sinnsearaibh maille</span>
<lb n="15120"/><span>ris aneagluis uile, dáoine toghtha dhíobh féin do chur gu hAntióchia</span>
<lb n="15121"/><span>lé Pól agus lé Barnabas: eadhon Iudas dar chomhainm Barsabas, agus</span>
<lb n="15122"/><span>Silas, na dáoine doboirrdhearca eidir na bráithreachuibh:</span>
<lb n="15123"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:23"/>
<div><lb n="15124"/><p><span>Ar sgríobhadh leitreach riú mar so, eadhón Beatha agus sláinte ó na</span>
<lb n="15125"/><span>heasbuluibh, agus ó na seinnsearuibh, agus ó na bráithreachaibh dochum na</span>
<lb n="15126"/><span>mbráithreach dona cineadhachuibh atá a nAinntióchia, agus a Siria, agus</span>
<lb n="15127"/><span>a Cilicia.</span>
<lb n="15128"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:24"/>
<div><lb n="15129"/><p><span>Do bhríogh gu gcuálamar gu ndeachadar dáoine dháirighthe uáinn in</span>
<lb n="15130"/><span>bhur gceannsa noch do bhuaidhir sibh lé bríathruibh, agus do chláochluidh</span>
<lb n="15131"/><span>bhur ninntinne, dá rádh ribh bheith ar bhur dtimcheallghearradh, agus an</span>
<lb n="15132"/><span>reachd do choimhéud, da nach tugamar a leitheid sin daithne:</span>
<lb n="15133"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:25"/>
<div><lb n="15134"/><p><span>Dochonncas dúinn an tan tangamair  déuntoil a gceann a chéile, dáoine</span>
<lb n="15135"/><span>thoghtha do chur chugaibhsi máráon ré ar mbráithribh grádhacha</span>
<lb n="15136"/><span>Barnabas, agus Pól,</span>
<lb n="15137"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:26"/>
<div><lb n="15138"/><p><span>Dáoine thug a nanmanna féin ar son anma ar dtighearna Iósa</span>
<lb n="15139"/><span>Críosd.</span>
<lb n="15140"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:27"/>
<div><lb n="15141"/><p><span>Ar anadhbharsin do chuireamar chuguibh Iudás agus Sílas, noch</span>
<lb n="15142"/><span>innéosas na neithesi as béul mar an gcédna dháoibh.</span>
<lb n="15143"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:28"/>
<div><lb n="15144"/><p><span>Oír dochonncas don spiorad náomh agus dúinne, gan oire bhus mó do chur</span>
<lb n="15145"/><span>oruibh, iná na neithesi atá na ríachdanus a leas.</span>
<lb n="15146"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:29"/>
<div><lb n="15147"/><p><span>Eadhón sibh féin do sheachna ar neithibh atá arna niodhbuirt</span>
<lb n="15148"/><span>diomháighibh, agus ar fhuil, agus ní atá arna mhúchadh, agus ar</span>
<lb n="15149"/><span>stríophthachus: má chonguibhthí sibh féin uátha so, is maith dhoghéuntáoi</span>
<lb n="15150"/><span>hé.  Slán libh.</span>
<lb n="15151"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:30"/>
<div><lb n="15152"/><p><span>Agus tangadar an dream so dobhí arna gcur ar siobhal gu hAntióchia:</span>
<lb n="15153"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:31"/>
<div><lb n="15154"/><p><span>Agus an tan do léigheadarsan an leitir, do ghabh gairdeachus iád do</span>
<lb n="15155"/><span>bhríogh na comhfhurtachda,</span>
<lb n="15156"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:32"/>
<div><lb n="15157"/><p><span>Mar an gcéadna ar mbeith na bhfáidhibh do Iúdas agus do Shilas</span>
<lb n="15158"/><span>do theaguisgeadar, agus do neartuigheadar na bráithreacha lé mórán</span>
<lb n="15159"/><span>bríathar.</span>
<lb n="15160"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:33"/>
<div><lb n="15161"/><p><span>Agus ar nanmhuin dóibh annsin ar feadh tamuill, do leigeadar na</span>
<lb n="15162"/><span>bráithre a siothcháin uátha iád dochum na napsdal.</span>
<lb n="15163"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:34"/>
<div><lb n="15164"/><p><span>Achd do mheadhuidh Silas anmhuin annsin a gcomhnuighe.</span>
<lb n="15165"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:35"/>
<div><lb n="15166"/><p><span>Achd do an Pól agus Barnabas a nAintióchia, ag teagusg agus ag</span>
<lb n="15167"/><span>soisgélughadh bhreithre an tighearna, maille ré mórain do dháonaibh</span>
<lb n="15168"/><span>eile.</span>
<lb n="15169"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:36"/>
<div><lb n="15170"/><p><span>Achd a ndiáigh laitheadh dháirighthe adubhairt Pól ré Barnabas,</span>
<lb n="15171"/><span>filleam dhféuchain ar mbráithreach atá an gach áon chathruigh na</span>
<lb n="15172"/><span>ndearnumair bríathar an tighearna do sheanmóir, agus feucham cionnus</span>
<lb n="15173"/><span>atáid siád.</span>
<lb n="15174"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:37"/>
<div><lb n="15175"/><p><span>Agus do shanntuigh Barnabas Eóin dá ngoirthear Marcus do</span>
<lb n="15176"/><span>bhreith léo dhóibh.</span>
<lb n="15177"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:38"/>
<div><lb n="15178"/><p><span>Achd nírbhfhiú lé Pól an tí dochuáidh uátha as Pamphilia, agus</span>
<lb n="15179"/><span>nách deachaidh riú chum na hoibre, dho bhreith ina gcuideachda.</span>
<lb n="15180"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:39"/>
<div><lb n="15181"/><p><span>Uime sin do éirigh easáonta eatorra, a gcruth gur sgaradar ré chéile:</span>
<lb n="15182"/><span>achd rug Barnabas Marcus leis, agus dochuáidh sé a luing gu</span>
<lb n="15183"/><span>Ciprus:</span>
<lb n="15184"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:40"/>
<div><lb n="15185"/><p><span>Achd do thogh Pól Siolas dó féin, agus do imthigh sé roimhe, arna</span>
<lb n="15186"/><span>chur ar comairci grás Dé dona braithreachuibh.</span>
<lb n="15187"/></p>
</div>
<pb n="Gn15:41"/>
<div><lb n="15188"/><p><span>Agus do shiobhail sé ar feadh Shiria agus Chilicia ag</span>
<lb n="15189"/><span>coimhneartughadh na neagluiseadh.</span>
<lb n="15190"/></p>
</div>
<pb n="Gn16"/>
<div><lb n="15191"/><p/>
</div>
<pb n="Gn16:1"/>
<div><lb n="15192"/><p><span>Annsin táinic sé gu Derbe, agus gu Lisdra: agús féch, dobhí</span>
<lb n="15193"/><span>disgiobal dáirighthe annsoin dárbhainm Timothéus, mac mhná</span>
<lb n="15194"/><span>dháirighthe dheaghchreidmhighe don chineadh Iúduidhe, agus dobudh</span>
<lb n="15195"/><span>Gréuguch a athuir,</span>
<lb n="15196"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:2"/>
<div><lb n="15197"/><p><span>Ar a dtugadar na bráithreacha dobhí a Lisdra agus a nIconium</span>
<lb n="15198"/><span>teisd mhaith.</span>
<lb n="15199"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:3"/>
<div><lb n="15200"/><p><span>Do ghabh fonn Pól an fearso do bhreith leis na chuideachda: agus</span>
<lb n="15201"/><span>arna bhreith leis dó, do thimcheallghearr sé hé, ar son na nIudaidheadh</span>
<lb n="15202"/><span>dobhí ann sna háitibh sin: óir dobhí a fhios aca uile gur Ghréugach a</span>
<lb n="15203"/><span>athuir.</span>
<lb n="15204"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:4"/>
<div><lb n="15205"/><p><span>Agus mar do shiobhladar ar na cathrachaibh, tugadar dhóibh ré a gcoimhéud</span>
<lb n="15206"/><span>na hordaighthe dho órduigheadar na hapsduil agus na sinnsir dobhí</span>
<lb n="15207"/><span>a nIarusalém.</span>
<lb n="15208"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:5"/>
<div><lb n="15209"/><p><span>Uime sin dobhádar na heagluiseadha arna ndaingniughadh ann sa</span>
<lb n="15210"/><span>chreideamh, agus dobhí a nuimhir ag méudughadh gach éun lá.</span>
<lb n="15211"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:6"/>
<div><lb n="15212"/><p><span>Agus ar ngabháil tré Phrígia agus tré chrích na Galátia dhóibh,</span>
<lb n="15213"/><span>do thoirmisg an spiorad náomh iád, fá bhréithir Dhé do labhairt</span>
<lb n="15214"/><span>sanAisia.</span>
<lb n="15215"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:7"/>
<div><lb n="15216"/><p><span>Agus ar dteachd gu Mísia dhóibh, do chuireadar rómpa dul as sin gu</span>
<lb n="15217"/><span>Bithinia: gidheadh nír fhulaing spiorad Iósa dhóibh imtheachd.</span>
<lb n="15218"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:8"/>
<div><lb n="15219"/><p><span>Ar anadhbharsin ar ngabháil tré Mhísia dhóibh, dochuádar siós go</span>
<lb n="15220"/><span>Tróas.</span>
<lb n="15221"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:9"/>
<div><lb n="15222"/><p><span>Agus doconncas do Fpol a dtaidhbhsi sanoidhche, duine</span>
<lb n="15223"/><span>dháirighthe ó Macedonia na sheasamh, dá ghuidhe, agus dá rádh;</span>
<lb n="15224"/><span>tarr gu Macedónia, agus tabhuir cabhuir dhúinn.</span>
<lb n="15225"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:10"/>
<div><lb n="15226"/><p><span>Agus mar dhochonnuic sé an taidhbhsi, do shandtuigheamair ar an mball</span>
<lb n="15227"/><span>dul gu Macedonia, oír do thuigeamuir gurbhé an tighearna do ghoir sinn</span>
<lb n="15228"/><span>dochum an tsoisgéil do sheanmóir dhóibh.</span>
<lb n="15229"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:11"/>
<div><lb n="15230"/><p><span>Uime sin ag séoladh dhúinn ó Thróas tangamar gu díreach gu</span>
<lb n="15231"/><span>Samothrace, agus lá arna mhárach gu Neapolis.</span>
<lb n="15232"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:12"/>
<div><lb n="15233"/><p><span>Agus as sin gu Philippi príomhchathuir na coda sin do Mhacedónia,</span>
<lb n="15234"/><span>dobhí na gabháltus ag Rómhánchuibh.  Agus do anamhuir annsa</span>
<lb n="15235"/><span>chathruigh sin suim dháirighthe dho laithibh.</span>
<lb n="15236"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:13"/>
<div><lb n="15237"/><p><span>Agus dochuámuir amach as an gcathruigh lá na sabboide chois a tsrotha</span>
<lb n="15238"/><span>mar a ngnáthuighthí urnaighthe do dhéunamh: agus ar suidhe dhúinn annsin,</span>
<lb n="15239"/><span>do labhramuir ré mnáibh dhobhí ar gcruinniughadh ann.</span>
<lb n="15240"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:14"/>
<div><lb n="15241"/><p><span>Agus do éisd bean dáirighthe sinn do onóruigheadh Día dárbhainm</span>
<lb n="15242"/><span>Lidia, noch do reacadh purpuir a gcathruigh na dTiarírach: ag ar osguil</span>
<lb n="15243"/><span>an tigearna a croidhe dochum aire dho thabhuirt dona neithibh adubhairt</span>
<lb n="15244"/><span>Pól.</span>
<lb n="15245"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:15"/>
<div><lb n="15246"/><p><span>Agus ar ngabháil bhaisdidh dhi féin agus do luchd a tighe, do ghuidh</span>
<lb n="15247"/><span>sí sinn, agá rádh; másé bhur mbreathnughadh gu bhfuilim díleas don</span>
<lb n="15248"/><span>tighearna, tigidh do dhéunamh comhnuidhe dom thigh.  Agus dobhí ag déunamh</span>
<lb n="15249"/><span>coimhéigin oruinn.</span>
<lb n="15250"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:16"/>
<div><lb n="15251"/><p><span>Agus tárrla ag dul dúinn do dhéunamh urnaighthe, gu dtárrla cailín</span>
<lb n="15252"/><span>dáirighthe orúinn agá raibhe spiorad fháisthsine aice, fuáir faghaltus</span>
<lb n="15253"/><span>neith mór dá tighearnuibh féin lé faisdine do dhéunamh.</span>
<lb n="15254"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:17"/>
<div><lb n="15255"/><p><span>Agus do lean sí Pól agus sinne, agus do éigh sí agá rádh; is do</span>
<lb n="15256"/><span>mhuinntir an Dé úd is airde na dáoinesi, noch shoisgéulas dáoibh slighidh na</span>
<lb n="15257"/><span>sláinte.</span>
<lb n="15258"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:18"/>
<div><lb n="15259"/><p><span>Agus dorinne sí so mórán do laithibh: achd do ghoill sin ar Phól, agus</span>
<lb n="15260"/><span>do fhill sé tar a ais, agus adubhairt sé ris a spioruid sin, aithnim dhíot</span>
<lb n="15261"/><span>anainm Iósa Críosd teachd amach aisde.  Agus ar anúair sin do imthigh</span>
<lb n="15262"/><span>an spiorad aisde.</span>
<lb n="15263"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:19"/>
<div><lb n="15264"/><p><span>Agus an tan dochunncadar a tighearnuidhesi gur imthigh muinighin a</span>
<lb n="15265"/><span>bhfhaghala neich féin, do chuireadar lámh a bPól, agus a Silas, agus</span>
<lb n="15266"/><span>rugadar léo don mhargadh iád dochum na nuáchdarán.</span>
<lb n="15267"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:20"/>
<div><lb n="15268"/><p><span>Agus arna dtairgsin dona huáchdaránuibh, adubhradar; buáidhreid na</span>
<lb n="15269"/><span>dáoinesi ar gcathuirne, oír is don chineadh Iúduidhe iád.</span>
<lb n="15270"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:21"/>
<div><lb n="15271"/><p><span>Agus muinid siád órduighthe nach dleisdeanach dhúinne do ghabháil, na</span>
<lb n="15272"/><span>dho leanmhuin, do briogh gur Rómhánuigh sinn.</span>
<lb n="15273"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:22"/>
<div><lb n="15274"/><p><span>Agus do éiridh an pobal anáoinfheachd na naghuidh: agus ar réubadh</span>
<lb n="15275"/><span>a néuduigheadh dona hoifigibh, do aithneadar gabháil do shlatuibh</span>
<lb n="15276"/><span>orrtha.</span>
<lb n="15277"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:23"/>
<div><lb n="15278"/><p><span>Agus ar ngabháil órrtha gu romhór dhóibh, do chuireadar a bpríosún</span>
<lb n="15279"/><span>iád dá aithne dho coimhéudaidhe an phríosuin a gcoimhéud gu ró dhaingean.</span>
<lb n="15280"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:24"/>
<div><lb n="15281"/><p><span>Agus ar bhfhagháil na haithne sin dósan, do theilg sé iád</span>
<lb n="15282"/><span>ann sa fpríosún dob fhaide asdteach, agus do dhaingnigh sé a gcosa a</span>
<lb n="15283"/><span>gciop.</span>
<lb n="15284"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:25"/>
<div><lb n="15285"/><p><span>Agus a dtimcheall mheadhóin oidhche ar ndéunamh urnaighthe dho</span>
<lb n="15286"/><span>Phól agus do Shilas, do chanadar salm dadhmoladh Dé: agus</span>
<lb n="15287"/><span>dochualadar na príosúnchuibh iad.</span>
<lb n="15288"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:26"/>
<div><lb n="15289"/><p><span>Agus gu ró obann do éirigh crith mór talmhun ann, a gcruth gu raibhe</span>
<lb n="15290"/><span>fúindimennt ann phríosúin ar bogadh: agus ar an mball dobhádar na doirrsi</span>
<lb n="15291"/><span>uile osguilti, agus a ngeimhleacha uile sgáoilte.</span>
<lb n="15292"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:27"/>
<div><lb n="15293"/><p><span>Agus ar músgladh dho choimhéuduidhe an phríosúin, agus ar bhfaicsin</span>
<lb n="15294"/><span>doírrseadh an fpríosúin osguilte dhó, ar dtarruing a chloidhimh amach, do</span>
<lb n="15295"/><span>smuáin sé é féin dho mharbhadh, oír do sháoil sé gur éulaigheadar na</span>
<lb n="15296"/><span>braighde:</span>
<lb n="15297"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:28"/>
<div><lb n="15298"/><p><span>Achd do éigh Pól do ghuth mhór, aga rádh; na déuna olc ar bioth</span>
<lb n="15299"/><span>dhuit féin: oír atamáoidne uile annso.</span>
<lb n="15300"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:29"/>
<div><lb n="15301"/><p><span>Agus ar ngairm ar sholus dósan, do sháith sé asdteach, agus ar</span>
<lb n="15302"/><span>mbeith dó ar coimhchrith, do thuit sé siós ag cosuibh Phóil agus</span>
<lb n="15303"/><span>Shílais.</span>
<lb n="15304"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:30"/>
<div><lb n="15305"/><p><span>Agus arna mbreith leis amach dhó, adubhairt sé riú a</span>
<lb n="15306"/><span>mhaighisdreagha, créd chaithfeas meisi dhéunamh dochum gu</span>
<lb n="15307"/><span>sláineóchtháoi mé?</span>
<lb n="15308"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:31"/>
<div><lb n="15309"/><p><span>Agus adubhradarsan ris creid ann sa tighearna Iósa Críosd, agus</span>
<lb n="15310"/><span>sláineóchthar thú féin agus do theagh.</span>
<lb n="15311"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:32"/>
<div><lb n="15312"/><p><span>Agus dorinneadar bríathar an tighearna do sheanmóir dhó féin agus dá</span>
<lb n="15313"/><span>raibhe ina thigh uile.</span>
<lb n="15314"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:33"/>
<div><lb n="15315"/><p><span>Agus anuáir sin féin donoidhche do ghlac sé iad, agus do nigh sé</span>
<lb n="15316"/><span>sliochd a mbuilleadh: agus ar an mball do ghabh sé féin agus lión a thighe</span>
<lb n="15317"/><span>uile baisdeadh chuca.</span>
<lb n="15318"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:34"/>
<div><lb n="15319"/><p><span>Agus arna mbreith leis dó dhá thoigh féin, do chuir sé bórd na</span>
<lb n="15320"/><span>bhfiádhnuisi, agus dorinne sé gairdeachus ar son hé féin agus a thoighe</span>
<lb n="15321"/><span>uile do chreideamh anDía.</span>
<lb n="15322"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:35"/>
<div><lb n="15323"/><p><span>Achd ar néirghe dhon lá do chuireadar na húachdaráin máoir uátha da</span>
<lb n="15324"/><span>rádh; léig na dáoine sin amach,</span>
<lb n="15325"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:36"/>
<div><lb n="15326"/><p><span>Agus do innis coimhéuduidhe na bríathra so do FPól, agá radh do</span>
<lb n="15327"/><span>chuireadar na huáchdaráin fios uátha bhur léigean amach: uime sin</span>
<lb n="15328"/><span>siobhluidh romhuibh anois, agus imthighidh a siothchain.</span>
<lb n="15329"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:37"/>
<div><lb n="15330"/><p><span>Achd do fhreaguir Pól dóibhsean; tar éis gabhála oruinn gu puiblidhe</span>
<lb n="15331"/><span>agus sinn neimhchiontach agus inar Rómhanachuibh, do theilgeadar a bpríosún</span>
<lb n="15332"/><span>sinn, agus an né bhudh áil léo anois ar gcur amach ós íseal? ní headh</span>
<lb n="15333"/><span>gu fírinneach: achd teaghuid féin agus beirid amach sinn.</span>
<lb n="15334"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:38"/>
<div><lb n="15335"/><p><span>Agus do inniseadar na máoir na bríathraso dona huáchdaránuibh: agus</span>
<lb n="15336"/><span>dho ghabh eagla iádsan an tan dochuáladar gur Rómhánuigh íad.</span>
<lb n="15337"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:39"/>
<div><lb n="15338"/><p><span>Agus ar dteachd dóibh do chuireadar impidhe ortha, agus arna dtabhuirt</span>
<lb n="15339"/><span>amach do ghuidheadar iád fá imtheachd amach as an gcathruidh.</span>
<lb n="15340"/></p>
</div>
<pb n="Gn16:40"/>
<div><lb n="15341"/><p><span>Agus ar dteachd as an bpriosún dóibh, dochuadar gu teagh Lidia,</span>
<lb n="15342"/><span>agus ar bhfaicsin a mbráithreach tugadar comhfhurtachd dóibh, agus do</span>
<lb n="15343"/><span>imthigheadar rompa.</span>
<lb n="15344"/></p>
</div>
<pb n="Gn17"/>
<div><lb n="15345"/><p/>
</div>
<pb n="Gn17:1"/>
<div><lb n="15346"/><p><span>Agus ar nimtheachd tré Amphípolis agus tré Apollónia dhóibh,</span>
<lb n="15347"/><span>tangadar gu Theassalónica, mar a raibhe sinagóig ag na hÍuduidhibh.</span>
<lb n="15348"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:2"/>
<div><lb n="15349"/><p><span>Agus fá mar do ghnáthuigheadh Pól, dochuáidh sé asdteach chuca, agus</span>
<lb n="15350"/><span>dorinne sé diosbóireachd riú as na sgriobtúiribh, ar feadh thrí lá sabboíde,</span>
<lb n="15351"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:3"/>
<div><lb n="15352"/><p><span>Ag miniughadh agus agá chur na bhfhiádhnuisi gurbhéigin do</span>
<lb n="15353"/><span>Chríosd fulang, agus éirghe arís ó mharbhuibh: agus as hé so an</span>
<lb n="15354"/><span>tÍosa Críosd sin dhonímsi sheanmóir dháoibh.</span>
<lb n="15355"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:4"/>
<div><lb n="15356"/><p><span>Agus do chreideadar cuid dáirighthe dhíobh, agus do leanadar dho</span>
<lb n="15357"/><span>Fpól agus do Shilas, agus mar an gcédna morán dona Gréugachaibh ar</span>
<lb n="15358"/><span>a raibhe eagla Dé, agus fós mórá do mhnáibh uáisle.</span>
<lb n="15359"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:5"/>
<div><lb n="15360"/><p><span>Achd do ghabh iomthnúdh na hÍudaidhe nár chreid, agus do cheangladar</span>
<lb n="15361"/><span>dhrochdháoine dháirighthe agus chorramarguidh léo féin, agus ar mbeith</span>
<lb n="15362"/><span>dóibh na gcuideachda mhóir, agus do bhuádhreadar an chathuir, agus</span>
<lb n="15363"/><span>tangadar a dtimcheall tighe Iasóin ag iárruidh iádsan do thabhairt as</span>
<lb n="15364"/><span>dochum an phobuil.</span>
<lb n="15365"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:6"/>
<div><lb n="15366"/><p><span>Agus an tan nách fuáradar iádsan ann sin, do thairngeadar Iason, agus</span>
<lb n="15367"/><span>cuid dáirighthe dhona bráithreachaibh dobhí annsin dochum úachdarán</span>
<lb n="15368"/><span>na cathrach, ag éighmhe, agá rádh, as iád so dho láthair an mhuinntear do</span>
<lb n="15369"/><span>chuir an saoghal bunsgcionn:</span>
<lb n="15370"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:7"/>
<div><lb n="15371"/><p><span>Noch dhá dtug Iáson aoidhigheachd: agus atáid siád uile ag cur</span>
<lb n="15372"/><span>anaghuidh orduighthe Chésair, ag rádh gu bhfhuil rí eile ann eadhón</span>
<lb n="15373"/><span>Iósa.</span>
<lb n="15374"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:8"/>
<div><lb n="15375"/><p><span>Agus do bhuáidhreadar an pobal agus uáchdaráin na cathrach ar gclos</span>
<lb n="15376"/><span>na neitheadhso dhóibh.</span>
<lb n="15377"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:9"/>
<div><lb n="15378"/><p><span>Agus ar ngabháil urraidhe ó Iason agus ón chuid eile, do léigeadar</span>
<lb n="15379"/><span>uátha iad.</span>
<lb n="15380"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:10"/>
<div><lb n="15381"/><p><span>Agus ar an mball do chuireadar na bráithreacha sanoidhche uáthadh</span>
<lb n="15382"/><span>Pól, agus Silas gu Beréa: agus ar dteachd dóibh annsin,</span>
<lb n="15383"/><span>dochuádar asteach gu sinagóig na nIuduidhe.</span>
<lb n="15384"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:11"/>
<div><lb n="15385"/><p><span>Agus dob uáisle na hIuduidhe sin, ina ion mhuintear dobhí a</span>
<lb n="15386"/><span>dTessalonica, agus do ghabhadar an bhríathar gu ró lúthgháireach</span>
<lb n="15387"/><span>chuca, ag cuártughadh na sgriobtúireadh gach éun lá, dá fhéuchuin an mar sin do</span>
<lb n="15388"/><span>bhádar na neithesin.</span>
<lb n="15389"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:12"/>
<div><lb n="15390"/><p><span>Uime sin do chreideadar mórán díobh, agus mar an gcéudna mórán ban</span>
<lb n="15391"/><span>uásal dona Gréugachuibh, agus fear leis.</span>
<lb n="15392"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:13"/>
<div><lb n="15393"/><p><span>Agus ar bhfhagháil fheara dona hÍudaitheibh dobhí a</span>
<lb n="15394"/><span>dTessalonica, gu ndearna Pól briáthar Dhé dho sheanmóir a</span>
<lb n="15395"/><span>gcathruidh Bheréa leis, dochuádar annsin mar an gcéudna do chur</span>
<lb n="15396"/><span>bhuaidheartha ar an bpobal.</span>
<lb n="15397"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:14"/>
<div><lb n="15398"/><p><span>Achd do chuireadar na bráithreacha Pól uátha ar an mball, mar</span>
<lb n="15399"/><span>budheadh gu rachadh sé ar fairrge, achd do an Sílas agus Timotheus</span>
<lb n="15400"/><span>annsin na gcomhnuidhe.</span>
<lb n="15401"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:15"/>
<div><lb n="15402"/><p><span>Agus do thréoraigheadar an chuideachda dhochuáidh lé Pól gu</span>
<lb n="15403"/><span>cathuir Athens hé: agus ar bhfaghbháil aithne dhóibh dochum</span>
<lb n="15404"/><span>Sílas agus Timotheus, dochum gu dtiocfaidis mar is luáithe do</span>
<lb n="15405"/><span>fhéudfaidis chuige, dimthigheadar rompa.</span>
<lb n="15406"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:16"/>
<div><lb n="15407"/><p><span>Agus ar mbeith do Phól ag fuireach riúsan a nAthens, do cuireadh</span>
<lb n="15408"/><span>míshuáimhneas ar a spioraid fá mar dochunnaic sé an chathuir lán</span>
<lb n="15409"/><span>diodhaladhradh.</span>
<lb n="15410"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:17"/>
<div><lb n="15411"/><p><span>Ar anadhbharsin dorinne sé diosbóireachd ann sa síonagoig ris na</span>
<lb n="15412"/><span>hÍuduighibh, agus ris na dáoinibh riaghalta, agus ré gach áon dá dteagmhadh</span>
<lb n="15413"/><span>dhó ar an margadh gach éun lá.</span>
<lb n="15414"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:18"/>
<div><lb n="15415"/><p><span>Agus dorinneadar drong dháirighthe dona hEpicurachuibh agus</span>
<lb n="15416"/><span>dona Sdoiceachaibh dobhí na bhfeallsamhnuibh connspóid ris: agus</span>
<lb n="15417"/><span>adubhradar cuid díobh, créd bhudh áill leis an bhfhear mbriosgghlórachso</span>
<lb n="15418"/><span>dho rádh?  Agus adubhradar cuid eile; as cosmhuil ris bheith na</span>
<lb n="15419"/><span>shenmóntuidhe ar dhéibh coimhuightheacha, ar son gur sheanmóir sé Iósa agus</span>
<lb n="15420"/><span>aneiseirghe dhóibh.</span>
<lb n="15421"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:19"/>
<div><lb n="15422"/><p><span>Agus ar mbreith air, rugadar dhon tigh chúirte dá ngoirthear</span>
<lb n="15423"/><span>Areopágus hé, agá rádh; an bhfhéudmáoid a fhios dfaghail créd</span>
<lb n="15424"/><span>hé an teagusg nuá so labhrus tusa?</span>
<lb n="15425"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:20"/>
<div><lb n="15426"/><p><span>Oír ata tú ag cur neitheadh nuá dháirighthe inar gcluásuibhne: ar</span>
<lb n="15427"/><span>anadhbharsin dobudh mian linn a fios dfhagháil créd as ciáll dóibh.</span>
<lb n="15428"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:21"/>
<div><lb n="15429"/><p><span>(Oir ní raibhe aire ar ní ar bioth eile ag luchd Athens, agus ag na</span>
<lb n="15430"/><span>comhaightheachuibh tháinig daitreabhadh na measg, achd nuaidheachd</span>
<lb n="15431"/><span>éigin dinnisin, nó dhéisdeachd.)</span>
<lb n="15432"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:22"/>
<div><lb n="15433"/><p><span>Agus ar seasumh dho Phól a meadhón Areopágus adubhairt sé;</span>
<lb n="15434"/><span>dochím a luchd Athens, gu bhfuiltí gu huilidhe ródhíthcheallach</span>
<lb n="15435"/><span>aniódhaladhradh.</span>
<lb n="15436"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:23"/>
<div><lb n="15437"/><p><span>Oír an tan do shiobhail mé ó áit gu háit, agus dochunnaic mé bhur</span>
<lb n="15438"/><span>neithe naomhtha, fuáir mé altóir dháirighthe ina raibhe sgríobhtha, Don Día</span>
<lb n="15439"/><span>feas cía hé.  Ar anadhbharsin as hé an Día sin onórtháoi, as gan a fhios</span>
<lb n="15440"/><span>aguibh cía hé, atáimsi do sheanmóir dhíbh.</span>
<lb n="15441"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:24"/>
<div><lb n="15442"/><p><span>Oír ní dhénann an Día dorinne an domhan, agus gach uile ní dha bhfhuil</span>
<lb n="15443"/><span>ann, ar mbeith dó na thighearna ar neamh agus ar an dtalamh, comhnuidhe</span>
<lb n="15444"/><span>a dteampluibh atá arna ndéunamh lé lamhuibh dáoine:</span>
<lb n="15445"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:25"/>
<div><lb n="15446"/><p><span>Agus fós ní tugthar onóir dhó lé lamhuib dáoine, fá mar dho bhiadh</span>
<lb n="15447"/><span>riáchdanus neich ar bioth air, oír ios hé féin dobheir beatha, agus anál, agus</span>
<lb n="15448"/><span>gach uile ní, dona huile neithibh.</span>
<lb n="15449"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:26"/>
<div><lb n="15450"/><p><span>Agus dorinne sé anuile cheinél dáoine dhéunfhuil amhain, dochum</span>
<lb n="15451"/><span>gu naitéoghdais ar druim na talmhan uile, agus do chuir sé siós na haimseara</span>
<lb n="15452"/><span>do réir uird, agus do chuir sé tóranna fánáit an aíéoghdais:</span>
<lb n="15453"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:27"/>
<div><lb n="15454"/><p><span>Dochum gu niarrfaidís an tighearna, dá madh éidir léo a fhaghbháil ré</span>
<lb n="15455"/><span>a ghlacadh: gé nach fada ó éunduine aguinn hé.</span>
<lb n="15456"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:28"/>
<div><lb n="15457"/><p><span>Oír is annsan mhairmíd, agus chorruighemíd, agus atámáoid: do réir mar</span>
<lb n="15458"/><span>adubhradar cuid dá bhur bhfileadhaibhsi; oir ios dá chinéulsan fós sinn.</span>
<lb n="15459"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:29"/>
<div><lb n="15460"/><p><span>Ar anadhbharsin ar mbeith dhúinn do chinéul Dé, ní cóir dhúinn a</span>
<lb n="15461"/><span>bhreathnughadh gurab cosmhuil an diághachd ré hór, na ré hairgead, na ré</span>
<lb n="15462"/><span>cloich arna grabháil lé healuidhin nó lé hinntleachd dáonda.</span>
<lb n="15463"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:30"/>
<div><lb n="15464"/><p><span>Uime sin ar léigean aimsear anainbhfisi tairis do Dhía, dobheir</span>
<lb n="15465"/><span>sé anois furfhúagra uádha dá gach uile dhuine aithreachus do dhéunamh in</span>
<lb n="15466"/><span>gach aít.</span>
<lb n="15467"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:31"/>
<div><lb n="15468"/><p><span>Ar anadhbhar gur órduigh sé lá ana mbéura sé breath chomhthrom ar an</span>
<lb n="15469"/><span>sáoghal, tres an bhfear úd dho orduigh sé: agus mar dhearbhadh ar so</span>
<lb n="15470"/><span>dá gach uile dhuine, do thóguibh sé suás ó mharbhuibh hé.</span>
<lb n="15471"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:32"/>
<div><lb n="15472"/><p><span>Achd an tan dochúaladarsan eiséirghe na marbh, dorinneadar cuid</span>
<lb n="15473"/><span>diobh fonámhad, achd adubhradar cuid eile, cluinfeamáoid thú ag teacht tar</span>
<lb n="15474"/><span>an ní si arís.</span>
<lb n="15475"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:33"/>
<div><lb n="15476"/><p><span>Agus as mar sin do imthigh Pól amach as a lár.</span>
<lb n="15477"/></p>
</div>
<pb n="Gn17:34"/>
<div><lb n="15478"/><p><span>Agus do adhradar cuid díobh dhe, agus do chreideadar: eidir a raibhe</span>
<lb n="15479"/><span>Dionisius Areopagíta, agus bean dárbhainm Damaris, agus dream</span>
<lb n="15480"/><span>eile maille riú.</span>
<lb n="15481"/></p>
</div>
<pb n="Gn18"/>
<div><lb n="15482"/><p/>
</div>
<pb n="Gn18:1"/>
<div><lb n="15483"/><p><span>Tar éisi so ar bhfagbháil Athens do Phól, taínic sé gu</span>
<lb n="15484"/><span>Corinthus.</span>
<lb n="15485"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:2"/>
<div><lb n="15486"/><p><span>Agus fuáir sé Iudaidhe dháirighthe annsin darbhainm Acuilas noch</span>
<lb n="15487"/><span>rugadh a bPontus, taínic gu déigheanach ónEadáill, é féin agus a</span>
<lb n="15488"/><span>bhean Priscilla, (ar anadhbhur gur aithin Claudius dona</span>
<lb n="15489"/><span>hIuduidhibh uile dul as an Róimh) agus dochuaidh sé na gceann:</span>
<lb n="15490"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:3"/>
<div><lb n="15491"/><p><span>Agus do bhríogh gu raibh sé dáoincheird ríu; do an sé na bhfhochair, agus</span>
<lb n="15492"/><span>dorinne sé obair na bhfharradh: oír aseadh do ba ceard dóibh pailliúin</span>
<lb n="15493"/><span>do dhéunamh.</span>
<lb n="15494"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:4"/>
<div><lb n="15495"/><p><span>Agus doniódh sé disbóireachd sa tsinagóig gach éun lá sábbóide,</span>
<lb n="15496"/><span>ionnus gur tharruing sé na hÍuduidhe agus na Gréuguidh, ar a sdaid féin.</span>
<lb n="15497"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:5"/>
<div><lb n="15498"/><p><span>Agus mar thainic Sílas agus Timotheus ó Mhacedónia, do las Pól</span>
<lb n="15499"/><span>an a spioruid, ag déunamh fínné dona hÍuduidhibh gurbhé Iósa an</span>
<lb n="15500"/><span>Críosd úd.</span>
<lb n="15501"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:6"/>
<div><lb n="15502"/><p><span>Agus an tráth do chuireadarsan na aghuidh, agus do easonóruigheadar</span>
<lb n="15503"/><span>ainm Dé, ar gcrothadh a éudaigh dhósan adubhairt sé riú; biódh bhur</span>
<lb n="15504"/><span>bhfhuil ar bhur gceann féin: Atáimsi glan uáidhe so suas rachuidh mé dochum</span>
<lb n="15505"/><span>na gcineadhach.</span>
<lb n="15506"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:7"/>
<div><lb n="15507"/><p><span>Agus ar nimtheachd dó as sin, dochúaidh sé gu teagh dhuine</span>
<lb n="15508"/><span>dháirighthe dárbhainm Iustus, duine agá raibhe eagla Dé air, agus aga</span>
<lb n="15509"/><span>raibhe a theach laímh ris an sionagoig.</span>
<lb n="15510"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:8"/>
<div><lb n="15511"/><p><span>Agus do chreid Crispus uáchdarán na sinagoige, maille ré luchda thighe</span>
<lb n="15512"/><span>uile ann sa tighearna: agus tugadar mórán dona Corintianachuibh éisdechd</span>
<lb n="15513"/><span>uátha do chreideadar, agus do ghabhadar baisdeadh chuca.</span>
<lb n="15514"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:9"/>
<div><lb n="15515"/><p><span>Agus adubhairt an tighearna sanoidhche a dtaidhbhsi ré Pól, na</span>
<lb n="15516"/><span>biódh eagla ort, achd labhuir, agus na bí ad thochd:</span>
<lb n="15517"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:10"/>
<div><lb n="15518"/><p><span>Oir atáimsi maille riot, agus ní thiocfa duine ar bith ort do dhéunamh</span>
<lb n="15519"/><span>uilc dhuit: oír atá pobal mór agumsa ann sa chathraigh so.</span>
<lb n="15520"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:11"/>
<div><lb n="15521"/><p><span>Agus do an seisean sanionadhsin bliádhuin agus sé mhí, ag teagusg</span>
<lb n="15522"/><span>bhréithre Dé na measg.</span>
<lb n="15523"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:12"/>
<div><lb n="15524"/><p><span>Agus an tráth dobhí Gallio na ghiúistís a nAchaia, do</span>
<lb n="15525"/><span>éirgheadar na hÍuduidhe dhéuntoil anaghuidh Phóil, agus rugadar</span>
<lb n="15526"/><span>a bhfhiádnuisi na catháoireach breitheamhnuis hé.</span>
<lb n="15527"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:13"/>
<div><lb n="15528"/><p><span>Agá rádh, taírrngidh an fear so léna bhriáthraibh na dáoine, dochum Dé</span>
<lb n="15529"/><span>dhonorughadh anaghaidh an dlighidh.</span>
<lb n="15530"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:14"/>
<div><lb n="15531"/><p><span>Agus an tan do shantuigh Pól a bhéul dosgladh, adubhairt Gallio</span>
<lb n="15532"/><span>ris na hÍuduidhibh, ó a Iúduidheadha da madh égcóir ar bioth nó</span>
<lb n="15533"/><span>drochghníomh do éiléochadh sibh, do iomchóruinn libh do réir</span>
<lb n="15534"/><span>chuibhdhis:</span>
<lb n="15535"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:15"/>
<div><lb n="15536"/><p><span>Gidheadh más a dtimcheall bhriáthar agus anmann agus bhur ndlighidh atá bhur</span>
<lb n="15537"/><span>gceisd, féuchuidh féin dó: oír ní bhíus am breitheamh ar a leitheidibh sin do</span>
<lb n="15538"/><span>neithibh.</span>
<lb n="15539"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:16"/>
<div><lb n="15540"/><p><span>Agus do chuir sé ón chatháoir bhreitheamhnuis iád.</span>
<lb n="15541"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:17"/>
<div><lb n="15542"/><p><span>Annsin ar mbreith dona Gréuguibh uile ar Shostenes uáchdarán na</span>
<lb n="15543"/><span>sinagóige, do ghabhadar air a bhfhíadhnuisi na chatháoireach</span>
<lb n="15544"/><span>breitheamhnuis: achd nír chuir Gallio suim an ní ar bith dona</span>
<lb n="15545"/><span>neithibhsin,</span>
<lb n="15546"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:18"/>
<div><lb n="15547"/><p><span>Agus ar nanmhuin do Phól ann sin fós mórán do laithibh, do</span>
<lb n="15548"/><span>fháguibh sé soruid ag na bráithreachuibh, agus dochuáidh sé a luing gu</span>
<lb n="15549"/><span>Síria, agus dochuáidh Priscilla agus Acuilas leis, tar éis a chinn do</span>
<lb n="15550"/><span>bhearradh dhó a gCenchrea: oír dobhí móidghealladh air.</span>
<lb n="15551"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:19"/>
<div><lb n="15552"/><p><span>Agus táinic sé gu hÉphesus, agus do fhágaibh sé annsin iád,</span>
<lb n="15553"/><span>gidheadh dochuáidh sé féin asdteach don tsinagóig, agus do thaguir</span>
<lb n="15554"/><span>sé ris na hÍuduidhibh.</span>
<lb n="15555"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:20"/>
<div><lb n="15556"/><p><span>Agus do iárradar air anmhuin na bhfochair ní bhudh fhoide,</span>
<lb n="15557"/><span>gidheadh nír áontaigh seisean sin:</span>
<lb n="15558"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:21"/>
<div><lb n="15559"/><p><span>Achd do fháguibh beannachd aca, agá rádh; is éigin dámhsa gu deimhin</span>
<lb n="15560"/><span>an tsollomuin so chugainn do dhéunamh a nIarusalém: achd más a</span>
<lb n="15561"/><span>thoil lé Día hé, fillfidh mé chuguibhsi arís.  Agus do sheól sé ó</span>
<lb n="15562"/><span>Ephesus.</span>
<lb n="15563"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:22"/>
<div><lb n="15564"/><p><span>Agus ar ndul dó siós gu Cesárea, agus suás gu hIarusalém, agus ar</span>
<lb n="15565"/><span>mbeannughadh dhoneagluis dó, dochuáidh sé siós gu hAntióchia.</span>
<lb n="15566"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:23"/>
<div><lb n="15567"/><p><span>Agus ar nanmhuin dó ann sin ar feadh tamuill, do imthigh sé roimhe,</span>
<lb n="15568"/><span>agus do shiobhuil sé anórdughadh ar féadh chríche na Galátia, agus</span>
<lb n="15569"/><span>Phrigia, ag neartughadh na ndisgiobal uile.</span>
<lb n="15570"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:24"/>
<div><lb n="15571"/><p><span>Agus tháinig Iúdaighe dháirighthe gu hEphesus dárbhainm</span>
<lb n="15572"/><span>Apollós, rugadh a nAlexándria, fear labhartha láin, dobhí</span>
<lb n="15573"/><span>cumhachdach ann sna sgriobtúiribh.</span>
<lb n="15574"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:25"/>
<div><lb n="15575"/><p><span>Dobhí an fear so arna theagusg a slighidh an tighearna, agus ar mbeith</span>
<lb n="15576"/><span>dó ar fiuchadh sa spioruid, do labhuir, agus do theaguisg sé go díthcheallach</span>
<lb n="15577"/><span>neithe a dtimcheall an tighearna, agus gan déolus aige achd baisdeadh</span>
<lb n="15578"/><span>Eóin amháin.</span>
<lb n="15579"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:26"/>
<div><lb n="15580"/><p><span>Agus do thionnsguin sé labhuirt gu dána ann sa tsinagóig.  Agus an</span>
<lb n="15581"/><span>tráth dochuáluidh Acuilas agus Priscilla hé, rugadar léo chuca féin</span>
<lb n="15582"/><span>hé, agus do fhoillsigheadar shlighidh an tighearna dhó nías dhiongmhála.</span>
<lb n="15583"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:27"/>
<div><lb n="15584"/><p><span>Agus an tan dobáil leis dul gu hAchaia, tugadar na bráithreacha</span>
<lb n="15585"/><span>comháirle dho, agus do sgríobhadar dochum na ndisgiobal a ghabháil chuca:</span>
<lb n="15586"/><span>agus ar dteachd dhó ann sin, tug sé furtachd mhór don lión do creid tré</span>
<lb n="15587"/><span>ghrásuibh.</span>
<lb n="15588"/></p>
</div>
<pb n="Gn18:28"/>
<div><lb n="15589"/><p><span>Oir dorinne sé diosbóireachd mhór shaothrach a bhfiádhnuisi an</span>
<lb n="15590"/><span>fpobuil ris na hÍuduighibh, dá fhoillsiughadh as na sgriobtúiribh gurbhé</span>
<lb n="15591"/><span>Iósa an Críosd úd.</span>
<lb n="15592"/></p>
</div>
<pb n="Gn19"/>
<div><lb n="15593"/><p/>
</div>
<pb n="Gn19:1"/>
<div><lb n="15594"/><p><span>Agus tárrla anúair dhobhí Apollos a gCorinthus, gur shiobhail</span>
<lb n="15595"/><span>Pól tres na rannuibh uáchdaracha, agus gu dtaínic sé gu hEphesus:</span>
<lb n="15596"/><span>agus ar bhfagháil dhisgiobal dáirighthe dhó annsin,</span>
<lb n="15597"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:2"/>
<div><lb n="15598"/><p><span>Adubhairt sé riú; nar ghabhabhuir an spiorad náomh ó dho</span>
<lb n="15599"/><span>chreideabhair? Agus adubhradarsan ris; ní chuálamar anoiread sin féin</span>
<lb n="15600"/><span>gu bhfhuil spiorad náomh ann.</span>
<lb n="15601"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:3"/>
<div><lb n="15602"/><p><span>Agus adubhairt seision riú; uime sin créd inar baisdeadh sibh?  Agus</span>
<lb n="15603"/><span>adubhradarsan, a mbaisdeadh Eóin.</span>
<lb n="15604"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:4"/>
<div><lb n="15605"/><p><span>Agus adubhairt Pól riú, gu deimhin do bhaisd Eóin lé baisdeadh</span>
<lb n="15606"/><span>na haithrighe, agá rádh ris an bpobal, creideamh ann sa tí</span>
<lb n="15607"/><span>dothiocfadh na dhiáigh féin, eadhon a nIósa Criosd.</span>
<lb n="15608"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:5"/>
<div><lb n="15609"/><p><span>Agus arna chlos so dhóibhsion, do ghabhadar baisdeadh chuca anainm</span>
<lb n="15610"/><span>an tighearna Iósa.</span>
<lb n="15611"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:6"/>
<div><lb n="15612"/><p><span>Agus ar gcur a lámh dho Phól orrtha, tainic an spiorad náomh orrtha,</span>
<lb n="15613"/><span>agus do labhradar lé teangthuibh, agus dorinneadar fáideadoireachd.</span>
<lb n="15614"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:7"/>
<div><lb n="15615"/><p><span>Agus dobhí an mhuinntear sin uile  a dtimcheall dá fhéar dhéug.</span>
<lb n="15616"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:8"/>
<div><lb n="15617"/><p><span>Agus ar ndul asdteach dhó don tsinagoig, do labhuir sé gu dána, ar</span>
<lb n="15618"/><span>feadh thrí míos ag diosbóireachd, agus ag fuláireamh na neitheadh do bhean</span>
<lb n="15619"/><span>ré rioghacdh Dé.</span>
<lb n="15620"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:9"/>
<div><lb n="15621"/><p><span>Achd an tráth do chruaidhigheadar dream aca, agus dochuádar a</span>
<lb n="15622"/><span>neasumhal, ag labhairt gu holc ar shlighidh Dhé a bhfhiádhnuisi an</span>
<lb n="15623"/><span>fpobuil, do imthigh Pól uátha, agus do leathnuigh sé na disgiobail, agus do</span>
<lb n="15624"/><span>bhíodh sé ag diospóireachd gach éun lá a sgoil duine dháirighthe darbhainm</span>
<lb n="15625"/><span>Tiránnus.</span>
<lb n="15626"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:10"/>
<div><lb n="15627"/><p><span>Agus dobhí so dhá dhéunamh ar feadh dhá bliádhan: a gcruth gu gcualadar</span>
<lb n="15628"/><span>a raibhe annsanAisia uile, éidir Iuduidhe agus Ghréugach, briáthar an</span>
<lb n="15629"/><span>tighearna Iósa.</span>
<lb n="15630"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:11"/>
<div><lb n="15631"/><p><span>Agus as mór na miórbhuile dhorinne Día tré lámhuib Póil.</span>
<lb n="15632"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:12"/>
<div><lb n="15633"/><p><span>A gcruth gu mbeirthí óna chorp, éudaighe lámh nó cinn, dochum na</span>
<lb n="15634"/><span>ndáoine dtinn, agus gu ndealughadh a neasláinte riú, agus gu nimthighdís</span>
<lb n="15635"/><span>drochspioruide asda.</span>
<lb n="15636"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:13"/>
<div><lb n="15637"/><p><span>Agus do ghabhadar dream dháirighthe dhona hÍuduidhibh dobhiódh ag</span>
<lb n="15638"/><span>siobhal ó áit gu háit ag cur spiorad fá gheasuibh dho láimh, ainm an</span>
<lb n="15639"/><span>tighearna Iósa a dhainmniughadh ós cionn na ndáoine aga mbíodh</span>
<lb n="15640"/><span>drochspioruda ionnta, agá rádh, cuirmíd fá gheasuibh sibh tré Iósa doní</span>
<lb n="15641"/><span>Pól a sheanmóir.</span>
<lb n="15642"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:14"/>
<div><lb n="15643"/><p><span>Agus dobhádar móirsheiseardh dhairighthe mac ag Iúdaighe</span>
<lb n="15644"/><span>dárbhainm Sceua dobhí ana ardshagurt, noch doníodh so.</span>
<lb n="15645"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:15"/>
<div><lb n="15646"/><p><span>Achd ar bhfreagra don drochspioraid, adubhairt sí riú; atá éolus ar</span>
<lb n="15647"/><span>Iósa agum, agus as aithnidh dhamh Pól: gidheadh cía sibhsi?</span>
<lb n="15648"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:16"/>
<div><lb n="15649"/><p><span>Agus do shaith an duine aná raibhe an drochspiorad orrtha, agus arna</span>
<lb n="15650"/><span>gcláoi dhó do bhuadhuigh sé orrtha, a gcruth gur theitheadar créuchdach</span>
<lb n="15651"/><span>lomnochdach as an dteagh sin.</span>
<lb n="15652"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:17"/>
<div><lb n="15653"/><p><span>Agus fuaradar na hÍuduighe agus na Gréuguigh uile do aítrigh</span>
<lb n="15654"/><span>a nEphesus a sgéula so: agus do ghabh eagla iád uile.  Agus do</span>
<lb n="15655"/><span>hoirrdhearcaidheadh ainm an tighearna Iósa.</span>
<lb n="15656"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:18"/>
<div><lb n="15657"/><p><span>Agus tangadar mórán don mhuinntir do chreid, ag admháil, agus ag innisin a</span>
<lb n="15658"/><span>ngníomharthadh féin.</span>
<lb n="15659"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:19"/>
<div><lb n="15660"/><p><span>Agus mar an gcédna tugadar mórán don mhuinntir do ghnáthuigheadh</span>
<lb n="15661"/><span>drochealadhna a leabhuir léo, agus do dhóigheadar a bhfhiádhnuisi cháich</span>
<lb n="15662"/><span>uile iád:  agus do chomháireadar a luách, agus fuáradar hé na dheich míle</span>
<lb n="15663"/><span>agus dá fhichead do phiósadhaibh airgid.</span>
<lb n="15664"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:20"/>
<div><lb n="15665"/><p><span>Do fhás briáthar Dhé a chomhcumhachdachsin, agus rug sí buáidh.</span>
<lb n="15666"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:21"/>
<div><lb n="15667"/><p><span>Agus ar gcríochnughadh na neitheadhsa, do chuir Pól roimhe ina</span>
<lb n="15668"/><span>intinn tar éis dul tré Macedónia agus Achaia dhó, dul gu</span>
<lb n="15669"/><span>hIarusalém, agá rádh; as éigin damh tar éis bheith annsin damh, dul</span>
<lb n="15670"/><span>dfhéuchain na Rómha.</span>
<lb n="15671"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:22"/>
<div><lb n="15672"/><p><span>Agus ar gcur dheisi dhon mhuinntir dobhiódh ag minisdrálachd dó,</span>
<lb n="15673"/><span>eadhon Timotheus agus Erastus gu Macedónia, do an sé féin a</span>
<lb n="15674"/><span>nAsia ar feadh tamuill.</span>
<lb n="15675"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:23"/>
<div><lb n="15676"/><p><span>Agus fánamsin do eirigh trioblóid nár bheag a dtimcheall tsligheadh</span>
<lb n="15677"/><span>an tighearna.</span>
<lb n="15678"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:24"/>
<div><lb n="15679"/><p><span>Oír dobhí ceard dáirighthe dárbhainm Demetrius, doníodh</span>
<lb n="15680"/><span>teampuill airgid do Dhiána, agus fuáir faghuil neith nar bheag</span>
<lb n="15681"/><span>don luchd céirde.</span>
<lb n="15682"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:25"/>
<div><lb n="15683"/><p><span>Agus ar gcruinniughadh dhó, agus a raibhe réna leithéid sin do cheird,</span>
<lb n="15684"/><span>adubhairt sé riú: a dhaoine, atá a fhios aguibh gurab leis an gcéirdse</span>
<lb n="15685"/><span>dhogheibhmídne ar saibhreas.</span>
<lb n="15686"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:26"/>
<div><lb n="15687"/><p><span>Agus dochíthí, agus dochluintí gur fhill an Pólsa léna bhríathraibh</span>
<lb n="15688"/><span>pobal mór, ní hé amháin pobal na hEphesus, achd mar an gcéudna na</span>
<lb n="15689"/><span>hAsia uile achd beagán, agá rádh; nách Dée na neithe úd atá arna</span>
<lb n="15690"/><span>ndéunamh lé lámhuibh daoine.</span>
<lb n="15691"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:27"/>
<div><lb n="15692"/><p><span>Agus ní hí ar gcéird abháin as guáis dúinn do theachd chum masla,</span>
<lb n="15693"/><span>achd mar an gcéudna teampall na baindée móire Dhiána do dhul a</span>
<lb n="15694"/><span>dtarcuisne, agus fós gu dtiocfadh dochum críche gu gcuirfí ar gcúl</span>
<lb n="15695"/><span>a morrdhachdsa, noch onóruidheas a nAisia, agus an domhan mhór uile.</span>
<lb n="15696"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:28"/>
<div><lb n="15697"/><p><span>Agus ar gclos na neithe sa dhóibh, do liónadh iad dhfeirg, agus do</span>
<lb n="15698"/><span>ghaireadar aga rádh, is mór Diána na nEphesiánach.</span>
<lb n="15699"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:29"/>
<div><lb n="15700"/><p><span>Agus dobhí an chathuir uile arna líonadh do bhuáidhreadh, agus do</span>
<lb n="15701"/><span>thíomáineadar dhéuntoil gu háit chruinnighthe an phobail, agus</span>
<lb n="15702"/><span>rugadar ar Ghaius, agus ar Aristarcus Macedónaigh, dobhí ina</span>
<lb n="15703"/><span>luchd comhaisdir ag Pól.</span>
<lb n="15704"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:30"/>
<div><lb n="15705"/><p><span>Agus arna shanntughadh dho Phól dhul asdteach a measg an fpobuil, nír</span>
<lb n="15706"/><span>leigeadar na disgiobail dó.</span>
<lb n="15707"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:31"/>
<div><lb n="15708"/><p><span>Agus mar an gcédna do chuireadar cuid dáirighthe duáchdaranuibh na</span>
<lb n="15709"/><span>hAsia dobhí na gcairdibh aige teachda chuige, dá iárruidh air gan</span>
<lb n="15710"/><span>dul gu haít chruinnighthe an fpobuil.</span>
<lb n="15711"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:32"/>
<div><lb n="15712"/><p><span>Uime sin do éigh cuid diobh an nísi, agus cuid ní eile: oír dobhí an</span>
<lb n="15713"/><span>coimhthionól buáidheartha, agus ní raibhe a fhios ag an gcuid dobudh mó</span>
<lb n="15714"/><span>dhíobh, créd é an tadhbhar fá a dtangadar a gceann a chéile.</span>
<lb n="15715"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:33"/>
<div><lb n="15716"/><p><span>Agus rugadar amach riú as an tsluágh duine dháirighthe</span>
<lb n="15717"/><span>dárbhainm Alexanndar, noch dho thiomaíneadar na hÍuduighe romra.  Agus</span>
<lb n="15718"/><span>ar sméideadh dhAlexanndar léna láimh ag iárruidh éisdeachda, dob</span>
<lb n="15719"/><span>áill leis an tadhbhar dhinnisin don fphobal.</span>
<lb n="15720"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:34"/>
<div><lb n="15721"/><p><span>Agus an tan do aithnigheadar gur Iúdaighe hé, do thógbhadar uile gáir,</span>
<lb n="15722"/><span>ag éighmhe feadh dhá uáir achd beag, agá rádh, is mór Diána na</span>
<lb n="15723"/><span>nEphesiánach.</span>
<lb n="15724"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:35"/>
<div><lb n="15725"/><p><span>Do chiúnaidh an cleireach na comhairle an pobal, ag rádh; a luchd</span>
<lb n="15726"/><span>Ephesus, cía an dúine ag nách fuil a fhios gurob ar chathair na</span>
<lb n="15727"/><span>nEphesiánach cúruim teampuill an bhaindée moire Dhiána do</span>
<lb n="15728"/><span>chonnmháil gu deaghmhaiseach, agus na hiomhaidhe do thuit anuás ó</span>
<lb n="15729"/><span>Iubiter?</span>
<lb n="15730"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:36"/>
<div><lb n="15731"/><p><span>Ar anadhbharsin ó nach féudann duine ar bioth cur na aghuidh so,</span>
<lb n="15732"/><span>is cóir dhíbhsi suáimhneas do dhéunamh, agus gan ní ar bioth do dhéunamh gu</span>
<lb n="15733"/><span>hobann.</span>
<lb n="15734"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:37"/>
<div><lb n="15735"/><p><span>Oír tugabhuir na dáoinesi libh, nách ar ghoid áoin ní as na heagluisibh,</span>
<lb n="15736"/><span>agus nách dtug aithis do bhur mbaindée.</span>
<lb n="15737"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:38"/>
<div><lb n="15738"/><p><span>Ar anadhbharsin má atá adhbhar ag Demétrius agus ag luchd a cheirde</span>
<lb n="15739"/><span>atá na fhochuir ar dhuine ar bioth, atá an cdligheadh osguilte aca,</span>
<lb n="15740"/><span>atá achomhairle dho láthuir, éilighid féin a chéile:</span>
<lb n="15741"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:39"/>
<div><lb n="15742"/><p><span>Achd má atá bhur gceisd fá adhbhuruibh eile, réidhfidhear hí a</span>
<lb n="15743"/><span>gcoimhthionól dhlightheach.</span>
<lb n="15744"/></p>
</div>
<pb n="Gn19:40"/>
<div><lb n="15745"/><p><span>Oír atámáoid a ngábhadh gu néileóchthar sinn a gcúis cheannairrce, ar son</span>
<lb n="15746"/><span>an laoi aniugh, oír ní fhuil adhbhar ar bioth ina bhfhéudmaid reusún do</span>
<lb n="15747"/><span>thabhuirt ar son an chruinnighthesi.  Agus an tan adubhairt sé so, do léig</span>
<lb n="15748"/><span>sé sgáoileadh dhon choimhthionól.</span>
<lb n="15749"/></p>
</div>
<pb n="Gn20"/>
<div><lb n="15750"/><p/>
</div>
<pb n="Gn20:1"/>
<div><lb n="15751"/><p><span>Agus tar éis na ceandairrce dho chosg, do ghoir Pól na disgiobail</span>
<lb n="15752"/><span>chuige, agus do theann sé ris iád, agus do thriall sé dul uátha gu</span>
<lb n="15753"/><span>Macedónia.</span>
<lb n="15754"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:2"/>
<div><lb n="15755"/><p><span>Agus ar ndul trés na críochuibhsin dó, agus arna dteagusg lé hiomad</span>
<lb n="15756"/><span>briathar, taínic sé dhon Gréig.</span>
<lb n="15757"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:3"/>
<div><lb n="15758"/><p><span>Agus ar mbeith thrí mhí dhó ann sin, ar gcur luigheachaín dona</span>
<lb n="15759"/><span>hIudaighibh air, fá mar dhobhí fáoi dhul a luing gu Siria,</span>
<lb n="15760"/><span>do chuir sé reimhé filleadh tar a ais gu Macedónia.</span>
<lb n="15761"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:4"/>
<div><lb n="15762"/><p><span>Agus dochuáidh ris na chuideachdain gus anAsía, Sópater ó</span>
<lb n="15763"/><span>chathruigh Bheréa: agus do luchd Thessalónica, Aristarchus</span>
<lb n="15764"/><span>agus Secundus, agus Gaius ó chathruigh na Deirbe, agus</span>
<lb n="15765"/><span>Timotheus: agus do luchd na hAsia, Tichicus agus Trophimus:</span>
<lb n="15766"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:5"/>
<div><lb n="15767"/><p><span>Do imthigheadar an chuideachda so romhainne, agus do anadar rinn a</span>
<lb n="15768"/><span>dTróas:</span>
<lb n="15769"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:6"/>
<div><lb n="15770"/><p><span>Achd dochuámairne a luing ó Philippi tar éis laithe anaráin gan</span>
<lb n="15771"/><span>labhín, agus tangamair chucasan gu Tróas a gcionn chuig lá, agus</span>
<lb n="15772"/><span>do anamair annsin ar feadh seachdmhuine.</span>
<lb n="15773"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:7"/>
<div><lb n="15774"/><p><span>Agus an céud lá dhon tseachdmhuin ar gcruinniughadh do na</span>
<lb n="15775"/><span>disgiobluibh a gceann a chéile, do bhriseadh aráin, do bhríogh gu</span>
<lb n="15776"/><span>raibhe fáoi Fpól imtheachd uatha lá arna mhárach, dorinne sé</span>
<lb n="15777"/><span>seanmóir dhóibh, agus do shín sé a sheanmóir gu meadhón na hoidhche.</span>
<lb n="15778"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:8"/>
<div><lb n="15779"/><p><span>Agus dobhádar móran lóchrann a seómra árd inar chruinnigheadar a</span>
<lb n="15780"/><span>gceann a chéile.</span>
<lb n="15781"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:9"/>
<div><lb n="15782"/><p><span>Agus do shuidh ógánach dháirighthe dárbhainm Eutichus ar</span>
<lb n="15783"/><span>fuinneóig asdtigh, agus do thuit codladh trom air, agus ar mbeith</span>
<lb n="15784"/><span>do Phól a bhfhad ag déunamh seanmóra agus an codladh ar mbreith</span>
<lb n="15785"/><span>neirt airsean, do thuit sé siós ón treas lota, agus to tógbhadh suás</span>
<lb n="15786"/><span>marbh hé.</span>
<lb n="15787"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:10"/>
<div><lb n="15788"/><p><span>Agus ar ndul do Phól siós, do luigh sé air, agus arna fásgadh ris</span>
<lb n="15789"/><span>dó, adubhairt sé, na biódh buáidhreadh ar bioth oruibh: oír atá a anum</span>
<lb n="15790"/><span>ann.</span>
<lb n="15791"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:11"/>
<div><lb n="15792"/><p><span>Agus ar ndul dó Phól suás arís, do bhris sé arán, agus a duáidh</span>
<lb n="15793"/><span>sé, agus dorinne sé comhrádh fada gu dtaínic maidean, agus is mar</span>
<lb n="15794"/><span>sin do imthigh sé uátha.</span>
<lb n="15795"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:12"/>
<div><lb n="15796"/><p><span>Agus tugadarsan an tógánach léo na bheathuigh, agus nír bheag a</span>
<lb n="15797"/><span>ngairdeachus.</span>
<lb n="15798"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:13"/>
<div><lb n="15799"/><p><span>Achd ar ndul a luing dhúinne do shéolamar gu hAssos, ar chor gu</span>
<lb n="15800"/><span>mbéurmais Pól linn as. Oír is mar sin do orduigh sé hé, arna chur</span>
<lb n="15801"/><span>roimhe dhó féin imtheachd do thír.</span>
<lb n="15802"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:14"/>
<div><lb n="15803"/><p><span>Agus anúair tárrla sé oruinn a nAssos, arna bhreith linn dúinn</span>
<lb n="15804"/><span>tangamar gu Mitiléne.</span>
<lb n="15805"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:15"/>
<div><lb n="15806"/><p><span>Agus ag séoladh dhúinn as sin, tangamar lá arna mhárach as comhair</span>
<lb n="15807"/><span>Chios, agus an lá na dhiáigh tangamar a dtír Samos, agus do</span>
<lb n="15808"/><span>ananmair a dTrogillium, agus tangamar lá arna mhárach gu</span>
<lb n="15809"/><span>Milétum.</span>
<lb n="15810"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:16"/>
<div><lb n="15811"/><p><span>Oír dorinne Pól do chomhairle gabháil dfhairrge ré táobh</span>
<lb n="15812"/><span>Ephesus, deagla gu gcuirfidhe moill ar bioth air annsanAsia.</span>
<lb n="15813"/><span>Oír dobhí sé ag déunamh deithbhireach dochum dá madh éidir dhó é, gu</span>
<lb n="15814"/><span>mbiádh sé a nIarusalém am chingcidhís.</span>
<lb n="15815"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:17"/>
<div><lb n="15816"/><p><span>Agus ar gcur theachdaireadha uádha ó Mhilétum gu hEphesus, do</span>
<lb n="15817"/><span>cuir sé fios ar shinnsearaibh na heagluisi.</span>
<lb n="15818"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:18"/>
<div><lb n="15819"/><p><span>Agus mar thangadar na cheann, adubhairt sé ríu, atá a fhios aguibhsi</span>
<lb n="15820"/><span>cionnus dobhí meisi in bhur bhfhochuir in gach uile aimsir, ón chéud lá</span>
<lb n="15821"/><span>tháinic mé gu hAsia,</span>
<lb n="15822"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:19"/>
<div><lb n="15823"/><p><span>Ag déunamh seirbhísi don tighearna maille ré gach uile umlachd intinne,</span>
<lb n="15824"/><span>agus maille ré gach uile umhlachd intinne, agus maille ré mórán déur agus</span>
<lb n="15825"/><span>cathaighth, noch dho éirigh dhamh do bhríogh cheilge na nIudaigheadh:</span>
<lb n="15826"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:20"/>
<div><lb n="15827"/><p><span>Agus nár chongaimh mé ní ar bioth gu folaightheach dár fhoghuin, gan a</span>
<lb n="15828"/><span>fhoillsiughadh dhibh, agus gan bhur dteagusg gu puiblidhe, agus ní in gach</span>
<lb n="15829"/><span>tegh fo leith:</span>
<lb n="15830"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:21"/>
<div><lb n="15831"/><p><span>Ag déunamh fiádhnuisi do na hÍuduighibh agus do na Greugauibh, fá</span>
<lb n="15832"/><span>fhilleadh dochum Dé, anaithrighthe agus a gcreideamh ar dtighearna Iósa</span>
<lb n="15833"/><span>Críosd.</span>
<lb n="15834"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:22"/>
<div><lb n="15835"/><p><span>Agus tabhuir dhod dúidh anois, atáim ag dul gu hIarusalém</span>
<lb n="15836"/><span>ceanguilte  ann sa spioruid, gan a fhios agum créd theigéumhus dhamh</span>
<lb n="15837"/><span>ann:</span>
<lb n="15838"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:23"/>
<div><lb n="15839"/><p><span>Achd amháin gu ndéunann an spiorad náomh fiádhnuisi in gach uile</span>
<lb n="15840"/><span>chathruigh dhámh, agá rádh, gu bhfhuilid geimhleacha agus míshuáimhneas</span>
<lb n="15841"/><span>ullamh am oirchill.</span>
<lb n="15842"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:24"/>
<div><lb n="15843"/><p><span>Achd ní fhuil cás agum an ní ar bioth, agus ní fhuil cion agum ar</span>
<lb n="15844"/><span>mhanum féin, achd gu dtí dhíom mo thuras agus an mhiniosdrálachd fuáir mé</span>
<lb n="15845"/><span>ón dtighearna Iósa do choimhliónadh maille ré gáirdeachus, ré fiádhnuise</span>
<lb n="15846"/><span>dhéunamh do shoisgéul ghrás Dé.</span>
<lb n="15847"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:25"/>
<div><lb n="15848"/><p><span>Agus féuch anois, atá a fhios agam nach faicfidh éunduine aguibhsi, ar</span>
<lb n="15849"/><span>ar shiobhail mé ag seanmóir rioghachda Dé, maghuidh ó so amach.</span>
<lb n="15850"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:26"/>
<div><lb n="15851"/><p><span>Ar anadhbharsin tógbhuim sibhsi dhfhíadhnuisi ann sa ló amuigh,</span>
<lb n="15852"/><span>gu bhfhuilim glan ó fhuil na nuile dháoine.</span>
<lb n="15853"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:27"/>
<div><lb n="15854"/><p><span>Oír nír choimhéud mé ní ar bioth uáibh, gan comhuirle Dhé uile</span>
<lb n="15855"/><span>dhfhoillsiughadh dháoibh.</span>
<lb n="15856"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:28"/>
<div><lb n="15857"/><p><span>Ar anadhbharsin tabhruidh bhur naire féin, agus don tréud uile ar a</span>
<lb n="15858"/><span>ndearna an spiorad náomh áoghaireadha dhíbh, dochum gu ndingénuadh sibh</span>
<lb n="15859"/><span>eagluis Dé noch do cheannaigh sé léna fhuil féin do bheathughadh.</span>
<lb n="15860"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:29"/>
<div><lb n="15861"/><p><span>Oír atá a fhios so agamsa, tar éis imeachda dhamh féin, gu dtiocfuidh</span>
<lb n="15862"/><span>madruigh allta ghéura in bhur measg, nách coigéola an tréd.</span>
<lb n="15863"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:30"/>
<div><lb n="15864"/><p><span>Agus fós éiréochuid dáoine dhíbh féin, noch laibhéorus neithe sáobha,</span>
<lb n="15865"/><span>dochum gu dtairréongdais disgiobal na ndiáigh féin.</span>
<lb n="15866"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:31"/>
<div><lb n="15867"/><p><span>Ar anadhbharsin déunaidh faire, agus cuimhnighidh nár sguir meisi ar</span>
<lb n="15868"/><span>feadh thrí mbliádhan, ag teagusg gach áoin díbh dho ló agus doidhche</span>
<lb n="15869"/><span>maille ré déuruibh.</span>
<lb n="15870"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:32"/>
<div><lb n="15871"/><p><span>Agus anois, a bhráithreácha ar cumairce Dhé agus bhriáthar a ghrásdibh,</span>
<lb n="15872"/><span>noch fhéudas bhur dtógbháil suás, agus oighreachd do thabhuirt díbh a</span>
<lb n="15873"/><span>bhfhochair na nuile náomh.</span>
<lb n="15874"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:33"/>
<div><lb n="15875"/><p><span>Nír shanntuigh mé airgead mé airgead na ór na éudach dhuine ar bioth.</span>
<lb n="15876"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:34"/>
<div><lb n="15877"/><p><span>Agus ní hé sin amhain achd is aithnidh dáoibhsi fein, gurab iád</span>
<lb n="15878"/><span>na lámhasa do sholáthar dhamh gach ní dhá raibhe na riáchdanus orum</span>
<lb n="15879"/><span>féin, agus ar na dáoinibh dho bhiódh amfhochair.</span>
<lb n="15880"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:35"/>
<div><lb n="15881"/><p><span>Do fhoillsigh mé dhíbh annsna huile neithibh, gurob aamhluidh so is</span>
<lb n="15882"/><span>cóir dháoibh saothar dho dhéunamh, ag cungnamh leis na hanbhannuibh, agus</span>
<lb n="15883"/><span>briáthra a tighearna Iósa do chuimhniughadh, fá mar adubhairt sé, is mó</span>
<lb n="15884"/><span>as beannaighthe ní dho thabhairt ná dho ghlacadh.</span>
<lb n="15885"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:36"/>
<div><lb n="15886"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé na briáthraso, dhá léigean féin ar a</span>
<lb n="15887"/><span>ghlúinibh, dorinne sé urnaighthe maille ríusan uile.</span>
<lb n="15888"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:37"/>
<div><lb n="15889"/><p><span>Annsin do ghuileadar uile gu mór, agus ag luighe ar mhuinéul</span>
<lb n="15890"/><span>Fpóil, do phógadar é:</span>
<lb n="15891"/></p>
</div>
<pb n="Gn20:38"/>
<div><lb n="15892"/><p><span>Gu mormhór do cháoieadar fán mbréithirse adubhairt sé, eadhón nách</span>
<lb n="15893"/><span>faicfidís a aghaidh as sin suas:  agus dochuádar dhá thiodhlucadh gus an</span>
<lb n="15894"/><span>luing.</span>
<lb n="15895"/></p>
</div>
<pb n="Gn21"/>
<div><lb n="15896"/><p/>
</div>
<pb n="Gn21:1"/>
<div><lb n="15897"/><p><span>Agus tárrla ar ndealughadh riúsan dúinn, gur shéolumuir fán</span>
<lb n="15898"/><span>bhfhairrge, agus tangamar gu díreach gu Cóos; agus lá arna</span>
<lb n="15899"/><span>mhárach gu Rhódus, agus as sin gu Padara.</span>
<lb n="15900"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:2"/>
<div><lb n="15901"/><p><span>Agus ar bhfagháil luinge dhúinn annsin, dobhí ag triáll gu</span>
<lb n="15902"/><span>Phenice, dochuámar innte, agus do shéolamair romhainn.</span>
<lb n="15903"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:3"/>
<div><lb n="15904"/><p><span>Agus ar dteachd a radharc Chipruis, agus arna fhagbháil ar ar</span>
<lb n="15905"/><span>láimh chlí dhúinn, do shéolamair gu Siria, agus tangamair as sin gu</span>
<lb n="15906"/><span>Tirus:  oír as annsin dobudh mián leis an luing a lasd do chur</span>
<lb n="15907"/><span>amach.</span>
<lb n="15908"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:4"/>
<div><lb n="15909"/><p><span>Agus ar bhfhagháil disgiobal annsin dúinn, do anamair seachdmhain</span>
<lb n="15910"/><span>na bhfhochair: agus do inneasadar dho Phól trésan spioraid,</span>
<lb n="15911"/><span>nárbhiondulta dhó suás gu hIarusalém.</span>
<lb n="15912"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:5"/>
<div><lb n="15913"/><p><span>Agus ar gcríochnughadh na laitheadh soin. do thríallamairne romhainn</span>
<lb n="15914"/><span>ar slighe, agus tangadársan uile, agus a mná, agus a gclann inar</span>
<lb n="15915"/><span>gcuideachda as an gcathruigh amach:  agus do leigeamair ar ar nglúinibh</span>
<lb n="15916"/><span>sinn ar an dtráigh agus dorinneadar urrnuighthe.</span>
<lb n="15917"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:6"/>
<div><lb n="15918"/><p><span>Agus tar éis a chéile do fpógadh dhúinn, dochuámar sa luing: agus</span>
<lb n="15919"/><span>do fhilleadarsan dá dtighthibh féin.</span>
<lb n="15920"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:7"/>
<div><lb n="15921"/><p><span>Agus ar gcríochnughadh ar loingséoreachda dhúinne, tangamar ó</span>
<lb n="15922"/><span>Thirus gu Ptolemais: agus ar mbeannughadh dhona bráithreachaibh</span>
<lb n="15923"/><span>dhúinn, do anamar lá na bhfhochair.</span>
<lb n="15924"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:8"/>
<div><lb n="15925"/><p><span>Agus lá arna mhárach ar nimthígheachd do Phól, agus dúinne dobhí</span>
<lb n="15926"/><span>na chuideachdain, tangamair gu Cesárea:  agus ar ndul asdteach</span>
<lb n="15927"/><span>dhúinn  gu teagh Philib suibhisgel noch dhobhí dhon</span>
<lb n="15928"/><span>mhóirsheisear úd do anamair na fhochair.</span>
<lb n="15929"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:9"/>
<div><lb n="15930"/><p><span>Agus dobhádar ceathrar maighdean dingheanuibh aigesion, noch do</span>
<lb n="15931"/><span>niódh fáidheadóireachd.</span>
<lb n="15932"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:10"/>
<div><lb n="15933"/><p><span>Agus ar nanmhuin dúinne ansin morán do laithibh, taínic fáidh</span>
<lb n="15934"/><span>dháirighthe ónIudéa dhárbhainm Agabus:</span>
<lb n="15935"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:11"/>
<div><lb n="15936"/><p><span>Agus ar dteachd chugainne dhó, do ghlac sé crios Póil, agus do</span>
<lb n="15937"/><span>cheanguil sé a lámha féin agus a chosa, agus adubhairt sé, is mar</span>
<lb n="15938"/><span>so adeir an  spiorad náomh, is ar an gcorsa cheingléouid na</span>
<lb n="15939"/><span>hIudaidhe an tí lénab leis an crios so a nIarusalém, agus</span>
<lb n="15940"/><span>dobhéuruidh siád a láimh na gcineadhach hé.</span>
<lb n="15941"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:12"/>
<div><lb n="15942"/><p><span>Agus an tan dochuálamar na neithesi, do iárramair féin agus luchd na</span>
<lb n="15943"/><span>háite sin air, gan dul suás gu hIarusalém.</span>
<lb n="15944"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:13"/>
<div><lb n="15945"/><p><span>Do fhreaguir Pól annsin, agus adubhairt sé, créd dobheir sibhsi</span>
<lb n="15946"/><span>ag gul, agus ag briseadh mo chroidhe?  Oír atáimsi ollamh, ní dochum</span>
<lb n="15947"/><span>bheith cuibhrighthe amháin, achd mar an gcédna dochum báis dhfulang</span>
<lb n="15948"/><span>a nIarusalém, ar son anma an tigherna Iosa.</span>
<lb n="15949"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:14"/>
<div><lb n="15950"/><p><span>Agus an tan nár ghabh sé comhairle, do sguireamar, agá rádh; biódh mar</span>
<lb n="15951"/><span>as toil leis an tighearna.</span>
<lb n="15952"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:15"/>
<div><lb n="15953"/><p><span>Agus tar éis na laitheadhsa, ar mbeith ullamh dhúinn, dochuámar suás</span>
<lb n="15954"/><span>gu hIarusalém.</span>
<lb n="15955"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:16"/>
<div><lb n="15956"/><p><span>Agus tangadar druing dona disgiobluibh linn ó Chesárea, agus</span>
<lb n="15957"/><span>tugadar seindisgiobal dáirighthe léo dhárbhainm Mnason dorugadh</span>
<lb n="15958"/><span>a Chíprus, agá mbeimís ar ósda.</span>
<lb n="15959"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:17"/>
<div><lb n="15960"/><p><span>Agus ar dteachd gu hIarusalém dhúinn, do ghabhadar na bráithreacha</span>
<lb n="15961"/><span>chuca sinn gu lúthgháireach.</span>
<lb n="15962"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:18"/>
<div><lb n="15963"/><p><span>Agus lá arna mhárach dochuáidh Pól maille rinne asdteach mar a</span>
<lb n="15964"/><span>raibh Séumus, agus do chruinnigheadar na sinsir uile annsin.</span>
<lb n="15965"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:19"/>
<div><lb n="15966"/><p><span>Agus ar dteannadh ris do Phól, do innis sé a ndiáigh a chéile,</span>
<lb n="15967"/><span>créd dorinne Día tré na dheirbhís féin ameasg na gcineadhach.</span>
<lb n="15968"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:20"/>
<div><lb n="15969"/><p><span>Agus arna chlos so dhóibhsion, tugadar glóir dhon tighearna: agus</span>
<lb n="15970"/><span>adubhradar ris, dochí tusa a bhráthair ga mhéud míle dhona hIudaidhibh</span>
<lb n="15971"/><span>taínic dochum creidimh: agus atáid siád uile lán do ghrádh an reachda.</span>
<lb n="15972"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:21"/>
<div><lb n="15973"/><p><span>Agus dochuáladar ortsa, gu dteagaisgeann tú dá gach uile Iúduighe</span>
<lb n="15974"/><span>dhá bhfuil ameasg na gcineadhach Máoisi dho thréigean, agus gu</span>
<lb n="15975"/><span>nabuir tú nách cóir dhóibh a gclann mhac dho thimcheallghearradh, na</span>
<lb n="15976"/><span>siobhal do réir an ghnáthuighthe.</span>
<lb n="15977"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:22"/>
<div><lb n="15978"/><p><span>Ar anadhbharsoin créd doghénam? ní fhuil amharus gurab éigean don</span>
<lb n="15979"/><span>phobal cruinniughadh a gceann a chéile:  oír dhochluinfid siád  gu dtánuig</span>
<lb n="15980"/><span>tusa.</span>
<lb n="15981"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:23"/>
<div><lb n="15982"/><p><span>Ar anadhbharsin déuna an nísi adeirmídne riot: atáid ceathrar</span>
<lb n="15983"/><span>dho dháoinibh aguinne agá bhfhuil móid ortha:</span>
<lb n="15984"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:24"/>
<div><lb n="15985"/><p><span>Beir iád so leat, agus glantar thú maille riú, agus tabhuir bárr</span>
<lb n="15986"/><span>cosduis dóibh a chor gu mbearrfaidís a gcinn, agus aithéonaidh gach uile</span>
<lb n="15987"/><span>dhuine nach fuil eifeachd inar cuireadh ort, achd gu siobhlann tú féin ag</span>
<lb n="15988"/><span>coimhéud an reachda.</span>
<lb n="15989"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:25"/>
<div><lb n="15990"/><p><span>Achd a dtáobh ar chreid dona cineadhachuibh do sgríobhamair, agus</span>
<lb n="15991"/><span>do ordaigheamair dhóibh gan a leithéide sin do ghnáthughadh, achd amháin</span>
<lb n="15992"/><span>iád féin do choimhéd ó gach ní iodhbarthar, dhíodhaluibh, agus ó fhuil,</span>
<lb n="15993"/><span>agus ó neithib atá arna múchadh, agus ó sdríopachas.</span>
<lb n="15994"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:26"/>
<div><lb n="15995"/><p><span>Annsin rug Pól na fir úd leis, agus arna mhárach arna náomhadh</span>
<lb n="15996"/><span>maille riú dochuáidh sé dhon teampoll, ag foillsiughadh choimhliónta</span>
<lb n="15997"/><span>laitheadh an ghlanta sin, nó gu dtúgtháoi ofráil ar son gach áonduine</span>
<lb n="15998"/><span>aca.</span>
<lb n="15999"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:27"/>
<div><lb n="16000"/><p><span>Agus tar éis na seachd lá sin do choimhliónadh achd beag, dochunncadar</span>
<lb n="16001"/><span>Iúdaightheacha dhárighthe  dhon Asia eisean ann sa teampoll,</span>
<lb n="16002"/><span>agus do bhogadar an pobal uile, agus do chuireadar lamha ann san.</span>
<lb n="16003"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:28"/>
<div><lb n="16004"/><p><span>Ag éighmhe, cobhair a luchd Israél:  asé so an fear ud theaguisgeas</span>
<lb n="16005"/><span>in gach uile ait anaghuidh an phobuil, agus an reachda, ahus na haítesi:</span>
<lb n="16006"/><span>agus tuilleadh eile fós tug sé Gréuguigh asdteach dhon teampoll, agus do</span>
<lb n="16007"/><span>shaluigh sé anaít náomhthasa.</span>
<lb n="16008"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:29"/>
<div><lb n="16009"/><p><span>(Oír dochunncadar Trophimus Ephesiánach na fhochuirsean sa</span>
<lb n="16010"/><span>chathraigh reimhe sin, noch dho sháoileadrar do bhreith dho Phól</span>
<lb n="16011"/><span>don teampall.)</span>
<lb n="16012"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:30"/>
<div><lb n="16013"/><p><span>Uime sin do bhuáidhreadh an chathuir uile, agus do ritheadar an pobal</span>
<lb n="16014"/><span>a gceann a chéile: agus ar mbreith ar Phól dóibh do thairrngeadar</span>
<lb n="16015"/><span>amach as an dteampoll é: agus ar an mball do hiádhadh na doirrsi.</span>
<lb n="16016"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:31"/>
<div><lb n="16017"/><p><span>Agus an tan do bhreathnuigheadar a mharbhadh, taínic sgéula gu</span>
<lb n="16018"/><span>hárdchaipdéin an bhanna, gu raibhe Iarusalém uile arna buáidhreadh:</span>
<lb n="16019"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:32"/>
<div><lb n="16020"/><p><span>Agus ar an mball rug seisean soighdiúirighe agus caiptéinighe leis,</span>
<lb n="16021"/><span>agus do rioth sé chucasan.  Agus an tan dochunncadarsan an</span>
<lb n="16022"/><span>tuáchdarán agus na soighdíuiri chuca, do sguireadar dho ghabháil ar</span>
<lb n="16023"/><span>Phól.</span>
<lb n="16024"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:33"/>
<div><lb n="16025"/><p><span>Annsin ar ndrud ris donuáchdarán, rug sé air, agus do aithin sé a</span>
<lb n="16026"/><span>cheangal lé dha shlabhradh: agus do fhiáfruigh sé cia hé, agus créd</span>
<lb n="16027"/><span>dorinne sé.</span>
<lb n="16028"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:34"/>
<div><lb n="16029"/><p><span>Agus do éigh cuid mar so, agus cuid mar súd ameasg an phobail: agus</span>
<lb n="16030"/><span>do bhriogh nárbhéidir leision deimhin sgéul dfagháil do bhrígh na</span>
<lb n="16031"/><span>buáidheartha, do aithin sé eisean do bhreith don chaisléun.</span>
<lb n="16032"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:35"/>
<div><lb n="16033"/><p><span>Agus tárrla ar dteachd do Phól dochum a sdaighre, gur iomchradar</span>
<lb n="16034"/><span>na saighdíuirighe hé do bhriogh fhoiréigin an phobail.</span>
<lb n="16035"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:36"/>
<div><lb n="16036"/><p><span>Oír do lean mórán don phobal , ag éighmhe, agus agá rádh, beir uainn</span>
<lb n="16037"/><span>é.</span>
<lb n="16038"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:37"/>
<div><lb n="16039"/><p><span>Agus an tráth dobhí Pól dá bhreith asdteach don chaisléun, adubhairt</span>
<lb n="16040"/><span>sé ris an uáchdarán, an ceaduightheach dhamh ní dho labhuirt riot? agus</span>
<lb n="16041"/><span>adubhairt seision, an labhrann tú Gréigis?</span>
<lb n="16042"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:38"/>
<div><lb n="16043"/><p><span>An né nach tusa an tÉigiptach úd do thóguibh ceannarraic mhór roimhe</span>
<lb n="16044"/><span>so, agus do thréoruigh cheithre mhíle dho dháoinibh drochbheartacha leat ar an</span>
<lb n="16045"/><span>bhfhásach?</span>
<lb n="16046"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:39"/>
<div><lb n="16047"/><p><span>Agus adubhairt Pól ris, gan amharus air as Iúdaighe mhisi, ó</span>
<lb n="16048"/><span>chathruigh roordhairc Tharsus a Cilicia: agus guidhim thusa</span>
<lb n="16049"/><span>fulaing dhamh labhuirt ris an bpobal.</span>
<lb n="16050"/></p>
</div>
<pb n="Gn21:40"/>
<div><lb n="16051"/><p><span>Agus an tan tug sé cead dó: ar seasamh dho Phól ar an sdaighre, do</span>
<lb n="16052"/><span>sméid sé léna láimh ar an bpobal, ag iárraidh éisdeachda: agus ar</span>
<lb n="16053"/><span>ndénamh cíunuis mhóir dóibh, do labhuir sé sa teanguidh eabhra ríu,</span>
<lb n="16054"/><span>agá rádh.</span>
<lb n="16055"/></p>
</div>
<pb n="Gn22"/>
<div><lb n="16056"/><p/>
</div>
<pb n="Gn22:1"/>
<div><lb n="16057"/><p><span>A dháoine, a bhráithreacha, águs a aithre, éisdigh anois rém</span>
<lb n="16058"/><span>sháoradhsa dháoibh.</span>
<lb n="16059"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:2"/>
<div><lb n="16060"/><p><span>(Agus an tan dochuáladar gurab sa teanguidh eabhra do labhair sé ríu,</span>
<lb n="16061"/><span>as móide dhorinneadar cíunus hé.  Agus adubhairt seisean,)</span>
<lb n="16062"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:3"/>
<div><lb n="16063"/><p><span>As Iúdaighe mhé gan amhurus, rugadh a dTarsus na Cilícia,</span>
<lb n="16064"/><span>gidheadh as ann sa chathruighsi ag cosaibh Ghamaliél do hoileadh</span>
<lb n="16065"/><span>mé, agus do múineadh go diongmhála a ndligheadh ar naithreadh mhé,</span>
<lb n="16066"/><span>agus dobhí mé ar lasadh dho ghrádh Dé, amhail agus atathísi uile</span>
<lb n="16067"/><span>aníu.</span>
<lb n="16068"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:4"/>
<div><lb n="16069"/><p><span>Agus dobhadusa ag foileanmhuin na sligheadhso gus an mbás, ag</span>
<lb n="16070"/><span>ceangal fhear agus bhan, agus dá dtarraing dochum príosúin.</span>
<lb n="16071"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:5"/>
<div><lb n="16072"/><p><span>Fá mar atá uachdarán na sagurt dfiádhnuisi agum, agus na sinnsir</span>
<lb n="16073"/><span>uile: ó bhfhuáir mé leitreachha mar an gcéudna chum na mbraithreach ré</span>
<lb n="16074"/><span>dhul gu Damascus, ar chor gu dtiubhruinn leam ceanguilte gu</span>
<lb n="16075"/><span>hIarusalém an mhuinntear dhobhí annsin, dfhaghail fpeannuide:</span>
<lb n="16076"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:6"/>
<div><lb n="16077"/><p><span>Agus tárrla dhamh ar mo thuras, ar rochdain damh gu gar dho</span>
<lb n="16078"/><span>Dhamascus, timcheall mheadhóin láoi, gur dheallruigh solus mór ó</span>
<lb n="16079"/><span>neamh gu hobann am thimcheall.</span>
<lb n="16080"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:7"/>
<div><lb n="16081"/><p><span>Agus do thuit mé ar dtalamh, agus dochuáluidh mé guth dá rádh riúm; a</span>
<lb n="16082"/><span>Shauil, a Sháuil, créd fá bhfhoileanann tú mé?</span>
<lb n="16083"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:8"/>
<div><lb n="16084"/><p><span>Agus do fhreaguir meisi, agá rádh, cía thú féin, a thighearna?  agus</span>
<lb n="16085"/><span>adubhairt seisean rium, as meisi Iósa Nasarrdha ar a bhfuil tusa ag</span>
<lb n="16086"/><span>déunamh foilleanmhna.</span>
<lb n="16087"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:9"/>
<div><lb n="16088"/><p><span>Agus na dáoine dhobhí am fhochair, dochunncadar an solas gu deimhin,</span>
<lb n="16089"/><span>agus do ghabh eagla iád, gidheadh ní chuáladar guth an té do labhuir ríum.</span>
<lb n="16090"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:10"/>
<div><lb n="16091"/><p><span>Agus adubhairt mé, créd doghéuna mé, a thighearna?  agus adubhairt</span>
<lb n="16092"/><span>an tighearna rium, éirigh, agus imthigh gu Damascus: agus innéosdar</span>
<lb n="16093"/><span>dhuit annsin, gach uile ní dhár hórduigheadh dhuit do dhéunam.</span>
<lb n="16094"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:11"/>
<div><lb n="16095"/><p><span>Agus mar nách raibhe amharc agum do bhríogh ghlóire na soillsi sin, do</span>
<lb n="16096"/><span>thréoruigheadar mo luchd éinshligheadh ar láimh mé, nó gu dtáinic mé</span>
<lb n="16097"/><span>gu Damascus.</span>
<lb n="16098"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:12"/>
<div><lb n="16099"/><p><span>Agus táinic óglách dháirighthe dárbhainm Ananias chugam, duine</span>
<lb n="16100"/><span>diádha dho réir an dlighidh, agá raibhe teisd mhaith air gach uile</span>
<lb n="16101"/><span>Iúduighe dhár aítigh annsin.</span>
<lb n="16102"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:13"/>
<div><lb n="16103"/><p><span>Agus ar seasamh dhó láimh rium, ádubhairt sé, a Shauil a bhráthuir,</span>
<lb n="16104"/><span>gabh chugad do radharc.  Agus ar anúair sin féin ar bhfhaghuil mo</span>
<lb n="16105"/><span>radhuirc, do fhéuch mé airsion.</span>
<lb n="16106"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:14"/>
<div><lb n="16107"/><p><span>Agus adubhairt sé rium, do thogh Día ar naithreachne roimh láimh</span>
<lb n="16108"/><span>thusa, dochum a thoile féin daithne, agus an neach comhthrom úd, agus</span>
<lb n="16109"/><span>gu néisdidhthéa glór a bhéil:</span>
<lb n="16110"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:15"/>
<div><lb n="16111"/><p><span>Oír biádh tú ad tfhíadhnuisi aige dho láthuir na nuile dháoine, ar</span>
<lb n="16112"/><span>na neithibh dochunnuic agus dochuála tú.</span>
<lb n="16113"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:16"/>
<div><lb n="16114"/><p><span>Agus anois créd dobheir ag déunamh moille thú? éirigh, gabh baisdeadh</span>
<lb n="16115"/><span>chugad, agus bí arnad ghlanadh ód pheacadhaibh, ar ngairm ar ainm an</span>
<lb n="16116"/><span>tighearna.</span>
<lb n="16117"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:17"/>
<div><lb n="16118"/><p><span>Agus tárrla an tan do fhill mé gu hIarusalem, agus dorinne mé</span>
<lb n="16119"/><span>urnaighthe ann sa teampoll, gu ndeachaidh mé a néull,</span>
<lb n="16120"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:18"/>
<div><lb n="16121"/><p><span>Agus dochunnaic mé eisean dá rádh rium, déuna deithbhir, agus</span>
<lb n="16122"/><span>imthigh gu tapuidh as Iarusalém, oír ní ghéubhuid siád chuca</span>
<lb n="16123"/><span>thfhiádhnuisi am thimcheallsa.</span>
<lb n="16124"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:19"/>
<div><lb n="16125"/><p><span>Agus adubhairt meisi; a thighearna, as aithnídh dhóibhsean gu</span>
<lb n="16126"/><span>gcuirinnsi a bpriosún an lión do chreideadh ionnadsa, agus gu ngabhainn</span>
<lb n="16127"/><span>orrtha in gach uile shínagog.</span>
<lb n="16128"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:20"/>
<div><lb n="16129"/><p><span>Agus anuáir dho dóirtheadh fuil do mhairtír Sdiomhna, dobhí meisi</span>
<lb n="16130"/><span>dho láthuir: agus tug mé áonta dochum a mharbhtha, agus do choimhéud</span>
<lb n="16131"/><span>mé éudaighe na muinntire dho mharbh é.</span>
<lb n="16132"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:21"/>
<div><lb n="16133"/><p><span>Agus adubhairt seisean rium, imthigh romhat: oír cuirfidh misi a</span>
<lb n="16134"/><span>gcéin tú, dochum na gcineadhach.</span>
<lb n="16135"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:22"/>
<div><lb n="16136"/><p><span>Agus do éisdeadarsan ris gus an bhfhocalsin: achd ann sin do</span>
<lb n="16137"/><span>thógbhadar a nguth os aird, ag rádh, beir uáinn don talumh a leithéid so</span>
<lb n="16138"/><span>do dhuine, oír ní cóir a bheith na bheathuidh.</span>
<lb n="16139"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:23"/>
<div><lb n="16140"/><p><span>Agus an tan do éigmheadar, agus do theilgeadar a néuduighe dhíobh,</span>
<lb n="16141"/><span>agus do theilgeadar luáithreadh sanaidhér,</span>
<lb n="16142"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:24"/>
<div><lb n="16143"/><p><span>Do aithin an tuáchdarán eisean do bhreith dhon chaisléun, agus adubhairt</span>
<lb n="16144"/><span>sé fios sgél do bhuáin lé sgíursadhuibh dhe: dochum go mbeath a fhios aige</span>
<lb n="16145"/><span>créd hé an tadhbhar fár éighmheadar mar sin na aghuidh.</span>
<lb n="16146"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:25"/>
<div><lb n="16147"/><p><span>Agus mar dho cheangladar hé lé cordadhuibh, adubhairt Pól ris an</span>
<lb n="16148"/><span>gcaiptéin do sheasuimh dho láthair, an cóir dháoibhsi Rómhánach</span>
<lb n="16149"/><span>dho sgíursadh, agus gan é arna dhamnadh?</span>
<lb n="16150"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:26"/>
<div><lb n="16151"/><p><span>Agus arna chlos don chaiptín, dochuáidh sé a gceann anuáchdaráin,</span>
<lb n="16152"/><span>agus do fhoillsigh sé dhó, agá rádh, tabhair dod taire créd</span>
<lb n="16153"/><span>atá tú dho dhéunamh: oír is Rómhánach an fearso.</span>
<lb n="16154"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:27"/>
<div><lb n="16155"/><p><span>Annsin ar dteachd donúachdarán chuige, adubhairt sé ris, innis</span>
<lb n="16156"/><span>damhsa an Rómhánach thú?  agus adubhairt seisean, aseadh.</span>
<lb n="16157"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:28"/>
<div><lb n="16158"/><p><span>Agus do fhreaguir an túachdarán; as mór an tsuim ar a bhfhuáir</span>
<lb n="16159"/><span>misi sáoirsi na cathrach sin.  Agus adubhairt Pól, achd is ann sa</span>
<lb n="16160"/><span>tsáoirsi rugadh mhisi.</span>
<lb n="16161"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:29"/>
<div><lb n="16162"/><p><span>Ar anadhbharsoin an luchd dobhí ar tí a sgiúrsaighthe do</span>
<lb n="16163"/><span>imthigheadar uáidhe ar an mball: agus mar an gcédna do ghabh eagla an</span>
<lb n="16164"/><span>túachdarán, ar bhfhagháil a fheasa gur Rómhánach hé, agus gu dtug</span>
<lb n="16165"/><span>sé fá deara a cheangal.</span>
<lb n="16166"/></p>
</div>
<pb n="Gn22:30"/>
<div><lb n="16167"/><p><span>Agus arna mhárach ar mbeith dó fonnmhar air dheimhin sgéul</span>
<lb n="16168"/><span>dfhaghail, créd hí an choir dho chuirfidís na hÍudaighe na</span>
<lb n="16169"/><span>aghuidhsion, do sgáoil sé hé óna chuibhrighibh, agus tug sé aithne</span>
<lb n="16170"/><span>uáchdaráin na sagart agus a gcomhairle uile dho tteachd do láthuir,</span>
<lb n="16171"/><span>agus ar dtabhairt Phóil amach do chuir sé an a bhfhiádhnuisi hé.</span>
<lb n="16172"/></p>
</div>
<pb n="Gn23"/>
<div><lb n="16173"/><p/>
</div>
<pb n="Gn23:1"/>
<div><lb n="16174"/><p><span>Agus ar ngéurfhéchuin do Fpól ar an gcomhairle, adubhairt sé, a</span>
<lb n="16175"/><span>dháoine agus a bhráithreacha, dorinne meisi seirbhís do Dhía in</span>
<lb n="16176"/><span>gach uile choinsiás mhaith gus an lá aniugh.</span>
<lb n="16177"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:2"/>
<div><lb n="16178"/><p><span>Achd do aithin Ananias an tardshagart dona dáoinibh do sheasuimh láimh</span>
<lb n="16179"/><span>ris, a bhuáladh ar a bhéul.</span>
<lb n="16180"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:3"/>
<div><lb n="16181"/><p><span>Annsin adubhairt Pól risean, buáilfidh Día thusa, a bhalla</span>
<lb n="16182"/><span>fionnáolta: an suidheann tú do dhéunamh breitheamhnuis orumsa do réir an</span>
<lb n="16183"/><span>dlighidh, agus an dtabhuir tú aithne mo bhúaladh anaghuidh an dlighidh.</span>
<lb n="16184"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:4"/>
<div><lb n="16185"/><p><span>Annsin adubhradar an mhuinntear do sheasuimh láimh ris, an bhfhuil tú ag</span>
<lb n="16186"/><span>imdheargadh árdshaguirt Dé.</span>
<lb n="16187"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:5"/>
<div><lb n="16188"/><p><span>Agus adubhairt Pól, ní raibhe a fhios agum, a bhráithreacha, gurbhé</span>
<lb n="16189"/><span>an tárdshagart hé: oír atá sgríobhtha, ní abéora tú olc ré huáchdarán do</span>
<lb n="16190"/><span>phobuil.</span>
<lb n="16191"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:6"/>
<div><lb n="16192"/><p><span>Agus arna thuigsin do Phól gu raibhe cuid don fpobal na</span>
<lb n="16193"/><span>Saducíneachuibh, agus an chuid eile na bPairisíneachuibh, do éigh sé</span>
<lb n="16194"/><span>dho láthair na comhairle, agá rádh a dháoine agus a bhráithreacha,</span>
<lb n="16195"/><span>as Phairisíneach mhé, mac Phairisínigh: agus atáim dhom éiliughadh</span>
<lb n="16196"/><span>fá shúil do bheith agum ré heiséirghe na marbh.</span>
<lb n="16197"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:7"/>
<div><lb n="16198"/><p><span>Agus an tan adubhairt sé so, do éirigh imreasan eidir na</span>
<lb n="16199"/><span>Phairisíneachaibh agus na Saducínigh: agus do roinneadh an coimhthionól.</span>
<lb n="16200"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:8"/>
<div><lb n="16201"/><p><span>Oír adeirid na Saducínigh nach fuil eiséirghe ann, ná aingeal, ná</span>
<lb n="16202"/><span>spiorad: achd admhuighíd na Phairisínigh iád so uile.</span>
<lb n="16203"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:9"/>
<div><lb n="16204"/><p><span>Ar anadhbharsin do tógbhadh gáir mhór na measg,, agus ar</span>
<lb n="16205"/><span>néirghe dhona sgríobuidhibh do tháobh na bPairisíneach, do chathaigheadar</span>
<lb n="16206"/><span>na naghaidhsean, agus adubhradar; ní fhaghmáoidne olc ar bioth</span>
<lb n="16207"/><span>sanóglachsa: achd má dho labhair spiorad, nó aingeal ris, na cathuigheamne</span>
<lb n="16208"/><span>anaghaidh Dé.</span>
<lb n="16209"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:10"/>
<div><lb n="16210"/><p><span>Agus an tan do éirigh ceannairc mhór eatarra, degla gu</span>
<lb n="16211"/><span>dtairreóngdais Pól as a chéile, do aithin an tuáchdarán dona soighdiúiribh</span>
<lb n="16212"/><span>dul síos, agus a fhúadach as a lár, agus a bhreith don chaisléun.</span>
<lb n="16213"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:11"/>
<div><lb n="16214"/><p><span>Agus anoidhche na dhiáigh sin do sheasuimh an tighearna láimh ris,</span>
<lb n="16215"/><span>agus adubhairt sé, biódh misneach mhaith agad a Phóil: oír do</span>
<lb n="16216"/><span>réir mar dhorinne tú fiádhnuisi am thimcheallsa a nIarusalém, as</span>
<lb n="16217"/><span>mar sin as éigean duit fiádhnuisi dho dhéunamh am timcheall sa</span>
<lb n="16218"/><span>Róimh.</span>
<lb n="16219"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:12"/>
<div><lb n="16220"/><p><span>Agus ar néirghe dhon lá, do chruinnigheadar dream dháirighthe dona</span>
<lb n="16221"/><span>hÍudaighibh a gceann a chéile, agus tugadar mionna nách iobhdais</span>
<lb n="16222"/><span>dhigh, nó gu marbhdais Pól.</span>
<lb n="16223"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:13"/>
<div><lb n="16224"/><p><span>Agus dobhádar an lión dorinne an ceangalso ré chéile fá mhionnaibh</span>
<lb n="16225"/><span>ós cionn dá fhichead fear.</span>
<lb n="16226"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:14"/>
<div><lb n="16227"/><p><span>Agus ar ndul a gceann na nárdshagurt, agus na sinnsear dhóibh,</span>
<lb n="16228"/><span>adubhradar, tugamairne móid agus mionna nách blaisfeamís ní ar bioth nó</span>
<lb n="16229"/><span>gu marbhmais Pol.</span>
<lb n="16230"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:15"/>
<div><lb n="16231"/><p><span>Ar anadhbharsin iárruidhsi ar anúachdarán do thoil na comhairle</span>
<lb n="16232"/><span>a thabhairt dá bhur láthuir amárach, fá mar dho bhiádh sibh níbbudh</span>
<lb n="16233"/><span>ghéire na chéile ar tí fheasa ghníomharthadh dfhaghbhail: agus</span>
<lb n="16234"/><span>atámáoidne ullamh dochum a mharbhtha níbhus táosga ná thiocfas sé</span>
<lb n="16235"/><span>chuguibhsi.</span>
<lb n="16236"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:16"/>
<div><lb n="16237"/><p><span>Achd an tan dochuáluidh mac deirbhsheathar Póil na cealga so,</span>
<lb n="16238"/><span>taínuic sé agus dochuáidh sé asdteach don chaisléun, agus do innis sé</span>
<lb n="16239"/><span>do Phól.</span>
<lb n="16240"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:17"/>
<div><lb n="16241"/><p><span>Annsin ar ngairm chaptéin dona captéinibh chuige do Phól.</span>
<lb n="16242"/><span>adubhairt sé ris, beir an tógánach leat a a gceann an uáchdarain:</span>
<lb n="16243"/><span>oír atá ní aige ré a innisin dó.</span>
<lb n="16244"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:18"/>
<div><lb n="16245"/><p><span>Agus rug an caiptéin an tógánach leis dochum anuáchdarain, agus</span>
<lb n="16246"/><span>adubhairt sé, do ghoir an príosúnach Pól chuige mhé, agus do iárr sé orum,</span>
<lb n="16247"/><span>an tógánach so, aga bhfhuil ní aige do innéosadh sé dhuit, do</span>
<lb n="16248"/><span>thabhairt ad cheann.</span>
<lb n="16249"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:19"/>
<div><lb n="16250"/><p><span>Agus ar mbreith ar láimh anógánaigh don nuáchdarán, rug sé leis a</span>
<lb n="16251"/><span>leathtaobh hé, agus do fhiáfruigh sé dhe, créd atá agad ré a innisin</span>
<lb n="16252"/><span>damhsa?</span>
<lb n="16253"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:20"/>
<div><lb n="16254"/><p><span>Agus adubhairt an tógánach, dorinneadar na hÍuduighe dho chomhairle</span>
<lb n="16255"/><span>a iárraidh ortsa, Pól do thabhuirt amach amárach dochum an choimhthionóil,</span>
<lb n="16256"/><span>ionann agus dobheidís nísa ghéire na chéile ar tí a theasduighthe.</span>
<lb n="16257"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:21"/>
<div><lb n="16258"/><p><span>Uime sin na tabhuirsi áonta dhóibh.  Oír atá ós cionn dá fhichead fear</span>
<lb n="16259"/><span>dhíobh a luigheachán air, noch thug a mionna nách iósdais biádh, agus nach</span>
<lb n="16260"/><span>ióbhdaois dhigh, nó gu marbhdáois hé: agus atháid siád ullamh anois ag</span>
<lb n="16261"/><span>feitheamh réd ghealladhsa.</span>
<lb n="16262"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:22"/>
<div><lb n="16263"/><p><span>Agus do léig an tuáchdarán an tógánach uáidh, arna aithne dhe gan a</span>
<lb n="16264"/><span>fhios do thabhairt do dhuine ar bioth gur fhoillsigh sé na neithesi dhó</span>
<lb n="16265"/><span>féin.</span>
<lb n="16266"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:23"/>
<div><lb n="16267"/><p><span>Agus do goir sé dhá chaiptín dáirighthe chuige, agus adubhairt sé</span>
<lb n="16268"/><span>riú, ullmhuighidh dhá chéd soighdiúir rachas gu Cesárea, agus deichneabhar</span>
<lb n="16269"/><span>agus trí fichid ar eachuibh, agus da chéud agá mbeidh gáoithe, ón trés uáir</span>
<lb n="16270"/><span>donoidhche amach:</span>
<lb n="16271"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:24"/>
<div><lb n="16272"/><p><span>Agus mar an gcéudna ullmuighidh eachruidh iomchórus Pol slán dochum</span>
<lb n="16273"/><span>anuáchdaráin Félix:</span>
<lb n="16274"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:25"/>
<div><lb n="16275"/><p><span>Agus do sgríobh sé litir ar an éifeachdso.</span>
<lb n="16276"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:26"/>
<div><lb n="16277"/><p><span>Beatha agus sláinte ó Chlaudius Lísias dochum an ghíusdis</span>
<lb n="16278"/><span>roorrdhairc Félix.</span>
<lb n="16279"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:27"/>
<div><lb n="16280"/><p><span>An tan dobhí an fearso tar éis a ghabhála ag na hÍuduighibh, agus</span>
<lb n="16281"/><span>iád ar tí a mharbhtha, taínig meisi orrtha lé banna soighdiúr, agus an tan</span>
<lb n="16282"/><span>fuáir mé sgéla gur Rómhánach hé, do bheanus díobh hé.</span>
<lb n="16283"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:28"/>
<div><lb n="16284"/><p><span>Agus mar dhobhí a fhonn orum fios sgéul dfhaghail créd é an</span>
<lb n="16285"/><span>tadhbhar fár éiligheadar hé, tug mé amach dochum a gcomhairlesean hé.</span>
<lb n="16286"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:29"/>
<div><lb n="16287"/><p><span>Annsin do thuig mé gurab fá cheasduibh a dtimcheall andlighidh féin do</span>
<lb n="16288"/><span>héiligheadh hé, agus nách raibhe coir bháis na bhraighdeanuis ar</span>
<lb n="16289"/><span>bioth air.</span>
<lb n="16290"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:30"/>
<div><lb n="16291"/><p><span>Agus an tráth do hinniseadh dhámhsa gur mhián ris na hÍuduighibh</span>
<lb n="16292"/><span>luigheachán do chur air, do chuir mé ar an mball chugadsa hé, agus</span>
<lb n="16293"/><span>adubhairt mé fós ré luchd a éilighthe gach adhbhar dá mbeith aca air, a</span>
<lb n="16294"/><span>chur na leith ad tfhiádhnuisisi.  Slán riot.</span>
<lb n="16295"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:31"/>
<div><lb n="16296"/><p><span>Uime sin do réir mar do haithnigheadh dho na soighdiúiribh, rugadar</span>
<lb n="16297"/><span>Pól léo annsanoidhche gu hAntipatris.</span>
<lb n="16298"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:32"/>
<div><lb n="16299"/><p><span>Agus lá arna mhárach do léigeadar don mharcshlúagh dul leisean, agus</span>
<lb n="16300"/><span>do fhilleadar féin don chaisléun.</span>
<lb n="16301"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:33"/>
<div><lb n="16302"/><p><span>Agus anúair rangadar gu Cesárea, agus tugadar an litir dhon ghíusdís,</span>
<lb n="16303"/><span>do chuireadar Pól na sheasamh na fhiadhnuisi.</span>
<lb n="16304"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:34"/>
<div><lb n="16305"/><p><span>Agus tar éis a léighthe na litre dhon ghiúisdís, agus a fhiáfruighe</span>
<lb n="16306"/><span>dhesean gá provinnsi dhó, agus a fheara dhfagháil gurab ó</span>
<lb n="16307"/><span>Chilicia hé,</span>
<lb n="16308"/></p>
</div>
<pb n="Gn23:35"/>
<div><lb n="16309"/><p><span>Adubhairt sé ris, éisdfidh mé riut, an tan thiocfuid luchd</span>
<lb n="16310"/><span>théilighthe mar an gcédna.  Agus do aithin sé eisean do choimhéud a</span>
<lb n="16311"/><span>gcúirt Ioruáigh.</span>
<lb n="16312"/></p>
</div>
<pb n="Gn24"/>
<div><lb n="16313"/><p/>
</div>
<pb n="Gn24:1"/>
<div><lb n="16314"/><p><span>Agus a gcionn chúig lá na dhiáigh sin, taínig Ananias an</span>
<lb n="16315"/><span>tárdshagurt anuás maille ris na sinnsearuibh, agus ré Tertullus fear deagh</span>
<lb n="16316"/><span>labhartha dháirighthe: noch do fhoillsigh iád féin a bhfhiádhnuisi an</span>
<lb n="16317"/><span>ghiúisdís an aghuidh Phóil.</span>
<lb n="16318"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:2"/>
<div><lb n="16319"/><p><span>Agus anuáir dho goireadh amach hé, do thionnsguin Tertullus coir</span>
<lb n="16320"/><span>dho chur air, agá rádh,</span>
<lb n="16321"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:3"/>
<div><lb n="16322"/><p><span>A Fhélix rooirrhairc, admhamáoidne gu follus agus an gach uile</span>
<lb n="16323"/><span>bhall, maille ré gach uile bhuidheachus, gu bhfhuilmíd ag fagháil iomad</span>
<lb n="16324"/><span>siódhchána thríodsa, agus go bhfhuilid mórán do neithibh arna</span>
<lb n="16325"/><span>gceartughadh a measg an chinidhsi, do bhríogh do ghliocuisi</span>
<lb n="16326"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:4"/>
<div><lb n="16327"/><p><span>Achd deagla gu dtuirséochuinn thú nísa mhó, guidhim thú,</span>
<lb n="16328"/><span>dhod tuáisle féin éisdeachd ré beagán briáthar uáinne.</span>
<lb n="16329"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:5"/>
<div><lb n="16330"/><p><span>Oír dho dhearbhamair gurab pláigh eadruinn an fearsa, agus gur chuir</span>
<lb n="16331"/><span>ré cheannairc eidir na hÍuduighibh uile ar feadh an domhuin, agus hé ios</span>
<lb n="16332"/><span>ceannfeadhna dhord na nAsaréunach:</span>
<lb n="16333"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:6"/>
<div><lb n="16334"/><p><span>Agus mar an gcéudna dho thogair sé an teampall do shalchadh: agus do</span>
<lb n="16335"/><span>chuireamairne lámh ann, agus do shanntuigheamar breitheamhnus do thabhairt</span>
<lb n="16336"/><span>air do réir ar ndlighidh féin.</span>
<lb n="16337"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:7"/>
<div><lb n="16338"/><p><span>Achd táinic an tuáchdarán Lisias orainn, agus rug sé lé hainneart mór</span>
<lb n="16339"/><span>as ar lámhuibh hé:</span>
<lb n="16340"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:8"/>
<div><lb n="16341"/><p><span>Agus do aithin sé dho luchd a éilighthe teachd ad cheannsa: óna</span>
<lb n="16342"/><span>bhfhéudfa tusa gach éun sgéula dhfhagháil fá na neithibhse chuirmídne</span>
<lb n="16343"/><span>na leith, dá leana tú ar a niárruidh.</span>
<lb n="16344"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:9"/>
<div><lb n="16345"/><p><span>Agus do áontuigheadar na hÍudaighe mar an gcéudna leis, dá rádh gurab</span>
<lb n="16346"/><span>mar sin dobhádar na neithe sin.</span>
<lb n="16347"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:10"/>
<div><lb n="16348"/><p><span>Achd do fhreaguir Pól, ar sméideadh dhon ghiúisdís air dochum</span>
<lb n="16349"/><span>labhartha,  as romhóide mfhonn fá fhreagra ar mo shon féin, gu bhfhuil a</span>
<lb n="16350"/><span>fhios agum gu bhfhuil thusa ré mórán do bhlíádhnuibh ad bhreitheamh ar an</span>
<lb n="16351"/><span>gcineadhso.</span>
<lb n="16352"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:11"/>
<div><lb n="16353"/><p><span>Oír féuduigh tú a fhios dfhaghuil, nach mó ná dhá lá dhéug, ó</span>
<lb n="16354"/><span>dhochuaidh meisi suás gu hIarusalém do dhéunamh eadarghuidhe:</span>
<lb n="16355"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:12"/>
<div><lb n="16356"/><p><span>Agus nách fuáradar ag dispóireachd ré duine ar bith sa teampall mhé,</span>
<lb n="16357"/><span>na ag cruinniughadh chuideachda, ina sinagoguibh, na fós sa chathraigh:</span>
<lb n="16358"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:13"/>
<div><lb n="16359"/><p><span>Agus ní héidir léo na neithesi atáid siád déiliughadh orum anois,</span>
<lb n="16360"/><span>do shuidheachadh.</span>
<lb n="16361"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:14"/>
<div><lb n="16362"/><p><span>Achd admhuim so dhuitsi, gu ndéunuim searbhís do Dhía ar naithreach do</span>
<lb n="16363"/><span>réir na sligheadh úd dá ngoiridsean eiriticeachd: ag creideamh dá gach uile ní</span>
<lb n="16364"/><span>dhá bhfhuil sgríobhtha ann sa dligheadh, agus annsna fáidhibh:</span>
<lb n="16365"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:15"/>
<div><lb n="16366"/><p><span>Agus gu bhfhuil dóigh agum anDía, agus atá a súilsean fós ris, gu</span>
<lb n="16367"/><span>dtiocfa éiséirghe na marbh, eidir fhirén, agus neimhfhíréun.</span>
<lb n="16368"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:16"/>
<div><lb n="16369"/><p><span>Is ar a shon so fós tsháothruighim coinsiás glan do bheith agum, gach uile</span>
<lb n="16370"/><span>uáir, a dtáobh Dé agus dáoine.</span>
<lb n="16371"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:17"/>
<div><lb n="16372"/><p><span>Agus táinic mé anois, tar éis mhóráin bliádhan, ameasg mo chinidh féin,</span>
<lb n="16373"/><span>dochum déurca agus ofrála dho dhéunamh.</span>
<lb n="16374"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:18"/>
<div><lb n="16375"/><p><span>Ana bhfhuáradar Iúdaighe dháirighthe dhon Aisia mhé ar mo</span>
<lb n="16376"/><span>ghlanadh sa teampoll, gan chongháir, gan bhuáidhreadh,</span>
<lb n="16377"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:19"/>
<div><lb n="16378"/><p><span>Agár chóir dhóibh seasamh annso ad tfhiádhnuisisi maille riumsa,</span>
<lb n="16379"/><span>agus mhéiliughadh, dha mbeith ní ar bioth aca ré a chur am aghaidh.</span>
<lb n="16380"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:20"/>
<div><lb n="16381"/><p><span>Nó abruid an mhuintirse féin, ma fuáradar éugcóir ar bith ionnum, an</span>
<lb n="16382"/><span>tan do sheasuimh mé a bhfhiadhnuisi na comhairle.</span>
<lb n="16383"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:21"/>
<div><lb n="16384"/><p><span>Monob ar son anénghotha so amháin do éigh mé, an tráth do sheasuimh mé</span>
<lb n="16385"/><span>na lár, gurab fa eiséirghe na marbh atáim dhom éiliughadh aguibhsi</span>
<lb n="16386"/><span>aniugh.</span>
<lb n="16387"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:22"/>
<div><lb n="16388"/><p><span>Agus mar dochuáluidh Felix na neithesi, do chuir sé ar athlá iád, ag</span>
<lb n="16389"/><span>rádh; anúair dhoghéubha mé fios na neitheadh bheanus ris an slighidh so</span>
<lb n="16390"/><span>nías fearr, anuáir thiocfas Lisias an tuachdarán anuás, cuirfidh mé bhur</span>
<lb n="16391"/><span>gcúis a gcrích.</span>
<lb n="16392"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:23"/>
<div><lb n="16393"/><p><span>Agus do aithin sé dhon chaiptain Pól do chumhdach, agus socamhal do</span>
<lb n="16394"/><span>thabhairt dó, agus gan a bhacadh dhéunduine dhá cháirdibh a fhriothólamh,</span>
<lb n="16395"/><span>ná dhul dá ionnsuighidh.</span>
<lb n="16396"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:24"/>
<div><lb n="16397"/><p><span>Agus a gcionn laitheadh dháirighthe ar mbeith dhFhelix maille</span>
<lb n="16398"/><span>réna mhnáoi Drusilla, noch dobhí na hÍudaighe dho láthair, do</span>
<lb n="16399"/><span>chuir sé fios ar Phól, agus do éisd sé ris a dtimcheall an</span>
<lb n="16400"/><span>chreidimh a gCríosd.</span>
<lb n="16401"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:25"/>
<div><lb n="16402"/><p><span>Agus an tan do labhair sé riú, a dtimcheall fhiréntachda, agus</span>
<lb n="16403"/><span>mheasarrdhachda agus an bhreitheamhnuis atá ag teachd, ar gcriothnughadh</span>
<lb n="16404"/><span>dhFelix, adubhairt sé; imthigh romhad anois: agus anúair bhías úain</span>
<lb n="16405"/><span>agumsa air cuirfidh mé teachd ort.</span>
<lb n="16406"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:26"/>
<div><lb n="16407"/><p><span>Agus dobhí súil aige fós go dtiubhradh Pól airgead dó dho chionn a</span>
<lb n="16408"/><span>sgáoilte: ar anadhbharsin do chuireadh sé fios gu meinic air agus, do</span>
<lb n="16409"/><span>labhradh sé ris.</span>
<lb n="16410"/></p>
</div>
<pb n="Gn24:27"/>
<div><lb n="16411"/><p><span>Agus ar gcoimhliónadh dhá bhliádhan, taínic iuisdis eile dá</span>
<lb n="16412"/><span>ngoirthí Porcius Festus anaít Fhélix: agus ar mbeith fonnmhar</span>
<lb n="16413"/><span>dhFhelix: air bhuidheachas na nÍudaigheadh do thuilleamhuin, do</span>
<lb n="16414"/><span>fháguibh sé Pól ceanguilte.</span>
<lb n="16415"/></p>
</div>
<pb n="Gn25"/>
<div><lb n="16416"/><p/>
</div>
<pb n="Gn25:1"/>
<div><lb n="16417"/><p><span>Agus an tan taínic Féustus don phrovinnsi, dochuáidh sé a gcionn</span>
<lb n="16418"/><span>trí lá na dhiáidh sin ó Chesarea suás gu hIarusalém.</span>
<lb n="16419"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:2"/>
<div><lb n="16420"/><p><span>Agus dochuáidh an tárdshagurt, agus maithe na nIudaigheadh dhá</span>
<lb n="16421"/><span>láthair anaghuidh Fpóil, agus do chuireadar impidhe air,</span>
<lb n="16422"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:3"/>
<div><lb n="16423"/><p><span>Ag iárruidh foghuir anaghuidh Phóil, as gu gcuirfeadh sé teachd</span>
<lb n="16424"/><span>air gu hIaruisalém: ar gcur luigheacháin ar an slighidh fá chomhair</span>
<lb n="16425"/><span>a mharbhtha.</span>
<lb n="16426"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:4"/>
<div><lb n="16427"/><p><span>Achd do fhreaguir Festus gu raibhe Pól fá chumhdach a Cesárea,</span>
<lb n="16428"/><span>agus go rachadh sé féin gu haíthghearr annsin.</span>
<lb n="16429"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:5"/>
<div><lb n="16430"/><p><span>Uime sin, ar seisean, giodhbé aguibhsi fhéudfus hé, teaghuid siád</span>
<lb n="16431"/><span>anáoinfheachd rinne siós, agus má tá olc ar bith ann sa bhfhearso,</span>
<lb n="16432"/><span>éilighid siád hé.</span>
<lb n="16433"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:6"/>
<div><lb n="16434"/><p><span>Agus ar nanmhuin dhó na measg tuáirim dheich lá, dochuáidh sé siós</span>
<lb n="16435"/><span>gu Cesárea: agus lá arna mhárach do shuidh sé ann sa chatháoir</span>
<lb n="16436"/><span>bhreitheamhnuis, agus do aithin sé Pól do thabhuirt do láthuir.</span>
<lb n="16437"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:7"/>
<div><lb n="16438"/><p><span>Agus an tan táinic sé, do sheasmhuigheadar na hÍudaighe táinic anuás</span>
<lb n="16439"/><span>ó Iarusalém na thimcheall, agus tugadar mórán déilighthibh troma,</span>
<lb n="16440"/><span>nár fhéadadar dho shuidhiughadh anaghaidh Phóil:</span>
<lb n="16441"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:8"/>
<div><lb n="16442"/><p><span>Ar bhfreagra dho Phól dá ghlanadh féin, nách dearna sé ní ar</span>
<lb n="16443"/><span>bioth anaghaidh dhlighidh na nÍudaigheadh, na an teampuill, na</span>
<lb n="16444"/><span>Chesair.</span>
<lb n="16445"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:9"/>
<div><lb n="16446"/><p><span>Gidheadh dfhonn fhoghair dhfhaghail ó na hÍudadhuibh, do fhreaguir</span>
<lb n="16447"/><span>Fertus do Fpól, agus adubhairt sé, anáill leat dul suás gu</span>
<lb n="16448"/><span>hIarusalém, agus breitheamhnus dfhulang annsin a dtimcheall na</span>
<lb n="16449"/><span>neitheadhso am fhiádhnuisisi?</span>
<lb n="16450"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:10"/>
<div><lb n="16451"/><p><span>Achd adubhairt Pól, atáim am sheasamh ag catháoir bhreitheamhnuis</span>
<lb n="16452"/><span>Chesair inab cóir breath dho bhreith orum.  Ní dhearna mé eugcóir ar</span>
<lb n="16453"/><span>bioth ar na hÍudaidhibh, fá mar as maith atá a fhios agadsa féin.</span>
<lb n="16454"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:11"/>
<div><lb n="16455"/><p><span>Oír má dhorinne mé éugcóir ar bith, ná ní ar bioth do thuill bás, ní</span>
<lb n="16456"/><span>fhuilim ag díultadh bháis dfhagháil: gidheadh muna dhearna mé</span>
<lb n="16457"/><span>áoinní dho na neithibhsi éilighid siád orum, ní fhéudann áon nduine</span>
<lb n="16458"/><span>mo thíodhlacadh dhóibh: tiághuim ar comairce Chesair.</span>
<lb n="16459"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:12"/>
<div><lb n="16460"/><p><span>Annsin do labhuir Feustus ris an gcomhairle, agus do fhreaguir</span>
<lb n="16461"/><span>sé; a ndeachaidh tú ar comairce Chesair?  is dochum Chesair</span>
<lb n="16462"/><span>rachus tú.</span>
<lb n="16463"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:13"/>
<div><lb n="16464"/><p><span>Agus ar gcaitheamh laithe dháirighthe, táinic an Rí Agrippa agus</span>
<lb n="16465"/><span>Bernice gu Cesárea, do chur fháilte roimh Fhestus.</span>
<lb n="16466"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:14"/>
<div><lb n="16467"/><p><span>Agus ar nanmhuin dóibh annsin mórán do laithibh, do fhoillsigh</span>
<lb n="16468"/><span>Festus cúis Fpóil don rí, aga rádh, do fháguibh Felix duine</span>
<lb n="16469"/><span>dháirighthe na fpríosúnach:</span>
<lb n="16470"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:15"/>
<div><lb n="16471"/><p><span>Agus an tan dobhí meisi a nIarusalém, tangadar uáchdaráin na</span>
<lb n="16472"/><span>sagart agus sinnsir na nÍudaigheadh am cheann na thimcheall, agus do</span>
<lb n="16473"/><span>iárradar breith ndamanta na aghuidh;</span>
<lb n="16474"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:16"/>
<div><lb n="16475"/><p><span>Ar a dtugasa an fhreagra so, nár bhés do na Romhánchuibh duine ar</span>
<lb n="16476"/><span>bioth dho thabhairt dá mhilleadh, nó gu dtigdis na héilighthéoireadha do</span>
<lb n="16477"/><span>láthuir an tí éilighthear, agus gu faghail ionad dó ré hé féin do ghlanadh,</span>
<lb n="16478"/><span>ann sa ní na néileoghtháoi hé.</span>
<lb n="16479"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:17"/>
<div><lb n="16480"/><p><span>Ar anadhbharsin ar dteachd annso dhóibh a gceann a chéile, arna</span>
<lb n="16481"/><span>mhárach gan cháirde ar bioth, do shuidh mé ann sa chatháoir bhreitheamhnuis,</span>
<lb n="16482"/><span>agus do aithin mé an fearsoin do thabhuirt dom láthuir.</span>
<lb n="16483"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:18"/>
<div><lb n="16484"/><p><span>Agus do sheasmhuigheadar luchd a éilighthe na fhochair, agus nír</span>
<lb n="16485"/><span>chuireadar coir ar bioth air dona neithibh dho sháoil meisi.</span>
<lb n="16486"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:19"/>
<div><lb n="16487"/><p><span>Achd dobhádar ceasda dháirighthe a dtimcheall a niodhaladhruidh féin</span>
<lb n="16488"/><span>aca na aghuidh, agus a dtimcheall Iósa éigin fuáir básh, noch adubhairt</span>
<lb n="16489"/><span>Pól bheith béo.</span>
<lb n="16490"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:20"/>
<div><lb n="16491"/><p><span>Agus do bhríogh gu raibhe meisi amharusach ina hionnamhail sin do</span>
<lb n="16492"/><span>cheisd, do fhiáfruigh mé dhe,, an bhudh áill leis dul gu</span>
<lb n="16493"/><span>hIárusalém, agus breitheamhnus do dhéunamh air ann, fá na</span>
<lb n="16494"/><span>neithibhsi.</span>
<lb n="16495"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:21"/>
<div><lb n="16496"/><p><span>Agus an tan rug Pól do rogha é féin do choimhéud nó gu sgagtháoi a</span>
<lb n="16497"/><span>chúis a bhfhiádhnuisi Augustus, do aithin meisi a chumhdach nó gu</span>
<lb n="16498"/><span>gcuirinn dochum Chesair hé.</span>
<lb n="16499"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:22"/>
<div><lb n="16500"/><p><span>Agus adubhairt Agrippa ré Festus, budh mián riumsa mar an</span>
<lb n="16501"/><span>gcédna an fear soin do chluinsin.  Agus adubhairt seisean, cluinfidh</span>
<lb n="16502"/><span>tú amárach hé.</span>
<lb n="16503"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:23"/>
<div><lb n="16504"/><p><span>Uime sin arna mhárach táinic Agrippa, agus Beirnice maille ré</span>
<lb n="16505"/><span>poimp romhóir, agus dochuadar asdteach maille ris na húachdaránuibh</span>
<lb n="16506"/><span>agus ré maithibh na cathrach dho teagh cúirte, agus arna aithne</span>
<lb n="16507"/><span>dhFhestus, tugadh Pól do láthuir.</span>
<lb n="16508"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:24"/>
<div><lb n="16509"/><p><span>Annsin adubhairt Festus, a Rí Agrippa, agus a bhfhuiltí do</span>
<lb n="16510"/><span>dháoinibh dho láthuir annso, dochíthí an fearso agá dtangadar</span>
<lb n="16511"/><span>pobal na nÍudaigheadh gu huilidhe a nIárusalém, agus annso am</span>
<lb n="16512"/><span>chennsa na thimcheall, ag gairm na ngáirtheadh agá rádh nár</span>
<lb n="16513"/><span>chóir a bheith beó ní bhudh fhoide.</span>
<lb n="16514"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:25"/>
<div><lb n="16515"/><p><span>Achd anuáir do thuig meisi nách dearna sé ní ar bioth dho thuill</span>
<lb n="16516"/><span>bás: agus gu ndeachuidh sé féin ar comairce Augustus, do chuir mé</span>
<lb n="16517"/><span>romham a chur chuige.</span>
<lb n="16518"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:26"/>
<div><lb n="16519"/><p><span>Agus ní feas damh ghá ní dháirighthe do sgriobhéochuinn dochum mo</span>
<lb n="16520"/><span>thighearna na thimcheall, ar anadhbharsin tug mé dhá bhur</span>
<lb n="16521"/><span>láthuirsi hé, agus gu mórmhór do láthuirsi a Rí Agrippa, ar chor</span>
<lb n="16522"/><span>a ndiáigh sgagtha a adhbhuir, gu mbeith agum ní dho sgríobhéochuinn.</span>
<lb n="16523"/></p>
</div>
<pb n="Gn25:27"/>
<div><lb n="16524"/><p><span>Oír dochíthear dhámhsa gurab neamhrésúnta dhamh príosúnach dho chur</span>
<lb n="16525"/><span>uáim, agus gan na coirthe do cuirfidhe an aghaidh dhfhoillsiughadh.</span>
<lb n="16526"/></p>
</div>
<pb n="Gn26"/>
<div><lb n="16527"/><p/>
</div>
<pb n="Gn26:1"/>
<div><lb n="16528"/><p><span>Agus adubhairt Agrippa ré Pól, as ceadaightheach dhuit labhairt ar do</span>
<lb n="16529"/><span>shon féin.  Annsin ar sínedh a láimhe amach do Phól, do fhreagair</span>
<lb n="16530"/><span>sé dhá sháoradh féin mar so.</span>
<lb n="16531"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:2"/>
<div><lb n="16532"/><p><span>A Rí Agrippa, measuim gurab sona mé, ó bheith aniugh dochum labhartha</span>
<lb n="16533"/><span>ar mo shon féin ad tfhiádhnuisise, sna huile neithibh ina néilighid na</span>
<lb n="16534"/><span>hÍudaighe mhé:</span>
<lb n="16535"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:3"/>
<div><lb n="16536"/><p><span>Gu mórmhór do bhríogh gur feasach dhamh, thusa dho bheith éolghach</span>
<lb n="16537"/><span>anuile ghnáthaighthibh agus cheasd na nIudaigheadh.  Ar</span>
<lb n="16538"/><span>anadhbharsin guidhim thú fá éisdeachd rióm gu foighidneach.</span>
<lb n="16539"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:4"/>
<div><lb n="16540"/><p><span>Is aithnidh dona hÍudaighibh uile mo bheatha ó móige, agus cionnus</span>
<lb n="16541"/><span>dobhí sí ameasg mo chinidh féin a nIarusalém ó thosach.</span>
<lb n="16542"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:5"/>
<div><lb n="16543"/><p><span>Noch do aithin mé roimhe so, (dá madh áil riú fiádhnuise dho dhéunamh) ar</span>
<lb n="16544"/><span>mbeith dhamh am Fhairisíneach ó ma shinnsearaibh, do réir riághla anúird</span>
<lb n="16545"/><span>rodhírighse aguinne.</span>
<lb n="16546"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:6"/>
<div><lb n="16547"/><p><span>Agus anois seasuim ar mbeith dhamh dhom éiliughadh, tré dhóchus</span>
<lb n="16548"/><span>na geallamhna dhorinne Día dhár naithreachaibh:</span>
<lb n="16549"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:7"/>
<div><lb n="16550"/><p><span>Ré a bhfuil súil ag ar ndá threibh dhéugne, doní seirbhís do</span>
<lb n="16551"/><span>Dhía do ghnáth do ló agus doidhche.  Is do tháobh an dóchais sin,</span>
<lb n="16552"/><span>a Rí Agrippa, éilighid na hIudaigheadha mheisi.</span>
<lb n="16553"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:8"/>
<div><lb n="16554"/><p><span>Créd fá a measadar ribhsé na ní dhíchreidmheach, dúsachd na marbh</span>
<lb n="16555"/><span>arís do Dhía:</span>
<lb n="16556"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:9"/>
<div><lb n="16557"/><p><span>Gu deimhin do mheas meisi ionnam féin, gur chóir dhamh móran do neithibh</span>
<lb n="16558"/><span>contrarrgha dho dhéanamh, anaghaidh anma Iósa Nasárrgha.</span>
<lb n="16559"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:10"/>
<div><lb n="16560"/><p><span>Noch dhorinne mé mar an gcéudna a nIarusalém: oir do chuir mé</span>
<lb n="16561"/><span>iomad dona náomhuibh, a bpriosúnaibh ar bhfaghail chumhachd damh ó</span>
<lb n="16562"/><span>uáchdaránaibh na sagurt: agus an tan do básuigheadh iád, tug meisi</span>
<lb n="16563"/><span>mháonta.</span>
<lb n="16564"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:11"/>
<div><lb n="16565"/><p><span>Agus ag tabhairt pionúis dóibh go minic trés na huile shinagógaibh,</span>
<lb n="16566"/><span>agus do chomhéignigh mé iád, dochum labhartha gu maslaightheach:  agus ar</span>
<lb n="16567"/><span>ndul damh tar mógh ré buile na naghaidh, dorinne mé foleanmhuin órrtha a</span>
<lb n="16568"/><span>gcathrachaibh coigcríche.</span>
<lb n="16569"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:12"/>
<div><lb n="16570"/><p><span>Fá anámsin ar mbeith dhamh fós ag dul gu Damáscus lé</span>
<lb n="16571"/><span>cumhachdaibh agus lé barántus na nardshagurt,</span>
<lb n="16572"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:13"/>
<div><lb n="16573"/><p><span>Dochunnaic mé, a rí, a meadhón láoi sa slighe, solus ó neamh bá mó</span>
<lb n="16574"/><span>ná soillse na gréine, noch do dheallruidh um thimcheallsa, agus a dtimcheall</span>
<lb n="16575"/><span>na druinge dobhí um fhochair sa slighidh.</span>
<lb n="16576"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:14"/>
<div><lb n="16577"/><p><span>Agus ar dtuitim dhúinn uile ar an dtalamh, dochuálaidh mé guth ag</span>
<lb n="16578"/><span>labhairt riom, agus aga rádh sa dteangaidh eabhra; a Shauil, a</span>
<lb n="16579"/><span>Shauil, créd fá bhfuil tú ag foleanmhuin orum?  is cruáidh dhuit</span>
<lb n="16580"/><span>beith ag gabháil dod shálaibh anaghaidh dhealg.</span>
<lb n="16581"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:15"/>
<div><lb n="16582"/><p><span>Agus adubhairt meisi, cía thú féin a thighearna?  agus adubhairt</span>
<lb n="16583"/><span>seision, is meisi Iósa ar a bhfuil tusa ag foleanmhuin.</span>
<lb n="16584"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:16"/>
<div><lb n="16585"/><p><span>Achd éiridh suás, agus seasaimh ar do chosaibh: oír is chuige so do</span>
<lb n="16586"/><span>fhoillsigh mé me féin duit, dochum gu nóirdeóchainn thú ad mhinistir, agus</span>
<lb n="16587"/><span>adt fhiádhnuise, ní hé amháin ar na neithibh dhochunnaic tú, achd mar an</span>
<lb n="16588"/><span>gcéudna ar na neithibh na bhfoillséochar dhuit mhé.</span>
<lb n="16589"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:17"/>
<div><lb n="16590"/><p><span>Dod shaoradh ón bpobal, agus ó na cineadachaibh, dochum a bhfuilim</span>
<lb n="16591"/><span>anois dod chur,</span>
<lb n="16592"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:18"/>
<div><lb n="16593"/><p><span>Dochum a súl dosgladh, agus dochum a bhfillte ó dhorchadus dochum an</span>
<lb n="16594"/><span>tsolais, agus ó chumhachdaibh Shatáin dochum Dé, dochum maithfeacháis na</span>
<lb n="16595"/><span>bpeacadh dhfágháil dóibh, agus oidhreachda ameasg na muinntire atá arna</span>
<lb n="16596"/><span>náomhadh tré chreideamh ionnamsa.</span>
<lb n="16597"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:19"/>
<div><lb n="16598"/><p><span>Uime sin a rí Agrippa, ní raibh mé easamhal don táibhse neamhgha:</span>
<lb n="16599"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:20"/>
<div><lb n="16600"/><p><span>Achd do fhógair mé dho luchd Dhamascus ar tús, agus a nIarusalém,</span>
<lb n="16601"/><span>agus ar feadh réigión na hÍudea gu huilidhe, agus na dhiáigh sin</span>
<lb n="16602"/><span>dona cineadhachaibh, aithreachus do dhénamh, agus filleadh dochum Dé,</span>
<lb n="16603"/><span>ag déunamh oibreach niomchuibhghe dhon aithrighe.</span>
<lb n="16604"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:21"/>
<div><lb n="16605"/><p><span>Ar son na nadhbharsa dho ghreamaigheadar na hÍudaightheadha sa</span>
<lb n="16606"/><span>teampall mhé, agus do chuireadar rompadh mo mharbhadh réna lámhuibh féin.</span>
<lb n="16607"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:22"/>
<div><lb n="16608"/><p><span>Giodheadh tug Día cobhair dhamh, agus do sheas mé gus aniugh, ag déunamh</span>
<lb n="16609"/><span>fiádhnuise don ar na neithibhse eidir an mbeag agus an mór, gan rádh</span>
<lb n="16610"/><span>neith ar bioth dhamh, áchd na neithe adubhradar na fáidhe agus</span>
<lb n="16611"/><span>Máoisi do bheith chum teachda:</span>
<lb n="16612"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:23"/>
<div><lb n="16613"/><p><span>Eadhón gu bhfuileóngadh Críosd an pháis, agus go madh hé céudneach do</span>
<lb n="16614"/><span>eiréochadh ó mharbhaibh hé, agus gu bhfollséochadh sé solus don phobalsa</span>
<lb n="16615"/><span>agus dona cineadhachaibh.</span>
<lb n="16616"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:24"/>
<div><lb n="16617"/><p><span>Agus ar mbeith dhó ag rádh na neitheadhsa ar a shon féin, adubhairt</span>
<lb n="16618"/><span>Festus do ghuth mhór; atá tú ar buile a Phóil, cuiridh iomad</span>
<lb n="16619"/><span>foghlomtha ré cuthach thú.</span>
<lb n="16620"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:25"/>
<div><lb n="16621"/><p><span>Adubhairt Pól an tan sin; a Fhéstuis ro orrdhairc, ní fhuilimse</span>
<lb n="16622"/><span>ar buile, achd labhruim briáthra fírinneacha ó intinn chiállaigh.</span>
<lb n="16623"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:26"/>
<div><lb n="16624"/><p><span>Oír atá fios na neitheannsa ag an rí, agá labhraimse gu dána na</span>
<lb n="16625"/><span>láthair: oír ní shaoilim gu bhfuil ainbhfios áonneithe dhíobh so air.  Ar</span>
<lb n="16626"/><span>nách a gclúid dorinneadh so.</span>
<lb n="16627"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:27"/>
<div><lb n="16628"/><p><span>An gcreideann tú, a rí Agrippa, na fáidhe?  atá a fhios agum gu</span>
<lb n="16629"/><span>gcreidir.</span>
<lb n="16630"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:28"/>
<div><lb n="16631"/><p><span>Adubhairt Agrippa an tan sin ré Pól, is beag nách tairrngeann tú</span>
<lb n="16632"/><span>mhé chum bheith um Chriosduighe.</span>
<lb n="16633"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:29"/>
<div><lb n="16634"/><p><span>Agus adubhairt Pól, dobfearr leam gu bhfaghuinn dathchuinge ó Dhía,</span>
<lb n="16635"/><span>ní hé amháin thusa, achd mar an gcéudna an mhéid éisdeas rióm aniugh, do</span>
<lb n="16636"/><span>bheith gan beagnach air, achd tríd amach cosmhail riom feín, achd na</span>
<lb n="16637"/><span>géimhleachasa amháin.</span>
<lb n="16638"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:30"/>
<div><lb n="16639"/><p><span>Agus arna rádh so dhó, do éiridh an rí suás, agus an tuáchdarán,</span>
<lb n="16640"/><span>agus Bernice, agus an dream dho shuidh na bhfochair.</span>
<lb n="16641"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:31"/>
<div><lb n="16642"/><p><span>Agus ar ndul do leathtáobh dhóibh, do labhradar ría a chéile, agá rádh; ní</span>
<lb n="16643"/><span>dhéunann an fearso éun ní thuilleas bás na cuibhrighthe.</span>
<lb n="16644"/></p>
</div>
<pb n="Gn26:32"/>
<div><lb n="16645"/><p><span>Agus adubhairt Agrippa ré Festus, dobéidir ris an fearso bheith</span>
<lb n="16646"/><span>fá sgáoil, mona bheith dhul dó ar chomhairce Chésair.</span>
<lb n="16647"/></p>
</div>
<pb n="Gn"/>
<div><lb n="16648"/><p/>
</div>
<pb n="Gn27:1"/>
<div><lb n="16649"/><p><span>Agus ar dteachd a gcomhairle dhóibh ar shéoladh dho Neadáill</span>
<lb n="16650"/><span>dúinne, tugadar Pól agus bráighde dhairighthe eile do chaiptín</span>
<lb n="16651"/><span>bhanna Augustus dárbhainm Iulius.</span>
<lb n="16652"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:2"/>
<div><lb n="16653"/><p><span>Agus ar ndul dúinn a luing dho longaibh Adramittium, do</span>
<lb n="16654"/><span>chuireamar romhuinn dhul ar luingséorachd ré táobh chósdadh na</span>
<lb n="16655"/><span>hAisia, agus do  thógbhamar ar séolta, agus dobhí Aristarcus</span>
<lb n="16656"/><span>Macedónach ó Thessalonica inar gcuideachda.</span>
<lb n="16657"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:3"/>
<div><lb n="16658"/><p><span>Agus an lá na dhiáigh sin tangamar gu Sidon: agus ar mbeith gu</span>
<lb n="16659"/><span>muinntearrgha ré Pól do Iulius, do fhulaing sé dhó dhul dfios a</span>
<lb n="16660"/><span>charad, dochum comhfurtachda dhfhagháil uáthadh.</span>
<lb n="16661"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:4"/>
<div><lb n="16662"/><p><span>Agus ar nimtheachd dhúinn as sin, do shéolamar ré táobh Chipruis,</span>
<lb n="16663"/><span>do bhrígh gu raibhe an gháoth contrarrgha dhúinn.</span>
<lb n="16664"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:5"/>
<div><lb n="16665"/><p><span>Agus ar seóladh dhúinn trés an bhfáirrge láimh ré Cilícia agus ré</span>
<lb n="16666"/><span>Pamphilia, tangamar gu Mira cathair a gcrích Licia.</span>
<lb n="16667"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:6"/>
<div><lb n="16668"/><p><span>Agus ar bhfaghail luinge annsin ó Alexandria, dobhí ag tríall</span>
<lb n="16669"/><span>do nEadáill don chaiptin, do chuir sé sinne innte.</span>
<lb n="16670"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:7"/>
<div><lb n="16671"/><p><span>Agus ar mbeith dhúinn morán do laithibh ag séoladh gu mall, agus ar</span>
<lb n="16672"/><span>dteachd dúinn ar éigin as comhair Ghníouim, do bhrígh nar lig an</span>
<lb n="16673"/><span>gháoth dhúinn, do shéolamar a ngar dho Chréta, láimh ré</span>
<lb n="16674"/><span>Salmóne.</span>
<lb n="16675"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:8"/>
<div><lb n="16676"/><p><span>Agus ar seóladh thairis dúinn ar éigin, tangamar gu hionadh dháirighthe, dá</span>
<lb n="16677"/><span>ngoirthear na cúanta breágha, dhárbhfogus cathair Lacéa.</span>
<lb n="16678"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:9"/>
<div><lb n="16679"/><p><span>Agus ar gcaitheamh mhórain aimsire dhúinn, agus ar mbeith dhár</span>
<lb n="16680"/><span>luingseórachd cheana guásadhdach, do bhrígh an troisgidh dho dhul cheana</span>
<lb n="16681"/><span>thorainn, do theaguisg Pól iád,</span>
<lb n="16682"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:10"/>
<div><lb n="16683"/><p><span>Agá rádh riú; a dháoine, dochím gu mbiáidh bhur luingséorachd maille ré</span>
<lb n="16684"/><span>dochar agus ré dul amugha mór, ní hé amháin na ladála agus na luinge, achd ar</span>
<lb n="16685"/><span>nanmann féin mar an gcéudna.</span>
<lb n="16686"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:11"/>
<div><lb n="16687"/><p><span>Giodheadh is mó dho chreid an caiptín an tuáchdarán agus maighisdir na</span>
<lb n="16688"/><span>luinge, ná na neithe adubhairt Pól.</span>
<lb n="16689"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:12"/>
<div><lb n="16690"/><p><span>Agus ar mbéith don chuán neamhgharamhail aca ré hanmhuin ann sa</span>
<lb n="16691"/><span>gheimhreadh, dorinnidh anormhór dho comhairle sgáoileadh as, dfhios an</span>
<lb n="16692"/><span>bhfédfaidís ar ghléus ar bioth teachd gu Pheníce, dochum an gheimhridh</span>
<lb n="16693"/><span>dho chaitheamh ann: cuán do chuántuibh Chréta, atá arna shuidhiughadh</span>
<lb n="16694"/><span>aniárndeas agus aniárdtuáidh.</span>
<lb n="16695"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:13"/>
<div><lb n="16696"/><p><span>Agus ar séideadh gu cíuin don gháoith andeas arna sháoilsin dóibhsean</span>
<lb n="16697"/><span>go néireóchadh a dturus riú, ar dtógbháil a séoltadh dhóibh, do shéoladar</span>
<lb n="16698"/><span>nísa ghoire dho Chréta.</span>
<lb n="16699"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:14"/>
<div><lb n="16700"/><p><span>Achd gu haithghearr na dhiáigh sin do shéid gáoth sdoirmeamhail dobhí</span>
<lb n="16701"/><span>na gáoith anoirdtuáidh ar anoiléun.</span>
<lb n="16702"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:15"/>
<div><lb n="16703"/><p><span>Agus ar mbeith don luing dhá fuádach, agus gan neart aice cur anaghaidh</span>
<lb n="16704"/><span>na gáoithe, arna léigean ris an ngáoith dhúinn, do séoladh fan</span>
<lb n="16705"/><span>bhfairge sinn.</span>
<lb n="16706"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:16"/>
<div><lb n="16707"/><p><span>Agus ar ndul asdeach gu dián dúinn fá oiléun beag dháirighthe darob ainm</span>
<lb n="16708"/><span>Clauda, is ar éigin rugamar ar an mbád.</span>
<lb n="16709"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:17"/>
<div><lb n="16710"/><p><span>Noch dho thógbhadar suás, agus do fhéuchadar gach uile ghléus</span>
<lb n="16711"/><span>cobhartha, ag creasugadh na luinge fáoithe: deagla gu mbuáilfeadáois</span>
<lb n="16712"/><span>fá Shirtis: agus ar léogean a nuile ghléus seólta siós dóibh, do</span>
<lb n="16713"/><span>hiomchradh iád mar sin.</span>
<lb n="16714"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:18"/>
<div><lb n="16715"/><p><span>Agus ar mbeith dhúinn an lá ina dhiáigh sin, dár dteilgean ó dtoinn gó</span>
<lb n="16716"/><span>a chéile ré sdóirm romhóir, do theilgeadar a niorruidhe amach:</span>
<lb n="16717"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:19"/>
<div><lb n="16718"/><p><span>Agus an treas lá do theilgeamar amach lé ar lámhuibh iorruidhe na luinge</span>
<lb n="16719"/><span>féin.</span>
<lb n="16720"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:20"/>
<div><lb n="16721"/><p><span>Agus ar mbeith don ghréin, agus dona réullannaibh gan tsoillsiughadh</span>
<lb n="16722"/><span>dhúinn mórain do laithibh, agus ar luidhe dho sdóirim nár bheag orainn,</span>
<lb n="16723"/><span>rugadh uáinn gach uile dhóchas cobhartha dhá raibhe aguinn ó shoin amach.</span>
<lb n="16724"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:21"/>
<div><lb n="16725"/><p><span>Agus ar mbeith ar dhíbhail bídh dhóibh gu hiomarcach, do sheasaimh</span>
<lb n="16726"/><span>Pól ina meadhón, agus adubhairt sé, a luchdsa, dobfhearr dháoibh</span>
<lb n="16727"/><span>aire dho thabhairt dámhsa, agus gan sgáoileadh ó Chreta: ionnus gu</span>
<lb n="16728"/><span>seachonadh sibh an docharsa agus an dibháil.</span>
<lb n="16729"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:22"/>
<div><lb n="16730"/><p><span>Agus anois guidhim sibh fá mhisnigh mhaith do bheith agaibh: oír ní</span>
<lb n="16731"/><span>chaillfidh éunduine agaibh a anum, achd an lúng amháin.</span>
<lb n="16732"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:23"/>
<div><lb n="16733"/><p><span>Oír do sheas aingeal Dé lénab ris mhé, agus dá ndéunuim seirbhís,</span>
<lb n="16734"/><span>sanoidhche anochd láimh rium,</span>
<lb n="16735"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:24"/>
<div><lb n="16736"/><p><span>agá rádh, na biódh eagla ort a Phóil, is éigean duit seasamh dho</span>
<lb n="16737"/><span>lathair Chesaír: agus tabhuir húidh, do thiodhlaic Día dhuit, an</span>
<lb n="16738"/><span>mhéid sheólus maille riot.</span>
<lb n="16739"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:25"/>
<div><lb n="16740"/><p><span>Uime sin a luchdsa, biódh misneach mhaith agaibh: oír creidimse Día,</span>
<lb n="16741"/><span>gurab amhluidh bhiás sé mar adubhradh leam.</span>
<lb n="16742"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:26"/>
<div><lb n="16743"/><p><span>Thairis sin ios éigean dúinn buáladh fá oiléun dáirighthe.</span>
<lb n="16744"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:27"/>
<div><lb n="16745"/><p><span>Agus ar dteachd don cheathromhadh hoidhche déug, ar mbeith dúinn dar</span>
<lb n="16746"/><span>dteilgean ón dtoinn gó a chéile sa bhfairrge Adriattic a</span>
<lb n="16747"/><span>dtimcheall mheadhóin oidhche, do sháoileadar na mairnéulaidh gu</span>
<lb n="16748"/><span>rabhadar a bhfogus do thír éigin.</span>
<lb n="16749"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:28"/>
<div><lb n="16750"/><p><span>Agus ar léigean an luáidhe siós dóibh, do theasdughadh an ghrinneill,</span>
<lb n="16751"/><span>fuáradar hé na fhichid feadh ar dhoimhne: agus ar ndul as sin beagán</span>
<lb n="16752"/><span>dóibh, ar léigean an luáidhe siós arís dóibh, fuáradar hé ina chúig</span>
<lb n="16753"/><span>fheadhaibh déug.</span>
<lb n="16754"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:29"/>
<div><lb n="16755"/><p><span>Agus ar mbeith dhóibh eaglach fá bhuáladh fá ionadaibh garbha, ar dteilgen</span>
<lb n="16756"/><span>ceithre nancaireadh ó dheiredh na luinge dhóibh, dobfhearr léo gu mbiádh</span>
<lb n="16757"/><span>sé ina lá.</span>
<lb n="16758"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:30"/>
<div><lb n="16759"/><p><span>Agus ar mbeith dona mairnéulachaibh ar tí theithmhe as an luing, agus</span>
<lb n="16760"/><span>ar léigean an bháid siós dóibh sa bhfáirrge, ar sgáth bheith dóibh ar tí</span>
<lb n="16761"/><span>ancaireadh do shíneadh amach  ó thosach na luinge,</span>
<lb n="16762"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:31"/>
<div><lb n="16763"/><p><span>Adubhairt Pól ris an gcaiptín, agus ris na soighdiúiribh; muna</span>
<lb n="16764"/><span>fhanaidso sa luing, ní héidir sibhse dho shabháil.</span>
<lb n="16765"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:32"/>
<div><lb n="16766"/><p><span>Do ghearradar na soighdiúiri anuáirsin téuda an bháid, agus do léigeadar</span>
<lb n="16767"/><span>dhó tuitim amach.</span>
<lb n="16768"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:33"/>
<div><lb n="16769"/><p><span>Agus an feadh dobhí an lá ag éirghe, tug Pól dó chomhairle dhóibh</span>
<lb n="16770"/><span>uile biádh do chaitheamh, agá rádh; asé so an ceathromhadh lá déug</span>
<lb n="16771"/><span>dhíbh ag fuireach ion bhar dtrosgadh, gan bhíadh ar bioth dho</span>
<lb n="16772"/><span>chaitheamh.</span>
<lb n="16773"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:34"/>
<div><lb n="16774"/><p><span>Uime sin guidhim sibh fá bhiádh dho chaitheamh, oír is ní bheanus ré bhur</span>
<lb n="16775"/><span>sláinte hé.  Oír ní rachaidh fíu an roínne do ghruáig chinn éunnduine</span>
<lb n="16776"/><span>aguibh amugha.</span>
<lb n="16777"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:35"/>
<div><lb n="16778"/><p><span>Agus ar rádh na neitheadh so dhó, agus ar nglacadh aráin rug sé</span>
<lb n="16779"/><span>buidheachais ré Día ina bhfiádhnuise uile: agus ar mbriseadh anaráin dó,</span>
<lb n="16780"/><span>do thionnsgain sé  ithe.</span>
<lb n="16781"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:36"/>
<div><lb n="16782"/><p><span>Annsin ar ngabháil misnighe chuca dho cách uile, do chaitheadar biadh</span>
<lb n="16783"/><span>mar an gcéudna.</span>
<lb n="16784"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:37"/>
<div><lb n="16785"/><p><span>Agus asé uimhir dháoine dobhámair sa luing, dhá chéd sé fir dhéug</span>
<lb n="16786"/><span>agus trí fichid.</span>
<lb n="16787"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:38"/>
<div><lb n="16788"/><p><span>Agus tar éis a saith bídh dho chaitheamh dhóibh, do éudromuigheadar an</span>
<lb n="16789"/><span>lung, ar dteilgeaan na croithneachda amach fán bhfairrge.</span>
<lb n="16790"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:39"/>
<div><lb n="16791"/><p><span>Agus ar néirghe don ló, ni raibhe fios na tíre sin aca: achd tugadar</span>
<lb n="16792"/><span>caladh dháirighthe dha a naire ann a raibhe tráidh, an ar áontuigheadar an</span>
<lb n="16793"/><span>lung dho shathamh, dá madh éidir riú.</span>
<lb n="16794"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:40"/>
<div><lb n="16795"/><p><span>Agus ar dtógbháil na nancaireadh dhóibh, do léigeadar an lung fán</span>
<lb n="16796"/><span>bhfáirrge, agus ar sgáoileadh cheangluightheadh na sdiúire dhóibh mar an</span>
<lb n="16797"/><span>gcéudna, do thógbhadar an lántséol ris an ngáoith, agus do thriálladar</span>
<lb n="16798"/><span>dochum na trágha.</span>
<lb n="16799"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:41"/>
<div><lb n="16800"/><p><span>Agus ar dteagmháil anionadh dhóibh ionar bhuáil dá fháirrge fá chéile,</span>
<lb n="16801"/><span>do bhuáileadar an lung fá thaladh: agus ar ndaingniughadh do thosach na</span>
<lb n="16802"/><span>luinge do an sí gan chorrughadh, agus do sgáoileadh adeireadh ó chéile ré</span>
<lb n="16803"/><span>haimhneart na dtonn.</span>
<lb n="16804"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:42"/>
<div><lb n="16805"/><p><span>Dorinneadar na soighdiúiri dho chomhairle na bráighde dho mharbhadh,</span>
<lb n="16806"/><span>deagla snámha éunduine aca dhá bhreith as.</span>
