Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Dánta gríosuighthe Gaedheal .i. sliocht Duanaire Gaedhilge
Title
Dánta gríosuighthe Gaedheal .i. sliocht Duanaire Gaedhilge
Author(s)
Údair éagsúla - Pádraic Mac Piarais do thiomsuigh,
Compiler/Editor
Mac Piarais, Pádraic
Composition Date
1914
Publisher
The Irish Review (Dublin)
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> <!DOCTYPE TEI [ <!ENTITY hellip "…"> ]> <TEI><teiHeader type="text"> <fileDesc> <titleStmt><title type="main">Dánta gríosuighthe Gaedheal .i. sliocht Duanaire Gaedhilge</title><author><name type="main">Údair éagsúla - Pádraic Mac Piarais do thiomsuigh</name></author><editor><name type="main">Mac Piarais, Pádraic</name></editor><respStmt> <resp>Electronic edition compiled by</resp> <name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name> </respStmt> </titleStmt><editionStmt> <edition> <note type="N">IrRev__1914_02</note> <note type="L">634</note> <note type="B">1914</note> <note type="C">Filíocht</note> <note><p>Description of how and why changes were made</p></note> </edition> </editionStmt><publicationStmt> <publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher> <pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace> <pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>IrRev__1914_02</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor> <availability> <p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p> </availability> </publicationStmt> <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Údair éagsúla - Pádraic Mac Piarais do thiomsuigh</author><title>Dánta gríosuighthe Gaedheal .i. sliocht Duanaire Gaedhilge</title></analytic><monogr> <title level="j">The Irish Review</title><editor><name type="main">Mac Piarais, Pádraic</name></editor><imprint><publisher>The Irish Review (Dublin)</publisher><date>1914</date></imprint> </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc> </teiHeader> <text><body><div><p> <lb n="1"/><span>DÁNTA GRÍOSUIGHTHE GAEDHEAL</span></p> <lb n="2"/> <lb n="3"/><p><span>SLIOCHT DUANAIRE GAEDHILGE</span></p> <lb n="4"/> <lb n="5"/><p><span>PÁDRAIC MAC PIARAIS do thiomsuigh</span></p> <lb n="6"/> <lb n="7"/><p><span>XIII</span></p> <lb n="8"/> <lb n="9"/><p><span>AR EOGHAN RUADH Ó NÉILL</span></p> <lb n="10"/> <lb n="11"/><p><span>Piaras Feiritéir cct. (circ. 1641)</span></p> <lb n="12"/> <lb n="13"/><p><span>Má's é an leomhan cródha Gaedheal i gceart</span> <lb n="14"/><span>Do-bhéaras fód glean Fódla fé n-a smacht,</span> <lb n="15"/><span>I bhfaice-si, a stócaigh chróin, noch téid tar lear,</span> <lb n="16"/><span>Beir chum Eoghain mhóir Uí Néill an ghlac.</span></p> <lb n="17"/> <lb n="18"/><p><span>XIV</span></p> <lb n="19"/> <lb n="20"/><p><span>DO-CHUALA SGÉAL DO CHÉAS AR LÓ MÉ</span></p> <lb n="21"/> <lb n="22"/><p><span>Piaras Feiritéir cct. (circ. 1652)</span></p> <lb n="23"/> <lb n="24"/><p><span>Do-chuala sgéal do chéas ar ló mé,</span> <lb n="25"/><span>Is thug san oidhche i ndaoirse bhróin mé,</span> <lb n="26"/><span>D'fhág mo chreat gan neart mná seolta,</span> <lb n="27"/><span>Gan bhrígh, gan mheabhair, gan ghreann, gan fóghnamh.