Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main"/><author><name type="main">0473</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Deirdre D'Auria and Eilís Ní Mhearraí</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">Éigse14 107-120</note>
                         <note type="L">107</note>
                         <note type="B">1820c 19T</note>
                         <note type="C"/>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2017</date><idno>Éigse14 107-120</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><bibl><title/><author>0473</author><imprint><publisher/><date>1820c 19T</date></imprint>
 </bibl></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="0"/><span>Air Uimhir Bheag na fFíoraon</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Multi sunt vocati, pauci vero electi.  Gairmthear mórán acht is</span>
<lb n="3"/><span>beagán a toghthar, Matha 22,14.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>1 Is fíor nach áil le Dia bás an pheacaig acht go n-iompóchadh</span>
<lb n="6"/><span>sé agus maireachtain, mar a dheimhnigheann an fháidh Ezechiel duinn,</span>
<lb n="7"/><span>xxxiii,11.  "Ní háil leis aon do chailleamhuin", adeir N. Peadar,</span>
<lb n="8"/><span>2 Ep.,c.iii,r.9.  "Do thug Iosa Críost é féin mar fhuasgalta air son</span>
<lb n="9"/><span>na n-uile dhaoine", adeir N. Pól, 1 Tim. 4.  "Is í a thoil go</span>
<lb n="10"/><span>slánóchthaoi gach aon duine, agus go roigfidís fios na fírinne", v, 4.</span>
<lb n="11"/><span>Do bheir sé cuire do gach n-aon gan leithleas chum seilbhe a</span>
<lb n="12"/><span>righeachta neamhdha, agus saláthrann sé gach cóir is riachtanach dóibh</span>
<lb n="13"/><span>chum críche shonaidhe a ccruthaighthe do rochtain.  Air a shon san</span>
<lb n="14"/><span>níl aon amhras ná go bhfuil an chuid is mó den ccineadh daondha</span>
<lb n="15"/><span>caillte go deoigh, ó deir Críost féin, a ccríochnughadh shoisgéil an</span>
<lb n="16"/><span>laé si, go ffuil mórán airna ngairm agus beagán airna ttoghadh.  Má</span>
<lb n="17"/><span>mheasamaoid na criost-aighthe air leith leó féin is é muinghín daoine</span>
<lb n="18"/><span>eagnaidhe gur mó d'fhíoraonaibh ina measg ioná dhe</span>
<lb n="19"/><span>mhallaightheoiribh, is é sin, má curthar an t-aos óg do gheibh bás</span>
<lb n="20"/><span>ionna neamhchionnta baistighe annsa meas.  Gidheadh dá mbaintighe a</span>
<lb n="21"/><span>leithéidighe sin do gheibh bás a naomhthacht na baistighe as an ccuid</span>
<lb n="22"/><span>oile agus gan a áiriomh acht an drong do thig chum crionacht, a</span>
<lb n="23"/><span>roigeann aois céille agus</span></p>
</div>
<pb n="108"/>
<div><lb n="24"/><p><span>tuigsiona, is í an chéadfadh choitchionn gur lia go mór de chriost-</span>
<lb n="25"/><span>aighthibh aosta a cailltear ioná slanuighthear, agus dá réir sin go</span>
<lb n="26"/><span>bhfuilid na fíoraoin ina measg a ffad níos lugha ioná na mallaigh-</span>
<lb n="27"/><span>theoiridhe.  Ma fhiafruigheann aon duine a chiall san is furas a</span>
<lb n="28"/><span>fhreagra: óna ndroichghníomharaibh féin agus ó dhiúltadh dho na</span>
<lb n="29"/><span>coinghiollachaibh iarrthar air a ttaobh-san chum a leasa do rochtain</span>
<lb n="30"/><span>.i. an nidh theagasguigheann Dia do chreidmheail, agus géilleadh dá</span>
<lb n="31"/><span>aitheantaibh.</span></p>
<lb n="32"/>
<lb n="33"/><p><span>2 Acht dochum gabháil a n-athghiorra an sgéil, níl acht dá</span>
<lb n="34"/><span>shlighe chum fhlaitheamhnais do rochtain: conair an neamh-</span>
<lb n="35"/><span>chionta agus conair na haithrighe.  Gan aon amhras is slighe dheimh-</span>
<lb n="36"/><span>neach go flaitheamhnas agus chum na beatha shíorruidhe, ionn nach</span>
<lb n="37"/><span>leigthear aoinnidh trochlaighthe na caidheach, an neamhchionta.</span>
<lb n="38"/><span>Acht cia atá neamhchiontach má fhagbhamaoid leanaba tairéis a</span>
<lb n="39"/><span>mbaiste as an áiriomh; cia oile atá saor ó pheacadh ná tarraingthear</span>