<lb n="16807"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:43"/>
<div><lb n="16808"/><p><span>Achd ar mbeith don chaiptín fonnmhar ar Phól do shabháil, do</span>
<lb n="16809"/><span>thoirmisg sé iád ón gcomhairleisi: agus do aithin sé don luchd do</span>
<lb n="16810"/><span>fhéud snámh, iád féin do théilgean amach ar tús, agus dhul a dtír:</span>
<lb n="16811"/></p>
</div>
<pb n="Gn27:44"/>
<div><lb n="16812"/><p><span>Agus do cách eile, cuid díobh dho greamughadh do chláraibh, agus</span>
<lb n="16813"/><span>cuid eile do chotannaibh bhrisde dháirighthe don luing: agus</span>
<lb n="16814"/><span>tárrla mar sin gu ndeachadar uile slán dochum tíre.</span>
<lb n="16815"/></p>
</div>
<pb n="Gn28"/>
<div><lb n="16816"/><p/>
</div>
<pb n="Gn28:1"/>
<div><lb n="16817"/><p><span>Agus ar dteachd dóibh slán, do aithneadar annsin gurob Melita</span>
<lb n="16818"/><span>dobainm dhon oilén.</span>
<lb n="16819"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:"/>
<div><lb n="16820"/><p><span>Agus niór bheag an dáonnachd dorinneadar na dáoine Barbárrgha oruinn.</span>
<lb n="16821"/><span>Oír ar bhfadógh theineadh dhóibh do ghabhadar sinn uile chuca, ar son an</span>
<lb n="16822"/><span>cheatha deachachdaigh, agus an fhuáchda dhobhí ann.</span>
<lb n="16823"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:3"/>
<div><lb n="16824"/><p><span>Agus ar gcruinniughadh mhoráin spriosán do Phól, agus arna gcur</span>
<lb n="16825"/><span>dhó ar an dteine, táinic aithir nimhe amach as an teas, agus do</span>
<lb n="16826"/><span>leím sí ar a láimh.</span>
<lb n="16827"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:4"/>
<div><lb n="16828"/><p><span>Agus ar bhfaicsin na péisde ar liubarnaigh as a láimh dona dáoinibh</span>
<lb n="16829"/><span>barbárrgha, adubhradar ría chéile, gu deimhin duine dúnmharbhthach an</span>
<lb n="16830"/><span>fear so, agus biodh gu dtáinic sé slán ón bhfairrge, niór fhulaing</span>
<lb n="16831"/><span>fós dioghaltus Dé dho bheith béo.</span>
<lb n="16832"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:5"/>
<div><lb n="16833"/><p><span>Achd ar gcrothadh na péisde dhósan sa teini, niór airidh sé dochar ar</span>
<lb n="16834"/><span>bioth.</span>
<lb n="16835"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:6"/>
<div><lb n="16836"/><p><span>Gidheadh dobhí súil acadhsan ré hat dó, nó réna thuitim siós marbh gu</span>
<lb n="16837"/><span>hobann, achd ar mbeith dhóibh gu fada ag fuireach, agus nách facadar dochar</span>
<lb n="16838"/><span>ar bioth ag teagmháil dó, ar nathrughadh inntinne, adubhradar gur Dhía é.</span>
<lb n="16839"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:7"/>
<div><lb n="16840"/><p><span>Agus a dtimhcheall na háitesin dobhí fearann ag ceannphort anoiléin,</span>
<lb n="16841"/><span>dárbhainm Publius, noch dho ghabh sinne chuige, agus tug áodhaigheachd</span>
<lb n="16842"/><span>dúinn ar feadh thrí lá gu rocháirdeamhail.</span>
<lb n="16843"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:8"/>
<div><lb n="16844"/><p><span>Agus tárrla gu raibhe athair Phuibliuis na luidhe ré fiábhrus agus</span>
<lb n="16845"/><span>ré fluxa fola: agá ndeachaigh Pól na cheann, agus ar ndéanamh</span>
<lb n="16846"/><span>urrnaighthe, ar gcur dho lámh air, do shlánuigh sé hé.</span>
<lb n="16847"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:9"/>
<div><lb n="16848"/><p><span>Agus arna dhéunamh so, tangadar an mhéid dobhí easlán sanoiléun</span>
<lb n="16849"/><span>chuige, agus do slánaigheadh iád:</span>
<lb n="16850"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:10"/>
<div><lb n="16851"/><p><span>Noch mar an gcéudna tug dhúinn onoír mhór, agus ar ndealachan dúinn riú,</span>
<lb n="16852"/><span>do chuireadar linn na neithe dobhí na riachdanus orainn.</span>
<lb n="16853"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:11"/>
<div><lb n="16854"/><p><span>Agus a gcionn thrí miós na dhiáigh sin, do sheolamar a luing dho</span>
<lb n="16855"/><span>longaibh Alexándria, dobhí ag caitheamh an ghéimhridh sanoiléun,</span>
<lb n="16856"/><span>agus asé fá chomhárrgha dhi Castor agus Pollux.</span>
<lb n="16857"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:12"/>
<div><lb n="16858"/><p><span>Agus ar dteachd dúinn gu Siracusa, do anamar annsin trí lá.</span>
<lb n="16859"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:13"/>
<div><lb n="16860"/><p><span>Agus ar séoladh dhúinn thimcheaall as sin, tangamar gu Rhégium: agus</span>
<lb n="16861"/><span>a gcionn láe na dhiáigh sin do shéid an gháoth andeas, agus</span>
<lb n="16862"/><span>tangamar lá arna mhárach gu Puteoli.</span>
<lb n="16863"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:14"/>
<div><lb n="16864"/><p><span>Mar a bhfuáramar dearbhraithreacha, agus do chuireadar dhimpidhe</span>
<lb n="16865"/><span>oruinn anmhuin ina bhfochair feadh seachdmhuine: agus mar sin do</span>
<lb n="16866"/><span>thriállamar romhuinn don Róimh.</span>
<lb n="16867"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:15"/>
<div><lb n="16868"/><p><span>Agus as sin ar bhfagáil ar sgéul do na braithreáchaibh, tangadar dho</span>
<lb n="16869"/><span>theagmháil dúinn gu margadh Appius, agus gus na trí táibheirnibh:</span>
<lb n="16870"/><span>agus arna bhfaicsin do Phól, rug sé buidheachus ré Día, agus do</span>
<lb n="16871"/><span>ghabh sé misneach chuige.</span>
<lb n="16872"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:16"/>
<div><lb n="16873"/><p><span>Agus ar dteachd dúinn don Róimh, tug an caiptín na braighde</span>
<lb n="16874"/><span>dáirdghinerál na slógh: achd tugadh cead do Phól bheith ris féin a</span>
<lb n="16875"/><span>bhfarradh shoighdiúir dho choimhéudfadh hé.</span>
<lb n="16876"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:17"/>
<div><lb n="16877"/><p><span>Agus tárrla a gcionn trí lá na dhiáigh sin, gur ghoir Pól uaisle na</span>
<lb n="16878"/><span>nÍudaigheadh a gceann a chéile: agus ar gcruinniughadh  dhóibh, adubhairt</span>
<lb n="16879"/><span>sé riú; a dháoine agus a bhraithreacha, biódh nách dearna meisi éunní</span>
<lb n="16880"/><span>anaghaidh an phobail, iná ghnáthaighe na sinnsear, tugadh mé fós ceangailte</span>
<lb n="16881"/><span>ó Ierusalém a lámhaibh na Rómhanach.</span>
<lb n="16882"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:18"/>
<div><lb n="16883"/><p><span>Noch lér mhián tar éis mo theasdaighthe mo léigean fá sgáoil, do bhrígh</span>
<lb n="16884"/><span>nách roibhe coir ar bioth bháis orum.</span>
<lb n="16885"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:19"/>
<div><lb n="16886"/><p><span>Achd ar labhairt gu contrárrgha dona hIudaigheadhibh, dobéigean damh</span>
<lb n="16887"/><span>dul fá chomairce Chesair, ní hé gu bhfuil adhbhar ar bioth agum fá a</span>
<lb n="16888"/><span>neileochainn mo chineadh.</span>
<lb n="16889"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:20"/>
<div><lb n="16890"/><p><span>Uime sin ios fá anadhbharsa dho chuir mé fios oraibhse, dochum ar</span>
<lb n="16891"/><span>bhfaicsiona, agus labhartha ribh.  Oír is ar son mhuinighne Israél, atáim</span>
<lb n="16892"/><span>ceangailte sa slabhradhsa.</span>
<lb n="16893"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:21"/>
<div><lb n="16894"/><p><span>Agus adubhradarsan ris, niór ghlacamairne fiú na leitre ónÍudéa ad</span>
<lb n="16895"/><span>thimcheall: agus ní tháinic fós neach ar bith dona dearbhraithreachaibh</span>
<lb n="16896"/><span>dhfoillsiughadh ná dhinnisin uilc ar bioth ort.</span>
<lb n="16897"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:22"/>
<div><lb n="16898"/><p><span>Achd budh mián rinn a chlos uáit na neithe bhreathnuigheas tú.  Oír do</span>
<lb n="16899"/><span>tháobh anuirdse, is aithnigh dhúinn gu dticthear ina adhaigh sanuile</span>
<lb n="16900"/><span>ait.</span>
<lb n="16901"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:23"/>
<div><lb n="16902"/><p><span>Agus ar ndéunamh láe ris dóibh, tangadar mórán chuige dhá loisdín, noch</span>
<lb n="16903"/><span>dhar fhoillsigh sé rioghachd Dé maille ré fiádhnuise dho dhéunamh, dhá</span>
<lb n="16904"/><span>dtairraing réna theagusg dochum na neitheadh dho bhean ré hIosa, a rechd</span>
<lb n="16905"/><span>Mháoisi agus ann sna fáidhibh, ó mhaidin gu hoidhche.</span>
<lb n="16906"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:24"/>
<div><lb n="16907"/><p><span>Agus do áontuigheadar cuid dióbh dona neithibh adubhairt sé, agus</span>
<lb n="16908"/><span>cuid eile nar áontaigh.</span>
<lb n="16909"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:25"/>
<div><lb n="16910"/><p><span>Agus ar mbeith dóibh contrárrgha dhá chéile, do sgáoileadar as sin, ar</span>
<lb n="16911"/><span>rádh na héunbhréithresi dho Phól; eadhón, is maith dho labhair an</span>
<lb n="16912"/><span>spiorad náomh trésan bhfáidh Esaiás ré ar naithreachaibhne,</span>
<lb n="16913"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:26"/>
<div><lb n="16914"/><p><span>agá rádh; imthigh romad dochum an phobailse, agus abair, cluinfidh sibh</span>
<lb n="16915"/><span>ré bhur gcluásaibh, agus ní thuigfidhe: agus dochifidh ré bhur súilibh, agus</span>
<lb n="16916"/><span>ní budh leir dháoibh.</span>
<lb n="16917"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:27"/>
<div><lb n="16918"/><p><span>Oír atá croidhe an phobailse arna ramhrughadh, agus dobhádar a gcluása</span>
<lb n="16919"/><span>bobhar dochum éisdeachda, agus do cháochadar a súile: deagla gu</span>
<lb n="16920"/><span>bhfaicfeadáois réna súilibh, agus gu gcluinfeadáois réna gcluasaibh, agus</span>
<lb n="16921"/><span>gu dtuigfeadáois réna gcroidheadhaibh, agus gu bhfillfeadáois, agus gu</span>
<lb n="16922"/><span>sláineochainnse iád.</span>
<lb n="16923"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:28"/>
<div><lb n="16924"/><p><span>Uime sin biódh a fhios agaibhse, gu bhfuil an slánughadhsa Dé arna</span>
<lb n="16925"/><span>chur dochum na gcineadhach, agus gu gcluinfid siádsan hé.</span>
<lb n="16926"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:29"/>
<div><lb n="16927"/><p><span>Agus ar rádh na neitheannsa dhó, do imthigheadar na hÍudaighe amach,</span>
<lb n="16928"/><span>agus dobhí iomad diosbóireachda aca eatorra féin.</span>
<lb n="16929"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:30"/>
<div><lb n="16930"/><p><span>Agus do chomhnuigh Pól dhá bhliádhain go hiomlán a dtigh dho réidhigh</span>
<lb n="16931"/><span>sé dhó féin: agus do ghabhadh chuige na huile dháoine dothigeadh asdteach</span>
<lb n="16932"/><span>chuige:</span>
<lb n="16933"/></p>
</div>
<pb n="Gn28:31"/>
<div><lb n="16934"/><p><span>Ag seanmorughadh rióghachda Dé, agus ag teagusg na neitheann bheanus</span>
<lb n="16935"/><span>ris an dtighearna Iósa Críosd, maille ré gach uile chumus labhartha gan</span>
<lb n="16936"/><span>toirmeasg.</span>
<lb n="16937"/></p>
</div>
<pb n="Rm"/>
<div><lb n="16938"/><p><span>Eipisteil Phoil Absduil dóchum na Romhánach.</span>
<lb n="16939"/></p>
</div>
<pb n="Rm1"/>
<div><lb n="16940"/><p/>
</div>
<pb n="Rm1:1"/>
<div><lb n="16941"/><p><span>Pol searbhfhoghantuighe Iósa Críosd, do goireadh dochum bheith na</span>
<lb n="16942"/><span>absdal, agus, do toghadh dochum soisgéil Dé dho sheanmórughadh,</span>
<lb n="16943"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:2"/>
<div><lb n="16944"/><p><span>(Noch dho gheall sé roimhe tré na fháidhibh sna sgriobtúraibh náomhtha,)</span>
<lb n="16945"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:3"/>
<div><lb n="16946"/><p><span>A dtimcheall a mhic Iósa Críosd ar dtighearna, (dho gineadh dho shíol</span>
<lb n="16947"/><span>Daibhí do réir na féola:</span>
<lb n="16948"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:4"/>
<div><lb n="16949"/><p><span>Do foillsigheadh na mhac Dé a gcumhachdaibh, do réir spioraide na</span>
<lb n="16950"/><span>náomhthachda, tré  eiséirghe ó mharbhaibh.)</span>
<lb n="16951"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:5"/>
<div><lb n="16952"/><p><span>Tré a bhfuáramairne grása agus absdaltachd, dochum umhlachda an chreidimh,</span>
<lb n="16953"/><span>ameasg na nuile chineadhach ar son anmasan:</span>
<lb n="16954"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:6"/>
<div><lb n="16955"/><p><span>(Eidir a bhfuil sibhsi lais arna bhur ngairm ré hÍosa Criosd:)</span>
<lb n="16956"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:7"/>
<div><lb n="16957"/><p><span>Chugaibhsi uile an mhéid atá sa Róimh, arna bhur ngrádhughadh ó Dhía,</span>
<lb n="16958"/><span>agus ionbhur náomhaibh do réir ghárma: Grása agus siothcháin maille ribh,</span>
<lb n="16959"/><span>ó Dhía ar nathair, agus ón dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="16960"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:8"/>
<div><lb n="16961"/><p><span>Ar tús beirim buidheachus ré mo Dhía féin tré Iósa Críosd, ar bhur</span>
<lb n="16962"/><span>sonsa uile, do bhrígh gu bhfuil tuárasgbháil bhur gcreidmhe ar feadh an</span>
<lb n="16963"/><span>domhain uile.</span>
<lb n="16964"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:9"/>
<div><lb n="16965"/><p><span>Oír atá Día dhfiádhnuise agum, dhá ndénaim seirbhís am spioraid a soisgéul</span>
<lb n="16966"/><span>a mhic, gu mbím gan sgur ag teachd thoraibh,</span>
<lb n="16967"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:10"/>
<div><lb n="16968"/><p><span>agá iárraidh dho shiór am urrnaighthe, a afhagháil do thoil Dé, aisdear</span>
<lb n="16969"/><span>séunmhar ar chor éigin do dhéunamh dhamh fa dheireadh ré theachd</span>
<lb n="16970"/><span>chugaibhse.</span>
<lb n="16971"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:11"/>
<div><lb n="16972"/><p><span>Oír atá rofhónn oram sibhse dhfaicsin, ar ghléus gu roinnfinn ribh</span>
<lb n="16973"/><span>tiodhlacadh éigin spioradálta dochum bhur nearthuighthe.</span>
<lb n="16974"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:12"/>
<div><lb n="16975"/><p><span>Eadhón, ionnus go bhfuighinn ionbhur bhfochairse foirceadal</span>
<lb n="16976"/><span>comhchoitcheann tré chreideamh a chéile eadhon bhur gcreideamhsa agus mo</span>
<lb n="16977"/><span>chreideamhsa.</span>
<lb n="16978"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:13"/>
<div><lb n="16979"/><p><span>Agus a dhearbhraithreacha, ni háill leam gan a fhios do bheith agaibh,</span>
<lb n="16980"/><span>gur chuir mé romham gu minic teachd chugaibh, (giodheadh do cuireadh toirmeasg</span>
<lb n="16981"/><span>oram gus anois) dochum gu bhfuighinn toradh éigin ion bhur measgsa,</span>
<lb n="16982"/><span>amhail fuáir mé eidir na cineadhachaibh eile.</span>
<lb n="16983"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:14"/>
<div><lb n="16984"/><p><span>Atáim am fhéitheamh ag na Gréugachaibh agus ag na dáoinibh barbárrgha,</span>
<lb n="16985"/><span>ag dáoinibh glioca agus neamhghlioca.</span>
<lb n="16986"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:15"/>
<div><lb n="16987"/><p><span>Ar anadhbharsin do réir mar dhothig dhióm, atáim ullamh dochum an</span>
<lb n="16988"/><span>tsoisgéil do sheanmóir dháoibhse mar an gcéudna, a bhfuiltí sa</span>
<lb n="16989"/><span>Róimh.</span>
<lb n="16990"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:16"/>
<div><lb n="16991"/><p><span>Oír ní fhuil ádhnáire óram fá shoisgéul Chríosd, do bhrígh gurob hé</span>
<lb n="16992"/><span>cumhachd Dé é, dochum slánaighthe, dá gach áon chreideas, don Iúdaighe ar</span>
<lb n="16993"/><span>tús, agus don Ghréugach mar an gcéudna.</span>
<lb n="16994"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:17"/>
<div><lb n="16995"/><p><span>Oír as ann fhoillsighthear fíoréundachd Dé, ó chreideamh gu creideamh,</span>
<lb n="16996"/><span>amhail atá sgríobhtha, doghéubhaidh an fiorén beatha tré chreideamh.</span>
<lb n="16997"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:18"/>
<div><lb n="16998"/><p><span>Oír foillsighthear fearg Dhé dhó nimh anaghaidh gach uile</span>
<lb n="16999"/><span>neamhdhiághachda, agus égcóra na ndáoineadh chongmhas anfírinne a</span>
<lb n="17000"/><span>neamhfhíréndachd:</span>
<lb n="17001"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:19"/>
<div><lb n="17002"/><p><span>Oír an mhéid déolus is éidir dhfagháil ar Dhía, atá sé gu follus</span>
<lb n="17003"/><span>ionntasan: oír dorinne Dia follus dóibh hé.</span>
<lb n="17004"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:20"/>
<div><lb n="17005"/><p><span>Oír a neithesion nach éidir dhfaicsin, mar atá a chumhad siórraidhe</span>
<lb n="17006"/><span>agus a dhiághachd, atáid siád soiléir sóthuigsiona ó chruthughadh an domhain</span>
<lb n="17007"/><span>an  oibrighthibh: dochum nach beith leisgéul aca.</span>
<lb n="17008"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:21"/>
<div><lb n="17009"/><p><span>Do bhrígh ar naithne Dhé dhóibh nach tugadar glóir dhó mar Dhía, agus</span>
<lb n="17010"/><span>nach rugadar buidheachus ris: achd gur liónadar dho dhiomháoineas ina</span>
<lb n="17011"/><span>smuáintighthibh, agus gur dalladh a gcroidhe neamhthuighsionach.</span>
<lb n="17012"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:22"/>
<div><lb n="17013"/><p><span>Ar gcur amach dhóibh orrtha féin gur dháoine eagnuidhe iád, dorinneadh</span>
<lb n="17014"/><span>dáoine éigcrídhnne dhíobh.</span>
<lb n="17015"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:23"/>
<div><lb n="17016"/><p><span>Oir do iompuidheadar glóir Dhé nách éidir dho thruáilleadh, a</span>
<lb n="17017"/><span>gcosamhaileas iomháidhe dhuine shothruáillighthe, agus éunlaithe, agus</span>
<lb n="17018"/><span>ainmhinnteadh cheithre gcos, agus phéisdeagh.</span>
<lb n="17019"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:24"/>
<div><lb n="17020"/><p><span>Ar anadhbharsin tug Día íadsan mar an gcéudna dainmhiánaibh a</span>
<lb n="17021"/><span>gcroidheadh féin do neamhghlon  chum a gcorp do shalchadh eatorra féin:</span>
<lb n="17022"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:25"/>
<div><lb n="17023"/><p><span>Mar dhruing dho iompuidh firinne Dhé a mbréig, agus dorinne onóir agus</span>
<lb n="17024"/><span>seirbhís don chreatúir, ag tréigean an chruthaighthéora, noch atá beannaighthe</span>
<lb n="17025"/><span>gu síorraidhe.  Amén.</span>
<lb n="17026"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:26"/>
<div><lb n="17027"/><p><span>Ar anadhbharsa tug Día iád dainmhiánaibh graineamhla: oír do</span>
<lb n="17028"/><span>athruigheadar a mná a ngnáthughadh nadúrrgha, a ngnáthughadh mhínádurrgha:</span>
<lb n="17029"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:27"/>
<div><lb n="17030"/><p><span>Agus mar an gcéudna na fir, ar dtréigean ghnáthaighthe nadúrrgha na mban</span>
<lb n="17031"/><span>dóibh, do lasadar ina nainmiánaibh an fear anadhaidh a chéile, na</span>
<lb n="17032"/><span>fireannaidh ag déunamh gráineamhla  ris na fireannachaibh, agus fuáradar ionnta</span>
<lb n="17033"/><span>féin luádhaigheachd a seachráin, mar búdh coir.</span>
<lb n="17034"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:28"/>
<div><lb n="17035"/><p><span>Agus amhail mar nár chuireadar súim anéolus Dé ddo chongmháil: as mar</span>
<lb n="17036"/><span>sin tug Día íadsan dinntinn neamhchéillidhe, dochum gu ndéunaidís neithe</span>
<lb n="17037"/><span>nárbhiomchuibhghe.</span>
<lb n="17038"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:29"/>
<div><lb n="17039"/><p><span>Arna liónadh donuile éugcóir, do mhailís, do dhrúis, do</span>
<lb n="17040"/><span>dhroichmhéin, do shaint: arna liónadh dho thnúth, do dhúnmharbhadh, do</span>
<lb n="17041"/><span>cheannarraic, do mheabhail, do dhrochbharamhluibh.</span>
<lb n="17042"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:30"/>
<div><lb n="17043"/><p><span>Ar mbeith dóibh na luchd siosarrnuidhe, na luchd ithiomradh, na luchd</span>
<lb n="17044"/><span>fuáthaighthe Dé, na luchd tarcuisne, na ndáoinibh diomsacha, mordhálacha,</span>
<lb n="17045"/><span>na luchd comtha uilc, easumhal dáithreachuibh agus do mhaithreachaibh,</span>
<lb n="17046"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:31"/>
<div><lb n="17047"/><p><span>Eugciállaidhe, neamhchuingheallach, gan ghrádh nadúrrgha, doriártha,</span>
<lb n="17048"/><span>neamhthróchaireach:</span>
<lb n="17049"/></p>
</div>
<pb n="Rm1:32"/>
<div><lb n="17050"/><p><span>Noch ar naithne dhlighidh Dé dhóibh, (eadhón gu dtuillid luchd na</span>
<lb n="17051"/><span>ngniomhsa dho dhéunamh bás) ní hé amháin fós iád féin dá ndéunamh,</span>
<lb n="17052"/><span>achd mar an gcéudna cáomhnuid siád luchd a ndéunta.</span>
<lb n="17053"/></p>
</div>
<pb n="Rm2"/>
<div><lb n="17054"/><p/>
</div>
<pb n="Rm2:1"/>
<div><lb n="17055"/><p><span>Ar anadhbharsin ní héidir do leisgél do ghabháil a dhuine gidhbé</span>
<lb n="17056"/><span>ar bioth tú dhamnuigheas duine eile.  Oír ann sa ní a ndáorann tú neach</span>
<lb n="17057"/><span>eile, dáoradh tú thú féin: óir dhoní tú féin dháorus thu duine eile na</span>
<lb n="17058"/><span>neithe cédna.</span>
<lb n="17059"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:2"/>
<div><lb n="17060"/><p><span>Achd atá a fhios aguinne gu bhfhuil breitheamhnas Dé dho réir na fírinne</span>
<lb n="17061"/><span>anadhuidh na muinntire dhoní ionnshamhail na neitheadh sin.</span>
<lb n="17062"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:3"/>
<div><lb n="17063"/><p><span>Agus an measann tusa so, ó a dhuine dhamnuigheas an dream doní a leithed</span>
<lb n="17064"/><span>súd, agus tú féin dá ndéunamh, gu racha tú as ó bhreitheamhnus Dé?</span>
<lb n="17065"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:4"/>
<div><lb n="17066"/><p><span>Nó an dtarcuisnidheann tú saidhbhres a mhaitheasa, agus a fhoighide,</span>
<lb n="17067"/><span>agus fhoide a fhulaing, gan a fhios agud gu dtréoruigheann maitheas Dé thú</span>
<lb n="17068"/><span>dhochum aithrighe?</span>
<lb n="17069"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:5"/>
<div><lb n="17070"/><p><span>Achd do réir do chruáis féin, agus do chroidhe gan aithrighe taisgidh tú</span>
<lb n="17071"/><span>dhuit féin fearg, fá chomhair láoi na feirge, agus fhoillsighthe</span>
<lb n="17072"/><span>cheirtbhreitheamhnuis Dé:</span>
<lb n="17073"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:6"/>
<div><lb n="17074"/><p><span>Dobhéra dhá gach éinneach dho réir a ghníomhartha:</span>
<lb n="17075"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:7"/>
<div><lb n="17076"/><p><span>Eadhón don druing iárrus tré fhoighide na deaghoibre, glóir, agus onóir</span>
<lb n="17077"/><span>agus neamhthruáilleadh, an bheatha mharrthanach:</span>
<lb n="17078"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:8"/>
<div><lb n="17079"/><p><span>Achd don dreim atá ceannairceach, agus nach umhluigheann don fhírinne, achd</span>
<lb n="17080"/><span>umhluigheas donégcóruigh, dhobéurthar diomdhá agus fearg.</span>
<lb n="17081"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:9"/>
<div><lb n="17082"/><p><span>Biáidh triubalóid agus doghruing fá chomhair anma gach áonnduine dhoní</span>
<lb n="17083"/><span>olc, anÍuduidhe ar tús, agus an Ghréugaigh mar an gcéudna.</span>
<lb n="17084"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:10"/>
<div><lb n="17085"/><p><span>Achd biáidh glóir, agus onóir, agus siothcháin dá gach áon doní an</span>
<lb n="17086"/><span>mhaith, don Iúduighe ar tús, agus don Ghréugach mar an gcéudna.</span>
<lb n="17087"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:11"/>
<div><lb n="17088"/><p><span>Oír ní fhuil cion ag Día ar fpearsain seach a chéile.</span>
<lb n="17089"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:12"/>
<div><lb n="17090"/><p><span>Oír an mhéid do fpeacuigh gan an dlidheagh, rachuid amugha gan an</span>
<lb n="17091"/><span>dligheadh: agus an mhéid do fpeacuigh fá andligheadh, daimeóntar iád</span>
<lb n="17092"/><span>leis andligheadh.</span>
<lb n="17093"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:13"/>
<div><lb n="17094"/><p><span>(Oír ní hiád luchd éisdeachda an dlighidh atá na bhfhirénchuibh a</span>
<lb n="17095"/><span>bhfhiádhnuisi Dé: achd luchd choimhliónta an dlighidh asiád sháorfuidhear.</span>
<lb n="17096"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:14"/>
<div><lb n="17097"/><p><span>Oír na cineadhaigh ag nách fuil an dligheadh, doníd siád ó nádúir</span>
<lb n="17098"/><span>na neithe bheanas rís an dligheadh, iád so ag nach fuil an dligheadh aca,</span>
<lb n="17099"/><span>atáid siád na ndligheadh dhóibh féin.</span>
<lb n="17100"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:15"/>
<div><lb n="17101"/><p><span>Noch fhoillsigheas obair an dlighidh sgríobhtha an a gcroidhthibh, ar</span>
<lb n="17102"/><span>mbeith dá gcogús ag déunamh fiádhnuise máráon riú, agus a smuáintighthe</span>
<lb n="17103"/><span>ag éileabhadh a chéile, nó fos ag gabháil a leisgéil.)</span>
<lb n="17104"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:16"/>
<div><lb n="17105"/><p><span>Ann sa lá an a mbéra Día bhreith ar sheicréidib na ndáoine maille ré</span>
<lb n="17106"/><span>hIósa Críosd, do réir mo shoisgéilsi.</span>
<lb n="17107"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:17"/>
<div><lb n="17108"/><p><span>Féuch, goirthear Iúduidhe dhiótsa, agus muinighidh tú as andligheadh,</span>
<lb n="17109"/><span>agus doní tú mórdháil as Día,</span>
<lb n="17110"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:18"/>
<div><lb n="17111"/><p><span>Agus atá fios a thoile agad, agus derbhuidh tú na neithe</span>
<lb n="17112"/><span>eidirdhealuighthecha, ar mbeith foghlomtha dhuit ón dligheadh:</span>
<lb n="17113"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:19"/>
<div><lb n="17114"/><p><span>Agus atáoi dochasach gu bhfhuil tú ad héoluuch ag na dalluibh, agus</span>
<lb n="17115"/><span>ad sholas ag na muinntir atá a ndorchadas,</span>
<lb n="17116"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:20"/>
<div><lb n="17117"/><p><span>A tfior muinte na ndáoine neamheagnuidhe, ad theagasgthóir na leanabh,</span>
<lb n="17118"/><span>ar son gu bhfuil foirm aneóluis agus na fírinne agad sa dligheadh.</span>
<lb n="17119"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:21"/>
<div><lb n="17120"/><p><span>Tusa ar anadhbharsin mhúineas duine eile, créd nách múineann tú</span>
<lb n="17121"/><span>thú féin?  tusa sheanmóireas gan ghoid do dhénamh, a ndéanann tú féin</span>
<lb n="17122"/><span>goid?</span>
<lb n="17123"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:22"/>
<div><lb n="17124"/><p><span>Tusa adeir gan adhalthrannas do dhénamh, a ndéanann tú féin adhaltrannas?</span>
<lb n="17125"/><span>tusa agá bhfhuil grain ar na hiómháidhibh, an sladann tú aneaglais?</span>
<lb n="17126"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:23"/>
<div><lb n="17127"/><p><span>Tusa dhoní mórdháil as a ndlighedh, an dtabhair tú asonóir do Día tré</span>
<lb n="17128"/><span>bhriseadh an dlighidh?</span>
<lb n="17129"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:24"/>
<div><lb n="17130"/><p><span>Oir masluighther ainm Dé thríbhsi eidir na cinedhachuibh, mar atá</span>
<lb n="17131"/><span>sgríobhtha.</span>
<lb n="17132"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:25"/>
<div><lb n="17133"/><p><span>Oír is tarbhach an timcheallgherradh gu deimhin má coimhéidann tú an</span>
<lb n="17134"/><span>dlighedh: achd má bhiónn tú ad fhios sháruighthe an dlighidh, atá do</span>
<lb n="17135"/><span>thimcheallghearradh gan bheith na thimcheallghearradh.</span>
<lb n="17136"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:26"/>
<div><lb n="17137"/><p><span>Ar anadhbharsin má choimédann an neamhthimcheallghearradh ordaighthe</span>
<lb n="17138"/><span>an dlighidh, ané  nách measfuidhthear a neamhthimcheallghearradh do</span>
<lb n="17139"/><span>bheith na thimcheallghearradh.</span>
<lb n="17140"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:27"/>
<div><lb n="17141"/><p><span>Agus ané nách daiméona an neamhthimcheallghearradh atá ó nadúir, ma</span>
<lb n="17142"/><span>choimhéudann sé an dligheadh, tusa atá ad tfior sáruighthe an dlighidh</span>
<lb n="17143"/><span>trésan litir agus trésan dtimcheallghearradh.</span>
<lb n="17144"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:28"/>
<div><lb n="17145"/><p><span>Oír ní hé an tí atá gu follas na Iúduidhe, is Iúduighe ann; ná fós</span>
<lb n="17146"/><span>an timcheallghearradh atá gu leithimeallach sa bhfeóil, ios</span>
<lb n="17147"/><span>timcheallgearradh:</span>
<lb n="17148"/></p>
</div>
<pb n="Rm2:29"/>
<div><lb n="17149"/><p><span>Achd an té atá ós íseal na Iúduidhe, agus timcheallghearradh an</span>
<lb n="17150"/><span>chroidhe, ann sa spioruid, agus ní sa litir: agá bhfuil a mholadh, ní ó</span>
<lb n="17151"/><span>dháoinibh, achd ó Dhía.</span>
<lb n="17152"/></p>
</div>
<pb n="Rm3"/>
<div><lb n="17153"/><p/>
</div>
<pb n="Rm3:1"/>
<div><lb n="17154"/><p><span>Ar anadhbharsin créd é an bárr atá ag an Iúduidhe, nó créd é tarbha an</span>
<lb n="17155"/><span>timcheallghearrtha?</span>
<lb n="17156"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:2"/>
<div><lb n="17157"/><p><span>Ios mór  ar gach áonchor; agus gu prinnsiopálta do bhríogh gurab</span>
<lb n="17158"/><span>riúsan do táobhadh bríathra Dé.</span>
<lb n="17159"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:3"/>
<div><lb n="17160"/><p><span>Oír créd ma dobhádar dream dháirighthe dhiobh gan creideamh?  a</span>
<lb n="17161"/><span>ndiongna a neamhchreideamhsan fírinne Dé gan eifeachd?</span>
<lb n="17162"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:4"/>
<div><lb n="17163"/><p><span>Nár léigidh Día sin: achd bíoth Día fírinneach, agus gach uile dhuine</span>
<lb n="17164"/><span>brégach: mar atá sgríobhtha, ar chor go sáorfuidhe thú ad bhriáthruibh, agus</span>
<lb n="17165"/><span>gu mbérthá buáidh, an tan bheireas tú bhreith.</span>
<lb n="17166"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:5"/>
<div><lb n="17167"/><p><span>Achd má neartuigheann ar négcóirne cóir Dhé, créd adéram?  an bhfhuil</span>
<lb n="17168"/><span>Día égcórach doní dioghaltus?  (do réir mhodha na ndáoine labhruim.)</span>
<lb n="17169"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:6"/>
<div><lb n="17170"/><p><span>Nár léige Día sin: nó no cionnas bhias Día na bhreitheamh ar an domhan?</span>
<lb n="17171"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:7"/>
<div><lb n="17172"/><p><span>Oír más móide dho lióm fírinne Dé trém bhréigsi dochum a ghlóiresion,</span>
<lb n="17173"/><span>créd fá a ndamantur mhéisi ó so suás mar pheacach?</span>
<lb n="17174"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:8"/>
<div><lb n="17175"/><p><span>Agus créd fá nách diongnamáoid uilc, dochum gu dtiocfadh: maith dhíobh,</span>
<lb n="17176"/><span>(do réir mar maslaighthear sinn, agus do réir mar adeirid dáoine</span>
<lb n="17177"/><span>dháirighthe) ar a dtig damnadh ó cheart, gu nabramáoid?</span>
<lb n="17178"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:9"/>
<div><lb n="17179"/><p><span>Créd eile má seadh?  an bhfhuilmídne ag breith bháirr?  ní fhuilmíd</span>
<lb n="17180"/><span>ar mhodh ar bioth: óir do shuidhigheamar roimhe so na hÍuduighthe agus na</span>
<lb n="17181"/><span>Gréguigh uile dho bheith fá pheacadh.</span>
<lb n="17182"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:10"/>
<div><lb n="17183"/><p><span>Mar atá sgríobhtha, nach fuil fírénach ann, fós ní fhuil áonnduine:</span>
<lb n="17184"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:11"/>
<div><lb n="17185"/><p><span>Ní fhuil neach ann thuigeas, ní fhuil neach iárrus Día.</span>
<lb n="17186"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:12"/>
<div><lb n="17187"/><p><span>Do chláonadar uile, atáid siád anéinfheachd arna ndéunamh mítharbhach:</span>
<lb n="17188"/><span>ní fhuil neach ann do dhéunadh maith, ní fhuil gu héinneach.</span>
<lb n="17189"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:13"/>
<div><lb n="17190"/><p><span>As uáimh osguilte a sgornach, dorinneadar meabhail léna dteangthuibh,</span>
<lb n="17191"/><span>atá neimh na naithreach neimhe fána bpusuibh.</span>
<lb n="17192"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:14"/>
<div><lb n="17193"/><p><span>Agá bhfhuil a mbél lán do mhallachadh agus do shearbhas.</span>
<lb n="17194"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:15"/>
<div><lb n="17195"/><p><span>Atáid a gcosa luath dochum fola do dhortadh:</span>
<lb n="17196"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:16"/>
<div><lb n="17197"/><p><span>Agá bhfhuil briseadh croidhe agus anshógh ana slighthibh:</span>
<lb n="17198"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:17"/>
<div><lb n="17199"/><p><span>Agus niór aithnigheadar slighe na siothchána:</span>
<lb n="17200"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:18"/>
<div><lb n="17201"/><p><span>Ní fhuil eagla Dé a bhfhíadhnuisi a súl.</span>
<lb n="17202"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:19"/>
<div><lb n="17203"/><p><span>Agus atá a fhios aguinn gidhbé ar bioth neithe adeir an dligheadh,</span>
<lb n="17204"/><span>gurab ris andreim atá fán dligheadh labhrus sé: dochum go dtochdfuidh gach</span>
<lb n="17205"/><span>uile bhél, agus gu mbeath an domhan uile cionntach dho bhreithemhnus Dé.</span>
<lb n="17206"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:20"/>
<div><lb n="17207"/><p><span>Ar anadhbharsin ní sáorfuidhthear éinneach na fhiádhnuisision ó</span>
<lb n="17208"/><span>oibrighthibh an dlighidh: oír is trésan dligheadh tig aithne an</span>
<lb n="17209"/><span>fpeacuigh.</span>
<lb n="17210"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:21"/>
<div><lb n="17211"/><p><span>Achd anois anégmuis an dlighidh atá fíréntachd Dé arna dhéunamh follas,</span>
<lb n="17212"/><span>arna dhearbhadh lé fiádhnuisi an dlighidh agus na bhfáidheadh.</span>
<lb n="17213"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:22"/>
<div><lb n="17214"/><p><span>Firéntachd Dé adeirim tré chreideamh Iósa Críosd dá gach áonnduine,</span>
<lb n="17215"/><span>agus ar gach áon chreideas: oír ní fhuil eidirdhealughadh ann.</span>
<lb n="17216"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:23"/>
<div><lb n="17217"/><p><span>Oír do pheacaigheadar na huile dháoine, agus dá bhríogh sin atáid</span>
<lb n="17218"/><span>siád anégmuis ghlóire Dé.</span>
<lb n="17219"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:24"/>
<div><lb n="17220"/><p><span>Agus atáid arna sáoradh anaisgidh réna ghrásuibhsean trésan</span>
<lb n="17221"/><span>bfuásgladh dorinneadh lé hIósa Críosd:</span>
<lb n="17222"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:25"/>
<div><lb n="17223"/><p><span>Noch dho órduigh Día na cheann réidhtigh tré chréideamh ina fhuil,</span>
<lb n="17224"/><span>dochum a fhíréntachda dfoillsiughadh, tré mhaithmheachas na bpeacadh</span>
<lb n="17225"/><span>dochuáidh tharuinn,</span>
<lb n="17226"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:26"/>
<div><lb n="17227"/><p><span>A bhfhoighide Dé, dochum a fhiréntachda féin dfoillsioghadh ann</span>
<lb n="17228"/><span>sanaimsirsi dho lathair: dochum gu mbiádh sé féin ceart, agus gu sáorfadh</span>
<lb n="17229"/><span>sé an té atá do chreideamh Iósa.</span>
<lb n="17230"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:27"/>
<div><lb n="17231"/><p><span>Ar anadhbharsoin cáit a bhfhuil an mhórdháil?  atá sí arna cur</span>
<lb n="17232"/><span>amach.  Cía an dlighedh lér cuireadh amach hí? an tré dhligheadh na</span>
<lb n="17233"/><span>noibreacha? ní headh, achd tré dhlighedh an chreidimh.</span>
<lb n="17234"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:28"/>
<div><lb n="17235"/><p><span>Isí ar mbhreith ar anadhbharsin, gurab lé creideamh sháorthar an</span>
<lb n="17236"/><span>duine anégmuis oibrightheadh an dlighidh.</span>
<lb n="17237"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:29"/>
<div><lb n="17238"/><p><span>Ané Día Día na nÍuduidheagh amháin?  ané nach é Día na</span>
<lb n="17239"/><span>gcineadhach  mar an gcédna?  gu deimhin asé Día na gcineadhach</span>
<lb n="17240"/><span>leis.</span>
<lb n="17241"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:30"/>
<div><lb n="17242"/><p><span>Oír is éin nDía sháorfas an timcheallghearradh lé creideamh, agus an</span>
<lb n="17243"/><span>neamhthimcheallghearradh trésan gcreideamh.</span>
<lb n="17244"/></p>
</div>
<pb n="Rm3:31"/>
<div><lb n="17245"/><p><span>Uime sin a ndéunmáoid an dligheadh neamhthábhachdach trésan</span>
<lb n="17246"/><span>gcreideamh?  nár léige Día sin: achd fós neartuighemíd an dligheadh.</span>
<lb n="17247"/></p>
</div>
<pb n="Rm4"/>
<div><lb n="17248"/><p/>
</div>
<pb n="Rm4:1"/>
<div><lb n="17249"/><p><span>Uime sin créd adéram fuáir Abrahám ar nathair dho réir na feóla?</span>
<lb n="17250"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:2"/>
<div><lb n="17251"/><p><span>Oír más ó oibrighthibh dho sáoradh Abraham, atá adhbhar máoidhimhaighe</span>
<lb n="17252"/><span>aige, achd ní a dtáobh Dé.</span>
<lb n="17253"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:3"/>
<div><lb n="17254"/><p><span>Oir créd adeir an sgríobtúr?  do chreid Abrahám do Dhía, agus do</span>
<lb n="17255"/><span>measadh sin dó ina fhíréantachd.</span>
<lb n="17256"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:4"/>
<div><lb n="17257"/><p><span>Achd don té doní obuir, ní dho réir ghrás mheasdar tuárasdal dó, achd</span>
<lb n="17258"/><span>dho réir fhiách:</span>
<lb n="17259"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:5"/>
<div><lb n="17260"/><p><span>Achd dhon té nách déineann obair, ach chreideas ann sa tí sháorus an duine</span>
<lb n="17261"/><span>neamhdhiagha, measdar a chreideamh mar fhíréntachd.</span>
<lb n="17262"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:6"/>
<div><lb n="17263"/><p><span>Amhail adeir Dábhí mar an gcéudna, gurob beannuighe an duine dhá</span>
<lb n="17264"/><span>measann Día fíréntachd gan oibríghthe: ag rádh,</span>
<lb n="17265"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:7"/>
<div><lb n="17266"/><p><span>Is beannuighthe  an dream agá bhfuil a neimhfhiréuntachd arna</span>
<lb n="17267"/><span>maitheamh dhóibh, agus agá bhfhuilid a bpeacuigh arna bhfholach:</span>
<lb n="17268"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:8"/>
<div><lb n="17269"/><p><span>Is beannuighthe an té ag nách cuirfi an tighearna peacadh na leith.</span>
<lb n="17270"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:9"/>
<div><lb n="17271"/><p><span>Ar anadhbharsin an dtig an beannachdsa ar an timcheallghearradh</span>
<lb n="17272"/><span>abháinn, nó ané nach tig se ar a neamhthimcheallghearradh mar</span>
<lb n="17273"/><span>angcéudna?  oír adeirimíd gur measadh a chreideamh dhAbrahám mar</span>
<lb n="17274"/><span>fhíréntachd.</span>
<lb n="17275"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:10"/>
<div><lb n="17276"/><p><span>Uime sin cionnas do measadh dhó é?  ané anúair dobhí sé sa</span>
<lb n="17277"/><span>timcheallghearradh, nó anúair nách raibhe?  ní ré linn timchillghearraidh,</span>
<lb n="17278"/><span>achd anuáir dobhí sé na égmuis.</span>
<lb n="17279"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:11"/>
<div><lb n="17280"/><p><span>Agus do ghabh sé chuige chomhartha an timchillgheartha, séla fíréntachda an</span>
<lb n="17281"/><span>chreidimh dobhí aige anégmuis an timcheallghearra, dochum gu mbeith sé</span>
<lb n="17282"/><span>na athair ag gach áon do chreidfeadh anégmuis an timchillghearruidh, dochum</span>
<lb n="17283"/><span>go measfuidhe fíréntachd dhóibhsean mar an gcéudna:</span>
<lb n="17284"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:12"/>
<div><lb n="17285"/><p><span>Agus u mbiádh sé na athair an timchillghearrtha, ní hé amháin don</span>
<lb n="17286"/><span>dreim mhuinigheas as an dtimchillghearradh, achd mar an gcéudna don dreim</span>
<lb n="17287"/><span>leanas lurg chreidimh ar nathar Abraham, noch dobhí aige ann sa</span>
<lb n="17288"/><span>neamhthimcheallghearradh.</span>
<lb n="17289"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:13"/>
<div><lb n="17290"/><p><span>Oír ní trésan dligheadh dorinneadh an gelladh dhAbraham nó dhá</span>
<lb n="17291"/><span>shliochd, gu mbiath sé na oidhre ar an domhan, achd tré fhíréndachd</span>
<lb n="17292"/><span>an chreidimh.</span>
<lb n="17293"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:14"/>
<div><lb n="17294"/><p><span>Oír má atá an dream mhuinigheas as a ndligheadh na noidhrighibh, atá</span>
<lb n="17295"/><span>an creideamh arna dhéunamh diomhaóin, agus an gealladh neamhthábhachdach.</span>
<lb n="17296"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:15"/>
<div><lb n="17297"/><p><span>Oír is fearg oibrigheas an dligheadh, oír giodhbé aít nách fuil dligheadh</span>
<lb n="17298"/><span>ní fhuil briseadh dlighidh annsin.</span>
<lb n="17299"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:16"/>
<div><lb n="17300"/><p><span>Uime sin is ó chreideamh atá anoidhreachd, dochum u mbiádh sí tre</span>
<lb n="17301"/><span>ghrásuibh, dochum na geallamhna do bheith diongmhála don tsíol uile: ní hé</span>
<lb n="17302"/><span>amháin don chuid atá dhon dligheadh, achd mar an gcéudna don chuid atá</span>
<lb n="17303"/><span>dho chreideamh Abrahám, atá na athair aguinne uile.</span>
<lb n="17304"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:17"/>
<div><lb n="17305"/><p><span>(Mar atá sgríobhtha, do orduigh mé thú ad athair do chineadhachuibh</span>
<lb n="17306"/><span>iomdha,) a bhfhiádhnuisi an té ann ar chreid sé iodhón Día, bhéouigheas</span>
<lb n="17307"/><span>na mairbh, agus ghoireas na neithe nách fuil ann fá mar dho bheidís.</span>
<lb n="17308"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:18"/>
<div><lb n="17309"/><p><span>Abrahám noch do chreid anadhuidh dóchuis, fá dhóchus, gu mbeath sé</span>
<lb n="17310"/><span>na athair iomad cineadhach, do réir mar adubhradh ris, is mar sin bhiás do</span>
<lb n="17311"/><span>shíolsa.</span>
<lb n="17312"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:19"/>
<div><lb n="17313"/><p><span>Agus ar mbeith neimhmeirb dhó a gcreideamh, nír chuir sé súim ina</span>
<lb n="17314"/><span>chorp féin dobhí cheana gan spracadh, ar mbeith dhó a dtimcheall</span>
<lb n="17315"/><span>chéd bliádhan, iná fós a neamhmbrioghmhuireachd bhronn Shara.</span>
<lb n="17316"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:20"/>
<div><lb n="17317"/><p><span>Agus niór chuir sé cunntabhairt a ngealladh Dé lé míchreideamh: achd</span>
<lb n="17318"/><span>do neartuigheadh hé a gcreideamh, ar dtabhairt ghlóire dho Dhía:</span>
<lb n="17319"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:21"/>
<div><lb n="17320"/><p><span>Agus dobhí a láindeimhin aige, an té thug an gealladh, gur chumhachdach</span>
<lb n="17321"/><span>é ar a choimhlíonadh.</span>
<lb n="17322"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:22"/>
<div><lb n="17323"/><p><span>Ar anadhbharsin do measadh dhó mar fhíréntachd.</span>
<lb n="17324"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:23"/>
<div><lb n="17325"/><p><span>Giodheadh ní ar a shonsan amháin do scríobhadh gur measadh dhó</span>
<lb n="17326"/><span>mar fhíréntachd:</span>
<lb n="17327"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:24"/>
<div><lb n="17328"/><p><span>Achd mar an gcéudna ar ar soinne dá measfuidhear é, eadhón don mhéid</span>
<lb n="17329"/><span>chreideas ann sa té do dhúisigh Iósa ar dtighearna ó mharbhuibh,</span>
<lb n="17330"/></p>
</div>
<pb n="Rm4:25"/>
<div><lb n="17331"/><p><span>Noch do bhásuigeadh air son ar gciontaine, agus do haithbhéodhuigheadh</span>
<lb n="17332"/><span>dochum sinne dho sháoradh.</span>
<lb n="17333"/></p>
</div>
<pb n="Rm5"/>
<div><lb n="17334"/><p/>
</div>
<pb n="Rm5:1"/>
<div><lb n="17335"/><p><span>Ar anadhbharsoin tar éis ar sáortha tré chreideamh, atá siothcháin</span>
<lb n="17336"/><span>aguinn ré Día, tré ar dtighearna Iósa Críosd:</span>
<lb n="17337"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:2"/>
<div><lb n="17338"/><p><span>Tréna bhfhuáramar mar an gcédna slighe trésan gcreideamh dochum na</span>
<lb n="17339"/><span>ngrássa ann a seasmáoid, agus a ndénmaoid gáirdeachas fá mhuinghin ghlóire</span>
<lb n="17340"/><span>Dé.</span>
<lb n="17341"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:3"/>
<div><lb n="17342"/><p><span>Agus ní hé amháin, achd donimíd gáirdeachus mar an gcédna a dtrioblóidibh,</span>
<lb n="17343"/><span>do bhríogh gu bhfhuil a fhios aguinn gu noibrigheann an trioblóid foidhide:</span></p>
<lb n="17344"/>
<lb n="17345"/><p/>
</div>
<pb n="Rm5:4"/>
<div><lb n="17346"/><p><span>Agus an fhoidhide dearbhadh, agus an dearbhadh dóchús:</span>
<lb n="17347"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:5"/>
<div><lb n="17348"/><p><span>Tuilleadh eile, ní adhnáirigheann án dóchus, do bhríogh gu bhfhuil grádh</span>
<lb n="17349"/><span>Dé arna dhortadh an ar gcroidhibhne trésan spioruid náomh atá arna</span>
<lb n="17350"/><span>thabhairt dúinn.</span>
<lb n="17351"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:6"/>
<div><lb n="17352"/><p><span>Oír do fhulaing Críosd bás na am féin ar son na ndáoineadh neamhdhíagha,</span>
<lb n="17353"/><span>an tan dobhámar fós anbhann.</span>
<lb n="17354"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:7"/>
<div><lb n="17355"/><p><span>Oír gu deimhin is deacair gu bhfhuileongadh duine bás ar son fhírénuigh:</span>
<lb n="17356"/><span>agus dobhiádh a naigneadh fós gu naointéochadh  duine éigin bás dfhulang</span>
<lb n="17357"/><span>ar son duine mhaith:</span>
<lb n="17358"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:8"/>
<div><lb n="17359"/><p><span>Achd foillsighidh Día a ghrádh féin dúinne annso, do bhríogh ar mbeith</span>
<lb n="17360"/><span>dúinn fós nar bpeacachuibh, gur fhuiling Críosd bás tar ar son.</span>
<lb n="17361"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:9"/>
<div><lb n="17362"/><p><span>Ar anadhbharsin tar éis ar sáortha anois léna fhuilsion, is mó gu</span>
<lb n="17363"/><span>mór choimhéudfuidhthear sinn thrídsion ó fheirg.</span>
<lb n="17364"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:10"/>
<div><lb n="17365"/><p><span>Oír má dho réidhigheadh eadruinn agus Día tré bhás a mhic, anuáir dho</span>
<lb n="17366"/><span>bhámar nar náimhdibh: is mó ioná sin gu mór ar mbeith na athmhuinntearas</span>
<lb n="17367"/><span>dúinn choimhédfuidhthear sinn tréna bheathasan.</span>
<lb n="17368"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:11"/>
<div><lb n="17369"/><p><span>Agus ní hé sin amháin, achd már an gcéudna donímíd máoidheamh a nDía, tré</span>
<lb n="17370"/><span>ar dtighearna Iósa Críosd, tré a bhfhuáramar anois an tathmhuinntearas.</span>
<lb n="17371"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:12"/>
<div><lb n="17372"/><p><span>Ar anadhbharsin mar tháinic an peacadh dochum an domhain tré áonduine</span>
<lb n="17373"/><span>amháin, agus an bás trésan bpeacadh: is mar sin ráinic an bás na huile</span>
<lb n="17374"/><span>dháoine, ar son gur pheacuigheadar uile.</span>
<lb n="17375"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:13"/>
<div><lb n="17376"/><p><span>Oír gus an dligheadh dobhí an peacadh ann sa tsáoghal, achd ní cuirthear</span>
<lb n="17377"/><span>an peacadh a leith dhuine anuáir nách biónn dligheadh ann.</span>
<lb n="17378"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:14"/>
<div><lb n="17379"/><p><span>Giodheadh dobhí rioghachd ag an mbás ó Adhamh gu Máoisi, ar a</span>
<lb n="17380"/><span>ndreim úd fós nar pheacaigh do réir chosamhlachda asumhlachda</span>
<lb n="17381"/><span>Adhuimh, noch atá na fhiodhair ag an té úd dobhí chum teachda.</span>
<lb n="17382"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:15"/>
<div><lb n="17383"/><p><span>Achd ní mar an gcoir atá an tabhartus dobheir Día uadha, oír má</span>
<lb n="17384"/><span>fuáradar mórán bás tré thuitim anáonduine amháin, is romhó iona sin do</span>
<lb n="17385"/><span>acfuinnigh grás Dé, agus an tabhartas tré grás anáonnduine Iósa Críosd do</span>
<lb n="17386"/><span>mhórán.</span>
<lb n="17387"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:16"/>
<div><lb n="17388"/><p><span>Agus ní mar an ní tháinic trésanáonnduine do pheacuigh atá an</span>
<lb n="17389"/><span>tabhartas: oír táinic cionnta ó anaonchor amháin dochum damanta: achd</span>
<lb n="17390"/><span>taínic an tabhartus ó iomad cionnradh dochum sáortha.</span>
<lb n="17391"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:17"/>
<div><lb n="17392"/><p><span>Oír más do bhrígh áonchoire amháin do ghabh an bás rioghachd tré</span>
<lb n="17393"/><span>áonnduine, ios mó iona sin gu mór doghéubhá an mhuinntear ghlacas fairsingi</span>
<lb n="17394"/><span>ghrása agus thabhartais na fíréntachda, rioghachd a mbeatha tré áon, eadhon</span>
<lb n="17395"/><span>Iósa Chríosd.</span>
<lb n="17396"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:18"/>
<div><lb n="17397"/><p><span>Ar anadhbharsin do réir mar thainic trésanénchoir bheith</span>
<lb n="17398"/><span>cionntach dona huile dháoinibh dochum damanta: is mar sin do</span>
<lb n="17399"/><span>fhairsinghidh an tabhartas tré aon tsáoradh amháin, da gach uile dhuine,</span>
<lb n="17400"/><span>dochum sáortha na beatha.</span>
<lb n="17401"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:19"/>
<div><lb n="17402"/><p><span>Oír fá mar is tré easumhlachd énnduine amháin, dorinneadh peacuigh do</span>
<lb n="17403"/><span>mhorán, is mar sin tré umhlachd éunnduine amháin, doghéntar firénuigh</span>
<lb n="17404"/><span>dho mhórán.</span>
<lb n="17405"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:20"/>
<div><lb n="17406"/><p><span>Tuilleadh eile, is chuige tháinic an dligheadh, dochum gu médóchthaoi an</span>
<lb n="17407"/><span>choir: achd sa bhall ar mhéduigh an peacadh, is ann rug an grás bárr.</span>
<lb n="17408"/></p>
</div>
<pb n="Rm5:21"/>
<div><lb n="17409"/><p><span>Ionnas do réir mar do thighearnuigh an peacadh dochum báis, gu</span>
<lb n="17410"/><span>dtighernóbhadh grás mar an gcéudna tré fíréntachd dochum na beatha</span>
<lb n="17411"/><span>marthanuighe, tré Iósa Críosd ar dtighearna.</span>
<lb n="17412"/></p>
</div>
<pb n="Rm6"/>
<div><lb n="17413"/><p/>
</div>
<pb n="Rm6:1"/>
<div><lb n="17414"/><p><span>Ar anadhbharsin créd adéurum?  ananfum a gcomhnuidhe a bpeacadh,</span>
<lb n="17415"/><span>dochum gu liónfadh grás Dé?</span>
<lb n="17416"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:2"/>
<div><lb n="17417"/><p><span>Nár léige Día sin.  Cionnas do fhédfamáoisne atá marbh dho pheacadh</span>
<lb n="17418"/><span>anmhuin beó fós ann?</span>
<lb n="17419"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:3"/>
<div><lb n="17420"/><p><span>Ané nách fuil a fhios agaibh, an mhéid dhínne dho baisdeadh dochum</span>
<lb n="17421"/><span>Iósa Criosd, gur baisdeadh sinn dochum a bháis?</span>
<lb n="17422"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:4"/>
<div><lb n="17423"/><p><span>Ar anadhbharsin atámuid adhlaice máráon risean tré bhaisdeadh dochum</span>
<lb n="17424"/><span>báis: ionnus do réir mar dho tógbhadh suás Críosd ó mharbhaibh, dochum</span>
<lb n="17425"/><span>glóire anathar: gurob mar sin mar an gcéudna dodhéunmais siubhal a</span>
<lb n="17426"/><span>núadhaigheachd bheatha.</span>
<lb n="17427"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:5"/>
<div><lb n="17428"/><p><span>Oír dá raibh sinn ar nar bplanndughadh máráon rision a gcosmhuileas a</span>
<lb n="17429"/><span>bháis: biám mar an gcédna a gcosmhuileas a eiséirghe:</span>
<lb n="17430"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:6"/>
<div><lb n="17431"/><p><span>Ar mbeith da fhios so aguinn, gu bhfuil ar seannduine arná céusadh maráon</span>
<lb n="17432"/><span>rision, dochum gu sgriosfuidhe corp an pheacaidh, ionnus nách diongnamáois</span>
<lb n="17433"/><span>seirbhís ó so suás don pheacadh.</span>
<lb n="17434"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:7"/>
<div><lb n="17435"/><p><span>Oír an tí fuáir bás, ios sáor hé ó pheacadh.</span>
<lb n="17436"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:8"/>
<div><lb n="17437"/><p><span>Agus má fuáramar bás maráon ré Críosd, creidmáoid go mairfeam mar an</span>
<lb n="17438"/><span>gcéudna maráon ris.</span>
<lb n="17439"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:9"/>
<div><lb n="17440"/><p><span>Ar mbeith a fheasa aguinn, ar néirghe do Chríosd ó marbhaibh, nách</span>
<lb n="17441"/><span>fuighbhidh sé bás nísa mhó: ní fhuil tighearnus feasda ag an mbás air.</span>
<lb n="17442"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:10"/>
<div><lb n="17443"/><p><span>Oír ar bhfagháil bháis dó, ios don pheacadh fuáir sé bás éunuáir: achd ar</span>
<lb n="17444"/><span>mbeith béo dhó, is do Dhía atá sé béo.</span>
<lb n="17445"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:11"/>
<div><lb n="17446"/><p><span>Agus mar an gcéudna ios measda dháoibhsi gu bhfuiltí marbh don pheacadh,</span>
<lb n="17447"/><span>agus béo do Dhía, tré Iósa Críosd ar dtighearna.</span>
<lb n="17448"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:12"/>
<div><lb n="17449"/><p><span>Ar anadhbharsin na bíoth riogheachd ag an bpeacadh ion bhur gcorp</span>
<lb n="17450"/><span>somharbhtha, ionnas gu dtiubhradh sibh umhlachd dó ina mhiánaibh.</span>
<lb n="17451"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:13"/>
<div><lb n="17452"/><p><span>Agus na tugaidh bhur mbaill na nármuibh éugcóra dhon pheacadh: achd</span>
<lb n="17453"/><span>tugaidh sibh féin do Dhía, mar dhruing atá béo ó mharbhuibh, agus bhur</span>
<lb n="17454"/><span>mbaill na nármuibh fíréntachda dho Dhía.</span>
<lb n="17455"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:14"/>
<div><lb n="17456"/><p><span>Oír ní bhiáidh tighearnus ag an bpeacadh oraibh, do bhrígh nách fá</span>
<lb n="17457"/><span>an dligheadh atá sibh, achd fá ghrásuibh.</span>
<lb n="17458"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:15"/>
<div><lb n="17459"/><p><span>Créd eile maseadh?  an leanfum do pheacadh, ar anadhbhar nách</span>
<lb n="17460"/><span>fuilmáoid fá an dligheadh, achd fá ghrásuibh?  nar léige Día sin.</span>
<lb n="17461"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:16"/>
<div><lb n="17462"/><p><span>An hé nách fuil a fhios aguibh, giodhbé dhá dtabhartháoi sibh féin</span>
<lb n="17463"/><span>mar shearbhfhoghantuigheadhuibh dochum umhlachda, gurob</span>
<lb n="17464"/><span>searbhfhoghantuigheadha sibh don tí dá dtabhartháoi umhlachd, más do pheacadh</span>
<lb n="17465"/><span>dochum báis, nó dhumhlachd dochum fíréntachda?</span>
<lb n="17466"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:17"/>
<div><lb n="17467"/><p><span>Achd a bhuidheachas ré Día gu rabhabhair bhur searbhfhoghantuigheadhaibh</span>
<lb n="17468"/><span>ag an bpeacadh, achd gu dtugabhair umhlachd ó chroidhe don fhoirm theaguisg</span>
<lb n="17469"/><span>da dtugadh sibh.</span>
<lb n="17470"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:18"/>
<div><lb n="17471"/><p><span>Agus ar mbeith dháoibh arna bhur sáoradh ó pheacadh, dorinneadh</span>
<lb n="17472"/><span>searbhfhoghantuidheadha don fhíréuntachd dáoibh.</span>
<lb n="17473"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:19"/>
<div><lb n="17474"/><p><span>Is do réir ghnáthaighthe na ndáoine labhruim, ar son égcruáis bhur</span>
<lb n="17475"/><span>hbféolasa.  Oír do réir mar thugabhair bhur mbaill na</span>
<lb n="17476"/><span>shearbhfhoghantuigheadhaibh dho neamhghloine agus dho neamhghloine agus do</span>
<lb n="17477"/><span>bhriseadh na naitheantadh dochum égcóra: tabhruidh anois mar an gcéudna</span>
<lb n="17478"/><span>bhur mbáill na searbhfhoghantuigheadhaibh don fhíréntachd dochum</span>
<lb n="17479"/><span>náomhachda.</span>
<lb n="17480"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:20"/>
<div><lb n="17481"/><p><span>Oír an tan dobhábhair ion bhur searbhfhoghantuigheadhaibh ag an bpeacadh,</span>
<lb n="17482"/><span>dobhábhair sáor ó fhiréntachd.</span>
<lb n="17483"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:21"/>
<div><lb n="17484"/><p><span>Ar anadhbharsin créd hé an toradh fuárabhair anuáirsin ann sna</span>
<lb n="17485"/><span>neithibh fá a bhfhuil náire anois oraibh.  Oír as é as críoch dhóibh bás.</span>
<lb n="17486"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:22"/>
<div><lb n="17487"/><p><span>Achd anois ar mbeith dháoibh arna bhur sáoradh ó pheacadh, agus arna</span>
<lb n="17488"/><span>bhur ndéunamh ion bhur searbhfhoghantuigheadhaibh dho Dhía, atá toradh aguibh</span>
<lb n="17489"/><span>dochum náomhthachda, agus an chríoch dheigheanach, an bheatha mharrthanach.</span>
<lb n="17490"/></p>
</div>
<pb n="Rm6:23"/>
<div><lb n="17491"/><p><span>Oír asé as tuarasdal don pheacadh, bás: achd asé tabhartus Dé an</span>
<lb n="17492"/><span>beatha mharrthanach, tré Iósa Críosd ar dtighearna.</span>
<lb n="17493"/></p>
</div>
<pb n="Rm7"/>
<div><lb n="17494"/><p/>
</div>
<pb n="Rm7:1"/>
<div><lb n="17495"/><p><span>Ané nách fuil a fhios aguibh a dhearbhraithreacha, (óir as ris an luchd</span>
<lb n="17496"/><span>agá bhfuil fios an reachda labhruim) gu bhfuil cumhachda ag an reachd ar</span>
<lb n="17497"/><span>dhuine, ar feadh a sháoghail?</span>
<lb n="17498"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:2"/>
<div><lb n="17499"/><p><span>Oír an bhean atá pósda ré fear, atá sí ceangailte dhe feadh a sháoghail, do</span>
<lb n="17500"/><span>réir an reachda: giodheadh dá bhfaghaidh a fear bás, atá sise sáor ó reachd</span>
<lb n="17501"/><span>anfhir.</span>
<lb n="17502"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:3"/>
<div><lb n="17503"/><p><span>Uime sin ré saoghal a fir dá raibh sí ag fear eile, goirrfighthear</span>
<lb n="17504"/><span>meirdreach dhí: giodheadh dá bhfaghaidh a fear bás, atá sí sáor ón reachd,</span>
<lb n="17505"/><span>ionnus nách meirdreach hí, ar son  gabhtha dhí ré fear eile.</span>
<lb n="17506"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:4"/>
<div><lb n="17507"/><p><span>Ar anadhbharsin a bhraithreacha atá sibhse leis marbh don reachd</span>
<lb n="17508"/><span>tré chorp Críosd: dochum bheith ceangailte dhíbh dho neach eile,</span>
<lb n="17509"/><span>eadhón don tí úd do tógbhadh suas ó mharbhaibh, dochum toraidh dho</span>
<lb n="17510"/><span>thabhairt dochum báis.</span>
<lb n="17511"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:5"/>
<div><lb n="17512"/><p><span>Oír an tan dobhámair sa bhfeóil, dobhiódh miánguis na bpeacadh trésan</span>
<lb n="17513"/><span>reachd ag oibriughadh ion ar mballaibh, dochum toraidh dho thabhairt dochum</span>
<lb n="17514"/><span>báis.</span>
<lb n="17515"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:6"/>
<div><lb n="17516"/><p><span>Achd anois atámaid arna bhur sáoradh ón reachd, ar mbeith don ní lér</span>
<lb n="17517"/><span>congmhadh sin marbh: ionnus gu ndiongnamáois seirbhís do Dhía a núaidheachd</span>
<lb n="17518"/><span>spioraide, agus ní a seanndachd na leitre.</span>
<lb n="17519"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:7"/>
<div><lb n="17520"/><p><span>Ar anadhbharsin créud adéuram?  ané gurob peacadh an reachd?  nar</span>
<lb n="17521"/><span>leige Día sin.  Giodheadh fós ní raibhe fios peacaigh agum achd trésan reachd.</span>
<lb n="17522"/><span>Oír ní bhiádh fios mhiánguis agum, muna abradh an reachd, ná biádh</span>
<lb n="17523"/><span>miánghus ort.</span>
<lb n="17524"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:8"/>
<div><lb n="17525"/><p><span>Agus ar ngabáil chionfátha dhon pheacadh trésanaithne, do oibrigh sé</span>
<lb n="17526"/><span>ionnum gach uile ghné mhiánguis,</span>
<lb n="17527"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:9"/>
<div><lb n="17528"/><p><span>Oír a bhféugmhuis an reachda dobhí an peacadh marbh: Agus dobhí meisi</span>
<lb n="17529"/><span>ar uáiribh béo a bhféugmais an reachda: achd ar dteachd donaithne, do</span>
<lb n="17530"/><span>athbhéoaidh an peacadh, agus fuáir meisi bás.</span>
<lb n="17531"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:10"/>
<div><lb n="17532"/><p><span>Agus anaithne úd do hórduigheadh dochum beatha, frith dhamhsa hí</span>
<lb n="17533"/><span>dochum báis.</span>
<lb n="17534"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:11"/>
<div><lb n="17535"/><p><span>Oír ar ngabháil chionfátha dhon pheacadh trésanaithne, do mharbh sé mé.</span>
<lb n="17536"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:12"/>
<div><lb n="17537"/><p><span>Ar anadhbharsin atá an reachd gan amhras náomhtha, agus anaithne</span>
<lb n="17538"/><span>náomhtha, agus comhthrom, agus maith.</span>
<lb n="17539"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:13"/>
<div><lb n="17540"/><p><span>Uime sin a ní maith an bhfuil sé arna dhéunamh na bhás dámhsa?  nar</span>
<lb n="17541"/><span>léigidh Día sin.  Achd an peacadh, dochum gu mbiádh sé follus na pheacadh,</span>
<lb n="17542"/><span>dho oibrigh bás ionnum, trésaní úd atá maith, dochum gu mbiádh an</span>
<lb n="17543"/><span>peacadh ag sárughadh tar mhogh trés anaithne.</span>
<lb n="17544"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:14"/>
<div><lb n="17545"/><p><span>Oír atá a fhios aguinn gu bhfuil an reachd sbioradálta, achd atáimse</span>
<lb n="17546"/><span>féolmhar arná mo reic fá pheacadh.</span>
<lb n="17547"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:15"/>
<div><lb n="17548"/><p><span>Oír ní thuigim an ní doním: óir an ní is mían riom ní hé dhoním, achd</span>
<lb n="17549"/><span>a ní fuáthaighim asé dhoním.</span>
<lb n="17550"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:16"/>
<div><lb n="17551"/><p><span>Agus másé a ní nach mián rioó dhoním, tigim ris an reachd gurob maith</span>
<lb n="17552"/><span>hé.</span>
<lb n="17553"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:17"/>
<div><lb n="17554"/><p><span>Ar anadhbharsin ní meisi feasda dhoní hé, achd an peacadh atá</span>
<lb n="17555"/><span>comhnaightheach ionnum.</span>
<lb n="17556"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:18"/>
<div><lb n="17557"/><p><span>Oir atá a fhios agum nách fuil maith ar bioth na comhnuidhe ionnum,</span>
<lb n="17558"/><span>eadhon um fhéoil: oír atá mián na toile a bhfogus damh, achd ní fhaghuim</span>
<lb n="17559"/><span>slighe ar bioth dochum na maitheasa dho chriochnughadh.</span>
<lb n="17560"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:19"/>
<div><lb n="17561"/><p><span>Oír ní dhiongnuim an mhaith is mián riom: achd an tolc nách mian rióm,</span>
<lb n="17562"/><span>asé dhoním.</span>
<lb n="17563"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:20"/>
<div><lb n="17564"/><p><span>Agus má dhonímse a ní nách mián riom, ní meisi dhoní hé feasda, achd an</span>
<lb n="17565"/><span>peacadh atá ina chomhnuidhe ionnum.</span>
<lb n="17566"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:21"/>
<div><lb n="17567"/><p><span>Ar anadhbharsin do gheibhim ar mbeith damh fonnmhar chum maitheasa</span>
<lb n="17568"/><span>dho dhéunamh gu bhfuil an chuingse arna cur orum, eadhón an tolc dho</span>
<lb n="17569"/><span>bheith láimh rióm.</span>
<lb n="17570"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:22"/>
<div><lb n="17571"/><p><span>Oír atá fonn agum a reachd Dé, do réir an duine dhon táobh asdigh:</span>
<lb n="17572"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:23"/>
<div><lb n="17573"/><p><span>Achd dochím reachd eile ann mo bhallaibh ag cathughadh anadhaigh</span>
<lb n="17574"/><span>reachda mhinntinne, agus dom thabhairt a mbruid do reachd an pheacaidh,</span>
<lb n="17575"/><span>noch atá am bhallaibh.</span>
<lb n="17576"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:24"/>
<div><lb n="17577"/><p><span>Uch as meisi an truaghán: cía sháorfus mhé ó chorp an bháis so?</span>
<lb n="17578"/></p>
</div>
<pb n="Rm7:25"/>
<div><lb n="17579"/><p><span>Beirim buidheachus ré Día tré Iósa Críosd ar dtighearna.  Uime sin</span>
<lb n="17580"/><span>donímse gu deimhin am intinn seirbhís do reachd Dé, achd am fhéoil do reachd</span>
<lb n="17581"/><span>an pheacaidh.</span>
<lb n="17582"/></p>
</div>
<pb n="Rm8"/>
<div><lb n="17583"/><p/>
</div>
<pb n="Rm8:1"/>
<div><lb n="17584"/><p><span>Ar anadhbharsin ní fhuil damnughadh ar bioth anois don dreim atá</span>
<lb n="17585"/><span>a nIósa Críosd, nách siobhlann do réir na féola, achd do réir na spioruide.</span>
<lb n="17586"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:2"/>
<div><lb n="17587"/><p><span>Oír do sháor dligheadh spioruide na beathadh atá a nÍosa Críosd,</span>
<lb n="17588"/><span>mheisi ó dhligheadh an fpeacaidh agus an bháis.</span>
<lb n="17589"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:3"/>
<div><lb n="17590"/><p><span>Oír an ní nárbhéidir don dligheadh do dhéunamh, ar mbeith dó éugcruáidh</span>
<lb n="17591"/><span>san bhfhéoil, ar gcur a mhic féin do Dhía a gcosamhlachd cholla an</span>
<lb n="17592"/><span>fpeacuigh, agus ar son fpeacaigh, do dhamuin sé an peacadh sa</span>
<lb n="17593"/><span>choluinn.</span>
<lb n="17594"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:4"/>
<div><lb n="17595"/><p><span>Dochum gu gcoimhlionfuidhe ceart an dlighidh ionnuinne, nách siobhlann do</span>
<lb n="17596"/><span>réir na colla, achd do réir na spioruide.</span>
<lb n="17597"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:5"/>
<div><lb n="17598"/><p><span>Oír an dream atá do réir na feóla, smuáintighid siád  neithe bheanas</span>
<lb n="17599"/><span>ris an bhfhéoil: achd an dream atá do réir na spioruide, na neithe</span>
<lb n="17600"/><span>bheanas ris an spioruid.</span>
<lb n="17601"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:6"/>
<div><lb n="17602"/><p><span>Oír is bás gliocas na feóla: achd is beatha agus sióthcháin gliocas na</span>
<lb n="17603"/><span>spioruide:</span>
<lb n="17604"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:7"/>
<div><lb n="17605"/><p><span>Oír is námhadus anaghuidh Dé gliocas na féola, oír ní umhluigheann sé</span>
<lb n="17606"/><span>do dhligheadh Dé: agus fós ní héidir leis.</span>
<lb n="17607"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:8"/>
<div><lb n="17608"/><p><span>Ar anadhbharsin an dream atá do réir na feóla, ní héidir léo toil</span>
<lb n="17609"/><span>Dé do dhéunamh.</span>
<lb n="17610"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:9"/>
<div><lb n="17611"/><p><span>Achd ní fhuiltísi do réir na féola, achd do réir na spioruide: má</span>
<lb n="17612"/><span>atá spioruid Dé na comhnuidhe ionnuibh.  Achd dá mbé énnduine gan spiorad</span>
<lb n="17613"/><span>Chríosd aige, ní lé Críosd an duinesin.</span>
<lb n="17614"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:10"/>
<div><lb n="17615"/><p><span>Agus má atá Críosd ionnuibh, atá an corp gu deimhin marbh do</span>
<lb n="17616"/><span>tháobh an fpeacuigh: achd is beatha an spiorad tré fhiréntachd.</span>
<lb n="17617"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:11"/>
<div><lb n="17618"/><p><span>Achd má chomhnuigheann ionnuibh spiorad an té do dhúisigh Iósa ó</span>
<lb n="17619"/><span>mharbhuibh: an té do dhúisigh Iósa ó mharbhuibh, béoóbhuigh sé bhar gcuirp</span>
<lb n="17620"/><span>shomharbhthachasa mar an gcéudna, tréna spioruidsion chomhnuigheas</span>
<lb n="17621"/><span>ionnuibh.</span>
<lb n="17622"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:12"/>
<div><lb n="17623"/><p><span>Uime sin a bhráithreacha ní don fheóil atamáoid nar bhfhéitheamhnuibh,</span>
<lb n="17624"/><span>ar chor gu gcaithfeadhmáois ar mbeatha do réir na feóla: achd don</span>
<lb n="17625"/><span>spioruid.</span>
<lb n="17626"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:13"/>
<div><lb n="17627"/><p><span>Oír más do réir na feóla chaithfidhe bhar mbeatha, doghéubtháoi bás:</span>
<lb n="17628"/><span>achd má mhartháoi gniómhartha na colla leis an spioruid, dogheubhtháoi beatha.</span>
<lb n="17629"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:14"/>
<div><lb n="17630"/><p><span>Oír an mhéid thréoruighthear lé spiorud Dé, asiad clann Dé iád.</span>
<lb n="17631"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:15"/>
<div><lb n="17632"/><p><span>Oír nír ghabhabhair chuigaibh spiorad na searbhfhoghantachda dochum eagla,</span>
<lb n="17633"/><span>do bheith oruibh arís, achd do ghabhabhair chuguibh spiorad macachda,</span>
<lb n="17634"/><span>trésa ngoirmíd Abba eadhon a athair.</span>
<lb n="17635"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:16"/>
<div><lb n="17636"/><p><span>Doní an spioradsa fiádhnuisi lé ar spioruidne, ghurob clann do Dhía</span>
<lb n="17637"/><span>sinn.</span>
<lb n="17638"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:17"/>
<div><lb n="17639"/><p><span>Agus más clann sinn, is oidhrighe sinn mar an gcéudna: oidhrighe gan</span>
<lb n="17640"/><span>amharas do Dhía, agus comhoidhreagha do Chríosd: má fhuilngmíd</span>
<lb n="17641"/><span>anáoinfheachd ris, dochum gu bfuighemis glóir mar an gcéudna</span>
<lb n="17642"/><span>anáoinfheachd ris.</span>
<lb n="17643"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:18"/>
<div><lb n="17644"/><p><span>Oír measuim inchoimhmeasta na neithe fhuilngemíd sa bheathaso do</span>
<lb n="17645"/><span>láthair ris an nglóir fhoillséochthar dhúinn ann sa bheathuidh atá ag</span>
<lb n="17646"/><span>teachd.</span>
<lb n="17647"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:19"/>
<div><lb n="17648"/><p><span>Oír atá feitheamh díthcheallach gach creatúir agus a súile suás ag</span>
<lb n="17649"/><span>fuireach ré foillseachadh chloinne Dé.</span>
<lb n="17650"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:20"/>
<div><lb n="17651"/><p><span>Oír atá an creatúir fá mhursantachd an diomháoinis, ní dhá thoil</span>
<lb n="17652"/><span>féin, achd ar son an té úd do chuir fá mhursantachd hé.</span>
<lb n="17653"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:21"/>
<div><lb n="17654"/><p><span>A muinidhin gu sáorfuidhe an cretúir féin ó shearbhfhoghantachd an</span>
<lb n="17655"/><span>truáillidh, gu sáoirsi ghloire chloinne Dé.</span>
<lb n="17656"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:22"/>
<div><lb n="17657"/><p><span>Oír atá a fhios aguinn gu bhfuil anuile chreatúir ag osnadhuigh, agus</span>
<lb n="17658"/><span>a bpéin mar mhnáoi ré niodhnuibh máráon rinne gus anaimsirsi.</span>
<lb n="17659"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:23"/>
<div><lb n="17660"/><p><span>Agus ní hiádsan amháin, achd sinne féin agá bhfhuilid cédthoirthe</span>
<lb n="17661"/><span>na spioruide, bímídne adeirim ag osnadhuigh ionnuinn féin, ag feitheamh</span>
<lb n="17662"/><span>ris an mactabhartus  fuasgladh ar gcuirp.</span>
<lb n="17663"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:24"/>
<div><lb n="17664"/><p><span>Oír as lé muiidhin atámaoid arnár sáoradh, achd má dhochíthear an</span>
<lb n="17665"/><span>muinidhin, ní uinidhin í.  Oír créd fá a mbiath muinidhin ag neach ris an ní</span>
<lb n="17666"/><span>dhochí sé.</span>
<lb n="17667"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:25"/>
<div><lb n="17668"/><p><span>Achd má bhión súil aguinn ris an ní nach faicmíd, donimíd fuireach</span>
<lb n="17669"/><span>ris trí fhoidhide.</span>
<lb n="17670"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:26"/>
<div><lb n="17671"/><p><span>Agus is mar an gcédna fhóireas an spiorad ar négcruásne.  Oír ní fhuil</span>
<lb n="17672"/><span>a fhios aguinn créd do iárrfadhmaois anurnuighthe mar budh cóir:</span>
<lb n="17673"/><span>achd doní an spiorad féin urnuighthe ar ar son lé hosnaidhibh nach éidir</span>
<lb n="17674"/><span>dhinnisin.</span>
<lb n="17675"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:27"/>
<div><lb n="17676"/><p><span>Achd atá a fhios ag sgrúdaighthóir na gcroidheadh cred í inntinn na</span>
<lb n="17677"/><span>spioruide: oír is do réir thoile Dé ghuidheas an spiorad ar son na náomh.</span>
<lb n="17678"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:28"/>
<div><lb n="17679"/><p><span>Agus atá a fhios aguinn gu gcomhoibrigheann gach uile ní dochum</span>
<lb n="17680"/><span>maitheasa dona dáoinibh ghrádhuigheas Día, eadhón don dreim atá arna</span>
<lb n="17681"/><span>ngairm do réir orduighthesion.</span>
<lb n="17682"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:29"/>
<div><lb n="17683"/><p><span>Oír an dream do aithin sé roimhe, do orduigh sé résanaimsir a</span>
<lb n="17684"/><span>mbeith comhchosmhuil diomháidh a mhic f;éin, ar chor gu beath seisean na</span>
<lb n="17685"/><span>chéoighein eidir mhórán derbhraithreach.</span>
<lb n="17686"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:30"/>
<div><lb n="17687"/><p><span>Agus an dream do thogh sé roimh láimh, do ghoir sé iád mar an gcédna:</span>
<lb n="17688"/><span>agus an dream do ghoir sé, do sháor sé iád mar an gcéudna: agus an dream</span>
<lb n="17689"/><span>do shaor sé, tug sé glóir dhóibh mar an gcéudna.</span>
<lb n="17690"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:31"/>
<div><lb n="17691"/><p><span>Uime sin créd adéram fá na neithibhsi?  má atá Día linn, cía</span>
<lb n="17692"/><span>fhédus bheith nar nadhuidh?</span>
<lb n="17693"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:32"/>
<div><lb n="17694"/><p><span>An té nar choigill a mhac díleas féin, achd tug ar ar soinne uile é,</span>
<lb n="17695"/><span>cionnas nách tiodhluigfeadh sé dhúinn gach uile ní maille ris?</span>
<lb n="17696"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:33"/>
<div><lb n="17697"/><p><span>Cía chuirféas coirthe anadhuidh dháoine toghtha Dé?  asé Día a</span>
<lb n="17698"/><span>sháoras.</span>
<lb n="17699"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:34"/>
<div><lb n="17700"/><p><span>Cía dhaiméonas?  Críosd fuáir bás: Agus fós dorinne aneiséirghe:</span>
<lb n="17701"/><span>noch fós atá ar deis Dé, agus fós ghuidhes ar ar soinne.</span>
<lb n="17702"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:35"/>
<div><lb n="17703"/><p><span>Cía dhealóchas sinn ó ghrádh Chríosd?  an mursantachd, no amhgar, nó</span>
<lb n="17704"/><span>díbeirt, nó gorta, mó lomnochduighe, nó peiríacuil, nó chloidheamh?</span>
<lb n="17705"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:36"/>
<div><lb n="17706"/><p><span>(Mar atá sgríobhtha, is ar do shonsa mharbhthar sinn ar feadh an</span>
<lb n="17707"/><span>láoi: atámáoid ar ar meas mar cháorcha ré huchd a marbhtha.)</span>
<lb n="17708"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:37"/>
<div><lb n="17709"/><p><span>Achd is mó ina buádhuaghadh donímíd ionnta so uile, trésan té úd do</span>
<lb n="17710"/><span>ghrádhuigh sinn.</span>
<lb n="17711"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:38"/>
<div><lb n="17712"/><p><span>Oir atá a dheirbhfhios agam, nach búdh héidir lé bás na lé beathaidh,</span>
<lb n="17713"/><span>ina lé hainglibh, ina lé huáchdaránachd, ina lé cumhachduibh, ná leis na</span>
<lb n="17714"/><span>neithibh atá dho láthair, ina leis na neithibh atá  dochum teachda,</span>
<lb n="17715"/></p>
</div>
<pb n="Rm8:39"/>
<div><lb n="17716"/><p><span>Na lé hairde, na lé doimhne, na lé creatúr ar bioth eile, sinne dho</span>
<lb n="17717"/><span>dhealughadh ó ghrádh Dé, atá a nIósa Críosd ar dtighearna.</span>
<lb n="17718"/></p>
</div>
<pb n="Rm9"/>
<div><lb n="17719"/><p/>
</div>
<pb n="Rm9:1"/>
<div><lb n="17720"/><p><span>Adeirim anfírinne a gCríosd, ní dhéunuim brég, ar mbeith do mo</span>
<lb n="17721"/><span>chogús a déunamh fiádhnuise dhamh tríd an spiorad náomh,</span>
<lb n="17722"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:2"/>
<div><lb n="17723"/><p><span>Gu bhfuil tuirsi mhór oram, agus doilgheas a gcomhnuidhe ar mo chroidhe.</span>
<lb n="17724"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:3"/>
<div><lb n="17725"/><p><span>Oír do ordéochuinn mhé féin do bheith dealuighthe ó Chríosd ar son mo</span>
<lb n="17726"/><span>dhearbhraithreach, eadhón mo dháoine gáoil do réir na féola.</span>
<lb n="17727"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:4"/>
<div><lb n="17728"/><p><span>Noch atá na nIosrahéluibh: ag arab léo macthabhartus, agus an ghlóir,</span>
<lb n="17729"/><span>agus na cunnartha, agus ordughadh an reachda, agus seirbhís Dé, agus</span>
<lb n="17730"/><span>na geallamhnacha.</span>
<lb n="17731"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:5"/>
<div><lb n="17732"/><p><span>Ag arab dióbh na haithre, agus ó dtáinic Críosd do réir na féola, atá</span>
<lb n="17733"/><span>na Dhía ós cionn na nuile beannaighthe gu siórruidhe.  Amén.</span>
<lb n="17734"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:6"/>
<div><lb n="17735"/><p><span>Giodheadh ní héidir briáthar Dhé do bheith gan éifeachd: oír ní hé gach</span>
<lb n="17736"/><span>éunnduine thig ó Israhél; atá na Israhélach.</span>
<lb n="17737"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:7"/>
<div><lb n="17738"/><p><span>Agus ní ar son gu bhfhuilid siad na síol ag Abrahám, atáid siád uile</span>
<lb n="17739"/><span>na gcloinn: achd a nIosác ainmneochar dhuit siól.</span>
<lb n="17740"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:8"/>
<div><lb n="17741"/><p><span>Asé sin ré a rádh ní hiád clann na féola, clann Dé: achd clann</span>
<lb n="17742"/><span>na geallamhna mheastar mar shiól.</span>
<lb n="17743"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:9"/>
<div><lb n="17744"/><p><span>Oír así so briáthar na geallamhna; tiocfuidh mé fánamsa arís,</span>
<lb n="17745"/><span>agus biáidh mac ag Sára.</span>
<lb n="17746"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:10"/>
<div><lb n="17747"/><p><span>Agus ní hé amháin, achd Rebecca mar an gcéudna anuáir do toircheagh</span>
<lb n="17748"/><span>hí ó neach dháirighe eadhón Isác ar nathairne fuáir sí dearbha ar na</span>
<lb n="17749"/><span>neithibhsi.</span>
<lb n="17750"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:11"/>
<div><lb n="17751"/><p><span>Oír suil rugadh na leinibh agus suil dorinneadar maith ná olc, ar</span>
<lb n="17752"/><span>chor gu mbiádh ordughadh Dé do réir na toghtha seasmhach, ní ó oibrighthibh</span>
<lb n="17753"/><span>achd ón té ghoireas,</span>
<lb n="17754"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:12"/>
<div><lb n="17755"/><p><span>Adubhradh riá, gu ndiongnadh an té is seine seirbhís don té is oige.</span>
<lb n="17756"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:13"/>
<div><lb n="17757"/><p><span>Mar atá sgrióbhtha, do ghrádhuigh mé Iacób, agus do fhuáthuigh mé</span>
<lb n="17758"/><span>Esau.</span>
<lb n="17759"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:14"/>
<div><lb n="17760"/><p><span>Uime sin créd adéram?  an bhfuil égcóir ag Día?  bióth a bhfad uáin sin</span>
<lb n="17761"/><span>do rádh.</span>
<lb n="17762"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:15"/>
<div><lb n="17763"/><p><span>Oír adeir sé ré Máoise, doghéna mé trócaire ar an té ar a ndéuna</span>
<lb n="17764"/><span>mé trócaire, agus doghéuna mé truáidhe don té dhá a ndéunuidh mé truáidhe.</span>
<lb n="17765"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:16"/>
<div><lb n="17766"/><p><span>Ar anadhbharsin ní do réir thoile an té lénab áill, na an té</span>
<lb n="17767"/><span>riothas atá an togha, achd do réir thoile Dé doní trócaire.</span>
<lb n="17768"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:17"/>
<div><lb n="17769"/><p><span>Oír adeir an sgrioptúr ré Pharao, is chuige so féin do bhrosdaigh mé</span>
<lb n="17770"/><span>suás thú, ar chor gu bhfhoillséochuinn mo chumhachda ionnad, agus gu</span>
<lb n="17771"/><span>ninnéstaoi mhainm ar feadh na talmhan uile.</span>
<lb n="17772"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:18"/>
<div><lb n="17773"/><p><span>Uime sin doní sé trócaire ar an té is áill leis, agus cruáidhighidh sé</span>
<lb n="17774"/><span>an té is áill leis.</span>
<lb n="17775"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:19"/>
<div><lb n="17776"/><p><span>Ar anadhbharsoin adéra tú rióm, créud fá bhfhuil fearg air fós?  óir</span>
<lb n="17777"/><span>cía do chuir anadhuidh thoile?</span>
<lb n="17778"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:20"/>
<div><lb n="17779"/><p><span>Achd ó a dhuine cía thusa thagrus anadhuidh Dé?  anaibéora an</span>
<lb n="17780"/><span>ní do cumadh ris an té dochum é, créd fá a ndéarnuidh tú mhé mar so?</span>
<lb n="17781"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:21"/>
<div><lb n="17782"/><p><span>Ané nach fuil cumhachda ag ceard na críádh ar an gcréfóig,</span>
<lb n="17783"/><span>ionnas gu ndéanadh sé soitheach dochum onóra, agus soitheach eile dochum</span>
<lb n="17784"/><span>neamhonóra denadhbhar amháin?</span>
<lb n="17785"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:22"/>
<div><lb n="17786"/><p><span>Achd créd má do fhuluing Día da thoil féin, dochum a fheirge</span>
<lb n="17787"/><span>dfhoillseachadh, agus a chumhachd do dhénamh follas lé hiomad foidhide</span>
<lb n="17788"/><span>soighthighe na feirge do hórduighedh dochum damanta?</span>
<lb n="17789"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:23"/>
<div><lb n="17790"/><p><span>Agus dochum gu bhfoillseóchadh sé saidhbres a glóire féin do</span>
<lb n="17791"/><span>shoithighibh na trócaire do ullmhuigh sé ó thús dochum glóire?</span>
<lb n="17792"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:24"/>
<div><lb n="17793"/><p><span>Eadhon dúinne noch do ghoir sé, ní has na hIúduidhibh amháin, achd</span>
<lb n="17794"/><span>as na cineadhachuibh mar an gcéudna.</span>
<lb n="17795"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:25"/>
<div><lb n="17796"/><p><span>Fá mar adeir sé fós a nOsea, goirfidh mé mo fpobal féin don</span>
<lb n="17797"/><span>fpobal nár leam: agus mo ghrádh féin don mhnáoi nach raibhe am ghrádh.</span>
<lb n="17798"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:26"/>
<div><lb n="17799"/><p><span>Agus teigémhuidh an sanionad a ndubhradh riú, ní sibhsi mofpobalsa,</span>
<lb n="17800"/><span>gu ngoirfithear sanáit chédna díobh clann Dé mharrthanaigh.</span>
<lb n="17801"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:27"/>
<div><lb n="17802"/><p><span>Agus éighidh Esaías ar Israhél ag rádha, biódh gu mbeath nuimhir</span>
<lb n="17803"/><span>chloinne Israhél mar ghaineadh na fairge, ní sláinéochthar a</span>
<lb n="17804"/><span>bhfhuighleach.</span>
<lb n="17805"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:28"/>
<div><lb n="17806"/><p><span>Oír doghéna sé cúntas agus cuirfidh sé anaithghearr é maille ré</span>
<lb n="17807"/><span>comhthrom: oír is cúntas aithgearr doghéna an tighearna ar an dtalamh.</span>
<lb n="17808"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:29"/>
<div><lb n="17809"/><p><span>Agus mar adubhairt Esaias roimhe, muna bhfágbhadh tighearna na</span>
<lb n="17810"/><span>sluágh siól aguinn, doghéntaoi sinn mar Shodom, agus dobhiádhmaois</span>
<lb n="17811"/><span>cosmhuil lé Gomorra.</span>
<lb n="17812"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:30"/>
<div><lb n="17813"/><p><span>Ar anadhbharsin créd adéram?  gu rugadar na cineadhaigh nár lean</span>
<lb n="17814"/><span>don fhíréntachd ar an bhfhíréntachd  an fhíréntachd úd tig ón</span>
<lb n="17815"/><span>chreidemh.</span>
<lb n="17816"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:31"/>
<div><lb n="17817"/><p><span>Achd Israhél do len rechd na fíréntachda, ní rangadar gu rechd na</span>
<lb n="17818"/><span>fíréntachda.</span>
<lb n="17819"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:32"/>
<div><lb n="17820"/><p><span>Créd uime?  do bhríogh nach ó chreideamh, achd mar do bheith ó</span>
<lb n="17821"/><span>oibrighthibh an reachda do iárradar í: óir fuáradar oilbhéim fá chloich</span>
<lb n="17822"/><span>anoilbhéime.</span>
<lb n="17823"/></p>
</div>
<pb n="Rm9:33"/>
<div><lb n="17824"/><p><span>Fá mar atá sgríobhtha, féch, cuirim a Sión chloich oilbhéime agus</span>
<lb n="17825"/><span>carruic thuislidh, agus gidhbé chreideas ann ní fhuighe sé náire.</span>
<lb n="17826"/></p>
</div>
<pb n="Rm10"/>
<div><lb n="17827"/><p/>
</div>
<pb n="Rm10:1"/>
<div><lb n="17828"/><p><span>A bhraithreacha, gu deimhin atá deaghthoil mo chroidhe agus mhurnuighthe</span>
<lb n="17829"/><span>dochum Dé ar son Israhél dochum a slánuighthe.</span>
<lb n="17830"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:2"/>
<div><lb n="17831"/><p><span>Oír doním dhfiádhnuisi dhóibh, gu bhfhuil teas ghrádha Dé aca, achd</span>
<lb n="17832"/><span>ní do réir éoluis.</span>
<lb n="17833"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:3"/>
<div><lb n="17834"/><p><span>Oír ar mbeith ainbhfheasach dhóibh a bhfhiréntachd Dé, agus ag iárruidh a</span>
<lb n="17835"/><span>bhfhíréntachda féin do neartughadh, nír ísligheadar iád féin dfíréntachd Dé.</span>
<lb n="17836"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:4"/>
<div><lb n="17837"/><p><span>Oír asé Críosd foircheann an reachda dochum fíréntachda dá gach áon</span>
<lb n="17838"/><span>chreideas.</span>
<lb n="17839"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:5"/>
<div><lb n="17840"/><p><span>Oír sgríobhuidh Máoise ar an bhfíréntachd thig ón reachd mar so:</span>
<lb n="17841"/><span>giodhbé duine dhiongnus iád, mairfidh sé tríotha.</span>
<lb n="17842"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:6"/>
<div><lb n="17843"/><p><span>Achd an fhíréntachd thig ó chreidemh, is mar so adeir sí; ná habair ann</span>
<lb n="17844"/><span>do chroidhe féin cía rachas suás ar nemh?  is ionann sin agus Críosd do</span>
<lb n="17845"/><span>thabhairt anuás.</span>
<lb n="17846"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:7"/>
<div><lb n="17847"/><p><span>Nó cía rachas siós don dubhaigén?  is ionann sin agus Críosd do</span>
<lb n="17848"/><span>thabhairt arís ó mharbhuibh.</span>
<lb n="17849"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:8"/>
<div><lb n="17850"/><p><span>Achd créd adeir sí?  atá an bhriáthar a ngar dhuit ann do bhél agus an do</span>
<lb n="17851"/><span>chroidhe, así so an bhriáthar úd an chreidimh donimíd do sheanmóir.</span>
<lb n="17852"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:9"/>
<div><lb n="17853"/><p><span>Eadhón dá nadmha tú dod bhéol an tigherna Iósa, agus dá gcreide tú ad</span>
<lb n="17854"/><span>chroidhe gur dhuisigh Dia é ó mharbhuibh, sláinéochthar thú.</span>
<lb n="17855"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:10"/>
<div><lb n="17856"/><p><span>Oír is ris an gcroidhe chreidthear dochum fíréntachda, agus leis an mbél</span>
<lb n="17857"/><span>doníthear admháil dochum slánaighthe.</span>
<lb n="17858"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:11"/>
<div><lb n="17859"/><p><span>Oír adeir an sgrioptúir giodhbé chreideas ann san, ní fhuighe sé</span>
<lb n="17860"/><span>náire.</span>
<lb n="17861"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:12"/>
<div><lb n="17862"/><p><span>Oír ní fhuil deithbhir ar bioth eidir anÍuduidhe agus an Grégach</span>
<lb n="17863"/><span>ann.  Oír is éintighearna dhóibh uile, atá saidhbhir dá gach uile dhuine</span>
<lb n="17864"/><span>ghuidheas é.</span>
<lb n="17865"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:13"/>
<div><lb n="17866"/><p><span>Oír giodhbé duine ghuidhfeas ainm an tighearna, sláineóchthar é.</span>
<lb n="17867"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:14"/>
<div><lb n="17868"/><p><span>Achd cionnas ghuidhfid siád an té nar chreideadar ann?  agus cionnas</span>
<lb n="17869"/><span>chreidfid siád ann sa té nách chuáladar teachd tairis?  agus cionnas</span>
<lb n="17870"/><span>chluinfid síad gan fhear seanmóra do dhénamh?</span>
<lb n="17871"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:15"/>
<div><lb n="17872"/><p><span>Agus cionnas doghénuid siád senmóir muna chuirthear chuige iád? mar atá</span>
<lb n="17873"/><span>sgríobhtha, ó créd hé sgíamhchachd chos na muinntire shoisgéulas an</span>
<lb n="17874"/><span>tsiothcháin, agus shoisgélas neithe maithe.</span>
<lb n="17875"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:16"/>
<div><lb n="17876"/><p><span>Achd nír umhluigheadar uile don tsoisgél.  Oír adeir Esaias, a</span>
<lb n="17877"/><span>thighearna cía do chreid dar senmóirne?</span>
<lb n="17878"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:17"/>
<div><lb n="17879"/><p><span>Uime sin is tré éisdechd tig an creidemh, agus an téisdeachd tré</span>
<lb n="17880"/><span>bhréithir Dhé.</span>
<lb n="17881"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:18"/>
<div><lb n="17882"/><p><span>Achd fiáfruighimse fós, ané nách cuáladar?  id derbh gu ndeachuidh  a</span>
<lb n="17883"/><span>bhfuáim fa gach uile thalamh, agus a mbriáthra fá chríochuibh</span>
<lb n="17884"/><span>leithimeallacha an domhuin.</span>
<lb n="17885"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:19"/>
<div><lb n="17886"/><p><span>Achd fiáfruighim fós, ané nách raibhe a éolas ag Israhél ar Dhía:</span>
<lb n="17887"/><span>adeir Máoisi ar tús cuirfidh mé tnúth oruibh lé cinedh nach fuil na</span>
<lb n="17888"/><span>chinedh: lé cineadh míthuigseach cuirfidh mé cuinntinn oruibh.</span>
<lb n="17889"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:20"/>
<div><lb n="17890"/><p><span>Agus atá Esaias dána ar arádh, frioth mé leis a ndreim nach ar iárr mhé:</span>
<lb n="17891"/><span>dorinneadh follus mhé don dreim nár iárr mo thuárasgbháil.</span>
<lb n="17892"/></p>
</div>
<pb n="Rm10:21"/>
<div><lb n="17893"/><p><span>Achd adeir sé anadhuidh Israhél, do shín mé amach mo lámha feadh an</span>
<lb n="17894"/><span>láoi dochum fpobuil easmhuil labhrus amaghaidh.</span>
<lb n="17895"/></p>
</div>
<pb n="Rm11"/>
<div><lb n="17896"/><p/>
</div>
<pb n="Rm11:1"/>
<div><lb n="17897"/><p><span>Uime sin fiáfruighim nar theilg Día a fpobal féin uádha?  nar leige Día</span>
<lb n="17898"/><span>sin.  Oír is Israhélach meisi féin do shliochd Abraham, do threibh</span>
<lb n="17899"/><span>Bheniamín.</span>
<lb n="17900"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:2"/>
<div><lb n="17901"/><p><span>Nír theilg Día uáidh a fpobal féin do aithin sé ó thús.  Ané nach fuil</span>
<lb n="17902"/><span>a fhios aguibh créd adeir an sgrioptúir a dtimchell Elías: cionnas doní sé</span>
<lb n="17903"/><span>casaoid ré Día anaghaidh Israhél ag rádha:</span>
<lb n="17904"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:3"/>
<div><lb n="17905"/><p><span>A thighearna do mharbhadar thfaidhe: agus do leagadar siós haltóracha:</span>
<lb n="17906"/><span>agus do fágbhadh meisi am áonar, agus atáid siad ag iárruidh mhanma.</span>
<lb n="17907"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:4"/>
<div><lb n="17908"/><p><span>Achd créd é an fhregra dobheir Día air?  do choimhéd mé dhamh féin seachd</span>
<lb n="17909"/><span>míle fear nár fhill a nglúine dhiomhaigh Bháil.</span>
<lb n="17910"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:5"/>
<div><lb n="17911"/><p><span>Ar anadhbharsoin is mar sin do fágbhadh fáoileach ann sanaimsirsi</span>
<lb n="17912"/><span>do réir thoghtha na ngrás.</span>
<lb n="17913"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:6"/>
<div><lb n="17914"/><p><span>Agus más tré ghrás, ní ó oibrighthibh fesda, nó no ní grás an grás uaidh</span>
<lb n="17915"/><span>sin amach.  Achd más ó oibrighthibh ní grás é as sin suás: nó no ní hobair</span>
<lb n="17916"/><span>anobair feasda.</span>
<lb n="17917"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:7"/>
<div><lb n="17918"/><p><span>Créd eile másedh?  an ní iárras Israhél, ní fhuáir se é: achd fuáradar</span>
<lb n="17919"/><span>na dáoine toghtha é, agus do dalladh an chuid eile.</span>
<lb n="17920"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:8"/>
<div><lb n="17921"/><p><span>(Mar atá sgríobhtha, tug Día spiorad chollatach dhóibh: súile dochum</span>
<lb n="17922"/><span>nach faicfeadáois, agus cluása dochum nach cluinfeadáois) gus aníu.</span>
<lb n="17923"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:9"/>
<div><lb n="17924"/><p><span>Agus adeir Dábhi, bíoth a mbórd mar fpainnrér, agus mar shás gabhála,</span>
<lb n="17925"/><span>agus mar adhbhar oilbhéime, agus mar mhalairt dóibh.</span>
<lb n="17926"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:10"/>
<div><lb n="17927"/><p><span>Gu ndalltar a súile ar chor nach faicfeadáois, agus crómsa a ndromanna a</span>
<lb n="17928"/><span>gcomhnuidhe.</span>
<lb n="17929"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:11"/>
<div><lb n="17930"/><p><span>Uime sin fiáfraighim, an bhfuáradar tuisleagh dochum gu dtuitfeadaois?</span>
<lb n="17931"/><span>nar leigidh Día sin: Achd tréna dtuitimsin tárrla slánughadh dona</span>
<lb n="17932"/><span>cineadhachuibh, dochum tnútha do chur orrthasan.</span>
<lb n="17933"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:12"/>
<div><lb n="17934"/><p><span>Agus más hé a dtuitimsion saidhbhreas an domhain, agus a ladughadh</span>
<lb n="17935"/><span>shaidhbhreas na gcineadhach: ané nách mó iná sin a liónmhuireachd?</span>
<lb n="17936"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:13"/>
<div><lb n="17937"/><p><span>Oír is ribhsi na cineadhuigh labhruim, do bhríogh gurab mé easbal na</span>
<lb n="17938"/><span>gcineadhach, óirrdhearcaighim mhoifig.</span>
<lb n="17939"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:14"/>
<div><lb n="17940"/><p><span>Dá fhéuchuin an bhféudfuinn ar chor ar bioth tnúth do chur ar mo</span>
<lb n="17941"/><span>comhgháol féin, agus cuid éigin díobh do shlánughadh.</span>
<lb n="17942"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:15"/>
<div><lb n="17943"/><p><span>Oir más é a ndíultadhsan is réiteach dhon domhan, créd hé a</span>
<lb n="17944"/><span>nathghabháil, achd beatha ó mharbhuibh?</span>
<lb n="17945"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:16"/>
<div><lb n="17946"/><p><span>Oír má atáid na cédthoirthe náomhtha, ata an chuid eile náomhtha mar</span>
<lb n="17947"/><span>an gcéudna: agus má atá an frémh náomhtha, atáid na géuga leis.</span>
<lb n="17948"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:17"/>
<div><lb n="17949"/><p><span>Achd má atá cuid éigin dona géguibh arna ngearradh dhe, agus gur</span>
<lb n="17950"/><span>cuireadh thusa na nionad, agus gur roinneadh frémh agus súgh chroinn na</span>
<lb n="17951"/><span>hola fíre riot, ar mbeith duit ad chrann ola fhiádháin:</span>
<lb n="17952"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:18"/>
<div><lb n="17953"/><p><span>Na bí uáill ort anadhuidh na ngég: achd ma bhíonn uáil ort, ní tusa</span>
<lb n="17954"/><span>iomchras an fhrémh, achd an fhrémh iomchras thusa.</span>
<lb n="17955"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:19"/>
<div><lb n="17956"/><p><span>Uime sin adéra tú, do gearradh na géga dhe dochum gu bplanndéochthaoi</span>
<lb n="17957"/><span>mheisi na náit.</span>
<lb n="17958"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:20"/>
<div><lb n="17959"/><p><span>Is maith: ios tré mhíchreideamh do gearradh iád, agus seasmhuighidh tusa</span>
<lb n="17960"/><span>tré chreideamh: ná bí áirdinntinneach, achd bíoth eagla ort.</span>
<lb n="17961"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:21"/>
<div><lb n="17962"/><p><span>Oír má nar choigill Día na géga nadúra, tabhairse dhod haire nach</span>
<lb n="17963"/><span>coigéoladh sé thu féin mar an gcédna.</span>
<lb n="17964"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:22"/>
<div><lb n="17965"/><p><span>Ar anadhbharsoin tabhair dod haire toirbheartas agus buirbe Dé:</span>
<lb n="17966"/><span>buirbe do táobh na muinntire dho thuit, achd a toirbheartas dhuitsi, dá</span>
<lb n="17967"/><span>nana tú na  thoirbheartus: nó no gearrfuidhear thusa mar an gcédna.</span>
<lb n="17968"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:23"/>
<div><lb n="17969"/><p><span>Agus plainntéochthar iád súd arís, achd muna anuid siád a mhíchreideamh:</span>
<lb n="17970"/><span>oír is éidir lé Día a gcur asdteach arís.</span>
<lb n="17971"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:24"/>
<div><lb n="17972"/><p><span>Oír má do gearradh thusa don chronn ola dobhí fiodháin do réir nadúra,</span>
<lb n="17973"/><span>agus gur cuireadh thusa anadhuidh nadúra a gcrann na fiórola: ané nach mó</span>
<lb n="17974"/><span>na sin chuirfidhear na géugasa atá nadúrdha iona gcrann ola féin.</span>
<lb n="17975"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:25"/>
<div><lb n="17976"/><p><span>Oír ní háill leam a bhráithreacha, ainbhfhios na seicreidesi do bheith</span>
<lb n="17977"/><span>oruibh, (dochum nách biádh sibh glic ion bhur mbaramhluibh féin:) gu dtárrla</span>
<lb n="17978"/><span>cruás croidhe do tháobh éigin dIósraél, nó gu dtí iomláine na gcineadhach</span>
<lb n="17979"/><span>asteach.</span>
<lb n="17980"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:26"/>
<div><lb n="17981"/><p><span>Agus mar sin sláinéochthar Israél uile: mar atá sgríobhtha,  tiocfa</span>
<lb n="17982"/><span>an fear sáortha as Sión, agus fillfidh sé neamhdhiadhachd ó Iacób.</span>
<lb n="17983"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:27"/>
<div><lb n="17984"/><p><span>Agus asé so mo chunnradh riú, an tan thogébhas mé a bpeacuigh uátha.</span>
<lb n="17985"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:28"/>
<div><lb n="17986"/><p><span>Uime sin do tháobh an tsoisgéil, atáid siád na náimhdibh ar bhur</span>
<lb n="17987"/><span>sonsa: achd do tháobh na toghtha, atáid siád grádhaighthe ar son na</span>
<lb n="17988"/><span>naithreach.</span>
<lb n="17989"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:29"/>
<div><lb n="17990"/><p><span>Oír atáid tiodhlaice agus gairm Dé gan aithmhéula na gcionn.</span>
<lb n="17991"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:30"/>
<div><lb n="17992"/><p><span>Oír do réir mar nach tugabhairse anallód umhlachd do Dhía, agus</span>
<lb n="17993"/><span>fuárabhair trócaire anois, tréna neasumhlachdsan:</span>
<lb n="17994"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:31"/>
<div><lb n="17995"/><p><span>As mar an gcéudna anois nách tugadarsan umhlachd uátha, dochum trócaire</span>
<lb n="17996"/><span>dhfaghail dhóibh mar an gcéudna, do réir na trócaire dho taisbéunadh</span>
<lb n="17997"/><span>dháoibhse.</span>
<lb n="17998"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:32"/>
<div><lb n="17999"/><p><span>Oír do dhúin Día iád uile a neasumhlachd, dochum trócaire dho dhéunamh</span>
<lb n="18000"/><span>orrtha uile.</span>
<lb n="18001"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:33"/>
<div><lb n="18002"/><p><span>O créd é doimhne shaidhbhris eagna agus éolais Dé.  Créd é deacrachd a</span>
<lb n="18003"/><span>bhreitheamhnuis do chuartughadh, agus lorg a shlightheadh dho leanmhuin.</span>
<lb n="18004"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:34"/>
<div><lb n="18005"/><p><span>Oir cía agá raibh fios inntinne an tighearna?  nó cía bá comhairleach dhó?</span>
<lb n="18006"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:35"/>
<div><lb n="18007"/><p><span>Nó cía thug dhóní ar tús, agus doghéubhaidh sé a chúitiughadh leis?</span>
<lb n="18008"/></p>
</div>
<pb n="Rm11:36"/>
<div><lb n="18009"/><p><span>Oir is úadhasan, agus thrídsion, agus ar a shonsan atáid na huile</span>
<lb n="18010"/><span>neithe.  Glóir dhósan gu sióruidhe.  Amén.</span>
<lb n="18011"/></p>
</div>
<pb n="Rm12"/>
<div><lb n="18012"/><p/>
</div>
<pb n="Rm12:1"/>
<div><lb n="18013"/><p><span>Ar anadhbharsin sirim dhachuinge oraibh a dhearbhraithreacha, tré</span>
<lb n="18014"/><span>thrócaire Dé, bhur gcuirp dho thabhairt na mbeó iodhbairt, náomhtha,</span>
<lb n="18015"/><span>gheanamhail do Dhía, agárob hí bhur seirbhís réusúnta:</span>
<lb n="18016"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:2"/>
<div><lb n="18017"/><p><span>Agus na cumaidh sibh féin ris a sáoghalsa, achd cuiridh sibh féin a</span>
<lb n="18018"/><span>naithearrach crotha ré hathnúadhughadh bhur ninntinne, dochum gu mbiádh a</span>
<lb n="18019"/><span>dhearbh aguibh, créud hí toil mhaith, gheanamhuil, dhiongmhála Dé.</span>
<lb n="18020"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:3"/>
<div><lb n="18021"/><p><span>Oír adeirim ré gach áon eadruibhse, trésan ngrás dotugadh dhamh, gan</span>
<lb n="18022"/><span>gabháil ré a ais ní dho thuigsin os cionn a neithe ios iomchubhghe dhó dho</span>
<lb n="18023"/><span>thuigsin: achd a thuigsi dho bheith do réir mheasárrdhachda, do réir mar do</span>
<lb n="18024"/><span>roinn Día ré gach áonneach miosúr creidimh.</span>
<lb n="18025"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:4"/>
<div><lb n="18026"/><p><span>Oír do réir mar atá iomad ball aguinn anéunchorp amháin, agus nach</span>
<lb n="18027"/><span>éunoifig amháin atá ag na huile bhallaibh sin:</span>
<lb n="18028"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:5"/>
<div><lb n="18029"/><p><span>As mar an gcéudna atámáoidne morán nar nénchorp a gCríosd, agus gach</span>
<lb n="18030"/><span>aón dínn fo leith nar mballaibh agá chéile.</span>
<lb n="18031"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:6"/>
<div><lb n="18032"/><p><span>Uime sin ar mbeith do thiodhlaicibh éugsámhla aguinn, do réir an ghrás</span>
<lb n="18033"/><span>tugadh dhúinn, más fáidhedóireachd atá aguinn, dénam faidhedóireachd do réir</span>
<lb n="18034"/><span>mheide an chreidimh:</span>
<lb n="18035"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:7"/>
<div><lb n="18036"/><p><span>Nó más oifig atá aguinn, tugam aire dhon oifig: nó an té theaguisgeas,</span>
<lb n="18037"/><span>tugadh aire dha theagusg:</span>
<lb n="18038"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:8"/>
<div><lb n="18039"/><p><span>Nó an té dhobheir foirceadal uádha, tugadh aire dhá fhoirceadal, an té</span>
<lb n="18040"/><span>roinneas an déirc, roinneadh hí maille ré neamhurchóid: an tí agá bhfuil</span>
<lb n="18041"/><span>ceannus ós cionn cháich, déunadh hé maille ré dúthrachd, an tí doní</span>
<lb n="18042"/><span>trócaire, déunadh hí maille ré subhachus.</span>
<lb n="18043"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:9"/>
<div><lb n="18044"/><p><span>Biódh bhur ngrádh gán chluáin ar bioth.  Bíodh gráin agaibh ar anolc,</span>
<lb n="18045"/><span>agus adhruidh dhon mhaith.</span>
<lb n="18046"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:10"/>
<div><lb n="18047"/><p><span>Bíoth toil aguibh dhá chéile, maille ré grádh bráithreamhuil.  Ag tabhairt</span>
<lb n="18048"/><span>onora uáibh, a neach ag dul roimh a chéile.</span>
<lb n="18049"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:11"/>
<div><lb n="18050"/><p><span>Na bígidh leasg fá bhur ndithcheall do dhéunamh dhá chéile.</span>
<lb n="18051"/><span>Bígidh ar fiuchadh ion bhur spioraid: ag dénamh seirbhísi dhon tighearna.</span>
<lb n="18052"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:12"/>
<div><lb n="18053"/><p><span>Ag déunamh gáirdeachais a muinighin: foighideach a mbuáidhearthuibh:</span>
<lb n="18054"/><span>comhnuightheach a núrnaighthe:</span>
<lb n="18055"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:13"/>
<div><lb n="18056"/><p><span>Ag comhroinn ris na náomhaibh iona riáchdanusaibh: dá bhar dtabhairt</span>
<lb n="18057"/><span>féin do theach nadidheagh dho chongmhail.</span>
<lb n="18058"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:14"/>
<div><lb n="18059"/><p><span>Tabruidh bhur mbeannachd don dreim dhíbreas sibh, tabhruidh bhur</span>
<lb n="18060"/><span>mbeannachd dóibh, agus na malluidhe iád.</span>
<lb n="18061"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:15"/>
<div><lb n="18062"/><p><span>Biódh gairdeachus oráibh maráon ris an muinntir ar a bhfhuil</span>
<lb n="18063"/><span>gairdeachus, agus bíghidh ag cáoi maráon ris an muinntir dhoní cáoi.</span>
<lb n="18064"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:16"/>
<div><lb n="18065"/><p><span>Gu madh háontoil díbh ré chéile.  Na bigidh áirdinntinneach, achd</span>
<lb n="18066"/><span>cumaidh sibh féin ris a ndreim is ísle:  Na bígidh glic ion bhur mbarámhluibh</span>
<lb n="18067"/><span>féin.</span>
<lb n="18068"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:17"/>
<div><lb n="18069"/><p><span>Na dénaidh olc anadhaidh uilc ar neach ar bioth.  Biódh ceist na</span>
<lb n="18070"/><span>neitheann maith oraibh a bhfiádhnuise na nuile dháoineadh.</span>
<lb n="18071"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:18"/>
<div><lb n="18072"/><p><span>Más féidir hé an mhéid tig dhíbhse dhe, biodh siothcháin agaibh ris na</span>
<lb n="18073"/><span>huile dáoinibh.</span>
<lb n="18074"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:19"/>
<div><lb n="18075"/><p><span>A dhearbhraithreacha grádhacha, ná déunaidh dioghaltus ar bhur son féin:</span>
<lb n="18076"/><span>achd anaidh ris an bhfeirg, oír atá sgríobhtha, is leamsa bheanas an</span>
<lb n="18077"/><span>dioghaltus do dhéunamh: dobhéura meisi cúiteachadh uáim, adeir an tighearna.</span></p>
<lb n="18078"/>
<lb n="18079"/><p/>
</div>
<pb n="Rm12:20"/>
<div><lb n="18080"/><p><span>Uime sin dá raibh ocarus ar do námhuid, tabhair biádh dhó; dá raibh tart</span>
<lb n="18081"/><span>air, tabhair dhigh dhó: oír ó sin do dhéunamh dhuit, cárnfuidh tú griósach</span>
<lb n="18082"/><span>ar a cheann.</span>
<lb n="18083"/></p>
</div>
<pb n="Rm12:21"/>
<div><lb n="18084"/><p><span>Na beireadh an tolc buáidh ort: achd beirse buáidh ar anolc ré</span>
<lb n="18085"/><span>maith.</span>
<lb n="18086"/></p>
</div>
<pb n="Rm13"/>
<div><lb n="18087"/><p/>
</div>
<pb n="Rm13:1"/>
<div><lb n="18088"/><p><span>Biódh gach uile anum umhal dona cumhachdaibh atá ós a chionn.  Oír</span>
<lb n="18089"/><span>ní fhuil cumhachda ar bioth achd ó Dhía: agus na cumhachda atá ann, as ó</span>
<lb n="18090"/><span>Dhía dho hórduigheadh iád.</span>
<lb n="18091"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:2"/>
<div><lb n="18092"/><p><span>Ar anadhbharsin giodhbé ar bith chuireas anadhaigh an chumhachda,</span>
<lb n="18093"/><span>cuiridh sé anadhaigh órdaighthe Dé: agus an dream chuireas iona adhaigh,</span>
<lb n="18094"/><span>géubhaid breitheamhnaus chuca.</span>
<lb n="18095"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:3"/>
<div><lb n="18096"/><p><span>Oír ní bhí faitcheas roimh uáchdaránaibh ar son dheaghghniomharthadh, achd</span>
<lb n="18097"/><span>ar son dhroichghniomharthadh.  Uime sin an mián riot bheith gan eagla an</span>
<lb n="18098"/><span>chumhachd ort?  déuna maith, agus do ghéuba tú moladh uáithe.</span>
<lb n="18099"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:4"/>
<div><lb n="18100"/><p><span>Oír asé searbhfhoghantuidhe Dé hé dochum do mhaitheasasa.  Achd dá</span>
<lb n="18101"/><span>ndearnaidh tú olc, biódh eagla faitcheas: oír ní gu diomháoineach iomchras sé</span>
<lb n="18102"/><span>an cloidheamh: oír asé searbhfhoghantuidhe Dé hé, na fhear  fhéirge</span>
<lb n="18103"/><span>dho dhioghailt ar an tí doní olc.</span>
<lb n="18104"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:5"/>
<div><lb n="18105"/><p><span>Uime sin as éigean bheith umhal, ní deagla feirge amháin, achd mar an</span>
<lb n="18106"/><span>gcéudna ar son chogúis.</span>
<lb n="18107"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:6"/>
<div><lb n="18108"/><p><span>Oír ios uime so iocas sibh cánachus: do bhrígh gurob</span>
<lb n="18109"/><span>searbhfhoghantuigheadha do Dhía iád, ag deunamh a ndithchill sa ní chéudna.</span>
<lb n="18110"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:7"/>
<div><lb n="18111"/><p><span>Ar anadhbharsin tabhruidh dona huile dháoinibh a nduálgas: cánachus</span>
<lb n="18112"/><span>don tí danaob duál cánachus: cusdum dhon tí dánab duál cusdam: eagla</span>
<lb n="18113"/><span>résan tí réna cóir eagla: onóir dhon tí dánob cóir onóir.</span>
<lb n="18114"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:8"/>
<div><lb n="18115"/><p><span>Na biódh fiácha ag áoineach oraibh, achd amháin sibh féin do ghrádhughadh a</span>
<lb n="18116"/><span>cheile.  (Oír an tí ghrádhaigheas a chomharsa, do choimhlíon sé an reachd.</span>
<lb n="18117"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:9"/>
<div><lb n="18118"/><p><span>Oír na haitheantasa, na déuna adhaltrannus, na déuna dúnmharbhadh, na</span>
<lb n="18119"/><span>déuna goid, na déun fiádhnuisi bhréige, na déuna saint, agus gach aithne eile</span>
<lb n="18120"/><span>dhá bhfuil ann, atá gu hathchumair fá bhrígh an ráidh so, eadhón,</span>
<lb n="18121"/><span>grádhaigh do chomharsa mar thú féin.</span>
<lb n="18122"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:10"/>
<div><lb n="18123"/><p><span>Ní dhiongnann grádh olc don chomharsain: ar anadhbharsin asé an</span>
<lb n="18124"/><span>grádh coimhlíonadh an reachda)</span>
<lb n="18125"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:11"/>
<div><lb n="18126"/><p><span>Agus sin ré meas na haimsire, gur mithidh dhúinn anois mosgladh ó</span>
<lb n="18127"/><span>chodladh: óir ios goire dhúinn anois ar slánughadh, ina anuáir do</span>
<lb n="18128"/><span>chreideamar.</span>
<lb n="18129"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:12"/>
<div><lb n="18130"/><p><span>Dochuáidh anoidhche thorainn, agus do dhruid an lá rinn.  Uime sin</span>
<lb n="18131"/><span>teilgeam uáinn oibreacha an dorchaduis, agus cuiream umainn éideadh an</span>
<lb n="18132"/><span>tsolais.</span>
<lb n="18133"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:13"/>
<div><lb n="18134"/><p><span>Agus siubhlam gu cúibhghe do réir mar dodhiongnamáois sa ló: ní a</span>
<lb n="18135"/><span>gcráos, ná a misge, ná aseómradóireachd, ná a macnus, ná a gceannarraic, ná a</span>
<lb n="18136"/><span>dtnúth.</span>
<lb n="18137"/></p>
</div>
<pb n="Rm13:14"/>
<div><lb n="18138"/><p><span>Achd cuiridh umuibh an tighearna Iósa Críosd, agus ná biódh cúram na</span>
<lb n="18139"/><span>colla oraibh, dochum a miánguis do choimhliionadh.</span>
<lb n="18140"/></p>
</div>
<pb n="Rm14"/>
<div><lb n="18141"/><p/>
</div>
<pb n="Rm14:1"/>
<div><lb n="18142"/><p><span>Gabhaidh chugaibh an tí atá égcruáidh sa gcreideamh, achd ní dochum</span>
<lb n="18143"/><span>ímreasan diosbóireachda.</span>
<lb n="18144"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:2"/>
<div><lb n="18145"/><p><span>Creideadh neach u bhfhuil dlightheach aige, gach uile biádh dho</span>
<lb n="18146"/><span>chaitheamh: agus ithidh neach eile bhiós éugcruáidh a gcreideamh</span>
<lb n="18147"/><span>luibheanna.</span>
<lb n="18148"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:3"/>
<div><lb n="18149"/><p><span>Ná tugadh an té itheas, tárcuisne ar an tí nách itheann: agus na beireadh</span>
<lb n="18150"/><span>an tí nach itheann breath ar an tí itheas.  Oír do gabh Día leis.</span>
<lb n="18151"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:4"/>
<div><lb n="18152"/><p><span>Cía thusa bheireas bhreith ar shearbhfhoghantuidhe dhuine eile?  as dá</span>
<lb n="18153"/><span>thighearna féin sheasus nó thuiteas sé. Agus coingéubhthar suás hé:  Oír ios</span>
<lb n="18154"/><span>éidir lé Día a chongmháil na sheasamh.</span>
<lb n="18155"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:5"/>
<div><lb n="18156"/><p><span>Bí cion ag neach ar lá tar lá eile: agus bí cion ag neach eile ar gach</span>
<lb n="18157"/><span>lá mar a chéile.  Biódh gach éunduine lándearbhtha ina inntinn féin.</span>
<lb n="18158"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:6"/>
<div><lb n="18159"/><p><span>An tí chongmhus an lá, as don tighearna chongmhas sé hé: agus an tí nach</span>
<lb n="18160"/><span>connmhann an lá, ní chonnmhann sé don tighearna hé.  An té itheas, as don</span>
<lb n="18161"/><span>tighearna itheas sé: oír beiridh sé buidheachus ré Día: agus an té nách</span>
<lb n="18162"/><span>itheann, ní itheann sé dhon tighearna, agus beiridh abhuidhe ré Día.</span>
<lb n="18163"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:7"/>
<div><lb n="18164"/><p><span>Oír ní dó féin mhaireas éunduine aguinn, agus ní dó féin dogeibh éunduine</span>
<lb n="18165"/><span>aguinn bás.</span>
<lb n="18166"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:8"/>
<div><lb n="18167"/><p><span>Oír más béo dhúinn, as don tighearna atámaid béo: agus más marbh dhúinn,</span>
<lb n="18168"/><span>as don tighearna atámáoid marbh.  Uime sin más béo nó marbh dhúinn, as leis an</span>
<lb n="18169"/><span>tighearna sinn.</span>
<lb n="18170"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:9"/>
<div><lb n="18171"/><p><span>Oír ios chuige so fuáir Críosd bás, agus do eiseirghe sé, agus do</span>
<lb n="18172"/><span>aithbheóaidh sé dochum bheith na thighearna dhó ar bheóaibh agus ar</span>
<lb n="18173"/><span>mharbhaibh.</span>
<lb n="18174"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:10"/>
<div><lb n="18175"/><p><span>Achd créd fá mbeireann tusa breath ar do dhearbhráthair?  nó fós créud</span>
<lb n="18176"/><span>fá dtarcuisnigheann tú do dhearbhráthair?  oír seasfum uile a bhfíadhnuise</span>
<lb n="18177"/><span>chaithíreach bhreitheamhnuis Chríosd.</span>
<lb n="18178"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:11"/>
<div><lb n="18179"/><p><span>Oír atá sgríobhtha, mairimse, adeir an tighearna, agus feacfuidh gach</span>
<lb n="18180"/><span>uile ghlún damh, agus dodhiongna gach uile theangaidh admháil do Dhía.</span>
<lb n="18181"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:12"/>
<div><lb n="18182"/><p><span>Ar anadhbharsin dobhéura gach áon dínn conndus ar a shon féin do Dhía.</span>
<lb n="18183"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:13"/>
<div><lb n="18184"/><p><span>Uime sin na bímaid nísa mhó ag breith bhreithe ar a chéile: achd gu</span>
<lb n="18185"/><span>madh mó dhiongnus sibh breitheamhnus air so, eadhón gan adhbhar oilbhéime ná</span>
<lb n="18186"/><span>tuitme dho thabhairt da bhur ndearbhrathair.</span>
<lb n="18187"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:14"/>
<div><lb n="18188"/><p><span>Atá a fhios agum, agus ios dearbh leam trésan dtighearna Iósa, nách</span>
<lb n="18189"/><span>fuil biádh ar bioth neamhghlan uádha féin: achd an tí mheasas éuní dho</span>
<lb n="18190"/><span>bheith neamghlan, atá sé dhó sin neamhghlan.</span>
<lb n="18191"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:15"/>
<div><lb n="18192"/><p><span>Giodheadh dhá raibh doilgheas ar do dhearbhrathair ar son an bhídh, ní</span>
<lb n="18193"/><span>shiubhlann tú anois do réir ghrádha.  Ná cuir amugha réd bhiádh an té agá</span>
<lb n="18194"/><span>bhfuáir Críosd bás ar a shon.</span>
<lb n="18195"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:16"/>
<div><lb n="18196"/><p><span>Ar anadhbharsin na tugaidh fá deara bhur maith dho mhaslughadh.</span>
<lb n="18197"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:17"/>
<div><lb n="18198"/><p><span>Oír ní biádh ná deoch rioghachd Dé, achd firéndachd, agus siothcháin,</span>
<lb n="18199"/><span>agus gairdeachus san spiorad náomh.</span>
<lb n="18200"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:18"/>
<div><lb n="18201"/><p><span>Oír giodhbé ar bioth dhoní seirbhís do Chríosd ann sna neithibhse,</span>
<lb n="18202"/><span>atá gean ag Día air, agus is dearbhtha ré dáoinibh hé.</span>
<lb n="18203"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:19"/>
<div><lb n="18204"/><p><span>Uime sin leanum na neithe bheanus ré siothcháin, agus na neithe bheanus</span>
<lb n="18205"/><span>ré follamnughadh a chéile.</span>
<lb n="18206"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:20"/>
<div><lb n="18207"/><p><span>Ná cuir amugha obair Dhé ar son bhídh.  Gu deimhin atá anuile bhiádh</span>
<lb n="18208"/><span>glan: achd téid andochar dhon tí itheas maille ré hoilbhéim.</span>
<lb n="18209"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:21"/>
<div><lb n="18210"/><p><span>As iondéunta gan feóil dithe, ná fión dibhe, na ní ar bioth do</span>
<lb n="18211"/><span>dhénamh tré bhfúighbhe do dhearbhráthair tuisleadh nó oilbhéim, nó tré a</span>
<lb n="18212"/><span>ndiongantáoi éugcruáidh hé.</span>
<lb n="18213"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:22"/>
<div><lb n="18214"/><p><span>Atá creideamh agadsa: biódh sé agad leat féin a bhfiádhnuise Dé. As</span>
<lb n="18215"/><span>beannaighthe an tí nách damnuigheann hé féin, fásaní ré dtig sé.</span>
<lb n="18216"/></p>
</div>
<pb n="Rm14:23"/>
<div><lb n="18217"/><p><span>Achd an tí ar a mbí amhrus, atá sé damanta dá nithidh sé, ar  ó</span>
<lb n="18218"/><span>chreideamh itheas:  oír gach ní nach fuil ó chreideamh, ios peacadh hé.</span>
<lb n="18219"/></p>
</div>
<pb n="Rm15"/>
<div><lb n="18220"/><p/>
</div>
<pb n="Rm15:1"/>
<div><lb n="18221"/><p><span>Atá dhfiachaibh orainne an drem atá láidir, éugcruás na ndáoineadh</span>
<lb n="18222"/><span>meirbh dhiomchar, agus gan ar dtoil féin do leanmhuin.</span>
<lb n="18223"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:2"/>
<div><lb n="18224"/><p><span>Uime sin déunadh gach áon aguinn toil a chomharsan ré maith chum</span>
<lb n="18225"/><span>follamnuighe.</span>
<lb n="18226"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:3"/>
<div><lb n="18227"/><p><span>Oír ní hí a thoil féin dorinne Críosd, achd do réir mar atá</span>
<lb n="18228"/><span>sgríobhtha, do luidh imdheargadh na druinge do imdhearg thusa oramsa.</span>
<lb n="18229"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:4"/>
<div><lb n="18230"/><p><span>Oír giodhbé neithe do sgríobhadh roimhe so, ios dochum sinne dho theagusg</span>
<lb n="18231"/><span>do sgríobhadh iád: dochum gu mbeath muinighin aguinn tré fhoighid, agus</span>
<lb n="18232"/><span>tré chumhfhurtachd na sgríobtúr.</span>
<lb n="18233"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:5"/>
<div><lb n="18234"/><p><span>Agus gu dtugaidh Día na foighide agus na cumhfhurtachda dháoibh, bheith</span>
<lb n="18235"/><span>dhaoninntinn a dtáobh a chéile, do réir Iósa Críosd.</span>
<lb n="18236"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:6"/>
<div><lb n="18237"/><p><span>Ionnus gu madh héidir libh gu haontadhach ré hénbhél amháin, Día athair ar</span>
<lb n="18238"/><span>dtigherna Iósa Críosd do mholadh.</span>
<lb n="18239"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:7"/>
<div><lb n="18240"/><p><span>Uime sin gabhaidh chugaibh a chéile, do réir mar dho ghabh Críosd sinne</span>
<lb n="18241"/><span>chuige dochum glóire Dé.</span>
<lb n="18242"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:8"/>
<div><lb n="18243"/><p><span>Agus adeirim so, gu raibhe Iósa Críosd na mhinistir an</span>
<lb n="18244"/><span>timchillghearrtha, ar son fhírinne Dé, dochum geallamhnach tugadh dona</span>
<lb n="18245"/><span>haithribh.</span>
<lb n="18246"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:9"/>
<div><lb n="18247"/><p><span>Agus dochum gu molfadh na cineadhaigh Día, ar son  thrócaire: do réir</span>
<lb n="18248"/><span>mar atá sgríobhtha, ar anadhbharsa aidmheócha mé thú a measg na</span>
<lb n="18249"/><span>gcineadhach, agus dodhéuna mé céol dod tainm.</span>
<lb n="18250"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:10"/>
<div><lb n="18251"/><p><span>Agus adeir sé arís; déunaidh gairdeachus a chineadhacha maille réna</span>
<lb n="18252"/><span>phobal.</span>
<lb n="18253"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:11"/>
<div><lb n="18254"/><p><span>Agus arís, molaidh an tighearna a uile chineadhacha, agus a phuibleacha</span>
<lb n="18255"/><span>uile molaidh hé a bhfochair a chéile.</span>
<lb n="18256"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:12"/>
<div><lb n="18257"/><p><span>Agus arís adeir Esaias, biáidh frémh Iesse ann, agus an tí éiréochas</span>
<lb n="18258"/><span>dochum bheith na uáchdarán ar na cineadhachaibh.</span>
<lb n="18259"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:13"/>
<div><lb n="18260"/><p><span>Agus gu liónaidh Día ughdar na muinighne sibh, dá gach uile ghairdeachus</span>
<lb n="18261"/><span>agus tshiothcháin ó chreideamh dháoibh, dochum gu madh móide bhur</span>
<lb n="18262"/><span>muinighin, tré chumhachdaibh an spiorad náoimh.</span>
<lb n="18263"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:14"/>
<div><lb n="18264"/><p><span>Agus a dhearbhraithreacha, as dearbh leamsa féin dá bhur dtáobhsa, gu</span>
<lb n="18265"/><span>bhfuiltí lán do mhaith, ar mbeith dháoibh liónta da gach uile éolas, agus</span>
<lb n="18266"/><span>gu dtig dháoibh fós a chéile dho theagusg.</span>
<lb n="18267"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:15"/>
<div><lb n="18268"/><p><span>Giodheadh fos, a bhráithreacha, do sgríobh mé chugaibh a gcáil maille</span>
<lb n="18269"/><span>ré gné dhánachda, fá mar dho bhéinn dá bhur gcur agcuimhne trésan ngrás</span>
<lb n="18270"/><span>tugadh dhamh ó Dhía,</span>
<lb n="18271"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:16"/>
<div><lb n="18272"/><p><span>Dochum bheith dhamh am mhinistir ag Iósa Críosd do tháobh na</span>
<lb n="18273"/><span>gcineadhach, ag minisdralachd thsoisgéil Dé, dochum gu mbeith gean ar</span>
<lb n="18274"/><span>ofráil na gcineadhach, ar mbeith di náomhgha, trésan spiorad náomh.</span>
<lb n="18275"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:17"/>
<div><lb n="18276"/><p><span>Uime sin atá adhbhar gairdeachais agum a nIósa Críosd, ann sna</span>
<lb n="18277"/><span>neithibh bheanus ré Día.</span>
<lb n="18278"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:18"/>
<div><lb n="18279"/><p><span>Oír ní bhía mé dána ar éuní dho labhairt nar oibridh Críosd thríom,</span>
<lb n="18280"/><span>a dtarruing na gcineadhach dochum umhlachda, a mbréithir agus a ngniómh.</span>
<lb n="18281"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:19"/>
<div><lb n="18282"/><p><span>Maille ré cumhachd chomharthadh, agus mhiórbhuileadh, tré neart</span>
<lb n="18283"/><span>spioraide Dé: ionnus gur choimhlión mé oifig thsoisgéil Chríosd</span>
<lb n="18284"/><span>do seanmórughadh ó Ierusalém, agus ó na crióchaibh na timcheall, gu</span>
<lb n="18285"/><span>soithe Illiricum.</span>
<lb n="18286"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:20"/>
<div><lb n="18287"/><p><span>Agus mar sin do choimhéignidh mé mé féin dochum an tsoisgéil do</span>
<lb n="18288"/><span>shenmórughadh, ní sanionadh ionar hainmnighedh Críosd, degla</span>
<lb n="18289"/><span>mhoibre dho thogbháil damh ar fhunndameint dhuine eile.</span>
<lb n="18290"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:21"/>
<div><lb n="18291"/><p><span>Achd do réir mar atá sgríobhtha, dochífid an dream nach fuáir a</span>
<lb n="18292"/><span>thuarasgbháil hé: agus an drong nách cuálaidh, tuigfid siád.</span>
<lb n="18293"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:22"/>
<div><lb n="18294"/><p><span>Ar anadhbharsin fós do cuireadh toirmesg oram gu minic fá theachd</span>
<lb n="18295"/><span>chugaibhse.</span>
<lb n="18296"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:23"/>
<div><lb n="18297"/><p><span>Achd anois ó nách fuil ionadh nísa mhó agum sna chriochaibhse,</span>
<lb n="18298"/><span>agus rofhonn oram ré morán bliadhán teachd chugaibhse.</span>
<lb n="18299"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:24"/>
<div><lb n="18300"/><p><span>An tan thriállfus mé dhon Sbáin, tiocfadh mé chugaibh: oír atá súil</span>
<lb n="18301"/><span>agum ré sibhse dhfaicsin ag gabháil seacha dhíbh, agus sibhse do theachd</span>
<lb n="18302"/><span>riom dhom sheóladh dhon nionadh sin: achd gu raibhe mé saitheach a gcáilibh</span>
<lb n="18303"/><span>dha bhur gcuideachdasa.</span>
<lb n="18304"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:25"/>
<div><lb n="18305"/><p><span>Achd anois atáim ag dul gu hIarusalém, do ghénamh miniosdrálachda</span>
<lb n="18306"/><span>dhona náomhaibh.</span>
<lb n="18307"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:26"/>
<div><lb n="18308"/><p><span>Oír dobhádar luchd Mhacedónia agus Achaia fonnmhar, ar chuid</span>
<lb n="18309"/><span>éigin dá máoin do chomhruinn ris na náomhaibh atá a nIarusalém.</span>
<lb n="18310"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:27"/>
<div><lb n="18311"/><p><span>Oír bá rothoil riú hé, agus atáid siádsan na bhféitheamhnuibh aca.</span>
<lb n="18312"/><span>Oir má dho roinneadh ris na cineadhachaibh a neithe sbiordáltasan, atá</span>
<lb n="18313"/><span>dhfiachaibh órthasan mar an gcéudna minisdrálachd do dhénamh dhóibhsion,</span>
<lb n="18314"/><span>sna neithibh bheannus ris an gcolainn.</span>
<lb n="18315"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:28"/>
<div><lb n="18316"/><p><span>Uime sin arna chrióchnughadh so dhamh, agus ar gcur shéula dhamh ar</span>
<lb n="18317"/><span>an toradhsa dhóibh, gébhaidh mé ré bhur dtáobhsa ag dul don</span>
<lb n="18318"/><span>Sbáinn.</span>
<lb n="18319"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:29"/>
<div><lb n="18320"/><p><span>Agus as deimhin leam ar dteachd dhamh chugaibhse, gu dtiocfaidh mé</span>
<lb n="18321"/><span>maille ré beannachadh liónmhar thsoisgéil Chríosd.</span>
<lb n="18322"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:30"/>
<div><lb n="18323"/><p><span>Agus iarruim dhathchuinghe oraibh a dhearbhraithreacha, tré ar</span>
<lb n="18324"/><span>dtighearna Iósa Críosd, agus ar son ghrádha na spioraide, bhur</span>
<lb n="18325"/><span>dteinndithcheall do ghéunamh maráon rióm, anurrnaighibh dochum Dé ar mo</span>
<lb n="18326"/><span>shon.</span>
<lb n="18327"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:31"/>
<div><lb n="18328"/><p><span>Dochum mo sháortha ón druing atá easumhal a nIudéa, agus dochum</span>
<lb n="18329"/><span>gu bhfúighbheadáois na náomh gean ar a tseirbhísi atá agum sé a déunamh</span>
<lb n="18330"/><span>a nIarusalém</span>
<lb n="18331"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:32"/>
<div><lb n="18332"/><p><span>Ionnus gu madh héidir leam teachd chugaibhse maille ré gáirdeachus do</span>
<lb n="18333"/><span>thoil Dé, agus furtachd ddfagháil dámh maráon ribh.</span>
<lb n="18334"/></p>
</div>
<pb n="Rm15:33"/>
<div><lb n="18335"/><p><span>Agus Día na siothchána maille ribh uile.  Amén.</span>
<lb n="18336"/></p>
</div>
<pb n="Rm16"/>
<div><lb n="18337"/><p/>
</div>
<pb n="Rm16:1"/>
<div><lb n="18338"/><p><span>Agus aithnim dhibh Phébe ar ndearbhshíur, noch as searbhfhoghantuidhe</span>
<lb n="18339"/><span>dhon neagluis atá a gCenchrea:</span>
<lb n="18340"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:2"/>
<div><lb n="18341"/><p><span>Dochum gabhála dhíbh ría sa dtighearna, mar ios cuibhghe dho náomhaibh,</span>
<lb n="18342"/><span>agus cungnamh ria ion gach adhbhar ina mbía bhur riachdanus uirthe.  Oír</span>
<lb n="18343"/><span>tug sí áodhaoigheachd do mhorán, agus dámhsa féin mar an gcéudna.</span>
<lb n="18344"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:3"/>
<div><lb n="18345"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Phriscilla agus Acuilais luchd</span>
<lb n="18346"/><span>cunganta riom a nIósa Criosd.</span>
<lb n="18347"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:4"/>
<div><lb n="18348"/><p><span>Noch do chuir a muinéul féin siós ar son mhanmasa: dá nách meisi</span>
<lb n="18349"/><span>amháin dobheir buidheachas, achd na huile eagluiseacha na gcineadhach mar</span>
<lb n="18350"/><span>an gcéudna.</span>
<lb n="18351"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:5"/>
<div><lb n="18352"/><p><span>Agus beiridh beatha agus sláinte dochum na heagluisi atá iona dtigh.</span>
<lb n="18353"/><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum ma charad dioghraisigh Epénetus,</span>
<lb n="18354"/><span>agarob hé céudtoradh na hAchaía a gCríosd.</span>
<lb n="18355"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:6"/>
<div><lb n="18356"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Mharía noch dhorinne saothar mór</span>
<lb n="18357"/><span>inar dtimcheillne.</span>
<lb n="18358"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:7"/>
<div><lb n="18359"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Andronicuis agus Iunia, má dháoine</span>
<lb n="18360"/><span>gáoil, agus mo chumpána príosúin, noch atá oirrdheirc eidir na habstalaibh,</span>
<lb n="18361"/><span>noch fós dobhí a gCríosd romhamsa.</span>
<lb n="18362"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:8"/>
<div><lb n="18363"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Ampliais ma dhearbhrathair</span>
<lb n="18364"/><span>dioghraiseach sa dtighearna.</span>
<lb n="18365"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:9"/>
<div><lb n="18366"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Urbánuis ar bhfear cobhartha a</span>
<lb n="18367"/><span>gCríosd, agus dochum Stachis ma dhearbhrathair ionmhuin.</span>
<lb n="18368"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:10"/>
<div><lb n="18369"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Apelles, noch atá dearbhtha a</span>
<lb n="18370"/><span>gCríosd.  Beiridh beatha agus sláinte dochum luchda éntighe</span>
<lb n="18371"/><span>Aristoboluis.</span>
<lb n="18372"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:11"/>
<div><lb n="18373"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Heródion, ma bhrathair.  Beiridh</span>
<lb n="18374"/><span>beatha agus sláinte dochum luchd éntighe Narchissuis, noch atá sa</span>
<lb n="18375"/><span>dtighearna.</span>
<lb n="18376"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:12"/>
<div><lb n="18377"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Triphéna agus do Triphósa, mná</span>
<lb n="18378"/><span>shaothruigheas sa dtighearna.  Beiridh beatha agus sláinte dochum</span>
<lb n="18379"/><span>Phersis an bhen dhioghrasach, noch dhorinne moran sáothair sa dtighearna.</span>
<lb n="18380"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:13"/>
<div><lb n="18381"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Ruphuis, duine toghtha sa</span>
<lb n="18382"/><span>dtighearna, agus dochum a mháthar agus ma mhátharsa.</span>
<lb n="18383"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:14"/>
<div><lb n="18384"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Asincrituis, Phlegoin,</span>
<lb n="18385"/><span>Hermais, Phatrobais, Hermeis, agus dochum na dearbhraithreach</span>
<lb n="18386"/><span>atá na bhfarradh.</span>
<lb n="18387"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:15"/>
<div><lb n="18388"/><p><span>Beiridh beatha agus sláinte dochum Philológuis, agus dochum</span>
<lb n="18389"/><span>Iuliais, dochum Nereais, agus dochum a dhearbhsheathrach, agus dochum</span>
<lb n="18390"/><span>Olimpais, agus dochum na náomh  uile atá na bhfarradh.</span>
<lb n="18391"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:16"/>
<div><lb n="18392"/><p><span>Beannaighe féin dá chéile, maille ré póig náomhtha.  Cuirid eagluiseagha</span>
<lb n="18393"/><span>Chríosd beatha agus sláinte chugaibh.</span>
<lb n="18394"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:17"/>
<div><lb n="18395"/><p><span>Agus iárruim dhathchuinghe oruibh, a dhearbhraithreacha, géurchoimhéud</span>
<lb n="18396"/><span>do dhéunamh dháoibh ar an muinntir thógbhus siosma agus is ciontach ré</span>
<lb n="18397"/><span>hoilbhéim dho thabhairt uátha, contrarrdha dhon teagasg do fhoghluim sibh:</span>
<lb n="18398"/><span>agus seachnaidh iád.</span>
<lb n="18399"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:18"/>
<div><lb n="18400"/><p><span>Oír an luchd is cosmhuil riú so, ní don tighearna Iósa Críosd doníd</span>
<lb n="18401"/><span>siád seirbhís, achd dá mbolg féin: agus meallaid siád ré briathraibh</span>
<lb n="18402"/><span>millsi agus ré clúain, croidheadha na ndáoine neamhurchóideach.</span>
<lb n="18403"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:19"/>
<div><lb n="18404"/><p><span>Oír ráinic tuarasgbháil bhur numhlachdsa, na huile dháoine.  Ar</span>
<lb n="18405"/><span>anadhbharsin atá gáirdechas orum bhur dtáobhsa: giodheadh is mián rióm</span>
<lb n="18406"/><span>bheith daoibh eagnuighe a dtaobh na maitheasa, agus neamhurchoidheach a</span>
<lb n="18407"/><span>dtáobh anuilc.</span>
<lb n="18408"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:20"/>
<div><lb n="18409"/><p><span>Agus bruighfidh Día na síothchána Satan fá bhur gcossaibh go</span>
<lb n="18410"/><span>hathghairid.  Grása ar dtighearna Iósa Críosd maille ribh.  Amén.</span>
<lb n="18411"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:21"/>
<div><lb n="18412"/><p><span>Cuiridh Timotheus mo chompánach, agus Lucius, agus Iason, agus</span>
<lb n="18413"/><span>Sosipater, mo dháoine gáoil, beatha agus sláinte chugaibh.</span>
<lb n="18414"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:22"/>
<div><lb n="18415"/><p><span>Cuirimsi Tertius noch dho sgríobh an eipistilse, beatha agus sláinte</span>
<lb n="18416"/><span>chugaibh sa dtighearna.</span>
<lb n="18417"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:23"/>
<div><lb n="18418"/><p><span>Cuiridh Gaius mhosdóir, agus osdóir na heagluisi uile, beatha agus</span>
<lb n="18419"/><span>sláinte chugaibh.  Cuiridh Erastus procadóir na cathrach, beatha agus</span>
<lb n="18420"/><span>sláinte chugaibh, agus Quartus ar ndearbhráthair.</span>
<lb n="18421"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:24"/>
<div><lb n="18422"/><p><span>Gu raibhe grása ar dtighearna Iósa Críosd maille ribh uile.  Amén.</span>
<lb n="18423"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:25"/>
<div><lb n="18424"/><p><span>Agus anois don té lénab féidir sibh do dhaingniughadh do réir mo</span>
<lb n="18425"/><span>shoisgeilsi, agus shenmóra Iósa Críosd, do réir fhoillsighthe na</span>
<lb n="18426"/><span>seicréide noch dho congmhadh gu folaightheach ó thús an domhain:</span>
<lb n="18427"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:26"/>
<div><lb n="18428"/><p><span>Achd anois atá arna nochdadh, agus arna fhoillsighadh dona huile</span>
<lb n="18429"/><span>chineadhachaibh, tré sgrioptúraibh na bhfaidheagh do réir aithne Dhé</span>
<lb n="18430"/><span>bhiothbúain, dochum umhlachda an chreideimh.</span>
<lb n="18431"/></p>
</div>
<pb n="Rm16:27"/>
<div><lb n="18432"/><p><span>Don náondía eagnaidhe amháin u raibhe glóir gu síorruidhe tré Iósa</span>
<lb n="18433"/><span>Críosd.  Amén.</span></p>
<lb n="18434"/>
<lb n="18435"/><p><span>Ios ó Chorinthus do sgríobhadh an eipisdil so dochum na Romhánach agus</span>
<lb n="18436"/><span>ios lé Phébe searbhfhoghnathuighe eagluisi Chénchrea do cuireadh hí.</span>
<lb n="18437"/>
<pb n="1Cr"/></p>
<lb n="18438"/>
<lb n="18439"/><p><span>CEUD EPISTEIL PHOIL ABSDAIL dochum na gCorinthiánach.</span>
<lb n="18440"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:1"/>
<div><lb n="18441"/><p><span>Pol, Absdal Iosa Críosd do réir gharma, tré thoil Dé, agus</span>
<lb n="18442"/><span>Sortenes ar ndearbhrathair,</span>
<lb n="18443"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:2"/>
<div><lb n="18444"/><p><span>Dochum eagluise Dé atá a gCorintus, eadhón dochum na druinge atá</span>
<lb n="18445"/><span>arna náomhadh anIósa Críósd, náoimh do réir gharma, maille ris na huile</span>
<lb n="18446"/><span>dháoinibh ghoireas ar ainm ar dtighearna Iósa Críosd, án gach uile</span>
<lb n="18447"/><span>ionadh, a dtighearnasan agus ar dtighearnaine.</span>
<lb n="18448"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:3"/>
<div><lb n="18449"/><p><span>Grása maille ribh, agus sióthcháin ó Dhía ar nathair, agus ón</span>
<lb n="18450"/><span>dtighearna Iosa Críosd.</span>
<lb n="18451"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:4"/>
<div><lb n="18452"/><p><span>Beirim a bhuidhe do ghnáth ré ma Dhía ar bhur sonsa, do tháobh ghrás Dé</span>
<lb n="18453"/><span>atá arna thabhairt dáoibh anIósa Críosd:</span>
<lb n="18454"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:5"/>
<div><lb n="18455"/><p><span>Ar anadhbhar gu bhfuil sibh arna bhur ndénamh saidhbhir sna huile</span>
<lb n="18456"/><span>neithibh thrídsion, ion gach uile hné urlabhra, agus ion gach uile</span>
<lb n="18457"/><span>hné éolais.</span>
<lb n="18458"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:6"/>
<div><lb n="18459"/><p><span>Do réir mar dho daingnidheadh fiádhnuisi Iosa Críosd ionnuibh.</span>
<lb n="18460"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:7"/>
<div><lb n="18461"/><p><span>Ionnas nách fuil riachdanas én tiodhluice oraibh, achd sibh ag fuireach</span>
<lb n="18462"/><span>theachda ar dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="18463"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:8"/>
<div><lb n="18464"/><p><span>Noch fós dhaingnéochas sibh gu foircheann bhur mbeatha, dochum bheith</span>
<lb n="18465"/><span>dháoibh neimhchiontach a ló ar dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="18466"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:9"/>
<div><lb n="18467"/><p><span>Ata Día díleas trés ar goireadh sibh dochum cumuinn a mhic Iósa</span>
<lb n="18468"/><span>Críosd ar dtighearna.</span>
<lb n="18469"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:10"/>
<div><lb n="18470"/><p><span>Agus iárruim dhathchuinge oraibh a dhearbhraithreacha, tré ainm ar</span>
<lb n="18471"/><span>dtigherna Iósa Críosd, sibh uile dho labhairt aoneithe amháin, agus gan</span>
<lb n="18472"/><span>siosma dho bheith ion bhur measg: achd a bheith ceangailte dhá chéile gu</span>
<lb n="18473"/><span>diongmhalta anaoinintinn agus anáon chéill.</span>
<lb n="18474"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:11"/>
<div><lb n="18475"/><p><span>Oír a dhearbhraithreacha do foillsigheadh dhamh oraibhsi ré luchd</span>
<lb n="18476"/><span>tighe Chlóe, gu bhfuilid imreasana eadraibh.</span>
<lb n="18477"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:12"/>
<div><lb n="18478"/><p><span>Ag so a ní adeirim do réir raidh gach aoin agaibhsi, gabhaimse ré</span>
<lb n="18479"/><span>Pól, neach eile gabhaimsi ré hApollo, neach eile gabhaimsi ré</span>
<lb n="18480"/><span>Cephas, neach eile gabhaimsi ré Críosd.</span>
<lb n="18481"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:13"/>
<div><lb n="18482"/><p><span>An bhfuil Críosd arna roinn?  an hé Pól do ceúsadh ar bhur son?  nó</span>
<lb n="18483"/><span>na nainm Phóil do baisdeadh sibh?</span>
<lb n="18484"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:14"/>
