Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Na Canamhna Arís!</title><author><name type="main">Seaghan Mac Maoláin</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1912_10_12_05</note>
                         <note type="L">05</note>
                         <note type="B">1912</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1912_10_12_05</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Seaghan Mac Maoláin</author><title>Na Canamhna Arís!</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1912</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Na Canamhna Arís!</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Peataí trioblóideacha iad na canamhna seo.</span>
<lb n="4"/><span>Ní thig liom féin shamhail níos fearr a tabhairt</span>
<lb n="5"/><span>daobhtha ná mar bhéadh páisdí beaga ann.  Bíonn</span>
<lb n="6"/><span>siad seal ag cur aoibhnis orainn le n-a ndóigh-</span>
<lb n="7"/><span>eannaí beag deasa, agus seal eile ag cur</span>
<lb n="8"/><span>corruighe orainn le n-a gcrostacht.  'Siad</span>
<lb n="9"/><span>canamhna chúigidh Uladh atá ag cur trioblóide</span>
<lb n="10"/><span>orm-sa an iarraidh seo, agus ní h-í an chéad</span>
<lb n="11"/><span>iarraidh í.  Ní'l iongantas ar bith domh bheith fá</span>
<lb n="12"/><span>bhuaidhreadh acú ach oiread.  Tá cúigear na</span>
<lb n="13"/><span>sheisear ann a bhfuil an bharamhail cheannainn</span>
<lb n="14"/><span>chéadna acú de na canamha seo, agus tá mise</span>
<lb n="15"/><span>beag bocht neamhshuimeamhail liom féin agus ó</span>
<lb n="16"/><span>áthrach ar fad de bharamhail agam.</span></p>
<lb n="17"/>
<lb n="18"/><p><span>Tá ceathair no cúig de bhliadhantaí ann ó</span>
<lb n="19"/><span>dubhairt fear éigintach 'sa Chlaidheamh “that</span>
<lb n="20"/><span>the Gaelic of Donegal was the same as that </span>
<lb n="21"/><span>of North Connaught, only ‘more so’.”  Chualaidh</span>
<lb n="22"/><span>mé an sgéal céadna go minic ó shoin, agus</span>
<lb n="23"/><span>chonaic me go minic ar pháipéar é.  Badh é an </span>
<lb n="24"/><span>port a bhí ag na sgríbhneóirí seo uilig nach bhfuil</span>
<lb n="25"/><span>Gaedhilg Thír Chonaill cosmhail leis an Ghaedhilg</span>
<lb n="26"/><span>a labhairtear i n-áiteacha eile fríd an chúigeadh</span>
<lb n="27"/><span>ach gur beag nach ionann í fhéin agus Gaedhilg</span>
<lb n="28"/><span>Chonnachta.</span></p>
<lb n="29"/>
<lb n="30"/><p><span>Anois shílfeá nar bh'fhiú bheith ag cainnt ar</span>
<lb n="31"/><span>rud mar seo, ach ní'l an cheist chomh beag-dhe-shuim</span>
<lb n="32"/><span>sin, má dhearcthar go géar uirthi.</span></p>
<lb n="33"/>
<lb n="34"/><p><span>Má támuid dá ríribh fá'n obair seo na Gaedhilge</span>
<lb n="35"/><span>glacfamuid an dóigh is fusa agus is aith-</span>
<lb n="36"/><span>ghiorraighe leis an Ghaedhilg a chur dhá labhairt i</span>
<lb n="37"/><span>ngach áit i nÉirinn, ach ní bhéamuis dhá dheanadh</span>
<lb n="38"/><span>sin dá bhféachamuis le canamhaint a bhrúghadh</span>
<lb n="39"/><span>ar dhaoiní nár dhual daobhtha an chanamhaint sin.</span>
<lb n="40"/><span>Féachadh le Gaedhilg na Mumhan a chur i mbéal</span>
<lb n="41"/><span>mhuinntir Bhéal Feirsde agus — bhal, tá go leor</span>
<lb n="42"/><span>ráidhte fá “thoradh” na hoibre sin.</span></p>
<lb n="43"/>
<lb n="44"/><p><span>Ach cogar mé, a Ghaedheala an tuaiscirt, má</span>
<lb n="45"/><span>tá an rud udaigh a dubhradh fá thaedhilg Thír</span>
<lb n="46"/><span>Chonaill fíor, nár cheart daoibh cur i n-éadan na</span>
<lb n="47"/><span>ndaoine a théid síos go Cloich Cheannfhaolaidh</span>
<lb n="48"/><span>dh'fhoghluim canamhna atá comh héagcosamhail leis</span>
<lb n="49"/><span>an chanamhaint a labhairtear i ngach áit eile fríd</span>
<lb n="50"/><span>an Chúigeadh.</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>Anois, “sin fáth mo ghearáin libh,” mar adubhairt</span>
<lb n="53"/><span>an tsean-bhean: Ar son na fírinne atá mé ag</span>
<lb n="54"/><span>sgríobhadh, agus chan le holc ar dhuine ar bith</span>
<lb n="55"/><span>nó ar chanamhaint ar bith; agus 'sa dóigh go</span>
<lb n="56"/><span>gcuiridh muid uilig eolas ar fhírinne an sgéil seo,</span>
<lb n="57"/><span>beirim dubhshlán duine ar bith a chruthughadh nach</span>
<lb n="58"/><span>bhfuil mé ceart nuair adeirim go bhfuil Gaedhilg</span>
<lb n="59"/><span>Thír Chonaill dhá uair níos cosamhla le canamhaint</span>
<lb n="60"/><span>ar bith eile a labhairtear i gCúigeadh Uladh, amach </span>
<lb n="61"/><span>ó chanamhaint Rachlann, ná mar tá sí cosmhail leis</span>
<lb n="62"/><span>an chanamhaint Chonnachtaigh is comhgaraighe thig</span>
<lb n="63"/><span>duithe.</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>Seaghan Mac Maoláin.</span></p>
<lb n="66"/>
<lb n="67"/><p><span>62 Sráid Madrid,</span>
<lb n="68"/><span>Béal Feirsde.</span>
<lb n="69"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Na Canamhna Arís!

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Na Canamhna Arís!

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