<lb n="40"/><span>as an mBabilon pheacamhuil si sul do chuiripigheann meang agus</span>
<lb n="41"/><span>mailís a ttuigsin; cá a loighead do thaistiollann bóthar an neamh-</span>
<lb n="42"/><span>chionta anois go breaslann teamhrach na fflaithios?  Cá ffaghthar a</span>
<lb n="43"/><span>measg na hársuigheachta na hanamna fíorghlana sa nach raibh</span>
<lb n="44"/><span>riamh ciontach ann aon pheacadh gníomha, a smaoineadh, a</span>
<lb n="45"/><span>mbriathar nó a n-obair?  Nach beag a gheabhthaoi anois annsa</span>
<lb n="46"/><span>n-aois anduthchasach so, noch do mhairionn do reir riaghlach an</span>
<lb n="47"/><span>tSoisgéil agus na criostamhlachta, gan trácht air aon chor air a bhfuil</span>
<lb n="48"/><span>ar feadh an domhain gan geilleadh do Chríost, ná air a liacht drong</span>
<lb n="49"/><span>dh'airmhigheann iad féin ina ccriostaighthe agus atá sgarrtha le fíor-</span>
<lb n="50"/><span>aontacht tre leanmhúint d'earráid agus do shiosma, iad sa go léir</span>
<lb n="51"/><span>d'fhágbháil amuich gan aon chuid de chomaoin na naomh aca agus atá</span>
<lb n="52"/><span>fuagartha amach gan aon chuid aca dhen righeacht neamhdha, mar</span>
<lb n="53"/><span>adeir an t-apstol, Gal. c.v, r.19.</span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>3 Atáid go deimhin, buidheachas re Dia, roint anamnacha</span>
<lb n="56"/><span>sonaidhe, air nós Noa, do choimheudann iad féin glan neamh-</span>
<lb n="57"/><span>thruaillighthe a measg na cuiriptheachta coitchine; óir ní raibh</span>
<lb n="58"/><span>Eaglais Chríst riamh, ná ni bhiaidh chaoidhche, a n-eugmais naomh</span>
<lb n="59"/><span>san aimsir is measa féin; tairis sin is baoghalach nach faghthaoi a</span>
<lb n="60"/><span>measg deich míle daoin<e> aosta, nó tháinigh chum aois tuigsiona,</span>
<lb n="61"/><span>aon duine amháin atá chomh sonaidhe sin agus brat gléigeal a neamh-</span>
<lb n="62"/><span>chionta baistighe do bhreith ón tobar baistighe gus an uaigh gan sal</span>
<lb n="63"/><span>éigín pheacadh do bheith air.  Atá a leithéid sin de mhallaightheacht</span>
<lb n="64"/><span>ionnsa saoghal, a leithéid sin de mhí-iomchar a nádúir an duine ó</span></p>
</div>
<pb n="109"/>
<div><lb n="65"/><p><span>thuitim ár sinsior go ttoisighmíd uile, beagnach, ann-aimsir ár</span>
<lb n="66"/><span>leanabuigheachta aig dul air seachrán ón tslighe cheart agus go cclaon-</span>
<lb n="67"/><span>amaoid ó chosán na subhailce, mar adeir an rioghfháigh, Sailm</span>
<lb n="68"/><span>xiii,4.</span></p>
<lb n="69"/>
<lb n="70"/><p><span>4 Agus ní gabha dhuinn dearbhadh air bith air gur beagán a</span>
<lb n="71"/><span>theighionn go flaitheamhnas air rian na neamhchionta de chriost-</span>
<lb n="72"/><span>aighthibh ársaidh acht feuchain a ccoitchine air an ccumadh a</span>
<lb n="73"/><span>ccaithid an mhuintir atá a n-ainm críostaighthe a mbeatha; óir</span>
<lb n="74"/><span>cuirim a fhiaghnaise oraibh féin, nach bíd a n-urmhór cionntach ann</span>
<lb n="75"/><span>neamhurchóideacht a mbaistighe do chailleamhuin chomh luath agus</span>
<lb n="76"/><span>do thiucfadh ionnta peaca dheunadh agus gur buinsgionn do riaghla-</span>
<lb n="77"/><span>chaibh a ccreidimh a chaithid a mbeatha?  Má chuarduigheamaoid</span>
<lb n="78"/><span>ón rioghbhrog <pálás> gus an mbothán, ón uachtarán gus an lábán-</span>
<lb n="79"/><span>ach, a mbaile mór agus a ttuaithe, is peaca, dubhailce, míbheus agus an</span>
<lb n="80"/><span>uile mhallaightheacht do chífeamaoid ina measg a ccoitchine a</span>
<lb n="81"/><span>measg an uile aicme daoine.  A measg na n-uasal is tearc a chí-</span>
<lb n="82"/><span>feamaoid aon read acht uabhar, díomas, mórdháil, díthchreidiomh,</span>
<lb n="83"/><span>droichmheas air dhiaghacht, ainrian, ainmhian, anchaithteacht,</span>
<lb n="84"/><span>antlás na colna, tarcaisne agus leathtrom air na bochtaibh, agus a ccomh-</span>
<lb n="85"/><span>achta agus a n-ughdarás a dh'iompoghadh chum oilc agus urchóide.  An</span>
<lb n="86"/><span>drong atá fána mbun san ní mór nach bhfuilid chomh dona leó, an</span>