<div><lb n="18485"/><p><span>Beirim a bhuidhe ré Día nár bhaisd mé aoineach agaibh, achd amháin</span>
<lb n="18486"/><span>Crispus agus Gaius.</span>
<lb n="18487"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:15"/>
<div><lb n="18488"/><p><span>Deagla gu nabéoradh éuneach gurab a mainm féin do bhaisd mé.</span>
<lb n="18489"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:16"/>
<div><lb n="18490"/><p><span>Giodheadh fós do bhaisd mé muinntir Stepháin: agus ós a chionn sin ní</span>
<lb n="18491"/><span>feassach dhamh gur bhaisd mé aoneach eile.</span>
<lb n="18492"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:17"/>
<div><lb n="18493"/><p><span>Oír ní dochum baisdigh dho dhéunamh do chuir Críosd mé, achd dochum an</span>
<lb n="18494"/><span>tsoisgéil do sheanmórughadh; iodheadh ní ré gliocas briathar, deagla</span>
<lb n="18495"/><span>croichthe Chríosd do chur a neimbrígh.</span>
<lb n="18496"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:18"/>
<div><lb n="18497"/><p><span>Oír ní fhuil achd égcrionnas don dreim dhamnuighthear a seanmóir na</span>
<lb n="18498"/><span>croichthe: achd as hí an tseanmóirsin cumhachd Dé dhuinne , áta arnár</span>
<lb n="18499"/><span>slánughadh.</span>
<lb n="18500"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:19"/>
<div><lb n="18501"/><p><span>Oír atá sgrióbhtha, sgriosfaidh mé eagna na ndáoineadh eagnaighe,</span>
<lb n="18502"/><span>agus cuirfidh mé ar gcúl tuigse na ndáoineadh dtuigsionach.</span>
<lb n="18503"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:20"/>
<div><lb n="18504"/><p><span>Cá hionadh a bhfhuil an teagnuidhe?  Cá háit a bhfuil an fear</span>
<lb n="18505"/><span>eidirmhinighthe an reachd?  Cá háit a bhfuil fear tagartha an</span>
<lb n="18506"/><span>tsaoghailsi?  Ané nách dearna Día aimhghliocas do ghliocas an</span>
<lb n="18507"/><span>tsaoghailsi.</span>
<lb n="18508"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:21"/>
<div><lb n="18509"/><p><span>Oír ó nár aithin an saoghal Día tré aigne aneagna Dé, bá toil lé Día</span>
<lb n="18510"/><span>tré éigciónanachd na seanmóra, an dream chreideas do shlanughadh.</span>
<lb n="18511"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:22"/>
<div><lb n="18512"/><p><span>Agus biódh gu niárraid na hÍuduigheadha comharrgha, agus gu sirid na</span>
<lb n="18513"/><span>Grégaidh eagna:</span>
<lb n="18514"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:23"/>
<div><lb n="18515"/><p><span>Giodheadh fós donímaoidne Críosd do chéusadh do sheanmórughadh, na</span>
<lb n="18516"/><span>oilbhéim dona hÍudaigheadhaibh, agus na éigcriónnas dona Gréugaibh,</span>
<lb n="18517"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:24"/>
<div><lb n="18518"/><p><span>Achd don druing atá arna ngairm, eidir Iudaighe agus Ghréugach,</span>
<lb n="18519"/><span>donímaoid Críosd, cumachd Dé, agus eagna Dé, do seanmórughadh.</span>
<lb n="18520"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:25"/>
<div><lb n="18521"/><p><span>Oír ios glioca aimhghliocas Dé náid dáoine: agus as neartmhaire</span>
<lb n="18522"/><span>meirbheas Dé náid dáoine.</span>
<lb n="18523"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:26"/>
<div><lb n="18524"/><p><span>Oír, a dhearbhraithreacha, dochí sibh bhur ngairm, nách iomgha aguibh</span>
<lb n="18525"/><span>eagnuighe do réir na féola, ní hiomgha cumhachdach againn, ní hiomgha uásal.</span>
<lb n="18526"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:27"/>
<div><lb n="18527"/><p><span>Achd do thogh Día neithe eigcríonna an tsáoghail, dochum adhnáire dho</span>
<lb n="18528"/><span>chur ar na dáoinibh eagnuidhe: agus do thogh Día neithe neimhneartmhara an</span>
<lb n="18529"/><span>tsáoghail, dochum adhnáire dho chur ar na neithibh neartmhara.</span>
<lb n="18530"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:28"/>
<div><lb n="18531"/><p><span>Agus do thogh Día neithe anuáisle an tsaoghail, agus na neithe</span>
<lb n="18532"/><span>tarcuisneacha, agus na neithe nách fuil ann, dochum na neitheann atá ann</span>
<lb n="18533"/><span>do chur a neimbrígh:</span>
<lb n="18534"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:29"/>
<div><lb n="18535"/><p><span>Dochum nách diongnadh feóil air bioth uáill aisde féin ina fhiádhnaise.</span>
<lb n="18536"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:30"/>
<div><lb n="18537"/><p><span>Achd as uádhasan atá sibhse anIósa Críosd, noch atá arna</span>
<lb n="18538"/><span>dhéunamh ó Dhía dhúinne, na eagna, agus na fhioréundachd, agus na</span>
<lb n="18539"/><span>náomhdhachd, agus na fhuasgladh:</span>
<lb n="18540"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:31"/>
<div><lb n="18541"/><p><span>Ionnus u mbiádh do réir mar atá sgriobhtha; an tí dhoní gairdeachus,</span>
<lb n="18542"/><span>déunadh gairdeachus sa dtighearna.</span>
<lb n="18543"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:1"/>
<div><lb n="18544"/><p><span>Uime sin ar dteachd dámhsa chugaibh, a dhearbhráithreacha, ní ré hóradh</span>
<lb n="18545"/><span>briáthar, na ré gliocas taínic me dhfoillsiughadh fhiádhnuise Dé dhíbh.</span>
<lb n="18546"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:2"/>
<div><lb n="18547"/><p><span>Oír niór léig mé oram féin iobhur measgsa éolas do bheith agum a ní ar</span>
<lb n="18548"/><span>bioth, achd amháin anIósa Críosd, agus hé fós arna chéusadh.</span>
<lb n="18549"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:3"/>
<div><lb n="18550"/><p><span>Agus dobhí mé ionbhur measgsa anéugcruás, agus a bhfaitcheas, agus a</span>
<lb n="18551"/><span>gcriothnughadh mhór.</span>
<lb n="18552"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:4"/>
<div><lb n="18553"/><p><span>Agus ní rabhadar mo bhriáthra na mo sheanmóir a millseachd bhriáthar an</span>
<lb n="18554"/><span>ghliocais dáonna, achd a bhfoillsiughadh dhearbhtha chumachda na spioraide:</span>
<lb n="18555"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:5"/>
<div><lb n="18556"/><p><span>Dochum nách biádh bhur gcreideamhsa a ngliocas na ndaoine, achd a</span>
<lb n="18557"/><span>gcumhachd Dé.</span>
<lb n="18558"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:6"/>
<div><lb n="18559"/><p><span>Giodheadh fós lábhramáoid gu heagnuidhe ameasg na ndáoineadh iomlána;</span>
<lb n="18560"/><span>biodh nách do réir eagna an tsaoghailse, na phrionnsadh an tsaoghailse</span>
<lb n="18561"/><span>atá ag dul amugha labhramaoid:</span>
<lb n="18562"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:7"/>
<div><lb n="18563"/><p><span>Achd labhramáoid eagna Dé a seicreid, eadhon aneagna fholaightheach,</span>
<lb n="18564"/><span>noch dho orduigh Dia roimh chruthughadh an domhain dochum ar nglóirine.</span>
<lb n="18565"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:8"/>
<div><lb n="18566"/><p><span>Aneagna narbhaithne dháoneach dho phrionnsadhaibh an tsáoghailse: oír</span>
<lb n="18567"/><span>dá madh aithnidh dhóibh hí, ní chéusfadáois tighearna na glóire.</span>
<lb n="18568"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:9"/>
<div><lb n="18569"/><p><span>Giodheadh foillsighmáoid, do réir mar atá sgriobhtha, na neithe nách</span>
<lb n="18570"/><span>facaidh suíl, agus nach chuálaidh cluás, agus nár smuáin croidhe duine, noch</span>
<lb n="18571"/><span>do ullmhuigh Día don druing ghrádhaigheas hé.</span>
<lb n="18572"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:10"/>
<div><lb n="18573"/><p><span>Gidheadh achd do fhoillsigh Día dhúinne iád tréna spioraid.  Oír</span>
<lb n="18574"/><span>sgrúdaigh an spiorad na huile neithe, agus fós neithe doimhne Dé.</span>
<lb n="18575"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:11"/>
<div><lb n="18576"/><p><span>Oír cía hé a neach agá bhfuil fios na neitheann is lé duine, achd</span>
<lb n="18577"/><span>amháin ag an spioraid atá a nduine?  as mar an gcéudna nach fuil fios na</span>
<lb n="18578"/><span>neitheadh ios ré Día ag áoneach, achd amháin ag spioraid Dé.</span>
<lb n="18579"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:12"/>
<div><lb n="18580"/><p><span>Gíodheadh ní hí spiorad an tsaoghail do ghabhamairne chugainn, achd an</span>
<lb n="18581"/><span>spiorad atá ó Dhía: dochum gu mbiadh fios na neitheann aguinn noch dho</span>
<lb n="18582"/><span>tiodhlaiceadh dhúinn ó Dhía.</span>
<lb n="18583"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:13"/>
<div><lb n="18584"/><p><span>Noch fhoillsighemáoid mar an gcédna, ní sna briathraibh theaguisgeas</span>
<lb n="18585"/><span>an gliocas dáonna, achd a mbriáthraibh theaguisgeas an spiorad náomh, ag</span>
<lb n="18586"/><span>coimhcheangal na neitheann spioradálta ré chéile.</span>
<lb n="18587"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:14"/>
<div><lb n="18588"/><p><span>Achd ní feas don duine nádúrgha na neithe thig ó spioraid Dé; Oir as</span>
<lb n="18589"/><span>aimhghliocas ris iád: agus fós ní féidir leis a bhfios do bheith aige, do</span>
<lb n="18590"/><span>bhrígh gurob gu sbioradálta aitheantar iad.</span>
<lb n="18591"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:15"/>
<div><lb n="18592"/><p><span>Giodheadh ios léir don duine sbioradálta na huile neithe, agus fós ní</span>
<lb n="18593"/><span>fhuil féin fa bhreith áonduine.</span>
<lb n="18594"/></p>
</div>
<pb n="1Cr2:16"/>
<div><lb n="18595"/><p><span>Oír cia dho aithin inntinn an tighearna, noch dho bhéuradh teagusg dhó?</span>
<lb n="18596"/><span>achd atá inntinn Chríosd aguinne.</span>
<lb n="18597"/></p>
</div>
<pb n="1Cr1:3"/>
<div><lb n="18598"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr3:1"/>
<div><lb n="18599"/><p><span>Agus, a dhearbhraithreacha, niórbhféidir leamsa labhairt ribhse mar</span>
<lb n="18600"/><span>dháoinibh sbioradálta, achd mar dáoinibh colluidhe, amhuil náoidheanuib</span>
<lb n="18601"/><span>a gCríosd.</span>
<lb n="18602"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:2"/>
<div><lb n="18603"/><p><span>Do bheathaidh mé sibh ré bainne, agus ní ré biádh: oír niórbhféidir</span>
<lb n="18604"/><span>libh fós a ghabháil chugaibh: agus fós anois ní fhuil sibh ion aghabhála</span>
<lb n="18605"/><span>chugaibh.</span>
<lb n="18606"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:3"/>
<div><lb n="18607"/><p><span>Oir ata sibh fós colluidhe.  Oír ó atá tnúth, agus imreasain, agus</span>
<lb n="18608"/><span>aimhréiteach eadruibh, ané nách fuiltí colluidhe, agus ané nach siobhlann</span>
<lb n="18609"/><span>sibh do réir dháoineadh?</span>
<lb n="18610"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:4"/>
<div><lb n="18611"/><p><span>Oír an tan adeir neach agaibh, adhruimse dho Phól, agus neach</span>
<lb n="18612"/><span>eile adhruimse do Apollós, ané nách fuiltí colluidhe?</span>
<lb n="18613"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:5"/>
<div><lb n="18614"/><p><span>Oír cía hé Pól?  agus cía hé Apollós, achd na minisdrí tré ar</span>
<lb n="18615"/><span>chreideabhair, agus do réir mar tug an tighearna da gach áoneach?</span>
<lb n="18616"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:6"/>
<div><lb n="18617"/><p><span>Do phlanndaigh meisi, do chraith Apollós an tuisge: achd asé Día tug</span>
<lb n="18618"/><span>an fás.</span>
<lb n="18619"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:7"/>
<div><lb n="18620"/><p><span>Ar anadhbharsin ní fhuil eifeachd sa tí phlanndaigheas, na fós sa</span>
<lb n="18621"/><span>tí chroitheas an tuisge, achd a nDía dobheir an fás.</span>
<lb n="18622"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:8"/>
<div><lb n="18623"/><p><span>Agus ios ionnann an tí phlanndaigheas, agus an tí chroitheas an tuisge:</span>
<lb n="18624"/><span>agus doghéubhaidh gach aon a thuárasdal do réir a sháothair.</span>
<lb n="18625"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:9"/>
<div><lb n="18626"/><p><span>Oír is comhluchd oibre do Dhía sinne: is sibhse treabhaire Dé, agus</span>
<lb n="18627"/><span>áitreabh Dé.</span>
<lb n="18628"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:10"/>
<div><lb n="18629"/><p><span>Do réir ghrás Dé tugadh dhámhsa do chuir mé an fhonndameint, mar</span>
<lb n="18630"/><span>mhaighisdir iúlmhar oibre, agus tógbhuidh neach eile obair air.  Giodheadh</span>
<lb n="18631"/><span>tabhradh gach áon dá aire cionnus thógbhus sé anobair.</span>
<lb n="18632"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:11"/>
<div><lb n="18633"/><p><span>Oír ní héidir ré háoneach fonndameint ar bioth eile do chur, taobh</span>
<lb n="18634"/><span>amuidh don fhonndameint atá arna chur cheana, eadhon Iósa Críosd.</span>
<lb n="18635"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:12"/>
<div><lb n="18636"/><p><span>Agus dá dtógbhuidh áoneach ar bhfonndameintsi, ór, airgead, clocha</span>
<lb n="18637"/><span>uáisle, adhmad, féur, nó connlach:</span>
<lb n="18638"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:13"/>
<div><lb n="18639"/><p><span>Doghéntar obair gach áonduine follus: oír foillseóchaidh an lá hí: do</span>
<lb n="18640"/><span>bhrígh gu madh léir hí ris an dteine.  Agus foillseóchaidh an teine cionnus</span>
<lb n="18641"/><span>bhiás obair gach áonduine.</span>
<lb n="18642"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:14"/>
<div><lb n="18643"/><p><span>Da nanaidh obair áonduine noch dho thógaibh sé ar an bhfonndameint</span>
<lb n="18644"/><span>doghéubhaidh sé tuárasdal:</span>
<lb n="18645"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:15"/>
<div><lb n="18646"/><p><span>Da loisgear obair éunduine, rachaidh a sháothar amugha: giodheadh</span>
<lb n="18647"/><span>sáorfuighthear hé féin, achd sin fós amhuil dobhiádh ré tré theine.</span>
<lb n="18648"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:16"/>
<div><lb n="18649"/><p><span>Ané nach fuil a fhios aguibh gur sibh teampoll Dé, agus go</span>
<lb n="18650"/><span>gcomhnuigheann sbiorad Dé ionnaibh?</span>
<lb n="18651"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:17"/>
<div><lb n="18652"/><p><span>Má thruáillidh euneach teampoll Dé, sgriosfuidh Día an tí sin: oír atá</span>
<lb n="18653"/><span>teampoll Dé náomhtha, agarob sibhse hé.</span>
<lb n="18654"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:18"/>
<div><lb n="18655"/><p><span>Na mealladh éuneach hé féin: dá bhfaicthear dhéunduine aguibh hé féin do</span>
<lb n="18656"/><span>bheith glic sa sáoghalsa, bíodh sé ina amadán, dochum bheith glic dhó.</span>
<lb n="18657"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:19"/>
<div><lb n="18658"/><p><span>Oír is aimhghliocas ré Día gliocas an tsaoghailse.  Oír atá sgríobhtha,</span>
<lb n="18659"/><span>greamuidhe sé na dáoine glioca ina slighthibh féin.</span>
<lb n="18660"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:20"/>
<div><lb n="18661"/><p><span>Agus arís, atá a fhios ag an dtighearna gurob diomháoineach smuaintighe</span>
<lb n="18662"/><span>na ndáoineadh nglioc.</span>
<lb n="18663"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:21"/>
<div><lb n="18664"/><p><span>Uime sin na déunadh áoneach máoithmheachas as dáoinibh: óir is libhse na</span>
<lb n="18665"/><span>huile neithe:</span>
<lb n="18666"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:22"/>
<div><lb n="18667"/><p><span>Da madh é Pól hé, nó Apollós, nó Cephás, nó an sáoghal, nó beatha,</span>
<lb n="18668"/><span>nó bás, nó na neithe atá dho láthair, nó na neithe atá dochum teachda, ios</span>
<lb n="18669"/><span>libhse iád uile.</span>
<lb n="18670"/></p>
</div>
<pb n="1Cr3:23"/>
<div><lb n="18671"/><p><span>Agus as lé Críosd sibhse, agus as lé Día Críosd.</span>
<lb n="18672"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4"/>
<div><lb n="18673"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr4:1"/>
<div><lb n="18674"/><p><span>Gumadh hamhluidh mheasfus duine sinne mar mhinisdribh Chríosd, agus</span>
<lb n="18675"/><span>mar fheadhmanntachaibh seicréideadh Dé.</span>
<lb n="18676"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:2"/>
<div><lb n="18677"/><p><span>Tuilleadh eile iárrthar arna feadhmanntachaibh gach áon diobh</span>
<lb n="18678"/><span>dhfaghail díleas.</span>
<lb n="18679"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:3"/>
<div><lb n="18680"/><p><span>Ar mo shonsa, ios ro bheag mo shuim a mbhreitheamhnus do dhéunamh</span>
<lb n="18681"/><span>dháoibhse oram, ná fós a mbreitheamhnus dáonna: achd fós ní bheirim breath</span>
<lb n="18682"/><span>oram féin.</span>
<lb n="18683"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:4"/>
<div><lb n="18684"/><p><span>Oír ní feasach dhamh ní ar bioth dhom tháobh fein: giodheadh ní sháorann</span>
<lb n="18685"/><span>sin mé: achd asé an tighearna an tí ios breitheamh oram.</span>
<lb n="18686"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:5"/>
<div><lb n="18687"/><p><span>Uime sin ná beiridh breith ar áonní roimh anam, eadhón gu teachd</span>
<lb n="18688"/><span>don tighearna; noch fhoillseochas neithe folaightheacha an dorchadais: agus</span>
<lb n="18689"/><span>nochdfus rún na gcroidheadh: agus annsin doghéubaidh gach áon moladh ó</span>
<lb n="18690"/><span>Dhía.</span>
<lb n="18691"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:6"/>
<div><lb n="18692"/><p><span>Agus, a dhearbhráithreacha, do tharruing mé na neithesi chugum féin agus</span>
<lb n="18693"/><span>dochum Apollois a bhfioghair ar bhur sonsa: dochum sibhse dhá</span>
<lb n="18694"/><span>fhoghluim uáinn gan bheith dhaoibh nísa ghlioca ná mar atá sgriobhtha, gan</span>
<lb n="18695"/><span>neach aguibh dho lasadh anadhaigh a chéile ar son éunduine.</span>
<lb n="18696"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:7"/>
<div><lb n="18697"/><p><span>Oír cía chuireas ar leith thusa? agus créud atá agad nách bhfuáir tú?</span>
<lb n="18698"/><span>agus má fuáir tú hé, créd fá ndiongnann tú ancháil as, mar nách</span>
<lb n="18699"/><span>fuighthea hé?</span>
<lb n="18700"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:8"/>
<div><lb n="18701"/><p><span>Atá sibh anois saitheach: atá sibh anois arna bhur ndéunamh saidhbhir:</span>
<lb n="18702"/><span>do ghnodhaigheabhair rioghachd ionar bhféugmaisne: agus dobhfearr leam gu</span>
<lb n="18703"/><span>bhfaghbhadh sibh rioghachd, dochum bheith dhúinne mar an gcéudna ionar</span>
<lb n="18704"/><span>rióghaibh maille ribh.</span>
<lb n="18705"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:9"/>
<div><lb n="18706"/><p><span>Oír  así mo dhóigh gur chuir Día sinne amach na habsdail dheireannacha,</span>
<lb n="18707"/><span>mar dhruing atá arna dteilgean dochum báis: oír dorinneadh sgáthán dínn don</span>
<lb n="18708"/><span>tsaoghaol, agus dainglibh, agus do dháoinibh.</span>
<lb n="18709"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:10"/>
<div><lb n="18710"/><p><span>As amadáin sinne ar son Chríosd: achd atá sibhse glic a gCríosd,</span>
<lb n="18711"/><span>atamáoidne éugcruáidh, achd atá sibhse láidir: atá sibhse ag fagháil onóra,</span>
<lb n="18712"/><span>agus sinne ag fagháil easonóra.</span>
<lb n="18713"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:11"/>
<div><lb n="18714"/><p><span>Gus anamsa féin atámáoid ag fagháil ocaruis, agus iótan, agus atámáoid</span>
<lb n="18715"/><span>lomnochdach, agus gabhthar dho dhornaibh orainn, agus ní fhuil ionadh</span>
<lb n="18716"/><span>comhnuidhe ar bioth dháirighthe aguinn,</span>
<lb n="18717"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:12"/>
<div><lb n="18718"/><p><span>Agus atámáoid ag faghail sháothair ag déunamh oibre ria ar lámhuibh</span>
<lb n="18719"/><span>féin: an tan mhallaighthear sinn, dobheirmaoid ar mbeannachd uáinn: an tan</span>
<lb n="18720"/><span>fholeantar sinn dobheirmáoid fulang uáinn.</span>
<lb n="18721"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:13"/>
<div><lb n="18722"/><p><span>An tan mhaslaighthear sinn, donímáoid úrrnaighthe: atamáoid arnar</span>
<lb n="18723"/><span>ndéunamh mar shalchar an domhain, agus mar sgím na nuile nitheann gus</span>
<lb n="18724"/><span>aniugh.</span>
<lb n="18725"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:14"/>
<div><lb n="18726"/><p><span>Ní dochum sibhse dho náiriughadh sgríobhuim na neithesi, achd mar mo</span>
<lb n="18727"/><span>chloinn ionmhuin theaguisgim sibh.</span>
<lb n="18728"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:15"/>
<div><lb n="18729"/><p><span>Oír biódh gu bhfuil deich míle dho luchd teaguisg agaibh a gCríosd,</span>
<lb n="18730"/><span>ní híomgha fós bhur naithre.  Oír is meisi dho ghin sibh anIósa Críosd</span>
<lb n="18731"/><span>trésan tsoisgéul.</span>
<lb n="18732"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:16"/>
<div><lb n="18733"/><p><span>Uime sin iárruim dhachuinge oraibh mo lorg féin do leanmhuin.</span>
<lb n="18734"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:17"/>
<div><lb n="18735"/><p><span>As chuige so do chuir mé Timotheus chugaibh, atá na mhac ghrádhach</span>
<lb n="18736"/><span>agum, agus díleas sa dtighearna, noch chuirfeas a gcuimhne dhíbh mo</span>
<lb n="18737"/><span>shlighesi a gCríosd, do réir mar theaguisgim sna huile eagluisibh ion</span>
<lb n="18738"/><span>gach uile áit.</span>
<lb n="18739"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:18"/>
<div><lb n="18740"/><p><span>Achd mar nách tiocfuinn nísa mhó chugaibh, atá dream aguibh arnat súas.</span>
<lb n="18741"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:19"/>
<div><lb n="18742"/><p><span>Gidheadh do thoil an tighearna tiocfuidh mé chugaibh gu haithghearr, agus</span>
<lb n="18743"/><span>aitheónuidh mé, ní hiád briáthra na druinge sin atá arnat suás, achd a</span>
<lb n="18744"/><span>gcumhachda.</span>
<lb n="18745"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:20"/>
<div><lb n="18746"/><p><span>Oír ní na mbriáthraibh atá rioghachd Dé, achd a gcumhachdaibh na</span>
<lb n="18747"/><span>sbioraide.</span>
<lb n="18748"/></p>
</div>
<pb n="1Cr4:21"/>
<div><lb n="18749"/><p><span>Créud ios áill libh?  an lé sgiúrsa as mian ribh mo theachd chugaibh, nó</span>
<lb n="18750"/><span>ré grádh, agus ré spioraid cheannsachda?</span></p>
<lb n="18751"/>
<lb n="18752"/><p><span>Cap 5</span>
<lb n="18753"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:1"/>
<div><lb n="18754"/><p><span>Atá sé dhá aithris gu coitcheann gu bhfuil sdriópachas eadruibh, agus a</span>
<lb n="18755"/><span>ionnsamhuil do sdríopachas nách ainmnighthear ameasg na gcineadhach féin,</span>
<lb n="18756"/><span>eadhon gu mbiádh bean anathar ag an mac.</span>
<lb n="18757"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:2"/>
<div><lb n="18758"/><p><span>Agus atá sibh arnat suás, agus niór ghabh dóbrón sibh mar bá cóir, dochum</span>
<lb n="18759"/><span>fhir dhéunta an ghníomhasa do thogbháil as bhur lár.</span>
<lb n="18760"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:3"/>
<div><lb n="18761"/><p><span>Oír gu deimhin do bhreathnuigh meisi cheana, mar neach nách fuil do láthair</span>
<lb n="18762"/><span>a bpearsuinn, achd atá dho láthair a sbioraid, amhuil mar do bhéinn a láthair,</span>
<lb n="18763"/><span>an tí dhorinne mar so an gníomhsa,</span>
<lb n="18764"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:4"/>
<div><lb n="18765"/><p><span>Ar mbeith díbhse agus dom spioraidse croinn a bhfochair a chéile anainm</span>
<lb n="18766"/><span>ar dtighearna Iósa Críosd, maille ré cumhachd ar dtighearna Iósa Críosd,</span>
<lb n="18767"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:5"/>
<div><lb n="18768"/><p><span>Ionnshamhail anfhirsin adeirim do thabhairt do Shatan, dochum na</span>
<lb n="18769"/><span>colla dho cháochludh, ionnus gu sáorfuidhe an sbiorad a ló an tighearna Iósa.</span>
<lb n="18770"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:6"/>
<div><lb n="18771"/><p><span>Ní fhuil bhur ngáirdeachus ionmholta.  Ané nách fuil a fhios aguibh gu</span>
<lb n="18772"/><span>ngéuruigheann beagán laibhín an táos uile?</span>
<lb n="18773"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:7"/>
<div><lb n="18774"/><p><span>Uime sin sgriosaidh uáibh an sean láibhín, dochum gu mbíath sibh bhur</span>
<lb n="18775"/><span>dtáos nuádh, amhail ata sibh gan laibhín: Oír fuáir Críosd ar núan</span>
<lb n="18776"/><span>cásgne a iodhbairt ar ar son.</span>
<lb n="18777"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:8"/>
<div><lb n="18778"/><p><span>Ar anadhbharsin déunam an féusda dho choimhéud, ní ré seanlaibhín, na</span>
<lb n="18779"/><span>ré laibhín uilc agus droichmhéine: achd ré harán fíorghloine agus fírinne gan</span>
<lb n="18780"/><span>laibhín.</span>
<lb n="18781"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:9"/>
<div><lb n="18782"/><p><span>Do sgríobh mé chugaibh a leitir, gan bheith dhíbh a gcaidreabh sdríopach:</span>
<lb n="18783"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:10"/>
<div><lb n="18784"/><p><span>Achd ní hiád sdríopacha an tsaoghailse gu huilidhe, náid a dháoine</span>
<lb n="18785"/><span>sanntacha, náid a luchd sracaireachda, náid a luchd iodhaladhruidh: óir dá</span>
<lb n="18786"/><span>madh iád, do chaithfeadh sibh an sáoghal dhfágbháil.</span>
<lb n="18787"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:11"/>
<div><lb n="18788"/><p><span>Achd anois do sgríobh mé chugaibh gan sibh  dho chaidreabh a chéile,</span>
<lb n="18789"/><span>eadhón dá raibhe éuneach dá ngoirthear dearbhráthair na sdríopaigh, nó na</span>
<lb n="18790"/><span>dhuine shanntach, nó na fhear iodhaladhruidh, nó na fhior misge, nó na</span>
<lb n="18791"/><span>fhior eigeandála: na caithidh fiú an bhídh na fhochair.</span>
<lb n="18792"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:12"/>
<div><lb n="18793"/><p><span>Oír créud hí mo chuidse dho bhreitheamhnus do dhéunamh ar an druing</span>
<lb n="18794"/><span>atá dhon táobh amuigh don neagluis?  ané nách air an druing atá dhon</span>
<lb n="18795"/><span>táobh asdigh dhoní sibhse breitheamhnus?</span>
<lb n="18796"/></p>
</div>
<pb n="1Cr5:13"/>
<div><lb n="18797"/><p><span>Achd doní Día breitheamhnus ar an druing atá dhon táobh amuigh.  Uime sin</span>
<lb n="18798"/><span>tógbhuidhsi uáibh as bhur lár an drochdhuine sin.</span>
<lb n="18799"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6"/>
<div><lb n="18800"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr6:1"/>
<div><lb n="18801"/><p><span>An bhfuil do dhánachd anéuneach aguibh, ghreamuigheas cúis anadhaidh</span>
<lb n="18802"/><span>dhuine eile, dul fá bhreitheamhnus dháoineadh míchomhthrom, agus gan dul</span>
<lb n="18803"/><span>fá bhreith na náomh?</span>
<lb n="18804"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:2"/>
<div><lb n="18805"/><p><span>Ané nách fuil a fhios aguibh gu mbéuraid na náoimh breath ar an domhan?</span>
<lb n="18806"/><span>agus más ribhse bheirthar breath ar an domhan, ané nach fiú sibh bheith ion</span>
<lb n="18807"/><span>bhur mbreitheamhnuibh ar na hadhbhoraibh is lugha?</span>
<lb n="18808"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:3"/>
<div><lb n="18809"/><p><span>An bhfuiltí ainbhfeasach ar gu ndiongnamne breitheamhnus ar na hainglibh?</span>
<lb n="18810"/><span>créud fá nabudh mó ina sin ar na neithibh bheanus ris an an mbeathaidh so?</span>
<lb n="18811"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:4"/>
<div><lb n="18812"/><p><span>Uime sin ó tá sibh anionadh bhreitheamhnuis do dhéunamh ar na</span>
<lb n="18813"/><span>neithibh bheanus ris an mbeathaidh so, cuiridh na suidhe aniónadh</span>
<lb n="18814"/><span>bhreitheamhnuis an dream atá fá tharcuisne saneagluis.</span>
<lb n="18815"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:5"/>
<div><lb n="18816"/><p><span>As chuige labhruim dochum adhnáire dho chur oraibh.  An mar sin nach</span>
<lb n="18817"/><span>fuil duine ar bioth eagnuidhe eadruibh, gu fiú éunduine amháin, dá dtiocfadh</span>
<lb n="18818"/><span>breitheamhnus do dhéunamh eidir dhearbhráithreachaibh?</span>
<lb n="18819"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:6"/>
<div><lb n="18820"/><p><span>Achd téid dearbhráthair dochum dlighidh ré dearbhráthair eile, agus sin</span>
<lb n="18821"/><span>fós fá dháoinibh gan chreideamh.</span>
<lb n="18822"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:7"/>
<div><lb n="18823"/><p><span>Uime sin anois atá lochd gu cinnte ionnuibh, tré dhul díbh dochum dlighe</span>
<lb n="18824"/><span>eadruibh féin.  Créd fá nách bhfuilngthí éugcóir nísa tháosga? créd fá nách</span>
<lb n="18825"/><span>gabhtháoi chugauibh dul amugha bhur gcoda dho bheith oraibh nísa tháosga?</span>
<lb n="18826"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:8"/>
<div><lb n="18827"/><p><span>Giodheadh fós doní sibh féin éugcóir agus díbháil, agus sin do</span>
<lb n="18828"/><span>dhéunamh ar bhur ndearbhráithreachaibh.</span>
<lb n="18829"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:9"/>
<div><lb n="18830"/><p><span>Ané nach fuil a fhios aguibh, nách faghuid luchd na heugcóra dho</span>
<lb n="18831"/><span>dhéunamh aodhaireachd  rioghachda Dé?  ná mealltar sibh.  Ní bhfuighidh</span>
<lb n="18832"/><span>sdríopthacha, na luchd iodhaladhruidh, ná luchd adhaltrannais, na dáoine</span>
<lb n="18833"/><span>macnuchasa, na dáoine mínadúrrgha,</span>
<lb n="18834"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:10"/>
<div><lb n="18835"/><p><span>Ná bithbhionaidh, ná dáoine sanntacha, ná luchd misge, ná luchd</span>
<lb n="18836"/><span>imdheargtha, náid sracaireadha, oidhrechd rioghachda Dé.</span>
<lb n="18837"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:11"/>
<div><lb n="18838"/><p><span>Agus dobhí gach aon agaibhse na riochd so: giodheadh atá sibh arna</span>
<lb n="18839"/><span>bhur nionnladh, giodheadh ata sibh arna bhur náomhadh, giodheadh atá sibh</span>
<lb n="18840"/><span>arna bhur sáoradh, anainm an tighearna Iósa, agus tré spioraid ar</span>
<lb n="18841"/><span>nDéine.</span>
<lb n="18842"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:12"/>
<div><lb n="18843"/><p><span>Atáid na huile neithe dlisdeanach dhamh, achd tarbhach dhamh na</span>
<lb n="18844"/><span>huile neithe: atáid na huile neithe dlisdeanach dhamh, giodheadh ní bérthar</span>
<lb n="18845"/><span>fá neart aoneithe mhé.</span>
<lb n="18846"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:13"/>
<div><lb n="18847"/><p><span>As don bholg do hórduigheadh an baid, agus don bhiádh an bolg:</span>
<lb n="18848"/><span>giodheadh sgriosfuidh Dia iád aráon.  Achd ní do sdriopachais  do</span>
<lb n="18849"/><span>horduigheadh an corp, achd don tighearna, agus an tighearna don chorp.</span>
<lb n="18850"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:14"/>
<div><lb n="18851"/><p><span>Agus do thógaibh Día an tighearna suás, agus tóigebhaidh sé sinne súas</span>
<lb n="18852"/><span>réna chumhachdaibh féin mar an gcédna.</span>
<lb n="18853"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:15"/>
<div><lb n="18854"/><p><span>Ané nách fuil a fhios aguibh gurob bóill do Chríosd bhur gcuirp?</span>
<lb n="18855"/><span>uime sin an dtóigeubháidh mé bóill Chríosd, dochum ball sdriópaidhe do</span>
<lb n="18856"/><span>dhéunamh dhióbh?  nár léige Día sin.</span>
<lb n="18857"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:16"/>
<div><lb n="18858"/><p><span>Ané nách fuil a fhios aguibh, an tí atá ceangailte dho sdríopaidh,</span>
<lb n="18859"/><span>gurob éunchorp ría hé?  oír biádh, ar sé, días na naonfheóil.</span>
<lb n="18860"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:17"/>
<div><lb n="18861"/><p><span>Giodheadh an tí atá ceangailte dhon tighearna, ios áonspiorad ris hé.</span>
<lb n="18862"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:18"/>
<div><lb n="18863"/><p><span>Seachnuidh sdríopachas.  Atá gach péacadh dhá ndiongna duine leath</span>
<lb n="18864"/><span>amuigh don chorp: achd an tí dhoní sdríopachas, dhoní sé peacadh anadhaigh</span>
<lb n="18865"/><span>a choirp féin.</span>
<lb n="18866"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:19"/>
<div><lb n="18867"/><p><span>Ané nách fuil a fhios aguibh, gurob hé bhur gcorp teampoll an spiorad</span>
<lb n="18868"/><span>náoimh, noch atá ionnuibh, agus atá aguibh ó Dhía, agus nách libh féin sibh?</span>
<lb n="18869"/></p>
</div>
<pb n="1Cr6:20"/>
<div><lb n="18870"/><p><span>Oir do ceannghadh sibh ar luách: uime sin tugaidh glóir dho Dhia, ré</span>
<lb n="18871"/><span>bhur gcorp, agus ré bhur spioraid, óir ios lé Día íad.</span>
<lb n="18872"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7"/>
<div><lb n="18873"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr7:1"/>
<div><lb n="18874"/><p><span>Tuilleadh eile a dhtáobh na neitheann do sgríobh sibh chugam: do</span>
<lb n="18875"/><span>rachadh a sochar dfior gan buáin ré mnáoi.</span>
<lb n="18876"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:2"/>
<div><lb n="18877"/><p><span>Taire sin dochum sdríopachais do sheachna, biódh a bhean féin ag gach</span>
<lb n="18878"/><span>áoneach, agus a fear féin ag gach éunmhnáoi.</span>
<lb n="18879"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:3"/>
<div><lb n="18880"/><p><span>Tugadh an fear a duálgus féin don mhnáoi: agus an bhean don fhior mar</span>
<lb n="18881"/><span>an gcéudna.</span>
<lb n="18882"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:4"/>
<div><lb n="18883"/><p><span>Ní ag an mnáoi atá cumus a cuirp féin, achd ag an bhfear: agus ní ag an</span>
<lb n="18884"/><span>bhfear atá cumas a chuirp féin mar an gcéudna, achd ag an mnaoi.</span>
<lb n="18885"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:5"/>
<div><lb n="18886"/><p><span>Ná meallaidh a chéile, achd amháin do thoil a chéile feadh tamuill, dochum</span>
<lb n="18887"/><span>sibh féin do thabhairt do throsgadh, agus dúrrnaighthe: agus arís taguidh a</span>
<lb n="18888"/><span>gceann a chéile, deagla gu gcuirfeadh Satán cathughadh oraibh o bheith</span>
<lb n="18889"/><span>aibrisg dhíbh.</span>
<lb n="18890"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:6"/>
<div><lb n="18891"/><p><span>Achd ios a gcás comhairle adeirim so ribh, agus ní na gcás aithne.</span>
<lb n="18892"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:7"/>
<div><lb n="18893"/><p><span>Oír dobfearr leam gu mbiádh na huile dháoine amhuil ataim féin:</span>
<lb n="18894"/><span>giodheadh atá a thiodhlacadh féin ag gach éunduine ó Dhía, ag neach sa</span>
<lb n="18895"/><span>gcása, agus ag neach a gcas eile.</span>
<lb n="18896"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:8"/>
<div><lb n="18897"/><p><span>Uime sin adeirim ris an druing nách fuil pósda, agus ris na</span>
<lb n="18898"/><span>baintreabhthachaibh, gurob maith dhóibh dhá nanuid siád mar anuim féin.</span>
<lb n="18899"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:9"/>
<div><lb n="18900"/><p><span>Giodheadh monab féidir riú iád féin do chongmháil geanmnuidh, déunuidh</span>
<lb n="18901"/><span>pósadh: oír as fearr pósadh dho dhénumh ná bheith ar lasadh.</span>
<lb n="18902"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:10"/>
<div><lb n="18903"/><p><span>Achd aithnighim don druing atá pósda, biódh nach meisi, achd an tighearna,</span>
<lb n="18904"/><span>gan dealughadh dhon mhnáoi réna fear.</span>
<lb n="18905"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:11"/>
<div><lb n="18906"/><p><span>Giodheadh dhá ndealuighe sí ris, anadh sí gan phósadh, nó biódh sí</span>
<lb n="18907"/><span>réidh réna fear, agus mar an gcéudna na ligedh an fear a bhean.</span>
<lb n="18908"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:12"/>
<div><lb n="18909"/><p><span>Achd adeirimsi ría cách, agus ní hé an tighearna: dá raibh bean gan</span>
<lb n="18910"/><span>chreideamh ag dearbhráthair ar bioth, agus gu dtig a háonta ar anmhuin na</span>
<lb n="18911"/><span>fhochair, ná cuireadh sise uáithe hé.</span>
<lb n="18912"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:13"/>
<div><lb n="18913"/><p><span>Agus an bhean mar an gcéudna agá bhfuil fear gan chreideamh, agus gu</span>
<lb n="18914"/><span>dtig a áonta ar anmhuin na fochair, na chuireadh sise uáithe hé.</span>
<lb n="18915"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:14"/>
<div><lb n="18916"/><p><span>Oír atá an fear gan chreideamh, arna náomhadh sa mnáoi, agus atá an bhean</span>
<lb n="18917"/><span>gan chreideamh arna náomhadh san bhfear: no no dobhiádh gan amharus ar</span>
<lb n="18918"/><span>gclannsa neamhghlan: gé gu bhfuil siád anois náomhtha.</span>
<lb n="18919"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:15"/>
<div><lb n="18920"/><p><span>Giodheadh dá ndealuighe an duine gan chreideamh hé féin, biódh sé</span>
<lb n="18921"/><span>dealuighthe: ní fhuil dearbhráthair, nó deirbhshíur fá dháoirse ina</span>
<lb n="18922"/><span>nionshamhuil sin do chásaibh: giodheadh is dochum sithchána do ghlóir</span>
<lb n="18923"/><span>Día sinn.</span>
<lb n="18924"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:16"/>
<div><lb n="18925"/><p><span>Oír gá fios duit a bhean, nách sláineochthá an fear?  nó gá fios duit</span>
<lb n="18926"/><span>a fhir, nách sláineócthá an bhean.</span>
<lb n="18927"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:17"/>
<div><lb n="18928"/><p><span>Achd do réir mar dho roinn Día a thiodhlaice ré gach éunduine, do</span>
<lb n="18929"/><span>réir na gárma tug an tighearna dá gach áon, gu madh hamhluidh sin shiubhalfus</span>
<lb n="18930"/><span>sé.  Agus is mar sin órduighimse sna huile eagluisibh.</span>
<lb n="18931"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:18"/>
<div><lb n="18932"/><p><span>An bhfuil éuneach arna ghairm ar mbeith dó timchiollghearrtha: na</span>
<lb n="18933"/><span>táirrngeadh sé a chroiceann: an bhfuil éuneach arna ghairm gan bheith dó</span>
<lb n="18934"/><span>timchiollghearrtha?  ná timchiollghearrthar hé.</span>
<lb n="18935"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:19"/>
<div><lb n="18936"/><p><span>Ní fhuil éifeachd sa dtimchiollghearradh, agus ní fhuil éifeachd sa</span>
<lb n="18937"/><span>neamhthimchiollghearradh, achd a gcoimhéd aitheantadh Dé.</span>
<lb n="18938"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:20"/>
<div><lb n="18939"/><p><span>Anadh gach áon sa ngairm ionar goireadh hé.</span>
<lb n="18940"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:21"/>
<div><lb n="18941"/><p><span>Nar goireadh thú ar mbeith dhuit ad shearbhfhoghantuidhe?  na biódh</span>
<lb n="18942"/><span>súim agad ann: giodheadh más féidir leat bheith sáor, gumadh hí sin do rogha.</span>
<lb n="18943"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:22"/>
<div><lb n="18944"/><p><span>Oír an tí atá arna ghairm sa dtighearna ar mbeith dó na</span>
<lb n="18945"/><span>shearbhfhoghantuidhe, ios duine sáor hé dhon tighearna: is mar an gcéudna</span>
<lb n="18946"/><span>fós an tí atá arna ghairm ar mbeith dó na dhuine sháor, as</span>
<lb n="18947"/><span>searbhfhoghantuidhe dho Chríosd hé.</span>
<lb n="18948"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:23"/>
<div><lb n="18949"/><p><span>Do ceannchadh sibh ar luach, ná bíghidh nar searbhfhoghantuidheadhaibh</span>
<lb n="18950"/><span>do dháoinibh.</span>
<lb n="18951"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:24"/>
<div><lb n="18952"/><p><span>A dhearbhráithreacha, anadh gach áon ag Día, sa ngairm a fuáir sé.</span>
<lb n="18953"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:25"/>
<div><lb n="18954"/><p><span>Achd a dtáobh mhoighdean, ní fhuil aithne an tighearna agum: giodheadh</span>
<lb n="18955"/><span>dobheirim mo chomhairle, mar neach fuáir trócaire ón dtighearna ré bheith</span>
<lb n="18956"/><span>díleas.</span>
<lb n="18957"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:26"/>
<div><lb n="18958"/><p><span>Uime sin sáoilim gurob maith so ar son an riachdanuis atá dho lathair,</span>
<lb n="18959"/><span>adeirim gurob tarbhach dho dhuine bheith mar sin.</span>
<lb n="18960"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:27"/>
<div><lb n="18961"/><p><span>An bhfuil tú ceangailte dho mhnáoi?  na hiárr dealachan ría.  An bhfuil</span>
<lb n="18962"/><span>tú sgáoilti ó mhnáoi?  ná hiárr bean.</span>
<lb n="18963"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:28"/>
<div><lb n="18964"/><p><span>Achd fós dá bpósaidh tú, ní fhuil peacadh dhuit ann: agus dá bpósaidh</span>
<lb n="18965"/><span>moighdean, ní fhuil peacadh dhi ann: giodheadh doghéubhaid anionnshamhuil</span>
<lb n="18966"/><span>sin buáidhirt do tháobh na féola: achd atáimse ag iárraidh socamhail dáoibh.</span>
<lb n="18967"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:29"/>
<div><lb n="18968"/><p><span>As uime adeirim so a dhearbhraithreacha, do bhrígh na haimsire do bheith</span>
<lb n="18969"/><span>aithghearr:  dochum go mbiáth an drung agá bhfuilid mná, mar dháoinibh</span>
<lb n="18970"/><span>gan mhnáibh aca.</span>
<lb n="18971"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:30"/>
<div><lb n="18972"/><p><span>Agus u mbiádh an dream doní cáoi, mar dhruing nach déin cáoi: agus an</span>
<lb n="18973"/><span>dream doní gairdeachus, mar luchd nach déin gairdeachus: agus an dream</span>
<lb n="18974"/><span>cheannchus, mar dháoinibh nách gnóuighean:</span>
<lb n="18975"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:31"/>
<div><lb n="18976"/><p><span>Agus an dream chaitheas an sáoghalsa, mar dhruing nach caitheann hé:</span>
<lb n="18977"/><span>oír atá sgéimh an tsaoghailse ag tenógh mar cheó.</span>
<lb n="18978"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:32"/>
<div><lb n="18979"/><p><span>Agus bá mián leam sibhse do bheith gan rochúram.  An té nách bí</span>
<lb n="18980"/><span>pósda, bí cúram na neítheann bheanus ris an tighearna air, cionnus budh</span>
<lb n="18981"/><span>dhféidir ris toil an tighearna do dhéunamh:</span>
<lb n="18982"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:33"/>
<div><lb n="18983"/><p><span>Achd an té bhiós pósda, bí cúram na neitheann sáoghalta air: dfhios</span>
<lb n="18984"/><span>cionnus búdh dhfhéidir leis toil a mhná do dhéunamh.</span>
<lb n="18985"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:34"/>
<div><lb n="18986"/><p><span>Atá deithfir eidir mhnáoi agus mhoighdin: bí cúram na neitheann bheanus</span>
<lb n="18987"/><span>ris an dtighearna ar an mnáoi nách bí pósda, dochum bhieth náomhtha dhi a</span>
<lb n="18988"/><span>gcorp agus a spioraid: achd bí cúram na neitheann bheanus ris an sáoghal ar an</span>
<lb n="18989"/><span>mnáoi bhiós pósda, dfhios cionnus búdh dfhéidir ría toil a fir do dhéunamh.</span>
<lb n="18990"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:35"/>
<div><lb n="18991"/><p><span>Agus ios ar mhaith libhse adeirim na neithesi: ní dochum bhur ngabhála</span>
<lb n="18992"/><span>a bpaintéur, achd dochum adhartha dhibh dhon tighearna gu cneasda gan</span>
<lb n="18993"/><span>eidirdhealughadh.</span>
<lb n="18994"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:36"/>
<div><lb n="18995"/><p><span>Achd dá sáoilidh éuneach nách iomchuibhghe dhá mhóighdin bláth a haimsire</span>
<lb n="18996"/><span>dho léigean tháirrsi, agus riachdanus ag iárruidh a dhéunta mar sin: déunadh</span>
<lb n="18997"/><span>mar ios áill ris féin, ní fhuil peacadh dhó ann: pósdar iád.</span>
<lb n="18998"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:37"/>
<div><lb n="18999"/><p><span>Achd an tí atá dearbhtha as a chroidhe féin, ar nách fuil riachdanus, agus</span>
<lb n="19000"/><span>fhéudus a thoil féin do cheannsughadh, agus do chuir so roimhe iona</span>
<lb n="19001"/><span>chroidhe, a mhoighdean do choimhéud, ios maith dhoní sé hé.</span>
<lb n="19002"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:38"/>
<div><lb n="19003"/><p><span>Uime sin ios maith dhoní an té dhobheir do fhior hí: achd is fearr</span>
<lb n="19004"/><span>dhoní an té nách tabhair dhfior hí.</span>
<lb n="19005"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:39"/>
<div><lb n="19006"/><p><span>Atá an bhean ceangailte ó dhligheadh ar feádh sháoghail a fir: giodheadh</span>
<lb n="19007"/><span>dá bhfaghuidh a fear bás, atá sáor aice pósadh do dhéunamh ris an tí as</span>
<lb n="19008"/><span>áill ría: amháin sa dtighearna.</span>
<lb n="19009"/></p>
</div>
<pb n="1Cr7:40"/>
<div><lb n="19010"/><p><span>Achd do réir mar sháoilimse, as mó ios beannaighe dhi dá nanaidh sí</span>
<lb n="19011"/><span>mar sin: agus is dóigh leamsa gu bhfuil spiorad Dé agum féin.</span>
<lb n="19012"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8"/>
<div><lb n="19013"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr8:1"/>
<div><lb n="19014"/><p><span>Tuilleadh eile a dtáobh na neitheann iodhbarthar diomháighibh, atá a</span>
<lb n="19015"/><span>fhios aguinn gu bhfuil éolus aguinn uile.  Arduighe an teólus inntinn</span>
<lb n="19016"/><span>dhuine, achd doní an grádh follamnughadh.</span>
<lb n="19017"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:2"/>
<div><lb n="19018"/><p><span>Achd mása dhóigh ré héunduine fios éuneithe dho bheith aige, ní feas do</span>
<lb n="19019"/><span>fós éuní, do réir mar bhúdh chóir fios do bheith aige.</span>
<lb n="19020"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:3"/>
<div><lb n="19021"/><p><span>Achd dá dtuguidh éuneach grádh dho Dhía, asé dhorinne éolas dó.</span>
<lb n="19022"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:4"/>
<div><lb n="19023"/><p><span>Uime sin a dtáobh ithe bhídh iodhbarthar dhiomháighibh, atá a fhios</span>
<lb n="19024"/><span>aguinn nách fuil eifeachd ar bioth aniomháigh, agus nách fuil Día eile ann,</span>
<lb n="19025"/><span>achd an táondía.</span>
<lb n="19026"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:5"/>
<div><lb n="19027"/><p><span>Oír biódh gu bhfuilid neithe ann dá ngoirthear Dée, ar neamh agus ar</span>
<lb n="19028"/><span>talamh, (amhail atáid iomad Dée, agus iomad tighearnadh.)</span>
<lb n="19029"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:6"/>
<div><lb n="19030"/><p><span>Gidheadh ní fhuil aguinne achd áon ndía amháin, eadhón an tathair, ó</span>
<lb n="19031"/><span>bhfuilid na huile neithe, agus sinne annsan: agus éuntighearna Iósa</span>
<lb n="19032"/><span>Críosd, tré a bhfuilid na huile neithe, agus sinne thrídsion.</span>
<lb n="19033"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:7"/>
<div><lb n="19034"/><p><span>Giodheadh ní fhuil an teólus sin ag gach éunduine.  Oír atá dream</span>
<lb n="19035"/><span>dháirighthe, agá bhfuil  gcoguás dá nagra do tháobh na hiomháidhe</span>
<lb n="19036"/><span>gus anois, itheas aní iodhbharthar diomháighibh, a riochd a neithe</span>
<lb n="19037"/><span>iodhbharthar dhóibh: agus ar mbeith dá gcoguás éugcruáidh, salaighthear hé.</span>
<lb n="19038"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:8"/>
<div><lb n="19039"/><p><span>Achd ní moltar sinn ar son bhídh a bhfiádhnuise Dé: oír dá nítheam, ní</span>
<lb n="19040"/><span>saidhbhride sinn hé: agus muna itheam ní dáibhride sinn é.</span>
<lb n="19041"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:9"/>
<div><lb n="19042"/><p><span>Giodheadh tugaidh bhur naire ribh nách biáidh an cumhachdasa atá</span>
<lb n="19043"/><span>aguibh, a gcáil ar bioth, na adhbhar oilbhéime don druing atá lag.</span>
<lb n="19044"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:10"/>
<div><lb n="19045"/><p><span>Oír dá bhfaicidh éunduine thusa aga bhfuil éolas, ad shuidhe ar bhórd a</span>
<lb n="19046"/><span>dteampoll na niomháidheadh, ané nach neirteochar coguás an tí atá</span>
<lb n="19047"/><span>meirbh, dochum na neitheann iodhbarthar dhiomháighibh dhithe?</span>
<lb n="19048"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:11"/>
<div><lb n="19049"/><p><span>Agus do bhrígh heólaise, an rachaidh an dearbhráthair éugcruidh</span>
<lb n="19050"/><span>amugha, aga bhfuáir Críosd bás ar a shon?</span>
<lb n="19051"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:12"/>
<div><lb n="19052"/><p><span>Agus mar sin ag peacughadh dhíbh anadhaigh na ndearbhraithreach,</span>
<lb n="19053"/><span>agus ag lot a gcoguáis éugcruáidh, doní sibh peacadh anaghaidh Chríosd.</span>
<lb n="19054"/></p>
</div>
<pb n="1Cr8:13"/>
<div><lb n="19055"/><p><span>Uime sin dá dtugaidh biádh adhbhor oilbhéime dom dhearbhrathair, ní</span>
<lb n="19056"/><span>iósaidh mé feóil gu brách, dochum gan adhbhar oilbhéime dho thabhairt damh</span>
<lb n="19057"/><span>dom dhearbhráthair.</span>
<lb n="19058"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9"/>
<div><lb n="19059"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr9:1"/>
<div><lb n="19060"/><p><span>Ané nách easbol meisi?  ané nách fuilim sáor?  ané nach facaidh mé</span>
<lb n="19061"/><span>Iósa Críosd ar dtighearna?  ané nach sibhse mhobair sa tighearna?</span>
<lb n="19062"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:2"/>
<div><lb n="19063"/><p><span>Biódh nach easbol mé dho dháoinibh eile, as easpol fós gu cinnte</span>
<lb n="19064"/><span>dháoibhse mhé.  Oír as sibhse séula mhabsdaltachda sa tighearna.</span>
<lb n="19065"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:3"/>
<div><lb n="19066"/><p><span>Así so mo fhreagra don druing chuireas ceisd oram,</span>
<lb n="19067"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:4"/>
<div><lb n="19068"/><p><span>Ané nach fuil cumhachd ithe agus ibhthe aguinne?</span>
<lb n="19069"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:5"/>
<div><lb n="19070"/><p><span>Ané nách fuil cumhachd aguinn bean ná deirbhshiáir do bhreith linn</span>
<lb n="19071"/><span>fágcuairt, amháil doníd an chuid eile do na habsdalaibh, agus bráithreacha</span>
<lb n="19072"/><span>an tighearna agus Céphas?</span>
<lb n="19073"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:6"/>
<div><lb n="19074"/><p><span>Nó an bhfuilimse amháin agus Barnabas gan cumhachd aguinn bheith sáor</span>
<lb n="19075"/><span>ó obair?</span>
<lb n="19076"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:7"/>
<div><lb n="19077"/><p><span>Cía hé an soighdiúir théid dochum cogaidh uáir ar bioth ar a chosdús</span>
<lb n="19078"/><span>féin?  cía chuireas fíneamhuin, agus nách itheann féin dá toradh?  nó cía</span>
<lb n="19079"/><span>bheathaigheas tréud, agus nách blaiseann do bhainne an tréuda?</span>
<lb n="19080"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:8"/>
<div><lb n="19081"/><p><span>An do réir nóis dáonna labhruim na neitheso?  ané nách abair an reachd na</span>
<lb n="19082"/><span>neithesi mar an gcéudna?</span>
<lb n="19083"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:9"/>
<div><lb n="19084"/><p><span>Oír atá sgrióbhtha a reachd Mháoisi, ná cuir ceangal ar bhéul an daimh</span>
<lb n="19085"/><span>bhriseas an tarbhar.  An bhfuil cúram na ndamh ar Dhía?</span>
<lb n="19086"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:10"/>
<div><lb n="19087"/><p><span>Nó ané nach air ar soine gu huilidhe adeir sé so?  gu deimhin as</span>
<lb n="19088"/><span>air bhur soine atá sé sgríobhtha.  Oír as maille ré mhuinighin is cóir dhon</span>
<lb n="19089"/><span>treabhaire, treabhadh dho dhénamh: agus don bhuailteóir buáladh dho</span>
<lb n="19090"/><span>dhénamh, a muinighin gu bhfuighedh sé tárbha a mhuinighne.</span>
<lb n="19091"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:11"/>
<div><lb n="19092"/><p><span>Má dho shiólchuireadh sinne neithe sbioradálta dháoibhse, an mór libhsi</span>
<lb n="19093"/><span>sinne dho bhuáin bhur neitheann saoghaltasa?</span>
<lb n="19094"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:12"/>
<div><lb n="19095"/><p><span>Má atáid dáoine eile ag faghail thoraidh a gcumhachd uáibh, créud fá nách</span>
<lb n="19096"/><span>biádh ar faghail aguinne nísa mhó?  Giodheadh fos niór chuireamar na</span>
<lb n="19097"/><span>cumhachdsa a ngnás: achd iomchramáoid na huile neithe, dochum nách</span>
<lb n="19098"/><span>dtiocfadh dhínn toirmeasg ar bioth do chur ar shoisgéul Chriosd.</span>
<lb n="19099"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:13"/>
<div><lb n="19100"/><p><span>Ané nách fuil a fhios aguibh, an dream sháothruigheas a dtimcheall na</span>
<lb n="19101"/><span>neitheann náomhtha, gu nithid siád do neithibh an teampoill? agus an dream</span>
<lb n="19102"/><span>bhiós do ghnáth ag fritheóladh na haltóra, go bhfaghaid cuid ranna dhon</span>
<lb n="19103"/><span>naltóir?</span>
<lb n="19104"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:14"/>
<div><lb n="19105"/><p><span>As mar an gcéudna dho ordaigh an tighearna dhon druing fhoillsigheas an</span>
<lb n="19106"/><span>soisgéul, a mbeatha dhfagháil dho tháobh an tsoisgéul.</span>
<lb n="19107"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:15"/>
<div><lb n="19108"/><p><span>Giodheadh niór chuir meisi éuní dhíobh so á ngnás.  Agus fós ní huime</span>
<lb n="19109"/><span>dho sgríobh mé na neithesi, dochum gu ndiongantáoi mar sin leam féin.  Oír</span>
<lb n="19110"/><span>dobhfearr dham bás dhfagháil, ná gu dtiucfadh dho neach ar bioth mo</span>
<lb n="19111"/><span>ghairdeachas do chur a neimhbhrígh.</span>
<lb n="19112"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:16"/>
<div><lb n="19113"/><p><span>Oír biódh gu ndiongnuinn an soisgéul do sheanmórughadh, ní fhuil adhbhar</span>
<lb n="19114"/><span>máoithnhighe agum: do bhrígh gu bhfuil sé na éigean oram.  Agus as truágh</span>
<lb n="19115"/><span>dhamh mona ndiongna mé an soisgéul do sheanmórughadh.</span>
<lb n="19116"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:17"/>
<div><lb n="19117"/><p><span>Oír dá ndearna mé so do dhruim thoile, atá luaidhaigheachd agum: achd</span>
<lb n="19118"/><span>dá ndearna mé hé anadhaigh mo thoile, atá fós a chúram arna léigean</span>
<lb n="19119"/><span>táobh rióm.</span>
<lb n="19120"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:18"/>
<div><lb n="19121"/><p><span>Uime sin créd í mo luadhaigheachd?  gu fírinneach soisgéul Chríosd do</span>
<lb n="19122"/><span>thabhairt uáim dhaisgidh an tan sheanmóruim hé, dochum gan na cumhachda</span>
<lb n="19123"/><span>ata agam sa tsoisgél dísliughadh.</span>
<lb n="19124"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:19"/>
<div><lb n="19125"/><p><span>Oír biódh gu bhfuilim sáor ó na huile dháoinibh, dorinne mé fós</span>
<lb n="19126"/><span>serbhfhoghantuidhe dhióm féin do na huile dháoinibh, dochum gnouighthi</span>
<lb n="19127"/><span>dhamh nísa mhó.</span>
<lb n="19128"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:20"/>
<div><lb n="19129"/><p><span>Agus dobhí mé um Iúduighe do na hIúduigheadhaibh, dochum na</span>
<lb n="19130"/><span>nÍuduigheadh do ghnodhughadh: dobhí mé don druing atá fáoi an reachd,</span>
<lb n="19131"/><span>amhuil mar dho bheinn fáoi an reachd, dochum na druinge gan reachd do</span>
<lb n="19132"/><span>ghnóughadh dhamh:</span>
<lb n="19133"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:21"/>
<div><lb n="19134"/><p><span>Dobhí mé don druing atá gan reachd mar dobheinn gan reachd (biódh</span>
<lb n="19135"/><span>nach fuilim gan reachd do tháobh Dé, achd umhal do reachd Chríosd) dochum na</span>
<lb n="19136"/><span>druinge gan reachd do ghnodhughadh dhamh.</span>
<lb n="19137"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:22"/>
<div><lb n="19138"/><p><span>Dobhí mé dhon dreim atá meirbh, amhuil mar dobheinn meirbh, dochum na</span>
<lb n="19139"/><span>druinge atá meirbh do ghnodhughadh dhamh.  Dobhí mé sanuile chruth do na</span>
<lb n="19140"/><span>huile dháoinibh, dochum go saorfuinn cuid éigin ar gach uile chor.</span>
<lb n="19141"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:23"/>
<div><lb n="19142"/><p><span>Agus as ar son an tsoisgéil doním so, dochum gu mbiádh mo chuid agum</span>
<lb n="19143"/><span>dhe máráon ribhse.</span>
<lb n="19144"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:24"/>
<div><lb n="19145"/><p><span>Ané nach fuil a fhios aguibh, an dream bhiós ag coimhrioth ré cheile, go</span>
<lb n="19146"/><span>riothaid uile, biódh gurob éunduine bheireas an geall?  gu madh hamhluidh</span>
<lb n="19147"/><span>dhiongantáoisi rioth, dochum gu madh éidir libh gnoughadh.</span>
<lb n="19148"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:25"/>
<div><lb n="19149"/><p><span>Agus gach áon chleachdus sbairn, is measarrgha hé sna huile neithibh.</span>
<lb n="19150"/><span>Agus ios uime doníd siádsan bheith measarrgha, dochum coróine</span>
<lb n="19151"/><span>truáillighthe dfhagháil: achd ios chuige as déunta dhúinne hé, dochum</span>
<lb n="19152"/><span>coróine neamhthruáillighthe dhfaghail.</span>
<lb n="19153"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:26"/>
<div><lb n="19154"/><p><span>Uime sin as amhluidh riothaimsi, ní mar dho bheinn ag rioth fá</span>
<lb n="19155"/><span>thuáirim: as amhluidh doním sbáirn, ní mar neach bhuaileas an taidhéur.</span>
<lb n="19156"/></p>
</div>
<pb n="1Cr9:27"/>
<div><lb n="19157"/><p><span>Achd muchaim siós an cholann, agus dobheirim fá umhlachd hi: deagla</span>
<lb n="19158"/><span>ar éunchor ar ndéunamh seanmóra dho dhruing eile dhamh, gu mbiádh lochd</span>
<lb n="19159"/><span>ionnum fein.</span>
<lb n="19160"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10"/>
<div><lb n="19161"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr10:1"/>
<div><lb n="19162"/><p><span>Tuilleadh eile fós a dhearbhraithreacha, ní háill leam bheith dhíbh</span>
<lb n="19163"/><span>ainbhfeasach, gu rabhadar ar naithre uile fáoi sa néul, agus gu ndeachadar</span>
<lb n="19164"/><span>uile thríd a bhfairrge:</span>
<lb n="19165"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:2"/>
<div><lb n="19166"/><p><span>Agus gur baisdeadh iád uile lé Máoisi sa néull, agus sa bhfáirrge:</span>
<lb n="19167"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:3"/>
<div><lb n="19168"/><p><span>Agus gur itheadar uile áon bhiádh amháin sbioradálta:</span>
<lb n="19169"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:4"/>
<div><lb n="19170"/><p><span>Agus gur ibheadar uile dháondigh amháin sbioradálta.  Oír do ibheadar don</span>
<lb n="19171"/><span>charruic sbioradálta dho lean íad: agus dob hí an charruic sin Críosd.</span>
<lb n="19172"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:5"/>
<div><lb n="19173"/><p><span>Achd ní raibhe Día réidh ré mórán aca: oír do sgriosadh iad sa bhfásach.</span>
<lb n="19174"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:6"/>
<div><lb n="19175"/><p><span>Atáid na neithesi anois na neisiompláiribh aguinne, dochum nách</span>
<lb n="19176"/><span>biádh fonn droichneithe orainne, amhail dobhí orrthasan.</span>
<lb n="19177"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:7"/>
<div><lb n="19178"/><p><span>Uime sin na bígidhsi ion bhur luchd iodhaladhruigh, fá mar dobhí dream</span>
<lb n="19179"/><span>acasan, amhail atá sgríobhtha, do shuigh an pobal síos dochum ithe, agus</span>
<lb n="19180"/><span>ibhthe, agus do éirgheadar na seasamh dochum súgartha.</span>
<lb n="19181"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:8"/>
<div><lb n="19182"/><p><span>Agus ná dénamne sdríopachas, amhuil dorinneadar cuid acasan, agus</span>
<lb n="19183"/><span>do thuiteadar anéunló, trí mhíle ar fhichid pearsa.</span>
<lb n="19184"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:9"/>
<div><lb n="19185"/><p><span>Agus ná cuireamne cathughadh ar Chríosd, amhuil do chuireadar cuid</span>
<lb n="19186"/><span>acasan, agus do sgriosadh iád ré haithreachaibh neimhe.</span>
<lb n="19187"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:10"/>
<div><lb n="19188"/><p><span>Agus na déunaidhsi monmhur, amhuil dorinneadar cuid acasan, agus</span>
<lb n="19189"/><span>do sgriosadh iád ris an sgriosdóir.</span>
<lb n="19190"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:11"/>
<div><lb n="19191"/><p><span>Agus tárrla na neithesi uile dhóibhsion na neisiompláraibh: agus</span>
<lb n="19192"/><span>ios dochum fógartha do thabhairt dúinne, ar a rug deireadh an domhuin, do</span>
<lb n="19193"/><span>sgríobhadh iád.</span>
<lb n="19194"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:12"/>
<div><lb n="19195"/><p><span>Uime sin an tí sháoileas bheith na sheasamh, tugadh aire ris féin,</span>
<lb n="19196"/><span>deagla gu bhfuigheadh se leagadh.</span>
<lb n="19197"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:13"/>
<div><lb n="19198"/><p><span>Ní thárrla cathughadh ar bioth dhíbh, achd an cathughadh leanus gach</span>
<lb n="19199"/><span>áon: agus atá Día fírinneach, nách fuleóngaidh cathughadh dho chur oraibh ós</span>
<lb n="19200"/><span>cionn bhur neirt, achd dodhéuna sé slighe dhíbh ann sa gcathughadh, ionnus gu</span>
<lb n="19201"/><span>madh féidir libh a iomchar.</span>
<lb n="19202"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:14"/>
<div><lb n="19203"/><p><span>Ar anadhbharsin, a dhearbhráithre grádhacha, seachnaidh iodhaladhradh.</span>
<lb n="19204"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:15"/>
<div><lb n="19205"/><p><span>Labhruim, mar laibheóruinn ré dáoinibh tuigsionacha: beiridh féin breith</span>
<lb n="19206"/><span>ar a ní labhruim.</span>
<lb n="19207"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:16"/>
<div><lb n="19208"/><p><span>Ané nach hé comáoin fhola Chríosd, cupán na mbeannachd, doníomáoidne</span>
<lb n="19209"/><span>do bheannughadh?  Ané nách é comáoin choirp Chríosd, an tarán</span>
<lb n="19210"/><span>bhrismáoid?</span>
<lb n="19211"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:17"/>
<div><lb n="19212"/><p><span>Oír as áon an tarán, agus ios áonchorp sinne biódh gu bhfuilmíd</span>
<lb n="19213"/><span>morán, do bhrígh go nglacmáoid uile ar gcuid déunarán.</span>
<lb n="19214"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:18"/>
<div><lb n="19215"/><p><span>Tabhruidh Israél dá bhur núidh, noch shiubhlus do réir na feóla:</span>
<lb n="19216"/><span>ané nách bí cuid ronna dhon altóir, ag an druing itheas na hiódhbartha?</span>
<lb n="19217"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:19"/>
<div><lb n="19218"/><p><span>Uime sin créud adeirim: ané gu bhfhuil éifeachd saniomháigh, nó gu</span>
<lb n="19219"/><span>bhfuil éifeachd sa ní íodhbarthar dhiomháighibh?</span>
<lb n="19220"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:20"/>
<div><lb n="19221"/><p><span>Ní hamhluidh. Giodheadh adeirim so gurob do dhiabhlaibh iodhbruid na</span>
<lb n="19222"/><span>cineadhaigh na neithe iodhbruid siád, agus nách do Dhía: agus ní háill leam</span>
<lb n="19223"/><span>comann do bheith aguibhsi ris na diabhluibh.</span>
<lb n="19224"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:21"/>
<div><lb n="19225"/><p><span>Ní héidir libh cupán an tighearna dhibhe, agus cupán na ndeamhan: ní</span>
<lb n="19226"/><span>héidir libh comhruinn bhuird an tighearna dfhagháil, agus bhuird na ndeamhan.</span>
<lb n="19227"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:22"/>
<div><lb n="19228"/><p><span>An bhfuilmíd ag brosdughadh an tighearna dochum feirge?  an treisi linne</span>
<lb n="19229"/><span>ina leision?</span>
<lb n="19230"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:23"/>
<div><lb n="19231"/><p><span>Atáid na huile neithe dlisdeanach dhamh, giodheadh ní fhuilid uile</span>
<lb n="19232"/><span>tarbhach dhamh: atáid na huile neithe dlisdeanach dhamh, giodheadh ní</span>
<lb n="19233"/><span>fhollamnuighid na uile neithe.</span>
<lb n="19234"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:24"/>
<div><lb n="19235"/><p><span>Nárob hé a ní bheanus ris féin shirfeas neach ar bioth, achd sireadh gach</span>
<lb n="19236"/><span>áon a ní rachus a sochar dhá chomharsuin.</span>
<lb n="19237"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:25"/>
<div><lb n="19238"/><p><span>Ithidh gach ní reacthar sa tseamlus, gan cheisd ar bioth do tháobh</span>
<lb n="19239"/><span>choguáis.</span>
<lb n="19240"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:26"/>
<div><lb n="19241"/><p><span>Oir as leis an dtighearna an talamh, gun alíonmháireachd.</span>
<lb n="19242"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:27"/>
<div><lb n="19243"/><p><span>Agus dá dtugaidh éunduine don druing atá gan chreideamh cuiredh dhíbh,</span>
<lb n="19244"/><span>agus gu madh toil libh dul riú: Ithidh gach ní churthar ion bhur bhfiádhnuisi,</span>
<lb n="19245"/><span>gan ceisd ar bioth do chur do tháobh choguáis.</span>
<lb n="19246"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:28"/>
<div><lb n="19247"/><p><span>Giodheadh dhá nabrudh éunduine ribh, ios diomháighibh do híodhbradh so,</span>
<lb n="19248"/><span>ná hithidh hé, ar son an tí dho fhoillsigh dhíbh é, agus ar son choguáis.</span>
<lb n="19249"/><span>Oir as leis an tighearna an talamh, gona líonmhaireachd.</span>
<lb n="19250"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:29"/>
<div><lb n="19251"/><p><span>Agus ní dod choguása labhruim, achd do choguás an duine eile sin.  Oír</span>
<lb n="19252"/><span>créud fá a ndaimeóntáoi mo sháoirsise ré coguás duine eile.</span>
<lb n="19253"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:30"/>
<div><lb n="19254"/><p><span>Agus más tré ghrás Dé ranntar riomsa é, créud fá lábhartar gu holc oram</span>
<lb n="19255"/><span>ar son a neithe fá dtabhruim buidheachas?</span>
<lb n="19256"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:31"/>
<div><lb n="19257"/><p><span>Uime sin más ithe, nó ibhe dháoibh, nó giodhbé ar bith ní dhoní sibh, go</span>
<lb n="19258"/><span>madh dochum glóire Dé dhiongnus sibh na huile neithe.</span>
<lb n="19259"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:32"/>
<div><lb n="19260"/><p><span>Ná tábhruidh adhbhar oilbhéime dona hÍuduigheadhaibh, ná dona Gréugachaibh,</span>
<lb n="19261"/><span>ná dheagluis Dé.</span>
<lb n="19262"/></p>
</div>
<pb n="1Cr10:33"/>
<div><lb n="19263"/><p><span>Do réir mar dhonímse toil gach áoin sna huile neithibh, agus ní</span>
<lb n="19264"/><span>diárraidh eudála dham féin, achd diárraidh éudála dho morán, dochum a</span>
<lb n="19265"/><span>slánaighthe.</span>
<lb n="19266"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11"/>
<div><lb n="19267"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr11:1"/>
<div><lb n="19268"/><p><span>Bigidh ion bhur luchd leanmhana dhámhsa, do réir mar atáimse dho</span>
<lb n="19269"/><span>Chríosd.</span>
<lb n="19270"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:2"/>
<div><lb n="19271"/><p><span>Agus moluim sibh a dhearbhráithreacha, fá choimhne dho bheith aguibh oram</span>
<lb n="19272"/><span>sna huile neithibh, agus fá bheith dhíb ag coimhéud na norduightheadh, amhuil</span>
<lb n="19273"/><span>tug mé dhíbh iád.</span>
<lb n="19274"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:3"/>
<div><lb n="19275"/><p><span>Giodheadh as mián rióm a fhios do bheith aguibh, gurob hé Críosd ceann</span>
<lb n="19276"/><span>gach fhir: agus gurob é an fear ceann na mná: agus gurob hé Día ceann Chríosd.</span>
<lb n="19277"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:4"/>
<div><lb n="19278"/><p><span>Gach uile fhear agá mbí folach ar a cheann, ag urrnaighthe dhó, nó ag</span>
<lb n="19279"/><span>fáidhedóireachd, dobheir sé easanóir dhá cheann.</span>
<lb n="19280"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:5"/>
<div><lb n="19281"/><p><span>Giodheadh gach bean agá mbí a ceann nochdaighthe, ag urrnaighthe nó ag</span>
<lb n="19282"/><span>fáidhedóireachd dhi, dobheir sí naire dhá ceann, oír ios ionann sin agus a</span>
<lb n="19283"/><span>bheith bearrtha dhi.</span>
<lb n="19284"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:6"/>
<div><lb n="19285"/><p><span>Oír muna raibhe folach ar cheann na mná, beárrthar í mar an gcéudna: achd</span>
<lb n="19286"/><span>masa ghrána dho mhnáoi bheith beárrtha, nó lom, cuireadh sí folach uirthe.</span>
<lb n="19287"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:7"/>
<div><lb n="19288"/><p><span>Oír ní cóir dhon fhior a cheann dhfolach, do bhrígh gurob é iomháigh</span>
<lb n="19289"/><span>ghlóire Dé é: achd así an bhean glóir an fhir.</span>
<lb n="19290"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:8"/>
<div><lb n="19291"/><p><span>Oír ní ón mhnáoi táinic an fear: achd ios ón fhior táinic an bhean.</span>
<lb n="19292"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:9"/>
<div><lb n="19293"/><p><span>Oír ní ar son na mná do cruthuigeadh an fear: achd ios ar son anfhir</span>
<lb n="19294"/><span>do cruthuigheadh an bhean.</span>
<lb n="19295"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:10"/>
<div><lb n="19296"/><p><span>Uime sin, ios cóir dhon mhnáoi folach do bheith ar a ceann, ar son na</span>
<lb n="19297"/><span>naingeal.</span>
<lb n="19298"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:11"/>
<div><lb n="19299"/><p><span>Táire sin, ní fhuil an fear anéugmais na mná, ná an bhean</span>
<lb n="19300"/><span>anéugmais anfhir, sa dtighearna.</span>
<lb n="19301"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:12"/>
<div><lb n="19302"/><p><span>Oír amhail mar ios ón bhfear táinic an bhean, mar an gcéudna as tríd an</span>
<lb n="19303"/><span>mnáoi tig an fear: achd ios ó Dhía thigid na huile neithe.</span>
<lb n="19304"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:13"/>
<div><lb n="19305"/><p><span>Measaidh ionnuibh féin, an cuibhghe dho mhnáoi gan folach ar a ceann,</span>
<lb n="19306"/><span>Día dho ghuidhe?</span>
<lb n="19307"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:14"/>
<div><lb n="19308"/><p><span>Ané nách fuil an nádúir féin dá theagusg dhíbh, gurob nár dhfior</span>
<lb n="19309"/><span>gruág fhada do bheith air?</span>
<lb n="19310"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:15"/>
<div><lb n="19311"/><p><span>Giodheadh dá raibhe gruág fhada ar mhnáoi, as glóir dhi é: oír is mar</span>
<lb n="19312"/><span>fholach tugadh a gruagh dhi.</span>
<lb n="19313"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:16"/>
<div><lb n="19314"/><p><span>Giodheadh dá raibhe fonn consbóide ar éunduine, ní fhuil a ionnshamhuil</span>
<lb n="19315"/><span>sin do ghnáth aguinne, nó ag eagluisibh Dé.</span>
<lb n="19316"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:17"/>
<div><lb n="19317"/><p><span>Agus dá fhoillsiughadh so dhamh, ní mholaim sibh, fá theachd a gceann</span>
<lb n="19318"/><span>a chéile dhibh, ní dochum bhur leasa, achd dochum bhur naimhleasa.</span>
<lb n="19319"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:18"/>
<div><lb n="19320"/><p><span>Oír ar tús, ar gcruinniughadh dhíbh a gceann a chéile saneagluis,</span>
<lb n="19321"/><span>dochluinim gu mbíd siosmadha eadruibh, agus atá cáil a gcreidim hé.</span>
<lb n="19322"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:19"/>
<div><lb n="19323"/><p><span>Oír ios éigin fós eireticeachd do bheith ionbhur measgsa, dochum na</span>
<lb n="19324"/><span>druinge atá dearbhtha eadruibh dho bheith follus.</span>
<lb n="19325"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:20"/>
<div><lb n="19326"/><p><span>Uime sin ar gcruinniughadh dhíbh a gceann a chéile, ní hionann sin</span>
<lb n="19327"/><span>agus suipéur an tighearna dho chaitheamh.</span>
<lb n="19328"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:21"/>
<div><lb n="19329"/><p><span>Oír ithidh gach áon a shuipéir féin an chéduair: agus bí ocarus ar dhuine</span>
<lb n="19330"/><span>aguibh, agus duine eile ar misge.</span>
<lb n="19331"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:22"/>
<div><lb n="19332"/><p><span>Ané nách fuil tighthe aguibh dochum ithe, agus ibhthe?  nó an bhfuiltí</span>
<lb n="19333"/><span>ag tarcaisniughadh eagluisi Dé, agus ag tabhairt náire dhon druing nach</span>
<lb n="19334"/><span>fuil ní aca?  Créud adéura mé libh?  an molfad sibh?  ní mholaim sibh sa</span>
<lb n="19335"/><span>gcássa.</span>
<lb n="19336"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:23"/>
<div><lb n="19337"/><p><span>Oír ios ón dtighearna fuáir meisi a ní tug mé dhíbhse mar an gcéudna,</span>
<lb n="19338"/><span>eadhón gur ghlac an tighearna Iósa arán sanoidhche ionar braitheadh é:</span>
<lb n="19339"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:24"/>
<div><lb n="19340"/><p><span>Agus ar mbreith bhuidheachais dó, do bhris sé hé, agus adubhairt sé,</span>
<lb n="19341"/><span>glacaidh, ithidh: asé so mo chorpsa brisdear ar bhur sonsa: déunaidh so</span>
<lb n="19342"/><span>mar choimhniughadh oramsa.</span>
<lb n="19343"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:25"/>
<div><lb n="19344"/><p><span>Mar an gcéudna fós do ghlac sé an copán, tar éis shuipéir, agá rádh:</span>
<lb n="19345"/><span>asé an cupánsa an tiomna nuá, trém fhuilse: déunaidh so, dhá</span>
<lb n="19346"/><span>mhioncachd iobhtháoi hé, mar choimhniughadh oramsa.</span>
<lb n="19347"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:26"/>
<div><lb n="19348"/><p><span>Oír ní fhuil dá mhionca íosas sibh an taránsa, agus iobhthas sibh an</span>
<lb n="19349"/><span>cupasa, nách foillsigheann sibh bás an tighearna, go teachd dó.</span>
<lb n="19350"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:27"/>
<div><lb n="19351"/><p><span>Uime sin giodhbé iósas an taránsa, nó ióbhas cupa an tighearna gu</span>
<lb n="19352"/><span>neimhiomchuibhghe, biáidh sé cionntach dho chorp agus dfhuil an tighearna.</span>
<lb n="19353"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:28"/>
<div><lb n="19354"/><p><span>Ar anadhbharsin dearbhadh gach áon duine hé féin, agus mar sin</span>
<lb n="19355"/><span>itheadh sé dhonaránsa, agus ibheadh dhon chupasa.</span>
<lb n="19356"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:29"/>
<div><lb n="19357"/><p><span>Oír giodhbé itheas agus ibheas gu neamhiomchuibhghe, ithidh agus</span>
<lb n="19358"/><span>ibhidh sé dochum a dhamnuighthe féin, an tan nach déin sé eidirdhealughadh</span>
<lb n="19359"/><span>eidir chorp an tighearna agus bhíadh eile.</span>
<lb n="19360"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:30"/>
<div><lb n="19361"/><p><span>Dá bhrígh so atáid morán meirbh agus ar dhíth neirt eadruibh, agus</span>
<lb n="19362"/><span>morán ar néug mar an gcéudna.</span>
<lb n="19363"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:31"/>
<div><lb n="19364"/><p><span>Oír dá mbeith breathnughadh aguinn oruinn féin, ní bérthaoi breath oruinn.</span>
<lb n="19365"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:32"/>
<div><lb n="19366"/><p><span>Gidheadh an tan bheirthear breath oruinn, ios ris an tighearna</span>
<lb n="19367"/><span>smachdaighthear sinn, deagla ar ndamnaighthe maille ris an sáoghal.</span>
<lb n="19368"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:33"/>
<div><lb n="19369"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha, ar dteachd díbh a gceann a chéile dochum</span>
<lb n="19370"/><span>chuirp an tighearna dho chaitheamh, fuirghidh ré chéile.</span>
<lb n="19371"/></p>
</div>
<pb n="1Cr11:34"/>
<div><lb n="19372"/><p><span>Agus dá ráibhe ocarus ar éuneach, itheadh sé agá thigh, deagla theachd</span>
<lb n="19373"/><span>dáoibh a gceann a chéile dochum damnaighthe: agus cuirfe mé ar dteachd</span>
<lb n="19374"/><span>damh, neithe eile anórdughadh.</span>
<lb n="19375"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12"/>
<div><lb n="19376"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr12:1"/>
<div><lb n="19377"/><p><span>Tuilleadh eile a dhearbhráithreacha, ní háill leam bheith dháoibh</span>
<lb n="19378"/><span>ainbhfeasach a dtáobh dheadhlaiceadh spioradálta.</span>
<lb n="19379"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:2"/>
<div><lb n="19380"/><p><span>Atá a fhios aguibh, gu rabhabhair ion bhur gcineadhachaibh, agus gur</span>
<lb n="19381"/><span>tairrngeadh sibh gu hiomháighibh balbha, do réir mar dho trearuigheadh sibh.</span>
<lb n="19382"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:3"/>
<div><lb n="19383"/><p><span>Uime sin foillsighim dháoibh, nách abair éuneach labhrus ó spioruid</span>
<lb n="19384"/><span>Dé, Iósa dho bheith mallaighthe: agus nach féidir dháoneach a rádh</span>
<lb n="19385"/><span>urob hé Iósa an tighearna, achd trésan sbiorad náomh.</span>
<lb n="19386"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:4"/>
<div><lb n="19387"/><p><span>Atáid tiodhlaice eidirdhealaightheacha ó chéile ann, achd ní fhuil achd éun</span>
<lb n="19388"/><span>sbiorad.</span>
<lb n="19389"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:5"/>
<div><lb n="19390"/><p><span>Agus atáid miniosdrálachda eidirdhealaighthe ó chéile ann, giodheadh ní</span>
<lb n="19391"/><span>fhuil achd éuntighearna.</span>
<lb n="19392"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:6"/>
<div><lb n="19393"/><p><span>Agus atá oibriugadh eidirdhealaighthe ann, giodheadh asé an táon nDía</span>
<lb n="19394"/><span>oibrigheas na huile neithe, sna huilibh.</span>
<lb n="19395"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:7"/>
<div><lb n="19396"/><p><span>Agus dogheibh gach áon foillsiughadh na sbioraide, dochum tairbhuighthe.</span>
<lb n="19397"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:8"/>
<div><lb n="19398"/><p><span>Oír dogheibh neach bríathar eagna trésan sbioruid, agus neach eile</span>
<lb n="19399"/><span>bríathar eóluis trésan sbioruid chéudna:</span>
<lb n="19400"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:9"/>
<div><lb n="19401"/><p><span>Dogheibh neach eile creideamh trésan sbioruid chéudna: agus neach eile</span>
<lb n="19402"/><span>tabhartus leighis, trésan spioruid chéudna: agus neach eile oibriughadh</span>
<lb n="19403"/><span>miórbhuileadh: agus neach eile faidhedóireachd: agus neach eile breathnughadh</span>
<lb n="19404"/><span>sbiorad:</span>
<lb n="19405"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:10"/>
<div><lb n="19406"/><p><span>Agus dogheibh neach eile morán do ghnéithibh teangthadh: agus neach</span>
<lb n="19407"/><span>eile míniughadh teangthadh.</span>
<lb n="19408"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:11"/>
<div><lb n="19409"/><p><span>Agus as áon sbiorad amháin oibrigheas na neitheise uile, ag roinn ré</span>
<lb n="19410"/><span>gach áon fóleith, do réir mar as áill ris an sbioruid.</span>
<lb n="19411"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:12"/>
<div><lb n="19412"/><p><span>Oír amhuil mar as áon an corp, agus morán do bhallaibh aige, agus buill</span>
<lb n="19413"/><span>anéunchuirp uile, biodh gurob iómgha iád, nach fuil ionnta achd énchorp:</span>
<lb n="19414"/><span>as mar an gcéudna atá Críosd.</span>
<lb n="19415"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:13"/>
<div><lb n="19416"/><p><span>Oír ios tré áon sbioruid do baisdeadh sinn uile dochum éunchoirp, mása</span>
<lb n="19417"/><span>Iúduigheadha sinn, nó Gréugaidh, más sáor nó dáor sinn: agus tugadh deoch</span>
<lb n="19418"/><span>dhúinn uile ré a hibhe dochum éunsbioruide.</span>
<lb n="19419"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:14"/>
<div><lb n="19420"/><p><span>Oír ní hénbhall an corp, achd morán.</span>
<lb n="19421"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:15"/>
<div><lb n="19422"/><p><span>Dá nabradh an chos, do bhrígh nách mé an lámh, ni dhon chorp mé: ané</span>
<lb n="19423"/><span>nach don chorp hí ar a shon sin?</span>
<lb n="19424"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:16"/>
<div><lb n="19425"/><p><span>Agus dá nabradh an chluás, do bhrígh nách mé an tsúil, ní don chorp mé:</span>
<lb n="19426"/><span>ané nách don chorp hí ar a shon sin?</span>
<lb n="19427"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:17"/>
<div><lb n="19428"/><p><span>Dá mbiádh an corp uile ina shúil, cá háit a mbiádh an téisdeachd?</span>
<lb n="19429"/><span>dá mbiádh uile na éisdeachd, cá háit a mbiádh an boltanus?</span>
<lb n="19430"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:18"/>
<div><lb n="19431"/><p><span>Achd anois do chuir Día na búill sa gcorp, gach ball dióbh fó leith,</span>
<lb n="19432"/><span>do réir a thoile féin.</span>
<lb n="19433"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:19"/>
<div><lb n="19434"/><p><span>Achd dá mbiádais uile na néunbhall, cá háit a mbiádh an corp?</span>
<lb n="19435"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:20"/>
<div><lb n="19436"/><p><span>Giodheadh anois atáid siád na morán ball, biódh nach fuil achd</span>
<lb n="19437"/><span>énchorp.</span>
<lb n="19438"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:21"/>
<div><lb n="19439"/><p><span>Agus ní héidir ris an tsúil a rádh ris an láimh, ní fhuil feidhm agum</span>
<lb n="19440"/><span>ort: nó arís ní héidir dhon cheand arádh ris na cosaibh, ní fhuil</span>
<lb n="19441"/><span>féidhm agum oraibhse.</span>
<lb n="19442"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:22"/>
<div><lb n="19443"/><p><span>Achd go mór mhór buill an chuirp rénab cosmhuile bheith ró lag, atá</span>
<lb n="19444"/><span>feidhm órrtha.</span>
<lb n="19445"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:23"/>
<div><lb n="19446"/><p><span>Agus ios ar bhallaibh an chuirp noch sháoilmáoid do bheith neamhonórach,</span>
<lb n="19447"/><span>as mó chuirmíd donóir: agus ar na ballaibh as  aimhdheisi aguinn, as mó</span>
<lb n="19448"/><span>chuirmid do dheisi.</span>
<lb n="19449"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:24"/>
<div><lb n="19450"/><p><span>Oír ní bhí ar mbuill deasa na riáchdanus: achd do chomuisg Día an corp</span>
<lb n="19451"/><span>ar a chéile, ar dtabhairt na honóra as mó don chuid ó dteasdaigh sí.</span>
<lb n="19452"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:25"/>
<div><lb n="19453"/><p><span>Dochum nách biádh siosma ar bioth sa gcorp, achd gu mbiádh an cúram</span>
<lb n="19454"/><span>céudna ag na ballaibh ar son a chéile.</span>
<lb n="19455"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:26"/>
<div><lb n="19456"/><p><span>Uime sin dá bhfuilngidh éunbhall, comhfhuilngid na buill uile mar an</span>
<lb n="19457"/><span>gcéudna: nó dhá bhfaghuidh éunbhall aca onóir, doníd na buill uile</span>
<lb n="19458"/><span>gáirdeachas máráon ris.</span>
<lb n="19459"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:27"/>
<div><lb n="19460"/><p><span>Agus as sibhse corp Chríosd, agus as buill fó leith.</span>
<lb n="19461"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:28"/>
<div><lb n="19462"/><p><span>Agus do orduigh Día dream dháirighthe saneagluis, mar atá absduil</span>
<lb n="19463"/><span>ar tús, na dhiáigh sin fháidhe, an treas uáir luchd teagusg: arís luchd</span>
<lb n="19464"/><span>miórbhuile do dhéunamh, na dhiáigh sin luchd leighis, luchd cobhartha,</span>
<lb n="19465"/><span>luchd riághalta, agus iomad do ghnéithibh teangthadh.</span>
<lb n="19466"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:29"/>
<div><lb n="19467"/><p><span>An bhfuilid uile na habssdaluibh?  an bhfuilid uile na bhfáidhibh, an</span>
<lb n="19468"/><span>bhfuilid uile na luchd teaguisg?</span>
<lb n="19469"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:30"/>
<div><lb n="19470"/><p><span>An cumhachdach iád uile ar mhiórbhuilibh dho dhéunamh? an bhfuilid</span>
<lb n="19471"/><span>tiodhlaice leighis aca uile?  an labhruid uile ré teanghthuibh?  an dtig dhibh</span>
<lb n="19472"/><span>uile na sgriobtúir dho mhíniughadh?</span>
<lb n="19473"/></p>
</div>
<pb n="1Cr12:31"/>
<div><lb n="19474"/><p><span>Achd biódh mián na subhailceadh as fearr oraibh: agus fós foillseochaidh</span>
<lb n="19475"/><span>mé slighe dhíbh ré mbéra sibh bárr.</span>
<lb n="19476"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13"/>
<div><lb n="19477"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr13:1"/>
<div><lb n="19478"/><p><span>Biódh gu laibheóruinn ré teanghthuibh dháoine agus aingeal, agus gan</span>
<lb n="19479"/><span>grádh ionnam, ní fhuilim achd mar phrás ag déunamh fuáime, nó mar chimbal</span>
<lb n="19480"/><span>ag cluigíneachd.</span>
<lb n="19481"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:2"/>
<div><lb n="19482"/><p><span>Agus biódh gu mbeath fáidhedóireachd agum, agus go mbeath fios na</span>
<lb n="19483"/><span>nuile sheicréideadh, agus gach uile eólais agam: agus bíodh go mbeith an</span>
<lb n="19484"/><span>creideamh uile agum, ar ghléus gu bhfédfuinn sléibhte dhathrughadh, agus mé</span>
<lb n="19485"/><span>dho bheith gan grádh, ní fhuil éifeachd ionnam.</span>
<lb n="19486"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:3"/>
<div><lb n="19487"/><p><span>Agus biódh go gcaithfinn a bhfuil agum ré bochdaibh do chothughadh,</span>
<lb n="19488"/><span>agus gu dtiubhruinn mo chorp féin dá losgadh, agus mé bheith gan grádh, ní</span>
<lb n="19489"/><span>fhuil tarbha dhamh ann.</span>
<lb n="19490"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:4"/>
<div><lb n="19491"/><p><span>As fada foighne an ghrádha: as cáonmharrach an grádh: ní ghabhann an grádh</span>
<lb n="19492"/><span>tnúth: ní dhiongnann ní ar bioth gu neamhchóir: ní máoithmheach hé.</span>
<lb n="19493"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:5"/>
<div><lb n="19494"/><p><span>Ní dhiongnann ní ar bith ré tarcuisne: ní iárrann sé na neithe bheanus</span>
<lb n="19495"/><span>ris féin: ní sobhrosduighthe hé dochum féirge: ní smuáineann sé ar anolc:</span>
<lb n="19496"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:6"/>
<div><lb n="19497"/><p><span>Ní dhiongnann gáirdeachus sanéugcóraidh, achd gabhuidh gáirdeachus hé</span>
<lb n="19498"/><span>sa bhfírinne:</span>
<lb n="19499"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:7"/>
<div><lb n="19500"/><p><span>Fuilngidh sé na huile neithe: creidigh sé na huile neithe: bí muinighin</span>
<lb n="19501"/><span>aige as na huile neithibh: iomcraidh ris na huile neithibh.</span>
<lb n="19502"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:8"/>
<div><lb n="19503"/><p><span>Ní théid an grádh ar gcúl choidhche: biódh go rachaidh fáidhedoireachd</span>
<lb n="19504"/><span>ar gcúl, agus gu gcoisgfid na teangtha, agus gu gcuirfighthear an teólas</span>
<lb n="19505"/><span>atá aguinn anois ar gcúl.</span>
<lb n="19506"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:9"/>
<div><lb n="19507"/><p><span>Oír ní fhuil anois aguinn achd gné éoluis, agus gné fáidhedóireachda.</span>
<lb n="19508"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:10"/>
<div><lb n="19509"/><p><span>Achd an tan thiucfus a ní iomlán, cuirfighthear an tansin a ní easbadhach</span>
<lb n="19510"/><span>ar gcúl.</span>
<lb n="19511"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:11"/>
<div><lb n="19512"/><p><span>An tan dobhí mé um náoidhin, do labhair mé mar dho laibheóradh náoidhe,</span>
<lb n="19513"/><span>niór thuig mé achd mar náoidhin, as ciáll náoidhean dobhí agum: achd ar</span>
<lb n="19514"/><span>dteachd damh gu háois iomláin, do chuir mé na neithe leanbuidhe ar gcúl.</span>
<lb n="19515"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:12"/>
<div><lb n="19516"/><p><span>Oír ios radharc spéucláire dorcha atá aguinn anois, achd anuáirsin</span>
<lb n="19517"/><span>biám agus ar naithche a chéile: anois, atá gné aithne agum, achd an tan sin</span>
<lb n="19518"/><span>aitheónad do réir mar atá aneólais ghéubhas mé ó Dhía.</span>
<lb n="19519"/></p>
</div>
<pb n="1Cr13:13"/>
<div><lb n="19520"/><p><span>Agus anois anaid na trí neithesi, eadhón creideamh, muinighin,</span>
<lb n="19521"/><span>agus grádh: giodheadh asé an grádh ios mó dhióbh so.</span>
<lb n="19522"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14"/>
<div><lb n="19523"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr14:1"/>
<div><lb n="19524"/><p><span>Leanuidh an grádh, agus biodh mián na subhaltadh sbioradálta oraibh:</span>
<lb n="19525"/><span>agus gu madh mó iná sin bhiás fonn aguibh a bhfáidheadóireachd do</span>
<lb n="19526"/><span>dhéunamh.</span>
<lb n="19527"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:2"/>
<div><lb n="19528"/><p><span>Oír an tí labhrus a dteanguidh chomhthuighe, ní ré dáoinibh labhrus</span>
<lb n="19529"/><span>sé, achd ré Día.  Oír ní thuigeann éunduine hé: biódh gu labhrann sé tré</span>
<lb n="19530"/><span>san sbioruid neithe seicréideacha.</span>
<lb n="19531"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:3"/>
<div><lb n="19532"/><p><span>Achd an tí dhoní fáidheadóireachd, as ré dáoinibh labhrus sé dochum</span>
<lb n="19533"/><span>follamnuighthe, dochum teaguisg, agus dochum comhfhurtachda.</span>
<lb n="19534"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:4"/>
<div><lb n="19535"/><p><span>An tí labhrus a dteanguidh chomhthuighthe  asé féin fhollamnuigheas</span>
<lb n="19536"/><span>sé: achd an tí dhoní fáidheadóireachd, follamnuighidh sé aneagluis.</span>
<lb n="19537"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:5"/>
<div><lb n="19538"/><p><span>Agus dobhfearr leam gu labhradh sibh uile ré teangthuibh, achd bá</span>
<lb n="19539"/><span>fonnmhaire leam ina sin, sibh dho dhéunamh fáidheadóireachda: óir is mó an</span>
<lb n="19540"/><span>tí dhoní fáidhedoireachd, ina an tí labhrus ré teangthuibh, achd muna</span>
<lb n="19541"/><span>chuiridh sé a gcéill iád, dochum follamnuighthe dhfagháil don eagluis.</span>
<lb n="19542"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:6"/>
<div><lb n="19543"/><p><span>Agus anois, a dhearbhráithreacha, dhá dtigidh mé chugaibh ag labhairt</span>
<lb n="19544"/><span>ré teangthuibh, créud hé an sochar dhodhéunad díbh, muna labhra mé ribh a</span>
<lb n="19545"/><span>bhfoillsiughadh, nó anéolas, nó a bhfáidheadóireachd, nó a dteagusg?</span>
<lb n="19546"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:7"/>
<div><lb n="19547"/><p><span>Tuilleadh eile fós, na neithe gan anum dhoní fuáim, mas piób, nó</span>
<lb n="19548"/><span>cláirseach, muna dheárna siád eidirdhealughadh ina ngothanuibh, cionnus</span>
<lb n="19549"/><span>dogéubthar a fhios créud shinntear ar an bpiób, nó ar an gcláirsigh?</span>
<lb n="19550"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:8"/>
<div><lb n="19551"/><p><span>Mar an gcéudna dhá dtuguidh an trompa fuáim neimhthuigsionach uádha, cía</span>
<lb n="19552"/><span>uillmheóchas hé féin dochum catha?</span>
<lb n="19553"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:9"/>
<div><lb n="19554"/><p><span>As amhluidh sin sibhse, muna labhartháoi bríathra sothuigsiona tresan</span>
<lb n="19555"/><span>dteanguidh, cionnus aitheóntar a ní labharthar?  óir ios fá anaidhéur</span>
<lb n="19556"/><span>laibheórus sibh.</span>
<lb n="19557"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:10"/>
<div><lb n="19558"/><p><span>Atáid (do réir mar thárrla ann) anoiread sin do ghnéithibh gothann</span>
<lb n="19559"/><span>sa domhan, agus ní fhuil éunghuth dhíobh ar dhíth céille.</span>
<lb n="19560"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:11"/>
<div><lb n="19561"/><p><span>Uime sin muna thuige mé brígh an ghotha, biaidh mé am dhuine bharbarrgha</span>
<lb n="19562"/><span>ag an tí labhrus, agus biáidh an tí labhrus na dhuine bharbarrgha agumsa.</span>
<lb n="19563"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:12"/>
<div><lb n="19564"/><p><span>As mar sin sibhse mar an gcédna, do bhrigh gu sanntuigheann sibh</span>
<lb n="19565"/><span>subhaltáoi sbioradálta, iárraidh barr dho bhreith dochum follamnuighthe na</span>
<lb n="19566"/><span>heagluisi.</span>
<lb n="19567"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:13"/>
<div><lb n="19568"/><p><span>Uime sin an tí labhrus a dteanguidh chomhthuighhe sireadh sé , ar</span>
<lb n="19569"/><span>Dhía, fios a mínighthe dho thabhairt dó.</span>
<lb n="19570"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:14"/>
<div><lb n="19571"/><p><span>Oír dá ndiongna mé urrnuighthe a dteanguidh chomthuighthe, doní mo</span>
<lb n="19572"/><span>spiorad urrnuighthe: giodheadh atá mo thuigsi neamhtharbhach.</span>
<lb n="19573"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:15"/>
<div><lb n="19574"/><p><span>Créud eile maseadh?  dodhéuna mé urrnuighthe ris an sbioruid, giodheadh</span>
<lb n="19575"/><span>dodhéna me urrnuighthe ré tuigsi mar an gcéudna: dodhéuna mé céol ris</span>
<lb n="19576"/><span>an sbioruid, achd fós dodhéuna mé céol ré tuigse mar an gcéudna.</span>
<lb n="19577"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:16"/>
<div><lb n="19578"/><p><span>Nó no dá mbeiridh tu buidheachas ris an sbioruid, cionnus adeuruidh an tí</span>
<lb n="19579"/><span>atá a leabuidh an túata. Amén, ré breith bhuidheachais duitsi, agus nách</span>
<lb n="19580"/><span>feas dó créud adéir tú?</span>
<lb n="19581"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:17"/>
<div><lb n="19582"/><p><span>Oír gu deimhin as maith bheireas tusa buidheachas, giodheadh ní</span>
<lb n="19583"/><span>fhaghann neach eile a fhollamnughadh.</span>
<lb n="19584"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:18"/>
<div><lb n="19585"/><p><span>Beirim abhuidhe rém Dhía gurob mó labhruim dho theangthuibh ina sibh</span>
<lb n="19586"/><span>uile.</span>
<lb n="19587"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:19"/>
<div><lb n="19588"/><p><span>Taire sin dobfearr leam chúig fhocail maille rém thuigsi dho</span>
<lb n="19589"/><span>labhairt saneagluis, dochum dáoineadh eile do theagusg mar an gcéudna, na</span>
<lb n="19590"/><span>deich míle focal a dteanguidh chomhthuighe.</span>
<lb n="19591"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:20"/>
<div><lb n="19592"/><p><span>A dhearbhráithreacha, na bígidh ion bhur leanbhuibh a dtuigsi: achd a</span>
<lb n="19593"/><span>dtáob dhrochmhéine bígidh ion bhur leanbuibh, giodheadh a dtuigse bigidh</span>
<lb n="19594"/><span>foirfe.</span>
<lb n="19595"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:21"/>
<div><lb n="19596"/><p><span>Atá sgríobhtha sa reachd, laibheóra mé ris an bpobalsa tré cháoinibh</span>
<lb n="19597"/><span>agá mbiáidh aithearrach teangthadh, agus urlabhra: agus mar sin fós ní</span>
<lb n="19598"/><span>chluinfid mé, adeir an tighearna.</span>
<lb n="19599"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:22"/>
<div><lb n="19600"/><p><span>Uime sin, as na gcomhárrgha atáid na teangtha comhthuightheacha, ní</span>
<lb n="19601"/><span>don druing chreideas, achd don druing atá ar dhíth creidimh: giodhedh ní</span>
<lb n="19602"/><span>don druing atá ar dhíth creidimh fhoghnus fáidhedóireachd, áchd don druing</span>
<lb n="19603"/><span>chreideas.</span>
<lb n="19604"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:23"/>
<div><lb n="19605"/><p><span>Uime sin da gcruinnighe aneagluis uile a gceann a chéile, agus gu</span>
<lb n="19606"/><span>laibhéoruid uile ré teangthuibh comhthuightheacha, agus go dtiucfuid</span>
<lb n="19607"/><span>túatadha nó daoine ar dhíth creidimh asdeach, ané nách aibeóruid siád</span>
<lb n="19608"/><span>gu bhfuil sibh ré cuthach?</span>
<lb n="19609"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:24"/>
<div><lb n="19610"/><p><span>Giodheadh dá rabhuid uile ag fáidhedóireachd, agus duine gan chreideamh</span>
<lb n="19611"/><span>nó túata dho theachd asdeach, sbreagthar uátha uile hé, agus doníd uile</span>
<lb n="19612"/><span>breitheamhnus air.</span>
<lb n="19613"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:25"/>
<div><lb n="19614"/><p><span>Agus mar sin fhoillsighthear neithe folaightheacha a chroidhe, agus ios</span>
<lb n="19615"/><span>amhluidh sin ar dtuitim ar a adhaigh dhó, dobhéura onóir dho Dhía, ag</span>
<lb n="19616"/><span>foillsiughadh gu bhfuil Día eadruibhse gu fírinneach.</span>
<lb n="19617"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:26"/>
<div><lb n="19618"/><p><span>Uime sin, a dhearbhráithreacha, créd ios iondéunta? ar dteachd a gceann a</span>
<lb n="19619"/><span>chéile dhíbh, atá salm ag gach aon aguibh, atá teagusg, atá teanguidh,</span>
<lb n="19620"/><span>foillsiughadh,  míniughadh: déuntar na huile neithe dochum follamnuighthe.</span>
<lb n="19621"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:27"/>
<div><lb n="19622"/><p><span>Dá labhruidh áonduine a dteanguidh chimhthuighe, labhradh diás no</span>
<lb n="19623"/><span>triúr an chuid ios mó dhe, agus sin andiáigh a chéile: agus déunamh eunduine</span>
<lb n="19624"/><span>eidirmhíniughadh.</span>
<lb n="19625"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:28"/>
<div><lb n="19626"/><p><span>Achd muna mbiá fear eidirmhínighthe ann, biódh an tí labhrus a</span>
<lb n="19627"/><span>dteanguidh chomhnuighthe  na thochd saneagluis, agus labhradh ris féin</span>
<lb n="19628"/><span>agus ré Día.</span>
<lb n="19629"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:29"/>
<div><lb n="19630"/><p><span>Agus labhradh diás nó triúr dona fáidhibh, agus déunamh an chuid eile</span>
<lb n="19631"/><span>breitheamhnus.</span>
<lb n="19632"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:30"/>
<div><lb n="19633"/><p><span>Achd dá bhfaghaidh faidh eile shuidheas na naice taiséunadh ar</span>
<lb n="19634"/><span>bioth biódh an céuduine na thochd.</span>
<lb n="19635"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:31"/>
<div><lb n="19636"/><p><span>Oír ios féidir libh uile fó leith fáidheadóireachd do dhéunamh, dochum</span>
<lb n="19637"/><span>foghlama agus comhfhurtachda dhfagháil díbh uile.</span>
<lb n="19638"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:32"/>
<div><lb n="19639"/><p><span>Agus atáid sbiorada na bhfáidheadh, umhal dona fáidhibh.</span>
<lb n="19640"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:33"/>
<div><lb n="19641"/><p><span>Oír ní hé Día ughdar na buáidheartha, achd asé ughdar na siothchána,</span>
<lb n="19642"/><span>fá mar as léir anuile eagluisibh na náomh.</span></p>
<lb n="19643"/>
<lb n="19644"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr14:34"/>
<div><lb n="19645"/><p><span>Biodh bhur mná na dtochd sna coimhthionóluibh: oír ní ceaduigheach</span>
<lb n="19646"/><span>dhóibhsion labhairt, achd as cóir dóibh bheith umhal, amhuil adeir an</span>
<lb n="19647"/><span>reachd mar an gcéudna.</span>
<lb n="19648"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:35"/>
<div><lb n="19649"/><p><span>Agus dá raibhe fonn áoneithe dhfoghluim orrtha, fiafruighid da bhfearaibh</span>
<lb n="19650"/><span>hé aga dtighibh, oír as nár dho mhnáibh labhairt saneagluis.</span>
<lb n="19651"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:36"/>
<div><lb n="19652"/><p><span>An uáibhse táinic bríathar Dhé?  nó an chugaibhse amháin ráinic sí?</span>
<lb n="19653"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:37"/>
<div><lb n="19654"/><p><span>Más dóigh ré héuneach gur fáidh, nó duine sbioradálta hé féin, biódh a</span>
<lb n="19655"/><span>fhios aige na neithe sgríobhuimse chuguibh, gurob iád aitheanta an tighearna</span>
<lb n="19656"/><span>íad.</span>
<lb n="19657"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:38"/>
<div><lb n="19658"/><p><span>Achd an tí atá ainbhfeasach, biódh ainbhfeasach.</span>
<lb n="19659"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:39"/>
<div><lb n="19660"/><p><span>Uime sin, a dhearbhráithre, bhiódh ro fhonn oruibh fáidheadóireachd do</span>
<lb n="19661"/><span>dhéunamh, agus ná cuiridh toirmeasg fá labhairt ré teangthuibh.</span>
<lb n="19662"/></p>
</div>
<pb n="1Cr14:40"/>
<div><lb n="19663"/><p><span>Déuntar na huile neithe gu deaghmhaiseach, agus do réir órduighthe.</span>
<lb n="19664"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15"/>
<div><lb n="19665"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr15:1"/>
<div><lb n="19666"/><p><span>Tuilleadh eile a dhearbhráithreacha, atáim ag foillsiughadh an tsoisgéil</span>
<lb n="19667"/><span>díbh, noch dhorinne mé cheana dho sheanóir dhíbh fós noch do ghabhabhair</span>
<lb n="19668"/><span>chugaibh, agus ann ar sheasabhair mar an gcéudna:</span>
<lb n="19669"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:2"/>
<div><lb n="19670"/><p><span>Agus tré a slánaighthear sibh fós, dá gconnmhuidh sibh an bhriáthar</span>
<lb n="19671"/><span>ionar sheanmóir mé dhíbh hé: achd munar chreideabhair gu diomháoin.</span>
<lb n="19672"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:3"/>
<div><lb n="19673"/><p><span>Oír tug mé dhibh ar tús a ní fuáir mé mar an gcéadna, eadhon gu</span>
<lb n="19674"/><span>bhfuair Críosd bás ar son ar bpeacaidhne, do réir na sgriobtúr:</span>
<lb n="19675"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:4"/>
<div><lb n="19676"/><p><span>Agus gur hadhlaiceadh hé, agus gur éiridh sé an treas lá do réir na</span>
<lb n="19677"/><span>sgriobtúr:</span>
<lb n="19678"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:5"/>
<div><lb n="19679"/><p><span>Agus gu bhfacas hé ré Céphas, agus na dhiáigh sin ris an dá fhear</span>
<lb n="19680"/><span>dhéug.</span>
<lb n="19681"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:6"/>
<div><lb n="19682"/><p><span>Na dhiáigh sin fuáir ós cionn chuig céud dearbhráthair radharc air</span>
<lb n="19683"/><span>anáoinfheachd: agá bhfuil a lán díobh na mbeathaidh gus anois, agus dream</span>
<lb n="19684"/><span>eile na gcodladh.</span>
<lb n="19685"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:7"/>
<div><lb n="19686"/><p><span>Na diaigh sin dochonnairc Séumus hé: arís na habsduil uile.</span>
<lb n="19687"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:8"/>
<div><lb n="19688"/><p><span>Agus na ndiáigh uile dochonnairc meisi féin hé, mar neach rugadh ananam.</span>
<lb n="19689"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:9"/>
<div><lb n="19690"/><p><span>Oír as mé as lugha dhona habsdaluib, agus ní fiú mé absdal do gháirm</span>
<lb n="19691"/><span>dhíom, do bhrígh gu raibhe mé ag foleanmhuin eagluisi Dé.</span>
<lb n="19692"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:10"/>
<div><lb n="19693"/><p><span>Achd tré ghrás Dé atáim mar atáim: agus ní raibhe a ghrásasan do</span>
<lb n="19694"/><span>tiodhlaiceadh dhamh gan bhrígh, oír ios mó an sáothar dhorinne mé ina</span>
<lb n="19695"/><span>iádsan uile: biodh nách meisi fós, achd grás Dé atá maille riom.</span>
<lb n="19696"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:11"/>
<div><lb n="19697"/><p><span>Uime sin giodhbé dhínn, meisi nó íadsan, as amhluidh so dhonímaid</span>
<lb n="19698"/><span>seanmóir, agus as amhluidh so dho chreideabhairsi.</span>
<lb n="19699"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:12"/>
<div><lb n="19700"/><p><span>Agus ma dhoníthear dho sheanmóir gur eiridh Críosd ó mharbhuibh,</span>
<lb n="19701"/><span>cionnus adeir cuid dá bhfuil eadruibhse, nach fuil eiséirghe na marbh ann.</span>
<lb n="19702"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:13"/>
<div><lb n="19703"/><p><span>Oír muna bhfuil eiséirghe na marbh ann, niór éiridh Críosd fós.</span>
<lb n="19704"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:14"/>
<div><lb n="19705"/><p><span>Agus munar éiridh Críosd, gu deimhin as diomháoineach ar seanmóirne,</span>
<lb n="19706"/><span>agus as diomháoineach bhur gcreideamhsa mar an gcéudna.</span>
<lb n="19707"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:15"/>
<div><lb n="19708"/><p><span>Agus dogeibhthear sinne fós nar luchd fiádhnuisi bréige ar Dhía: óir</span>
<lb n="19709"/><span>dorinneamar fíadhnuisi do tháobh Dé, gur dhúisigh sé Críosd ó mharbhuibh:</span>
<lb n="19710"/><span>an tí nár dhúisigh sé, muna eiséirghid na mairbh.</span>
<lb n="19711"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:16"/>
<div><lb n="19712"/><p><span>Oír muna éirghid na mairbh, niór éiridh Críosd féin fós.</span>
<lb n="19713"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:17"/>
<div><lb n="19714"/><p><span>Agus muna éiridh Críosd, as díomháoin bhur gcreideamhsa: atá sibh fós</span>
<lb n="19715"/><span>ann bhur bpeacadhaibh.</span>
<lb n="19716"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:18"/>
<div><lb n="19717"/><p><span>Agus mar sin an mhéid do chodail a gCríosd, atáid ar ndul amugha.</span>
<lb n="19718"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:19"/>
<div><lb n="19719"/><p><span>Más sa mbeathasa amháin ata dóthchas aguinn as Críosd, as sinn ios</span>
<lb n="19720"/><span>mó dho dhíol truáighe dona huile dháoinibh.</span>
<lb n="19721"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:20"/>
<div><lb n="19722"/><p><span>Achd anois do eiseirgidh Críosd ó mharbhuibh: agus dorinneadh</span>
<lb n="19723"/><span>céudthoradh na druinge dobhí na gcodladh dhe.</span>
<lb n="19724"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:21"/>
<div><lb n="19725"/><p><span>Oír do bhrígh gurob tré dhuine táinic an bás, as tré dhuine mar an</span>
<lb n="19726"/><span>gcéudna tig eiséirge na marbh.</span>
<lb n="19727"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:22"/>
<div><lb n="19728"/><p><span>Oír amhuil mar gheibhid na huile bás anÁdham, as mar an gcédna</span>
<lb n="19729"/><span>doghéntar na huile dhaithbheódhughadh a gCríosd.</span>
<lb n="19730"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:23"/>
<div><lb n="19731"/><p><span>Giodheadh gach áon iona ordughadh féin: asé Críosd an céud thoradh,</span>
<lb n="19732"/><span>na dhiáighsin, an luchd bheánus ré Críosd, agá theachd:</span>
<lb n="19733"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:24"/>
<div><lb n="19734"/><p><span>Annsin bhiás an chríoch dhéigheanach, ar dtabhairt na rióghachda suás</span>
<lb n="19735"/><span>dó a láimh Dhé athar: an tan chuirfeas sé ar gcúl gach uile uachdaránachd,</span>
<lb n="19736"/><span>agus gach uile chumhachd, agus gach uile neart.</span>
<lb n="19737"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:25"/>
<div><lb n="19738"/><p><span>Oír as éigean dó bheith na rí, nó gu gcuiridh an tathair naimhde uile</span>
<lb n="19739"/><span>fána chosaibh.</span>
<lb n="19740"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:26"/>
<div><lb n="19741"/><p><span>Asé an bás an namhuid dheigheanach sgriosdar.</span>
<lb n="19742"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:27"/>
<div><lb n="19743"/><p><span>Oír do chuir sé na huile neithe fána chosaibh.  Giodheadh an tan adeir</span>
<lb n="19744"/><span>sé gur cuireadh na huile neithe fáoi, as follus nach beanann an rádh so ris an</span>
<lb n="19745"/><span>tí dho chuir na huile neithe fáoi.</span>
<lb n="19746"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:28"/>
<div><lb n="19747"/><p><span>Agus an tan chuirfidhthear na huile neithe fáoi, biáidh an mac féin</span>
<lb n="19748"/><span>annsin fáoi an tí dho chuir na huile neithe fáoi, dochum Dé dho bheith na</span>
<lb n="19749"/><span>uile sna huilibh.</span>
<lb n="19750"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:29"/>
<div><lb n="19751"/><p><span>Nó no créud dhéunus an dream atá arna mbaisdeadh a riochd mharbh? muna</span>
<lb n="19752"/><span>néirgidh na mairbh ar éunchor, créud fá mbaisdear iád a riochd mharbh?</span>
<lb n="19753"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:30"/>
<div><lb n="19754"/><p><span>Créud fá bhfuilmídne fós a nguáis gach uile uáir?</span>
<lb n="19755"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:31"/>
<div><lb n="19756"/><p><span>Dar bhur ngáirdeachusa noch atá agumsa a nÍosa Críosd ar dtighearna,</span>
<lb n="19757"/><span>dogheubhim bás gach láoi.</span>
<lb n="19758"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:32"/>
<div><lb n="19759"/><p><span>Más do réir nóis dáonna do chomhruic mé ré hainmhitibh anEphesus,</span>
<lb n="19760"/><span>créud hé an tarbha a dtéid damh, achd muna néirghid na mairbh?  itheam,</span>
<lb n="19761"/><span>agus ibheam: oír doghéubham bás amárach.</span>
<lb n="19762"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:33"/>
<div><lb n="19763"/><p><span>Ná mealltar sibh: truáillidh drochchomuirsaíd tréighe maithe.</span>
<lb n="19764"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:34"/>
<div><lb n="19765"/><p><span>Musgluidh dochum firéundachda, agus na déunaidh peacadh: óir ní fhuil</span>
<lb n="19766"/><span>éolus Dé ag cuid aguibh: as dochum adhnáire dho chur oraibh labhruim</span>
<lb n="19767"/><span>so.</span>
<lb n="19768"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:35"/>
<div><lb n="19769"/><p><span>Achd adéuraidh neach éigin, cionnus éirghid na mairbh?  agus créud é</span>
<lb n="19770"/><span>samhail an chuirp ina dtigid siád?</span>
<lb n="19771"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:36"/>
<div><lb n="19772"/><p><span>O a dhuine mhichiálluidhe, an siól chuireas tusa, ní bheóaighthear hé,</span>
<lb n="19773"/><span>achd muna dtruailltear hé ar tús.</span>
<lb n="19774"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:37"/>
<div><lb n="19775"/><p><span>Agus a ní shiólchuireas tú, ní hé an corp bhiás, shiólchuireas tú,</span>
<lb n="19776"/><span>achd grán lóm, cruithneachda, nó arbhar éigin eile, do réir mar eirgheas</span>
<lb n="19777"/><span>duit.</span>
<lb n="19778"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:38"/>
<div><lb n="19779"/><p><span>achd dobheir Día corp dhó do réir a thoile féin, agus dá gach uile shiól a</span>
<lb n="19780"/><span>chorp féin fó leith.</span>
<lb n="19781"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:39"/>
<div><lb n="19782"/><p><span>Ní háon fheóil amháin gach uile fheóil, achd atá feóil ar leith ag</span>
<lb n="19783"/><span>dáoinibh, agus feóil ar leith ag ainmhitib, agus feóil ar leith ag</span>
<lb n="19784"/><span>iásguibh, agus feóil ar leith ag éunlaith.</span>
<lb n="19785"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:40"/>
<div><lb n="19786"/><p><span>Agus atáid cuirp neamhgha ann, agus cuirp thalmhuidhe: giodheadh</span>
<lb n="19787"/><span>atá glóir ar leith ag na corpuibh neamhgha, agus glóir ar leith ag na</span>
<lb n="19788"/><span>corpuibh talmhuidhe.</span>
<lb n="19789"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:41"/>
<div><lb n="19790"/><p><span>Atá glóir ar leith ag an ngréin, agus glóir ar leith ag an ngealuidh,</span>
<lb n="19791"/><span>agus glóir ar leith ag na réullanuibh: oír atá deithfir ghlóire edir réulta,</span>
<lb n="19792"/><span>agus réulta eile.</span>
<lb n="19793"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:42"/>
<div><lb n="19794"/><p><span>As mar an gcédna bhiás eiséirghe na marbh.  Bí an corp truáillighthe</span>
<lb n="19795"/><span>aga chur, agus eirghidh sé gan truailleadh.</span>
<lb n="19796"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:43"/>
<div><lb n="19797"/><p><span>As neamhonórach hé agá chur, agus éirghidh sé maille ré glóir: ní bhí</span>
<lb n="19798"/><span>neart ar bioth ann aga chur, agus éirghidh sé maille ré neart: bí sé na</span>
<lb n="19799"/><span>chorp nadúrrgha agá chur, agus éirghidh réna chorp sbioradálta.</span>
<lb n="19800"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:44"/>
<div><lb n="19801"/><p><span>Atá corp nadúrrgha ann, agus corp sbioradálta.</span>
<lb n="19802"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:45"/>
<div><lb n="19803"/><p><span>Amhuil fós atá sgriobhtha mar an gcédna, dorinneadh an céuduine</span>
<lb n="19804"/><span>Adhamh na bheathadhach bheó: agus sbiorad dobheir beatha don Adhamh</span>
<lb n="19805"/><span>dheigheanach.</span>
<lb n="19806"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:46"/>
<div><lb n="19807"/><p><span>Giodheadh ní raibhe an chéud ní na ní sbioradálta dobhí air tús, achd</span>
<lb n="19808"/><span>an ní nadúrrgha na dhiáigh sin táinic a ní sbioradalta.</span>
<lb n="19809"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:47"/>
<div><lb n="19810"/><p><span>An céuduine talmhuidhe, ón dtalamh: an dara duine an tighearna ó neamh.</span>
<lb n="19811"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:48"/>
<div><lb n="19812"/><p><span>Sa gcosmhuileas an tí talmhuidhe úd, atáid an luchd atá talmhuidhe:</span>
<lb n="19813"/><span>agus amhuil atá a neach neamhgha, as amhluidh sin atáid an luchd atá</span>
<lb n="19814"/><span>neamhgha.</span>
<lb n="19815"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:49"/>
<div><lb n="19816"/><p><span>Agus amhuil do iomchramar iomháigh an tí thalmhuidhe, iomchóram mar an</span>
<lb n="19817"/><span>gcéudna iomháigh an tí neamhgha.</span>
<lb n="19818"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:50"/>
<div><lb n="19819"/><p><span>Ag so an ní adeirim, a dhearbhráithreacha, do bhrígh nách féidir lé feóil</span>
<lb n="19820"/><span>agus ré fuil oighreachd rióghachda Dé dhfaghail: ná ré truáilleadh bheith</span>
<lb n="19821"/><span>na oighre ar neamhthruáilleadh.</span>
<lb n="19822"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:51"/>
<div><lb n="19823"/><p><span>Tabhruidh dhá bhur núidh, as ní dorcha labhruim ribh, ní choideólam uile,</span>
<lb n="19824"/><span>ach cuirfighthear a naithearrach crotha sinn uile, a momeint,  ré leagadh</span>
<lb n="19825"/><span>súl, ré uth an sduic dheigheanaigh.</span>
<lb n="19826"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:52"/>
<div><lb n="19827"/><p><span>Oir séidfidh an sdoc, agus dúiseóchar na mairbh, neamhthruáillighthe, agus</span>
<lb n="19828"/><span>cuirfighthear sinne a naithearrach crotha.</span>
<lb n="19829"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:53"/>
<div><lb n="19830"/><p><span>Oír as éigean don ní thruáillighthesi, neamhthruáilleadh do ghabháil</span>
<lb n="19831"/><span>uime, agus don ní shomharbhthasa, neamhmarbhthachd do ghabháil uime.</span>
<lb n="19832"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:54"/>
<div><lb n="19833"/><p><span>Agus an tan ghéubhus a ní truáillighthesi, neamhthruáilleadh uime, agus</span>
<lb n="19834"/><span>a ní somharbhthasa, neamhmarbhthachd uime, biáidh an tan sin an bhriathar atá</span>
<lb n="19835"/><span>sgríobhtha arna coimhliónadh eadhón gur sluigeadh an bás a mbuádhughadh</span>
<lb n="19836"/><span>air.</span>
<lb n="19837"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:55"/>
<div><lb n="19838"/><p><span>O a bháis, ga háit a bhfuil do cháilg?  ó a uáimh gá háit a bhfuil do</span>
<lb n="19839"/><span>bhuádha?</span>
<lb n="19840"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:56"/>
<div><lb n="19841"/><p><span>Asé an peacadh cáilg an bháis: agus asé an reachd neart an</span>
<lb n="19842"/><span>pheacaidh.</span>
<lb n="19843"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:57"/>
<div><lb n="19844"/><p><span>Giodheadh abhuidhe ré Día, dobheir dhúinn buáidh dho bhreith tré ar</span>
<lb n="19845"/><span>dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="19846"/></p>
</div>
<pb n="1Cr15:58"/>
<div><lb n="19847"/><p><span>Uime sin, a dhearbhráithreacha grádhacha, bígidh comhnuightheach,</span>
<lb n="19848"/><span>neamhchorrach, ag méudughadh dho shiór anobair an tighearna, ar mbeith a</span>
<lb n="19849"/><span>fheasa aguibh nách diomháoin bhur sáothar sa dtighearna.</span>
<lb n="19850"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16"/>
<div><lb n="19851"/><p/>
</div>
<pb n="1Cr16:1"/>
<div><lb n="19852"/><p><span>Tuilleadh eile a dtáobh dhéirce dho an chruinniughadh fá chomhair na</span>
<lb n="19853"/><span>náomh, do réir mar dho órduigh mé deagluisibh na Galatia, déunaidhsi fós</span>
<lb n="19854"/><span>mar an gcéudna.</span>
<lb n="19855"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:2"/>
<div><lb n="19856"/><p><span>Gach éun chéud lá dhon tseachdmhuin cuireadh gach áon aguibh ní</span>
<lb n="19857"/><span>éigin do leithridh leis féin, ag dénamh cisde do réir an bhisigh fuáir sé</span>
<lb n="19858"/><span>ó Dhía: dochum nach biáidh tionól ré dhéunamh, ar dteachd dámhsa.</span>
<lb n="19859"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:3"/>
<div><lb n="19860"/><p><span>Agus ar dteachd damh, giodhbé ar bioth dream mholfas sibhse</span>
<lb n="19861"/><span>dhamh, cuirfidh mé iád maille ré leitribh, do bhreith bhur</span>
<lb n="19862"/><span>nálmsana gu hIarusalém.</span>
<lb n="19863"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:4"/>
<div><lb n="19864"/><p><span>Agus más iomchuibhghe mé féin fós do dhénamh aisdir, rachuid siádsan am</span>
<lb n="19865"/><span>chuideachdain.</span>
<lb n="19866"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:5"/>
<div><lb n="19867"/><p><span>Agus géubhuidh mé chugaibhsi, tar éis dul damh tré Mhacedónia.  (Oír</span>
<lb n="19868"/><span>géubhuidh mé tré Mhacedónia.)</span>
<lb n="19869"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:6"/>
<div><lb n="19870"/><p><span>Agus dob éidir mé dhanmhuinn, no fós do chaitheamh an gheimhridh ion bhur</span>
<lb n="19871"/><span>bhfochairsi, dochum sibhse fós do dhul fó shlighe leam, giodhbé ar bioth</span>
<lb n="19872"/><span>ionadh ina rachaidh mé.</span>
<lb n="19873"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:7"/>
<div><lb n="19874"/><p><span>Oír ní mían rióm dhul dá bhur bhféchain anois don dulsa: giodheadh atá</span>
<lb n="19875"/><span>súil agum anmhuin ion bhur bhfochair feadh tamuill, do chead an tighearna.</span>
<lb n="19876"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:8"/>
<div><lb n="19877"/><p><span>Agus doghéuna mé comhnuidhe anEphesus gu cingcís.</span>
<lb n="19878"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:9"/>
<div><lb n="19879"/><p><span>Oír do hosgladh dorus mór éifeachdach dhamh, agus as iomgha na</span>
<lb n="19880"/><span>náimhde.</span>
<lb n="19881"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:10"/>
<div><lb n="19882"/><p><span>Agus dá dtigidh Timotheus, tugaidh aire ribh gu mbiáidh sé gan faitcheas</span>
<lb n="19883"/><span>ion bhur bhfochair: oír saothruidhe sé anobair an tighearna, amhuil</span>
<lb n="19884"/><span>donímse.</span>
<lb n="19885"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:11"/>
<div><lb n="19886"/><p><span>Uime sin ná tugadh éunduine neimhchion air: achd treoruidhe uáibh a</span>
<lb n="19887"/><span>sithcháin hé, dochum teachda chugamsa dhó: oír atá súil agum ris maille ris</span>
<lb n="19888"/><span>na derbhraithribh.</span>
<lb n="19889"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:12"/>
<div><lb n="19890"/><p><span>Agus a dtáobh ar ndearbhráthar Apollós, do shir mé gu dithcheallach air,</span>
<lb n="19891"/><span>techd chugaibhse maille ris na dhearbhráithreachaibh, achd ní raibhe a aignedh</span>
<lb n="19892"/><span>ar énchor ré theachd anuáirse: giodheadh tiucfuidh sé an tan ghéubhus sé</span>
<lb n="19893"/><span>ám iomchuibhghe.</span>
<lb n="19894"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:13"/>
<div><lb n="19895"/><p><span>Déunaidh faire, seasaidh sa gcreideamh, bígidh fearrgha, bígidh láidir.</span>
<lb n="19896"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:14"/>
<div><lb n="19897"/><p><span>Denaidh na huile neithe maille ré grádh.</span>
<lb n="19898"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:15"/>
<div><lb n="19899"/><p><span>Agus íarruim dhachuinghe oruibh, a dhearbhráithreaca, ós aithnidh</span>
<lb n="19900"/><span>dhíbh muinntir thighe Sdeapháin, gurob iád cédthoradh na hAchaia</span>
<lb n="19901"/><span>iád, agus gu dtugadar iád féin dá bheith ag miniosdrálachd dona</span>
<lb n="19902"/><span>náomhuibh:</span>
<lb n="19903"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:16"/>
<div><lb n="19904"/><p><span>Bheith dháoibh mar an gcédna umhal dá nionamhuil sin, agus dá gach áon</span>
<lb n="19905"/><span>doní obair agus sáothar maille rinn.</span>
<lb n="19906"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:17"/>
<div><lb n="19907"/><p><span>Agus atá luáthgháire oram tré theachd Sdeapháin, agus Fhortunátuis,</span>
<lb n="19908"/><span>agus Achaicuis, do bhrígh gu ndearnadar bhur nionadhsa dhamh.</span>
<lb n="19909"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:18"/>
<div><lb n="19910"/><p><span>Oír tugadar furtachd dom sbioruidse, agus da bhur sbioruidsi.  Uime</span>
<lb n="19911"/><span>sin biodh meas aguibh ar a samhuil sin do dháoinibh.</span>
<lb n="19912"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:19"/>
<div><lb n="19913"/><p><span>Cuirid eagluiseadhe na hAsia beatha agus sláinte chugaibh.  Cuiridh</span>
<lb n="19914"/><span>Acuilas, agus Priscilla maille ris aneagluis atá ina dtigh, beatha</span>
<lb n="19915"/><span>agus sláinte gu dioghraiseach sa dtighearna chugaibh.</span>
<lb n="19916"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:20"/>
<div><lb n="19917"/><p><span>Cuirid na dearbhraithreacha uile beatha agus sláinte chugaibh.  Teannuidh</span>
<lb n="19918"/><span>féin ré chéile maille ré póig náomhtha.</span>
<lb n="19919"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:21"/>
<div><lb n="19920"/><p><span>Beatha agus sláinte uáimse Pól sgríobhtha ré mo láimh féin chugaibh.</span>
<lb n="19921"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:22"/>
<div><lb n="19922"/><p><span>Giodhbé nách grádhuigheann an tighearna Iósa Críosd, biodh sé</span>
<lb n="19923"/><span>mallaighthe gu siórruidhe.</span>
<lb n="19924"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:23"/>
<div><lb n="19925"/><p><span>Grásta an tighearna Iósa Críosd maille ribh.</span>
<lb n="19926"/></p>
</div>
<pb n="1Cr16:24"/>
<div><lb n="19927"/><p><span>Biódh mo ghrádhsa maille ribh uile a nIósa Críosd. Amén.</span>
<lb n="19928"/>
<pb n="2Cr"/></p>
<lb n="19929"/>
<lb n="19930"/><p><span>DARA HEPISTIL PHOIL ABSDUIL</span>
<lb n="19931"/><span>dochum na gCorinthiánach.</span>
<lb n="19932"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:1"/>
<div><lb n="19933"/><p><span>POL Absdal Iosa Críosd, tré thoil Dé agus ar dearbhráthair</span>
<lb n="19934"/><span>Timotéus, dochum eagluisi Dé noch atá a gCorinthus, maille ris na</span>
<lb n="19935"/><span>huile náomhuibh atá ar feadh na hAchaia.</span>
<lb n="19936"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:2"/>
<div><lb n="19937"/><p><span>Grása maille ribh, agus síothcháin o Dhía ar nathair, agus ón dtighearna</span>
<lb n="19938"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="19939"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:3"/>
<div><lb n="19940"/><p><span>Gu raibhe glóir agus moladh dho Dhía, eadhón, athair ar dtighearna Iósa</span>
<lb n="19941"/><span>Críosd, athair na trócaire, agus Día na huile fhurtachda:</span>
<lb n="19942"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:4"/>
<div><lb n="19943"/><p><span>Dobheir furtachd dúinn ionar nuile thriublóid: dochum gu dtiucfadh dhínn</span>
<lb n="19944"/><span>comhfhurtachd do thabhairt don druing ar a mbí buáidhreadh ar bioth, tré san</span>
<lb n="19945"/><span>gcomhfhurtachd tré a bhfaghmáoid féin furtachd ó Dhía.</span>
<lb n="19946"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:5"/>
<div><lb n="19947"/><p><span>Oír amhuil mar liónuidh na neithe fhuilgemáoid ar son Chríosd ionnuinn:</span>
<lb n="19948"/><span>as amhluidh sin liónus ar bhfurtachdne mar an gcédna tré Chríosd.</span>
<lb n="19949"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:6"/>
<div><lb n="19950"/><p><span>Agus más buáidhirt dúinn, as ar son bhur gcomhfhurtachdasa, agus bhur</span>
<lb n="19951"/><span>slánuighthe tig sí: nó más furtachd dúinn, is furtachd dúinn ar son bhur</span>
<lb n="19952"/><span>gcomhfhurtachdasa, oibrighthear ionnuibh a bhfulang anamhghair chéudna</span>
<lb n="19953"/><span>fhuilngemáoid féin.</span>
<lb n="19954"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:7"/>
<div><lb n="19955"/><p><span>Atá muinighin dhaingean aguinn asuibhsi: do bhrígh a fheasa do bheith</span>
<lb n="19956"/><span>aguinn, fá mar dhogheibh sibh bhur gcuid don nanshógh, u bhfúighbhe</span>
<lb n="19957"/><span>sibh bhur gcuid don tsógh mar an gcéudna.</span>
<lb n="19958"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:8"/>
<div><lb n="19959"/><p><span>Oír ní háill linn ainbhfeas do bheith oruibh, a dhearbhráithreacha,</span>
<lb n="19960"/><span>a dtáobh na buáidheartha tárrla dhúinn a nAsía, eadhón, gur</span>
<lb n="19961"/><span>brughadh tar mhogh sinn ós cionn ar neirt, ionnus gu raibhe amharus</span>
<lb n="19962"/><span>aguinn fós ar a bheith béo.</span>
<lb n="19963"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:9"/>
<div><lb n="19964"/><p><span>Achd fós do bhreathnuigheamar ionnainn féin gu rabhamar fá bhreith an</span>
<lb n="19965"/><span>bháis, dochum nách asuinn féin dobhiádh muinighin aguinn, achd as Día</span>
<lb n="19966"/><span>dhúisigheas na mairbh.</span>
<lb n="19967"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:10"/>
<div><lb n="19968"/><p><span>Noch dho sháor sinn óna chomhór sin do bhás, agus sháorus sinn: agus</span>
<lb n="19969"/><span>as a bhfuil ar ndóigh gu sáorfuidh sé sinn fós mar an gcéudna.</span>
<lb n="19970"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:11"/>
<div><lb n="19971"/><p><span>Ar mbeith dhíbhse ag comhchungnamh ré chéile anúrnuighthe ar ár son,</span>
<lb n="19972"/><span>dochum mhoráin do bhrieth bhuidheacháis ré Día ar ar soine, do bhrígh</span>
<lb n="19973"/><span>an tiodhlaice fúaramar do tháobh mhoráin.</span>
<lb n="19974"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:12"/>
<div><lb n="19975"/><p><span>Oír asé so ar ngáirdeachaisne eadhón fiádhnuisi ar gcoguáis, gurob</span>
<lb n="19976"/><span>a neámhórchoid agus a bhfiórghloine dhiáigha, agus nách á ngliocus</span>
<lb n="19977"/><span>cholluidhe, achd maille ré grás Dé, dobhí ar gcoinuearsáid sa sáoghal, agus</span>
<lb n="19978"/><span>gu mórmhór eadruibhsi.</span>
<lb n="19979"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:13"/>
<div><lb n="19980"/><p><span>Oír ní neithe eile sgríobhamáoid chugaibh, achd na neithe léigheas sibh nó</span>
<lb n="19981"/><span>fós agá bhfuil a bhfios dearbhtha aguibh: agus atá súil agum gu mbíaidh</span>
<lb n="19982"/><span>sibh deimhneach asda gu dteachd don chrích dhéigheanuidh.</span>
<lb n="19983"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:14"/>
<div><lb n="19984"/><p><span>Amhuil do admhuigh sibh a gcáill, gur sinne bhur ngáirdeachas, fá mar ás</span>
<lb n="19985"/><span>sibhse ar ngáirdeachaisne, a ló an tighearna Iósa.</span>
<lb n="19986"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:15"/>
<div><lb n="19987"/><p><span>Agus as uchd na muinighin bá mián rióm teachd chugaibh roimhe so,</span>
<lb n="19988"/><span>dochum gu bhfuigheadh sibh grása dúbalta:</span>
<lb n="19989"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:16"/>
<div><lb n="19990"/><p><span>Agus dochum gabhála uáibhse gu Macedónia, agus theachd arís ó</span>
<lb n="19991"/><span>Macedónia chugaibh, agus sibhse dho theachd rióm dhom sheóladh gu</span>
<lb n="19992"/><span>hIudéa.</span>
<lb n="19993"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:17"/>
<div><lb n="19994"/><p><span>Uime sin arna chur so romham dhamh, an raibhe édromachd oram? nó an do</span>
<lb n="19995"/><span>réir na feóla chuirim romham na neithe chuirim romham, ionnus gu mbiádh</span>
<lb n="19996"/><span>aseadh, agus ní headh agum?</span>
<lb n="19997"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:18"/>
<div><lb n="19998"/><p><span>Atá a fhios ag Día fírinneach, nárbhí ar seanmóine ribhse, aseadh</span>
<lb n="19999"/><span>agus ní headh.</span>
<lb n="20000"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:19"/>
<div><lb n="20001"/><p><span>Oír mac Dé Iósa Críosd, noch dhorinneamairne dho sheanmóir</span>
<lb n="20002"/><span>eadruibhse, eadhón meisi agus Siluánus, agus Timótheus, níorbhá</span>
<lb n="20003"/><span>aseadh, agus ní headh hé, achd annsan bá aseadh hé.</span>
<lb n="20004"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:20"/>
<div><lb n="20005"/><p><span>Oír gach gealladh dhá dtug Día, aseadh annsan íad, agus ios Amén</span>
<lb n="20006"/><span>annsan iád, dochum glóire Dé dhár dtáoibhne.</span>
<lb n="20007"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:21"/>
<div><lb n="20008"/><p><span>Agus asé Día dhaingnigheas rinne maille ribhse a gCríosd, agus do</span>
<lb n="20009"/><span>ung sinn.</span>
<lb n="20010"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:22"/>
<div><lb n="20011"/><p><span>Noch fós do chuir séula oruinn, agus tug comhartha daingnigthe na</span>
<lb n="20012"/><span>sbioruide ionar gcroidheadhaibh.</span>
<lb n="20013"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:23"/>
<div><lb n="20014"/><p><span>Agus goirim Día dfhiadhnuisi anaghuidh mhanma, gurob ghabháil</span>
<lb n="20015"/><span>aguibhse, nách dtáinic mé fós gu Corinthus.</span>
<lb n="20016"/></p>
</div>
<pb n="2Cr1:24"/>
<div><lb n="20017"/><p><span>Ní hé gurob tighearnuidhe sinn ar bhur gcreideamhsa, achd urob luchd</span>
<lb n="20018"/><span>cunganta sinn dá bhur ngáirdeachas. Oír ios tré chreideamh sheasus sibh.</span>
<lb n="20019"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2"/>
<div><lb n="20020"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr2:1"/>
<div><lb n="20021"/><p><span>Achd do smuáin mé so rióm féin, gan teachd arís chugaibh a ndoilgheas.</span>
<lb n="20022"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:2"/>
<div><lb n="20023"/><p><span>Oír má chuiridh meisi doilgheas oraibhse, cía hé an tí chuireas solás damh</span>
<lb n="20024"/><span>féin, achd an tí atá fá dhoilgheas dom tháobh?</span>
<lb n="20025"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:3"/>
<div><lb n="20026"/><p><span>Agus as chuige dho sgríobh mé a ní so féin chugaibh, deagla ar dteachd</span>
<lb n="20027"/><span>dhamh, gu ngéubhadh doilgheas mhé do tháobh na muinntire, agár chóír dhamh</span>
<lb n="20028"/><span>gáirdeachas do bheith oram dhá dtáobh: ar mbeith dhamh muinighineach asaibh</span>
<lb n="20029"/><span>uile, gurob hé mo gháirdeachasa, bhur ngáirdeachasa uile.</span>
<lb n="20030"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:4"/>
<div><lb n="20031"/><p><span>Oír ios as buáidhirt mhóir, agus as doilgheas croidhe do sgríobh mé</span>
<lb n="20032"/><span>chugaibh maille ré hiomad déur: ní dochum doilgheasa dho chur oraibh, achd</span>
<lb n="20033"/><span>dochum gu dtuigfeadh sibh an grádh roliónmhar atá agum dhíbh.</span>
<lb n="20034"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:5"/>
<div><lb n="20035"/><p><span>Achd má tháinic doilgheas do tháobh éunduine, niór chuir sé doilgheas</span>
<lb n="20036"/><span>oramsa, achd a gcáilibh oraibhse uile, degla gu gcuirfinn ro uálach</span>
<lb n="20037"/><span>airsen.</span>
<lb n="20038"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:6"/>
<div><lb n="20039"/><p><span>Is lór dhá leitheid sin do dhuine, an timdhearghadh fuáir sé ó mhórán.</span>
<lb n="20040"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:7"/>
<div><lb n="20041"/><p><span>Ionnus anois contárrgha dho sin, gurob córa dhíbh maitheamhnus do</span>
<lb n="20042"/><span>thabhairt dó, agus meanma dho chur air, deagla go sluigfidhe súas hé lé</span>
<lb n="20043"/><span>hiomarcuidh doilgheasa.</span>
<lb n="20044"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:8"/>
<div><lb n="20045"/><p><span>Uime sin íarruim dhathchuinghe oruibh, bhur ngrádh do dhaingniughadh</span>
<lb n="20046"/><span>dhá tháobh.</span>
<lb n="20047"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:9"/>
<div><lb n="20048"/><p><span>Oír as chuige so fós do sgríobh mé, dochum gu mbiáth fios dearbhtha</span>
<lb n="20049"/><span>agum oraibhse, an mbiadh sibh umhal sna huile neithib.</span>
<lb n="20050"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:10"/>
<div><lb n="20051"/><p><span>Agus giodhbé dhá dtabhair sibhse maithmheachas áonneithe, atá</span>
<lb n="20052"/><span>maithmheachas aige uáimsi mar an gcédna: oír má thug meisi maithmheachas</span>
<lb n="20053"/><span>anáon ní uáim, giodhbé dhá dtug mé an maithnheáchas, ios ar bhur sonsa</span>
<lb n="20054"/><span>yug mé uáim hé, a bhfiádhnaisi Chríosd, deagla Shatáin do bhreith</span>
<lb n="20055"/><span>bhuáidhe oruinn réna ghliocas:</span>
<lb n="20056"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:11"/>
<div><lb n="20057"/><p><span>Oír ní fhuil ainbhfios a shlightheadhsan oruinn.</span>
<lb n="20058"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:12"/>
<div><lb n="20059"/><p><span>Tuilleadh eile, ar dteachd damh gu Troás, air son shoisgéil</span>
<lb n="20060"/><span>Chríosd do sheanmóir, biódh gur hosgladh doras damh ón dtighearna, ní</span>
<lb n="20061"/><span>bhfuáir mé suáimhneas dom sbioruid, do bhrígh nách dtárrla dhamh mo</span>
<lb n="20062"/><span>dhearbhráithair Títus.</span>
<lb n="20063"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:13"/>
<div><lb n="20064"/><p><span>Achd ar ngabháil mo cheada acasan damh, do imthigh mé uátha gu</span>
<lb n="20065"/><span>Macedónia.</span>
<lb n="20066"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:14"/>
<div><lb n="20067"/><p><span>Agus abhuidhe ré Día, dobheir fá deara dhúinn buáidh do bhreith a</span>
<lb n="20068"/><span>gcomhnuidhe a gCríosd: agus fhoillsigheas baladh a eólais thrín sanuile</span>
<lb n="20069"/><span>áit.</span>
<lb n="20070"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:15"/>
<div><lb n="20071"/><p><span>Oír is sinn deaghbhaladh Chríosd do Dhía, sa druing shlánuighthear agus</span>
<lb n="20072"/><span>so druing dhamnuighthear.</span>
<lb n="20073"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:16"/>
<div><lb n="20074"/><p><span>Do dhruing dhíobh, atámuid nar mbaladh báis, dochum báis: agus don</span>
<lb n="20075"/><span>dara druing, nar mbaladh beatha, dochum beatha: agus cía atá acfuinneach</span>
<lb n="20076"/><span>dochum na neitheannsa?</span>
<lb n="20077"/></p>
</div>
<pb n="2Cr2:17"/>
<div><lb n="20078"/><p><span>Oír ní fhuilmídne mar mhórán doní imcheannuigheachd do bhréithir Dhé:</span>
<lb n="20079"/><span>achd labhrámaoid ar Chríosd, amhuil ó fhíorghloine, no mar luchd labhrus ó</span>
<lb n="20080"/><span>Dhía, a bhfiádhnuisi Dé.</span>
<lb n="20081"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3"/>
<div><lb n="20082"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr3:1"/>
<div><lb n="20083"/><p><span>An dtionnsgnamáoid arís sinn féin do mholadh? nó an bhfuil na riachdanus</span>
<lb n="20084"/><span>oruinn, mar atá ag dhruing dháirighthe, leitreacha molta dhfaghail</span>
<lb n="20085"/><span>chugaibh, nó leitreacha molta fhfaghail uáibh?</span>
<lb n="20086"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:2"/>
<div><lb n="20087"/><p><span>Así ar liteirne sibhsi sgríobhtha ionar gcriodheadhuibh, thuigtear</span>
<lb n="20088"/><span>agus léighthear ris na huile dháoinibh,</span>
<lb n="20089"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:3"/>
<div><lb n="20090"/><p><span>Ar mbeith follus gurob sibh eipisdil Chríosd, dorinneadh do</span>
<lb n="20091"/><span>mhiniosdrálachd rinne, agus atá arna sgríobhadh, ní ré dubh, achd ré</span>
<lb n="20092"/><span>sbioruid Dé bhéo: ní na gcláruibh feólmhara an chroidhe.</span>
<lb n="20093"/><span>achd a gcláruibh feólmhara an chroidhe.</span>
<lb n="20094"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:4"/>
<div><lb n="20095"/><p><span>Agus atá a leithéid so dho dhóchas aguinn tré Chríosd, a nDía.</span>
<lb n="20096"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:5"/>
<div><lb n="20097"/><p><span>Ní hé gu bhfuilmíd comasach ar áonní dho smuáineadh uáinn féin, fá mar búdh</span>
<lb n="20098"/><span>uáinn féin dothiucfadh sé: achd ios ó Dhía thig ar gcumas:</span>
<lb n="20099"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:6"/>
<div><lb n="20100"/><p><span>Noch fós dorinne minisdrí acfuinnieahca dhín don tiomna nuáidh, ní don</span>
<lb n="20101"/><span>leitir, achd don sbioruid: oír marbhuidh an leitir, achd dobheir an</span>
<lb n="20102"/><span>sbioruid beatha.</span>
<lb n="20103"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:7"/>
<div><lb n="20104"/><p><span>Agus má dobhí miniosdrálachd an bháis sgríobhtha a leitribh, agus</span>
<lb n="20105"/><span>arna tarruing a gclochaibh, glórmhór, ionnas narbhféidir ré clannuibh</span>
<lb n="20106"/><span>Israél féucháin gu friochnamhach ar adhuigh Mháoisi, do bhrígh dheallruigh</span>
<lb n="20107"/><span>a ghnúisi, noch dho cuireadh ar gcúl:</span>
<lb n="20108"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:8"/>
<div><lb n="20109"/><p><span>Cionnus nách biáidh miniosdrálachd na sbioruide nísa ghlórmhuire?</span>
<lb n="20110"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:9"/>
<div><lb n="20111"/><p><span>Oír má dobhí miniosdrálachd an damnuighthe ghlórmhar, as ro mhó ina</span>
<lb n="20112"/><span>sin bheireas miniosdrálachd na fíréndachda bárr a nglóir.</span>
<lb n="20113"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:10"/>
<div><lb n="20114"/><p><span>Oír a ní úd dorinneadh glórmhar, ní dearnadh glórmhar hé sa chás so,</span>
<lb n="20115"/><span>eadhón a dtáobh na glóire is áirde.</span>
<lb n="20116"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:11"/>
<div><lb n="20117"/><p><span>Oír má dhobhí a ní sin curthar ar gcúl glórmhar, as ro mhó ina sin</span>
<lb n="20118"/><span>atá a ní comhnuightheach glórmhar.</span>
<lb n="20119"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:12"/>
<div><lb n="20120"/><p><span>Uime sin, ar mbeith dhá samhuil so dho mhuinighin aguinn, as ro</span>
<lb n="20121"/><span>shoiléir an comhradh chleachdmáoid.</span>
<lb n="20122"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:13"/>
<div><lb n="20123"/><p><span>Agus ní fhuilmíd mar Mháoisi, do fholuidh a adhuigh, dochum nách</span>
<lb n="20124"/><span>féuchfadáois clanna Israél gu grinn air ghrinneall a neithe churthar ar</span>
<lb n="20125"/><span>gcúl.</span>
<lb n="20126"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:14"/>
<div><lb n="20127"/><p><span>Uime sin do dhalladh a ninntinneacha: oír anuidh an folach ud gus</span>
<lb n="20128"/><span>aniugh a léghadh na sean tiomna gan athrughadh, noch curthar ar gcúl ré</span>
<lb n="20129"/><span>Críosd.</span>
<lb n="20130"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:15"/>
<div><lb n="20131"/><p><span>Achd fós gus aniugh an tan léighthear Máoisi, curthar an folach ar a</span>
<lb n="20132"/><span>gcroidheadhuibh.</span>
<lb n="20133"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:16"/>
<div><lb n="20134"/><p><span>Giodheadh an tan fhillfid siád dochum an tighearna, toigéubhthar an</span>
<lb n="20135"/><span>folach uátha.</span>
<lb n="20136"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:17"/>
<div><lb n="20137"/><p><span>Agus asé an tighearna an sbiorad úd: agus giodhbé hionadh ina bhfuil</span>
<lb n="20138"/><span>sbioruid a tighearna, atá sáoirsine sanionadh sin.</span>
<lb n="20139"/></p>
</div>
<pb n="2Cr3:18"/>
<div><lb n="20140"/><p><span>Agus ar mbeith dhúinn uile gan folach ar ar nadhuigh ag féuchuin</span>
<lb n="20141"/><span>ghlóire an tighearna amhuil dobhiádh a sgathán, curthar a naithearrach</span>
