Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Irish Bardic Poetry</title><author><name type="main">eag. David Greene and Fergus Kelly</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">L030</note>
                         <note type="L">25</note>
                         <note type="B">1609 17T</note>
                         <note type="C">Fil.</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>L030</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title>Irish Bardic Poetry</title><author>eag. David Greene and Fergus Kelly</author><imprint><publisher>B.Á.C.: I.A.B., 1970</publisher><date>1609 17T</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p/>
<lb n="0"/>
<lb n="1"/><p><span>Eoghan Ruadh Mac an Bhaird cc.</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>A leabhráin ainmnighther d'Aodh,</span>
<lb n="4"/><span>atá libh léighionn neamhdhaor,</span>
<lb n="5"/><span>go hInis bfódghloin na bFionn,</span>
<lb n="6"/><span>bhus milis d'ógbhuidh Éirionn.</span></p>
<lb n="7"/>
<lb n="8"/><p><span>Atá a tteanguidh ar máthar</span>
<lb n="9"/><span>sonn - ga saoire soláthar? -</span>
<lb n="10"/><span>léighionn bhus cian ar cuimhne</span>
<lb n="11"/><span>a bfiadh Éirionn iathghuirme.</span></p>
<lb n="12"/>
<lb n="13"/><p><span>Atá arna tionól sonna</span>
<lb n="14"/><span>cnuasach glan déas ndíoghlioma,</span>
<lb n="15"/><span>do thriath sluaghaidh Gulban Guirt,</span>
<lb n="16"/><span>as cluanuidh ughdar n-ordhuirc.</span></p>
<lb n="17"/>
<lb n="18"/><p><span>Teagusc diadha ar a dhruim sin,</span>
<lb n="19"/><span>eolus ealadhna an ghaisgidh,</span>
<lb n="20"/><span>d'iath Éirionn agoibh anois,</span>
<lb n="21"/><span>léighionn caguidh is cunntois.</span></p>
<lb n="22"/>
<lb n="23"/><p><span>Ag ceangal chairdeas a síodh,</span>
<lb n="24"/><span>ag toirmeasg uilc is fhairbríogh,</span>
<lb n="25"/><span>nó ag triall caguidh gi-bé bheas,</span>
<lb n="26"/><span>ní habuidh é acht led t'oideas.</span></p>
<lb n="27"/>
<lb n="28"/><p><span>Meic eagailsi gidh iad ann,</span>
<lb n="29"/><span>tarbhach don lucht ros-léaghann,</span>
<lb n="30"/><span>'san ord ghaisgidh gi-bé bheas,</span>
<lb n="31"/><span>bhur bhfaigsin ní hé a aimhleas.</span>
<lb n="32"/></p>
</div>
<pb n="26"/>
<div><lb n="33"/><p><span>Aodh Ó Domhnaill, dóthchus cáigh,</span>
<lb n="34"/><span>arnad léaghadh, a leabhráin,</span>
<lb n="35"/><span>a bfuil leibh labhair iar soin,</span>
<lb n="36"/><span>ná ceil ar dhaghfhuil nDáluigh.</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>Ar Shíol nEoghain, druim ar dhruim,</span>
<lb n="39"/><span>nó ar laochraidh Chinél cConuill,</span>
<lb n="40"/><span>ná bíodh t'fhoilcheas, toill a ttoil,</span>
<lb n="41"/><span>oircheas roinn ris an ríoghraidh.</span></p>
<lb n="42"/>
<lb n="43"/><p><span>Ná ar neach don chloinn charfus sibh,</span>
<lb n="44"/><span>Ír, Éiriomhóin nó Éibhir,</span>
<lb n="45"/><span>nó Luighdheach mheic Íotha fhéil,</span>
<lb n="46"/><span>ní bad sgíotha ód reic riúiséin.</span></p>
<lb n="47"/>
<lb n="48"/><p><span>Ní bad sgíotha dot sgéulaibh</span>
<lb n="49"/><span>na Búrcaigh, na Builtéaruigh,</span>
<lb n="50"/><span>na Gearoltuigh do thuill toil</span>
<lb n="51"/><span>tar seanfholtaibh fhuinn Fhionntoin.</span></p>
<lb n="52"/>
<lb n="53"/><p><span>Ar neach do shliocht Gaoidhil Ghlais</span>
<lb n="54"/><span>ná ceil gach iúl dá n-úarais,</span>
<lb n="55"/><span>ná ar Sheanghallaibh fóid na bhFionn,</span>
<lb n="56"/><span>lér cheanglamair óig Éirionn.</span></p>
<lb n="57"/>
<lb n="58"/><p><span>Meic ollamhan Innsi Fáil,</span>
<lb n="59"/><span>beid romhuibh lán do lúthgháir,</span>
<lb n="60"/><span>god choimhreic ó bheól go bél,</span>
<lb n="61"/><span>budh oirdhreic t'eól san oilén.</span></p>
<lb n="62"/>
<lb n="63"/><p><span>Tabhair ar gach n-aon umhla</span>
<lb n="64"/><span>don aos eagnoidh ealadhna;</span>
<lb n="65"/><span>connailbhe as dú ris an dreim,</span>
<lb n="66"/><span>tú ar a ccomairghe cuireim.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>Ar son go sealbhuighim sibh</span>
<lb n="69"/><span>d'Ú Dhomhnaill tar fonn bFionntain,</span>
<lb n="70"/><span>an fonn ar gach taobh tiomchuil,</span>
<lb n="71"/><span>ronn ris gach n-aon d'Éirionnchaibh.</span>
<lb n="72"/></p>
</div>
<pb n="27"/>
<div><lb n="73"/><p><span>Ar nGaoidhil ar bFionnghoill féin</span>
<lb n="74"/><span>beannacht tré dhíograis dóibhséin</span>
<lb n="75"/><span>beir mo bheannacht go fonn bFáil</span>
<lb n="76"/><span>beannacht sonn leibh, a leabhráin.</span>
<lb n="77"/><span>A leabhráin.</span></p>
<lb n="78"/>
<lb n="79"/><p><span>Bzzzzz1603 17T</span>
<lb n="80"/><span>Eoghan Ruadh Mac an Bhaird cc.</span></p>
<lb n="81"/>
<lb n="82"/><p><span>Dána an turas tríalltar sonn,</span>
<lb n="83"/><span>fada atá ag tocht 'na thimcholl,</span>
<lb n="84"/><span>geall re hoighidh an eachtra,</span>
<lb n="85"/><span>doiligh earr na huaisleachta.</span>
<lb n="86"/></p>
</div>
<pb n="28"/>
<div><lb n="87"/><p><span>Le leathtrom cogaidh Chráoi Fhloinn</span>
<lb n="88"/><span>do mealladh mac Uí Dhomhnoill,</span>
<lb n="89"/><span>ag triall ré haigneadh n-anba</span>
<lb n="90"/><span>i ccaidreabh fhían n-eachtranda.</span></p>
<lb n="91"/>
<lb n="92"/><p><span>Dána an chúis do chuir roimhe,</span>
<lb n="93"/><span>gá ttám acht tug Rudhroighe</span>
<lb n="94"/><span>aighidh ar an lucht ros ling,</span>
<lb n="95"/><span>lér airigh d'ulc 'na oirchill.</span></p>
<lb n="96"/>
<lb n="97"/><p><span>Deacair aghaidh orra soin,</span>
<lb n="98"/><span>iomdha ar a cheann cúis bhaoghail,</span>
<lb n="99"/><span>lucht crúadhaighthe caingneadh réidh,</span>
<lb n="100"/><span>grúamaighthe airrdhean n-aigmhéil.</span></p>
<lb n="101"/>
<lb n="102"/><p><span>Atáid re a ucht a n-Áth Clíath</span>
<lb n="103"/><span>óig ar ar himreadh mídhíach,</span>
<lb n="104"/><span>mór ngoimhfhéchsin ré a ghnúis ngloin,</span>
<lb n="105"/><span>cúis roidhéisdin a rochtoin.</span></p>
<lb n="106"/>
<lb n="107"/><p><span>Iomdha cúis imnidh aca,</span>
<lb n="108"/><span>iomdha mairg mhná deórata,</span>
<lb n="109"/><span>iomdha leacht as a lossoin,</span>
<lb n="110"/><span>diongna a theacht ón turus-soin.</span></p>
<lb n="111"/>
<lb n="112"/><p><span>Na róid ina roicheadh soin</span>
<lb n="113"/><span>go ttrásda a ttreallmhaibh cogaidh,</span>
<lb n="114"/><span>taidlidh go síothchánna sonn</span>
<lb n="115"/><span>fíochnámha aingidh eachtronn.</span></p>
<lb n="116"/>
<lb n="117"/><p><span>Taisbéntor sunn seal oile</span>
<lb n="118"/><span>gnúis úathmhar na hamhsoine</span>
<lb n="119"/><span>'na dreich raighil sháordha sháimh,</span>
<lb n="120"/><span>'na haighidh mháordha mhacáimh.</span>
<lb n="121"/></p>
</div>
<pb n="29"/>
<div><lb n="122"/><p><span>Gibé an tráth sa theagmhus dó,</span>
<lb n="123"/><span>iomdha foireann fúair anró,</span>
<lb n="124"/><span>do tháirthéghadh a thocht sin</span>
<lb n="125"/><span>ag fáithléghadh olc idir.</span></p>
<lb n="126"/>
<lb n="127"/><p><span>Atáid, narab díth dhosan,</span>
<lb n="128"/><span>croidhe a chomthach foghlasan</span>
<lb n="129"/><span>ag léim d'orghráin na heachtra,</span>
<lb n="130"/><span>budh céim d'foghbháil aigeanta.</span></p>
<lb n="131"/>
<lb n="132"/><p><span>Iomdha ag úaislibh Insi Breagh,</span>
<lb n="133"/><span>ag mnáibh, ag macoibh fileadh,</span>
<lb n="134"/><span>ré léghadh leóin as a los,</span>
<lb n="135"/><span>meóir dá ttéghadh fan turos.</span></p>
<lb n="136"/>
<lb n="137"/><p><span>Gidh eadh measaid óig Eamhna,</span>
<lb n="138"/><span>do dhruim toice a ttighearna,</span>
<lb n="139"/><span>an turussa fa ttéigh mé,</span>
<lb n="140"/><span>'na chéim urusa aige.</span></p>
<lb n="141"/>
<lb n="142"/><p><span>Foghla gráineamhla an ghille</span>
<lb n="143"/><span>ní chuimhnigh cath Duibhlinne,</span>
<lb n="144"/><span>lé fonn a síothoighthe soin</span>
<lb n="145"/><span>fa fhonn bfíochfhoirbhthe bFionntoin.</span></p>
<lb n="146"/>
<lb n="147"/><p><span>A ndearna orra, as é a shuim,</span>
<lb n="148"/><span>maithtear do mhac Uí Dhomhnaill,</span>
<lb n="149"/><span>gur thaiséntor tocht 'na cceann,</span>
<lb n="150"/><span>aisécthar olc na hÉireann.</span></p>
<lb n="151"/>
<lb n="152"/><p><span>Tugadh leó a bfíoch sa bformad,</span>
<lb n="153"/><span>ar rún ceannsa ar cháonchomhrag,</span>
<lb n="154"/><span>fúath a-roile, a rún cogaidh,</span>
<lb n="155"/><span>ar rún toile tugadair.</span></p>
<lb n="156"/>
<lb n="157"/><p><span>Tiad gnúisi giolladh ndorrdha</span>
<lb n="158"/><span>reimhe a reachtoibh searcamhla,</span>
<lb n="159"/><span>meanma goimheamhla Gall ndúr</span>
<lb n="160"/><span>le a bharr soidhealbhdha ag síothlúdh.</span>
<lb n="161"/></p>
</div>
<pb n="30"/>
<div><lb n="162"/><p><span>Móide a rofháilte roimhe</span>
<lb n="163"/><span>go bfúair síad síodh Rudhraighe,</span>
<lb n="164"/><span>an gartoirear far ghlé Conn,</span>
<lb n="165"/><span>nar haltoigheadh é ag eachtronn.</span></p>
<lb n="166"/>
<lb n="167"/><p><span>Ón tráth fa ttáinig 'na cceann</span>
<lb n="168"/><span>fear ionaidh airdríogh Éireann,</span>
<lb n="169"/><span>brígh 'na ccéimiondaibh ní chuir,</span>
<lb n="170"/><span>sídh Éirionnaigh ní híarthuir.</span></p>
<lb n="171"/>
<lb n="172"/><p><span>Leis an ngealladh gealltar lais,</span>
<lb n="173"/><span>lé humhla meic meic Maghnais,</span>
<lb n="174"/><span>do reactha rún gacha fir,</span>
<lb n="175"/><span>do feactha glún gach Gáoidhil.</span></p>
<lb n="176"/>
<lb n="177"/><p><span>Faigsin codhnaigh Chlann Dálaigh</span>
<lb n="178"/><span>i nÁth Clíath a ccomhdhálaibh</span>
<lb n="179"/><span>dáil cháomhanta do chrích Ghall,</span>
<lb n="180"/><span>aonshompla síth na sáorchlann.</span></p>
<lb n="181"/>
<lb n="182"/><p><span>Gibé tráth tí 'na fhrithing,</span>
<lb n="183"/><span>mór ccúis n-égnaigh d'oirichill</span>
<lb n="184"/><span>ag Rudhraighe, ga dulc dhó?</span>
<lb n="185"/><span>le a lucht furnaidhe is fado.</span>
<lb n="186"/><span>Dana.</span></p>
<lb n="187"/>
<lb n="188"/><p><span>Mór ríoghan um Ráith Logha</span>
<lb n="189"/><span>tarla do nós Núaladha</span>
<lb n="190"/><span>fan ccéim do-chluinsi 'na ceann</span>
<lb n="191"/><span>a bpéin tuirsi 'na timcheall.</span></p>
<lb n="192"/>
<lb n="193"/><p><span>Fúaras lé a los a shiobhail,</span>
<lb n="194"/><span>ó's doilghe na déidhionaigh,</span>
<lb n="195"/><span>nach smúain an t-imneadh oile</span>
<lb n="196"/><span>fúair inghean ar nAodhaine.</span>
<lb n="197"/><span>Dana.</span>
<lb n="198"/></p>
</div>
<pb n="31"/>
<div><lb n="199"/><p><span>Bzzzzz1602 17T</span>
<lb n="200"/><span>Eoghan Ruadh Mac an Bhaird cc.</span></p>
<lb n="201"/>
<lb n="202"/><p><span>Rob soruidh t'eachtra, a Aodh Ruaidh,</span>
<lb n="203"/><span>an Coimsidh do-chí ar n-anbhuain,</span>
<lb n="204"/><span>gabhaidh sé t'innfheitheamh air,</span>
<lb n="205"/><span>go mbé ag rinnfheitheamh romhaibh.</span></p>
<lb n="206"/>
<lb n="207"/><p><span>Ná tí ribh, a rí Suca,</span>
<lb n="208"/><span>triall sonna i sín gheamhruta,</span>
<lb n="209"/><span>amuigh ón chuainsin Chliodhna,</span>
<lb n="210"/><span>tar muir nduaibhsigh ndoighiordha.</span></p>
<lb n="211"/>
<lb n="212"/><p><span>Dia dot eadráin san amsa</span>
<lb n="213"/><span>ar ghluasacht ngaoth ccodarsna,</span>
<lb n="214"/><span>ar ghoin n-ainchridhigh gach fhir,</span>
<lb n="215"/><span>'s ar mhoir n-ainbhthinigh idir.</span></p>
<lb n="216"/>
<lb n="217"/><p><span>Go ttréigitt a ttrealbha laoch</span>
<lb n="218"/><span>dea séite na síonghaoth;</span>
<lb n="219"/><span>go ttille an ghaothmhuir a geóin,</span>
<lb n="220"/><span>nach saobhthuir inne an aeeóir.</span></p>
<lb n="221"/>
<lb n="222"/><p><span>Go mbé an toice, a thriath Gaillmhe,</span>
<lb n="223"/><span>duitse ag crúdh gach comhairle;</span>
<lb n="224"/><span>ná deach faoibh fréamh ar ndoibheart,</span>
<lb n="225"/><span>rob sén daoibh do dheóraidheacht.</span>
<lb n="226"/></p>
</div>
<pb n="32"/>
<div><lb n="227"/><p><span>Rob suilbhir aghaidh gach fhir</span>
<lb n="228"/><span>róibhsi, a rí rátha Sligigh,</span>
<lb n="229"/><span>títhe orláir do ghruadh ngeal,</span>
<lb n="230"/><span>rob tuar soghráidh a silleadh.</span></p>
<lb n="231"/>
<lb n="232"/><p><span>Gibé rabh a rí Chonaill</span>
<lb n="233"/><span>i n-aincheas bhar n-urfhoghaill</span>
<lb n="234"/><span>go mbé a chroidhe gá chrúdh sin</span>
<lb n="235"/><span>le rún toile dot thuigsin.</span></p>
<lb n="236"/>
<lb n="237"/><p><span>Rob gar leigheas dar leónadh,</span>
<lb n="238"/><span>sgeóil dá ttiocfa ar ttaithbheódhadh,</span>
<lb n="239"/><span>go mbeidh oraibh dá reic ruinn,</span>
<lb n="240"/><span>rob soraidh dheit gach dodhuing.</span></p>
<lb n="241"/>
<lb n="242"/><p><span>An énlong lér imthigh sibh,</span>
<lb n="243"/><span>na coill bhárc bhréideadh súaithnidh</span>
<lb n="244"/><span>go ttargha an luingsin tar lear,</span>
<lb n="245"/><span>go hadhbha ttuirsigh tTailltean.</span></p>
<lb n="246"/>
<lb n="247"/><p><span>Gá ttú acht as tingheall sláinte</span>
<lb n="248"/><span>do thoisg, nó as tuar anbhfáilte,</span>
<lb n="249"/><span>gibé thí do thaobh t'eachtra,</span>
<lb n="250"/><span>do shní, a Aodh, ar n-aigeanta.</span></p>
<lb n="251"/>
<lb n="252"/><p><span>Na laoich, a llos a n-annsa,</span>
<lb n="253"/><span>na mná, na meic eaccalsa,</span>
<lb n="254"/><span>clanna ar saor, meic ar moghadh,</span>
<lb n="255"/><span>dheit, a Aodh, fá énomhan.</span></p>
<lb n="256"/>
<lb n="257"/><p><span>d'furtacht shleachta Gaoidhil Ghlais</span>
<lb n="258"/><span>tar muir ón tráth do thriallais,</span>
<lb n="259"/><span>atáid croidhe sonn gá sníomh</span>
<lb n="260"/><span>le trom n-oire gach airdríogh.</span></p>
<lb n="261"/>
<lb n="262"/><p><span>Atáid m'ionnsamhla eile,</span>
<lb n="263"/><span>atúsa, a Aodh, d'áiridhe,</span>
<lb n="264"/><span>dom buing do bhithin t'eachtra</span>
<lb n="265"/><span>i ttuinn fhichidh mh'aigeanta.</span>
<lb n="266"/></p>
</div>
<pb n="33"/>
<div><lb n="267"/><p><span>Ní chorraigh muir nach measg sinn,</span>
<lb n="268"/><span>ní éir gaoth nach gluais mh'intinn,</span>
<lb n="269"/><span>ní aithrigh síon séis mbuinne</span>
<lb n="270"/><span>nach sníomh dot éis oruinne.</span></p>
<lb n="271"/>
<lb n="272"/><p><span>Ní hé aithbhear bhar n-olc féin,</span>
<lb n="273"/><span>ní hé ainbhthine an aeéir</span>
<lb n="274"/><span>do chor ort budh urlamh linn,</span>
<lb n="275"/><span>acht turbhadh d'olc na hÉireann.</span></p>