<lb n="87"/><span>mhéid atá air a ccor, óir is saint agus tairbhe shaoghalta is mó atá dhe</span>
<lb n="88"/><span>sgim orra, agus cuirionn san d'fhiachaibh orra eugcóir a dheunadh air</span>
<lb n="89"/><span>chách má fheudaid.  Ní loghálaid aon aimsir dóibh féin chum cuimhne</span>
<lb n="90"/><span>air an tsiorruigheacht ná leasa a n-anama, agus atáid chomh dian agus</span>
<lb n="91"/><span>chomh daor air gach n-aon fana smacht leis an mhuintir is mó</span>
<lb n="92"/><span>comhacht.  Ní mór leó a ccaithid dá n-aimsir air ghnodhaibh</span>
<lb n="93"/><span>shaoghalta agus a' troid agus aig aighneas le gach óglách agus fear oibre dá</span>
<lb n="94"/><span>mbidhionn aca agus b'fhéidir aig deunadh eugcóra orra a ndíol an</span>
<lb n="95"/><span>tuarasdail bhoicht leó do thuillid uatha go cruaidh cráidhte, agus aig</span>
<lb n="96"/><span>caitheadh a sheacht n-oiread a ttigh an ósta, Domhnach agus lá saoire,</span>
<lb n="97"/><span>agus b'fhéidir gur dhíthchioll doibh leathuair a chaithiomh aig aifrionn</span>
<lb n="98"/><span>tairéis na seachtmhuine chum buidheachais a bhreith leis an té úd</span>
<lb n="99"/><span>d'fheudfadh rath nó 20 mírath a chuir air a saothar, agus an leathuair</span>
<lb n="100"/><span>sin féin go fuar faillítheach spadánta; is fada uatha a bheith chomh</span>
<lb n="101"/><span>cúramach chomh griongalach ná chomh dáríre dá dheunadh agus bhíd</span>
<lb n="102"/><span>siad chum riachtanais an tsaoghail tsoghluaiste si a shaláthar; acht</span>
<lb n="103"/><span>is é is fada leó bheith an t-aifrionn dá rádh, agus má bhidhionn sean-</span>
<lb n="104"/><span>móir ná teagasg aig an sagart dá thabhairt ní ffadhadh cuid aca</span></p>
</div>
<pb n="110"/>
<div><lb n="105"/><p><span>foighne leis sin air aon chor gan a ccodla thuitim orra nó imtheacht</span>
<lb n="106"/><span>amach air fad.  A n-áit lorg a chur air righeacht na fflaithios air ttóis,</span>
<lb n="107"/><span>a n-áit a ngnodh shaoghalta a choisreagann le a ndeunamh chum</span>
<lb n="108"/><span>glóire Dé agus le hinntinn a réir do dheunadh agus a ndualgais chinnte do</span>
<lb n="109"/><span>choimhlíonadh, is é a n-airidhe go hiomlán a mbeanna do leath-</span>
<lb n="110"/><span>nughadh, a mórdháil a choimhead suas agus a cclú san tsaoghal do</span>
<lb n="111"/><span>chaithréimiughadh, agus chum na críche si atáid ullamh chum aon</span>
<lb n="112"/><span>bheart eigcorach nó cailleamhnach do ghradh aon tairbhe do</span>
<lb n="113"/><span>ghnodhadh dhóibh féin; oir is follus go loigheaduigheann a ccreidiom</span>
<lb n="114"/><span>agus a ccrábhthacht do réir mar mhéuduigheann a n-íonmhas agus a</span>
<lb n="115"/><span>saidhbhrios.</span></p>
<lb n="116"/>
<lb n="117"/><p><span>5 Atá sé follus air a' nós céadna, na slighthe si is mó agus is éifioch-</span>
<lb n="118"/><span>tamhla chum críostaighthe a ghríosadh dochum suabhailceadha agus</span>
<lb n="119"/><span>riaghlacha creidimh do chleachtadh agus ceangal riu agus sláinte a n-anama</span>
<lb n="120"/><span>do shaothrughadh, mar atá, bochtaine, buaidhre agus deacracha an</span>
<lb n="121"/><span>tsaoghail, go n-iompuighid ina n-adhbhar peacadh dhon lucht</span>
<lb n="122"/><span>d'fhullaingeann iad agus go ndamanuighthear na mílte treas na hadh-</span>
<lb n="123"/><span>bharaibh sin do tugadh dhóibh chum a ttreorughadh go flaitheamhnas,</span>
<lb n="124"/><span>ionus má bhrostuigheann saidhbhrios mórán chum a ccailleamhna</span>
<lb n="125"/><span>go siorruidhe, do bhrigh go ndallann sé iad air mhodh go ndear-</span>
<lb n="126"/><span>madaid Dia, atá an bhochtaine chomh dona céadna do mhórán, air</span>
<lb n="127"/><span>an adhbhar go ccuirionn sé orra bheith aig canrán air Dhia agus aig</span>
<lb n="128"/><span>lochtughadh a thoile diagha.  Más céim cruaidh a n-aghaidh ár</span>
<lb n="129"/><span>leasa saidhbhreas, do bhrigh an drochlámh a deuntar díobh, cuireann</span>
<lb n="130"/><span>bochtaine mar an ccéadna na sluaidhte go hifrionn treas an mhí-</span>