<lb n="20142"/><span>crotha sinn saniomháigh chéudna sin, ó ghlóir gu glóir, ré sbioruid an</span>
<lb n="20143"/><span>tighearna.</span>
<lb n="20144"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4"/>
<div><lb n="20145"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr4:1"/>
<div><lb n="20146"/><p><span>Ar anadhbhar sin ar mbeith dhon mhiniosdrálachdsa aguinn, do réir mar</span>
<lb n="20147"/><span>fuaramar trócaire, ní théighmid ananmhuinne:</span>
<lb n="20148"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:2"/>
<div><lb n="20149"/><p><span>Achd do thréigeamar na neithe folaightheacha thuilleas náire dhúinn,</span>
<lb n="20150"/><span>agus ní a slighthedóireachd bhímáoid ag siubhal, na ré mealltóireachd, ag</span>
<lb n="20151"/><span>truáilleadh bhréithre  Dé: achd maille ré foillsiughadh na fírinne donímuid</span>
<lb n="20152"/><span>sinn féin ionmholta do choguás gach áoin, a bhfiádhnuisi Dé.</span>
<lb n="20153"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:3"/>
<div><lb n="20154"/><p><span>Uime sin má atá ar soisgéulne arna fholach, ios ar an druing théid amugha</span>
<lb n="20155"/><span>atá sé arna fholach:</span>
<lb n="20156"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:4"/>
<div><lb n="20157"/><p><span>Agár dhall Día an tsáoghailse aninntinneacha, eadhón an mháid atá</span>
<lb n="20158"/><span>ar dhíth creidimh, dochum nach biádh soillse shoisgéil ghlórmhar Chríosd,</span>
<lb n="20159"/><span>agárob iomháigh dho Dhía hé, ag deallrughadh dhóibh.</span>
<lb n="20160"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:5"/>
<div><lb n="20161"/><p><span>Oír ní sinn féin donímid do sheanmóir, achd Iósa Críosd an tighearna:</span>
<lb n="20162"/><span>agus sinn féin do bheith dháoibhse nar searbhfhoghantuigheadhuibh, ar son</span>
<lb n="20163"/><span>Iósa.</span>
<lb n="20164"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:6"/>
<div><lb n="20165"/><p><span>Oír asé an Día dho aithin don tsolas soillsiughadh as an dorchadus,</span>
<lb n="20166"/><span>do dhealruidh ion ar gcroidheadhuibhne, dochum soillsi eólais ghlóire Dé</span>
<lb n="20167"/><span>dho thabhairt uainn a ngnúis Iósa Críosd.</span>
<lb n="20168"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:7"/>
<div><lb n="20169"/><p><span>Giodheadh atá an tionnmhus so aguinn a soithighibh críadh, dochum</span>
<lb n="20170"/><span>oirrdhearcuis an chumhachd sin do bheith ó Dhía, agus ní huáinn féin:</span>
<lb n="20171"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:8"/>
<div><lb n="20172"/><p><span>Bímáoid dar mbuáidhreadh ar gach táobh, gé nach curthar a gcumhgach</span>
<lb n="20173"/><span>sinn: bimáoid a gconntabhairt, gé nách dtéid sinn anéudóchas:</span>
<lb n="20174"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:9"/>
<div><lb n="20175"/><p><span>Bí foleanmhuin dá dénamh oruinn, giodheadh ní tréigthear sinn: téilgthear</span>
<lb n="20176"/><span>síos sinn, giodheadh ní théid sinn amugha.</span>
<lb n="20177"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:10"/>
<div><lb n="20178"/><p><span>Iomchramáoid fágcuáirt sna huile aitibh bás an tighearna Iósa ionar</span>
<lb n="20179"/><span>gcorp, dochum gu mbeith beatha Iósa mar an gcéadna follus ionar gcorp.</span>
<lb n="20180"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:11"/>
<div><lb n="20181"/><p><span>Oir sinne atá beó, bímuid do shiór dar dtabhairt do bhás ar son</span>
<lb n="20182"/><span>Iosa, dochum go mbeath beatha Iósa foillighthe mar an gcéudna, ionar</span>
<lb n="20183"/><span>bhfeóil shomharbhtha.</span>
<lb n="20184"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:12"/>
<div><lb n="20185"/><p><span>Uime sin bí an bás ag oibriughadh ionnuinne, agus an bheatha ionnuibhsi.</span>
<lb n="20186"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:13"/>
<div><lb n="20187"/><p><span>Agus do bhrígh gurob áon sbiorad chreidimh atá aguinn, do réir a neithe</span>
<lb n="20188"/><span>atá sgríobhtha, eadhón do chréid mé, agus ar anadhbharsin do labhair mé:</span>
<lb n="20189"/><span>creidmídne fós, agus ar anadhbharsin labhramáoid mar an gcéadna.</span>
<lb n="20190"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:14"/>
<div><lb n="20191"/><p><span>Ar mbeith a fheasa aguinn, an tí dho thóguibh suas an tighearna Iósa,</span>
<lb n="20192"/><span>gu dtoigéubhaidh sé sinne mar an gcédna tré Iósa, agus gu dtiúbhra sé sinn</span>
<lb n="20193"/><span>dá bhur laithairse.</span>
<lb n="20194"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:15"/>
<div><lb n="20195"/><p><span>Oír is ar bur sonsa atáid na huile neithesi, dochum gu liónfadh</span>
<lb n="20196"/><span>an grás ro lionmharsa, tré bhreith bhuidheachais mhoráin, dochum glóire</span>
<lb n="20197"/><span>Dé.</span>
<lb n="20198"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:16"/>
<div><lb n="20199"/><p><span>Uime sin ní fhuilmíd ag dul ananmhuinne: achd bíodh gu dtruáilltear ar</span>
<lb n="20200"/><span>nduine leithimellach, athnuádhaighthear fós an tí atádhon táobh asdigh gu</span>
<lb n="20201"/><span>laéthamhuil.</span>
<lb n="20202"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:17"/>
<div><lb n="20203"/><p><span>Oír oibrighidh ar mbuáidhirt édrom neambuán, tromghachd mharthanach</span>
<lb n="20204"/><span>ghlóire gu ro lionmhar dhúinn:</span>
<lb n="20205"/></p>
</div>
<pb n="2Cr4:18"/>
<div><lb n="20206"/><p><span>Ar mbeith dúinn ag tabhairt ar naire do na neithib nách bhfuil ré a</span>
<lb n="20207"/><span>bhfáicsin, agus ní dona neithibh atá ré a bhfaicsin. Oír ios neamhbuán na</span>
<lb n="20208"/><span>neithe atá ré a bhfaicsin: agus ios síorruidhe na neithe nach faicthear.</span>
<lb n="20209"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5"/>
<div><lb n="20210"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr5:1"/>
<div><lb n="20211"/><p><span>Oír atá a fhios aguinn dá sgáoiltear ó chéile ar dteagh talmhuidhe na</span>
<lb n="20212"/><span>boithesi, gu bhfuil aitreabh aguinn ó Dhía, eadhón teagh nách ré lamhuibh</span>
<lb n="20213"/><span>dho thobhadh, marthanach sna neamhuibh.</span>
<lb n="20214"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:2"/>
<div><lb n="20215"/><p><span>Oir atámuid ag osnamhuidh annso, ag iárruidh maille ré miángus ar dteagh</span>
<lb n="20216"/><span>neamhdgha féin do chur iomuinn.</span>
<lb n="20217"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:3"/>
<div><lb n="20218"/><p><span>Oír ar gcur an tighe sin iomuinn dúinn, ní fuighibhthear lomnochd</span>
<lb n="20219"/><span>sinn.</span>
<lb n="20220"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:4"/>
<div><lb n="20221"/><p><span>Oír bímuidne luchd na boithesi ag osnamhuidh, ar mbeith uáluidh oruinn:</span>
<lb n="20222"/><span>ar nách mián rinn bheith gan éudach, achd tuilleadh éuduigh do chur iomuinn,</span>
<lb n="20223"/><span>dochum gu sluigfidhe suás an ní somharbhthachd ré beatha.</span>
<lb n="20224"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:5"/>
<div><lb n="20225"/><p><span>Agus asé Día dho chruthuigh sinn chuige so, agus fós tug dhúinn</span>
<lb n="20226"/><span>comharrgha daingnighthe na sbioruide.</span>
<lb n="20227"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:6"/>
<div><lb n="20228"/><p><span>Uime sin atámuid deaghmheisnigh a gcomhnuidhe, agus a fhios aguinn an</span>
<lb n="20229"/><span>feadh bheam coigcríche sa gcoluinn, gu bhfhuilmíd a dtír chomhthuighthe ó</span>
<lb n="20230"/><span>an dtighearna:</span>
<lb n="20231"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:7"/>
<div><lb n="20232"/><p><span>(Oír as do réir chreidimh shiubhlamáoid, agus ní do réir radhairc.)</span>
<lb n="20233"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:8"/>
<div><lb n="20234"/><p><span>Giodheadh atá deaghmhisneach aguinn, agus taire sin ios mó thig ré</span>
<lb n="20235"/><span>ar ninntinn an cholann dfágbháil, agus dul do chomhnuidhe a bhfochair an</span>
<lb n="20236"/><span>tigherna.</span>
<lb n="20237"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:9"/>
<div><lb n="20238"/><p><span>Uime sin fós is ro fhonnmhar sinn, ar mbeith comhnuightheach sa</span>
<lb n="20239"/><span>gcoluinn dúinn, agus ag athrughadh as an gcoluinn, ar a thoilsean do</span>
<lb n="20240"/><span>dhénamh.</span>
<lb n="20241"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:10"/>
<div><lb n="20242"/><p><span>Oír as éigean dúinn uile dul a lathair chaithíre bhreitheamnuis Chríosd,</span>
<lb n="20243"/><span>dochum gu ngéubhadh gach éunduine chuige na neithe dorinne sé sa gcoluinn,</span>
<lb n="20244"/><span>do réir an ghníomha dhorinne sé, más maith nó más olc hé.</span>
<lb n="20245"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:11"/>
<div><lb n="20246"/><p><span>Uime sin ar mbeith feasach dhúinn ar bhuirbhe an tighearna, tairrngemáoid</span>
<lb n="20247"/><span>dáoine dochum creidmhe, agus dorinneadh follus do Día sinn: agus atá súil</span>
<lb n="20248"/><span>agum gu ndearnadh follas dá bhur gcoguásuibhse mar an gcéadna.</span>
<lb n="20249"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:12"/>
<div><lb n="20250"/><p><span>Oír ní fhuilmíd arís dar moladh féin ribhse, achd dobheirmíd fáth</span>
<lb n="20251"/><span>gáirdeachais díbh dhár dtáobh: dochum gu mbiádh freagra aguibh ré thabhairt</span>
<lb n="20252"/><span>ar an druing doní gáirdeachas a ngnúis, agus nách déin gáirdeachus a</span>
<lb n="20253"/><span>gcroidhe.</span>
<lb n="20254"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:13"/>
<div><lb n="20255"/><p><span>Oír má atámuid ar sáobh céille, ios do Dhía atámuid ar sáobh céille:</span>
<lb n="20256"/><span>nó más deaghchíall atá aguinn, ios dáoibhse atámuid ar deghchéill.</span>
<lb n="20257"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:14"/>
<div><lb n="20258"/><p><span>Oír atá grádh Críosd dár mbrosdughadh;</span>
<lb n="20259"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:15"/>
<div><lb n="20260"/><p><span>Arna bhreathnughadh so dhúinn, eadhón má fuáir éunduine bás ar son</span>
<lb n="20261"/><span>na nuile, gu rabhadar na huile dháoine ar bhfaghail bháis: agus gu</span>
<lb n="20262"/><span>bhfuáir seisean bás ar son na nuile, dochum nách biádh an dream atá beó ó</span>
<lb n="20263"/><span>so amach beó dhóibh féin, achd don tí fuáir bás ar a son, agus do eiséirghe.</span>
<lb n="20264"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:16"/>
<div><lb n="20265"/><p><span>Uime sin ní haithne dhúinni ó so amach éunduine do réir na feóla: agus</span>
<lb n="20266"/><span>biódh gu raibhe aithne aguinn ar Chríosd do réir na feóla, giodheadh ní</span>
<lb n="20267"/><span>haithnigh dhúinn anois feasda hé.</span>
<lb n="20268"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:17"/>
<div><lb n="20269"/><p><span>Ar anadhbharsin má atá éunduine a gCríosd, as créutúr núadh hé:</span>
<lb n="20270"/><span>do imthigheadar na seineithe thoruinn, tabhuir húidh dorinneadh na huile</span>
<lb n="20271"/><span>neithe nuádh.</span>
<lb n="20272"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:18"/>
<div><lb n="20273"/><p><span>Agus as ó Dhía atáid na huile neithesi, do réidhigh sinne ris féin tré</span>
<lb n="20274"/><span>Iósa Críosd, agus tug dhúinne miniosdrálachd an réitigh sin:</span>
<lb n="20275"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:19"/>
<div><lb n="20276"/><p><span>Oír gu deimhin dobhí Día a gCríosd, ag réiteach an tsáoghuil ris féin,</span>
<lb n="20277"/><span>gan conndus do dhéunamh ríu fána gciónntuibh, agus do chuir sé ionnuínne</span>
<lb n="20278"/><span>briáthar an réitigh sin.</span>
<lb n="20279"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:20"/>
<div><lb n="20280"/><p><span>Uime sin is teachdaireadha sinn as uchd Chríosd, agus amhuil do</span>
<lb n="20281"/><span>chuirfeadh Día impidhe oruibhsi thríne, iárrmáoidni dachuinghe oruibh</span>
<lb n="20282"/><span>as uchd Chríosd, bhur mbeith réidh ré Día.</span>
<lb n="20283"/></p>
</div>
<pb n="2Cr5:21"/>
<div><lb n="20284"/><p><span>Oír dorinne seisean ar ar soinne, peacadh dhon tí nách raibhe fios</span>
<lb n="20285"/><span>peacuigh aige, dochum gu ndiongantáoi fíréundachd Dé dhínne, annsan.</span>
<lb n="20286"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6"/>
<div><lb n="20287"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr6:1"/>
<div><lb n="20288"/><p><span>Agus ar mbeith dúinne ag cungnamh reision, iárrmuid fós dachuinghe</span>
<lb n="20289"/><span>oruibh gan grás Dé dho ghabháil chuguibh gu diomháoin.</span>
<lb n="20290"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:2"/>
<div><lb n="20291"/><p><span>(Oir adeir Día do éisd mé riot anám iomchuibhghe, agus a ló an</span>
<lb n="20292"/><span>tslánaighthe tug mé cabhair dhuit: tabhair dá bhur núidh, is anois</span>
<lb n="20293"/><span>atá an tam iomchuibhghe, tabhruidh dá bhur núidh, as anois atá lá an</span>
<lb n="20294"/><span>tslánaighthe.)</span>
<lb n="20295"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:3"/>
<div><lb n="20296"/><p><span>Ní thabhramáoid adhbhar ar bioth oilbhéime uáinn anéinní, deagla gu</span>
<lb n="20297"/><span>mbeith an mhiniosdrálachd dá diomoladh:</span>
<lb n="20298"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:4"/>
<div><lb n="20299"/><p><span>Achd donímid sinn féin ionmholta sanuile ní, mar mhinisdribh Dé, ré</span>
<lb n="20300"/><span>foighide fhada, a mbuáidhearthuibh, a riachdanus, a namhghar,</span>
<lb n="20301"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:5"/>
<div><lb n="20302"/><p><span>A mbuilleadhuibh, a bpriosúnuibh, a ndíbirt  ó ait gu háit, a sáothar,</span>
<lb n="20303"/><span>a bhfaire, a dtroisgibh.</span>
<lb n="20304"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:6"/>
<div><lb n="20305"/><p><span>A ngloine, a neólus, a niomchar fhada, a macántas, maille ris an sbiorad</span>
<lb n="20306"/><span>náoimh, maille ré grádh neamhfhallsa,</span>
<lb n="20307"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:7"/>
<div><lb n="20308"/><p><span>Maille ré bréithir na fírinne, maille ré cumhachd Dé, maille ré harmuibh</span>
<lb n="20309"/><span>fíréundachda, ar ar láimh dheis, agus chlé.</span>
<lb n="20310"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:8"/>
<div><lb n="20311"/><p><span>Tré onóir agus easonóir, tré dhrochtheisd agus dheagtheisd: mar</span>
<lb n="20312"/><span>meallta dáoine, agus fós sinn fírinnach:</span>
<lb n="20313"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:9"/>
<div><lb n="20314"/><p><span>Mar dhruing nách aitheantar, agus fós iád dá naithne: mar dhruing ag</span>
<lb n="20315"/><span>fagháil bháis, agus tabhuir húidh atámuid beó mar dhruing smachduighthear,</span>
<lb n="20316"/><span>agus fós ní marbhthar sinn.</span>
<lb n="20317"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:10"/>
<div><lb n="20318"/><p><span>Mar dhruing ag déunamh doilgheasa, agus fós sinn ag siór gháirdeachas:</span>
<lb n="20319"/><span>mar dháoinibh bochda, agus fós ag déunamh moráin saidhbhir:  mar dháoinibh</span>
<lb n="20320"/><span>gan ní ar bioth aca, agus sinn fós ag faghail na nuile neitheann.</span>
<lb n="20321"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:11"/>
<div><lb n="20322"/><p><span>O a Chorinnthiánacha, atá ar mbéulne osguilte chuguibhse, atá ar</span>
<lb n="20323"/><span>gcroidhe arna dhéunamh fairsing.</span>
<lb n="20324"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:12"/>
<div><lb n="20325"/><p><span>Ní fhuiltí ionnuinne dá bhur gcongmháil a gcumhgach, achd atá sibh</span>
<lb n="20326"/><span>cumhang ann bur ninnibh féin.</span>
<lb n="20327"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:13"/>
<div><lb n="20328"/><p><span>Achd dhfagháil na malarta céudna uáibh, (is mar dho</span>
<lb n="20329"/><span>laibheóruinn rém chloinn, labhruim,) bighidhse mar an gcédna arna bhur</span>
<lb n="20330"/><span>ndéunamh fáirrsing.</span>
<lb n="20331"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:14"/>
<div><lb n="20332"/><p><span>Na hiomchruidh cuing mhichomhthrom a bhfochair dháoineadh gan chreideamh.</span>
<lb n="20333"/><span>Oír créud hé caidreabh na fíréuntachd ré neamhfhíréundachd? nó créud hé</span>
<lb n="20334"/><span>cumann atá ag an tsolas ris an dorchadas?</span>
<lb n="20335"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:15"/>
<div><lb n="20336"/><p><span>No cionnus thig Críosd agus an diábhal ré chéile? nó créd hí an roinn</span>
<lb n="20337"/><span>dobhiádh ag an tí chreideas, ris an tí ag nách fuil creideamh?</span>
<lb n="20338"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:16"/>
<div><lb n="20339"/><p><span>Nó créud hé an ceangal dobhiádh ag teampoll Dé, agus ag iomhaighibh ré</span>
<lb n="20340"/><span>chéile? oír is sibhse teampoll Dé bhéo: do réir mar adubhairt Día, biáidh mé</span>
<lb n="20341"/><span>um chomhnuidhe ionnta, agus siubhóladh na measg: agus biáidh mé um Dhía aca,</span>
<lb n="20342"/><span>agus beid síadsan na bpobal agumsa.</span>
<lb n="20343"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:17"/>
<div><lb n="20344"/><p><span>Uime sin taguidh amach as a lár, agus dealuidhe ríu, adeir an tighearna:</span>
<lb n="20345"/><span>agus ná biódh buáin aguibh ré ní neamhghlan: agus géubhuidh meisi chugam sibh:</span>
<lb n="20346"/></p>
</div>
<pb n="2Cr6:18"/>
<div><lb n="20347"/><p><span>Agus biáidh mé aguibh um atháir, agus biáidh sibhse nar gcloinn mhac</span>
<lb n="20348"/><span>agus inghean agumsa, adeir tighearna na nuilechumhachd.</span>
<lb n="20349"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7"/>
<div><lb n="20350"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr7:1"/>
<div><lb n="20351"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha grádhacha, ar bhfagháil na</span>
<lb n="20352"/><span>ngeallamhnachdsa dhúinn, glanum sinn féin ó uile shalchar na feóla, agus na</span>
<lb n="20353"/><span>sbioruide, ag crióchnughadh ar náomhdhachdá aneagla Dé.</span>
<lb n="20354"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:2"/>
<div><lb n="20355"/><p><span>Gabhuidh sinne chuguibh: ní dhearnamar eugcóir ar éunduine, niór</span>
<lb n="20356"/><span>thruáilleamar éunduine, ní dhearnamar eudáil ar éunduine.</span>
<lb n="20357"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:3"/>
<div><lb n="20358"/><p><span>Ní dochum sibhse dho dháoradh adeirim so: oír adubhairt mé roimhe gu</span>
<lb n="20359"/><span>bhfuiltíse ann ar gcroidhibhne, dochum báis agus beatha dhfagháil a</span>
<lb n="20360"/><span>bhfochair a chéile.</span>
<lb n="20361"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:4"/>
<div><lb n="20362"/><p><span>As mór an dánachd cháinte doním oruibh: is mór mo gháirdeachas ar bhur son:</span>
<lb n="20363"/><span>atáim lán do mheanma: ios ro liónta mé do gháirdeachas ion ar nuile bhuáidhirt.</span>
<lb n="20364"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:5"/>
<div><lb n="20365"/><p><span>Oír ar dteachd dúinn gu Macedónia, ní bhfuáir ar bhfeóil suáimhneas ar</span>
<lb n="20366"/><span>bioth, achd dobhámar dhár mbuáidhreadh ar gach táobh: comhraic don táobh</span>
<lb n="20367"/><span>amuigh dhínn, agus eagla dhon táobh asdigh.</span>
<lb n="20368"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:6"/>
<div><lb n="20369"/><p><span>Achd Día dhobheir furtachd dona dáoinibh anmhanna, tug sé furtachd</span>
<lb n="20370"/><span>dúinne ré teachd Thítuis.</span>
<lb n="20371"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:7"/>
<div><lb n="20372"/><p><span>Agus ní réna theachdsan amháin, achd mar an gcéudna ris an bhfurtachd</span>
<lb n="20373"/><span>fuáir seision uáibhse, an tan do aithris sé dhúinn bhur bhfonn romhórsa, bhur</span>
<lb n="20374"/><span>gcáoineadh, agus bhur ngrádh lasarrgha dhamhsa: ionnus gurob móide dho ghabh</span>
<lb n="20375"/><span>gáirdeachas mé.</span>
<lb n="20376"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:8"/>
<div><lb n="20377"/><p><span>Oír ge gur chuir mé doilgheas oruibh rém leitir, ní fhuil sé na</span>
<lb n="20378"/><span>aithreachas oram, ge go raibh sé na aithreachas oram: Oír dochím gur chuir an</span>
<lb n="20379"/><span>leitir sin doilgheas oruibhsi, biódh nár chuir achd ar fedh tamuill.</span>
<lb n="20380"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:9"/>
<div><lb n="20381"/><p><span>Ata gáirdeachas anois oram, ní ar son dhoilghesa dho bheith oruibhsi,</span>
<lb n="20382"/><span>achd fá dhoilgheas do bheith oruibh, dochum na haithrighe: oír is do réir</span>
<lb n="20383"/><span>Dhé dobhí doilgheas oruibh, ionnas nách dearnadh díbháil díbh ar énchor dár</span>
<lb n="20384"/><span>dtáoibhne.</span>
<lb n="20385"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:10"/>
<div><lb n="20386"/><p><span>Oír dobheir an doilgheas bhiós do réir Dhé, fó deara anaithrighe</span>
<lb n="20387"/><span>dochum slánaighthe, nách aithreach linn: achd dobhéir doilgheas an tsáogháil</span>
<lb n="20388"/><span>fá deara bás.</span>
<lb n="20389"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:11"/>
<div><lb n="20390"/><p><span>Oír tabhruidh dhá bhur núidh a níse féin, créd é méd na dúthrachda dho</span>
<lb n="20391"/><span>oibrigh ionnuibh, doilgheas do bheith oruibh do réir Dhé?  agus fós créud</span>
<lb n="20392"/><span>hé  an glanadh oruibh féin?  agus créud hé an reachd féirge? agus créud</span>
<lb n="20393"/><span>hé an faitcheas?  agus créud hé an ro mhiangus? agus créd hé an</span>
<lb n="20394"/><span>teasgrádha?  agus fós créd hé an dioghaltus?  do fhoillsigheabhair sibh</span>
<lb n="20395"/><span>fein ar gach énchor do bheith glan sanadhbharsa.</span>
<lb n="20396"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:12"/>
<div><lb n="20397"/><p><span>Uime sin biódh gur sgríobh mé chuguibh, ní ar son an tí dhorinne</span>
<lb n="20398"/><span>anégcóir dho sgríobh mé, na ar son an tí ar a ndearnadh anéugcóir: achd</span>
<lb n="20399"/><span>dochum gu mbiádh ar ndúthrachdne dhá bhur dtáobhsa, follus dáoibh a</span>
<lb n="20400"/><span>bhfiádhnuisi Dé.</span>
<lb n="20401"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:13"/>
<div><lb n="20402"/><p><span>Ar anadhbharsa, fuáramar comhfhurtachd, do bhrígh na furtachda</span>
<lb n="20403"/><span>fuárabhairse: achd bá ro mhó ná sin dobhí gáirdeachas oruinn, fá</span>
<lb n="20404"/><span>gháirdeachas Thituis, do bhrígh gur meanmnuigheadh a spiorad</span>
<lb n="20405"/><span>uáibhse uile:</span>
<lb n="20406"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:14"/>
<div><lb n="20407"/><p><span>Agus do bhrígh má dhorinne mé mortachas anéun ní rision dá bhur</span>
<lb n="20408"/><span>dtáobhsa, nár cuireadh adhnáire oram: achd amhuil do labhramar ribhse na</span>
<lb n="20409"/><span>huile neithe a bhfírinne, gurob amhluidh sin mar an gcédna fríth ar</span>
<lb n="20410"/><span>mortachas asuibhsi ré Titus, na fhírinne.</span>
<lb n="20411"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:15"/>
<div><lb n="20412"/><p><span>Agus as líonmhuire ina sin atá toil a chroidhesion dáoibhse, ag</span>
<lb n="20413"/><span>coimniughadh bhur numhlachdsa uile dhó, mar do ghabhabhair chugaibh hé,</span>
<lb n="20414"/><span>maille ré faitcheas agus ré criothnughadh.</span>
<lb n="20415"/></p>
</div>
<pb n="2Cr7:16"/>
<div><lb n="20416"/><p><span>Uime sin atá gáirdeachas oram, do bhrígh gurob feidir leam bheith</span>
<lb n="20417"/><span>dána asuibh sanuile ní.</span>
<lb n="20418"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8"/>
<div><lb n="20419"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr8:1"/>
<div><lb n="20420"/><p><span>Tuilleadh eile a dhearbhráithreacha, foillsighemáoid grás Dé dháoibh, noch</span>
<lb n="20421"/><span>tugadh deagluisibh na Macedónia.</span>
<lb n="20422"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:2"/>
<div><lb n="20423"/><p><span>Eadhón a ngáirdeachas liónmhar sa mbuaidhirt mhóir lér dearbhadh iád, agus</span>
<lb n="20424"/><span>gur lión a mbochduine romhór, dochum saidhbhris a ndáonachda.</span>
<lb n="20425"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:3"/>
<div><lb n="20426"/><p><span>Oír (doním dfíadhnuisi dhóibh) u rabhadar dáonachdach dhá dtoil</span>
<lb n="20427"/><span>féin do réir anacfuinne, nó fós ós cionn anacfuinne:</span>
<lb n="20428"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:4"/>
<div><lb n="20429"/><p><span>Dhá iarruidh go gér dhachuinghe oruinne, an grása, agus comhruinn sa</span>
<lb n="20430"/><span>miniosdrálachdsa do tháobh na náomh, do ghabháil chuguinn.</span>
<lb n="20431"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:5"/>
<div><lb n="20432"/><p><span>Agus ní do réir mar dhobhí ar súilne ríu dorinneadar achd tugadar</span>
<lb n="20433"/><span>iád féin ar tús don tighearna, agus na dhiaigh sin duine dho thoil Dé:</span>
<lb n="20434"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:6"/>
<div><lb n="20435"/><p><span>Dochum impidhe dho chur ar Thítus dúinn do réir mar dho thionnsguin sé,</span>
<lb n="20436"/><span>gu gcuirfeadh sé mar an gcéudna crioch ar an déircsi fos eadruibhse.</span>
<lb n="20437"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:7"/>
<div><lb n="20438"/><p><span>Uime sin amhuil atá sibh iomlán sna huile neithibh, a gcreideamh, agus a</span>
<lb n="20439"/><span>mbréithir, agus aneólas, agus sanuile dhúthrachd, agus a ngrádh dhá bhur</span>
<lb n="20440"/><span>dtáobhne, gurob mar sin bhias sibh iomlán sa ngrássa mar an gcéudna.</span>
<lb n="20441"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:8"/>
<div><lb n="20442"/><p><span>Ní a gcáilcheannuis do bheith agum oruibh adeirim so, achd do bhrígh</span>
<lb n="20443"/><span>dhúthrachd dháoineadh eile, agus do dhearbhadh chinéil bhur ngrádhasa.</span>
<lb n="20444"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:9"/>
<div><lb n="20445"/><p><span>Oír is aithne dháoibh grása ar dtighearna Iosa Críosd, eadhón ar mbeith</span>
<lb n="20446"/><span>dhó saidhbhir, gu ndearnadh duine fíorbhochd de ar bhur sonsa: dochum sibhse</span>
<lb n="20447"/><span>do dhéunamh saidhbhir, réna bhochdainesion.</span>
<lb n="20448"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:10"/>
<div><lb n="20449"/><p><span>Agus foillsighim mhinntinn sa níse. Oír téid so a sochar dháoibhsi,</span>
<lb n="20450"/><span>noch dho thionnsguin cheana bliádhan o shoin, ní hé amháin a dhéunamh, achd</span>
<lb n="20451"/><span>bheith fonnmhar fós dáoibh ar a dhéunamh.</span>
<lb n="20452"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:11"/>
<div><lb n="20453"/><p><span>Uime sin, anois cuiridh crioch ar a dhéunamh, ionnus mar dobhábhair</span>
<lb n="20454"/><span>ó thoil ro ullamh dochum a dhéunta, gu madh hamhluidh sin mar an gcéudna</span>
<lb n="20455"/><span>chuirfeas sibh a gcrích hé, don ní atá aguibh.</span>
<lb n="20456"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:12"/>
<div><lb n="20457"/><p><span>Oír dá raibhe inntinn fhonnmhar ag neach ar tús, gabhthar sin uádha, do</span>
<lb n="20458"/><span>réir a neithe atá aige, agus ní do réir a neithe nach fuil aige.</span>
<lb n="20459"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:13"/>
<div><lb n="20460"/><p><span>Agus ní huime adeirim so, dochum socamhuil do bheith ag dáoinibh</span>
<lb n="20461"/><span>eile, agus sibhse dho bheith fá dháoirsi: achd ar chonnradh chomhthrom,</span>
<lb n="20462"/><span>dochum bhur nacfuinnesi anois do fhóirighthin a riachdanuision:</span>
<lb n="20463"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:14"/>
<div><lb n="20464"/><p><span>Dochum gu bhfoirfeadh a nacfuinnsean ar bhur riachdanusa mar an</span>
<lb n="20465"/><span>gcéudna, ar ghleus gu mbiadh comhthrom eadruibh:</span>
<lb n="20466"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:15"/>
<div><lb n="20467"/><p><span>Do réir mar atá sgríobhtha, an tí dho chruinnigh morán, ní raibhe ós</span>
<lb n="20468"/><span>cionn na córa aige: agus an tí dho chruinnigh beagán, ní raibhe nísa</span>
<lb n="20469"/><span>lugha ná an chóir aige.</span>
<lb n="20470"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:16"/>
<div><lb n="20471"/><p><span>Agus a bhuidhe ré Día, dho chuir an dúthrachd chéudna a gcroidhe</span>
<lb n="20472"/><span>Thítuis dá bhur dtáobhsa.</span>
<lb n="20473"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:17"/>
<div><lb n="20474"/><p><span>Oír is forbhfáoilid do ghabh sé cuideachduin, an dearbhráthair ar</span>
<lb n="20475"/><span>abhfuil deaghtheisd sa soisgéil trés na huile eagluisibh.</span>
<lb n="20476"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:18"/>
<div><lb n="20477"/><p><span>Agus do chuireamar leis na chuideachduin, an dearbhráthair ar a bhfuil</span>
<lb n="20478"/><span>deaghtheisd sa soisgéul trés na huile eagluisibh.</span>
<lb n="20479"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:19"/>
<div><lb n="20480"/><p><span>(Agus ní hé amháin, achd do tógadh hé mar an gcéudna, ris na heagluisibh,</span>
<lb n="20481"/><span>dochum bheith dhó na fhior comhaisdir aguinne, do tháobh na deírcesi</span>
<lb n="20482"/><span>donímuid do mhiniosdrálachd, dochum glóire an tighearna, agus dochum u</span>
<lb n="20483"/><span>bhfoillseóchtháoi bhur ninntinn ro ullamhsa.)</span>
<lb n="20484"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:20"/>
<div><lb n="20485"/><p><span>Ar mbeith dhúinn ag seachna ar ndiomolta dho neach ar bioth, sa</span>
<lb n="20486"/><span>bhfairsingesi doníthear do mhiniosdrálachd sinn.</span>
<lb n="20487"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:21"/>
<div><lb n="20488"/><p><span>Ar mbeith dhúinn ag soláthar dheaghneitheann, ní hé amháin a bhfiádhnuisi</span>
<lb n="20489"/><span>an tighearna, achd a bhfiádhnuisi na ndáoine mar an gcéudna.</span>
<lb n="20490"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:22"/>
<div><lb n="20491"/><p><span>Agus do chuireamar ar ndearbhráthair maráon riu, noch dho dhearbhamar</span>
<lb n="20492"/><span>gu minic dho bheith dúthrachdach a morán do neithibh, agus anois nísa</span>
<lb n="20493"/><span>dhúthrachduighe ina sin, do bhrígh an rodhóchuis atá agumsa asuibhse.</span>
<lb n="20494"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:23"/>
<div><lb n="20495"/><p><span>Agus má fhiafruigheann énduine cía hé Títus, asé mo chompánachsa</span>
<lb n="20496"/><span>hé, agus bhfear cobhartha dhá bhur dtáobhsa: no dha gcurthar ceisd</span>
<lb n="20497"/><span>do tháobh ar ndearbhráithreach, asiád teachdaireadha na neagluiseadh iád, agus</span>
<lb n="20498"/><span>glóir Chríosd.</span>
<lb n="20499"/></p>
</div>
<pb n="2Cr8:24"/>
<div><lb n="20500"/><p><span>Uime sin cuiridh dearbhthachd bhur ngrádha, agus ar ngáirdeachaisne dhá</span>
<lb n="20501"/><span>bhur dtáobhsa anumhail dóibh, a bhfiadhnuisi na neagluiseadh.</span>
<lb n="20502"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9"/>
<div><lb n="20503"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr9:1"/>
<div><lb n="20504"/><p><span>Oir a dtáobh mhiniosdrálachda dho dhéunamh do na náomhuibh, as iomarcuidh</span>
<lb n="20505"/><span>dhamh sghríobhadh chuguibh.</span>
<lb n="20506"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:2"/>
<div><lb n="20507"/><p><span>Oír atá fios ullmhachda bhur ninntinne agum, as a ndiongnuim mórtachas</span>
<lb n="20508"/><span>dá bhur dtáobh ris na Macedónachaibh, ag rádha gu bhfuíl bliadhuin ó</span>
<lb n="20509"/><span>dobhí Acháia ullamh: ionnas gur bhrosduigh bhur ngrádh lasarrghasa morán.</span>
<lb n="20510"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:3"/>
<div><lb n="20511"/><p><span>Agus do chuir mé na dearbhráithreachasa ar siubhal, deagla gu mbiádh mo</span>
<lb n="20512"/><span>mhórtachas aruibhsi diomháoin sa gcáilsi: dochum sibhse dho bheith</span>
<lb n="20513"/><span>ullamh, mar adubhairt mé.</span>
<lb n="20514"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:4"/>
<div><lb n="20515"/><p><span>Deagla dá dtigid na Macedónaigh rióm, agus gu bhfuighid siád sibhse</span>
<lb n="20516"/><span>neamhullamh, gu mbiádh adhnáire oruinne, (ní hé gu nabramáoid oruibhsi)</span>
<lb n="20517"/><span>sa dtréine mhórtachais donímáoid asuibh.</span>
<lb n="20518"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:5"/>
<div><lb n="20519"/><p><span>Uime sin do bhreathnuidh mé gu raibhe na ríachdansa leas na</span>
<lb n="20520"/><span>dearbhráithreacha do bhrusdughadh, dochum teachda chugaibhsi dhóibh ar tús,</span>
<lb n="20521"/><span>agus bhur nalmsana ar ar labhradh cheana do chríochnughadh roimh láimh,</span>
<lb n="20522"/><span>dochum  gu mbiádh sí ullamh, mar ní dhogheibhthear dho dhruim</span>
<lb n="20523"/><span>dháonnachda, agus ní ré cruádháil.</span>
<lb n="20524"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:6"/>
<div><lb n="20525"/><p><span>Agus biódh so ar cuimhne aguibh, eadhón an tí shiólchuireas gu tana, ios</span>
<lb n="20526"/><span>gu tana beanfus sé: agus an tí shiólchuireas gu tiugh, ios gu tiugh beanfus</span>
<lb n="20527"/><span>sé.</span>
<lb n="20528"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:7"/>
<div><lb n="20529"/><p><span>Tabhradh gach áon uádha do réir thogra a chroidhe: ní maille ré</span>
<lb n="20530"/><span>doithcheall, nó ré héigean.  Oír is ionmhuin ré Día an tí bhronnus go</span>
<lb n="20531"/><span>soilbhir.</span>
<lb n="20532"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:8"/>
<div><lb n="20533"/><p><span>Agus as cumusach Día ar sibhse dho liónadh do na huile ghrásaibh: ionnas</span>
<lb n="20534"/><span>ar bhfagháil bhur sátha dháoibh a gcomhnuidhe do na huile neithibh, gu</span>
<lb n="20535"/><span>líonfadh sibh dochum gach uile dheaghoibre.</span>
<lb n="20536"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:9"/>
<div><lb n="20537"/><p><span>(Do réir mar atá sgríobhtha, do leathnuidh sé, agus tug sé dona</span>
<lb n="20538"/><span>bochdaibh: mairidh a fhíréundachd gu siórruidhe.</span>
<lb n="20539"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:10"/>
<div><lb n="20540"/><p><span>Agus an tí dhobheir siól don tsioladóir, agus arán dochum beatha, gu</span>
<lb n="20541"/><span>dtuguidh agus gu méuduighe sé bhur síolchursa, agus go dtuguidh sé dho</span>
<lb n="20542"/><span>thórthuibh bhur bhfiréuntachda fás.)</span>
<lb n="20543"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:11"/>
<div><lb n="20544"/><p><span>Ar mbeith dhaoíbh ar bhur ndénamh saidhbhir sanuile chás, dochum na</span>
<lb n="20545"/><span>huile dháonnachda, noch dhobheir fó deara thríne buidheachas do bhreith</span>
<lb n="20546"/><span>ré Día.</span>
<lb n="20547"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:12"/>
<div><lb n="20548"/><p><span>Oír dobheir miniosdrálachd na hofrálasa, ní hé amháin fóirighthin do</span>
<lb n="20549"/><span>riachdanusuibh na náomh, achd líonuidh sí mar an gcéudna tré mhorán</span>
<lb n="20550"/><span>buidheachais do bhreith dho tháobh Dé, ré dearbhthachd na miniosdrálachdasa.</span>
<lb n="20551"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:13"/>
<div><lb n="20552"/><p><span>Ar mbeith dhóibh ag moladh Dé, do bhrígh bhur numhlachdasa an a bhfuil</span>
<lb n="20553"/><span>sibh admhálach do thoisgéul Chríosd, agus do bhrígh bhur gcumuinn</span>
<lb n="20554"/><span>dháonnachduigh riú féin, agus ris na huile naómhuibh.</span>
<lb n="20555"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:14"/>
<div><lb n="20556"/><p><span>Agus iona núrnuighthe ar bhur sonsa, ios rofhonmhar iád ionnuibh, ar</span>
<lb n="20557"/><span>son ghrás Dé lióas ionnuibh.</span>
<lb n="20558"/></p>
</div>
<pb n="2Cr9:15"/>
<div><lb n="20559"/><p><span>Uime sin buidheachas ré Día ar son a thiodhlaice nách tig ré teanguidh</span>
<lb n="20560"/><span>dhfoillsiughadh.</span>
<lb n="20561"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10"/>
<div><lb n="20562"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr10:1"/>
<div><lb n="20563"/><p><span>Tuilleadh eile, sirimse Pól dathchuinghe oruibh, tré mhacántus, agus</span>
<lb n="20564"/><span>cheannsachd Chríosd, noch ar mbeith dhamh dho láthair, bhíos íseal</span>
<lb n="20565"/><span>eadruibh, achd doní dánachd oruibh an tan nách bím dhá bhur láthair:</span>
<lb n="20566"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:2"/>
<div><lb n="20567"/><p><span>Agus asé a ní shirim, eadhón gan sibh dhom éigniughadh, ar mbeith</span>
<lb n="20568"/><span>damh dhá bhur láthair, dochum bheith teann damh, ris an muinighin a</span>
<lb n="20569"/><span>sáoilthear mé dho bheith teann anadhuigh dhruinge dháirighthe, mheasas</span>
<lb n="20570"/><span>sinn, mar dho bheimís ag siubhal do réir na feóla.</span>
<lb n="20571"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:3"/>
<div><lb n="20572"/><p><span>Oír bíodh gu bhfuilmíd ag siubhal sa bhfeóil, ní do réir na feóla</span>
<lb n="20573"/><span>donímid cogadh:</span>
<lb n="20574"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:4"/>
<div><lb n="20575"/><p><span>(Oír ar náirm coguidhne, ní hairm fheólmara iád, achd fós ios</span>
<lb n="20576"/><span>cumhachdach iád ó Dhía dochum na ndaingnightheadh dho leagadh siós.)</span>
<lb n="20577"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:5"/>
<div><lb n="20578"/><p><span>Ag cur theilgin na hinntinne ar gcúl, agus gach uile áird, dá nárduigheann</span>
<lb n="20579"/><span>hé féin anadhuigh eólais Dé, agus ag breith gach uile smuáintighthe a</span>
<lb n="20580"/><span>mbróighdeanus, dochum umhluidhthe dho Chríosd.</span>
<lb n="20581"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:6"/>
<div><lb n="20582"/><p><span>Agus aga bhfuil dioghaltus ullamh ré dhéunamh ar anuile easumhlachd,</span>
<lb n="20583"/><span>an tan choimhlíontar bhur numhlachdsa.</span>
<lb n="20584"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:7"/>
<div><lb n="20585"/><p><span>An do réir a bhfaicseana mheasas sibh neithe? má atá dóchas ag áoneach as</span>
<lb n="20586"/><span>féin, gurob lé Críosd hé, smuaineadh sé so arís uádha féin, amhuil ios ré</span>
<lb n="20587"/><span>Críosd eision, gurob lé Críosd sinne fós mar an gcéudna.</span>
<lb n="20588"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:8"/>
<div><lb n="20589"/><p><span>Oír biódh gu ndiongnuinn ní éigin nísa mhó dho mhórtachas as na</span>
<lb n="20590"/><span>cumhachduibh atá aguinn, tug an tighearna dhúinn, dochum bhur</span>
<lb n="20591"/><span>bhfollamnuighthesi, agus ní dochum bhur gcurtha ar gcúl, ní bhiádh</span>
<lb n="20592"/><span>adhnáire oram.</span>
<lb n="20593"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:9"/>
<div><lb n="20594"/><p><span>As uime adeirim so, deagla gu measfuidhe oram fá mar dhobhínn ag</span>
<lb n="20595"/><span>cur fhaidcheasa oruibh rém leitribh.</span>
<lb n="20596"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:10"/>
<div><lb n="20597"/><p><span>Oír atáid na litreacha adeirid siád nimhneach, láidir: achd is meirbh a</span>
<lb n="20598"/><span>phearsa dho láthair, agus ní fhuil eifeachd na bhiáthruibh.</span>
<lb n="20599"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:11"/>
<div><lb n="20600"/><p><span>An tí atá amhluidh sin, smuáineadh sé ar so, do réir mar bhímuid a</span>
<lb n="20601"/><span>mbréithir tré leitribh ar mbeith dhúinn as láthair, gu mbiám mar an gcéudna</span>
<lb n="20602"/><span>dhá réir sin a ngniómh, an tan bhíam dho láthair.</span>
<lb n="20603"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:12"/>
<div><lb n="20604"/><p><span>Oír ní léigeann an faitcheas deínn, sinn féin do cheangal, nó dho chur a</span>
<lb n="20605"/><span>gcomórtus ré druing dháirighthe bhiós dá moladh féin: giodheadh ní thuigid</span>
<lb n="20606"/><span>siád, gurob dá dtomhas féin ríu féin bhíd síad, agus dá gcomórtus féin ré</span>
<lb n="20607"/><span>chéile.</span>
<lb n="20608"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:13"/>
<div><lb n="20609"/><p><span>Achd ní dhiongnamáoidne mórtachas as na neithibh théid thar ar dtomhas:</span>
<lb n="20610"/><span>achd do réir mhiosúir na ríaghla, noch do thomhuis Día dhúinn, ré rochduin</span>
<lb n="20611"/><span>fós dúinn gu soithe sibhse.</span>
<lb n="20612"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:14"/>
<div><lb n="20613"/><p><span>Oir ní shínemíd sinn féin tar mhogh fá mar nách tiucfadh dhínn rochduin</span>
<lb n="20614"/><span>chuguibhsi: oír rangamar fós chuguibh, maille ré soisgéul Chríosd.</span>
<lb n="20615"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:15"/>
<div><lb n="20616"/><p><span>Ní ag déunamh cáile as na neithibh nar toimhseadh dhúinn atámuid,</span>
<lb n="20617"/><span>eadhón as sáothruibh dháoinneadh eile: achd as muinighneach sinn, ar mbeith</span>
<lb n="20618"/><span>dá bhur gcreideamhsa ag fás ionnuibh gu léigfighthear tuilleadh fairsinge</span>
<lb n="20619"/><span>chuguinn, sa ní do toimhseadh dhúinn.</span>
<lb n="20620"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:16"/>
<div><lb n="20621"/><p><span>Dochum an tsoisgéil do sheanmóir sna crióchaibh atá dhon táobh amuigh</span>
<lb n="20622"/><span>dháoibhsi: ní dochum cáille do dhénamh as na neithibh atá ullamh cheana,</span>
<lb n="20623"/><span>noch atá arna dtomhas do neach eile.</span>
<lb n="20624"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:17"/>
<div><lb n="20625"/><p><span>Achd an tí dhoní cáill, déunamh cáill as an dtighearna.</span>
<lb n="20626"/></p>
</div>
<pb n="2Cr10:18"/>
<div><lb n="20627"/><p><span>Oír ní hé an tí mholás é féin, ata ionmhalta, achd an tí mholtar ón</span>
<lb n="20628"/><span>dtighearna.</span>
<lb n="20629"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11"/>
<div><lb n="20630"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr11:1"/>
<div><lb n="20631"/><p><span>Dobhfearr leam gu niomchradh sibh beagán ré mo leimhe: agus fós</span>
<lb n="20632"/><span>iomchruidh leam.</span>
<lb n="20633"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:2"/>
<div><lb n="20634"/><p><span>Oír atáim éud agum ribh na héud dhiágha: oír do ullmhuigh mé sibh dochum</span>
<lb n="20635"/><span>bhur dtabhartha mar óig fhiórghloin dhénfhior, eadhon do Chríosd.</span>
<lb n="20636"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:3"/>
<div><lb n="20637"/><p><span>Giodheadh atá eagla oram fá mar dho mheall anaithir neimhe Eúbha réna</span>
<lb n="20638"/><span>gliocas, gu dtruáillfidhe bhur ninntinneachasa mar an gcéudna, agus gu</span>
<lb n="20639"/><span>dtuitfeadh sibh ón tsimplidheachd noch atá a gCríosd.</span>
<lb n="20640"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:4"/>
<div><lb n="20641"/><p><span>Oír dá dtigidh neach dho sheanmórughadh Iósa eile, nách dearnamairne</span>
<lb n="20642"/><span>dho sheanmóir, nó dhá nglacuidh sibh spioruid eile nár ghlacabhair chuguibh,</span>
<lb n="20643"/><span>dobiondéunta dhíbh a fhulang.</span>
<lb n="20644"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:5"/>
<div><lb n="20645"/><p><span>Oír sáoilimse nách raibhe uachdaránachd a gcáill ar bioth ag an gcuid dob</span>
<lb n="20646"/><span>áirde dhona habsdaluibh oram.</span>
<lb n="20647"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:6"/>
<div><lb n="20648"/><p><span>Agus biódh gu bhfuilim tuátamhuil a mbriáthruibh, achd ní fhuilim fós mar</span>
<lb n="20649"/><span>sin aneólas: achd dorinneadh follus ion bhur measgra thríd amach sna huile</span>
<lb n="20650"/><span>neithibh.</span>
<lb n="20651"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:7"/>
<div><lb n="20652"/><p><span>Ané gur chionntuigh mé tré bheith dhom ísliughadh féin dochum sibhse</span>
<lb n="20653"/><span>dhárdughadh, tré bheith dhamh ag soisgéulughadh thsoisgéil Dé dháoibhsi</span>
<lb n="20654"/><span>anaisge?</span>
<lb n="20655"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:8"/>
<div><lb n="20656"/><p><span>Do shlad mé eagluiseacha eile, ar nglacadh thuárasduil uátha, dochum</span>
<lb n="20657"/><span>seirbhíse dho dhéunamh dhíbhsi.</span>
<lb n="20658"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:9"/>
<div><lb n="20659"/><p><span>Agus an tan dobhí mé dhá bhur láthair, agus riáchdanas oram, niór léig mé</span>
<lb n="20660"/><span>mo thróm ar énduine: oír do fóireadh aneasbhuidh dhobhí oram ris na</span>
<lb n="20661"/><span>deabhráithribh táinic ó Mhacedónia agus ar anuile ghlés do choimhéid mé</span>
<lb n="20662"/><span>féin ó mo thróm do léigean oruibhsi, agus fós coimhéudfad.</span>
<lb n="20663"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:10"/>
<div><lb n="20664"/><p><span>Atá fírinne Chriosd ionnam, nách dúnfuighthear an mórtachachussa um</span>
<lb n="20665"/><span>adhuigh a gcrióchaib na hAcháia.</span>
<lb n="20666"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:11"/>
<div><lb n="20667"/><p><span>Créd uime? an do bhrígh nách fuil grádh agum dhíbhse? atá a fhios</span>
<lb n="20668"/><span>sin ag Día.</span>
<lb n="20669"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:12"/>
<div><lb n="20670"/><p><span>Achd a ní dhoním, dodhénad fós hé: dochum nách tiubhruinn cionfátha</span>
<lb n="20671"/><span>don druing lena mián cionfátha dhfagháil, dochum a bhfaghála comhchosmhuil</span>
<lb n="20672"/><span>rinne, sa ní as a ndiongnuid siád máoithfeachus.</span>
<lb n="20673"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:13"/>
<div><lb n="20674"/><p><span>Oír atáid a macsamhla sin dabsdaluibh fállsa, na luchd oibre</span>
<lb n="20675"/><span>fhallásach, dá gcur féin a gcosmhaileas chrotha absdal Chríosd.</span>
<lb n="20676"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:14"/>
<div><lb n="20677"/><p><span>Agus ní hiongnadh sin: oír cuiridh Satán é féin a gcosmhaileas chrotha</span>
<lb n="20678"/><span>aingil na soillse.</span>
<lb n="20679"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:15"/>
<div><lb n="20680"/><p><span>Uime sin as ní gan bheith mór hé, dá gcuirid a mhinisdrí iád féin mar an</span>
<lb n="20681"/><span>gcédna a gcosmhailes chrotha ré minisdridhibh na firéndachda, aga mbiáidh a</span>
<lb n="20682"/><span>gcrióch dheighenach do réir a noibrighthedh.</span>
<lb n="20683"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:16"/>
<div><lb n="20684"/><p><span>Adeirim arís, ná tugadh énduine meas dhuine gan chéill oram: nó no fós</span>
<lb n="20685"/><span>gabhuidh chuguibh mé mar neach gan chéill, dochum gu ndiongnuinnsi fós</span>
<lb n="20686"/><span>beagán mórtachais asam féin.</span>
<lb n="20687"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:17"/>
<div><lb n="20688"/><p><span>A ní labhruim, ní do réir an tighearna labhruim he, achd mar neach ar a</span>
<lb n="20689"/><span>bhfuil díth céille sa mórtachas tréunsa.</span>
<lb n="20690"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:18"/>
<div><lb n="20691"/><p><span>Do bhrígh gu ndiongnuid morán mórtachas do réir na feóla, dodhénsa</span>
<lb n="20692"/><span>mórtachas mar an gcéudna.</span>
<lb n="20693"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:19"/>
<div><lb n="20694"/><p><span>Oír fuilngidh sibh dáoine gan chéill gu toltanach, do bhrígh sibh féin</span>
<lb n="20695"/><span>do bheith ciálluidh.</span>
<lb n="20696"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:20"/>
<div><lb n="20697"/><p><span>Oir iomcharthaoi dá mbeire neach a ndáoirsi sibh, dá sluige neach sibh, dá</span>
<lb n="20698"/><span>mbeana neach ar gcuid díbh, da nárduighe neach hé féin, dá mbuáile neach</span>
<lb n="20699"/><span>sibh ar anadhuigh.</span>
<lb n="20700"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:21"/>
<div><lb n="20701"/><p><span>Sa dtáobh na heasonóra dogheibh sibh uátha adéirim so: amhuil</span>
<lb n="20702"/><span>adubhradar nách raibhe brigh ionnuinne: máseadh fos giodhbé ar bioth ní</span>
<lb n="20703"/><span>as a bhfuil neach eile dána, (labhruim gu míchialluidhe) atáimse mar an</span>
<lb n="20704"/><span>gcéudna dána as.</span>
<lb n="20705"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:22"/>
<div><lb n="20706"/><p><span>An abhruidhe iádsan? aseadh meisi mar an gcéudna. An Iosraéluidh</span>
<lb n="20707"/><span>iád?  aseadh meisi mar an gcéudna. An do shiól Abrahám iád?  Aseadh</span>
<lb n="20708"/><span>meisi mar an gcéudna.</span>
<lb n="20709"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:23"/>
<div><lb n="20710"/><p><span>An minisdrí do Chríosd iád? (labhruim mar neach mhiciálluidhe) atáimse</span>
<lb n="20711"/><span>ós a gcionn sa cháil sin.  Nísa líonmhuire a sáothruibh: a mbuilleadhuibh</span>
<lb n="20712"/><span>dhfulang ós a gcionnsan: a bpríosúnaibh nísa mhionca na iadsan: a</span>
<lb n="20713"/><span>nguáis bháis gu minic.</span>
<lb n="20714"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:24"/>
<div><lb n="20715"/><p><span>Fuáir mé ó na hÍuduighibh cuíg uaire, buille dho theasduigh dho dhá</span>
<lb n="20716"/><span>fhichead.</span>
<lb n="20717"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:25"/>
<div><lb n="20718"/><p><span>Do gabhadh dho shlatuibh oram trí húaire: do gabhadh oram éunuáir do</span>
<lb n="20719"/><span>chlochuibh: do fhulaing mé luingbhriseadh trí huaire: dobhí mé lá gun</span>
<lb n="20720"/><span>oidhche a ndubhaigéun na fairrge:</span>
<lb n="20721"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:26"/>
<div><lb n="20722"/><p><span>Anaisdribh go minic, a ngábhadh áibhneadh, a mbáodhal biothbhionach, a</span>
<lb n="20723"/><span>mbáodhal ó mo chineadh féin, a mbáodhal ameas na gcineadhach, a mbáodhal</span>
<lb n="20724"/><span>sa gcathruidh, a mbáodhal sa bhfásach, a mbáodhal sa bhfáirrge, a</span>
<lb n="20725"/><span>mbáodhal a mesg dherbhráithrech bhfállsa.</span>
<lb n="20726"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:27"/>
<div><lb n="20727"/><p><span>A dtuirse agus a mbriseadh croidhe, a bhfaire gu minic, anocarus agus</span>
<lb n="20728"/><span>aniotuin, a dtrosgthibh gu minic, a bhfuáchd agus a lomnochduighe.</span>
<lb n="20729"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:28"/>
<div><lb n="20730"/><p><span>Os cionn na neitheann tig dhon táobh amuigh dhióm, luighigd oram gu</span>
<lb n="20731"/><span>laétheamhuil cúram na nuile eagluisedh.</span>
<lb n="20732"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:29"/>
<div><lb n="20733"/><p><span>Cía bhíos lag, agus nách bímse lag?  cia gheibh oilbhéim, agus nach</span>
<lb n="20734"/><span>bímse dhom losgadh?</span>
<lb n="20735"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:30"/>
<div><lb n="20736"/><p><span>Más éigean damh mórtachas do dhéunamh, ios as na neithibh bheanas rém</span>
<lb n="20737"/><span>éugcruás doghéun mórtachas.</span>
<lb n="20738"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:31"/>
<div><lb n="20739"/><p><span>Atá a fhios ag Día, eadhón athair ar dtighearna Iósa Críosd atá</span>
<lb n="20740"/><span>beannuighthe dho shiór, nach fuilim ag déunamh bréige.</span>
<lb n="20741"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:32"/>
<div><lb n="20742"/><p><span>An Damascus, do chuir uachdarán an phobuil dobhí fáoi an rí</span>
<lb n="20743"/><span>Arétas, coimhéud ar chathair na  nDamascenach, a ndóigh mheisi</span>
<lb n="20744"/><span>dho ghabháil:</span>
<lb n="20745"/></p>
</div>
<pb n="2Cr11:33"/>
<div><lb n="20746"/><p><span>Achd do léigeadh siós mé a gclíábh tré fhuinnoig ris an mballa, agus ios</span>
<lb n="20747"/><span>mar sin dochuáidh mé as a lámhuibh.</span>
<lb n="20748"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12"/>
<div><lb n="20749"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr12:1"/>
<div><lb n="20750"/><p><span>Gu deimhin ní hiomchuibhghe dámhsa mórtachas do dhénamh: oír tiucfuidh mé</span>
<lb n="20751"/><span>dochum na neitheann do táibhreadh agus do taiséunadh dhamh ón dtighearna.</span>
<lb n="20752"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:2"/>
<div><lb n="20753"/><p><span>As aithnidh dhamh neach a gCríosd ós cionn cheithre mbliádhan ndéug</span>
<lb n="20754"/><span>ó shoin, (más a gcoluinn dó, ní eadar: nó as an gcoluinn, ní eadar: do</span>
<lb n="20755"/><span>eadair Día,) noch dho fuáduigheadh suás gus an treas neamh.</span>
<lb n="20756"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:3"/>
<div><lb n="20757"/><p><span>Agus as aithnidh dhamh a ionnshamhail sin do neach, (más a gcoluinn dó, nó</span>
<lb n="20758"/><span>as an gcoluinn, ní eadair mé: do eadair Día,)</span>
<lb n="20759"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:4"/>
<div><lb n="20760"/><p><span>Gur fuáduigheadh suás gu Párrthas hé, agus gu gcuáluidh sé briáthra nách</span>
<lb n="20761"/><span>éidir dhaithris, agus nách tig ré duine ar bioth dhfoillsiughadh.</span>
<lb n="20762"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:5"/>
<div><lb n="20763"/><p><span>Doghéun mortachas as a shamhuil sin do neoch: giodheadh ní ghéun mórtachas</span>
<lb n="20764"/><span>asam pféin, muna dhearnadh hé as mhéugcruásuibh.</span>
<lb n="20765"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:6"/>
<div><lb n="20766"/><p><span>Oír dá raibh na mhián oram mórtachas do dhéunamh, ní bhiáidh mé ar dhith</span>
<lb n="20767"/><span>céille: oír adéura mé anfhírinne. Giodheadh atáim ag congmháil oram féin,</span>
<lb n="20768"/><span>deagla éunduine dhom mheas, tar mar dhochí sé mé, nó mar dhochluin sé</span>
<lb n="20769"/><span>uáim.</span>
<lb n="20770"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:7"/>
<div><lb n="20771"/><p><span>Agus deagla áirde inntinne dhom bhreith tar mhogh, tré iomad sgéimhe</span>
<lb n="20772"/><span>na dtaiséuntadh, fuáir mé sgolb lér gonadh mhfeóil, eadhón an taingeal</span>
<lb n="20773"/><span>Satán, dochum gabhála dho dhornuibh oram, deagla airde inntinne dom bhreith</span>
<lb n="20774"/><span>tar mhogh.</span>
<lb n="20775"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:8"/>
<div><lb n="20776"/><p><span>Dá tháobh so do chuir mé impidhe ar an tighearna fo thrí, fána dhul</span>
<lb n="20777"/><span>uáim.</span>
<lb n="20778"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:9"/>
<div><lb n="20779"/><p><span>Achd adubhairt sé rióm: is lór dhuit mo ghrássa: oír crióchnuighthear</span>
<lb n="20780"/><span>mo chumhachdsa tré éugcrúas. Uime sin budh ro mhóide mhfonn mórtachais do</span>
<lb n="20781"/><span>ghéunamh as méugcrúasuibh, dochum go ndiongnadh cumhachd Chríosd comhnuidhe</span>
<lb n="20782"/><span>ionnam.</span>
<lb n="20783"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:10"/>
<div><lb n="20784"/><p><span>Uime sin bí sáimhe oram anéugcruásuibh, animdheargthuibh, a</span>
<lb n="20785"/><span>riáchdanusuibh, a bhfoleanmhanuibh, a namhgharuibh ar son Chríosd: oír an</span>
<lb n="20786"/><span>tan bhím lag, bim láidir an tan sin.</span>
<lb n="20787"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:11"/>
<div><lb n="20788"/><p><span>Dobhí mé míchialluidhe ré déunamh mórtachuis asam féin: ios sibhse dho</span>
<lb n="20789"/><span>choimhéignidh mhé.  Oir do bá cóir dhamh mo mholadh uáibhse: oír ní raibhe</span>
<lb n="20790"/><span>mé a gcáil ar bioth fáoi an luchd dob áirde dona habsdaluibh, biódh nach</span>
<lb n="20791"/><span>fuil éifeachd ionnam.</span>
<lb n="20792"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:12"/>
<div><lb n="20793"/><p><span>Gu deimhin do hoibrigheadh comharrgha absduil eadruibhse maille ris</span>
<lb n="20794"/><span>anuile fhoighide, a gcomharthuibh, agus a niongantuibh, agus a</span>
<lb n="20795"/><span>gcumhachduibh.</span>
<lb n="20796"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:13"/>
<div><lb n="20797"/><p><span>Oír créud hí an cháill a rabhabhair fáoi eagluisibh eile, achd munabé nár</span>
<lb n="20798"/><span>léig meisi mo thróm oruibh? tuguidh maithmheachas damh sanéugcóirse.</span>
<lb n="20799"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:14"/>
<div><lb n="20800"/><p><span>Tabhruidh dhá bhur núidh, ios ullamh anois mhé an treas uáir dochum</span>
<lb n="20801"/><span>teachda chuguibh, agus fós ní chuirfe mé mo thróm oruibh: oír ní hí bhur</span>
<lb n="20802"/><span>máoin iárruim, achd sibh féin. Oír ní har an gcloinn as fiácha ionnmhus do</span>
<lb n="20803"/><span>chruinniughadh fá chomhair na naithreach, achd ar na haithribh fá</span>
<lb n="20804"/><span>chomhair na cloinne.</span>
<lb n="20805"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:15"/>
<div><lb n="20806"/><p><span>Agus búdh ro mhián leamsa caitheamh ribhsi, agus mé féin fos do</span>
<lb n="20807"/><span>thabhairt ar son bhur nanmann: biodh dhá mhéud ghrádhighim sibh, gur</span>
<lb n="20808"/><span>lughaide bhur ngrádh dhamh hé.</span>
<lb n="20809"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:16"/>
<div><lb n="20810"/><p><span>Achd biódh nár chuir mé muirighin oruibh: fós ar mbeith damh glic,</span>
<lb n="20811"/><span>do ghabh mé sibh rém ghliocas.</span>
<lb n="20812"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:17"/>
<div><lb n="20813"/><p><span>A nderna mé eudáil oruibh a dtáobh éunduine dhár chuir mé chuguibh?</span>
<lb n="20814"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:18"/>
<div><lb n="20815"/><p><span>Do iárr mé dhathchuinge ar Thítus dul chuguibh, agus do chuir</span>
<lb n="20816"/><span>mé dearbhráthair máráon ris: a ndearnuidh Titus eudáil oruibh a ní</span>
<lb n="20817"/><span>ar bioth?  ané nách anáon spioruid amháin do shiubhlamar? ané</span>
<lb n="20818"/><span>nach éunlorg amháin do leanamair?</span>
<lb n="20819"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:19"/>
<div><lb n="20820"/><p><span>An saoiltí arís gu bhfuilmíd ag gabháil ar léisgéil ribh? as a</span>
<lb n="20821"/><span>bhfiádhnuisi Dé labhramáoid a gCríosd; agus is dochum bhur</span>
<lb n="20822"/><span>bhfollamnuighthese a dhearbhráithreacha grádhacha, donímuid na</span>
<lb n="20823"/><span>huile neithese.</span>
<lb n="20824"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:20"/>
<div><lb n="20825"/><p><span>Oír atá na fhaitcheas oram ar dteachd damh chugaibh, nách fúighbhe mé</span>
<lb n="20826"/><span>sibh mar as mián rióm, agus nách fúighbhe sibhse meisi mar is mián ribh.  Agus</span>
<lb n="20827"/><span>gu mbiáidh imreasuin, tnúth, rabhart féirge, consbóid, ithiomradh, siosarnach,</span>
<lb n="20828"/><span>liónadh, drochmhéine agus ceannarruic, eadruibh.</span>
<lb n="20829"/></p>
</div>
<pb n="2Cr12:21"/>
<div><lb n="20830"/><p><span>Agus atá na fhaitcheas oram ar dteachd arís chuguibh dhamh, gu</span>
<lb n="20831"/><span>nísleóchuidh mo Dhía mhé eadruibh, agus gu gcáoinfe mé morán don druing do</span>
<lb n="20832"/><span>pheacuhidh cheana, agus nach dearna aithrighe sa neamhghloine, agus sa</span>
<lb n="20833"/><span>sdriópthachas, agus sa mionáire dhorinneadar.</span>
<lb n="20834"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13"/>
<div><lb n="20835"/><p/>
</div>
<pb n="2Cr13:1"/>
<div><lb n="20836"/><p><span>Ag so an treas uáir dhamh ag eachd chuguibh. A mbéul dheisi no</span>
<lb n="20837"/><span>trír, biáidh gach uile bhriáthar ar bun.</span>
<lb n="20838"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:2"/>
<div><lb n="20839"/><p><span>Do innis mé dháoibh roimhe so, agus innisim dháoibh roimh láimh an dara</span>
<lb n="20840"/><span>huair, amhuil dobhinn da bhur láthair, sgríobhuim anois dochum na druinge</span>
<lb n="20841"/><span>dho pheacuidh roimhe so, agus dochum na coda eile uile, dhá dtigidh mé arís</span>
<lb n="20842"/><span>nách caigeóladh sibh:</span>
<lb n="20843"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:3"/>
<div><lb n="20844"/><p><span>Os luchd sibh iárrus dearbha ar Chríosd labhrus ionnam, noch dhá bhur</span>
<lb n="20845"/><span>dtáobhsa nách fuil éugcruaidh, achd atá cumhachdach ionnuibh.</span>
<lb n="20846"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:4"/>
<div><lb n="20847"/><p><span>Oír biódh gur céusadh hé a dtáobh éugcruáis, mairidh sé fós ó chumhachd Dé.</span>
<lb n="20848"/><span>Oír atámuidne fós éugcruáidh maille reision: giodheadh biám beó maille reis</span>
<lb n="20849"/><span>ó chumhachd Dé dhá bhur dtáobhsa.</span>
<lb n="20850"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:5"/>
<div><lb n="20851"/><p><span>Feuchuidh sibh pféin an bhfuil sibh sa gcreideamh: cuártuighe sibh pféin.</span>
<lb n="20852"/><span>Ané nách feasach sibh oruibh féin, gu bhfuil Iósa Chríosd ionnuibh? achd</span>
<lb n="20853"/><span>muna dáoine éidearbhtha sibh.</span>
<lb n="20854"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:6"/>
<div><lb n="20855"/><p><span>Achd atá súil agum go mbiáidh a fhios aguibh, nách dáoine éidearbhtha</span>
<lb n="20856"/><span>sinne.</span>
<lb n="20857"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:7"/>
<div><lb n="20858"/><p><span>Agus iárruim dhathchuinghe ar Dhía, gan sibhse dho dhénamh uilc ar bioth:</span>
<lb n="20859"/><span>ní dochum go measfuidhe sinne do bheith dearbhtha, achd dochum sibhse</span>
<lb n="20860"/><span>do ghéunamh neithe iomchúibhghe, biódh gu mbeimísne éidearbhtha.</span>
<lb n="20861"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:8"/>
<div><lb n="20862"/><p><span>Oír ní féidir linn ní ar bioth dho dhénamh anadhuigh na firinne, achd ar</span>
<lb n="20863"/><span>son na fírinne.</span>
<lb n="20864"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:9"/>
<div><lb n="20865"/><p><span>Oir bí luáthgháir oruinn an tan bhimuid féin éugcruáidh, agus sibhse</span>
<lb n="20866"/><span>láidir: agus iárrmuid so dhathchuinghe ar Dhía mar an gcéudna, eadhón</span>
<lb n="20867"/><span>sibhse do ghéunamh diongmhálta.</span>
<lb n="20868"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:10"/>
<div><lb n="20869"/><p><span>As uime sin sgríobhuim na neithe so ar mbeith damh as bhur láthair,</span>
<lb n="20870"/><span>deagla mo bheith borb ar mbeith dhá bhur lathair dhamh, do réir na gcumhachd</span>
<lb n="20871"/><span>tug an tighearna dhamh, dochum follamnuighthe, agus ní dochum sgriosda.</span>
<lb n="20872"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:11"/>
<div><lb n="20873"/><p><span>An chuid eile dhe, a dhearbhráithreacha, biódh gáirdeachas oruibh: bigidh</span>
<lb n="20874"/><span>diongmhálta: biódh deaghmheisneach aguibh: bígidh dhéninntinn: leanuidh dhon</span>
<lb n="20875"/><span>tsióthcháin: agus biáidh Día an ghrádha, agus na siothchána maille ribh.</span>
<lb n="20876"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:12"/>
<div><lb n="20877"/><p><span>Teannuidh féin ré chéile maille ré póig náomhtha. Cuirid na náoimh uile a</span>
<lb n="20878"/><span>mbeannachd chuguibh.</span>
<lb n="20879"/></p>
</div>
<pb n="2Cr13:13"/>
<div><lb n="20880"/><p><span>Grása an tighearna Iósa Críosd, agus grádh Dé, agus cumann an sbioruid</span>
<lb n="20881"/><span>náóimh maille ribh uile.  Amén.</span>
<lb n="20882"/>
<pb n="Gl"/></p>
<lb n="20883"/>
<lb n="20884"/><p><span>EPISTIL PHOIL Absdail dochum na nGalatiánach.</span>
<lb n="20885"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:1"/>
<div><lb n="20886"/><p><span>POL absdal (ní ó dháoinibh, ná tré dhuine, achd tré Iósa Críosd,</span>
<lb n="20887"/><span>agus tré Dhía athar, noch dho thóguibh suás hé ó mharbhuibh)</span>
<lb n="20888"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:2"/>
<div><lb n="20889"/><p><span>Agus na dearbhráithreacha uile atá maille rióm, dochum eagluiseadh na</span>
<lb n="20890"/><span>Galátia.</span>
<lb n="20891"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:3"/>
<div><lb n="20892"/><p><span>Grása maille ribh, agus sióthcháin ó Dhía athar, agus ó ar dtighearna</span>
<lb n="20893"/><span>Iósa Críosd:</span>
<lb n="20894"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:4"/>
<div><lb n="20895"/><p><span>Tug hé féin ar son ar bpeacuighne, dochum ar sáortha ón drochsháoghalsa</span>
<lb n="20896"/><span>dho láthair, do réir dheaghthoile Dé, eadhón ar nathairne.</span>
<lb n="20897"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:5"/>
<div><lb n="20898"/><p><span>Agá bhfuil glóir a sáoghal na sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="20899"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:6"/>
<div><lb n="20900"/><p><span>As iongnadh leam bheith ar niompúgh dhíbh comhluath sin dochum soisgéil</span>
<lb n="20901"/><span>eile, ón tí dho ghoir sibh dochum grás Chríosd:</span>
<lb n="20902"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:7"/>
<div><lb n="20903"/><p><span>Ag nách soisgéul eile hé: achd amháin gu bhfuil dream dháirighthe dá bhur</span>
<lb n="20904"/><span>mbuáidhreadh, agus léna mián soisgél Chríosd do chur a neimbrígh.</span>
<lb n="20905"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:8"/>
<div><lb n="20906"/><p><span>Achd bíodh gu ndiongnamáoisne, no aingeal ó neamh soisgéul eile do</span>
<lb n="20907"/><span>sheanmóir dhaoibh, tar an tsoisgéul dhorinneamar dho sheanmóir dháoibh</span>
<lb n="20908"/><span>cheana, biódh se malluighthe.</span>
<lb n="20909"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:9"/>
<div><lb n="20910"/><p><span>Amhuil adubhramar roimhe, adeirim anois arís mar an gcédna, dá</span>
<lb n="20911"/><span>ndiongna éunduine soisgéul do sheanmóir dháoibh, tar an tsoisgéul</span>
<lb n="20912"/><span>do ghabhabhair chuguibh, biódh sé malluighthe.</span>
<lb n="20913"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:10"/>
<div><lb n="20914"/><p><span>Oír anois an iád na neithe bheanus ré dáoinibh, nó ré Día theaguisgim?</span>
<lb n="20915"/><span>nó aní toil na ndáoine iárruim dho gheunamh? gu deimhin dá mbinn gus anois</span>
<lb n="20916"/><span>ag déunamh toile na ndáoine, ní bhinn um shearbhfhoghantuidhe ag Críosd.</span>
<lb n="20917"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:11"/>
<div><lb n="20918"/><p><span>Agus dobheirim a fhios dhíbh a dhearbhráithreacha, an soisgéul do</span>
<lb n="20919"/><span>sheanmóradh leamsa, nách do réir dhuine atá sé.</span>
<lb n="20920"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:12"/>
<div><lb n="20921"/><p><span>Oír ní ó dhuine fuáir mé hé, ná dho teaguisgeadh mé, achd tré thaiséunadh</span>
<lb n="20922"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="20923"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:13"/>
<div><lb n="20924"/><p><span>Oír dochuálabhair mo choinbhearsáid  anallód a gcreidemh na</span>
<lb n="20925"/><span>nÍuduigeadh, eadhón gu raibhe mé ag fóleanmhuin eagluisi Dé tar mhogh,</span>
<lb n="20926"/><span>agus dá sgrios.</span>
<lb n="20927"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:14"/>
<div><lb n="20928"/><p><span>Agus gurob mó táinic mé ar mhadhuigh a gcreideamh na nÍuduigheadh, ná</span>
<lb n="20929"/><span>morán dom mhac samhla ameasg mo chinidh, ar mbeith damh nísa dhúthrachduighe</span>
<lb n="20930"/><span>na iádsan ag leanmhuin lúirg mo shinnsear.</span>
<lb n="20931"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:15"/>
<div><lb n="20932"/><p><span>Giodheadh an tan do thoguir Día, (noch dho chuir dho leithrigh mhé ó</span>
<lb n="20933"/><span>bhruinn mo mháthar, agus do ghoir mé tréna ghrás)</span>
<lb n="20934"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:16"/>
<div><lb n="20935"/><p><span>A mhac féin dfoillsiughadh ionnam, dochum gu mbinn dá sheanmóir amesg</span>
<lb n="20936"/><span>na gcineadhach: air anuáirsin ní dhearna mé comhairle ré fuil agus ré</span>
<lb n="20937"/><span>feóil:</span>
<lb n="20938"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:17"/>
<div><lb n="20939"/><p><span>Agus niór fhill mé gu hIarusalém, dochum na druinge dhobhí na</span>
<lb n="20940"/><span>napsdaluibh romham: achd do imthigh mé gu hArabía, agus táinic mé ar</span>
<lb n="20941"/><span>mhais arís gu Damascus.</span>
<lb n="20942"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:18"/>
<div><lb n="20943"/><p><span>Na dhiáigh sin a gcionn thrí mbliádhan do fhill mé gu hIarusalém,</span>
<lb n="20944"/><span>dhféucháin Pheadair: agus do an mé na fhochair cúig lá dhéug.</span>
<lb n="20945"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:19"/>
<div><lb n="20946"/><p><span>Agus ní fhaca mé neach ar bioth eile dona hapsdaluibh, achd amháin</span>
<lb n="20947"/><span>Séumus dearbhráthair an tighearna.</span>
<lb n="20948"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:20"/>
<div><lb n="20949"/><p><span>Agus sna neithibh sgriobhuim chuguibh, tabhruidh dhá bhur núidh, tógbhuim</span>
<lb n="20950"/><span>Día dhfiádhnuisi, nách bréug dhoním.</span>
<lb n="20951"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:21"/>
<div><lb n="20952"/><p><span>Na dhiáigh sin táinic mé gu críochaibh na, Shíria agus Cilicia.</span>
<lb n="20953"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:22"/>
<div><lb n="20954"/><p><span>Agus ní raibhe eólas oram do réir mhfhaicsiona ag eagluisibh na</span>
<lb n="20955"/><span>hÍudéa noch dobhí a gCríosd, oram.</span>
<lb n="20956"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:23"/>
<div><lb n="20957"/><p><span>Achd amháin dochuáladar dhá aithris an tí dhobhí dhár bhfóleanmhuin</span>
<lb n="20958"/><span>roimhe so, gu bhfuil sé anois ag soisgéulughadh an chreidimh, do sgrios sé</span>
<lb n="20959"/><span>roimhe.</span>
<lb n="20960"/></p>
</div>
<pb n="Gl1:24"/>
<div><lb n="20961"/><p><span>Agus tugadar glóir dho Dhía dhom tháobh.</span>
<lb n="20962"/></p>
</div>
<pb n="Gl2"/>
<div><lb n="20963"/><p/>
</div>
<pb n="Gl2:1"/>
<div><lb n="20964"/><p><span>Agus a gcionn cheithre mbliádhan ndéug na dhiáigh sin, dochuáidh</span>
<lb n="20965"/><span>mé suás arís gu hIarusalém máráon ré Barnabas, ar mbeith</span>
<lb n="20966"/><span>Thítuis rióm mar an gcéudna um chuideachduin.</span>
<lb n="20967"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:2"/>
<div><lb n="20968"/><p><span>Agus ios do réir thaisénta dochuáidh mé suás, agus do chuir mé a gcéill</span>
<lb n="20969"/><span>dóibh an soisgéul doním dho sheanmóir ameasg na gcineadhach: achd  ós</span>
<lb n="20970"/><span>íseal don druing dob óirrdheirc aca ar leith, deagla a gcáill ar bioth gu</span>
<lb n="20971"/><span>riothfuinn gu diómháoin, nó gur riothas.</span>
<lb n="20972"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:3"/>
<div><lb n="20973"/><p><span>Achd fós niór cuireadh dhfiáchuibh ar Thítus dobhí um chuideachduin,</span>
<lb n="20974"/><span>bióth gu raibhe sé na Ghreugach, na timchiollghearradh dho ghabhail</span>
<lb n="20975"/><span>chuige.</span>
<lb n="20976"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:4"/>
<div><lb n="20977"/><p><span>Agus sin ar son na ndearbhráithreach bhfallsa dobhí ar dteltógh asdteach,</span>
<lb n="20978"/><span>noch dho théultuigh asdteach dochum na sáoirsiona aa aguinn a gCríosd do</span>
<lb n="20979"/><span>do bhraith, agus sinne dho bhreith fá dháoirse:</span>
<lb n="20980"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:5"/>
<div><lb n="20981"/><p><span>Dá nach tugamar urraim ar feadh momeinti amháin, ré bheith umhal</span>
<lb n="20982"/><span>dóibh, dochum gu mbiádh fírinne an tsoisgéil na comhnuidhe aguibhse.</span>
<lb n="20983"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:6"/>
<div><lb n="20984"/><p><span>Agus níor teaguisgeadh mé ón druing ar a sáoiltear cáill éigin</span>
<lb n="20985"/><span>oirrdheircuis dho bheith, giodhbé mar dho bhádar roimhe so, ní bhenann sé</span>
<lb n="20986"/><span>dhamhsa: ní ar phearsain dhuine bhios mes ag Día.  Oír an dream sháoiltear</span>
<lb n="20987"/><span>dho bheith oirrdheirc, niór chuireadar bárr ar mo theagusgsa.</span>
<lb n="20988"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:7"/>
<div><lb n="20989"/><p><span>Achd gu contrárrgha dhó sin, ar bhfaicsin dóibh gur fágbhadh soisgéul a</span>
<lb n="20990"/><span>neamhthimchillghearrtha um leithse, fá mar dho fágbhadh soisgéul an</span>
<lb n="20991"/><span>timchiollghearrtha a leith Pheadair:</span>
<lb n="20992"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:8"/>
<div><lb n="20993"/><p><span>(Oír an tí dobhí cumhachdach tré Pheadar dochum absdaltachda an</span>
<lb n="20994"/><span>timchiollghearrtha, bá chumhachdach hé mar an gcéudna thriómsa do tháobh</span>
<lb n="20995"/><span>na gcineadhach)</span>
<lb n="20996"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:9"/>
<div><lb n="20997"/><p><span>Agus ar naithne dho Shéumus agus do Chéphas, agus dEóin, ar a</span>
<lb n="20998"/><span>bhfuil meas bheith na bposduighibh, an grás dotugadh dhamh:</span>
<lb n="20999"/><span>tugadar dhamhsa agus do Bharnabas,  lámha deasa a gcruth</span>
<lb n="21000"/><span>chumainn: dochum sinne dho sheanmórughadh an tsoisgéil dona</span>
<lb n="21001"/><span>cineadhachuibh, agus iád féin don timchiollghearradh.</span>
<lb n="21002"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:10"/>
<div><lb n="21003"/><p><span>Amháin ag fógra dhúinn cuimhne dho bheith aguinn ar na bochduibh: an ní</span>
<lb n="21004"/><span>céudna aga raibh mé féin dúthrachdach dochum a dhéunta.</span>
<lb n="21005"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:11"/>
<div><lb n="21006"/><p><span>Agus an tan tháinic Peadar gu hAntióchia, do sheas mé anadhuigh</span>
<lb n="21007"/><span>a éduin, oír do thuill sé a gabháil dó.</span>
<lb n="21008"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:12"/>
<div><lb n="21009"/><p><span>Oír sul tangadar dream dháirighthe ó Shéumas, do chaith sé biádh a</span>
<lb n="21010"/><span>bhfochair na gcineadhach: achd tár éis teachda dhóibh, do théultó sé</span>
<lb n="21011"/><span>uátha agus do sgar sé ríu, ar mbeith eaglach dhó roimh an luchd dobhí</span>
<lb n="21012"/><span>arna timchiollghearradh.</span>
<lb n="21013"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:13"/>
<div><lb n="21014"/><p><span>Agus dobhádar an chuid eile dona hÍuduighibh mar an gcédna ag</span>
<lb n="21015"/><span>cluánaireachd na fhochair: ionnus gur tháirrngedar Barnabas réna gcluáin.</span>
<lb n="21016"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:14"/>
<div><lb n="21017"/><p><span>Achd an tan dochonnáirc meisi, nách hí an tslighe dhíreach dho</span>
<lb n="21018"/><span>shíubhladar dochum fírinne an tsoisgéil, adubhairt mé ré Peadar na</span>
<lb n="21019"/><span>bhfiádhnuisi uile; má atá tusa, agus tú ad Iúduighe, ag caitheamh do</span>
<lb n="21020"/><span>bheatha do nós na gcineadhach, agus ní do nós na nÍuduigheadh, créd fá</span>
<lb n="21021"/><span>gcuireann tú dhfiáchuibh arna cineadhchuibh, aithris do dhénamh ar na</span>
<lb n="21022"/><span>hÍuduigheadhibh.</span>
<lb n="21023"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:15"/>
<div><lb n="21024"/><p><span>Atá a fhios aguinne atá ar nÍuduighthibh ó nadúir, agus ní ar</span>
<lb n="21025"/><span>bpeacthachuibh dona cineadhachuibh,</span>
<lb n="21026"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:16"/>
<div><lb n="21027"/><p><span>Nach sáorthar duine ó oibrighthibh an reachda, achd tré chreideamh Iósa</span>
<lb n="21028"/><span>Críosd: do chreideamairne a nIósa Críosd, dochum gu sáorfuighe sinn tré</span>
<lb n="21029"/><span>chreideamh Chríosd, agus ní tré oibrighibh an reachda: ar nách sáorfuighthear</span>
<lb n="21030"/><span>feóil ar bioth tré oibrighibh an reachda.</span>
<lb n="21031"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:17"/>
<div><lb n="21032"/><p><span>Agus má geibhthear sinne inar bpeacthachuibh, agus sinn ag iárruidh</span>
<lb n="21033"/><span>ar sáortha a gCríosd, ané gu bhfuil Críosd na mhinisdir ag an</span>
<lb n="21034"/><span>bpeacadh? nar léige Día sin.</span>
<lb n="21035"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:18"/>
<div><lb n="21036"/><p><span>Oír má thógbhuim suas arís na neithe dho leag mé siós, doním fear</span>
<lb n="21037"/><span>sáruighthe an reachda dhíom féin.</span>
<lb n="21038"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:19"/>
<div><lb n="21039"/><p><span>Oir atáimse trésan reachd, marbh ag ab reachd, dochum gu mbinn beó</span>
<lb n="21040"/><span>do Dhía.</span>
<lb n="21041"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:20"/>
<div><lb n="21042"/><p><span>Do céusadh mé máráon ré Críosd: giodheadh atáim beó, bíodh nách meisi</span>
<lb n="21043"/><span>fesda, achd Críosd atá beó ionnam: agus an bheatha chaithim anois sa</span>
<lb n="21044"/><span>gcoluinn, is tré chreideamh mhic Dé chaithim hí, noch dho ghrádhuigh mé,</span>
<lb n="21045"/><span>agus tug hé féin ar mo shon.</span>
<lb n="21046"/></p>
</div>
<pb n="Gl2:21"/>
<div><lb n="21047"/><p><span>Ní ag cur ghrás Dé ar gcúl atáim. Oír más trésan reachd tig</span>
<lb n="21048"/><span>fíréundachd, is gan adhbhar fuáir Críosd bás.</span>
<lb n="21049"/></p>
</div>
<pb n="Gl3"/>
<div><lb n="21050"/><p/>
</div>
<pb n="Gl3:1"/>
<div><lb n="21051"/><p><span>O a Ghalatiánacha gan chéill, cía dhorinne pisóga dháoibh, as nách</span>
<lb n="21052"/><span>géillfeadh sibh dhon fhírinne: agár taiséunadh Iósa Críosd dháoibh roimhe so</span>
<lb n="21053"/><span>a bhfiádhnuisi bhur súl, agus agár céusadh hé ion bhur measg?</span>
<lb n="21054"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:2"/>
<div><lb n="21055"/><p><span>Bá mián rióm so amháin dhfoghluim uáibh, an ó oibrighthibh an reachda</span>
<lb n="21056"/><span>fuárabhair an spiorud, nó ó éisdeachd an chreidimh?</span>
<lb n="21057"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:3"/>
<div><lb n="21058"/><p><span>An bhfuiltí comhmíchéillidhe sin, ar dtosughadh dháoibh sa spioruid,</span>
<lb n="21059"/><span>gu mádh mián ribh anois bhur gcrióchnughadh sa bhfeóil?</span>
<lb n="21060"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:4"/>
<div><lb n="21061"/><p><span>An gu diomháoin do fhuluing sibh anoiread sin do neithibh? más diomháoin</span>
<lb n="21062"/><span>fós iád.</span>
<lb n="21063"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:5"/>
<div><lb n="21064"/><p><span>Uime sin an tí dhobheir an sbiorad gu fairsing dháoibh, agus oibrighear</span>
<lb n="21065"/><span>subhaltadha miórbhuileacha ionnuibh, an tré oibrighthibh an reachda, nó tré</span>
<lb n="21066"/><span>éisdeachd an chreidimh dobheir iád?</span>
<lb n="21067"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:6"/>
<div><lb n="21068"/><p><span>Amhuil do chreid Abrahám do Dhía, agus do measadh dhó na fhiréndachda hé.</span>
<lb n="21069"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:7"/>
<div><lb n="21070"/><p><span>Uime sin ios tuigthe dháoibh, an drung atá dho tháobh an chreidimh, gurob</span>
<lb n="21071"/><span>iád sin clann Abrahám.</span>
<lb n="21072"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:8"/>
<div><lb n="21073"/><p><span>Oír arna fhaicsin roimhe dhon sgriobtúir, gu sáorfadh Día na cineadhacha</span>
<lb n="21074"/><span>tré chreideamh, do thsoisgéil sé sin roimhe dhAbrahám, ag rádh biáidh</span>
<lb n="21075"/><span>na huile chineadhacha arna mbeannughadh ionnadsa.</span>
<lb n="21076"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:9"/>
<div><lb n="21077"/><p><span>Uime sin an dream atá dho tháobh an chreidimh, atáid siád beannuighthe</span>
<lb n="21078"/><span>maille ré hAbrahám dheaghchreidmhech.</span>
<lb n="21079"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:10"/>
<div><lb n="21080"/><p><span>Oír an mhéid atá do tháobh oibrightheadh an reachda, atáid siád fáoi an</span>
<lb n="21081"/><span>mallachadh.  Oír atá sgríobhtha, as malluighthe gach áon nach comhnuigheann sna</span>
<lb n="21082"/><span>huile neithibh atá sgríobhtha a leabhar an reachda, dochum a ndéunta.</span>
<lb n="21083"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:11"/>
<div><lb n="21084"/><p><span>Agus as ní follas nách sáorthar éunduine trésan reachd a bhfiádhnuisi</span>
<lb n="21085"/><span>Dé: oír as tré chreideamh mhairfeas an firéun.</span>
<lb n="21086"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:12"/>
<div><lb n="21087"/><p><span>Giodheadh ní fhuil an reachd don chreideamh: achd an tí dhéunas iád,</span>
<lb n="21088"/><span>mairfidh sé thriothadh.</span>
<lb n="21089"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:13"/>
<div><lb n="21090"/><p><span>Achd do fhuasluig Críosd sinne ó mhallachadh an reachda, ar mbeith dó</span>
<lb n="21091"/><span>arna dhéunamh na mhallachadh ar ar son: Oír atá sgríobhtha, as malluighthe</span>
<lb n="21092"/><span>gach áon chrochdar a gcrann.</span>
<lb n="21093"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:14"/>
<div><lb n="21094"/><p><span>Dochum gu dtiucfadh beannachadh dho gealladh dhAbrahám dochum na</span>
<lb n="21095"/><span>gcineadhach a nIósa Críosd, dochum sinne dhfagháil geallamhna na</span>
<lb n="21096"/><span>spioruide tré chreideamh.</span>
<lb n="21097"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:15"/>
<div><lb n="21098"/><p><span>A dhearbhráithreachha, is do réir nóis dáonna labhruim: biódh nách biádh</span>
<lb n="21099"/><span>ann achd connradh duine, ar mbeith dó daingnighthe, ní chuireann éuneach ar</span>
<lb n="21100"/><span>gcúl hé, agus ní curthar tuilleadh ar bioth leis.</span>
<lb n="21101"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:16"/>
<div><lb n="21102"/><p><span>Má seadh is dAbrahám agus dá shiól tugadh na geallamhnacha.  Ní</span>
<lb n="21103"/><span>abair sé agus dona síoltuibh, mar dobhiadh sé ag labhairt ar mhorán: achd</span>
<lb n="21104"/><span>mar do laibeóradh sé ar áon, agá rádh agus dod shiolsa, agárob hé</span>
<lb n="21105"/><span>Criosd hé.</span>
<lb n="21106"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:17"/>
<div><lb n="21107"/><p><span>Agus adeirim so, nách cuireann an reachd noch dho thosuigh a gcionn</span>
<lb n="21108"/><span>cheithre gcéud agus dheich mbliádhan bhfichead na dhiáigh, an connradh</span>
<lb n="21109"/><span>dho daingnigheadh roimhe ré Día a dtáobh Chríosd, a neimbrígh, ionnas gu</span>
<lb n="21110"/><span>gcuirfeadh sé an gheallamhuin ar gcúl.</span>
<lb n="21111"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:18"/>
<div><lb n="21112"/><p><span>Oír más ón reachd tig anoighreachd, ní thig sí feasda ón</span>
<lb n="21113"/><span>ngeallamhuin: achd tug Día hí gu sáor dAbrahám tré ghealladh.</span>
<lb n="21114"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:19"/>
<div><lb n="21115"/><p><span>Uime sin créud é fár horduigheadh an reachd? is uime dho hórduigheadh hé</span>
<lb n="21116"/><span>ar son sháruighthe na naitheantadh, gu teachd don tsiól dá ndearnadh an</span>
<lb n="21117"/><span>gealladh: arna hórdughadh ris na hainglibh, tré láimh eidirmheadhonthóra.</span>
<lb n="21118"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:20"/>
<div><lb n="21119"/><p><span>Achd an teidirmheadhanthóir, ní heidirmheadhanthóir áoin hé: achd is</span>
<lb n="21120"/><span>áon hé Día.</span>
<lb n="21121"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:21"/>
<div><lb n="21122"/><p><span>Uime sin an bhfuil an reachd anadhuigh na ngeallamhnach tug Día</span>
<lb n="21123"/><span>uádha? gu raibhe a bhfad uáinn sin do rádha. Oír dá mbeith reachd arna</span>
<lb n="21124"/><span>thabhairt, lérbhféidir beatha dho thabhairt uádha, gu deimhin ios do tháobh</span>
<lb n="21125"/><span>an reachda dho thiucfadh fíréundachd.</span>
<lb n="21126"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:22"/>
<div><lb n="21127"/><p><span>Achd do fháguibh an sgriobtúir na huile dúnta fá fpheacadh, dochum gu</span>
<lb n="21128"/><span>dtiubhartháoi an gheallamhuin ó chreideamh Iósa Críosd, don druing chreideas.</span>
<lb n="21129"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:23"/>
<div><lb n="21130"/><p><span>Achd suil táinic an creideamh, do connmhadh sinn fá smachd an reachda:</span>
<lb n="21131"/><span>agus do dúnadh oruinn dochum an chreidimh, dobhí ré hadhuigh a</span>
<lb n="21132"/><span>fhoillsighthe.</span>
<lb n="21133"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:24"/>
<div><lb n="21134"/><p><span>Uime sin asé an reachd fá sgolmhaighisdir dhúinn, dochum ar</span>
<lb n="21135"/><span>dtreóruighthe  gu Críosd, as gu sáorfuidhe sinn ó chreideamh.</span>
<lb n="21136"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:25"/>
<div><lb n="21137"/><p><span>Achd ar dteachd don chreideamh, ní fhuilmíd feasda fá sgolmhaighisdir.</span>
<lb n="21138"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:26"/>
<div><lb n="21139"/><p><span>Oír atá sibh uile ion bhur gcloinn ag Día, tré chreideamh anIósa</span>
<lb n="21140"/><span>Críosd.</span>
<lb n="21141"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:27"/>
<div><lb n="21142"/><p><span>Oír an mhéid aguibh dho baisdeadh a gCríosd, do chuireabhair Críosd</span>
<lb n="21143"/><span>iomuibh.</span>
<lb n="21144"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:28"/>
<div><lb n="21145"/><p><span>Ní fhuil Iúduighe ná Gréugach, ní fhuil sáor na dáor, ní fhuil</span>
<lb n="21146"/><span>fear ná bean nách fuil coimhionann: oír is áon sibh uile anIósa Críosd.</span>
<lb n="21147"/></p>
</div>
<pb n="Gl3:29"/>
<div><lb n="21148"/><p><span>Agus más lé Críosd sibh, as sibh siól Abrahám gan amhras, agus is</span>
<lb n="21149"/><span>oighrighe sibh do réir na geallamhna.</span>
<lb n="21150"/></p>
</div>
<pb n="Gl4"/>
<div><lb n="21151"/><p/>
</div>
<pb n="Gl4:1"/>
<div><lb n="21152"/><p><span>Giodheadh adeirim so, an feadh bhiós an tóighre na leanbh, nách fuil</span>
<lb n="21153"/><span>deithfir ar bioth éidir hé agus searbhfhoghantuidhe, biódh gu bhfuil na</span>
<lb n="21154"/><span>thighearna ós cionn gach neithe:</span>
<lb n="21155"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:2"/>
<div><lb n="21156"/><p><span>Achd bí fá luchd a chóimhéuda, agus fán luchd ar a mbí a chúram, gu teachd</span>
<lb n="21157"/><span>na haimsire dho orduigh an tathair.</span>
<lb n="21158"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:3"/>
<div><lb n="21159"/><p><span>As mar an gcéudna sinne, an tan dobhámar nar leanbuibh, dobhámar a</span>
<lb n="21160"/><span>ndáoirse fá chéadtosuighibh an tsáoghail.</span>
<lb n="21161"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:4"/>
<div><lb n="21162"/><p><span>Achd ar gcoimhlíonadh na haimsire, do chuir Día a mhac féin uadha, do</span>
<lb n="21163"/><span>gineadh ó mhnáoi, agus do gineadh fán reachd.</span>
<lb n="21164"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:5"/>
<div><lb n="21165"/><p><span>Dochum na druinge dobhí fán reachd dhfuásgladh dhó, dochum gu</span>
<lb n="21166"/><span>bhfuighbhemísne áit cloinne.</span>
<lb n="21167"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:6"/>
<div><lb n="21168"/><p><span>Agus do bhrígh gu bhfuiltí ion bhur gcloinn, do chuir Día uadha ion bhur</span>
<lb n="21169"/><span>gcroidheadhuibh spiorad a mhic féin, ghoireas Abba eadhón athair.</span>
<lb n="21170"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:7"/>
<div><lb n="21171"/><p><span>Uime sin ní fhuil tú ad shearbhfhoghantuighe feasda, achd ad dhuine</span>
<lb n="21172"/><span>cloinne: agus más don chloinn thú, ios oighre thú mar an gcéudna dho</span>
<lb n="21173"/><span>Dhía tré Chríosd.</span>
<lb n="21174"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:8"/>
<div><lb n="21175"/><p><span>Achd an tan sin ar mbeith dháoibh gan eólas Dé aguibh, dobhíodh sibh</span>
<lb n="21176"/><span>ag seirbhís dona déeibh, nách fuil na ndéibh ó nadúir.</span>
<lb n="21177"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:9"/>
<div><lb n="21178"/><p><span>Achd anois ó atá eólas Dé aguibh, nó fós eólas Dé oruibh, cionnas</span>
<lb n="21179"/><span>fhilleas sibh arís arna céud tosuighibh eugcruáidhe uireasbhacha, agá madh</span>
<lb n="21180"/><span>mián ribh ag filledh ar bhur nais arís?</span>
<lb n="21181"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:10"/>
<div><lb n="21182"/><p><span>Bí coimhéud aguibh ar laithibh, agus ar mhiósuibh, agus ar aimsearuibh,</span>
<lb n="21183"/><span>agus ar bhliághanuibh.</span>
<lb n="21184"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:11"/>
<div><lb n="21185"/><p><span>Atá na fhaitches oram dá bhur dtimcheall, gurob gu diomháoin do</span>
<lb n="21186"/><span>thuirsigh mé féin ribh.</span>
<lb n="21187"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:12"/>
<div><lb n="21188"/><p><span>Iárruim dhachuinghe oruibh a dhearbhráithreacha, bhur mbeith mar mheisi,</span>
<lb n="21189"/><span>ar gu bhfuilimse mar sibhse. Ní dhearnabhair eugcoir ar bioth oram.</span>
<lb n="21190"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:13"/>
<div><lb n="21191"/><p><span>Agus atá a fhios aguibh gurob tré eugcrúas na feóla do sheanmóir mé</span>
<lb n="21192"/><span>dháoibh an soisgéul ar tús.</span>
<lb n="21193"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:14"/>
<div><lb n="21194"/><p><span>Agus ní raibhe tarcuisne ná gráin aguibh ar a ndearbha dhorinneadh</span>
<lb n="21195"/><span>oramsa um fheóil: achd do ghabhabhair chuguibh mé mar aingeal Dé, nó fós mar</span>
<lb n="21196"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="21197"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:15"/>
<div><lb n="21198"/><p><span>Uime sin créd hí an cháill shonuis dobhí oruibh?  Oír doním</span>
<lb n="21199"/><span>dhfíadhnuise dháoibh, gu mbenfadh sibh, da madh éidir hé, bhur súile</span>
<lb n="21200"/><span>féin amach réna dtabhairt damhsa.</span>
<lb n="21201"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:16"/>
<div><lb n="21202"/><p><span>Ar anadhbharsin an bhfuilim um námhuid aguibh fán bhfírinne dinnisin</span>
<lb n="21203"/><span>díbh?</span>
<lb n="21204"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:17"/>
<div><lb n="21205"/><p><span>Ní ré máith atá grádh lasárrgha acadhsan dáoibh, achd bá mián ríu sinne</span>
<lb n="21206"/><span>do chur amach uáibhse, dochum gu mbiádh grádh lasárrgha aguibhsi dhóibh</span>
<lb n="21207"/><span>féin.</span>
<lb n="21208"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:18"/>
<div><lb n="21209"/><p><span>Achd as maith an grádh lasárrgha ré bheith gu siórruidhe a ní mhaith, agus</span>
<lb n="21210"/><span>ní hé amháin an tan bhímse dhá bhur láthair.</span>
<lb n="21211"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:19"/>
<div><lb n="21212"/><p><span>A lenba bega as clann damh, agá bfuilim arís ré níodhnuibh dhá bhur</span>
<lb n="21213"/><span>dtaobh, nó gu ndealbhthar Críosd ionnuibh.</span>
<lb n="21214"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:20"/>
<div><lb n="21215"/><p><span>Agus dobhferr lem go mbéinn dhá bhur láthair anois, dochum mo ghotha</span>
<lb n="21216"/><span>dhathrughadh: oír atáim amharusach dhá bhur dtáobh.</span>
<lb n="21217"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:21"/>
<div><lb n="21218"/><p><span>Innisigh dhamh, a dhream léna mián bheith fáoi an reachd, an gcluin</span>
<lb n="21219"/><span>sibh an reachd?</span>
<lb n="21220"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:22"/>
<div><lb n="21221"/><p><span>Oír atá sgríobhtha, go rabhadar diás mac ag Abrahám: mac aca ré hinnilt,</span>
<lb n="21222"/><span>agus mac eile ré mnáoi dhobhí sáor.</span>
<lb n="21223"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:23"/>
<div><lb n="21224"/><p><span>Agus an mac dhobhí ris aninnilt, as do réir na feóla rughadh hé: achd</span>
<lb n="21225"/><span>an mac dobhí ris an mnaoi sháoir, as do bhrígh na geallamhna rugadh hé.</span>
<lb n="21226"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:24"/>
<div><lb n="21227"/><p><span>Atá ní eile ré thuigsin as na neithibhse. Oír asiád na mná so an</span>
<lb n="21228"/><span>dá thiomna: tiomna dhíobh agárob hé Agar é ó shliábh Sína,</span>
<lb n="21229"/><span>bheireas clann dochum searbhfhoghantachda.</span>
<lb n="21230"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:25"/>
<div><lb n="21231"/><p><span>Oír as ionnan Agar agus Sína, slíabh sanArábia: agus as cosmhuil</span>
<lb n="21232"/><span>hí ris a nIarusalém atá anois ann, agus atá sí fá dháoirse maille</span>
<lb n="21233"/><span>ré na cloinn.</span>
<lb n="21234"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:26"/>
<div><lb n="21235"/><p><span>Achd atá an tIarusalém atá fúas sáor, noch as máthair dhúinne uile.</span>
<lb n="21236"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:27"/>
<div><lb n="21237"/><p><span>Oír atá sgríobhtha, biódh gáirdeachas ort a bhean aimrid nách beireann</span>
<lb n="21238"/><span>clann: réub amach agus éigh, a bhean nách fuil ré niódhnuibh: oír is lía clann</span>
<lb n="21239"/><span>na mná fásaighthe, ná na mná agá bhfuil fear.</span>
<lb n="21240"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:28"/>
<div><lb n="21241"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha, is sinne clann na geallamhna do réir</span>
<lb n="21242"/><span>Isaac.</span>
<lb n="21243"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:29"/>
<div><lb n="21244"/><p><span>Achd amhuil dobhí anuáirsin an tí rugadh do réir na feóla ag</span>
<lb n="21245"/><span>foleanmhuin ar an tí rugadh do réir na sbioruide: ios mar sin atá anois mar</span>
<lb n="21246"/><span>an gcéudna.</span>
<lb n="21247"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:30"/>
<div><lb n="21248"/><p><span>Giodheadh créd adeir an sgriobtúir?  teilg amach aninnilt agus a mac:</span>
<lb n="21249"/><span>oír ní bhiáidh mac na hinnilte na oighre máráon ré mac na mná sáoire.</span>
<lb n="21250"/></p>
</div>
<pb n="Gl4:31"/>
<div><lb n="21251"/><p><span>Gu deimhin a dhearbhráithreacha, ní clann don innilt sinne, achd don</span>
<lb n="21252"/><span>mhnáoi sháoir.</span>
<lb n="21253"/></p>
</div>
<pb n="Gl5"/>
<div><lb n="21254"/><p/>
</div>
<pb n="Gl5:1"/>
<div><lb n="21255"/><p><span>Uime sin seasuidh sa sáoirse léur sháor Críosd sinn, agus ná bígidh arís</span>
<lb n="21256"/><span>arná bhur gcrapall ré cuing na dáoirse.</span>
<lb n="21257"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:2"/>
<div><lb n="21258"/><p><span>Tabhruidh dá bhur núidh, adeirimse Pól ribh, dá dtimchiollghearrthar</span>
<lb n="21259"/><span>sibh, nách fuighbhe sibh tarbha ar bioth a gCríosd.</span>
<lb n="21260"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:3"/>
<div><lb n="21261"/><p><span>Oír doním dhfiádhnuisi arís dá gach áon thimchiollghearrthar, gu</span>
<lb n="21262"/><span>bhfuil dhfiáchuibh air an reachd uile dho choimhliónadh.</span>
<lb n="21263"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:4"/>
<div><lb n="21264"/><p><span>Atá an mhéid aguibh sháorthar trésan reachd arna bhur ndeanamh nar</span>
<lb n="21265"/><span>soithighibh folbha, ar mbeith dháoibh dealuighthe  ré Críosd: agus do</span>
<lb n="21266"/><span>dhealuigheadar ris an ngrás.</span>
<lb n="21267"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:5"/>
<div><lb n="21268"/><p><span>Oír atámuidne trésan sbioruid ó chreideamh, ag fuireach ré muinighin</span>
<lb n="21269"/><span>na firéundachda.</span>
<lb n="21270"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:6"/>
<div><lb n="21271"/><p><span>Oír a nIósa Críosd ní fhuil éifeachd ar bioth a dtimchiollghearradh, ná</span>
<lb n="21272"/><span>a neamhthimchiollghearradh: achd a gcreideamh oibrigheas tré ghrádh.</span>
<lb n="21273"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:7"/>
<div><lb n="21274"/><p><span>As maith do riothabhair: cía dho chuir toirmeasg oruibh, fá bheith umhal</span>
<lb n="21275"/><span>don fhírinne.</span>
<lb n="21276"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:8"/>
<div><lb n="21277"/><p><span>Ní ón tí ghoireas sibh, táinic an brosdughadh so.</span>
<lb n="21278"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:9"/>
<div><lb n="21279"/><p><span>Géuruidhe beagán laibhín an táos uile.</span>
<lb n="21280"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:10"/>
<div><lb n="21281"/><p><span>Atá muinighin agumsa asuibh sa dtighearna, nách biádh sibh ar aithearrach</span>
<lb n="21282"/><span>inntinne: giodheadh an tí chuireas buáidhreadh oruibh, biáidh sé fá bhreith</span>
<lb n="21283"/><span>dhamanta, giodhbé ar bioth hé.</span>
<lb n="21284"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:11"/>
<div><lb n="21285"/><p><span>Agus a dhearbhráithreacha, má dhonímse mar an gcéudna an</span>
<lb n="21286"/><span>timchiollghearradh dho sheanmóir, créud fá bhfuil fóleanmhuin fós dá</span>
<lb n="21287"/><span>dhéunamh oram?  gu deimhin atá sgannuil na croithe arná cur ar gcúl.</span>
<lb n="21288"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:12"/>
<div><lb n="21289"/><p><span>Dobfearr leam fós an drung chuireas míshuaimhneas oruibh, gu mbeidís ar</span>
<lb n="21290"/><span>arna ngearradh uaibh.</span>
<lb n="21291"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:13"/>
<div><lb n="21292"/><p><span>Oír a dhearbhráithreacha, as dochum sáoirsiona do goireadh sibh: amháin</span>
<lb n="21293"/><span>ná déunuidh an tsáoirse na cionnfátha dhon choluinn: achd bígidh féin ag</span>
<lb n="21294"/><span>seirbhís da chéile tré ghrádh.</span>
<lb n="21295"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:14"/>
<div><lb n="21296"/><p><span>Oír coimhlíontár an reachd uile anáonbhréithir amháin, eadhón sa</span>
<lb n="21297"/><span>mbréithirse, grádhuigh do chomharsa mar thú féin.</span>
<lb n="21298"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:15"/>
<div><lb n="21299"/><p><span>Achd dá raibhe sibh ag crinn agus ag slugadh a chéile, tabhruidh aire</span>
<lb n="21300"/><span>ribh nách cnáoithear sibh ré chéile.</span>
<lb n="21301"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:16"/>
<div><lb n="21302"/><p><span>Uime sin adeirim siubhluidh sa sbioruid, agus ní choimhlionfuidh sibh</span>
<lb n="21303"/><span>miánghus na feóla.</span>
<lb n="21304"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:17"/>
<div><lb n="21305"/><p><span>Oír bí miánghus na feóla anadhuigh na sbioruide, agus miánghus na</span>
<lb n="21306"/><span>sbioruide anadhuigh na ceóla: agus atáid so contrárrgha dhá chéile, ionnas</span>
<lb n="21307"/><span>nach féidir libh na neithe as mhián ribh dho ghéunamh.</span>
<lb n="21308"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:18"/>
<div><lb n="21309"/><p><span>Agus ma treóruighthear sibh ris an sbioruid, ní fhuilti fáoi an</span>
<lb n="21310"/><span>reachd.</span>
<lb n="21311"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:19"/>
<div><lb n="21312"/><p><span>Tuilleadh eile, is follas oibrighthe na feóla, mar atá adhaltrannas,</span>
<lb n="21313"/><span>sdríopthachas, neamhghloine, macnas,</span>
<lb n="21314"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:20"/>
<div><lb n="21315"/><p><span>Iodhaladhradh, pisóga, naimhdeanas, imreasuin, comórtus, miosguis,</span>
<lb n="21316"/><span>consbóid, ceannarruic, eireticeachd,</span>
<lb n="21317"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:21"/>
<div><lb n="21318"/><p><span>Tnúth, dúnmharbhadh, misge, cráos, agus a samhail sin, ar a labhruim ribh</span>
<lb n="21319"/><span>roimh láimh, amhuil do innis mé dháoibh roimhe, nách fuighbhe an drung dhoní</span>
<lb n="21320"/><span>a samhail so, oighreachd rioghachda Dé.</span>
<lb n="21321"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:22"/>
<div><lb n="21322"/><p><span>Achd asé as toradhdon spioruid, grádh, gáirdeachas, sióthcháin,</span>
<lb n="21323"/><span>foighide fhada, ceannsachd, rún maitheasa dho ghéunamh, creideamh, macántas,</span>
<lb n="21324"/><span>measarrghachd.</span>
<lb n="21325"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:23"/>
<div><lb n="21326"/><p><span>Ní fhuil dligheadh anadhuigh a samhuil sin.</span>
<lb n="21327"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:24"/>
<div><lb n="21328"/><p><span>Oír an drung as le Críosd, do chéusadar anfheóil, maille réna toil</span>
<lb n="21329"/><span>agus réna miánghusuibh.</span>
<lb n="21330"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:25"/>
<div><lb n="21331"/><p><span>Más beó dhúinn sa sbioruid, siubhlam mar an gcéudna sá sbioruid.</span>
<lb n="21332"/></p>
</div>
<pb n="Gl5:26"/>
<div><lb n="21333"/><p><span>Ná biódh dúil a nglóir dhiomháoin aguinn, ag cur chaithighyhe ar a chéile,</span>
<lb n="21334"/><span>ag tnúth ré chéile.</span>
<lb n="21335"/></p>
</div>
<pb n="Gl6"/>
<div><lb n="21336"/><p/>
</div>
<pb n="Gl6:1"/>
<div><lb n="21337"/><p><span>A dhearbhráithreacha, dhá ghreamuighthear neach a gcoir ar bioth go hobann,</span>
<lb n="21338"/><span>tuguidhse a dream spioradálta a shamhuil sin do dhuine ar a ais ré sbiorad</span>
<lb n="21339"/><span>ceannsachda: ag tabhairt aire leat féin a dhuine nách cuirfidhe buáidhirt</span>
<lb n="21340"/><span>ortsa mar an gcéudna.</span>
<lb n="21341"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:2"/>
<div><lb n="21342"/><p><span>Iomchruidh uáluidhe a chéile: agus mar sin coimhliónfuidh reachd Chríosd.</span>
<lb n="21343"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:3"/>
<div><lb n="21344"/><p><span>Oír dá sáoilidh éunduine hé féin do bheith eifeachdach, ar mbeith dhó gan</span>
<lb n="21345"/><span>éifeachd ar bioth, atá sé dhá mhealladh ina inntinn féin.</span>
<lb n="21346"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:4"/>
<div><lb n="21347"/><p><span>Achd déunamh gach áon a obair féin dearbhtha: agus mar sin biáidh adhbhar</span>
<lb n="21348"/><span>gairdeachais aige dhá tháobh féin amháin, agus ní do tháobh dhuine eile.</span>
<lb n="21349"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:5"/>
<div><lb n="21350"/><p><span>Oír iomchóruidh gach áon a uálach féin.</span>
<lb n="21351"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:6"/>
<div><lb n="21352"/><p><span>Tugadh an tí teaguisgthear sa mbréithir, don tí theaguisgeas hé, roinn dá</span>
<lb n="21353"/><span>uile mhaitheasuibh.</span>
<lb n="21354"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:7"/>
<div><lb n="21355"/><p><span>Ná mealltar sibh: ní ghabhann Día sgige chuige.  Oír gíodhbé ní</span>
<lb n="21356"/><span>shiolchuireas neach, asé an ní céudna bheanfas sé.</span>
<lb n="21357"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:8"/>
<div><lb n="21358"/><p><span>Oír an tí shiólchuireas don fhéoil, ios truáillighthe an toradh</span>
<lb n="21359"/><span>bheanfus sé dhon fheóil: achd an tí shiólchuireas dod sbioruid, así an</span>
<lb n="21360"/><span>bheatha marthanach bheanfas sé.</span>
<lb n="21361"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:9"/>
<div><lb n="21362"/><p><span>UIme sin ná bímuid tuirseach dhá bheith ag déunamh na maitheasa, Oir</span>
<lb n="21363"/><span>beanfuim ina am féin, achd muna ndeacham a neimbrígh.</span>
<lb n="21364"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:10"/>
<div><lb n="21365"/><p><span>Uime sin an feadh atá an tám aguinn, déunamh maith dona huile dháoinibh,</span>
<lb n="21366"/><span>agus gu mórmhór do luchd tighe an chreidimh.</span>
<lb n="21367"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:11"/>
<div><lb n="21368"/><p><span>Dochí sibh fairsinge na leitre do sgríobh mé chuguibh ré mo láimh féin.</span>
<lb n="21369"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:12"/>
<div><lb n="21370"/><p><span>An mhéid léna mián iád féin do thaiséunadh gu sgíamhgha sa bhfeóil,</span>
<lb n="21371"/><span>cuirid dhfiáchuibh oruibhse an timchiollghearradh do ghabháil chuguibh,</span>
<lb n="21372"/><span>amháin deagla gu ndiongantáoi fóleanmhuin orrtha orrtha ar son chroithe</span>
<lb n="21373"/><span>Chríosd.</span>
<lb n="21374"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:13"/>
<div><lb n="21375"/><p><span>Oír an dream sin féin atá timchiollghearrtha ní choimhéuduid siád an</span>
<lb n="21376"/><span>reachd: achd as mián ríu sibhse dho bheith timchiollghearrtha, dochum</span>
<lb n="21377"/><span>mórtachus do ghéunamh dhóibh as bhur bhfeóil.</span>
<lb n="21378"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:14"/>
<div><lb n="21379"/><p><span>Giodheadh nár léige Día gu ndiongnuinnse mórtachas, achd as croith ar</span>
<lb n="21380"/><span>dtighearna Iósa Críosd, tré bhfuil an sáoghal céusda agamsa, agus meisi ag</span>
<lb n="21381"/><span>an tsáoghal.</span>
<lb n="21382"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:15"/>
<div><lb n="21383"/><p><span>Oír a nIósa Críosd ní fhuil éifechd ar bioth a dtimchiollghearradh, ná</span>
<lb n="21384"/><span>a neamhthimchiollghearradh, achd sa gcruthughadh nuádh.</span>
<lb n="21385"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:16"/>
<div><lb n="21386"/><p><span>Agus an mhéid shiubhalfus do réir na riághlasa, luidhfidh síothcháin</span>
<lb n="21387"/><span>agus trocaire orrtha, agus ar Israél Dé.</span>
<lb n="21388"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:17"/>
<div><lb n="21389"/><p><span>O so amach ná cuireadh éunduine míshuáimhneas oramsa: oír iomchruim um</span>
<lb n="21390"/><span>chorp comharthadha an tigherna Iósa.</span>
<lb n="21391"/></p>
</div>
<pb n="Gl6:18"/>
<div><lb n="21392"/><p><span>Grása ar dtighearna Iósa Críosd maille ré bhur spioruid, a</span>
<lb n="21393"/><span>dhearbhráithreacha.  Amén.</span>
<lb n="21394"/>
<pb n="Ef"/></p>
<lb n="21395"/>
<lb n="21396"/><p><span>EPISTIL PHOIL ABSDuIL DOCHUM na nEphesiánach.</span>
<lb n="21397"/></p>
</div>
<pb n="Ef1"/>
<div><lb n="21398"/><p/>
</div>
<pb n="Ef1:1"/>
<div><lb n="21399"/><p><span>POL absdal IOSA Críosd tré thoil Dé, dochum na náomh atá a</span>
<lb n="21400"/><span>nEphesus, agus dochum na druinge chreideas a nIósa Críosd:</span>
<lb n="21401"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:2"/>
<div><lb n="21402"/><p><span>Grása maille ribh agus sióthcháin ó Dhía ar nathair, agus ón dtighearna</span>
<lb n="21403"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="21404"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:3"/>
<div><lb n="21405"/><p><span>Glóir agus moladh dho Dhía, eadhon dathair ar dtighearna Iósa Críosd,</span>
<lb n="21406"/><span>noch dho bheannuidh sinn lé gach uile bheannachadh sbioradálta, sna nemhuibh, a</span>
<lb n="21407"/><span>gCríosd:</span>
<lb n="21408"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:4"/>
<div><lb n="21409"/><p><span>Amhuil dho thogh sé sinn annsan, sul do cruthuigheadh an domhan, ionnus</span>
<lb n="21410"/><span>gu mbemís náomhtha agus neimhchiontach, dhá láthairsion a ngrádh.</span>
<lb n="21411"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:5"/>
<div><lb n="21412"/><p><span>Agus do chinn sé dhúinn bheith aige féin anáit cloinne, tré Iósa</span>
<lb n="21413"/><span>Críosd, ar a shon féin, do réir dheaghfhuinn a thoile:</span>
<lb n="21414"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:6"/>
<div><lb n="21415"/><p><span>Dochum molta glóire a ghrás, tré a ndéarna sé sinne ionghabhtha sinn dó</span>
<lb n="21416"/><span>féin sa mac ghrádhach úd,</span>
<lb n="21417"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:7"/>
<div><lb n="21418"/><p><span>Iona bhfuil fuásgladh aguinn, tréna fhuil, eadhón maithmheachas na</span>
<lb n="21419"/><span>bpeacadh, do réir sháidhbhris a ghrássan:</span>
<lb n="21420"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:8"/>
<div><lb n="21421"/><p><span>Trénar lión sé chuguinne, anuile eagna agus thuigse:</span>
<lb n="21422"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:9"/>
<div><lb n="21423"/><p><span>Ar bhfoillsiughadh sheicréide a thoile dhúinn dó, do réir a dheaghfhuinn</span>
<lb n="21424"/><span>féin noch do chuir sé siós roimhe ris féin,</span>
<lb n="21425"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:10"/>
<div><lb n="21426"/><p><span>Eadhón a miniosdrálachd na haimsire coimhliónta, na huile neithe noch atá</span>
<lb n="21427"/><span>ar neamh agus ar talamh do chruinniughadh a gceann a chéile a gCríosd:</span>
<lb n="21428"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:11"/>
<div><lb n="21429"/><p><span>A gCríosd adeirim ionar toghadh sinn fós, ar bhfaghail na cinneamhna</span>
<lb n="21430"/><span>dúinn, do réir orduighthe an tí oibrigheas na huile neithe, ó chomhairle a</span>
<lb n="21431"/><span>thoile féin.</span>
<lb n="21432"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:12"/>
<div><lb n="21433"/><p><span>Ionnas gu mbemísne, lér tosuighedh muinighin do bheith aguinn a</span>
<lb n="21434"/><span>gCríosd, dochum molta a ghlóiresion.</span>
<lb n="21435"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:13"/>
<div><lb n="21436"/><p><span>An ar chuireabhairse bhur muinighin mar an gcédna, ar gclos</span>
<lb n="21437"/><span>bhréithre na fírinne dhíbh, eadhón shoisgéil bhur slánaighthe, trér</span>
<lb n="21438"/><span>cuireadh fos séula oruibh ar gcreideamh dháoibh,</span>
<lb n="21439"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:14"/>
<div><lb n="21440"/><p><span>Agárobb hé ios geall connartha aguinne ré ar noighreachd, gu teachd</span>
<lb n="21441"/><span>dúinn a seilbh ar sáoirsiona, dochum molta a ghlóiresion.</span>
<lb n="21442"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:15"/>
<div><lb n="21443"/><p><span>Uime sin ar gclos dámhsa mar an gcéudna, an chreidimh atá aguibhse sa</span>
<lb n="21444"/><span>dtighearna Iósa, agus bhur ngrádh dona huile náomhuibh.</span>
<lb n="21445"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:16"/>
<div><lb n="21446"/><p><span>Ní sguirim dhá bheith ag breith bhuidheachais ar bhur son, ag</span>
<lb n="21447"/><span>coimhniughadh oruibh um úrrnuighthibh:</span>
<lb n="21448"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:17"/>
<div><lb n="21449"/><p><span>Dochum gu dtíubhradh Día ar dtighearna Iósa Críosd, athair na glóire</span>
<lb n="21450"/><span>sbiorad eagna agus foillsighedháoibh, tré bheith dhá eólasan ag fás</span>
<lb n="21451"/><span>ionnuibh:</span>
<lb n="21452"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:18"/>
<div><lb n="21453"/><p><span>Agus gu dtíubhradh solas do shúilibh bhur dtuigsiona: dochum a fheasa</span>
<lb n="21454"/><span>dho bheith aguibh créud hí muinighin a ghármasan, agus créd hé</span>
<lb n="21455"/><span>saidhbhreas ghlóire a oighreachda sna náomhuibh:</span>
<lb n="21456"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:19"/>
<div><lb n="21457"/><p><span>Agus créd hé roimhéud a chumhachd dár dtáoibhne an dream chreideas,</span>
<lb n="21458"/><span>as oibriughadh a mhóirnéirt,</span>
<lb n="21459"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:20"/>
<div><lb n="21460"/><p><span>Noch dho oibrigh sé a gCríosd, an tan do thóguibh sé suás ó mharbhuibh,</span>
<lb n="21461"/><span>hé, agus do shuighidh sé hé ar a dheis féin sna neamhuibh,</span>
<lb n="21462"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:21"/>
<div><lb n="21463"/><p><span>Gu hárd ós cionn gach uile uachdaránachda agus chumhachd, agus neirt,</span>
<lb n="21464"/><span>agus tighearnuis, agus gach uile anma dhá nainmnighthear, ní sa sáoghalsa</span>
<lb n="21465"/><span>amháin, achd mar an gcéudna sa sáoghal atá dochum teachda.</span>
<lb n="21466"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:22"/>
<div><lb n="21467"/><p><span>Agus do chuir sé na huile neithe siós fána chosuibh, agus tug sé hé</span>
<lb n="21468"/><span>na cheann ós na nuile don neagluis,</span>
<lb n="21469"/></p>
</div>
<pb n="Ef1:23"/>
<div><lb n="21470"/><p><span>Noch atá ina corp aige, agus na coimhlíonadh ag an tí choimhliónas na</span>
<lb n="21471"/><span>huile sna huilibh.</span>
<lb n="21472"/></p>
</div>
<pb n="Ef2"/>
<div><lb n="21473"/><p/>
</div>
<pb n="Ef2:1"/>
<div><lb n="21474"/><p><span>Agus do bheóuigh sé sibhse, ar mbeith díbh marbh a gcionntuibh agus a</span>
<lb n="21475"/><span>bpeacuighibh:</span>
<lb n="21476"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:2"/>
<div><lb n="21477"/><p><span>Ion a rabhabhair anallód ag siubhal, do réir nóis an tsáoghailse, agus</span>
<lb n="21478"/><span>do réir an phrionnsa agá bhfuil cumachda anaighéir, agus na sbioruide</span>
<lb n="21479"/><span>oibrigheas anois a gcloinn na heasumhlachda.</span>
<lb n="21480"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:3"/>
<div><lb n="21481"/><p><span>Agá rabhamairne uile mar an gcédna na gcoinbhearsáid anallód,</span>
<lb n="21482"/><span>ananmhiánuibh na colla, ag tabhairt a toile féin don choluinn agus dona</span>
<lb n="21483"/><span>smuáintighibh: agus dobhámar ó nadúir nar gcloinn na féirge mar chách.</span>
<lb n="21484"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:4"/>
<div><lb n="21485"/><p><span>Achd Día noch atá saidhbhir a dtrócaire, tréna mhórghrádh lér grádhuigh sé</span>
<lb n="21486"/><span>sinn,</span>
<lb n="21487"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:5"/>
<div><lb n="21488"/><p><span>Ar mbeith dhúinn fós marbh tré chionntuibh, do choimhbheódhuigh sé sinn</span>
<lb n="21489"/><span>maille ré Críosd, agá slánaighthear sibh tré ghrásuibh:</span>
<lb n="21490"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:6"/>
<div><lb n="21491"/><p><span>Agus do chomhthóguibh sé suás sinn, agus do chomhshuighidh sé sinn sna</span>
<lb n="21492"/><span>neamhuibh, a nIósa Críosd.</span>
<lb n="21493"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:7"/>
<div><lb n="21494"/><p><span>Dochum gu bhfoillseóchadh sé sna haimsearuibh atá dochum teachda,</span>
<lb n="21495"/><span>saidhbhreas roliónmhar a ghrás, tré mhaitheas dár dtáobhne a nÍosa</span>
<lb n="21496"/><span>Críosd.</span>
<lb n="21497"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:8"/>
<div><lb n="21498"/><p><span>Oír as maille ré grás atá sibh arna bhur slánughadh tré chreideamh: (agus</span>
<lb n="21499"/><span>ní uáibh pféin so: oír asé tiodhlacadh Dé hé.)</span>
<lb n="21500"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:9"/>
<div><lb n="21501"/><p><span>Ní ó oibrighthibh, deagla gu ndiongnadh áonduine cáill as féin.</span>
<lb n="21502"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:10"/>
<div><lb n="21503"/><p><span>Oír as sinne a obairsion, ar nar gcruthughadh a nIósa Críosd dochum</span>
<lb n="21504"/><span>deaghoibrigheadh, noch dho ullmhuigh Día roimh láimh, dochum sinne dho</span>
<lb n="21505"/><span>shiubhal ionnta.</span>
<lb n="21506"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:11"/>
<div><lb n="21507"/><p><span>Uime sin biódh ar coimhne aguibh, ar mbeith dháoibh anallód ion bhur</span>
<lb n="21508"/><span>gcineadhachuibh sa bhfeóil, da ngoirthí a neamhthimchiollghearradh ris</span>
<lb n="21509"/><span>an druing dá ngoirthear an timchiollghearradh, doníthear lé lámhuibh</span>
<lb n="21510"/><span>sa bhfeóil.</span>
<lb n="21511"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:12"/>
<div><lb n="21512"/><p><span>Go rabhabhair sanaimsirsin anéugmuis Chríosd, ar mbeith dháoibh</span>
<lb n="21513"/><span>gan buain aguibh ré maitheas puiblidhe Israél, agus ion bhur</span>
<lb n="21514"/><span>gcoimhightheachuibh do chonnarthuibh na geallamhna, ar mbeith dhíbh gan</span>
<lb n="21515"/><span>muinighin aguibh, agus gan Día ar bioth.</span>
<lb n="21516"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:13"/>
<div><lb n="21517"/><p><span>Achd anois a nIósa Críosd, atá sibhse dhobhí ar uáiribh</span>
<lb n="21518"/><span>neamhchomhgharach, arna bhur ndéunamh comhgharach, tré fhuil Chríosd.</span>
<lb n="21519"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:14"/>
<div><lb n="21520"/><p><span>Oír as eision ar sióthcháinne, noch dhorinne áon dínn aráon, agus do</span>
<lb n="21521"/><span>bhris siós balla meadhónach na teóruinne:</span>
<lb n="21522"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:15"/>
<div><lb n="21523"/><p><span>Ar gcur a naimhdeanuis ar gcúl dó tréna fheóil, eadhon reachda na</span>
<lb n="21524"/><span>naitheantadh maille ris na hórduighthibh, dochum go ndéanadh sé áonduine</span>
<lb n="21525"/><span>amháin nuádh dho dhías ann féin, ag déunamh siothchána.</span>
<lb n="21526"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:16"/>
<div><lb n="21527"/><p><span>Agus dochum gu ndiongnnadh réidh aráon iád ré Día anáonchorp trésan</span>
<lb n="21528"/><span>gcroith, lér chuir sé a naimhdeanas ar gcúl.</span>
<lb n="21529"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:17"/>
<div><lb n="21530"/><p><span>Agus ar dteachd dhó do shoisgéil sé sióthcháin díbhse nách raibhe na</span>
<lb n="21531"/><span>chomhghar, agus don druing dobhí na chomhghar.</span>
<lb n="21532"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:18"/>
<div><lb n="21533"/><p><span>Oír is trídsion atá ar slighe aráon, ré dhul asteach dochum anathar,</span>
<lb n="21534"/><span>anáon spioruid.</span>
<lb n="21535"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:19"/>
<div><lb n="21536"/><p><span>Uime sin, ní fhuiltí nísa mhó ion bhur gcomhuightheachuibh, iná ion bhur</span>
<lb n="21537"/><span>gcoigcrióchuibh: achd ion bhur luchd áonchaithreach dona náomhuibh, agus</span>
<lb n="21538"/><span>ion bhur luchd tighe Dé:</span>
<lb n="21539"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:20"/>
<div><lb n="21540"/><p><span>Ar mbeith díbh áitrighthe ar fhonndameint na napsdal, agus na</span>
<lb n="21541"/><span>bhfáidheadh, ar mbieth dIósa Críosd féin na chloich chinn ag an gcúinne:</span>
<lb n="21542"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:21"/>
<div><lb n="21543"/><p><span>as a bhfasann an teághuis uile suás, ar mbeith di gu ceart ceanguilte</span>
<lb n="21544"/><span>dá chéile, dochum bheith na teampoll náomhtha sa dtigheartna.</span>
<lb n="21545"/></p>
</div>
<pb n="Ef2:22"/>
<div><lb n="21546"/><p><span>Ion a bhfuil sibhse mar an gcéudna arna bhur gcomhthógbháil suás,</span>
<lb n="21547"/><span>dochum gu mbiádhsibh ion bhur dteaguis comhnuidhe ag Día tré san</span>
<lb n="21548"/><span>spioruid.</span>
<lb n="21549"/></p>
</div>
<pb n="Ef3"/>
<div><lb n="21550"/><p/>
</div>
<pb n="Ef3:1"/>
<div><lb n="21551"/><p><span>Ar anadhbharsa, atáimse Pól um bhrághuid dIósa Críosd, ar bhur</span>
<lb n="21552"/><span>sonsa, a chineadhacha:</span>
<lb n="21553"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:2"/>
<div><lb n="21554"/><p><span>Má dhochualabhair iomrádh ar feadhmanntas ghrás Dé tugadh dhamh dá bhur</span>
<lb n="21555"/><span>dtáobhsa.</span>
<lb n="21556"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:3"/>
<div><lb n="21557"/><p><span>Eadhón gur fhoillsigh Día dhamh do réir thaiséunta, an tseicréid</span>
<lb n="21558"/><span>úd, (mar dho sgríobh mé roimhé gu hathchumair:</span>
<lb n="21559"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:4"/>
<div><lb n="21560"/><p><span>As ar féidir libh arna léghadh dhíbh, mo thuigsise a seicréid</span>
<lb n="21561"/><span>Chríosd do thuigsin.)</span>
<lb n="21562"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:5"/>
<div><lb n="21563"/><p><span>Noch sna haimsearuibh eile nár foillsigheadh do chlannuibh na ndáoine,</span>
<lb n="21564"/><span>do réir mar atá sí anois arna foillsiughadh dá absdaluibh náomhtha,</span>
<lb n="21565"/><span>agus da fháidhibh, tré san spioruid.</span>
<lb n="21566"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:6"/>
<div><lb n="21567"/><p><span>Eadhón gu mbeidís na cineadhacha na gcomhoighredhuibh agus na</span>
<lb n="21568"/><span>gcomhchorp, agus na gcomhluchd cuidighthe a gheallamhnasan a gCríosd,</span>
<lb n="21569"/><span>trésan soisgéul:</span>
<lb n="21570"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:7"/>
<div><lb n="21571"/><p><span>Ar a ndearnadh minisdir dhiómsa, do réir thiodhluice ghrás Dé tugadh</span>
<lb n="21572"/><span>dhamh, maille ré hoibriughadh bríghmhar a chumhachdsan:</span>
<lb n="21573"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:8"/>
<div><lb n="21574"/><p><span>Adeirim gu dtugadh dhámhsa an tí as lugha dona huile náomhuibh, an</span>
<lb n="21575"/><span>grás  so, eadhón saidhbhreas dochuárduighthe Críosd do shoisgéulughadh a</span>
<lb n="21576"/><span>measg na gcineadhach.</span>
<lb n="21577"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:9"/>
<div><lb n="21578"/><p><span>Agus a fhoillsiugadh dona huile dháoinibh, créud hé cumann na seicréide,</span>
<lb n="21579"/><span>noch dhobhí folaighthe ó thús an domhain a nDía, noch dho chruthuigh na</span>
<lb n="21580"/><span>huile neithe tré Iósa Críosd:</span>
<lb n="21581"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:10"/>
<div><lb n="21582"/><p><span>Dochum gu ndiongantáoi anois follas trésaneagluis, eagna éugsamhuil</span>
<lb n="21583"/><span>Dé, dona húachdaránuibh agus do chumhachduibh atá ar neamh:</span>
<lb n="21584"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:11"/>
<div><lb n="21585"/><p><span>Do réir an téilgin shiórruidhe, noch dhorinne sé a nIósa Críosd ar</span>
<lb n="21586"/><span>dtighearnaine.</span>
<lb n="21587"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:12"/>
<div><lb n="21588"/><p><span>As a bhfuil dánachd aguinn, agus slighe ré dhul asdteach maille ré</span>
<lb n="21589"/><span>dóchas, tré chreideamh annsan.</span>
<lb n="21590"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:13"/>
<div><lb n="21591"/><p><span>Uime sin sirim dhathchuinghe oruibh, gan sibh dho dhul ananmhuinne tré</span>
<lb n="21592"/><span>ma bhuáidhearthuibhse ar bhur sonsa, noch as glóir dháoibhse.</span>
<lb n="21593"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:14"/>
<div><lb n="21594"/><p><span>Ar anadhbharsa feacuim mo ghlúine dathair ar dtighearna Iósa Críosd:</span>
<lb n="21595"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:15"/>
<div><lb n="21596"/><p><span>As a naimnighthear an mhuinntir uile aga bhfuil énathair ar neamh agus</span>
<lb n="21597"/><span>ar talamh.</span>
<lb n="21598"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:16"/>
<div><lb n="21599"/><p><span>Dochum gu dtíubhradh sé dhíbh, do réir shaidhbhris a ghlóire, bheith</span>
<lb n="21600"/><span>láidir neartmhar tréna sbioruid, sa duine atá dhon táobh asdtigh.</span>
<lb n="21601"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:17"/>
<div><lb n="21602"/><p><span>Dochum gu ndiongnadh Críosd comhnuidhe tré chreideamh ion bhur</span>
<lb n="21603"/><span>gcroidheadhuibh:</span>
<lb n="21604"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:18"/>
<div><lb n="21605"/><p><span>Ionnas ar mbeith díbh arna bhur bhfréumhughadh agus arna bhur</span>
<lb n="21606"/><span>bhfonndameantughadh a ngrádh, gu madh féidir libh a choimsiughadh maille ris</span>
<lb n="21607"/><span>na huile náomhuibh, créd hé leithead, agus fad, agus doimhne, agus áirde a</span>
<lb n="21608"/><span>thrócaire:</span>
<lb n="21609"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:19"/>
<div><lb n="21610"/><p><span>Agus eólas ghrádha Críosd teid tar gach eólas do bheith aguibh:</span>
<lb n="21611"/><span>dochum gu liófuidhe sibh ré huile iomláine Dé.</span>
<lb n="21612"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:20"/>
<div><lb n="21613"/><p><span>Uime sin don tí lénab féidir na huile neithe dho ghéunamh gu hiomarcach</span>
<lb n="21614"/><span>tar mar shirmid, nó mar smuáinemíd, do réir an chumhachd oibrigheas ionnainn,</span>
<lb n="21615"/></p>
</div>
<pb n="Ef3:21"/>
<div><lb n="21616"/><p><span>Don tí sin, u raibhe glóir saneagluis, tré Iósa Críosd, ó áois gu</span>
<lb n="21617"/><span>haois, a sáoghal na sáoghal.  Amen.</span>
<lb n="21618"/></p>
</div>
<pb n="Ef4"/>
<div><lb n="21619"/><p/>
</div>
<pb n="Ef4:1"/>
<div><lb n="21620"/><p><span>Uime sin sirimse atá um bhrághuid ar son an tighearna, dhachuinghe</span>
<lb n="21621"/><span>oruibh, siubhal daoibh gu cuibhghe don ghairm dochum ar goireadh sibh:</span>
<lb n="21622"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:2"/>
<div><lb n="21623"/><p><span>Maille ris anuile umhlachd inntinne agus cheannsachda, maille ré foighide</span>
<lb n="21624"/><span>fhada, ag iomchur ré chéile a ngrádh:</span>
<lb n="21625"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:3"/>
<div><lb n="21626"/><p><span>Ag déunamh díthchill ré háondachd na sbioruide dho choimhéud, a</span>
<lb n="21627"/><span>gcoimhcheangal sióthchána.</span>
<lb n="21628"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:4"/>
<div><lb n="21629"/><p><span>Ní fhuil ann achd éunchorp, agus áon sbioruid atá, amhuil fós do goireadh</span>
<lb n="21630"/><span>sibh anéunmhuinighin bhur ngarma.</span>
<lb n="21631"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:5"/>
<div><lb n="21632"/><p><span>Ní fhuil ann achd éuntighearna, éunchreideamh éun bhaisdeadh,</span>
<lb n="21633"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:6"/>
<div><lb n="21634"/><p><span>Eún nDía, agus athair na nuile, noch atá ós cionn na nuile, agus</span>
<lb n="21635"/><span>trés na huilibh, agus ionnuibhse uile.</span>
<lb n="21636"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:7"/>
<div><lb n="21637"/><p><span>Achd tugadh grás dá gach áon aguinn do réir mhiosúir thiodhlaice Chríosd.</span>
<lb n="21638"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:8"/>
<div><lb n="21639"/><p><span>Uime sin adeir sé ar ndul dó suás sanáirde, gu rug sé an bhruid a</span>
<lb n="21640"/><span>mbroighdeanas ris, agus tug sé tiodhlaice do dháoinibh.</span>
<lb n="21641"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:9"/>
<div><lb n="21642"/><p><span>Achd an rádh so eadhón gu ndeachuid sé suás, créd is ciáll dó achd gu</span>
<lb n="21643"/><span>ndeachuid sé siós ar tús mar an gcéudna go hionaduibh iachdaracha na talmhan?</span>
<lb n="21644"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:10"/>
<div><lb n="21645"/><p><span>An tí dochuáidh siós, asé a neach céudna dhochuáidh suás go hárd</span>
<lb n="21646"/><span>ós na huile neamhuibh, dochum na nuile dho liónadh dhó.</span>
<lb n="21647"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:11"/>
<div><lb n="21648"/><p><span>Uime sin tug sé drung dháirighthe na nabsdaluibh, agus drung eile na</span>
<lb n="21649"/><span>bhfáidhibh, agus drung eile na soibhisgéuluibh, agus drung eile na</span>
<lb n="21650"/><span>náodhairighibh agus na luchd teaguisg:</span>
<lb n="21651"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:12"/>
<div><lb n="21652"/><p><span>Dochum na náomh dho cheangal gu diongmhálta ré chéile, dochum oibre na</span>
<lb n="21653"/><span>miniosdrálachda, agus dochum follamnuighthe choirp Chríosd:</span>
<lb n="21654"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:13"/>
<div><lb n="21655"/><p><span>Gu teachd dúinn uile anáonnachd an chreidimh, agus eólais mhic Dé,</span>
<lb n="21656"/><span>dochum bheith nar nduine iomshlán, agus dochum mhiosúir áoise iomláine</span>
<lb n="21657"/><span>Chríosd:</span>
<lb n="21658"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:14"/>
<div><lb n="21659"/><p><span>Dochum nách bemís ó so amach nar leanbuibh, dár mbogadh agus dár</span>
<lb n="21660"/><span>nglúasachd fágcuáirt ré gach uile shuinnéun teaguisg, ré cleasradh</span>
<lb n="21661"/><span>dáoineadh, agus ris an ngliocas céilge na luighid siád dochum dáoineadh</span>
<lb n="21662"/><span>dho mhealladh:</span>
<lb n="21663"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:15"/>
<div><lb n="21664"/><p><span>Achd ar mbeith dúinn ag leanmhuin don fhírinne a ngrádh, fásam sna huile</span>
<lb n="21665"/><span>neithibh dochum an tí as ceann ann, eadhon Críosd:</span>
<lb n="21666"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:16"/>
<div><lb n="21667"/><p><span>O na bhfaghann an corp uile, ar mbeith dó gu ceart coimhcheanguilte, agus</span>
<lb n="21668"/><span>dlutaighthe ré chéile tré choimhcheangal na nuile bhall ré a gcoimhlíontar</span>
<lb n="21669"/><span>é, maille ré hoibriughadh bhríghmhar bhios ann do réir mhiosúir gach</span>
<lb n="21670"/><span>éunbhuill, fás iomchuibhghe cuirp, dochum a fhollamnuighthe féin a ngrádh.</span>
<lb n="21671"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:17"/>
<div><lb n="21672"/><p><span>Uime sin adeirim so, agus tógbhuim an tighearna dfhíadhuise, ar gan</span>
<lb n="21673"/><span>sibhse do shiubhal feasda, mar shiubhluid na cineadhacha eile, a</span>
<lb n="21674"/><span>ndiomháoineas a ninntinne,</span>
<lb n="21675"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:18"/>
<div><lb n="21676"/><p><span>Agá bhfuil a dtuigse arna dalladh, ar mbeith dhóibh na</span>
<lb n="21677"/><span>gcoimhuightheachuibh do bheatha Dhé, do bhrígh anainbhfis atá ionnta,</span>
<lb n="21678"/><span>tré chrúas a gcroidhe.</span>
<lb n="21679"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:19"/>
<div><lb n="21680"/><p><span>Noch ar mbeith dóibh gan mothughadh ionnta, tug iád féin do mhínáire,</span>
<lb n="21681"/><span>dochum gach uile neamhghloine dho ghéunamh maille ré rosáinte.</span>
<lb n="21682"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:20"/>
<div><lb n="21683"/><p><span>Achd ní mar sin fuarabhairse foghluim Chríosd:</span>
<lb n="21684"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:21"/>
<div><lb n="21685"/><p><span>Má dhochuálabhair hé, agus má dho teaguisgeadh sibh ris, (amhuil atá</span>
<lb n="21686"/><span>anfhírinne a nIósa,)</span>
<lb n="21687"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:22"/>
<div><lb n="21688"/><p><span>Eadhón gurob cóir dháoibh an seanduine d reir na céud choinbhiorsáide</span>
<lb n="21689"/><span>do chur uáibh, noch atá arna thruáilleadh ó ainmhiánuibh seachrain:</span>
<lb n="21690"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:23"/>
<div><lb n="21691"/><p><span>Agus bheith dháoibh arná bhur nathnuádhughadh a sbioruid bhur ninntinne.</span>
<lb n="21692"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:24"/>
<div><lb n="21693"/><p><span>Agus an duine nuádh dho chur iomuibh, noch atá arna chruthughadh do réir</span>
<lb n="21694"/><span>Dhé, a bhfiréundachd, agus a bhfiórnáomhdhachd.</span>
<lb n="21695"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:25"/>
<div><lb n="21696"/><p><span>Uime sin ar ndealughadh ris an mbréig dháoibh, lábhradh gach áon aguibh</span>
<lb n="21697"/><span>anfírinne réna chomharsuin: oír as buill dá chéile sinn.</span>
<lb n="21698"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:26"/>
<div><lb n="21699"/><p><span>Biodh fearg oruibh, giodheadh ná déunuidh peacadh: ná maireadh ar bhfearg</span>
<lb n="21700"/><span>gu dul na gréine fáoi:</span>
<lb n="21701"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:27"/>
<div><lb n="21702"/><p><span>Agus ná tuguidh áit don Diábhal.</span>
<lb n="21703"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:28"/>
<div><lb n="21704"/><p><span>An tí dhorinne goid, ná gadadh nísa mhó: achd gu madh luáithe dhiongnas</span>
<lb n="21705"/><span>saothar anoibriughadh maitheasa réna lámhuibh féin, dochum gu mbiadh ní</span>
<lb n="21706"/><span>aige ré thabhairt don tí air a bhfuil riáchdanus.</span>
<lb n="21707"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:29"/>
<div><lb n="21708"/><p><span>Ná tigedh briáthar ar bioth thruáillighthe amach as bhur mbéul: ach</span>
<lb n="21709"/><span>giodhbé briáthar fhoghnas dochum follamnuighthe, dochum gu dtíubhradh</span>
<lb n="21710"/><span>grása do luchd a héisdeachda.</span>
<lb n="21711"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:30"/>
<div><lb n="21712"/><p><span>Agus ná cuiridh doilgheas ar sbioruid náomhtha Dhé, lér cuireadh séula</span>
<lb n="21713"/><span>oruibh gu lá an fhuásluighthe.</span>
<lb n="21714"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:31"/>
<div><lb n="21715"/><p><span>Bíodh gach uile shearbhus, agus gach aingidheachd, agus gach fearg, agus</span>
<lb n="21716"/><span>gach gáirthe, agus gach ithiomradh, arná thogbháil uáibh, maille ris anuile</span>
<lb n="21717"/><span>olc.</span>
<lb n="21718"/></p>
</div>
<pb n="Ef4:32"/>
<div><lb n="21719"/><p><span>Bígidh sochroidhtheach, trócaireach dhá chéile, ag tabhairt mhaitheachuis</span>
<lb n="21720"/><span>uáibh, amhuil tug Día mar an gcéudna maitheamhnus dáoibhse a gCríosd.</span>
<lb n="21721"/></p>
</div>
<pb n="Ef5"/>
<div><lb n="21722"/><p/>
</div>
<pb n="Ef5:1"/>
<div><lb n="21723"/><p><span>Uime sin bigidhse inar luchd leanmhana Dé, mar chloinn ghrádhuigh:</span>
<lb n="21724"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:2"/>
<div><lb n="21725"/><p><span>Agus siubhlúidh a ngrádh, amhuil do ghrádhuigh Críosd sinne, agus tug sé</span>
<lb n="21726"/><span>hé féin ar ar son, na ofráil agus na iodbairt dheaghbhaluidh dho Dhía.</span>
<lb n="21727"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:3"/>
<div><lb n="21728"/><p><span>Giodheadh na hainmnighthear amháin ion har measg, sdriópachas, na</span>
<lb n="21729"/><span>neamhghloine ar bioth, na sáint, fá mar as iomchuibhghe dho náomhuibh.</span>
<lb n="21730"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:4"/>
<div><lb n="21731"/><p><span>Ná broghuighechd, na comhradh báoth, nácnaid chainte, noch ios neithe</span>
<lb n="21732"/><span>neamhchuibhghe: achd gu madh fearr libh breith bhuidheachais.</span>
<lb n="21733"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:5"/>
<div><lb n="21734"/><p><span>Oír atá a fhios so aguibh, nách fuil aodhaireachd a rióghachd Chríosd</span>
<lb n="21735"/><span>agus Dé, ag sdriopuidh ar bioth, ná ag duine neamhghlan, ná ag duine</span>
<lb n="21736"/><span>shánntach, noch as fear iódhaladhruigh.</span>
<lb n="21737"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:6"/>
<div><lb n="21738"/><p><span>Ná mealladh neach ar bioth sibh ré briáthruibh diomháoineacha: oír tig</span>
<lb n="21739"/><span>fearg Dhé ar a son so ar chloinn na heasumhlachda.</span>
<lb n="21740"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:7"/>
<div><lb n="21741"/><p><span>Uime sin ná bíghidh na gcumann.</span>
<lb n="21742"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:8"/>
<div><lb n="21743"/><p><span>Oír dobhábhair ar uáiribh nar ndorchadus, achd anois atá sibh nar</span>
<lb n="21744"/><span>solas sa dtighearna: siubhluid mar chloinn an tsolais.</span>
<lb n="21745"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:9"/>
<div><lb n="21746"/><p><span>(Oír atá toradh na sbioruide sanuile mhaith, agus a bhfírénndachd agus</span>
<lb n="21747"/><span>a bhfírinne.)</span>
<lb n="21748"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:10"/>
<div><lb n="21749"/><p><span>Ar mbeith dháoibh agá dhearbha créud hé a ní ina mbí deagthoil an</span>
<lb n="21750"/><span>tighearna.</span>
<lb n="21751"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:11"/>
<div><lb n="21752"/><p><span>Agus ná bíodh cumann aguibh ré hóibrighibh neamhtharbhacha an dorchaduis,</span>
<lb n="21753"/><span>achd gu madh luáithe ribh dhá lochdughadh.</span>
<lb n="21754"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:12"/>
<div><lb n="21755"/><p><span>Oír as gráineamhuil ré aninnisin amháin, na neithe dhoníd síad ós íseal.</span>
<lb n="21756"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:13"/>
<div><lb n="21757"/><p><span>Giodheadh bíd na huile neithe follas, ar mbeith dhóibh diomolta ón tsolas:</span>
<lb n="21758"/><span>oír asé an solas doní gach ní foillsighthe.</span>
<lb n="21759"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:14"/>
<div><lb n="21760"/><p><span>Uime sin adeir sé, musguil a dhuine atá ad chodladh, agus eirigh ad</span>
<lb n="21761"/><span>shesamh o mharbhuibh, agus dobhéra Criosd solas duit.</span>
<lb n="21762"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:15"/>
<div><lb n="21763"/><p><span>Uime sin tabhruidh dhá bhur naire cionnas dothiucfadh ribh siubhal gu</span>
<lb n="21764"/><span>haireach: ní mar dhruing gan eagna, achd mar dhruing eagnuidhe:</span>
<lb n="21765"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:16"/>
<div><lb n="21766"/><p><span>Ag fuásgladh na haimsire, do bhrígh gu bhfuilid na laithe go holc.</span>
<lb n="21767"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:17"/>
<div><lb n="21768"/><p><span>Uime sin ná bígidh neamhghlic, achd tuigidh créud í toil an tighearna.</span>
<lb n="21769"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:18"/>
<div><lb n="21770"/><p><span>Agus na bígidh ar misge ó fhíon, ina bhfuil cráos: achd bíghidh arna</span>
<lb n="21771"/><span>bhur liónadh don sbioruid:</span>
<lb n="21772"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:19"/>
<div><lb n="21773"/><p><span>Ag labhairt ré chéile a salmuibh, agus a bhfonnuibh diagha, agus a</span>
<lb n="21774"/><span>gcainnticibh sbioradálta, ag seinm, agus ag dénamh ceóil don tighearna</span>
<lb n="21775"/><span>ion bhur gcroidhthibh.</span>
<lb n="21776"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:20"/>
<div><lb n="21777"/><p><span>Ag breith bhuidheachais do shiór ré Día athar, anainm ar dtighearna</span>
<lb n="21778"/><span>Iósa Críosd, ar son na nuile neitheann.</span>
<lb n="21779"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:21"/>
<div><lb n="21780"/><p><span>Ag dénamh umlachda dhá chéile anegla Dé.</span>
<lb n="21781"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:22"/>
<div><lb n="21782"/><p><span>A mhná bígidh urramach dá bhur bhfearuibh pféin, amhuil dobhiádh</span>
<lb n="21783"/><span>sibh dhon tighearna:</span>
<lb n="21784"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:23"/>
<div><lb n="21785"/><p><span>Ar anadhbhar gurob hé an fear ceann na mná, amhuil asé Críosd ceann</span>
<lb n="21786"/><span>na heagluise: agus ios asé slánaighthóir an chuirp hé.</span>
<lb n="21787"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:24"/>
<div><lb n="21788"/><p><span>Uime sin amhuil umhluigheas anegluis hí féin do Chríosd, gu madh</span>
<lb n="21789"/><span>hamhluidh sin bhiás na mná umhla dá bhfearuibh féin ion gach éun ní.</span>
<lb n="21790"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:25"/>
<div><lb n="21791"/><p><span>A fhiora, biódh grádh aguibh dá bhur mnáibh, mar dho ghrádhuigh Críosd</span>
<lb n="21792"/><span>aneagluis, agus tug sé hé féin ar a son:</span>
<lb n="21793"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:26"/>
<div><lb n="21794"/><p><span>Dochum gu ndiongnádh náomhtha hí, arna glanadh dhó anamar uisge,</span>
<lb n="21795"/><span>trésan mbréithir:</span>
<lb n="21796"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:27"/>
<div><lb n="21797"/><p><span>Dochum a déunta dhó féin na heagluis ghlórmhuir, gan cháidhe gan</span>
<lb n="21798"/><span>chasadh, ná ní as cosmhuil ríu sin, achd dochum gu mbiádh sí náomhtha</span>
<lb n="21799"/><span>neimhchionntach.</span>
<lb n="21800"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:28"/>
<div><lb n="21801"/><p><span>As amhluidh sin as cóir dhona fearuibh a mná dho ghrádhughadh mar a</span>
<lb n="21802"/><span>gcorpuibh pféin. An tí ghrádhuigheas a bhean, asé féin ghrádhuigheas sé.</span>
<lb n="21803"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:29"/>
<div><lb n="21804"/><p><span>Oír ní thug éunduine riámh fós fuath dhá fheóil féin, achd dobheir beatha</span>
<lb n="21805"/><span>agus clúdadh dhi, do réir mar dobheir an tighearna dhon neagluis.</span>
<lb n="21806"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:30"/>
<div><lb n="21807"/><p><span>Oír as buill dá chorpsan sinne, dá fheóil agus dá chnámhuibh.</span>
<lb n="21808"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:31"/>
<div><lb n="21809"/><p><span>Dá bhrígh so fúigfidh duine a athair agus a mhathair, agus biádh sé</span>