</span></p> <lb n="28"/> <lb n="29"/><p><span>Adhbhar maoithe sgaoileadh an sgeoil sin,</span> <lb n="30"/><span>Cás gan leigheas is adhnadh tóirse,</span> <lb n="31"/><span>Ath-nuadhadh luit is uilc is eolchair,</span> <lb n="32"/><span>Gríosughadh taodhma is treighde móire.</span></p> <lb n="33"/> <lb n="34"/><p><span>Díothughadh buidhne críche Fódla,</span> <lb n="35"/><span>Lagughadh grinn is gnaoi na cóige,</span> <lb n="36"/><span>Mar do díogadh ar ndaoine móra</span> <lb n="37"/><span>As a bhfearannaibh cairte is córa.</span></p> <lb n="38"/> <lb n="39"/><p><span>Mór an sgéal, ní féidir fólaing</span> <lb n="40"/><span>Ar ndíthe do ríomh lem' ló-sa</span> <lb n="41"/><span>Fuair an fhéile léan 'na dheoidh sin,</span> <lb n="42"/><span>Is tá an daonnacht gach lae dá leonadh.</span></p> <lb n="43"/> <lb n="44"/><p><span>Ní fhuil cliar i n-iathaibh Fódla,</span> <lb n="45"/><span>Ní fhuil aifrinn againn ná órda,</span> <lb n="46"/><span>Ní fhuil baiste ar na leanbhaibh óga,</span> <lb n="47"/><span>Gan fear seasaimh ná tagartha a gcóra.</span> <lb n="48"/></p> </div> <pb n="636"/> <div><lb n="49"/><p><span>Créad do dhéanfadh ar n-aos óga</span> <lb n="50"/><span>Is ná fuil neach re maith dá bhfóirthint,</span> <lb n="51"/><span>Atáid gan triath acht Dia na glóire,</span> <lb n="52"/><span>Is a bpríomh-ál dá ngríosáil tar bóchna.</span></p> <lb n="53"/> <lb n="54"/><p><span>Gearán m'aignidh dearbh na sgeol sin,</span> <lb n="55"/><span>Gabháil gharbh na n-eachtrann óirnne,</span> <lb n="56"/><span>Maith 'fhios agam an t-adhbhar fá'r órduigh</span> <lb n="57"/><span>D'aithle ar bpeacadh an tAthair do dheonuigh.</span></p> <lb n="58"/> <lb n="59"/><p><span>Do bheith neart is ceart is cródhacht,</span> <lb n="60"/><span>Do bheith smacht is reacht fá ró-chion,</span> <lb n="61"/><span>Do bheith rath ar ar san bhfóghmhar,</span> <lb n="62"/><span>Dá mbeith Dia le triathaibh Fódla.</span></p> <lb n="63"/> <lb n="64"/><p><span>D'imthigh Brian na gcliar ó'n mBóirmhe,</span> <lb n="65"/><span>Do bhí tréimhse ag Éirinn pósta</span> <lb n="66"/><span>Níl Murchadh cumasach cródha</span> <lb n="67"/><span>I gCluain Tairbh ba thaca le comhlann.</span></p> <lb n="68"/> <lb n="69"/><p><span>San tráth fá láidir na treoin sin,</span> <lb n="70"/><span>Clann Chárrthaigh san Tál-fhuil treorach,</span> <lb n="71"/><span>Níor sgaoileadar Gaoidhil dá bhfógradh</span> <lb n="72"/><span>Tar tuinn nó gach láthair teorann.</span></p> <lb n="73"/> <lb n="74"/><p><span>Atáid na Danair i leabaidh na leomhan,</span> <lb n="75"/><span>Go seasgair sámh go sádhail seomrach,</span> <lb n="76"/><span>Bríoghmhar biadhmhar briathrach bórdmhar,</span> <lb n="77"/><span>Coimhightheac cainnteach sainnteach srónach.</span></p> <lb n="78"/> <lb n="79"/><p><span>Is é rún 's fonn na fóirne</span> <lb n="80"/><span>Dá mhéid síth do ghníd re ar bpór-ne</span> <lb n="81"/><span>An drong bhíos ag rídhteach leo againn,</span> <lb n="82"/><span>Súgradh cluichí an chuitín chródha.</span></p> <lb n="83"/> <lb n="84"/><p><span>Is truagh lem' chroidhe 's is tinn dár ndrólann</span> <lb n="85"/><span>Nuachar Chuinn, Chríomhthain, is Eoghain,</span> <lb n="86"/><span>Suas gach oidhche ag luighe re deoraidhthibh</span> <lb n="87"/><span>'S gan luadh ar a cloinn do bhí aici pósta.