<lb n="131"/><span>fheidhm a deuntar de; air an adhbhar go ccuidigheann an t-uasal agus</span>
<lb n="132"/><span>an t-ísiol, an lag agus an láidir, an bocht agus an saidhbhir lena chéile</span>
<lb n="133"/><span>chum a ndamanaighthe.  Deunann an comhachtach leatrom agus</span>
<lb n="134"/><span>eugcóir air an mbochtán agus trid sin tuillid damaint shíorruighe dóibh</span>
<lb n="135"/><span>féin; bíd na bochtáin, tríd sin, feargach lasánta a n-aghaidh na</span>
<lb n="136"/><span>ccomhachtach, agus mar sin damnuighid iad féin air an nós céadna;</span>
<lb n="137"/><span>brughaid na huaisle go talamh na bochtáin agus dá réir sin go ttuillid</span>
<lb n="138"/><span>dioghaltas Dé a thuitim orra go siorruighe; bidhionn tnúith agus</span>
<lb n="139"/><span>formad aig na bochtaibh leó san, agus bíd aig goid agus aig sracadh uatha</span>
<lb n="140"/><span>go heugcórach, agus dá bhrigh sin go ttuillid an dioghaltas ceadna agus</span>
<lb n="141"/><span>bás shíorruidhe d'fhaghail.</span></p>
<lb n="142"/>
<lb n="143"/><p><span>6 Dá mbeith uain nó aimsir agam chum feuchain athchumair do</span>
<lb n="144"/><span>thabhairt tar na ceardaibh agus na n-ealadhan n-eugsamhuil agus glaodhach</span>
<lb n="145"/><span>gach criostaighe fó leith, do nochtfainn míle claonbheart táir agus</span></p>
</div>
<pb n="111"/>
<div><lb n="146"/><p><span>cleachta neamhdhlightheacha dá ndeunaid chum a chéile do sgrios,</span>
<lb n="147"/><span>do mhealladh agus do chealgadh.  Cá a liacht duine noch do thuigeann</span>
<lb n="148"/><span>go ccomhlíona<i>d a ndualgas lena bhriseadh, aig deunadh faillith</span>
<lb n="149"/><span>dhen nidh atá órdaighthe agus aig deunadh an nidh atá toirmisgthe?</span>
<lb n="150"/><span>Atáid sinsiora faillíghtheach a tteagasg agus a ffoghluim a cclainne, nó</span>
<lb n="151"/><span>ní bhfuil aon uraim aig an cclainn da sínsioraibh.  Atáid fir rómhur-</span>
<lb n="152"/><span>santa dá mnáibh, nó atáid na mná air deire ionnsa ngrádh agus ionnsa</span>
<lb n="153"/><span>n-uraim budh chóir dhóibh a bheith da ffearaibh; atáid maghaisirighe</span>
<lb n="154"/><span>agus mná tighe ródhian agus róchruadhalach air a seirbhíseachaibh agus air a</span>
<lb n="155"/><span>lucht aointighe, nó atáid na seirbhíseacha agus an chualacht droch-</span>
<lb n="156"/><span>mhúinte agus neamhdhílis dá maghaistiribh.  Acht chéadna is fíor-</span>
<lb n="157"/><span>bheagán a gheabhthaoi, aig labhairt a ccompráid <a cconaclann>, a</span>
<lb n="158"/><span>choimhlíonann a ndualgas ann gach aon phongc; is fíorbheagan</span>
<lb n="159"/><span>nach geabhtar prácás éigín salchair ionna subhailcibh agus lán de</span>
<lb n="160"/><span>chréimibh agus d'ainimh.  Is fíorbheagán a thoghfadh Dia roimh an</span>
<lb n="161"/><span>uile nidh agus aigá mbeith aigne do ghnáth sgarramhuint le gach uile</span>
<lb n="162"/><span>nidh agus an uile nidh a fhulaing níos luaithe ioná fearg do chur air,</span>
<lb n="163"/><span>agus dá réir sin is fíorbheagán ar féidir leo a rádh go ffuil ceart aca air</span>
<lb n="164"/><span>fhlaitheamhnas air son a neimhchionta.  Anois féuchamaois agus</span>
<lb n="165"/><span>tugaidhe féin breitheamhnas más mó a theighionn go flaitheamhnas</span>
<lb n="166"/><span>air bhóthar na haithrighe.  Aig sin an nídh do gheallas san dara</span>
<lb n="167"/><span>pongc.</span></p>
<lb n="168"/>
<lb n="169"/><p><span>7 An uair adeirim nach ffuil acht beagán, le labhairt a ccompráid,</span>
<lb n="170"/><span>noch ar féidir leó ceart a éiliomh air fhlaitheamhnas a leith a n-aith-</span>
<lb n="171"/><span>righe fhírinneach, ní thógraim a rádh nach ttéid acht beagán chum</span>
<lb n="172"/><span>faoisidine; óir a mhalairt daoine ainrianta air fad, méirdreacha agus</span>
<lb n="173"/><span>anstriosacha, gurab é a ccéird a bheith aig deunadh místá agus mall-</span>
<lb n="174"/><span>aightheacht agus air nach ffuil náire ná eagla saltairt air gach uile chóir</span>
<lb n="175"/><span>diagha agus daondha, is é mo thuairim, adeirim, a mhalairt daoine den</span>