<lb n="21810"/><span>ceanguilte dhá mhnáoi, agus beid aráon na náonfheóil.</span>
<lb n="21811"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:32"/>
<div><lb n="21812"/><p><span>As seicréid mhór so, achd as ar Chríosd agus air aneagluis labhruimse.</span>
<lb n="21813"/></p>
</div>
<pb n="Ef5:33"/>
<div><lb n="21814"/><p><span>Uime sin biódh grádh fó leith ag gach áonduine aguibh dhá mhnáoi,</span>
<lb n="21815"/><span>amhuil dobhiádh dhó féin: agus tugadh a bhean dá haire bheith</span>
<lb n="21816"/><span>eaglach roimh an bhfear.</span>
<lb n="21817"/></p>
</div>
<pb n="Ef6"/>
<div><lb n="21818"/><p/>
</div>
<pb n="Ef6:1"/>
<div><lb n="21819"/><p><span>A Chlann bíghidh umhal dá bhur naithribh agus da bhur maithribh</span>
<lb n="21820"/><span>sa dtighearna: oír as cóir so.</span>
<lb n="21821"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:2"/>
<div><lb n="21822"/><p><span>Tabhair onóir dod tathair agus dod mhathair, (agárob hí an chéud aithne</span>
<lb n="21823"/><span>maille ré geallamhuin.)</span>
<lb n="21824"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:3"/>
<div><lb n="21825"/><p><span>Dochum gu mhbíadh rath ort, agus gu mbiádh fad sáoghail agud ar an</span>
<lb n="21826"/><span>dtalamh.</span>
<lb n="21827"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:4"/>
<div><lb n="21828"/><p><span>Agus a aithreacha, ná brosduighe bhur gclann dochum féirge, achd tógbhuidh</span>
<lb n="21829"/><span>suás iád a dteagusg, agus a bhfoirceadal an tighearna.</span>
<lb n="21830"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:5"/>
<div><lb n="21831"/><p><span>A shearbhfhoghantuigheadha bígidh umhal dá bhur maighisdribh do réir na</span>
<lb n="21832"/><span>feóla, maille ré faithcheas agus ré chriothnughadh, a bhfiorghloine bhur</span>
<lb n="21833"/><span>gcroidhedh, amhuil dobhiádh sibh, do Chríosd.</span>
<lb n="21834"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:6"/>
<div><lb n="21835"/><p><span>Ní ag déunamh seirbhíse dhon tsúil, mar an luchd doní toil na ndáoine,</span>
<lb n="21836"/><span>achd mar shearbhfhoghantuigheadhuibh Chríosd, ag déunamh thoile Dé ó</span>
<lb n="21837"/><span>chroidhe:</span>
<lb n="21838"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:7"/>
<div><lb n="21839"/><p><span>Maille ré deaghthoil ag dénamh seirbhíse, amhuil do dhéunamh sibh hí don</span>
<lb n="21840"/><span>tighearna, agus ní do dháoinibh:</span>
<lb n="21841"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:8"/>
<div><lb n="21842"/><p><span>Ar mbéith a fheasa aguibh gu bhfóighbhe gach áon tarbha gach maitheasa</span>
<lb n="21843"/><span>dhá ndiongna ré ón dtighearna, más dáor nó sáor dhó.</span>
<lb n="21844"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:9"/>
<div><lb n="21845"/><p><span>Agus a mhaighisdri déunuidhse na neithe céudna dhóibhsion, ag cur</span>
<lb n="21846"/><span>bhaghair ar gcúl: ar mbeith a fheasa aguibh, gu bhfuil bhur maighisdir</span>
<lb n="21847"/><span>féin air neamh mar an gcéudna, agus nách fuil féuchuin do phearsuinn seach</span>
<lb n="21848"/><span>a chéile aige.</span>
<lb n="21849"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:10"/>
<div><lb n="21850"/><p><span>Fá dheóigh a dhearbhráithreacha, bíghidh neartmhar sa dtighearna, agus</span>
<lb n="21851"/><span>a gcumhachd a neirtsion.</span>
<lb n="21852"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:11"/>
<div><lb n="21853"/><p><span>Cuiridh iomuibh armáil Dé gu huilidhe, dochum gu madh féidir libh seasamh</span>
<lb n="21854"/><span>anadhuigh shlighthedóireachda an Diábhail.</span>
<lb n="21855"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:12"/>
<div><lb n="21856"/><p><span>Oír ní ré fuil agus ré feóil donímuid sbáirn, achd ré huáchdánachduibh,</span>
<lb n="21857"/><span>ré cumhachduibh ré prionnsuidhibh an domhuin, eadhón dhorchaduis an</span>
<lb n="21858"/><span>tsáoghailse, agus ré drochsbioraduibh, noch atá sna hionaduibh árda.</span>
<lb n="21859"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:13"/>
<div><lb n="21860"/><p><span>Uime sin glacuidh chuguihb armáil Dé go huilidhe, dochum gu madh féidir</span>
<lb n="21861"/><span>libh cur na nadhuigh a ló an riáchdanuis, agus ar gcríochnughadh na nuile</span>
<lb n="21862"/><span>neitheann dáoibh, seasamh.</span>
<lb n="21863"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:14"/>
<div><lb n="21864"/><p><span>Uime sin seasuidh, ar mbeith dá bhur leasrachuibh arna gcreasrughadh ré</span>
<lb n="21865"/><span>fírinne, agus ar gcur éidigh ochda na fíréuntachda iomuibh:</span>
<lb n="21866"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:15"/>
<div><lb n="21867"/><p><span>Agus bróga ullmhuighthe shoisgéil na siothchána fá bhur gcosaibh.</span>
<lb n="21868"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:16"/>
<div><lb n="21869"/><p><span>Agus tar gach uile ní glacuidh chuguibh sgíath an chreidimh, tréna</span>
<lb n="21870"/><span>dtiucfuidh dhíbh, uile ghóithe tinntighe na drochsbioruide do mhúchadh.</span>
<lb n="21871"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:17"/>
<div><lb n="21872"/><p><span>Agus gabhuidh chuguibh cloguid na sláinte, agus cloidhemh na sbioruide,</span>
<lb n="21873"/><span>eadhon briáthar Dé.</span>
<lb n="21874"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:18"/>
<div><lb n="21875"/><p><span>Ar mbeith díbh ag úrrnuighthe dho shiór, ré gach áon ghné úrnuighthe agus</span>
<lb n="21876"/><span>achuinghe trésan sbioruid: agus ag faire sa ní gcéudna maille ré gach uile</span>
<lb n="21877"/><span>bhuanas agus ré gach uile ghuidhe ar son na nuile náomh.</span>
<lb n="21878"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:19"/>
<div><lb n="21879"/><p><span>Agus ar mo shonsa; dochum gu dtiubhartháoi dhamh cumas labhartha</span>
<lb n="21880"/><span>anosgladh mo bhéil maille ré danachd, dochum sheicreide an tsoisgéil do</span>
<lb n="21881"/><span>fhoillsiughadh dhamh:</span>
<lb n="21882"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:20"/>
<div><lb n="21883"/><p><span>Dá bhfuilim um theachdaire agus mé a slábhradh ceangailte, dochum</span>
<lb n="21884"/><span>gu ndiongnuinn dánachd  lahartha as.  Fá mar as éigeann  damh labhairt.</span>
<lb n="21885"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:21"/>
<div><lb n="21886"/><p><span>Agus dochum gu mbiádh fios na neitheann bheanas riómsa aguibhse agus</span>
<lb n="21887"/><span>créd doním, foillseóchuidh Tichicus dearbhráithair dioghraiseach, agus</span>
<lb n="21888"/><span>minisdir dileas sa dtighearna, na huile neithe dhíbh:</span>
<lb n="21889"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:22"/>
<div><lb n="21890"/><p><span>Noch dho chuir mé chuguibh a dtimchioll anadhbhairse féin, dochum gu</span>
<lb n="21891"/><span>mbiádh fios na neitheann beanus rinne aguibhse, agus go dtíubhradh</span>
<lb n="21892"/><span>comhfhurtachd dá bhur gcroidheadhuibh.</span>
<lb n="21893"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:23"/>
<div><lb n="21894"/><p><span>Siothcháin maille ribhse na derbhraithreacha, agus grádh maille ré</span>
<lb n="21895"/><span>creideamh ó Dhía athar, agus ón dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="21896"/></p>
</div>
<pb n="Ef6:24"/>
<div><lb n="21897"/><p><span>Grása maille ris na huile dháoinibh ghrádhuighes ar dtighearna Iósa</span>
<lb n="21898"/><span>Críosd maille ré neamhthruáilleadh.  Amén.</span>
<lb n="21899"/>
<pb n="Fl"/></p>
<lb n="21900"/>
<lb n="21901"/><p><span>EPISDIL PHOIL ABSDAIL DOCHUM na bhFilippiánach.</span>
<lb n="21902"/></p>
</div>
<pb n="Fl1"/>
<div><lb n="21903"/><p/>
</div>
<pb n="Fl1:1"/>
<div><lb n="21904"/><p><span>POL agus Timotheus searbhfhoghantuigheadha Iósa Criosd, dochum na</span>
<lb n="21905"/><span>nuile náomh a nIósa Críosd noch atá a bhFilippí, maille ris na</span>
<lb n="21906"/><span>heasbuguibh agus ris na deochanuibh:</span>
<lb n="21907"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:2"/>
<div><lb n="21908"/><p><span>Grása maille ribh agus sióthcháin ó Dhía ar nathair, agus ón dtighearna</span>
<lb n="21909"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="21910"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:3"/>
<div><lb n="21911"/><p><span>Beirim buidheachas ré mó Dhía gach uáir choimhnighim oruibhse,</span>
<lb n="21912"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:4"/>
<div><lb n="21913"/><p><span>Ag siór déunamh úrnuighthe maille ré gáirdeachas, um uile ghuidhe ar bhur</span>
<lb n="21914"/><span>sonsa uile.</span>
<lb n="21915"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:5"/>
<div><lb n="21916"/><p><span>Do bhrígh bhur gcumuinn ris a soisgéul, ón gcéud lá gus anois.</span>
<lb n="21917"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:6"/>
<div><lb n="21918"/><p><span>Ar mbeith dhamh  dearbhtha as an ní gcéudnasa, eadhón an tí dho</span>
<lb n="21919"/><span>thionnsguin obair mhaith ionnuibh, gu gcuirfe sé crióch uirrthe, gu lá Iósa</span>
<lb n="21920"/><span>Críosd:</span>
<lb n="21921"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:7"/>
<div><lb n="21922"/><p><span>Fá már as cóir dhamh an breathnughadhsa do bheith agum oruibh uile, do</span>
<lb n="21923"/><span>bhrígh gu bhfuilim dha choimhne um chroidhe, gu rabhabhair uile ré linn</span>
<lb n="21924"/><span>bheith a ngeimhlibh dhamh, agus ré linn mo chosanta agus mo</span>
<lb n="21925"/><span>dhaingnighthe  ar an soisgéul, páirteach ré mo ghrása.</span>
<lb n="21926"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:8"/>
<div><lb n="21927"/><p><span>Oír atá Día dhfíadhnuise agum, ar mhéud mo dhúile ionnuibh uile ó</span>
<lb n="21928"/><span>fhréumhach mo chroidhe a nIósa Críosd.</span>
<lb n="21929"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:9"/>
<div><lb n="21930"/><p><span>Agus iárruim so dhachuinghe, bhur ngrádhsa dho líonadh fós nísa mhó</span>
<lb n="21931"/><span>ná chéile, aneólas agus anuile thuigse:</span>
<lb n="21932"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:10"/>
<div><lb n="21933"/><p><span>Dochum u dtiucfadh dhíbh breitheamhnus do ghéunamh a neithibh</span>
<lb n="21934"/><span>eidirdhealuightheacha, as gu mbiádh sibh fiórghlan gan tuisleadh ar bioth gu</span>
<lb n="21935"/><span>teachd láe Chríosd:</span>
<lb n="21936"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:11"/>
<div><lb n="21937"/><p><span>Ar mbeith liónta dháoibh do thórrthuibh fíréundachda, noch tré Iósa</span>
<lb n="21938"/><span>Críosd liónus, dochum glóire agus molta Dé.</span>
<lb n="21939"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:12"/>
<div><lb n="21940"/><p><span>Agus as mián rióm a fhios do bheith aguibh a dhearbhraithreacha, na neithe</span>
<lb n="21941"/><span>thárrla dhamh gur éiridh ríu barr oirrdhearcuis do chur ar an soisgéul:</span>
<lb n="21942"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:13"/>
<div><lb n="21943"/><p><span>Ionnas gu bhfuilid mo chuibhrighthese ar son Chríosd oírrdheirc ar</span>
<lb n="21944"/><span>feadh chúirte animpir uile, agus sna huile aitibh eile mar an gcéudna:</span>
<lb n="21945"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:14"/>
<div><lb n="21946"/><p><span>Ionnas gurob móide dánachd na coda as mó dhona dearbhráithribh sa</span>
<lb n="21947"/><span>dtighearna, dochum na bréithre dho labhairt gu neamheaglach, an mhisneach do</span>
<lb n="21948"/><span>ghabhadar chuca as mó chubhrighthibhse.</span>
<lb n="21949"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:15"/>
<div><lb n="21950"/><p><span>Doní dream dháirighthe go dearbhtha Críosd do sheanmórughadh tré thnúth</span>
<lb n="21951"/><span>agus tré chonsbóid, agus dream eile tré dheaghthoil:</span>
<lb n="21952"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:16"/>
<div><lb n="21953"/><p><span>Adeirim gu ndiongnam dream dháirighthe fos Críosd do sheanmórughadh</span>
<lb n="21954"/><span>tré chonsbóid, agus ní ó inntinn ghloin, ag sáoilsin dóibh gu gcuirfidh</span>
<lb n="21955"/><span>tuilleadh buáidheartha a gceann na gcuibhreach atá oramsa:</span>
<lb n="21956"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:17"/>
<div><lb n="21957"/><p><span>Achd doní dream eile sin ó ghrádh, ar mbeith a fheasa aca, gu</span>
<lb n="21958"/><span>bhfuilimse ar shuighiughadh dochum seasda ar son an tsoisgéil.</span>
<lb n="21959"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:18"/>
<div><lb n="21960"/><p><span>Créud eile má seadh? atá Críosd fós dá sheanmórughadh ar gach éunchor,</span>
<lb n="21961"/><span>más a riochd fhírinne hé, nó fós a bhfírinne féin: agus donímse dhá</span>
<lb n="21962"/><span>bhrígh so gáirdeachas, agus fós doghéunad gáirdeachas.</span>
<lb n="21963"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:19"/>
<div><lb n="21964"/><p><span>Oír atá a fhios agum gu rachuidh so chum slánuighthe dhamh tré bhur</span>
<lb n="21965"/><span>núrnuighthese, agus tré chongnadh iomlán sbioruide Iósa Críosd:</span>
<lb n="21966"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:20"/>
<div><lb n="21967"/><p><span>Do réir mar atá mo shúil agus mo mhuinighin gu géur ris, nách</span>
<lb n="21968"/><span>cuirfighthear adhnáire oram anáon ní, achd maille ré gach uile dhóchas,</span>
<lb n="21969"/><span>amhuil tárrla dhamhsa riámh, gu náirdeochar Críosd anois mar an</span>
<lb n="21970"/><span>gcéudna um chorp, más tré bhetha nó tré bhás hé.</span>
<lb n="21971"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:21"/>
<div><lb n="21972"/><p><span>Oír as éudáill dámhsa Críosd más beatha nó bás damh.</span>
<lb n="21973"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:22"/>
<div><lb n="21974"/><p><span>Agus dá dteagmhuigh dhamh bheith béo sa gcoluinn, biáidh sé tarbhach</span>
<lb n="21975"/><span>dhamh: agus créd do bhéuruinn do roghain, ní eadair mé.</span>
<lb n="21976"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:23"/>
<div><lb n="21977"/><p><span>Oír atáim a gcumhgach ar gach táobh, ar mbeith dhamh fonnmhar ar bheith</span>
<lb n="21978"/><span>a bhfochair Chríosd: oír ní fhuil ann nías fearr ina sin.</span>
<lb n="21979"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:24"/>
<div><lb n="21980"/><p><span>Giodheadh as mó atá sibhse a riachdanas anmhana sa gcoluinn damh.</span>
<lb n="21981"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:25"/>
<div><lb n="21982"/><p><span>Agus atá a fhios dearbhtha so agum, gu nanfad agus gu ndiongnad</span>
<lb n="21983"/><span>comhnuidhe ion bhur bhfochairse uile, dochum sibhse dho thabhairt ar bhur</span>
<lb n="21984"/><span>nadhuigh, agus dochum gáirdeachais bhur gcreidimh:</span>
<lb n="21985"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:26"/>
<div><lb n="21986"/><p><span>Dochum méuduighthe dhá bhur mórtachas a nIósa Chríosd dom</span>
<lb n="21987"/><span>tháobhsa, ó bhieth dhamh arís do láthiar agaibh.</span>
<lb n="21988"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:27"/>
<div><lb n="21989"/><p><span>Amháin iomchruidh sibh pféin gu cuibhghe dho shoisgéul Chríosd, ionnas</span>
<lb n="21990"/><span>dá dtigidh mé agus gu bhfaicfead sibh, nó dhá raibhe mé uáibh, gu</span>
<lb n="21991"/><span>bhfuighead sgéula oruibh, gu bhfuiltí ag anmhuin anáon sbioruid, agus ag</span>
<lb n="21992"/><span>cur lé chéile  dhéuninntinn a gcreideamh an tsoisgéil:</span>
<lb n="21993"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:28"/>
<div><lb n="21994"/><p><span>Agus ná biódh eagla na druinge chuireas ion bhur nadhuigh oruibh a gcáill</span>
<lb n="21995"/><span>ar bioth: noch ios comharrgha sgriosda dhóibhsion, achd atá díbhse na</span>
<lb n="21996"/><span>chomharrgha slánaighthe, agus sin ó Dhía.</span>
<lb n="21997"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:29"/>
<div><lb n="21998"/><p><span>Oír tugadh dhíbhse anaisgidh ar son Chríosd, ní hé amháin creideamh</span>
<lb n="21999"/><span>dhíbh ann, achd mar an gcéudna fulang ar a shon:</span>
<lb n="22000"/></p>
</div>
<pb n="Fl1:30"/>
<div><lb n="22001"/><p><span>Ar mbeith don chomhrac chéudna aguibhse, noch dhochonncabhair</span>
<lb n="22002"/><span>ionnamsa, agus anois dochluintí dho bheith ionnam.</span>
<lb n="22003"/></p>
</div>
<pb n="Fl2"/>
<div><lb n="22004"/><p/>
</div>
<pb n="Fl2:1"/>
<div><lb n="22005"/><p><span>Uime sin má atá comhfhurtachd ar bioth a gCríosd, má atá solás ar</span>
<lb n="22006"/><span>bioth grádha, má atá cumann ar bioth sbioruide, má atá truáighe ar bioth nó</span>
<lb n="22007"/><span>trócaire:</span>
<lb n="22008"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:2"/>
<div><lb n="22009"/><p><span>Coimhlíonuidh mo gháirdeachasa, ré bheith díbh dhéninntinn,</span>
<lb n="22010"/><span>dáonghrádh, dhéuntoil, agus déun bhreitheamhnas.</span>
<lb n="22011"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:3"/>
<div><lb n="22012"/><p><span>Gan déunamh áon neithe tré chonsbóid, na tré ghlóir dhiomháoin, achd</span>
<lb n="22013"/><span>anumhlachd inntinne, ag meas dá gach áon gach áon dá aire mar an</span>
<lb n="22014"/><span>gcéudna na neithe bheanas ré dáoinibh eile.</span>
<lb n="22015"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:4"/>
<div><lb n="22016"/><p><span>Nárob iád na neithe bheanas ris féin bheuras gach áon dá aire, achd</span>
<lb n="22017"/><span>tugadh gach áon dá aire mar an gcéudna na neithe bheanas ré dáoinibh eile.</span>
<lb n="22018"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:5"/>
<div><lb n="22019"/><p><span>Uime sin biódh aninntinn chéudna ionnuibh noch dhobhí fós a nIósa</span>
<lb n="22020"/><span>Críosd:</span>
<lb n="22021"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:6"/>
<div><lb n="22022"/><p><span>Noch ar mbeith dó a bfoirm Dhé, nár mheas sé na shlad bheith dhó</span>
<lb n="22023"/><span>comhchothrom ré Día:</span>
<lb n="22024"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:7"/>
<div><lb n="22025"/><p><span>Giodheadh do chuir sé hé féin a neamhshuim, ar ndul dó a riochd</span>
<lb n="22026"/><span>shearbhfhoghantuighe, arna dhéunamh féin cosmhail ré dáoinibh.</span>
<lb n="22027"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:8"/>
<div><lb n="22028"/><p><span>Agus arna fhagháil a bhfioghair mar dhuine, do ísligh sé hé féin, ar</span>
<lb n="22029"/><span>mbeith dhó arná ghénamh umhal gus an mbás, eadhón bás na croiche.</span>
<lb n="22030"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:9"/>
<div><lb n="22031"/><p><span>Ar anadhbharsin do arduigh Día é gu ro árd mar an gcéudna, agus tug</span>
<lb n="22032"/><span>sé ainm dhó ós cionn gach uile anma:</span>
<lb n="22033"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:10"/>
<div><lb n="22034"/><p><span>Dochum gu bhfeacfadh gach uile ghlúin dainm Iósa eadhón glúine na</span>
<lb n="22035"/><span>neitheann atá ar neamh, agus ar talamh, agus fáoi an dtalamh:</span>
<lb n="22036"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:11"/>
<div><lb n="22037"/><p><span>Agus gu naidéumhadh  gach uile theanguidh gurob hé Iósa Críosd an</span>
<lb n="22038"/><span>tighearna, dochum glóire Dé athar.</span>
<lb n="22039"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:12"/>
<div><lb n="22040"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha grádhacha amhuil tug sibh umhlachd uáibh a</span>
<lb n="22041"/><span>gcomhnuidhe, ní hé amháin dom láthairse, achd anois gu mórmhór ar mbeith</span>
<lb n="22042"/><span>damh dá bhur bhféugmuis, cuiridh crióch ar bhur slánughadh féin maille ré</span>
<lb n="22043"/><span>faitcheas agus ré criothnughadh.</span>
<lb n="22044"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:13"/>
<div><lb n="22045"/><p><span>Oír asé Día oibrigheas ionnuibh an toil agus an gníomh, do réir</span>
<lb n="22046"/><span>dheaghthoile féin.</span>
<lb n="22047"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:14"/>
<div><lb n="22048"/><p><span>Déunuidh na huile neithe gan monmar agus gan challoid:</span>
<lb n="22049"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:15"/>
<div><lb n="22050"/><p><span>Dochum bheith dháoibh neimhchiontach, agus neamhorchoideach, ion bhur</span>
<lb n="22051"/><span>gcloinn neamhlochduigh ag Día, ameasg dhroch chinidh chrosda, eidir a</span>
<lb n="22052"/><span>bhfuil sibh ag déallrughadh mar lochrannuibh soillse sa sáoghal.</span>
<lb n="22053"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:16"/>
<div><lb n="22054"/><p><span>Agus síneadh bhréithre na beatha uáibh amach, dochum gu dtiucfadh</span>
<lb n="22055"/><span>dhiómsa mórtachas  do ghénamh a ló Chríosd, as nár rioth má gu diómháoin,</span>
<lb n="22056"/><span>agus nar sháothruidh mé gu díomháoin.</span>
<lb n="22057"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:17"/>
<div><lb n="22058"/><p><span>Achd fós biódh gu bhfuilim dhom iodhbairt ar muin iodhbartha agus</span>
<lb n="22059"/><span>sheirbhíse bhur gcreidimhse, atá luathgháir oram agus gáirdeachas máráon</span>
<lb n="22060"/><span>riomsa.</span>
<lb n="22061"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:18"/>
<div><lb n="22062"/><p><span>Ar son anadhbhair chéudna dénuighse fós luathgháir agus gáirdeachas</span>
<lb n="22063"/><span>máráon riomsa.</span>
<lb n="22064"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:19"/>
<div><lb n="22065"/><p><span>Agus atá muinighin agum sa dtighearna Iósa, ré Timotheus do chur</span>
<lb n="22066"/><span>chuguibh gu haithghearr, dochum gu mbinn deaghmhisnigh, ar bhfagháil</span>
<lb n="22067"/><span>fheasa créud as cor dháoibhse.</span>
<lb n="22068"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:20"/>
<div><lb n="22069"/><p><span>Oír ní fhuil a shamhuil agum ar fheabhus a inntinne, do neoch ar a</span>
<lb n="22070"/><span>mbíadh cúram na neitheann bheanas ribhse go dúthrachdach.</span>
<lb n="22071"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:21"/>
<div><lb n="22072"/><p><span>Oír asiád na neithe beanas ríu féin iárruid na huile, agus ní híad</span>
<lb n="22073"/><span>na neithe bheanas ré hIósa Críosd.</span>
<lb n="22074"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:22"/>
<div><lb n="22075"/><p><span>Achd atá fios a dhearbhthachdsan aguibhse, eadhón gu ndearna sé</span>
<lb n="22076"/><span>miniosdrálachd um fhochairse sa soisgéul, amhuil do ghéunamh mac a</span>
<lb n="22077"/><span>bhfochair a athar.</span>
<lb n="22078"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:23"/>
<div><lb n="22079"/><p><span>Uime sin atá suil agum ris anfhiorsa do chur chuguibh, comhluáth</span>
<lb n="22080"/><span>agus bhiás a fhios agum créud bhus cor dhamh pféin.</span>
<lb n="22081"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:24"/>
<div><lb n="22082"/><p><span>Agus atá muinighin agum sa dtighearna, gu dtiucfuidh mé féin mar an</span>
<lb n="22083"/><span>gcéudna chuguibh gu haíthghearr.</span>
<lb n="22084"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:25"/>
<div><lb n="22085"/><p><span>Giodheadh do mheas mé gu raibhe na riachdanas, mo dhearbhráthair</span>
<lb n="22086"/><span>Epaphroditus do chur chuguibh, mo chomhoibrighe, agus mo choimhfhior</span>
<lb n="22087"/><span>coguidh, agus bhur dteachdairese, agus an tí dho fhóir oram anam mo</span>
<lb n="22088"/><span>riacdanuis.</span>
<lb n="22089"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:26"/>
<div><lb n="22090"/><p><span>Oír dobhí fonn a chroidhe ionnuibhse uile, agus do liónadh é do thuirse</span>
<lb n="22091"/><span>tréna chlos dháoibhse gu raibhe sé lag.</span>
<lb n="22092"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:27"/>
<div><lb n="22093"/><p><span>Agus gu deimhin so bhí sé lag a bhfogus don bhás: giodheadh dorinne</span>
<lb n="22094"/><span>Día trócaire air, agus ní hair amháin, achd oramsa mar an gcéudna, dochum</span>
<lb n="22095"/><span>nách biádh doilgheas ar muin doilghis oram.</span>
<lb n="22096"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:28"/>
<div><lb n="22097"/><p><span>Uime sin bá móide mo dhúrthachd fána chur chuguibh, dochum arna</span>
<lb n="22098"/><span>fhaicsin arís dháoibh gu ngéubha gáirdeachas sibh, agus go madh lughaide mo</span>
<lb n="22099"/><span>doilgheassa hé.</span>
<lb n="22100"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:29"/>
<div><lb n="22101"/><p><span>Ar anadhbharsin gabhuidh chuguibh hé sa dtighearna maille ris anuile</span>
<lb n="22102"/><span>gháirdeachas: agus biodh cion mór aguibh ar a samhuilsion.</span>
<lb n="22103"/></p>
</div>
<pb n="Fl2:30"/>
<div><lb n="22104"/><p><span>Do bhrígh gu dtáinic sé gu gar dhon bhás ar son oibre Chríosd, agus nár</span>
<lb n="22105"/><span>chuir suim ina anum, dochum gu gcoimhliónfadh sé anuireasbhaidh dhobhí</span>
<lb n="22106"/><span>oramsa a dtáobh bhur seirbhísse.</span>
<lb n="22107"/></p>
</div>
<pb n="Fl3"/>
<div><lb n="22108"/><p/>
</div>
<pb n="Fl3:1"/>
<div><lb n="22109"/><p><span>Tuilleadh eile a dhearbhraithreacha, dénuidh gairdeachas sa dtigherna.  Gu</span>
<lb n="22110"/><span>deimhin ní leasg leam na neithe céudna dho sgríobhadh chuguibh, agus as ní</span>
<lb n="22111"/><span>sabhálta dhíbhse hé.</span>
<lb n="22112"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:2"/>
<div><lb n="22113"/><p><span>Coimhéuduigh sibh pféin ar mhadruighibh: coimhéuduigh sibh pféin ar</span>
<lb n="22114"/><span>dhrochluchd oibre: coimhéuduigh sibh pféin ar an gcoimhghearradh.</span>
<lb n="22115"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:3"/>
<div><lb n="22116"/><p><span>Oír as sinne an timchiollghearradh, noch dhoní seirbhís do Dhía a</span>
<lb n="22117"/><span>sbioruid, agus doní gáirdeachas a nIósa Críosd, agus nách cuireann ar</span>
<lb n="22118"/><span>muinighin sa bhfeóil:</span>
<lb n="22119"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:4"/>
<div><lb n="22120"/><p><span>Biodh gurob féidir leamsa fós bheith muinighneach as an bhfeóil.  Má</span>
<lb n="22121"/><span>sháoileann éuneach eile gurob féidir leis a mhuinighnin do chur sa bhfeóil,</span>
<lb n="22122"/><span>as mó ina sin as féidir leamsa hé,</span>
<lb n="22123"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:5"/>
<div><lb n="22124"/><p><span>Ar mbeith damh timchiollghearrtha an tochdmhadh lá, do chineadh</span>
<lb n="22125"/><span>Israél, do threibh Bheniamin, am abhraidhe dona habhruighibh,</span>
<lb n="22126"/><span>am Fhairisíneach do réir an reachda.</span>
<lb n="22127"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:6"/>
<div><lb n="22128"/><p><span>Re hiomad grádha dho tháobh an reachda dorinne mé fóleanmhuin air</span>
<lb n="22129"/><span>aneagluis: do tháobh an cheirt atá sa reachd, dobhí mé neimhchiontach.</span>
<lb n="22130"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:7"/>
<div><lb n="22131"/><p><span>Achd na neithe dobhí na neudáil agum, do mheas mé gur dhulamugha iád</span>
<lb n="22132"/><span>ar son Chríosd.</span>
<lb n="22133"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:8"/>
<div><lb n="22134"/><p><span>Agus fós gu deimhin, measuim na huile neithe dho bheith na  ndulamugha,</span>
<lb n="22135"/><span>ar son eólais ro oirrdheirc Iósa Críosd mo thighearna: agár léig mé dhíom na</span>
<lb n="22136"/><span>huile neithe ar a shon, agus measuim nách bhfuil ionnta achd áoileach,</span>
<lb n="22137"/><span>dochum Críosd do ghnoughadh damh:</span>
<lb n="22138"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:9"/>
<div><lb n="22139"/><p><span>Agus dochum gu bhfuighthí annsan mé, gan bheith dhom fhiréunndachd féin</span>
<lb n="22140"/><span>agum, eadhó anfhíréundachd tig ón reachd, achd anfhiréundachd tig</span>
<lb n="22141"/><span>tré chreideamh Críosd, an fhíréndachd atá ó Dhía tré chreidemh:</span>
<lb n="22142"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:10"/>
<div><lb n="22143"/><p><span>Dochum gu mbiádh aithne agum airsion, agus ar chumhachd a eiséirghe,</span>
<lb n="22144"/><span>agus ar chumann a pheannuidhe, ar mbeith dhamh dhom chur a gcosmhaileas</span>
<lb n="22145"/><span>chrotha réna bhás:</span>
<lb n="22146"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:11"/>
<div><lb n="22147"/><p><span>Dá fhéuchain an dtiucfadh dhióm ar éunchor, rochdain go heiséirghe na</span>
<lb n="22148"/><span>marbh:</span>
<lb n="22149"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:12"/>
<div><lb n="22150"/><p><span>Ní hé gu ráinic mé cheana hí, nó gu bhfuilim fós ar dteachd chum críche:</span>
<lb n="22151"/><span>achd atáim ag rioth dhféucháin an dtiucfadh dhíom fós breith uirrthe,</span>
<lb n="22152"/><span>do bhrígh gu rugadh oram cheana ré Críosd.</span>
<lb n="22153"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:13"/>
<div><lb n="22154"/><p><span>A dhearbhraithreacha, ní mheasuim gur bhuáill mé cheana an comharrgha:</span>
<lb n="22155"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:14"/>
<div><lb n="22156"/><p><span>Achd doním éun ní amháin: ar mbeith damh ag dearmad na neitheann atá ar</span>
<lb n="22157"/><span>mo chúl, agus ag déunamh mo dhíthchill dochum na neitheann atá romham,</span>
<lb n="22158"/><span>riothuim gu dián dochum an chomharrgha, do mhián luádhaigheachda ardghárma Dé</span>
<lb n="22159"/><span>a nIósa Críosd.</span>
<lb n="22160"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:15"/>
<div><lb n="22161"/><p><span>Uime sin an mhéid dínn atá diongmhalta, bioth aninntinnse aguinn:</span>
<lb n="22162"/><span>achd má tá sibh ar aithearrach inntinne, foillseóchuidh Día a ní céudna dhíbh.</span>
<lb n="22163"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:16"/>
<div><lb n="22164"/><p><span>Giodheadh siubhlam ar ar nadhuigh sa ní dochum a dtangamar, do réir</span>
<lb n="22165"/><span>áon riaghla amháin, agus bímid déuninntinn:</span>
<lb n="22166"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:17"/>
<div><lb n="22167"/><p><span>A dhearbhráithreacha, bígidh ré chéile ion bhur luchd leanmhana agumsa,</span>
<lb n="22168"/><span>agus tabhruidh aire don druing shiubhlas do réir na heisímpláire</span>
<lb n="22169"/><span>dhobheirmídne dhíbh.</span>
<lb n="22170"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:18"/>
<div><lb n="22171"/><p><span>Oír atáid morán ag siubhal, fár labhair mé ribh gu minic, agus fá a</span>
<lb n="22172"/><span>bhfuilim ag gul anois dá innisin díbh, gurob naimhde iád do chroich Chríosd:</span>
<lb n="22173"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:19"/>
<div><lb n="22174"/><p><span>Agárob damhnughadh a gcríoch dheigheanach: agus agarob hé a ndía a</span>
<lb n="22175"/><span>mbolg, agus agá dtéid a nglóir a náire dhóibh, noch smuáineas ar neithibh</span>
<lb n="22176"/><span>talmhuidhe.</span>
<lb n="22177"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:20"/>
<div><lb n="22178"/><p><span>Achd as ar neamh atá ar gcoinbhearsáidne, an tionad as a bhfuil súil</span>
<lb n="22179"/><span>aguinn fós ré teachd an tslánaightheóra eadhón an tighearna Iósa Críosd:</span>
<lb n="22180"/></p>
</div>
<pb n="Fl3:21"/>
<div><lb n="22181"/><p><span>Noch chuirfeas ar gcorp truáillighthe a naithearrach crotha, dochum a</span>
<lb n="22182"/><span>dhéunta comhchosmhuil réna chorp glórmhar féin, ónoibriughadh lénab féidir</span>
<lb n="22183"/><span>leis na huile neithe fós do chur fáoi féin.</span>
<lb n="22184"/></p>
</div>
<pb n="Fl4"/>
<div><lb n="22185"/><p/>
</div>
<pb n="Fl4:1"/>
<div><lb n="22186"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha grádhacha, dá bhfuil toil mo chroidhe, mo</span>
<lb n="22187"/><span>sholás agus mo choróin, seasuidh mar so sa dtighearna, a</span>
<lb n="22188"/><span>dhearbhraithreacha grádhacha.</span>
<lb n="22189"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:2"/>
<div><lb n="22190"/><p><span>Sirim dhathchuinghe ar Evodias, agus sirim Shintiche, bheith</span>
<lb n="22191"/><span>dhéuninntinn sa dtighearna.</span>
<lb n="22192"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:3"/>
<div><lb n="22193"/><p><span>Agus sirim dhachuinghe ortsa mar an gcéudna, a chompánuigh</span>
<lb n="22194"/><span>charthanaigh, cungnamh ris na mnáibh, noch dhorinne díthchioll maille</span>
<lb n="22195"/><span>riómsa sa soisgéul, agus maille ré Clement, agus ris an gcuid eile</span>
<lb n="22196"/><span>dom luchd cobhartha, agá bhfuilid a nanmanna a leabhar na beatha.</span>
<lb n="22197"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:4"/>
<div><lb n="22198"/><p><span>Déunuidh gáirdeachas do shiór sa dtighearna: adeirim arís déunuidh</span>
<lb n="22199"/><span>gáirdeachas.</span>
<lb n="22200"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:5"/>
<div><lb n="22201"/><p><span>Biódh suáimhneas bhur ninntinne follas dona huile dháoinibh. Atá an</span>
<lb n="22202"/><span>tigherna láimh ribh.</span>
<lb n="22203"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:6"/>
<div><lb n="22204"/><p><span>Ná biodh róchúram neithe ar bith oruibh: achd sanuile ní biodh bhur</span>
<lb n="22205"/><span>niárratuis foillsighthe do Dhía, anurnuighthe agus anathchuinghe maille</span>
<lb n="22206"/><span>ré breith bhuidheachais.</span>
<lb n="22207"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:7"/>
<div><lb n="22208"/><p><span>Agus coimhéudfuigh siothcháin Dé sharuigheas anuile thuigse, bhur</span>
<lb n="22209"/><span>gcroidthe agus bhur ninntinneacha a nIósa Críosd.</span>
<lb n="22210"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:8"/>
<div><lb n="22211"/><p><span>Tuilleadh eile a dhearbhraithreacha, giodhbé ar bioth neithe atá</span>
<lb n="22212"/><span>fírinneach, giodhbé neithe atá thrómgha, giodhbé neithe atá ceart,</span>
<lb n="22213"/><span>giodhbé neithe atá glan, giodhbé bé neithe as fíu grádh, giodhbé neithe</span>
<lb n="22214"/><span>ar a bhfuil deaghtheisd, má tá subhalcadha ar bioth, agus má tá moladh, gu</span>
<lb n="22215"/><span>madh híad bhiás sibh dho smuáineadh.</span>
<lb n="22216"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:9"/>
<div><lb n="22217"/><p><span>Na neithe fós do fhoghluim sibh, agus do ghlacabhair, agus dochuálabhair,</span>
<lb n="22218"/><span>agus dochonncabhair ionnamsa, déunuidh iád: agus biáidh Día na siothchána</span>
<lb n="22219"/><span>maille ribh.</span>
<lb n="22220"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:10"/>
<div><lb n="22221"/><p><span>Agus do ghabh gáirdeachas gu mór sa dtighearna mé, do bhrígh gur</span>
<lb n="22222"/><span>éiridh ribh fá dheireadh mo chúramsa dho bheith oruibh, a ní dobhí</span>
<lb n="22223"/><span>na chás oruibh, achd nách fuárabhair ám.</span>
<lb n="22224"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:11"/>
<div><lb n="22225"/><p><span>Ní hé adhbhar fá a labhruim a gcáill riachdanuis do bheith oram:</span>
<lb n="22226"/><span>oír do fhoghluim mé iomchar gu toltanach ré gach cor dhá neirgheann damh.</span>
<lb n="22227"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:12"/>
<div><lb n="22228"/><p><span>As eól damh bheith uiríseal, agus as eól damh bheith iomlán: sanuile áit</span>
<lb n="22229"/><span>agus sna huile neithibh dho teaguisgeadh mé, ré bheith sáitheach agus ré</span>
<lb n="22230"/><span>bheith ocarach, ré bheith liónta agus ré bheith a riachdanas.</span>
<lb n="22231"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:13"/>
<div><lb n="22232"/><p><span>Tig dhióm na huile neithe dho ghéunamh, trésan tí neartuigheas mé</span>
<lb n="22233"/><span>eadhón Chríosd.</span>
<lb n="22234"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:14"/>
<div><lb n="22235"/><p><span>Thairis sin is maith dhorinneabhairse bheith pártach rém bhuáidhirtse.</span>
<lb n="22236"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:15"/>
<div><lb n="22237"/><p><span>Agus fós atá a fhios aguibhse a Fhilippiánacha, a dtosughadh an</span>
<lb n="22238"/><span>tsoisgéil an tan do fháguibh mé Macedónia, nár roinn eagluis ar</span>
<lb n="22239"/><span>bioth rium a gcúnndus thabhartha agus ghabhála, achd sibhse amháin.</span>
<lb n="22240"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:16"/>
<div><lb n="22241"/><p><span>Oír ar mbeith damh fós a dTessalonica, do chuireabhair chugam</span>
<lb n="22242"/><span>uáir nó dhó, fóirighthin mo riachdanuis.</span>
<lb n="22243"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:17"/>
<div><lb n="22244"/><p><span>Ní hé gu bhfuilim ag iárruidh tabhartuis, achd amháin ag iárruidh toruidh</span>
<lb n="22245"/><span>roliónmhuir noch dhoghéubhthar ion bhur gconndusa.</span>
<lb n="22246"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:18"/>
<div><lb n="22247"/><p><span>Fuáir mé anois na huile neithe, agus atá mo theannsháith agum: do líonadh</span>
<lb n="22248"/><span>mé ar nglacadh dhamh ó Epaphrodítus na neithe táinic uáibhse, atá</span>
<lb n="22249"/><span>na mbaladh dheaghbhaluidh, agus na niodhbairt thaitneamhach, ar a</span>
<lb n="22250"/><span>bhfuil gean ag Día.</span>
<lb n="22251"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:19"/>
<div><lb n="22252"/><p><span>Agus fóirfidh mó Dhíasa gach uile uireasbhuidh dhá mbía oruibhse, do</span>
<lb n="22253"/><span>réir a sháidhbhris maille ré glóir, a nIósa Críosd.</span>
<lb n="22254"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:20"/>
<div><lb n="22255"/><p><span>Agus glóir do Dhía, eadhón ar nathairne a sáoghal na sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="22256"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:21"/>
<div><lb n="22257"/><p><span>Teannuidh ribh gach uile náomh a nIósa Críosd.  Cuirid na</span>
<lb n="22258"/><span>dearbhraithreacha atá um fhochairse a mbeannachd chuguibh.</span>
<lb n="22259"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:22"/>
<div><lb n="22260"/><p><span>Cuirid na náoimh uile a mbeannachd chuguibh, agus go mórmhór an dream</span>
<lb n="22261"/><span>atá dho luchd tighe Chéusair.</span>
<lb n="22262"/></p>
</div>
<pb n="Fl4:23"/>
<div><lb n="22263"/><p><span>Grása ar dtighearna Iósa Críosd maille ribh uile.  Amén.</span>
<lb n="22264"/>
<pb n="Cl"/></p>
<lb n="22265"/>
<lb n="22266"/><p><span>EPISTIL PHOIL ABSDAIL DOCHUM na gColossiánach.</span>
<lb n="22267"/></p>
</div>
<pb n="Cl1"/>
<div><lb n="22268"/><p/>
</div>
<pb n="Cl1:1"/>
<div><lb n="22269"/><p><span>POL absdal IOSA Críosd tré thoil Dé, agus Timotheus ar</span>
<lb n="22270"/><span>ndearbhráthair,</span>
<lb n="22271"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:2"/>
<div><lb n="22272"/><p><span>Dochum na náomh agus na ndearbhráithreach ndíleas a nIósa Críosd,</span>
<lb n="22273"/><span>atá a gColosse.  Grása maille ribh, agus siothcháin ó Dhía athair, agus</span>
<lb n="22274"/><span>ón dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="22275"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:3"/>
<div><lb n="22276"/><p><span>Beirmíd a bhuidhe ré Día, agus ré hathair ar dtighearna Iósa Críosd, ag</span>
<lb n="22277"/><span>déunamh úrnuighthe do shíor ar bhur sonsa.</span>
<lb n="22278"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:4"/>
<div><lb n="22279"/><p><span>On tráth fá gcuálamar iomradh bhur gcreidimh a nIósa Críosd, agus bhur</span>
<lb n="22280"/><span>ngrádh a dtáobh na nuile náomh:</span>
<lb n="22281"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:5"/>
<div><lb n="22282"/><p><span>Ar son na muinighne atá arna cur a gcoimhéud bhur noirchill sna</span>
<lb n="22283"/><span>neamhuibh, agá bhfuárabhair a tuarasgbháil roimhe, a mbréithir na fírinne</span>
<lb n="22284"/><span>eadhón an tsoisgéil,</span>
<lb n="22285"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:6"/>
<div><lb n="22286"/><p><span>Noch táinic chuguibhse, amhuil táinic ré dochum an domhain uile mar</span>
<lb n="22287"/><span>an gcéudna: agus dobheir toradh uádha, mar dobheir ion bhur measgsa ón lá</span>
<lb n="22288"/><span>fá gcuálabhair agus fá bhfuárabhair eólas ar ghrás Dé gu fírinneach,</span>
<lb n="22289"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:7"/>
<div><lb n="22290"/><p><span>Amhuil fós do fhoghluim sibh ó Epaphras ar gcomhsearbhfoghantuidhe</span>
<lb n="22291"/><span>grádhach, noch atá ar bhur sonsa na mhinisdir dhíleas ag Críosd.</span>
<lb n="22292"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:8"/>
<div><lb n="22293"/><p><span>Noch fós do fhollsigh dhúinne bhur ngrádhsa trésan sbioruid.</span>
<lb n="22294"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:9"/>
<div><lb n="22295"/><p><span>Uime sin ón lá fá a gcuálamar hé, ní sguirmíd dá bheith ag úrnuighthe ar</span>
<lb n="22296"/><span>bhur son, agus ag achuinghe sibhse dho bheith liónta deólas a thoilesion,</span>
<lb n="22297"/><span>anuile eagna agus thuigse sbioradalta.</span>
<lb n="22298"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:10"/>
<div><lb n="22299"/><p><span>Dochum gu siubhalfadh sibh gu cuibhghe dhon tighearna, maille réna thoil</span>
<lb n="22300"/><span>do ghénamh sna huile neithibh, ag tabhairt toruidh uáibh sanuile</span>
<lb n="22301"/><span>dheaghobair, agus ag fás aneólas Dé:</span>
<lb n="22302"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:11"/>
<div><lb n="22303"/><p><span>Arná bhur neartughadh maille ris anuile neart tréna chumhachd</span>
<lb n="22304"/><span>glórghasan, dochum na huile fhoighide agus fhulaing maille ré gáirdeachas:</span>
<lb n="22305"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:12"/>
<div><lb n="22306"/><p><span>Ag breith bhuidheachais ris anathair, noch dhorinne sinne iomchuibhghe</span>
<lb n="22307"/><span>dochum coda, dhfaghail doighrechd na náomh sa soillse.</span>
<lb n="22308"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:13"/>
<div><lb n="22309"/><p><span>Noch dho sháor sinn ó chumhachduibh an dorchaduis, agus do aithrigh sinn</span>
<lb n="22310"/><span>go rioghachd a mhic ionmhuin féin:</span>
<lb n="22311"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:14"/>
<div><lb n="22312"/><p><span>Ion a bhfuil an fuásgladh aguinn tréna fhuil, eadhón maithmheachas na</span>
<lb n="22313"/><span>bpeacadh.</span>
<lb n="22314"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:15"/>
<div><lb n="22315"/><p><span>Noch atá na iomháigh dhon Día nách féidir dhfaicsin, agus na</span>
<lb n="22316"/><span>chéudghin na nuile chreatúr:</span>
<lb n="22317"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:16"/>
<div><lb n="22318"/><p><span>Oír ios leisean do chruthuigheadh na huile neithe, na neith atá ar neamh</span>
<lb n="22319"/><span>agus ar talamh, na neithe atá ré bhfaicsin, agus na neithe nách féidir</span>
<lb n="22320"/><span>dhfaicsin: más ardchaithireacha iád, nó tighearnuis, nó uáchdaránachd, nó</span>
<lb n="22321"/><span>cumhachdacha, as leision, agus ar a shonsan do cruthuigheadh iád uile.</span>
<lb n="22322"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:17"/>
<div><lb n="22323"/><p><span>Agus atá féin roimh na huile neithibh, agus is trídsion sheasaid na huile</span>
<lb n="22324"/><span>neithe a bhfochair a chéile.</span>
<lb n="22325"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:18"/>
<div><lb n="22326"/><p><span>Agus as eision ceann chuirp na hegluisi: asé fós an tosach, agus</span>
<lb n="22327"/><span>an chéidghinó mharhadh, dochum airdcheannuis do bheith aige os cionn na</span>
<lb n="22328"/><span>nuile.</span>
<lb n="22329"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:19"/>
<div><lb n="22330"/><p><span>Oír do thogair an tathair anuile iomláine dho chomhnuidhe annsan:</span>
<lb n="22331"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:20"/>
<div><lb n="22332"/><p><span>Agus ar ndéunamh siothchána tré fhuil a chroicesean, na huile neithe</span>
<lb n="22333"/><span>dhá bhfuil ar talamh agus ar neamh, dho ghéunamh réidh ris féin</span>
<lb n="22334"/><span>thriódsion.</span>
<lb n="22335"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:21"/>
<div><lb n="22336"/><p><span>Agus sibhse dobhí anallód nar gcomhuightheachuibh agus nar naimhdibh,</span>
<lb n="22337"/><span>ar mbeith dá bhur ninntinn fonnmhar a ndrochoibrighthibh, do réidhigh sé</span>
<lb n="22338"/><span>anois gu cinnte dháoibh:</span>
<lb n="22339"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:22"/>
<div><lb n="22340"/><p><span>A gcorp a fheóla féin, tré bhás: dochum bhur ndéunta náomhtha</span>
<lb n="22341"/><span>neimhchiontach agus sáor na fhiádhnuise féin:</span>
<lb n="22342"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:23"/>
<div><lb n="22343"/><p><span>Má chomhnuigheann sibh go fonndameinteach daingean sa gcreideamh, gan</span>
<lb n="22344"/><span>bheith díbh arna bhur nathrughadh ó mhuinighin an tsoisgéil dochuálabhair,</span>
<lb n="22345"/><span>agus dorinneadh dho sheanmóir dá gach uile chreatúr dá bhfuil fó neamh,</span>
<lb n="22346"/><span>eadhón an soisgéul dá bhfuilimse Pól am mhinisdir.</span>
<lb n="22347"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:24"/>
<div><lb n="22348"/><p><span>Nóch dhoní anois gáirdeachas ann sna neithibh dhoním dhfulang ar bhur</span>
<lb n="22349"/><span>sonsa, agus choimhlíonas fuigheall buáidheartha Críosd am fheóil, ar son a</span>
<lb n="22350"/><span>chuirpsion, eadhon aneagluis:</span>
<lb n="22351"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:25"/>
<div><lb n="22352"/><p><span>Dá ndearnadh minisdir dhíom, do réir fheadhmanntuis Dé, tugadh dhamh da</span>
<lb n="22353"/><span>bhur dtáobhsa, dochum bhréithre Dé dho choimhlíonadh.</span>
<lb n="22354"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:26"/>
<div><lb n="22355"/><p><span>Eadhón an tseicréid dobhí folaighthe ó thús an domhuin, agus ó ré na</span>
<lb n="22356"/><span>sean, achd anois atá arna foillsiughadh dhá náomhuibhsion,</span>
<lb n="22357"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:27"/>
<div><lb n="22358"/><p><span>Dár thogair Dia a fhoillsiughadh, créd hé saidhbhreas ghlóire na seicréide</span>
<lb n="22359"/><span>a measg na gcineadhach, agárob hé Críosd hé ion bhur measgsa, muinighin</span>
<lb n="22360"/><span>na glóire:</span>
<lb n="22361"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:28"/>
<div><lb n="22362"/><p><span>Noch dhonímuidne dho sheanmóir, ag tabhairt fhógra dhá gach áon, agus ag</span>
<lb n="22363"/><span>teagusg gach áoin, sanuile eagna, dochum gach áoin do thabhairt do láthair</span>
<lb n="22364"/><span>iomlán a nIósa Críosd:</span>
<lb n="22365"/></p>
</div>
<pb n="Cl1:29"/>
<div><lb n="22366"/><p><span>A ní dochum a bhfuilimse ag déunamh díthchill, ar mbeith damh ag sbáirn</span>
<lb n="22367"/><span>do réir mar oibrigheas a oibriughadhsan ionnam gu cumhachdach.</span>
<lb n="22368"/></p>
</div>
<pb n="Cl2"/>
<div><lb n="22369"/><p/>
</div>
<pb n="Cl2:1"/>
<div><lb n="22370"/><p><span>Oír dobfhearr leam gu mbiádh a fhios aguibh, créud hé méud mo chomhruic</span>
<lb n="22371"/><span>ar bhur sonsa, agus ar son na druinge atá a Laodicéa, agus ar son na</span>
<lb n="22372"/><span>méide nách facuigh mhadhuigh sa bhfeóil:</span>
<lb n="22373"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:2"/>
<div><lb n="22374"/><p><span>Dochum furtachda dhfagháil dá gcroidheadhuibh, ar mbeith  dóibh</span>
<lb n="22375"/><span>dluthuighthe ré chéile a ngrádh, agus anuile shaidhbhrios shardeimhnighthe</span>
<lb n="22376"/><span>tuigse dochum eólais sheicréide Dé eadh;on anathar, agus Chríosd:</span>
<lb n="22377"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:3"/>
<div><lb n="22378"/><p><span>Ann a bhfuilid na huile ionnmhusa eagna agus eólais folaighthe.</span>
<lb n="22379"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:4"/>
<div><lb n="22380"/><p><span>Agus as uime adeirim so, deagla gu meallfadh éunduine sibh ré hóradh</span>
<lb n="22381"/><span>bríathar:</span>
<lb n="22382"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:5"/>
<div><lb n="22383"/><p><span>Oír biódh nach fuilim dhá bhur láthair sa gcoluinn, atáim fós dá bhur</span>
<lb n="22384"/><span>láthair sa sbioruid, ag déunamh gáirdeachais agus féuchain bhur norduighthe,</span>
<lb n="22385"/><span>agus dhiongmhaltachda bhur gcreidimh a gCríosd.</span>
<lb n="22386"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:6"/>
<div><lb n="22387"/><p><span>Uime sin amhuil do ghabhabhair an tighearna Iósa Críosd chuguibh, gu</span>
<lb n="22388"/><span>madh hamhluidh sin shiubhalfas sibh ann:</span>
<lb n="22389"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:7"/>
<div><lb n="22390"/><p><span>Ar mbeith dhíbh arná bhur bhfrémhughadh agus arná bhur bhfollamnughadh</span>
<lb n="22391"/><span>ann, agus arná bhur ndaingniughadh sa gcreideamh, do réir mar do teaguisgeadh</span>
<lb n="22392"/><span>sibh, ag liónadh ann díbh maille ré breith bhuidheachais.</span>
<lb n="22393"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:8"/>
<div><lb n="22394"/><p><span>Tabhruid bhur naire ribh, nách creacfuidh éunduine sibh tré</span>
<lb n="22395"/><span>fheallsamhnachd agus tré mhealltoireachd dhiomháoin, do réir thráchduighthe</span>
<lb n="22396"/><span>na ndáoine, do réir chéudthosuigheadh an domhuin, agus ní do réir Chríosd.</span>
<lb n="22397"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:9"/>
<div><lb n="22398"/><p><span>Oir ata anuile iomláine dhiághachda na comhnuidhe annsan gu corparrgha.</span>
<lb n="22399"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:10"/>
<div><lb n="22400"/><p><span>Agus atá sibhse arna bhur lómliónadh annsan, eadhón sa tí as ceann</span>
<lb n="22401"/><span>don uile uachdaránachd, agus dona huilechumhachduibh.</span>
<lb n="22402"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:11"/>
<div><lb n="22403"/><p><span>Ann a bhfuiltí mar an gcéudna timchiollgearrtha, ré timchiollghearradh</span>
<lb n="22404"/><span>nách ré lámhuibh dhoníthear, a gcur chuirp fpheacuidh na feola dhíbh, tré</span>
<lb n="22405"/><span>thimchiollghearradh Chríosd.</span>
<lb n="22406"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:12"/>
<div><lb n="22407"/><p><span>Ar mbeith díbh adhluice máráon ris tré bhaisdeadh, na ndearnabhair</span>
<lb n="22408"/><span>eséirghe fós máráon ris tré chreideamh Dé oibrigheas gu bríghmhar, do</span>
<lb n="22409"/><span>thóguibh súas é ó mharbhuibh.</span>
<lb n="22410"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:13"/>
<div><lb n="22411"/><p><span>Agus do aithbheóuigh sé sibhse maille rision, ar mbeith díbh marbh a</span>
<lb n="22412"/><span>bpeacadhuibh, agus a neamhthimchiollghearradh bhur bhfeola, ag maitheamh</span>
<lb n="22413"/><span>bhur nuile pheacuidh dhíbh:</span>
<lb n="22414"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:14"/>
<div><lb n="22415"/><p><span>Agus ar sgrios na sgríbhinne dhobhí ionar nadhuighne dh'o, noch</span>
<lb n="22416"/><span>dhobhí anórduighthibh, agus dobhí gu folaightheach contrárrgha dhúinne,</span>
<lb n="22417"/><span>do thóguibh ré as an láthair hí, arna cur a leanmhuin don chroich.</span>
<lb n="22418"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:15"/>
<div><lb n="22419"/><p><span>Agus ar bhfádhbhadh na nuachdaránachd agus na gcumhachd dó, do thaiséin</span>
<lb n="22420"/><span>sé gu follas iád ar ndul dó gu caithréimeach ós a gcionn tré san gcroich.</span>
<lb n="22421"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:16"/>
<div><lb n="22422"/><p><span>Uime sin ná damnuigheadh éuneach sibh ar son bhídh ná dhighe, ná a dtáobh</span>
<lb n="22423"/><span>láe tsáoire, ná fán re nuáidh, ná a dtáobh na sabóideadh:</span>
<lb n="22424"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:17"/>
<div><lb n="22425"/><p><span>Nách fuil achd na sgáille dona neithibh atá dochum teachda: achd</span>
<lb n="22426"/><span>is a gCríosd ata an corp.</span>
<lb n="22427"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:18"/>
<div><lb n="22428"/><p><span>Na biódh airdcheannas ag éunduine oruibh uádha féin, anumhlachd</span>
<lb n="22429"/><span>inntinne agus a dtabhairt onóra dhainglibh, dhá sháthadh féin sna neithibh</span>
<lb n="22430"/><span>nách fachuid sé riámh ar mbeith dó ro mhearrgánta ag rioth ré hinntinn a</span>
<lb n="22431"/><span>cholla fein:</span>
<lb n="22432"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:19"/>
<div><lb n="22433"/><p><span>Agus nách connmhann sé an ceann, as a bhfaghann an corp uile, ar mbeith dó</span>
<lb n="22434"/><span>gan uireasbhaidh dluthuighe ré chéile tré altuibh agus tré choimhcheangaltuibh,</span>
<lb n="22435"/><span>fás na fhás dhiágha.</span>
<lb n="22436"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:20"/>
<div><lb n="22437"/><p><span>Uime sin má fuárabhair bás máráon ré Críosd, agus gu bhfuiltí sáor</span>
<lb n="22438"/><span>mar sin ó chéudthosuighibh an domhain: creud a má bhfuil sibh mar dháoinibh</span>
<lb n="22439"/><span>chaitheas a mbeatha sa sáoghal, ag leanmhuin dórduighthibh,</span>
<lb n="22440"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:21"/>
<div><lb n="22441"/><p><span>Dá samhail so ná bean, na blais, na láimhsigh?</span>
<lb n="22442"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:22"/>
<div><lb n="22443"/><p><span>Noch théid uile a dtruáilleagh réna gcleachdadh, ar mbeith dóibh do</span>
<lb n="22444"/><span>réir aitheantadh agus theaguisg na ndaoine.</span>
<lb n="22445"/></p>
</div>
<pb n="Cl2:23"/>
<div><lb n="22446"/><p><span>Neithe agá mbí cáil eagna orrtha, sa tseirbhís chumuid dáoine uátha</span>
<lb n="22447"/><span>féin, agus anumhlachd inntinne, agus a neamhchoigilt an chuirp,</span>
<lb n="22448"/><span>iodheadh ní neithe iád ion a cóir suim do bheith, do bhrígh gurob lé</span>
<lb n="22449"/><span>lionadh na colla bheanas siad.</span>
<lb n="22450"/></p>
</div>
<pb n="Cl3"/>
<div><lb n="22451"/><p/>
</div>
<pb n="Cl3:1"/>
<div><lb n="22452"/><p><span>Uime sin má dhoeiséirghe sibh máráon ré Críosd, iárruidh na neithe</span>
<lb n="22453"/><span>atá fuás, sanionadh na bhfuil Críosd na shuidhe ar dheis Dé.</span>
<lb n="22454"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:2"/>
<div><lb n="22455"/><p><span>Biódh bhur ndúil sna neithibh atá fuás, agus ní sna neithibh atá ar</span>
<lb n="22456"/><span>an talamh.</span>
<lb n="22457"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:3"/>
<div><lb n="22458"/><p><span>Oír atá sibh marbh, agus atá bhur mbeatha folaighthe máráon ré Críosd</span>
<lb n="22459"/><span>a nDía.</span>
<lb n="22460"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:4"/>
<div><lb n="22461"/><p><span>An tan fhóillseóchar Críosd noch as beatha dhúinne, foillseóchar</span>
<lb n="22462"/><span>sibhse fós an tan sin a nglóir máráon ris.</span>
<lb n="22463"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:5"/>
<div><lb n="22464"/><p><span>Uime sin cláoidhigh bhur mbuill thalmhuidhe, mat atá sdríopachas,</span>
<lb n="22465"/><span>neamhghloine, fonn colluidhe, ainmhían, agus saint noch as iodhaládhradh:</span>
<lb n="22466"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:6"/>
<div><lb n="22467"/><p><span>Tréna dtig dióghaltus Dé ar chloinn na heasumhlachda.</span>
<lb n="22468"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:7"/>
<div><lb n="22469"/><p><span>An a rabhabhairse fós ag siubhal anallód, ar mbeith díbh ag caitheamh</span>
<lb n="22470"/><span>bhur mbeatha ionnta.</span>
<lb n="22471"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:8"/>
<div><lb n="22472"/><p><span>Achd anois cuiridh uáibh na neithesi uile mar an gcéudna, mar atá</span>
<lb n="22473"/><span>fearg, buirbe, droichmhéin, ithiomradh, agus comhrádh salach bhur mbéil.</span>
<lb n="22474"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:9"/>
<div><lb n="22475"/><p><span>Na déunuidh bréug ré chéile, ó dho chuireabhair an seanduine dhíbh maille</span>
<lb n="22476"/><span>réna ghniómharthuibh:</span>
<lb n="22477"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:10"/>
<div><lb n="22478"/><p><span>Agus ó dho chuireabhair an duine nuádh iomuibh, noch atá arna</span>
<lb n="22479"/><span>athnuadhughadh aneólas, do réir iomháighe an tí dho chruthaidh hé:</span>
<lb n="22480"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:11"/>
<div><lb n="22481"/><p><span>Mar nách fuil Gréugach agus Iúduighe, timchiollghearradh agus</span>
<lb n="22482"/><span>neamhthimchiollghearradh, duine barbarrgha agus Scithian, dáor agus sáor:</span>
<lb n="22483"/><span>ach Críosd na uile agus ann sna huilibh.</span>
<lb n="22484"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:12"/>
<div><lb n="22485"/><p><span>Uime sin cuiridh iomuibh, mar chloinn thoghtha náomhtha ionmhuin Dé,</span>
<lb n="22486"/><span>innighe trócaire, cáonmharrachd, umhlachd inntinne, ceannsachd, agus foighide:</span>
<lb n="22487"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:13"/>
<div><lb n="22488"/><p><span>Ag tabhairt iómchair dhá chéile, agus ag maitheamh dhá chéile, má tá</span>
<lb n="22489"/><span>gearan ag neach anadhuigh ar oile: amhuil tug Críosd maithmheachas díbhse,</span>
<lb n="22490"/><span>gu madh hamhluidh sin bhéras sibhse maithmheachas uáibh.</span>
<lb n="22491"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:14"/>
<div><lb n="22492"/><p><span>Agus do thuileadh ris na neithibhse, cuiridh grádh iomuibh,</span>
<lb n="22493"/><span>ágarobhé as coimhcheangal diongmháltachda ann.</span>
<lb n="22494"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:15"/>
<div><lb n="22495"/><p><span>Agus biódh siothcháin Dé ag riághlughadh bhur gcroidheadhuibh, dochum a</span>
<lb n="22496"/><span>bhfuiltí fós arna bhur ngairm anéunchorp: agus bíghidh buidheach.</span>
<lb n="22497"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:16"/>
<div><lb n="22498"/><p><span>Biódh briáthar Chríosd na comhnuidhe ionnuibh gu sáidhbhir sanuile</span>
<lb n="22499"/><span>eagna: dhá bhur múnadh agus dá bhur dteagusg féin a salmuibh, agus a</span>
<lb n="22500"/><span>bhfonnuibh molta Dé, agus a gcainticibh sbioradálta, ag déunamh ceóil don</span>
<lb n="22501"/><span>tighearna ion bhur gcroidheadhuibh maille ré gean.</span>
<lb n="22502"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:17"/>
<div><lb n="22503"/><p><span>Agus giodhbé ar bioth ní dhiongantáoi, a mbreithir nó a ngniómh, déntar</span>
<lb n="22504"/><span>iád uile anainm an tighearna Iósa, ag breith bhuidheachais díbh ré Día</span>
<lb n="22505"/><span>eadhón an tathair, thrídsion.</span>
<lb n="22506"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:18"/>
<div><lb n="22507"/><p><span>A mhná, bíghidh umhal do bhur bhfearuibh, fá mar is cuibhghe sa dtighearna.</span>
<lb n="22508"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:19"/>
<div><lb n="22509"/><p><span>A fhiora grádhuighe bhur mná, agus ná bíghidh searbh dhóibh.</span>
<lb n="22510"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:20"/>
<div><lb n="22511"/><p><span>A chlann, bíghdh umhal dá bhur naithribh agus dá bhur máithribh sna</span>
<lb n="22512"/><span>huile neithibh: oír as mór gean an tighearna ar so.</span>
<lb n="22513"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:21"/>
<div><lb n="22514"/><p><span>A aithreacha, na brosduighe bhur gclann dochum féirge, deagla a misnighe</span>
<lb n="22515"/><span>dho chur ar gcúl.</span>
<lb n="22516"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:22"/>
<div><lb n="22517"/><p><span>A shearbhfhoghantuigheadha, bíghidh umhal sna huile neithibh don druing is</span>
<lb n="22518"/><span>maighisdreadha oruibh do réir na feóla, ní ag déunamh seirbhíse don tsúil,</span>
<lb n="22519"/><span>mar an luchd doní toil na ndáoine, achd maille ré neamhorchóid chroidhe, ar</span>
<lb n="22520"/><span>mbeith eaglach roimh Dhía dhíbh.</span>
<lb n="22521"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:23"/>
<div><lb n="22522"/><p><span>Agus gidhbé ar bioth ní dhoní sibh, déunuidh hé ó chroidhe, amhuil</span>
<lb n="22523"/><span>doghénamh sibh hé dhon tighearna agus ní do dháoinibh:</span>
<lb n="22524"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:24"/>
<div><lb n="22525"/><p><span>Ar mbeith a fheasa aguibh, gu bhfuighe sibh ón dtighearna luádhaigheachd</span>
<lb n="22526"/><span>oighreachda: oir as don tighearna Críosd doní sibh seirbhís.</span>
<lb n="22527"/></p>
</div>
<pb n="Cl3:25"/>
<div><lb n="22528"/><p><span>Achd giodhbé dhoní eugcóir, doghéubhuidh sé luach sáothair na heugcóra</span>
<lb n="22529"/><span>dorinne sé: agus ní fhuil féuchuin do phearsuinn seach a chéile.</span>
<lb n="22530"/></p>
</div>
<pb n="Cl4"/>
<div><lb n="22531"/><p/>
</div>
<pb n="Cl4:1"/>
<div><lb n="22532"/><p><span>A Mhaighisdreaghe, déunuidh cóir agus comhthrom ré bhur</span>
<lb n="22533"/><span>searbhfhoghantuighibh: ar mbeith a fheasa aguibh, gu bhfuil maighisdir</span>
<lb n="22534"/><span>aguibh pféin mar an gcéudna ar neamh.</span>
<lb n="22535"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:2"/>
<div><lb n="22536"/><p><span>Bíghid buán anurnuighthe, ag faire innte maille ré breith bhuidheachais.</span>
<lb n="22537"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:3"/>
<div><lb n="22538"/><p><span>Ag úrnuighthe mar an gcéudna ar ar soine, dochum Dé dfosgladh dhoruis na</span>
<lb n="22539"/><span>hurlabhra dhúinn, as gu laibhéoramis seicréid Chríosd, tré a bhfuilim fos</span>
<lb n="22540"/><span>a gcuibhrighthibh:</span>
<lb n="22541"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:4"/>
<div><lb n="22542"/><p><span>As gu bhfoillseóchuinn hí, amhuil as cóir dhamh labhairt.</span>
<lb n="22543"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:5"/>
<div><lb n="22544"/><p><span>Siubhluidh gu heag na druinge atá dho ... ar mbeith</span>
<lb n="22545"/><span>díbh ag fuasgladh anama.</span>
<lb n="22546"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:6"/>
<div><lb n="22547"/><p><span>Biódh bhur gcomhrádh do ghnáth grásamhuil, amhuil dobhiádh se arna</span>
<lb n="22548"/><span>thumadh a salann: ionnas gu mbiádh a fhios aguibh cionnas as cóir dhíbh gach</span>
<lb n="22549"/><span>áon do fhreagra.</span>
<lb n="22550"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:7"/>
<div><lb n="22551"/><p><span>Foillseóchuidh Tichicus dearbhráthair grádhach, agus minisdir díleas,</span>
<lb n="22552"/><span>agus mo chomhshearbhfhoghantuidhe sa dtighearna, mo chorsa uile dhíbh:</span>
<lb n="22553"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:8"/>
<div><lb n="22554"/><p><span>Noch dho chuir mé chuguibh fá anadhbhar chéudna, dochum gu mbiádh</span>
<lb n="22555"/><span>a fhios aige créud as cor dháoibh, agus dochum furtachda dho thabhairt dá</span>
<lb n="22556"/><span>bhur gcroidheadhuibh:</span>
<lb n="22557"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:9"/>
<div><lb n="22558"/><p><span>Máráon ré Honesimus dearbhráthair dileas grádhach, noch as díbh pféin.</span>
<lb n="22559"/><span>Foillseóchuid díbh na huile neithe dhoníthear annso.</span>
<lb n="22560"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:10"/>
<div><lb n="22561"/><p><span>Cuiridh Aristarchus mo chomhphriósúnach beatha agus sláinte chuguibh,</span>
<lb n="22562"/><span>agus Marcus bráthair Bharnabais agá bhfuárabhair áitheanta dhá</span>
<lb n="22563"/><span>tháobh: má thig sé chuguibh, gabhuidh leis.</span>
<lb n="22564"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:11"/>
<div><lb n="22565"/><p><span>Agus Iósa da ngoigthear Iustus, noch as don timchiollghearradh:</span>
<lb n="22566"/><span>asíad amháin mo luchd cungantasa dochum rióghachda Dé, agus</span>
<lb n="22567"/><span>asíad bá furtachd damh.</span>
<lb n="22568"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:12"/>
<div><lb n="22569"/><p><span>Cuiridh Epaphras searbhfhoghantuidhe Chríosd noch is díbh pféin</span>
<lb n="22570"/><span>beannachd chuguibh, ag dénamh sbárna dho shiór anúrnuighthibh ar bhur son,</span>
<lb n="22571"/><span>dochum seasda díbh gu diongmhálta agus liónta anuile thoil Dé.</span>
<lb n="22572"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:13"/>
<div><lb n="22573"/><p><span>Oír doním dhfiádhnuise ris, gu bhfuil grádh lasárrgha aige dhíbhse, agus</span>
<lb n="22574"/><span>do luchd Laodicéa, agus do luchd Hierapólis.</span>
<lb n="22575"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:14"/>
<div><lb n="22576"/><p><span>Cuiridh s an liáigh grádhach, agus  beannachd</span>
<lb n="22577"/><span>chuguibh.</span>
<lb n="22578"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:15"/>
<div><lb n="22579"/><p><span>Beiridh beannachd dochum na ndearbhráithreach atá a Laodicéa, agus</span>
<lb n="22580"/><span>dochum Nimpháis, agus dochum na heagluise atá ina thigh.</span>
<lb n="22581"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:16"/>
<div><lb n="22582"/><p><span>Agus an tan léighfighthear anepisdilse eadruibh, tuguidh fá deara</span>
<lb n="22583"/><span>a lughadh mar an gcéudna aneagluis na Laodíceánach: agus léighidhse</span>
<lb n="22584"/><span>fós aneipisdil do sgríobhadh ó Laodicéa.</span>
<lb n="22585"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:17"/>
<div><lb n="22586"/><p><span>Agus abruidh ré Harchippus, tabhair haire leat fán miniostrálachd</span>
<lb n="22587"/><span>fuair tú sa dtigherna dho choimhlionadh.</span>
<lb n="22588"/></p>
</div>
<pb n="Cl4:18"/>
<div><lb n="22589"/><p><span>Beatha agus sláinte sgríobhtha ré mo láimhse Pól chuguibh.  Biodh</span>
<lb n="22590"/><span>cuimhne aguibh ar mo ghéimhleachuibh.  Grása maille ribh.  Amén.</span>
<lb n="22591"/>
<pb n="1Ts"/></p>
<lb n="22592"/>
<lb n="22593"/><p><span>CEUD EPISTIL PHOIL ABSDAIL DOchum na dThessalonicanach</span>
<lb n="22594"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1"/>
<div><lb n="22595"/><p/>
</div>
<pb n="1Ts1:1"/>
<div><lb n="22596"/><p><span>POL agus Silvánus agus Timothéus dochum eagluise na dThessalonicánach,</span>
<lb n="22597"/><span>noch atá a nDía athar, agus sa dtighearna Iósa CRIOSD.  Grása maille ribh</span>
<lb n="22598"/><span>agus siothcháin ó Dhía ar nathairne, agus ón dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="22599"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:2"/>
<div><lb n="22600"/><p><span>Beirmíd buidheachas ré Día dho shiór ar bhur sonsa uile, dhá bhur</span>
<lb n="22601"/><span>gcoimhniughadh ionar núrnuighthibh:</span>
<lb n="22602"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:3"/>
<div><lb n="22603"/><p><span>Gan sgur dá bheith ag coimhniughadh bhur gcreidimh bhríghmhair, agus</span>
<lb n="22604"/><span>dhúthrachduighe bhur ngrádha, agus fhoighide bhur muin ighne ion ar</span>
<lb n="22605"/><span>dtighearna Iósa Críosd, a bhfiádhnuisi Dé eadhón ar nathairne.</span>
<lb n="22606"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:4"/>
<div><lb n="22607"/><p><span>Ar mbeith a fheasa aguinn a dhearbhráithreacha atá gradhuighthe ó</span>
<lb n="22608"/><span>Dhía, gu bhfuil sibhse  arná bhur dtogha.</span>
<lb n="22609"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:5"/>
<div><lb n="22610"/><p><span>Oír ní a mbréithir amháin dobhí an soisgéul dorinneamar dho sheanmóir</span>
<lb n="22611"/><span>dháoibhse, achd a gcumhachd mar an gcéudna, agus sa sbioruid náoimh, agus a</span>
<lb n="22612"/><span>lándeimhin: do réir mar as aithnigh dhíbh an gléus na rabhamar ion bhur measg</span>
<lb n="22613"/><span>ar bhur sonsa.</span>
<lb n="22614"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:6"/>
<div><lb n="22615"/><p><span>Agus dorinneadh luchd leanmhana dhúinne agus don tighearna dhíbh, ar</span>
<lb n="22616"/><span>ngabháil na breithre chuguibh a mbuáidhirt mhóir, maille ré gáirdeachas an</span>
<lb n="22617"/><span>sbiorad náoimh:</span>
<lb n="22618"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:7"/>
<div><lb n="22619"/><p><span>Ionnas gu rabhabhair ion bhur neisiompláiribh, don mhéid agá bhfuil</span>
<lb n="22620"/><span>creideamh a Macedónia agus a nAcháia.</span>
<lb n="22621"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:8"/>
<div><lb n="22622"/><p><span>Oír do clos fuáim bhréithre an tighearna uáibhse amach, ní hé amháin</span>
<lb n="22623"/><span>a Macedónia agus a nAcháia: achd do leathnuidh bhur gcreideamh a</span>
<lb n="22624"/><span>nDía sanuile áit mar an gcéudna, ionnas nách fuil riáchdanas oruinne éunní dho</span>
<lb n="22625"/><span>labhairt.</span>
<lb n="22626"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:9"/>
<div><lb n="22627"/><p><span>Oír foillsighid féin oruinn, cionnas dochuámar asdteach chuguibhse,</span>
<lb n="22628"/><span>agus an gléus ar ar fhill sibhse ó iomhaighibh dochum Dé, dochum seirbhíse</span>
<lb n="22629"/><span>dho ghéunamh dhon Día bhéo fhírinneach:</span>
<lb n="22630"/></p>
</div>
<pb n="1Ts1:10"/>
<div><lb n="22631"/><p><span>Agus dochum anmhana réna mhac u teachd ó neamh dhó, noch dho</span>
<lb n="22632"/><span>thóguibh sé suás ó mharbhuibh, eadhon Iósa, sháorus sinne ón bhfeirg</span>
<lb n="22633"/><span>atá dochum teachda.</span>
<lb n="22634"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2"/>
<div><lb n="22635"/><p/>
</div>
<pb n="1Ts2:1"/>
<div><lb n="22636"/><p><span>Oír atá a fhios aguibh pféin, a dhearbhráithrecha, nár dhiomhaoin ar ndul</span>
<lb n="22637"/><span>asdteachne chuguibh:</span>
<lb n="22638"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:2"/>
<div><lb n="22639"/><p><span>Achd fós ar bhfulang mhóráin anshóidh dhúinn roimhe, agus tar éis</span>
<lb n="22640"/><span>ar masluighthe a bhFilippí, do réir mar as aithnigh dhíbhse,</span>
<lb n="22641"/><span>dorinneamar dánachd as ar nDía féin ré soisgéul Dé dho</span>
<lb n="22642"/><span>sheanmórughadh dhíbhse maille ré hiomad sbarna.</span>
<lb n="22643"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:3"/>
<div><lb n="22644"/><p><span>Oír ní raibh ar dteagusgne maille ré mealltóireachd, ná ó neamhghloine,</span>
<lb n="22645"/><span>ná maille ré ceilg:</span>
<lb n="22646"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:4"/>
<div><lb n="22647"/><p><span>Achd amhuil fuáir Día dúil ionnuinn ré cúram an tsoisgéil do chur</span>
<lb n="22648"/><span>oruinn, as dá réir sin labhramáoid, ní mar dhruing doní toil na</span>
<lb n="22649"/><span>ndáoinedh, achd toil Dé, dearbhus ar gcroidheadha.</span>
<lb n="22650"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:5"/>
<div><lb n="22651"/><p><span>Oír ní dhearnamar riámh sliomadóireachd bhriáthar, fa mar as aithnigh</span>
<lb n="22652"/><span>dhíbhse, agus niór iárramar cionfátha dochum sainte: atá Dia</span>
<lb n="22653"/><span>dhfiádhnuise air.</span>
<lb n="22654"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:6"/>
<div><lb n="22655"/><p><span>Agus nior iárramar glóir ó dháoinibh, ná uaibhse, ná ó dháoinibh eile:</span>
<lb n="22656"/><span>biodh gurbhféidir linn ar dtrom dho ligean oruibhse, mar apsdaluibh</span>
<lb n="22657"/><span>Críosd.</span>
<lb n="22658"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:7"/>
<div><lb n="22659"/><p><span>Achd dobhámar cáoin ion bhur mesg.</span>
<lb n="22660"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:8"/>
<div><lb n="22661"/><p><span>Agus amhuil dobhiádh buime ag altrom a cloinne, ios mar sin, ar mbeith</span>
<lb n="22662"/><span>dhúinne fonnmhar ionnuibhse, bá mián rinn ní hé amháin soisgéul Dé dho</span>
<lb n="22663"/><span>roinn ribh, achd ar nanmanna féin mar an gcéudna, do bhrígh go rabhabhair</span>
<lb n="22664"/><span>dioghraiseach dhúinn.</span>
<lb n="22665"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:9"/>
<div><lb n="22666"/><p><span>Oír as cumhain libh, a dhearbhráithreacha, ar sáothairne agus ar</span>
<lb n="22667"/><span>nanshógh: oír ar mbeith dúinn ag déunamh sáothair do ló agus doidhche,</span>
<lb n="22668"/><span>deagla ar dtruim dho léigean ar éunduine aguibhse, dorinneamar soisgéul Dé</span>
<lb n="22669"/><span>dho sheanmóir dháoibh.</span>
<lb n="22670"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:10"/>
<div><lb n="22671"/><p><span>As fiádhnuiseadha sibhse agus Día mar an gcédna, créud hé a</span>
<lb n="22672"/><span>náomhghachd, agus a chomhthruime, agus a neamhlochduighe dho iomchramar sinn</span>
<lb n="22673"/><span>féin eadruibhse an drung chreideas.</span>
<lb n="22674"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:11"/>
<div><lb n="22675"/><p><span>Fá mar as aithnigh dhíbh cionnas dobhímís ag teagasg agus ag furtachd</span>
<lb n="22676"/><span>gach áoin fó leith aguibh, amhail do ghéunamh athair réna chloinn,</span>
<lb n="22677"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:12"/>
<div><lb n="22678"/><p><span>Agus dá achuinghe oruibh siubhal díbh gu cuibhghe dho Dhía, ghoireas</span>
<lb n="22679"/><span>sibh dochum a rióghachda agus a ghlóire féin.</span>
<lb n="22680"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:13"/>
<div><lb n="22681"/><p><span>Ar anadhbharsoin, bímídne mar an gcéudna gan sgur ag breith</span>
<lb n="22682"/><span>bhuidheachais ré Día, do bhrígh ar ngabháil bhréithre Dé chuguibh noch</span>
<lb n="22683"/><span>dhochuálabhair uáinne, gur ghabhabhair chuguibh hí, ní mar bhréithir</span>
<lb n="22684"/><span>dháonna, achd (do réir mar atá sí gu fírinneach) na bréithir Dhé, noch fós</span>
<lb n="22685"/><span>oibrigheas ionnuibhse an drung chreideas.</span>
<lb n="22686"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:14"/>
<div><lb n="22687"/><p><span>Oír a dhearbhráithreacha, dorinneadh luchd leanmhana eagluiseadh Dé noch</span>
<lb n="22688"/><span>atá a nIúdea a nIósa Críosd dhíbhse: Do bhrígh gur fhulaing sibh na</span>
<lb n="22689"/><span>neithe céudna ó bhur luchd éuntíre féin, amhuil do fhuilngeadarsan mar</span>
<lb n="22690"/><span>an gcéudna ó na hIúduighthibh:</span>
<lb n="22691"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:15"/>
<div><lb n="22692"/><p><span>Noch fós do chuir an tighearna Iósa dochum báis, agus na fáidhe dobhí</span>
<lb n="22693"/><span>acá féin, agus dorinne fóleanmhuin oruinne: agus nách fuil gean ag Día, agus</span>
<lb n="22694"/><span>atá contárrgha dhona huile dháoinibh:</span>
<lb n="22695"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:16"/>
<div><lb n="22696"/><p><span>Agus thoirmeasgeas sinne fá labhairt ris na cineadhachuibh dochum a</span>
<lb n="22697"/><span>slánuighthe, dochum bheith dóibh ag siorliónadh a bpeachuighibh: oír atá</span>
<lb n="22698"/><span>ferg Dhé dhá ngreamughadh gu siórruidhe.</span>
<lb n="22699"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:17"/>
<div><lb n="22700"/><p><span>Agus ar mbeith dúinne dealuighthe ribh a dhearbhráithreacha, ar feadh</span>
<lb n="22701"/><span>tamuill bhig, a bpearsuinn, ní a gcroidhe achd a bpearsuin, as móide</span>
<lb n="22702"/><span>dorinneamar díthcheall hé dochum bhur naidhthe dhfaicsin maille ré hiomad</span>
<lb n="22703"/><span>miána.</span>
<lb n="22704"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:18"/>
<div><lb n="22705"/><p><span>Uime sin bá mián rinn teachd chuguibh, (riumsa Pól go háirighthe) uáir</span>
<lb n="22706"/><span>no dhó, achd do chuir Satan toirmeasg oruinn:</span>
<lb n="22707"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:19"/>
<div><lb n="22708"/><p><span>Oír créud hí ar muinighin, nó ar ngáirdeachas, nó ar gcoróin</span>
<lb n="22709"/><span>mhortachais?  ané nách sibhse íad so a bhfiádhnuise ar dtigherna Iósa</span>
<lb n="22710"/><span>Criosd, aga theachd?</span>
<lb n="22711"/></p>
</div>
<pb n="1Ts2:20"/>
<div><lb n="22712"/><p><span>As sibh gu deimhin ar nglóir agus ar ngairdeachas.</span>
<lb n="22713"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3"/>
<div><lb n="22714"/><p/>
</div>
<pb n="1Ts3:1"/>
<div><lb n="22715"/><p><span>Ar anadhbharsin ó nárbhféidir linn congmháil oruinn ní búdh dhfaide,</span>
<lb n="22716"/><span>doconncas dúinn gurbhiondéunta ar bhfágbháil a nAthens ar</span>
<lb n="22717"/><span>naónar.</span>
<lb n="22718"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:2"/>
<div><lb n="22719"/><p><span>Agus do chuireamar Timotheus ar ndearbhráthair, agus minisdir Dé, agus</span>
<lb n="22720"/><span>ar bhfear cabhartha a soisgéul Chríosd, dochum sibhse dho neartughadh agus</span>
<lb n="22721"/><span>do theagusg do tháobh bhur gcréidimh:</span>
<lb n="22722"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:3"/>
<div><lb n="22723"/><p><span>Dochum nách bhiádh éunduine aguibh sobhogtha sna buáidhearthuibhse: oír</span>
<lb n="22724"/><span>atá a fhios aguibh féin gur hórduigheadh sinn chuige so.</span>
<lb n="22725"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:4"/>
<div><lb n="22726"/><p><span>Oír an tan dobhámar ion bhur bhfochair, do inniseamar dhíbh roimh láimh, gu</span>
<lb n="22727"/><span>néireóchadh buáidhirt dúinn, do réir mar thárrla, agus mar atá a fhios</span>
<lb n="22728"/><span>aguibhse.</span>
<lb n="22729"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:5"/>
<div><lb n="22730"/><p><span>Ar anadhbharso, ó nárbhféidir leamsa connmháil oram ní budh dhfaide,</span>
<lb n="22731"/><span>do chuir mé eision chuguibh, dochum fheasa bhuir gcreidimh dhfagháil,</span>
<lb n="22732"/><span>deagla gur chuir an cathuighthóir cathughadh oruibh a gcás ar bioth, agus</span>
<lb n="22733"/><span>gu mbiádh ar sáothairne diomháoin.</span>
<lb n="22734"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:6"/>
<div><lb n="22735"/><p><span>Achd anois gu déigheanach, ar dtechd do Thimotheus uáibhse chuguinne,</span>
<lb n="22736"/><span>agus ar dtabhairt deaghtheisde ar bhur gcreidemh agus ar bhur ngrádh</span>
<lb n="22737"/><span>dhúinne dhó, agus ar bhfoilsiughadh gu bhfuil deaghchoimhne aguibh</span>
<lb n="22738"/><span>oruinn ar mbeith dhíbh do shíor fonnmhar ar sinn dhfaicsin, amhuil</span>
<lb n="22739"/><span>atámuidne fós ribhse.</span>
<lb n="22740"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:7"/>
<div><lb n="22741"/><p><span>Dá bhrígh sin a dhearbhráithreacha, fuáramar furtachd bhur dtáobh ion ar</span>
<lb n="22742"/><span>nuile bhuáidhirt agus riachdanas, tré bhur gcreideamh:</span>
<lb n="22743"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:8"/>
<div><lb n="22744"/><p><span>Oír atámuidne anois béo, dá seasuidh sibhse sa dtighearna.</span>
<lb n="22745"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:9"/>
<div><lb n="22746"/><p><span>Oír créd hé an buidheachas as féidir linne do thabhairt mar mhalairt do</span>
<lb n="22747"/><span>Dhía ar bhur sonsa, do bhrígh anuile gháirdeachais ré a ndiongnamáoid</span>
<lb n="22748"/><span>gairdeachas thríbhse a bhfiádhnuise ar nDé,</span>
<lb n="22749"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:10"/>
<div><lb n="22750"/><p><span>Dá iárruidh dhachuinghe gu ro dhithchiollach do ló agus dóidhche bhur</span>
<lb n="22751"/><span>nadhuigh dhfhaicsin, agus uireasbhuidh bhur gcreidimh dho leasughadh?</span>
<lb n="22752"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:11"/>
<div><lb n="22753"/><p><span>Agus gu dtreóruidhe Día féin eadhón ar nathair, agus ar dtighearna</span>
<lb n="22754"/><span>Iósa Criosd sinn sa slighe dhírigh chuguibhse.</span>
<lb n="22755"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:12"/>
<div><lb n="22756"/><p><span>Agus gu méuduighe an tighearna sibh, agus gu dtuguidh fó deara dhíbh</span>
<lb n="22757"/><span>liónadh a ngrádh dhá chéile, agus dona huile dháoinibh, do réir mar</span>
<lb n="22758"/><span>atámuidne fós díbhse.</span>
<lb n="22759"/></p>
</div>
<pb n="1Ts3:13"/>
<div><lb n="22760"/><p><span>Dochum bhur gcroidheadh dho dhaingniughadh agus do ghéunamh</span>
<lb n="22761"/><span>neimhchiontach a náomhghachd a bhfiádhnuisi Dé eadhon ar nathar, a dteachd</span>
<lb n="22762"/><span>ar dtighearna Iósa Críosd maille rena uile náomhuibh.</span>
<lb n="22763"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4"/>
<div><lb n="22764"/><p/>
</div>
<pb n="1Ts4:1"/>
<div><lb n="22765"/><p><span>Tuilleadh eile a dhearbhráithreacha, cuirmíd dimpidhe agus dachuinghe</span>
<lb n="22766"/><span>oruibh trésan tighearna Iósa, teachd dibh ar bhur nadhuigh nísa mhó ná</span>
<lb n="22767"/><span>chéile, do réir mar fuárabhair uáinne an gléus ar ar cóir dháoibh siubhal,</span>
<lb n="22768"/><span>agus toil Dé do ghénamh.</span>
<lb n="22769"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:2"/>
<div><lb n="22770"/><p><span>Oír atá a fhios aguibh créud iád na haitheanta tugamar dháoibh trésan</span>
<lb n="22771"/><span>dtighearna Iósa.</span>
<lb n="22772"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:3"/>
<div><lb n="22773"/><p><span>Oír así so toil Dé, eadhón sibhse do bheith náomhtha, dho bheith</span>
<lb n="22774"/><span>náomhtha, agus sdriopachas do sheachna dhíbh:</span>
<lb n="22775"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:4"/>
<div><lb n="22776"/><p><span>Agus fios do bheith ag gach áon aguibh ar a shoitheach féin do chongmháil a</span>
<lb n="22777"/><span>náomhghachd agus anonóir:</span>
<lb n="22778"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:5"/>
<div><lb n="22779"/><p><span>Agus ní na bhfonn ainmhiánach, amhuil doníd na cineadhacha, ag nách</span>
<lb n="22780"/><span>fuil eólas Dé:</span>
<lb n="22781"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:6"/>
<div><lb n="22782"/><p><span>Agus gan leatrom ná meabhail do ghéunamh dho neach ar bioth ar a</span>
<lb n="22783"/><span>dhearbhrathair, ná eadáill do ghéunamh air a gcáill ar bioth: oír doní Día</span>
<lb n="22784"/><span>dióghaltus sna neithibhse uile, do réir mar adubhramar cheana ribh, agus</span>
<lb n="22785"/><span>dorinneamar dhfiádhnuisi.</span>
<lb n="22786"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:7"/>
<div><lb n="22787"/><p><span>Oír ní dochum neamhghloine do ghoir Dia sinn, achd dochum náomhghachda.</span>
<lb n="22788"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:8"/>
<div><lb n="22789"/><p><span>Ar anadhbharsin an tí chuireas a nemhshuim na haitheantasa, ní a</span>
<lb n="22790"/><span>nduine atá neamhshuim aige achd a nDía, noch fós tug dhúinne a sbiorad náomh</span>
<lb n="22791"/><span>féin.</span>
<lb n="22792"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:9"/>
<div><lb n="22793"/><p><span>Achd a dtáobh ghrádha brátharrgha, ní fhuil na riachdanas oruibhse mé</span>
<lb n="22794"/><span>dho sgríobhadh chuguibh: oír do teaguisgeadh sibh ó Dhía, dochum a chéile</span>
<lb n="22795"/><span>dho ghrádhughadh.</span>
<lb n="22796"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:10"/>
<div><lb n="22797"/><p><span>Agus fós doníthí an ní céudna dona huile dhearbhráithreachuibh, noch</span>
<lb n="22798"/><span>atá ar feadh Mhacedónia uile.  Giodheadh iárrmuid dachuinghe oruibh a</span>
<lb n="22799"/><span>dhearbhráithreacha, teachd ar bhur nadhuigh nísa mhó ná chéile:</span>
<lb n="22800"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:11"/>
<div><lb n="22801"/><p><span>Agus ar ndithchioll do ghéunamh ré bheith ciúin, agus ré bhur</span>
<lb n="22802"/><span>ngnouighthibh pféin do ghéunamh, agus ré sáothrughadh dhíbh ré bhur lámhuibh</span>
<lb n="22803"/><span>pféin, do réir na naitheantadh thugamairne dhíbh:</span>
<lb n="22804"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:12"/>
<div><lb n="22805"/><p><span>Dochum sibh pféin diomchar gu cuibhghe a dtáobh na druinge atá dhon</span>
<lb n="22806"/><span>táobh amuith, agus dochum nách biádh uireasbhuidh áon neithe oruibh.</span>
<lb n="22807"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:13"/>
<div><lb n="22808"/><p><span>Agus a dherbhráithreacha, ní háill leam ainbhfios do bheith oruibh a</span>
<lb n="22809"/><span>dtáobh na muintire atá na gcodladh, dochum nách dénadh sibh doilgheas, mar</span>
<lb n="22810"/><span>an druing ag nách fuil muinighin.</span>
<lb n="22811"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:14"/>
<div><lb n="22812"/><p><span>Oír má chréidmíd gu bhfuáir Iósa bás agus gur eiséirghe sé, as amhluidh</span>
<lb n="22813"/><span>sin fós bhéuras Día an drung chodlus a nIósa, maráon ris.</span>
<lb n="22814"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:15"/>
<div><lb n="22815"/><p><span>Oir adeirmíd so ribh a mbréithir an tighearna, nách rachmídne an luchd</span>
<lb n="22816"/><span>atá béo, agus fhágthar na bhfuighrall gu teachd an tighearna, roimh an</span>
<lb n="22817"/><span>luchd atá na gcodladh.</span>
<lb n="22818"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:16"/>
<div><lb n="22819"/><p><span>Oír tiucfuidh an tighearna féin anúas ó neamh, maille ré gáir, ré guth</span>
<lb n="22820"/><span>anarchaingil, agus ré sdoc De: agus eireóchuid na mairbh fuáir bás a</span>
<lb n="22821"/><span>gCriosd ar tús.</span>
<lb n="22822"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:17"/>
<div><lb n="22823"/><p><span>Na dhiáigh sin fuaideóchar suás sinne bhiás bhéo, agus fhúighthear</span>
<lb n="22824"/><span>nar bhfuigheall, maráon ríusan sna néuluibh, dochum teagmhála dhon</span>
<lb n="22825"/><span>tigherna sanaighéur agus mar sin bhiám gu siórruidhe a bhfochair an</span>
<lb n="22826"/><span>tighearna.</span>
<lb n="22827"/></p>
</div>
<pb n="1Ts4:18"/>
<div><lb n="22828"/><p><span>Uime sin tuguidh furtachd dhá chéile ris na briáthruibhse.</span>
<lb n="22829"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5"/>
<div><lb n="22830"/><p/>
</div>
<pb n="1Ts5:1"/>
<div><lb n="22831"/><p><span>Giodheadh a dhearbhráithreacha, ní fhuil na ríachdanus oruibh sinn do</span>
<lb n="22832"/><span>sgríobhadh chuguibh, a dtáobh na haimsire agus na huáire.</span>
<lb n="22833"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:2"/>
<div><lb n="22834"/><p><span>Oír atá a sháirfhios aguibh pféin, gu dtiucfuidh lá an tighearna,</span>
<lb n="22835"/><span>amhuil tig bithbhionach sanoidhche.</span>
<lb n="22836"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:3"/>
<div><lb n="22837"/><p><span>Oír an tan adéuruidh siád, as siothcháin dúinn agus atámuid a</span>
<lb n="22838"/><span>neambáodhal: tiucfuidh sgrios obann orrtha an tan sin, mar thig iodhana gu</span>
<lb n="22839"/><span>mnáoi thorruidh, agus ní bhiaidh conair theithmheacha.</span>
<lb n="22840"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:4"/>
<div><lb n="22841"/><p><span>Gidheadh a dhearbhráithreacha, ní fhuil sibhse a ndorchadas, as gu</span>
<lb n="22842"/><span>dtiucfadh an lá sin oruibh mar thig bhithbhionach.</span>
<lb n="22843"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:5"/>
<div><lb n="22844"/><p><span>As clann don tsoillse sibh uile, agus as sibh clann an láoi: ní clann</span>
<lb n="22845"/><span>donoidhche, ná dhon dorchadas sinn.</span>
<lb n="22846"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:6"/>
<div><lb n="22847"/><p><span>Uime sin ná déunam codladh do nós cháich, achd déunam fáire agus bióm</span>
<lb n="22848"/><span>measárrgha.</span>
<lb n="22849"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:7"/>
<div><lb n="22850"/><p><span>Oír an dream chodlas, ios ann sanoidhche chodluidh siád:  agus an</span>
<lb n="22851"/><span>dream ar a mbí misge, is an sanoidhche bhíd ar misge.</span>
<lb n="22852"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:8"/>
<div><lb n="22853"/><p><span>Giodheadh bímuidne atá ar gcloinn ag an lá meassárrgha, ar gcur</span>
<lb n="22854"/><span>éidigh ochda an chreidimh agus an ghrádha iomuinn dúinn, agus mhuinighne an</span>
<lb n="22855"/><span>tslánuighthe, na clogad.</span>
<lb n="22856"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:9"/>
<div><lb n="22857"/><p><span>Oír ní dochum féirge dho orduigh Día sinn, achd dochum an tslánaighthe</span>
<lb n="22858"/><span>dho ghnoughadh tré ar dtighearna Iósa Críosd,</span>
<lb n="22859"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:10"/>
<div><lb n="22860"/><p><span>Noch dho fuáir bás ar ar son, dochum, mas dúsachd no codladh dhúinn,</span>
<lb n="22861"/><span>gu mairfemís na fhochairsion.</span>
<lb n="22862"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:11"/>
<div><lb n="22863"/><p><span>Uime sin theaguisgidh a chéile, agus follamnuighidh a chéile, amhuil</span>
<lb n="22864"/><span>doní sibh mar an gcéudna.</span>
<lb n="22865"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:12"/>
<div><lb n="22866"/><p><span>Agus iárrmuid dachuinghe oruibh a dhearbhraithreacha, aithne do bheith</span>
<lb n="22867"/><span>aguibh ar an luchd doní sáothar ion bhur measg, agus atá ós bhur gcionn sa</span>
<lb n="22868"/><span>dtighearna, agus theaguisgeas sibh:</span>
<lb n="22869"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:13"/>
<div><lb n="22870"/><p><span>Agus grádh rodhióghraiseach do bheith aguibh dhóibh, ar son a noibhre.</span>
<lb n="22871"/><span>Bígidh sióthchánta eadruibh pféin.</span>
<lb n="22872"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:14"/>
<div><lb n="22873"/><p><span>Agus iárrmuid dhachuinghe oruibh a dhearbhraithreacha, theagusg dho</span>
<lb n="22874"/><span>thabhairt dona dáoinibh miriághalta: furtachd do thahirt dhon druing</span>
<lb n="22875"/><span>bhíos drichmhisnigh: iomchar ris an druing bhiós lag: agus bheith</span>
<lb n="22876"/><span>foighidmheach ris na huile  dháoinibh.</span>
<lb n="22877"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:15"/>
<div><lb n="22878"/><p><span>Tuguidh aire ribh nách diongnuidh éuneach aguibh olc anadhuigh uilc ar</span>
<lb n="22879"/><span>neach ar bioth: achd leanuidh an mhaith dho ghnáth, da bhur dtáobh pféin,</span>
<lb n="22880"/><span>agus do tháobh na nuile dháoineadh.</span>
<lb n="22881"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:16"/>
<div><lb n="22882"/><p><span>Biódh gáirdeachas oruibh dho shiór.</span>
<lb n="22883"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:17"/>
<div><lb n="22884"/><p><span>Bíghidh ag úrnuighe gan sgur.</span>
<lb n="22885"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:18"/>
<div><lb n="22886"/><p><span>Beirídh bhuidheachas sna huile neithibh: oír así sin toil Dé a nIósa</span>
<lb n="22887"/><span>Críosd dá bhur dtáobhsa.</span>
<lb n="22888"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:19"/>
<div><lb n="22889"/><p><span>Ná múchaidh an sbiorad:</span>
<lb n="22890"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:20"/>
<div><lb n="22891"/><p><span>Ná tuguidh neamhshuim a bhfáidheadóireachd:</span>
<lb n="22892"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:21"/>
<div><lb n="22893"/><p><span>Dearbhuidh na huile neithe: congmhuidh an ní bhiás maith.</span>
<lb n="22894"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:22"/>
<div><lb n="22895"/><p><span>Seachnuidh gach uile chosmhuileas uilc.</span>
<lb n="22896"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:23"/>
<div><lb n="22897"/><p><span>Agus gu ndearna Día na siothchána féin náomhtha sibh gu hiomlán: agus</span>
<lb n="22898"/><span>uidhim Día fá bhur spiorad, agus fá bhur nanam, agus fá bhur gcorp gu</span>
<lb n="22899"/><span>huilighe dho choimhéud ó chionntuibh, gu teachd ar dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="22900"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:24"/>
<div><lb n="22901"/><p><span>As díleas an tí dho ghoir sibh, noch fós dhéunas sin.</span>
<lb n="22902"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:25"/>
<div><lb n="22903"/><p><span>A dhearbhráithreacha, dénuidh úrnuighthe ar ar soine.</span>
<lb n="22904"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:26"/>
<div><lb n="22905"/><p><span>Teannuidh ribh na dearbhráithreacha uile maille ré póig náomhtha.</span>
<lb n="22906"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:27"/>
<div><lb n="22907"/><p><span>Cuirim dhfuálach oruibh a bhfíadhnuise an tighearna, aneipisdilse</span>
<lb n="22908"/><span>do léughadh dona dearbhráithreachuibh naomhtha uile.</span>
<lb n="22909"/></p>
</div>
<pb n="1Ts5:28"/>
<div><lb n="22910"/><p><span>Grása ar dtighearna Iósa Críosd maille ribh.  Amén.</span>
<lb n="22911"/>
<pb n="2Ts"/></p>
<lb n="22912"/>
<lb n="22913"/><p><span>DARA EPISDIL PHOIL ABSDUIL DOchum na dThessalonicánach.</span>
<lb n="22914"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1"/>
<div><lb n="22915"/><p/>
</div>
<pb n="2Ts1:1"/>
<div><lb n="22916"/><p><span>POL agus Siluánus agus Timothéus, dochum eagluise na</span>
<lb n="22917"/><span>dThessalónicánach noch atá a nDía ar nathairne, agus sa</span>
<lb n="22918"/><span>dtighearna Iósa Críosd:</span>
<lb n="22919"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:2"/>
<div><lb n="22920"/><p><span>Grása maille ribh agus sióthcháin ó Dhía ar nathairne, agus ón dtighearna</span>
<lb n="22921"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="22922"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:3"/>
<div><lb n="22923"/><p><span>Atá dhfiáchuibh oruinn buidheachas do bhreith ré Día do shiór, ar bhur</span>
<lb n="22924"/><span>sonsa a dhearbhráithreacha, mar as iomchuibhghe, do bhriógh gu bhfuil bhur</span>
<lb n="22925"/><span>gcreideamh ag fás go liónmhar, agus grádh gach áoin aguibh uile ag méudughadh</span>
<lb n="22926"/><span>dhá chéile:</span>
<lb n="22927"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:4"/>
<div><lb n="22928"/><p><span>Ionnas gu ndiongnamáoidne féin mórtachas dá bhur dtáobhsa</span>
<lb n="22929"/><span>aneagluiseachibh Dé, ar son bhur bhfoighidhe agus bhur gcreidimh ann gach</span>
<lb n="22930"/><span>fóleanmhuin da ndiongantar oruibh, agus san huile bhuaidhearthuibh</span>
<lb n="22931"/><span>iomchras sibh.</span>
<lb n="22932"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:5"/>
<div><lb n="22933"/><p><span>Noch as comhárrgha follas ar cheart bhreitheamhnuis Dé, dochum gu</span>
<lb n="22934"/><span>measfuidhe gu madh diól oruibh rióghachd Dé dhfaghail, ar son a bhfuiltí</span>
<lb n="22935"/><span>fós ag fulang na buáidhearthasa:</span>
<lb n="22936"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:6"/>
<div><lb n="22937"/><p><span>Oír as ní ceart ag Día, malairt buáidheartha dho thabhairt don druing</span>
<lb n="22938"/><span>bhuáidhreas sibh:</span>
<lb n="22939"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:7"/>
<div><lb n="22940"/><p><span>Agus suáimhneas do thabhairt díbhse fhuilngeas buáidhirt máráon</span>
<lb n="22941"/><span>rinne, an tan fhoillseóchas an tighearna Iósa hé féin ó neamh, maille réna</span>
<lb n="22942"/><span>ainglibh cumhachdacha.</span>
<lb n="22943"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:8"/>
<div><lb n="22944"/><p><span>A dteine lasárrgha, ag déunamh dióghaltuis ar an druing ag nach fuil eólas</span>
<lb n="22945"/><span>Dé, agus nách tabhair umhlachd do thsoisgéul ar dtighearna Iósa Críosd:</span>
<lb n="22946"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:9"/>
<div><lb n="22947"/><p><span>Noch ghéubhus pionús an damnuighthe shíorruidhe,  tar éis a dteilgthe</span>
<lb n="22948"/><span>ó adhuigh an tighearna, agus ó ghlóir a chumhachd:</span>
<lb n="22949"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:10"/>
<div><lb n="22950"/><p><span>An tan thiucfus sé dochum glóire dhfagháil ina náomhuibh, agus dochum a</span>
<lb n="22951"/><span>dhéunta iongantach sna huile dháoinibh chreideas (do bhrígh gur creideamh</span>
<lb n="22952"/><span>anfhiádhnuisi dhorinneamairne eadruibhse) sa lá sin.</span>
<lb n="22953"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:11"/>
<div><lb n="22954"/><p><span>An tádhbhar fá ndiongnamídne fós úrnuighthe do shíor ar bhur sonsa,</span>
<lb n="22955"/><span>dochum gu measfadh ar nDía gurob diól oruibh an ghairmse dhfaghail, agus</span>
<lb n="22956"/><span>dochum gu gcoimhliónfadh sé deaghthoil a mhaitheasa gu huilidhe, agus obair</span>
<lb n="22957"/><span>an chreidimh maille ré cumhachduibh.</span>
<lb n="22958"/></p>
</div>
<pb n="2Ts1:12"/>
<div><lb n="22959"/><p><span>Ionnas gu ndiongantáoi ainm ar dtighearna Iósa Críosd glórgha</span>
<lb n="22960"/><span>ionnuibhsi, agus sibhse annsan, do réir ghrás ar nDé, agus an tighearna</span>
<lb n="22961"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="22962"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2"/>
<div><lb n="22963"/><p/>
</div>
<pb n="2Ts2:1"/>
<div><lb n="22964"/><p><span>Agus iárrmuid dachuinghe oruibh a dhearbhráithreacha, tré theachd ar</span>
<lb n="22965"/><span>dtighearna Iósa Críosd, agus ar gcomhchruinnighthne chuigesion.</span>
<lb n="22966"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:2"/>
<div><lb n="22967"/><p><span>Gan bheith dhíbh gu hobann sobhogtha óninntinn atá aguibh, ná bheith</span>
<lb n="22968"/><span>buáidheartha, ó spioruid ná ó bhréithir, ná ó litir, fá mar dothiucfadh sí</span>
<lb n="22969"/><span>uáinne amhuil dobhiadh lá Chríosd do láthair.</span>
<lb n="22970"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:3"/>
<div><lb n="22971"/><p><span>Ná mealladh éunduine sibh ar ghléus ar bioth: oír ní thiucfa lá Criosd</span>
<lb n="22972"/><span>gu teachd do thréigean an chreidimh ar tús, agus no go bhfoillsighthear an</span>
<lb n="22973"/><span>duine peacthach, mac an damnuighthe,</span>
<lb n="22974"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:4"/>
<div><lb n="22975"/><p><span>Noch is biódhbha dho Chríosd, agus arduigheas hé féin ós cionn gach</span>
<lb n="22976"/><span>neithe dhá ngoirthear Dia no dhoníthear dhonórughadh: ionnas gu suigheann</span>
<lb n="22977"/><span>sé mar Dhía a dteampoll Dé, dá chur chur i gcéill gurob Dia hé féin.</span>
<lb n="22978"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:5"/>
<div><lb n="22979"/><p><span>Ané nách cumhuin libh, ar mbeith damh fhós ion bhur bhfochair, gu</span>
<lb n="22980"/><span>ndubhairt mé na neithese ribh?</span>
<lb n="22981"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:6"/>
<div><lb n="22982"/><p><span>Agus anois atá a fhios aguibh créud is toirmeasg ann, dochum a</span>
<lb n="22983"/><span>fhoillsighthe ina ám féin.</span>
<lb n="22984"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:7"/>
<div><lb n="22985"/><p><span>Oír atá seicreid na neamhdhiághachda ag oibriughadh cheana: amháin an tí</span>
<lb n="22986"/><span>thoirmisgeas anois, cuirfidh sé toirmeasg, nó gu dtogaibhthear as láthair</span>
<lb n="22987"/><span>hé.</span>
<lb n="22988"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:8"/>
<div><lb n="22989"/><p><span>Agus foillseóchar an tan sin an duine neamhdhiághasin, noch chláoifeas an</span>
<lb n="22990"/><span>tighearna ré sbiorad a bhéil, agus sgriosfus sé ré deallradh a theachd:</span>
<lb n="22991"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:9"/>
<div><lb n="22992"/><p><span>Eadhon an tí agá bhfuil a theachd ó oibriughadh Shatáin, maille ris</span>
<lb n="22993"/><span>anuile chumhachd, agus ré comharrthuibh, agus ré hiongantuibh bréige:</span>
<lb n="22994"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:10"/>
<div><lb n="22995"/><p><span>Agus maille ris anuile mhealltóireachd eugcóruidh, a measg na druinge</span>
<lb n="22996"/><span>théid amugha: do bhrígh nár ghabhadar grádh na firinne chuca, dochum a</span>
<lb n="22997"/><span>slánaighthe.</span>
<lb n="22998"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:11"/>
<div><lb n="22999"/><p><span>Agus ar anadhbharsa cuirfe Día chuca oibriughadh bríghmhar seachráin,</span>
<lb n="23000"/><span>dochum iád do chreideamh na bréige.</span>
<lb n="23001"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:12"/>
<div><lb n="23002"/><p><span>Dochum gu ndaimeóntáoi an mhéid uile nár chreid anfhírinne, achd</span>
<lb n="23003"/><span>agá raibh a ndúil a neimhfiréndachd.</span>
<lb n="23004"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:13"/>
<div><lb n="23005"/><p><span>Giodheadh atá dhfiachuibh oruinne, buidheachas do bhreith dho shiór</span>
<lb n="23006"/><span>ré Día ar bhur sonsa, a dhearbhráithreacha gráduighthe ón dtighearna, ar</span>
<lb n="23007"/><span>anadhbhar gur togh Día sibh ó thosuigh dochum slánaighthe, tré náomhghachd</span>
<lb n="23008"/><span>na spioruide, agus tré chreideamh na fírinne:</span>
<lb n="23009"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:14"/>
<div><lb n="23010"/><p><span>Dochum ar ghoir sé sibh tré ar soisgélne, dochum gnouighthe ghlóire ar</span>
<lb n="23011"/><span>dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="23012"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:15"/>
<div><lb n="23013"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha, seasuidh gu daingean, agus connmuidh na</span>
<lb n="23014"/><span>teaguisg fúarabhair, noch dho múineadh dhíbh, tré bhréithir nó tré ar</span>
<lb n="23015"/><span>neipisdilne.</span>
<lb n="23016"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:16"/>
<div><lb n="23017"/><p><span>Agus gu dtuguidh ar dtighearna féin Iósa Críosd, agus Día eadhon ar</span>
<lb n="23018"/><span>nathair, noch dho ghrádhuigh sinn, agus thug dhúinn comhfhurtachd</span>
<lb n="23019"/><span>shíorruidhe agus muinighin mhaith tré ghrás,</span>
<lb n="23020"/></p>
</div>
<pb n="2Ts2:17"/>
<div><lb n="23021"/><p><span>Furtachd da bhur gcroidheadhibh, agus gu ndaingnidhe sé sibh sanuile</span>
<lb n="23022"/><span>bhréithir agus sanuile dheaghobair.</span>
<lb n="23023"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3"/>
<div><lb n="23024"/><p/>
</div>
<pb n="2Ts3:1"/>
<div><lb n="23025"/><p><span>Tuilleadh eile a dhearbhráithreacha, déunuidh úrnuighthe ar ar soine,</span>
<lb n="23026"/><span>dochum gu mbíadh cumus reatha ag bréithir an tighearna, agus gu ndiongantáoi</span>
<lb n="23027"/><span>glórgha hí, do réir mar atá sí aguibhse:</span>
<lb n="23028"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:2"/>
<div><lb n="23029"/><p><span>Agus dochum sinne dho sháoradh ó dhrochdháoinibh, gan chúibhgheas. Oír ní</span>
<lb n="23030"/><span>ag gach éun neach atá creideamh.</span>
<lb n="23031"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:3"/>
<div><lb n="23032"/><p><span>Giodheadh atá an tighearna díleas, noch dhaingneóchas dibh, agus</span>
<lb n="23033"/><span>choimhéudfus sibh ó olc:</span>
<lb n="23034"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:4"/>
<div><lb n="23035"/><p><span>Agus atá muinighin aguinn sa dtighearna bhur dtáobhsa, gu bhfuiltí dhá</span>
<lb n="23036"/><span>ndéunamh, agus gu ndiongna sibh na neithe donímid daithne dhíbh.</span>
<lb n="23037"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:5"/>
<div><lb n="23038"/><p><span>Agus gu dtreóruidhe an tighearna bhur gcroidheadha sá tslighe dhírigh</span>
<lb n="23039"/><span>dochum grádha Dé, agus dochum feithmhe gu foighidmheach ré Críosd.</span>
<lb n="23040"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:6"/>
<div><lb n="23041"/><p><span>Agus dobheirmíd fógra dhíbh, a dhearbhráithreacha, anainm ar dtighearna</span>
<lb n="23042"/><span>Iósa Críosd, sibh pféin do dhealughadh ré gach dearbhráthair shiúbhlus gu</span>
<lb n="23043"/><span>miríaghalta, agus nách siúbhlann do réir an teaguisg fuáir sé uáinne.</span>
<lb n="23044"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:7"/>
<div><lb n="23045"/><p><span>Oír atá a fhios aguibh pféin cionnas as cóir sinne leanmhuin: oír níor</span>
<lb n="23046"/><span>iomchramar sinn féin gu míriághalta eadruibhse.</span>
<lb n="23047"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:8"/>
<div><lb n="23048"/><p><span>Agus ní anaisgidh do itheamar an tarán do ghlacamar ó áoin neach: achd</span>
<lb n="23049"/><span>maille ré sáothar agus ré hanshógh, ag déunamh oibre do ló agus doidhche,</span>
<lb n="23050"/><span>deagla ar dtruim dho léigean ar áon neach aguibhse.</span>
<lb n="23051"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:9"/>
<div><lb n="23052"/><p><span>Ní hé nach fuil úghdarrás aguinn ré sin do ghénamh: achd ionnus go</span>
<lb n="23053"/><span>ndiomgnamís eisiompláir dhínn féin díbhse, dochum sinne dho leanmhuin.</span>
<lb n="23054"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:10"/>
<div><lb n="23055"/><p><span>Oír fós an tan dobhámar eadruibh, do aithneamar so dhíbh, eadhón má</span>
<lb n="23056"/><span>atá áon neach ris nách áill obair do ghéunamh, ná hitheadh biádh mar an</span>
<lb n="23057"/><span>gcéudna.</span>
<lb n="23058"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:11"/>
<div><lb n="23059"/><p><span>Oír dochluinmíd gu bhfuilid dáoine dháirighthe ag siubhal eadruibh gu</span>
<lb n="23060"/><span>mírighalta, nách déin obair ar bioth, achd sháitheas iád féin a neithibh</span>
<lb n="23061"/><span>nach beanann ríu.</span>
<lb n="23062"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:12"/>
<div><lb n="23063"/><p><span>Dobheirmíd fógra dhá shamhuil sin, agus iárrmid orrtha tré ar dtighearna</span>
<lb n="23064"/><span>Iósa Críosd a narán féin dithe dhóibh, ag sáothrughadh maille ré suáimhneas.</span>
<lb n="23065"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:13"/>
<div><lb n="23066"/><p><span>Agus ná bíghidse a dhearbhráithreacha, tuirseach do ghéunamh na maitheasa.</span>
<lb n="23067"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:14"/>
<div><lb n="23068"/><p><span>Agus má atá duine ar bioth nach tabhair umhlachd dár mbréithirne</span>
<lb n="23069"/><span>saneipisdilse, cuiridh comharrgha air: agus seachnuidh a chomhluádar,</span>
<lb n="23070"/><span>dochum gu mbiádh adhnáire air.</span>
<lb n="23071"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:15"/>
<div><lb n="23072"/><p><span>Tairis sin, na biódh meas námhad aguibh air, achd teaguisgidh hé mar</span>
<lb n="23073"/><span>dhearbhráthair.</span>
<lb n="23074"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:16"/>
<div><lb n="23075"/><p><span>Agus gu dtuguidh tighearna na siothchána féin siothcháin díbh dho shíor ar</span>
<lb n="23076"/><span>gach éunchor.  Gu raibhe an tighearna maille ribh uile.</span>
<lb n="23077"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:17"/>
<div><lb n="23078"/><p><span>Beatha agus sláinte chuguibh ré mo láimhse Pól chuguibh,, noch as</span>
<lb n="23079"/><span>comhárrgha ion gach éin eipisdil: is mar so sgríobhuim.</span>
<lb n="23080"/></p>
</div>
<pb n="2Ts3:18"/>
<div><lb n="23081"/><p><span>Grása ar dtighearna Iósa Críosd maille ribh uile.  Amén.</span>
<lb n="23082"/>
<pb n="1Tm"/></p>
<lb n="23083"/>
<lb n="23084"/><p><span>CEUD EPISTIL PHOIL ABSDUIL Dochum Timotheui.</span>
<lb n="23085"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1"/>
<div><lb n="23086"/><p/>
</div>
<pb n="1Ts1:1"/>
<div><lb n="23087"/><p><span>POL absdal Iósa Críosd do réir órduighthe Dé ar slánaighthóir, agus</span>
<lb n="23088"/><span>an tighearna Iósa Críosd, ar muinighin.</span>
<lb n="23089"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:2"/>
<div><lb n="23090"/><p><span>Dochum Timotéuis mo mhic grá nadúrrgha sa gcreideamh: grása maille</span>
<lb n="23091"/><span>riot, trócaire, agus siothcháin ó Dhía ar nathair, agus ó IOSA CRIOSD ar</span>
<lb n="23092"/><span>dtighearna.</span>
<lb n="23093"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:3"/>
<div><lb n="23094"/><p><span>Fá mar do chuir mé dhimpidhe ort, anmhuin ad chomhnuidhe a</span>
<lb n="23095"/><span>nEphesus, ar ndul gu Macedonia dhamh, u madh hamhluidh sin</span>
<lb n="23096"/><span>dhiongnus tú,  dochum gu dtibhiorthá fógra uáit do dhruing</span>
<lb n="23097"/><span>dháirighthe, gan aithearrach teaguisg do thabhairt uátha:</span>
<lb n="23098"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:4"/>
<div><lb n="23099"/><p><span>Ná aire dho thabhairt do chumadóireachd sgéul, ná dho sheanchusuibh</span>
<lb n="23100"/><span>neamhchríochnuighthe, noch bhrosduigheas ceasdanna nísa mhó na follamnughadh</span>
<lb n="23101"/><span>diágha thig tré chreideamh.</span>
<lb n="23102"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:5"/>
<div><lb n="23103"/><p><span>Óir asé as crióch don naithne grádh ó chroidhe ghlan, agus ó</span>
<lb n="23104"/><span>choguás mhaith, agus ó chreideamh neamhfallásach.</span>
<lb n="23105"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:6"/>
<div><lb n="23106"/><p><span>Na neithe ó ndeachuidh dream dháirighthe ar seachrán, agus do fhilleadar</span>
<lb n="23107"/><span>dochum díomháoinis cáinte:</span>
<lb n="23108"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:7"/>
<div><lb n="23109"/><p><span>Bá mían ríu bheith na ndoctúiribh an dlighidh, agus fós ní thuigid créud</span>
<lb n="23110"/><span>adeirid féin, ná na neithe dheimhnighid siád.</span>
<lb n="23111"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:8"/>
<div><lb n="23112"/><p><span>Giodheadh atá a fhios aguinne gur maith an dligheadh, dá leanuidh duine</span>
<lb n="23113"/><span>gu dlisdeanach hé.</span>
<lb n="23114"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:9"/>
<div><lb n="23115"/><p><span>Ar mbeith dhá fhios so aige, nach dho dhuine cheart órduighthear an</span>
<lb n="23116"/><span>dligheadh, achd don druing dhobheir neamhshuim sa dligheadh, agus bhiós</span>
<lb n="23117"/><span>easumhal, do dháoinibh neamhdhiágha agus do pheacthachuibh, do dháoinibh</span>
<lb n="23118"/><span>neamhnáomhtha agus neamhglana, do luchd fionghuile dho ghéunamh ar</span>
<lb n="23119"/><span>naithreachuibh agus ar a maithreachuibh, do luchd dúnmharbhtha,</span>
<lb n="23120"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:10"/>
<div><lb n="23121"/><p><span>Do sdriópthachuibh, do dháoinibh mínádúrrgha, do luchd dáoineadh dho</span>
<lb n="23122"/><span>ghoid, do dháoinibh bréugacha, do luchd anéithigh, agus má tá ní ar bioth</span>
<lb n="23123"/><span>eile contrárrgha dho theagusg fhalláin,</span>
<lb n="23124"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:11"/>
<div><lb n="23125"/><p><span>Do réir thsoisgéil ghlórrgha Dhé beannuighthe, do fágbhadh táobh</span>
<lb n="23126"/><span>riúmsa:</span>
<lb n="23127"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:12"/>
<div><lb n="23128"/><p><span>Ar anadhbharsin beirim buidheachas ris an tí dho neartuigh mé, eadhon</span>
<lb n="23129"/><span>Iósa Críosd ar dtighearna: do bhrígh gur mheas sé mo bheith díleas, dom</span>
<lb n="23130"/><span>chur sa miniosdálachd.</span>
<lb n="23131"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:13"/>
<div><lb n="23132"/><p><span>Ar mbeith damh roimhe um fhear sgannala do thabhairt do Dhía, agus um</span>
<lb n="23133"/><span>fhear fóleanmhana dho ghénamh ar aneagluis, agus um dhuine eugcórach:</span>
<lb n="23134"/><span>achd dorinneadh trócaire oram, ar anadhbhar gurob ó ainbhfios dorinne</span>
<lb n="23135"/><span>mé na neithese, ar mbeith damh ar dhith creidimh.</span>
<lb n="23136"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:14"/>
<div><lb n="23137"/><p><span>Achd do mhéuduigh grása ar dtighearna gu rolíonmhar ionnam, maille</span>
<lb n="23138"/><span>ré creideamh, agus ré grádh a nIósa Críosd.</span>
<lb n="23139"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:15"/>
<div><lb n="23140"/><p><span>Atá an rádhsa fírinneach, agus as fíu hé ar gach éunchor gabháil ris:</span>
<lb n="23141"/><span>gu dtáinic Iósa Críosd ar an sáoghal dochum peacthach dho shlanughadh, agá</span>
<lb n="23142"/><span>bhfuilimse um cheann orrtha.</span>
<lb n="23143"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:16"/>
<div><lb n="23144"/><p><span>Giodheadh as uime so dhorinneadh trócaire oram, dochum gu dtaisbéunfadh</span>
<lb n="23145"/><span>Iósa Críosd ionnamsa ar tús, anuile fhoighide, dochum gu mbinn um</span>
<lb n="23146"/><span>eisiompláir don druing chreidfeas annsan, dochum na beatha marrthannuighe.</span>
<lb n="23147"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:17"/>
<div><lb n="23148"/><p><span>Uime sin don Rí shíorruidhe, mharrthannach, nách féidir dhfaicsin, don</span>
<lb n="23149"/><span>Día atá na aónar eagnuidhe, u raibhe onóir agus glóir, a sáoghal na saoghal.</span>
<lb n="23150"/><span>Amén.</span>
<lb n="23151"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:18"/>
<div><lb n="23152"/><p><span>Fágbhuim anaithnese agad a mhic Thimoteuis, eadhón troid mhaith dho</span>
<lb n="23153"/><span>ghéunamh dhuit do réir ma fáidhedóireachda dhorinneadh ort roimhe so, ar</span>
<lb n="23154"/><span>ngabháil mhisnigh thríthe.</span>
<lb n="23155"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:19"/>
<div><lb n="23156"/><p><span>Ar mbeith chreidimh agus choguáis mhaith agad: noch arna thréigean</span>
<lb n="23157"/><span>do dhruing dháirighthe, do luingbhriseadar an creideamh.</span>
<lb n="23158"/></p>
</div>
<pb n="1Tm1:20"/>
<div><lb n="23159"/><p><span>Agárob díobh Himenéus, agus Alexandar: noch tug meisi uáim dho</span>
<lb n="23160"/><span>Shatán, dochum ar mbeith dóibh smachduighthe, gu ndiongnadís fóghluim ar</span>
<lb n="23161"/><span>gan Dia dho mhaslughadh.</span>
<lb n="23162"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2"/>
<div><lb n="23163"/><p/>
</div>
<pb n="1Tm2:1"/>
<div><lb n="23164"/><p><span>Uime sin teaguisgim roimh na huile neithibh, achuinghe, guidhe, urnuighdhe</span>
<lb n="23165"/><span>do ghéunamh, agus buidheachas do bhreith ar son na nuile dháoineadh:</span>
<lb n="23166"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:2"/>
<div><lb n="23167"/><p><span>Ar son na Ríghtheadh, agus ar son na nuile agá bhfuil cumhachda: dochum</span>
<lb n="23168"/><span>ar mbeatha do chaitheamh gu suaimhneach sithchánta dhúinn, anuile</span>
<lb n="23169"/><span>sheirbhís díaga, agus dhlisdionnuis dháonna:</span>
<lb n="23170"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:3"/>
<div><lb n="23171"/><p><span>Oír ios maith agus is geanamhuil so a bhfíadhnuise Dé ar slánaighthóra,</span>
<lb n="23172"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:4"/>
<div><lb n="23173"/><p><span>Réna mián na huile dháoine dho sháoradh, agus iád do theachd dochum</span>
<lb n="23174"/><span>eólais na fírinne.</span>
<lb n="23175"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:5"/>
<div><lb n="23176"/><p><span>Oír ios áon nDía atá ann, agus áon eidirmheadhanthóir eidir Dhía</span>
<lb n="23177"/><span>agus dháoinibh, eadhón an duine Iósa Críosd:</span>
<lb n="23178"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:6"/>
<div><lb n="23179"/><p><span>Noch tug hé féin na fhuásgladh ar son na nuile dháoineadh: mar</span>
<lb n="23180"/><span>fhíadhnuise úd do hórduigheadh dhfoillsiughadh anám iomcúibhghe.</span>
<lb n="23181"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:7"/>
<div><lb n="23182"/><p><span>Dochum ar hórduigheadh meisi um fhear gárma agus um absdal, (lábhruim</span>
<lb n="23183"/><span>anfhírinne a gCríosd, ní dhiongnuim bréug) um fhear teaguisg na</span>
<lb n="23184"/><span>gcineadhach, a gcreideamh agus a bhfírinne.</span>
<lb n="23185"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:8"/>
<div><lb n="23186"/><p><span>Uime sin as mián riúm na fir do ghéunamh úrnuighthe sanuile áit, ag</span>
<lb n="23187"/><span>tógbháil suás  lámh náomhtha, gan fheirg, gan amharus.</span>
<lb n="23188"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:9"/>
<div><lb n="23189"/><p><span>Agus na mná mar an gcéudna do chur éuduigh iomchuibhghe iompa, maille</span>
<lb n="23190"/><span>ré hádhnáire agus ré sduámghachd, ní ré gruáig chasda, ná ré hór, ná ré</span>
<lb n="23191"/><span>péurlaighibh, ná ré culuigheachuibh mórluáidh:</span>
<lb n="23192"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:10"/>
<div><lb n="23193"/><p><span>Achd (fá mar is cúibhghe do mhnáibh ghabhus ré anais eagla Dé dho</span>
<lb n="23194"/><span>bheith orrtha,) ré deaghoibrighthibh.</span>
<lb n="23195"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:11"/>
<div><lb n="23196"/><p><span>Déunamh an bhean foghluim a gciúnus maille ris anuile umhlachd.</span>
<lb n="23197"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:12"/>
<div><lb n="23198"/><p><span>Oír ní thabhruim cead do mhnáoi teagusg dho thabhairt uáithe, ná</span>
<lb n="23199"/><span>ceannas dho bheith aici ós cionn anfhir, achd aidhnim dhi bheith na</span>
<lb n="23200"/><span>tochd.</span>
<lb n="23201"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:13"/>
<div><lb n="23202"/><p><span>Oir asé Adhamh dho cruthuigheadh ar tús: agus na dhiáigh sin Eúbha.</span>
<lb n="23203"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:14"/>
<div><lb n="23204"/><p><span>Agus ní hé Adhamh dho mealladh: achd ar mbeith dhon mhnáoi arna</span>
<lb n="23205"/><span>mealladh, así bá ciontach ré briseadh na haithne.</span>
<lb n="23206"/></p>
</div>
<pb n="1Tm2:15"/>
<div><lb n="23207"/><p><span>Giodheadh slaineóchar hí ré breith chloinne, dá gcomhnuighid siád a</span>
<lb n="23208"/><span>gcreideamh, agus a ngrádh, agus a náomhghachd maille ré sduámhghachd.</span>
<lb n="23209"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3"/>
<div><lb n="23210"/><p/>
</div>
<pb n="1Tm3:1"/>
<div><lb n="23211"/><p><span>As rádh fírinneach so, má atá fonn ar áon neach óifig easbuig dho ghabhail</span>
<lb n="23212"/><span>chuige, as a ndeaghobair atá a dhúil.</span>
<lb n="23213"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:2"/>
<div><lb n="23214"/><p><span>Uime sin as cóir easbog dho bheith neamhlochdach, na fhior éunmhná, na</span>
<lb n="23215"/><span>dhuine fhaireach, mheassárrgha, sduámgha, dháonnachdach, aipche chum</span>
<lb n="23216"/><span>teaguisg do thabhairt uadha:</span>
<lb n="23217"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:3"/>
<div><lb n="23218"/><p><span>Gan bheith rofhonnmhar a bhfíon, gan bheith buáilteach, gan dúil do bheith</span>
<lb n="23219"/><span>aige aneudáill neamhghloin: achd bheith do ceannsa, neamhcheannairceach,</span>
<lb n="23220"/><span>neamhshanntach:</span>
<lb n="23221"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:4"/>
<div><lb n="23222"/><p><span>Agus na dhuine riághluigheas a theach féin gu cuibhghe, agus agá mbí a</span>
<lb n="23223"/><span>chlann fá umhlachd maille ris anuile thrómghachd:</span>
<lb n="23224"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:5"/>
<div><lb n="23225"/><p><span>(Oír munab eól do neoch a theach féin do riághlughadh, cionnas bhías cúram</span>
<lb n="23226"/><span>eagluise Dé air?)</span>
<lb n="23227"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:6"/>
<div><lb n="23228"/><p><span>Gan bheith dó na nemhaipche a gcreidemh, deagla ar mbeith dó liónta</span>
<lb n="23229"/><span>dhuábhar ré háirde a ghárma, gu dtuitfeadh sé a ndamnughadh an díabhail.</span>
<lb n="23230"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:7"/>
<div><lb n="23231"/><p><span>As cóir dhó fós deaghtheisd do bheith air ag an druing atá amuith: deagla</span>
<lb n="23232"/><span>gu bhfuigheadh sé sgannuil, agus gu dtuitfeadh sé a bpainntéur an diábhail.</span>
<lb n="23233"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:8"/>
<div><lb n="23234"/><p><span>Mar an gcéudna as cóir dhona deochánuibh bheith trómgha, agus gan a</span>
<lb n="23235"/><span>dteanguidh dho bheith liom leat, gan bheith ro fhonnmhar a bhfíon, ná</span>
<lb n="23236"/><span>dúil do bheith aca anéudáill neamhghloin:</span>
<lb n="23237"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:9"/>
<div><lb n="23238"/><p><span>Ag congmháil sheiscréide an chreidimh a gcoguás ghlan.</span>
<lb n="23239"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:10"/>
<div><lb n="23240"/><p><span>Agus déuntar iád so do dhearbha mar an gcéudna ar tús, ná dhiáigh sin</span>
<lb n="23241"/><span>déunuid miniosdrálachd má gheibhthear neamhlochdach iád.</span>
<lb n="23242"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:11"/>
<div><lb n="23243"/><p><span>As cóir dhá mnáibh mar an gcéudna bheith tromgha, neamhthatháoiseach,</span>
<lb n="23244"/><span>suaimhneach, agus díleas sna huile neithibh.</span>
<lb n="23245"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:12"/>
<div><lb n="23246"/><p><span>Biódh na deochain na bhfearuibh áon mhná, ag riághlughadh a gcloinne</span>
<lb n="23247"/><span>agus a dtightheadh féin gu cúibhghe.</span>
<lb n="23248"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:13"/>
<div><lb n="23249"/><p><span>Oir an dream doní miniosdrálachd maille ré cuibhgheas, gnouighid siád</span>
<lb n="23250"/><span>gradam ceana dóibh pféin, agus sáoirse mhór trésan gcreidheamh atá a nIósa</span>
<lb n="23251"/><span>Críosd.</span>
<lb n="23252"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:14"/>
<div><lb n="23253"/><p><span>Sgríobhuim na neithese chugad, ar mbeith dhamh muinighneach ré theachd go</span>
<lb n="23254"/><span>haithghear chugad:</span>
<lb n="23255"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:15"/>
<div><lb n="23256"/><p><span>Achd ma dhoním muill ré theachd, dochum a fheasa do bheith agud, cionnas</span>
<lb n="23257"/><span>as cóir dhuit thú féin diomchar a dteagh Dé, agárob hé eagluis Dé bhéa</span>
<lb n="23258"/><span>hé, posda agus daingean na fírinne.</span>
<lb n="23259"/></p>
</div>
<pb n="1Tm3:16"/>
<div><lb n="23260"/><p><span>Agus gan amharus as mór seicréid na diághachda: dorinneadh Día</span>
<lb n="23261"/><span>foillsighthe  sa choluinn, do foillsigheadh hé na fhiréun ris an sbioruid:</span>
<lb n="23262"/><span>doconncas hé ré hainglibh, dorinneadh a sheanmóir dona cineadhachuibh, do</span>
<lb n="23263"/><span>creideadh dhó sa sáoghal, agus do gabhadh suás é dochum glóire.</span>
<lb n="23264"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4"/>
<div><lb n="23265"/><p/>
</div>
<pb n="1Tm4:1"/>
<div><lb n="23266"/><p><span>Agus adeir an sbiorad gu follas, gu dtréigfidh dream dháirighthe an</span>
<lb n="23267"/><span>creideamh sna haimsearuibh dheigheanacha, ag tabhairt aire dho sbioraduibh</span>
<lb n="23268"/><span>seachránacha, agus do theagusguibh deamhan,</span>
<lb n="23269"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:2"/>
<div><lb n="23270"/><p><span>Tré chluáinereachd luchda labhartha na bréige, ar mbeith dá gcoguásuibh</span>
<lb n="23271"/><span>arna losgadh ré hiárann dearg,</span>
<lb n="23272"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:3"/>
<div><lb n="23273"/><p><span>Noch thoirmisgeas pósadh, agus aithnigheas an biádh dho sheachna, noch</span>
<lb n="23274"/><span>dho chruthuigh Día dochum a chaithmhe maille ré breith bhuidheachais, don</span>
<lb n="23275"/><span>druing chreideas agus agá bhfuil fios na fírinne.</span>
<lb n="23276"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:4"/>
<div><lb n="23277"/><p><span>Oír as maith gach ní dho chruthuigh Día, agus ní cóir ní ar bioth</span>
<lb n="23278"/><span>deiteach, achd gu ngabhthar hé maille ré breith bhuidheachuis.</span>
<lb n="23279"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:5"/>
<div><lb n="23280"/><p><span>Oír doníthear náomhtha é tré bhréithir Dhé, agus tré úrrnuighthe.</span>
<lb n="23281"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:6"/>
<div><lb n="23282"/><p><span>Dá gcuiridh tú na neithesi a gcéill dona dearbhráithreachuibh, biáidh tú</span>
<lb n="23283"/><span>ad mhinisdir mhaith dIósa Críosd, ar mbeith dhuit oilte a mbriáthruibh</span>
<lb n="23284"/><span>an chreidimh, agus an teaguisg mhaith, dhár lean tú.</span>
<lb n="23285"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:7"/>
<div><lb n="23286"/><p><span>Giodheadh seachain sgéulta fábhuill neamhdhiágha caillchúla: agus cleachd</span>
<lb n="23287"/><span>thú féin dochum diághachda.</span>
<lb n="23288"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:8"/>
<div><lb n="23289"/><p><span>Oír as beag an tarbha a dtéid an cleachdadh corpárrgha: achd ios tarbhach</span>
<lb n="23290"/><span>an diághachd dochum na nuile neitheann, agá bhfuil gealladh na beathasa</span>
<lb n="23291"/><span>atá dho láthair, agus dochum teachda.</span>
<lb n="23292"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:9"/>
<div><lb n="23293"/><p><span>As rádh fírinneach so, agus atá sé ionghabhála ris ar gach éun chor.</span>
<lb n="23294"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:10"/>
<div><lb n="23295"/><p><span>Oír as uime donimíd sáothar, agus imdheargthar sinn, do bhrígh gu bhfuil</span>
<lb n="23296"/><span>ar muinighin a nDía beo, agarob hé as fearr sáortha dona huile dháoinibh,</span>
<lb n="23297"/><span>agus gu mórmhór don druing chreidheas.</span>
<lb n="23298"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:11"/>
<div><lb n="23299"/><p><span>Fógair agus teaguisg na neithese.</span>
<lb n="23300"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:12"/>
<div><lb n="23301"/><p><span>Ná bíodh tarcuisne ag áon neach ar hóige, achd bí mar eisiomplair</span>
<lb n="23302"/><span>don druing agá bhfuil creideamh, a mbréithir, a gcoinbhiorsáid, a ngrádh,</span>
<lb n="23303"/><span>a sbioruid, a gcreideamh, agus a bhfíorghloine.</span>
<lb n="23304"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:13"/>
<div><lb n="23305"/><p><span>Gu teachd damh tabhair haire dho léughthóireachd, do theagusg, agus</span>
<lb n="23306"/><span>dhfoirceadal.</span>
<lb n="23307"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:14"/>
<div><lb n="23308"/><p><span>Ná léig faillidhe sna tiódhlaicibh atá ionnad, noch tugadh dhuit tré</span>
<lb n="23309"/><span>fháidheadóireachd maille ré leagadh lámh na sinnsear.</span>
<lb n="23310"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:15"/>
<div><lb n="23311"/><p><span>Smuáin arna neithibhse, agus comhnuigh ionnta: dochum gu mbiádh do</span>
<lb n="23312"/><span>theachd ar hadhuigh follas dona huile dháoinibh.</span>
<lb n="23313"/></p>
</div>
<pb n="1Tm4:16"/>
<div><lb n="23314"/><p><span>Tabhair aire dhuit féin, agus do teagusg: comhnuigh ionnta. Oír dá</span>
<lb n="23315"/><span>ndiongna tú sin, sáorfuidh tú thú féin, agus an drung éisdeas riot.</span>
<lb n="23316"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5"/>
<div><lb n="23317"/><p/>
</div>
<pb n="1Tm5:1"/>
<div><lb n="23318"/><p><span>Na himdhearg seanóir, achd teaguisg hé mar athair: agus na hogánuigh</span>
<lb n="23319"/><span>mar dhearbhráithribh:</span>
<lb n="23320"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:2"/>
<div><lb n="23321"/><p><span>Na mná áosda, mar mháithribh, agus na mná óga, mar dearbhsheathrachuibh,</span>
<lb n="23322"/><span>maille ris anuile fhíorghloine.</span>
<lb n="23323"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:3"/>
<div><lb n="23324"/><p><span>Tabhair onóir do bhaintreabhthachuibh, agárob baintreabhthacha dáríribh.</span>
<lb n="23325"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:4"/>
<div><lb n="23326"/><p><span>Giodheadh má tá baintreabhthach ar bioth agá bhfuil clann, no clann</span>
<lb n="23327"/><span>chloinne, déunuid an chlann foghluim ar tús, ar iád féin thaiséunadh gu</span>
<lb n="23328"/><span>diágha dhá dtighthibh pféin, agus ar mhalairt do thabhairt dá</span>
<lb n="23329"/><span>dtuismighthóiribh: oír is ní maith geanamhuil so a bhfiádhnuisi Dé.</span>
<lb n="23330"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:5"/>
<div><lb n="23331"/><p><span>Agus an bhean atá na baintreabhthuigh dháríribh, agus arná fagbháil</span>
<lb n="23332"/><span>na háonar, cuiridh sí a muinighin a nDía, agus comhnuidhe sí do ló agus</span>
<lb n="23333"/><span>doidhche a nguidhe agus anúrnuighthibh.</span>
<lb n="23334"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:6"/>
<div><lb n="23335"/><p><span>Achd an bhaintreabhthach dobheir hí féin do mhacnus, biódh gu bhfuil</span>
<lb n="23336"/><span>sí béo, atá sí marbh.</span>
<lb n="23337"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:7"/>
<div><lb n="23338"/><p><span>Uime sin aithin na neithese dhióbh, dochum bheith dóibh neamhlochdach.</span>
<lb n="23339"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:8"/>
<div><lb n="23340"/><p><span>Agus má atá áonnduine nách déin soláthar dá dháoinibh pféin, agus gu</span>
<lb n="23341"/><span>mórmhór do luchd a thighe, do shéun sé an creideamh, agus is measa hé ná</span>
<lb n="23342"/><span>neach gan chreideamh.</span>
<lb n="23343"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:9"/>
<div><lb n="23344"/><p><span>Ná toghthar baintreabhthach ar mbeith di nísa lugha ná trí fichid bliághuin</span>
<lb n="23345"/><span>dáois, dobhí na mnáoi éinfhir:</span>
<lb n="23346"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:10"/>
<div><lb n="23347"/><p><span>Ar a raibhe cáil mhaith as  deaghoibrighthibh: má dorinne sí a clann</span>
<lb n="23348"/><span>doileamhuin, má dho chonnaimh sí teach áoidheagh, má dho ionnuil sí cosa na</span>
<lb n="23349"/><span>náomh, má dho thug fóirighthin do luchd anshóigh, má dho lean sí dho ghnáth</span>
<lb n="23350"/><span>gach deaghobair.</span>
<lb n="23351"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:11"/>
<div><lb n="23352"/><p><span>Achd diúltuigh na baintreabhthacha óga: oír ar mbeith dóibh macnasach</span>
<lb n="23353"/><span>anadhuigh Chríosd, is mián ríu pósadh dho ghéunamh:</span>
<lb n="23354"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:12"/>
<div><lb n="23355"/><p><span>Agá bhfuil damnughadh na gcionn, do bhrígh gur thréigedar an céud</span>
<lb n="23356"/><span>chreideamh.</span>
<lb n="23357"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:13"/>
<div><lb n="23358"/><p><span>Agus mar an gcédna fós ar mbeith dhóibh dímháoin, doníd foghluim ar</span>
<lb n="23359"/><span>dhul fágcuáirt ó thigh gu tigh:  agus ní hé amháin bheith diomháoin, achd</span>
<lb n="23360"/><span>bid mar an gcéudna biodánach, agus dá sáthadh pféin sna neithibh nách</span>
<lb n="23361"/><span>beanann ríu, ag rádh neitheann nách bí ionnráidh.</span>
<lb n="23362"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:14"/>
<div><lb n="23363"/><p><span>Uime sin as í mo toil na mná óga dho dhéunamh pósda, clann do bhreith</span>
<lb n="23364"/><span>dóibh, aire dho thabhairt do ghnouighibh an tighe, agus gan cionfátha ar</span>
<lb n="23365"/><span>bioth dho thabhairt dá mbiodhbha ré labhairt gu holc órrtha.</span>
<lb n="23366"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:15"/>
<div><lb n="23367"/><p><span>Oír do fhilleadar dream dháirighthe cheana ar a nais a ndiáigh</span>
<lb n="23368"/><span>Shatáin.</span>
<lb n="23369"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:16"/>
<div><lb n="23370"/><p><span>Má atá fear nó bean don druing chreideas, agá bhfuilid baintreabhthacha,</span>
<lb n="23371"/><span>tuguid dóibh fóirighin a riachdanuis, agus ná biódh  muirighin ar</span>
<lb n="23372"/><span>aneagluis, dochum bheith neamhuireasbheach dhi ré ní dho thabhairt don</span>
<lb n="23373"/><span>druing atá na mbaintreabhthachuibh dháríribh.</span>
<lb n="23374"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:17"/>
<div><lb n="23375"/><p><span>Na sinnsir riághluigheas gu maith, bioth meas órrtha gurob fíu iád onóir</span>
<lb n="23376"/><span>dhúbhalta dhfaghail: gu mór mhór an luchd sháothruigheas sa mbréithir</span>
<lb n="23377"/><span>agus a dteagusg.</span>
<lb n="23378"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:18"/>
<div><lb n="23379"/><p><span>Oír adeir an sgriobtúir, ná cuir ceangal ar bhéul an daimh bhrisios</span>
<lb n="23380"/><span>an tarbhar. Agus as fíu an toibrighe luách a sháothair dhfagháil.</span>
<lb n="23381"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:19"/>
<div><lb n="23382"/><p><span>Ná gabh casáoid anadhuigh sheanóra, gan fiádhnuisi dhéisi nó trír.</span>
<lb n="23383"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:20"/>
<div><lb n="23384"/><p><span>An dream pheacuidheas, imdhearg iad a bhfiádhnuisi cháich uile, as gu</span>
<lb n="23385"/><span>ngéubhadh eagla an chuid eile mar an gcéudna.</span>
<lb n="23386"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:21"/>
<div><lb n="23387"/><p><span>Cuirim dhúalach ort a bhfiádhnuisi Dé, agus an tighearna Iósa Críosd,</span>
<lb n="23388"/><span>agus na naingeal dtoghtha, na neithese dho choimhéud, gan suim do bheith</span>
<lb n="23389"/><span>agud a neach seach ar oile, agus gan ní ar bioth dho ghéunamh dhuit gu</span>
<lb n="23390"/><span>cláon.</span>
<lb n="23391"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:22"/>
<div><lb n="23392"/><p><span>Ná leag do lámha gu hobann ar áon neach, agus ná bí pártach ré</span>
<lb n="23393"/><span>peacuighibh dháoineadh eile: connaimh thú féin glan.</span>
<lb n="23394"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:23"/>
<div><lb n="23395"/><p><span>Ná hibh uisge nísa mhó, achd cleachd beagán fióna ar son do ghoile,</span>
<lb n="23396"/><span>agus héugcruás minic.</span>
<lb n="23397"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:24"/>
<div><lb n="23398"/><p><span>Bíd peacuighe dháoineadh dháirighthe follas roimh láimh, ag dul rómpa</span>
<lb n="23399"/><span>dochum breitheamhnuis: agus leanuid a bpeacuidh dream eile:</span>
<lb n="23400"/></p>
</div>
<pb n="1Tm5:25"/>
<div><lb n="23401"/><p><span>Mar an gcéudna fós bíd deaghoibre follas roimh láimh: agus na hoibreacha</span>
<lb n="23402"/><span>atá ar ghléus eile, ní féidir a bheith foluighthe dhóibh.</span>
<lb n="23403"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6"/>
<div><lb n="23404"/><p/>
</div>
<pb n="1Tm6:1"/>
<div><lb n="23405"/><p><span>Tugadh an mhéid do shearbhfhoghantuigheadhibh atá fá chuing, meas gurob</span>
<lb n="23406"/><span>fíu a maighisdreagha gach uile onóir dhfagháil, dochum nách fuigheadh ainm</span>
<lb n="23407"/><span>Dé agus a theagusg sgannail.</span>
<lb n="23408"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:2"/>
<div><lb n="23409"/><p><span>Agus an dream agá bhfuilid maighisdreadha deaghchreidmheacha, ná bíodh</span>
<lb n="23410"/><span>tarcuisne aca orrtha do bhrígh gurob dearbhráithreacha iád: achd gu madh</span>
<lb n="23411"/><span>móide dhiongnuid seirbhís, do bhrígh gu bhfuilid siád deaghchreidmheach</span>
<lb n="23412"/><span>grádhach, agus pártach sa dteaghlacadh Dé.  Múin agus teaguisg na neithese.</span>
<lb n="23413"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:3"/>
<div><lb n="23414"/><p><span>Dá dtabhruid áon neach aithearrach teaguisg uádha, agus nách tabhair áonta</span>
<lb n="23415"/><span>dho bhriáthruibh falláine ar dtighearna Iósa Críosd, agus don teagusg, atá</span>
<lb n="23416"/><span>dho réir dhiághachda,</span>
<lb n="23417"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:4"/>
<div><lb n="23418"/><p><span>Atá sé liónta dhuabhar inntinne, agus gan fios áonneithe aige, achd é</span>
<lb n="23419"/><span>ar sáobh céille a dtimcheall cheasdann, agus imreasan bhfocal: tré na dtig</span>
<lb n="23420"/><span>misguis, connsbóid, anchaint, drochbharamhla,</span>
<lb n="23421"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:5"/>
<div><lb n="23422"/><p><span>Agus diosbóireachd chiopálach dháoineadh dtruáillighthe na ninntinn, agus</span>
<lb n="23423"/><span>atá dealuighthe ris an bhfírinne, agus sháoileas gurob diághachd anéudáill.</span>
<lb n="23424"/><span>Dealuidh réna samhuil sin do dháoinibh.</span>
<lb n="23425"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:6"/>
<div><lb n="23426"/><p><span>Gidheadh is mór anéudaill diághachd, achd gu madh lór lé neach ina</span>
<lb n="23427"/><span>intinn, mar dobheir Día dhó.</span>
<lb n="23428"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:7"/>
<div><lb n="23429"/><p><span>Oír ní thugamar ní ar bioth linn dochum an tsáoghal, agus ios follas</span>
<lb n="23430"/><span>nach féidir linn ní ar bioth do bhreith as.</span>
<lb n="23431"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:8"/>
<div><lb n="23432"/><p><span>Uime sin an feadh atá biádh agus éudach aguinn ar fagháil, gu madh</span>
<lb n="23433"/><span>lór linn hé.</span>
<lb n="23434"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:9"/>
<div><lb n="23435"/><p><span>Achd an dream léna mián bheith saidhbhir, tuitid siád a gcathughadh agus</span>
<lb n="23436"/><span>a bpainntéur, agus aniomad mhiánuibh éigciálluidhe dochracha, noch mhúchas</span>
<lb n="23437"/><span>dáoine a sgrios agus a milleadh.</span>
<lb n="23438"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:10"/>
<div><lb n="23439"/><p><span>Oír asé grádh anairgid frémh na nuile olc: noch ar mbeith do</span>
<lb n="23440"/><span>dhruing dháirighthe dhá shanntughadh, dochuádar ar seachrán ón gcreideamh,</span>
<lb n="23441"/><span>agus do tholladar iád féin thríthadh ré hiomad doilgheasa.</span>
<lb n="23442"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:11"/>
<div><lb n="23443"/><p><span>Achd tusa, ógláoich Dhé, seachuin na neithese: agus lean</span>
<lb n="23444"/><span>dhfióréunndachd, do dhiághachd, do chreideamh, do ghrádh, dhfoighide,</span>
<lb n="23445"/><span>agusdo cheannsachd.</span>
<lb n="23446"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:12"/>
<div><lb n="23447"/><p><span>Déun comhrac na chomhrac mhaith sa gcreideamh: beir greim ar an mbeatha</span>
<lb n="23448"/><span>marrthannuigh, dochum ar goireadh thú, agus ar a ndearnuidh tú admháil</span>
<lb n="23449"/><span>mhaith do láthair mhóráin dhfiághnuibh.</span>
<lb n="23450"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:13"/>
<div><lb n="23451"/><p><span>Aithním dhiot a bhfiádhnuisi Dé bheóuigheas na huile neithe, agus</span>
<lb n="23452"/><span>Iósa Críosd noch dhorinne fiádhnuisi agus admháil mhaith dho</span>
<lb n="23453"/><span>láthair Phuing Phioláit:</span>
<lb n="23454"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:14"/>
<div><lb n="23455"/><p><span>Na haitheantasa dho choimhéud gan cháidh gan lochd, gu teachd ar</span>
<lb n="23456"/><span>dtighearna Iósa Críosd:</span>
<lb n="23457"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:15"/>
<div><lb n="23458"/><p><span>Noch fhoillseóchas na ám pféin an tí atá beannuighthe, eadhón an cuimghe</span>
<lb n="23459"/><span>cumhachdach na áonar, Rí na rightheadh, agus tighearna na dtighearnadh:</span>
<lb n="23460"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:16"/>
<div><lb n="23461"/><p><span>Agá bhfuil an mharrthuin na áonar, atá na chomhnuidhe sa tsoillse nách</span>
<lb n="23462"/><span>féidir dho rochduin, nách facuidh duine riámh, agus nách féidir dhó</span>
<lb n="23463"/><span>dhfaicsin: u mairidh a onóir agus chumhachd siórruidhe.  Amén.</span>
<lb n="23464"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:17"/>
<div><lb n="23465"/><p><span>Fogair dhon druing atá sáidhbhir sa sáoghalsa, gan bheith</span>
<lb n="23466"/><span>áirdinntinneach, ná a muinighin do chur a saidhbhreas neamhbuán, achd sa Día</span>
<lb n="23467"/><span>bheó dobheir dhúinne gu sáidhbhir na huile neithe dochum a ngnáthuighthe.</span>
<lb n="23468"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:18"/>
<div><lb n="23469"/><p><span>Fógair mar an gcédna dhóibh maith dho ghénamh, bheith sáidhbhir a</span>
<lb n="23470"/><span>ndeaghoibrighthibh, bheith éusguidh fána gcuid do thabhairt uátha, agus do</span>
<lb n="23471"/><span>roinn ré daoinibh eile, maille ré cáonmharrachd:</span>
<lb n="23472"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:19"/>
<div><lb n="23473"/><p><span>Agus cisde dho chur a dtaisge ar fhonndameint mhaith dhóibh pféin, ré</span>
<lb n="23474"/><span>hadhuidh na haimsire atá dhochum teachda, dochum na beatha marrthannuigh</span>
<lb n="23475"/><span>dho ghnoughadh dhóibh.</span>
<lb n="23476"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:20"/>
<div><lb n="23477"/><p><span>O a Thimotéuis, coimhéid a ní dho fágbhadh táobh riot, agus seachain</span>
<lb n="23478"/><span>ciopáil bhriáthar neamhdhíagha gan eifeachd, agus conntrárrghachd ealadhan,</span>
<lb n="23479"/><span>nách fuil achd na hainm ealadhan.</span>
<lb n="23480"/></p>
</div>
<pb n="1Tm6:21"/>