<lb n="276"/>
<lb n="277"/><p><span>Inis Chuinn do chleacht leónadh,</span>
<lb n="278"/><span>gá ttám as dí theigeómhadh,</span>
<lb n="279"/><span>dá ttíste ruibh god rochtain</span>
<lb n="280"/><span>tar muir ngríste nguasachtaigh.</span></p>
<lb n="281"/>
<lb n="282"/><p><span>Do cuireadh clódh a teadhma</span>
<lb n="283"/><span>uaibhsi a n-ucht na cinneamhna,</span>
<lb n="284"/><span>do fhéch sibh do chríchsi Chuinn,</span>
<lb n="285"/><span>dá ndigh díbhsi, a Uí Dhomhnuill.</span></p>
<lb n="286"/>
<lb n="287"/><p><span>Mór dá haos cumtha archeana</span>
<lb n="288"/><span>do chuir a n-áit oidheadha</span>
<lb n="289"/><span>an bhréiginsi lér fhaoi Art,</span>
<lb n="290"/><span>ar aoi a héiginsi d'fhurtacht.</span></p>
<lb n="291"/>
<lb n="292"/><p><span>Iomdha imshníomh fhuair fá a ceann</span>
<lb n="293"/><span>Tuathal Teachtmhar, triath Éireann,</span>
<lb n="294"/><span>ar ttocht tar muinchinn muire</span>
<lb n="295"/><span>d'oirchill a holc d'iomghuire.</span></p>
<lb n="296"/>
<lb n="297"/><p><span>Cuairt dar chosain a heineach</span>
<lb n="298"/><span>do-rad Conghal Cláireineach,</span>
<lb n="299"/><span>go ttug gleó eidir ghleanntaibh tonn,</span>
<lb n="300"/><span>nár theó i tteanntaibh na tiomcholl.</span></p>
<lb n="301"/>
<lb n="302"/><p><span>Eoghan Mór mhac Mogha Néid,</span>
<lb n="303"/><span>do-chuaidh trá toisg a leithéitt,</span>
<lb n="304"/><span>don talamhsoin gar thriall sibh,</span>
<lb n="305"/><span>ó fhiadh fhalarsaidh Uisnigh.</span>
<lb n="306"/></p>
</div>
<pb n="34"/>
<div><lb n="307"/><p><span>Ríghe cogthach Chláir na Niall,</span>
<lb n="308"/><span>lingis Mac Con mac Maicniadh</span>
<lb n="309"/><span>rinn ghlasmhuire ar aba a huilc,</span>
<lb n="310"/><span>amhsoine as fhada iarmuirt.</span></p>
<lb n="311"/>
<lb n="312"/><p><span>Tusa, a rí fhréimhe hEachaidh,</span>
<lb n="313"/><span>ag triall ar iocht éineathair,</span>
<lb n="314"/><span>gé meastoir do thocht a tteann,</span>
<lb n="315"/><span>do dheasgaibh olc na hÉireann.</span></p>
<lb n="316"/>
<lb n="317"/><p><span>Atá san luingsin tar lear</span>
<lb n="318"/><span>oireachas Insi Gaoidheal,</span>
<lb n="319"/><span>a síodh, a guaisbhearta, a glóir,</span>
<lb n="320"/><span>díon a huaisleachta, a honóir.</span></p>
<lb n="321"/>
<lb n="322"/><p><span>Go bhfille ar sliocht Gaoidhil Ghlais,</span>
<lb n="323"/><span>a mhic Aodha, a ua Mhaghnais,</span>
<lb n="324"/><span>rob dimbríogh gach tonn dá ttuil,</span>
<lb n="325"/><span>gach imshníomh sonn rob soruidh.</span>
<lb n="326"/><span>Rob soruidh.</span>
<lb n="327"/></p>
</div>
<pb n="35"/>
<div><lb n="328"/><p><span>Bzzzzz1608c 17T</span>
<lb n="329"/><span>Eoghan Ruadh Mac an Bhaird.</span></p>
<lb n="330"/>
<lb n="331"/><p><span>Truagh do chor a chroidhe tim;</span>
<lb n="332"/><span>beag an díoth t'olc no t'inghreim:</span>
<lb n="333"/><span>ón mhéid toirbhire do thoil</span>
<lb n="334"/><span>téid bhar n-oirbhire a n-asgoidh.</span></p>
<lb n="335"/>
<lb n="336"/><p><span>Urusa t'ionntódh ar ais,</span>
<lb n="337"/><span>mór do-gheibh fios bhar bhforais;</span>
<lb n="338"/><span>truagh do chor, ní cás do shíodh,</span>
<lb n="339"/><span>gá ttás do dhol a ndeimbríogh.</span></p>
<lb n="340"/>
<lb n="341"/><p><span>Ná seachnadh duine ar domhan</span>
<lb n="342"/><span>bhar ngríosadh, bhar ngortoghadh:</span>
<lb n="343"/><span>as t'uchd ní hintinn meisi,</span>
<lb n="344"/><span>gá dulc t'inntinn uaisleisi?</span></p>
<lb n="345"/>
<lb n="346"/><p><span>Gibé sgél do reacadh ruinn</span>
<lb n="347"/><span>an tráthsa a ttaobh Í Dhomhnuill,</span>
<lb n="348"/><span>mo náire 'na amhghar ort,</span>
<lb n="349"/><span>adhbhor gáire do ghluasocht.</span></p>
<lb n="350"/>
<lb n="351"/><p><span>Do-chím tar chenn gach diomdha</span>
<lb n="352"/><span>uaim dar thuill mo thighiorna</span>
<lb n="353"/><span>ar a chneidh nach coduil sibh,</span>
<lb n="354"/><span>neimh bhar gcoguidh do-cíthir.</span></p>
<lb n="355"/>
<lb n="356"/><p><span>Caidhe an chúis do chuiris róibh,</span>
<lb n="357"/><span>caidhe an uaisle no an onóir,</span>
<lb n="358"/><span>caidhe an fhearggomh ané anois,</span>
<lb n="359"/><span>más sé do threaghdadh tárrois?</span>
<lb n="360"/></p>
</div>
<pb n="36"/>
<div><lb n="361"/><p><span>A ndíaigh a n-abruim oruibh,</span>
<lb n="362"/><span>a chroidhe bocht banamhail,</span>
<lb n="363"/><span>fa fhlaith sriobhshrotha Sligigh,</span>
<lb n="364"/><span>maith t'ionghotha im fhoighidin.</span></p>
<lb n="365"/>
<lb n="366"/><p><span>Lámh Í Dhomhnuill Dúna ós Sáimh</span>
<lb n="367"/><span>d'easgor más fhíor san Eadáill,</span>
<lb n="368"/><span>cúis bhar n-amhluaigh ós sí soin,</span>
<lb n="369"/><span>ní hí an anbhuain gan fhochoin.</span></p>
<lb n="370"/>
<lb n="371"/><p><span>Gidh eadh, ní hé h'eagla féin</span>
<lb n="372"/><span>budh cás libh, gér lór d'oilbhéim,</span>
<lb n="373"/><span>achd don triall tarla roimhe,</span>
<lb n="374"/><span>'s d'iath Bhanbha go mbeanfoidhe.</span></p>
<lb n="375"/>
<lb n="376"/><p><span>d'éis a ndearna go nua anois</span>
<lb n="377"/><span>san easgor fuair flaith Bearnois,</span>
<lb n="378"/><span>gá ttás robadh soiréidh sionn</span>
<lb n="379"/><span>achd cás oiléin na hÉirionn.</span></p>
<lb n="380"/>
<lb n="381"/><p><span>Gibé mar tá ar reacadh ruinn</span>
<lb n="382"/><span>dá gcluineadh críoch Clann gConuill,</span>
<lb n="383"/><span>do mheasfadh a míobhuadh féin,</span>
<lb n="384"/><span>an easghlan shíodhfhuar shoilléir.</span></p>
<lb n="385"/>
<lb n="386"/><p><span>Dá gcluineadh sliocht Gaoidhil Ghlais</span>
<lb n="387"/><span>a gcuala ó mhac mheic Maghnais,</span>
<lb n="388"/><span>budh mór bhfáth gcomhrúin fá a cheann</span>
<lb n="389"/><span>ag bláth fhionnmhúir na hÉireann.</span></p>
<lb n="390"/>
<lb n="391"/><p><span>As sé adéara gach duine,</span>
<lb n="392"/><span>dá bhfilltí réim Rudhruidhe</span>
<lb n="393"/><span>cía linn do laoidhfidhe anocht,</span>
<lb n="394"/><span>ó saoilfidhe inn d'fhurtocht?</span></p>
<lb n="395"/>
<lb n="396"/><p><span>An Coimsidh do-chí bhar ndáil,</span>
<lb n="397"/><span>a chríoch Mhac Míleadh Easbáinn,</span>
<lb n="398"/><span>go bhfégha ort is oirne,</span>
<lb n="399"/><span>sgéla ar olc nár fhaghoimne.</span>
<lb n="400"/></p>
</div>
<pb n="37"/>
<div><lb n="401"/><p><span>Bíodh nach cás ar dearbhadh dhúinn,</span>
<lb n="402"/><span>bíodh nach budh filleadh fortúin,</span>
<lb n="403"/><span>iomdha anoss fá dhoghruing de,</span>
<lb n="404"/><span>'s ní a los Í Dhomhnuill Daoile.</span></p>
<lb n="405"/>
<lb n="406"/><p><span>Easgar láimhe laoich Éirne</span>
<lb n="407"/><span>tug ar chridhibh coimhéirghi:</span>
<lb n="408"/><span>an teidhm tárra go ttí uadh,</span>
<lb n="409"/><span>ní bhí achd námha léan neamhthruagh.</span>
<lb n="410"/><span>Truagh.</span>
<lb n="411"/></p>
</div>
<pb n="41"/>
<div><lb n="412"/><p><span>Bzzzzz1618obc 17T</span>
<lb n="413"/><span>UzzzzzFearghal Óg Mac an Bhaird </span></p>
<lb n="414"/>
<lb n="415"/><p><span>Fúarus iongnadh, a fhir chumainn,</span>
<lb n="416"/><span>cádhus úatha ní fhúair mé,</span>
<lb n="417"/><span>na dáoine dar dhúal ar n-ionramh,</span>
<lb n="418"/><span>as úar náoidhe an t-iongnadh é.</span></p>
<lb n="419"/>
<lb n="420"/><p><span>Meisi folamh, féch nach diongna,</span>
<lb n="421"/><span>'s dáoine dáora ar nár dhúal gean</span>
<lb n="422"/><span>sunna ón Spáin ag agháil ionnmhuis</span>
<lb n="423"/><span>a n-anáir chláir bhionnghlais Bhreagh.</span></p>
<lb n="424"/>
<lb n="425"/><p><span>Mná anúaisle buirb is bathluigh</span>
<lb n="426"/><span>a mbeartaibh óir san aird thall</span>
<lb n="427"/><span>atáid trá agus sinn gan édáil,</span>
<lb n="428"/><span>dar linn atá égáir ann.</span>
<lb n="429"/></p>
</div>
<pb n="42"/>
<div><lb n="430"/><p><span>Re foluibh ísli fhuinn Luighdheach</span>
<lb n="431"/><span>dár las um chorp crithir thnúidh,</span>
<lb n="432"/><span>a mhic Fíthil ó íadh Énna,</span>
<lb n="433"/><span>grían do dhíchil déna dhúin.</span></p>
<lb n="434"/>
<lb n="435"/><p><span>A cheinnbhile chathrach Túama,</span>
<lb n="436"/><span>tuig cheana nach cubhaidh rinn</span>
<lb n="437"/><span>gan bheith a ngoire d'fuil úasail,</span>
<lb n="438"/><span>cuir ó chroidhe súasuin sinn.</span></p>
<lb n="439"/>
<lb n="440"/><p><span>Thíar do fhágbhus earr mo chonáigh,</span>
<lb n="441"/><span>mo chéidní ó do chaith mé;</span>
<lb n="442"/><span>má atá do thal leam, a Fhlaithrí,</span>
<lb n="443"/><span>budh geall damh ré haithní é.</span></p>
<lb n="444"/>
<lb n="445"/><p><span>Nír bheag let athair mar iongnadh</span>
<lb n="446"/><span>gan m'ana ag fás, foirfe an coll,</span>
<lb n="447"/><span>is toice ag fás ag mac moghadh,</span>
<lb n="448"/><span>a shlat dár fhás toradh trom.</span></p>
<lb n="449"/>
<lb n="450"/><p><span>Cing Artúir, úaithne na talmhan,</span>
<lb n="451"/><span>trén ar an mbioth dobhí sé;</span>
<lb n="452"/><span>teacht 'na dhál do dhligh gach duine,</span>
<lb n="453"/><span>do thil clár na cruinne cé.</span></p>
<lb n="454"/>
<lb n="455"/><p><span>Bíadh ná cuirm ní chaitheadh Artúr</span>
<lb n="456"/><span>gan iongnadh núa, núaidhe in barr,</span>
<lb n="457"/><span>go hég íar rúachtain san ríghe,</span>
<lb n="458"/><span>gég úachtair na tíre thall.</span></p>
<lb n="459"/>
<lb n="460"/><p><span>Ní léigfind dó, díochra an bhríathar,</span>
<lb n="461"/><span>dá mbeinn ann an úair do mhair,</span>
<lb n="462"/><span>rí an chruine na ccosgar ccoimhthe,</span>
<lb n="463"/><span>luighe is trosgadh oidhche air.</span></p>
<lb n="464"/>
<lb n="465"/><p><span>San Bhord Chruinn ar chomhair Artúir</span>
<lb n="466"/><span>do inneósuinn a hucht m'ord</span>
<lb n="467"/><span>mé fá bhrón tré bheith a n-anchruth,</span>
<lb n="468"/><span>is ór ar breith bathlach mborb.</span>
<lb n="469"/></p>
</div>
<pb n="43"/>
<div><lb n="470"/><p><span>Do chaithfiodh a chuid ó'd-chluinfeadh</span>
<lb n="471"/><span>clanna ladrann lán do mhoirn,</span>
<lb n="472"/><span>is méd mh'anshóidh fá fhuil nGáoidheal</span>
<lb n="473"/><span>ní fhuil anóir áoidheadh oirn.</span></p>
<lb n="474"/>
<lb n="475"/><p><span>A ccúirt Labháin na learg ccorcra</span>
<lb n="476"/><span>ar comhroinn thoir atá mé,</span>
<lb n="477"/><span>mar tám is ionnsa lem aithghin,</span>
<lb n="478"/><span>nár liomsa dom aithribh é.</span></p>
<lb n="479"/>
<lb n="480"/><p><span>Atá seanbháidh ag slait Thúama</span>
<lb n="481"/><span>risin ttreibh ó ttáinig sinn,</span>
<lb n="482"/><span>má tá sin a mbun na báidhe,</span>
<lb n="483"/><span>do dhligh cur a láimhe linn.</span></p>
<lb n="484"/>
<lb n="485"/><p><span>San aimsir dob ollamh fileadh</span>
<lb n="486"/><span>Flaithrí mac Fíthil fúair áoibh,</span>
<lb n="487"/><span>dobhíadh connailbhe 'na chroidhe,</span>
<lb n="488"/><span>sgíath comairghe Mhoighe Máoin.</span></p>
<lb n="489"/>
<lb n="490"/><p><span>Reulta eólais érlamh nUisnigh,</span>
<lb n="491"/><span>airdeasbag Connocht, cruth fíal,</span>
<lb n="492"/><span>sáoi do mhol gach file fíre,</span>
<lb n="493"/><span>cridhe sgol na tíre thíar.</span></p>
<lb n="494"/>
<lb n="495"/><p><span>Éigne Bhúille, bradán Chonga,</span>
<lb n="496"/><span>craobh do lubhghort leasa Té,</span>
<lb n="497"/><span>ésga órrtha ar nár fhás dubhadh,</span>
<lb n="498"/><span>sás mórtha na n-umhal é.</span></p>
<lb n="499"/>
<lb n="500"/><p><span>Sruith díadha nach dearna formad,</span>
<lb n="501"/><span>flaith corónta chosnus tnúdh,</span>
<lb n="502"/><span>buinne milis a táobh tolcha,</span>
<lb n="503"/><span>iris náomh nach ronnfa a rún.</span></p>
<lb n="504"/>
<lb n="505"/><p><span>Ua Cuinn chédchathaigh Cnuic Mhaisdion,</span>
<lb n="506"/><span>mac Onóra, eineach búan,</span>
<lb n="507"/><span>tamhan úr ón Bhanbha bhráointe,</span>
<lb n="508"/><span>rún m'anma, fáoilti nach fúar.</span>
<lb n="509"/><span>Fuar.</span>
<lb n="510"/></p>
</div>
<pb n="44"/>
<div><lb n="511"/><p><span>Mag Aonghusa, aigneadh faoilidh,</span>
<lb n="512"/><span>fáilte ghnáth do-gheibhinn úadh,</span>
<lb n="513"/><span>dobhíodh a thoil ar tí a dáilte,</span>
<lb n="514"/><span>nírbh í soin an fháilte fhúar.</span></p>
<lb n="515"/>
<lb n="516"/><p><span>Conn mac Í Rúairc na renn ndoinnte,</span>
<lb n="517"/><span>damhna Connocht, cneas mar úan,</span>
<lb n="518"/><span>a dhá chaomthach re feadh bfaghla,</span>
<lb n="519"/><span>cáolshruth sean is adhbha fhúar.</span></p>
<lb n="520"/>
<lb n="521"/><p><span>Téighim tar teaguscc na n-easbal</span>
<lb n="522"/><span>tre aithighidh na n-olc mbúan,</span>
<lb n="523"/><span>eagal mo char as a chumann,</span>
<lb n="524"/><span>ná rabh Peadar umam fúar.</span>
<lb n="525"/><span>Fúarus.</span></p>
<lb n="526"/>
<lb n="527"/><p><span>Fearghal Óg Mac an Bhaird cct.</span></p>
<lb n="528"/>
<lb n="529"/><p><span>Slán agaibh, a fhiora Mumhan,</span>
<lb n="530"/><span>meanma fhuirigh ní fhuil fúm:</span>
<lb n="531"/><span>do-ghéan an uairse ar fhiadh nOiligh,</span>
<lb n="532"/><span>triall uaibhse gé doiligh dhún.</span></p>
<lb n="533"/>
<lb n="534"/><p/>
</div>
<pb n="45"/>
<div><lb n="535"/><p><span>Mo shlán agaibh re hucht m'eachtra,</span>
<lb n="536"/><span>ós éigean damh dul budh thuaidh:</span>
<lb n="537"/><span>re dul go Doire, is dál abaigh,</span>
<lb n="538"/><span>slán ó chroidhe agaibh uaim.</span></p>
<lb n="539"/>
<lb n="540"/><p><span>Fiora Mumhan na múr sochraidh,</span>
<lb n="541"/><span>sluagh síthe ag nach saoghlach fíon,</span>
<lb n="542"/><span>laoich danab dual dál a mbleidheadh,</span>
<lb n="543"/><span>slán uam ag gach deighfhear dhíobh.</span></p>
<lb n="544"/>
<lb n="545"/><p><span>Tearc tír badh cuirthe 'na coimeas,</span>
<lb n="546"/><span>clár Mumhan is míne gné,</span>
<lb n="547"/><span>uaidh ó tám ag clódh don chúigeadh,</span>
<lb n="548"/><span>gan slán d'ól ní fhúigeabh é.</span></p>
<lb n="549"/>
<lb n="550"/><p><span>Ó táim ag triall go Tír Conaill -</span>
<lb n="551"/><span>críoch mic Maicniadh na múr dtais,</span>
<lb n="552"/><span>slán don tír fhionnbhothaigh ealaigh</span>
<lb n="553"/><span>mhín tiormshrothaigh greaghaigh glais.</span></p>
<lb n="554"/>
<lb n="555"/><p><span>Slán dá dúintibh is díol seirce,</span>
<lb n="556"/><span>slán dá haibhnibh nách ard nglóir:</span>
<lb n="557"/><span>meinic dámh uaidhe gan easbaidh,</span>
<lb n="558"/><span>slán uainne dá heasgraibh óir.</span></p>
<lb n="559"/>
<lb n="560"/><p><span>'Na mbothaibh dobhínn im luighe,</span>