<lb n="176"/><span>tsamhuil si, go ndeunaid urmhór na ccríostaighthe an dualgas sa do</span>
<lb n="177"/><span>chur díobh air ghoithe éigin tímchioll na Cásga gacha bliadhain, is</span>
<lb n="178"/><span>é sin, go ndeunann a lán díobh a bpeacaidhe d'fhaoisidín, acht is</span>
<lb n="179"/><span>baoghlach gur beag as an uimhir mhór so air ar féidir aithrighig</span>
<lb n="180"/><span>fhírinneacha Soighsgéil do ghlaodhach, agus dá bhrigh sin gur beag</span>
<lb n="181"/><span>díobh a sláineochthar, mar atá sé sár-riachtanach chum slánaighthe</span>
<lb n="182"/><span>aithrighe do dheunadh, do réir na breithe uathbhásaigh úd do thug</span>
<lb n="183"/><span>ár Slánaightheoir Iosa Críost féin, "Acht muna ndeuntaidhe aithrighe</span>
<lb n="184"/><span>biadh sibh uile caillte."  Acht cia é an fíoraithrigheach soighsgeulta?</span></p>
</div>
<pb n="112"/>
<div><lb n="185"/><p><span>Is é fíoraithrigheach ann, adeir Tertullian, an té air a ngoillfeadh</span>
<lb n="186"/><span>sé air do shíor a bheith dhe mhí-ágh air cumann agus caradas Dé a</span>
<lb n="187"/><span>chailleamhuint, agus aigá mbeid a pheacaidhe os comhair a shúl aige</span>
<lb n="188"/><span>coitchianta agus cuimhne aige orra, agus air a mbiadh doilghios fírinneach</span>
<lb n="189"/><span>agus cúmha dháríre air dá ndeasgaibh.  Is é an fíoraithrigheach, an te</span>
<lb n="190"/><span>d'fheuchann thairis le brón croidhe air na laethibh agus air na bliadhan-</span>
<lb n="191"/><span>taibh do chaith sé a n-eascáirdeas Dé agus fhuaithigheann agus chaoineann</span>
<lb n="192"/><span>go geur ó chroidhe mar do chuir sé fearg riamh air a Thighearna</span>
<lb n="193"/><span>uilechomhachtach; is é an fíoraithrigheach, an té chaithionn beatha</span>
<lb n="194"/><span>nuaidh agus fheuchann lena choirthibh a ghlanadh amach agus a chuit-</span>
<lb n="195"/><span>iughadh le gnaithchleachtaibh duaibhseacha aithrighe agus dianthroisge,</span>
<lb n="196"/><span>ionus go ffeudfadh sé na daorphianta guasmhara do thuill sé, agus</span>
<lb n="197"/><span>a bhfuil ceart aig breitheamhnas Dé a dhioghalt air, a sheachnadh.</span></p>
<lb n="198"/>
<lb n="199"/><p><span>8 Aig sin, a dhearbhráithreacha, tuairisg cheart an aithrighich</span>
<lb n="200"/><span>fhírinnigh; gidheadh, cá ffaghthar aithrigheacha den tsamhuil sin?</span>
<lb n="201"/><span>Go deimhin d'fheudfadh óigbhliadhanta na criostamhlachta a</span>
<lb n="202"/><span>leithéidibh sin do mhaoidheamh; san aimsir rathamhuil sin do cídhthighe</span>
<lb n="203"/><span>peacaig de gach uile chineul agus aicme sleachta aig geatadh-</span>
<lb n="204"/><span>aibh na tteampoll, foillighthe le heudaighibh róin agus luaithre, aig</span>
<lb n="205"/><span>sgreadaigh air Dhia aig iarraidh trócaire, aig bualadh a n-ochta, mar</span>
<lb n="206"/><span>an bpoibliocán, re cúmhaidh, agus dá iarraidh air an bpobal, air a</span>
<lb n="207"/><span>ngabháil társa asteach go tigh Dé, maithfeachas agus reighteach a</span>
<lb n="208"/><span>ppeacaidhe d'fhaghail dóibh trena nguidhe agus do thoradh a n-urn-</span>
<lb n="209"/><span>aighthe.  Acht is air éigionn atá aon chomhartha dhen aithrighe</span>
<lb n="210"/><span>sin le faghail anois; is é is rómhór leó comharthas beag troisge</span>
<lb n="211"/><span>dheunadh san cCorghas nó Aoine nó Satharnn; ní fheudaid trosgadh</span>
<lb n="212"/><span>ná aon chrádh oile coirp d'fhullaing.  Agus más lucht leanamhna do</span>
<lb n="213"/><span>Chríost iad, dar liom is cionntreoir é air a raibh coróin spíona, agus is</span>
<lb n="214"/><span>deisgiobail do Thighearna iad do mhair fá anacra agus d'eug fá dhaor-</span>
<lb n="215"/><span>pheanaid, agus ní ffaghaid sin foighne le clos trácht air leoirghníomh</span>
<lb n="216"/><span>ná air chrádh an choirp, air throsgadh ná air iad féin do sheunadh,</span>
<lb n="217"/><span>agus gan trácht air thaithighe do dheunadh dhíobh, air son go ngáirid a</span>
<lb n="218"/><span>ttrompheacaidhe iomdha go laetheamhuil air neamh aig iarraidh</span>
<lb n="219"/><span>dioghaltais.  Acht cheana déinid siad faillith iomlán 21 de shacra-</span>