<div><lb n="23481"/><p><span>Noch ar mbeith do dhruing dháirighthe dhá hadmháil, dochúadar ar seachrán</span>
<lb n="23482"/><span>a dtimchioll an chreidimh.  Grása maille riot.  Amén.</span>
<lb n="23483"/>
<pb n="2Tm"/></p>
<lb n="23484"/>
<lb n="23485"/><p><span>DARA HEIPISDIL PHOIL ABSDUIL DOchum Timotheuis.</span>
<lb n="23486"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1"/>
<div><lb n="23487"/><p/>
</div>
<pb n="2Tm1:1"/>
<div><lb n="23488"/><p><span>POL absdal IOSA Críosd tré thoil Dé, do réir geallamhna na beatha,</span>
<lb n="23489"/><span>noch atá a nIósa Críosd,</span>
<lb n="23490"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:2"/>
<div><lb n="23491"/><p><span>DOchum Timotheuis mo mhic ghrádhuigh, u raibhe grása, trócaire,</span>
<lb n="23492"/><span>agus siothcháin ó Dhía athar, agus ó Iósa Críosd ar dtighearna.</span>
<lb n="23493"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:3"/>
<div><lb n="23494"/><p><span>Beirim buidheachas ré Día dá ndiongnuim seirbhís ag leanmhuin luirg na</span>
<lb n="23495"/><span>sinnsear maille ré coguás ghlan, fá bheith gu comhnuightheach dhod</span>
<lb n="23496"/><span>choimhnese am úrnuighthibh do lo agus dóidhche:</span>
<lb n="23497"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:4"/>
<div><lb n="23498"/><p><span>Ar mbeith damh fonnmhar an thusa dhfaicsin, an tan choimhnighim ar do</span>
<lb n="23499"/><span>dhéoruibh, dochum gu mbinn liónta dho gháirdeachas:</span>
<lb n="23500"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:5"/>
<div><lb n="23501"/><p><span>Ar mbeith damh coimhnightheach ar an gcreideamh neamhfhallsa atá ionnad,</span>
<lb n="23502"/><span>noch dhobhí na chomhnuidhe ar tús ann do sheanmháthair Lois, agus ann do</span>
<lb n="23503"/><span>mháthair Eunice: agus is deimhin leam gu bhfuil ionnadsa mar an gcéudna.</span>
<lb n="23504"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:6"/>
<div><lb n="23505"/><p><span>Ar anadhbharsa cuirim a gcoimhne dhuit, tiodhlacadh Dé atá ionnad,</span>
<lb n="23506"/><span>tré leagadh mo lámhsa ort, do bhíodhgadh suás.</span>
<lb n="23507"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:7"/>
<div><lb n="23508"/><p><span>Oír ní sbiorad fhaitchis tug Día dhúinne, achd sbíorad chumhachd, agus</span>
<lb n="23509"/><span>ghrádha, agus shláinte inntinne.</span>
<lb n="23510"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:8"/>
<div><lb n="23511"/><p><span>Uime sin ná bíodh adhnáire ort fá fhiádhnuise ar dtighearna, ná am</span>
<lb n="23512"/><span>thimchiollsa as priosúnach ar a shon: achd bíodh do chuid agad do</span>
<lb n="23513"/><span>bhuáidhirt an tsoisgéil do réir chumhachd Dé:</span>
<lb n="23514"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:9"/>
<div><lb n="23515"/><p><span>Noch dho sháor sinn, agus do ghoir sinn maille ré gairm náomhtha: ní do</span>
<lb n="23516"/><span>réir ar noibrightheadh, achd do réir a thriálla féin agus a ghrás, noch dho</span>
<lb n="23517"/><span>tugadh dhúinn a nIósa Críosd roimh chruthughadh an domhuin:</span>
<lb n="23518"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:10"/>
<div><lb n="23519"/><p><span>Achd atá anois arna fhoillsiughadh tré theachd deallruightheach ar</span>
<lb n="23520"/><span>dtighearna Iósa Críosd, noch dho dhíbir an bás, agus tug beatha agus</span>
<lb n="23521"/><span>marthuin dochum soillse trésan soisgéul.</span>
<lb n="23522"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:11"/>
<div><lb n="23523"/><p><span>Dochum ar hórduigheadh misi um fhior gárma,, agus um absdal, agus</span>
<lb n="23524"/><span>um fhior teaguisg na gcineadhach.</span>
<lb n="23525"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:12"/>
<div><lb n="23526"/><p><span>An tadhbhar fá a bhfuilim ag fulang na neitheadhsa: giodheadh ní fhuil</span>
<lb n="23527"/><span>adhnáire oram.  Oír atá a fhios agum cíá dhár chreid mé, agus as deimhim leam</span>
<lb n="23528"/><span>gurob féidir leis a ní do fáguibh mé táobh ris do choimhéud fá chomhair an</span>
<lb n="23529"/><span>láoi úd.</span>
<lb n="23530"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:13"/>
<div><lb n="23531"/><p><span>Biódh sompla fírinneach na mbríathar bhfalláin dhochualuidh tú uáimse</span>
<lb n="23532"/><span>agud, a gcreideamh agus a ngrádh a nIósa Críosd.</span>
<lb n="23533"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:14"/>
<div><lb n="23534"/><p><span>Coimhéid an taisge armacach do fágbhadh agad, trés an sbiorad náomh</span>
<lb n="23535"/><span>chomhnuigheas ionnuinn.</span>
<lb n="23536"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:15"/>
<div><lb n="23537"/><p><span>Atá a fhios so agud gur thréigeadar luchd na hAsía uile mé: agárob</span>
<lb n="23538"/><span>dióbh Phigellus, agus Hermogenes.</span>
<lb n="23539"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:16"/>
<div><lb n="23540"/><p><span>Go dtuguidh an tighearna trócaire dho theach Onesiphoruis: oír tug</span>
<lb n="23541"/><span>sé fuáradh gu minic dhamhsa, agus níor ghabh adhnáire hé fán tslábhradh</span>
<lb n="23542"/><span>ina raibhe mé ceanguilte.</span>
<lb n="23543"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:17"/>
<div><lb n="23544"/><p><span>Achd ar mbeith dó sa Róimh, do lorgair sé mé gu rodhíthchiollach, agus</span>
<lb n="23545"/><span>fuáir sé mé.</span>
<lb n="23546"/></p>
</div>
<pb n="2Tm1:18"/>
<div><lb n="23547"/><p><span>Gu dtuguidh an tighearna dhósan trócaire dhfághail ón dtighearna sa ló</span>
<lb n="23548"/><span>úd.  Agus atá a sháirfhios agudsa, créd é a mhéud do fhóir sé oramsa</span>
<lb n="23549"/><span>a nEphesus.</span>
<lb n="23550"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2"/>
<div><lb n="23551"/><p/>
</div>
<pb n="2Tm2:1"/>
<div><lb n="23552"/><p><span>Uime sin a mhic, bíse láidir sa ngrás atá a nIósa Críosd:</span>
<lb n="23553"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:2"/>
<div><lb n="23554"/><p><span>Agus na neithe dochuáluidh tú uáimse a láthair mhoráin dfiághnuibh,</span>
<lb n="23555"/><span>táobh na neithe céudna dho dháoinibh dísle, noch bhiás foirtill ar dháoinibh</span>
<lb n="23556"/><span>eile dho theagusg mar an gcéudna.</span>
<lb n="23557"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:3"/>
<div><lb n="23558"/><p><span>Uime sin fulaingse anshógh mar shoighdiúr maith dhIósa Críosd.</span>
<lb n="23559"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:4"/>
<div><lb n="23560"/><p><span>Ní chraiplighthear éuneach dhá leanann an cogadh ré gnouighthibh na</span>
<lb n="23561"/><span>beathasa, dochum gu ndiongnadh toil an tí dho thogh é na shoighdiúr.</span>
<lb n="23562"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:5"/>
<div><lb n="23563"/><p><span>Agus fós dá ndiongna áoineach sbáirn dochum gill do bhreith, ní curthar</span>
<lb n="23564"/><span>coróin air, achd muna dhearna sbáirn gu dlisdionach.</span>
<lb n="23565"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:6"/>
<div><lb n="23566"/><p><span>As éigean don treabhthach sáothar dho ghénamh sul dogheibh sé na tortha.</span>
<lb n="23567"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:7"/>
<div><lb n="23568"/><p><span>Smuain ar na neithibh adeirim: agus gu dtuguidh an tighearna tuigsi</span>
<lb n="23569"/><span>dhuit sna huile neithibh.</span>
<lb n="23570"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:8"/>
<div><lb n="23571"/><p><span>Cuimhnigh gur eiséirghe Iósa Criosd táinic dho shiól Daibhí, ó</span>
<lb n="23572"/><span>mharbhuibh, do réir mo shoisgéilse.</span>
<lb n="23573"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:9"/>
<div><lb n="23574"/><p><span>Ar son a bhfuilim ag fulang bhuáidheartha gu géimhlibh, mar fhear</span>
<lb n="23575"/><span>droch-bheart do ghéunamh: giodheadh ní fhuil briáthar Dhé ceanguilte.</span>
<lb n="23576"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:10"/>
<div><lb n="23577"/><p><span>Uime sin iomchruim na huile neithe ar son na druinge atá arna dtogha,</span>
<lb n="23578"/><span>dochum an tslánaighthe atá a nIósa Críosd do ghnoughadh dhóibhsion mar an</span>
<lb n="23579"/><span>gcéudna, maille ré glóir shíorruidhe.</span>
<lb n="23580"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:11"/>
<div><lb n="23581"/><p><span>As rádh fírinneach so.  Oír más bás dúinn ina fhochair, búdh marthuinn</span>
<lb n="23582"/><span>dúinn mar an gcéudna na fhochair:</span>
<lb n="23583"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:12"/>
<div><lb n="23584"/><p><span>Má dhonimíd fulang ar a shon, biám a rióghachd  mar an gcéudna maille</span>
<lb n="23585"/><span>ris: dá séunam hé, séunfa seision sinne mar an gcéudna:</span>
<lb n="23586"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:13"/>
<div><lb n="23587"/><p><span>Má atá nách creidmídne, ní lughuide anas seision díleas: ní féidir</span>
<lb n="23588"/><span>leis hé féin do shéuna.</span>
<lb n="23589"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:14"/>
<div><lb n="23590"/><p><span>Cuir na neithesi a gcuimhne dhóibh, agus aithin dióbh a bhfiádhnuisi an</span>
<lb n="23591"/><span>tighearna, gan bheith imriosnach a dtimchioll fhocal, nách téid a dtárbha ar</span>
<lb n="23592"/><span>bioth, achd téid a ródhochar dhon druing éisdeas.</span>
<lb n="23593"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:15"/>
<div><lb n="23594"/><p><span>Déun díthchioll ar thú féin do bheith ionmholta ré do thaiséunadh do</span>
<lb n="23595"/><span>Dhía, atfior oibre nách rig a leas adhnáire do bheith air, ag gearradh</span>
<lb n="23596"/><span>bhréithre na fírinne gu comhthrom.</span>
<lb n="23597"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:16"/>
<div><lb n="23598"/><p><span>Toirmisg ciopáil bhríathar neamhdhiagha gan éifeachd: oír tiucfuidh</span>
<lb n="23599"/><span>ar a nadhuigh dochum tuillidh neamhdhiághachda.</span>
<lb n="23600"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:17"/>
<div><lb n="23601"/><p><span>Agus biáidh a mbríathar ag cnáoi mar chainnsiol: agárob díobh</span>
<lb n="23602"/><span>Himenéus agus Philétus:</span>
<lb n="23603"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:18"/>
<div><lb n="23604"/><p><span>Noch a dtáobh na fírinne dhochuáidh ar seachrán ón gcomharrgha, ag rádh</span>
<lb n="23605"/><span>gu ndeachuidh aneiséirghe thoruinn cheana: agus sgriosas creideamh dhruinge</span>
<lb n="23606"/><span>dháirighthe.</span>
<lb n="23607"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:19"/>
<div><lb n="23608"/><p><span>Giodheadh anuidh fonndameint daingean Dé ar bun, agá bhfuil an séulasa,</span>
<lb n="23609"/><span>eadhón gu bhfuil fios a mhuinntire féin ag an dtighearna: agus gach áon</span>
<lb n="23610"/><span>ghoireas ar ainm Chríosd, seachnadh sé anéugcóir.</span>
<lb n="23611"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:20"/>
<div><lb n="23612"/><p><span>Giodheadh bídh a dtigh mhóir ní hé amháin soithighe óir agus airgid, ach</span>
<lb n="23613"/><span>fós soithighe croinn agus criádh: cuid dióbh dochum onóra, agus cuid eile</span>
<lb n="23614"/><span>dochum neamhonóra.</span>
<lb n="23615"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:21"/>
<div><lb n="23616"/><p><span>Uime sin dá nglana neach ar bioth hé féin uátha so, biáidh sé na</span>
<lb n="23617"/><span>shoitheach dochum onóra, arna ghéunamh náomhtha, oireamhnach dhon</span>
<lb n="23618"/><span>tighearna, agus ullamh dochum gach uile dheaghoibre.</span>
<lb n="23619"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:22"/>
<div><lb n="23620"/><p><span>Seachuin mar an gcéudna ainmiána na hóige: agus lean dhfióréundachd,</span>
<lb n="23621"/><span>do chreideamh, do ghrádh, agus do shíothcháin, maille ris an druing</span>
<lb n="23622"/><span>ghoireas air an tighearna ó chroidhe ghlan.</span>
<lb n="23623"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:23"/>
<div><lb n="23624"/><p><span>Agus seachain ceasda éigciálluidhe neamhfhoghlomtha, ar mbeith a fheasa</span>
<lb n="23625"/><span>agud gu mbrosduighid siád ceannarruic.</span>
<lb n="23626"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:24"/>
<div><lb n="23627"/><p><span>Giodheadh ní cóir dho shearbhfhoghantuidhe an tighearna bheith</span>
<lb n="23628"/><span>ceannarraiceach, achd bheith ceannsa ris na huile dháoinibh, aipche a</span>
<lb n="23629"/><span>dteagusg, ag iomchar ré drochdháoinibh:</span>
<lb n="23630"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:25"/>
<div><lb n="23631"/><p><span>Ag teagusg na druinge bhiós conntarrgha dhá inntinn, maille ré ceannsachd:</span>
<lb n="23632"/><span>dfios an dtíubhradh Día dhóibh aithmhéula dho ghéunamh uáir ar bioth,</span>
<lb n="23633"/><span>dochum na fírinne dhadmháil:</span>
<lb n="23634"/></p>
</div>
<pb n="2Tm2:26"/>
<div><lb n="23635"/><p><span>Agus teachda dhóibh ar a nais, ó phainntéur an diábhail, agá bhfuilid</span>
<lb n="23636"/><span>gabhtha, dochum a thoile dho ghéunamh.</span>
<lb n="23637"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3"/>
<div><lb n="23638"/><p/>
</div>
<pb n="2Tm3:1"/>
<div><lb n="23639"/><p><span>Agus biódh a fhios so agad, gu dtiucfuid aimseara báodhlacha sna laithibh</span>
<lb n="23640"/><span>déigheanacha.</span>
<lb n="23641"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:2"/>
<div><lb n="23642"/><p><span>Oír beid dáoine rocheanamhuil órrtha féin, sanntach, aibhéil, diómsach,</span>
<lb n="23643"/><span>ithiomráiteach, easumhal dá naithribh agus dá máithribh, dobhuidheach,</span>
<lb n="23644"/><span>neamhnáomhtha.</span>
<lb n="23645"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:3"/>
<div><lb n="23646"/><p><span>Gan grádh nadúrrgha, luchd drochchoingill, na luchd éilighthe gu heugcóir,</span>
<lb n="23647"/><span>neameassárrgha, borb, neamhghrádhach fá éun ní mhaith,</span>
<lb n="23648"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:4"/>
<div><lb n="23649"/><p><span>Na luchd braith, mearrgánta, áirdinntinneach, luchd ghrádhuigheas sáimhe</span>
<lb n="23650"/><span>na colla nísa mhó ná Día:</span>
<lb n="23651"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:5"/>
<div><lb n="23652"/><p><span>Agus leigeas orrtha féin bheith diágha, achd do dhíult do chumhachd na</span>
<lb n="23653"/><span>diághachda.  Agus seacháinse a samhuil sin.</span>
<lb n="23654"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:6"/>
<div><lb n="23655"/><p><span>Oír is don druingse an luchd bhiós ag teultógh asdteach a dtighthibh,</span>
<lb n="23656"/><span>agus bheireas ríu a mbruidh mná simplidhe liónta dho pheacadh, agus agá</span>
<lb n="23657"/><span>dtreóruighthear iád ré hainmhiánuibh éugsamhla:</span>
<lb n="23658"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:7"/>
<div><lb n="23659"/><p><span>Mná bhiós ag siór fhoghluim, agus nách tig dhióbh gu brách teachd</span>
<lb n="23660"/><span>chum éolais na fírinne.</span>
<lb n="23661"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:8"/>
<div><lb n="23662"/><p><span>Agus do réir mar dho chuir Iannes agus Iambres anadhuigh</span>
<lb n="23663"/><span>Mháoisi, as mar an gcéudna chuirid an dreamsa anadhuigh na</span>
<lb n="23664"/><span>fírinne: luchd inntinne thruáillighthe, mearuighthe a dtáobh an</span>
<lb n="23665"/><span>chreidimh.</span>
<lb n="23666"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:9"/>
<div><lb n="23667"/><p><span>Giodheadh ní bhéuruid buáidh nísa mhó: oír biáidh a gcuthach follas dona</span>
<lb n="23668"/><span>huile dháoinibh, amhuil dobhí a gcuthach súd mar an gcéudna.</span>
<lb n="23669"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:10"/>
<div><lb n="23670"/><p><span>Achd atá fios mo theaguisge agudsa, agus réime mo bheatha, agus fios</span>
<lb n="23671"/><span>an triálla do chuir mé romham, mo chreidimh, mo cheannsachda, mo ghrádha,</span>
<lb n="23672"/><span>agus mhfoighide,</span>
<lb n="23673"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:11"/>
<div><lb n="23674"/><p><span>Fios ar a mhioncachd dorinnedh foleanmhuin oram, agus na neithe dho</span>
<lb n="23675"/><span>fhulaing mé a nAntióchia, a nIcónium, agus a Lisdra: na</span>
<lb n="23676"/><span>fóleanmhana noch do iomchuir mé: achd do sháor an tighearna mé uátha</span>
<lb n="23677"/><span>uile.</span>
<lb n="23678"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:12"/>
<div><lb n="23679"/><p><span>Agus fós an mhéid léna mían a mbeatha chaitheamh go diágha a nIósa</span>
<lb n="23680"/><span>Críosd, beid siád agá bhfóleanmhuin.</span>
<lb n="23681"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:13"/>
<div><lb n="23682"/><p><span>Achd budh mheasa sa chách na drochdháoine, agus luchd na mealltóireachda,</span>
<lb n="23683"/><span>bhiós ag melladh, agus aga mealltar iád.</span>
<lb n="23684"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:14"/>
<div><lb n="23685"/><p><span>Achd comhnuighse sna neithibh dho fhoghluim tú, agus do fágbhadh táobh</span>
<lb n="23686"/><span>riot, ar mbeith a fheasa agad cia ór fhoghluim tú iád.</span>
<lb n="23687"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:15"/>
<div><lb n="23688"/><p><span>Agus gu raibhe eólas na sgrioptúr náomhtha agud ó dhobhí tú ad leanab,</span>
<lb n="23689"/><span>lénab féidir do ghéunamh eagnuidhe dochum slánaighthe, trésan gcreideamh</span>
<lb n="23690"/><span>noch atá a nIósa Críosd.</span>
<lb n="23691"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:16"/>
<div><lb n="23692"/><p><span>As ó sbioruid Dé táinic an sgriobtúir uile, agus ios tarbhach hé</span>
<lb n="23693"/><span>dochum teaguisg, dochum na bréige dho chur ar gcúl, dochum ceartuighthe,</span>
<lb n="23694"/><span>agus dochum foirceaduil na fíréuntachda:</span>
<lb n="23695"/></p>
</div>
<pb n="2Tm3:17"/>
<div><lb n="23696"/><p><span>As gu mbiádh óglach Dé diongmhalta, agus ullmhuighthe gu hiomlán dochum</span>
<lb n="23697"/><span>na huile dheaghoibre.</span>
<lb n="23698"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4"/>
<div><lb n="23699"/><p/>
</div>
<pb n="2Tm4:1"/>
<div><lb n="23700"/><p><span>Uime sin cuirim dhuálach ort a bhfíadhnuise Dé, agus an tighearna</span>
<lb n="23701"/><span>Iósa Críosd, noch bhéuras breath ar bheóuibh agus ar mharbhuibh agá</span>
<lb n="23702"/><span>theachd deallruightheach agus ina rióghachd:</span>
<lb n="23703"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:2"/>
<div><lb n="23704"/><p><span>An bhriáthar dho sheanmóir: bheith dúthrachdách anám, agus ananám:</span>
<lb n="23705"/><span>an bhréug dho chur ar gcúl, smachdughadh dho ghéunamh, agus teagusg</span>
<lb n="23706"/><span>dho thobhairt uáit maille ris anuile cheannsachd agus fhoirceadal.</span>
<lb n="23707"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:3"/>
<div><lb n="23708"/><p><span>Oír tiucfuidh aimsir nách biáidh fulang aca ar theagusg fhalláin: achd</span>
<lb n="23709"/><span>ar mbeith dá gcluásuibh líonta dho thochas, cruinneóchuid siád dóibh féin</span>
<lb n="23710"/><span>do réir anainmián, iomad do luchd teaguisg:</span>
<lb n="23711"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:4"/>
<div><lb n="23712"/><p><span>Agus fillfid síad a gcluása ón bhfírinne, agus géillfid do sgéultuibh</span>
<lb n="23713"/><span>fabhuill.</span>
<lb n="23714"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:5"/>
<div><lb n="23715"/><p><span>Giodheadh déunsa faire sna huile neithibh, fulaing anshógh, déin obair</span>
<lb n="23716"/><span>shoibhisgéil, tabhair fá deara do mhiniosdrálachd do bheith dearbhta.</span>
<lb n="23717"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:6"/>
<div><lb n="23718"/><p><span>Oír atáimse anois féin dom iódhbairt, agus is fogas damh aimsear mo</span>
<lb n="23719"/><span>dhealuighthe ris an sáoghal.</span>
<lb n="23720"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:7"/>
<div><lb n="23721"/><p><span>Dorinne mé comhrac no chomhrac mhaith, ráinic mé ceann mo choimhleanga, do</span>
<lb n="23722"/><span>choimhéid mé an creideamh.</span>
<lb n="23723"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:8"/>
<div><lb n="23724"/><p><span>O</span>
<lb n="23725"/><span>so amach atá coróin na fíréundachda arna taisge fám chomhair, noch</span>
<lb n="23726"/><span>bhéuras an tighearna an breitheamh comhthrom dhamh, sa ló úd: agus ní damhsa</span>
<lb n="23727"/><span>amháin, achd mar an gcéudna dona huilibh ghrádhuigheas a theachd</span>
<lb n="23728"/><span>deallruightheach.</span>
<lb n="23729"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:9"/>
<div><lb n="23730"/><p><span>Deunuidh deithneas ré theachd chugam gu haithghearr.</span>
<lb n="23731"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:10"/>
<div><lb n="23732"/><p><span>Oír do thréig Démas mé, ar dtabhairt ghrádha dhon tsáoghalsa dho</span>
<lb n="23733"/><span>láthair, agus do imthig sé gu Tessalonica. Do imthigh Crescens gu</span>
<lb n="23734"/><span>Galátia, agus Títus gu Dalmátia.</span>
<lb n="23735"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:11"/>
<div><lb n="23736"/><p><span>Atá Lucás na áonar um fhochair. Ar mbreith duit ar Mhárcus</span>
<lb n="23737"/><span>tabhair leat hé: óir as roshochrach dhamhsa hé dochum miniosdrálachda.</span>
<lb n="23738"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:12"/>
<div><lb n="23739"/><p><span>Agus do chuir mé Tichicus uáim gu hEphesus.</span>
<lb n="23740"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:13"/>
<div><lb n="23741"/><p><span>An tan thiucfas tú tabhair leat an brat noch do fhág mé a dTróas ag</span>
<lb n="23742"/><span>Carpus, agus na leabhair, agus gu háirighthe na meamruim.</span>
<lb n="23743"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:14"/>
<div><lb n="23744"/><p><span>As mór dholc dhorinne Alexandar an céard copair oram: gu dtuguidh</span>
<lb n="23745"/><span>an tigherna dhó do réir a ghníomharthadh.</span>
<lb n="23746"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:15"/>
<div><lb n="23747"/><p><span>Agus bíse mar an gcéudna ar do choimhéud air: óir is mór do chuir sé</span>
<lb n="23748"/><span>anadhuigh ar mbriáthairne.</span>
<lb n="23749"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:16"/>
<div><lb n="23750"/><p><span>Sna chéudbhriáthruibh dho labhair mé dhom sháoradh féin do láthair</span>
<lb n="23751"/><span>Chésair, níor sheas éunduine dhom thaobh, achd do thréigeadar uile mé:</span>
<lb n="23752"/><span>iárruim ar Dhía gan a ngrá órrtha.</span>
<lb n="23753"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:17"/>
<div><lb n="23754"/><p><span>Giodheadh do sheas an tighearna láimh rium, agus do neartuigh sé mé,</span>
<lb n="23755"/><span>dochum gu mbiádh seanmóir an tsoisgéil dearbhtha thriómsa, agus gu</span>
<lb n="23756"/><span>gcluinfedáois na cineadhacha uile hí: agus do sáoradh mé ó bhéul a</span>
<lb n="23757"/><span>leoghain.</span>
<lb n="23758"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:18"/>
<div><lb n="23759"/><p><span>Agus sáorfa an tighearna mé ó gach uile dhrochobair, agus coimhéudfuidh</span>
<lb n="23760"/><span>mé dochum a rióghachda neamhgha féin: u raibhe glóir dhósan a sáoghal</span>
<lb n="23761"/><span>na sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="23762"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:19"/>
<div><lb n="23763"/><p><span>Beir beannachd dochum Phrisca agus Acuila, agus dochum luchda</span>
<lb n="23764"/><span>tighe Onesíphoruis.</span>
<lb n="23765"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:20"/>
<div><lb n="23766"/><p><span>Do chomhnuidh Erastus a gCorinnthus.  Agus do fáguibh mé</span>
<lb n="23767"/><span>Trophimus a Milétum gu héugcruáidh.</span>
<lb n="23768"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:21"/>
<div><lb n="23769"/><p><span>Déun deithneas ré theachd roimh an ngéimhreadh.  Cuiridh Eubulus,</span>
<lb n="23770"/><span>agus Pudens, agus Línus, agus Cláudia, agus na dearbhráithreacha</span>
<lb n="23771"/><span>uile a mbeannachd chugad.</span>
<lb n="23772"/></p>
</div>
<pb n="2Tm4:22"/>
<div><lb n="23773"/><p><span>Gu raibhe an tighearna Iósa Críosd maille réd sbioruid.  Grása</span>
<lb n="23774"/><span>maille ribh.  Amén.</span>
<lb n="23775"/>
<pb n="Tt"/></p>
<lb n="23776"/>
<lb n="23777"/><p><span>EPISTIL PHOIL ABSDUIL DOCHUM Tituis.</span>
<lb n="23778"/></p>
</div>
<pb n="Tt1"/>
<div><lb n="23779"/><p/>
</div>
<pb n="Tt1:1"/>
<div><lb n="23780"/><p><span>POL searbhfhoghantuighe Dé, agus absdal Iósa Críosd, do réir chreidimh</span>
<lb n="23781"/><span>an luchda do thogh Día, agus admhála na fírinne, noch atá dho réir</span>
<lb n="23782"/><span>dhiághachda:</span>
<lb n="23783"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:2"/>
<div><lb n="23784"/><p><span>Dochum muinighne na beatha marthanuighe, noch do ghéill Día ris nách</span>
<lb n="23785"/><span>féidir bréugh do ghéunamh, sul do chruthuigheadh an domhan,</span>
<lb n="23786"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:3"/>
<div><lb n="23787"/><p><span>Achd do fhoillsigh sé a bhriáthar anám iomchuibhghe, tré sheanmóir an</span>
<lb n="23788"/><span>tsoisgéil do fágbhadh táobh riúmsa, do réir aithne Dé ar slánaightheóra:</span>
<lb n="23789"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:4"/>
<div><lb n="23790"/><p><span>Dochum Tituis mo mhic nadúrrgha, do réir an chreidimh choitchinn:</span>
<lb n="23791"/><span>grása maille riot, trócaire, agus siothcháin ó Dhía athar, agus ón dtigherna</span>
<lb n="23792"/><span>Iósa Críosd ar slánaighthóir.</span>
<lb n="23793"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:5"/>
<div><lb n="23794"/><p><span>Asé adhbhar fár fháguibh mé thú a gCréta, dochum gu leanfá dho</span>
<lb n="23795"/><span>cheartughadh na neitheann atá fós gan cheartughadh, agus gu gcuirféadh na</span>
<lb n="23796"/><span>suidhe seanóireachda ion gach cathair, do réir mar dho órduigh mé dhuit:</span>
<lb n="23797"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:6"/>
<div><lb n="23798"/><p><span>Má atá neach ar bioth neamhlochdach, na fhior éun mhná, agá bhfuil</span>
<lb n="23799"/><span>clann ionnruic, nách féidir dhéuliughadh fá neamhmheasarrghachd, ná</span>
<lb n="23800"/><span>fáneasumhal.</span>
<lb n="23801"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:7"/>
<div><lb n="23802"/><p><span>Oír as cóir easbog do bheith neamhlochdach, mar fheadhmanntach Dé, gan</span>
<lb n="23803"/><span>bheith dó ag rioth do réir a thoile féin, ná feargach, ná ró fhonnmhar a</span>
<lb n="23804"/><span>bhfíon, ná buáilteach, ná dúil do bheith aige anéudaill neamhgloin:</span>
<lb n="23805"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:8"/>
<div><lb n="23806"/><p><span>Bheith dó na fhear tighe áoidheadh do chonnmháil, na dhuine dhobheir</span>
<lb n="23807"/><span>grádh dho dháoinibh maithe, na dhuine aireach, chomhthrom, náomhtha,</span>
<lb n="23808"/><span>mheasarrgha:</span>
<lb n="23809"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:9"/>
<div><lb n="23810"/><p><span>Ag congmháil na bréithre dísle gu daingean do réir theaguisg, as gu madh</span>
<lb n="23811"/><span>féidir leis teagusg dho thabhairt uádha maille ré foircedal falláin, agus an</span>
<lb n="23812"/><span>drem labhrus na adhuigh dho bhrégnughadh.</span>
<lb n="23813"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:10"/>
<div><lb n="23814"/><p><span>Oír atáid iomad do dhaóinibh easúmhla ann, labhras gu héugciálluidhe, agus</span>
<lb n="23815"/><span>do luchd inntinne do mhealladh, gu háirighthe an luchd atá dhon</span>
<lb n="23816"/><span>timchiollghearradh.</span>
<lb n="23817"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:11"/>
<div><lb n="23818"/><p><span>Agárob éigean a mbéul do stopadh: dream chuireas tighthe gu huilidhe fá</span>
<lb n="23819"/><span>chéile, ag teagusg neitheann nách cóir, do ghrádh eudála neamhghloine.</span>
<lb n="23820"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:12"/>
<div><lb n="23821"/><p><span>Adubhairt neach dháirighthe dhióbh pféin, eadhón a bhfáidh díleas</span>
<lb n="23822"/><span>féin; ios luchd bréige dho ghéunamh dho ghnáth na Crétiánacha, ios</span>
<lb n="23823"/><span>drochainmhiteadha iád, agus builg leasga.</span>
<lb n="23824"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:13"/>
<div><lb n="23825"/><p><span>As fiór an fhiádhnuisese: uime sin cronuigh iád gu géur, dochum bheith</span>
<lb n="23826"/><span>dóibh diongmhálta sa gcreideamh:</span>
<lb n="23827"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:14"/>
<div><lb n="23828"/><p><span>Agus gan aire dho thabhairt do sgéultuibh fábhuill, agus daitheantuibh</span>
<lb n="23829"/><span>dáoineadh atá ar niompúgh ón bhfírinne.</span>
<lb n="23830"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:15"/>
<div><lb n="23831"/><p><span>Atáid na huile neithe go deimhin glan don druing atá glan: achd don</span>
<lb n="23832"/><span>druing atá salach agus gan chreideamh ní fhuil éun ní glan, achd fós atá a</span>
<lb n="23833"/><span>ninntinn agus a gcoguás salach.</span>
<lb n="23834"/></p>
</div>
<pb n="Tt1:16"/>
<div><lb n="23835"/><p><span>Admhuighid siád eólas Dé dho bheith aca, giodheadh séunuid a</span>
<lb n="23836"/><span>ngniómharthuibh hé, ar mbeith dóibh adhuáthmhar, easumhal, agus mearuighthe</span>
<lb n="23837"/><span>a dtáobh gach uile dheaghoibre.</span>
<lb n="23838"/></p>
</div>
<pb n="Tt2"/>
<div><lb n="23839"/><p/>
</div>
<pb n="Tt2:1"/>
<div><lb n="23840"/><p><span>Achd labhairse na neithe thig ré teagusg falláin:</span>
<lb n="23841"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:2"/>
<div><lb n="23842"/><p><span>Eadhon dáoine áosda dho bheith aireach, trómgha, measárrgha, diongmhálta</span>
<lb n="23843"/><span>a gcreideamh, a ngrádh, agus a bhfoighide:</span>
<lb n="23844"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:3"/>
<div><lb n="23845"/><p><span>Na mná áosda mar an gcéudna dho bheith anaibíd iomchuibhghe dho</span>
<lb n="23846"/><span>náomhthachd, gan bheith dóibh na luchd éilighthe gu héugcóir, gan iád féin</span>
<lb n="23847"/><span>do thabhairt gu hiomarcach dhfión, achd bheith dóibh na luchd teaguisg</span>
<lb n="23848"/><span>neitheann niomchuibhghe:</span>
<lb n="23849"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:4"/>
<div><lb n="23850"/><p><span>As gu dtiubhradáois fo deara dhona mnáibh óga bheith suáimhnech ina</span>
<lb n="23851"/><span>ninntinn, grádhach fána bhferuibh agus fána gcloinn,</span>
<lb n="23852"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:5"/>
<div><lb n="23853"/><p><span>Measárrgha, geanmnuibh, comhnuigheach na dtighthibh, maith, agus umhal</span>
<lb n="23854"/><span>dá bhfearuibh: deagla bhréithre Dé dho mhaslughadh,</span>
<lb n="23855"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:6"/>
<div><lb n="23856"/><p><span>Teaguisg na hóganuidh mar an gcéudna fá bheith suáimhneach na ninntinn.</span>
<lb n="23857"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:7"/>
<div><lb n="23858"/><p><span>Taiséin thú féin sna huile neithibh ad eisiompláir dheaghoibrightheadh,</span>
<lb n="23859"/><span>maille ré teagusg neamhthruáillighe, trómgha,</span>
<lb n="23860"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:8"/>
<div><lb n="23861"/><p><span>Agus ris an mbréithir fhalláin nách féidir dho lochdughadh: as gu mbiádh</span>
<lb n="23862"/><span>adhnáire ar an tí chuireas ion bhur nadhuigh, ar mbeith dó gan drochní ar</span>
<lb n="23863"/><span>bioth aige ré aráon bhur dtáobhsa.</span>
<lb n="23864"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:9"/>
<div><lb n="23865"/><p><span>Teaguisg na searbhfhoghantuigheadha fá bheith umhal dá maighisdreaghuibh,</span>
<lb n="23866"/><span>agus fána dtoil do ghéunamh sna huile neithibh, agus gan cur anadhuigh a</span>
<lb n="23867"/><span>mbriáthar:</span>
<lb n="23868"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:10"/>
<div><lb n="23869"/><p><span>Gan éun ní dhá gcuid do teultógh uátha, achd anuile dhísle maith do</span>
<lb n="23870"/><span>thaiséunadh dhóibh, as gu ndniongnadís teagusg Dé ar slánaighthóra</span>
<lb n="23871"/><span>taithneamhach ar gach éunchor.</span>
<lb n="23872"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:11"/>
<div><lb n="23873"/><p><span>Oír do shoillsigh grás Dé gu deallruightheach dobheir slánughadh ris</span>
<lb n="23874"/><span>dochum na nuile dháoineadh:</span>
<lb n="23875"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:12"/>
<div><lb n="23876"/><p><span>Agus dobheir teagusg dhúinne, fá Ag tabhairt teagusg dhúinne, fá</span>
<lb n="23877"/><span>neamhdhíaghachd agus fá ainmhiánuibh an tsáogháilse dho sheachna, agus fá</span>
<lb n="23878"/><span>ar mbeatha dho caitheamh dhúinn go measárrgha, agus gu comhthrom, agus gu</span>
<lb n="23879"/><span>diágha, sa sáoghalsa dho láthair:</span>
<lb n="23880"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:13"/>
<div><lb n="23881"/><p><span>Ar mbeith dhúinn ag fuireach ris an muinighin beannuighthe, agus ré</span>
<lb n="23882"/><span>teachd deallruightheach ghlóire an Dé mhóir, eadhón ar slánaighthóra Iósa</span>
<lb n="23883"/><span>Críosd,</span>
<lb n="23884"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:14"/>
<div><lb n="23885"/><p><span>Tug hé féin air ar son, dochum ar bhfuásgalta, ó gach uile pheacadh, agus</span>
<lb n="23886"/><span>dochum ar nglanta, as gu mbeimís nar bpobal geanamhuil aige féin, ag</span>
<lb n="23887"/><span>leanmhuin gu dúthrachdach dho dheaghoibrighthibh.</span>
<lb n="23888"/></p>
</div>
<pb n="Tt2:15"/>
<div><lb n="23889"/><p><span>Labhair, agus teaguisg na neithese: agus ceartuigh maille ris anuile</span>
<lb n="23890"/><span>úghdarrás. Ná taircaisnigheadh éunduine thú.</span>
<lb n="23891"/></p>
</div>
<pb n="Tt3"/>
<div><lb n="23892"/><p/>
</div>
<pb n="Tt3:1"/>
<div><lb n="23893"/><p><span>Cuir a gcuimhne dhóibh bheith umhal dúachdaránachduibh agus do</span>
<lb n="23894"/><span>chumhachduibh, urraim do thabhairt uátha, agus bheith dóibh ullamh dochum</span>
<lb n="23895"/><span>gach uile dheaghoibre:</span>
<lb n="23896"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:2"/>
<div><lb n="23897"/><p><span>Gan neach ar bioth do mhaslughadh, gan bheith dóibh brúighneach,</span>
<lb n="23898"/><span>suaimhneach, ag taisbéunadh na huile cheannsachda dona huile dháoinibh.</span>
<lb n="23899"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:3"/>
<div><lb n="23900"/><p><span>Oír dobhámairne féin ar úairibh éigciálluidhe, easumhal, ag dul ar</span>
<lb n="23901"/><span>sechrán, ag leanmhuin dainmiánuibh agus danntoilibh eugsámhla, ag caitheamh</span>
<lb n="23902"/><span>ar mbeatha a miosguis agus a dtnúth, fuáthmhar ag fuáthughadh a chéile:</span>
<lb n="23903"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:4"/>
<div><lb n="23904"/><p><span>Achd an tan do shoillsigh féile agus grádh Dé ar slánaighthóra do</span>
<lb n="23905"/><span>dháoinibh,</span>
<lb n="23906"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:5"/>
<div><lb n="23907"/><p><span>Ní do réir na noibrightheadh bhfirénnda dorinneamairne, achd do</span>
<lb n="23908"/><span>réir a thrócaire féin do sháor sé sinn, tré ionnladh na haithghineamhna,</span>
<lb n="23909"/><span>agus tré athnúadhughadh an spiorad náoimh:</span>
<lb n="23910"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:6"/>
<div><lb n="23911"/><p><span>Dho dhóirt sé oruinn gu saidhbhir, tré Iósa Críosd ar dtighearna:</span>
<lb n="23912"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:7"/>
<div><lb n="23913"/><p><span>Ionnas ar mbeith dhúinn ar nar sáoradh tréna grásuibhsion, gu</span>
<lb n="23914"/><span>ndiongantáoi áodhaireadha dhínn do réir mhuinighne na beatha marthannuighe.</span>
<lb n="23915"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:8"/>
<div><lb n="23916"/><p><span>As fírinneach an rádh so, agus ios áill leam thú dho dheimhniughadh na</span>
<lb n="23917"/><span>neitheannsa, dochum gu mbíadh an dream do chreid do Dhía ro dhithchiollach</span>
<lb n="23918"/><span>a ndeaghoibrighibh dho ghéunamh.  As iád so na neithe théid a sochar agus a</span>
<lb n="23919"/><span>dtarbha do dháoinibh.</span>
<lb n="23920"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:9"/>
<div><lb n="23921"/><p><span>Achd toirmisg ceasda éugciálluidhe, agus seanchuis, agus connsbóid, agus</span>
<lb n="23922"/><span>imreasana a dtimchioll an reachda: oír atáid siád gan tarbha gan éifeachd.</span>
<lb n="23923"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:10"/>
<div><lb n="23924"/><p><span>Seachuin an tí atá na eireticeach, achd gu dtuga tú fógra dhó a dtaobh</span>
<lb n="23925"/><span>a sheachráin uáir nó dhó:</span>
<lb n="23926"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:11"/>
<div><lb n="23927"/><p><span>Ar mbeith a fheasa agud gu bhfuil a shamhuil sin do neoch ar ndul fá</span>
<lb n="23928"/><span>chéile, agus gu bpeacuigheann sé, ar mbeith dhó dhá bhreitheamhnas féin</span>
<lb n="23929"/><span>damnuighthe.</span>
<lb n="23930"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:12"/>
<div><lb n="23931"/><p><span>An tan chuirfeas mé Artemas chugud, nó Tichicus, déun deithneas ré</span>
<lb n="23932"/><span>theachd chugam gu Nicopolis: oír is ann do chuir mé romham an geimhreadh</span>
<lb n="23933"/><span>dho chaitheamh.</span>
<lb n="23934"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:13"/>
<div><lb n="23935"/><p><span>Seól uáit gu dúthrachdach sa tslighe Senas an fear dlighidh, agus</span>
<lb n="23936"/><span>Apollo, ar ghléus nách biáidh uireasbhuidh aon neithe órrtha.</span>
<lb n="23937"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:14"/>
<div><lb n="23938"/><p><span>Agus déunuid an dream as dínne mar an gcéudna foghluim ar</span>
<lb n="23939"/><span>dheaghoibrighthibh do ghéunamh dochum na ngnáthuightheadh nuireasbach,</span>
<lb n="23940"/><span>dochum gan bheith dóibh neamhthorthach.</span>
<lb n="23941"/></p>
</div>
<pb n="Tt3:15"/>
<div><lb n="23942"/><p><span>Cuirid a bhfuil um fhochairse uile a mbeannachd chugad. Teann riot an</span>
<lb n="23943"/><span>mhéid ghrádhuigheas sinne sa gcreideamh.  Grása maille ribh uile.  Amén.</span>
<lb n="23944"/>
<pb n="Fm"/></p>
<lb n="23945"/>
<lb n="23946"/><p><span>EPISTIL PHOIL ABSDAIL DOCHUM Philémoin.</span>
<lb n="23947"/></p>
</div>
<pb n="Fm1"/>
<div><lb n="23948"/><p/>
</div>
<pb n="Fm1:1"/>
<div><lb n="23949"/><p><span>POL priosúnach Iósa Críosd, agus Timotheus mo dhearbhráthair,</span>
<lb n="23950"/><span>dochum Philémoin ar gcaruid dhiograiseach, agus ar bhfear cobhartha,</span>
<lb n="23951"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:2"/>
<div><lb n="23952"/><p><span>Agus dochum Apphia ar ndeirbhshiúr ghrádhach, agus dochum</span>
<lb n="23953"/><span>Archippuis ar gcoimhfhior coguidh, agus dochum na heagluisi atá ad theagh:</span>
<lb n="23954"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:3"/>
<div><lb n="23955"/><p><span>Grása maille ribh, agus sióthcháin ó Dhía ar nathairne, agus ón</span>
<lb n="23956"/><span>dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="23957"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:4"/>
<div><lb n="23958"/><p><span>Beirim buidheachus rém Dhía, dhod shíor chuimhnese um urnuighthibh,</span>
<lb n="23959"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:5"/>
<div><lb n="23960"/><p><span>(Do bhrígh gu gcluinim iomrádh do ghrádhasa, agus an chreidimh atá</span>
<lb n="23961"/><span>agud do tháobh an tighearna Iósa, agus do tháobh na nuile náomh:)</span>
<lb n="23962"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:6"/>
<div><lb n="23963"/><p><span>Dochum gu mbiádh cumann do chreidimh éifeachdach, anadmháill na huile</span>
<lb n="23964"/><span>mhaitheasa atá ionnuibh tré Iósa Críosd.</span>
<lb n="23965"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:7"/>
<div><lb n="23966"/><p><span>Oír is mór an gairdeachas agus an solás atá aguinn ann do ghrádhsa,</span>
<lb n="23967"/><span>do bhrígh go bhfúaradar innighe na náomh furtachd thriódsa, a</span>
<lb n="23968"/><span>dhearbhráthair.</span>
<lb n="23969"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:8"/>
<div><lb n="23970"/><p><span>Uime sin biódh gur féidir leam bheith ro dhána a gCriosd ris an ní</span>
<lb n="23971"/><span>atá iomchuibhghe daithne dhíot:</span>
<lb n="23972"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:9"/>
<div><lb n="23973"/><p><span>Giodheadh cheana tré ghrádh, is usa liom impidhe chur ort, ar</span>
<lb n="23974"/><span>mbeith damh mar atáim um Phól fhoirfe agus anois fós um</span>
<lb n="23975"/><span>príosúnach ar son Iósa Críosd.</span>
<lb n="23976"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:10"/>
<div><lb n="23977"/><p><span>Cuirim dhimoidhe ort a dtáobh mo mhic Onesimus, noch dho ghein mé a</span>
<lb n="23978"/><span>gcúibhrighthibh.</span>
<lb n="23979"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:11"/>
<div><lb n="23980"/><p><span>An tí dobhí ar uairibh neamhtarbhach dhuitse, achd anois atá</span>
<lb n="23981"/><span>rótharbhach dhuitse agus dámhsa.</span>
<lb n="23982"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:12"/>
<div><lb n="23983"/><p><span>An tí do chuir mé ar a ais: agus gabhsa chugad hé, mar mo chroidhe féin:</span>
<lb n="23984"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:13"/>
<div><lb n="23985"/><p><span>Noch bá mián riúmsa dho chongmháil um fhochair féin, dochum gu</span>
<lb n="23986"/><span>ndiongnadh sé miniosdrálachd damh ationadsa, a gcuibhrighthibh an</span>
<lb n="23987"/><span>tsoisgéil.</span>
<lb n="23988"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:14"/>
<div><lb n="23989"/><p><span>Giodheadh niór áontuigh mé éun ní dhéunamh gan do thoilse, as gu</span>
<lb n="23990"/><span>mbiádh do thabhartusa, ní amr dho bhiádh do réir éigin, achd do réir do</span>
<lb n="23991"/><span>thoile féin.</span>
<lb n="23992"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:15"/>
<div><lb n="23993"/><p><span>As dóigh gurob uime dho dhealruidh sé riot ar feadh tamuill, dochum</span>
<lb n="23994"/><span>a ghabhála uáimse dhuit gu sióoruidhe:</span>
<lb n="23995"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:16"/>
<div><lb n="23996"/><p><span>Ní mar shearbhfhoghantuighe feasda, achd ós cionn shearbhfhoghantuighe,</span>
<lb n="23997"/><span>na dhearbhráthair ghrádhach, gu háirighthe dhámhsa:  Ané nách mó iná sin</span>
<lb n="23998"/><span>duitse sa gcoluinn, agus sa dtighearna?</span>
<lb n="23999"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:17"/>
<div><lb n="24000"/><p><span>Uime sin má atá cumann eadrad agus meisi, gabh chugad hé mar mhé féin.</span>
<lb n="24001"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:18"/>
<div><lb n="24002"/><p><span>Agus má dho ghortuigh sé thú anáon ní, nó ma dhlighean tú ní ar bioth</span>
<lb n="24003"/><span>dhe, biádh sé um leithse.</span>
<lb n="24004"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:19"/>
<div><lb n="24005"/><p><span>Meisi Pól do sgríobh rém láimh pféin, dobhéur dioluidheachd uáim:</span>
<lb n="24006"/><span>biódh nách abruim riot gu ndlighim thú féin fós ós a cheann sin diót.</span>
<lb n="24007"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:20"/>
<div><lb n="24008"/><p><span>Aseadh, a dhearbhráthair, faghuim an tabhartusa uáit sa dtigherna.</span>
<lb n="24009"/><span>Comhfhurtuigh mo chroidhe sa dtigherna.</span>
<lb n="24010"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:21"/>
<div><lb n="24011"/><p><span>Do sgríobh mé chugad ar mbeith damh muinighneach as humhlachd, ar mbeith a</span>
<lb n="24012"/><span>fheasa agum gu ndiongna tú nísa mhó na mar adeirim.</span>
<lb n="24013"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:22"/>
<div><lb n="24014"/><p><span>Agus maille ris sin, ullmhuigh loisdín damh: óir atá muinighin agum gu</span>
<lb n="24015"/><span>dtibhearthar mar thiodhlacadh dhíbh me tré bhur nurnuighthibh.</span>
<lb n="24016"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:23"/>
<div><lb n="24017"/><p><span>Cuiridh Epaphras (mo chomhphriósúnach a nIósa Críosd).</span>
<lb n="24018"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:24"/>
<div><lb n="24019"/><p><span>Marcus, Aristarchus, Démas, agus Lucás, mo chomhluchd cabhartha,</span>
<lb n="24020"/><span>a mbeannachd chugud.</span>
<lb n="24021"/></p>
</div>
<pb n="Fm1:25"/>
<div><lb n="24022"/><p><span>Grása ar dtighearna Iósa Críosd ré bhur sbioruid.  Amén.</span>
<lb n="24023"/>
<pb n="Eb"/></p>
<lb n="24024"/>
<lb n="24025"/><p><span>EPISTIL PHOIL ABSDAIL DOCHUM na nAbhruigheadh</span>
<lb n="24026"/></p>
</div>
<pb n="Eb1"/>
<div><lb n="24027"/><p/>
</div>
<pb n="Eb1:1"/>
<div><lb n="24028"/><p><span>Do labhair Día anallód gu minic agus ar mhoghuibh éugsamhla ris na</span>
<lb n="24029"/><span>haithreachuibh trésna fáidhibh, achd sna laithibh déigheanachsa do</span>
<lb n="24030"/><span>labhair sé rinne trésan mac,</span>
<lb n="24031"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:2"/>
<div><lb n="24032"/><p><span>Do órduigh sé na oighre ós cionn na nuile, trénar chruthuigh mar an</span>
<lb n="24033"/><span>gcéunda an domhan:</span>
<lb n="24034"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:3"/>
<div><lb n="24035"/><p><span>Noch ar mbeith dhó na dheallradh glóire, agus na iomháigh fhíre a</span>
<lb n="24036"/><span>phearsuin anathar, agus ag congmháil suás na nuile neitheann ré cumhachd a</span>
<lb n="24037"/><span>bhréithre, ar nglanadh ar bpeacuighne dhó thríd féin, do shuigh sé ar</span>
<lb n="24038"/><span>láimh dheis na mórghachda sna hionaduibh is áirde.</span>
<lb n="24039"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:4"/>
<div><lb n="24040"/><p><span>Ar mbeith dhó arna ghéunamh nísa ro óirrdhearca ná na haingil, ar gurob</span>
<lb n="24041"/><span>óirrdhearca an tainm fuáir sé ná iádsan.</span>
<lb n="24042"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:5"/>
<div><lb n="24043"/><p><span>Oír cía do na hainglibh ré a ndubhairt sé riámh, As tú mo mhac, aniugh dho</span>
<lb n="24044"/><span>ghin mé thú?  agus arís, Biáidh mé um athair aige, agus biáidh seision na</span>
<lb n="24045"/><span>mhac agumsa?</span>
<lb n="24046"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:6"/>
<div><lb n="24047"/><p><span>Agus arís an tan dobheir sé asdteach an chéidghin don domhan, adeir</span>
<lb n="24048"/><span>sé; agus tuguid aingil Dé uile onóir dhó.</span>
<lb n="24049"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:7"/>
<div><lb n="24050"/><p><span>Agus adeir sé a dtáobh na naingeal, doní sé a theachdaireadha dhona</span>
<lb n="24051"/><span>sbioraduibh, agus a mhinisdreadha, dhon teine lasárrgha.</span>
<lb n="24052"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:8"/>
<div><lb n="24053"/><p><span>Achd adeir sé, ris an mac, a Dhía, mairidh do chátháoir rióghasa</span>
<lb n="24054"/><span>gu siórruidhe: ios slat chomhthrómh, slat do rioghachdasa.</span>
<lb n="24055"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:9"/>
<div><lb n="24056"/><p><span>Do ghrádhuigh tú an fhiréuntachd, agus do fhuáthuigh thú anéugcóir: uime</span>
<lb n="24057"/><span>sin do ung Día do Dhía féin thú ré hola an gháirdeachuis ós cionn do</span>
<lb n="24058"/><span>chompánach.</span>
<lb n="24059"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:10"/>
<div><lb n="24060"/><p><span>Agus as tusa a thighearna tug fonndameint daingean don talamh ó thosuigh,</span>
<lb n="24061"/><span>agus asiád na flaitheamhnuis oibrighthe do lámh.</span>
<lb n="24062"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:11"/>
<div><lb n="24063"/><p><span>Rachuid siadsan as a gcruth, achd anuidh tusa u marthanach: agus</span>
<lb n="24064"/><span>rachuid uile a gcaitheamh amhuil téid culuidh.</span>
<lb n="24065"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:12"/>
<div><lb n="24066"/><p><span>Agus fillfir ar a chéile iád mar bhrat, agus béid siád arna gclaochlúgh:</span>
<lb n="24067"/><span>achd as tusa an tí céudna, agus ní rachuidh crióch ar do bhlíadhnuibh.</span>
<lb n="24068"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:13"/>
<div><lb n="24069"/><p><span>Agus cía dhona hainglibh ré a ndubairt ré riámh; suidh ar mo dheis,</span>
<lb n="24070"/><span>nó gu gcuiridh mé do náimhde na sdól cos fúd?</span>
<lb n="24071"/></p>
</div>
<pb n="Eb1:14"/>
<div><lb n="24072"/><p><span>Ané nách sbiorada freasduil iád uile, curthar amach dochum</span>
<lb n="24073"/><span>miniosdrálachda ar son na druinge gheubhus oighreachd an tslánaighthe?</span>
<lb n="24074"/></p>
</div>
<pb n="Eb2"/>
<div><lb n="24075"/><p/>
</div>
<pb n="Eb2:1"/>
<div><lb n="24076"/><p><span>Ar anadhbharsa as cóir dhúinn aire rodhúthrachdach dho thabhairt dona</span>
<lb n="24077"/><span>neithibh dhochuálamar, deagla a ligthe thrínn dúinn uáir ar bioth.</span>
<lb n="24078"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:2"/>
<div><lb n="24079"/><p><span>Oír má dhobhí an bhriáthar do lábhradh tre ainglibh seasmhach, agus mhá</span>
<lb n="24080"/><span>fuáir gach uile shárughadh aitheantadh agus gach uile easumhlachd an luách</span>
<lb n="24081"/><span>sáothair dho dhligheadar:</span>
<lb n="24082"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:3"/>
<div><lb n="24083"/><p><span>Cionnas rachmáoidne as dá raibhe neamhshuim aguinn ion a chomhmór so dho</span>
<lb n="24084"/><span>shlánughadh?  noch dho tionnsgnamh dho sheanmórughadh ar tús ris an</span>
<lb n="24085"/><span>dtighearna féin, agus do deimhnigheadh dhúinne na dhiáigh sin ris an</span>
<lb n="24086"/><span>druing dhochuáluidh hé:</span>
<lb n="24087"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:4"/>
<div><lb n="24088"/><p><span>Ar mbeith do Dhía ag déunamh coimhfhíadhnuise ríu maille ré comharrthuibh,</span>
<lb n="24089"/><span>agus ré hiongantuibh, agus ré subhaltuibh éugsamhla, agus ré tiodhlaicibh an</span>
<lb n="24090"/><span>sbiorad náoimh, do réir a thoile féin.</span>
<lb n="24091"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:5"/>
<div><lb n="24092"/><p><span>Oír ní thug sé ceannas an tsáoghail atá dochum teachda, ar a bhfuilmídne</span>
<lb n="24093"/><span>ag labhairt dona hainglibh.</span>
<lb n="24094"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:6"/>
<div><lb n="24095"/><p><span>Achd doroínne neach anionadh dháirighthe fiádhnuise, agá rádh; créud é</span>
<lb n="24096"/><span>an ní an duine gu mbeith coimhne agud air: nó mac an duine, as gu mbíadh dúil</span>
<lb n="24097"/><span>agud ann?</span>
<lb n="24098"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:7"/>
<div><lb n="24099"/><p><span>Dorinne tu hé feadh sealuid bhig nísa ísle ná na haingil: do chuir tú</span>
<lb n="24100"/><span>coróin ghlóire agus onora air, agus do chuir tú hé ós cionn oibrigheadh do</span>
<lb n="24101"/><span>lámh.</span>
<lb n="24102"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:8"/>
<div><lb n="24103"/><p><span>Do chuir tú na huile neithe siós fána chosuibh.  Oír ar gcur na nuile</span>
<lb n="24104"/><span>neitheann fáoi dhó, niór fháguibh sé éun ní gan chur fáoi: giodheadh ní</span>
<lb n="24105"/><span>fhaicmíd anois gu fóill na huile neithe fá umhlachd dó.</span>
<lb n="24106"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:9"/>
<div><lb n="24107"/><p><span>Achd dochímáoid Iósa ar bhfágháil choróine glóire agus onóra, noch do</span>
<lb n="24108"/><span>rinneadh feadh sealuid bhig nísa ísle ná na háingil, tré fhulang an bháis:</span>
<lb n="24109"/><span>ionnas go mblaisfeadh sé tré ghrás Dé bás ar son gach áoin.</span>
<lb n="24110"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:10"/>
<div><lb n="24111"/><p><span>Oír dob iomchuibhghe don tí ar son a bhfuilid na huile neithe, agus</span>
<lb n="24112"/><span>tréna bhfuilid na huile neithe, ar dtabairt mhóráin cloinne dhó dochum</span>
<lb n="24113"/><span>glóire, ceannurra a slánaighthe do ghénamh iomlán tré bhuáidhearthuibh.</span>
<lb n="24114"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:11"/>
<div><lb n="24115"/><p><span>Oír an tí náomhus, agus an dream donithear náomhtha, ios ó áon atáid</span>
<lb n="24116"/><span>uile.  Uime sin ní ghabann adhnáire hé fá dhearbhráithribh dho ghairm</span>
<lb n="24117"/><span>dhióbh,</span>
<lb n="24118"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:12"/>
<div><lb n="24119"/><p><span>Ag rádh; foillseóchuidh mé hainm dom dhearbhráithreachuibh, molfuidh mé</span>
<lb n="24120"/><span>thú maille ré ceól a meadhón na heagluise.</span>
<lb n="24121"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:13"/>
<div><lb n="24122"/><p><span>Agus arís, cuirfe mé mo mhuinighin ann. Agus arís, tabhair húidh</span>
<lb n="24123"/><span>dhámhsa agus don chloinn tug Día dhamh.</span>
<lb n="24124"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:14"/>
<div><lb n="24125"/><p><span>Uime sin ó atá fuil agus feóil arna roinn ris an gcloinn, do ghabh</span>
<lb n="24126"/><span>seision mar an gcéudna a chuid dióbh sin chuige, dochum an tí agá bhfuil</span>
<lb n="24127"/><span>cumhachd an bháis, eadhón an díabhal, dionnarbadh dhó tré bhás:</span>
<lb n="24128"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:15"/>
<div><lb n="24129"/><p><span>Agus dochum sáoirsiona dho thabhairt don mhéid dobhí feadh a mbeatha tré</span>
<lb n="24130"/><span>fhaitcheas an bháis fá chuing dhaoirse.</span>
<lb n="24131"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:16"/>
<div><lb n="24132"/><p><span>Oír gu deimhin, ní hé nadúir na naingeal do ghabh sé uime, achd</span>
<lb n="24133"/><span>asé nadúir Abraham do ghabh sé uime.</span>
<lb n="24134"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:17"/>
<div><lb n="24135"/><p><span>As gu raibhe dhfiáchuibh air bhieth cosmhuil réna dhearbhraithreachuibh</span>
<lb n="24136"/><span>sna huile neithibh, dochum gu mbiádh sé trócaireach, agus na árdshagart</span>
<lb n="24137"/><span>díleas sna neithibh bheanas ré Día, dochum an phubail do ghlanadh óna</span>
<lb n="24138"/><span>bpeacadhuibh maille réna iodhbairt.</span>
<lb n="24139"/></p>
</div>
<pb n="Eb2:18"/>
<div><lb n="24140"/><p><span>Oír do bhrígh na buáidhertha dho fhulaing sé an tan do cuireadh</span>
<lb n="24141"/><span>cathughadh air, is féidir leis cabhair dho thabhairt don druing ar a gcurthar</span>
<lb n="24142"/><span>cathughadh.</span>
<lb n="24143"/></p>
</div>
<pb n="Eb3"/>
<div><lb n="24144"/><p/>
</div>
<pb n="Eb3:1"/>
<div><lb n="24145"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha náomhtha, agá bhfuil bhur gcuid ranna don</span>
<lb n="24146"/><span>ghairm neamhdha, tuguidh dhá bhur naire absdal agus ardshagairt ar nadmhála,</span>
<lb n="24147"/><span>eadhón Iósa Críosd:</span>
<lb n="24148"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:2"/>
<div><lb n="24149"/><p><span>Noch dobhí díleas don tí dho órduigh é, amhuil dobhí Máoisi fós</span>
<lb n="24150"/><span>díleas ina theaghsan uile.</span>
<lb n="24151"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:3"/>
<div><lb n="24152"/><p><span>Oír measdar gurob fíu an fearsa glóir as óirrdhearca ná lóir</span>
<lb n="24153"/><span>Mháoisi dhfaghail, ar gurob áirde onóir fhir an tighe dho</span>
<lb n="24154"/><span>thoghbhail, ná onóir an tighe féin.</span>
<lb n="24155"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:4"/>
<div><lb n="24156"/><p><span>Oír ní fhuil teach ar bioth nách duine éigin thógbhus hé: agus an tí dho</span>
<lb n="24157"/><span>thóguibh na huile neithese, as Día hé.</span>
<lb n="24158"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:5"/>
<div><lb n="24159"/><p><span>Agus gu deimhin dobhí Máoise díleas ina thighsean uile, mar</span>
<lb n="24160"/><span>searbhfhoghantuighe, dochum fiádhnuise do ghéunamh ar na neithibh dobhí</span>
<lb n="24161"/><span>dochum a labhartha:</span>
<lb n="24162"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:6"/>
<div><lb n="24163"/><p><span>Achd atá Críosd mar an mac a gceannas a thighe féin: agárob sinne a</span>
<lb n="24164"/><span>theagh, dá gconnmhamaoid gu daingean gu teachd don chrích dhéigheanuigh,</span>
<lb n="24165"/><span>dóchas agus gáirdeachas na muinighne.</span>
<lb n="24166"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:7"/>
<div><lb n="24167"/><p><span>Uime sin amhuil adeir an sbiorad náomh: aniugh dhá gcluine sibh a ghuth,</span>
<lb n="24168"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:8"/>
<div><lb n="24169"/><p><span>Ná déunuigh bhur gcruidheadha cruáidh, amhuil dorinneabhair an lá do</span>
<lb n="24170"/><span>bhrosduigheabhair hé dochum féirge, eadhón lá an chathaighthe sa bhfásach.</span>
<lb n="24171"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:9"/>
<div><lb n="24172"/><p><span>Sanáit ar chuireadar bhur naithreacha cathughadh oram, ar dhearbhadar</span>
<lb n="24173"/><span>mé, agus a bhfacadar moibrighthe ar feadh dhá fichead blíadhan.</span>
<lb n="24174"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:10"/>
<div><lb n="24175"/><p><span>Uime sin dobhí rofhearg oram ris an gcineadh sin, agus adubhairt mé:</span>
<lb n="24176"/><span>atáid siád do ghnáth ar seachrán na gcruidheadhuibh, agus ní bhfuáradar</span>
<lb n="24177"/><span>eólas mo shlightheadhsa.</span>
<lb n="24178"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:11"/>
<div><lb n="24179"/><p><span>Ionnus gu dtug mé mionna um fheirg, nách rachdáois asdteach dhom</span>
<lb n="24180"/><span>ionad shuáimhniosa.</span>
<lb n="24181"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:12"/>
<div><lb n="24182"/><p><span>Tuguidh aire ribh a dhearbhráithreacha, nách biáidh drochchroidhe gan</span>
<lb n="24183"/><span>chreideamh ag éun neach aguibh uáir ar bioth, ré dtuitfeadh sibh ón Día bhéo:</span>
<lb n="24184"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:13"/>
<div><lb n="24185"/><p><span>Achd teagusguidh a chéile gu láetheamhuil, an feadh ghoirthear an lá</span>
<lb n="24186"/><span>aniugh dhe: deagla éunduine aguibh dho dhul a gcruás tré mhealltóireachd</span>
<lb n="24187"/><span>an pheacuidh.</span>
<lb n="24188"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:14"/>
<div><lb n="24189"/><p><span>Oír atá ar gcuid do Chríosd aguinn, má chonnmhamáoid gu diongmhálta gu</span>
<lb n="24190"/><span>teachd don chrích dhéigheanuidh, céudthosach an chreidimh ré a</span>
<lb n="24191"/><span>gconnmhuighthear suás sinn:</span>
<lb n="24192"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:15"/>
<div><lb n="24193"/><p><span>An feadh adeirthear, aniugh dhá gcluin sibh a ghuth, na deunuidh bhur</span>
<lb n="24194"/><span>gcruidheadha cruáidh, amhuil dorinneabhair an lá dho bhrosduigheadar hé</span>
<lb n="24195"/><span>dochum féirge.</span>
<lb n="24196"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:16"/>
<div><lb n="24197"/><p><span>Oír arna chluinsin do dhruing dháirighthe, do bhrosduigheadar an</span>
<lb n="24198"/><span>tighearna dochum féirge: biodh nách dearnadar uile an mhéid tháinic as</span>
<lb n="24199"/><span>a nÉigipt tré Mháoise mar sin.</span>
<lb n="24200"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:17"/>
<div><lb n="24201"/><p><span>Achd cía an dream ré a raibhe a fhearg ar feadh dhá fhichead bliádhain?</span>
<lb n="24202"/><span>an é nách ris an druing dho pheacuidh, agár thuiteadar a gcuirp sa</span>
<lb n="24203"/><span>bhfásach?</span>
<lb n="24204"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:18"/>
<div><lb n="24205"/><p><span>Agus cía an dream dhá dtug sé mionna nách rachdáois asdteach dhá</span>
<lb n="24206"/><span>ionadh suáimhniosa, achd amháin don luchd dobhí easumhal?</span>
<lb n="24207"/></p>
</div>
<pb n="Eb3:19"/>
<div><lb n="24208"/><p><span>Agus dochímaoid narbhféidir ríu dhul asdteach do bhrígh</span>
<lb n="24209"/><span>mhíchreidimh.</span>
<lb n="24210"/></p>
</div>
<pb n="Eb4"/>
<div><lb n="24211"/><p/>
</div>
<pb n="Eb4:1"/>
<div><lb n="24212"/><p><span>Uime sin biódh faitcheas oruinn, deagla ar dtréigean na geallamhna uáir ar</span>
<lb n="24213"/><span>bioth ré dhul asdteach na ionadh shuáimhnios, gu madh chosmhuil aon neach</span>
<lb n="24214"/><span>aguibhse dho bheith anéugmuis a sochair.</span>
<lb n="24215"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:2"/>
<div><lb n="24216"/><p><span>Oír do seanmóruighadh an soisgéul dúinne, amhuil dorinneadh dhóibhsion</span>
<lb n="24217"/><span>mar an gcéudna: giodheadh ní dheachuidh an bhriáthar dhochuáladar a</span>
<lb n="24218"/><span>dtarbha dhóibh, do bhrígh nách raibhe sí arna cumusg ré creideamh sa druing</span>
<lb n="24219"/><span>dochuáluidh hí.</span>
<lb n="24220"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:3"/>
<div><lb n="24221"/><p><span>(Oír téighemidne an dream dho chreid asdteach anionadh an tsuáimhnis)</span>
<lb n="24222"/><span>do réir mar adubhairt sé, ar anadhbharsin tug mé mo mhionna um fhéirg,</span>
<lb n="24223"/><span>nach rachuid siádsan asdteach dhom ionadh suáimhnis, biódh gur</span>
<lb n="24224"/><span>crióchnuigheadh na hoibreacha ó thús an domhuin.</span>
<lb n="24225"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:4"/>
<div><lb n="24226"/><p><span>Oír do labhair sé anionadh dháirighthe ar an seachdmhadh lá mar so, agus</span>
<lb n="24227"/><span>do chumhsgnuidh Día an seachdmhadh lá ó na oibrighthibh uile.</span>
<lb n="24228"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:5"/>
<div><lb n="24229"/><p><span>Agus sanionadhsa arís, ní rachuid siad asdteach dhom ionadh</span>
<lb n="24230"/><span>suáimhniosa:</span>
<lb n="24231"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:6"/>
<div><lb n="24232"/><p><span>Uime sin do bhrígh gu dtuighthear as so gu rachuidh dream dháirighthe</span>
<lb n="24233"/><span>asdteach ann, agus nách deachuidh an dream dhár seanmóruigheadh an soisgéul ar</span>
<lb n="24234"/><span>tús asdteach, do bhrígh  neasúmhlachda:</span>
<lb n="24235"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:7"/>
<div><lb n="24236"/><p><span>Orduighe sé arís lá dháirighthe, aniugh, ag rádh a nDáibhí, a</span>
<lb n="24237"/><span>ndiáigh a comhfhad sin daimsir (fá mar adubhradh) aniugh dhá</span>
<lb n="24238"/><span>gcluine sibh a ghuth, ná déunuidh bhur gcroidheadha cruáidh.</span>
<lb n="24239"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:8"/>
<div><lb n="24240"/><p><span>Oír dá dtugadh Iósa suáimhneas dóibh, ní laibheóradh sé na dhiáigh so</span>
<lb n="24241"/><span>ar lá eile.</span>
<lb n="24242"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:9"/>
<div><lb n="24243"/><p><span>Uime sin fágaibhthear lá suáimhniosa ag pobal Dé.</span>
<lb n="24244"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:10"/>
<div><lb n="24245"/><p><span>Oír an tí dhochuáidh asdteach dhá ionaddh suáimhneasa, do chumhsgnuidh</span>
<lb n="24246"/><span>sé mar an gcéudna ó na oibrghthibh, amhuil dorinne Día ó na oibrighthibh</span>
<lb n="24247"/><span>féin.</span>
<lb n="24248"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:11"/>
<div><lb n="24249"/><p><span>Uime sin déunam díthchioll ré dhul asdteach sa tsuáimhnios sin, deagla</span>
<lb n="24250"/><span>éun nduine dho thuitim saneisiompláir chéudna easumhlachda.</span>
<lb n="24251"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:12"/>
<div><lb n="24252"/><p><span>Oír atá briáthar Dé béo, agus bríghmhar, agus nísa ghéire ná cloidheamh</span>
<lb n="24253"/><span>ar bioth dhá fháobhar, agus téid sí thrínn asdteach gu roinn ananma agus na</span>
<lb n="24254"/><span>sbioruide, na nalt agus an smeara ré chéile, agus is breatheamh hí ar</span>
<lb n="24255"/><span>smuaintighthibh, agus ar bhreathnuighibh an chroidhe.</span>
<lb n="24256"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:13"/>
<div><lb n="24257"/><p><span>Agus ní fhuil creatúr ar bioth, nách fuil follas na fhíadhnuisision:</span>
<lb n="24258"/><span>achd na huile neithe nochduighthe soilléir, do shúilibh an</span>
<lb n="24259"/><span>tí ar a bhfuilmídne ag labhairt.</span>
<lb n="24260"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:14"/>
<div><lb n="24261"/><p><span>Uime sin ó atá árdshagurt mór aguinn, dochuáidh asdteach sna</span>
<lb n="24262"/><span>neamhuibh, eadhón Iósa mac Dé, connmham gu daingean admháil ar</span>
<lb n="24263"/><span>gcreidimh.</span>
<lb n="24264"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:15"/>
<div><lb n="24265"/><p><span>Oír ní fhuil árdshagart aguinn, ris nách féidir ar néugcruáis do</span>
<lb n="24266"/><span>mhothughadh, achd ar ar cuireadh cathughadh sna huile neithibh a</span>
<lb n="24267"/><span>gcosamhaileas rinne, achd eision amháin gan pheacadh.</span>
<lb n="24268"/></p>
</div>
<pb n="Eb4:16"/>
<div><lb n="24269"/><p><span>Ar anadhbharsin déunam maille ré dóchas gu hárdchatháoir na ngrás,</span>
<lb n="24270"/><span>dochum trócaire dho ghnoughadh, agus ghrás dhfagáil dúinn, dochum ar</span>
<lb n="24271"/><span>bhfurtachda anám riachdanais.</span>
<lb n="24272"/></p>
</div>
<pb n="Eb5"/>
<div><lb n="24273"/><p/>
</div>
<pb n="Eb5:1"/>
<div><lb n="24274"/><p><span>Oir gach uile árdshagart, as ó dháoinibh thógaibhthear hé, is ar son</span>
<lb n="24275"/><span>dáoineadh orduighthear é, a dtáobh na neitheann bheanas ré Día, dochum ofrála</span>
<lb n="24276"/><span>agus iodhbartha do ghéunamh ar son na bpeacaidheadh.</span>
<lb n="24277"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:2"/>
<div><lb n="24278"/><p><span>Noch agá bhfuil cumas lórthruáighe dho bheith aige don druing atá</span>
<lb n="24279"/><span>ainbhfhiosach agus ar seachrán, do bhrígh gu dtimchiolltar hé féin mar an</span>
<lb n="24280"/><span>gcéudna dhéugcrúas:</span>
<lb n="24281"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:3"/>
<div><lb n="24282"/><p><span>Agus dá bhrígh so atá dhfiachuibh air iodhbairt do ghéunamh ar son na</span>
<lb n="24283"/><span>bpeacuigheadh, ar son an phubail, agus ar a shon féin mar a gcédna.</span>
<lb n="24284"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:4"/>
<div><lb n="24285"/><p><span>Agus ní ghabhann éunduine anonóirse chuige féin, achd an tí atá</span>
<lb n="24286"/><span>arna ghairm ó Dhía, amhuil dobhí Aarón.</span>
<lb n="24287"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:5"/>
<div><lb n="24288"/><p><span>As mar an gcéudna nách uádha féin do ghabh Críosd anonóirse chuige,</span>
<lb n="24289"/><span>eadhón a ghéunamh na árdshagart, achd ón tí adubhairt risl, as tú mo mhac,</span>
<lb n="24290"/><span>aniugh dho gineadh uáim thú.</span>
<lb n="24291"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:6"/>
<div><lb n="24292"/><p><span>Do réir mar adeir sé fós a salm eile, as sagart gu siórruidhe thú,</span>
<lb n="24293"/><span>do réir uírd Mhélchísedec.</span>
<lb n="24294"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:7"/>
<div><lb n="24295"/><p><span>Noch a laithibh a fheóla, do fhoráil úrrnuighthe agus guidhe maille ré</span>
<lb n="24296"/><span>héighmhe láidir agus ré deóruibh ar an tí agá raibhe cumhachda a sháortha ó</span>
<lb n="24297"/><span>bhás, agus do héisdeadh ris mar an gcéadna, agus do sáoradh hé</span>
<lb n="24298"/><span>fhaitcheas:</span>
<lb n="24299"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:8"/>
<div><lb n="24300"/><p><span>Agus bíodh gurbhé an mac hé, do fhoghluim sé umhlachd as na neithibh dho</span>
<lb n="24301"/><span>fhulaing sé:</span>
<lb n="24302"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:9"/>
<div><lb n="24303"/><p><span>Agus ar mbeith dhó arná ghéunamh iomlán, dorinnedh úghdar an tslánuighe</span>
<lb n="24304"/><span>shiórruidhe dhe do na huile dháoinibh dhobheir úmhlachd dó.</span>
<lb n="24305"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:10"/>
<div><lb n="24306"/><p><span>Agus atá sé arna gháirm ó Dhía na árdshagart do réir úird</span>
<lb n="24307"/><span>Mhelchisedec.</span>
<lb n="24308"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:11"/>
<div><lb n="24309"/><p><span>Ar a bhfuil morán aguinn ré a labhairt do neithibh atá dóchurtha amach, do</span>
<lb n="24310"/><span>bhrígh gu bhfuil muill eisdeachda oruibhse.</span>
<lb n="24311"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:12"/>
<div><lb n="24312"/><p><span>Oír sibhse dhá mádh chóir bheith ion bhur luchd teaguisg do réir aimsire,</span>
<lb n="24313"/><span>as riáchdanus oruibh arís sinne dhá bhur dteagusg a gcéudthosuighibh</span>
<lb n="24314"/><span>bhréithre Dé: agus tárrla dhíbh bheith sa riochdsin gur mó atá</span>
<lb n="24315"/><span>bainne dhuireasbhuidh oruibh, ná biádh láidir.</span>
<lb n="24316"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:13"/>
<div><lb n="24317"/><p><span>Oír gach áon chleachdas bainne, atá sé neamhiúlmhar a mbréithir na</span>
<lb n="24318"/><span>firéuntachda: (óir is náoidhe hé.)</span>
<lb n="24319"/></p>
</div>
<pb n="Eb5:14"/>
<div><lb n="24320"/><p><span>Achd is don luchd tig dochum áoisi fhoghnas an biáidh laidir, agá</span>
<lb n="24321"/><span>bhfuilid a gcéudfadha tré fhad  ngnáthaigthe dhá gcur a gcleachdah</span>
<lb n="24322"/><span>dochum eidirdhealuighthe na maitheasa agus an uilc.</span>
<lb n="24323"/></p>
</div>
<pb n="Eb6"/>
<div><lb n="24324"/><p/>
</div>
<pb n="Eb6:1"/>
<div><lb n="24325"/><p><span>Uime sin ar léigean thoruinn dúinn theaguisg chéudtosugheadh Chríosd,</span>
<lb n="24326"/><span>tigeam ar ar nadhuigh dochum bheith diongmhálta: gan bheith dúinn arís ag</span>
<lb n="24327"/><span>cur fhonndameint na haithrighe ó oibrighthibh marbha, agus chreidmhe a</span>
<lb n="24328"/><span>dtáobh Dhé,</span>
<lb n="24329"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:2"/>
<div><lb n="24330"/><p><span>Theagusg na mbaisdeadh, agus leaguidh na lámh, agus eiséirghe na marbh,</span>
<lb n="24331"/><span>agus an bhreitheamhnuis shiórruidhe.</span>
<lb n="24332"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:3"/>
<div><lb n="24333"/><p><span>Agus doghéunam so, dho chead Dé.</span>
<lb n="24334"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:4"/>
<div><lb n="24335"/><p><span>Oír as ní ar nách féidir eadhón an dream dhobhí arna soillsiughadh</span>
<lb n="24336"/><span>áon uair amháin, agus fuáir blas an tiodhluice neamhgha, agus lér roinneadh</span>
<lb n="24337"/><span>an spiorad naomh.</span>
<lb n="24338"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:5"/>
<div><lb n="24339"/><p><span>Agus do bhlais deaghbhriáthar Dé, agus subhaltadha an tsáoghail atá</span>
<lb n="24340"/><span>dochum teachda,</span>
<lb n="24341"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:6"/>
<div><lb n="24342"/><p><span>Mas dul ar gcúl dóibh, anathnuádhughadh arís dochum aithrighe: do bhrígh</span>
<lb n="24343"/><span>gu bhfuilid ag ceúsadh mhic Dé arís dóibh pféin, agus ag sgige faoi.</span>
<lb n="24344"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:7"/>
<div><lb n="24345"/><p><span>Oír an talamh shúigheas anfhearthuinn tig gu minic air, agus dobheir</span>
<lb n="24346"/><span>luibhionna uádha théid a dtarbha don druing sháothruigheas hé, dogheibh sé</span>
<lb n="24347"/><span>beannachd ó Dhía:</span>
<lb n="24348"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:8"/>
<div><lb n="24349"/><p><span>Achd an talamh dhobheir sgeathach agus driseach uádha, atá sé diomolta,</span>
<lb n="24350"/><span>agus ios fogus hé dhá bheith malluighthe, agarob hé a chríoch a losgadh.</span>
<lb n="24351"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:9"/>
<div><lb n="24352"/><p><span>Giodheadh a dhearbhráithreacha grádhacha, atámuid deimhneach asuibhse fá</span>
<lb n="24353"/><span>na neithibh atácoimhcheanguilte dhon tslánughadh, biódh go lábhramáoid mar so.</span>
<lb n="24354"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:10"/>
<div><lb n="24355"/><p><span>Oír ní fhuil Día neamhchomthrom, as gu mbiádh dearmud aige ar bhur</span>
<lb n="24356"/><span>nobair, agus air sháothar bhur ngrádha, noch dho fhoillsigheabhair dhá</span>
<lb n="24357"/><span>ainm, sa miniosdrálachd dorinneabhair dona naomhuibh, agus dá bhfuitighe</span>
<lb n="24358"/><span>fós ag miniosdrálachd.</span>
<lb n="24359"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:11"/>
<div><lb n="24360"/><p><span>Agus fós as mián rinn gach áon aguibh do thaiséunadh na dúthrachda céudna</span>
<lb n="24361"/><span>gu deireadh, dochum bheith dhá bhur muinighin láindearbhtha.</span>
<lb n="24362"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:12"/>
<div><lb n="24363"/><p><span>Ionnas nách biáidh leisge oruibh, achd u bbiáidh sibh ion bhur luchd</span>
<lb n="24364"/><span>leanmhana ag an druing noch tré chreideamh agus tré fhoighide agá bhfuil</span>
<lb n="24365"/><span>oighreachd na ngeallamhnach.</span>
<lb n="24366"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:13"/>
<div><lb n="24367"/><p><span>Oír an tan thug Día gealladh dhAbraham, do bhrígh nárbhféidir leis</span>
<lb n="24368"/><span>neach bá mó dho thabhairt mar mhionnuibh, tug sé hé féin mar mhionnuibh,</span>
<lb n="24369"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:14"/>
<div><lb n="24370"/><p><span>Ag rádh, gu deimhin liófadh thusa rém bheannachdain, agus dobhéur</span>
<lb n="24371"/><span>méudughadh ro lionmhar dhuit.</span>
<lb n="24372"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:15"/>
<div><lb n="24373"/><p><span>Agus mar sin ar bhfuireach gu foighidmheach dhó, fuáir sé toradh na</span>
<lb n="24374"/><span>geallamhna.</span>
<lb n="24375"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:16"/>
<div><lb n="24376"/><p><span>Oír gu deimhin dobheirid dáoine an tí is mó ina iád féin mar mhionnubh,</span>
<lb n="24377"/><span>agus cuirid na mionna a gcrích gach imreasans dá mbí aca arna dtabhairt</span>
<lb n="24378"/><span>dochum deimhnighthe.</span>
<lb n="24379"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:17"/>
<div><lb n="24380"/><p><span>As mar an gcéudna ar mbeith do Dhía fonnmhar ar a chomhairle</span>
<lb n="24381"/><span>neamhchorruidh do fhoillsiughadh gu ro fhoirrleathan doighrighibh na</span>
<lb n="24382"/><span>geallamhna, dochuáidh sé dhurruidh maille ré mionnuibh:</span>
<lb n="24383"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:18"/>
<div><lb n="24384"/><p><span>Ionnas tré dhá ní nách féidir dhaithearrach, agus ann nách féidir lé Día</span>
<lb n="24385"/><span>bhréugnughadh, gu mbeith meanma láidir aguinne noch dho sháith sinn féin</span>
<lb n="24386"/><span>dochum reatha dochum greamuighthe dhon mhionighin atá romhuinn:</span>
<lb n="24387"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:19"/>
<div><lb n="24388"/><p><span>Noch atá aguinn mar angcaire dhaingean dhiongmhálta ananma, agus théid</span>
<lb n="24389"/><span>asdteach gu soithe a ní atá dhon táobh asdigh dhon bhrat.</span>
<lb n="24390"/></p>
</div>
<pb n="Eb6:20"/>
<div><lb n="24391"/><p><span>Sanáit a ndeachuidh an reathuighe tosanach ar ar soine eadhón</span>
<lb n="24392"/><span>Iósa, dá ndearnadh ardshagart siórruidhe do réir úird Mhelchisedec.</span>
<lb n="24393"/></p>
</div>
<pb n="Eb7"/>
<div><lb n="24394"/><p/>
</div>
<pb n="Eb7:1"/>
<div><lb n="24395"/><p><span>Oir doBhí an Melchisedecsa na Rí a Salém, na shagart ag an</span>
<lb n="24396"/><span>Día is airde, noch thárrla sé dhAbraham ar mbeith dó ag filleadh</span>
<lb n="24397"/><span>tar ais ó mharbhadh na ríghtheadh, agus do bheannuigh hé:</span>
<lb n="24398"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:2"/>
<div><lb n="24399"/><p><span>Agus dá dtug Abrahám deachmhuigh na nuile neitheann: noch dhá</span>
<lb n="24400"/><span>ngoirthear ar tús arna eidirmhíniughadh Rí na firéuntachda, agus na</span>
<lb n="24401"/><span>dhiáigh sin mar an gcéudna Rí Saileim, eadhón Rí na sióthchána:</span>
<lb n="24402"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:3"/>
<div><lb n="24403"/><p><span>Gan athair, gan mháthair, gan chineadh, gan tosach laitheadh, na deireadh</span>
<lb n="24404"/><span>beatha aige: achd arná chur a gcosamhlachd mhic Dé, fanuigh sé na shagart</span>
<lb n="24405"/><span>go síorruidhe.</span>
<lb n="24406"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:4"/>
<div><lb n="24407"/><p><span>Tuguidh anois do bhur naire a mhéud so dho neach, dhá dtug</span>
<lb n="24408"/><span>Abraham féin an tuásalathair deachmhuigh na héudála.</span>
<lb n="24409"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:5"/>
<div><lb n="24410"/><p><span>Agus gu deimhin an dream dho chloinn Levi ghabhus an tsagarthachd</span>
<lb n="24411"/><span>chuca, atá aithne aca deachmhuigh dho ghabhail ó bpobal do réir an</span>
<lb n="24412"/><span>reachda, mar atá ó na ndearbhráithreachaibh, biódh gurob ó leasrach</span>
<lb n="24413"/><span>Abrahám tangadar.</span>
<lb n="24414"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:6"/>
<div><lb n="24415"/><p><span>Achd an tí nách áirmhighthear dho bheith déinchineadh ríusan, do</span>
<lb n="24416"/><span>ghlac sé deachmhuigh ó Abraham, agus do bheannuigh sé an tí agá</span>
<lb n="24417"/><span>rabhadar na geallamhnacha.</span>
<lb n="24418"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:7"/>
<div><lb n="24419"/><p><span>Agus gan imreasuin ar bioth, beannaighthear a ní is lugha ón ní is mó.</span>
<lb n="24420"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:8"/>
<div><lb n="24421"/><p><span>Agus a sagartachd na Levití glacuid na dáoine dho gheibh bás</span>
<lb n="24422"/><span>deachmhuigh: achd sa sagartachdsa lacadh an tí iád ré ndearnadh</span>
<lb n="24423"/><span>fiádhnuise gu maireann sé.</span>
<lb n="24424"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:9"/>
<div><lb n="24425"/><p><span>Agus (do rádh na fírinne) tug Leví féin, noch ghlacas an deachmhuigh,</span>
<lb n="24426"/><span>deachmhuigh uádha a nAbrahám.</span>
<lb n="24427"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:10"/>
<div><lb n="24428"/><p><span>Oír dobhí sé fós a leasrach a athar Abraham, an tan tárrla</span>
<lb n="24429"/><span>Melchisedec dhó.</span>
<lb n="24430"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:11"/>
<div><lb n="24431"/><p><span>Ar anadhbharsoin dá dtigeadh iomláine tré shagarthachd na Levíti,</span>
<lb n="24432"/><span>(óir ios ré linn na sagarthachda sin tugadh an reachd don fphobal,)</span>
<lb n="24433"/><span>créd fá raibhe riachdanus nísa mhó ré sagart eile dhéirghe ann do</span>
<lb n="24434"/><span>réir úird Mhelchisedec, agus gan bheith dó arna ghairm do réir</span>
<lb n="24435"/><span>úird Aarón?</span>
<lb n="24436"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:12"/>
<div><lb n="24437"/><p><span>Oír ar mbeith don tsagartachd arná hathrughadh, is éigean an reachd</span>
<lb n="24438"/><span>dathrughadh mar an gcéudna.</span>
<lb n="24439"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:13"/>
<div><lb n="24440"/><p><span>Oír an tí air a labharthar na neithese, is ré treibh eile bheanas sé,</span>
<lb n="24441"/><span>dá nách dearnuigh éuneach dhióbh miniosdralachd ag analtóruigh.</span>
<lb n="24442"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:14"/>
<div><lb n="24443"/><p><span>Oír as ní follas gurob do threibh Iudá do éirigh ar dtighearna:</span>
<lb n="24444"/><span>treabh ar nár labhair Máoise én ní a dtáobh na sagartachda.</span>
<lb n="24445"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:15"/>
<div><lb n="24446"/><p><span>Agus fós ios móide ás follas hé, do bhrígh gu bhfuil sagart eile ar</span>
<lb n="24447"/><span>néirghe ann a gcosmhuileas Mhelchisedec,</span>
<lb n="24448"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:16"/>
<div><lb n="24449"/><p><span>Dá nách dearnadh sagart do réir reachda na haithne colluidhe, achd</span>
<lb n="24450"/><span>do réir chumhachd na beatha siórruidhe.</span>
<lb n="24451"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:17"/>
<div><lb n="24452"/><p><span>Oír doní Día fiádhnuise: ag rádh as sagart gu siórruidhe thú, do</span>
<lb n="24453"/><span>réir úird Mhelchisedec.</span>
<lb n="24454"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:18"/>
<div><lb n="24455"/><p><span>Oír anaithne dhobhí roimhe ann, atá sí arná cur ar gcúl, do</span>
<lb n="24456"/><span>bhrígh a méirbhe agus a neamhthárbhuidhe.</span>
<lb n="24457"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:19"/>
<div><lb n="24458"/><p><span>Oír ní dhearna an reachd ní ar bioth iomlán, achd asé teachd</span>
<lb n="24459"/><span>asdteach na muinighne as fearr, tréna dtigmáoid a bhfogus do Dhía,</span>
<lb n="24460"/><span>doní gach ní iomlán.</span>
<lb n="24461"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:20"/>
<div><lb n="24462"/><p><span>Agus an mhéid nách gan mhionnuibh, atá teachd asdteach na muinighne,</span>
<lb n="24463"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:21"/>
<div><lb n="24464"/><p><span>(Oír dorinneadh sagairt dióbhsan gan mhionnuibh: achd as maille ré</span>
<lb n="24465"/><span>mionnuibh dhorinneadh sagart don fhiorsa trésan tí adubhairt  ris,</span>
<lb n="24466"/><span>tug an tighearna mionna, agus ni ghéubhuidh aithmhéula hé, as sagart gu</span>
<lb n="24467"/><span>siorruidhe thú, do réir úird Mhelchisedec.)</span>
<lb n="24468"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:22"/>
<div><lb n="24469"/><p><span>Dorinneadh gu fíu anoiread sin urra an chonnarrtha is feárr</span>
<lb n="24470"/><span>dhIósa.</span>
<lb n="24471"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:23"/>
<div><lb n="24472"/><p><span>Agus dorinneadh iomad dióbhsan na sagartuibh, do bhrígh gur</span>
<lb n="24473"/><span>thoirmisg an bás bheith buán dóibh:</span>
<lb n="24474"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:24"/>
<div><lb n="24475"/><p><span>Achd do bhrígh gu maireann an fearsa go siórruidhe, atá sagartachd</span>
<lb n="24476"/><span>shiórruidhe aige.</span>
<lb n="24477"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:25"/>
<div><lb n="24478"/><p><span>Ionnas gurob féidir leis an dream thig dochum Dé thríd féin do shlánughadh</span>
<lb n="24479"/><span>gu hiomlán, ar mbeith dó beó go siórruidhe dochum eadarghuidhe dho ghéunamh</span>
<lb n="24480"/><span>ar a son.</span>
<lb n="24481"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:26"/>
<div><lb n="24482"/><p><span>Oír asé shamhuil sin dárdshagart dob iomchuibhghe dhúinne do bheith</span>
<lb n="24483"/><span>aguinn, noch atá náomhtha, neamhchiontach, gan cháidhe ar bioth, arna sgaradh</span>
<lb n="24484"/><span>ré peacthachuibh, agus dorinneadh nías áirde ná na flaitheamhnuis:</span>
<lb n="24485"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:27"/>
<div><lb n="24486"/><p><span>Ar nách fuil riachdanus gu láetheamhuil, fá mar dobhí ar na</span>
<lb n="24487"/><span>hárdshagartuibh úd, iodhbartha do ghénamh ar tús ar son a pheacuigheadh</span>
<lb n="24488"/><span>féin, na dhiáigh sin ar son pheacuigheadh an fphobail: óir dorinne sé</span>
<lb n="24489"/><span>so éunuáir amháin, an tan dorinne sé iodhbairt de féin.</span>
<lb n="24490"/></p>
</div>
<pb n="Eb7:28"/>
<div><lb n="24491"/><p><span>Oír doní an reachd árdshagairt do dháoiníbh bhiós eugcruáidh; achd doní</span>
<lb n="24492"/><span>briáthar na mionn tugadh a ndiáigh an reachda ardshagart don mhac, noch</span>
<lb n="24493"/><span>atá arna náomhadh gu siórruidhe.</span>
<lb n="24494"/></p>
</div>
<pb n="Eb8"/>
<div><lb n="24495"/><p/>
</div>
<pb n="Eb8:1"/>
<div><lb n="24496"/><p><span>Agus asé so suim na neitheann adeirmáoid, gu bhfuil a shamhuil sin</span>
<lb n="24497"/><span>dardshagart aguinn, noch dho shuigh ar dheis árdchatháoire na mórdhachda sna</span>
<lb n="24498"/><span>neamhuibh,</span>
<lb n="24499"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:2"/>
<div><lb n="24500"/><p><span>Atá na mhinisdir sna hionaduibh náomhtha, agus don tabearnácail</span>
<lb n="24501"/><span>fhírinnigh úd, noch dho shuighidh an tighearna, agus ní duine.</span>
<lb n="24502"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:3"/>
<div><lb n="24503"/><p><span>Oír as chuige órduighthear gach uile árdshagart dochum na dtabhartus agus</span>
<lb n="24504"/><span>na niodhbarthadh dhfoiráileadh: ionnas gurbhéigin don fhiorsa mar an</span>
<lb n="24505"/><span>gcéudna ní éigin do bheith aige ré a iodhbairt.</span>
<lb n="24506"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:4"/>
<div><lb n="24507"/><p><span>Oír ní bhíadh sé na shagart, dá mbiádh sé ar an dtalamh, an feadh</span>
<lb n="24508"/><span>atáid sagairt ann fhoráileas tabhartuis do réir an reachda,</span>
<lb n="24509"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:5"/>
<div><lb n="24510"/><p><span>Noch dhoní seirbhís do shompla agus do sgáille na neitheann neamhgha,</span>
<lb n="24511"/><span>amhuil do fhógair Día do Mháoise, ar mbeith dhó ar tí an</span>
<lb n="24512"/><span>tabearnacail do chríochnughadh; tabhair haire riot, ar sé, gu</span>
<lb n="24513"/><span>ndiongna tú na huile neithe do réir an tsompla dho taiséunadh dhuit</span>
<lb n="24514"/><span>sa sliábh.</span>
<lb n="24515"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:6"/>
<div><lb n="24516"/><p><span>Achd anois fuáir an tardshagart atá aguinne oifig as óirrdhearca</span>
<lb n="24517"/><span>iná sin, an mhéid gu bhfuil sé na eidirmheadhonthóir an chonnartha</span>
<lb n="24518"/><span>as fearr, noch atá arna dhaingniughadh ris na geallamhnachaibh is</span>
<lb n="24519"/><span>fearr.</span>
<lb n="24520"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:7"/>
<div><lb n="24521"/><p><span>Oír dá mbeith an céudchonnradh úd neamhuiriosbhach, ní shirfidhe ionadh don</span>
<lb n="24522"/><span>dara connradh.</span>
<lb n="24523"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:8"/>
<div><lb n="24524"/><p><span>Oír adeir sé dhá néiliughadhsan: tabhruidh dá bhúr núidh, tiucfuidh na</span>
<lb n="24525"/><span>laithe adeir an tighearna, na gcrióchnóchuigh mé connradh nuádh ré teach</span>
<lb n="24526"/><span>Israél agus ré teach Iuda:</span>
<lb n="24527"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:9"/>
<div><lb n="24528"/><p><span>Ní do réir an chonnartha dorinne mé ré na naithribh, sa lá na rug</span>
<lb n="24529"/><span>mé ar láimh órrtha, dochum a dtreóruighthe as talamh na hEigipte:</span>
<lb n="24530"/><span>óir niór anadar a mbun mo chonnartha, agus ní raibhe cás agumsa</span>
<lb n="24531"/><span>ionntadhsan, adeir an tighearna.</span>
<lb n="24532"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:10"/>
<div><lb n="24533"/><p><span>Uime sin ag so an connradh doghéna mé ré teach Israél a ndiáigh na</span>
<lb n="24534"/><span>laetheadhsin, adeir an tighearna: cuirfe mé mo dhlighthe ina</span>
<lb n="24535"/><span>ninntinn, agus sgribheóchadh iad na gcroide, agus biáidh mé um Dhía</span>
<lb n="24536"/><span>aca, agus béid síadsan na bpobal agumsa.</span>
<lb n="24537"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:11"/>
<div><lb n="24538"/><p><span>Agus ní bhiáidh gach áon fó leith ag teagusg a chomharsan, agus gach áon fó</span>
<lb n="24539"/><span>leith ag teagusg a dhearbhráthar, ag rádh, biodh aithne ar an dtighearna</span>
<lb n="24540"/><span>agad: oír biáidh eólus aca uile oramsa, ón mbeag gus an mór.</span>
<lb n="24541"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:12"/>
<div><lb n="24542"/><p><span>Oír biáidh mé trócaireach dha néugcóruibh, agus cuirfe mé a bpeacuidhe</span>
<lb n="24543"/><span>agus an sárughadh dhoníd ar mhaitheantuibh as mo choimhne feasda.</span>
<lb n="24544"/></p>
</div>
<pb n="Eb8:13"/>
<div><lb n="24545"/><p><span>An tan adeir sé an connradh nuádh, do chuir sé an seanchonnradh a</span>
<lb n="24546"/><span>neimbrígh: agus an ní atá arna chur a neimbriígh agus atá sean, as fogus dó</span>
<lb n="24547"/><span>bheith ar dtéurnógh.</span>
<lb n="24548"/></p>
</div>
<pb n="Eb9"/>
<div><lb n="24549"/><p/>
</div>
<pb n="Eb9:1"/>
<div><lb n="24550"/><p><span>Uime sin dobhádar fós ag an gcéud chonnradh órduighthe a dtáobh</span>
<lb n="24551"/><span>sheirbhíse Dé, agus náomhiosdadh sáoghalta.</span>
<lb n="24552"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:2"/>
<div><lb n="24553"/><p><span>Oír do tógbhadh an tabearnácail, ina raibhe sa gcéud iosdadh dhe, an</span>
<lb n="24554"/><span>coinnleóir agus an bórd, agus an tarán do curtháoi a bhfiádhnuise Dé, an</span>
<lb n="24555"/><span>tiosdadh, dá ngoirthear an náomhiosdadh.</span>
<lb n="24556"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:3"/>
<div><lb n="24557"/><p><span>Agus dobhí táobh asdtigh dhon dara brat, an tabearnácail dá ngoirthear</span>
<lb n="24558"/><span>an náomh iosdadh ro náomhtha.</span>
<lb n="24559"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:4"/>
<div><lb n="24560"/><p><span>Sanáit a raibh an sionnsa órrgha, agus áirc an chonnartha arná folach</span>
<lb n="24561"/><span>timchioll ré hór, ion a raibh an pota órrgha na raibhe an manna, agus slat</span>
<lb n="24562"/><span>Aaróin noch do sgeith, agus cláir an chonnartha:</span>
<lb n="24563"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:5"/>
<div><lb n="24564"/><p><span>Agus ós cionn na háirce dobhádar na Cherubini glórgha, ag cur sgátha</span>
<lb n="24565"/><span>ar fholach na háirce: neithe ar nách féidir leam labhairt fó leith anois.</span>
<lb n="24566"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:6"/>
<div><lb n="24567"/><p><span>Agus ar mbeith dona neithibhse órduighthe mar so, dothéighedís na</span>
<lb n="24568"/><span>sagairt do ghnáth asdeach don chéud tabernácail, do choimhlíónadh sheirbhíse</span>
<lb n="24569"/><span>Dé:</span>
<lb n="24570"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:7"/>
<div><lb n="24571"/><p><span>Achd don dara tabearnácail dothéigheadh an tárdshagart na áonar áon</span>
<lb n="24572"/><span>úair amháin gacha bliádhna, ní gan fhuil, noch dho fhoráileadh sé ar a</span>
<lb n="24573"/><span>shon féin, agus ar son sheachrain an phobail.</span>
<lb n="24574"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:8"/>
<div><lb n="24575"/><p><span>Ar mbeith don sbiorad náoimh dhá fhoillsiughadh so, eadhon nár hosgladh</span>
<lb n="24576"/><span>fós an tslighe dochum aniosda ronáomhtha, an feadh dhobhí an céud</span>
<lb n="24577"/><span>tabearnácail na sheasadh:</span>
<lb n="24578"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:9"/>
<div><lb n="24579"/><p><span>Noch dhobhí na sompla dhon naimsir dobhí dho láthair, ion a mbiódh</span>
<lb n="24580"/><span>tabhartuis agus iodhbartha dhá bhfoiráileadh, lénár bhféidir an tí</span>
<lb n="24581"/><span>dhoniódh an tseirbhís sin, do náomhadh a dtáobh a choguáis,</span>
<lb n="24582"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:10"/>
<div><lb n="24583"/><p><span>Ar mbeith dóibh amháin a mbiádhuibh, agus a ndeochuibh, agus</span>
<lb n="24584"/><span>anionlatuibh éugsámhla, agus a ngnáthuighthibh colluidhe, do cuireadh órrtha</span>
<lb n="24585"/><span>dhuálach gu teachd aimsire an cheartuighthe.</span>
<lb n="24586"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:11"/>
<div><lb n="24587"/><p><span>Achd ar dteachd do Chríosd na ardshagart na neitheann maith dobhí</span>
<lb n="24588"/><span>dochum teachda, tré thabearnácail bá mó agus bá diongmhálta, nách ré lámhuibh</span>
<lb n="24589"/><span>dhorinneadh, ionann sin ré rádh agus nach don nobairse,</span>
<lb n="24590"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:12"/>
<div><lb n="24591"/><p><span>Agus fós ní tré fhuil ghabhar na láodh, achd tréna fhuil féin, dochuáidh</span>
<lb n="24592"/><span>sé asdteach éun uáir amháin sna hiosdadhuibh náomhtha, ar bhfagháil</span>
<lb n="24593"/><span>úasluighthe shiórruidhe dhúinne dhó.</span>
<lb n="24594"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:13"/>
<div><lb n="24595"/><p><span>Oír má dhoní fuil tarbh agus ghabhar, agus luáithreadh seachbhuaidhthe,</span>
<lb n="24596"/><span>arna crothadh ar an druing neamhghlan, a náomhadh a dtáobh ghlanta na feóla,</span>
<lb n="24597"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:14"/>
<div><lb n="24598"/><p><span>Ané nách romhó ioná sin doghéunuidh fuil CHRIOSD, noch do fhoráil hé</span>
<lb n="24599"/><span>féin gan cháidhe do Dhía trésan sbioruid shíorruidhe, bhur gcoguása dho</span>
<lb n="24600"/><span>ghlanadh ó oibrighthibh marbha, dochum seirbhíse do ghéunamh don Día bheó?</span>
<lb n="24601"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:15"/>
<div><lb n="24602"/><p><span>Agus ar a shon so aseision eidirmheadhonthóir an chonnartha nuáidh,</span>
<lb n="24603"/><span>ionnas trésan mbás do fhulaing sé dochum fuásluighthe sháruighthe na</span>
<lb n="24604"/><span>naitheantadh dobhí sa gcéudchonnradh, gu bhfuighedís an dream atá arna</span>
<lb n="24605"/><span>ngairm, geallamhuin na hoighreachda siórruidhe.</span>
<lb n="24606"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:16"/>
<div><lb n="24607"/><p><span>Oír sanáit iona bhfuil tiomna, as éigean bás an tí dhorinne an tiomna</span>
<lb n="24608"/><span>dho bheith ann.</span>
<lb n="24609"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:17"/>
<div><lb n="24610"/><p><span>Oír bí an thiomna diongmhálta an tan bhíd dáoine ar néug: óir atá sí</span>
<lb n="24611"/><span>fós gan bhrígh an feadh mhaireas an tí dorinne í.</span>
<lb n="24612"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:18"/>
<div><lb n="24613"/><p><span>Uime sin niór daingnigheadh an chéud tiomna féin gan fhuil.</span>
<lb n="24614"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:19"/>
<div><lb n="24615"/><p><span>Oír an tan do labhair MAOISE na huile aitheanta ris an bpobal uile do</span>
<lb n="24616"/><span>réir an reachda, ar nglacadh fola láodh, agus gabhar dhó maille ré huisge</span>
<lb n="24617"/><span>agus ré holuinn phurpair agus ré híosóip, do chraith sé hí ar an leabhar,</span>
<lb n="24618"/><span>agus ar an bpobal uile mar an gcéudna,</span>
<lb n="24619"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:20"/>
<div><lb n="24620"/><p><span>Ag rádh, así so fuil na tiomna noch dho aithin Día dhíbh.</span>
<lb n="24621"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:21"/>
<div><lb n="24622"/><p><span>Agus fós do chraith sé anfhuil chéudna ar an tabearnácail, agus ar</span>
<lb n="24623"/><span>shoithighibh na miniosdrálachda náomhtha uile.</span>
<lb n="24624"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:22"/>
<div><lb n="24625"/><p><span>Agus as beag nach ré fuil ghlantar na huile neithe do réir an reachda,</span>
<lb n="24626"/><span>agus ní faghthar maitheamhnas ar bioth gan dortadh fola.</span>
<lb n="24627"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:23"/>
<div><lb n="24628"/><p><span>Uime sin dob éigin sompla na neitheann atá ar neamh, do ghlanadh ríu</span>
<lb n="24629"/><span>so: achd lantar na neithe neamhgha féin ré hiódhbarthuibh as fearr iná</span>
<lb n="24630"/><span>iád so.</span>
<lb n="24631"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:24"/>
<div><lb n="24632"/><p><span>Oír ní dheachuidh CRIOSD asdteach don náomhiosdadh dorinneadh ré</span>
<lb n="24633"/><span>lámhuibh, noch bá heisiompláir dona hiosdadhuibh fírinneacha: achd gu</span>
<lb n="24634"/><span>flaitheamhnas féin, dochum hé féin do thaiséunadh anois a bhfiádhnuise Dé</span>
<lb n="24635"/><span>ar ar soine.</span>
<lb n="24636"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:25"/>
<div><lb n="24637"/><p><span>Agus ní huime dhochuáidh asdteach dochum hé féin diodhbairt gu</span>
<lb n="24638"/><span>minic, amhuil do thegheadh an tardshagart asdteach don náomhiosdadh gacha</span>
<lb n="24639"/><span>bliádhna, ré fuil nách raibhe dhá fhuil féin:</span>
<lb n="24640"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:26"/>
<div><lb n="24641"/><p><span>(Oír mar sin bá héigean dó páis dfhulaing gu minic ó thús an domhain,)</span>
<lb n="24642"/><span>achd anois do foillsigheadh hé éun uáir amháin a ndeireadh an tsáoghail,</span>
<lb n="24643"/><span>dochum an pheacuidh dho sgrios tréna iodhbairt féin.</span>
<lb n="24644"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:27"/>
<div><lb n="24645"/><p><span>Agus amhuil atá a ndán do dháoinibh bás dhfagháil áonuáir amháin,</span>
<lb n="24646"/><span>agus na dhiáigh sin an breitheamhnus:</span>
<lb n="24647"/></p>
</div>
<pb n="Eb9:28"/>
<div><lb n="24648"/><p><span>As mar an gcéudna fuáir Críosd a iodhbairt éunuáir amháin, dochum</span>
<lb n="24649"/><span>peacuidh mhóráin do sgrios dó, agus búdh léir hé an dara huáir gan</span>
<lb n="24650"/><span>pheacadh don druing atá ag fuireach ris, dochum slánuighthe.</span>
<lb n="24651"/></p>
</div>
<pb n="Eb10"/>
<div><lb n="24652"/><p/>
</div>
<pb n="Eb10:1"/>
<div><lb n="24653"/><p><span>Oir ar mbeith do sgáille na neitheann maith dobhí dochum teachda ag an</span>
<lb n="24654"/><span>reachd, agus ní hí dealbh fíre na neitheann féin, ní féidir leis coidhche an</span>
<lb n="24655"/><span>dream thig chuige dho náomhadh, ris na hiodhbarthuibhsin bhíd</span>
<lb n="24656"/><span>dhforáileadh do ghnáth gacha bliádhna.</span>
<lb n="24657"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:2"/>
<div><lb n="24658"/><p><span>Nó no ané nách coisgfeadh na hiódhbartha dá bheith dhá bhforáileadh?</span>
<lb n="24659"/><span>Do bhrígh ar mbeith do luchd na niodhbarthadhsin do ghéunamh arna</span>
<lb n="24660"/><span>nglanadh éunuáir amháin, nách biádh a gcoguás nísa mhó dá néiliughadh a</span>
<lb n="24661"/><span>dtáobh pheacuigh ar bioth.</span>
<lb n="24662"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:3"/>
<div><lb n="24663"/><p><span>Achd sna hiodhbarthuibh sin, doníthear athchoimhniughadh na bpeacadh</span>
<lb n="24664"/><span>gacha bliádhna.</span>
<lb n="24665"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:4"/>
<div><lb n="24666"/><p><span>Oír ní féidir dhfuil tharbh agus ghabhar na peacuigh dho chur ar gcúl.</span>
<lb n="24667"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:5"/>
<div><lb n="24668"/><p><span>Uime sin ag teachd dó dochum an tsáogháil, adeir sé; niórbháil leat</span>
<lb n="24669"/><span>iodhbairt ná ofráil, achd dochum tú corp dhamhsa.</span>
<lb n="24670"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:6"/>
<div><lb n="24671"/><p><span>Aníodhbarthuibh loisgidhthe, agus aníodhbarthuibh ar son pheacuidh ní</span>
<lb n="24672"/><span>raibhe fonn agad.</span>
<lb n="24673"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:7"/>
<div><lb n="24674"/><p><span>Adubhairt meisi an tan sin, tabhair húidh atáim ag teachd (a dtosach</span>
<lb n="24675"/><span>an leabhair atá sgríobhtha oram) dochum do thoilese do ghénamh a Dhé.</span>
<lb n="24676"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:8"/>
<div><lb n="24677"/><p><span>Arna rádh shuás dó, niórbháil leat iodhbairt ná ofráil, ná iodhbartha</span>
<lb n="24678"/><span>loisgidhthe, ná iodhbartha ar son pheacuigh, agus ní raibhe fonn agud ionnta:</span>
<lb n="24679"/><span>(noch dhonithear dhforáileadh do réir an reachda)</span>
<lb n="24680"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:9"/>
<div><lb n="24681"/><p><span>Adubhairt seision an tan sin, tabhair húidh, atáim ag teachd dochum</span>
<lb n="24682"/><span>do thoilese a Dhé do ghéunamh.  Cuiridh sé an céud ní ar gcúl, dochum an</span>
<lb n="24683"/><span>dara neithe dho sheasadh dhó.</span>
<lb n="24684"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:10"/>
<div><lb n="24685"/><p><span>An toil ré a bhfuilmídne arnár ndéunamh náomhtha, tré iodhbairt chuirp</span>
<lb n="24686"/><span>Iósa Críosd dorinneadh dhiódhbairt éunuáir.</span>
<lb n="24687"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:11"/>
<div><lb n="24688"/><p><span>Agus seasuidh gach sagart gu láetheamhuil ag miniosdrálachd agus ag</span>
<lb n="24689"/><span>foráileadh na níodhbarthadh gcéudna gu minic, ris nách féidir choidhche</span>
<lb n="24690"/><span>peacuidh do chur ar gcúl:</span>
<lb n="24691"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:12"/>
<div><lb n="24692"/><p><span>Achd ar bhforáileadh éin iodhbartha amháin mhaireas gu siórruidhe ar</span>
<lb n="24693"/><span>son na bpeacadh dhon tíse, do shuigh sé ar deis Dé:</span>
<lb n="24694"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:13"/>
<div><lb n="24695"/><p><span>Ag fuireach ó shoin amach, nó gu gcurthar a náimhde na sdól cos fáoi.</span>
<lb n="24696"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:14"/>
<div><lb n="24697"/><p><span>Oír dorinne sé diongmhálta gu siórruidhe ré héuniodhbairt amháin, an</span>
<lb n="24698"/><span>dream atá arna náomhadh.</span>
<lb n="24699"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:15"/>
<div><lb n="24700"/><p><span>Agus doní an sbiorad náomh mar an gcéudna fhiádhnuise dhúinn ar so: óir</span>
<lb n="24701"/><span>arna rádh dhó roimhe,</span>
<lb n="24702"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:16"/>
<div><lb n="24703"/><p><span>Ag so an connradh dhiongnas mé ríu a ndiáigh na laetheadh úd, adeir</span>
<lb n="24704"/><span>an tighearna, cuirfe mé mo dhlighthe ion a gcroidheadhuibh, agus</span>
<lb n="24705"/><span>sgríbheóchad iád ina ninntinneachuibh:</span>
<lb n="24706"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:17"/>
<div><lb n="24707"/><p><span>Adeir ré na dhiáigh sin agus cuirfe mé a bpeacuidh agus an sárughadh</span>
<lb n="24708"/><span>dhoníd as mo choimhne feasda.</span>
<lb n="24709"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:18"/>
<div><lb n="24710"/><p><span>Agus sanáit ion a bhfuil maithmheachas na neitheannso, ní fhuil</span>
<lb n="24711"/><span>iodhbairt ar son pheacuidh ann nísa mhó.</span>
<lb n="24712"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:19"/>
<div><lb n="24713"/><p><span>Ar anadhbharsoin a dhearbhráithreacha, ó atá sáoirse aguinn ré dhul</span>
<lb n="24714"/><span>asdteach don náomhiosdadh tré fhuil Iósa,</span>
<lb n="24715"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:20"/>
<div><lb n="24716"/><p><span>An tslighe nuádh bheó noch dho ullmhuigh sé dhúinn réna bhás, trésan</span>
<lb n="24717"/><span>mbrat, as ionann sin ré a rádh agus tréna fheóil féin:</span>
<lb n="24718"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:21"/>
<div><lb n="24719"/><p><span>Agus ó atá sagart mór aguinn, agá bhfuil ceannas thighe Dé:</span>
<lb n="24720"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:22"/>
<div><lb n="24721"/><p><span>Druideam a ngar do Dhía maille ré croidhe fírinneach sárdheimhnighthe a</span>
<lb n="24722"/><span>gcreideamh, ar mbeith dár gcroidhthibh arna nglanadh ó dhrochchoguás ré</span>
<lb n="24723"/><span>crothadh a fholasan órrtha:</span>
<lb n="24724"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:23"/>
<div><lb n="24725"/><p><span>Agus ar mbeith dár gcorp ionnailte ré huisge ghlan, connmham gan</span>
<lb n="24726"/><span>chorruidhe admháil ar muinighne, (oír as díleas an tí tug gealladh dhúinn.)</span>
<lb n="24727"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:24"/>
<div><lb n="24728"/><p><span>Agus tugam aire dhá chéile, as gu mbeam dhár mbrosdughadh féin</span>
<lb n="24729"/><span>dochum grádha agus deaghoibrightheadh:</span>
<lb n="24730"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:25"/>
<div><lb n="24731"/><p><span>Gan tréigeann an chomhchruinnighthe donímaoid a gceann a chéile, do réir</span>
<lb n="24732"/><span>nóis dhruinge dháirighthe: achd bióm ag teagusg a chéile, agus gu madh</span>
<lb n="24733"/><span>móide dhiongnam sin an mhéid as léir dhíbh an lá úd ag drud rinn.</span>
<lb n="24734"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:26"/>
<div><lb n="24735"/><p><span>Oír dá bpeacuigheam dhéuntoisg tar éis eólais na fírinne dho ghabháil</span>
<lb n="24736"/><span>chuguinn, ní fhagthar iodhbairt aguinn nísa mhó ar son na bpeacadh:</span>
<lb n="24737"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:27"/>
<div><lb n="24738"/><p><span>Achd feitheamh báodhlach ris an mbreitheamhnus, agus ré teas na teineadh,</span>
<lb n="24739"/><span>noch shluigfeas an dream chuireas anadhuigh an sbioraid naoimh.</span>
<lb n="24740"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:28"/>
<div><lb n="24741"/><p><span>An tí dobheir tarcuisne ar reachd Mháoise, dogheibh sé bás gan</span>
<lb n="24742"/><span>truáighe dho bheith dhó dhfíadhnuise deise nó trír:</span>
<lb n="24743"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:29"/>
<div><lb n="24744"/><p><span>An hé nách tuillfidh (do réir bhur mbaramhlasa) an tí shaltras mac Dé</span>
<lb n="24745"/><span>fána chosuibh, agus mheasas fuil an chonnartha lér náomhadh hé do bheith</span>
<lb n="24746"/><span>neamhghlan, agus dobheir masla dho spioruid na ngrás, pionus as ro mhó</span>
<lb n="24747"/><span>ná sin?</span>
<lb n="24748"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:30"/>
<div><lb n="24749"/><p><span>Oír as aithnigh dhúinn an tí adubhairt, is leamsa bheanas dióghaltus do</span>
<lb n="24750"/><span>ghénamh.  Dobhéur cuitiughadh uáim, adeir an tighearna. Agus arís, do</span>
<lb n="24751"/><span>dhiongna an tighearna breitheamhnus ar a fphobal.</span>
<lb n="24752"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:31"/>
<div><lb n="24753"/><p><span>As ní robháodhlach tuitim a lámhuibh an Dé bhéo.</span>
<lb n="24754"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:32"/>
<div><lb n="24755"/><p><span>Biódh athchoimhne aguibh arís ar na laithibh dochuáidh thoruibh ion</span>
<lb n="24756"/><span>a rabhabhair tar éis bhur soillsighthe ag fulang throda móire a</span>
<lb n="24757"/><span>mbuáidhearthuibh.</span>
<lb n="24758"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:33"/>
<div><lb n="24759"/><p><span>Cuid de, an tan dorinneadar cách sgathán dibh, maille ré masla agus</span>
<lb n="24760"/><span>ré buáidhearrthuibh dhfaghail díb: agus cuid eile an tan dorinneadh sibh</span>
<lb n="24761"/><span>ion bhur gcompánuibh dhon druing dhobhí sa riochd chéudna sin.</span>
<lb n="24762"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:34"/>
<div><lb n="24763"/><p><span>Oír dobhábhair ag fulang máráon ríomsa um ghéimhlibh, agus do</span>
<lb n="24764"/><span>ghabhabhair chuguibh gu luathgháireach an fábhadh tugadh oruibh fá bhur</span>
<lb n="24765"/><span>máoin, ar mbeith a fheasa aguibh ionnuibh pféin gu bhfuil máoin</span>
<lb n="24766"/><span>shiórruidhe as fearr iná sin aguibh ar neamh.</span>
<lb n="24767"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:35"/>
<div><lb n="24768"/><p><span>Uime sin ná téilgidh uáibh bhur muinighin admhálach, agá bhfuil</span>
<lb n="24769"/><span>mórluách sáothair.</span>
<lb n="24770"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:36"/>
<div><lb n="24771"/><p><span>Oír atá foighide na riáchdanus oruibh, dochum ar ndéunamh thoile Dé</span>
<lb n="24772"/><span>dhíbh, gu bhfúighbhe sibh toradh na gellamhna.</span>
<lb n="24773"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:37"/>
<div><lb n="24774"/><p><span>Oír anuidh sealadh ro bheag gu fóill, agus an tí atá dochum</span>
<lb n="24775"/><span>teachda tiucfuidh sé, agus ní dhiongna sé muill.</span>
<lb n="24776"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:38"/>
<div><lb n="24777"/><p><span>Agus mairfidh an fíréun tré chreideamh: giodheadh dhá ndealuidhe</span>
<lb n="24778"/><span>éuneach ris, ní bhfúighbhe mhanamsa fonn ann.</span>
<lb n="24779"/></p>
</div>
<pb n="Eb10:39"/>
<div><lb n="24780"/><p><span>Giodheadh ní sinne an druing dhealuigheas ris dochum dámnuighthe</span>
<lb n="24781"/><span>achd an dream chreideas dochum ananma dho shlánughadh.</span>
<lb n="24782"/></p>
</div>
<pb n="Eb11"/>
<div><lb n="24783"/><p/>
</div>
<pb n="Eb11:1"/>
<div><lb n="24784"/><p><span>Agus asé an creideamh as bun dona neithibh agá bhfuil dóigh, agus</span>
<lb n="24785"/><span>as foillsiughadh dearbhtha dona neithibh nách faicthear.</span>
<lb n="24786"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:2"/>
<div><lb n="24787"/><p><span>Oír as tríd fuáradar na sinnsir deaghtheisd.</span>
<lb n="24788"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:3"/>
<div><lb n="24789"/><p><span>As tré chreideamh thuigmíd gur cruthuigheadh an domhan tré bhréithir Dhé,</span>
<lb n="24790"/><span>ionnas gu ndearnadh neithe dhochímáoid, dona neithibh nách raibhe réna</span>
<lb n="24791"/><span>bhfaicsin.</span>
<lb n="24792"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:4"/>
<div><lb n="24793"/><p><span>As tré chreideamh do fhoráil Abiáil iodhbairt do Dhía, bá mó ná</span>
<lb n="24794"/><span>iodhbairt Chain: tré a ndearnadh fiádhnuise dhó gu raibhe sé na</span>
<lb n="24795"/><span>fhíréun, ar mbeith do Dhía ag déunamh fiádhnuise dhá thiodhlaicibh: agus</span>
<lb n="24796"/><span>trésan gcreideamhsoin, ar bhfagháil bháis dó, lábhruidh sé fós.</span>
<lb n="24797"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:5"/>
<div><lb n="24798"/><p><span>As tré chreideamh dho háthruigheadh Enóch, dochum nách faicfeadh sé an</span>
<lb n="24799"/><span>bás, agus ní frith hé, do bhrígh gur athruigh Día hé.  Oír sul do</span>
<lb n="24800"/><span>hathruigheadh hé, dorinneadh fiádhnuise ris gu ndearna sé toil Dé.</span>
<lb n="24801"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:6"/>
<div><lb n="24802"/><p><span>Achd a bhféugmuis chreidimh ní féidir toil Dé dho ghéunamh.  Oír an tí</span>
<lb n="24803"/><span>tig dochum Dé, ios éigean dó a chreideamh gu bhfuil Día ann, agus gu</span>
<lb n="24804"/><span>dtabhair sé luách sáothair don druing iárras hé.</span>
<lb n="24805"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:7"/>
<div><lb n="24806"/><p><span>As tré chreideamh, ar bhfaghail fógartha ó Dhía do Náoi a dtimchioll</span>
<lb n="24807"/><span>na neitheann nách raibhe fós réna bhfaicsin, ar ngabáil fhaitchis dó,</span>
<lb n="24808"/><span>dhoullmhuigh sé anáirc, dochum cáomhanta a thighe féin: anáirc trér</span>
<lb n="24809"/><span>dhamnuigh sé an domhan, agus dorinneadh óighre na fíréuntachdha atá do</span>
<lb n="24810"/><span>réir chreidimh dhe.</span>
<lb n="24811"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:8"/>
<div><lb n="24812"/><p><span>As tré chreideamh tug Abrahám arna gháirm, dochum dula dhó as a thír</span>
<lb n="24813"/><span>féin gu hionadh noch dhogheubadh sé na dhiáigh sin doighreachd: agus do</span>
<lb n="24814"/><span>thriall ré roimhe agus gan a fhios aige cá háit ion a raibhe ag dul.</span>
<lb n="24815"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:9"/>
<div><lb n="24816"/><p><span>As tré chreideamh do chomhnuigh sé a dtír na geallamhna, amhuil dobhiádh</span>
<lb n="24817"/><span>a dtír chomhuighthe, ar ndénamh comhnuighe dhó a mbothuibh maille ré</span>
<lb n="24818"/><span>hIsaac agus ré Iacób, comhóighreadha na geallamhna céudna.</span>
<lb n="24819"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:10"/>
<div><lb n="24820"/><p><span>Oír dobhí a shúil ris an gcathruigh úd, agá bhfuil fonndameint, agárob</span>
<lb n="24821"/><span>hé Día a sáor agus a cruthaightheóir.</span>
<lb n="24822"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:11"/>
<div><lb n="24823"/><p><span>As tré chreideamh mar an gcéudna fuáir Sára féin neart dochum síl do</span>
<lb n="24824"/><span>ghabháil chuice, agus rug sí mac tar éis í dhul tar áois chloinne do</span>
<lb n="24825"/><span>bhreith, do bhrígh gur mheas sí an tí tug an gealladh dho bheith</span>
<lb n="24826"/><span>fírinneach.</span>
<lb n="24827"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:12"/>
<div><lb n="24828"/><p><span>Uime sin do gineadh sliochd ó áon amháin, agus hé fós a riochd mhairbh,</span>
<lb n="24829"/><span>coimhlíonmhar ré réullanuibh nimhe, agus ré gaineamh thrágha na fáirrge nách</span>
<lb n="24830"/><span>féidir dháireamh.</span>
<lb n="24831"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:13"/>
<div><lb n="24832"/><p><span>As do réir chreidimh fuáradar so uile bás, biódh nách fuáradar na neithe</span>
<lb n="24833"/><span>dho gealladh dhóib, achd gu bhfacadar iád a bhfad uátha, agus do</span>
<lb n="24834"/><span>theannadar ríu iád, agus do admhuigheadar gu rabhadar féin na ndeóradhuibh</span>
<lb n="24835"/><span>agus na nnoilirtheachuibh ar an dtalamh.</span>
<lb n="24836"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:14"/>
<div><lb n="24837"/><p><span>Oír an dream adeir na neithese, cuirid siád a gcéill gu follas, gu</span>
<lb n="24838"/><span>bhfuilid siád ag iárruidh dúthuighe.</span>
<lb n="24839"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:15"/>
<div><lb n="24840"/><p><span>Agus dá mbeith an dúthaidh úd as a dtangadar amach ar coimhne aca,</span>
<lb n="24841"/><span>dobhí ám aca ré filleadh tar a nais:</span>
<lb n="24842"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:16"/>
<div><lb n="24843"/><p><span>Achd anois atá a ndúil andúthaidh as fearr, eadhón sa ndúthaidh</span>
<lb n="24844"/><span>neamhgha.  Uime sin ní nár lé Día dhá dtáobhsan, a nDía do ghairm dhe.</span>
<lb n="24845"/><span>Oír do ullmhuigh sé cathair dóibh.</span>
<lb n="24846"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:17"/>
<div><lb n="24847"/><p><span>As tré chreidemh dho fhoráil Abrahám Isaac, an tan do dearbhadh hé,</span>
<lb n="24848"/><span>agus an tí fuair na geallamhnacha do fhoráil sé anéunghin úd,</span>
<lb n="24849"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:18"/>
<div><lb n="24850"/><p><span>Lé a ndubhradh, is a nIosáac ghoirfighthear do shiól:</span>
<lb n="24851"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:19"/>
<div><lb n="24852"/><p><span>Ar mbreathnughadh dhó gu raibh Día chumhachdach ar a mhac dho</span>
<lb n="24853"/><span>thógbháil suás ó marbhuibh: as ar ghlac sé hé fós a gcosamhuileas na</span>
<lb n="24854"/><span>heiséirghe.</span>
<lb n="24855"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:20"/>
<div><lb n="24856"/><p><span>As tré chreideamh dho bheannuigh Isáac Iacob agus Esáu, a</span>
<lb n="24857"/><span>dtáobh na neitheann dobhí dochum teachda.</span>
<lb n="24858"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:21"/>
<div><lb n="24859"/><p><span>As tré chreidemh dho bheannuigh Iacób ag fagháil bháis dó, diás mac</span>
<lb n="24860"/><span>Ioséuph: agus tug sé onóir dho Dhía dá chrumadh féin siós ar phint</span>
<lb n="24861"/><span>a bhata.</span>
<lb n="24862"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:22"/>
<div><lb n="24863"/><p><span>As tré chreidemh do chuir Ioséuph a gcoimhne, ag fagháil bháis dó,</span>
<lb n="24864"/><span>imthigheachd chloinne Israéul as a nÉigipt: agus tug sé aithne</span>
<lb n="24865"/><span>a dtimchioll a chnámh dho bhreith ríu dhóibh.</span>
<lb n="24866"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:23"/>
<div><lb n="24867"/><p><span>As tré chreideamh dho cuireadh Máoise a bhfolach réna athair agus</span>
<lb n="24868"/><span>réna mháthair feadh thrí mís an tan rugadh hé, do bhrígh gu bhfacadar</span>
<lb n="24869"/><span>u raibhe sé na lenab áluinn agus ní raibhe faitcheas roimh aithne an riógh</span>
<lb n="24870"/><span>órrtha.</span>
<lb n="24871"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:24"/>
<div><lb n="24872"/><p><span>As tré chreideamh dho dhíult Máoise ar mbeith dhó na fhior mhór, mac</span>
<lb n="24873"/><span>ingine Pharaó do ghairm dhe:</span>
<lb n="24874"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:25"/>
<div><lb n="24875"/><p><span>Ar mbreith dó dho roghain bheith ag fulang bhuáidheartha a bhfochair</span>
<lb n="24876"/><span>phubail Dé, tar bheith a sáimhe an pheacuidh nách maireann achd gu</span>
<lb n="24877"/><span>haithghearr.</span>
<lb n="24878"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:26"/>
<div><lb n="24879"/><p><span>Ar na mheas dó, gur mhó an saidhbhreas masla dhfulang ar son Chríosd,</span>
<lb n="24880"/><span>ná ionnmhas na hÉigipte: oír dobhí súil aige ré luách  sháothair</span>
<lb n="24881"/><span>dhfaghail.</span>
<lb n="24882"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:27"/>
<div><lb n="24883"/><p><span>As tré chreideamh dho thréig sé a nÉigipt, gan faitcheas air roimh</span>
<lb n="24884"/><span>fheirg an rígh, óir dobhí sé comh láidir sin ina inntinn, ionann agus</span>
<lb n="24885"/><span>dochífeadh sé an tí nách féidir dhfaicsin.</span>
<lb n="24886"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:28"/>
<div><lb n="24887"/><p><span>As tré chreideamh dho órduigh sé an túan cásg, agus an dortadh fola,</span>
<lb n="24888"/><span>deagla gu mbeanfadh an tí dho sgrios gach céudghin, ríusan.</span>
<lb n="24889"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:29"/>
<div><lb n="24890"/><p><span>As tré chreideamh dhochuádar trésan muir ruáidh amhuil dorachdís</span>
<lb n="24891"/><span>tré thalamh thirim: an mhuir léur sluigeadh na hÉigiptigh ar dteachd dá</span>
<lb n="24892"/><span>teasdughadh dhóibh.</span>
<lb n="24893"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:30"/>
<div><lb n="24894"/><p><span>As tré chreideamh do thuiteadar balluidhe Jerico, tar éis gabhála na</span>
<lb n="24895"/><span>dtimchioll seachd lá.</span>
<lb n="24896"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:31"/>
<div><lb n="24897"/><p><span>As tré chreideamh nár sgriosadh an mhéirrdreach Rahab anáoinfheachd</span>
<lb n="24898"/><span>ris an druing dobhí easumhal, ar dtabhairt áodhaigheachda uáithe dhi dhon</span>
<lb n="24899"/><span>luchd braith gu siothchánta.</span>
<lb n="24900"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:32"/>
<div><lb n="24901"/><p><span>Agus créd adéuruinn nísa mhó? óir dobhiádh anaimsir roghearr agum ré</span>
<lb n="24902"/><span>bheith ag cráobhsgáoileadh ar Ghedeon, agus ar Bharac, agus ar</span>
<lb n="24903"/><span>Shampson, agus ar Iephte, agus ar Dháibhi, agus ar Shamuel,</span>
<lb n="24904"/><span>agus ar na fáidhibh:</span>
<lb n="24905"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:33"/>
<div><lb n="24906"/><p><span>Noch tré chreideamh dho bhuádhuigh rióghachda, do oibhrigh fíréuntachd,</span>
<lb n="24907"/><span>do ghnouigh na neithe dho geallamh dhóibh, do sdop beoil na leoghan,</span>
<lb n="24908"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:34"/>
<div><lb n="24909"/><p><span>Do mhúch neart na teineadh, dochuáidh as ó fháobhar an chloidimh,</span>
<lb n="24910"/><span>tugadh ó laige gu láidireachd, dorinneadh neartmhar a gcath, do chuir a</span>
<lb n="24911"/><span>dteitheamh sluáighte na neachdrannach.</span>
<lb n="24912"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:35"/>
<div><lb n="24913"/><p><span>Tréna bhfuaradar na mná a máirbh dheiséirghe.  Do céusadh drung eile</span>
<lb n="24914"/><span>mar an gcéudna, gan suim na sáoradh aca, dochum eiséirghe budh feárr</span>
<lb n="24915"/><span>dhfagháil dóibh:</span>
<lb n="24916"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:36"/>
<div><lb n="24917"/><p><span>Agus do dearbhadh drung eile, ré bheith ag sgige fúthadh, agus dá</span>
<lb n="24918"/><span>sgíursadh, agus fós re na gcur a ngéimhleachuibh, agus a bpriosún.</span>
<lb n="24919"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:37"/>
<div><lb n="24920"/><p><span>Do clochadh iad, do gearradh ó chéile iád, do cuireadh cathughadh</span>
<lb n="24921"/><span>órrta, do marbhadh ré chloidheamh iad, dobhádar ar seachrán anonn</span>
<lb n="24922"/><span>sanall, a gcraicnibh cáorach agus gabhar, ar mbeith dhóibh a riáchdanus,</span>
<lb n="24923"/><span>dá mbuáidhreadh, agus dá gcrádh.</span>
<lb n="24924"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:38"/>
<div><lb n="24925"/><p><span>Dream nárbhfíu an sáoghal a mbeith air, do bhdar ag dul amugha a</span>
<lb n="24926"/><span>bhfásuighibh, agus a sléibhtibh, agus a dtuinighthibh, agus anuamhuibh</span>
<lb n="24927"/><span>talmhan.</span>
<lb n="24928"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:39"/>
<div><lb n="24929"/><p><span>Agus fuáradar so uile deaghtheisd tré chreideamh, biódh nách rainic</span>
<lb n="24930"/><span>riu breith ar choimhliónadh na geallamhna:</span>
<lb n="24931"/></p>
</div>
<pb n="Eb11:40"/>
<div><lb n="24932"/><p><span>Ar mbeith do Dhía ag soláthar dhúinne a neithe as feárr, dochum gan</span>
<lb n="24933"/><span>íadsan do bheith iomlán nar bhfégmuisne.</span>
<lb n="24934"/></p>
</div>
<pb n="Eb12"/>
<div><lb n="24935"/><p/>
</div>
<pb n="Eb12:1"/>
<div><lb n="24936"/><p><span>Ar anadhbharsoin ó thárrla a chomhmór sin do néull fiádhnuiseadh nar</span>
<lb n="24937"/><span>dtimchiollne mar an gcéudna, ag cur gach uile thruim dhínn, agus an</span>
<lb n="24938"/><span>pheacuigh leanus dínn gu héusguidh, riotham maille ré foighid dochum chinn</span>
<lb n="24939"/><span>na coimhleanga atá romhuinn:</span>
<lb n="24940"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:2"/>
<div><lb n="24941"/><p><span>Ag féuchuin ar Iósa, ceannphort agus fear crióchnuighthe an chreidimh,</span>
<lb n="24942"/><span>noch ar son an tsoláis dochonnairc as a chomhair, do fhulaing céusadh na</span>
<lb n="24943"/><span>croithe, ar gcur na masla tugadh dhó a neamhshuim, agus do shuigh ar dheis</span>
<lb n="24944"/><span>árdchatháoire Dé.</span>
<lb n="24945"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:3"/>
<div><lb n="24946"/><p><span>Oír smuáinigh ribh féin ar an tí úd do fhulaing a samhuil sin do chaint do</span>
<lb n="24947"/><span>chur na adhuigh ó pheacachuibh, deagla dhul a dtuirse agus ananmhuinne</span>
<lb n="24948"/><span>dhíbh ion bhur ninntinnibh.</span>
<lb n="24949"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:4"/>
<div><lb n="24950"/><p><span>Níor sheasabhair fós gu dtortadh bhur bhfola, ag cathughadh anadhuigh</span>
<lb n="24951"/><span>an pheacuidh.</span>
<lb n="24952"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:5"/>
<div><lb n="24953"/><p><span>Agus ané gur dhearmuid sibh an foirceadal labhras ribh, amhuil do</span>
<lb n="24954"/><span>laibheóradh ré cloinn? ag rádh, a mhic ná biódh neamhshuim agud a smachd an</span>
<lb n="24955"/><span>tighearna, agus ná héiridh ananmhuinne an tan chronuigheas sé thú.</span>
<lb n="24956"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:6"/>
<div><lb n="24957"/><p><span>Oír smachduighe an tighearna an tí ghrádhuigheas sé: agus sgiúrsuidh</span>
<lb n="24958"/><span>sé gach mac ré ngabhann sé.</span>
<lb n="24959"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:7"/>
<div><lb n="24960"/><p><span>Dá bhfuilnge sibh smachdughadh, atá Día dhá fhoráileadh féin oruibh,</span>
<lb n="24961"/><span>amhuil do ghéunamh ré cloinn.  Oír cía hé an mac nach smachduigheann an</span>
<lb n="24962"/><span>tathair?</span>
<lb n="24963"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:8"/>
<div><lb n="24964"/><p><span>Achd dá raibh sibh gan an smachdughadh, roinntear ris na huilibh, gu</span>
<lb n="24965"/><span>deimhin as clann bhasdaird sibh, agus ní clann díleas.</span>
<lb n="24966"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:9"/>
<div><lb n="24967"/><p><span>Dobhádar fós ar naithreacha colluidhe aguinn na luchd smachduighthe,</span>
<lb n="24968"/><span>agus dobheirmís urruim dhóibh: ané nách ro mhó ná sin as córa dhúinn</span>
<lb n="24969"/><span>umhlachd dathair na spiorad, as a mbeam ar marthuin?</span>
<lb n="24970"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:10"/>
<div><lb n="24971"/><p><span>Oír dobhámarsan dár smachdughadh acasan sealadh beag dhár naimsir,</span>
<lb n="24972"/><span>do réir a dtoile féin: achd as dochum ar leasa doní seision a</span>
<lb n="24973"/><span>smachdughadh, dochum coda dhá náomhhthachd do roinn sinn.</span>
<lb n="24974"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:11"/>
<div><lb n="24975"/><p><span>Achd ní cosmhuil smachdughadh air bioth ré headh na huáire sin do bheith</span>
<lb n="24976"/><span>solásach, achd dolásach: giodheadh dobheir sé na dhiáigh sin toradh</span>
<lb n="24977"/><span>suáimhneach na fíréuntachda don druing chleachdas hé.</span>
<lb n="24978"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:12"/>
<div><lb n="24979"/><p><span>Uime sin tógbhuidh suás gu díreach bhur lámha sínte, agus bhur nglúine</span>
<lb n="24980"/><span>gan sbracadh:</span>
<lb n="24981"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:13"/>
<div><lb n="24982"/><p><span>Agus déunuidh céimniughadh díreach ré bhur gcosuibh, deagla a neithe</span>
<lb n="24983"/><span>atá bacach do chláonadh as an slighe, achd leigheasdar hé nísa tháosga.</span>
<lb n="24984"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:14"/>
<div><lb n="24985"/><p><span>Leanuigh an tsíothcháin ris na huile dháoinibh, agus náomhthachd, óir ní</span>
<lb n="24986"/><span>fhaicfidh éunneach gan hí an tigherna.</span>
<lb n="24987"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:15"/>
<div><lb n="24988"/><p><span>Tabhruidh aire ribh fá gan áonneach aguibh dho chláonadh ó ghrás Dé:</span>
<lb n="24989"/><span>agus fá gan fréumh shearbhuis ar bioth do fhás suás da bhur mbuáidhreadh,</span>
<lb n="24990"/><span>as gu ndiongantáoi morán neamhghlan tríthe.</span>
<lb n="24991"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:16"/>
<div><lb n="24992"/><p><span>Ná biódh éuneach aguibh na sdriópuigh, ná na dhuine neamhdhiágha,</span>
<lb n="24993"/><span>amhuil dobhí Esáu, noch dho reac a cheart óighreachda ar son éunchinn</span>
<lb n="24994"/><span>amháin bídh.</span>
<lb n="24995"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:17"/>
<div><lb n="24996"/><p><span>Oír atá a fhios aguibh an tan bá mián ris fós na dhiágh sin an bheannachd</span>
<lb n="24997"/><span>dhfagháil do dhligheadh óighreachda, gur diultadh hé: óir ní bhfuáir sé</span>
<lb n="24998"/><span>slighe ré haithreachas do chur ar a athair, biódh gur iárr sé hí maille</span>
<lb n="24999"/><span>ré deóruibh.</span>
<lb n="25000"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:18"/>
<div><lb n="25001"/><p><span>Oír ní dochum an tsléibhe ré a bhféudtar cumailt tangabhair, ná dochum</span>
<lb n="25002"/><span>na tineadh lasárrgha, ná dochum na sdóirme, ná an dorchaduis, na ghairbhthin</span>
<lb n="25003"/><span>síne:</span>
<lb n="25004"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:19"/>
<div><lb n="25005"/><p><span>Ná dochum fuáime an sduic, ná ghotha na mbríathar, agár shireadar an</span>
<lb n="25006"/><span>dream dhochualuidh hé dhathchuinghe gan an bhriáthar dho labhairt ríu</span>
<lb n="25007"/><span>féin nísa mhó:</span>
<lb n="25008"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:20"/>
<div><lb n="25009"/><p><span>(Oír niórbhféidir ríu a ní dhobhí arná aithne dhíobh</span>
<lb n="25010"/><span>dhiomchur, agus dá mbeanuidh fíu anainmhidhe féin ris an slíabh, géubhthar</span>
<lb n="25011"/><span>dho chlochuibh air, nó dhogheubhuidh sé a tholladh ré ga.</span>
<lb n="25012"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:21"/>
<div><lb n="25013"/><p><span>Agus dobhí an ní dhochonncadar comh adhuáthmhar sin, ionnas gu</span>
<lb n="25014"/><span>ndubhairt Máoise féin, atáim lán dfaitcheas agus do chrioth)</span>
<lb n="25015"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:22"/>
<div><lb n="25016"/><p><span>Achd as dochum sléibhe Sióin atá sibh ar dteachd, agus dochum</span>
<lb n="25017"/><span>cathrach an Dé bhéo, dochum na hIarusalém neamhgha, agus dochum</span>
<lb n="25018"/><span>cumainn na mílteadh aingeal,</span>
<lb n="25019"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:23"/>
<div><lb n="25020"/><p><span>Agus dochum comhchruinnighthe agus coimhthionóil gacha céudghine noch atá</span>
<lb n="25021"/><span>sgrióbhtha ar neamh, agus dochum Dé breitheamh na nuile, agus dochum spiorad</span>
<lb n="25022"/><span>na bhfirénach ndiongmhálta,</span>
<lb n="25023"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:24"/>
<div><lb n="25024"/><p><span>Agus dochum Iósa eidirmheadhonthóir na tiomna nuáidhe, agus dochum na</span>
<lb n="25025"/><span>fola dho craitheadh, lábhrus neithe as feárr ná dho labhair fuil</span>
<lb n="25026"/><span>Aibéill.</span>
<lb n="25027"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:25"/>
<div><lb n="25028"/><p><span>Tabhruidh dá bhur naire gan éura dho thabhairt don tí lábhras ribh:</span>
<lb n="25029"/><span>óir muna dheachuigh an dream úd as, tug díultadh dhon tí dho labhair ríu as</span>
<lb n="25030"/><span>uchd Dé ar an dtalamh, ané nách lugha ná sin rachmáoidne as, dá ndíultam</span>
<lb n="25031"/><span>dhon tí atá ó neamh?</span>
<lb n="25032"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:26"/>
<div><lb n="25033"/><p><span>Agár chriothnuigh an talamh anuáir sin rena ghuth: agus anois tug</span>
<lb n="25034"/><span>sé gealladh uádha, ag rádh, fós éunuáir eile cuirfe mé, ní hé amháin an</span>
<lb n="25035"/><span>talamh ar crioth, achd neamh mar an gcéudna.</span>
<lb n="25036"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:27"/>
<div><lb n="25037"/><p><span>Agus foillsighidh an rádh so, fós éunuáir eile, athrughadh na neitheann</span>
<lb n="25038"/><span>atá neamhsheasmhach, mar atá na neithe dhorinneadh, ré lámhuibh, as gu</span>
<lb n="25039"/><span>mbiádh na neithe atá seasmhach comhnuightheach.</span>
<lb n="25040"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:28"/>
<div><lb n="25041"/><p><span>Uime sin ar bhfaghail rióghachda dhúinn nách féidir dho chorrughadh,</span>
<lb n="25042"/><span>biódh grás aguinn, tréna bhféudfum seirbhís a dhéunamh dho Dhía ion a</span>
<lb n="25043"/><span>mbíadh dúil aige, maille ré náire agus ré faitcheas.</span>
<lb n="25044"/></p>
</div>
<pb n="Eb12:29"/>
<div><lb n="25045"/><p><span>Oír as teine dhiánloisgeach ar nDiáne.</span>
<lb n="25046"/></p>
</div>
<pb n="Eb13"/>
<div><lb n="25047"/><p/>
</div>
<pb n="Eb13:1"/>
<div><lb n="25048"/><p><span>Biódh grádh bráthárrgha gu comhnuightheach eadruibh.</span>
<lb n="25049"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:2"/>
<div><lb n="25050"/><p><span>Ná dearmaduigh riár na náoidheadh dho ghéunamh: óir dá réir so tugadar</span>
<lb n="25051"/><span>dream dháirighthe áoidhechd dainglibh gan fhios dóibh pféin.</span>
<lb n="25052"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:3"/>
<div><lb n="25053"/><p><span>Biodh coimhne aguibh ar an druing atá a ngeimhlibh, amhuil dobhiádh</span>
<lb n="25054"/><span>sibh pféin a ngeimhlibh maráon ríu: agus ar an druing fhuilngeas</span>
<lb n="25055"/><span>anshógh, amhuil dobhiádh sibh pféin ag fulang anshóigh sa gcoluinn mar an</span>
<lb n="25056"/><span>gcédna.</span>
<lb n="25057"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:4"/>
<div><lb n="25058"/><p><span>As onórach an pósadh a measg na nuile, agus an leabuidh neamhshalach:</span>
<lb n="25059"/><span>achd béruidh Dia breath dhámhnuighthe  ar luchd na drúise agus</span>
<lb n="25060"/><span>anadhaltrannuis.</span>
<lb n="25061"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:5"/>
<div><lb n="25062"/><p><span>Seachnuidh sibh pféin ar shaint: Agus gu madh lór libh na neithe atá dho</span>
<lb n="25063"/><span>lathair aguibh. Oír adubhairt an tighearna, ní dhealeócha mé riot, agus ní</span>
<lb n="25064"/><span>thréigfeadh thú:</span>
<lb n="25065"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:6"/>
<div><lb n="25066"/><p><span>Ionnas gurob féidir linn a rádh gu dána, asé an tighearna bhfear</span>
<lb n="25067"/><span>cobhartha, agus ní bhiáidh eagla oram fá ní dhár féidir dho dhuine</span>
<lb n="25068"/><span>dho ghéunamh oram.</span>
<lb n="25069"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:7"/>
<div><lb n="25070"/><p><span>Biódh coimhne aguibh ar luchd bhur dtreóruighthe, noch dho labhair bríathar</span>
<lb n="25071"/><span>Dhé ribh: agus leanuidh dhá gcreideamh, ag tabhairt dhá bhur naire</span>
<lb n="25072"/><span>créud bá críoch a gcoinbhiorsaid.</span>
<lb n="25073"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:8"/>
<div><lb n="25074"/><p><span>Iósa Críosd ané agus aniugh, agus gu siorruidhe, an tí céudna.</span>
<lb n="25075"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:9"/>
<div><lb n="25076"/><p><span>Ná gluáisdear sibh fágcuáirt ré teagusguibh éugsamhla coimhthigheacha:</span>
<lb n="25077"/><span>óir as maith an croidhe do bheith diongmhálta a ngrás Dé, agus ní a</span>
<lb n="25078"/><span>mbiádhuibh, nach deachuigh a dtarbha dhon druing dho ghnáthuigh iád.</span>
<lb n="25079"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:10"/>
<div><lb n="25080"/><p><span>Atá altóir aguinne, dá nách bhfuil a gcumhachdaibh na druinge dhoní</span>
<lb n="25081"/><span>seirbhís dhon tabearnácail ní dhithe.</span>
<lb n="25082"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:11"/>
<div><lb n="25083"/><p><span>Oír na hainmhinntighe aga mbeireann an tárdshagart a bhfuil leis</span>
<lb n="25084"/><span>asdteach dhon niosdadh ro náomhtha ar son pheacuidh, loisgthear a gcuirp</span>
<lb n="25085"/><span>don táobh amuigh don champa.</span>
<lb n="25086"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:12"/>
<div><lb n="25087"/><p><span>Uime sin do fhulaing Iósa an fpháis mar an gcéudna don táobh amuigh</span>
<lb n="25088"/><span>dhon sbarra, dochum an phubail do náomhadh dhó réna fhuil féin.</span>
<lb n="25089"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:13"/>
<div><lb n="25090"/><p><span>Ar anadhbharsin imthigheam amach as an gcámpa chuigesin, ag iomchur</span>
<lb n="25091"/><span>mhasla air a shon.</span>
<lb n="25092"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:14"/>
<div><lb n="25093"/><p><span>Oír ní fhuil cathair chomhnuightheach aguinn annso, achd atá iárruidh</span>
<lb n="25094"/><span>aguinn ar an cathruigh atá dochum teachda.</span>
<lb n="25095"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:15"/>
<div><lb n="25096"/><p><span>Uime sin foráilem thrídsion iodhbhairt mholta do ghnáth dho Dhía, eadhon</span>
<lb n="25097"/><span>toradh na mbeól admhuigheas a ainm.</span>
<lb n="25098"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:16"/>
<div><lb n="25099"/><p><span>Ná dearmaduigh maith dho ghéunamh, agus bhur gcuid do roinn ré luchd</span>
<lb n="25100"/><span>riáchdanuis: oir bí dúil ag Día na samhuil sin dióbartuibh.</span>
<lb n="25101"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:17"/>
<div><lb n="25102"/><p><span>Tabhruidh umhlachd do luchd bhur dtreóruighthe, agus íslighe sibh</span>
<lb n="25103"/><span>féin dóibh: oír bíd siád ag faire bhur nanmann mar an luchd bhéuras</span>
<lb n="25104"/><span>conndas uathadh: dochum so do ghéunamh dhóibh maille ré gáirdeachas, agus ní</span>
<lb n="25105"/><span>ré hosnamhuigh: oír atá sin neamhtharbhach dhíbhse.</span>
<lb n="25106"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:18"/>
<div><lb n="25107"/><p><span>Déunuidh úrnuighthe ar ar soine, óir ios muinighneach sinn as coguás</span>
<lb n="25108"/><span>mhaith do bheith aguinn, ar mbeith fonnmhar dhúinn ar sinn féin diómchar</span>
<lb n="25109"/><span>gu cúibhghe sna huile neithibh.</span>
<lb n="25110"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:19"/>
<div><lb n="25111"/><p><span>Agus as móide shirim so oruibh, dochum gu madh luáthaide ghéubhus sibh</span>
<lb n="25112"/><span>mé dhaiseag dhíbh arís.</span>
<lb n="25113"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:20"/>
<div><lb n="25114"/><p><span>Agus Día na sióthchána tug air ais ó mharbhuibh an tighearna Iósa,</span>
<lb n="25115"/><span>ardáodhaire na gcáorach, tré fhuil an chonnartha shiórruidhe,</span>
<lb n="25116"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:21"/>
<div><lb n="25117"/><p><span>Gu ndiongna sé sibh diongmhalta sanuile dheaghobair, dochum a thoile</span>
<lb n="25118"/><span>do génamh, maille ré bheith ag oibriugidh ionnuibh a neithe bhiás</span>
<lb n="25119"/><span>geanamhuil na fhiádhnuise, tré Iósa Críosd, dá dtíubhram glóir a sáoghal</span>
<lb n="25120"/><span>na sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="25121"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:22"/>
<div><lb n="25122"/><p><span>Iárruim fós dathchuinghe oruibh, a dhearbhráithreacha, briáthar an</span>
<lb n="25123"/><span>teaguisg do fhulang dhíbh: oír do sgrióbh mé gu hathchumair chuguibh.</span>
<lb n="25124"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:23"/>
<div><lb n="25125"/><p><span>Bíodh a fhios aguibh gur leigeadh ar ndearbhrathair Timotéus fá</span>
<lb n="25126"/><span>sgaoil, an tí ré a racha mé bhur bhfios, (má thig sé gu haithghearr.)</span>
<lb n="25127"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:24"/>
<div><lb n="25128"/><p><span>Teannuidh ribh bhur nuile luchd treóruighthe, agus na huile náoimh.</span>
<lb n="25129"/><span>Cuiridh na hEeadáilligh a mbeannachd chuguibh:</span>
<lb n="25130"/></p>
</div>
<pb n="Eb13:25"/>
<div><lb n="25131"/><p><span>Grása maille ribh uile.  Amén.</span>
<lb n="25132"/></p>
</div>
<pb n="Sm"/>
<div><lb n="25133"/><p><span>EIPISDIL GHINEARALTA SHEUMUIS absduil.</span>
<lb n="25134"/></p>
</div>
<pb n="Sm1"/>
<div><lb n="25135"/><p/>
</div>
<pb n="Sm1:1"/>
<div><lb n="25136"/><p><span>Cuiridh Séumus searbhfhoghantuighe Dé agus an tighearna Iósa Críosd,</span>
<lb n="25137"/><span>dochum an dá threibh dhéug atá sgartha ó chéile, beatha agus sláinte.</span>
<lb n="25138"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:2"/>
<div><lb n="25139"/><p><span>A dhearbhráithreacha, measuidh na rogháirdeachas, an tan thuitfeas sibh a</span>
<lb n="25140"/><span>gcaithighthibh éugsamhla:</span>
<lb n="25141"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:3"/>
<div><lb n="25142"/><p><span>Ar mbeith a fheasa agaibh gu noibrigheann dearbha bhur dhoníthear ar</span>
<lb n="25143"/><span>bhur gcreideamh foighide.</span>
<lb n="25144"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:4"/>
<div><lb n="25145"/><p><span>Agus bíodh  hobair dhiongmhálta ag an bhfoighide, dochum sibh pféin do</span>
<lb n="25146"/><span>bheith diongmhálta iomlán, gan uireasbhuidh áon neithe.</span>
<lb n="25147"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:5"/>
<div><lb n="25148"/><p><span>Agus má atá áon neach aguibh aneasbhuidh eagna, iárradh hí air</span>
<lb n="25149"/><span>Dhía, noch dobheir a thiodhlaice gu fairsing uádha dona huilibh, agus</span>
<lb n="25150"/><span>nách dein máoidheamh: agus biáidh sí ar faghail aige.</span>
<lb n="25151"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:6"/>
<div><lb n="25152"/><p><span>Achd iárradh sé maille ré creideamh, gan bheith amhrusach  a gcáill ar</span>
<lb n="25153"/><span>bioth: oír an tí ar a mbí amhrus, is cosmhuil hé ré tuinn fhairge</span>
<lb n="25154"/><span>ghluáisdear ris an ngáoith, agus bhíos dá tiomáin anonn sanall.</span>
<lb n="25155"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:7"/>
<div><lb n="25156"/><p><span>Ná sáoileadh an tí sin gu bhfúighbhe sé áon ní ón dtighearna.</span>
<lb n="25157"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:8"/>
<div><lb n="25158"/><p><span>Ar mbeith dó na fhior dhá inntinne, neamhsheasmhach na uile</span>
<lb n="25159"/><span>shlighthibh.</span>
<lb n="25160"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:9"/>
<div><lb n="25161"/><p><span>Agus biódh gáirdeachas ar an dearbhráthair atá íseal fána árdughadh:</span>
<lb n="25162"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:10"/>
<div><lb n="25163"/><p><span>Agus ar an tsáidhbhir fána ísliughadh: oír biáidh sé ag téurnógh mar</span>
<lb n="25164"/><span>bhláth na luibhe.</span>