<lb n="561"/><span>mo lucht cumainn, cead a luadh;</span>
<lb n="562"/><span>trágh ar a n-inntleacht ní fhaca,</span>
<lb n="563"/><span>slán ré n-imtheacht aca uam.</span>
<lb n="564"/></p>
</div>
<pb n="46"/>
<div><lb n="565"/><p><span>Beireadh Peadar is Pól easbal</span>
<lb n="566"/><span>d'fhéachain nimhe na naoi ngrádh -</span>
<lb n="567"/><span>bíd tar cheart ag labhradh linne -</span>
<lb n="568"/><span>tar neart m'fhaghladh sinne slán.</span>
<lb n="569"/><span>Slán.</span></p>
<lb n="570"/>
<lb n="571"/><p><span>Fearghal Óg Mac an Bhaird cct.</span></p>
<lb n="572"/>
<lb n="573"/><p><span>Truagh liom Máire agas Mairgrég,</span>
<lb n="574"/><span>ní beó bláth na n-umhailghég:</span>
<lb n="575"/><span>do chuir siad a nduilli dhíobh,</span>
<lb n="576"/><span>dá bhuime iad don imshníomh.</span></p>
<lb n="577"/>
<lb n="578"/><p><span>Faríor, faríor, nocha nfhuil</span>
<lb n="579"/><span>braon 'na ccroidhibh ón chumhaidh:</span>
<lb n="580"/><span>dá sheisi shuadh fhóid Uladh,</span>
<lb n="581"/><span>truagh mar táid ar ttiormughadh.</span>
<lb n="582"/></p>
</div>
<pb n="47"/>
<div><lb n="583"/><p><span>Ionand toirrsi dhamhsa is dóiph,</span>
<lb n="584"/><span>Aodh Ruadh céd-damhna ar cciachbhróin,</span>
<lb n="585"/><span>Rughroidhe Cabha dár ccrádh,</span>
<lb n="586"/><span>mana turbhuidhe a thérnádh.</span></p>
<lb n="587"/>
<lb n="588"/><p><span>Tréd bhocht gan aodhaire inn.</span>
<lb n="589"/><span>Cathbharr, cend einigh Éiriond,</span>
<lb n="590"/><span>fá líg thrá, ga truaighe dál,</span>
<lb n="591"/><span>atá uainde san Eadáill.</span></p>
<lb n="592"/>
<lb n="593"/><p><span>San Eadáill na n-eas dtana,</span>
<lb n="594"/><span>ionand is ég Nualadha,</span>
<lb n="595"/><span>atá géis chnómhoighe Chuinn,</span>
<lb n="596"/><span>cróluighe dhá héis oruinn.</span></p>
<lb n="597"/>
<lb n="598"/><p><span>Nualaidh dhuaislíonmhar, dóigh cháigh,</span>
<lb n="599"/><span>mairfidh go laithe an luanbhráith,</span>
<lb n="600"/><span>tosach garma chrú gCriomhthain,</span>
<lb n="601"/><span>clú a hanma idir Eiriondchaibh.</span></p>
<lb n="602"/>
<lb n="603"/><p><span>Do beanadh dhínn, dia do chor,</span>
<lb n="604"/><span>abhus ar tús, tuar cumhadh,</span>
<lb n="605"/><span>súil mhallghlas dar chreite a ccath,</span>
<lb n="606"/><span>Maghnas eite na nUlltach.</span></p>
<lb n="607"/>
<lb n="608"/><p><span>Ar Mhaghnas mac Í Dhomhnoill,</span>
<lb n="609"/><span>a ccrích Uisnigh iobhardhuind,</span>
<lb n="610"/><span>cuire a chomhaoisi nír chinn,</span>
<lb n="611"/><span>ro-Naoisi fola Feidhlim.</span></p>
<lb n="612"/>
<lb n="613"/><p><span>Ceithre héigneadha ón Bhóinn bhrais,</span>
<lb n="614"/><span>ceithre mic d'Aodh mac Maghnais,</span>
<lb n="615"/><span>cuan dreagan nár dháil a rún,</span>
<lb n="616"/><span>dháibh nír bh'eagal acht iomthnúdh.</span></p>
<lb n="617"/>
<lb n="618"/><p><span>Ní faicfidhear, foirbhthe an béd,</span>
<lb n="619"/><span>lorg a ccraoitheadh ná a ccroimsdéd</span>
<lb n="620"/><span>fán Eithne, fán Máigh mallfhuair,</span>
<lb n="621"/><span>ceithre cráidh an Chonallshluaigh.</span>
<lb n="622"/></p>
</div>
<pb n="48"/>
<div><lb n="623"/><p><span>Seabhaic uaisli Innsi Fáil,</span>
<lb n="624"/><span>ceithre creacha chnuic Chruacháin,</span>
<lb n="625"/><span>ceithre troimchreacha Teamhra</span>
<lb n="626"/><span>na doindchleatha doigheardha.</span></p>
<lb n="627"/>
<lb n="628"/><p><span>Iongnadh Máire do mharthain,</span>
<lb n="629"/><span>'sna haibhne nach ionarthroigh,</span>
<lb n="630"/><span>as fiodhbhaidh chríon chraoi Uisnigh</span>
<lb n="631"/><span>do shíor ag caoi an cheathrair-sin.</span></p>
<lb n="632"/>
<lb n="633"/><p><span>Ní filltear fiodhradh abhla</span>
<lb n="634"/><span>le hubhlaibh feadh fionn-Bhanbha,</span>
<lb n="635"/><span>ná fiodhradh chaillghég le cnoibh,</span>
<lb n="636"/><span>iongnadh Mairgrég do mharthain.</span></p>
<lb n="637"/>
<lb n="638"/><p><span>Ní hí Mairgrég ná Máire</span>
<lb n="639"/><span>chaoinim, is cúis diombáighe,</span>
<lb n="640"/><span>acht an cor-sa ar cró na bhFionn,</span>
<lb n="641"/><span>mó sa mhó osna Éiriond.</span></p>
<lb n="642"/>
<lb n="643"/><p><span>A gceithre dearbhbhráithre ar ndol,</span>
<lb n="644"/><span>Máire is Mairgrég mhúir Chruachan,</span>
<lb n="645"/><span>cosg ag dol do shíor ar shuan,</span>
<lb n="646"/><span>a ccor fa ríor is rothruagh.</span>
<lb n="647"/></p>
</div>
<pb n="49"/>
<div><lb n="648"/><p><span>Bzzzzz1600fl 17T</span>
<lb n="649"/><span>UzzzzzLaoisioch Mac an Bhaird</span></p>
<lb n="650"/>
<lb n="651"/><p><span>A fhir ghlacas a ghalldacht,</span>
<lb n="652"/><span>bhearras an barr bachalldocht,</span>
<lb n="653"/><span>seang-ghlac atú do thogha,</span>
<lb n="654"/><span>ní tú deagh-mhac Donnchadha.</span></p>
<lb n="655"/>
<lb n="656"/><p><span>Ní thréicfea, da madh tú soin,</span>
<lb n="657"/><span>do ghruag ar ghalldacht thacair -</span>
<lb n="658"/><span>maisi as fhearr fá fhíadh bhFódla -</span>
<lb n="659"/><span>'sní bhíadh do cheann corónda.</span></p>
<lb n="660"/>
<lb n="661"/><p><span>Ní modh leatsa an barr buidhe;</span>
<lb n="662"/><span>fuath leision na locuidhe,</span>
<lb n="663"/><span>is bheith maol ar ghrés na nGall -</span>
<lb n="664"/><span>bhar mbés ar-aon ní hionann.</span></p>
<lb n="665"/>
<lb n="666"/><p><span>Fear nár ghrádhaigh an ghalldacht</span>
<lb n="667"/><span>Eóghan Bán, searc saor-bhanntracht,</span>
<lb n="668"/><span>don ghalldacht ní thug a thoil,</span>
<lb n="669"/><span>an alltacht rug do roghain.</span></p>
<lb n="670"/>
<lb n="671"/><p><span>Ní bhean th'aigneadh d'Eóghan Bhán,</span>
<lb n="672"/><span>do-bhéradh brísdi ar bhegán,</span>
<lb n="673"/><span>fear nár iarr do chlóca acht ceirt,</span>
<lb n="674"/><span>lé nár mian cóta is coisbeirt.</span></p>
<lb n="675"/>
<lb n="676"/><p><span>Fuath leis ar chaol a choisi</span>
<lb n="677"/><span>mionn sbuir ar bhróig bhuataisi,</span>
<lb n="678"/><span>nó sdocaidhe ar sdair na nGall;</span>
<lb n="679"/><span>locaidhe air ní fhágbhann.</span>
<lb n="680"/></p>
</div>
<pb n="50"/>
<div><lb n="681"/><p><span>Ráipér maol nach muirfeadh cuil,</span>
<lb n="682"/><span>ní maisi lé mac Donnchaidh</span>
<lb n="683"/><span>meadh meanaidh thiar ar a thóin,</span>
<lb n="684"/><span>ag triall go tealaigh thionóil.</span></p>
<lb n="685"/>
<lb n="686"/><p><span>Beg a brígh a mbrat órdha,</span>
<lb n="687"/><span>ná a mbanna ard sholónda</span>
<lb n="688"/><span>nó a bhfail óir far ghabhtha ghoimh,</span>
<lb n="689"/><span>nó a sgarfa sróill go sálaibh.</span></p>
<lb n="690"/>
<lb n="691"/><p><span>Dúil a leaba chlúimh ní chuir,</span>
<lb n="692"/><span>annsa leis luighi ar luachair;</span>
<lb n="693"/><span>teach garbh-shlat ná táille tuir,</span>
<lb n="694"/><span>sáimhe lé dagh-mhac Donnchaidh.</span></p>
<lb n="695"/>
<lb n="696"/><p><span>Bró mharc-shluagh ar bhrú mbeirne,</span>
<lb n="697"/><span>troid gharbh, comhlann ceitheirne,</span>
<lb n="698"/><span>cuid do mhianuibh meic Donnchaidh,</span>
<lb n="699"/><span>'s gleic d'iarraidh ar allmhurchaibh.</span></p>
<lb n="700"/>
<lb n="701"/><p><span>Ní hionann is Eóghan Bán</span>
<lb n="702"/><span>gáirit 'mad chois ar chlochán</span>
<lb n="703"/><span>truagh nach bfacas libh bhar locht,</span>
<lb n="704"/><span>a fhir ghlacas an ghalldacht.</span>
<lb n="705"/></p>
</div>
<pb n="51"/>
<div><lb n="706"/><p><span>Laoiseach Mac an Bhaird cct.</span></p>
<lb n="707"/>
<lb n="708"/><p><span>Mochean duitsi, a thulach thall,</span>
<lb n="709"/><span>fád thuisleadh ní subhach sionn;</span>
<lb n="710"/><span>damhna sgíthi do sgeach dhonn,</span>
<lb n="711"/><span>cleath chorr do-cíthe ós do chionn.</span></p>
<lb n="712"/>
<lb n="713"/><p><span>Sgeach na conghára, crádh cáigh,</span>
<lb n="714"/><span>'na háit comhdhála do-chínn;</span>
<lb n="715"/><span>buain na craoibhe, mo lá leóin,</span>
<lb n="716"/><span>daoire 'na dheóidh mar tá an tír.</span></p>
<lb n="717"/>
<lb n="718"/><p><span>Dubhach mo chridhisi um chum</span>
<lb n="719"/><span>fád bhilisi, a thulach thall;</span>
<lb n="720"/><span>an chleath ó bhfaicinn gach fonn,</span>
<lb n="721"/><span>do sgeach chorr ní fhaicim ann.</span></p>
<lb n="722"/>
<lb n="723"/><p><span>Dobhíoth dhamh ag dénaimh eóil,</span>
<lb n="724"/><span>an ghégsoin fá gar do mhaoin;</span>
<lb n="725"/><span>fada siar ón tírsi thuaidh</span>
<lb n="726"/><span>aniar uaim do-chinnsi an gcraoibh.</span></p>
<lb n="727"/>
<lb n="728"/><p><span>An ghaoth ar bhfoghal a fréamh,</span>
<lb n="729"/><span>craobh gan bhloghadh doba buan;</span>
<lb n="730"/><span>ní tearc neach dá ndearna díon,</span>
<lb n="731"/><span>sníomh na sgeach fá teadhma truagh.</span></p>
<lb n="732"/>
<lb n="733"/><p><span>Gég chruthach bá corcra lí,</span>
<lb n="734"/><span>mé dubhach má dol fá dhlaoi;</span>
<lb n="735"/><span>mairg nár smuain ar dhaoirsi nDé,</span>
<lb n="736"/><span>'s go bfuair mé fád chraoibhsi caoi.</span>
<lb n="737"/></p>
</div>
<pb n="52"/>
<div><lb n="738"/><p><span>Do teasgadh ar n-aoinchreach uainn,</span>
<lb n="739"/><span>an chaoimhsgeach dob easdadh d'eón;</span>
<lb n="740"/><span>sgé a samhla níor fhás a húr,</span>
<lb n="741"/><span>dhúnn go bás badh damhna deór.</span></p>
<lb n="742"/>
<lb n="743"/><p><span>Mo chréidhim go bruach mo bháis,</span>
<lb n="744"/><span>mo-nuar nach éirghionn ar-ís;</span>
<lb n="745"/><span>ní fhaicim cnoc na gcleath gcnuais</span>
<lb n="746"/><span>nach gluais lot na sgeach mo sgís.</span></p>
<lb n="747"/>
<lb n="748"/><p><span>Cnoc na gconghár, crádh na sgol,</span>
<lb n="749"/><span>a n-orláimh námhad a-niodh;</span>
<lb n="750"/><span>d'éis a learg as dubhach dhamh,</span>
<lb n="751"/><span>tulach ghlan do chealg mo chion.</span>
<lb n="752"/><span>Mo.</span>
<lb n="753"/></p>
</div>
<pb n="63"/>
<div><lb n="754"/><p><span>Bzzzzz1632ls 17T</span>
<lb n="755"/><span>UzzzzzBrian Ó Corcrán </span></p>
<lb n="756"/>
<lb n="757"/><p><span>Mochion dot bhronnadh, a Bhriain,</span>
<lb n="758"/><span>a mhic na flatha a finnChliaigh,</span>
<lb n="759"/><span>a aistrigh an toirbheirt truim,</span>
<lb n="760"/><span>h'aisgidh badh oirdheirc aguinn.</span></p>
<lb n="761"/>
<lb n="762"/><p><span>Ní chuala go bhfuair ollamh</span>
<lb n="763"/><span>meadh don aisgidh fhuaramar;</span>
<lb n="764"/><span>dot ghruaidh ttaidhleach téid a mheas</span>
<lb n="765"/><span>tar mhéid ainbhreath na n-éigeas.</span>
<lb n="766"/></p>
</div>
<pb n="64"/>
<div><lb n="767"/><p><span>Cearc Bhoirche fhréimhe Rosa,</span>
<lb n="768"/><span>fhuair clú d'fhine Fhearghosa,</span>
<lb n="769"/><span>gér chúis iomráidh a hainm sin,</span>
<lb n="770"/><span>ní gairm ionráidh mar aisgidh.</span></p>
<lb n="771"/>
<lb n="772"/><p><span>Ó Mhaoil Sheachluinn eacht oile</span>
<lb n="773"/><span>d'ardollamh fhóid Ughoine,</span>
<lb n="774"/><span>nírbh iongnadh, tarla ar a thoil,</span>
<lb n="775"/><span>fionnbhrugh Banbha ré bliadhoin.</span></p>
<lb n="776"/>
<lb n="777"/><p><span>Nír chosmhail a chur a suim</span>
<lb n="778"/><span>síneadh cinn do Choin Chuluinn,</span>
<lb n="779"/><span>d'fhior tuaighe táinic tar sál,</span>
<lb n="780"/><span>ó ráinic uaidhe iomshlán.</span></p>
<lb n="781"/>
<lb n="782"/><p><span>Eochaidh éachtach na n-arm nglan,</span>
<lb n="783"/><span>ní thug acht éanshúil d'ollamh,</span>
<lb n="784"/><span>giodh toirbheartus do thuair teann,</span>
<lb n="785"/><span>le bhfuair oirdhearcus Éireann.</span></p>
<lb n="786"/>
<lb n="787"/><p><span>Do dhearlaic sibhsi, asé a shuim,</span>
<lb n="788"/><span>tré bheith 'na n-amhghar oruinn,</span>
<lb n="789"/><span>do dhá ghoirmdhearc dhamhsa am dhall,</span>
<lb n="790"/><span>almsa bhus oirdhearc agam.</span></p>
<lb n="791"/>
<lb n="792"/><p><span>Do-bhéaradh, a bharr na mionn,</span>
<lb n="793"/><span>dámadh leis aoibhnios Éirionn</span>
<lb n="794"/><span>ar son a radhairc, rún grinn,</span>
<lb n="795"/><span>dhúnn, 's a thabhairt fá thuairim.</span></p>
<lb n="796"/>
<lb n="797"/><p><span>Gi-bé do bhronn a dhá rosg,</span>
<lb n="798"/><span>fá chrodh ní cóir a theagosg,</span>
<lb n="799"/><span>barr gleannach dá ttarla ar ttol,</span>
<lb n="800"/><span>eallach Banbha do bhronnfadh.</span></p>
<lb n="801"/>
<lb n="802"/><p><span>A ttugsat cách, beag a bhrígh,</span>
<lb n="803"/><span>d'Aithirne is d'Eochaidh Éigsín,</span>
<lb n="804"/><span>ar mheas lóigh na ngormrosg nglan</span>
<lb n="805"/><span>an dornasg óir níorbh iongnadh.</span>
<lb n="806"/></p>
</div>
<pb n="65"/>
<div><lb n="807"/><p><span>Ní thuigim nach feart féile</span>
<lb n="808"/><span>fuarus uait gan aimhréidhe,</span>
<lb n="809"/><span>do radharc, a thaobh mar thuinn,</span>
<lb n="810"/><span>'s an t-amharc mar aon aguinn.</span></p>
<lb n="811"/>
<lb n="812"/><p><span>Gá ttám ris, ní rádh bréige,</span>
<lb n="813"/><span>go bráth, a mhic Mairgréige,</span>
<lb n="814"/><span>biad mar mhalairt, más lór lat,</span>
<lb n="815"/><span>do lógh bhur n-amhairc agat.</span></p>
<lb n="816"/>
<lb n="817"/><p><span>Go n-íoca Dia red dhreich ndil</span>
<lb n="818"/><span>bronnadh lé léighim litir</span>
<lb n="819"/><span>is ré sgríobhuim seal mar so</span>
<lb n="820"/><span>is mochean d'fhíorroinn m'anmo.</span>
<lb n="821"/><span>Mo.</span>
<lb n="822"/></p>
</div>
<pb n="112"/>
<div><lb n="823"/><p><span>Bzzzzz1640c 17L</span>
<lb n="824"/><span>UzzzzzFear Flatha Ó Gnímh</span></p>
<lb n="825"/>
<lb n="826"/><p><span>A Niocláis, nocht an gcláirsigh!</span>
<lb n="827"/><span>léig imtheacht don fhuaráin-sin;</span>
<lb n="828"/><span>seinn ilcheóla naoidhe anos,</span>
<lb n="829"/><span>faoidhe ó n-imtheógha m'fhiabhras.</span>
<lb n="830"/></p>
</div>
<pb n="113"/>
<div><lb n="831"/><p><span>Aisdrigh na slighthe seanma,</span>
<lb n="832"/><span>tráigh ar ttuile mímheanma,</span>
<lb n="833"/><span>coisgthe dheid d'eólchaire inn,</span>
<lb n="834"/><span>leig don cheólchroidhe cuislinn.</span></p>
<lb n="835"/>
<lb n="836"/><p><span>Toigébhaid téda do chroinn</span>
<lb n="837"/><span>seól aigeanta d'aos mearbhaill;</span>
<lb n="838"/><span>lúth na healbha ót ocht méraibh,</span>
<lb n="839"/><span>socht ar meanma moisgélaidh.</span></p>
<lb n="840"/>
<lb n="841"/><p><span>Mná ré n-iodhnaibh, aos galair,</span>
<lb n="842"/><span>codlaid léd cheól síodhamhail;</span>
<lb n="843"/><span>an tráth nochta an gcruit gcoraigh,</span>
<lb n="844"/><span>luit chorcra ní cronaghair.</span></p>
<lb n="845"/>
<lb n="846"/><p><span>Ní thabhair aon dá aire</span>