<lb n="220"/><span>maint na haithrighe agus mairid agus eugaid air staid neamhaithrigheach.</span>
<lb n="221"/><span>Nó tagaid a láthair chathaoir na faoisidíne gan an t-ullmhughadh</span>
<lb n="222"/><span>ná an mheoin cheart, gan díoltuirse air son a bpeacaidhe mar budh</span>
<lb n="223"/><span>chóir dhóibh, agus gan rún daingeann ná dárire aca a mbeatha do</span>
<lb n="224"/><span>leasughadh.  Breithnighidhe féin anois, a dhearbhráithre, má tá ceart</span>
<lb n="225"/><span>aig urmhór na ccriostaighthe air fhlaitheamhnas do thoradh a</span>
<lb n="226"/><span>n-aithrighe dáríre.  Breithnighidhe an bhfeudfadh sibh féin ceart do</span></p>
</div>
<pb n="113"/>
<div><lb n="227"/><p><span>gheilleadh <dh'éileamh> air an mbeatha shíorruidhe do chionn bhur n-aithrighe</span>
<lb n="228"/><span>féin.</span></p>
<lb n="229"/>
<lb n="230"/><p><span>9 Atá suighiughadh oile fós air an uimhir mhór críostaighthe a</span>
<lb n="231"/><span>cailltear go síorruidhe .i. a liacht duine chealgann agus do ghnidh</span>
<lb n="232"/><span>eugcóir air a <c>comharsain, agus cia aca do ghnidh ionachlain ná</span>
<lb n="233"/><span>leoirghníomh leis?  Atá lucht na heugcóra a dheunadh do-áirmhighthe,</span>
<lb n="234"/><span>gidheadh atá lucht an leoirghníomha róshuathrach.  A measg céad</span>
<lb n="235"/><span>duine budh dhíthchioll díbh aon duine amháin d'fhaghail nach</span>
<lb n="236"/><span>gearánfadh go ndearnadh duine éigin eugcóir éigín nó cealg d'imirt</span>
<lb n="237"/><span>air, agus air a shon san cread an sasughadh a deuntar, cread an éiric a</span>
<lb n="238"/><span>dioltar air son na foghla?  Aig si nidh nach smaoinighid amháin air</span>
<lb n="239"/><span>a dheunadh, agus air a shon san níl aon nidh is deimhnighe chum</span>
<lb n="240"/><span>damaint shiorruighe dá n-anam ná faillighe a dheunadh dhen dualgas</span>
<lb n="241"/><span>so; níl aon nidh níos soléire ioná go ffuilid siad caillte go síorruidhe</span>
<lb n="242"/><span>muna ndeunaid leoirghníomh a ccuid a ccomharsan, agus a bheith air a</span>
<lb n="243"/><span>ccor, agus sasamh a dheunadh lena ccomharsain san eugcóir do rineadar</span>
<lb n="244"/><span>air, agus san ffoghail do rineadar dho go toiltionach.  Ina dhiaigh sin an</span>
<lb n="245"/><span>práinn duinn dearbhadh air bith chum a dheimhniughadh duinn</span>
<lb n="246"/><span>gurab iomadamhla go mór a ndamanuighthear ioná slánuighthear</span>
<lb n="247"/><span>d'anamnnaibh, agus as lár na críostamhlacht féin gur róbheag a theighionn</span>
<lb n="248"/><span>go flaitheamhnas tré dhoras na haithrighe a ccomórtas lena tteighionn</span>
<lb n="249"/><span>go hifrionn agus cailltear go deoigh do chionn neamhaithrighe chroidhe</span>
<lb n="250"/><span>ná toraidh cheart leoirghníomha a thabhairt uatha?  Cá liacht</span>
<lb n="251"/><span>peacach frioththuitiomach agus seanchleachtach a measg aithrighig na</span>
<lb n="252"/><span>haimsire si, noch atá aig síoraiththuitim ionnsna coirthibh céadna</span>
<lb n="253"/><span>agus dhiúltuigheann do chontabhairtibh an pheacadh do sheachnadh,</span>
<lb n="254"/><span>ná aon duaigh a ghlacadh chum a n-ainmhianta do chlaoidheadh ná</span>
<lb n="255"/><span>a ndroichchleachta do sheachnadh?  Cá liacht duine do thar-</span>
<lb n="256"/><span>caisnigheann trocaire agus gairm De, aig braith air a siodhcháin a</span>
<lb n="257"/><span>dheunadh leis air leabain a mbáis agus nach áil leó sgarramhuint ris an</span>
<lb n="258"/><span>bpeacadh acht an uair bheid siad aosta anbhfann an tráth ná</span>
<lb n="259"/><span>bidhionn ionnta an peaca dheunadh ná fós eirghe as.  Roicfeadh le</span>
<lb n="260"/><span>seandacht, gan amhras, duine do sgaoileadh ó bhaois na hóige;</span>
<lb n="261"/><span>roigfeadh le miraith, uireasbaidh sláinte, coimpleusg bhriste, air</span>
<lb n="262"/><span>ccaithiomh amach a leanmhuint míriaghail agus tráighte le rangás na</span>
<lb n="263"/><span>colna, a fhuil d'fhuarughadh, teasbach a ainmhian do mhúchadh,</span>