<lb n="25165"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:11"/>
<div><lb n="25166"/><p><span>Oír amhuil sheargus an ghrián ar néirghe dhi an luibh ré</span>
<lb n="25167"/><span>teas, agus thuiteas a bláth, agus théid maise a faicseana ar gcúl: is</span>
<lb n="25168"/><span>amhluidh</span>
<lb n="25169"/><span>sin rachas an duine saidhbhir a seirg ina shlighthibh.</span>
<lb n="25170"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:12"/>
<div><lb n="25171"/><p><span>As beannuighthe an tí iomchras cathughadh: oír tar éis a fhaghala</span>
<lb n="25172"/><span>dearbhtha, dogheabhuidh sé coróin na beatha, noch do gheall an tighearna</span>
<lb n="25173"/><span>dhon druing ghrádhuigheas hé.</span>
<lb n="25174"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:13"/>
<div><lb n="25175"/><p><span>Ná habradh éuneach an tan bhiós a gcathugadh, ios ó Dhía churthar</span>
<lb n="25176"/><span>cathughadh oram: oír ní féidir cathughadh anuilc do chur air Dhía, agus ní</span>
<lb n="25177"/><span>chuireann sé cathughadh ar áon neach.</span>
<lb n="25178"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:14"/>
<div><lb n="25179"/><p><span>Achd bí gach áon a gcathughadh, an tan thairrngeas, agus bhréugas a</span>
<lb n="25180"/><span>ainmhiána féin hé.</span>
<lb n="25181"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:15"/>
<div><lb n="25182"/><p><span>Na dhiáigh sin ar ngabháil thoirrcheasa chuige dhon nainmhián,</span>
<lb n="25183"/><span>beiridh sé peacadh, agus an tan crióchnuighthear an peacadh, beiridh sé bás.</span>
<lb n="25184"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:16"/>
<div><lb n="25185"/><p><span>Ná biódh seachrán oruibh a dhearbhráithreacha grádhacha.</span>
<lb n="25186"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:17"/>
<div><lb n="25187"/><p><span>As anuás atá gach deaghthabhartus, agus gach tiódhlacadh</span>
<lb n="25188"/><span>diongmhálta, ag teachd ó athair na soillse, ar nách téid athrughadh, na fíu</span>
<lb n="25189"/><span>sgáile dhiompúgh.</span>
<lb n="25190"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:18"/>
<div><lb n="25191"/><p><span>As dá thoil féin do aithghin sé sinne ré bréithir na fírinne, dochum</span>
<lb n="25192"/><span>bheith dhúinn nar gcéud torthuibh dhá chreatúraibhsion.</span>
<lb n="25193"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:19"/>
<div><lb n="25194"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha grádhacha, biódh gach áon ullamh dochum</span>
<lb n="25195"/><span>éisdeachda, mall dochum labhartha, agus mall dochum féirge.</span>
<lb n="25196"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:20"/>
<div><lb n="25197"/><p><span>Oír ní chuireann fearg dhuine cóir Dhé a ngniómh.</span>
<lb n="25198"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:21"/>
<div><lb n="25199"/><p><span>Uime sin ar gcur uaibh na huile neamhghloine, agus bhur nuilc</span>
<lb n="25200"/><span>iomarcuidh uáibh dhíbh, gabhuidh chuguibh maille ré ceannsachd an bhriáthar</span>
<lb n="25201"/><span>atá arna plánndughadh ionnuibh, lénab féidir bhur nanmanna dho shlánughadh.</span>
<lb n="25202"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:22"/>
<div><lb n="25203"/><p><span>Agus bígidh nar luchd na bréithre dho chur a ngníomh, agus ní ion</span>
<lb n="25204"/><span>bhur luchd  héisdechda amháin, dá bhur melladh féin.</span>
<lb n="25205"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:23"/>
<div><lb n="25206"/><p><span>Oír dá néisdigh éuneach ris an mbreithir, agus nách déin sé dhá</span>
<lb n="25207"/><span>réir, as cosmhuil hé ré duine bhiós ag brethnughadh a ghnúise nadúrgha a</span>
<lb n="25208"/><span>sgathán.</span>
<lb n="25209"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:24"/>
<div><lb n="25210"/><p><span>Oír arna bhreathnughadh féin dó, imthighe roimhe, agus ar ball</span>
<lb n="25211"/><span>dearmaduigh sé créud bá hé a chosmhuileas féin do dhuine:</span>
<lb n="25212"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:25"/>
<div><lb n="25213"/><p><span>Achd an tí fhéuchas gu grinn ar reachd dhiongmhálta na sáoirse, agus</span>
<lb n="25214"/><span>chomhnuigheas ann, do bhrígh nách fear éisdeachda dearmadach hé, achd fear</span>
<lb n="25215"/><span>gniómha dho ghéunamh, biáidh sé beannuighthe as sin do ghéunamh dhó.</span>
<lb n="25216"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:26"/>
<div><lb n="25217"/><p><span>Má atá áoneach eadruibh léur cosmhuil bheith riaghalta, agus nách</span>
<lb n="25218"/><span>cuireann srián réna theanguidh, achd  bhiós ag mealladh a chroidhe féin,</span>
<lb n="25219"/><span>as diomháoin riághail an tíse.</span>
<lb n="25220"/></p>
</div>
<pb n="Sm1:27"/>
<div><lb n="25221"/><p><span>Ag so an riághail ghlan gan cháidhe a bhfiádhnuise Dé agus anathar,</span>
<lb n="25222"/><span>eadhón dul dhféuchain na ndileachdadh, agus na mbaintreabhthach anám a</span>
<lb n="25223"/><span>riáchdanuis, agus coimhéd do ghénamh dho neoch ar féin, as gu mbiáidh sé</span>
<lb n="25224"/><span>gan cháidhe ón tsáoghal.</span>
<lb n="25225"/>
<pb n="Sm2"/></p>
<lb n="25226"/>
<lb n="25227"/><p><span>CAP. 2.</span>
<lb n="25228"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:1"/>
<div><lb n="25229"/><p><span>A dhearbhráithreacha, ná biódh creideamh ar dtighearna ghlórmhar Iósa</span>
<lb n="25230"/><span>Críosd aguibh maille ré féuchain do phearsuin seach a chéile.</span>
<lb n="25231"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:2"/>
<div><lb n="25232"/><p><span>Oír dá dtí neach asteach dá bhur gcoimhthionól ar a mbiáidh fáinne óir,</span>
<lb n="25233"/><span>anédach lonnrach, agus gu dtiucfuidh duine bochd mar an gcéudna anéudach</span>
<lb n="25234"/><span>thruáillighthe:</span>
<lb n="25235"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:3"/>
<div><lb n="25236"/><p><span>Agus gu mbiáidh féuchain aguibh dhon tí ar a mbí an téudach lonnrach,</span>
<lb n="25237"/><span>agus gu naibeóra sibh ris, suighse sanionadh onórachsa: agus gu naibeóra</span>
<lb n="25238"/><span>sibh ris an duine bochd, seasaimhse annsin thall, nó suigh annso fá sdól mo</span>
<lb n="25239"/><span>chos:</span>
<lb n="25240"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:4"/>
<div><lb n="25241"/><p><span>Ané nách drung sibh dhoní deifir eidir phearsannaibh ionnuibh pféin,</span>
<lb n="25242"/><span>agus dá ndearnadh luchd breathnuighthe ar dhrochsmuáintighthibh?</span>
<lb n="25243"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:5"/>
<div><lb n="25244"/><p><span>Eisdigh a dhearbhraithreacha grádhacha, ané nár thogh Día boichd an</span>
<lb n="25245"/><span>tsáoghailse, dochum bheith dhóibh sáidhbhir a gcreideamh, agus na</span>
<lb n="25246"/><span>noighreadhuibh na rioghachda noch do gheall sé dhon druing ghrádhuigheas</span>
<lb n="25247"/><span>hé?</span>
<lb n="25248"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:6"/>
<div><lb n="25249"/><p><span>Achd tugabhairse easanóir don bhochd.  Ané nách déunuid na sáidhbhir</span>
<lb n="25250"/><span>ro iomarcuigh oruibh, agus ané nách tairrgnid sibh dochum breitheamhnuis?</span>
<lb n="25251"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:7"/>
<div><lb n="25252"/><p><span>Ané nách dtabhruid siád masla dhon nainm óirrdheirc as a nainmnighthear</span>
<lb n="25253"/><span>sibhse?</span>
<lb n="25254"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:8"/>
<div><lb n="25255"/><p><span>Gu deimhin dá gcoimhlióna sibh an reachd riógha do réir an sgriobtúir, noch</span>
<lb n="25256"/><span>adeir, grádhuigh do chomharsa mar thú féin, as maith dhoní sibh hé:</span>
<lb n="25257"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:9"/>
<div><lb n="25258"/><p><span>Giodheadh dá raibhe féuchain do phearsuin seach a chéile aguibh, doní sibh</span>
<lb n="25259"/><span>peacadh, agus éilighthear sibh ón reachd mar luchd sáruighthe.</span>
<lb n="25260"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:10"/>
<div><lb n="25261"/><p><span>Oír giodhbé neach choimhliónfus an reachd uile, agus gheubhas tuisleadh</span>
<lb n="25262"/><span>anéun aithne amháin, atá sé ciontach ionnta uile.</span>
<lb n="25263"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:11"/>
<div><lb n="25264"/><p><span>Oír an tí adubhairt, ná déin adhaltrannas, adubhairt sé mar an gcédna,</span>
<lb n="25265"/><span>ná déin dúnmharbhadh.  Agus biódh gan adhaltrannas do ghénamh dhuit, achd gu</span>
<lb n="25266"/><span>ndiongna tú dúnmharbhadh, dorinneadh fear sáruighthe an reachda dhíot.</span>
<lb n="25267"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:12"/>
<div><lb n="25268"/><p><span>Gu madh hámhluigh laibheórtháoi, agus gu madh hámhluidh dhiongnas sibh,</span>
<lb n="25269"/><span>mar an luchd ar a ndingéuntar breitheamhnus tré reachd na sáoirsiona.</span>
<lb n="25270"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:13"/>
<div><lb n="25271"/><p><span>Oír breatheamhnus gan trócaire don tí nách dearnadh trócaire: agus doní</span>
<lb n="25272"/><span>an trócaire gáirdeachas anadhuigh an bhreitheamhnuis.</span>
<lb n="25273"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:14"/>
<div><lb n="25274"/><p><span>Créud hé an tarbha, a dheabhráithreacha do neoch arádh gu bhfuil</span>
<lb n="25275"/><span>creideamh aige, agus gan  oibrighthe aige?  an bhféudann an creideamh sin</span>
<lb n="25276"/><span>a sháoradh?</span>
<lb n="25277"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:15"/>
<div><lb n="25278"/><p><span>Oír dá raibhe dearbhráthair nó deirbhshiúr lomnochduighthe, agus a</span>
<lb n="25279"/><span>riachdanas na beatha laétheamhla:</span>
<lb n="25280"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:16"/>
<div><lb n="25281"/><p><span>Agus gu naibeóra neach aguibhse ríu, imthighe romhuibh a sióthcháin,</span>
<lb n="25282"/><span>goruidh sibh pféin, agus liónuigh bhur mbuilg, agus gan sibh dho thabhairt</span>
<lb n="25283"/><span>na neitheann atá na riachdanas ar an gcolainn dóibh, créd an tarbha a</span>
<lb n="25284"/><span>dtéid sin?</span>
<lb n="25285"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:17"/>
<div><lb n="25286"/><p><span>As amhluidh sin an chreideamh mar an gcéudna, muna bhfuilid oibrighthe aige,</span>
<lb n="25287"/><span>atá sé marbh ann féin.</span>
<lb n="25288"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:18"/>
<div><lb n="25289"/><p><span>Achd adéuruidh neach éigin, atá creideamh agudsa, agus atáid oibrighthe</span>
<lb n="25290"/><span>agumsa:  taiséinse dhamhsa do chreideamh a bhféugmuis hoibrigheadh, agus</span>
<lb n="25291"/><span>taiséunadsa mo creidimh as mhoibrighthibh.</span>
<lb n="25292"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:19"/>
<div><lb n="25293"/><p><span>Creidigh tusa áon nDía dho bheith ann: as maith dhoní tú sin: creidid</span>
<lb n="25294"/><span>na deamhuin féin mar an gcédna, agus crithnuighid siád.</span>
<lb n="25295"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:20"/>
<div><lb n="25296"/><p><span>Achd a dhuine dhiomáoin, an mián leat a fhios dhfaghail, gu bhfuil an</span>
<lb n="25297"/><span>creideamh atá gan oibrighthibh marbh?</span>
<lb n="25298"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:21"/>
<div><lb n="25299"/><p><span>Ané nách as  oibrghthibh dorinneadh ar nathair Abrahám fíréunda,</span>
<lb n="25300"/><span>an tan do fhoráil sé a mhac Isaac ar analtóruigh?</span>
<lb n="25301"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:22"/>
<div><lb n="25302"/><p><span>Ané nách léir dhuit gu raibhe an creideamh ag comhoibriughadh maille</span>
<lb n="25303"/><span>réna ghniomharthuibh, agus urob as na gníomharthuibh dorinneadh an</span>
<lb n="25304"/><span>creideamh diongmhálta?</span>
<lb n="25305"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:23"/>
<div><lb n="25306"/><p><span>Agus do coimhlíonadh an sgriobtúir noch adeir, do chreid Abrahám Día,</span>
<lb n="25307"/><span>agus do mheasadh dhó hé na fhiréuntachd, agus do goireadh caruid Dé dhe.</span>
<lb n="25308"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:24"/>
<div><lb n="25309"/><p><span>Ar anadhbharsin dochí sibh gurob as oibrghthibh doníthear duine</span>
<lb n="25310"/><span>firéunta, agus nách as creideamh amháin.</span>
<lb n="25311"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:25"/>
<div><lb n="25312"/><p><span>Agus mar an gcédna fós an mhéirrdreach Rahab, ané nách as oibrighthibh</span>
<lb n="25313"/><span>dorinneadh firéunta hí, an tan tug sí áodhaigheachd dona teachdaireadhibh,</span>
<lb n="25314"/><span>agus do chuir sí uáithe iád a slighe eile?</span>
<lb n="25315"/></p>
</div>
<pb n="Sm2:26"/>
<div><lb n="25316"/><p><span>Oír amhuil is marbh an corp a bhfégmuis na spioruide, as amhluidh sin mar</span>
<lb n="25317"/><span>an gcéudna bhiós an creideamh atá gan oibrighthibh marbh.</span>
<lb n="25318"/>
<pb n="Sm3"/></p>
<lb n="25319"/>
<lb n="25320"/><p><span>CAP. 3.</span>
<lb n="25321"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:1"/>
<div><lb n="25322"/><p><span>A Dhearbhráithreacha, ná dénuidh iomad maighisdreachda, ar mbeith a fheasa</span>
<lb n="25323"/><span>aguibh gurob móide dhingéuntar breitheamhnus trom oruinn hé.</span>
<lb n="25324"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:2"/>
<div><lb n="25325"/><p><span>Oír as ciontach sinn uile a móran do neithibh.  Giodhbé nách ciontuigheann</span>
<lb n="25326"/><span>a mbreithir, as duine diongmhálta hé, lénab éidir fós srián do chur ris an</span>
<lb n="25327"/><span>gcoluinn uile.</span>
<lb n="25328"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:3"/>
<div><lb n="25329"/><p><span>Tábhruidh dhá bhur nuidh, cuirmíd sriánta a mbeóluibh na neach dochum</span>
<lb n="25330"/><span>bheith dóibh umhal dúinn, agus dobheirmíd ar a gcorp uile iompúgh fágcuáirt:</span>
<lb n="25331"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:4"/>
<div><lb n="25332"/><p><span>Tabhruidh dhá bhur núidh mar an gcéudna na longa, biódh gu bhfuilid ro</span>
<lb n="25333"/><span>mhór, agus gu ngluáisdear iád ré gáothuibh garbha, fós iómpuighthear iád</span>
<lb n="25334"/><span>fágcuáirt ré sdiúir ro bhig, giodhbé ar bioth áird a dtogrann fear na</span>
<lb n="25335"/><span>sdiúire:</span>
<lb n="25336"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:5"/>
<div><lb n="25337"/><p><span>As amhluidh sin as ball beag an teanguidh, agus doní rómhórtáchas: tabhruidh</span>
<lb n="25338"/><span>dhá bhur núidh, créd hé méud anadhbhair lasas ré teine bhig.</span>
<lb n="25339"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:6"/>
<div><lb n="25340"/><p><span>Agus as teine an teanguidh, agus domhan éugcóra: as mar sin atá an</span>
<lb n="25341"/><span>teanguidh arna suighiughadh a measg ar mball, as gu ndiongnann sí an corp</span>
<lb n="25342"/><span>uile cáidheach, agus gu gcuireann tré lasadh sdaid ar mbeatha ó geintear sinn,</span>
<lb n="25343"/><span>agus ios ó ifrionn lastar hí.</span>
<lb n="25344"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:7"/>
<div><lb n="25345"/><p><span>Oír ceannsuighthear, agus dorinneadh ceannsa ris a nadúir dháonna, gach uile</span>
<lb n="25346"/><span>nádúir ainmhinnteadh nallta, agus éunlaithe, agus na neitheann snámhas an</span>
<lb n="25347"/><span>talamh agus anfhairrge:</span>
<lb n="25348"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:8"/>
<div><lb n="25349"/><p><span>Ach ní héidir dháon neach an teanguidh dho cheannsughadh: is olc doriártha</span>
<lb n="25350"/><span>hí, lán do nimh mharbhthuigh.</span>
<lb n="25351"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:9"/>
<div><lb n="25352"/><p><span>Dobheirmid riá glóir dho Dhía agus don nathair, agus bimáoid ag mallughadh na</span>
<lb n="25353"/><span>ndáoine riá, noch dho cruthuigheadh do réir chosmhaileasa Dé.</span>
<lb n="25354"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:10"/>
<div><lb n="25355"/><p><span>Tig mallughadh agus beannughadh as éun bhéul amháin. A dhearbhráithreacha, ní</span>
<lb n="25356"/><span>cóir na neithese dho bheith mar so.</span>
<lb n="25357"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:11"/>
<div><lb n="25358"/><p><span>An gcuireann tiubruid uáithe amach as éun tslighe amháin, uisge milis agus</span>
<lb n="25359"/><span>searbh?</span>
<lb n="25360"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:12"/>
<div><lb n="25361"/><p><span>An éidir a dhearbhráithreacha, do chronn fíge, cáora chroinn ola thabhairt</span>
<lb n="25362"/><span>uádha, nó dhon chrann fíneamhna ubhla fíge? ios amhluidh sin nách éidir dho</span>
<lb n="25363"/><span>thiubruid ar bioth uisge sáile agus fióruisge do thabhairt uáithe.</span>
<lb n="25364"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:13"/>
<div><lb n="25365"/><p><span>Cía atá na dhuine eagnuidhe iúlmhar eadruibh? taiséunadh sé as</span>
<lb n="25366"/><span>deadhchoinnbhiorsáid a oibrighthe, maille ré ceannsachd eagna.</span>
<lb n="25367"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:14"/>
<div><lb n="25368"/><p><span>Giodheadh dá raibhe séarbhus tnútha, agus brosdughadh feírge aguibh ion bhur</span>
<lb n="25369"/><span>gcroidhthibh, ná déunuidh mórtachas, ná bréug anadhuigh na fírinne.</span>
<lb n="25370"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:15"/>
<div><lb n="25371"/><p><span>Oir ní ó neamh tig aneagnasa, achd ios eagna talmhuighe, nadurgha,</span>
<lb n="25372"/><span>diábhalta hí.</span>
<lb n="25373"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:16"/>
<div><lb n="25374"/><p><span>Oír sanáit ion a bhfuil tnúth agus consbóid, bí buáidhirt ann, agus gach</span>
<lb n="25375"/><span>uile dhroichghníomh.</span>
<lb n="25376"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:17"/>
<div><lb n="25377"/><p><span>Achd aneagna tig ó neamh, atá sí glan ar tús, na dhiáigh sin sióthchánta,</span>
<lb n="25378"/><span>ceannsa, sotheaguisg, lán do thrócaire agus do dheaghthortuibh, gan chláon gan</span>
<lb n="25379"/><span>fhallás.</span>
<lb n="25380"/></p>
</div>
<pb n="Sm3:18"/>
<div><lb n="25381"/><p><span>Agus siólchurthar toradh na fíréntachda a síothcháin, do luchd ghgéunta</span>
<lb n="25382"/><span>na síothchána.</span>
<lb n="25383"/>
<pb n="Sm4"/></p>
<lb n="25384"/>
<lb n="25385"/><p><span>CAP. 4.</span>
<lb n="25386"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:1"/>
<div><lb n="25387"/><p><span>Créud as anéirghid cogtha agus comhruic eadruibh?  Ané nách uáidh</span>
<lb n="25388"/><span>so, eadhón ó bhur nanntoluibh pféin bhiós ag cathughadh ion bhur mballuibh?</span>
<lb n="25389"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:2"/>
<div><lb n="25390"/><p><span>Bí mián neithe dhfaghail oruibh, agus ní bhí ar faghail aguibh: bí</span>
<lb n="25391"/><span>tnúth oruibh, agus rofhonn neithe dho ghnoughadh, agus ní dhíbh</span>
<lb n="25392"/><span>ghnoughadh:  doní sibh comhrac agus cogadh, agus ní fhagann sibh bhur</span>
<lb n="25393"/><span>mián, do bhrigh nách guidheann sibh Día.</span>
<lb n="25394"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:3"/>
<div><lb n="25395"/><p><span>Bí sibh ag guidhe, agus ní ghnouigheann sibh, do bhrigh gurob neamhchoir</span>
<lb n="25396"/><span>doní sibh guidhe, dochum bheith dibh ag caitheamh ré bhur miánghusaibh</span>
<lb n="25397"/><span>pféin.</span>
<lb n="25398"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:4"/>
<div><lb n="25399"/><p><span>A fhiora agus a mhná anadhaltrannais, ané nách fuil a fhios aguibh gur</span>
<lb n="25400"/><span>naimhdeanus anadhuigh Dé, cáirdeas an tsáoghailse? uime sin giodhbé</span>
<lb n="25401"/><span>réna mián an sáoghal bheith na charuid aige, doní sé namhuid Dé dhe féin.</span>
<lb n="25402"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:5"/>
<div><lb n="25403"/><p><span>An sáoileann sibh gurob diomháoin adeir an sgriobtúir, gu mbí an spiorad</span>
<lb n="25404"/><span>chomnuigheas ionnuinn fonnmhar a dtnúth?</span>
<lb n="25405"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:6"/>
<div><lb n="25406"/><p><span>Giodheadh dobheir uádha grása nísa mhó, uime sin adeir sé; cuiridh Día</span>
<lb n="25407"/><span>anadhuigh na nuáibhreach, achd dobheir grása do luchd na humhlachda.</span>
<lb n="25408"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:7"/>
<div><lb n="25409"/><p><span>Uime sin umhluighe sibh pféin do Dhía, cuiridh anadhuig an diabhail, agus</span>
<lb n="25410"/><span>teithfidh sé uáibh.</span>
<lb n="25411"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:8"/>
<div><lb n="25412"/><p><span>Druidigh ré Día, agus druidfe sé ribh: glanuidh bhur lámha a pheacacha,</span>
<lb n="25413"/><span>agus glanuidh bhur gcroidheadha a luchd na dá intinne.</span>
<lb n="25414"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:9"/>
<div><lb n="25415"/><p><span>Fuilngidh anshógh, agus déunuidh máoith agus gul. Iompuighthhear bhur ngáire</span>
<lb n="25416"/><span>a máoithneachas, agus bhur ngairdeachas a ndobrón.</span>
<lb n="25417"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:10"/>
<div><lb n="25418"/><p><span>Islighe sibh pféin a bhfiádhnuise an tighearna, agus áirdéocha sé sibh.</span>
<lb n="25419"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:11"/>
<div><lb n="25420"/><p><span>Ná lábhruidh gu holc ar a chéile, a dhearbhráithreacha.  An tí lábhras gu</span>
<lb n="25421"/><span>holc ar a dhearbhráthair, agus an tí dhamnuigheas a dearbhráthair, lábhruigh sé</span>
<lb n="25422"/><span>gu holc ar an reachd, agus damnuighe sé an reachd.  Agus má dhamnuigheann tú an</span>
<lb n="25423"/><span>reachd, ní fear coimhlíonta an reachda thú, achd breitheamh.</span></p>
<lb n="25424"/>
<lb n="25425"/><p/>
</div>
<pb n="Sm4:12"/>
<div><lb n="25426"/><p><span>Atá áon ann dobheir reachd uádha, agá bhfuil cumhachda sáortha agus sgriosda:</span>
<lb n="25427"/><span>cía thusa dhamnuigheas neach eile?</span>
<lb n="25428"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:13"/>
<div><lb n="25429"/><p><span>Súd chuige sibh anois a dhream adeir, racham aniugh nó amárach dhá samhail</span>
<lb n="25430"/><span>so dho chathruigh, agus do ghéunam comhnuighe innte feadh bliádhna, agus</span>
<lb n="25431"/><span>biam ag reic agus ag ceannach, agus ag fagháil eudála.</span>
<lb n="25432"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:14"/>
<div><lb n="25433"/><p><span>Agus fós gan a fhios aguibh créud bhur cor dhíbh amárach. Oír créd léur</span>
<lb n="25434"/><span>cosmhail bhur mbeatha?  as cosmhuil hí ré gal bhiós ré fhaicsin ar feadh</span>
<lb n="25435"/><span>tamuill, agus na dhiáigh sin théid a neifní,</span>
<lb n="25436"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:15"/>
<div><lb n="25437"/><p><span>Sanáit ar chóir dhíbh dho rádha, agus dá rabhum béo, dénam so no súd.</span>
<lb n="25438"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:16"/>
<div><lb n="25439"/><p><span>Achd anois doní sibh cáil as bhur mórtachas féin: ios olc gach mórtachus dá</span>
<lb n="25440"/><span>shamhuil sin.</span>
<lb n="25441"/></p>
</div>
<pb n="Sm4:17"/>
<div><lb n="25442"/><p><span>Uime sin an tí atá iúlmhar ar mhaith do ghéunamh, agus nách déin hí, atá</span>
<lb n="25443"/><span>peacadh dhó ann.</span>
<lb n="25444"/>
<pb n="Sm5"/></p>
<lb n="25445"/>
<lb n="25446"/><p><span>CAP. 5.</span>
<lb n="25447"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:1"/>
<div><lb n="25448"/><p><span>Ag súd chuige sibh anois a dháoine sáidhbhre, déunuidh gul agus uáillfeartach,</span>
<lb n="25449"/><span>ar son na namhgar thiucfus oruibh.</span>
<lb n="25450"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:2"/>
<div><lb n="25451"/><p><span>Atá bhur saidhbhrios morguidhthe, atá bhur gculuigheacha arna nithe ó</span>
<lb n="25452"/><span>leoghanuibh.</span>
<lb n="25453"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:3"/>
<div><lb n="25454"/><p><span>Atá bhur nór agus bhur náirgead ar dtruáilleadh o mhirge, agus biáidh a mírge</span>
<lb n="25455"/><span>na fiádhnuise ion bhur nadhuigh, agus cnáoifidh sí bhur bhfeóil amhuil</span>
<lb n="25456"/><span>theine: dorinneabhair cisde fá chomhair na laétheadh ndeigheanach.</span>
<lb n="25457"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:4"/>
<div><lb n="25458"/><p><span>Tabhruigh dá bhur núigh, atá tuárasdal an luchda oibre noch dho bhean bhur</span>
<lb n="25459"/><span>nguirt do chunnaimh sibh uátha, ag éighmhe, agus dochuádar éighmhe an luchda</span>
<lb n="25460"/><span>buána asdteach a gcluásaibh thighearna na sochuidhe.</span>
<lb n="25461"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:5"/>
<div><lb n="25462"/><p><span>Do chaitheabhair bhur mbeatha a sáimhe agus a macnus ar an dtalamh: tugabhair</span>
<lb n="25463"/><span>oileamhuin dá bhur gcroidhedhuibh amhuil doghénamh sibh a ló fhéusda.</span>
<lb n="25464"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:6"/>
<div><lb n="25465"/><p><span>Do dhamnuigh agus do mharbh sibh an firéun, agus níor chuir sé ion bhur</span>
<lb n="25466"/><span>nadhuigh.</span>
<lb n="25467"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:7"/>
<div><lb n="25468"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha, bíghidh foighidmheach gu teachd an tighearna.</span>
<lb n="25469"/><span>Tábhruidh dhá bhur núigh, bí an treabhthach ag fuireach ré toradh uasal na</span>
<lb n="25470"/><span>talmhan agus doní fuireach ris maille ré foighidmhe, nó gu bhfaghann sé</span>
<lb n="25471"/><span>fearthuin na maidne agus an trátha nóna.</span>
<lb n="25472"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:8"/>
<div><lb n="25473"/><p><span>Bíghidhse mar an gcédna foighidmheach, agus neartuighe bhur gcroidheadha,</span>
<lb n="25474"/><span>óir ios fogus dúinn teachd an tighearna.</span>
<lb n="25475"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:9"/>
<div><lb n="25476"/><p><span>Ná bíghidh ag gnúsachduigh ar a chéile a dhearbhráithreacha, deagla bhur</span>
<lb n="25477"/><span>ndamnuighthe.  Tábhruidh dhá bhur núigh, atá an breitheamh na sheasamh ag an</span>
<lb n="25478"/><span>doras.</span>
<lb n="25479"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:10"/>
<div><lb n="25480"/><p><span>Gabhuidh chuguibh a dhearbhráithreacha, na fáidhe dho labhair anainm an</span>
<lb n="25481"/><span>tighearna, na neisiompláiribh anshóigh dhfulang agus fhoghide imchéine.</span>
<lb n="25482"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:11"/>
<div><lb n="25483"/><p><span>Tabhruidh dá bhur núigh, measmáoid gurob sona dhon druing dhobheir fulang</span>
<lb n="25484"/><span>uátha. Dochualabhair teachd tar fhoighide Ióib, agus dochonnairc sibh an</span>
<lb n="25485"/><span>chríoch dho chuir an tighearna uirthe.  Oír atá an tighearna lán do</span>
<lb n="25486"/><span>thruáighe agus do thrócaire.</span>
<lb n="25487"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:12"/>
<div><lb n="25488"/><p><span>Agus roimh na huile neithibh a dhearbhráithreacha, ná tabhruidh mionna, mar</span>
<lb n="25489"/><span>atá neamh, ná talamh, ná mionna ar bioth eile: achd gu madh hé bhur comhrádh</span>
<lb n="25490"/><span>aseadh, aseadh, agus ní headh, ní headh: deagla tuitmhe dhíbh a</span>
<lb n="25491"/><span>ndamnughadh.</span>
<lb n="25492"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:13"/>
<div><lb n="25493"/><p><span>An bhfuil éuneach eadruibh arná bhuáidhreadh?  Déunadh sé úrnuighthe.  An</span>
<lb n="25494"/><span>bhfuil subhachas ar éuneach?  canadh sé sailm.</span>
<lb n="25495"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:14"/>
<div><lb n="25496"/><p><span>An bhfuil éuneach éugcruáidh eadruibh?  cuireadh sé fios ar sinnsearuibh na</span>
<lb n="25497"/><span>heagluise, agus déunuid guidhe ar a shon arna ungadh dhóibh ré hola anainm</span>
<lb n="25498"/><span>an tighearna.</span>
<lb n="25499"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:15"/>
<div><lb n="25500"/><p><span>Agus fóirfidh úrnuighthe an chreidimh an teaslán, agus tóigéubhuidh an</span>
<lb n="25501"/><span>tighearna suás hé, agus má dhorinne sé pecuigh, doghéubhuidh sé</span>
<lb n="25502"/><span>maithmhechas ionnta.</span>
<lb n="25503"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:16"/>
<div><lb n="25504"/><p><span>Admhuighe bhur gcionta dhá chéile, agus déunuidh guidhe ar son a chéile,</span>
<lb n="25505"/><span>dochum leighis dhfaghail dibh.  Oír as mór an bhrígh atá anurnuighthe</span>
<lb n="25506"/><span>anfiréin an tan bhiós eifeachdach.</span>
<lb n="25507"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:17"/>
<div><lb n="25508"/><p><span>Dobhí Elias na dhuine anmhann cosmhuil rinne, agus do ghuidh sé gu</span>
<lb n="25509"/><span>dúthrachdach fá gan fearthuin do bheith ann: agus ní dhearnadh fearthuin ar an</span>
<lb n="25510"/><span>dtalamh feadh thrí mbliadhan agus shé miós.</span>
<lb n="25511"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:18"/>
<div><lb n="25512"/><p><span>Agus do ghuidh sé arís, agus tug neamh fearthuin uadha, agus tug an talamh a</span>
<lb n="25513"/><span>thoradh.</span>
<lb n="25514"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:19"/>
<div><lb n="25515"/><p><span>A dearbhráithreacha, má atá áoin neach ion bhur measg ar ndul ar seachrán ón</span>
<lb n="25516"/><span>bhfírinne, agus gur iompuigh éuneach hé,</span>
<lb n="25517"/></p>
</div>
<pb n="Sm5:20"/>
<div><lb n="25518"/><p><span>Biódh a fhios aige gu sáorfuidh an tí dho iompuigh an peacach ó seachrán a</span>
<lb n="25519"/><span>shligheadh, anam ó bhás, agus gu gcuirfe folach ar iomad do pheacuighibh.</span>
<lb n="25520"/>
<pb n="1Pd"/></p>
<lb n="25521"/>
<lb n="25522"/><p><span>CEUD EPISDIL GHINEARALTA PHEAdair absduil.</span>
<lb n="25523"/>
<pb n="1Pd1"/></p>
<lb n="25524"/>
<lb n="25525"/><p><span>CAP. 1.</span>
<lb n="25526"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:1"/>
<div><lb n="25527"/><p><span>Peadar absdal Iósa Críosd, dochum na gcoigcríoch atá sgartha ó</span>
<lb n="25528"/><span>chéile ar fedh Phontus, Ghalátia, Chappadócia, na hAsia,</span>
<lb n="25529"/><span>agus na Bithinia,</span>
<lb n="25530"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:2"/>
<div><lb n="25531"/><p><span>Noch atá arna dtogha do réir fheasa Dé athar atá roimh gach ní</span>
<lb n="25532"/><span>dochum náomhthachda na sbioruide, tré umhlachd agus chrothadh fhola</span>
<lb n="25533"/><span>Iosa Críosd: grása agus siothcháin gu ro líonmhar maille ribh.</span>
<lb n="25534"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:3"/>
<div><lb n="25535"/><p><span>Glóir agus moladh dho Dhía, eadhón dathair ar dtighearna Iósa Críosd, noch</span>
<lb n="25536"/><span>do aithghin sinn do réir a mhorthrócaire, dochum béomhuinighne, tré eiséirghe</span>
<lb n="25537"/><span>Iósa Críosd ó mharbhuibh,</span>
<lb n="25538"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:4"/>
<div><lb n="25539"/><p><span>Dochum oighreachda neamhthruaillighthe gan cháidhe, nách téid a seirg,</span>
<lb n="25540"/><span>choimhéudtar ar neamh far gcomhairne,</span>
<lb n="25541"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:5"/>
<div><lb n="25542"/><p><span>Chumhduighthear ré nert Dé tré chreideamh, dochum slánuighthe noch atá ullamh</span>
<lb n="25543"/><span>ré a fhoillsiughadh sanaimsir dheigheanuidh.</span>
<lb n="25544"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:6"/>
<div><lb n="25545"/><p><span>An ní na bhfuil sibhse ag dénamh gairdeachais, biódh gu bhfuil sibh anois</span>
<lb n="25546"/><span>ré sealad (má atá na ríachdanus) fá thuirse a gcathuighthibh éugsamhla:</span>
<lb n="25547"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:7"/>
<div><lb n="25548"/><p><span>Dochum gu bhfuighthe an dearbha dhoníthear ar bhur gcreideamh noch is</span>
<lb n="25549"/><span>rouáisle na ór théid air neifní, biodh gu ndearbhthar lé teine hé, na mholadh</span>
<lb n="25550"/><span>agus na onóir agus na ghlóir dháoibhse an tan fhoillseóchas Iósa Críosd</span>
<lb n="25551"/><span>hé féin:</span>
<lb n="25552"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:8"/>
<div><lb n="25553"/><p><span>An tí dhá dtugabhair grádh, biódh nach bhfacabhair hé: ann a bhfuil sibh</span>
<lb n="25554"/><span>anois ag creideamh, gé nach léir dhíbh hé: agus as a ndiongantaoi gairdeachas</span>
<lb n="25555"/><span>na gháirdeachas dhofhaisnéise ghlórmhar:</span>
<lb n="25556"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:9"/>
<div><lb n="25557"/><p><span>Ag glacadh chríche bhur gcreidimh, eadhón shlánuighthe bhur nanmann.</span>
<lb n="25558"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:10"/>
<div><lb n="25559"/><p><span>An slánughadh ar a ndearnadar na fáidhe lorgairechd agus cúartughadh noch</span>
<lb n="25560"/><span>dorinne fáidhedóireachd ar an ngrás dobhí dochum teachda chuguibhse,</span>
<lb n="25561"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:11"/>
<div><lb n="25562"/><p><span>Ag cuartughadh créud hí anuáir nó anáimsir do fhoillséochadh spiorad</span>
<lb n="25563"/><span>Chríosd noch dhobhí ionntadh, ag dénamh fiádhnuise roimh theachd na</span>
<lb n="25564"/><span>haimsire, na neithe dhobhí a ndán do Chriosd dhfulang, agus an ghlóir</span>
<lb n="25565"/><span>romhór dho leanfadh dhíobh:</span>
<lb n="25566"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:12"/>
<div><lb n="25567"/><p><span>Dár foillsigheadh, nách dóibh pféin achd dúinne dodhiongnadáois</span>
<lb n="25568"/><span>miniosdrálachd na neitheann atá anois arna bhfoillsiughadh dhíbhse leis an</span>
<lb n="25569"/><span>druing lér seanmóruigheadh an soisgéul díbh trésan spioruid náoimh do</span>
<lb n="25570"/><span>cuireadh ó neamh anúas: na neithe ios mián ris na hainglibh dhfhaicsin.</span>
<lb n="25571"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:13"/>
<div><lb n="25572"/><p><span>Uime sin ar gcreasrughadh leasruigh bhur ninntinne dhíbh, maille ré</span>
<lb n="25573"/><span>measarrghachd, biódh dóchas diongmhálta aguibh as an ngrás atá arna thabhairt</span>
<lb n="25574"/><span>chuguibh, agá bhfuighbhe sibh a thoradh an tan fhoillseóchar Iosa Críosd.</span>
<lb n="25575"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:14"/>
<div><lb n="25576"/><p><span>Mar chloinn na humhlachda, gan bheith dhíbh dá bhur nathchuma féin ris na</span>
<lb n="25577"/><span>hainmiánuibh dho ghnáthuigh sibh roimhe do bhrígh bhur nainbhfiosa.</span>
<lb n="25578"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:15"/>
<div><lb n="25579"/><p><span>Achd do réir mar atá an tí dho ghoir sibh náomhtha, bíghidhse mar an gcéudna</span>
<lb n="25580"/><span>náomhtha sanuile choinbhiorsáid.</span>
<lb n="25581"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:16"/>
<div><lb n="25582"/><p><span>Do bhrígh gu bhfuil sgríobhtha, bighidhse náomhtha, oír atáimse náomhtha.</span>
<lb n="25583"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:17"/>
<div><lb n="25584"/><p><span>Agus dá ngoiridh sibh athair don tí doní breitheamhnus do réir gniómha gach</span>
<lb n="25585"/><span>áoin, gan féuchain do phearsuin seach a chéile, caithidh aimsir bhur noilirthe</span>
<lb n="25586"/><span>sa sáoghalsa maille ré faitcheas.</span>
<lb n="25587"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:18"/>
<div><lb n="25588"/><p><span>Ar mbeith a fheasa aguibh nách lé neithibh truáillighthe, mar atá airgead</span>
<lb n="25589"/><span>no ór do fuásgladh sibh ó bhur gcoinbhearsáid oinmhidigh dár leanabhair</span>
<lb n="25590"/><span>do réir luirg na sinnsear:</span>
<lb n="25591"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:19"/>
<div><lb n="25592"/><p><span>Achd ré fuil mhórluáidh Chríosd, amhuil uáin gan cháidhe gan lochd.</span>
<lb n="25593"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:20"/>
<div><lb n="25594"/><p><span>Noch do hórduigheadh roimh chruthughadh an domhain, achd dorinneadh</span>
<lb n="25595"/><span>foillsightheach sna haimsearuibh deigheanacha ar bhur sonsa,</span>
<lb n="25596"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:21"/>
<div><lb n="25597"/><p><span>Noch thrídsean creideas a nDía, dho thóguibh suás hé ó mharbhuibh, agus</span>
<lb n="25598"/><span>tug glóir dhó, ionnus gu mbeith bhur gcreideamh agus bhur muinighin a nDía.</span>
<lb n="25599"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:22"/>
<div><lb n="25600"/><p><span>Uime sin ó dhorinneabhair bhur nanmanna glan anumhlachd na fírinne</span>
<lb n="25601"/><span>trésan spiorad, dochum grádha brátharrgha gan fhallás do bheith eadruibh,</span>
<lb n="25602"/><span>biódh grádh dióghraiseach aguibh dhá chéile ó chroidhe ghlan:</span>
<lb n="25603"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:23"/>
<div><lb n="25604"/><p><span>Ar mbeith dhíbh arna bhur naithghineamhuin ó shíllne thruaillighthe, achd</span>
<lb n="25605"/><span>ón tsillne neamhthruáillighthe, edhón tré bhréithir Dhé, mhaireas agus</span>
<lb n="25606"/><span>chomhnuigheas gu siórruidhe.</span>
<lb n="25607"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:24"/>
<div><lb n="25608"/><p><span>Oír atá anuile fheóil mar an mhféur, agus anuile ghlóir dháonna</span>
<lb n="25609"/><span>mar bhláth anfhéir. Searguidh an féur, agus tuitigh a bhláth dhe:</span>
<lb n="25610"/></p>
</div>
<pb n="1Pd1:25"/>
<div><lb n="25611"/><p><span>Achd anuigh briáthar an tighearna gu siórruidhe: agus así so an bhríathar</span>
<lb n="25612"/><span>dorinneadh dho shoisgéulughadh dhíbhse.</span>
<lb n="25613"/>
<pb n="1Pd2"/></p>
<lb n="25614"/>
<lb n="25615"/><p><span>CAP. 2.</span>
<lb n="25616"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:1"/>
<div><lb n="25617"/><p><span>Uime sin ar gcur na huile aingidheachda, agus mheabhla, agus fhalláis, agus</span>
<lb n="25618"/><span>thnútha, agus anuile ithiomráidh uáibh dhíbh,</span>
<lb n="25619"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:2"/>
<div><lb n="25620"/><p><span>Mar náoidheanuibh nuáidhbheirtha, biódh fonn aguibh a mbainne fhiórghlan na</span>
<lb n="25621"/><span>bréithre, dochum bheith dhíbh ag fás ris:</span>
<lb n="25622"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:3"/>
<div><lb n="25623"/><p><span>Má dho bhlaiseabhair créud hé millse an tighearna.</span>
<lb n="25624"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:4"/>
<div><lb n="25625"/><p><span>An tí dochum a bhfuil sibh ar dteachd, noch ios cloch bhéo, do diúlthadh ó</span>
<lb n="25626"/><span>dháoinibh, achd atá toghtha, mórluáidh ag Día:</span>
<lb n="25627"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:5"/>
<div><lb n="25628"/><p><span>Agus bíghidhse mar bheóchlochaibh tógaibhthe suás, nar dteach spioradálta,</span>
<lb n="25629"/><span>agus nar sagartachd náomhtha, dochum iodhbarthadh spioradálta ar a</span>
<lb n="25630"/><span>mbiáidh gean ag Día do fhoráileadh, tré Iósa Críosd.</span>
<lb n="25631"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:6"/>
<div><lb n="25632"/><p><span>Uime sin atá sgríobhtha sa sgriptúir, tabhruigh dhá bhur núigh, cuirim</span>
<lb n="25633"/><span>a Síon cloch thoghtha mhóluáidh, na cloich iachdair sa gcúinne:</span>
<lb n="25634"/><span>an tí chreideas innte ní bhfuighe sé náire.</span>
<lb n="25635"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:7"/>
<div><lb n="25636"/><p><span>Ar anadhbharsin atá sí mórluáidh dhíbhse a dhream chreideas: achd don</span>
<lb n="25637"/><span>druing atá easumhal, don chloich úd dho dhíultadar na sáoir cloch chinn an</span>
<lb n="25638"/><span>chúinne, agus cloch oilbhéime, agus carruic thuislidh:</span>
<lb n="25639"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:8"/>
<div><lb n="25640"/><p><span>Eadhón don druing bhiós easumhal, dogheibh oilbhéim a mbréithir an</span>
<lb n="25641"/><span>tsoisgéil, dochum ar hórduigheadh fós iád.</span>
<lb n="25642"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:9"/>
<div><lb n="25643"/><p><span>Achd ios cinéul tóghtha sibhse, sagartachd riógha, cineadh náomhtha, pubal</span>
<lb n="25644"/><span>do chuir Dia ar leith dhó féim: dochum gu bhfoillseóchadh sibh subhálcadha</span>
<lb n="25645"/><span>an tí dho ghoir sibh as dorchadus dochum a sholais iongantuigh féin.</span>
<lb n="25646"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:10"/>
<div><lb n="25647"/><p><span>A dhream dobhí anallód gan bheith díbh nar bpobal Dé, as pobal do</span>
<lb n="25648"/><span>Dhía sibh anois: a dhream nach fuáir trócaire do ghéunamh oruibh roimhe</span>
<lb n="25649"/><span>so, atá sibh anois ar bhfagháil trócaire.</span>
<lb n="25650"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:11"/>
<div><lb n="25651"/><p><span>A dhearbhráithreacha grádhacha iárruim dhachuinghe oruibh, mar</span>
<lb n="25652"/><span>dheóradhuibh agus mar oilirtheachuibh sibh pféin do sheachna ar ainmhiánuibh</span>
<lb n="25653"/><span>na colla, noch bhiós ag cathughadh anadhuigh ananma.</span>
<lb n="25654"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:12"/>
<div><lb n="25655"/><p><span>Agus biódh deaghchoinbhiorsáid aguibh a measg na ghcineadhach, ionnas gu</span>
<lb n="25656"/><span>madh héidir ríu annáit anithiómraidh dhoníd oruibh mar luchd drochbheart</span>
<lb n="25657"/><span>do ghénamh, as na deaghghniómharthuibh dhochífid siád, glóir dho thabhairt</span>
<lb n="25658"/><span>do Dhía, sa lá na bhféuchfuidh órtha.</span>
<lb n="25659"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:13"/>
<div><lb n="25660"/><p><span>Uime sin bíghidh umhal dá gach uile oifigeach ar son an tighearna: ní hé amháin</span>
<lb n="25661"/><span>don Rí, mar an tí agá bhfuil áirdcheannas:</span>
<lb n="25662"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:14"/>
<div><lb n="25663"/><p><span>Achd dona huáchdaránuibh mar an gcéudna, mar an luchd curthar uádha, dochum</span>
<lb n="25664"/><span>dióghaltuis do ghéunamh ar luchd na míghniómh, agus dochum mholta luchda na</span>
<lb n="25665"/><span>ndéighghniómh.</span>
<lb n="25666"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:15"/>
<div><lb n="25667"/><p><span>Oír ios amhluidh as toil lé Día srián do chur ré hainbhfios na ndáoineadh</span>
<lb n="25668"/><span>éigciálluidhe, a ndéunamh na maitheasa dhíbh.</span>
<lb n="25669"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:16"/>
<div><lb n="25670"/><p><span>Mar an druing atá sáor, agus ní mar an druing agá bhfuil an tsáoirse na</span>
<lb n="25671"/><span>brat foluidhthe anuilc, achd mar shearbhfhoghantuigheadhuibh Dé.</span>
<lb n="25672"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:17"/>
<div><lb n="25673"/><p><span>Tuguidh onóir dona huile dháoinibh.  Grádhuighe na dearbhráithreacha.  Biódh</span>
<lb n="25674"/><span>eagla Dé oruibh.  Tuguidh onóir dhon Rí.</span>
<lb n="25675"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:18"/>
<div><lb n="25676"/><p><span>A shearbhfoghantuigheadha, bíghidh umhal dá bhur maighisdreadhuibh maille ris</span>
<lb n="25677"/><span>anuile fhaitcheas, ní hé amháin dona maighisdreadhuibh maithe</span>
<lb n="25678"/><span>deaghchroidhtheacha, achd mar an gcédna dona drochmhaighisdreadhuibh.</span>
<lb n="25679"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:19"/>
<div><lb n="25680"/><p><span>Oír is ní so is fíu buidheachas, dá niomchruidh neach ar son choguais do</span>
<lb n="25681"/><span>tháobh Dé na doilghis, churthar air, ag fulang na héugcóra.</span>
<lb n="25682"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:20"/>
<div><lb n="25683"/><p><span>Oír créd hé mar ádhbhar molta, dá dtuguidh sibh fulang gu foighidmheach uáibh</span>
<lb n="25684"/><span>an tan ghabhthar dho dhornuibh oruibh, ar ndéunamh an pheacuigh dhíbh? achd dá</span>
<lb n="25685"/><span>bhfuilnge sibh gu foighidmheach sa mbuáidhirt churthar oruibh, agus sibh ag</span>
<lb n="25686"/><span>déunamh na maitheasa, as ní sin dá bhfuil Día buidheach.</span>
<lb n="25687"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:21"/>
<div><lb n="25688"/><p><span>Oír ios chuige so fós do goireadh sibh: óir do fhuluing Críosd mar an</span>
<lb n="25689"/><span>gcédna ar ar soine, ag fágbháil shómpla aguinn, dochum sibhse dho</span>
<lb n="25690"/><span>leanmhuin dá lorg.</span>
<lb n="25691"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:22"/>
<div><lb n="25692"/><p><span>An tí nách dearnuidh peacadh, agus ag nách fríth meabhail na bhéul.</span>
<lb n="25693"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:23"/>
<div><lb n="25694"/><p><span>An tí nách dearnuidh ancháint anadhuigh na hancháinte dhorinneadh air:</span>
<lb n="25695"/><span>an tí nách dearnuidh bagar, an tan dobhí ag fulang bhuáidheartha: achd tug</span>
<lb n="25696"/><span>a chúis féin a láimh an tí dhoní breitheamhnus gu ceart.</span>
<lb n="25697"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:24"/>
<div><lb n="25698"/><p><span>An tí agár thoguibh féin ar bpeacuighne ina chorp suás iosan gcrann, dochum</span>
<lb n="25699"/><span>ar mbeith dhúinne dealuighthe ris na peacuighibh, gu mairfemís a</span>
<lb n="25700"/><span>bhfíréuntachd: an tí agár leighiseadh sibhse réna chreuchduibh.</span>
<lb n="25701"/></p>
</div>
<pb n="1Pd2:25"/>
<div><lb n="25702"/><p><span>Oír dobhábhair mar cháorchuibh seachráin: achd anois do filleadh sibh gu</span>
<lb n="25703"/><span>háodhaire agus gu heasbog bhur nanmann.</span>
<lb n="25704"/>
<pb n="1Pd3"/></p>
<lb n="25705"/>
<lb n="25706"/><p><span>CAP. 3.</span>
<lb n="25707"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:1"/>
<div><lb n="25708"/><p><span>Biódh na mná mar an gcédna umhal dá bhfearuibh, ionnas gu bhféudfuidhe an dream</span>
<lb n="25709"/><span>nách tabhair umhlachd don bhréithir, do thairruing a bhféugmuis na bréithre tré</span>
<lb n="25710"/><span>choinbhearsáid na mban,</span>
<lb n="25711"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:2"/>
<div><lb n="25712"/><p><span>An tan chífid siád bhur gcoinbhearsáid fhiorghlan noch atá maille ré</span>
<lb n="25713"/><span>faitcheas.</span>
<lb n="25714"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:3"/>
<div><lb n="25715"/><p><span>Agus nárob don táobh amuigh bhias a maise, a ngruáig chasda, ná a gcur oír</span>
<lb n="25716"/><span> dtimchioll, ná a gcur chuluigheach órrtha:</span>
<lb n="25717"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:4"/>
<div><lb n="25718"/><p><span>Achd u madh hé a maise duine foluightheach an chroidhe, noch atá arná</span>
<lb n="25719"/><span>shuidiughadh a neamhthruáilleadh spioruide ceannsa ciúin, noch ios morluáidh a</span>
<lb n="25720"/><span>bhfiádhnuise Dé.</span>
<lb n="25721"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:5"/>
<div><lb n="25722"/><p><span>Oír ios mar so doniódh anallód na mná náomhtha dho chuireadh a muinighin a</span>
<lb n="25723"/><span>nDía iád féin do dheaghmhaisiughadh, ar mbeith dhóibh umhal dá bhferuibh:</span>
<lb n="25724"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:6"/>
<div><lb n="25725"/><p><span>Amhuil tug Sára umhlachd dAbraham, ag gairm thighearna dhe: dárob</span>
<lb n="25726"/><span>ingheana sibhse, an feadh dhoní sibh maith, agus nách criothnuighthear</span>
<lb n="25727"/><span>sibh ré faitchios ar bioth.</span>
<lb n="25728"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:7"/>
<div><lb n="25729"/><p><span>A fhiora mar an gcéudna déunuidh comhnuighe a bhfochair bhur mban, fá mar</span>
<lb n="25730"/><span>ios cuibhghe dho dháoinibh iúlmhara, ag tabhairt onóra dhon mhnáoi, mar an</span>
<lb n="25731"/><span>soitheach as laige, amhail fós atá sibh nar gcoimhoighreadhuibh ghrás na</span>
<lb n="25732"/><span>beatha, deagla thoirmisg do chur ar bhur nurnuighthibh.</span>
<lb n="25733"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:8"/>
<div><lb n="25734"/><p><span>Fá dheóigh, bígidh uile dhéuninntinn: ar dhochar a chéile: biódh grádh</span>
<lb n="25735"/><span>bráthárrgha eadruibh: bígidh lán do thrócaire: bigidh sochaidridh:</span>
<lb n="25736"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:9"/>
<div><lb n="25737"/><p><span>Ná déunuigh olc anadhuigh uilc, ná anchaint anadhuigh anchainte: achd gu</span>
<lb n="25738"/><span>contrárgha dhó sin, tuguidh bhur mbeannachd, ar mbeith a fheasa aguibh, gurob</span>
<lb n="25739"/><span>chuige so do goiredh sibh dochum gu bhfuigheadh sibh pféin beannachd do</span>
<lb n="25740"/><span>dhligheadh mar oighreachd.</span>
<lb n="25741"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:10"/>
<div><lb n="25742"/><p><span>Oír giodhbé agá bhfuil dúil ina bhetha, agus réna mián laithe maithe</span>
<lb n="25743"/><span>dhfaicsin, connmhadh sé a theanguidh na tochd ó olc, agus a bhéul ó</span>
<lb n="25744"/><span>bhriáthruibh meabhlacha dho labhairt:</span>
<lb n="25745"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:11"/>
<div><lb n="25746"/><p><span>Seachnadh an tolc, agus déunadh an mhaith: iárradh an tsióthcháin, agus</span>
<lb n="25747"/><span>leanadh dhi.</span>
<lb n="25748"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:12"/>
<div><lb n="25749"/><p><span>Oír atáid súile an tighearna ag féuchain gu grinn ar na fírénuibh, agus</span>
<lb n="25750"/><span>atáid a chlúasa osguilte dhá nurnuighthe: achd atá gnúis an tighearna</span>
<lb n="25751"/><span>anadhuigh na druinge dhoní na huilc.</span>
<lb n="25752"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:13"/>
<div><lb n="25753"/><p><span>Agus ciá dhéunas olc oruibh dhá leana sibh dhon mhaith?</span>
<lb n="25754"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:14"/>
<div><lb n="25755"/><p><span>Giodheadh fós dá bhfuilngthidh sibh buáidhirt ar son na firéuntachda, ios</span>
<lb n="25756"/><span>beannuighthe sibh: agus ná biódh eagla mar a neaglasan oruibh, agus ná</span>
<lb n="25757"/><span>bígidh buáidheartha.</span>
<lb n="25758"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:15"/>
<div><lb n="25759"/><p><span>Achd foillsighthear libh ion bhur gcruidheadhuibh.  Agus bígidh ullamh dho</span>
<lb n="25760"/><span>ghnáth lé freagra dho thabhairt uáibh dá gach áon neach shireas réusún na</span>
<lb n="25761"/><span>muinighne atá aguibh, maille ré ceannsachd agus ré faitcheas,</span>
<lb n="25762"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:16"/>
<div><lb n="25763"/><p><span>Ar mbeith do choguás maith aguibh: ionnas an tan labhruid gu holc oruibh mar</span>
<lb n="25764"/><span>luchd drochghniomha do ghénamh, gu mbiádh náire orrtha fá bheith ag fagháil</span>
<lb n="25765"/><span>lochda ar bhur ndeaghchoinbhersáid a gCríosd.</span>
<lb n="25766"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:17"/>
<div><lb n="25767"/><p><span>Oír is fearr dhíbh, mas amhluidh as toil lé Día hé, buáidhirt dhfulang</span>
<lb n="25768"/><span>ó dhéunamh na maitheasa, ná ó dénamh anuilc.</span>
<lb n="25769"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:18"/>
<div><lb n="25770"/><p><span>Oír do fhuluing Críosd fós éun uáir ar son na bpeacadh, an firéun ar son na</span>
<lb n="25771"/><span>neimhfhiréun: agus gu dtiubhradh sinne dochum Dé: agus do básuigheadh hé</span>
<lb n="25772"/><span>a dtáobh na colla, achd do beóuigheadh hé ris an spioruid.</span>
<lb n="25773"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:19"/>
<div><lb n="25774"/><p><span>Tré a ndeachuigh sé fós do sheanmóir dona spioraduibh atá a bpriosún,</span>
<lb n="25775"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:20"/>
<div><lb n="25776"/><p><span>Noch dhobhí easumhal anallód, an tan do fhuiridh fulang fada Dé éun uáir a</span>
<lb n="25777"/><span>laithibh Náoi, an feadh dhobhí anáirc dha hullmhughadh, ionar cáomhnadh</span>
<lb n="25778"/><span>beagán eadhon ochd bpearsanna sanuisge.</span>
<lb n="25779"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:21"/>
<div><lb n="25780"/><p><span>A ní fós ré dtig an baisdeadh ré sáorthar sinn anois, ag freagra na</span>
<lb n="25781"/><span>heisiomplára sin, (ní hé cur uáinn shalchair na colla, achd fiárfuidhe</span>
<lb n="25782"/><span>dheaghchoguáis do tháobh Dhé,) tré eiséirghe Iósa Críosd.</span>
<lb n="25783"/></p>
</div>
<pb n="1Pd3:22"/>
<div><lb n="25784"/><p><span>Noch atá ar deis Dé, tar éis dul ar neamh, dá bhfuilid na haingil, agus na</span>
<lb n="25785"/><span>cumhachda, agus na subhaltadha fá umhlachd.</span>
<lb n="25786"/>
<pb n="1Pd4"/></p>
<lb n="25787"/>
<lb n="25788"/><p><span>CAP. 4.</span>
<lb n="25789"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:1"/>
<div><lb n="25790"/><p><span>Uime sin ó dho fhulaing Críosd an pháis ar ar soinne sa gcoluinn,</span>
<lb n="25791"/><span>cuiridhse an smuáineadh céudna na arm iomuibh, eadhón gur sguir an tí dho</span>
<lb n="25792"/><span>fhulaing sa gcolionn, do dhéunah an pheacadh,</span>
<lb n="25793"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:2"/>
<div><lb n="25794"/><p><span>Dochum nách caithfeadh sé feasda fuigheall na haimsire atá aige sa</span>
<lb n="25795"/><span>gcoluinn doréir ainmhián na ndáoineadh, achd do réir thoile Dé.</span>
<lb n="25796"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:3"/>
<div><lb n="25797"/><p><span>Oír is lór dhúinn an mhéid dochuáidh thoruinn dár mbeatha do chaitheamh do</span>
<lb n="25798"/><span>réir thoile na gcineadhach, ar mbeith dúinn ag siubhal a macnas,</span>
<lb n="25799"/><span>anainmhiánuibh, a misge, a gcráos, a bpótaireachd, agus aniódhghaladhradh</span>
<lb n="25800"/><span>ainndlightheach.</span>
<lb n="25801"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:4"/>
<div><lb n="25802"/><p><span>An ní ann a bhfaghuid iongnadh, gan sibhse dho rioth ríu sa neamhmeasarrghachd</span>
<lb n="25803"/><span>chéudhna, uime sin labhruidh gu masluightheach oruibh:</span>
<lb n="25804"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:5"/>
<div><lb n="25805"/><p><span>An dream bhéuras conndas uátha dhon tí atá ullamh dochum breitheamhnuis</span>
<lb n="25806"/><span>do ghéunamh air bheóuibh agus air mharbuibh.</span>
<lb n="25807"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:6"/>
<div><lb n="25808"/><p><span>Oír as chuige so do seanmóruigheadh an soisgéul dona marbhuibh mar an gcédna,</span>
<lb n="25809"/><span>dochum breitheamhnuis do ghéunamh órtha do réir dháoineadh sa gcoluinn, agus</span>
<lb n="25810"/><span>dochum marthana dhóibh do réir Dé sa spioruid.</span>
<lb n="25811"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:7"/>
<div><lb n="25812"/><p><span>Agus atá críoch na nuile neitheann ag drud rinn.  Uime sin bígidh</span>
<lb n="25813"/><span>measarrgha, agus déunuigh faire anurnuighthibh.</span>
<lb n="25814"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:8"/>
<div><lb n="25815"/><p><span>Agus roimh na huile neithibh biódh grádh ro dhióghraiseach aguibh dhá chéile:</span>
<lb n="25816"/><span>óir cuirfidh an grádh folach ar iomad na bpeacadh.</span>
<lb n="25817"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:9"/>
<div><lb n="25818"/><p><span>Tuguidh áodhaigheachd dá chéile gan monmhar.</span>
<lb n="25819"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:10"/>
<div><lb n="25820"/><p><span>Déunamh gach áon aguibh do réir an tiodhlaice fuáir, miniosdrálachd dá</span>
<lb n="25821"/><span>chéile, mar dheaghfheadhmanntachuibh na ngrás dobheir Día uádha gu</span>
<lb n="25822"/><span>héugsamhuil.</span>
<lb n="25823"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:11"/>
<div><lb n="25824"/><p><span>Dá labhruigh neach ar bioth, lábhradh sé do réir mar thig sé</span>
<lb n="25825"/><span>briathruibh Dé: dá ndearna nech ar bioth miniosdrlachd, dénadh hí do réir</span>
<lb n="25826"/><span>na hacfuinne dhobheir Día dho: as gu bhfúighbhe Día glóir sna huile</span>
<lb n="25827"/><span>neithibh tré Iosa Críosd, agá bhfuil glóir agus cumhachda a sáoghal na</span>
<lb n="25828"/><span>sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="25829"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:12"/>
<div><lb n="25830"/><p><span>A dhearbhráithreacha grádhacha, ná biódh iongnadh aguibh sa dteasdughadh</span>
<lb n="25831"/><span>tinntighe, dhonithear oruibh dochum bhur ndearbhtha, amhuil do theigéumhadh</span>
<lb n="25832"/><span>ní comhuightheach éigin dibh:</span>
<lb n="25833"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:13"/>
<div><lb n="25834"/><p><span>Achd gu madh haoibhinn libh sibh pféin do bheith pártach ré buáidhearthuibh</span>
<lb n="25835"/><span>Chríosd, as gu mbiáidh gáirdeachas agus meanma mhór oruibh mar an gcédna, an</span>
<lb n="25836"/><span>tan fhoillseóchar a ghlóirsion.</span>
<lb n="25837"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:14"/>
<div><lb n="25838"/><p><span>Dá masluighthear sibh ar son anma Críosd, ios beannaighthe sibh: oír</span>
<lb n="25839"/><span>doní sbiorad na glóire, agus Dé comhnuighe oruibh: noch dhogheibh masla</span>
<lb n="25840"/><span>dhá dtáobhsan, agus glóir dá bhur dtáobhsa.</span>
<lb n="25841"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:15"/>
<div><lb n="25842"/><p><span>Achd cheanna ná fuilngeadh éunduine aguibh mar fhear dúnmharbhtha, nó mar</span>
<lb n="25843"/><span>bhithbhionach, nó mar fhear drochbheart do ghéunamh, nó mar neach</span>
<lb n="25844"/><span>shaitheas hé féin a neithibh nách beanann ris:</span>
<lb n="25845"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:16"/>
<div><lb n="25846"/><p><span>Achd dá bhfhuilngidh éuneach mar chríosduighe, ná gabhadh náire hé: achd</span>
<lb n="25847"/><span>tugadh glóir dho Dhía dhá tháobh.</span>
<lb n="25848"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:17"/>
<div><lb n="25849"/><p><span>Oír táinic aimsir an bhreitheamhnuis do tosnughadh ó tigh Dhé. Agus más</span>
<lb n="25850"/><span>uáinne thosnuighthear hé ar tús, créud bhur crioch don druing atá easumhal</span>
<lb n="25851"/><span>do thsoisgéul Dé?</span>
<lb n="25852"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:18"/>
<div><lb n="25853"/><p><span>Agus más gan sháothar an firéun, ca háit a dtaisbéunfa an duine neamhdhiágha</span>
<lb n="25854"/><span>agus an peacach hé féin?</span>
<lb n="25855"/></p>
</div>
<pb n="1Pd4:19"/>
<div><lb n="25856"/><p><span>Uime sin an dream fhuilngeas buáidhirt do réir thoile Dé, cuirdís cumhdach</span>
<lb n="25857"/><span>ananmann airsion mar chruthaighthéoir díleas, a ndéunamh na maitheasa.</span>
<lb n="25858"/>
<pb n="1Pd5"/></p>
<lb n="25859"/>
<lb n="25860"/><p><span>CAP. 5.</span>
<lb n="25861"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:1"/>
<div><lb n="25862"/><p><span>Iarruim dhachuinghe arna seanóiribh bhur measg ar mbeith, damh pféin um</span>
<lb n="25863"/><span>sheanóir mar an gcéudna, agus um fhiádhnuise ar na neithibh do fhulaing</span>
<lb n="25864"/><span>Críosd, agus um phártuighe a dtáobh na glóire atá ré hadhuigh a</span>
<lb n="25865"/><span>foillsighthe,</span>
<lb n="25866"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:2"/>
<div><lb n="25867"/><p><span>Tréud Dé do bheathughadh díbh, do fágbhadh táobh ribh, ar mbeith dhá chúram</span>
<lb n="25868"/><span>oruibh, ní do réir éigin, achd do réir thoile: ní ar son éudála neamhghloine,</span>
<lb n="25869"/><span>ach maille ré hinntinn ullaimh.</span>
<lb n="25870"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:3"/>
<div><lb n="25871"/><p><span>Ní fá mar dho bhiádh sibh ion bhur dtighearnadhuib ós cionn eagluise Dé, ach</span>
<lb n="25872"/><span>mar dhruing atá na neisiompláire dhon tréud.</span>
<lb n="25873"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:4"/>
<div><lb n="25874"/><p><span>Agus an tan fhoillséochar an tárdáodhaire, doghéubha sibh coróin ghlóire</span>
<lb n="25875"/><span>bhiás marthannach:</span>
<lb n="25876"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:5"/>
<div><lb n="25877"/><p><span>Mar an gcéudna a dháoine óga, tuguidh umhla dhona sinnsearuibh: agus</span>
<lb n="25878"/><span>bígidh uile umhal dá chéile.  Déunuidh sibh pféin deaghmhaiseach don táobh</span>
<lb n="25879"/><span>asdtigh ó umhlachd inntinne: oír cuiridh Día anadhuigh na nuáibhreach, agus</span>
<lb n="25880"/><span>dobheir grása dho na húmhla.</span>
<lb n="25881"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:6"/>
<div><lb n="25882"/><p><span>Uime sin umhluidhe sibh pféin fáoi láimh chumhachduigh Dhé, dochum bhur</span>
<lb n="25883"/><span>nárduighthe dhó anam iomchuibhghe.</span>
<lb n="25884"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:7"/>
<div><lb n="25885"/><p><span>Téilgidh bhur nuile chúram airsion, oír is cúramach hé ion bhur dtimchioll.</span>
<lb n="25886"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:8"/>
<div><lb n="25887"/><p><span>Bíghidh measarrgha: déunuidh faire: oír atá bhur namhuid an díabhal, mar</span>
<lb n="25888"/><span>leóghan bhéicfeach, ag gabháil fágcuáirt ag féuchain cía dhoghéubhadh sé</span>
<lb n="25889"/><span>ré a shlugadh.</span>
<lb n="25890"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:9"/>
<div><lb n="25891"/><p><span>An tí agárob ionchurtha dhíbh na adhuigh ar mbeith díbh diongmhalta sa</span>
<lb n="25892"/><span>gcreideamh, ar mbeith a fheasa aguibh, gu gcomhlióntar na buáidheartha</span>
<lb n="25893"/><span>céudna sa gcuid eile dhá bhur ndearbhraithreachuibh atá sa sáoghal.</span>
<lb n="25894"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:10"/>
<div><lb n="25895"/><p><span>Agus Día na nuile ghrás, noch dho ghoir sinn dochum a ghlóire siórruidhe</span>
<lb n="25896"/><span>anIósa Críosd, tar éis bheagáin buáidheartha dhfulang dhíbh, dá bhur</span>
<lb n="25897"/><span>ndénamh iomlán, diongmhálta, neartmhar, fondameiteach.</span>
<lb n="25898"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:11"/>
<div><lb n="25899"/><p><span>Gu raibhe glóir agus neart dhósan a sáoghal na sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="25900"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:12"/>
<div><lb n="25901"/><p><span>Do sgríobh mé gu hachumar chugaibh ré Silbhánus dearbhráthair díleas do réir</span>
<lb n="25902"/><span>mo bharamhla, dá bhur dteagusg, agus ag déumamh fiádhnuise gurob hé so</span>
<lb n="25903"/><span>fíorghrás Dé ann a bhfuil sibh ag seasamh.</span>
<lb n="25904"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:13"/>
<div><lb n="25905"/><p><span>Cuiridh aneagluis atá sa mBaibilóin do togadh máráon ribh, agus mo mhac</span>
<lb n="25906"/><span>Marcus, beatha agus sláinte chuguibh.</span>
<lb n="25907"/></p>
</div>
<pb n="1Pd5:14"/>
<div><lb n="25908"/><p><span>Teannuidh sibh pféin ré chéile maille ré póig an ghrádha.  Síthcháin maille</span>
<lb n="25909"/><span>ribh uile an mhéid aguibh atá anIósa Críosd.  Amén.</span>
<lb n="25910"/>
<pb n="2Pd"/></p>
<lb n="25911"/>
<lb n="25912"/><p><span>DARA HEPISTIL GHINEARALTA PHEAdair absduil.</span>
<lb n="25913"/>
<pb n="2Pd1"/></p>
<lb n="25914"/>
<lb n="25915"/><p><span>CAP. 1</span>
<lb n="25916"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:1"/>
<div><lb n="25917"/><p><span>Simón Peadar searbhfhoghantuigh agus absdal IOSA Críosd, dochum na</span>
<lb n="25918"/><span>druinge fuair creideamh comhuásal rinne, tré fhiréuntachd ar nDéi agus</span>
<lb n="25919"/><span>ar slánaightheóra Iósa Críosd,</span>
<lb n="25920"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:2"/>
<div><lb n="25921"/><p><span>Grása agus síothcháin gu ro lionmhar maille ribh, tré eólas Dé, agus Iósa ar</span>
<lb n="25922"/><span>dtighearna:</span>
<lb n="25923"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:3"/>
<div><lb n="25924"/><p><span>Fá mar do thiodhluic a chumhachd diághasan na huile neithe dhúinne</span>
<lb n="25925"/><span>beanas ré beatha agus ré diághachd, tré éolas an tí dho ghoir sinn dochum</span>
<lb n="25926"/><span>glóire agus subhaltadh.</span>
<lb n="25927"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:4"/>
<div><lb n="25928"/><p><span>Do bhrígh gu dtug sé dhúinn geallamhnacha ro mhóra mórluáidh, as gu mbíadh</span>
<lb n="25929"/><span>cumann aguibh ris a nádúir dhiágha thrítheadh, ar mbeith díbh ag seachna an</span>
<lb n="25930"/><span>truáillidh atá sa sáoghal tré ainmhían.</span>
<lb n="25931"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:5"/>
<div><lb n="25932"/><p><span>Agus fós ar ndéunamh na huile dhúthrachda dhíbhse dhá tháobh so, cuiridh</span>
<lb n="25933"/><span>subhaltadha ré bhur gcreideamh, agus éolas ré bhur subhaltadhuibh,</span>
<lb n="25934"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:6"/>
<div><lb n="25935"/><p><span>Agus measárrghachd ré bhur néolas, agus foighide ré bhur measarrghachd,</span>
<lb n="25936"/><span>agus diághachd ré bhur bhfoighide,</span>
<lb n="25937"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:7"/>
<div><lb n="25938"/><p><span>Agus cáoineas bráthárrgha ré bhur ndíaghachd, agus grádh ré bhur gcáoineas.</span>
<lb n="25939"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:8"/>
<div><lb n="25940"/><p><span>Oír dá rabhuidh na neithese eadruibh, agus bheith ag líonadh dóibh, dobhéuruid</span>
<lb n="25941"/><span>fo deara dhíbh gan bheith díomhaóin ná neamhthorthach anéolas ar dtighearna</span>
<lb n="25942"/><span>Iósa Críosd.</span>
<lb n="25943"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:9"/>
<div><lb n="25944"/><p><span>Oír an tí atá gan na neithese aige, atá sé dall, agus ní léir dhoní</span>
<lb n="25945"/><span>ar bioth a bhfad uádha, arná dhearmud dó gur glanadh hé ó na</span>
<lb n="25946"/><span>shenpheacuighibh.</span>
<lb n="25947"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:10"/>
<div><lb n="25948"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha, gu madh móide dhiongnas sibh dúthrachd, ré</span>
<lb n="25949"/><span>bhur ngairm agus ré bhur dtogha do ghéunamh diongmhalta: oír dá ndearna sibh na</span>
<lb n="25950"/><span>neithese, ni bhfuighbhe sibh tuitim choidhche.</span>
<lb n="25951"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:11"/>
<div><lb n="25952"/><p><span>Oír as amhluidh so gheabhus sibh gu fairsing slighe ré dhul asdteach a</span>
<lb n="25953"/><span>rioghachd shíorruidhe ar dtighearna agus ar slánaightheóra Iósa Críosd.</span>
<lb n="25954"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:12"/>
<div><lb n="25955"/><p><span>Ar anadhbharsa ní dhiongna mé faillidhe ré bheith ag síorchur na</span>
<lb n="25956"/><span>neitheannsa a gcuimhne dhíbh, biódh gu bhfuil sibh iúlmhar agus daingean</span>
<lb n="25957"/><span>sa bhfírinne atá dho lathair.</span>
<lb n="25958"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:13"/>
<div><lb n="25959"/><p><span>Achd cheana measuim gurob cóir dhamh, ré seal bheith damh sa mboithse,</span>
<lb n="25960"/><span>sibhse dho dhúsachd ré bhur gcur a gcoimhne:</span>
<lb n="25961"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:14"/>
<div><lb n="25962"/><p><span>Ar mbeith a fheasa agum gurob fogas damh ám sgáoilte mo bhoithese atá um</span>
<lb n="25963"/><span>thimchioll, amhuil fós do thaiséin ar dtighearna Iósa Críosd dhamh hé.</span>
<lb n="25964"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:15"/>
<div><lb n="25965"/><p><span>Agus fós doghéun mo dhithchioll do ghnáth dochum gu madh héidir sibhse na</span>
<lb n="25966"/><span>neithese do choimhne tar eis mhimthigheachdasa uaibh.</span>
<lb n="25967"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:16"/>
<div><lb n="25968"/><p><span>Oír ní ag leanmhuin do  sgéultuibh ealadhanta fábhuill dobhámar, an</span>
<lb n="25969"/><span>tan do fhoillsigheamar dhíbhse cumhachda agus teachd ar dtighearna Iósa</span>
<lb n="25970"/><span>Críosd: achd dochonncamar ré ar súilibh féin a mhórghachd.</span>
<lb n="25971"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:17"/>
<div><lb n="25972"/><p><span>Oír fuáir sé onóir agus glóir ó Dhía athair, an tan táinic a shamhuil so do</span>
<lb n="25973"/><span>ghuth chuige ón nglóir mhórghasin, agá rádha, ag so mo mhac grádhachsa.</span>
<lb n="25974"/><span>Ion a bhfuil mo dheaghthoil.</span>
<lb n="25975"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:18"/>
<div><lb n="25976"/><p><span>Agus dochúalamairne an guthsa tháinic ó neamh, ar mbeith dhúinn na</span>
<lb n="25977"/><span>fhochairsean ar an sliabh náomhtha.</span>
<lb n="25978"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:19"/>
<div><lb n="25979"/><p><span>Agus atá briáthar rodiongmhálta na bhfáidheadh aguinn, dana maith dhoní sibh</span>
<lb n="25980"/><span>aire dho thabhairt, amhuil dobhéuradh dho lóchrann dobhiadh ag dénamh</span>
<lb n="25981"/><span>solais anionadh dhorcha, gu soillsiughadh an láoi, agus gu héirghe dho réulta</span>
<lb n="25982"/><span>na maidne ion bhur gcruidheadhibh.</span>
<lb n="25983"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:20"/>
<div><lb n="25984"/><p><span>Ar mbeith dhá fhios so aguibh ar tús, nách bhfuil fáideadóireachd ar bioth</span>
<lb n="25985"/><span>dhon sgriobtúr ó eidirmhíniughadh thig ó dhuine féin.</span>
<lb n="25986"/></p>
</div>
<pb n="2Pd1:21"/>
<div><lb n="25987"/><p><span>Oír ní do réir thoile dhuine tháinic an fháidheadóireachd anallód, ach</span>
<lb n="25988"/><span>do labhradaois dáoine náomhtha Dé, do réir mar do seóltuighe iád ón spioruid</span>
<lb n="25989"/><span>náomh.</span>
<lb n="25990"/>
<pb n="2Pd2"/></p>
<lb n="25991"/>
<lb n="25992"/><p><span>CAP. 2</span>
<lb n="25993"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:1"/>
<div><lb n="25994"/><p><span>Agus dobhádar mar ar gcédna fáidhe fallsa ameasg a phobuil, amhuil</span>
<lb n="25995"/><span>bhiás fós luchd teaguisg fhallsa eadruibhse, noch bhéurus asdteach ós</span>
<lb n="25996"/><span>íseal eireticeachd dhamnuighthe, agus shéunfas an tighearna dho cheannuigh</span>
<lb n="25997"/><span>iád, ag tarruing sgresda obuinn orrtha féin.</span>
<lb n="25998"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:2"/>
<div><lb n="25999"/><p><span>Agus leanfuid morán a dteaguisg dhamnuighthe, ré maisleóchar slighe na</span>
<lb n="26000"/><span>fírinne.</span>
<lb n="26001"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:3"/>
<div><lb n="26002"/><p><span>Agus tré shaint béid dá bhur nímcheannuigheachd maille ré bríathruibh blasda:</span>
<lb n="26003"/><span>dream dhár cinneadh fada ó shoin damnughadh nách téid a síneadh, agus ní</span>
<lb n="26004"/><span>ghabhann codladh an sgrios thiucfus orrtha.</span>
<lb n="26005"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:4"/>
<div><lb n="26006"/><p><span>Oír monar choigil Día na haingil do pheacuidh, achd arná dteilgean siós gu</span>
<lb n="26007"/><span>hifrionn dó, gu dtug iád do shlabhraidhibh an dorchaduis dochum a</span>
<lb n="26008"/><span>gconnmhála ris an mbreitheamhnus:</span>
<lb n="26009"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:5"/>
<div><lb n="26010"/><p><span>Agus monar choigil ré an seandomhan, achd gur sháor sé Náoi ann tochdmhadh</span>
<lb n="26011"/><span>pearsa seanmóntuighe na fíréuntachda, ar dtabhairt na dileann dó ar an domhan</span>
<lb n="26012"/><span>dobhí lán do dháoinibh neamhdhiágha:</span>
<lb n="26013"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:6"/>
<div><lb n="26014"/><p><span>Agus gu ndearna sé luáithridh do chaithreachuibh Shoduim agus</span>
<lb n="26015"/><span>Ghomorra, agus do dhamhnuigh iad maille ré na sgrios, arna</span>
<lb n="26016"/><span>ndéunamh na neisiompláir dhon druing dho chaithfeadh a mbeatha gu</span>
<lb n="26017"/><span>neamhdhiágha:</span>
<lb n="26018"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:7"/>
<div><lb n="26019"/><p><span>Agus do sháor sé Lot an firéunach do tuirsigheadh ré coinbhiorsáid</span>
<lb n="26020"/><span>neamhghloin na ndáoineadh neamhdhiágha.</span>
<lb n="26021"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:8"/>
<div><lb n="26022"/><p><span>(Oír ar mbeith don fhiréun úd na chomhnuidhe eatorra, fuáir a anam firéunda a</span>
<lb n="26023"/><span>phiánadh ó ló gu ló réna ngníomharthuibh neamhdhlisdionacha, dá bhfaicsin agus</span>
<lb n="26024"/><span>dá gcluinnsin dó.)</span>
<lb n="26025"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:9"/>
<div><lb n="26026"/><p><span>As éol don tighearna na dáoine diágha do sháoradh ó chathughadh, agus na</span>
<lb n="26027"/><span>dáoine neamhfhiréunta dho choimhéud gu lá an bhreitheamhnuis a bpeannuid:</span>
<lb n="26028"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:10"/>
<div><lb n="26029"/><p><span>Agus gu mórmhór an dream leanus ainmhiana na colla a nemhghloine, agus dobheir</span>
<lb n="26030"/><span>neimhchion ar uachdaránachd; ar mbeith dóibh anndána, lán asda pféin,</span>
<lb n="26031"/><span>agus ar nách bí faitcheas fá anchaint do ghéunamh ar an luchd atá a</span>
<lb n="26032"/><span>gcumhachduibh árda.</span>
<lb n="26033"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:11"/>
<div><lb n="26034"/><p><span>An tan nách beirid na haingil féin atá ós a gcionnsan a neart agus a</span>
<lb n="26035"/><span>gcumhachduibh, breath mhasluightheach na nadhuigh a bhfíadhnuise an tighearna.</span>
<lb n="26036"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:12"/>
<div><lb n="26037"/><p><span>Achd bhíd an dreamsa, mar ainmhinntibh brúideamhla leanas dá ndúchas,</span>
<lb n="26038"/><span>agárob chuige do cruthuigheadh iád dochum a ngabhála agus a sgriosda, ag</span>
<lb n="26039"/><span>labhairt gu masluightheach arna neithibh nách aithnidh dhóibh, agus</span>
<lb n="26040"/><span>sgriosfuighthear iád óna dtruáilleadh féin.</span>
<lb n="26041"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:13"/>
<div><lb n="26042"/><p><span>Agus doghéubhuid siád tuárasdal  neamhfhiréundachda, mar an druing mheasas</span>
<lb n="26043"/><span>gurob sáimhe dhóibh a mbetha dho chaitheamh a só gach láoi; buill cháidheacha</span>
<lb n="26044"/><span>shalcha, bhíos lán dfonn ion a mealltóireachd féin, an tan bhíd ion bhur</span>
<lb n="26045"/><span>bhfochair ar fhéusdadhuibh.</span>
<lb n="26046"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:14"/>
<div><lb n="26047"/><p><span>Agá bhfuilid súile lán dadhaltrannas, agus nách féudann sgur dho pheacadh, ag</span>
<lb n="26048"/><span>mealladh na nanmann neamhsheasmhach: agá bhfuilid croidheadha dobheir iád</span>
<lb n="26049"/><span>féin do ghnáth dho shaint, clann na mallachd:</span>
<lb n="26050"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:15"/>
<div><lb n="26051"/><p><span>Noch do sheachuin an tslighe dhíreach, agus dochuáidh ar seachrán,</span>
<lb n="26052"/><span>ag leanmhuin luirg Bhálaaim mhic Bósoir, noch tug grádh do</span>
<lb n="26053"/><span>thuarasdul na héugcóra.</span>
<lb n="26054"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:16"/>
<div><lb n="26055"/><p><span>Achd fuáir sé achmhasán ar son a pheacuigh: oir ar labhairt do ghlór</span>
<lb n="26056"/><span>dháonna don neasal balbh do chleachdadh bheith fá chuing, do</span>
<lb n="26057"/><span>thoirmisg sé an saobh céille dhobhí ar an bhfáid.</span>
<lb n="26058"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:17"/>
<div><lb n="26059"/><p><span>As tobair gan uisge iád so, neóill dá dtiomáin ré sdóirm gháoithe:</span>
<lb n="26060"/><span>agá bhfuil an dorchadas fiórdhorcha dhá thaisge fá gcomhair gu</span>
<lb n="26061"/><span>síorruidhe.</span>
<lb n="26062"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:18"/>
<div><lb n="26063"/><p><span>Oír ar mbeith dhóibh ag labhairt bhríathar mbladhmannach gan</span>
<lb n="26064"/><span>éifeachd, mealluid siád ré hainmhiánuibh macnusacha na colla, an dream</span>
<lb n="26065"/><span>dho dhealuigh gu fírinneach ré luchd an tseachráin do leanmhuin:</span>
<lb n="26066"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:19"/>
<div><lb n="26067"/><p><span>Ag geallamhuin sáoirsiona dhóibh, agus gan ionntadh féin achd</span>
<lb n="26068"/><span>searbhfhoghantuigheadha dhon truáilleadh: oír giodhbé ní bheireas buáidh ar</span>
<lb n="26069"/><span>neach, doní an ní céudna fós searbhfhoghantuidhe dhe.</span>
<lb n="26070"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:20"/>
<div><lb n="26071"/><p><span>Oír tar éis dhealuighthe dhóibh ré neamhghloine an tsáoghailse, tré</span>
<lb n="26072"/><span>eolas an tighearna agus an tslanaighthéora Iósa Críosd, dá</span>
<lb n="26073"/><span>gcraiplighthear iád arís innte, as gu mbeurthar buáidh órrtha as measa a gcríoch</span>
<lb n="26074"/><span>dheigheanach ná a dtosach.</span>
<lb n="26075"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:21"/>
<div><lb n="26076"/><p><span>Oír dobfearr dhóibh gan eólas do bheith aca ar shlighe na firéuntachda, ná</span>
<lb n="26077"/><span>tar éis eólais dhfagháil, impúgh dhóibh ónaithne náomhtha tugadh dhóibh.</span>
<lb n="26078"/></p>
</div>
<pb n="2Pd2:22"/>
<div><lb n="26079"/><p><span>Giodeadh do éiridh dhóibh do réir an tseanfhocail fhírinnigh, eadhón do</span>
<lb n="26080"/><span>fhill an madradh tar a ais dochum asgeathruighe, agus an mhuc dobhí arná</span>
<lb n="26081"/><span>nighe, dochum a hunfurta sa lathuigh.</span>
<lb n="26082"/>
<pb n="2Pd3"/></p>
<lb n="26083"/>
<lb n="26084"/><p><span>CAP. 3.</span>
<lb n="26085"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:1"/>
<div><lb n="26086"/><p><span>Ag so anois an dara heipisdil sgríobhuim chuguibh a dhearbhráithreacha</span>
<lb n="26087"/><span>grádhacha, ré bhfuilim ag togbháil suás bhur ninntine fhíorghloine dá bhur</span>
<lb n="26088"/><span>gcur a gcuimhne,</span>
<lb n="26089"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:2"/>
<div><lb n="26090"/><p><span>Ar nách biáidh dearmad oruibh air na briáthruibh dho labhradar na fáidhe</span>
<lb n="26091"/><span>náomhtha roimhe so, ná fá anaithne tugamairne absdail an tighearna agus an</span>
<lb n="26092"/><span>tslánaightheóra uáinn.</span>
<lb n="26093"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:3"/>
<div><lb n="26094"/><p><span>Ar mbeith dá fhios so aguibh ar tús, gu dtiucfuid sna laithibh deigheanacha</span>
<lb n="26095"/><span>luchd sgige, leanfus dá nainmhiánuibh féin:</span>
<lb n="26096"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:4"/>
<div><lb n="26097"/><p><span>Agus adéuruid, ca háit a bhfuil geallamhuin a theachda?  Oír ón tráth</span>
<lb n="26098"/><span>fá ndeachadar na haithreacha dhéug, anuid na huile neithe anéunsdaid ó</span>
<lb n="26099"/><span>thús an chruthuighthe.</span>
<lb n="26100"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:5"/>
<div><lb n="26101"/><p><span>Oír atáid na ainbhfios so déuntoisg, eadhón gu raibhe neamh ann fada ó</span>
<lb n="26102"/><span>shoin tré bhréithir Dhé, agus an talamh sheasas gu daingean as anuisge agus</span>
<lb n="26103"/><span>ann sanuisge.</span>
<lb n="26104"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:6"/>
<div><lb n="26105"/><p><span>Uime sin so sgriosfadh an domhan dobhí anuáirsin  é ar dteachd don</span>
<lb n="26106"/><span>díle thairis.</span>
<lb n="26107"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:7"/>
<div><lb n="26108"/><p><span>Achd neamh agus talamh atá anois ann, atáid dá dtaisge ris an mbréithir</span>
<lb n="26109"/><span>gcéudna, agus dá gcoimhéud fá chomhair theineadh gu lá damnuighe agus sgriosda</span>
<lb n="26110"/><span>na ndáoineadh neamhdhiágha.</span>
<lb n="26111"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:8"/>
<div><lb n="26112"/><p><span>Agus a dhearbhráithreahca grádhacha, ná biodh an táon níse na ainbhfios</span>
<lb n="26113"/><span>oruibh, eadhón gurob ionnann éunlá amháin ag an dtighearna mar mhíle</span>
<lb n="26114"/><span>bliághain, agus mar an gcédna míle blíaghain, agus éunlá amháin.</span>
<lb n="26115"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:9"/>
<div><lb n="26116"/><p><span>Ní cuireann an tighearna muill ar a gheallamhuin (mar mheasuid dream</span>
<lb n="26117"/><span>áirighe muill) achd atá sé foighideach rinne,  do brígh nach mían ris</span>
<lb n="26118"/><span>éinneach dhul amugha,  achd na huile dháoine theachd chum aithrighe.</span>
<lb n="26119"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:10"/>
<div><lb n="26120"/><p><span>Gidheadh  tiucfuidh lá an tighearna mar ghaduighe sanoidhche, ann a</span>
<lb n="26121"/><span>rachuidh neamh thoruinn maille ré tormán, agus ann a mbéid na dúile ag</span>
<lb n="26122"/><span>leaghadh ré teas, agus ann a loisgfighthear an talamh, agus na hoibreacha</span>
<lb n="26123"/><span>atá air.</span>
<lb n="26124"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:11"/>
<div><lb n="26125"/><p><span>Uime sin ós éigin na neithese uile dho sgáoileadh ó chéile, cruéd an</span>
<lb n="26126"/><span>riochd ion ar cóir dháoibhse bheith, dá bhur sióriomchar féin gu náomhtha</span>
<lb n="26127"/><span>agus gu diágha,</span>
<lb n="26128"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:12"/>
<div><lb n="26129"/><p><span>Maille ré bheith dhíbh ag fuireach agus ag déunamh deithnis ré lá Dé dho</span>
<lb n="26130"/><span>theachd, ion a sgáoilfighthear neamh ó chéile ar mbeith dó tré theinidh,</span>
<lb n="26131"/><span>agus ion a mbéid na dúile ag leaghadh ré teas?</span>
<lb n="26132"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:13"/>
<div><lb n="26133"/><p><span>Achd atá súil aguinne, do réir a gheallamhnasan,  ré neamhuibh</span>
<lb n="26134"/><span>nuádha agus ré talamh nuádh, ion a gcomhnuigheann an fhiréuntachd.</span>
<lb n="26135"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:14"/>
<div><lb n="26136"/><p><span>Uime sin a dhearbhráithreacha grádhacha, ó atá súil ris na neithibhse</span>
<lb n="26137"/><span>aguibh, bígidh dúthrachdach dochum ar bhfaghála dhósan gan cháidhe gan</span>
<lb n="26138"/><span>chiontuibh a síthcháin.</span>
<lb n="26139"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:15"/>
<div><lb n="26140"/><p><span>Agus measuidh foighide fhada ar dtighearna dho bheith na slánughadh, amhuil</span>
<lb n="26141"/><span>do sgríobh fós ar ndearbhráthair grádhach Pól chuguibh, do réir na heagna</span>
<lb n="26142"/><span>tugadh dhó:</span>
<lb n="26143"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:16"/>
<div><lb n="26144"/><p><span>Amhuil fós sgríobhus sé ina uile eipisdlibh, ag labhairt ionntadh ar na</span>
<lb n="26145"/><span>neithibhse, ina bhfuilid neithe dháirighthe atá dothuigsiona, noch</span>
<lb n="26146"/><span>iompuighid an dream neamhfhoghlomtha, neamhshesmhach ón gcéill dhírigh,</span>
<lb n="26147"/><span>amhuil doníd an chuid eile dhona sgrioptúruibh mar an gcéudna, dochum a</span>
<lb n="26148"/><span>ndamnuighthe féin.</span>
<lb n="26149"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:17"/>
<div><lb n="26150"/><p><span>Ar anádhbharsin a dhearbhráithreacha grádhacha, ó atá fios a na</span>
<lb n="26151"/><span>neitheannsa aguibh roimh láimh, tuguidh aire ribh, deagla bhur</span>
<lb n="26152"/><span>gcomhfhuádhaigh ré seachrán na druinge neamhdhiágha sin, agus thuitme dhibh ó</span>
<lb n="26153"/><span>bhur ndiongmháltachd féin.</span>
<lb n="26154"/></p>
</div>
<pb n="2Pd3:18"/>
<div><lb n="26155"/><p><span>Achd bígidh ag fás a ngrás, agus anéolas ar dtighearna agus ar</span>
<lb n="26156"/><span>slánaighthéora Iósa Críosd: u raibhe glóir dhósan anois agus gu siórruidhe</span>
<lb n="26157"/><span>Amén.</span>
<lb n="26158"/>
<pb n="1Eo"/></p>
<lb n="26159"/>
<lb n="26160"/><p><span>CEUD EPISTIL GHINEARALTA EOIN absduil.</span>
<lb n="26161"/>
<pb n="1Eo1"/></p>
<lb n="26162"/>
<lb n="26163"/><p><span>CAP. 1</span>
<lb n="26164"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:1"/>
<div><lb n="26165"/><p><span>An ní dhobhí ann ó thosuigh, a ní dhochuálamar, a ní dochonncamair ré ar</span>
<lb n="26166"/><span>súilibh pféin, a ní air ar fhéuchamar, agus do ghlacadar ar lámha, a</span>
<lb n="26167"/><span>dtáobh bhréithre na beatha:</span>
<lb n="26168"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:2"/>
<div><lb n="26169"/><p><span>(Oír do foillsigheadh an bheatha foillsightheach, agus dochonncamairne agus</span>
<lb n="26170"/><span>donímáoid dhfiádhnuise, agus foillsighemáoid díbhse an bheatha marthannach</span>
<lb n="26171"/><span>úd, noch dobhí ag anathair, agus atá arna foillsiughadh dhúinne.)</span>
<lb n="26172"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:3"/>
<div><lb n="26173"/><p><span>A ní adeirim dhochonncamar agus dochuálamar, atámáoid dá fhoillsiughadh</span>
<lb n="26174"/><span>dhíbhse, as gu mbiádh cumann aguibhse mar an gcéudna rinne: agus u</span>
<lb n="26175"/><span>mbiádh ar gcumainne fós ris anathair, agus réna mhac Iósa Críosd.</span>
<lb n="26176"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:4"/>
<div><lb n="26177"/><p><span>Agus as chuige sgríobhamáoid na neithese chuguibh, dochum bhur</span>
<lb n="26178"/><span>ngáirdeachais do bheith iomlán.</span>
<lb n="26179"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:5"/>
<div><lb n="26180"/><p><span>Agus así so an teachdaireachd dochuálamar uádhasan, agus</span>
<lb n="26181"/><span>fhoillsighemáoid dhíbhse, eadhon gurob solas hé Día, agus nach bhfuil</span>
<lb n="26182"/><span>dorchadus ar bioth ann.</span>
<lb n="26183"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:6"/>
<div><lb n="26184"/><p><span>Dá nabram gu bhfuil cumann aguinn ris, agus sinn ag siubhal a ndorchadus,</span>
<lb n="26185"/><span>donímáoid bréug, agus ní leanmáoid an fhírinne.</span>
<lb n="26186"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:7"/>
<div><lb n="26187"/><p><span>Achd dá siubhlam sa tsolas, amhuil atá seision sa tsolas, atá cumann</span>
<lb n="26188"/><span>aguinn ré chéile, agus glanuidh fuil Iósa Críosd a mhicsion sinn</span>
<lb n="26189"/><span>ónuile pheacadh.</span>
<lb n="26190"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:8"/>
<div><lb n="26191"/><p><span>Dá nabram nach fuil peacadh oruinn, atámuid dár mealladh féin, agus ní fhuil</span>
<lb n="26192"/><span>an fhírinne aguinn.</span>
<lb n="26193"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:9"/>
<div><lb n="26194"/><p><span>Dá nadmham ar bpeacuidh, atá seision fírinneach firéunda, ré maithmhechas</span>
<lb n="26195"/><span>do thabhairt dúinn ion ar bpeacadhauibh, agus ré sinn do ghlanadh onuile</span>
<lb n="26196"/><span>neamhfhiréuntachd.</span>
<lb n="26197"/></p>
</div>
<pb n="1Eo1:10"/>
<div><lb n="26198"/><p><span>Dá nabram nach dearnamar peacadh, bréugnuidhemíd eisean, agus ní</span>
<lb n="26199"/><span>fhuil a bhriathar ionuinn.</span>
<lb n="26200"/>
<pb n="1Eo2"/></p>
<lb n="26201"/>
<lb n="26202"/><p><span>CAP. 2.</span>
<lb n="26203"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:1"/>
<div><lb n="26204"/><p><span>A Leanbha beaga is clann damh, as chuige sgríobhuim na neithese chuguibh,</span>
<lb n="26205"/><span>dochum gan peacadh dho ghénamh dhíbh. Agus má dhorinne éuneach peacadh, atá</span>
<lb n="26206"/><span>oighne aguinn a bhfochair anathar, eadhón Iósa Críosd an firéun.</span>
<lb n="26207"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:2"/>
<div><lb n="26208"/><p><span>Agus aseision aniodhbairt do réidhigh dhúinn a dtáobh ar bpeacuighne</span>
<lb n="26209"/><span>amháin, achd a dtaobh pheacuigh an domhuin uile mar an gcéudna.</span>
<lb n="26210"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:3"/>
<div><lb n="26211"/><p><span>Agus is as so is deimhin linn aithne dho bheith aguinn air, dá gcoimhéudam a</span>
<lb n="26212"/><span>aithenta.</span>
<lb n="26213"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:4"/>
<div><lb n="26214"/><p><span>An tí adeir, atá aithne agum air, agus nách coimhéudann a aitheanta,</span>
<lb n="26215"/><span>as fear bréige dho ghéunamh hé, agus ní fhuil fírinne ann:</span>
<lb n="26216"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:5"/>
<div><lb n="26217"/><p><span>Achd an tí choimhéudus a bhriáthar, as ann atá grádh Dé arná choimhliónadh</span>
<lb n="26218"/><span>gu fírinneach: as so aithnighemíd sinn féin do bheith annsan.</span>
<lb n="26219"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:6"/>
<div><lb n="26220"/><p><span>An tí adeir gu bhfuil sé na chomhnuighe annsan, atá dhfiáchuibh air</span>
<lb n="26221"/><span>siubhal, do réir mar dho shiubhail seision.</span>
<lb n="26222"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:7"/>
<div><lb n="26223"/><p><span>A dhearbhráithreacha, ní haithne nuádh sgríobhuim chuguibh, achd an tseanaithne</span>
<lb n="26224"/><span>dhobhí aguibh ó thosuigh.  Así an tseanaithnese an bhriáthar úd</span>
<lb n="26225"/><span>dochúalabhair ó thosuigh.</span>
<lb n="26226"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:8"/>
<div><lb n="26227"/><p><span>Arís sgríobhuim aithne nuádh chuguibh, noch atá fírinneach annsan, agus</span>
<lb n="26228"/><span>ionnuibhse: oír atá an dorchadas ag imthigheachd thoruinn, agus atá an solas</span>
<lb n="26229"/><span>fírinneach anois ag soillsiughadh.</span>
<lb n="26230"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:9"/>
<div><lb n="26231"/><p><span>An tí adeir hé féin do bheith sa solas, agus fós dobheir fuáth dhá</span>
<lb n="26232"/><span>dhearbhráthair, atá sé sa dorchadus gus anois.</span>
<lb n="26233"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:10"/>
<div><lb n="26234"/><p><span>An tí dobheir grádh dhá dhearbhráthair, atá sé na chomhnuighe sa solas, agus</span>
<lb n="26235"/><span>ní fhuil oilbhéim ann.</span>
<lb n="26236"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:11"/>
<div><lb n="26237"/><p><span>Achd an tí dobheir fuáth dhá dhearbhráthair, atá sé a ndorchadas agus</span>
<lb n="26238"/><span>siubhluidh sé a ndorchadas, agus ní eadair sé cá háit a ngabhann, do bhrígh gur</span>
<lb n="26239"/><span>dhall an dorchadas a shúile.</span>
<lb n="26240"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:12"/>
<div><lb n="26241"/><p><span>Sgríobhuim chuguibh, a chlann bheag, do bhrígh gu bhfuilid bhur bpeacuidh</span>
<lb n="26242"/><span>arna maitheamh dhíbh ar son a anmasan.</span>
<lb n="26243"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:13"/>
<div><lb n="26244"/><p><span>Sgríobhuim chuguibh, a aithreacha, do bhrígh éolais an tí atá ann ó thosuigh</span>
<lb n="26245"/><span>do bheith aguibh.  Sgríobhuim chuguibh a ogánacha, do bhrígh go rugabhair</span>
<lb n="26246"/><span>buáidh ar an droch spioruid.</span>
<lb n="26247"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:14"/>
<div><lb n="26248"/><p><span>Do mé sgríobh chuguibh, a leanbha bheaga, do bhrígh éolais do bheith aguibh</span>
<lb n="26249"/><span>ar anathair.  Do sgríobh mé chuguibh, a aithreacha, do bhrígh éolais do</span>
<lb n="26250"/><span>bheith aguibh ar an tí atá ann ó thosuigh.  Do sgríobh mé chuguibh a</span>
<lb n="26251"/><span>ogánacha, do bhrígh gu bhfuil sibh láidir, agus gu bhfuil briáthar Dhé na</span>
<lb n="26252"/><span>chomhnuighe ionnuibh, agus gu rugabhair buáidh ar an droch spioruid.</span>
<lb n="26253"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:15"/>
<div><lb n="26254"/><p><span>Ná tuguidh grádh dhon tsáoghal, ná dona neithibh atá sa sáoghal. Dá dtuguidh</span>
<lb n="26255"/><span>neach ar bioth grádh dhon tsáoghal, ní fhuil grádh a anathar ann.</span>
<lb n="26256"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:16"/>
<div><lb n="26257"/><p><span>Oír gach ní atá sa sáoghal, mar atá ainmhián na colla, agus ainmhián na súl,</span>
<lb n="26258"/><span>agus uábhar na beatha, ní ónathair atáid siád, achd is ón tsáoghal atáid.</span>
<lb n="26259"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:17"/>
<div><lb n="26260"/><p><span>Agus atá an sáoghal ag imthigheachd thoruinn, agus a ainmhían: achd an tí</span>
<lb n="26261"/><span>dhoní toil Dé, mairidh sé gu síorruidhe.</span>
<lb n="26262"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:18"/>
<div><lb n="26263"/><p><span>A leanba beaga, atá anaimsir dhéigheanach ann: agus amhuil dochuálabhair gu</span>
<lb n="26264"/><span>dtiucfadh an tainticríosd, atáid anois cheana morán dainnticríosduibh</span>
<lb n="26265"/><span>ar</span>
<lb n="26266"/><span>néirghe ann:  ar a naithnighemíd anaimsir dheigheanach do bheith a láthair.</span>
<lb n="26267"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:19"/>
<div><lb n="26268"/><p><span>Dochúadar amach as ar measgne, giodheadh ní rabhadar dhínn: oír dá mbéidís</span>
<lb n="26269"/><span>dínn, do anfadís gu deimhin máráon rinn: achd ios chuige sin do sgaradar</span>
<lb n="26270"/><span>rinn, dochum gu madh follas nach dínne íad uile.</span>
<lb n="26271"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:20"/>
<div><lb n="26272"/><p><span>Giodheadh atá ungadh aguibhse ón neach náomhtha, agus atá eólas</span>
<lb n="26273"/><span>aguibh ar na huile neithibh.</span>
<lb n="26274"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:21"/>
<div><lb n="26275"/><p><span>Ní hé adhbhar dar sgríobh mé chuguibh, a ndóigh bheith ainbhfiosach sa</span>
<lb n="26276"/><span>bhfírinne: achd ar anadhbhar gu bhfuil a héolus aguibh, agus nách fuil</span>
<lb n="26277"/><span>bréug ar bioth on bhfírinne.</span>
<lb n="26278"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:22"/>
<div><lb n="26279"/><p><span>Cía atá na bhréugaire, achd an tí shéunus gurob é Iósa ios Críosd</span>
<lb n="26280"/><span>ann? asé so an tAinticríosd, noch shéunus an tathair, agus an mac.</span>
<lb n="26281"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:23"/>
<div><lb n="26282"/><p><span>Giodhbé shéunas an mac, ní fhuil an tathair aige: giodhbé admhuigheas an</span>
<lb n="26283"/><span>mac, atá an tathair aige mar an gcéudna.</span>
<lb n="26284"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:24"/>
<div><lb n="26285"/><p><span>Uime sin comhnuigheadh a ní dhochúalabhair ó thosuigh ionnuibh: dá</span>
<lb n="26286"/><span>gcomhnuighidh a ní dhochúalabhair ó thosuigh ionnuibh, biaidh sibhse mar</span>
<lb n="26287"/><span>an gcéudna gcomhnuighe sa mac agus sanathair.</span>
<lb n="26288"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:25"/>
<div><lb n="26289"/><p><span>Agus asé so an gealladh dho gheall sé dhúinn, eadhon an bheatha</span>
<lb n="26290"/><span>mharthannach.</span>
<lb n="26291"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:26"/>
<div><lb n="26292"/><p><span>Do sgríobh mé na neithese chuguibh a dtimchioll na druinge bhiós dá bhur</span>
<lb n="26293"/><span>mealladh.</span>
<lb n="26294"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:27"/>
<div><lb n="26295"/><p><span>Achd atá an tungadh do ghlacabhair uádhasan, na chomhnuighe ionnuibh: agus ní</span>
<lb n="26296"/><span>bhfuil na riachdanus oruibh neach ar bith bhur múnadh, ach mar mhúineas an</span>
<lb n="26297"/><span>tungadh sin sibh a dtáobh na nuile neitheann, agus as fírinneach hé, agus ní</span>
<lb n="26298"/><span>fhuil bréugach: agus do réir mar do mhúin sé sibh, doghéunuidh sibh comhnuighe</span>
<lb n="26299"/><span>annsan.</span>
<lb n="26300"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:28"/>
<div><lb n="26301"/><p><span>Agus anois, a chlann bheag, dénuigh comhnuighe annsan, ionnas an tan</span>
<lb n="26302"/><span>fhoillseóchar hé, gu mbiáidh sinn dána, agus nách biáidh náire oruinn na</span>
<lb n="26303"/><span>fhiádhnuise, an tan thiucfas sé.</span>
<lb n="26304"/></p>
</div>
<pb n="1Eo2:29"/>
<div><lb n="26305"/><p><span>Más feasach sibh ar eision do bheith fíréunda, as feasach sibh mar an</span>
<lb n="26306"/><span>gcéudna gurob uádha thuirmighthear gach áon leanas don fhiréuntachd.</span>
<lb n="26307"/>
<pb n="1Eo3"/></p>
<lb n="26308"/>
<lb n="26309"/><p><span>CAP. 3.</span>
<lb n="26310"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:1"/>
<div><lb n="26311"/><p><span>Tuguidh dá bhur naire créd hé méud an ghrádha tug an tathair dhúinne,</span>
<lb n="26312"/><span>as a ngoirfidhe clann Dé dhínn.  Ios uime so nách aithnidh dhon tsáoghal</span>
<lb n="26313"/><span>sinn, do bhrígh nách aithnidh dhó eisean.</span>
<lb n="26314"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:2"/>
<div><lb n="26315"/><p><span>A dhearbhráithreacha grádhacha, as clann do Dhía sinn anois, achd ní léir fós</span>
<lb n="26316"/><span>créud bús sinn: giodheadh atá a fhios aguinn an tan fhoillséochar eision, gu</span>
<lb n="26317"/><span>mbiám cosmhuil ris: oír dochífeam Hé do réir mar atá sé.</span>
<lb n="26318"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:3"/>
<div><lb n="26319"/><p><span>Agus gach neach agá bhfuil an mhunighinse aige annsan, glanuidh sé hé</span>
<lb n="26320"/><span>féin, do réir mar atá seision glan.</span>
<lb n="26321"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:4"/>
<div><lb n="26322"/><p><span>Giodhbé neach dhoní peacadh, sáruighe sé an reachd mar an gcéudna: oír</span>
<lb n="26323"/><span>asé as peacadh ann, sárughadh an rechda.</span>
<lb n="26324"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:5"/>
<div><lb n="26325"/><p><span>Agus atá a fhios aguibh gurob uime dho foillsigheadh eision, dochum ar</span>
<lb n="26326"/><span>bpeacuighne do chur ar gcúl, agus ní fhuil peacadh ar bioth annsan.</span>
<lb n="26327"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:6"/>
<div><lb n="26328"/><p><span>Giodhbé neach chomhnuigheas annsan, ní pheacuigheann sé: giodhbé neach</span>
<lb n="26329"/><span>dhoní peacadh, ní fhacuidh sé eision, agus ní raibhe aithne aige air.</span>
<lb n="26330"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:7"/>
<div><lb n="26331"/><p><span>A chlann bheag, ná mealladh éunneach sibh: an tí leanas dhfíréuntachd, as</span>
<lb n="26332"/><span>firéun hé, do réir mar atá seision na fhiréun.</span>
<lb n="26333"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:8"/>
<div><lb n="26334"/><p><span>An tí leanas dá bheith ag déunamh an pheacaidh, as ó diábhal atá sé:  oír</span>
<lb n="26335"/><span>atá an diabhal ag déunamh peacuigh ó thosach an domhain: as chuige dho</span>
<lb n="26336"/><span>foillsigheadh mac Dé, dochum gu sgaoilfeadh sé oibreacha an diábhail.</span>
<lb n="26337"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:9"/>
<div><lb n="26338"/><p><span>Giodhbé neach atá arná thuismeadh ó Dhía leanann sé dha bheith ag</span>
<lb n="26339"/><span>déunmah peacaidh: oír doní a shiólsan comhnuighe ann: agus ní héidir leis</span>
<lb n="26340"/><span>pecadh do ghéunamh, do bhrígh gu bhfuil sé arná thuismeadh ó Dhía.</span>
<lb n="26341"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:10"/>
<div><lb n="26342"/><p><span>Is ar so aitheantar clann Dé, agus clann an diábhail: giodhbé nách leanann</span>
<lb n="26343"/><span>dhfíréuntachd, ní ó Dhía atá sé, ná fós an tí nách tabhair grádh dhá</span>
<lb n="26344"/><span>dhearbhrathair.</span>
<lb n="26345"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:11"/>
<div><lb n="26346"/><p><span>Oír así so an teachdaireachd noch dhochúalabhair ó thosuigh,  eadhon</span>
<lb n="26347"/><span>sinne do thabhairt grádha dhá chéile.</span>
<lb n="26348"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:12"/>
<div><lb n="26349"/><p><span>Ní do nós Cháin noch dhobhí ón drochspioruid, agus do mharbh a</span>
<lb n="26350"/><span>dhearbhráthair. Agus créud hé an tádhbhar fár marbh sé hé? Achd do bhrígh</span>
<lb n="26351"/><span>gu rabhadar a oibreacha féin na ndrochoibreachuibh, agus oibreacha a</span>
<lb n="26352"/><span>dhearbhráthar fíreunta.</span>
<lb n="26353"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:13"/>
<div><lb n="26354"/><p><span>A dhearbhráithreacha, ná biódh iongnadh aguibh, fán sáoghal do bheith dhá</span>
<lb n="26355"/><span>bhur bhfuáthughadh.</span>
<lb n="26356"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:14"/>
<div><lb n="26357"/><p><span>Atá a fhios aguinne gur hathruigheadh sinn ó bhás gu beatha, do bhrígh grádha</span>
<lb n="26358"/><span>do bheith aguinn dona dearbhráithreachuibh: an tí nách gráduigheann</span>
<lb n="26359"/><span>dhearbhrathair, comhnuighe sé a mbás.</span>
<lb n="26360"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:15"/>
<div><lb n="26361"/><p><span>Giodhbé neach fhuathuigheas a dhearbhráthair, as fear dúnmharbhtha dho</span>
<lb n="26362"/><span>ghéunamh hé: agus atá a fhios aguibh nach déunann an bheatha marthannach</span>
<lb n="26363"/><span>comhnuighe a ndúnmharbhthach ar bioth.</span>
<lb n="26364"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:16"/>
<div><lb n="26365"/><p><span>Ios as so is aithnigh dhúinn grádh Dé, gur chuir sé a anum siós air ar</span>
<lb n="26366"/><span>soine: uime sin atá dhfíachuibh oruinne ar nanmanna do chur siós ar</span>
<lb n="26367"/><span>son ar ndearbhráithreach.</span>
<lb n="26368"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:17"/>
<div><lb n="26369"/><p><span>Agus giodhbé agá bhfuil máoin an tsáoghailse, agus dochí a dhearbhráthair a</span>
<lb n="26370"/><span>riáchdanas, agus nach déin trúaighe dhó, cionnus chomhnuigheas grádh Dé ann?</span>
<lb n="26371"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:18"/>
<div><lb n="26372"/><p><span>A chlann bheag, nárob a mbréithir na a dteanguidh amháin bhiás bhur ngrádh,</span>
<lb n="26373"/><span>achd a ngníomh agus a bhfírinne mar an gcéudna.</span>
<lb n="26374"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:19"/>
<div><lb n="26375"/><p><span>Agus aithnighemáoid ar so gurob don fhírinne sinn, agus dobhéuram fó deara</span>
<lb n="26376"/><span>dár gcruidheadhuibh bheith deimhnighthe na fhiádhnuisesion.</span>
<lb n="26377"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:20"/>
<div><lb n="26378"/><p><span>Oír dá ndáoruidh ar gcroidhe sinn, as mó fós Día ná ar gcroidhe, agus</span>
<lb n="26379"/><span>atá fios na nuile neitheann aige.</span>
<lb n="26380"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:21"/>
<div><lb n="26381"/><p><span>A dheabhráithreacha grádhacha, achd muna dháoruigh ar gcruidhe sinn, as éidir</span>
<lb n="26382"/><span>linn bheith dána ar Dhia.</span>
<lb n="26383"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:22"/>
<div><lb n="26384"/><p><span>Agus gach ní shirmid, dogheibhmíd uádha hé, do bhrígh gu gcoimhéudamáoid a</span>
<lb n="26385"/><span>aitheanta, agus gu ndéunamáoid na neithe ar a bhfuil gean aige.</span>
<lb n="26386"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:23"/>
<div><lb n="26387"/><p><span>Agus así so a aithne, eadhón sinn do chreideamh anainm a mhic</span>
<lb n="26388"/><span>IÓSA Críosd, agus a chéile do ghrádhughadh, do réir na haithne tug</span>
<lb n="26389"/><span>seision dúinn.</span>
<lb n="26390"/></p>
</div>
<pb n="1Eo3:24"/>
<div><lb n="26391"/><p><span>Oír an tí choimhéudas a aitheanta, comhnuighe sé ann, agus eisean annsan: agus</span>
<lb n="26392"/><span>as as so aithnighemíd eisen do bheith na chomhnuighe ionnuinn, eadhon as an</span>
<lb n="26393"/><span>sbioruid tug sé dhúinn.</span>
<lb n="26394"/>
<pb n="1Eo4"/></p>
<lb n="26395"/>
<lb n="26396"/><p><span>CAP. 4.</span>
<lb n="26397"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:1"/>
<div><lb n="26398"/><p><span>A dhearbhraithreacha grádhacha, ná creidigh gach éun spioruid, achd</span>
<lb n="26399"/><span>dearbhuidh na spioruda , dhfios an ó Dhía atáid: oír dochúadar morán</span>
<lb n="26400"/><span>dhfáidhibh fallsa amach fán domhan.</span>
<lb n="26401"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:2"/>
<div><lb n="26402"/><p><span>Ios ar so as aitheanta dhíbh spiorad Dé: gach spiorad admhuigheas gu dtainic</span>
<lb n="26403"/><span>Iósa Críosd a gcoluinn, ios ó Dhía atá sí.</span>
<lb n="26404"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:3"/>
<div><lb n="26405"/><p><span>Achd gach sbiorad nách admhuigeann gu dtáinic Iósa Críosd a gcoluinn,</span>
<lb n="26406"/><span>ní ó Dhía atá sí: achd así spiorad anAinnticríosd hí, ar a</span>
<lb n="26407"/><span>gcuálabhair iomrádh gu dtiocfadh sé, agus atá sé anois cheana sa domhan.</span>
<lb n="26408"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:4"/>
<div><lb n="26409"/><p><span>A chlann bheag, as ó Dhía atá sibhse, agus rugabhair buáidh orrthasan: oír as</span>
<lb n="26410"/><span>mó an tí atá ionnuibhse, ná an tí atá sa domhan.</span>
<lb n="26411"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:5"/>
<div><lb n="26412"/><p><span>As don tsáoghal iádsan, uime sin lábhruid neithe sáoghalta, agus dobheir an</span>
<lb n="26413"/><span>sáoghal éisdeachd dóibh.</span>
<lb n="26414"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:6"/>
<div><lb n="26415"/><p><span>As ó Dhía atámuidne: an tí atá aneólas Dé, éisdigh sé rinn: an tí nách fuil</span>
<lb n="26416"/><span>ó Dhía, ní éisdeann sé rinn. Is as so aithnighemíd sbiorad na fírinne agus</span>
<lb n="26417"/><span>sbiorad an tseachráin.</span>
<lb n="26418"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:7"/>
<div><lb n="26419"/><p><span>A cháirde, bíodh grádh aguinn dá chéile: oír as ó Dhía tig an grádh:</span>
<lb n="26420"/><span>agus gidhbé neach ghrádhuigheas, atá sé ar na gheineamhuin ó Dhía, agus</span>
<lb n="26421"/><span>is aithnidh dhó Día.</span>
<lb n="26422"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:8"/>
<div><lb n="26423"/><p><span>An tí nach grádhuigheann, ní bhfuil eólas Dé aige: oír as grádh é Día.</span>
<lb n="26424"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:9"/>
<div><lb n="26425"/><p><span>Annso do foillsigheadh grádh Dé dhúinne, eadhon gur chuir sé úadha</span>
<lb n="26426"/><span>a éinghin mhic air a tsáoghal, chum gu mairfeadh sinne thríd.</span>
<lb n="26427"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:10"/>
<div><lb n="26428"/><p><span>As annso atá an grádh, ní hé gu dtugamairne grádh do Dhía, achd go</span>
<lb n="26429"/><span>dtug seision grádh dhúinne, agus gur chuir úadha a mhac féin na</span>
<lb n="26430"/><span>íodhbairt réitigh air son ar bpeacuighne.</span>
<lb n="26431"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:11"/>
<div><lb n="26432"/><p><span>A dhearbhráithreacha grádhacha, má dho ghrádhuigh Dhía sinne mar sin, atá</span>
<lb n="26433"/><span>dhfiáchuibh oruinne mar an gcéudna a chéile do ghrádhughadh.</span>
<lb n="26434"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:12"/>
<div><lb n="26435"/><p><span>Ní fhacuidh éuneach Día riamh.  Dá raibhe grádha aguinn dá chéile, atá Día na</span>
<lb n="26436"/><span>chomhnuighe ionuinn, agus atá a ghrádh gu diongmhálta ionnuinn.</span>
<lb n="26437"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:13"/>
<div><lb n="26438"/><p><span>Is ar so aithnighemíd sinn do bheith ar gcomhnuighe annsan, agus eisean</span>
<lb n="26439"/><span>ionnuinne, do bhrígh gu dtug sé dhúinn tiodhluice a sbioruide.</span>
<lb n="26440"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:14"/>
<div><lb n="26441"/><p><span>Agus dochonncamar, agus donímuid dhfiádhnuise, gur chuir an tathair an mac</span>
<lb n="26442"/><span>uádha, dochum bheith dó na shlánaightheóir an domhuin.</span>
<lb n="26443"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:15"/>
<div><lb n="26444"/><p><span>Giodhbé aidmheóchas gurob hé Iósa mac Dé, atá Día na chomhnuighe</span>
<lb n="26445"/><span>ann, agus eision a nDía.</span>
<lb n="26446"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:16"/>
<div><lb n="26447"/><p><span>Agus do aithneamar, agus do chreideamar an grádh atá ag Día dhúinn. Ios</span>
<lb n="26448"/><span>grádh hé Día: agus an tí chomhnuigheas a ngrádh, comhnuighe sé a nDía,</span>
<lb n="26449"/><span>agus Día annsan.</span>
<lb n="26450"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:17"/>
<div><lb n="26451"/><p><span>As tríd so atá an grádh arna choimhliónadh ionnuinne, as gu mbiádh dánachd</span>
<lb n="26452"/><span>aguinn a ló an bhreitheamhnuis, do bhrígh gurob do réir mar</span>
<lb n="26453"/><span>atá seision, atámuidne fós sa tsáoghalsa.</span>
<lb n="26454"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:18"/>
<div><lb n="26455"/><p><span>Ní fhuil eagla san ngrádh, achd cuiridh an grádh diongmhálta eagla amach uadha:</span>
<lb n="26456"/><span>oír atá pián ceanguilte dhon neagla, uime sin giodhbé ar a mbí eagla ní fhuil</span>
<lb n="26457"/><span>sé diongmhálta a ngrádh.</span>
<lb n="26458"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:19"/>
<div><lb n="26459"/><p><span>As uime bheirmíd grádh dhósan, do bhrígh gur gráduigh sé sinn ar tús.</span>
<lb n="26460"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:20"/>
<div><lb n="26461"/><p><span>Dá nabra éuneach, atá grádh agum do Dhía, agus fúath do bheith aige dhá</span>
<lb n="26462"/><span>dhearbhráthair, ios fear bréige dho ghéunamh hé.  Oír cionnas ios éidir don</span>
<lb n="26463"/><span>tí nách grádhuigheann a dhearbhráthair dhochonnairc sé, grádh dho thabhairt</span>
<lb n="26464"/><span>do Dhía nách facuidh sé?</span>
<lb n="26465"/></p>
</div>
<pb n="1Eo4:21"/>
<div><lb n="26466"/><p><span>Agus atá anaithnese aguinn uádhasan, eadhón an tí ghrádhuigheas Día,</span>
<lb n="26467"/><span>gho grádhughadh sé a dhearbhráthar mar an gcéudna.</span>
<lb n="26468"/>
<pb n="1Eo5"/></p>
<lb n="26469"/>
<lb n="26470"/><p><span>CAP. 5.</span>
<lb n="26471"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:1"/>
<div><lb n="26472"/><p><span>Giodhbé ar bioth chreideas gurob hé Iósa as Críosd, atá sé arna</span>
<lb n="26473"/><span>thuismeadh ó Dhía: agus gach áon ghrádhuigheas an tuismightheóir, grádhuidhe</span>
<lb n="26474"/><span>sé mar an gcéudna an tí dho thuismeadh uádha.</span>
<lb n="26475"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:2"/>
<div><lb n="26476"/><p><span>As air so aithnigheamáoid gu bhfuil grádh aguinn do chloinn Dé, an tan</span>
<lb n="26477"/><span>bhíos grádh dho Dhía aguinn, agus choimhéudamáoid a aitheanta.</span>
<lb n="26478"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:3"/>
<div><lb n="26479"/><p><span>Oír asé so grádh Dé, eadhon sinne do choimhéud a aitheantadh: agus ní</span>
<lb n="26480"/><span>fhuilid a aitheanta tróm.</span>
<lb n="26481"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:4"/>
<div><lb n="26482"/><p><span>Oír beiridh gach ní atá arna thuismeadh ó Dhía, buáidh ar an sáoghal: agus</span>
<lb n="26483"/><span>así so an bhuáidh rug buáidh ar an sáoghal, eadhon ar gcreideamh.</span>
<lb n="26484"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:5"/>
<div><lb n="26485"/><p><span>Cía bheireas buáid ar an sáoghal, achd an tí chreideas gurob hé Iósa</span>
<lb n="26486"/><span>mac Dé?</span>
<lb n="26487"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:6"/>
<div><lb n="26488"/><p><span>Asé so an tí táinic tré uisge agus tré fhuil, eadhón Iosa Criosd: ní tré</span>
<lb n="26489"/><span>uisge amháin, achd tré uisge agus tré fhuil: agus asé an spiorad naomh doní</span>
<lb n="26490"/><span>dhfíadhnuise gurob hí an fhírinne an spiorad.</span>
<lb n="26491"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:7"/>
<div><lb n="26492"/><p><span>Oír atá tríur ar neamh dhoní fiádhnuise, eadhón an tathair, an bhriáthar,</span>
<lb n="26493"/><span>agus an spiorad náomh:  agus atáid an tríursa na náon.</span>
<lb n="26494"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:8"/>
<div><lb n="26495"/><p><span>Agus atá tríur ar an dtalamh doní fíadhnuise, eadhó an sbiorad, agus an</span>
<lb n="26496"/><span>tuisge, agus an fhuil: agus tigid an tríursa ré chéile ar áon ní.</span>
<lb n="26497"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:9"/>
<div><lb n="26498"/><p><span>Dá ngabham chuguinn fíadhnuise dáoineadh, as mó iná sin is gabhtha dhúinn</span>
<lb n="26499"/><span>chuguinn fíadhnuise Dé: oír así so fiádhnuise Dé, noch dhorinne sé</span>
<lb n="26500"/><span>dfiádhnuise a dtáobh a mhic.</span>
<lb n="26501"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:10"/>
<div><lb n="26502"/><p><span>An tí chreideas a mac Dé, atá an fhiádhnuise aige ann féin: an tí nách</span>
<lb n="26503"/><span>creideann Día, dorinne sé brégach dhe, do bhrígh nar chréid sé don fhiádhnuise</span>
<lb n="26504"/><span>noch dhorinne Día a dtáobh a mhic.</span>
<lb n="26505"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:11"/>
<div><lb n="26506"/><p><span>Agus así so an fhiádhnuise sin, eadhón gu dtug Día an bheatha mharthannach</span>
<lb n="26507"/><span>dhúinn: agus ios ann a mhac atá an bheathasa.</span>
<lb n="26508"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:12"/>
<div><lb n="26509"/><p><span>An tí agá bhfuil an mac aige, atá an bheatha aige: an tí ag nách fuil mac Dé</span>
<lb n="26510"/><span>aige, ní fhuil an bheatha aige.</span>
<lb n="26511"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:13"/>
<div><lb n="26512"/><p><span>Do sgríobh mé na neithese chuguibhse, a dhream chreideas anainm mhic Dé:</span>
<lb n="26513"/><span>dochum a fheasa dho bheith aguibh, gu bhfuil an bheatha mharthannach aguibh,</span>
<lb n="26514"/><span>agus dochum gu gcreidfeadh sibh anainm mhic Dé.</span>
<lb n="26515"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:14"/>
<div><lb n="26516"/><p><span>Agus asé so an dóchas atá aguinn as, eadhón dá sireann éunni air do réir a</span>
<lb n="26517"/><span>thoile, gu néisdeann sé rinn.</span>
<lb n="26518"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:15"/>
<div><lb n="26519"/><p><span>Agus má atá a fhios aguinn gu néisdeann sé sinn fá gach ní dá sirmíd, atá a</span>
<lb n="26520"/><span>fhios aguinn, gu bhfuilid na hiárratais do iárramar air, ar fagháil aguinn.</span>
<lb n="26521"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:16"/>
<div><lb n="26522"/><p><span>Dá bhfaicidh neach ar bioth a dhearbhráthair ag peacughadh a bpeacadh nách</span>
<lb n="26523"/><span>fuil dochum báis, sireadh sé maithnheachas ar Dhia dhá thaobh, agus</span>
<lb n="26524"/><span>dobhéura beatha dhó, eadhón don druing nách déin peacadh ann dochum báis:</span>
<lb n="26525"/><span>ní abruim impidhe dho chur dhá tháobh sin.</span>
<lb n="26526"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:17"/>
<div><lb n="26527"/><p><span>As peacadh gach uile neamhfhiréundachd: giodheadh atá peacadh ann nach</span>
<lb n="26528"/><span>fuil dochum báis.</span>
<lb n="26529"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:18"/>
<div><lb n="26530"/><p><span>Atá a fhios aguinn, gach neach atá arna thuismeadh ó Dhía, nách peacuigheann</span>
<lb n="26531"/><span>sé: achd an tí atá arná thuismeadh ó Dhía, bí coimhéudach air féin, agus ní</span>
<lb n="26532"/><span>bheanann an drochspiorad ris.</span>
<lb n="26533"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:19"/>
<div><lb n="26534"/><p><span>Atá a fhios aguinn gurob ó Dhía atámuid, agus gu bhfuil an sáoghal</span>
<lb n="26535"/><span>uile na luidhe sanolc.</span>
<lb n="26536"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:20"/>
<div><lb n="26537"/><p><span>Achd atá a fhios aguinn gu dtáinic mac Dé, agus gu dtug sé tuigse</span>
<lb n="26538"/><span>dhúinn ris aneach fhirinneach dhaithne: agus atámuid sa neich fhírénneach</span>
<lb n="26539"/><span>soin, agus ann a mhac Iósa Críosd. Asé so an fíor Dhía, agus an bheatha</span>
<lb n="26540"/><span>mharthannach.</span>
<lb n="26541"/></p>
</div>
<pb n="1Eo5:21"/>
<div><lb n="26542"/><p><span>A chlann bheag, coimhéuduigh sibh pféin air iomhaighibh.  Amén.</span>
<lb n="26543"/>
<pb n="2Eo"/></p>
<lb n="26544"/>
<lb n="26545"/><p><span>DARA HEIPISDIL EOIN ABSDAIL.</span>
<lb n="26546"/>
<pb n="2Eo1"/></p>
<lb n="26547"/>
<lb n="26548"/><p><span>CAP. 1.</span>
<lb n="26549"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:1"/>
<div><lb n="26550"/><p><span>An seanóir dochum na bainntighearna toghtha, agus dochum a cloinne, dá</span>
<lb n="26551"/><span>bhfuil mo ghrádh gu fírinneach, agus ní hé mo ghrádhsa amháin, achd grádh</span>
<lb n="26552"/><span>na nuile mar an gcéudna noch fuáir éolas ar an bhfírinne:</span>
<lb n="26553"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:2"/>
<div><lb n="26554"/><p><span>Ar son na fírinne chomhnuigheas ionnuinn agus bhiás maille rinn go siórruidhe:</span>
<lb n="26555"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:3"/>
<div><lb n="26556"/><p><span>Grása, trocaire, agus síothcháin maille ribh, ó Dhía athar, agus ón</span>
<lb n="26557"/><span>dtighearna Iósa Críosd mac anathar, agus ón dtighearna Iósa Críosd maille</span>
<lb n="26558"/><span>ré fírinne agus ré grádh.</span>
<lb n="26559"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:4"/>
<div><lb n="26560"/><p><span>Dobhí gairdeachas mór oram, do bhrígh gu bhfuáir mé cuid dod chloinnse</span>
<lb n="26561"/><span>ag siubhal do réir na fírinne, amhuil fuáramar aithne ónathair.</span>
<lb n="26562"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:5"/>
<div><lb n="26563"/><p><span>Agus anois iárruim dhathchuinghe ort, a bhainntighearna, (ní fá mar do</span>
<lb n="26564"/><span>bhéinn ag sgríobhad aithne nuáidhe chugad, achd na haithne dobhí aguinn</span>
<lb n="26565"/><span>ó thosuigh,) eadhón a chéile dho ghrádhughadh dhúinn.</span>
<lb n="26566"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:6"/>
<div><lb n="26567"/><p><span>Agus asé so an grádh, eadhón sinn do shiubhal do réir a aitheantasan. Asé</span>
<lb n="26568"/><span>so anaithne, do réir mar dhochuálabhair ó thosuigh, dochum bheith díbh ag</span>
<lb n="26569"/><span>siubhal innte.</span>
<lb n="26570"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:7"/>
<div><lb n="26571"/><p><span>Oír is iomgha mealltóir táinic asdteach sa domhan, nach admhuigheann</span>
<lb n="26572"/><span>Iósa Críosd do theachd a gcoluinn.  Giodhbé atá mar sin, as mealltóir</span>
<lb n="26573"/><span>agus Ainnticríosd é.</span>
<lb n="26574"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:8"/>
<div><lb n="26575"/><p><span>Tuguidh aire ribh pféin nách léigfem amugha na neithe dho sáothruigheamar,</span>
<lb n="26576"/><span>achd gu madh héidir linn lanlúach sáothair do ghlacadh chuguinn.</span>
<lb n="26577"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:9"/>
<div><lb n="26578"/><p><span>Giodhbé neach sháruigheas an aithne agus nach comhnuigheann a</span>
<lb n="26579"/><span>dteagusg Chríosd, ní fhuil Día aige: an tí chomhnuigheas a dteagusg</span>
<lb n="26580"/><span>gCríosd atá an tathair agus an mac aige.</span>
<lb n="26581"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:10"/>
<div><lb n="26582"/><p><span>Dá dtigidh neach ar bioth chuguibh, agus nach dtabhair ris an teagusgsa,</span>
<lb n="26583"/><span>ná gabhuidh chuguibh ion bhur dteagh hé, agus ná beannuighe dhó.</span>
<lb n="26584"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:11"/>
<div><lb n="26585"/><p><span>Oír an tí bheannuigheas dó, atá sé pártach réna dhrochghniómharthuibh.</span>
<lb n="26586"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:12"/>
<div><lb n="26587"/><p><span>Bíodh gu raibhe morán do neithibh agum ré a sgríobhadh chuguibh, iodheadh</span>
<lb n="26588"/><span>cheana niórbháil leam sgríobhadh ré papéur agus ré dubh: achd atá súil agum</span>
<lb n="26589"/><span>ré theachd chuguibh, agus ré labhairt ribh béul ar bhéul, dochum ar</span>
<lb n="26590"/><span>ngáirdechais do bheith iomlán.</span>
<lb n="26591"/></p>
</div>
<pb n="2Eo1:13"/>
<div><lb n="26592"/><p><span>Cuirid clann do dheirbhsheathar toghtha, beatha agus sláinte chugad.  Amén.</span>
<lb n="26593"/>
<pb n="3Eo"/></p>
<lb n="26594"/>
<lb n="26595"/><p><span>TREAS EPISTIL EOIN ABSDUIL.</span>
<lb n="26596"/>
<pb n="3Eo1"/></p>
<lb n="26597"/>
<lb n="26598"/><p><span>CAP. 1.</span>
<lb n="26599"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:1"/>
<div><lb n="26600"/><p><span>Cuiridh an seanóir dochum Gháiuis ghrádhuigh, dá bhfuil mo</span>
<lb n="26601"/><span>ghrádh gu fírinneach, beatha agus sláinte.</span>
<lb n="26602"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:2"/>
<div><lb n="26603"/><p><span>A dhearbhrathair ghrádhuigh, dobhfearr leam ar tús gu bhfaghthá</span>
<lb n="26604"/><span>séun agus sláinte chorpárrgha, amhuil atá séun ar thanam.</span>
<lb n="26605"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:3"/>
<div><lb n="26606"/><p><span>Oír do ghabh gáirdeachas mór mé, an tan tangadar na dearbhráithreacha,</span>
<lb n="26607"/><span>agus dorinneadar fiádhnuise dhon fhírinne atá ionnadsa, do réir mar</span>
<lb n="26608"/><span>shiubhlas tú sa bhfírinne.</span>
<lb n="26609"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:4"/>
<div><lb n="26610"/><p><span>Ní fhuil gáirdeachas agum as mó iná so, eadhon gu gcluinim gu bhfuilid</span>
<lb n="26611"/><span>mo chlann ag siubhal sa bhfírinne.</span>
<lb n="26612"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:5"/>
<div><lb n="26613"/><p><span>A dhearbhráthair ghrádhuigh, is fá mar ios iomchúibhghe dho dhuine</span>
<lb n="26614"/><span>dheighchreidmheach dhoní tú, giodhbé ar bioth ní dhoní tú dona</span>
<lb n="26615"/><span>dearbhráithreachuibh, agus do dheóraidhibh,</span>
<lb n="26616"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:6"/>
<div><lb n="26617"/><p><span>Noch dhorinne fiádhnuise dhod ghrádh dho láthair na heagluise: agus dá</span>
<lb n="26618"/><span>ndeachuidh tú fá slíghe ríu fá mar ios cuibhghe dhon tí admhuigheas ainm Dé,</span>
<lb n="26619"/><span>as maith ré a dhéunamh hé:</span>
<lb n="26620"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:7"/>
<div><lb n="26621"/><p><span>Oír ios ar son a anmasan dochuádar amách, gan ní ar bioth do ghlacadh</span>
<lb n="26622"/><span>dhóibh, ó na cineadhachuibh.</span>
<lb n="26623"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:8"/>
<div><lb n="26624"/><p><span>Uime sin atá dhfíachuibh oruinne a mac samhla sin dho ghabháil chuguinn,</span>
<lb n="26625"/><span>dochum bheith dúinn nar gcomhluchd cabhartha dhon fhírinne.</span>
<lb n="26626"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:9"/>
<div><lb n="26627"/><p><span>Do sgríobh mé dochum na heagluise: achd ní ghabhann Diotrephes, réna mián</span>
<lb n="26628"/><span>áirdcheannas do bheith aige ós a gcionn, ní ghabhann sé chuige sinn.</span>
<lb n="26629"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:10"/>
<div><lb n="26630"/><p><span>Ar anadhbharsa, más teachd dhamh, cuirfeadh a gcéill a gniómhartha</span>
<lb n="26631"/><span>doní sé, ag cur callóide oruinn ré briáthruibh urchóideacha: agus ní lór</span>
<lb n="26632"/><span>leis sin, achd ní ghabhann sé féin na dearbhráithreacha chuige, agus cuiridh</span>
<lb n="26633"/><span>toirmeasg ar an druing léna mián  a ngabháil chuca, agus cuiridh sé amach as</span>
<lb n="26634"/><span>aneagluis íad.</span>
<lb n="26635"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:11"/>
<div><lb n="26636"/><p><span>A dhearbhráthair ghrádhuigh, ná lean don nolc, achd lean don mhaith: an</span>
<lb n="26637"/><span>tí doní an mhaith, ios ó Dhía atá sé: achd an tí doní an tolc, ní fhacuidh</span>
<lb n="26638"/><span>sé Día.</span>
<lb n="26639"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:12"/>
<div><lb n="26640"/><p><span>Atá deaghtheisd ar Dhemetrius ag na huile dhearbhráithribh, uile agus ag</span>
<lb n="26641"/><span>an bhfírinne féin: agus donímuidne fós fíadhnuise ris: agus atá a fhios</span>
<lb n="26642"/><span>aguibhse gurob fírinneach an fhiádhnuise dhonímuid.</span>
<lb n="26643"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:13"/>
<div><lb n="26644"/><p><span>Dobhí mórán agum ré a sgríobhadh, achd ní háill leam a sgríobhadh chugad ré</span>
<lb n="26645"/><span>dubh agus ré peann.</span>
<lb n="26646"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:14"/>
<div><lb n="26647"/><p><span>Oír atá súil agum ré thusa dhfaicsin gu haithghearr, agus anuáir sin</span>
<lb n="26648"/><span>laibheóram béul ar bhéul.</span>
<lb n="26649"/></p>
</div>
<pb n="3Eo1:15"/>
<div><lb n="26650"/><p><span>Síthcháin maille riot. Cuirid na cáirde a mbeannachd chugad. Beir beannachd</span>
<lb n="26651"/><span>dochum na gcarad amhuil adéuruinn na nanmannuibh iád.</span>
<lb n="26652"/>
<pb n="Id"/></p>
<lb n="26653"/>
<lb n="26654"/><p><span>EPISDIL GHINERALTA IUDAIS ABSDUIL.</span>
<lb n="26655"/>
<pb n="Id1"/></p>
<lb n="26656"/>
<lb n="26657"/><p><span>CAP. 1.</span>
<lb n="26658"/></p>
</div>
<pb n="Id1:1"/>
<div><lb n="26659"/><p><span>Iudás searbhfhoghantuighe Iósa Críosd, agus dearbhráthair Shémuis,</span>
<lb n="26660"/><span>dochum na druinge atá arna ngáirm, arna náomhadh ó Dhía athar, agus arna</span>
<lb n="26661"/><span>gcoimhéud fá chomhair Iósa Críosd:</span>
<lb n="26662"/></p>
</div>
<pb n="Id1:2"/>
<div><lb n="26663"/><p><span>Trócaire, síthcháin, agus grádh, gu raibhe maille ribh gu ro líonmhar.</span>
<lb n="26664"/></p>
</div>
<pb n="Id1:3"/>
<div><lb n="26665"/><p><span>A dhearbhraithreacha grádhacha ar ndéunamh anuile dhíthchill damh ar</span>
<lb n="26666"/><span>sgríobhadh chuguibh, a dtimchioll an tslánuighthe choitchinn, dobhí na</span>
<lb n="26667"/><span>riachdanus oram sgríobhadh chuguibh, dochum bhur dteaguisg fá chathughadh</span>
<lb n="26668"/><span>gu dithchiollach ar son an chreidimh tugadh éunuáir amháin dona náomhuibh.</span>
<lb n="26669"/></p>
</div>
<pb n="Id1:4"/>
<div><lb n="26670"/><p><span>Oír tangadar dáoine dháirighthe neamhdhiágha ar teultógh asdteach, noch dho</span>
<lb n="26671"/><span>bhí fada ó shoin roimh láimh orduighthe dochum an bhreitheamhnuis so, noch</span>
<lb n="26672"/><span>iompoigheas grás ar ndéine a neamhghloine, agus shéunas an táon mhaighisdir</span>
<lb n="26673"/><span>ar nDía agus ar dtighearna Iósa Críosd.</span>
<lb n="26674"/></p>
</div>
<pb n="Id1:5"/>
<div><lb n="26675"/><p><span>Ar anadhbharsoin, is mián leam iád so dho chur a gcuimhne dhíbh, ar</span>
<lb n="26676"/><span>bhfagháil a fhesa so éunuáir, eadhón an tan do sháor an tighearna an pobal</span>
<lb n="26677"/><span>ónÉigipt, gur sgrios sé na dhiáigh sin an dream nár chreid.</span>
<lb n="26678"/></p>
</div>
<pb n="Id1:6"/>
<div><lb n="26679"/><p><span>Na haingil mar an gcéudna nár choimhéid an chéud sdaid an a rabhadar, achd do</span>
<lb n="26680"/><span>fháguibh anionadh comhnuighe féin, do choimhéid sé íad a ngeimhlibh</span>
<lb n="26681"/><span>siórruidhe fá dhorchadas, dochum breithemhnuis an láe mhóir.</span>
<lb n="26682"/></p>
</div>
<pb n="Id1:7"/>
<div><lb n="26683"/><p><span>Do réir mar atá Sodom agus Gomorra, agus na caithreacha na dtimchioll,</span>
<lb n="26684"/><span>noch do lean do dhrúis dá nós soin, agus do lean dainmhíanuibh coimhthigheacha</span>
<lb n="26685"/><span>na colla, arna gcur síos na neisiompláir, ag fulang péine na teineadh</span>
<lb n="26686"/><span>síorruidhe.</span>
<lb n="26687"/></p>
</div>
<pb n="Id1:8"/>
<div><lb n="26688"/><p><span>Achd fós mar an gcéudna, saluighid an dreamsa tréna gcodladh an cholann,</span>
<lb n="26689"/><span>agus cuirid uáchdaránachd a dtarcuisne, agus doníd anchaint ar an luchd agá</span>
<lb n="26690"/><span>bhfuil áirdcheannas.</span>
<lb n="26691"/></p>
</div>
<pb n="Id1:9"/>
<div><lb n="26692"/><p><span>Giodheadh Míochéull an tarchaingeal, an tan do chathuigh sé anadhuig</span>
<lb n="26693"/><span>an díabhail, agus dorinne sé diosbóireachd ris a dtimchioll chuirp Mháoise,</span>
<lb n="26694"/><span>niór lamh sé breath mhasluigheach do bhreith air, achd adubhairt,  gu bhfagha</span>
<lb n="26695"/><span>tú imdhearghadh ón dtighearna.</span>
<lb n="26696"/></p>
</div>
<pb n="Id1:10"/>
<div><lb n="26697"/><p><span>Achd doníd an dreamsa anchaint ar na neithibh nách aithnidh dhóibh: agus</span>
<lb n="26698"/><span>giodhbé neithe ar a bhfuil éolas nadúrtha aca, do réir na nainnmhinnteadh gan</span>
<lb n="26699"/><span>réusun, truáillid iád féin ionnta.</span>
<lb n="26700"/></p>
</div>
<pb n="Id1:11"/>
<div><lb n="26701"/><p><span>Budh hanaóibhinn dóibh: oír do leanadar lorg Cháin, agus dochuádar amugha</span>
<lb n="26702"/><span>tré mhealltóireachd thuárasduil  Bhaláim, agus do sgriosadh iád tré bheith</span>
<lb n="26703"/><span>dóibh comhcontrárrgha ré Córe.</span>
<lb n="26704"/></p>
</div>
<pb n="Id1:12"/>
<div><lb n="26705"/><p><span>As buill cháidheacha íad so ion bhur bhféusduighibh grádha, an tan bhíd ar</span>
<lb n="26706"/><span>fhéusda maille ribh, dá mbeathughadh féin gan fhaithcheas ar bioth: as</span>
<lb n="26707"/><span>neóill gan uisge iád, dá mbreith fágcuáirt ris na gáothuibh: croinn do</span>
<lb n="26708"/><span>mheath, ar nách fuil toradh, do éug fá dhó, arna mbuáin as a bhfréumach;</span>
<lb n="26709"/></p>
</div>
<pb n="Id1:13"/>
<div><lb n="26710"/><p><span>As garbhthonna fáirge, sgeithes a náire féin amhuil chubhar: is réullanna</span>
<lb n="26711"/><span>seachráin iád, fá chomhair a bhfuil an dorchadas fíordhorcha dá thaisge gu</span>
<lb n="26712"/><span>siórruidhe.</span>
<lb n="26713"/></p>
</div>
<pb n="Id1:14"/>
<div><lb n="26714"/><p><span>Agus dorinne Enoch fós an seachdmhadh pearsa ó Adhamh fáidheadóirechd ar</span>
<lb n="26715"/><span>a samhuil so, ag rádh; tábhruigh dá bhur núigh, atá an tighearna ag teachd</span>
<lb n="26716"/><span>guna mhíltibh dainglibh náomhtha:</span>
<lb n="26717"/></p>
</div>
<pb n="Id1:15"/>
<div><lb n="26718"/><p><span>Dochum breitheamhnuis do ghénamh ar na huile dháoinibh, agus dochum na nuile</span>
<lb n="26719"/><span>atá neamhdhiagha na measg do imdheargadh, ar son na nuile ghníomharthadh</span>
<lb n="26720"/><span>neamhdhiagha dhorinneadar, agus ar son na nuile bhiáthar ngér noch</span>
<lb n="26721"/><span>dho labhradar na peacuich nemhdhiagha na adhuigh.</span>
<lb n="26722"/></p>
</div>
<pb n="Id1:16"/>
<div><lb n="26723"/><p><span>As luchd monmhuir agus gearáin an dreamsa, bhiós ag siubhal do réir</span>
<lb n="26724"/><span>anainmhían féin: agus agá labhrann a mbéul neithe aibhéile, maille ré</span>
<lb n="26725"/><span>bheith dhóibh ag déunamh iongantuis do phearsanuibh dáoineadh do ghrádh éudála.</span>
<lb n="26726"/></p>
</div>
<pb n="Id1:17"/>
<div><lb n="26727"/><p><span>Giodheadh bíodh coimhne aguibhse a dearbhráithreacha grádhacha, ar na</span>
<lb n="26728"/><span>briáthruibh noch dho labhradar apsduil ar dtighearna Iósa Críosd roimhe so,</span>
<lb n="26729"/></p>
</div>
<pb n="Id1:18"/>
<div><lb n="26730"/><p><span>Eadhon gu ndubhradar ribh gu mbiádh luchd sgige sanaimsir dheigheanuigh, ag</span>
<lb n="26731"/><span>siubhal do réir a nainmhián neamhdhiágha féin.</span>
<lb n="26732"/></p>
</div>
<pb n="Id1:19"/>
<div><lb n="26733"/><p><span>Asiád so an dream sgaras iád féin ré cách agus íad nádurrgha gan</span>
<lb n="26734"/><span>an spiorad.</span>
<lb n="26735"/></p>
</div>
<pb n="Id1:20"/>
<div><lb n="26736"/><p><span>Achd ar mbeith dhíbhse, a dhearbhráithreacha grádhacha, dhá bhur</span>
<lb n="26737"/><span>bhfollamnughadh féin ann bhur gcreideamh ro náomhtha, maille ré bheith dhíbh</span>
<lb n="26738"/><span>ag urnuighe sa sbiorad náoimh,</span>
<lb n="26739"/></p>
</div>
<pb n="Id1:21"/>
<div><lb n="26740"/><p><span>Coimhéuduigh sibh féin a ngrádh Dé, ag súil ré trócaire ar dtighearna Iósa</span>
<lb n="26741"/><span>Críosd, dochum na beatha marthanuighe.</span>
<lb n="26742"/></p>
</div>
<pb n="Id1:22"/>
<div><lb n="26743"/><p><span>Agus biódh truáighe aguibh do dhruing dháirighthe ar ndéunamh</span>
<lb n="26744"/><span>eidirdhealuighthe dhíbh eatorra:</span>
<lb n="26745"/></p>
</div>
<pb n="Id1:23"/>
<div><lb n="26746"/><p><span>Agus sáoruidh dream eile ré faitcheas do chur órrtha, dá dtairruing as an</span>
<lb n="26747"/><span>dteine: agus fós biódh fuáth aguibh dhon néudach atá arna shalchadh ón</span>
<lb n="26748"/><span>gcoluinn.</span>
<lb n="26749"/></p>
</div>
<pb n="Id1:24"/>
<div><lb n="26750"/><p><span>Fá dheóigh, don tí lénob éidir bhur gcoimhéud ar oilbhéim dhfagháil, agus bhur</span>
<lb n="26751"/><span>gcur a bhfíadhnuise a ghlóire féin gan choir ar bioth maille ré ro</span>
<lb n="26752"/><span>gháirdeaghais,</span>
<lb n="26753"/></p>
</div>
<pb n="Id1:25"/>
<div><lb n="26754"/><p><span>Don náon nDía eagnuighe na áonar eadhón dar slánaightheóir, u raibhe</span>
<lb n="26755"/><span>glóir agus morghachd, neart agus cumhachda, anois agus a sháoghal na sáoghal.</span>
<lb n="26756"/><span>Amén.</span>
<lb n="26757"/>
<pb n="Ap"/></p>
<lb n="26758"/>
<lb n="26759"/><p><span>AN TAISEUNAIDH FUAIR EOIN AN diaghaire.</span>
<lb n="26760"/>
<pb n="Ap1"/></p>
<lb n="26761"/>
<lb n="26762"/><p><span>CAP. 1.</span>
<lb n="26763"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:1"/>
<div><lb n="26764"/><p><span>Taisbéunadh Iósa Críosd, noch tug Día dhó, dochum na neitheann is</span>
<lb n="26765"/><span>éigean do bheith ann do láthair, dhfoillsiughadh dhá</span>
<lb n="26766"/><span>shearbhfhoghantuigheadhuibh: agus ar gcur theachdaireachda uádha réna aingeal</span>
<lb n="26767"/><span>dó, do thaiséin hé dá shearbhfhoghantuighe Eóin:</span>
<lb n="26768"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:2"/>
<div><lb n="26769"/><p><span>An tí dorinne fiádhnuise dho bhréithir Dé, agus dhfiádhnuise Iósa Críosd,</span>
<lb n="26770"/><span>agus dá gach ní dhá bhfacuidh sé.</span>
<lb n="26771"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:3"/>
<div><lb n="26772"/><p><span>As beannuighthe an tí leigheas, agus an dream éisdeas briáthra na</span>
<lb n="26773"/><span>fáidheadóireachd so, agus choimhéudus na neithe atá sgríobhtha innte. Oír atá</span>
<lb n="26774"/><span>anaimsir dho láthair.</span>
<lb n="26775"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:4"/>
<div><lb n="26776"/><p><span>Eóin, dochum na seachd neagluiseadh atá sanAsía; grása maille ribh,</span>
<lb n="26777"/><span>agus síthcháin, ón tí atá, agus dobhí, agus bhiás: agus ó na seachd</span>
<lb n="26778"/><span>spioraduibh noch atá a bhfiádhnuise a árdchatháoire.</span>
<lb n="26779"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:5"/>
<div><lb n="26780"/><p><span>Agus ó Iósa Críosd, an fhiádhnuise fhíre,  an chéidghin ó mharbhuibh, agus</span>
<lb n="26781"/><span>prionnsa ós rióghuib na talmhan: an tí dho ghrádhuigh sinn, agus do ionnail</span>
<lb n="26782"/><span>sinn ór bpeacadhuibh réna fhuil féin:</span>
<lb n="26783"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:6"/>
<div><lb n="26784"/><p><span>Agus dorinne dhínn ríghthe agus sagairt do Dhía agus dá athair: dósan u</span>
<lb n="26785"/><span>raibhe glóir agus cumhachda a sáoghal na sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="26786"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:7"/>
<div><lb n="26787"/><p><span>Tabhruidh dá bhur núidh, atá sé ag teachd maille ré néulluibh, agus dochífidh</span>
<lb n="26788"/><span>gach uile shúil hé, agus an dream féin do tholl hé: agus cáoifid na huile</span>
<lb n="26789"/><span>threabha na talmhan na fhíadhnuise: as amhluidh bhías, Amén.</span>
<lb n="26790"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:8"/>
<div><lb n="26791"/><p><span>As mise Alpha agus Oméga, eadhón an tosach agus an deireadh, adeir an</span>
<lb n="26792"/><span>tighearna, an tí atá, agus dobhí, agus bhías, an tí atá uilechumhachdach.</span>
<lb n="26793"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:9"/>
<div><lb n="26794"/><p><span>Dobhí meise Eóin, bhur ndearbhráthair, agus bhur gcomhchompánach a</span>
<lb n="26795"/><span>dtáobh bhuáidheartha agus ríoghachda agus fhulaing Iósa Críosd,</span>
<lb n="26796"/><span>sanoiléun dá ngoirthear Patmos, ar son bhreithre Dé, agus ar son</span>
<lb n="26797"/><span>fhíadhnuise Iósa Críosd.</span>
<lb n="26798"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:10"/>
<div><lb n="26799"/><p><span>Agus do coimhéignigheadh mé ris an spioruid a ló an tighearna, agus do</span>
<lb n="26800"/><span>chúaluidh mé don táobh thíar dhióm guth mór mar fhúaim sduic,</span>
<lb n="26801"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:11"/>
<div><lb n="26802"/><p><span>Agá rádh, as mise Alpha agus Oméga, an céudneach agus a neach deigheanach,</span>
<lb n="26803"/><span>agus sgríobhsa a leabhar an ní dochí tú, agus cuir uáit é dochum na seachd</span>
<lb n="26804"/><span>neagluiseadh atá sanAsía, dochum Ephesuis, agus chum</span>
<lb n="26805"/><span>Smirna, agus chum Phergamuis, agus chum Tiatíra, agus chum Sardis,</span>
<lb n="26806"/><span>agus chum Philadelphia, agus chum Laodicéa.</span>
<lb n="26807"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:12"/>
<div><lb n="26808"/><p><span>Agus do iompuigh mé ar mo chúl, dochum an ghotha dho labhair rióm</span>
<lb n="26809"/><span>dhfaicsin: agus ar niompughadh dhamh, dochonnairc mé seachd</span>
<lb n="26810"/><span>gcoinnleóireadha órrgha:</span>
<lb n="26811"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:13"/>
<div><lb n="26812"/><p><span>Agus a meadhón na seachd gcoinnleóireadh sin, neach bá cosmhuil ré mac an</span>
<lb n="26813"/><span>duine, noch fá raibhe éudach ráinic siós go a sháluibh, agus crios órrgha</span>
<lb n="26814"/><span>thairis a dtimchioll a chióch.</span>
<lb n="26815"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:14"/>
<div><lb n="26816"/><p><span>Agus dobhí a cheann agus a ghruág coimhgeal ré holuinn ghil, nó ré snechda:</span>
<lb n="26817"/><span>agus dobhádar a shúile cosmhuil ré lasair theineadh.</span>
<lb n="26818"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:15"/>
<div><lb n="26819"/><p><span>Agus bá cosmhuil a chosa ré fionnbhrun, agus dobhádar amhuil do bhiádáois</span>
<lb n="26820"/><span>ar dearglasadh a nuáimh thineadh: agus bá cosmhuil a ghuth ré fuáim mhoráin</span>
<lb n="26821"/><span>duisgeadhuibh.</span>
<lb n="26822"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:16"/>
<div><lb n="26823"/><p><span>Agus dobhí aige na láimh dheis seachd réullanna: agus cloidheamh géur</span>
<lb n="26824"/><span>dhá áobhar ag teachd amach as a bhéul: agus a ghnúis ag deallrughadh, amhuil</span>
<lb n="26825"/><span>dheallruighes an ghrían iona lán neart.</span>
<lb n="26826"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:17"/>
<div><lb n="26827"/><p><span>Agus an tan dochonnairc mé hé, do thuit mé síos agá chosuibh a riochd</span>
<lb n="26828"/><span>mhairbh, agus do chuir seision a lámh dheas oram, ag rádh rióm; ná bíodh</span>
<lb n="26829"/><span>faitcheas ort:  as meise an céidneach agus a neach deigheaneach,</span>
<lb n="26830"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:18"/>
<div><lb n="26831"/><p><span>Agus an tí atá béo, gé gu raibh mé marbh: agus tabhair húidh, atáim béo</span>
<lb n="26832"/><span>a sáoghal na sáoghal.  Amén.  Agus atáid eochracha ifrinn agus an bháis agum.</span>
<lb n="26833"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:19"/>
<div><lb n="26834"/><p><span>Sgríobh na neithe dhochonnairc tú, agus na neithe atá ann, agus na neithe</span>
<lb n="26835"/><span>thiucfus na dhiáigh so.</span>
<lb n="26836"/></p>
</div>
<pb n="Ap1:20"/>
<div><lb n="26837"/><p><span>Así so secréid na seachd réullann dochonnairc tú um láimh dheis, agus na</span>
<lb n="26838"/><span>seachd gcoinnleóireadh nórrgha: asiád na seachd réullanna, seachd naingil na</span>
<lb n="26839"/><span>neagluiseadh: agus na seachd gcoinnleoireadha dhochonnairc tú, asiád na</span>
<lb n="26840"/><span>seachd neagluiseacha iád.</span>
<lb n="26841"/>
<pb n="Ap2"/></p>
<lb n="26842"/>
<lb n="26843"/><p><span>CAP. 2.</span>
<lb n="26844"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:1"/>
<div><lb n="26845"/><p><span>Sgríobh dochum aingil eagluise na hEphesuis, ag so na neithe adeir</span>
<lb n="26846"/><span>an tí connmhas na seachd réullanna na láimh dheis, agus shiubhlas</span>