<lb n="847"/><span>an nasg do-ní an sgallaire,</span>
<lb n="848"/><span>ré bruach bhar srotha seanma,</span>
<lb n="849"/><span>náid gotha cuach gCéiteamhna.</span></p>
<lb n="850"/>
<lb n="851"/><p><span>Cia an díthreabh nó an dionn folaigh,</span>
<lb n="852"/><span>cia an síodh trá a ttarrabhair</span>
<lb n="853"/><span>barr do chara ar an gceól gcrot,</span>
<lb n="854"/><span>nárbh eól dá rabha romhat?</span></p>
<lb n="855"/>
<lb n="856"/><p><span>An í do mhúin díoghrais duit,</span>
<lb n="857"/><span>lámh Chraiftine an cheóil ordhruic,</span>
<lb n="858"/><span>siansa do mheóir ar mhodhaibh,</span>
<lb n="859"/><span>nó is d'iarsma cheóil Chaschoraigh?</span></p>
<lb n="860"/>
<lb n="861"/><p><span>Nó an gcualabhair cuid dár sheinn</span>
<lb n="862"/><span>an tí rug ó dhoilbh Doirinn,</span>
<lb n="863"/><span>lér lean sibh an séis bportaigh</span>
<lb n="864"/><span>ó sin tar éis Ábhartaigh?</span>
<lb n="865"/></p>
</div>
<pb n="114"/>
<div><lb n="866"/><p><span>Nó an é fós fuarais d'oide</span>
<lb n="867"/><span>rí an chiúil, céile Bhláthnaide,</span>
<lb n="868"/><span>dá gcoimhchreideadh an fáidh Fionn,</span>
<lb n="869"/><span>tar bháigh oirfideadh Éireann?</span></p>
<lb n="870"/>
<lb n="871"/><p><span>Nó an tnúth oirfideach oile</span>
<lb n="872"/><span>dá raibhe a tTír Tarngaire</span>
<lb n="873"/><span>do chuir as na síodhaibh sibh,</span>
<lb n="874"/><span>a ndíoghail do chuir chaoinchigh?</span></p>
<lb n="875"/>
<lb n="876"/><p><span>Más don fhior as fhearr cridhe</span>
<lb n="877"/><span>gealltar an ghlóir ainglidhe,</span>
<lb n="878"/><span>fear do dhaigcridhe do dhligh</span>
<lb n="879"/><span>neamh, a Chraibhtine Chaisil.</span></p>
<lb n="880"/>
<lb n="881"/><p><span>Balsam cobhartha cédfadh,</span>
<lb n="882"/><span>liaigh don teidhm nach taisbéntar,</span>
<lb n="883"/><span>cosg fiabhrasa ré bél mbáis,</span>
<lb n="884"/><span>do mhér niamhdhasa, a Niocláis.</span>
<lb n="885"/></p>
</div>
<pb n="115"/>
<div><lb n="886"/><p><span>Bzzzzz1609c 17T</span>
<lb n="887"/><span>Fear Flatha Ó Gnímh cct.</span></p>
<lb n="888"/>
<lb n="889"/><p><span>Beannacht ar anmain Éireann,</span>
<lb n="890"/><span>inis na gcéimeann gcorrach:</span>
<lb n="891"/><span>atá Treabh Briain na mbogglór</span>
<lb n="892"/><span>dom dhóigh ar dhobrón torrach.</span></p>
<lb n="893"/>
<lb n="894"/><p><span>Ionann is éag na Fódla</span>
<lb n="895"/><span>ceilt a córa 's a creidimh,</span>
<lb n="896"/><span>táire a saormhac 's a saoithe,</span>
<lb n="897"/><span>más fíor laoithe ná leitir.</span></p>
<lb n="898"/>
<lb n="899"/><p><span>Deacair nach bás don Bhanbha</span>
<lb n="900"/><span>d'éis an tréid chalma churadh</span>
<lb n="901"/><span>do thriall ar toisg don Easbáin</span>
<lb n="902"/><span>mo thruaighe beangáin Uladh.</span></p>
<lb n="903"/>
<lb n="904"/><p><span>Ní leigeann eagla an ghallsmaicht</span>
<lb n="905"/><span>damh a hanstaid do nochtadh:</span>
<lb n="906"/><span>atá an chríoch réidhse ríNéill</span>
<lb n="907"/><span>do chrú fíréin dá folcadh.</span></p>
<lb n="908"/>
<lb n="909"/><p><span>Ni fhuil cion innte ar fhéiltibh,</span>
<lb n="910"/><span>ní fhuil ná ar chléircibh caingean,</span>
<lb n="911"/><span>ní mhaireann greann a dáimhe,</span>
<lb n="912"/><span>ní mhaireann náire a hainnear.</span>
<lb n="913"/></p>
</div>
<pb n="116"/>
<div><lb n="914"/><p><span>Atáid gan lúth gan lámhach,</span>
<lb n="915"/><span>mór an t-árach ar Éirinn,</span>
<lb n="916"/><span>gan ágh gan innmhe ógán</span>
<lb n="917"/><span>i n-Inis fhódbhán Fhéilim.</span></p>
<lb n="918"/>
<lb n="919"/><p><span>Dursan milleadh na macaomh,</span>
<lb n="920"/><span>díorma ghlacshaor chleas ngoile:</span>
<lb n="921"/><span>craosól ag clódh a gcéille,</span>
<lb n="922"/><span>ag sin a dtréidhe oile.</span></p>
<lb n="923"/>
<lb n="924"/><p><span>Ní mhaireann aicme Chonaill,</span>
<lb n="925"/><span>dream budh rothoil i n-iomrádh,</span>
<lb n="926"/><span>no síol Eoghain na mbéimeann -</span>
<lb n="927"/><span>d'fhearaibh Éireann is iomnár.</span></p>
<lb n="928"/>
<lb n="929"/><p><span>Ní mhaireann acht a n-iarmhar</span>
<lb n="930"/><span>crú na n-iarladh ó Sheanaid</span>
<lb n="931"/><span>laochraidh Máighe agus Méinne</span>
<lb n="932"/><span>mo thruaighe gléire Gearailt.</span></p>
<lb n="933"/>
<lb n="934"/><p><span>Clann Charthaigh gan cheann feadhna,</span>
<lb n="935"/><span>mór na teadhma ré n-aithris:</span>
<lb n="936"/><span>ag so na síona saobha -</span>
<lb n="937"/><span>dobudh baoghal teacht tairis.</span></p>
<lb n="938"/>
<lb n="939"/><p><span>Dobudh mór an meall dearmaid</span>
<lb n="940"/><span>gan saoirshliocht seanBhloid d'fhaisnéis</span>
<lb n="941"/><span>caor rathmhar gan rún cionnta</span>
<lb n="942"/><span>gion go bhfuil ionnta aithspéis.</span></p>
<lb n="943"/>
<lb n="944"/><p><span>Ó Ruairc agus Mág Uidhir,</span>
<lb n="945"/><span>laoich nár fhuirigh ó ghábhadh;</span>
<lb n="946"/><span>is cealgach croidhe an chriothshluagh,</span>
<lb n="947"/><span>mo bhraon diombuan a mbádhadh.</span></p>
<lb n="948"/>
<lb n="949"/><p><span>Síol gConchubair, rádh rodhocht,</span>
<lb n="950"/><span>ríoghraidh Connacht anallód,</span>
<lb n="951"/><span>giodh saithe saor na slata,</span>
<lb n="952"/><span>gan ríghe aca acht anshódh.</span>
<lb n="953"/></p>
</div>
<pb n="117"/>
<div><lb n="954"/><p><span>Sliocht Murchadha is Ó Mórdha,</span>
<lb n="955"/><span>féinnidh fá cródha i ngliathaibh,</span>
<lb n="956"/><span>tearc aoinneach don tsíol shaoróg</span>
<lb n="957"/><span>'gá bhfuil aonfhód dá n-iathaibh.</span></p>
<lb n="958"/>
<lb n="959"/><p><span>Síol na saorchlann ó Bhéarra,</span>
<lb n="960"/><span>laochraidh gan éara i ndeabhaidh,</span>
<lb n="961"/><span>do chuir mé ar caoi mearbhaill,</span>
<lb n="962"/><span>Ó Cearbhaill is Ó Ceallaigh.</span></p>
<lb n="963"/>
<lb n="964"/><p><span>D'éag a huaisle 's a hoireacht</span>
<lb n="965"/><span>gan toidheacht aice ón oilbhéim,</span>
<lb n="966"/><span>dá lamhadh sinn a mhaoidheamh,</span>
<lb n="967"/><span>d'fhine Gaoidheal is oilchéim.</span></p>
<lb n="968"/>
<lb n="969"/><p><span>Atá ó bhéim súl Balair</span>
<lb n="970"/><span>i dteidhm galair a gealghort</span>
<lb n="971"/><span>a hioth gan bhláth i dtalmhain</span>
<lb n="972"/><span>bíodh ar a hanmain beannacht.</span>
<lb n="973"/><span>Beannacht.</span>
<lb n="974"/></p>
</div>
<pb n="118"/>
<div><lb n="975"/><p><span>Bzzzzz1610c 17T</span>
<lb n="976"/><span>UzzzzzÓ Gnímh</span></p>
<lb n="977"/>
<lb n="978"/><p><span>Cuimseach sin, a Fhearghail Óig,</span>
<lb n="979"/><span>fuarois tiodhloicthi ón Tríonóitt;</span>
<lb n="980"/><span>gan feidhm ndaghoide ar do dhán</span>
<lb n="981"/><span>ag deilbh ghlanoige ar ghearrán.</span></p>
<lb n="982"/>
<lb n="983"/><p><span>Gan boith ndiamhoir, gan deacoir,</span>
<lb n="984"/><span>cead áinis as airdcheapaidh,</span>
<lb n="985"/><span>scor raifhérach, radharc cnoc,</span>
<lb n="986"/><span>amharc aiérach accat.</span></p>
<lb n="987"/>
<lb n="988"/><p><span>Donnchadh Mór bu mhillsi dán,</span>
<lb n="989"/><span>Giolla Brighde is beó iomrádh,</span>
<lb n="990"/><span>días do thobhoigh grádh dá ngaois,</span>
<lb n="991"/><span>dán ar conair ní cheapdaois.</span>
<lb n="992"/></p>
</div>
<pb n="119"/>
<div><lb n="993"/><p><span>Ní bhiadh ag feithiomh gach fuinn</span>
<lb n="994"/><span>cnuasach milis mheic Cearbhoill,</span>
<lb n="995"/><span>fa Chluain Fraoich gér saoi soinnimh</span>
<lb n="996"/><span>gan chnaoi ccaoich 'na chrobhoingibh.</span></p>
<lb n="997"/>
<lb n="998"/><p><span>Bliadhain iomshlán d'Aonghas Ruadh</span>
<lb n="999"/><span>re hucht ngill ar ghrés n-ionnfhuar;</span>
<lb n="1000"/><span>níor thaobh re mailís molta</span>
<lb n="1001"/><span>an fPailís chaomh chlárchorcra.</span></p>
<lb n="1002"/>
<lb n="1003"/><p><span>Níor chum Sgolb, in dá rinn róibh,</span>
<lb n="1004"/><span>saoi gan énlocht, nó an t-Órthóir,</span>
<lb n="1005"/><span>dol tar a riaghail d'ágh ort,</span>
<lb n="1006"/><span>dán gan diamhoir gan dorchacht.</span></p>
<lb n="1007"/>
<lb n="1008"/><p><span>Ní gluaisti le Gothfroidh Fionn</span>
<lb n="1009"/><span>dán ar nach dénadh dítheall;</span>
<lb n="1010"/><span>re blaosgach dobhiadh folamh</span>
<lb n="1011"/><span>riamh dob aonsgoth ealadhan.</span></p>
<lb n="1012"/>
<lb n="1013"/><p><span>A leapthaibh dhénta duan ngill</span>
<lb n="1014"/><span>aghaidh Thaidhg Óig Í Uiginn,</span>
<lb n="1015"/><span>ní hionand méin duitse as dí,</span>
<lb n="1016"/><span>dá huiscce féin do foilcthi.</span></p>
<lb n="1017"/>
<lb n="1018"/><p><span>Misi féin dá ndearnoinn dán,</span>
<lb n="1019"/><span>maith leam - lughoide ar seachrán -</span>
<lb n="1020"/><span>bac ar ghriangha um theachta as-teagh,</span>
<lb n="1021"/><span>leaptha diamhra 'gar ndídean.</span></p>
<lb n="1022"/>
<lb n="1023"/><p><span>Eadrom is eatoil ghlana</span>
<lb n="1024"/><span>muna n-iadhoinn m'aphradha,</span>
<lb n="1025"/><span>mar dhlaoi díona ar lés an laoi</span>
<lb n="1026"/><span>díogha dom ghrés do-ghéntaoi.</span></p>
<lb n="1027"/>
<lb n="1028"/><p><span>Ni hionand gnáth damhsa is duitt,</span>
<lb n="1029"/><span>dá ndeachoinn do dheilbh adhmoid,</span>
<lb n="1030"/><span>fada m'uain ar aoidhidh roinn,</span>
<lb n="1031"/><span>uaill as mo laoidhibh locoim.</span>
<lb n="1032"/><span>Coimseach sin.</span>
<lb n="1033"/></p>
</div>
<pb n="120"/>
<div><lb n="1034"/><p><span>Bzzzzz1610c 17T</span>
<lb n="1035"/><span>UzzzzzFear Flatha Ó Gnímh</span></p>
<lb n="1036"/>
<lb n="1037"/><p><span>Mairg do-chuaidh re ceird ndúthchais:</span>
<lb n="1038"/><span>rug ar Bhanbha mbarrúrthais</span>
<lb n="1039"/><span>nach dualghas athar is fhearr</span>
<lb n="1040"/><span>i n-achadh fhuarghlas Éireann.</span></p>
<lb n="1041"/>
<lb n="1042"/><p><span>Do héirgheadh dhóibh thuaidh is teas</span>
<lb n="1043"/><span>nach bí ar breith don ord éigeas</span>
<lb n="1044"/><span>labhairt ar oigdhe a n-aithreadh:</span>
<lb n="1045"/><span>malairt oibre ionnsaighthear.</span></p>
<lb n="1046"/>
<lb n="1047"/><p><span>Ní sníthe snátha an fheasa,</span>
<lb n="1048"/><span>ní leanta craobh choibhneasa,</span>
<lb n="1049"/><span>gréas duan ní déanta d'fhighe,</span>
<lb n="1050"/><span>luadh dréachta ní dlighfidhe.</span></p>
<lb n="1051"/>
<lb n="1052"/><p><span>An céidfhear do-chuaidh re dán,</span>
<lb n="1053"/><span>mairg dó nach dearna a chlaochládh:</span>
<lb n="1054"/><span>neamhshuthain an céim ro char:</span>
<lb n="1055"/><span>béim bhar n-ealathain d'ollamh.</span></p>
<lb n="1056"/>
<lb n="1057"/><p><span>Dursan nár mhúin oide an fhis</span>
<lb n="1058"/><span>riadh stéad nó stiúradh loingis,</span>
<lb n="1059"/><span>nó snaidhm chéacht i ndeaghaidh damh,</span>
<lb n="1060"/><span>d'fhearaibh na ndréacht do dhéanamh.</span>
<lb n="1061"/></p>
</div>
<pb n="121"/>
<div><lb n="1062"/><p><span>Mairg d'ollamh dá nárbh aithnidh</span>
<lb n="1063"/><span>ceard nábudh cúis iomaithbhir,</span>
<lb n="1064"/><span>d'uaim chláraidh, do dheilbh dhabhcha,</span>
<lb n="1065"/><span>sul tárraidh feidhm foghlamtha.</span></p>
<lb n="1066"/>
<lb n="1067"/><p><span>Ní fhuighthe ar uaim na rithlearg</span>
<lb n="1068"/><span>umhla ó fhearaibh ísilcheard;</span>
<lb n="1069"/><span>monuar gan aoibh na moghadh</span>
<lb n="1070"/><span>'gan chaoir shuadh ar shaothrughadh.</span></p>
<lb n="1071"/>
<lb n="1072"/><p><span>Tairnig onóir na héigse,</span>
<lb n="1073"/><span>teasta cion an choimhéidse,</span>
<lb n="1074"/><span>'na gcriadhairibh oir gurbh fhearr</span>
<lb n="1075"/><span>do sgoil fhiadhoirir Éireann.</span></p>
<lb n="1076"/>
<lb n="1077"/><p><span>Ná gabhaid chuca seach cách</span>
<lb n="1078"/><span>dísbeagadh a ndréacht neamhghnáth:</span>
<lb n="1079"/><span>ní dóibh a-bháin do-bhearair</span>
<lb n="1080"/><span>táir, acht don ghlóir Ghaoidhealaigh.</span></p>
<lb n="1081"/>
<lb n="1082"/><p><span>Ní dá n-oirchiseacht d'fhéin Ghall</span>
<lb n="1083"/><span>chaomhnaid séada sluagh bhFréamhann;</span>
<lb n="1084"/><span>an deaghshlógh nach dáil a gcródh,</span>
<lb n="1085"/><span>dáibh is neamhlón do-níothar.</span></p>
<lb n="1086"/>
<lb n="1087"/><p><span>Do dhul a-mudha don mhaoin,</span>
<lb n="1088"/><span>do bhuain a n-ionnmhais d'aontaoibh</span>
<lb n="1089"/><span>don mhacraidh bheannghairthe Bhreagh,</span>
<lb n="1090"/><span>bacthair dearlaighthe dhíbhsean.</span></p>
<lb n="1091"/>
<lb n="1092"/><p><span>Do thrághadh a dtonn meanma,</span>
<lb n="1093"/><span>do cheilt chroidheadh n-aitheardha</span>
<lb n="1094"/><span>fá fhéin Bhreagh na mbrat srólltais,</span>
<lb n="1095"/><span>do bhac cean is chomórtais -</span></p>
<lb n="1096"/>
<lb n="1097"/><p><span>Do mhionughadh na mac ríogh,</span>
<lb n="1098"/><span>cuirthear na duana i ndimbríogh,</span>
<lb n="1099"/><span>d'fholach ceirt na ríogh reampa,</span>
<lb n="1100"/><span>do cheilt na ngníomh nGaoidhealta.</span>
<lb n="1101"/></p>
</div>
<pb n="122"/>
<div><lb n="1102"/><p><span>Gaoidhil uirre ó do hagradh,</span>
<lb n="1103"/><span>cia haca is fhearr caradradh,</span>
<lb n="1104"/><span>nó is lia do fhóir an éigse,</span>
<lb n="1105"/><span>cia dán cóir a coimhéidse?</span></p>
<lb n="1106"/>
<lb n="1107"/><p><span>Ó rug éigeantas ortha,</span>
<lb n="1108"/><span>déanta don druing fhoghlamtha</span>
<lb n="1109"/><span>an tslighe do-roinne riamh</span>
<lb n="1110"/><span>i gcoinne fhine Irial.</span></p>
<lb n="1111"/>
<lb n="1112"/><p><span>Ó's aca tar fhéin mBanbha</span>
<lb n="1113"/><span>tarla tús na healadhna -</span>
<lb n="1114"/><span>síol Róigh na sliomaitreabh sean -</span>
<lb n="1115"/><span>tiomaintear dhóibh a deireadh.</span></p>
<lb n="1116"/>
<lb n="1117"/><p><span>Éigean dóibh, dá dhearbhadh sin,</span>
<lb n="1118"/><span>dá chéad déag draoi do dhraoithibh,</span>
<lb n="1119"/><span>do dhíoth chothroim eacht oile,</span>
<lb n="1120"/><span>teacht go rochloinn Rudhraighe.</span></p>
<lb n="1121"/>
<lb n="1122"/><p><span>Triall isan dturus gcéadna</span>
<lb n="1123"/><span>do sgolaibh fhóid fhinnShéadna</span>
<lb n="1124"/><span>go mac Fir Dhorcha dlighthir,</span>
<lb n="1125"/><span>ór ligh ortha d'éilighthibh.</span></p>
<lb n="1126"/>
<lb n="1127"/><p><span>Do léigeadh breith an bháire</span>
<lb n="1128"/><span>go heisiomal aonláimhe,</span>
<lb n="1129"/><span>gurb é féithleann Chláir Chobha</span>
<lb n="1130"/><span>dáibh is éincheann urrumha.</span></p>
<lb n="1131"/>