<lb n="264"/><span>claoine borb a chroidhe do chosg agus fuaith nádúrtha thabhairt do</span>
<lb n="265"/><span>dhon bpeacaidh.  B'fhéidir go stadfadh a dhroichghníomhartha</span>
<lb n="266"/><span>annsan, acht an féidir a mheas air an adhbhar san go bhfuil sé ina</span></p>
</div>
<pb n="114"/>
<div><lb n="267"/><p><span>aithrigheach fhírinneach?  Nó an féidir a mheas go bhfaghaidh sé</span>
<lb n="268"/><span>grása doilghís agus díoltuirse iomchubhaidh an uair is maith leis, maille</span>
<lb n="269"/><span>re gráin agus fuaith don bpeacadh do bhrigh go ngoilleann sé air</span>
<lb n="270"/><span>mhórmhaithios Dé?  Ah! ní headh, a dhearbhráithreacha, is é</span>
<lb n="271"/><span>fuaith is gnáthaighe lena leithéidibh sin a bheith aca dhon bpeacadh,</span>
<lb n="272"/><span>mar nach feudaid leanmhuint de níos sia.  Is anamh a chuimhnighid</span>
<lb n="273"/><span>siad air an masladh tugthar do Dhia; nil aon toradh aca air aoin nidh</span>
<lb n="274"/><span>bheanann re creidiomh acht na bagaracha do ghnidhthear orra</span>
<lb n="275"/><span>air phiantaibh síorruidhe d'fhulaing iar sgarradh ris an saoghal sa;</span>
<lb n="276"/><span>agus dá mbeith gan aon ifrionn a bheith ann is baoghalach go mairfidís</span>
<lb n="277"/><span>agus go n-eugfadaois air nós na ndithchreidmheach, gan dilseacht gan</span>
<lb n="278"/><span>chreidiomh agus gan aithmhéala air a ccoinsíasaibh.  Más eadh, a</span>
<lb n="279"/><span>dhearbhraithre, agus níl amhras ná gurab amhlaidh dho go leor aith-</span>
<lb n="280"/><span>righeach breugach, nach maith an fáth atá agamsa le a radh gurab olc</span>
<lb n="281"/><span>an tuairim go rachaidh urmhór na ccríostaighthe chaoidhche go</span>
<lb n="282"/><span>flaitheamhnas a cconair an neamhchionnta ná a cconair na haithrighe?</span>
<lb n="283"/><span>Dob eidir go ndeurfadh sibh am chuinne, da thagradh go ffuil Dia</span>
<lb n="284"/><span>grásamhuil trócaireach agus nar chuir sé air an saoghal sibh chum sibh</span>
<lb n="285"/><span>a dhamaint.  Mola, glóire, onóir agus altughadh lena ainm naomhtha, is</span>
<lb n="286"/><span>trocaireach atá sé; agus muna mbeith go ffuil sé trócaireach do bhámair</span>
<lb n="287"/><span>uile caillte agus caithte amach go síorruidhe.  Acht atá sé comhsheas-</span>
<lb n="288"/><span>amhach dá gheallamhnachaibh agus ceart mar an ccéadna, agus ní gheallann</span>
<lb n="289"/><span>sé a n-aon áit gach aon pheacach a ghlacadh asteach air ne<a>mh,</span>
<lb n="290"/><span>acht a n-aghaidh sin diúltuigheann sé dhóibh go hiomlán.</span></p>
<lb n="291"/>
<lb n="292"/><p><span>10 Níor chuir sé air an saoghal sibh chum sibh do dhamnughadh,</span>
<lb n="293"/><span>acht fiafraighim díbh an chum mallaightheachta do chuir sé air an</span>
<lb n="294"/><span>saoghal sibh?  An chum a bheith eugcórach, chum a bheith gáir-</span>
<lb n="295"/><span>seamhuil, dioghaltaiseach, munabrach, cúlchainteach, chum creiche</span>
<lb n="296"/><span>ná bitheamhantais, chum mealltóireachta, chum meisgeoireacht,</span>
<lb n="297"/><span>tiomnadóireacht, easgaine nó naomhaithise?  Ní headh, a dhear-</span>
<lb n="298"/><span>bhráithre, do chuir Dia air an saoghal sibh chum a ghradhughadh</span>
<lb n="299"/><span>agus a fhriotháladh; agus a n-ionad a ghradhughadh agus a fhreastaladh do </span>
<lb n="300"/><span>dheuntaoi a mhaslughadh agus a aitheanta do bhriseadh do shíor; is é</span>
<lb n="301"/><span>bhúr ccionta féin a bheith damanta.  Is sibhsi féin do dhamanuigheann</span>
<lb n="302"/><span>sibh fein, agus níor mhiste dhon Tighearna a rádh libh mar adúbhairt sé</span>
<lb n="303"/><span>ris na Iudaighibh analód, "A Israel, is tu fein is cionntach led</span>
<lb n="304"/><span>chailleamhuint".  Do chruthaigh sé sibh gan bhúr ccongnamh féin,</span>
<lb n="305"/><span>adeir N. Abhaistín, gidheadh ní shlánócha sé sibh gan sibh féin a</span>
<lb n="306"/><span>chuidiughadh ris.  Ní mór leis bhúr saorthoil féin do chomhoib-</span></p>
</div>
<pb n="115"/>
<div><lb n="307"/><p><span>riughadh leis na grásaibh do sgaipionn sé, agus is le huireasbaidh an</span>