<lb n="26847"/><span>a meadhón na seachd gcoinnléoireadha nórrgha:</span>
<lb n="26848"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:2"/>
<div><lb n="26849"/><p><span>As aithnidh dhamh hoibreacha, agus do sháothar, agus tfoighide, agus</span>
<lb n="26850"/><span>nách éidir leachd iomchar ris na drochdháoinibh: agus gur dhearbh tú an dream</span>
<lb n="26851"/><span>adeir gurob apsduil iád féin, agus nách eadh, agus fuáir tú na luchd bréige</span>
<lb n="26852"/><span>iád.</span>
<lb n="26853"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:3"/>
<div><lb n="26854"/><p><span>Agus do cuireadh eire ort, agus iomchruidh tú gu foighiomheach: agus ar son</span>
<lb n="26855"/><span>mhanmasa dorinne tú sáothar, agus niór tuirsigheadh thú.</span>
<lb n="26856"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:4"/>
<div><lb n="26857"/><p><span>Giodheadh atá agum ré a chur a tadhuigh, gur thréig tú do chéudghrádh.</span>
<lb n="26858"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:5"/>
<div><lb n="26859"/><p><span>Uime sin bíodh coimhne agud, cá hionadh as ar thuit tú, agus biódh</span>
<lb n="26860"/><span>aithmhéula ort, agus déun na céudoibreacha: nó no, tiucfuidh mé chugad gu</span>
<lb n="26861"/><span>haithghearr, agus aithreóchad do choinnleóir as a ionadh, mona dhearna tú</span>
<lb n="26862"/><span>aithrighe.</span>
<lb n="26863"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:6"/>
<div><lb n="26864"/><p><span>Giodheadh atá so agad, eadhón gu bhfuil fuáth agad doibreachuibh na</span>
<lb n="26865"/><span>Nícoláiteach, dá bhfuil fuáth agumsa mar an gcéudna.</span>
<lb n="26866"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:7"/>
<div><lb n="26867"/><p><span>An tí agá bhfuil cluás, éisdeadh sé créd adeir an spiorad ris na heagluisibh:</span>
<lb n="26868"/><span>dobhéura mé dhon tí bheireas buáidh, ní ré a ithe do chrann na beatha, noch</span>
<lb n="26869"/><span>atá a meadhón Phárrthais Dé.</span>
<lb n="26870"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:8"/>
<div><lb n="26871"/><p><span>Agus sgríobh dochum aingil eagluise na Smiornach: ag so na neithe adeir</span>
<lb n="26872"/><span>an céudneach agus a neach deigheaneach, noch fuáir bás, agus atá béo.</span>
<lb n="26873"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:9"/>
<div><lb n="26874"/><p><span>As aithnidh dhamh hoibreacha, agus do bhuáidhirt agus do bhochdaine</span>
<lb n="26875"/><span>(giodheadh atá tú sáidhbhir) agus is aithnidh dhamh an mhasla dhobheir an</span>
<lb n="26876"/><span>dream, noch adeir gurob Iúdaighthe iád féin, agus nach eadh, achd Sinagóig</span>
<lb n="26877"/><span>Shatáin.</span>
<lb n="26878"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:10"/>
<div><lb n="26879"/><p><span>Ná bíodh eagla éuneithe dhá bhfuiléonguidh tú ort: tabhair húidh,</span>
<lb n="26880"/><span>tigeumhuidh gu dteilgfe an diábhail cuid aguibh a bpríosún, dochum bhur</span>
<lb n="26881"/><span>ndearbhtha: agus biáidh sibh dhá bhur mbuáidhreadh deich lá. Bí díleas gu</span>
<lb n="26882"/><span>bás, agus dobhéursa dhuit coróin na beatha.</span>
<lb n="26883"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:11"/>
<div><lb n="26884"/><p><span>An tí agá bhfuil cluás, éisdeadh sé créud adeir an spiorud ris na</span>
<lb n="26885"/><span>heagluiseadhuibh: an tí bheireas buáidh, ní bhfuighbhe sé dochar ón dara bás.</span>
<lb n="26886"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:12"/>
<div><lb n="26887"/><p><span>Agus sgríobh dochum aingil na heagluise atá a bPergamus: ag so na</span>
<lb n="26888"/><span>neithe adeir an tí agá bhfuil an cloidheamh géur dhá fháobhar:</span>
<lb n="26889"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:13"/>
<div><lb n="26890"/><p><span>As aithnidh dhamh hoibreacha, agus hionad comhnuighe, eadhón</span>
<lb n="26891"/><span>anáit ana bhfuil árdchatháoir Shátain, agus coimhéudann tú</span>
<lb n="26892"/><span>mhainmse, agus nárr shéun tú mo chreideamh, sna laithibh fós ionar</span>
<lb n="26893"/><span>marbhadh Ainntipas mhfíadhnuise fhíre eadruibhse, sanionad na</span>
<lb n="26894"/><span>bhfuil Satán na chomhnuighe.</span>
<lb n="26895"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:14"/>
<div><lb n="26896"/><p><span>Giodheadh atá beagán agum ré cur atadhuigh, eadhón gu bhfuil</span>
<lb n="26897"/><span>agud sanáit sin dream leanas do theagusg Bhálaam, an tí dho</span>
<lb n="26898"/><span>theaguisg Bálac fá adhbhar oilbhéime dho chur roimhe chloinn</span>
<lb n="26899"/><span>Israheúl, as gu niósdaois na neithe dhobhí arna niódhbhairt</span>
<lb n="26900"/><span>diomháighibh, agus gu ndiongnadaóis sdríopachas.</span>
<lb n="26901"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:15"/>
<div><lb n="26902"/><p><span>As amhluidh sin atá agudsa mar an gcéudna, dream leanas do theagusg</span>
<lb n="26903"/><span>na Nicoláiteach, a ní dá bhfuil fuath agumsa.</span>
<lb n="26904"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:16"/>
<div><lb n="26905"/><p><span>Biódh aithmhéula ort: nó no, tiucfa mé atadhuigh gu haithghearr, agus</span>
<lb n="26906"/><span>troidfead ríu ré cloidheamh mo bhéil.</span>
<lb n="26907"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:17"/>
<div><lb n="26908"/><p><span>An tí agá bhfuil cluás, éisdeadh sé créud adeir an sbiorad ris na</span>
<lb n="26909"/><span>heagluiseadhuibh: dobhéurad don tí bheireas buáidh, ní ré a ithe don mhanna</span>
<lb n="26910"/><span>fholuighech: agus dobhéur dhó cloch gheal, agus ainm nuádh sgríobhtha</span>
<lb n="26911"/><span>air an gcloich, nách aithnidh dáon neach achd amháin don tí ghlacas hí.</span>
<lb n="26912"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:18"/>
<div><lb n="26913"/><p><span>Agus sgríobh dochum aingil na heagluise atá a dTiatíra: ag so na neithe</span>
<lb n="26914"/><span>adeir mac Dé, agá bhfuilid a shúile mar lasair theineadh, agus a chosa</span>
<lb n="26915"/><span>cosmhuil ré fionnbhrunn.</span>
<lb n="26916"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:19"/>
<div><lb n="26917"/><p><span>As aithnidh dhamh hoibreacha, agus do ghrádh, agus do mhiniosdrálachd,</span>
<lb n="26918"/><span>agus do chreideamh, agus tfoighide, agus do ghniómhartha, agus gurob</span>
<lb n="26919"/><span>liónmhuire iád fá dheireadh ná ó thosuigh.</span>
<lb n="26920"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:20"/>
<div><lb n="26921"/><p><span>Giodheadh atá beagan agum ré chur a tadhuigh, eadhón gu bhfuilngeann tú</span>
<lb n="26922"/><span>don mhnáoi Iesabel, adeir gur banfháidh hí féin, teagusg do thabhairt</span>
<lb n="26923"/><span>uáithe, agus mo shearbhfhoghantuigheadhsa do mhelladh, dhá dtarruing dochum</span>
<lb n="26924"/><span>sdríopachais do ghéunamh, agus dochum na neitheann atá arna níodhbairt</span>
<lb n="26925"/><span>diomháighibh dhithe.</span>
<lb n="26926"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:21"/>
<div><lb n="26927"/><p><span>Agus tug mé aimsir dhi dochum aithrighe dho ghéunamh a dtáobh a sdríopachais:</span>
<lb n="26928"/><span>agus ní dhearna sí aithrighe.</span>
<lb n="26929"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:22"/>
<div><lb n="26930"/><p><span>Tabhair húidh, teilgfe mé hí a leabuidh, agus an dream dhoní drúis ría, a</span>
<lb n="26931"/><span>mbuáidhirt romhóir, muna dhearnuid siád aithrighe a dtáobh a ngníomharthadh.</span>
<lb n="26932"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:23"/>
<div><lb n="26933"/><p><span>Agus sgriosfa mé a clann ris an mbás: agus tuigfid na heagluiseacha uile gur</span>
<lb n="26934"/><span>meisi sgruduightheóir na narán agus na gcruitheach: agus dobhéur dá gach áon</span>
<lb n="26935"/><span>aguibhse do réir bur ngníomharthadh.</span>
<lb n="26936"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:24"/>
<div><lb n="26937"/><p><span>Agus adeirim ribhse, agus ris an gcuid eile do luchd Thiatíra, an</span>
<lb n="26938"/><span>mhéid nach connmhann an teagusgsa, agus dá nách fearr doimhne</span>
<lb n="26939"/><span>Shátain, (amhuil mar adeirid siád) nach cuirfeadh oruibhse úalach</span>
<lb n="26940"/><span>eile.</span>
<lb n="26941"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:25"/>
<div><lb n="26942"/><p><span>Giodheadh connmhuigh an ní atá aguibh gu teachd damh.</span>
<lb n="26943"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:26"/>
<div><lb n="26944"/><p><span>Agus an tí bheireas buáidh, agus chonnmhus moibreachasa gus an gcrích</span>
<lb n="26945"/><span>dheigheanuidh, dobhéur dhó cumhachda ós cionn na gcineadhach:</span>
<lb n="26946"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:27"/>
<div><lb n="26947"/><p><span>Agus doghéunuidh a riághlughadh, ré slait iáruinn: agus dooghéuntar a</span>
<lb n="26948"/><span>gcoimbriseadh amhuil doníthear soithighe criádh, do réir na gcumhachd</span>
<lb n="26949"/><span>fuáir meise fós óm athair:</span>
<lb n="26950"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:28"/>
<div><lb n="26951"/><p><span>Agus dobhéur dhó réulta na maidne.</span>
<lb n="26952"/></p>
</div>
<pb n="Ap2:29"/>
<div><lb n="26953"/><p><span>An tí agá bhfuil cluás, éisdeadh sé, créd adeir an sbiorad ris na</span>
<lb n="26954"/><span>heagluiseadhuibh.</span>
<lb n="26955"/>
<pb n="Ap3"/></p>
<lb n="26956"/>
<lb n="26957"/><p><span>CAP. 3.</span>
<lb n="26958"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:1"/>
<div><lb n="26959"/><p><span>Agus sgríobh dochum aingil na neagluise atá a Sardis ag so na neithe</span>
<lb n="26960"/><span>adeir an tí agá bhfuilid seachd sbiorada Dé, agus na seachd réullanna: as</span>
<lb n="26961"/><span>aithnidh dhamh hoibreacha, eadhón gu bhfuil ainm ort bheith béo,</span>
<lb n="26962"/><span>giodeadh atá tú marbh.</span>
<lb n="26963"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:2"/>
<div><lb n="26964"/><p><span>Bí ad dhúsachd, agus neartuigh an chuid eile atá a mbáodhal éuga: óir</span>
<lb n="26965"/><span>ní bhfuáir mé hoibreacha iomlán a bhfiádhnuise Dé.</span>
<lb n="26966"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:3"/>
<div><lb n="26967"/><p><span>Uime sin biódh na neithe do ghlac, agus dochuála tú ar coimhne agud, agus</span>
<lb n="26968"/><span>connaimh iád agus déun aithrighe.  Achd cheanna muna dhearna tú faire,</span>
<lb n="26969"/><span>tiucfa mé ort amhuil tig bithbhionach, agus ní bhiáidh fios na huáire a</span>
<lb n="26970"/><span>dtiucfa mé ort agud.</span>
<lb n="26971"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:4"/>
<div><lb n="26972"/><p><span>Giodheadh atá beagán danmannuibh fós agad a Sardis, nár shaluidh</span>
<lb n="26973"/><span>a néuduighe: agus siubhéoluid siád máráon riomsa anéuduighibh gléighela:</span>
<lb n="26974"/><span>oír as fíu iád sin.</span>
<lb n="26975"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:5"/>
<div><lb n="26976"/><p><span>An tí bheireas buáidh, biáidh sé arna éudughadh déuduighibh gléigheala: agus</span>
<lb n="26977"/><span>ní sgriosfad a ainm choidhche as leabhar na beatha, achd doghéuna mé a ainm</span>
<lb n="26978"/><span>dhadmháil a bhfiádhnuise mhathar, agus a bhfiádhnuise a aingeal.</span>
<lb n="26979"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:6"/>
<div><lb n="26980"/><p><span>An tí agá bhfuil cluás, éisdeadh sé, créud adeir an sbiorad ris na</span>
<lb n="26981"/><span>heagluisibh.</span>
<lb n="26982"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:7"/>
<div><lb n="26983"/><p><span>Agus sgríobh dochum aingil na heagluise atá a bPhiladelphia: ag so</span>
<lb n="26984"/><span>na neithe adeir an neach náomhtha fírinneach, agá bhfuil eochair</span>
<lb n="26985"/><span>Dháibhi: an tí osglas, agus nách éidir dhéun neach na dhiaigh:</span>
<lb n="26986"/><span>agus dhúnas, agus nách éidir dhéun neach osgladh na dhiáigh:</span>
<lb n="26987"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:8"/>
<div><lb n="26988"/><p><span>As aithnidh dhamh hoibreacha: féuch, do chuir mé doras osguilte romhad,</span>
<lb n="26989"/><span>agus ní héidir déinneach a dhúnadh: do bhrígh gu bhfuil brígh beag</span>
<lb n="26990"/><span>ionnad, agus gur choimhéid tú mo bhríatharsa, agus nar shéun tú mainm.</span>
<lb n="26991"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:9"/>
<div><lb n="26992"/><p><span>Tabhair húidh, dobhéura mé air an druing do shinagóig Shatáin noch</span>
<lb n="26993"/><span>adeir iád féin do bheith na nIuduighthibh, agus gan iád amhluidh,</span>
<lb n="26994"/><span>achd iád ag déunamh bréige, tabhair húidh, adeirim dobhéura mé fó</span>
<lb n="26995"/><span>deara dhóibh, teachd agus sléuchduin do ghéunamh ag ad chosuibhse,</span>
<lb n="26996"/><span>agus biáidh a fhios aca gu dtug meise grádh dhuit:</span>
<lb n="26997"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:10"/>
<div><lb n="26998"/><p><span>Do bhrígh gur choimhéid tú briáthar mhfoighide, doghéunsa thusa dho</span>
<lb n="26999"/><span>choimhéud ar aimsir an chathuighthe, noch atá dochum teachda ar an sáoghal</span>
<lb n="27000"/><span>uile, dochum an luchda aitreabhas an talamh dho dhearbhadh.</span>
<lb n="27001"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:11"/>
<div><lb n="27002"/><p><span>Tabhair húidh, tiucfa mé gu haithghearr: connaimh an ní atá agud, dochum</span>
<lb n="27003"/><span>nách béuradh neach ar bioth do choróin uáit.</span>
<lb n="27004"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:12"/>
<div><lb n="27005"/><p><span>Dodhéuna mé posda don tí bheires buáidh a dteampoll mo Dhé, agus ní</span>
<lb n="27006"/><span>racha sé nísa mhó amach as: agus cuirfead sgríobhtha air ainm mo Dhé, agus</span>
<lb n="27007"/><span>ainm chaithreach mo Dhé, eadhón Ierusalém nuádh, noch thig anuás ó neamh ó</span>
<lb n="27008"/><span>mo Dhía, agus mhainm nuádh féin.</span>
<lb n="27009"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:13"/>
<div><lb n="27010"/><p><span>An tí agá bhfuil cluás, éisdeadh sé créd adeir an sbiorad ris na heagluisibh.</span>
<lb n="27011"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:14"/>
<div><lb n="27012"/><p><span>Agus sgríobh dochum aingil eagluise na Laodicéanach: ag so na neithe adeir</span>
<lb n="27013"/><span>Amén, an fhíadhnuise dhíleas fhírinneach úd, tosach chreatúr nDéi:</span>
<lb n="27014"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:15"/>
<div><lb n="27015"/><p><span>As aithnidh dhamh hoibreacha, eadhón nách fuil tu fúar ná té: dobhfearr</span>
<lb n="27016"/><span>leam gu mbeitheá fuár nó te.</span>
<lb n="27017"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:16"/>
<div><lb n="27018"/><p><span>Uime sin, do bhrígh gu bhfuil tú eidir eatorra, gan bheith fuár ná te, atá fúm</span>
<lb n="27019"/><span>sceitheadh amach as mo bhéul tú.</span>
<lb n="27020"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:17"/>
<div><lb n="27021"/><p><span>Oir adeir tú, atáim sáidhbhir, agus liónta do mháoin, agus ní fhuil</span>
<lb n="27022"/><span>uireasbhuidh áon neithe oram: agus gan a fhios agad gu bhfuil tú dearóil, agus</span>
<lb n="27023"/><span>ad thruaghán, agus bochd, agus dall, agus lomnochdach.</span>
<lb n="27024"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:18"/>
<div><lb n="27025"/><p><span>Dobheirim dho chomhairle dhuit, ór dho cheannach uáimse dho dearbhadh a</span>
<lb n="27026"/><span>dteine, dochum bheith duit saidhbhir: agus éuduighe geala, dochum a gcur</span>
<lb n="27027"/><span>iomad, as nách budh léir gráineamhlachd do lomnochduighe: agus úng do shúile</span>
<lb n="27028"/><span>ré fobhairt na súl, ionnus gu madh léir dhuit.</span>
<lb n="27029"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:19"/>
<div><lb n="27030"/><p><span>An mhéid ios ionmhuin leamsa, cronuighim agus smachduighim íad.  Uime</span>
<lb n="27031"/><span>sin biódh teas creidmhe agud, agus dein aithrighe.</span>
<lb n="27032"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:20"/>
<div><lb n="27033"/><p><span>Tabhair húidh, seasaim ag an doras, agus bím dhá bhualadh: dá néisdigh</span>
<lb n="27034"/><span>neach ar bioth ré mo ghuth, agus gu noisgéoluidh an doras, racha mé asdteach</span>
<lb n="27035"/><span>chuige, agus íosad mo chuid maille ris, agus eision maille riómsa.</span>
<lb n="27036"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:21"/>
<div><lb n="27037"/><p><span>Dobhéur cead don tí bheires buáidh, suidhe maille riom um chatháoir riógha,</span>
<lb n="27038"/><span>amhuil fós rug meise buáidh, agus shuighim a bhfochair mhathar an a</span>
<lb n="27039"/><span>chatháoir rióghasan.</span>
<lb n="27040"/></p>
</div>
<pb n="Ap3:22"/>
<div><lb n="27041"/><p><span>An tí agá bhfuil cluás, éisdedh sé créd adeir an sbiorad ris na hegluisibh.</span>
<lb n="27042"/>
<pb n="Ap4"/></p>
<lb n="27043"/>
<lb n="27044"/><p><span>CAP. 4.</span>
<lb n="27045"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:1"/>
<div><lb n="27046"/><p><span>Na dhiáigh so dho fhéuch mé, agus tabhair húidh, dobhí doras osgluithe</span>
<lb n="27047"/><span>ar neamh, agus an céud ghuth dochúaluidh mé, bá cosmhuil hé ré fuáim</span>
<lb n="27048"/><span>sduic ag labhairt rióm, agá rádh; gabh aníos annso, agus foillséochad duit na</span>
<lb n="27049"/><span>neithe as éigean do ghéunamh na dhiáigh so.</span>
<lb n="27050"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:2"/>
<div><lb n="27051"/><p><span>Agus do coimhéignidheadh mé dho láthair ris an sbioruid, agus tabhair</span>
<lb n="27052"/><span>húidh, dobhí catháoir riógha arna suighiughadh ar neamh, agus dobhí</span>
<lb n="27053"/><span>neach na shuidhe sa gcatháoir.</span>
<lb n="27054"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:3"/>
<div><lb n="27055"/><p><span>Agus an tí dho shuigh innte, bá cosmhuil hé réna fhéuchain ré cloich</span>
<lb n="27056"/><span>Iaspis agus Shardis: agus dobhí bogha uisge a dtimchioll na catháoire</span>
<lb n="27057"/><span>fágcuáirt, bá cosmhuil réna fhéuchain ré cloich Smaragad.</span>
<lb n="27058"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:4"/>
<div><lb n="27059"/><p><span>Agus a dtimchioll na catháoireach fágcuáirt, dobhádar ceithre caithireacha</span>
<lb n="27060"/><span>fichead: agus dochonnairc mé sna catháoireachuibh sin na suidhe ceathrar ar</span>
<lb n="27061"/><span>fhichid do sheanóireadhuibh umá raibhe éuduighe gléigheala: agus dobhádar</span>
<lb n="27062"/><span>coróineacha órrgha aca ar a gceannuibh.</span>
<lb n="27063"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:5"/>
<div><lb n="27064"/><p><span>Agus táinic amach ón gcatháoir sin, tinnteach, agus tóirrneach, agus</span>
<lb n="27065"/><span>gothanna: agus dobhádar reachd lampuighe teineadh ar dearglasadh a</span>
<lb n="27066"/><span>bhfíadhnuise na catháoireach, agárob íad seachd sbiorada Dé íad.</span>
<lb n="27067"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:6"/>
<div><lb n="27068"/><p><span>Agus dobhí a bhfíadhnuise na catháoireach, fáirrghe ghloinidhe bá</span>
<lb n="27069"/><span>cosmhuil ré criosdal: agus eirdir an gcatháoir agus na neithe dobhí na</span>
<lb n="27070"/><span>timchioll, dobhádar ceithre beathadhuigh lán do shúilibh rompadh agus na</span>
<lb n="27071"/><span>ndiáigh.</span>
<lb n="27072"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:7"/>
<div><lb n="27073"/><p><span>Agus bá cosmhuil an céud bheathadhach ré léoghan, agus an dara beathadhach</span>
<lb n="27074"/><span>cosmhuil ré láodh, agus dobhí adhuigh mar dhuine ag an dtreas beathadhach,</span>
<lb n="27075"/><span>agus bá cosmhuil an ceathramhadh beathadhach ré hiolar ag eitealluidh.</span>
<lb n="27076"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:8"/>
<div><lb n="27077"/><p><span>Agus dobhí ar gach beathach fó leith do na ceithre beathuighibh sin, sé</span>
<lb n="27078"/><span>sgiotháin fágcuáirt, agus dobhádar don táobh asdtigh lán do shúilibh: agus</span>
<lb n="27079"/><span>niór sguireadar do ló ná doidhche dá bheith ag rádh; is náomhtha,</span>
<lb n="27080"/><span>náomhtha, náomhtha an tighearna Día uilechumhachdach, an tí dhobhí, agus</span>
<lb n="27081"/><span>atá, agus bhías.</span>
<lb n="27082"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:9"/>
<div><lb n="27083"/><p><span>An tan thugadar na beathuidh sin glóir, onóir agus buidheachas don té</span>
<lb n="27084"/><span>bhí na shuidhe sa gcatháoir, noch a mhaireas gu sáoghal na sáoghal,</span>
<lb n="27085"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:10"/>
<div><lb n="27086"/><p><span>Do léigeadar an ceathrar air fhichid seanóir íad féin síos a bhfíadhnuise an té</span>
<lb n="27087"/><span>do shuigh sa gcatháoir, agus tugadar onóir don té mhaireas gu sáoghal na</span>
<lb n="27088"/><span>sáoghal, agus do theilgeadar a gcorónacha a bhfíadhnuise na catháoire, ag rádh;</span>
<lb n="27089"/></p>
</div>
<pb n="Ap4:11"/>
<div><lb n="27090"/><p><span>As fíu thú a thighearna, glóir agus onóir, agus cumhachda dhfagháil: oír as tú</span>
<lb n="27091"/><span>do chruthuigh na huile neithe, agus as tré do thoilse atáid, agus do</span>
<lb n="27092"/><span>cruthuigheadh iád.</span>
<lb n="27093"/>
<pb n="Ap5"/></p>
<lb n="27094"/>
<lb n="27095"/><p><span>CAP. 5.</span>
<lb n="27096"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:1"/>
<div><lb n="27097"/><p><span>Agus dochonnairc mé ar láimh dheis an tí dobhí na shuidhe sa gcatháoir,</span>
<lb n="27098"/><span>leabhar sgríobhtha don táobh asdtigh agus don táobh amuigh, do daingnigheadh ré</span>
<lb n="27099"/><span>seachd séula.</span>
<lb n="27100"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:2"/>
<div><lb n="27101"/><p><span>Agus dochonnairc mé aingeal nertmhar, noch dho sheanmóruigh dho ghuth árd,</span>
<lb n="27102"/><span>agá rádh, cía atá iomchuibhghe dochum an leabhair dhfosgladh, agus dochum</span>
<lb n="27103"/><span>a shéuluigheadh sgáoileadh?</span>
<lb n="27104"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:3"/>
<div><lb n="27105"/><p><span>Agus níor féidir do neoch ar bioth ar neamh, ná air talamh, ná fáoi an dtalamh,</span>
<lb n="27106"/><span>an leabhar dhfosgladh, ná fós féuchain air.</span>
<lb n="27107"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:4"/>
<div><lb n="27108"/><p><span>Annsin do cháoi meise gu mór, do bhrígh nách raibhe neach ar bioth ré a</span>
<lb n="27109"/><span>fhaghail, dar chuibhghe an leabhar dhosgladh ná a léughadh, na fós féuchain</span>
<lb n="27110"/><span>air.</span>
<lb n="27111"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:5"/>
<div><lb n="27112"/><p><span>Agus adubhairt neach dhona seanóireadhuibh rióm; léig dhod cháoi, tabhair</span>
<lb n="27113"/><span>húidh, rug an léoghan do threibh Iúda, is fréumh dho Dháibhí, buáidh</span>
<lb n="27114"/><span>air an leabhar dhfosgladh, agus ar a sheachd seúluighibh dho sgáoileadh.</span>
<lb n="27115"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:6"/>
<div><lb n="27116"/><p><span>Uime sin do fhéuch mé, agus tabhair húidh, a meadhón na caithireach, agus</span>
<lb n="27117"/><span>na gceithre mbeathadhach, agus a medhón na seanóireadh, uán na sheasamh</span>
<lb n="27118"/><span>agus hé amhuil dobhiádh tar éis a mharbhtha, ar a rabhadar seachd</span>
<lb n="27119"/><span>nadharca, agus seachd súile, agárob iád seachd sbiorada Dé iád, do cuireadh</span>
<lb n="27120"/><span>amach feadh na talmhan uile.</span>
<lb n="27121"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:7"/>
<div><lb n="27122"/><p><span>Agus táinic sé, agus do ghlac sé an leabhar as láimh dheis an tí dhobhí</span>
<lb n="27123"/><span>na shuighe sa gcatháoir.</span>
<lb n="27124"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:8"/>
<div><lb n="27125"/><p><span>Agus ar nglacadh an leabhair dhó, do leigeadar na ceithre beathadhuigh,</span>
<lb n="27126"/><span>agus an ceathrar ar fhichid do sheanóireadhuibh iád féin siós a bhfíadhnuise</span>
<lb n="27127"/><span>anuáin, ar mbeith chláirseach agus shoitheach nórgha ag gach áon díobh fó</span>
<lb n="27128"/><span>leith, lán do dheaghbhaladhuibh, agárob iád urnuighthe na náomh iád.</span>
<lb n="27129"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:9"/>
<div><lb n="27130"/><p><span>Agus do chanadar cainntic nuádh, agá rádh; ar fíu thusa an leabhar dho</span>
<lb n="27131"/><span>ghlacadh, agus a shéuluidhe dhfosgladh: do bhrígh gur marbhadh thú, agus</span>
<lb n="27132"/><span>gur cheannuidh tú sinne dho Dhía ré tfhuil féin, as anuile threibh,</span>
<lb n="27133"/><span>agus theanguidh, agus fphubal, agus chineadh:</span>
<lb n="27134"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:10"/>
<div><lb n="27135"/><p><span>Agus gu ndearna tú ríghthe agus sagairt dínn dár nDía féin: agus biám ag</span>
<lb n="27136"/><span>riaghlughadh air an dtalamh.</span>
<lb n="27137"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:11"/>
<div><lb n="27138"/><p><span>Do fhéuch mé an tan sin, agus dochuáluidh mé guth mhórain dainglibh</span>
<lb n="27139"/><span>a dtimchioll na catháoireach agus na mbeathadhach, agus na seanóireadh: agus</span>
<lb n="27140"/><span>asé lión dobhádar ann, míle ar mhíle dho mhíltibh aingeal:</span>
<lb n="27141"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:12"/>
<div><lb n="27142"/><p><span>Agá rádh do ghuth árd; as fíu an tuán do mharbhadh, cumhachda agus</span>
<lb n="27143"/><span>saidhbhrios, agus eagna, agus neart, agus onóir, agus glóir, agus moladh</span>
<lb n="27144"/><span>dhfagháil:</span>
<lb n="27145"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:13"/>
<div><lb n="27146"/><p><span>Agus dochuála mé gach uile chreatúir dá bhfuil ar neamh, agus ar talamh, agus</span>
<lb n="27147"/><span>fón taladh, agus dá bhfuil sa bhfairge, agus na huile neithe atáid ionnta,</span>
<lb n="27148"/><span>agá rádh, moladh, agus onóir, agus glóir, agus cumhachda don</span>
<lb n="27149"/><span>té atá na shuidhe sa gcatháoir, agus don uán, gu sáoghal na sáoghal.</span>
<lb n="27150"/></p>
</div>
<pb n="Ap5:14"/>
<div><lb n="27151"/><p><span>Agus adubhradar na ceithre beathadhuigh,  Amén. Agus do léigedar an ceathrar</span>
<lb n="27152"/><span>ar fhichid do sheanóireadhuibh iád féin siós ar a naidhtheachuibh, agus tugadar</span>
<lb n="27153"/><span>onóir dhon tí mhaireas a sáoghal na sáoghal.</span>
<lb n="27154"/>
<pb n="Ap6"/></p>
<lb n="27155"/>
<lb n="27156"/><p><span>CAP. 6.</span>
<lb n="27157"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:1"/>
<div><lb n="27158"/><p><span>Na dhiáigh sin dochonnairc mé, an tan do fhosguil an tuán an céid shéula</span>
<lb n="27159"/><span>dona séuluighibh, agus dochuáluidh mé beathadhach dona ceithre</span>
<lb n="27160"/><span>beathadhachuibh agá rádh, amhail dobhiádh fhuáim tóirrnighe ann, gabh a</span>
<lb n="27161"/><span>leith, agus féuch.</span>
<lb n="27162"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:2"/>
<div><lb n="27163"/><p><span>Agus do fhéuch mé, agus tabhair húidh, do táibhreadh dhamh each bán:</span>
<lb n="27164"/><span>agus an tí dho shuigh uirrthe, dobhí bogha aige: agus tugadh coróin dó, agus</span>
<lb n="27165"/><span>dochuáidh sé amach maille ré buáidh, agus dochum buáidhe dho bhreith dhó.</span>
<lb n="27166"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:3"/>
<div><lb n="27167"/><p><span>Agus an tan do fhosguil sé an dara séula, dochúaluidh mé an dara beathadhach</span>
<lb n="27168"/><span>ag rádh; gabh a leith, agus féuch.</span>
<lb n="27169"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:4"/>
<div><lb n="27170"/><p><span>Agus dochuáidh each eile dobhí na heach ruádh amach: agus tugadh cumhachda</span>
<lb n="27171"/><span>dhon té dobhí na shuidhe uirrthe, síthcháin na talmhan do bhreith ris, as gu</span>
<lb n="27172"/><span>dtiubhradh orra a chéile dho mharbhadh: agus tugadh dhó cloidheamh mór.</span>
<lb n="27173"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:5"/>
<div><lb n="27174"/><p><span>Agus an tan do fhosguil sé an treas séula, dochualuidh mé an treas beathadhach</span>
<lb n="27175"/><span>agá rádh; gabh a leith, agus féuch. Agus do fhéuch mé, agus tabhair</span>
<lb n="27176"/><span>húidh, do taibhreadh dhamh each dubh, agus an té dobhí na shuighe</span>
<lb n="27177"/><span>uirrthe, dobhí meadh aige na láimh.</span>
<lb n="27178"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:6"/>
<div><lb n="27179"/><p><span>Agus dochuáluidh mé guth a meadhón na gceithre mbeathadhach agá rádh;</span>
<lb n="27180"/><span>miosúr cruithneachda air phighinn, agus trí miosúir éorna ar phighinn:</span>
<lb n="27181"/><span>agus ná mill ola ná fión.</span>
<lb n="27182"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:7"/>
<div><lb n="27183"/><p><span>Agus an tan do fhosguil sé an ceathramhadh séula, dochúala me guth an</span>
<lb n="27184"/><span>cheathramhadh beathadhuigh agá rádh; gabh a leith, agus féuch.</span>
<lb n="27185"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:8"/>
<div><lb n="27186"/><p><span>Agus do fhéuch mé, agus tabhair húidh, do taibhreadh dhamh each</span>
<lb n="27187"/><span>glasbhán, agus asé dob ainm dhon tí dobhí na shuidhe uirrthe, an bás: agus</span>
<lb n="27188"/><span>do lean ifrionn hé: agus tugadh cumhachda dhóibh ar an gceathramhadh cuid don</span>
<lb n="27189"/><span>talamh, a marbhadh dho ghéunamh ré cloidheamh, agus ré gorta, agus ré bás, agus</span>
<lb n="27190"/><span>ré hainmhinntibh állta na talmhan.</span>
<lb n="27191"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:9"/>
<div><lb n="27192"/><p><span>Agus an tan do fhosguil sé an cúigeadh séula, dochonnairc mé fáoi analtóir</span>
<lb n="27193"/><span>anmanna na druinge dho marbhadh ar son bhréithre Dé, agus ar son na fíadhnuise</span>
<lb n="27194"/><span>dho chosnadar.</span>
<lb n="27195"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:10"/>
<div><lb n="27196"/><p><span>Agus do éigheadar do ghuth árd, agá rádh, cá fad bhiás tú a thighearna</span>
<lb n="27197"/><span>náomhtha fhírinnigh, gan breitheamhnus do bhreith agus dioghaltus do ghénamh ar</span>
<lb n="27198"/><span>son ar bhfolaine, ar an druing aitreabhas ar an dtalamh?</span>
<lb n="27199"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:11"/>
<div><lb n="27200"/><p><span>Agus tugadh dá gach áon díobh fó leith róbuidhe fada gléigheala, agus</span>
<lb n="27201"/><span>ádubhradh ríu , bheith sgítheach ar feadh tamuill bhig, nó gu mbeith uimhir</span>
<lb n="27202"/><span>a gcoimhshearbhfhoghantuigheadh agus a ndearbhraithreach arná choimhlíonadh,</span>
<lb n="27203"/><span>noch dobhí ré hadhuigh a marbhtha mar iádsan.</span>
<lb n="27204"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:12"/>
<div><lb n="27205"/><p><span>Agus do fhéuch mé an tan do fhosguil sé an seiseadh séula, agus tabhair</span>
<lb n="27206"/><span>húidh, do chrithnuigh an talamh gu mór, agus dorinneadh an ghrían</span>
<lb n="27207"/><span>comh dhorcha ré héudach róin, agus dorinneadh an ghealach uile cosmhuil ré</span>
<lb n="27208"/><span>fuil:</span>
<lb n="27209"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:13"/>
<div><lb n="27210"/><p><span>Agus do thuiteadar réullanna neimhe dochum talmhan, amhuil theilgeas an</span>
<lb n="27211"/><span>crann fíge a ubhla anabuidh, an tan bhogthar hé ré gáoith thréin.</span>
<lb n="27212"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:14"/>
<div><lb n="27213"/><p><span>Agus do imthigh neamh thoruinn, mar leabhrán fhilltear ar a chéile: agus do</span>
<lb n="27214"/><span>hathruigheadh gach sliábh agus gach oiléun as a nionaduibh pféin:</span>
<lb n="27215"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:15"/>
<div><lb n="27216"/><p><span>Agus do fholuigheadar ríghthe na talmhan, agus na dáoine móra, agus na dáoine</span>
<lb n="27217"/><span>saidhbhre, agus na hárdchaiptínighe, agus na dáoine cumhachda, agus gach</span>
<lb n="27218"/><span>searbhfhoghantuighe, agus gach duine sáor iád féin, a dtuinthighibh, agus a</span>
<lb n="27219"/><span>measg cháirrgadh na sléibhteadh:</span>
<lb n="27220"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:16"/>
<div><lb n="27221"/><p><span>Agus adubhradar ris an sléibhtibh agus ris an cairrgíbh, tuitidh oruinn, agus</span>
<lb n="27222"/><span>folchuidh sinn ó ghnúis an tí atá na shuidhe sa gcatháoir, agus ó fheirg</span>
<lb n="27223"/><span>anuáin:</span>
<lb n="27224"/></p>
</div>
<pb n="Ap6:17"/>
<div><lb n="27225"/><p><span>Oír táinic lá mór a fheirge, agus cía fhéudus seasamh?</span>
<lb n="27226"/>
<pb n="Ap7"/></p>
<lb n="27227"/>
<lb n="27228"/><p><span>CAP. 7.</span>
<lb n="27229"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:1"/>
<div><lb n="27230"/><p><span>Agus na dhiáigh sin dochonnairc mé ceithre haingeal na seasamh ar cheithre</span>
<lb n="27231"/><span>corruib na talmhan, ag connmháil cheithre ngáoth na talmhan, as nách séidfeadh</span>
<lb n="27232"/><span>an gháoth ar an dtalamh, ná ar an bhfairge, ná ar chrann ar bioth.</span>
<lb n="27233"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:2"/>
<div><lb n="27234"/><p><span>Agus dochonnairc mé aingeal eile ag éirghe ón áird anoir agá raibhe</span>
<lb n="27235"/><span>séula Dé bhéo: agus do éigh sé do ghuth árd ar na ceithre hainglibh dá</span>
<lb n="27236"/><span>dtugadh cumhachda ar an talamh agus ar an bhfáirrge dho mhilleadh.</span>
<lb n="27237"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:3"/>
<div><lb n="27238"/><p><span>Agá rádh; ná déunuidh dochar don talamh, ná don fháirrge, ná do na</span>
<lb n="27239"/><span>crannuibh, nó gu gcuiream  séula ar searbhfhoghantuigheadhuibh ar nDé a</span>
<lb n="27240"/><span>gcláruibh anéudan.</span>
<lb n="27241"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:4"/>
<div><lb n="27242"/><p><span>Agus dochúala mé nuimhir na druinge ar ar cuireadh an séula: agus do</span>
<lb n="27243"/><span>séuluigheadh céud ceithre mhíle ar dhá fhichead do mhíltibh, do threabhuibh</span>
<lb n="27244"/><span>chloinne Israél uile.</span>
<lb n="27245"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:5"/>
<div><lb n="27246"/><p><span>Do séuluigheadh dhá mhíle dhéug do threibh Iúda: do séuluigheadh dhá</span>
<lb n="27247"/><span>mhíle dhéug do threibh Rúben: do séuluigheadh dhá mhíle dhéug do</span>
<lb n="27248"/><span>threibh Gad:</span>
<lb n="27249"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:6"/>
<div><lb n="27250"/><p><span>Do séuluigheadh dhá mhíle dhéug do threibh Aser: do séuluigheadh dhá</span>
<lb n="27251"/><span>mhíle chéug do threibh Nephthali: do séuluigheadh dhá mhíle dhéug</span>
<lb n="27252"/><span>do threibh Mhanasses:</span>
<lb n="27253"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:7"/>
<div><lb n="27254"/><p><span>Do séuluigheadh dhá mhíle dhéug do threibh Shímeon: do séuluighe</span>
<lb n="27255"/><span>dhá mhíle dhéug do threibh Lévi: do séuluigheadh dhá mhíle dhéug do</span>
<lb n="27256"/><span>threibh Issachar:</span>
<lb n="27257"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:8"/>
<div><lb n="27258"/><p><span>Do séuluigheadh dhá mhíle dhéug do threibh Shabulón: do séuluigheadh dhá</span>
<lb n="27259"/><span>mhíle dhéug do threibh Ioséph: do séuluigheadh dhá mhíle dhéug do threibh</span>
<lb n="27260"/><span>Bheniamin.</span>
<lb n="27261"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:9"/>
<div><lb n="27262"/><p><span>Tar a éise sin do fhéuch mé, agus tabhair húidh, do taibhreadh dhamh</span>
<lb n="27263"/><span>buidhean mhór nár éidir dhéuneach dháireamh, dá gach uile chineadh, agus</span>
<lb n="27264"/><span>dá gach uile threibh, agus fphubal, agus teanguidh, na seasamh a</span>
<lb n="27265"/><span>bhfiádhnuise na catháoireach, agus a bhfiádhnuise anuáin, umá rabhadar</span>
<lb n="27266"/><span>róbuidhe fada gléigeala: agus pailm ana lámhuibh.</span>
<lb n="27267"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:10"/>
<div><lb n="27268"/><p><span>Agus do éigheadar do ghuth árd, agá rádha; as ó ar nDíane atá na</span>
<lb n="27269"/><span>shuidhe sa gcatháoir, agus ó anuán, dogeibhthear slanughadh.</span>
<lb n="27270"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:11"/>
<div><lb n="27271"/><p><span>Agus do sheasadar na haingil uile a dtimchioll na catháoireach, agus na</span>
<lb n="27272"/><span>seanóireadh, agus na ceithre mbeathach, agus do léigeadar iád féin síos ar a</span>
<lb n="27273"/><span>naighthibh a bfiadhnuisi na catháoireach, agus tugadar onóir dho Dhía,</span>
<lb n="27274"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:12"/>
<div><lb n="27275"/><p><span>Ag rádha, Amén: moladh, agus glóir, agus eagna, agus buidheachas, agus</span>
<lb n="27276"/><span>onóir, agus cumhachda, agus neart dár nDíane a sáoghal na sáoghal.  Amén.</span>
<lb n="27277"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:13"/>
<div><lb n="27278"/><p><span>Agus do fhreagair neach dona seanóireadhuibh, agá rádha rióm, créud iád an</span>
<lb n="27279"/><span>luchdsa umá bhfuilid na róbuidhe fada gléigheala, agus cá hionadh as a</span>
<lb n="27280"/><span>dtangadar?</span>
<lb n="27281"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:14"/>
<div><lb n="27282"/><p><span>Agus adubhairt meise ris; a thighearna, ios aithnidh dhuitse sin.. Agus</span>
<lb n="27283"/><span>adubhairt seision riómsa; ag so an dream táinic as buáidhirt mhóir, agus</span>
<lb n="27284"/><span>do nigh a róbuidhe fada, agus do gheal iád a bhfuil anuáin.</span>
<lb n="27285"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:15"/>
<div><lb n="27286"/><p><span>Uime sin atáid siád a bhfíadhnuise árdchatháoire Dé, agus doníd searbhís</span>
<lb n="27287"/><span>dósan do ló agus doidhche an a theampoll: agus an tí atá na shuighe sa</span>
<lb n="27288"/><span>gcatháoir, doghéuna iádsan do cháomhna réna sgáile.</span>
<lb n="27289"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:16"/>
<div><lb n="27290"/><p><span>Ní bhiáidh ocarus ná tart feasda orrtha, agus ní luighfidh an ghrián</span>
<lb n="27291"/><span>órrtha, ná teas ar bioth.</span>
<lb n="27292"/></p>
</div>
<pb n="Ap7:17"/>
<div><lb n="27293"/><p><span>Oír doghéna an túan atá a meadhón na catháoireach iádsan do bheathughadh,</span>
<lb n="27294"/><span>agus doghéunuidh a dtreórughadh gu tiubruidibh fióruisge: agus glanfuidh Día</span>
<lb n="27295"/><span>gach deór óna súilibh.</span>
<lb n="27296"/>
<pb n="Ap8"/></p>
<lb n="27297"/>
<lb n="27298"/><p><span>CAP. 8.</span>
<lb n="27299"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:1"/>
<div><lb n="27300"/><p><span>Agus an tan do fhosguil sé an seachdmhadh séula, dobhí ciúnas ar neamh</span>
<lb n="27301"/><span>tuáirim leathuáire.</span>
<lb n="27302"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:2"/>
<div><lb n="27303"/><p><span>Agus dochonnairc mé na seachd naingil do sheas a bhfíadhnuise Dé, agus tugadh</span>
<lb n="27304"/><span>seachd sduic dhóibh.</span>
<lb n="27305"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:3"/>
<div><lb n="27306"/><p><span>Agus táinic aingeal eile, agus do sheas sé a bhfiádhnuise na haltóra, agá</span>
<lb n="27307"/><span>raibhe sionnsa órrgha: agus tugadh morán do neithibh deaghbhaluidh dhó,</span>
<lb n="27308"/><span>dochum a gcurtha maille ré hurnuighibh na nuile náomh ar analtóir nórrgha</span>
<lb n="27309"/><span>noch atá a bhfíadhnuise na catháoire.</span>
<lb n="27310"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:4"/>
<div><lb n="27311"/><p><span>Agus dochuáidh deathach na neitheann ndeaghbhaluidh sin, maille ré</span>
<lb n="27312"/><span>hurnuighibh na náomh, as láimh anaingil, a bhfíadhnuise Dé.</span>
<lb n="27313"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:5"/>
<div><lb n="27314"/><p><span>Agus do ghlac an taingeal an sionnsa, agus do lión sé do theine na</span>
<lb n="27315"/><span>haltóra, agus do theilg sé fán dtalamh hé: agus do éirigh tóirneach, agus</span>
<lb n="27316"/><span>gothanna, agus tinnteach, agus crioth talmhan ann.</span>
<lb n="27317"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:6"/>
<div><lb n="27318"/><p><span>Agus do ullmhuigheadar na seachd naingil agá rabhadar na seachd sduic iád</span>
<lb n="27319"/><span>féin, dochum na sdoc dho shéideadh.</span>
<lb n="27320"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:7"/>
<div><lb n="27321"/><p><span>Agus do shéid an céudaingeal a sdoc, agus tárrla cloithshneachda agus</span>
<lb n="27322"/><span>teine ann, arna gcumasg ré fuil, agus do téilgeadh iád fón dtalamh: agus</span>
<lb n="27323"/><span>do dóigheadh an treas cuid dona crannuibh, agus do dóigheadh an feúr glas</span>
<lb n="27324"/><span>uile.</span>
<lb n="27325"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:8"/>
<div><lb n="27326"/><p><span>Agus do shéid an dara haingeal a sdoc, agus do teilgeadh cosamhuileas sléibhe</span>
<lb n="27327"/><span>móir tré theinidh fán bhfáirrge: agus dorinneadh fuil don treas cuid don</span>
<lb n="27328"/><span>fhairrge.</span>
<lb n="27329"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:9"/>
<div><lb n="27330"/><p><span>Agus fuáir an treas cuid dona creatúruibh dobhí sa bhfairrge, ann a</span>
<lb n="27331"/><span>raibhe anam, bás: agus do hadhmhilleadh an treas cuid dona longuibh.</span>
<lb n="27332"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:10"/>
<div><lb n="27333"/><p><span>Agus do shéid an treas aingeal a sdoc, agus do thuit réulta mór ó neamh ar</span>
<lb n="27334"/><span>dearglasadh mar lóchrann sholasda, agus do thuit sé sa treas cuid do na</span>
<lb n="27335"/><span>haibhnibh, agus sna tiubruidibh.</span>
<lb n="27336"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:11"/>
<div><lb n="27337"/><p><span>Agus asé ainm ghoirthear don réulta sin, mormónta: agus do hiompuigheadh an</span>
<lb n="27338"/><span>treas cuid dona huisgeadhuibh a mormónta: agus fuáradar morán bás dona</span>
<lb n="27339"/><span>huisgeadhuibh, air gu rabhadar searbh.</span>
<lb n="27340"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:12"/>
<div><lb n="27341"/><p><span>Agus do shéid an ceathromhadh aingeal a sdoc, agus do buáileadh an treas cuid</span>
<lb n="27342"/><span>don ghréin agus an treas cuid dona ghealuidh, agus an treas cuid dona</span>
<lb n="27343"/><span>réullannuibh: ionnas gu ndearnadh an treas cuid díobh dorcha, agus</span>
<lb n="27344"/><span>do buáileadh an lá, ionnas nár agus nár dheallruidh an lá an treas cuid de,</span>
<lb n="27345"/><span>agus mar an gcédna anoidhche.</span>
<lb n="27346"/></p>
</div>
<pb n="Ap8:13"/>
<div><lb n="27347"/><p><span>Agus dochonnairc mé, agus dochuáluidh mé, aingeal na áonar ag eitealluidh a</span>
<lb n="27348"/><span>meadhón neimhe, agá rádh do ghuth árd, mo thruáighe, mo thruáighe, mo</span>
<lb n="27349"/><span>thruáighe aitreabhuidh na talmhan, ar son ghothann sdoc na dtrí naingeal</span>
<lb n="27350"/><span>atá fós dochum teacdha, ar tí a sdoc dho shéideadh.</span>
<lb n="27351"/>
<pb n="Ap9"/></p>
<lb n="27352"/>
<lb n="27353"/><p><span>CAP. 9.</span>
<lb n="27354"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:1"/>
<div><lb n="27355"/><p><span>Agus do shéid an cúigedh aingeal a sdoc, agus dochonnairc mé réult ag tuitim ó</span>
<lb n="27356"/><span>neamh dochum na talmhan, agus tugadh dhó eochair an phuill dubhaigéin.</span>
<lb n="27357"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:2"/>
<div><lb n="27358"/><p><span>Agus do fhosguil sé an poll dubhaigéin. Agus do éiridh deatach as an bpoll</span>
<lb n="27359"/><span>amhuil do eireóchadh deathach as uámhuigh mhóir theineadh: agus dorinneadh</span>
<lb n="27360"/><span>an ghrían agus an taighéur dorcha ó dheatuigh an phuill.</span>
<lb n="27361"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:3"/>
<div><lb n="27362"/><p><span>Agus tangadar lócusduighe amach as an deathuigh ar an dtalamh, agus tugadh</span>
<lb n="27363"/><span>cumhachda dhóibh, do réir na gcumachd atá ag aithreachuibh nimhe na talmhan.</span>
<lb n="27364"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:4"/>
<div><lb n="27365"/><p><span>Agus adubhradh ríu gan dochar do ghéunamh dhféur na talmhan, ná doní glas ar</span>
<lb n="27366"/><span>bioth, ná do chrann ar bioth: achd dona dáoinibh amháin ag nách bhfuil séula</span>
<lb n="27367"/><span>Dé a gcláruibh a néudan.</span>
<lb n="27368"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:5"/>
<div><lb n="27369"/><p><span>Agus tugadh aithne dhóibh gan a marbhadh, achd bheith dhá bpiánadh feadh</span>
<lb n="27370"/><span>chúig miós: agus a bpián do bheith amhuil na péine tig ónaithir nimhe, an</span>
<lb n="27371"/><span>tan chailgeas sí neach.</span>
<lb n="27372"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:6"/>
<div><lb n="27373"/><p><span>Agus ann sna laithibhsoin beid dáoine ag iárruidh an bháis, agus ní</span>
<lb n="27374"/><span>bhfuighid hé: agus budh mián ríu bás dhfagháil, agus teithfidh an bás uátha.</span>
<lb n="27375"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:7"/>
<div><lb n="27376"/><p><span>Agus bá cosmhuil faicsin na bpiásd sin ré heachuibh ullamh dochum catha:</span>
<lb n="27377"/><span>agus dobhádar neithe ar a gceannuibh mar dho bhiádh coróineacha cosmhuil</span>
<lb n="27378"/><span>ré hór, agus bá cosmhuil a naighthe ré haightheachuibh dáoine.</span>
<lb n="27379"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:8"/>
<div><lb n="27380"/><p><span>Agus dobhí gruág orrtha bá cosmhuil ré gruáig bhan: agus bá cosmhuil a</span>
<lb n="27381"/><span>bhfiacla ré fiacluibh léoghan:</span>
<lb n="27382"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:9"/>
<div><lb n="27383"/><p><span>Agus dobhádar lúireacha orrtha cosmhuil ré lúireachuibh iáruinn: agus bá</span>
<lb n="27384"/><span>cosmhuil fuáim a sgiathán ré fuáim charbad, an tan riothuid morán each a</span>
<lb n="27385"/><span>gceann chatha.</span>
<lb n="27386"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:10"/>
<div><lb n="27387"/><p><span>Agus dobhádar iorbuill órrtha bá cosmhuil ré haithreachuibh nimhe, agus do</span>
<lb n="27388"/><span>bhí cailg an a niorbluibh: agus asé bá cumhachda dhóibh, bheith ag gortughadh</span>
<lb n="27389"/><span>dháoineadh feadh chúig miós.</span>
<lb n="27390"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:11"/>
<div><lb n="27391"/><p><span>Agus dobhí Rí aca ós a gcionn, eadhón aingeal an dubhaigéin, dárob ainm</span>
<lb n="27392"/><span>an abhra Abaddon, agus a nGréigis asé is ainm dhó Apollión, eadhon</span>
<lb n="27393"/><span>sgriosdóir.</span>
<lb n="27394"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:12"/>
<div><lb n="27395"/><p><span>Dochuáidh áon truáighe amháin thoruinn, agus tabhair húidh, atá dhá</span>
<lb n="27396"/><span>thruáighe fós dochum teachda na dhiáigh so.</span>
<lb n="27397"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:13"/>
<div><lb n="27398"/><p><span>Agus do shéid an seiseadh aingeal a sdoc, agus dochuáluidh mé guth</span>
<lb n="27399"/><span>dháirighthe ag teachd ó ceithre hadharcuibh na haltóra órrgha, noch atá a</span>
<lb n="27400"/><span>bhfíadhnuise Dé,</span>
<lb n="27401"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:14"/>
<div><lb n="27402"/><p><span>Agá rádh ris an seiseadh aingeal agá raibhe an sdoc; sgáoil na ceithre</span>
<lb n="27403"/><span>haingil noch atá ceanguilte ag anabhuinn mhóir Euphrates.</span>
<lb n="27404"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:15"/>
<div><lb n="27405"/><p><span>Agus do sgáoileadh na ceithre haingeal, noch dobhí ullamh dhuáir, agus do ló,</span>
<lb n="27406"/><span>agus do mhí, agus do bhlíadhain, dochum an treas coda dho dháoinibh do</span>
<lb n="27407"/><span>mharbhadh.</span>
<lb n="27408"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:16"/>
<div><lb n="27409"/><p><span>Agus asé nuimhir an tshluáigh mharcshluáigh dhobhí ann, fithche míle</span>
<lb n="27410"/><span>úair deich míle: oír dochuáluidh mé a nuimhir.</span>
<lb n="27411"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:17"/>
<div><lb n="27412"/><p><span>Agus as amhluidh so dochonnairc mé na heich a dtáibhse, agus an luchd dobhí</span>
<lb n="27413"/><span>ar a muin, umá rabhadar lúireacha tinntighe agus ar dhath na na cloichthe</span>
<lb n="27414"/><span>Iacinth agus na ruibhe: agus bá cosmhuil cinn na neach, ré ceannuibh</span>
<lb n="27415"/><span>léoghan: agus táinic teine, agus deatach, agus ruibh as a mbéuluibh amach.</span>
<lb n="27416"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:18"/>
<div><lb n="27417"/><p><span>As ris na trí neithibhse do marbhadh an treas cuid dona dáoinibh, eadhón</span>
<lb n="27418"/><span>ris an dteine, agus ris a ndeathuigh, agus ris an ruibh tháinic as a mbéuluibh</span>
<lb n="27419"/><span>amach.</span>
<lb n="27420"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:19"/>
<div><lb n="27421"/><p><span>Oír is ann a mbéul atá a gcumhachda, agus ina niorbluibh: oír is cosmhuil a</span>
<lb n="27422"/><span>niorbuill ré haithreachuibh nimhe, agus atáid cinn ar na hiorbluibhsin ré a</span>
<lb n="27423"/><span>ndiongnuid dochar.</span>
<lb n="27424"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:20"/>
<div><lb n="27425"/><p><span>Agus an chuid do na dáoinibh do fágbhadh gan mharbhadh ris na plághuibhse, ní</span>
<lb n="27426"/><span>dhearnadar aithrighe ar son oibreacha a láimh, as nach diongnadís seirbhís do</span>
<lb n="27427"/><span>dhiabhluibh, agus  diomháighibh óir, agus airgid, agus phráis, agus chloithe,</span>
<lb n="27428"/><span>agus chroinn, ris nách éidir ní dhfaicsin, ná dhéisdeachd, ná siubhal</span>
<lb n="27429"/><span>do ghéunamh.</span>
<lb n="27430"/></p>
</div>
<pb n="Ap9:21"/>
<div><lb n="27431"/><p><span>Agus ní dhearnadar aithrighe ar son a ndúnmharbhtha, ná ar son a bpisóg, ná ar</span>
<lb n="27432"/><span>son a sdriópachais, ná ar son a ngaduigheachda.</span>
<lb n="27433"/>
<pb n="Ap10"/></p>
<lb n="27434"/>
<lb n="27435"/><p><span>CAP. 10</span>
<lb n="27436"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:1"/>
<div><lb n="27437"/><p><span>Agus dochonnairc mé aingeal neartmhar eile ag teachd anuás ó neamh, arna</span>
<lb n="27438"/><span>éudughadh dho néull, agus an bogha uisge ar a cheann, agus do dheallruigh a</span>
<lb n="27439"/><span>aghuidh amhuil dheallruigheas an ghrián, agus dobhádar a chosa cosmhuil ré</span>
<lb n="27440"/><span>peiléuruibh teineadh:</span>
<lb n="27441"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:2"/>
<div><lb n="27442"/><p><span>Agus dobhí leabhrán osgluigthe aige ana láimh: agus do chuir sé a chos</span>
<lb n="27443"/><span>deas ar muir, agus a chos chlé ar tír.</span>
<lb n="27444"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:3"/>
<div><lb n="27445"/><p><span>Agus do éigh sé do ghuth árd, amhuil bhéiceas leoghan: agus an tan do éigh sé,</span>
<lb n="27446"/><span>do labhradar seachd dtóirrnighe a ngothanna féin.</span>
<lb n="27447"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:4"/>
<div><lb n="27448"/><p><span>Agus an tan do labhradar na seachd dtoirrnighe a ngothanna, dobhí</span>
<lb n="27449"/><span>fúm sgríobhadh: achd dochúaluidh mé guth ó neamh ag rádh riom; cuir</span>
<lb n="27450"/><span>séula air na neithibh do labhradar na seachd dtóirrnighe, agus ná sgríobh</span>
<lb n="27451"/><span>iád.</span>
<lb n="27452"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:5"/>
<div><lb n="27453"/><p><span>Agus do thóg an taingeal dochonnairc mé na sheasamh ar an muir agus ar an</span>
<lb n="27454"/><span>tír, a lámh suás dochum neimhe,</span>
<lb n="27455"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:6"/>
<div><lb n="27456"/><p><span>Agus tug sé an tí mhaires gu sáoghal na sáoghal, noch dho chruthuigh neamh agus</span>
<lb n="27457"/><span>na neithe atá ann, agus an talamh agus na neithe atá ann, agus anfháirrge</span>
<lb n="27458"/><span>agus na neithe atá innte, mar mhionnuibh, nach biádh aimsear ann feasda:</span>
<lb n="27459"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:7"/>
<div><lb n="27460"/><p><span>Achd a laithibh ghotha an seachdmhadh aingeal, an tan shéidhfeas sé a sdoc,</span>
<lb n="27461"/><span>biáidh seicréid Dé arna chríochnughadh, do réir mar dho fhoillsigh sé dhá</span>
<lb n="27462"/><span>shearbhfhoghantuigheadhuibh féin eadhón na fáidhe.</span>
<lb n="27463"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:8"/>
<div><lb n="27464"/><p><span>Agus do labhair an guth dhochúaluidh mé ó neamh, arís rióm, agus adubhairt:</span>
<lb n="27465"/><span>imthigh romhad, glac an leabhrán osguilte úd noch atá a láimh anaingil</span>
<lb n="27466"/><span>sheasas air muir agus air tír.</span>
<lb n="27467"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:9"/>
<div><lb n="27468"/><p><span>Agus do imthigh mé dochum anaingil, agus adubhairt mé ris; tabhair</span>
<lb n="27469"/><span>dhamh an leabhrán. Agus adubhairt seision rióm; glac agus sluig hé: agus</span>
<lb n="27470"/><span>doghéna sé do bhruinne searbh, achd biáidh sé ad bhéul comhmilis ré mil.</span>
<lb n="27471"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:10"/>
<div><lb n="27472"/><p><span>Agus do ghlac mé an leabhrán as láimh anaingil, agus do shluig mé hé: agus</span>
<lb n="27473"/><span>dobhí sé um béul comhmilis ré mil: achd an tan do shluig mé é, dorinneadh</span>
<lb n="27474"/><span>sé mo bhruinne searbh.</span>
<lb n="27475"/></p>
</div>
<pb n="Ap10:11"/>
<div><lb n="27476"/><p><span>Agus adubhairt sé rióm; is éigean duit fáidheadóireachd do ghénamh aris, a</span>
<lb n="27477"/><span>bhfiádhnuise phuibleach, agus chineadhach, agus theangthadh, agus mhoráin</span>
<lb n="27478"/><span>ríghtheadh.</span>
<lb n="27479"/>
<pb n="Ap11"/></p>
<lb n="27480"/>
<lb n="27481"/><p><span>CAP. 11.</span>
<lb n="27482"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:1"/>
<div><lb n="27483"/><p><span>Agus tugadh dhamh giolcach cosmhuil ré slait, agus do sheas an taingeal láimh</span>
<lb n="27484"/><span>rióm, agus adubhairt; éiridh, agus tomhais teampoll Dé agus analtóir, agus</span>
<lb n="27485"/><span>an dream dhoní seirbhís ann.</span>
<lb n="27486"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:2"/>
<div><lb n="27487"/><p><span>Achd teilg amach an chúirt atá dhon táobh amuigh dhon teampoll, agus ná tomhais</span>
<lb n="27488"/><span>hí: oír tugadh hí dona cineadhachuibh: agus doghéunuidh an chathair náomhtha</span>
<lb n="27489"/><span>dho shaltairt fána gcosuibh, ré headh dhá mhiós agus dá fhichead.</span>
<lb n="27490"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:3"/>
<div><lb n="27491"/><p><span>Agus dobhéura mé cumhachda dom dhiás dhfíadhnuiseadhuibh, agus beid siád ag</span>
<lb n="27492"/><span>fáidheadóireachd míle dhá chéud agus trí fichid lá, arna néudughadh</span>
<lb n="27493"/><span>déuduighibh róin.</span>
<lb n="27494"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:4"/>
<div><lb n="27495"/><p><span>Ag dá chrann ola iád so agus an dá choinnleóir, sheasas a bhfiádhnuise</span>
<lb n="27496"/><span>tighearna an talmhan.</span>
<lb n="27497"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:5"/>
<div><lb n="27498"/><p><span>Agus má atá na mhián ar éuneach dochar do ghéunamh dhóibh, tig teine amach as a</span>
<lb n="27499"/><span>mbéul, agus sluigidh sí a naimhde: agus má atá na mhían ar éuneach dochar</span>
<lb n="27500"/><span>dho ghéunamh dhóibh, as amhluidh so as éigean a mharbhadh.</span>
<lb n="27501"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:6"/>
<div><lb n="27502"/><p><span>Atá dho chumhachduibh acadh so neamh dho dhúnadh, ionnas nách biáidh</span>
<lb n="27503"/><span>fearthuin ann a laethibh a bhfáidheadóireachda: agus atá cumhachda acadh</span>
<lb n="27504"/><span>ós na huisgeadhuibh ar a niompógh a bhfuil: agus ar an dtalamh dho bhúaladh</span>
<lb n="27505"/><span>ré gach uile ghné phláighe, cominic as áill ríu.</span>
<lb n="27506"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:7"/>
<div><lb n="27507"/><p><span>Agus an tan chriochnóchuid siád a bhfiádhnuise, doghéunuidh an tainmhide</span>
<lb n="27508"/><span>éirgheas ón bpoll dubhaigéin cogadh ríu, agus béuruidh sé buáidh orrtha, agus</span>
<lb n="27509"/><span>muirfidh sé íad.</span>
<lb n="27510"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:8"/>
<div><lb n="27511"/><p><span>Agus beid a gcuirp sínte ar shráidibh na caithreacha móire, dá ngoirthear</span>
<lb n="27512"/><span>gu spioradálta Sodom agus anÉigipt, sanionadh fós ionar céusadh ar</span>
<lb n="27513"/><span>dtighearna.</span>
<lb n="27514"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:9"/>
<div><lb n="27515"/><p><span>Agus dochífid cuid dona treabhuibh, agus dona puibleachuibh, agus</span>
<lb n="27516"/><span>dona teangthuibh, agus do na cineadhachuibh, a gcuirp feadh thrí lá gu</span>
<lb n="27517"/><span>leith, agus ní léigfid a gcuirp do chur a dtúmuighibh.</span>
<lb n="27518"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:10"/>
<div><lb n="27519"/><p><span>Agus doghéunuid aitreabhuidh na talmhan gáirdeachas ós a gcionn, agus</span>
<lb n="27520"/><span>biáidh luathgháir órrtha: agus cuirfid tabhartuis dochum a chéile: do</span>
<lb n="27521"/><span>bhrígh gur phíanadar an dá fháighse áitreabhuigh na talmhan.</span>
<lb n="27522"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:11"/>
<div><lb n="27523"/><p><span>Achd a gcionn thrí lá gu leith, rachuidh spiorad na beatha tig ó Dhía</span>
<lb n="27524"/><span>ionntadh, agus seasfuidh siád ar a gcosuibh, agus ghéubhuidh eagla mhór an</span>
<lb n="27525"/><span>dream dhochonnairc iád.</span>
<lb n="27526"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:12"/>
<div><lb n="27527"/><p><span>Agus dochluinfidh siád guth árd ó neamh, agá rádh ríu; taguidh aniós annso.</span>
<lb n="27528"/><span>Agus rachuidh siád suás ar neamh a néull: agus dochifidh a naimhde iád.</span>
<lb n="27529"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:13"/>
<div><lb n="27530"/><p><span>Agus ar anuáirsin féin bhiáidh crioth mór talmhan ann, agus tuitfidh an</span>
<lb n="27531"/><span>deachmhadh cuid don chathruigh, agus do muirbhfighthear seachd míle pearsa ris</span>
<lb n="27532"/><span>an gcríth talmhan sin, agus géubhuidh faitcheas an chuid eile, agus</span>
<lb n="27533"/><span>dobhéuruidh glóir do Dhía neimhe.</span>
<lb n="27534"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:14"/>
<div><lb n="27535"/><p><span>Dochuáidh an dara truáighe thoruinn, agus tabhair húidh, tiucfuidh an</span>
<lb n="27536"/><span>treas truáighe gu haithghearr.</span>
<lb n="27537"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:15"/>
<div><lb n="27538"/><p><span>Agus do shéid an seachdmhadh aingeal a sdoc, agus dobhádar gothanna móra ar</span>
<lb n="27539"/><span>neamh, ag rádh; ios lé ar dtighearnaine, agus lé na Chríosd rioghachda an</span>
<lb n="27540"/><span>domhuin, agus biáidh seisean na Rí gu sáoghal na sáoghal.</span>
<lb n="27541"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:16"/>
<div><lb n="27542"/><p><span>Agus do léigeadar an ceathrar air fhichid do sheanóireadhuibh noch dhobhí</span>
<lb n="27543"/><span>na suidhe a bhfíadhnuise Dé an a gcaithíreachuibh, iád féin síos ar a</span>
<lb n="27544"/><span>naighthibh, agus tugadar onóir dho Dhía,</span></p>
<lb n="27545"/>
<lb n="27546"/><p/>
</div>
<pb n="Ap11:17"/>
<div><lb n="27547"/><p><span>Agá rádh; beirmíd buidheachas riotsa a tighearna a Dhé uilechumhachduigh,</span>
<lb n="27548"/><span>noch atá, agus dobhí, agus bhiás, oír do ghabh tú chugad do mhórchumhachda</span>
<lb n="27549"/><span>féin, agus do ghnouigh tú do rióghachd.</span>
<lb n="27550"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:18"/>
<div><lb n="27551"/><p><span>Agus do ghabh fearg na cineadacha, agus táinic thfeargsa, agus</span>
<lb n="27552"/><span>aimsir bhreitheamhnuis na marbh, agus luáidheachda do thabhairt dod</span>
<lb n="27553"/><span>shearbhfhoghantuighthibh dona fáidhibh, agus dona náomhuibh, agus don luchd</span>
<lb n="27554"/><span>ar a mbí eagla hanma, eidir bheag agus mhór: agus sgreasda na druinge</span>
<lb n="27555"/><span>sgriosus an talamh.</span>
<lb n="27556"/></p>
</div>
<pb n="Ap11:19"/>
<div><lb n="27557"/><p><span>Agus do hosgladh teampoll Dé ar neamh, agus bá léir áirc a chonnartha</span>
<lb n="27558"/><span>ina theampoll: agus dobhí tinnteach, agus gothanna, agus tóirrneach,</span>
<lb n="27559"/><span>agus crioth talmhan, agus cloithneachda mór ann.</span>
<lb n="27560"/>
<pb n="Ap12"/></p>
<lb n="27561"/>
<lb n="27562"/><p><span>CAP. 12.</span>
<lb n="27563"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:1"/>
<div><lb n="27564"/><p><span>Agus bá léir comharrgha mór iongantach ar neamh: eadhón bean arna</span>
<lb n="27565"/><span>héudughadh ris an ngréin, agus an ghealach fóna cosuibh, agus coróin dhá</span>
<lb n="27566"/><span>réulta dhéug air a ceann.</span>
<lb n="27567"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:2"/>
<div><lb n="27568"/><p><span>Agus ar mbeith dhí torrach, do éigh sí ré tinneas leinb, agus do piánadh hí do</span>
<lb n="27569"/><span>mhián a tóirrcheasa do bhreith.</span>
<lb n="27570"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:3"/>
<div><lb n="27571"/><p><span>Agus bá léir comharrgha iongantach eile ar neamh: agus tabhair húidh,</span>
<lb n="27572"/><span>bá hé an comharrgha sin dragún mór rúadh, ar a rabhadar seachd gcinn, agus</span>
<lb n="27573"/><span>deich nadharca: agus seachd gcorónacha ar a cheannuibh.</span>
<lb n="27574"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:4"/>
<div><lb n="27575"/><p><span>Agus do tharruing a iorball an treas cuid do réullannuibh neimhe, agus do</span>
<lb n="27576"/><span>theilg iád dochum talmhan: agus do sheas an dragún a bhfíadhnuisi na mná</span>
<lb n="27577"/><span>dobhí ré hadhuigh a tóirrcheasa do bhreith dochum a leinb do shlughadh dhó</span>
<lb n="27578"/><span>arna bhreith,</span>
<lb n="27579"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:5"/>
<div><lb n="27580"/><p><span>Agus rug sí mac, riághlóchus na huile chineadhacha ré slait iárruinn: agus do</span>
<lb n="27581"/><span>tógbhadh suás a mac dochum Dé agus chum a chaithíreach.</span>
<lb n="27582"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:6"/>
<div><lb n="27583"/><p><span>Agus do theith an bhean dochum an fhásuigh, mar ar ullmhuigh Día áit di</span>
<lb n="27584"/><span>dochum a beathuighe annsin, ar feadh mhíle dhá chéud agus thrí fichid lá.</span>
<lb n="27585"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:7"/>
<div><lb n="27586"/><p><span>Agus dobhí cath ar neamh: do chathuigh Michéul agus a aingil ris an dragún,</span>
<lb n="27587"/><span>agus do chathuigh an dragún agus a aingil riusan:</span>
<lb n="27588"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:8"/>
<div><lb n="27589"/><p><span>Gidheadh ní rugadar buáidh, agus ní fríth anáit ó shoin amach ar neamh.</span>
<lb n="27590"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:9"/>
<div><lb n="27591"/><p><span>Agus do teilgeadh amach an dragún mór, an tseanaithir nimhe, dá ngoirthear an</span>
<lb n="27592"/><span>diábhal agus Sátan, an tí mheallas an domhan uile, do teilgeadh amach hé fán</span>
<lb n="27593"/><span>dtalamh, agus do teilgeadh amach a aingil maille ris.</span>
<lb n="27594"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:10"/>
<div><lb n="27595"/><p><span>Agus dochuála mé guth mór ar neamh, agá rádh; anois atá slánughadh agus neart</span>
<lb n="27596"/><span>agus rióghachd ar nDéine, agus cumhachda a Chríosdsan: oír do téilgeadh</span>
<lb n="27597"/><span>siós fear éilighthe ar ndearbhráithreach, noch dhobhí dhá néiliughadh do</span>
<lb n="27598"/><span>ló agus doidhche a bhfiádhnuise ar nDé.</span>
<lb n="27599"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:11"/>
<div><lb n="27600"/><p><span>Giodheadh rugadar buáidh air tré fhuil anuáin, agus tré bhréithir a</span>
<lb n="27601"/><span>fhíadhnuise: agus ní raibhe súim aca na nanum féin gu bás.</span>
<lb n="27602"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:12"/>
<div><lb n="27603"/><p><span>Uime sin a fhlaithemhnasa biódh gáirdechas oruibh, agus oruibhse a luchd</span>
<lb n="27604"/><span>aitrebhas ionnta.  A thruáighe sibh a luchd aitrebhas an talamh agus</span>
<lb n="27605"/><span>anfairrge, oír táinic an diábhal anuás chuguibh lán do chuthach feirge, ar</span>
<lb n="27606"/><span>mbeith a fheasa aige gurob aithghearr a aimsear.</span>
<lb n="27607"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:13"/>
<div><lb n="27608"/><p><span>Agus an tan dochonnairc an dragún gur teilgeadh síos ar an dtalamh hé,</span>
<lb n="27609"/><span>dorinne sé fóleanmhuin air an mnáoi rug an leanab mic.</span>
<lb n="27610"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:14"/>
<div><lb n="27611"/><p><span>Agus tugadh dhon mhnáoi dhá sgiáthán iolair mhóir, dochum dula di ar</span>
<lb n="27612"/><span>eitealluigh fán bhfásach dá hionadh féin, sanáit a noiltear hí, feadh</span>
<lb n="27613"/><span>aimsire agus aimsiorach agus leithe aimsire, ó amharc na haithreach</span>
<lb n="27614"/><span>nimhe.</span>
<lb n="27615"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:15"/>
<div><lb n="27616"/><p><span>Agus do theilg a naithir nimhe uisge mar shruth as a béul a ndiáigh na mná,</span>
<lb n="27617"/><span>dochum gu dtiubhradh fó deara dhi imthigheachd ré fánuigh ris an tsruth.</span>
<lb n="27618"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:16"/>
<div><lb n="27619"/><p><span>Achd tug an talamh cabhair dhon mhnáoi, agus do fhosguil an talamh a</span>
<lb n="27620"/><span>bhéul, agus do shluig sé an sruth dho theilg an dragún as a bhéul.</span>
<lb n="27621"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:17"/>
<div><lb n="27622"/><p><span>Agus do ghabh fearg an dragún ris an mnáoi, agus do imthigh sé do ghéunamh</span>
<lb n="27623"/><span>coguidh ris an gcuid eile dhá siól, choimhéudas aitheanta Dé, agus agá bhfuil</span>
<lb n="27624"/><span>fiádhnuise IOSA Críosd.</span>
<lb n="27625"/></p>
</div>
<pb n="Ap12:18"/>
<div><lb n="27626"/><p><span>Agus do sheas meise air ghaineamh na fáirrge.</span>
<lb n="27627"/>
<pb n="Ap13"/></p>
<lb n="27628"/>
<lb n="27629"/><p><span>CAP. 13.</span>
<lb n="27630"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:1"/>
<div><lb n="27631"/><p><span>Agus dochonnairc mé ainmhidhe ag éirghe as an bhfairrge, air a rabhadar seachd</span>
<lb n="27632"/><span>gcinn agus deich nadharca: agus dobhádar deich gcorónacha ar a adharcuibh,</span>
<lb n="27633"/><span>agus ainm na masla dhobheir sé uádha ar a cheannuibh air a cheannuibh.</span>
<lb n="27634"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:2"/>
<div><lb n="27635"/><p><span>Agus bá cosmhuil an tainmhidhe dochonnairc mé ré Liopard, agus bá cosmhuil a</span>
<lb n="27636"/><span>chosa ré cosuibh mhathghamhuin mhóir, agus bá cosmhuil a bhéul ré béul</span>
<lb n="27637"/><span>leoghain: agus tug an dragún a neart féin, agus a chatháoir, agus cumhachda</span>
<lb n="27638"/><span>móra dhó.</span>
<lb n="27639"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:3"/>
<div><lb n="27640"/><p><span>Agus dochonnairc mé ceann dhá cheannuibh, agus hé amhuil dobhíadh cneadh</span>
<lb n="27641"/><span>bháis air: agus do leigheasadh a chneadh bháis: agus do ghabh iongnadh an</span>
<lb n="27642"/><span>talamh uile agus do leanadar an tainmhidhe.</span>
<lb n="27643"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:4"/>
<div><lb n="27644"/><p><span>Agus tugadar onóir don dragún noch tug cumhachda dhon nainmhidhe, agus</span>
<lb n="27645"/><span>tugadar onóir don nainmhidhe, ag rádh; cía atá cosmhuil ris anainmhidhe?</span>
<lb n="27646"/><span>cía fhéudus cogadh dho ghénamh ris?</span>
<lb n="27647"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:5"/>
<div><lb n="27648"/><p><span>Agus tugadh béul dó labhrus neithe móra masluightheacha: agus tugadh cumhachda</span>
<lb n="27649"/><span>dhó neithe dho ghéunamh air feadh dhá mhiós agus dá fhichead.</span>
<lb n="27650"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:6"/>
<div><lb n="27651"/><p><span>Agus do fhosguil sé a bhéul dochum Dé dho mhaslughadh, dochum a anma dho</span>
<lb n="27652"/><span>mhaslughadh, agus a thabernácil, agus na druinge aitreabhas air neamh.</span>
<lb n="27653"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:7"/>
<div><lb n="27654"/><p><span>Agus tugadh cead dhó cogadh dho ghénamh ris na náomhuibh, agus buáidh dho</span>
<lb n="27655"/><span>bhreith orrtha: agus tugadh cumhachda dhó ós cionn gach uile threibhe,</span>
<lb n="27656"/><span>agus theanguidh, agus chinidh.</span>
<lb n="27657"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:8"/>
<div><lb n="27658"/><p><span>Uime sin dobhéuruidh na huile dháoine áitreabhas an talamh onóir dhó, an luchd</span>
<lb n="27659"/><span>nách fuilid a nanmanna sgríobhtha a leabhar bheatha anuáin úd do marbhadh ó</span>
<lb n="27660"/><span>thosach an domhain.</span>
<lb n="27661"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:9"/>
<div><lb n="27662"/><p><span>Giodhbé agá bhfuil clúas, éisdeadh sé.</span>
<lb n="27663"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:10"/>
<div><lb n="27664"/><p><span>Dá mbeiridh neach ar bioth neach eile ris a mbruid, rachuidh sé féin a</span>
<lb n="27665"/><span>mbruid mar an gcédna: dá ndearna neach ar bioth marbha ré cloidhemh is</span>
<lb n="27666"/><span>éigean hé féin do mharbhadh ré cloidheamh.  Is annso atá foighide agus</span>
<lb n="27667"/><span>creideamh na náomh.</span>
<lb n="27668"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:11"/>
<div><lb n="27669"/><p><span>Agus dochonnairc mé ainmhidhe eile ag éirghe as an dtalamh ar a rabhadar dhá</span>
<lb n="27670"/><span>adhairc cosmhuil ré hadharcuibh uáin, achd do labhair sé amhuil labhras an</span>
<lb n="27671"/><span>dragún.</span>
<lb n="27672"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:12"/>
<div><lb n="27673"/><p><span>Agus dorinne sé gach ní dárbhféidir ris an gcéud ainmhidhe dho ghéunamh</span>
<lb n="27674"/><span>dhá lathair, agus tug sé fó deara don talamh agus air an druing aitreabhas ann,</span>
<lb n="27675"/><span>onóir dho thabhairt don chéud ainmhidhe úd, agár leighisedh a chneadh bháis.</span>
<lb n="27676"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:13"/>
<div><lb n="27677"/><p><span>Agus dorinne sé miórbhuile móra, ionnas gu dtug sé fó deara teine do theachd</span>
<lb n="27678"/><span>anuás ó neamh dochum na talmhan, a bhfiadhnuise na ndáoineadh.</span>
<lb n="27679"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:14"/>
<div><lb n="27680"/><p><span>Agus do mheall sé an luchd áitreabhas an talamh, do bhrígh na miórbhuileadh</span>
<lb n="27681"/><span>tugadh dhó ré a ndéunamh do láthair anainmhidhe, agá rádh ris an luchd</span>
<lb n="27682"/><span>aitreabhas an talamh, iomháigh dho ghénamh dhon nainmhidhe, noch dho</span>
<lb n="27683"/><span>loitedh ré cloidheamh, agus dobhí béo.</span>
<lb n="27684"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:15"/>
<div><lb n="27685"/><p><span>Agus tugadh dho cumhachdaibh dhó, sbiorad do thabhairt díomháigh</span>
<lb n="27686"/><span>anainmhidhe ionnus gu laibheóradh iomháigh anainmhidhe, agus gu dtiubhradh</span>
<lb n="27687"/><span>fó deara an mhéid nách dtíubhradh onóir diomháigh anainmhidhe, do mharbhadh.</span>
<lb n="27688"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:16"/>
<div><lb n="27689"/><p><span>Agus tug sé fó deara dona huilibh, eidir bheag agus mhór, eidir shaidhbhir</span>
<lb n="27690"/><span>agus dhaidhbhir, eidir sháor agus dháor, comharrgha dho ghabháil chuca na</span>
<lb n="27691"/><span>láimh dheis, nó a gcláruibh a nédan:</span>
<lb n="27692"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:17"/>
<div><lb n="27693"/><p><span>As nách biádh cumas ag neach ar bioth reic nó ceannach dho ghéunamh achd amháin</span>
<lb n="27694"/><span>ag an tí ar a mbiádh an comharrgha, nó ainm anainmhidhe, nó uimhir a anma.</span>
<lb n="27695"/></p>
</div>
<pb n="Ap13:18"/>
<div><lb n="27696"/><p><span>Atá eagna annso. An tí agá bhfuil inntleachd aige, airmheadh sé uimhir</span>
<lb n="27697"/><span>anainmhidhe: oír as uimhir dhuine hí: agus asé as uimhir dhó, sé</span>
<lb n="27698"/><span>chéud trí fichid agus a sé.</span>
<lb n="27699"/>
<pb n="Ap14"/></p>
<lb n="27700"/>
<lb n="27701"/><p><span>CAP. 14.</span>
<lb n="27702"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:1"/>
<div><lb n="27703"/><p><span>Agus do fhéuch mé, agus tabhair húidh uan na shesamh ar shliabh</span>
<lb n="27704"/><span>Sióin, agus céud ceithre mhíle agus dá fhichead dho mhíltibh ina</span>
<lb n="27705"/><span>fhochair, agá raibhe ainm a athar sgríobhtha a gcláruibh a nédan.</span>
<lb n="27706"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:2"/>
<div><lb n="27707"/><p><span>Agus dochuáluidh mé guth ó neamh mar dho bhiádh fuáim mhóráin</span>
<lb n="27708"/><span>duisgeadhuibh, agus mar dho bhiádh fuáim tóirrnigh mhóir: agus</span>
<lb n="27709"/><span>dochuáluidh mé fuáim cláirseóradh ag déunamh ceóil ré na</span>
<lb n="27710"/><span>gcláirseachuibh:</span>
<lb n="27711"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:3"/>
<div><lb n="27712"/><p><span>Agus dorinneadar ceól bá cosmhuil ré ceól nuadh a bhfiádhnuise na catháoire,</span>
<lb n="27713"/><span>agus a bhfíadhnuise na gceithre mbeathadhach, agus na seanóireadh: agus niór</span>
<lb n="27714"/><span>éidir dhéuneach an ceól sin dhfoghluim, achd</span>
<lb n="27715"/><span>amháin don chéud agus do na ceithre mhíle ar dhá fhichead do mhíltibh, do</span>
<lb n="27716"/><span>bhí arna gceannach ón dtalamh.</span>
<lb n="27717"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:4"/>
<div><lb n="27718"/><p><span>Asiád so an dream nár salchadh ré mnáibh: oír as ógha íad.  Asíad so an</span>
<lb n="27719"/><span>dream leanas an tuán giodhbé hionadh a dtéid: atáid so arná gceannach as</span>
<lb n="27720"/><span>meadhón dáoineadh, ar mbeith dóibh na gcéud torthibh do Dhía agus donúan.</span>
<lb n="27721"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:5"/>
<div><lb n="27722"/><p><span>Agus ní fríth cealg na mbéuluibh: oír atáid gan cháidhe a bhfiádhnuisi</span>
<lb n="27723"/><span>chathíre Dé.</span>
<lb n="27724"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:6"/>
<div><lb n="27725"/><p><span>Agus dochonnairc mé aingeal eile ag eitealluigh a meadhón neimhe, agá</span>
<lb n="27726"/><span>raibhe soisgéul siórruidhe, dochum a shoisgéulta don druing aitreabhas an</span>
<lb n="27727"/><span>talamh, agus donuile chineadh agus threibh, agus theanguidh, agus</span>
<lb n="27728"/><span>fpubal:</span>
<lb n="27729"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:7"/>
<div><lb n="27730"/><p><span>Agá rádh do ghuth árd; biódh faitches Dé oruibh, agus tuguidh glóir dhó:</span>
<lb n="27731"/><span>óir táinic uáir a bhreitheamhnuis: agus déunuigh umhla dohn tí dho chruthuigh</span>
<lb n="27732"/><span>nemh, agus talamh, agus an fháirrge, agus na tiubruideacha fioruisge.</span>
<lb n="27733"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:8"/>
<div><lb n="27734"/><p><span>Agus do lean aingeal eile hé, ag rádh; do thuit, do thuid an</span>
<lb n="27735"/><span>Bhabilóin, an chathair mhór: oír tug sí fó deara dona huile</span>
<lb n="27736"/><span>chineadhachuibh fión feirge a sdríopachuis do ibhe.</span>
<lb n="27737"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:9"/>
<div><lb n="27738"/><p><span>Agus do lean an treas aingeal iád, ag rádh do ghuth árd, dá dtuguidh áoneach</span>
<lb n="27739"/><span>onóir don nainmhidhe agus dá iomháigh, agus gu ngéubha chuige  chomharrgha</span>
<lb n="27740"/><span>a gclár a éudain nó ar a láimh.</span>
<lb n="27741"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:10"/>
<div><lb n="27742"/><p><span>Ióbhuidh an tíse fós dhfíon fhírge Dé, donfhíon ghlan lióntar a gcupá a</span>
<lb n="27743"/><span>fhéirge, agus doghéubhuidh a phiánadh a dteine agus a ruibh a bhfiadhnuise na</span>
<lb n="27744"/><span>naingeal náomhtha, agus a bhfíadhnuise anuáin.</span>
<lb n="27745"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:11"/>
<div><lb n="27746"/><p><span>Agus biáidh deathach a bpeannuide ag éirghe suás gu sáoghal na sáoghal: agus ní</span>
<lb n="27747"/><span>bhiáidh suáimhneas do ló agus doidhche ag an druing dobheir onóir don</span>
<lb n="27748"/><span>nainmhidhe agus dá iomháigh, ná ag an tí ghabhus chuige comhárrgha a anmasan.</span>
<lb n="27749"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:12"/>
<div><lb n="27750"/><p><span>Ios annso atá foighide na náomh arna dearbhadh: ios annso dhearbhtar an</span>
<lb n="27751"/><span>dream choimhéudas aitheanta Dé, agus creideamh Iósa.</span>
<lb n="27752"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:13"/>
<div><lb n="27753"/><p><span>Agus dochúala mé guth ó neamh ag rádh rióm; sgríobh, ios beannuighthe na</span>
<lb n="27754"/><span>mairbh dogheibh bás ar son an tighearna: Aseadh adeir an spiorad, oír</span>
<lb n="27755"/><span>cumhsgnuidhid siád óna sáothar, agus leanuid a noibreacha iád.</span>
<lb n="27756"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:14"/>
<div><lb n="27757"/><p><span>Agus do fhéuch mé, agus tabhair húidh, do taibhreadh dhamh néull geal,</span>
<lb n="27758"/><span>agus neach na shuidhe sa néull bá cosmhuil ré mac an duine, agá raibh</span>
<lb n="27759"/><span>coróin órrgha ar a cheann, agus corrán géur ina láimh.</span>
<lb n="27760"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:15"/>
<div><lb n="27761"/><p><span>Agus táinic aingeal eile amach as an dteampoll, ag éighmhe do ghuth árd ar an</span>
<lb n="27762"/><span>tí dobhí na shuidhe sa néull; sáith asdteach do chorrán, agus déuna buáin:</span>
<lb n="27763"/><span>óir rug aimsir na buána ort: oír atá fomhar na talmhan aipche.</span>
<lb n="27764"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:16"/>
<div><lb n="27765"/><p><span>Agus do sháith an tí dobhí na shuidhe sa néull a chorrán asdteach fán</span>
<lb n="27766"/><span>dtalamh: agus do beanadh fomhar na talmhan.</span>
<lb n="27767"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:17"/>
<div><lb n="27768"/><p><span>Agus táinic aingeal eile amach ón altóir, agá raibh cumhachda ós cionn na</span>
<lb n="27769"/><span>teineadh, agus do éigh sé do ghuth árd ar an tí agá raibhe an corrán géur,</span>
<lb n="27770"/><span>agá rádh; sáith asdteach do chorrán géur, agus cnúasuigh tarpáin fhínemhna na</span>
<lb n="27771"/><span>talmhan, oír atáid a cáora aipche.</span>
<lb n="27772"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:19"/>
<div><lb n="27773"/><p><span>Agus do sháith an taingeal a chorrán asdteach fán dtalamh, agus do chnúasuigh</span>
<lb n="27774"/><span>sé cáora fíneamhna na talmhan, agus do theilg iád anumair mhór fhéirge Dé.</span>
<lb n="27775"/></p>
</div>
<pb n="Ap14:20"/>
<div><lb n="27776"/><p><span>Agus do brughadh an tamar ré cosuibh don táobh amuigh don chathruigh: agus</span>
<lb n="27777"/><span>táinic fuil amach as anamar rainic gu sríantuibh na neach, feadh mhíle ar</span>
<lb n="27778"/><span>shé chéud sdáid.</span>
<lb n="27779"/>
<pb n="Ap15"/></p>
<lb n="27780"/>
<lb n="27781"/><p><span>CAP. 15.</span>
<lb n="27782"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:1"/>
<div><lb n="27783"/><p><span>Dochonnairc mé na dhiáigh sin comhartha mór iongantach eile ar neamh:</span>
<lb n="27784"/><span>eadhón seachd naingil, agá rabhadar na seachd bplágha deigheanacha, oír is</span>
<lb n="27785"/><span>ríu sin do coimhliónadh fearg Dhé.</span>
<lb n="27786"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:2"/>
<div><lb n="27787"/><p><span>Agus dochonnairc mé cosmhaileas fháirrghe gloinidhe arná cumasg ré teine,</span>
<lb n="27788"/><span>agus an luchd rug buáidh ar anainmhidhe, agus ar a iomháigh, agus ar a</span>
<lb n="27789"/><span>chomharrgha, agus ar uimhir a anma, na seasamh ag an bhfáirrge ghloinidhe,</span>
<lb n="27790"/><span>agus cláirseacha Dé aca:</span>
<lb n="27791"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:3"/>
<div><lb n="27792"/><p><span>Agus do chanadar cainntic Mháoise shearbhfhoghantuighe Dé, agus cainntic</span>
<lb n="27793"/><span>anuáin, agá rádh; as mór iongantach hoibhreachasa, a thighearna a Dhé</span>
<lb n="27794"/><span>uilechumhachduigh: ios comhthrom fírinneach do shlighese a Rí na naomh.</span>
<lb n="27795"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:4"/>
<div><lb n="27796"/><p><span>Cía nách ghéubhadh faitcheas romhad a thighearna, agus nách dtiubhradh glóir</span>
<lb n="27797"/><span>dhod ainm? oír as tú tiucfuid na huile chineadhacha agus sléuchdfuid ad</span>
<lb n="27798"/><span>tfhiádhnuise: oír atáid do bhreitheamhnuis arna bhfoillsiughadh.</span>
<lb n="27799"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:5"/>
<div><lb n="27800"/><p><span>Agus do fheuch mé na dhiáigh sin, agus tabhair húidh, do hosgladh teampoll</span>
<lb n="27801"/><span>thabernacil na fíadhnuise ar neamh.</span>
<lb n="27802"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:6"/>
<div><lb n="27803"/><p><span>Agus tangadar na seachd naingil amach as an dteampoll, agá rabhadar na seachd</span>
<lb n="27804"/><span>bplágha, agá raibh línéudach glan deallruightheach, agus iad arna</span>
<lb n="27805"/><span>gcreasrughadh ré creasgannuibh órrgha a dtimchioll anochda.</span>
<lb n="27806"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:7"/>
<div><lb n="27807"/><p><span>Agus tug beathach do na ceithre beathadhachibh do na seachd nainglibh,</span>
<lb n="27808"/><span>seachd soithighe órrgha, liónta dhfeirg nDé mhaireas a sáoghal na sáoghal.</span>
<lb n="27809"/></p>
</div>
<pb n="Ap15:8"/>
<div><lb n="27810"/><p><span>Agus do liónadh an teampoll ris an deathuigh táinic amach ó ghlóir Dhé, agus</span>
<lb n="27811"/><span>óna chumhachduibh: agus niórbhféidir dhéuneach dul asdteach don teampoll, nó</span>
<lb n="27812"/><span>gu rabhadar seachd bplágha na seachd naingeal arna gcríochnughadh.</span>
<lb n="27813"/>
<pb n="Ap16"/></p>
<lb n="27814"/>
<lb n="27815"/><p><span>CAP. 16.</span>
<lb n="27816"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:1"/>
<div><lb n="27817"/><p><span>Agus dochúala mé guth árd as an dteampoll, agá rádh ris na seachd nainglibh;</span>
<lb n="27818"/><span>imthighidh romhuibh, agus dóirtigh soithighe fheirge Dé ar an dtalamh.</span>
<lb n="27819"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:2"/>
<div><lb n="27820"/><p><span>Agus do imthigh an chéudaingel roimhe, agus do dhóirt sé a shoitheach ar an</span>
<lb n="27821"/><span>dtalamh: agus do éiridh dhá bhrígh sin drochneasgóid nimhneach don druing ar</span>
<lb n="27822"/><span>a raibh comhartha anainmhidhe, agus don luchd do onóruigh a iomháigh.</span>
<lb n="27823"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:3"/>
<div><lb n="27824"/><p><span>Agus do dhóirt an dara haingeal a shoitheach fán bhfáirrge, agus tárrla</span>
<lb n="27825"/><span>dhi bheith na fuil mar fhuil dhuine mhairbh: agus fuáir gach bheathadhach</span>
<lb n="27826"/><span>dhá raibhe sa bhfáirrge bás.</span>
<lb n="27827"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:4"/>
<div><lb n="27828"/><p><span>Agus do dhóirt an treas aingeal a shoitheach sna háibhnibh agus sna tiubruidibh</span>
<lb n="27829"/><span>fióruisge: agus dorinneadh fuil dióbh.</span>
<lb n="27830"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:5"/>
<div><lb n="27831"/><p><span>Agus dochúala mé aingeal na nuisgeadh agá rádh; ios comhthrom thú a</span>
<lb n="27832"/><span>thighearna, noch atá, agus dobhí, agus bhiás, air gu rug tú breath air</span>
<lb n="27833"/><span>na neithibhse.</span>
<lb n="27834"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:6"/>
<div><lb n="27835"/><p><span>Oír do dhóirteadarsan fuil na náomh agus na bhfáidheadh, agus tug tusa</span>
<lb n="27836"/><span>fuil ré hibhe dóibh: oír do thuilleadar sin.</span>
<lb n="27837"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:7"/>
<div><lb n="27838"/><p><span>Agus dochúaluidh mé neach eile óniosdadh náomhtha ag rádh; aseadh</span>
<lb n="27839"/><span>a thighearna a Dhé uilechumhachduigh, is fírinneach comhthrom do bhreathasa.</span>
<lb n="27840"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:8"/>
<div><lb n="27841"/><p><span>Agus do dhóirt an ceathromhadh aingeal a shoitheach ar an ngréin, agus tugadh</span>
<lb n="27842"/><span>cumhachda dhó dáoine dho phiánadh ré hainteas teineadh.</span>
<lb n="27843"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:9"/>
<div><lb n="27844"/><p><span>Agus dobhádar dáoine ar fiuchadh ré hainteas mhór, agus do mhasluigheadar ainm</span>
<lb n="27845"/><span>Dé, agá bhfuil cumhachda ós na plághuibhsi: agus ní dhearnadar aithrighe,</span>
<lb n="27846"/><span>dochum glóire dho thabhairt dósan.</span>
<lb n="27847"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:10"/>
<div><lb n="27848"/><p><span>Agus do dhóirt an cúigeadh aingeal a shoitheach ar chatháoir anainmhidhe,</span>
<lb n="27849"/><span>agus dorinneadh a rióghachd dorcha, agus do chognadar a dteangtha ré hiomad</span>
<lb n="27850"/><span>doilgheasa:</span>
<lb n="27851"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:11"/>
<div><lb n="27852"/><p><span>Agus do mhasluigheadar Día neimhe tré iomad a ndoilgheasa agus a neasgóideadh,</span>
<lb n="27853"/><span>agus ní dhearnadar aithrighe ar son a noibreacha.</span>
<lb n="27854"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:12"/>
<div><lb n="27855"/><p><span>Agus do dhóirt an seiseadh aingeal a shoitheach sanabhuinn mhóir</span>
<lb n="27856"/><span>Euphrátes, agus do thiormuigh a huisge, as gu mbiádh an tslighe</span>
<lb n="27857"/><span>réidh ag ríoghuibh na háirde thoir.</span>
<lb n="27858"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:13"/>
<div><lb n="27859"/><p><span>Agus dochonnairc mé trí spiorada nemhghlana bá cosmhuil ré froguibh,</span>
<lb n="27860"/><span>eadhón gné phíasd, ag teachd amach as béul an dragúin, agus as béul</span>
<lb n="27861"/><span>anainmhidhe, agus as béul an fháidh fhallsa.</span>
<lb n="27862"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:14"/>
<div><lb n="27863"/><p><span>Oír ios spiorada deamhan iád, bhíos ag déunamh comharthadh, agus téid amach</span>
<lb n="27864"/><span>gu ríoghuibh na talmhan agus an domhuin uile, dochum a gcomhchruinnighthe a</span>
<lb n="27865"/><span>gceann chatha láe mhóir Dhé uilechumhachduigh.</span>
<lb n="27866"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:15"/>
<div><lb n="27867"/><p><span>(Tabhruidh aire ribh,  atáim ag teachd amhuil tig bithbhionach.) Ios</span>
<lb n="27868"/><span>beannuighthe an tí doní faire, agus choimhéudus a éuduighe, deagla</span>
<lb n="27869"/><span>bheith dó ag siubhal lomnochduighthe, agus gu bhfaicfedáois dáoine anáire.</span>
<lb n="27870"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:16"/>
<div><lb n="27871"/><p><span>Agus do chruinnidh Día iád gu háit dáirighthe  dá ngoirthear anÁbhra</span>
<lb n="27872"/><span>Armageddon.</span>
<lb n="27873"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:17"/>
<div><lb n="27874"/><p><span>Agus do dhóirt an seachdmhadh aingeal a shoitheach fá anaighér: agus táinic</span>
<lb n="27875"/><span>guth árd amach as teampoll neimhe ón gcathaóir agá rádh, dobhí an</span>
<lb n="27876"/><span>Bhabilóin ann.</span>
<lb n="27877"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:18"/>
<div><lb n="27878"/><p><span>Agus dobhádar gothanna, agus teinnteach, agus tóirrneach ann: agus tárrla</span>
<lb n="27879"/><span>crioth mhór talmhan ann, nách raibhe a chosmhaileas riámh ann ón trath fá</span>
<lb n="27880"/><span>rabhadar dáoine ar an dtalamh, dobhí sé chomór sin do chrioth talmhan.</span>
<lb n="27881"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:19"/>
<div><lb n="27882"/><p><span>Agus do rannadh an chathair mhór a dtrí cotannuibh, agus do thuiteadar</span>
<lb n="27883"/><span>caithreacha na gcineadhach, agus táinic an Bhabilóin mhór a</span>
<lb n="27884"/><span>gcuimhne a bhfiádhnuise Dé, dochum gu dtíubhradh dhi cupa dhfión chuthuigh a</span>
<lb n="27885"/><span>fheirge sé a ibhe:</span>
<lb n="27886"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:20"/>
<div><lb n="27887"/><p><span>Agus do theith gach uile oiléun, agus ní raibhe na sléibhte re a bhfagháil.</span>
<lb n="27888"/></p>
</div>
<pb n="Ap16:21"/>
<div><lb n="27889"/><p><span>Agus do thuit cloithshneachda mór anuás ó neamh a gcomhthrom talluinne ar</span>
<lb n="27890"/><span>dháoinibh: agus do mhasluigheadar dáoine Día, do bhrígh phláighe an</span>
<lb n="27891"/><span>chloithshneachdasin: oír bá romhór an phláigh táinic dhe.</span>
<lb n="27892"/>
<pb n="Ap17"/></p>
<lb n="27893"/>
<lb n="27894"/><p><span>CAP. 17.</span>
<lb n="27895"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:1"/>
<div><lb n="27896"/><p><span>Agus táinic aingel dona seachd nainglibh agá rabhadar na seachd soithighe,</span>
<lb n="27897"/><span>agus do labhair sé riom, agá rádh rióm; gabh a leith, foillséochad duit an</span>
<lb n="27898"/><span>bhreath damnuighthe bheirthear ar an méirrdrigh móir, atá na suidhe ar</span>
<lb n="27899"/><span>uisgeadhuibh iomgha:</span>
<lb n="27900"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:2"/>
<div><lb n="27901"/><p><span>Agá ndearnadar ríghthe an talmhan sdríopachas ría, agus agá bhfuilid</span>
<lb n="27902"/><span>áitreabhuidh an talmhan ar misge ó fhión a sdríopachais.</span>
<lb n="27903"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:3"/>
<div><lb n="27904"/><p><span>Agus rug sé ris mé fán bhfásach trésan spioruid, agus dochonnairc mé bean</span>
<lb n="27905"/><span>na suidhe ar ainmhidhe dhobhí air dhath na sgárrláoide, agus an</span>
<lb n="27906"/><span>tainmhidhe sin lán danmannuibh masluightheacha, ar a rabhadar seachd gcinn,</span>
<lb n="27907"/><span>agus deich nadharca.</span>
<lb n="27908"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:4"/>
<div><lb n="27909"/><p><span>Agus an bean arná héudughadh do phurpáir agus do sgárrláoid, agus arna hóradh</span>
<lb n="27910"/><span>ré hór, agus ré clochuibh morluáidh, agus ré péurluighibh, agus dobhí cupá</span>
<lb n="27911"/><span>órrgha aice na láimh, lán do ghráineamhlachd agus do neamhghloine a</span>
<lb n="27912"/><span>sdríopachais.</span>
<lb n="27913"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:5"/>
<div><lb n="27914"/><p><span>Agus dobhí ainm sgríobhtha a gclár a héuduin, eadhón seicréid an Bhabilón</span>
<lb n="27915"/><span>mhór mathair sdríopachais agus ghráineamhlachda na talmhan.</span>
<lb n="27916"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:6"/>
<div><lb n="27917"/><p><span>Agus dochonnairc mé an bhean sin air misge dhfuil na náomh, agus dhfuil</span>
<lb n="27918"/><span>mhairtíreach Iósa: agus arna faicsin damh, do ghabh iongnadh na iongnadh</span>
<lb n="27919"/><span>mhór mé.</span>
<lb n="27920"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:7"/>
<div><lb n="27921"/><p><span>Adubhairt an taingeal riómh, créud fá ngabhann iongnadh thú? foillseóchadsa</span>
<lb n="27922"/><span>dhuit seicréid na mná, agus anainmhidhe iomchras hí, ar bhfuil seachd gcinn,</span>
<lb n="27923"/><span>agus deich nadharca.</span>
<lb n="27924"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:8"/>
<div><lb n="27925"/><p><span>An tainmhidhe dhochonnairc tú, dobhí sé ann, agus ní fhuil: agus eireóchuidh</span>
<lb n="27926"/><span>aniós as an bpoll dubhaigéin, agus doghéubhuidh a sgrios: agus budh hiongnadh</span>
<lb n="27927"/><span>ris an luchd aítreabhas an talamh (ag nách fuil a nanmanna sgríobhtha a</span>
<lb n="27928"/><span>leabhar an bheatha ó thús an domhain) an tan dochífid an tainmhidhe, dobhí</span>
<lb n="27929"/><span>ann, agus nách fuil, agus fós atá.</span>
<lb n="27930"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:9"/>
<div><lb n="27931"/><p><span>As annso atá aninntinn agá bhfuil eagna.  Na seachd gcinn úd, is</span>
<lb n="27932"/><span>seachd gcnuic iád, ar a bhfuil an bhean na suidhe.</span>
<lb n="27933"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:10"/>
<div><lb n="27934"/><p><span>As seachd ríghthe iád mar an gcéudna: do thuiteadar cúigfhear dhióbh, agus</span>
<lb n="27935"/><span>mairidh áon, agus atá áon eile gan teachd fós: agus an tan thiucfus sé, ní</span>
<lb n="27936"/><span>bhiáidh cumas anmhanna aige achd tamall.</span>
<lb n="27937"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:11"/>
<div><lb n="27938"/><p><span>Agus an tainmhidhe dobhí ann, agus nách fuil, asé fós an tochdmhadh hé,</span>
<lb n="27939"/><span>agus as aon don mhóirsheisear é, agus dogheubhuidh a sgrios.</span>
<lb n="27940"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:12"/>
<div><lb n="27941"/><p><span>Agus na deich nadharca dochonnairc tú, as deich ríghthe iád, nar ghabh</span>
<lb n="27942"/><span>rióghachd chuca mar ríoghuibh, achd ghéubhus cumhachda chuca mar ríoghuibh,</span>
<lb n="27943"/><span>anáonuair ris anainmhidhe.</span>
<lb n="27944"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:13"/>
<div><lb n="27945"/><p><span>Atáid so dhéunchomhairle, agus dobhéuruid a neart, agus a gcumhachda dhon</span>
<lb n="27946"/><span>nainmhidhe.</span></p>
</div>
<pb n="Ap17:14"/>
<div><lb n="27947"/><p><span>Comhruicfid an dreamsa ris anuán, agus beuruidh an tuán buáidh órrtha: oír</span>
<lb n="27948"/><span>asé tighearna na dtighearnadh hé, agus Rí na ríghtheadh: agus an luchd atá</span>
<lb n="27949"/><span>dhá tháobh, atáid siád arna ngáirm, agus arná dtogha, maille ré bheith dóibh</span>
<lb n="27950"/><span>ionnruic.</span>
<lb n="27951"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:15"/>
<div><lb n="27952"/><p><span>Agus adubhairt sé rióm; na huisgeadha dhochonnairc tú, sanionadh na bhfuil</span>
<lb n="27953"/><span>an mheirrdrech na suidhe, as puiblecha, agus coimhthionoil,</span>
<lb n="27954"/><span>agus cinedhuigh, agus tengtha iád.</span>
<lb n="27955"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:16"/>
<div><lb n="27956"/><p><span>Agus na deich nadharca dochonnairc tú air anainmhidhe, biáidh fúath aca don</span>
<lb n="27957"/><span>mheirrdrigh, agus fúigfid fásuighe lomnochdach í, agus iósuid a feóil, agus</span>
<lb n="27958"/><span>loisgfid siád ré teine hí.</span>
<lb n="27959"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:17"/>
<div><lb n="27960"/><p><span>Oír do chuir Día na gcroidhthibh a thoil féin do ghéunamh, agus iád féin do</span>
<lb n="27961"/><span>bheith dhéuntoil, agus a rióghachd do thabhairt don nainmhidhe, gu</span>
<lb n="27962"/><span>coimhliónadh briáthra nDé.</span>
<lb n="27963"/></p>
</div>
<pb n="Ap17:18"/>
<div><lb n="27964"/><p><span>Agus an bhean dochonnairc tú, así an chathair mhór hí, agá bhfuil rióghachd</span>
<lb n="27965"/><span>ós rióghuibh an talmhan.</span>
<lb n="27966"/>
<pb n="Ap18"/></p>
<lb n="27967"/>
<lb n="27968"/><p><span>CAP. 18.</span>
<lb n="27969"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:1"/>
<div><lb n="27970"/><p><span>Agus a ndiáigh na neitheannsa, dochonnairc mé aingeal ag teachd anúas ó</span>
<lb n="27971"/><span>neamh, agá raibhe cumhachda móra: agus do dheallruidh an talamh réna ghlóir.</span>
<lb n="27972"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:2"/>
<div><lb n="27973"/><p><span>Agus do éigh sé gu láidir do ghuth árd, ag rádh; do thuit, do thuit an</span>
<lb n="27974"/><span>Bhabilón mhór, agus dorinneadh áit comhnuighthe deamhan di, agus ionadh</span>
<lb n="27975"/><span>congmhála gach spioruide neamhghloine, agus áit cumhduigh gach éin fhúathmhair</span>
<lb n="27976"/><span>neamhghloin.</span>
<lb n="27977"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:3"/>
<div><lb n="27978"/><p><span>Oír do ibheadar na huile chineadhacha dhfión fhéirge a sdríopachuis, agus</span>
<lb n="27979"/><span>dorinneadar ríghthe an talmhan sdríopachas ría, agus atáid cennuighthe an</span>
<lb n="27980"/><span>talmhan arná ndénamh sáidhbhir ré hiomad a sáimhe.</span>
<lb n="27981"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:4"/>
<div><lb n="27982"/><p><span>Agus docuála mé guth eile ó neamh ag rádh, tigidh amach aisde, a dhream ios</span>
<lb n="27983"/><span>pobal dámhsa, deagla bheith díbh pártach réna peacadhuibh, agus phárta</span>
<lb n="27984"/><span>dhfagháil díbh dhá plághuibh.</span>
<lb n="27985"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:5"/>
<div><lb n="27986"/><p><span>Oír do leanadar a peacthuigh a cheile u rochdain dóibh gu neamh, agus do</span>
<lb n="27987"/><span>choimhnigh Día ar a drochbheartuibh.</span>
<lb n="27988"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:6"/>
<div><lb n="27989"/><p><span>Tuguidh dhi do réir mar thug sise dhíbhse, agus tugadh dhi gu dúbalta do réir</span>
<lb n="27990"/><span>a gníomhartha, agus liónuidh dhi gu dúbalta an cupán dho liónuidh dhi gu</span>
<lb n="27991"/><span>dúbalta an cupa dho lión sise dhíbhse.</span>
<lb n="27992"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:7"/>
<div><lb n="27993"/><p><span>Ionann agus do árduigh sí hí féin a nglóir agus anáoibhneas, tuguidh dhi sa</span>
<lb n="27994"/><span>méid chéudna peannuid agus doilgheas: oír adeir sí na croidhe atáim um</span>
<lb n="27995"/><span>shuidhe anionadh bannríoghna, agus ní báinntreabhthach mé, agus ní fhaicfead</span>
<lb n="27996"/><span>ádhbhar doilgheasa.</span>
<lb n="27997"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:8"/>
<div><lb n="27998"/><p><span>Uime sin tiucfuidh a plágha anáon lá, eadhón bás, agus doilges, agus gorta:</span>
<lb n="27999"/><span>agus loisgfighthear hí ré teine: oír is neartmhar an tighearna Día bhéuras</span>
<lb n="28000"/><span>breath dhamnuighe uirrthe.</span>
<lb n="28001"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:9"/>
<div><lb n="28002"/><p><span>Agus  béid ríghthe na talmhan ag gul agus ag cáoi ar a son, noch do</span>
<lb n="28003"/><span>chaith a mbeatha a nadhaltrannas agus a sáimhe maille ría, an tan chífid</span>
<lb n="28004"/><span>deatach na teineadh ré loisgfighthear hí:</span>
<lb n="28005"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:10"/>
<div><lb n="28006"/><p><span>Agus seasfuid siád a bhfad uáithe ré faitcheas a peannuide, agá rádh; a</span>
<lb n="28007"/><span>a thruáighe, a truáighe, an chathair mhór Babilón, an chathair thréun, oír</span>
<lb n="28008"/><span>táinic do bhreitheamhnus anáonuáir.</span>
<lb n="28009"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:11"/>
<div><lb n="28010"/><p><span>Agus béid ceannuighthe an talmhan ag gul, agus ag caoi ós a cionn: do bhrígh</span>
<lb n="28011"/><span>nách cennghann énduine a niorradha nísa mhó:</span>
<lb n="28012"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:12"/>
<div><lb n="28013"/><p><span>Aniorradha óir, agus áirgid, agus chloch mbuadha, agus phéurluidheadh, agus</span>
<lb n="28014"/><span>línéuduigh thóghtha, agus phurpair, agus shíoda, agus sgarrláoide, agus gach</span>
<lb n="28015"/><span>gné adhmuid thine, agus gach gné sháoithidh doníthear dhfiáclaibh an</span>
<lb n="28016"/><span>nOlephaint, agus gach gné sháoithidh doníthear dhadhmad rouásal, agus</span>
<lb n="28017"/><span>do phrás, agus diárann, agus do mharmar,</span>
<lb n="28018"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:13"/>
<div><lb n="28019"/><p><span>Agus cainéul, agus neithe deaghbhaluidh, agus oinnemeint, agus túis, agus fión,</span>
<lb n="28020"/><span>agus ola, agus plúr míngheal, agus cruithneachd, agus ainmhinntighe, agus</span>
<lb n="28021"/><span>cáoiridh, agus eich, agus carbuid, agus shearbhfhoghantuighedha, agus anmanna</span>
<lb n="28022"/><span>dáoineadh.</span>
<lb n="28023"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:14"/>
<div><lb n="28024"/><p><span>(Agus do imthigheadar na thórtha ina raibh fonn agad tanam uáit, agus do</span>
<lb n="28025"/><span>imthigheadar na huile neithe méithe maiseacha uáit, agus ní bheid siád ar</span>
<lb n="28026"/><span>fagháil feasda agud.)</span>
<lb n="28027"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:15"/>
<div><lb n="28028"/><p><span>Seasfuid ceannuightheadha na neitheannsa dorinneadh saidhbhir ría, a bhfad</span>
<lb n="28029"/><span>uáithe, ar fhaitcheas a peannuide, ag gul agus ag cáoi,</span>
<lb n="28030"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:16"/>
<div><lb n="28031"/><p><span>Agus agá rádh; a thruáighe, a thruáighe, an chathair mhór, dobhí arna</span>
<lb n="28032"/><span>héudughadh do línéudach tóghtha, agus do phurpair, agus do sgarrláoid, agus</span>
<lb n="28033"/><span>dobhí arna hóradh ré hór, agus ré clochuibh buádha, agus ré péurluighibh.</span>
<lb n="28034"/><span>Cionnas do cuireadh fá chéile a chomhmór sin do sháidhbhrios ré headh</span>
<lb n="28035"/><span>éunuáire.</span>
<lb n="28036"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:17"/>
<div><lb n="28037"/><p><span>Agus seasfuidh gach maighisdir luinge, agus gach luchd doní foghnadh ré</span>
<lb n="28038"/><span>longuibh, agus na mairnéuluigh, agus an mhéid dogheibh sochar na fáirrge,</span>
<lb n="28039"/><span>a bhfad uáithe,</span>
<lb n="28040"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:18"/>
<div><lb n="28041"/><p><span>Agus béid ag éighmhe, an tan chífid deathach na teineadh réna loisgfightear hí,</span>
<lb n="28042"/><span>agá rádh, cía an chathair bá cosmhail ris an gcathair mhóir úd?</span>
<lb n="28043"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:19"/>
<div><lb n="28044"/><p><span>Agus téilgfid luáithreadh ar a gceannuibh, agus béid ag éighmhe, ag gul, agus</span>
<lb n="28045"/><span>ag cáoi, agá rádh; a thruáighe, a thruáighe, an chathair mhór, ré a</span>
<lb n="28046"/><span>ndearnadh saidhbir an mhéid agá rabhadar longa ar an bhfáirrge do bhrígh a</span>
<lb n="28047"/><span>saidhbhriosa sin: oír do fásuigheadh hí anéunuáir.</span>
<lb n="28048"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:20"/>
<div><lb n="28049"/><p><span>O a fhlaitheamhnuis, biódh gáirdeachas ort dá táobh, agus oruibse a</span>
<lb n="28050"/><span>apsdala agus a fháidhe náomhtha, oír dorinne Día dioghaltus uirrthe ar</span>
<lb n="28051"/><span>bhur sonsa.</span>
<lb n="28052"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:21"/>
<div><lb n="28053"/><p><span>Agus do thóguibh aingeal neartmhar dháirighthe cloch suás mar chloich mhóir</span>
<lb n="28054"/><span>mhuilinn, agus do theilg hí sa bhfairrge, agá rádh; ios ré fóirneart mar</span>
<lb n="28055"/><span>so téilgfidhthear an Bhabilón an chathair mhór as a hionadh, agud ní</span>
<lb n="28056"/><span>bhiáidh ré a faghail nísa mhó.</span>
<lb n="28057"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:22"/>
<div><lb n="28058"/><p><span>Agus ní cluinfighthear nísa mhó ionnad fuáim chláirséoradh, ná luchd ciúil, ná</span>
<lb n="28059"/><span>phíobaireadh, ná thrompóireadh: agus ní bhiáidh ré a fhaghail ionnad nísa mhó,</span>
<lb n="28060"/><span>éunfhear céirde, giodhbé ar bioth céird ré a mbiáidh: agus cluinfighthear</span>
<lb n="28061"/><span>ionnad nísa, hó, fuáim chloichthe muilinn:</span>
<lb n="28062"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:23"/>
<div><lb n="28063"/><p><span>Agus ní shoillseóchuigh solas coinnle nísa mhó ionnad: agus ní cluinfighthear</span>
<lb n="28064"/><span>guth fir na mná nuádhphósda nísa mhó ionnad: oír bá hiád do cheannuighthe</span>
<lb n="28065"/><span>dáoine móra an talmhan, agus ios réd phisóguibh do mealladh na huile</span>
<lb n="28066"/><span>chineadhacha.</span>
<lb n="28067"/></p>
</div>
<pb n="Ap18:24"/>
<div><lb n="28068"/><p><span>Agus ios innte fríth fuil na bhfáidheadh, agus na náomh, agus na nuile</span>
<lb n="28069"/><span>dháoineadh do marbhadh ar an dtalamh.</span>
<lb n="28070"/>
<pb n="Ap19"/></p>
<lb n="28071"/>
<lb n="28072"/><p><span>CAP. 19.</span>
<lb n="28073"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:1"/>
<div><lb n="28074"/><p><span>Agus a ndiáigh na neitheannsa, dochuála mé guth árd búidhne móire ar neamh,</span>
<lb n="28075"/><span>agá rádh; alleluía, slánughadh, agus glóir, agus onóir, agus cumhachda don</span>
<lb n="28076"/><span>tighearna ar nDiáne.</span>
<lb n="28077"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:2"/>
<div><lb n="28078"/><p><span>Oír is fírinneach comhthrom a bhreathasan: oír do dhamnuigh sé an mheirrdreach</span>
<lb n="28079"/><span>mhór úd, noch dho thruáill an talamh réna sdríopachas, agus do dhíoghail sé</span>
<lb n="28080"/><span>fuil a shearbhfhoghantuigheadh, do dóirteadh réna láimhse.</span>
<lb n="28081"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:3"/>
<div><lb n="28082"/><p><span>Agus adubhradar an dara huáir, alleluiá: agus do éiridh a deathach suás a</span>
<lb n="28083"/><span>sáoghal na sáoghal.</span>
<lb n="28084"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:4"/>
<div><lb n="28085"/><p><span>Agus do léigeadar an ceathrar ar fhichid do sheanóireadhuibh, agus na ceithre</span>
<lb n="28086"/><span>beathadhuigh iád féin síos ar a naithreachuibh, agus tugadar onóir dho Dhía</span>
<lb n="28087"/><span>dobhí na shuidhe sa gcatháoir, agá rádh; Amén, alleluía.</span>
<lb n="28088"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:5"/>
<div><lb n="28089"/><p><span>Agus táinic guth amach ón gcatháoir, agá rádh, moluidh ar nDía a uile</span>
<lb n="28090"/><span>shearbhfhoghantuigheadha, agus a luchd air a bhfuil a fhaitcheas, eidir bheag</span>
<lb n="28091"/><span>agus mhór.</span>
<lb n="28092"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:6"/>
<div><lb n="28093"/><p><span>Agus dochúala mé cosmhaileas gotha búidhne móire, agus cosmhaileas fuáime</span>
<lb n="28094"/><span>uisgeadh niómgha, agus cosmhaileas fuáime tóirrnidh ainntréin agá rádh,</span>
<lb n="28095"/><span>alleluía, oír asé an tighearna Día uilechumhachdach as Rí ann.</span>
<lb n="28096"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:7"/>
<div><lb n="28097"/><p><span>Biódh gáirdeachas agus luáthgháir oruinne, agus tugam glóir dhósan: óir</span>
<lb n="28098"/><span>táinic pósadh anuáin, agus do ullmhuigh a bhean hí féin.</span>
<lb n="28099"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:8"/>
<div><lb n="28100"/><p><span>Agus tugadh dhonóir dhi hí féin do éudughadh dho línéudach thoghtha, ghlan</span>
<lb n="28101"/><span>dhellruightheach: oír asé ios línéudach tóghtha ann, fíreundachd na náomh.</span>
<lb n="28102"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:9"/>
<div><lb n="28103"/><p><span>Adubhairt sé riom an tan sin, sgríobh, ios beannuighthe an dream fuáir</span>
<lb n="28104"/><span>cuireadh shuipéir bhainnse anuáin.  Agus adubhairt rióm, atáid na</span>
<lb n="28105"/><span>briathrasa Dé fírinneach.</span>
<lb n="28106"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:10"/>
<div><lb n="28107"/><p><span>Agus do thuit mé siós agá chosuibh, dochum a onóruighthe: achd adubhairt sé</span>
<lb n="28108"/><span>rióm, seachuin tú ar sin do ghéunamh: as comhshearbhfhoghantuighe dhuit mé,</span>
<lb n="28109"/><span>agus dod dhearbhráithreachuibh, agá bhfuil fiádhnuise Iósa aca.  Tabhair</span>
<lb n="28110"/><span>onóir dho Dhía: oír así fiádhnuise Iósa spiorad na fáidheadóireachda.</span>
<lb n="28111"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:11"/>
<div><lb n="28112"/><p><span>Agus dochonnairc mé neamh osgluithe, agus tabhair húidh, do taibhreadh</span>
<lb n="28113"/><span>dhamh each bán, agus asé dob ainm don tí dhobhí na shuidhe uirrthe, a</span>
<lb n="28114"/><span>neach díleas fírinneach, agus as do réir chirt doní breitheamhnus agus cogadh.</span>
<lb n="28115"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:12"/>
<div><lb n="28116"/><p><span>Agus bá cosmhail a shúile ré lasair theineadh, agus dobhádar mórán do</span>
<lb n="28117"/><span>choróineach ar a cheann: agus dobhí ainm sgríobhtha aige, nár mhaithnidh</span>
<lb n="28118"/><span>dháoineach achd dó féin.</span>
<lb n="28119"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:13"/>
<div><lb n="28120"/><p><span>Agus dobhí arna éudughadh dhéudach dho tomadh a bhfuil: agus asé ainm</span>
<lb n="28121"/><span>ghoirthear dhe, bríathar Dhé.</span>
<lb n="28122"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:14"/>
<div><lb n="28123"/><p><span>Agus do leanadar slóigh neimhe hé ar eachuibh bána, arna néudughadh dho</span>
<lb n="28124"/><span>línéudach thóghtha, ghléigheal glan.</span>
<lb n="28125"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:15"/>
<div><lb n="28126"/><p><span>Agus tháinic cloidheamh géur amach as a bhéul, dochum na gcineadhach dho</span>
<lb n="28127"/><span>bhualadh ris: agus doghéunuidh sé a ríaghlughadh ré slait iáruinn: agus asé</span>
<lb n="28128"/><span>shaltras fá na chosuibh, amar fióna cuthuigh féirge Dé uilechumhachduigh.</span>
<lb n="28129"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:16"/>
<div><lb n="28130"/><p><span>Agus dobhí ainm sgríobhtha aige air a éudach, agus air a shliásaid, eadhón</span>
<lb n="28131"/><span>Rí na ríghtheadh, agus tighearna na dtighearnadh.</span>
<lb n="28132"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:17"/>
<div><lb n="28133"/><p><span>Agus dochonnairc mé aingeal dáirighthe na sheasamh sa ngréin, noch dho éigh</span>
<lb n="28134"/><span>dho ghuth árd, agá rádh ris an uile éunlaith dobhí ag eitealluigh a lár</span>
<lb n="28135"/><span>neimhe, tagidh, agus cruinnighthear sibh dochum suipéir Dé mhóir.</span>
<lb n="28136"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:18"/>
<div><lb n="28137"/><p><span>Dochum feóla ríghtheadh dhithe dhíbh, agus feóla árdchaiptíneadh, agus</span>
<lb n="28138"/><span>fheóla dháoineadh gcumhachdach, agus fheóla each, agus an mharcshluáigh</span>
<lb n="28139"/><span>bhíos orrtha, agus feóla na nuile, eidir sháor, agus dháor, eidir bheag</span>
<lb n="28140"/><span>agus mhór.</span>
<lb n="28141"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:19"/>
<div><lb n="28142"/><p><span>Agus dochonnairc mé an tainmhidhe, agus ríghthe an talmhan, agus a slóigh</span>
<lb n="28143"/><span>arna gcruinniughadh a bhfochair a chéile, dochum coguidh dho ghéunamh</span>
<lb n="28144"/><span>ris an tí dobhí ar muin aneich, agus réna shluágh.</span>
<lb n="28145"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:20"/>
<div><lb n="28146"/><p><span>Agus do gabhadh an tainmhidhe, agus an fáidh fállsa maille ris, noch dhorinne</span>
<lb n="28147"/><span>comharrthadha iongantacha na fhiádhnuise, léur mheall sé an dream dho ghabh</span>
<lb n="28148"/><span>comharrgha anainmhidhe chuca, agus tug onóir dhá iomháigh: agus do teilgeadh</span>
<lb n="28149"/><span>iád aráon a loch theineadh ar dearglasadh ré ruibh:</span>
<lb n="28150"/></p>
</div>
<pb n="Ap19:21"/>
<div><lb n="28151"/><p><span>Agus do marbhadh an chuid eile ré cloideamh an tí dhobhí air muin aneich,</span>
<lb n="28152"/><span>eadhón táinic amach as a bhéul: agus do sásadh na huile éunlaith réna</span>
<lb n="28153"/><span>bhfeóil.</span>
<lb n="28154"/>
<pb n="Ap20"/></p>
<lb n="28155"/>
<lb n="28156"/><p><span>CAP. 20.</span>
<lb n="28157"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:1"/>
<div><lb n="28158"/><p><span>Agus dochonnairc mé aingeal ag teachd anuás ó neamh, agá raibhe eochair an</span>
<lb n="28159"/><span>phuill dubhaigéin, agus slabhradh mór ina láimh.</span>
<lb n="28160"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:2"/>
<div><lb n="28161"/><p><span>Agus rug sé ar an ndragún, eadhón an tseanathair nimhe, noch ios díabhal agus</span>
<lb n="28162"/><span>ios Satán ann, agus do cheanguil sé é míle bliághain.</span>
<lb n="28163"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:3"/>
<div><lb n="28164"/><p><span>Agus do theilg hé sa bpoll dubhaigéin, agus do dhún, agus do shéuluigh an</span>
<lb n="28165"/><span>dorus air, dochum nách meallfadh sé na cineadhacha nísa mhó, gu coimhliónadh</span>
<lb n="28166"/><span>an mmíle bliághan: agus na dhiáigh sin ios éigean sgáoileadh feadh aimsire</span>
<lb n="28167"/><span>aithghiorra.</span>
<lb n="28168"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:4"/>
<div><lb n="28169"/><p><span>Agus dochonnairc mé catháoireacha, agus do shuigheadar dream ionnta, agus</span>
<lb n="28170"/><span>dotugadh cumhachda dóibh ar bhreitheamhnus do ghéunamh: agus</span>
<lb n="28171"/><span>dochonnairc mé anmanna na druinge dho dícheannadh ar son fhiádhnuise Iósa,</span>
<lb n="28172"/><span>agus ar son bhréithre Dé, agus nách dtug onóir don nainmhidhe, ná dhá</span>
<lb n="28173"/><span>iomháigh, agus nár ghabh a chomharrgha chuca a gcláruibh a néudan, ná na</span>
<lb n="28174"/><span>láimh: agus mairfid, agus beid na rióghuibh a bhfochair Chríosd míle</span>
<lb n="28175"/><span>bliaghuin.</span>
<lb n="28176"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:5"/>
<div><lb n="28177"/><p><span>Agus an chuid eile dhona marbhuibh, ní búdh béo iád arís, gu críochnughadh an</span>
<lb n="28178"/><span>mhíle bliághan. Así so an chéud eiséirghe.</span>
<lb n="28179"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:6"/>
<div><lb n="28180"/><p><span>As beannuighe agus ios náomhtha an tí agá bhfuil chuid aige sa gcéud</span>
<lb n="28181"/><span>eiséirghe: óir ní fhuil cumhachda ag an dara bás ós a gcionn so: achd béid</span>
<lb n="28182"/><span>siád na sagartuibh do Dhía agus do Chríosd, agus béid na ríoghuibh na</span>
<lb n="28183"/><span>fhochairsean, míle bliághuin.</span>
<lb n="28184"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:7"/>
<div><lb n="28185"/><p><span>Agus an tan chríochnóchar an míle bliághan, léigfighthear Satán fá sgáoil</span>
<lb n="28186"/><span>as a phríosún.</span>
<lb n="28187"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:8"/>
<div><lb n="28188"/><p><span>Agus racha sé amach dochum na cineadhacha dho mhealladh noch atá a</span>
<lb n="28189"/><span>gceithre corruibh an talmhan, eadhón Góg, agus Magóg, dochum a</span>
<lb n="28190"/><span>gcruinnighthe a gceann a chéile dochum catha, agá bhfuil anuimhir</span>
<lb n="28191"/><span>amhuil ghaineamh na fáirrge.</span>
<lb n="28192"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:9"/>
<div><lb n="28193"/><p><span>Agus dochuádar suás ar leitheadh an talmhan, agus do thimchiolladar cámpa na</span>
<lb n="28194"/><span>náomh, agus an chathair ghrádhach: agus táinic teine anuás ó neamh ó Dhía,</span>
<lb n="28195"/><span>agus do shluig sí iád.</span>
<lb n="28196"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:10"/>
<div><lb n="28197"/><p><span>Agus do teilgeadh an diábhal do mheall iád a loch theineadh agus ruibhe,</span>
<lb n="28198"/><span>san ionad a bhfuil an beathadhach agus an fáidh fallsa, agus beid siád dá</span>
<lb n="28199"/><span>bpiánadh do ló agus doidhche a sáoghal na sáoghal.</span>
<lb n="28200"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:11"/>
<div><lb n="28201"/><p><span>Agus dochonnairc mé catháoir mhór gheal, agus neach dháirighthe na shuidhe</span>
<lb n="28202"/><span>innte, agár theith talamh agus neamh roimhe, agus ní fríth anáit.</span>
<lb n="28203"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:12"/>
<div><lb n="28204"/><p><span>Agus dochonnairc mé na mairbh eidir bheag agus mhór na seasamh a bhfiádhnuise</span>
<lb n="28205"/><span>Dé: agus do hosgladh na leabhair: agus do hosgladh leabhar eile, eadhon</span>
<lb n="28206"/><span>leabhar na beatha: agus rugadh breath ar na marbhaibh as na neithibh dobhí</span>
<lb n="28207"/><span>sgríobhtha sna leabhruibh, do réir a ngníomharthadh.</span>
<lb n="28208"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:13"/>
<div><lb n="28209"/><p><span>Agus tug an fháirrge uáithe na mairbh dobhí innte: agus tug an bás agus ifearn</span>
<lb n="28210"/><span>uátha na mairbh dhobhí aca: agus rugadh breath órrtha fó leith do réir a</span>
<lb n="28211"/><span>ngníomharthadh.</span>
<lb n="28212"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:14"/>
<div><lb n="28213"/><p><span>Agus do téilgeadh an bás agus ifearn a loch teineadh: asé so an dara</span>
<lb n="28214"/><span>bás.</span>
<lb n="28215"/></p>
</div>
<pb n="Ap20:15"/>
<div><lb n="28216"/><p><span>Agus giodhbé nách fríth sgríobhtha a leabhar na beatha, do teilgeadh hé</span>
<lb n="28217"/><span>sa loch theineadh.</span>
<lb n="28218"/>
<pb n="Ap21"/></p>
<lb n="28219"/>
<lb n="28220"/><p><span>CAP. 21.</span>
<lb n="28221"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:1"/>
<div><lb n="28222"/><p><span>Agus dochonnairc mé neamh nuádh, agus talamh nuádh: oír dochuáidh an céud</span>
<lb n="28223"/><span>neamh agus an céud talamh thoruinn: agus ní raibhe fáirrge ann nísa mhó.</span>
<lb n="28224"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:2"/>
<div><lb n="28225"/><p><span>Agus dochonnairc meisi Eóin an chathair náomhtha eadhón Ierusalém</span>
<lb n="28226"/><span>nuádh, ag teachd ó Dhía anúas ó neamh, arna hullmhughadh, amhuil ghléusas</span>
<lb n="28227"/><span>bean nuádhphósda hí féin fá chomhair a fir.</span>
<lb n="28228"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:3"/>
<div><lb n="28229"/><p><span>Agus dochúala mé guth árd ó neamh, agá rádh, tabhair húidh, atá</span>
<lb n="28230"/><span>tabernacil Dé ag dáoinibh, agus dodhéunuidh seision comhnuidhe na bhfochair:</span>
<lb n="28231"/><span>agus béid siádsan na bpubal aige, agus biáidh Día féin na bhfochairsion,</span>
<lb n="28232"/><span>na Dhía aca.</span>
<lb n="28233"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:4"/>
<div><lb n="28234"/><p><span>Agus glanfuidh Día gach uile dhéor ó na súilibh: agus ní bhiáidh bás</span>
<lb n="28235"/><span>ann nísa mhó, ná cáoi, ná éighmhe, agus ní bhiáidh sáothar ann nísa mhó:</span>
<lb n="28236"/><span>óir dochúadar na céidneithe thoruinn.</span>
<lb n="28237"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:5"/>
<div><lb n="28238"/><p><span>Agus adubhairt an tí dobhí na shuidhe sa gcatháoir, tabhair húidh,</span>
<lb n="28239"/><span>doním na huile neithe núadh. Agus adubhairt sé ríom, sgríobh: oír ios</span>
<lb n="28240"/><span>fírinneach díleas na bríathrasa.</span>
<lb n="28241"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:6"/>
<div><lb n="28242"/><p><span>Agus adubhairt sé rióm, dobhádar na céud neithe ann: as meise Alpha</span>
<lb n="28243"/><span>agus Oméga, an tosach agus agus an deiredh.  Dobhéura mé dhon tí ar</span>
<lb n="28244"/><span>a bhfuil tart ní ré aibhe dho thobar uisge na beatha anaisgidh.</span>
<lb n="28245"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:7"/>
<div><lb n="28246"/><p><span>An tí bheireas buáidh, budh hóighre hé ar na huile neithibh: agus biáidh</span>
<lb n="28247"/><span>meise um Dhía aige, agus biáidh seision na mhac agumsa.</span>
<lb n="28248"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:8"/>
<div><lb n="28249"/><p><span>Achd doghéubhuid na dáoine meata, agus díchreidmheacha, agus gráineamhla, agus</span>
<lb n="28250"/><span>luchd an dúnmharbhtha, agus anadhaltrannuis, agus na bpisóg, agus</span>
<lb n="28251"/><span>aniodhaladhruigh, agus anuile luchd bréige dho ghéunamh, a gcuid sa loch</span>
<lb n="28252"/><span>atá ar dearglasadh dho theine agus do ruibh, noch ios dara bás ann.</span>
<lb n="28253"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:9"/>
<div><lb n="28254"/><p><span>Agus táinic neach do na seachd nainglibh chugum agá rabhadar na seachd</span>
<lb n="28255"/><span>soithighe liónta do na seachd bplághuibh deigheanacha, agus do labhair sé riom,</span>
<lb n="28256"/><span>agá rádh; gabh a leith, taiséunfadsa dhuit an bhean nuádhphósda, bean</span>
<lb n="28257"/><span>anuáin.</span>
<lb n="28258"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:10"/>
<div><lb n="28259"/><p><span>Agus rug sé leis mé trésan sbioruid dochum sléibhe móir áird, agus do</span>
<lb n="28260"/><span>thaiséin sé dhamh an chathair mhór, eadhón Ierusalém náomhtha, ag teachd ó</span>
<lb n="28261"/><span>Dhía anuás ó neamh:</span>
<lb n="28262"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:11"/>
<div><lb n="28263"/><p><span>Agá raibhe glóir Dhé: agus bá cosmhail an lonnradh dhobhí innte ré cloich</span>
<lb n="28264"/><span>ro úasail, mar chloich Iaspis comhghlan ré criosdal.</span>
<lb n="28265"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:12"/>
<div><lb n="28266"/><p><span>Agus dobhí balla mór árd aice, ar a rabhadar dhá gheata dhéug, agus</span>
<lb n="28267"/><span>dhá aingeal déug ag na geataidhibh, agus anmanna sgríobhtha orrtha, eadhon</span>
<lb n="28268"/><span>anmanna dhá threabh dhéug chloinne Israél.</span>
<lb n="28269"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:13"/>
<div><lb n="28270"/><p><span>Dobhádar trí gheata don táobh shoir: trí gheata don táobh thuáigh,</span>
<lb n="28271"/><span>trí gheata dhon táobh theas, agus trí gheata don táobh thíar.</span>
<lb n="28272"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:14"/>
<div><lb n="28273"/><p><span>Agus dobhádar dhá fhonndameint déug ag balla na caithreach, ar a</span>
<lb n="28274"/><span>rabbhadar anmanna dhá absdal déug anuáin.</span>
<lb n="28275"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:15"/>
<div><lb n="28276"/><p><span>Agus dobhí ag an tí dho labhair riom giolcach órrgha, dochum na caithreach,</span>
<lb n="28277"/><span>agus a geatuigheadh, agus a balla dho thomhas dó.</span>
<lb n="28278"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:16"/>
<div><lb n="28279"/><p><span>Agus dobhí an chathair arna suighiughadh gu ceithir uilleannach, agus dob</span>
<lb n="28280"/><span>ionann fad agus leithfhadh di: agus do thomhais sé an chathair ris an</span>
<lb n="28281"/><span>ngiolcach, agus asé bá suim dhon tomhas sin dhá mhíle dhéug sdáid:</span>
<lb n="28282"/><span>agus is ionann fad agus leithfhadh agus áirde dhi.</span>
<lb n="28283"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:17"/>
<div><lb n="28284"/><p><span>Agus do thomhais sé a balla, céud agus asé bá suim dhon tomhas sin céud ar</span>
<lb n="28285"/><span>cheithre agus dá fhichead chubhaduibh, do réir mhiosúir dhuine, eadhon</span>
<lb n="28286"/><span>anaingil.</span>
<lb n="28287"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:18"/>
<div><lb n="28288"/><p><span>Agus ios ré cloich Iaspis do tógbhadh suás a balla: agus bá hór glan an</span>
<lb n="28289"/><span>chathair féin, agus bá cosmhail hí ré gloine ghloin.</span>
<lb n="28290"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:19"/>
<div><lb n="28291"/><p><span>Agus dobhádar fonndameinntighe bhalla na caithreach arná ndéunamh</span>
<lb n="28292"/><span>deaghmhaiseach ris anuile ghné do chlochuibh uaisle. Bá cloch Iaspis an</span>
<lb n="28293"/><span>céud fhundameint: bá cloch Shaphir an dara fonndámeint: bá cloch Chalcédoin</span>
<lb n="28294"/><span>an treas fonndameint: bá cloch Smaragaid an ceathromhadh fonndameint:</span>
<lb n="28295"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:20"/>
<div><lb n="28296"/><p><span>Bá cloch Shardónix an cúigeadh fonndameint: bá cloch Shardiuis an seiseadh</span>
<lb n="28297"/><span>fonndameint: bá cloch Chriosolit an seachdmhadh fonndameint: bá cloch</span>
<lb n="28298"/><span>Bherill an tochdmhadh fonndameint: bá cloch Thopáis an náomhadh</span>
<lb n="28299"/><span>fonndameint: bá cloch Chrisophrasuis an deachmhadh fonndameint: bá cloch</span>
<lb n="28300"/><span>Iácint an táonughadh fonndameint déug: bá cloch Ametist an dara</span>
<lb n="28301"/><span>fonndamheint déug:</span>
<lb n="28302"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:21"/>
<div><lb n="28303"/><p><span>Agus dobhádar an dá gheata dhéug na dhá bpéurla dhéug, agus ios</span>
<lb n="28304"/><span>déunphéurla dhorinneadh gach geata dhíobh fó leith: agus dobhí sráid na</span>
<lb n="28305"/><span>caithreach na hór ghlan, amhuil dobhiádh gloine dheallruigheach.</span>
<lb n="28306"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:22"/>
<div><lb n="28307"/><p><span>Agus ní fhacuidh mé teampall innte: oír asé an tighearna Día uile</span>
<lb n="28308"/><span>chumhachdach, agus an túan as teampall di.</span>
<lb n="28309"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:23"/>
<div><lb n="28310"/><p><span>Agus ní fhuil grián ná gealach na riáchdanus ar an gcathruighse, dochum</span>
<lb n="28311"/><span>soillsighthe dhóibh innte: oír do shoillsigh glóir Dé hí, agus asé an</span>
<lb n="28312"/><span>tuán is solas di.</span>
<lb n="28313"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:24"/>
<div><lb n="28314"/><p><span>Agus an mhéid sháorthar dona cineadhachuibh, beid siád ag siubhal na</span>
<lb n="28315"/><span>solas sin: agus béuruid ríghthe an talmhan a nglóir agus anonóir chuice.</span>
<lb n="28316"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:25"/>
<div><lb n="28317"/><p><span>Agus ní dúnfuighthear a geatuidhe do ló: oír ní bhiáidh oidhche annsúd.</span>
<lb n="28318"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:26"/>
<div><lb n="28319"/><p><span>Agus béurthar glóir agus onóir na gcineadhach chuice.</span>
<lb n="28320"/></p>
</div>
<pb n="Ap21:27"/>
<div><lb n="28321"/><p><span>Agus ní racha ní ar bioth asdteach inte na ní ar bioth dhoní</span>
<lb n="28322"/><span>gráineamhlachd ná bréug: achd asiád amháin an dream atá sgríobhtha a leabhar</span>
<lb n="28323"/><span>bheatha anuáin rachas asdteach innte.</span>
<lb n="28324"/>
<pb n="Ap22"/></p>
<lb n="28325"/>
<lb n="28326"/><p><span>CAP. 22.</span>
<lb n="28327"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:1"/>
<div><lb n="28328"/><p><span>Agus do thaiséin sé dhamh sruth glan duisge na beatha, coimhdheallruigheach</span>
<lb n="28329"/><span>ré criosdal, ag teachd amach ó chatháoir Dé, agus anuáin.</span>
<lb n="28330"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:2"/>
<div><lb n="28331"/><p><span>Agus a lár shráide na caithreachsin, agus ar gach táobh dhon tsruth, do</span>
<lb n="28332"/><span>bhí crann na beatha, agus dobheireadh dhá thoradh dhéug uádha gacha miós:</span>
<lb n="28333"/><span>agus do fhoghain duille an chroinnsin dochum leighis na gcineadhach.</span>
<lb n="28334"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:3"/>
<div><lb n="28335"/><p><span>Agus ní bhiáidh mallughadh ar bioth a gcion éunduine nísa mhó: achd biáidh</span>
<lb n="28336"/><span>catháoir Dé, agus anuáin innte: agus doghéunuidh a shearbhfhoghantuigheadha</span>
<lb n="28337"/><span>seirbhís dó.</span>
<lb n="28338"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:4"/>
<div><lb n="28339"/><p><span>Agus dochífid siád a adhuigh, agus biáidh a ainm a gcláruibh a néudan.</span>
<lb n="28340"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:5"/>
<div><lb n="28341"/><p><span>Agus ní bhiáidh óidhche annsin, agus ní fhuil uireasbhuidh lóchruinn ná</span>
<lb n="28342"/><span>sholais gréine órrtha: oír dobheir an tighearna Día solas dóibh: agus béid</span>
<lb n="28343"/><span>síad na ríoghuibh a sáoghal na sáoghal.</span>
<lb n="28344"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:6"/>
<div><lb n="28345"/><p><span>Agus adubhairt sé rióm, is díleas fírinneach na bríathrasa: agus do chuir an</span>
<lb n="28346"/><span>tighearna Día na bhfáidheadh náomhtha a aingeal uádha, dochum foillsighthe dá</span>
<lb n="28347"/><span>shearbhfhoghantuighibh pféin, na neithe ios éigean do ghéunamh gu haithghearr.</span>
<lb n="28348"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:7"/>
<div><lb n="28349"/><p><span>Tabhair húidh, ios gearr gu dtiucfa mé.  Ios beannuighthe an tí</span>
<lb n="28350"/><span>choimhéudus briáthra fáidheadóireachda an leabhairse.</span>
<lb n="28351"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:8"/>
<div><lb n="28352"/><p><span>Agus as mise Eóin an tí dhochonnairc agus dochúaluidh na neithese. Agus</span>
<lb n="28353"/><span>an tan dochúala, agus dochonnairc íad, do thuit mé síos dochum sléuchdana</span>
<lb n="28354"/><span>dho ghéunamh a bhfiádhnuise chos anaingil do fhoillsigh na neithese dhamh.</span>
<lb n="28355"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:9"/>
<div><lb n="28356"/><p><span>Achd adubhairt sé rióm, seachuin thú ar sin do ghénamh: oír ios</span>
<lb n="28357"/><span>coimhshearbhfhoghantuighe dhuit mé, agus dod dhearbhráithreachuibh dona</span>
<lb n="28358"/><span>fáidhibh, agus don druing choimhéudas briáthra an leabhairse: déun</span>
<lb n="28359"/><span>umhla dho Dhía.</span>
<lb n="28360"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:10"/>
<div><lb n="28361"/><p><span>Adubhairt rióm an tan sin, ná séuluidh briáthra fáidheadóireachda an</span>
<lb n="28362"/><span>leabhairse, oír atá anaimsir dho lathair.</span>
<lb n="28363"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:11"/>
<div><lb n="28364"/><p><span>An tí dhoní éugcóir, déunadh eugcóir dho ghnáth: agus an tí atá neamhghlan,</span>
<lb n="28365"/><span>biódh neamhghlan do ghnáth: agus an tí atá na fhiréun, biodh firéunda dho</span>
<lb n="28366"/><span>ghnath: agus an tí atá náomhtha, biódh náomhtha dho ghnáth.</span>
<lb n="28367"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:12"/>
<div><lb n="28368"/><p><span>Agus tabhair húidh, ios gearr gu dtiucfa mé, agus atá mo luách sáothair</span>
<lb n="28369"/><span>agum, dochum a thabhartha dá gach áon do réir mar bhiás a ghníomh.</span>
<lb n="28370"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:13"/>
<div><lb n="28371"/><p><span>As meise Alpha agus Oméga, an tosach agus an deireadh, an chéudneach</span>
<lb n="28372"/><span>agus an neach déigheanach.</span>
<lb n="28373"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:14"/>
<div><lb n="28374"/><p><span>As beannuighthe an dream choimhéudas a aitheanta: as gu mbiáidh cumas chroinn</span>
<lb n="28375"/><span>na beatha aca, agus cumas dhula asdteach trésna geatadhuibh dhon chathruigh.</span>
<lb n="28376"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:15"/>
<div><lb n="28377"/><p><span>Oír beid don táobh amuigh na madruigh, agus luchd na bpisóg, agus</span>
<lb n="28378"/><span>anadhaltrannuis, agus an dúnmharbhtha, agus aniodhaladhruigh, agus</span>
<lb n="28379"/><span>gach neach ghrádhuigheas an bhréug, agus doní hí.</span>
<lb n="28380"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:16"/>
<div><lb n="28381"/><p><span>Do chuir meise Iósa mhaingeal uáim, dochum fiádhnuise dho ghénamh dhíbhse</span>
<lb n="28382"/><span>ar na neithibhse sna heagluiseachuibh. Ios meise fréum Dháibhí agus ios da</span>
<lb n="28383"/><span>shliochd mhé, agus ios mé réulta deallruightheach na maidne.</span>
<lb n="28384"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:17"/>
<div><lb n="28385"/><p><span>Agus adeir an sbiorad agus an bhean nuádhphosda, tárra.  Agus abradh an tí</span>
<lb n="28386"/><span>dhochluin, tárra.  Agus tagadh an tí ar a bhfuil tart: agus an tí lénab áill,</span>
<lb n="28387"/><span>glacadh sé uisge na beatha anaisgidh.</span>
<lb n="28388"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:18"/>
<div><lb n="28389"/><p><span>Oír doním dhfiádhnuise dhá gach áon dá gcluin bríathra fáidhedóireachda an</span>
<lb n="28390"/><span>leabhairse, dá gcuiridh áon neach tuilleadh ríu so, gu gcuirfe Día airsean na</span>
<lb n="28391"/><span>plágha atá sgríobhtha sa leabharsa:</span>
<lb n="28392"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:19"/>
<div><lb n="28393"/><p><span>Agus dá mbeanuidh neach ar bioth cuid do bhriothruibh leabhair na</span>
<lb n="28394"/><span>fáidheadóireachdsa, beanfuidh Día a chuidsion as leabhar na beatha, agus</span>
<lb n="28395"/><span>as an gcathair náomhtha, agus as na neithibh atá sgríobhtha sa leabharsa.</span>
<lb n="28396"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:20"/>
<div><lb n="28397"/><p><span>Adeir an tí dhoní fiádhnuise na neitheannsa, gu deimhin ios gearr gu</span>
<lb n="28398"/><span>dtiucfa mé.  Amén.  Uime sin tárra a thighearna a Iósa.</span>
<lb n="28399"/></p>
</div>
<pb n="Ap22:21"/>
<div><lb n="28400"/><p><span>Grása ar dtighearna Iósa Críosd maille ribh uile.  Amén.</span></p>
<lb n="28401"/>
<lb n="28402"/><p><span>FINIS.</span>
<lb n="28403"/>
<pb n="Rr"/></p>
<lb n="28404"/>
<lb n="28405"/><p><span>DOCHUM AN LEUGHTHORA.</span></p>
<lb n="28406"/>
<lb n="28407"/><p><span>Ag sin agad a Léughthóir, tiomna nuádh ar dtighearna agus ar slánaighthéora</span>
<lb n="28408"/><span>IOSA CRIOSD, arná tarruing gu diongmhalta do réir mo bharamhla a</span>
<lb n="28409"/><span>ngáoidheilg, as an dteanguidh fhoirfe Ghréigise inar scríobhadh hí ar tús,</span>
<lb n="28410"/><span>tré thréoir an spiorad náoimh.  Obair agá raibe suil na diáigh ag na</span>
<lb n="28411"/><span>sinnsearuibh cián ó shoin, agus nach tugadh dochum criche gus anois. Biódh</span>
<lb n="28412"/><span>gu bhfuáradar daóine diágha, foirfe, foghlomtha lór sáothair dha táobh roimhe</span>
<lb n="28413"/><span>so: mar atá Séan O Cearnuidh, dobhí na threisenéir a dteampall</span>
<lb n="28414"/><span>Phádruic a mbaile atha Cliath, agus Nicolás Bhailis dobhí na Easbog</span>
<lb n="28415"/><span>rooirrdheirc a Nosruidhe, maille ré Fearganainm ó nDomhnalláin atá</span>
<lb n="28416"/><span>anois na Airdeasbog a Dtuaim, noch do ghabh sáothar mór air féin maille</span>
<lb n="28417"/><span>riomsa agus ré Máoilín og mhac Bruaideadha, duine iúlmhar sa teanguidh</span>
<lb n="28418"/><span>ghaoidheilge, sa Gcoláisde nuádh laimh re Baile atha Cliáth, ait nar</span>
<lb n="28419"/><span>chriochnuigheamar maille re na chur a gcló gháoidheilge, (ar chosdus</span>
<lb n="28420"/><span>Chóigidh Chonnachd, re linn Shior Risdeard Bingem do bheith na</span>
<lb n="28421"/><span>uachdarán innte) gus an seiseadh caibidil do thsoisgeul Lucais, agus an</span>
<lb n="28422"/><span>chuid eile dhon tsoisgéul sin, agus soisgéul Eóin, sgriobhtha re láimh</span>
<lb n="28423"/><span>gan chur a gcló an tan sin, ná fós gu ceann cúig mbliádhan na dhiaigh, nó</span>
<lb n="28424"/><span>gu dtáinic dhiómsa tré thoil Dé, maille ré cungnamh Domhnuill óig</span>
<lb n="28425"/><span>I Uiginn, (air ar chuir mé uálach na coda eile dho sgríobhadh do réir</span>
<lb n="28426"/><span>óghuim agus chirt na gháoidheilge,) crioch dho chur uirrthe, ar</span>
<lb n="28427"/><span>chosdus mhaighistir Uilliam Uiséir, Cléireach na comhairle, dobhí</span>
<lb n="28428"/><span>rofhonnmhar ar gach cosdus do chaitheamh ría, dochum an tsáothairse</span>
<lb n="28429"/><span>dho theachd chum maitheasa dhá thír, noch atá o ré na sean a</span>
<lb n="28430"/><span>ndorchadas agus a sgaile an bháis, tré bheith dóibh anainbhfios</span>
<lb n="28431"/><span>bhréithre na fírinne, eadhón thsoisgéil an tslánuighthe.  Atámuid ag</span>
<lb n="28432"/><span>fosáileamh an tsaothairse ortsa a Léughthóir, agus ar eagluis De,</span>
<lb n="28433"/><span>mar an seúd ios uáisle agus ios onoruighe ios éidir dho neoch ar bioth dho</span>
<lb n="28434"/><span>thairgsin uádha.  Uime sin iárrmuid dathchuinghe ort anainm ar dtighearna</span>
<lb n="28435"/><span>Iósa, noch is úghdar ris an soisgéulsa, gan an táirgsin so dho ghabháil</span>
<lb n="28436"/><span>chugad gu diomháoin, achd amhuil thiodhlacadh tig ó Dhia dochum a fphobail,</span>
<lb n="28437"/><span>dochum méuduighthe a rióghachda, agus chomhfhurtachda a eagluise, gu madh</span>
<lb n="28438"/><span>hamhluidh sin ghéubhus tu chugad hé, maille ré na léugadh gu dúthrachdach,</span>
<lb n="28439"/><span>agus ré na sduidéur gu dithchiollach, agus ris an tegusg náomhtha atá ann do</span>
<lb n="28440"/><span>leanmhuin feadh do bheatha.  Dá bhfágha tú comhfhurtachd ar bioth do thaobh</span>
<lb n="28441"/><span>na hoibrese, beir a bhuidhe ré Día.  Agus dá bhfágha tú lochd ar bioth</span>
<lb n="28442"/><span>innte foillsigh dhúinne hé, maille ré na cheartughadh gu compánta: oír ní</span>
<lb n="28443"/><span>héidir dhuit do ghrádh dfoillsiughadh dhúinn nísa dhúthrachduighe ina</span>
<lb n="28444"/><span>sin.  Agus déagla a sháoilseana dhuit gu dtruáillfemis an texa re</span>
<lb n="28445"/><span>barruigheachd ar bioth dho chur leis uáinn féin, tabhair húidh, niór</span>
<lb n="28446"/><span>chuireamar éunfhocal ris, achd amháin a gcás chéille iomláine na gáoidheilge</span>
<lb n="28447"/><span>do chur siós, dob éigean dúinn anionaduibh dairighthe, (fá mar is gnáth ion</span>
<lb n="28448"/><span>gach uile thranslasion,) focail dáirighthe dho chur leis, maille ris an</span>
<lb n="28449"/><span>gcomharrghasa.  Agus ní eile ios deimhin linn féin, gu bhfuilid lochda</span>
<lb n="28450"/><span>sa bprionndasa, agárob neimhchiontach sinn féin ríu.  Iárrmáoid dathchuinghe</span>
<lb n="28451"/><span>ortsa na lochda sin do cheartughadh, agus ar leisgéul do ghabháil ionta.</span>
<lb n="28452"/><span>Grása maille rinn uile. Amén.</span>
<lb n="28453"/><span>Do charuid ionmhuin a gCríosd,</span>
<lb n="28454"/><span>Uilliam O Domhnuill.</span>
<lb n="28455"/>
<pb n="Ur"/></p>
<lb n="28456"/>
<lb n="28457"/><p><span>URRNUIGHTHE.</span>
<lb n="28458"/><span>Glóir, agus moladh, agus móronóir dhuitse a thighearna a Dhé uile</span>
<lb n="28459"/><span>chumhachduigh, agus athair ar dtighearna Iósa Chríosd, do chríochnuigh</span>
<lb n="28460"/><span>anobairse, noch dho thionsgnamh ad tainm pféin.  Admhuighemáoid a</span>
<lb n="28461"/><span>thighearna gur dhuill a bpeacuighni, agus peacadh na sinnsear</span>
<lb n="28462"/><span>thrómmhdhióghaltus do ghéunamh oruinn an mhéid atámuid gu huilidh sanoilen</span>
<lb n="28463"/><span>bhochdsa hÉireann, agus ar bhfagbháil andorchadus shiorruidhe agus</span>
<lb n="28464"/><span>sgáile an bháis, tré bheith ainbhfiosach dhúinn a mbréithir na fírinne,</span>
<lb n="28465"/><span>eadhón a soisgéul an tslánuighthe: Giodheadh a thighearna ós tusa tobar na</span>
<lb n="28466"/><span>trocaire, ná déun dioghaltus oruinn do réir ar míghníomh, achd gu madh</span>
<lb n="28467"/><span>treise réd thrócaire, ná re ar bpeacadhne.  Agus biódh nách fíu sin ar</span>
<lb n="28468"/><span>súile do thógbháil damharc súas dochum neimhe, giodheadh fós iárrmuid ort</span>
<lb n="28469"/><span>as uchd do mhic ionmhuin Iósa Criosd ar dtighearna, ar náonóighne, agus</span>
<lb n="28470"/><span>ar náontslánaighthóir, an sáotharsa dho ghabháil ghreama agus do dhul a</span>
<lb n="28471"/><span>dtárbha dhon noiléun chéudnasa.  agus sgrios uádha a thighearna, gach</span>
<lb n="28472"/><span>eireticeachd agus gach seachrán créidmhe dhá bhfuil ann, maille réna</span>
<lb n="28473"/><span>chogthuibh agus réna bhuaidhearthuibh dho chur ar gcúl mar an gcéudna, agus</span>
<lb n="28474"/><span>ré síthcháin shiórruidhe dho thabhairt ann, tré éolas fhoirfe dothoile</span>
<lb n="28475"/><span>náomhtha féin, agus tré chreideamh dhiongmháltana fírinne.  Eisd rinn a</span>
<lb n="28476"/><span>athair ghrádhuigh tré Iósa Críosd ar dtigherna, dha dtíubhram glóir,</span>
<lb n="28477"/><span>moladh, agus onóir anois agus tré bhioth siór.  Amén.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Tiomna Nuadh ár dTighearna agus ár Slánuightheora Íosa Críost

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Tiomna Nuadh ár dTighearna agus ár Slánuightheora Íosa Críost

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