<lb n="1132"/><p><span>Mág Aonghusa is é thargaidh</span>
<lb n="1133"/><span>sgol Teamhrach do theasargain:</span>
<lb n="1134"/><span>re buige nó re cruas gcáigh</span>
<lb n="1135"/><span>chuige do-cuas dá gcongbháil.</span></p>
<lb n="1136"/>
<lb n="1137"/><p><span>Mar do-gheibh geall gach aoinfhir</span>
<lb n="1138"/><span>feadh cruais sleachta seanGhaoidhil,</span>
<lb n="1139"/><span>dobhiadh barr ar fhéile ag Art,</span>
<lb n="1140"/><span>an tann budh déine an daonnacht.</span>
<lb n="1141"/></p>
</div>
<pb n="123"/>
<div><lb n="1142"/><p><span>Mac Fir Dhorcha ag dáil a shéad,</span>
<lb n="1143"/><span>seoid cháich dá gcur i gcoimhéad;</span>
<lb n="1144"/><span>cách ag congbháil an taigidh,</span>
<lb n="1145"/><span>bláth an domhnáin dearlaigidh.</span></p>
<lb n="1146"/>
<lb n="1147"/><p><span>Oiread ar imthigh d'fhéile</span>
<lb n="1148"/><span>a croidhibh chlann saoirChréidhe,</span>
<lb n="1149"/><span>i n-aonchroidhe ag Art do an,</span>
<lb n="1150"/><span>tar smacht laochraidhe Lundan.</span></p>
<lb n="1151"/>
<lb n="1152"/><p><span>Rug ar aithris Chon na gcleas</span>
<lb n="1153"/><span>do thigh Airt an t-ord éigeas</span>
<lb n="1154"/><span>dóigh a-nú agus a-nallain</span>
<lb n="1155"/><span>do chrú Róigh do-rónamair.</span>
<lb n="1156"/><span>Mairg.</span>
<lb n="1157"/></p>
</div>
<pb n="124"/>
<div><lb n="1158"/><p><span>Bzzzzz1600c 17T</span>
<lb n="1159"/><span>UzzzzzEochaidh Ó Heóghusa</span></p>
<lb n="1160"/>
<lb n="1161"/><p><span>Fúar liom an adhaighsi dh'Aodh,</span>
<lb n="1162"/><span>cúis tuirse truime a ciothbhraon;</span>
<lb n="1163"/><span>mo thrúaighe sein dár seise,</span>
<lb n="1164"/><span>neimh fhúaire na hoidhcheise.</span></p>
<lb n="1165"/>
<lb n="1166"/><p><span>Anocht, is neimh rem chridhe,</span>
<lb n="1167"/><span>fearthar frasa teintidhe</span>
<lb n="1168"/><span>a gcomhdháil na gclá seacdha</span>
<lb n="1169"/><span>mar tá is orghráin aigeanta.</span></p>
<lb n="1170"/>
<lb n="1171"/><p><span>Do hosgladh ós ochtaibh néll</span>
<lb n="1172"/><span>doirse uisgidhe an aiér:</span>
<lb n="1173"/><span>tug sé minlinnte 'na muir,</span>
<lb n="1174"/><span>do sgé an fhirminnte a hurbhuidh.</span>
<lb n="1175"/></p>
</div>
<pb n="125"/>
<div><lb n="1176"/><p><span>Gémadh fíaidhmhíol a bhfiodhbhaidh,</span>
<lb n="1177"/><span>gémadh éigne ar inbhiormhuir,</span>
<lb n="1178"/><span>gémadh ealta, is doiligh dhi</span>
<lb n="1179"/><span>soighidh ar eachtra an úairsi.</span></p>
<lb n="1180"/>
<lb n="1181"/><p><span>Sáoth leamsa Aodh Mhág Uidhir</span>
<lb n="1182"/><span>anocht a gcrích chomhoidhigh,</span>
<lb n="1183"/><span>fá ghrís ndeirg gcáorshoighnén gceath</span>
<lb n="1184"/><span>fá fheirg bhfáobhoirnél bhfuileach.</span></p>
<lb n="1185"/>
<lb n="1186"/><p><span>A gcóigeadh Chloinne Dáire</span>
<lb n="1187"/><span>dursan linn dár leannáinne</span>
<lb n="1188"/><span>idir dhorchladh bhfúairfhliuch bhfeóir</span>
<lb n="1189"/><span>is confadh úaibhreach aieóir.</span></p>
<lb n="1190"/>
<lb n="1191"/><p><span>Fúar liom dá leacain shubhaigh</span>
<lb n="1192"/><span>fráoch na n-iodhlann n-earrchamhail,</span>
<lb n="1193"/><span>ag séideadh síongháoth na reann</span>
<lb n="1194"/><span>fá ríoghláoch ngéigeal nGaileang.</span></p>
<lb n="1195"/>
<lb n="1196"/><p><span>Sáoth linn, do loit ar meanmain,</span>
<lb n="1197"/><span>learg thais a thaoibh míndealbhaigh</span>
<lb n="1198"/><span>'gá meilt a ngrúamoidhche ghairbh,</span>
<lb n="1199"/><span>a mbeirt fhúarfhoirfe íairn.</span></p>
<lb n="1200"/>
<lb n="1201"/><p><span>Bos tláith na dtachar n-édtláth,</span>
<lb n="1202"/><span>síon oighridh dá fhúaighealtáth</span>
<lb n="1203"/><span>re crann rionnfhúar gcáol gceise</span>
<lb n="1204"/><span>ionnfhúar dh'Aodh san oidhcheise.</span></p>
<lb n="1205"/>
<lb n="1206"/><p><span>Nárab aithreach leis ná leam</span>
<lb n="1207"/><span>a thurus timcheall Éireann;</span>
<lb n="1208"/><span>go ndeach tharainn - ná tí m'olc -</span>
<lb n="1209"/><span>an ní fá ngabhaim gúasacht.</span></p>
<lb n="1210"/>
<lb n="1211"/><p><span>Dá dtí ris an toisg do thríall,</span>
<lb n="1212"/><span>do chur chúarta Chráoi Mhaicniadh -</span>
<lb n="1213"/><span>ní tháirtheamar séd mar soin -</span>
<lb n="1214"/><span>créd acht snáithghearradh sáoghail?</span>
<lb n="1215"/></p>
</div>
<pb n="126"/>
<div><lb n="1216"/><p><span>Líonaid re hucht na n-ánrath</span>
<lb n="1217"/><span>brúaigh ísle na n-úaránshroth;</span>
<lb n="1218"/><span>clúana sgor fá sgingbheirt reóidh</span>
<lb n="1219"/><span>dá gcor tar inghelt d'aimhdheóin.</span></p>
<lb n="1220"/>
<lb n="1221"/><p><span>Folchar a gciomhsa cheana,</span>
<lb n="1222"/><span>nach léir do lucht foirgneamha</span>
<lb n="1223"/><span>brúaigh easgadh na ngríanshroth nglan,</span>
<lb n="1224"/><span>seasgadh fíanbhoth ní fédtar.</span></p>
<lb n="1225"/>
<lb n="1226"/><p><span>Eagail dó, díochra an anbhúain,</span>
<lb n="1227"/><span>coill eachraidh is aradhshlúaigh,</span>
<lb n="1228"/><span>sul dighthir tar síothLáoi síar,</span>
<lb n="1229"/><span>a slighthibh míonchráoi Mhaicniadh.</span></p>
<lb n="1230"/>
<lb n="1231"/><p><span>Ní hé budh uireasbhaidh linn,</span>
<lb n="1232"/><span>a thurus an tráth smúainim;</span>
<lb n="1233"/><span>lór do chor chúarta ar gcridhe</span>
<lb n="1234"/><span>gomh fhúachta na haimsire.</span></p>
<lb n="1235"/>
<lb n="1236"/><p><span>Gidh eadh, is adhbhar téighthe</span>
<lb n="1237"/><span>dhá ghnúis shúaithnidh shoiléirthe</span>
<lb n="1238"/><span>slios gach múir ghormsháothraigh gil</span>
<lb n="1239"/><span>'na dhlúimh thonngháothmhair theintigh.</span></p>
<lb n="1240"/>
<lb n="1241"/><p><span>Téighidh teannál an adhnaidh</span>
<lb n="1242"/><span>sging reóidh an ruisg shocarghlain,</span>
<lb n="1243"/><span>geimhle chuisne a chorrghlac ndonn,</span>
<lb n="1244"/><span>donnbhrat luisne nos leaghonn.</span></p>
<lb n="1245"/>
<lb n="1246"/><p><span>Seachnóin Mhumhan na múr ngeal</span>
<lb n="1247"/><span>iomdha ó airgtheóir fhuinn Gháoidheal</span>
<lb n="1248"/><span>cúirte brúachnochta a mbeirt smóil,</span>
<lb n="1249"/><span>ag ceilt fhúardhochta an aieóir.</span>
<lb n="1250"/></p>
</div>
<pb n="127"/>
<div><lb n="1251"/><p><span>Iomdha ó chuairt Aoidh Mhéig Uidhir</span>
<lb n="1252"/><span>feadh íarthair fhóid fhionnfhuinidh</span>
<lb n="1253"/><span>cúirt 'na doighir, ní díoth núa,</span>
<lb n="1254"/><span>críoch gan oighir gan íarmhúa.</span>
<lb n="1255"/><span>Fuar.</span></p>
<lb n="1256"/>
<lb n="1257"/><p><span>Ionmholta malairt bhisigh:</span>
<lb n="1258"/><span>tárraidh sinde 'san amsa</span>
<lb n="1259"/><span>iomlaoid go suarrach sona,</span>
<lb n="1260"/><span>do-chuaidh a sochar dhamhsa.</span></p>
<lb n="1261"/>
<lb n="1262"/><p><span>Do thréig sind sreatha caola</span>
<lb n="1263"/><span>foirceadal bhfaobhrach ffrithir</span>
<lb n="1264"/><span>ar shórt gnáthach grés robhog,</span>
<lb n="1265"/><span>is mó as a moltar sinde.</span>
<lb n="1266"/></p>
</div>
<pb n="128"/>
<div><lb n="1267"/><p><span>Le dorchacht na ngrés snoighthe</span>
<lb n="1268"/><span>dobhínnse ag tuilliodh gráine:</span>
<lb n="1269"/><span>fa hí ughachta mhóráin</span>
<lb n="1270"/><span>nár dhíol róghráidh ar ndáinne.</span></p>
<lb n="1271"/>
<lb n="1272"/><p><span>Maithim, giodh mór an sonas,</span>
<lb n="1273"/><span>énbhonn feasda dá thoradh,</span>
<lb n="1274"/><span>má théid énrand gan tuigse</span>
<lb n="1275"/><span>dom dhánsa ó dhuine ar domhan.</span></p>
<lb n="1276"/>
<lb n="1277"/><p><span>Dán bog ar bhél na slighiodh,</span>
<lb n="1278"/><span>ós é anois siorthior oraind,</span>
<lb n="1279"/><span>cuirfeadsa dhíom na fiacha</span>
<lb n="1280"/><span>go ccead d'iarla Chlann gConaill.</span></p>
<lb n="1281"/>
<lb n="1282"/><p><span>Mo gheallsa ar bhuga ar mhaoile</span>
<lb n="1283"/><span>ní bhérdaois daoithe an bheatha:</span>
<lb n="1284"/><span>do-chuaidh mé, maith an tuicsi,</span>
<lb n="1285"/><span>le cách fá uisge an cheatha.</span></p>
<lb n="1286"/>
<lb n="1287"/><p><span>Do thréig mé - gá mó sonas? -</span>
<lb n="1288"/><span>mo shlighthe docra diamhra:</span>
<lb n="1289"/><span>dá ccluine cuid dar ndáinne,</span>
<lb n="1290"/><span>beanfaidh gáire as an iarla.</span></p>
<lb n="1291"/>
<lb n="1292"/><p><span>d'eagla mo chora as gárda</span>
<lb n="1293"/><span>ón mhéid dá ttárras loise,</span>
<lb n="1294"/><span>diúltaimse flaith ó gConaill</span>
<lb n="1295"/><span>do dhol oraind a ccoisde.</span></p>
<lb n="1296"/>
<lb n="1297"/><p><span>Is iomdha tré dhán bhfallsa</span>
<lb n="1298"/><span>lán dom annsacht a mbliadhna:</span>
<lb n="1299"/><span>do thuillfinn tuilleadh ceana</span>
<lb n="1300"/><span>muna bheith eagla an iarla.</span></p>
<lb n="1301"/>
<lb n="1302"/><p><span>Mac Aodha, aigneadh fosaidh,</span>
<lb n="1303"/><span>fear ler robhog ar ccruaidhne,</span>
<lb n="1304"/><span>ní cás dúinn dénamh tapaidh,</span>
<lb n="1305"/><span>ó tharla a Saxaibh uainne.</span>
<lb n="1306"/></p>
</div>
<pb n="129"/>
<div><lb n="1307"/><p><span>Beag nach brisiodh mo chroidhe</span>
<lb n="1308"/><span>gach dán roimhe dá gcumainn:</span>
<lb n="1309"/><span>is mór an t-adhbhor sláinte</span>
<lb n="1310"/><span>an nós so táinig chugainn.</span></p>
<lb n="1311"/>
<lb n="1312"/><p><span>Dá lochtaighe triath Bearnais</span>
<lb n="1313"/><span>énrand dá ndealbhthor linde</span>
<lb n="1314"/><span>budh iomdha ag cor 'na aghaidh -</span>
<lb n="1315"/><span>ionmholta malairt bhisigh.</span>
<lb n="1316"/><span>Ionmholta.</span>
<lb n="1317"/></p>
</div>
<pb n="133"/>
<div><lb n="1318"/><p><span>Bzzzzz1612ob 17T</span>
<lb n="1319"/><span>Ó Heóghusa .i. Eochaidh cct.</span></p>
<lb n="1320"/>
<lb n="1321"/><p><span>Ní mé bhur n-aithne, a aos gráidh,</span>
<lb n="1322"/><span>ná sginnidh re sgáth seachráin:</span>
<lb n="1323"/><span>fúar dár seisi im ionad ionn,</span>
<lb n="1324"/><span>spiorad mheisi nach maireann.</span></p>
<lb n="1325"/>
<lb n="1326"/><p><span>An dóigh libh, a lucht m'fhéghtha,</span>
<lb n="1327"/><span>nach taidhbhsi a ttruaill aiértha,</span>
<lb n="1328"/><span>nó spiorad anma fhallsa,</span>
<lb n="1329"/><span>tarla im ionad agamsa?</span></p>
<lb n="1330"/>
<lb n="1331"/><p><span>A aithne as éidir dhamhsa,</span>
<lb n="1332"/><span>sibh gan fhíacha oramsa:</span>
<lb n="1333"/><span>dá mbeth cás fám ég oruibh</span>
<lb n="1334"/><span>mo bhás créd nach cúalabhair?</span>
<lb n="1335"/></p>
</div>
<pb n="134"/>
<div><lb n="1336"/><p><span>Trúagh sin, a dhaoine dona,</span>
<lb n="1337"/><span>do cláochlódh bhur ccédfadha;</span>
<lb n="1338"/><span>as eadh tharla am ainmsi ann,</span>
<lb n="1339"/><span>taidhbhsi anma gan anam.</span></p>
<lb n="1340"/>
<lb n="1341"/><p><span>Ní misi an duine as dóich libh,</span>
<lb n="1342"/><span>adhradh dhamh as díth creidimh:</span>
<lb n="1343"/><span>taidhbhsi buile gan aird inn,</span>
<lb n="1344"/><span>a Mhuire! as mairg do mhillfinn.</span></p>
<lb n="1345"/>
<lb n="1346"/><p><span>Dá bhféchtha fir na cruinne,</span>
<lb n="1347"/><span>annamh fúair dúil daonaidhe</span>
<lb n="1348"/><span>dá ré ar an saoghal acht sinn -</span>
<lb n="1349"/><span>do náomhadh mé má mhairim.</span></p>
<lb n="1350"/>
<lb n="1351"/><p><span>Gidhbé adéradh nach deachadh,</span>
<lb n="1352"/><span>ní fhuil ann acht aimseachadh:</span>
<lb n="1353"/><span>ní tráth damhsa a rádha rom,</span>
<lb n="1354"/><span>cára almsa rem anam.</span></p>
<lb n="1355"/>
<lb n="1356"/><p><span>Creidim féin go bfuaras bás,</span>
<lb n="1357"/><span>cumhain liom an lá theasdás,</span>
<lb n="1358"/><span>ar son an mhéda mharas,</span>
<lb n="1359"/><span>ag cor mh'éga a n-amharas.</span></p>
<lb n="1360"/>
<lb n="1361"/><p><span>Ní hanbhúain, ní hiomlat mbáis,</span>
<lb n="1362"/><span>rom mharbhsa, acht meisci shóláis:</span>
<lb n="1363"/><span>ní sgís meanma - ga mó broid? -</span>
<lb n="1364"/><span>ní ró teadhma ná treabhloid.</span></p>
<lb n="1365"/>
<lb n="1366"/><p><span>Más dúil do dhúilibh nimhe</span>
<lb n="1367"/><span>tug lé taibhreadh n-ainglidhi</span>
<lb n="1368"/><span>goid mh'anma gan iodhna báis,</span>
<lb n="1369"/><span>iongna damhna mo dhóláis.</span>
<lb n="1370"/></p>
</div>
<pb n="135"/>
<div><lb n="1371"/><p><span>A radharc ó ránuig sinn,</span>
<lb n="1372"/><span>uch, a Chríost, créd fá mairfinn? -</span>
<lb n="1373"/><span>dúil do mharbh an uile fhear,</span>
<lb n="1374"/><span>as duine marbh nach muirbhfeadh.</span></p>
<lb n="1375"/>
<lb n="1376"/><p><span>Ní tonn líonmhar leanna duibh,</span>
<lb n="1377"/><span>ní neamhgrádh neith ar talmhain,</span>
<lb n="1378"/><span>ní hannsa duine - ga dás?</span>
<lb n="1379"/><span>rom dhallsa uile acht úathbhás.</span></p>
<lb n="1380"/>
<lb n="1381"/><p><span>Ar n-éirghe as an riocht reimhe -</span>
<lb n="1382"/><span>creididh sinn go simplidhe:</span>
<lb n="1383"/><span>do mharbh sé don úamhain inn -</span>
<lb n="1384"/><span>do-chualaidh mé go mairim.</span></p>
<lb n="1385"/>
<lb n="1386"/><p><span>A hégosg ní fhidir mé,</span>
<lb n="1387"/><span>ní fhéd súil silleadh uirrthi:</span>
<lb n="1388"/><span>a hamharc gin gur fhéd sinn,</span>
<lb n="1389"/><span>a radharc do fhég mh'intinn.</span></p>
<lb n="1390"/>
<lb n="1391"/><p><span>Ó's síabhradh meallta meisi,</span>
<lb n="1392"/><span>gan súil éirghe ón ainccisi,</span>
<lb n="1393"/><span>nár fhaice súil éinfhir í,</span>
<lb n="1394"/><span>an dúil chéillidh ad-chluintí.</span></p>
<lb n="1395"/>
<lb n="1396"/><p><span>Ar ttaithbheóadh suil tí dhi,</span>
<lb n="1397"/><span>Día dár n-anacal uirrthi:</span>
<lb n="1398"/><span>ní tharla cás roimhe rinn,</span>
<lb n="1399"/><span>an bás oile 'nar n-oirchill.</span></p>
<lb n="1400"/>
<lb n="1401"/><p><span>Cíall mh'anma an uair do mharas,</span>
<lb n="1402"/><span>tearc eólach 'na amharas:</span>
<lb n="1403"/><span>sadh gá mbí ciall agus cruth</span>
<lb n="1404"/><span>iar agus í gan fholach.</span>
<lb n="1405"/></p>
</div>
<pb n="136"/>
<div><lb n="1406"/><p><span>Bzzzzz1600c 17T</span>
<lb n="1407"/><span>UzzzzzEochaidh Ó Heóghusa</span></p>
<lb n="1408"/>
<lb n="1409"/><p><span>T'aire riomsa a rí ó nUidhir,</span>
<lb n="1410"/><span>égnach cáigh ní cuirthi a suim,</span>
<lb n="1411"/><span>an uair nach éisde ret fhilidh,</span>
<lb n="1412"/><span>a éisge shluaigh chinidh Chuinn.</span></p>
<lb n="1413"/>
<lb n="1414"/><p><span>Iomdha agam, a fhir chumtha,</span>
<lb n="1415"/><span>cás égnaigh, dá n-éisde rinn;</span>