</span> <lb n="88"/></p> </div> <pb n="638"/> <div><lb n="89"/><p><span>Teach Tuathail, monuar, do tóirneadh,</span> <lb n="90"/><span>Is cró Chuinn gan cuimhne ar nósaibh,</span> <lb n="91"/><span>Fonn Féidhlime go tréith-lag tóirseach,</span> <lb n="92"/><span>Iath Iughuine go brúighte brónach.</span></p> <lb n="93"/> <lb n="94"/><p><span>Achadh Airt fá cheas gan sóghachas,</span> <lb n="95"/><span>Críoch Chobhthaigh fá ughaim ag slóightibh,</span> <lb n="96"/><span>Clár Chormaic fáidh foirtill na gcomh-fhocal</span> <lb n="97"/><span>Fá'n onchoin lán d'fhothram deorach.</span></p> <lb n="98"/> <lb n="99"/><p><span>Mo léan, ní hé tréine na slógh sin</span> <lb n="100"/><span>Ná buirbe na fuirne ó Dhóbher,</span> <lb n="101"/><span>Ná neart naimhde do chaill ar ndóchas</span> <lb n="102"/><span>Acht díoghaltas Dé tá ar Éirinn fhód-ghlais.</span></p> <lb n="103"/> <lb n="104"/><p><span>Ciodh tá an eang so teann ag tórmach</span> <lb n="105"/><span>Fá láimh leabhair na nGall so nódh againn,</span> <lb n="106"/><span>Áilim Aon-Mhac tréan na hÓighe.</span> <lb n="107"/><span>Go dtigidh an Ceart san alt 'nar chóir dhó.</span></p> <lb n="108"/> <lb n="109"/><p><span>Is bíodhgadh báis liom bás mo chomhursan,</span> <lb n="110"/><span>Na saoithe sámha sásta seolta</span> <lb n="111"/><span>I dtír ba ghnáthach lán de thóbhacht,</span> <lb n="112"/><span>Ite, vade dá rádh leo-san.</span></p> <lb n="113"/> <lb n="114"/><p><span>Is gan acht cáirde ó ló go ló aca</span> <lb n="115"/><span>Dá gcuir uile i dtuilleadh dóchais</span> <lb n="116"/><span>Go mbeith fábhar dá fhaghbháil dóibh sin</span> <lb n="117"/><span>Is gan ann acht "Till further orders."</span></p> <lb n="118"/> <lb n="119"/><p><span>Galar gan téarnadh is maothchas mór lion,</span> <lb n="120"/><span>Greamanna daor-bháis cé táim glórach,</span> <lb n="121"/><span>Sgaipeadh ar an bhFéinn dár ghéill clár Fódla</span> <lb n="122"/><span>Is eaglais Dé dá claochlódh as órdaibh.</span></p> <lb n="123"/> <lb n="124"/><p><span>Tá sgéimh na gréine go nóna</span> <lb n="125"/><span>Fá éiclips ó éirghe ló dhi,</span> <lb n="126"/><span>Tá na spéartha i ngné dá fhógradh</span> <lb n="127"/><span>Na fuil téarma ar saoghail ró-fhada.</span></p> <lb n="128"/> <lb n="129"/><p><span>Fuair an cháirdeas spás a dóthain,</span> <lb n="130"/><span>Le lucht séad ní géar an sgeol sin,</span> <lb n="131"/></p> </div> <pb n="640"/> <div><lb n="132"/><p><span>Ní léir dam aoinneach ar m'eolas,</span> <lb n="133"/><span>Noch do-bhéaradh réal chum bróg dam.</span></p> <lb n="134"/> <lb n="135"/><p><span>Fágbhaim sin ar chur an Chomhachtaigh,</span> <lb n="136"/><span>Aon-Mhac Muire gile móire</span> <lb n="137"/><span>As a bhfuil ar n-uile-dhóchas</span> <lb n="138"/><span>Go bhfuigheadh sibh-se is mise cóthromh.</span></p> <lb n="139"/> <lb n="140"/><p><span>Is aithchim Íosa, Rí na glóire,</span> <lb n="141"/><span>Mar is fíor gur tríd sin d'fhóghnas,</span> <lb n="142"/><span>Saoillse laoi agus oidhche d'órduigh,</span> <lb n="143"/><span>Go dtigid an ní mar shílim dóibh sin.</span></p> <lb n="144"/> <lb n="145"/><p/></div></body></text></TEI>
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services