<lb n="308"/><span>chomhoibrighthe si nach toghthar acht beagán as an morán a</span>
<lb n="309"/><span>glaodhthar.  Músglaidhe, uime sin, a pheacachacha, ó mharbhshuan</span>
<lb n="310"/><span>mí-ághmharach an pheacadh agus saothruighidhe a ndáríribh ó so suas</span>
<lb n="311"/><span>chum a bheith a measg an bheagáin a toghthar aig Dia.  Comh-</span>
<lb n="312"/><span>lingidhe chum dul asteach san doras cumhang, óir "is fairsing an</span>
<lb n="313"/><span>geata agus is leathann an bothar do threoruigheann go hifrionn, agus is</span>
<lb n="314"/><span>iomadamhuil an mhuintir do ghabhann asteach ann; gidheadh is</span>
<lb n="315"/><span>comhang an doras agus is caol an tslighe threoruigheann chum na</span>
<lb n="316"/><span>beathadh, agus is fíorbheagán do gheibh amach é", Matha vii, 13, 14.</span>
<lb n="317"/><span>Dá bhrigh sin, a dhearbhráithreacha, má bhí sé de dhonas oraibh</span>
<lb n="318"/><span>doras an neamhchionta a dhúnadh oraibh féin atá cabhair a ndán</span>
<lb n="319"/><span>díbh fós.  Atá geat<a> na haithrighe osgailte go fóil agus atá sé air bhúr</span>
<lb n="320"/><span>ccor caradas Dé d'fhaghail arís agus righeacht na fflaithios do ghnodhu-</span>
<lb n="321"/><span>ghadh do dheasgaibh fíoraithreachais dáríre.  Ní bhfuil aon mhaill</span>
<lb n="322"/><span>re deunadh, aon aimsir le cailleamhuin acht ní mór díbh dul ina</span>
<lb n="323"/><span>fheighil gan stad go griongalach tromdha.  Atá gach aon read buaidhte</span>
<lb n="324"/><span>aguibh má bhuaidheann sibh flaitheamhnas, acht má tá flaitheamhnas</span>
<lb n="325"/><span>caillte atá gach uile nidh caillte agus caillte go deoigh, gan aon</span>
<lb n="326"/><span>fhurtacht.</span></p>
<lb n="327"/>
<lb n="328"/><p><span>Achchaingim oraibh gan codla níos sia air bhruach ifrinn agus a 22</span>
<lb n="329"/><span>n-ucht an amhgair.  Cuimhnighidhe go ffuil cloidheamh an diogh-</span>
<lb n="330"/><span>altais nochtaighthe os bhur ccionn, gan bhúr ccosnamh acht snáithe</span>
<lb n="331"/><span>na beathadh, snáithe atá gach uile nómaint a ccontabhairt briste;</span>
<lb n="332"/><span>agus dá rangóchadh dho briseadh agus an bás a theacht oraibh gan fhios agus</span>
<lb n="333"/><span>breith oraibh a ndrochstaid, truaillighthe le peacaidh agus a n-easbaidh</span>
<lb n="334"/><span>subhailceadh ná deaghoibreacha, is anacra shíorruighe go cinnte do </span>
<lb n="335"/><span>bheith a ndán díbh.</span></p>
<lb n="336"/>
<lb n="337"/><p><span>11 Déinidh na fírinnighe sgeimhlightheacha d'aithriseas díbh</span>
<lb n="338"/><span>aniugh sibh a spreagann le sganradh agus eagla shláinteamhuil, agus bíodh</span>
<lb n="339"/><span>dóthchus a ttrócair Dé a ccuimhdeacht na heagla so, le muinghín a</span>
<lb n="340"/><span>luaidheachtaibh ár Slánaightheor Beannaighthe.  Ó a Iosa ghean-</span>
<lb n="341"/><span>amhuil, sleachtamaoid go humhal aigad chosaibh; teilgeamaoid</span>
<lb n="342"/><span>sinn fein a n-ucht do throcaire thaise le dóthchus láidir agus muinghín</span>
<lb n="343"/><span>ann do mhaithios, dá iarraidh ort gan leigionn dár n-anamnaibh a</span>
<lb n="344"/><span>bheith caillte, ó do chosnaigheadar an braon deigheanach ded chuid</span>
<lb n="345"/><span>fola uaisle.  Tarraing chughat féin sinn lead ghrasaibh shárchomh-</span>
<lb n="346"/><span>achtacha agus le cuibhreacha do ghradh dhiagha, ionus iarnad ghradhu-</span>
<lb n="347"/><span>ghadh agus dhod riar air an saoghal so go nglacfaoi sinn fá deoigh a</span></p>
</div>
<pb n="116"/>
<div><lb n="348"/><p><span>n-uimhir na n-anam beannaighthe atá le bheith at fhiadhnaise go</span>
<lb n="349"/><span>siorruidhe.  Aig sin an bheannocht iarraimsi dhíbh uile, a n-ainm an</span>
<lb n="350"/><span>Athar, etc..</span></p>
<lb n="351"/>
<lb n="352"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Seanmóir ar Uimhir Bheag na bhFíréan

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Seanmóir ar Uimhir Bheag na bhFíréan

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