<lb n="1416"/><span>dá mbeinn dod ghnúis dreachnáir diomdhach,</span>
<lb n="1417"/><span>is cúis neamhcháir t'innlach inn.</span></p>
<lb n="1418"/>
<lb n="1419"/><p><span>Fuarus, a rí fhréimhe hUidhir,</span>
<lb n="1420"/><span>fearann Corráin na ccíoch ngorm</span>
<lb n="1421"/><span>ód ghnúis tonnghlain ar lí lasrach,</span>
<lb n="1422"/><span>gan ní ar tolmhain d'aslach orm.</span></p>
<lb n="1423"/>
<lb n="1424"/><p><span>Gidh eadh, atáid ar tí ar mbuana,</span>
<lb n="1425"/><span>buidhne iomdha, a ua na ríogh,</span>
<lb n="1426"/><span>ag cur um cheann d'aonghuth uile,</span>
<lb n="1427"/><span>baoghlach leam gach duine dhíobh.</span>
<lb n="1428"/></p>
</div>
<pb n="137"/>
<div><lb n="1429"/><p><span>Ní bhíom lá idir laochraidh Corráin</span>
<lb n="1430"/><span>gan crois chugam ón chaoir shluaigh,</span>
<lb n="1431"/><span>dá bhfuilnge rí Gabhra a ghabháil,</span>
<lb n="1432"/><span>ní tarbha ní d'fhagháil uaidh.</span></p>
<lb n="1433"/>
<lb n="1434"/><p><span>Do ghlór éinfhir as é adeirid</span>
<lb n="1435"/><span>mar dhíoghuil orm, olc do-níd,</span>
<lb n="1436"/><span>cnuic ané ba fearonn faolchon,</span>
<lb n="1437"/><span>nach treabhonn mé ar aonchor iad.</span></p>
<lb n="1438"/>
<lb n="1439"/><p><span>Dá ccreideadh sliocht Aodha an einigh</span>
<lb n="1440"/><span>m'fhearonn uaid, a abhra mall,</span>
<lb n="1441"/><span>dá mbeinn gan tairmeasc ar talmhain,</span>
<lb n="1442"/><span>dob aimhleasg leinn anmhain ann.</span></p>
<lb n="1443"/>
<lb n="1444"/><p><span>Cladh tórann la tíribh foghladh,</span>
<lb n="1445"/><span>fód comhraic na cceithre rian,</span>
<lb n="1446"/><span>ród ríogh a ccinnionn gach congháir,</span>
<lb n="1447"/><span>imioll nár dhíol roghráidh riamh.</span></p>
<lb n="1448"/>
<lb n="1449"/><p><span>Dá tharbha fós ní fríth linne</span>
<lb n="1450"/><span>leth ar chaillios re cion luircc,</span>
<lb n="1451"/><span>ní bhí ráithe gan raon ccreachlorg,</span>
<lb n="1452"/><span>snáithe caol re leathbhord Luirg.</span></p>
<lb n="1453"/>
<lb n="1454"/><p><span>Bíodh nach baoghlach bheith 'na bhfochair,</span>
<lb n="1455"/><span>fine Conuill is clann Néill,</span>
<lb n="1456"/><span>aicme Chorráin is daor dhamhsa</span>
<lb n="1457"/><span>'s commbáidh bhur maor bhfallsa féin.</span></p>
<lb n="1458"/>
<lb n="1459"/><p><span>Fearonn oile a n-égmhais Chorráin,</span>
<lb n="1460"/><span>ó's chuige atá ar tharruing mé,</span>
<lb n="1461"/><span>ní mór dhamhsa, is Aodh 'na fhochair,</span>
<lb n="1462"/><span>asna caol gan fhothain é.</span></p>
<lb n="1463"/>
<lb n="1464"/><p><span>Muna bhfaghthar fearonn oile</span>
<lb n="1465"/><span>d'áit innill ót érla nocht,</span>
<lb n="1466"/><span>dá ttí síon fhaobhrach an earraigh,</span>
<lb n="1467"/><span>baoghlach díol an eallaigh ort.</span>
<lb n="1468"/></p>
</div>
<pb n="138"/>
<div><lb n="1469"/><p><span>Tusa chuirfios crodh 'na n-ionadh,</span>
<lb n="1470"/><span>a ua Mhagnuis nár mhaoith guin;</span>
<lb n="1471"/><span>munab olc leibhse a n-ég aguinn,</span>
<lb n="1472"/><span>créd fá mbeinnsi ag cagaill chruidh?</span></p>
<lb n="1473"/>
<lb n="1474"/><p><span>Uaid fuarus a bhfuil um urláimh,</span>
<lb n="1475"/><span>ort iarrfad a n-iarrfa sinn,</span>
<lb n="1476"/><span>léig do chioth an cradh nó caomhnaidh</span>
<lb n="1477"/><span>ní díoth dhamh gan aonbhoin inn.</span></p>
<lb n="1478"/>
<lb n="1479"/><p><span>Bzzzzz1614ob 17T</span>
<lb n="1480"/><span><U An Brathair Bocht GiollaBrigde Alias</span>
<lb n="1481"/><span>Bonabhentura Ó hEoghusa></span></p>
<lb n="1482"/>
<lb n="1483"/><p><span>A dhuine chuirios an crann,</span>
<lb n="1484"/><span>cía bhus beó ag búain a ubhall?</span>
<lb n="1485"/><span>ar bfás don chráoibh ghégaigh ghil,</span>
<lb n="1486"/><span>ré a fhégoin dáoibh an deimhin?</span></p>
<lb n="1487"/>
<lb n="1488"/><p><span>Gan t'fhuireach ré a bhláth do bhoing</span>
<lb n="1489"/><span>san lubhghort úaine áluinn</span>
<lb n="1490"/><span>smúain, a fhir na ccleath do chor,</span>
<lb n="1491"/><span>mo chreach! ag sin an sáoghal.</span></p>
<lb n="1492"/>
<lb n="1493"/><p><span>d'éis a aibchighthi as é ad láimh,</span>
<lb n="1494"/><span>an tú chaithfius, a chompáin,</span>
<lb n="1495"/><span>bláth garrdha na ngég solus?</span>
<lb n="1496"/><span>tarrla ón ég a n-amharus.</span></p>
<lb n="1497"/>
<lb n="1498"/><p><span>Ní críonna dhuit, a dhuine,</span>
<lb n="1499"/><span>ga mbí an choille chumhraidhe,</span>
<lb n="1500"/><span>th'aire ar fhás na n-abhall lag,</span>
<lb n="1501"/><span>'sgan cás at anam agad.</span>
<lb n="1502"/><span>Ad.</span>
<lb n="1503"/></p>
</div>
<pb n="139"/>
<div><lb n="1504"/><p><span>UzzzzzGiolla Brighde Ó Heoghusa</span></p>
<lb n="1505"/>
<lb n="1506"/><p><span>A sgríbhionn luigheas tar lear</span>
<lb n="1507"/><span>ar amus innsi Gáoidheal,</span>
<lb n="1508"/><span>déna mar aderam ruibh</span>
<lb n="1509"/><span>ar senfhonn frémha Fíachaidh.</span></p>
<lb n="1510"/>
<lb n="1511"/><p><span>Gluaisidh reamhuibh tar Muir Meann</span>
<lb n="1512"/><span>ar amus Uilliam Nuinnseann:</span>
<lb n="1513"/><span>triall ar céilidhe 'na cheann,</span>
<lb n="1514"/><span>ar ccéiline d'íath Éireann.</span></p>
<lb n="1515"/>
<lb n="1516"/><p><span>Innis uaimsi dá ucht slim</span>
<lb n="1517"/><span>an ceó tuirrsi atá ar m'inntinn:</span>
<lb n="1518"/><span>nocht cúis m'imnidh dá aithle</span>
<lb n="1519"/><span>dá ghnúis tibhrigh thonnghairthe.</span></p>
<lb n="1520"/>
<lb n="1521"/><p><span>Doighthe cuartaighthe croidhe</span>
<lb n="1522"/><span>mo lucht gáoil, m'aos ionmhuine:</span>
<lb n="1523"/><span>na caraid dár threisi ar ttoil,</span>
<lb n="1524"/><span>ní mharuid 's meisi ar marthuin.</span>
<lb n="1525"/></p>
</div>
<pb n="140"/>
<div><lb n="1526"/><p><span>Barr ar gach teidhm mar tá sinn</span>
<lb n="1527"/><span>d'éis meanman Uilliam Nuinnsinn:</span>
<lb n="1528"/><span>am beó ar sgarthain ré a ghné ghil -</span>
<lb n="1529"/><span>ní marthain é, ní hoighidh.</span></p>
<lb n="1530"/>
<lb n="1531"/><p><span>Dursan damhsa a dheaghuil ruinn,</span>
<lb n="1532"/><span>fuighioll áir m'áosa cumuinn,</span>
<lb n="1533"/><span>grian m'inntleachta úair oile,</span>
<lb n="1534"/><span>clúain inghealta m'ionmhuine.</span></p>
<lb n="1535"/>
<lb n="1536"/><p><span>Áineas gan imdheargadh n-áoin,</span>
<lb n="1537"/><span>féile ghnáth gan ghlóir ndíomháoin,</span>
<lb n="1538"/><span>searc pobal, freagra go bfos,</span>
<lb n="1539"/><span>tobar eagna gan fhorus.</span></p>
<lb n="1540"/>
<lb n="1541"/><p><span>Fuarusa re hais an fhir</span>
<lb n="1542"/><span>seal dob áoibhne dárbh fhéidir</span>
<lb n="1543"/><span>fan ráith ccuirr um bhráoinlios mBreagh,</span>
<lb n="1544"/><span>'s gan áoibhneas an fhuinn d'áireamh.</span></p>
<lb n="1545"/>
<lb n="1546"/><p><span>Ní bhínn fiú an énláoi ré a ais</span>
<lb n="1547"/><span>gan ghabhlán n-úaigneach n-eólais:</span>
<lb n="1548"/><span>ar cceileabhradh dhúin is dó</span>
<lb n="1549"/><span>neimhiongnadh m'úidh ar íarghnó.</span></p>
<lb n="1550"/>
<lb n="1551"/><p><span>Atú re treimhsi ndubhuigh</span>
<lb n="1552"/><span>mar ésga a n-am urdhubhuidh:</span>
<lb n="1553"/><span>dortadh flatha Dealbhna dhamh</span>
<lb n="1554"/><span>fatha meanma do mhúchadh.</span></p>
<lb n="1555"/>
<lb n="1556"/><p><span>Do tsholus gnáth gun ghealaigh</span>
<lb n="1557"/><span>ní bhí, as bladh dá hairdheanuibh,</span>
<lb n="1558"/><span>acht an tan dearlaicthior dhi</span>
<lb n="1559"/><span>bladh do ghealruithniodh gréine.</span></p>
<lb n="1560"/>
<lb n="1561"/><p><span>Gibé tráth a tteagoimh soin</span>
<lb n="1562"/><span>don dara taoibh don talmhuin,</span>
<lb n="1563"/><span>ní reich mong gréine 'na gar</span>
<lb n="1564"/><span>tar méidhe trom na talmhan.</span>
<lb n="1565"/></p>
</div>
<pb n="141"/>
<div><lb n="1566"/><p><span>Tig cláochlódh dá cruth corcra,</span>
<lb n="1567"/><span>tréigidh a tlacht íasochta</span>
<lb n="1568"/><span>mun amsa a n-úair dheaghla dhi</span>
<lb n="1569"/><span>ré a bfuair ón ghealgha gréine.</span></p>
<lb n="1570"/>
<lb n="1571"/><p><span>Mé an t-ésga, eision in ghrían;</span>
<lb n="1572"/><span>mo ghlóir 's m'áineas ó Uilliam:</span>
<lb n="1573"/><span>lá ar sgaraidh do sgaruid rum,</span>
<lb n="1574"/><span>amhuil ní anuid agam.</span></p>
<lb n="1575"/>
<lb n="1576"/><p><span>Ní hiongnadh nach soisionn sinn</span>
<lb n="1577"/><span>gach dealradh úaidh dá bfuighinn,</span>
<lb n="1578"/><span>grían shídhe fionnbhrogha Floinn -</span>
<lb n="1579"/><span>tíre is iolmhara eadroinn.</span></p>
<lb n="1580"/>
<lb n="1581"/><p><span>Atá an tuirrsisi fam thuinn</span>
<lb n="1582"/><span>mar thoirrcheas n-elphant aguinn:</span>
<lb n="1583"/><span>re deich mbliadhnuibh rom chná an chneadh,</span>
<lb n="1584"/><span>ó dobhá a ngrianmhuigh Gaoidheal.</span></p>
<lb n="1585"/>
<lb n="1586"/><p><span>Measuim féin nach fédfa mé</span>
<lb n="1587"/><span>trághadh tobair mo thuirrse,</span>
<lb n="1588"/><span>nach deich mbliadhnasa dá mbeinn</span>
<lb n="1589"/><span>ag sgeith m'fhíabhrasa as m'inntinn.</span></p>
<lb n="1590"/>
<lb n="1591"/><p><span>A litir léigim anonn,</span>
<lb n="1592"/><span>ní feas damh, móide ar mearbhall,</span>
<lb n="1593"/><span>gé tarla an toisgse a ndán dáoibh,</span>
<lb n="1594"/><span>doidse nach dál bhus díomháoin.</span></p>
<lb n="1595"/>
<lb n="1596"/><p><span>An lámh do fhoisgeóladh ibh,</span>
<lb n="1597"/><span>gé táoi ag triall go tír bfuinidh,</span>
<lb n="1598"/><span>mo thrúaighe, ní feas nach fuil</span>
<lb n="1599"/><span>ré cneas úaidhe nó ar uluidh.</span></p>
<lb n="1600"/>
<lb n="1601"/><p><span>Dá ttigeadh litir a-le,</span>
<lb n="1602"/><span>ní feas fós nach bíadh reimpe</span>
<lb n="1603"/><span>ina sreath chnámh ccríon a ccill</span>
<lb n="1604"/><span>an lámh rod sgríobh, a sgríbhinn.</span>
<lb n="1605"/><span>A Sgríbhionn.</span>
<lb n="1606"/></p>
</div>
<pb n="143"/>
<div><lb n="1607"/><p><span>Giolla Brighde Ó Heoghusa cct.</span></p>
<lb n="1608"/>
<lb n="1609"/><p><span>Deacair suan ar chneidh gcarad:</span>
<lb n="1610"/><span>gar d'airdheanaibh easgarad</span>
<lb n="1611"/><span>an t-aos comtha nach geabh gráin</span>
<lb n="1612"/><span>re horchra gcneadh a gcompáin.</span></p>
<lb n="1613"/>
<lb n="1614"/><p><span>Gidhbé uaibh do fhéadfadh soin</span>
<lb n="1615"/><span>codladh ar chneadh a chomthaigh</span>
<lb n="1616"/><span>d'aos chomtha ní croidhe glan</span>
<lb n="1617"/><span>gan orchra ar-oile d'iomchar.</span></p>
<lb n="1618"/>
<lb n="1619"/><p><span>Aos comtha an chumainn dearbhtha,</span>
<lb n="1620"/><span>coitcheann cúis a mbuaidheartha,</span>
<lb n="1621"/><span>ionann orchra, ionann ceas</span>
<lb n="1622"/><span>ortha agus ionann áineas.</span></p>
<lb n="1623"/>
<lb n="1624"/><p><span>Mar sin damhsa, diochra an léan,</span>
<lb n="1625"/><span>fat' orchra a inghean Uáitéar</span>
<lb n="1626"/><span>neimh na cneidhe rod chreimse</span>
<lb n="1627"/><span>'na cneidh eile ar m'intinnse.</span></p>
<lb n="1628"/>
<lb n="1629"/><p><span>Bíth h'osnadh do dhruim dheacra</span>
<lb n="1630"/><span>ag clódh chéadfadh mh'éisdeachta;</span>
<lb n="1631"/><span>bíth do dheór, a chnú chridhe,</span>
<lb n="1632"/><span>ag deól chrú as ar gcridhine.</span></p>
<lb n="1633"/>
<lb n="1634"/><p><span>Dá gcoisginn cion mo thuirse</span>
<lb n="1635"/><span>sunna dhíot dod dhoghuilse,</span>
<lb n="1636"/><span>ar ndoigh ní budh dimbríogh linn,</span>
<lb n="1637"/><span>ná a bhfoil d'imshníomh ar mh'intinn.</span></p>
<lb n="1638"/>
<lb n="1639"/><p><span>Ní fhuil, tar a n-abraim ribh,</span>
<lb n="1640"/><span>do chumha mar chúis t'imnidh;</span>
<lb n="1641"/><span>adhbhal truime do thuirse,</span>
<lb n="1642"/><span>uille a hadhbhar agaibhse.</span></p>
<lb n="1643"/>
<lb n="1644"/><p><span>Rugadh uaid, dia do dhoghra,</span>
<lb n="1645"/><span>do mhac, oighre th'athardha,</span>
<lb n="1646"/><span>do chosg bróin, th'aondalta ar n-éag,</span>
<lb n="1647"/><span>do ghlóir shaoghalta, a Shinéad.</span>
<lb n="1648"/></p>
</div>
<pb n="144"/>
<div><lb n="1649"/><p><span>Oighre Sgríne na sgoth nglas,</span>
<lb n="1650"/><span>brath Dealbhna na ndionn solas</span>
<lb n="1651"/><span>glún uaislighthe an fhine ó bhfuil,</span>
<lb n="1652"/><span>cridhe an ghuaisbheithre i ngalaibh.</span></p>
<lb n="1653"/>
<lb n="1654"/><p><span>Bláth ógán Innse na bhFionn,</span>
<lb n="1655"/><span>foithne Rois, Risdeard Nuinnsionn,</span>
<lb n="1656"/><span>draig roighreanta, beithir borb,</span>
<lb n="1657"/><span>feithimh móirshleachta Marbhord.</span></p>
<lb n="1658"/>
<lb n="1659"/><p><span>Saor an sgoth do sgar ruibhse,</span>
<lb n="1660"/><span>ní hiongnadh t'fháth doghuilse:</span>
<lb n="1661"/><span>ba triall raith, ba gaoth i ngal,</span>
<lb n="1662"/><span>ba laoch, ba flaith, ba feallsamh.</span></p>
<lb n="1663"/>
<lb n="1664"/><p><span>Níor chlannaigh fa choim na neamh</span>
<lb n="1665"/><span>ní nach fuair fios a airrdhean,</span>
<lb n="1666"/><span>re hais gcearcaill na cruinne,</span>
<lb n="1667"/><span>ná a seantruim thais talmhaidhe.</span></p>
<lb n="1668"/>
<lb n="1669"/><p><span>Do thiomchuil, turas bladhach,</span>
<lb n="1670"/><span>ciorcla na gcorp n-uachtarach,</span>
<lb n="1671"/><span>an dá pholas tuaidh is teas,</span>
<lb n="1672"/><span>a bhforas fhuair gan aincheas.</span></p>
<lb n="1673"/>
<lb n="1674"/><p><span>Gidh eadh trá, dá dhoilghe dhuit,</span>
<lb n="1675"/><span>má taoi ar an tí ros tiodhluic,</span>
<lb n="1676"/><span>a ndeaghaidh na dtairtheadh tug,</span>
<lb n="1677"/><span>dleaghair a aithbhear orad.</span></p>
<lb n="1678"/>
<lb n="1679"/><p><span>Dia athar - ga huaisle ceard?</span>
<lb n="1680"/><span>dó féin do-rinne Risdeard:</span>
<lb n="1681"/><span>ní huaibhse rug an nglaic ngloin,</span>
<lb n="1682"/><span>is ní dait tug ó thosoigh.</span>
<lb n="1683"/></p>
</div>
<pb n="145"/>
<div><lb n="1684"/><p><span>Dorus beathadh bás an fhir,</span>
<lb n="1685"/><span>ní cúis imshníomha a oighidh:</span>
<lb n="1686"/><span>cia an neach a gcás budh cuirthe,</span>
<lb n="1687"/><span>dá ndeach le bás mbeannaighthe?</span></p>
<lb n="1688"/>
<lb n="1689"/><p><span>Glan budh-easd th'aghaidh dtuirsigh,</span>
<lb n="1690"/><span>tiormaigh do ghruaidh ngrianluisnigh,</span>
<lb n="1691"/><span>an doigh do-chuaidh ad chridhe,</span>
<lb n="1692"/><span>ad-roigh uaibh ar mh'impidhe.</span></p>
<lb n="1693"/>
<lb n="1694"/><p><span>Bzzzzz1640obc 17L</span>
<lb n="1695"/><span>Mathghamhain Ó Hifearnáin cct.</span></p>
<lb n="1696"/>
<lb n="1697"/><p><span>Ceist! cia do cheinneóchadh dán?</span>
<lb n="1698"/><span>a chiall is ceirteólas suadh:</span>
<lb n="1699"/><span>an ngéabhadh, nó an áil le haon,</span>
<lb n="1700"/><span>dán saor do-bhéaradh go buan?</span></p>
<lb n="1701"/>
<lb n="1702"/><p><span>Gé dán sin go snadhmadh bhfis,</span>
<lb n="1703"/><span>gach margadh ó chrois go crois</span>
<lb n="1704"/><span>do shiobhail mé an Mhumhain leis -</span>
<lb n="1705"/><span>ní breis é a-nuraidh ná a-nois.</span></p>
<lb n="1706"/>
<lb n="1707"/><p><span>d'éirneist gémadh beag an bonn,</span>
<lb n="1708"/><span>níor chuir fear ná éinbhean ann,</span>
<lb n="1709"/><span>níor luaidh aoinfhear créad dá chionn,</span>
<lb n="1710"/><span>níor fhéagh liom Gaoidheal ná Gall.</span>
<lb n="1711"/></p>
</div>
<pb n="146"/>
<div><lb n="1712"/><p><span>Ceard mar so ní sochar dhún,</span>
<lb n="1713"/><span>gé dochar a dol fa lár:</span>
<lb n="1714"/><span>uaisle dul re déiniomh cíor -</span>
<lb n="1715"/><span>ga bríogh d'éinfhior dul re dán?</span></p>
<lb n="1716"/>
<lb n="1717"/><p><span>Ní mhair Corc Chaisil ná Cian,</span>
<lb n="1718"/><span>nár chaigil a gcrodh ná a luagh,</span>
<lb n="1719"/><span>na réidhfhir ag díol na ndámh -</span>
<lb n="1720"/><span>slán lé síol Éibhir mon-uar.</span></p>
<lb n="1721"/>
<lb n="1722"/><p><span>Geall bronnta níor beanadh dhíobh,</span>
<lb n="1723"/><span>Cobhthach go teasda agus Tál:</span>
<lb n="1724"/><span>iomdha drong diongbhaim dá luadh,</span>
<lb n="1725"/><span>uaim anonn dá ndiongnainn dán.</span></p>
<lb n="1726"/>
<lb n="1727"/><p><span>Mé im luing cheannaigh ar gcaill laist</span>
<lb n="1728"/><span>d'éis Chlann nGearailt do thuill teist:</span>
<lb n="1729"/><span>ní chluinim - is cás rom loisg:</span>
<lb n="1730"/><span>fás an toisg fá gcuirim ceist.</span>
<lb n="1731"/></p>
</div>
<pb n="151"/>
<div><lb n="1732"/><p><span>Bzzzzz1600c 17T</span>
<lb n="1733"/><span>Fear Feasa ón Cháinti cct.</span></p>
<lb n="1734"/>
<lb n="1735"/><p><span>Gluais a litir go Lunndain,</span>
<lb n="1736"/><span>ó'd-chí aidhbhle mh'fhíorchumhgaigh:</span>
<lb n="1737"/><span>reic mh'inmhidh, nárab leasg libh,</span>
<lb n="1738"/><span>imdhigh bhú-dheasd is deibhthrigh.</span></p>
<lb n="1739"/>
<lb n="1740"/><p><span>Tuig mh'urchóid re hathaidh,</span>
<lb n="1741"/><span>luathaidh féin fear h'iomachair;</span>
<lb n="1742"/><span>ná bí a bhfad, dá bhféadair libh,</span>
<lb n="1743"/><span>ná stad go féagain bhFínghin.</span></p>
<lb n="1744"/>
<lb n="1745"/><p><span>Aoibhinn duit dul dá fhéaghain,</span>
<lb n="1746"/><span>a bhille bhig bhoirbsgéalaigh,</span>
<lb n="1747"/><span>is é do bhreith oirbh as mh'uchd,</span>
<lb n="1748"/><span>is bheith ar th'fhoirm ag amharc.</span></p>
<lb n="1749"/>
<lb n="1750"/><p><span>Truagh nach roichimsi a riocht eóin,</span>
<lb n="1751"/><span>nó a ccruth airdreannaigh aieóir,</span>
<lb n="1752"/><span>tar muir mbraitfhinn dtaobhfhuair tréin,</span>
<lb n="1753"/><span>go bhfaicinn aonuair eiséin.</span></p>
<lb n="1754"/>
<lb n="1755"/><p><span>Ó's críoch duitsi dul 'na cheann,</span>
<lb n="1756"/><span>d'éis t'oslaigthe go haithghearr</span>
<lb n="1757"/><span>rem rann d'fholaibh na n-oireacht</span>
<lb n="1758"/><span>labhair thall mo theachtoireacht.</span>
<lb n="1759"/></p>
</div>
<pb n="152"/>
<div><lb n="1760"/><p><span>Dot osgladh an uair bheithir,</span>
<lb n="1761"/><span>cuimhnigh dona céidneithibh</span>
<lb n="1762"/><span>ar mbeannaichtne do dháil dó,</span>
<lb n="1763"/><span>'sar mbáidh ceangailte ón chéadló.</span></p>
<lb n="1764"/>
<lb n="1765"/><p><span>An dara ní is nochta dhuid</span>
<lb n="1766"/><span>do Mhág Carrthaigh, dom charuid,</span>
<lb n="1767"/><span>an cás searbhso a bhfoilim féin,</span>
<lb n="1768"/><span>gidh doibhinn leamsa is leiséin.</span></p>
<lb n="1769"/>
<lb n="1770"/><p><span>Reac a ttrice mar tá mé</span>
<lb n="1771"/><span>ón chomharsain go chéile,</span>
<lb n="1772"/><span>mar ubhall ó thuinn go tuinn,</span>
<lb n="1773"/><span>ag fulang luim is leattruim.</span></p>
<lb n="1774"/>
<lb n="1775"/><p><span>Innis dó, diochra an siobhal,</span>
<lb n="1776"/><span>nach faghaim a n-éinionadh</span>
<lb n="1777"/><span>a ngar don bhliadhain a mbáidh ?</span>
<lb n="1778"/><span>ní ciallaidh damh mar díoghbháil.</span></p>
<lb n="1779"/>
<lb n="1780"/><p><span>Ní bhraithim a ndúthracht damh,</span>
<lb n="1781"/><span>Clann Charrthaigh dar chóir móradh;</span>
<lb n="1782"/><span>siad na ndaoinibh mar gach ndreim,</span>
<lb n="1783"/><span>más Gaoidhil iad ní aithnim.</span></p>
<lb n="1784"/>
<lb n="1785"/><p><span>Re cheannach nó gan cheannach,</span>
<lb n="1786"/><span>aonfhód, anba an t-aithearrach,</span>
<lb n="1787"/><span>ní fhaghmaid ó dhuine dhíobh,</span>
<lb n="1788"/><span>tarnaig ar n-uile fhairbhríogh.</span></p>
<lb n="1789"/>
<lb n="1790"/><p><span>Má tá-san mar atáid damh,</span>
<lb n="1791"/><span>measaim nach maith mo thorchar;</span>
<lb n="1792"/><span>do chaill mé an sáirfhine sonn,</span>
<lb n="1793"/><span>'sgan é d'áirithe agam.</span></p>
<lb n="1794"/>
<lb n="1795"/><p><span>Re mac Donnchaidh mhic Domhnoill</span>
<lb n="1796"/><span>reac, a bhille bhriatharmhaill,</span>
<lb n="1797"/><span>gur thréig mé Éireanncha air,</span>
<lb n="1798"/><span>gidh é is déidheancha dearbhthair.</span></p>
<lb n="1799"/>
<lb n="1800"/><p><span>Má tá ag Fínghean, muna bhfuil,</span>
<lb n="1801"/><span>áit éintighe d'iath Fhionntain,</span>
<lb n="1802"/><span>fóireadh m'fhorraoin, madh áil leis,</span>
<lb n="1803"/><span>ar bháidh nó ar chommaoin ccairdis.</span>
<lb n="1804"/></p>
</div>
<pb n="153"/>
<div><lb n="1805"/><p><span>Nó ar mo bheith air ag oirchill,</span>
<lb n="1806"/><span>nó ar an éigsi iomairchim,</span>
<lb n="1807"/><span>nó ar ar ndualas sonn go se,</span>
<lb n="1808"/><span>nó ar an dtrom fhuarus uime.</span></p>
<lb n="1809"/>
<lb n="1810"/><p><span>Ná cuireadh d'fhiachuibh ormsa</span>
<lb n="1811"/><span>triall sonn a sín chodarsna</span>
<lb n="1812"/><span>tar ardmhuir cciachdhuibh 'na cheann</span>
<lb n="1813"/><span>ó arduibh iarthuir Éireann.</span></p>
<lb n="1814"/>
<lb n="1815"/><p><span>Lór dom fhuireach ó eachtra,</span>
<lb n="1816"/><span>dá mbeinn éasgaidh n-aigeanta,</span>
<lb n="1817"/><span>dom pearsain más pudhair leis,</span>
<lb n="1818"/><span>easbaidh culaidh is costtais.</span></p>
<lb n="1819"/>
<lb n="1820"/><p><span>Cách thoir ní tuigfidhe liom,</span>
<lb n="1821"/><span>'s ní thuigfidís uaim mh'fhuighioll;</span>
<lb n="1822"/><span>gidh beag leam a ndéinim dhi,</span>
<lb n="1823"/><span>a nÉirinn is fhearr mh'éigsi.</span></p>
<lb n="1824"/>
<lb n="1825"/><p><span>Cia is iontaobhtha d'fhearaibh Breagh</span>
<lb n="1826"/><span>díomsa dá ndeachadh Fínghean?</span>
<lb n="1827"/><span>dá ndiúlta meisi, um láimh liom,</span>
<lb n="1828"/><span>báidh ar sheisi ní shirfiom.</span></p>
<lb n="1829"/>
<lb n="1830"/><p><span>Fágbhaim an t-adhbhar faoi féin,</span>
<lb n="1831"/><span>ní beag nod d'fhior mur eiséin:</span>
<lb n="1832"/><span>fíoradh mo dhóigh druim ar dhruim,</span>
<lb n="1833"/><span>sgríobhadh mar as cóir chuguinn.</span></p>
<lb n="1834"/>
<lb n="1835"/><p><span>A liteir láimhe Fínghin,</span>
<lb n="1836"/><span>tú an luibh fhóirfeas m'fhairbríghneimh,</span>
<lb n="1837"/><span>dearbh do bhuantoil le barr luais,</span>
<lb n="1838"/><span>tar dom ruachtain is roghluais.</span>
<lb n="1839"/></p>
</div>
<pb n="157"/>
<div><lb n="1840"/><p><span>Bzzzzz1632ls 17T</span>
<lb n="1841"/><span>UzzzzzAnaithnid</span>
<lb n="1842"/><span>An tú m'aithne, a fhalluing donn?</span>
<lb n="1843"/><span>ataoi feadh th'aithne agam,</span>
<lb n="1844"/><span>mithidh damh, gé tuar tuirrse,</span>
<lb n="1845"/><span>do char uaim a fhalluing-se.</span></p>
<lb n="1846"/>
<lb n="1847"/><p><span>Nó gur lomais fam lámhaibh</span>
<lb n="1848"/><span>id chiomhsaibh, a chompánaigh,</span>
<lb n="1849"/><span>iomdha coinne 'nar chuir mé</span>
<lb n="1850"/><span>na cruibh i gcoinne a chéile.</span></p>
<lb n="1851"/>
<lb n="1852"/><p><span>Tugas cuairt do chois Bearbha -</span>
<lb n="1853"/><span>móide id dhiaidh mo dhoimheanma -</span>
<lb n="1854"/><span>i gcionn gach faithche is-tír thoir</span>
<lb n="1855"/><span>dobhínn d...........</span></p>
<lb n="1856"/>
<lb n="1857"/><p><span>Dochuadhas leat lá oile</span>
<lb n="1858"/><span>imeasg oireacht Osruighe:</span>
<lb n="1859"/><span>a dhonn-bhrait ar dhath an tsróil,</span>
<lb n="1860"/><span>ach! dob orrdhraic bhar n-onóir.</span></p>
<lb n="1861"/>
<lb n="1862"/><p><span>Ret fhoirfeacht, a fhalluing donn,</span>
<lb n="1863"/><span>dá dtugadh amhghar orom</span>
<lb n="1864"/><span>do thógbháil fán dtír amach,</span>
<lb n="1865"/><span>bím ag ógmhnáibh dot fholach.</span>
<lb n="1866"/></p>
</div>
<pb n="158"/>
<div><lb n="1867"/><p><span>Mithidh damh dealughadh ruibh,</span>
<lb n="1868"/><span>beag nár lom do leath íochtair:</span>
<lb n="1869"/><span>tearc flaitheas nach fuighe cor -</span>
<lb n="1870"/><span>do chaitheas uile th'uachtar.</span></p>
<lb n="1871"/>
<lb n="1872"/><p><span>An lom uile, a fhalluing donn,</span>
<lb n="1873"/><span>do sgaoil ó chéile ar gcumann:</span>
<lb n="1874"/><span>a-nocht mo thruaighe thusa!</span>
<lb n="1875"/><span>ruainne ort níor fhágbhusa.</span></p>
<lb n="1876"/>
<lb n="1877"/><p><span>Fa tú an meirge ba mó cion</span>
<lb n="1878"/><span>agam i n-íochtar Laighean:</span>
<lb n="1879"/><span>tús comhóil duit ó gach druing,</span>
<lb n="1880"/><span>cuid dot onóir, a fhalluing.</span>
<lb n="1881"/></p>
</div>
<pb n="159"/>
<div><lb n="1882"/><p><span>Bzzzzz1620c 17T</span>
<lb n="1883"/><span>Aonar dhamhsa eidir dhaoinibh,</span>
<lb n="1884"/><span>atú anocht go neamhfhaoiligh:</span>
<lb n="1885"/><span>am aonarán a ccionn cháigh,</span>
<lb n="1886"/><span>'s ionn gan aobharán d'fagháil.</span></p>
<lb n="1887"/>
<lb n="1888"/><p><span>Ní thuig mé an lucht so ag labhra,</span>
<lb n="1889"/><span>gá dtá ar tteanga mháthardha:</span>
<lb n="1890"/><span>ar n-aos aithnigh ní léir linn,</span>
<lb n="1891"/><span>mh'aithghin féin ó nach faicim.</span></p>
<lb n="1892"/>
<lb n="1893"/><p><span>Ionann liom gach longphort lán</span>
<lb n="1894"/><span>is uaigneas d'éis mo chompán:</span>
<lb n="1895"/><span>mar sin budh daoinighe dhamh,</span>
<lb n="1896"/><span>aoinfhile as tigh dhá tteagmhadh.</span></p>
<lb n="1897"/>
<lb n="1898"/><p><span>Teóra cearcha 'nar chleacht sinn</span>
<lb n="1899"/><span>áineas d'fagháil dom intinn,</span>
<lb n="1900"/><span>nach taighlim na trí cearcha,</span>
<lb n="1901"/><span>do shní fhaighlinn mh'aigeanta.</span></p>
<lb n="1902"/>
<lb n="1903"/><p><span>Teach meabhraighthe ar mac soirbhidh,</span>
<lb n="1904"/><span>rob áit oiris d'ógbhuidhnibh,</span>
<lb n="1905"/><span>grís deargtha agus sí solas,</span>
<lb n="1906"/><span>rob í ar gceardcha céadamhas.</span>
<lb n="1907"/></p>
</div>
<pb n="160"/>
<div><lb n="1908"/><p><span>Teach luighe ar lochta samhla,</span>
<lb n="1909"/><span>uinivers na healadhna,</span>
<lb n="1910"/><span>dánbhoth ór dhoichealgtha sinn,</span>
<lb n="1911"/><span>roicheardcha ar n-ánroth innill.</span></p>
<lb n="1912"/>
<lb n="1913"/><p><span>Teach breithibh gach gréasa gloin</span>
<lb n="1914"/><span>an treas tech dar ttrí cceardchoibh,</span>
<lb n="1915"/><span>ór lia snáth féithleannta fis,</span>
<lb n="1916"/><span>'nar ghnáth éincheardcha an oiris.</span></p>
<lb n="1917"/>
<lb n="1918"/><p><span>Trí rómha a ngabhmaois grádha,</span>
<lb n="1919"/><span>trí ceardchadha congmhála</span>
<lb n="1920"/><span>do dhreamuibh dile re dán,</span>
<lb n="1921"/><span>tighe ceanguil na gcompán.</span></p>
<lb n="1922"/>
<lb n="1923"/><p><span>Beannocht leó a los a saoire,</span>
<lb n="1924"/><span>dronga ar nár cheisd cruadhlaoighe,</span>
<lb n="1925"/><span>an coimhthionál dar chóir searc,</span>
<lb n="1926"/><span>doircheadhán dóibh nír dhoircheacht.</span></p>
<lb n="1927"/>
<lb n="1928"/><p><span>Ba haithghearr eatorra sin</span>
<lb n="1929"/><span>lá earraigh, aghaidh gheimhrigh:</span>
<lb n="1930"/><span>an lucht téarnó do-ní a-nois</span>
<lb n="1931"/><span>mí don éanló 'na n-éagmhois.</span></p>
<lb n="1932"/>
<lb n="1933"/><p><span>Ionnsa an t-anshaothar orra,</span>
<lb n="1934"/><span>nach fuighid fir fhoghloma</span>
<lb n="1935"/><span>gréas snáthsholas na suadh nglan,</span>
<lb n="1936"/><span>dar dhual fáthfhoras focal.</span></p>
<lb n="1937"/>
<lb n="1938"/><p><span>Dursan an taobh dhá dtáinig</span>
<lb n="1939"/><span>a mhoille thrá thionáilid;</span>
<lb n="1940"/><span>fatha sgaoilidh na sgoile</span>
<lb n="1941"/><span>Gaoidhil Macha ag moghsoine.</span>
<lb n="1942"/></p>
</div>
<pb n="183"/>
<div><lb n="1943"/><p><span>Bzzzzz1617c 17T</span>
<lb n="1944"/><span>Fogus orchra don éigsi:</span>
<lb n="1945"/><span>gá ttás cur ré coiméidsi?</span>
<lb n="1946"/><span>do bhean sí céill do chabhuir;</span>
<lb n="1947"/><span>ní réidh í ó orchradhaibh.</span></p>
<lb n="1948"/>
<lb n="1949"/><p><span>Ar n-éigsi as neimhní annosa,</span>
<lb n="1950"/><span>dá ttí tásg Hí Eódhusa;</span>
<lb n="1951"/><span>sgeing na haithmhéile dí is dloigh,</span>
<lb n="1952"/><span>fá bainchéile í d'Eochaidh.</span></p>
<lb n="1953"/>
<lb n="1954"/><p><span>An cádhus do chleacht idir</span>
<lb n="1955"/><span>ionnsa a dhul a ndímhigin:</span>
<lb n="1956"/><span>gar léan a dínsighthi dhi,</span>
<lb n="1957"/><span>nél a híslighthi uaisdi.</span></p>
<lb n="1958"/>
<lb n="1959"/><p><span>Do-rad dó tar gach nduine</span>
<lb n="1960"/><span>sgaith a heóil 'sa hionmhuine,</span>
<lb n="1961"/><span>nó gur léigsi agus lúdh ann</span>
<lb n="1962"/><span>glún na héigse dá altram.</span>
<lb n="1963"/></p>
</div>
<pb n="184"/>
<div><lb n="1964"/><p><span>Léir ar ghnaoi a ghréasa annosa</span>
<lb n="1965"/><span>seinmhéin doilbhthe an dánasa</span>
<lb n="1966"/><span>ann 'na breólasair gur bhruinn,</span>
<lb n="1967"/><span>tall don eólasoin urruinn.</span></p>
<lb n="1968"/>
<lb n="1969"/><p><span>Do-chuaidh tré screaptraibh na sgol,</span>
<lb n="1970"/><span>fuair fréamha eóil na n-ughdor:</span>
<lb n="1971"/><span>dual mórthuireadh uainn don fhior,</span>
<lb n="1972"/><span>fuair an órthuidhean fhileadh.</span></p>
<lb n="1973"/>
<lb n="1974"/><p><span>Cnú na ccollsa ó bhfaghthaoi fios</span>
<lb n="1975"/><span>fá dhlaoi do-fhuair an t-éigios;</span>
<lb n="1976"/><span>ó ros boing ceas dona cnaibh,</span>
<lb n="1977"/><span>na croinn lé meas ag meabhsain.</span></p>
<lb n="1978"/>
<lb n="1979"/><p><span>Coimhdheas chumus an file</span>
<lb n="1980"/><span>bucca an bhéarla theibidhe,</span>
<lb n="1981"/><span>'sna fuighle dorcha 'na dhán,</span>
<lb n="1982"/><span>a chuimhne ortha is iomshlán.</span></p>
<lb n="1983"/>
<lb n="1984"/><p><span>Tig 'na cheann, ní cungnamh slim,</span>
<lb n="1985"/><span>óradh ughdar an léighinn,</span>
<lb n="1986"/><span>'na dhán as-teach go ttabhair;</span>
<lb n="1987"/><span>dál na mbeach a bharamhail.</span></p>
<lb n="1988"/>
<lb n="1989"/><p><span>Na beich ó bhruach gach oirir</span>
<lb n="1990"/><span>teaguid leó dá lóntoighibh</span>
<lb n="1991"/><span>sugh na sgoth mbreachtnoighthe mbog</span>
<lb n="1992"/><span>'s bleachttoirthe na gcloch gcadott.</span></p>
<lb n="1993"/>
<lb n="1994"/><p><span>Macasamhla dár seise,</span>
<lb n="1995"/><span>níor fháguibh don éigsesi</span>
<lb n="1996"/><span>breith a ghill uaidh ní homhan</span>
<lb n="1997"/><span>tim ná cruaidh gan chuartoghadh.</span>
<lb n="1998"/></p>
</div>
<pb n="185"/>
<div><lb n="1999"/><p><span>Na hoideadha as ollmha a bhfios</span>
<lb n="2000"/><span>as é éirnios a n-ainchios;</span>
<lb n="2001"/><span>earr ár ttagraine asé sin,</span>
<lb n="2002"/><span>a-dlé abdhuine uaisdibh.</span></p>
<lb n="2003"/>
<lb n="2004"/><p><span>Uathadh do chách ar nach cuir</span>
<lb n="2005"/><span>an teidhmsi ag tinnmhe an olluimh:</span>
<lb n="2006"/><span>créad acht goin chló tré chroidhe,</span>
<lb n="2007"/><span>doigh as mó lé millfidhe?</span></p>
<lb n="2008"/>
<lb n="2009"/><p><span>Mo chumhasa fá a chruth nár</span>
<lb n="2010"/><span>as imneadh bó fá a baothán:</span>
<lb n="2011"/><span>brón go séis síreachta soin -</span>
<lb n="2012"/><span>am dhílleachta d'éis Eochaidh.</span></p>
<lb n="2013"/>
<lb n="2014"/><p><span>An éigse do-chuaidh dá cuing,</span>
<lb n="2015"/><span>munab slán mac Maoil Sheachluinn:</span>
<lb n="2016"/><span>neach dá léim níor saoileadh so,</span>
<lb n="2017"/><span>aoinfhear don chléir ní charfo.</span>
<lb n="2018"/><span>Fogus.</span>
<lb n="2019"/></p>
</div>
<pb n="189"/>
<div><lb n="2020"/><p><span>Bzzzzz1632ls 17T</span>
<lb n="2021"/><span>Labhair linn, a Mhuire Mháthar,</span>
<lb n="2022"/><span>suidhigh sinn sa rícheadh,</span>
<lb n="2023"/><span>ná tar am aghaidh lem fhéichemh,</span>
<lb n="2024"/><span>labhair damh fad dícheal.</span></p>
<lb n="2025"/>
<lb n="2026"/><p><span>Léig an freagra as fhearr red t'fagháil</span>
<lb n="2027"/><span>leam ar eagla an ainiúil;</span>
<lb n="2028"/><span>sinn ar n-ég dhuit nábadh doiléir,</span>
<lb n="2029"/><span>a chruit na ttéd ttaidhiúir.</span></p>
<lb n="2030"/>
<lb n="2031"/><p><span>Dobhaoi do dhaonnacht fam Dhia-sa</span>
<lb n="2032"/><span>ad naomhchorp naoi míosa;</span>
<lb n="2033"/><span>as tú an t-ionadh fhuair na grása,</span>
<lb n="2034"/><span>a thruaill iodhan Íosa.</span></p>
<lb n="2035"/>
<lb n="2036"/><p><span>Beir m'anam, a Ógh, ó shechrán,</span>
<lb n="2037"/><span>ná labhair glór guthchlaon;</span>
<lb n="2038"/><span>saor mé mar nach dual óm dhrochrún,</span>
<lb n="2039"/><span>a ghruadh ar ghné subhchraobh.</span></p>
<lb n="2040"/>
<lb n="2041"/><p><span>Saor mo mhóid agus mo mhionna,</span>
<lb n="2042"/><span>a Ógh gan bhaos mbanna;</span>
<lb n="2043"/><span>cuid dod thréd gan innremh orra,</span>
<lb n="2044"/><span>fég, a inghen Anna.</span>
<lb n="2045"/></p>
</div>
<pb n="190"/>
<div><lb n="2046"/><p><span>Ná léig mo locht d'agra ar m'anmain,</span>
<lb n="2047"/><span>olc tagra gan torbhaidh,</span>
<lb n="2048"/><span>a ghruaidh mar ghréin, a ghnúis suilbhir,</span>
<lb n="2049"/><span>mo chúis féin go bfolchair.</span></p>
<lb n="2050"/>
<lb n="2051"/><p><span>Acht an té do dhealbh na dúile,</span>
<lb n="2052"/><span>dearbh lem chéill nach cuala</span>
<lb n="2053"/><span>leth do mhíorbhal a ndúil daonna,</span>
<lb n="2054"/><span>a úir bhríoghmhar bhúadha.</span></p>
<lb n="2055"/>
<lb n="2056"/><p><span>Bí dom dhíon ar áis no ar éigin</span>
<lb n="2057"/><span>ar cháir Chríosd má fhédair;</span>
<lb n="2058"/><span>bíom ar do sgáth, a sgiath dídin,</span>
<lb n="2059"/><span>a ttráth a fhiach d'fhégain.</span></p>
<lb n="2060"/>
<lb n="2061"/><p><span>Ós egail lem Luan an chíosa</span>
<lb n="2062"/><span>um chenn, cruaidh an cása,</span>
<lb n="2063"/><span>an chroch dherg agus ég Íosa,</span>
<lb n="2064"/><span>do Leanb brég an lása.</span></p>
<lb n="2065"/>
<lb n="2066"/><p><span>Ar ndódh leis an saoghal sédmhar,</span>
<lb n="2067"/><span>mór baoghal na mbréigfhleadh,</span>
<lb n="2068"/><span>mairg chleachtas an t-ól, a Óigbhean,</span>
<lb n="2069"/><span>a Ógh dhearcghlas dhéidgheal.</span></p>
<lb n="2070"/>
<lb n="2071"/><p><span>A chruth fial, a ghnúis as gile,</span>
<lb n="2072"/><span>rug tú Dia 'na dhuine,</span>
<lb n="2073"/><span>fagh mo dhírgheadh uadh as m'fhaire,</span>
<lb n="2074"/><span>th'Uan míngheal, a Mhuire.</span></p>
<lb n="2075"/>
<lb n="2076"/><p><span>Fuair an Ógh oiread na páisi,</span>
<lb n="2077"/><span>Moire ger mór sgíosa,</span>
<lb n="2078"/><span>is Mac Dé san úaidh dá héisi,</span>
<lb n="2079"/><span>sa gruaidh mar ghné gríosa.</span>
<lb n="2080"/></p>
</div>
<pb n="191"/>
<div><lb n="2081"/><p><span>A mhaoir Íosa, a aingil iodhain,</span>
<lb n="2082"/><span>sgaoil m'ainimh san fhalaidh,</span>
<lb n="2083"/><span>saor sinn ó dhíchéill an domhain,</span>
<lb n="2084"/><span>a Mhíchéil, linn labhair.</span>
<lb n="2085"/><span>Labhair.</span></p>
<lb n="2086"/>
<lb n="2087"/><p><span>A Hot Friend Cooling.</span></p>
<lb n="2088"/>
<lb n="2089"/><p><span>Ní mhairenn oighre Murchaidh -</span>
<lb n="2090"/><span>mór cumthair dona brégaibh -</span>
<lb n="2091"/><span>dá maradh ní bheith choidhche</span>
<lb n="2092"/><span>lá go n-oidhche inar n-égmais.</span></p>
<lb n="2093"/>
<lb n="2094"/><p><span>Ag techt chugainn as uainne</span>
<lb n="2095"/><span>dobhíoth daoine uaisle oile;</span>
<lb n="2096"/><span>ag techt chugainn is chugainn</span>
<lb n="2097"/><span>dobhíoth m'fher cumainn croidhe.</span></p>
<lb n="2098"/>
<lb n="2099"/><p><span>Créd dhénuid muinnter Dhálaigh</span>
<lb n="2100"/><span>ón mbás-soin dá ttí an cogadh?</span>
<lb n="2101"/><span>fa meinic laodh mo chroidhe</span>
<lb n="2102"/><span>ós cenn m'fhine dá cosnamh.</span></p>
<lb n="2103"/>
<lb n="2104"/><p><span>Fa dhó sa ló dar bféghuin,</span>
<lb n="2105"/><span>an té fa ndénuim osnadh,</span>
<lb n="2106"/><span>dothigedh sé go bádhach</span>
<lb n="2107"/><span>ó Áoibh Rátha go Brosnuigh.</span></p>
<lb n="2108"/>
<lb n="2109"/><p><span>Do-chuaidh Diarmuid, mo thruaighe,</span>
<lb n="2110"/><span>fúinne a bhfuaire nár bhrethnuigh:</span>
<lb n="2111"/><span>ní thig sé chugainn choidhche -</span>
<lb n="2112"/><span>acht ocht n-oidhche sa tsechtmhuin.</span>
<lb n="2113"/></p>
</div>
<pb n="192"/>
<div><lb n="2114"/><p><span>Diarmuid tar éis a éuga,</span>
<lb n="2115"/><span>a fhir dhénta na huaidhe,</span>
<lb n="2116"/><span>ná bí dá chur a ttalmhuin,</span>
<lb n="2117"/><span>ní gar dhó anmhuin uainne.</span>
<lb n="2118"/><span>Ní.</span>
<lb n="2119"/></p>
</div>
<pb n="197"/>
<div><lb n="2120"/><p><span>Bzzzzz1632ls 17T</span>
<lb n="2121"/><span>Tiar táinig tús na seanma;</span>
<lb n="2122"/><span>gnáth dúil a ndiaigh oileamhna;</span>
<lb n="2123"/><span>críoch Mhumhan na séadmhúr sídh</span>
<lb n="2124"/><span>bunadh na ccéadghlún cciníl.</span></p>
<lb n="2125"/>
<lb n="2126"/><p><span>Cá beag d'fhiadhnaise air sin</span>
<lb n="2127"/><span>imreasuin dá mhac Mílidh,</span>
<lb n="2128"/><span>ag roinn fhóid bhláthchoille Breagh</span>
<lb n="2129"/><span>don dámhchoinne óig fhéinneadh.</span></p>
<lb n="2130"/>
<lb n="2131"/><p><span>Tugsad go hÉirinn eidir</span>
<lb n="2132"/><span>fhilidh agus oirfididh,</span>
<lb n="2133"/><span>a slios Tuir bhratghloin Bhreoghain,</span>
<lb n="2134"/><span>tar muir n-atmhair n-ainbhtheanaigh.</span>
<lb n="2135"/></p>
</div>
<pb n="198"/>
<div><lb n="2136"/><p><span>Onaoi dob ainm don fhior chiúil,</span>
<lb n="2137"/><span>Cior mac Cis ceann ar seiniúil;</span>
<lb n="2138"/><span>ní leanfam dá slonnadh sin,</span>
<lb n="2139"/><span>dá ollamh mearchlann Mílidh.</span></p>
<lb n="2140"/>
<lb n="2141"/><p><span>Ordaighis Éibhear amhra</span>
<lb n="2142"/><span>crannchor fa a n-aos ealadhna</span>
<lb n="2143"/><span>ar mbeith d'Éireamhón ón fhior</span>
<lb n="2144"/><span>ar leith gléimheadhón Gaoidheal.</span></p>
<lb n="2145"/>
<lb n="2146"/><p><span>Do thaoibh Éibhir - gárbh fhearr céim?</span>
<lb n="2147"/><span>tarla an t-oirfideach ainnséin:</span>
<lb n="2148"/><span>re gnúis mbuig ngeilmhíolla ngloin</span>
<lb n="2149"/><span>fa neimhdhíogha an cuid crannchoir.</span></p>
<lb n="2150"/>
<lb n="2151"/><p><span>Ríoghdhacht na seanma ó so lat</span>
<lb n="2152"/><span>ag leanmhuin luirg na ríomhac:</span>
<lb n="2153"/><span>atá ag seinshliocht Éibhir Fhinn</span>
<lb n="2154"/><span>eighriocht re a n-éirigh inntinn.</span></p>
<lb n="2155"/>
<lb n="2156"/><p><span>Dá mbeith fós nach raibh reimhe,</span>
<lb n="2157"/><span>atá an uairsi dh'áiridhe</span>
<lb n="2158"/><span>fréamh an cheóil a muigh Mhumhan,</span>
<lb n="2159"/><span>sgeóil ar a bhfuil fíadhnughadh.</span></p>
<lb n="2160"/>
<lb n="2161"/><p><span>Atá aniugh ag Nioclás Dall,</span>
<lb n="2162"/><span>ar cheart ar chumas n-adhbhann,</span>
<lb n="2163"/><span>mír curadh cheóil na Banbha,</span>
<lb n="2164"/><span>bunadh eóil na healadhna.</span></p>
<lb n="2165"/>
<lb n="2166"/><p><span>Cumadóir na ccleas ndoilbhthe,</span>
<lb n="2167"/><span>gaduidhe na geamhoidhche,</span>
<lb n="2168"/><span>musgladh brón baoithchridhe ban,</span>
<lb n="2169"/><span>glór nach saoilfidhe a síothbhrugh.</span>
<lb n="2170"/></p>
</div>
<pb n="199"/>
<div><lb n="2171"/><p><span>Adhbhar caomhnaidhe cumhadh,</span>
<lb n="2172"/><span>sás meanman do mhórughadh,</span>
<lb n="2173"/><span>siansa ón girre laoi leabhra,</span>
<lb n="2174"/><span>nach binne caoi Céideamhna.</span></p>
<lb n="2175"/>
<lb n="2176"/><p><span>Colloid ré caoine a sheanma</span>
<lb n="2177"/><span>na beathadhaigh bhrúideamhla,</span>
<lb n="2178"/><span>ag éisdeacht mharbhchor a mhér mbras,</span>
<lb n="2179"/><span>do anfadh én re a amas.</span></p>
<lb n="2180"/>
<lb n="2181"/><p><span>Líonmhaire 'ná an fér ag fás</span>
<lb n="2182"/><span>ar leath ó lámhuibh Nioclás,</span>
<lb n="2183"/><span>sreatha a ghéag cceathbhraonach cciúin</span>
<lb n="2184"/><span>do ghealchaolach téad ttaighiúir.</span></p>
<lb n="2185"/>
<lb n="2186"/><p><span>Mar dheilbh a ndiaigh a rionnta,</span>
<lb n="2187"/><span>ní fios d'aos aigeanta,</span>
<lb n="2188"/><span>séis marbhghlan a mheóir rathmhair</span>
<lb n="2189"/><span>d'adhnadh an cheóil chuimhrighthi.</span>
<lb n="2190"/><span>Tiar.</span>
<lb n="2191"/></p>
</div>
<pb n="200"/>
<div><lb n="2192"/><p><span>Tríall, a reacaire, reac m'fhuighle,</span>
<lb n="2193"/><span>imthigh go grod, ná gabh sgís</span>
<lb n="2194"/><span>gan dol d'fhéaghain chinn ar ccoimhghe:</span>
<lb n="2195"/><span>fill ré sgéulaibh oirne arís.</span></p>
<lb n="2196"/>
<lb n="2197"/><p><span>Beir leat úaim go hoighre Domhnaill</span>
<lb n="2198"/><span>díoghrais bríathar a mbía brígh:</span>
<lb n="2199"/><span>tabhair aghaidh a ttáoibh thola</span>
<lb n="2200"/><span>ar chráoibh taraidh fhola hÍr.</span></p>
<lb n="2201"/>
<lb n="2202"/><p><span>Aithin meisi do Mhac Carthaigh,</span>
<lb n="2203"/><span>ná ceil air a n-abair mé:</span>
<lb n="2204"/><span>mo bheith mar tám cuir 'na chlúasoibh,</span>
<lb n="2205"/><span>as nár dá fhuil úasail é.</span></p>
<lb n="2206"/>
<lb n="2207"/><p><span>Ba ná capuill, ór ná airgiod,</span>
<lb n="2208"/><span>ní fhuil agam, innis só:</span>
<lb n="2209"/><span>labhair agus déana deinmne,</span>
<lb n="2210"/><span>tabhair sgéula deimhne dhó.</span>
<lb n="2211"/></p>
</div>
<pb n="201"/>
<div><lb n="2212"/><p><span>Crúacha as muca d'easbaidh oram,</span>
<lb n="2213"/><span>ní hé amháin do ísligh m'úaill:</span>
<lb n="2214"/><span>ceachtar dhíbh ní fhoil ar m'fhagháil,</span>
<lb n="2215"/><span>mar soin do shín m'anáir úaim.</span></p>
<lb n="2216"/>
<lb n="2217"/><p><span>Mé táoibh rém ealadhuin d'ionnmhus,</span>
<lb n="2218"/><span>aithnidh damh nach drud ré sdór:</span>
<lb n="2219"/><span>gé beag ag cách í fan úair-si,</span>
<lb n="2220"/><span>dobhí tráth nárbh úaisle an t-ór.</span></p>
<lb n="2221"/>
<lb n="2222"/><p><span>Duit budh béim mo bheith ar éattráigh,</span>
<lb n="2223"/><span>a úa Carthaigh nár chláon cairt;</span>
<lb n="2224"/><span>beir oirne má táoi rém thógbháil,</span>
<lb n="2225"/><span>a oighre chráoi fhódbháin Airt.</span></p>
<lb n="2226"/>
<lb n="2227"/><p><span>Cuir a suim nách mé do mharcach,</span>
<lb n="2228"/><span>a mheic Domhnaill nár dhiúlt cléir:</span>
<lb n="2229"/><span>mé tar chách do-chóidh amugha,</span>
<lb n="2230"/><span>is tráth ó chóir dá chura a ccéill.</span></p>
<lb n="2231"/>
<lb n="2232"/><p><span>Tabhairt éra ar áoinneach eile</span>
<lb n="2233"/><span>ní heól úaibh - gá hairde nós?</span>
<lb n="2234"/><span>béim ar do bhronnadh ní foghar,</span>
<lb n="2235"/><span>acht th'ollamh féin folamh fós.</span></p>
<lb n="2236"/>
<lb n="2237"/><p><span>Tríall ar éigsibh na ccóig ccóigeadh</span>
<lb n="2238"/><span>ad cheann, a chodhnaigh Chúain Dor;</span>
<lb n="2239"/><span>lór ar fhéaghadh é mar iongna</span>
<lb n="2240"/><span>mé um éanar fa dhiomdha ag dol.</span></p>
<lb n="2241"/>
<lb n="2242"/><p><span>An galar tromsa ina ttarla,</span>
<lb n="2243"/><span>tráth a leighis ná léig thort;</span>
<lb n="2244"/><span>a chnúas géag Oilill as Fhíachaidh,</span>
<lb n="2245"/><span>féag an bfoilim d'fhíachaibh ort.</span></p>
<lb n="2246"/>
<lb n="2247"/><p><span>A reacaire, foillsigh feasda</span>
<lb n="2248"/><span>fada an rún do-rinneas ríamh:</span>
<lb n="2249"/><span>druid romham go ceann ó cCairbre,</span>
<lb n="2250"/><span>as romhall leam thairge tríall.</span>
<lb n="2251"/><span>Tríall.</span>
<lb n="2252"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Irish Bardic Poetry

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Irish Bardic Poetry

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
