Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaí an tSaoghail - Éire Óg</title><author><name type="main">Ní fios</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1908_06_27_03</note>
                         <note type="L">03</note>
                         <note type="B">1908</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1908_06_27_03</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Ní fios</author><title>Cúrsaí an tSaoghail - Éire Óg</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1908</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaí an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Éire Óg.</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Tá cunntas beag fá Chraobh d'Éire Óg</span>
<lb n="6"/><span>Mhainstir na Búille i náit eile sa bpáipéar</span>
<lb n="7"/><span>so.  Chuir an cuntas sin ag smaoineadh sinn.</span>
<lb n="8"/><span>Goidé 'n cheall nach bhfuil tuilleadh de na</span>
<lb n="9"/><span>craobhachaibh so ar bun againn?  Áit ar bith</span>
<lb n="10"/><span>go h-áitridhe a bhfuil muinteóir taistil ag obair,</span>
<lb n="11"/><span>badh chóir go mbeadh craobh d'Éire Óg ag obair</span>
<lb n="12"/><span>freisin.  'Sa gcraoibh so a bhfuilmíd ag trácht</span>
<lb n="13"/><span>uirthe, déanann na páistí stuidéar ar stáir</span>
<lb n="14"/><span>na hÉireann chomh maith le na teanga; agus</span>
<lb n="15"/><span>le na chois so, bíonn amhráin Gaedhilge, ceól</span>
<lb n="16"/><span>agus rinnce aca.  Agus ní hé sin amháin acht ag</span>
<lb n="17"/><span>gach uile chruinniughadh bheireann an tUachtarán</span>
<lb n="18"/><span>nó duine éigin eile, óráid uaidh ar nidh éigin a</span>
<lb n="19"/><span>bhaineas le teanga, stáir nó déantúisíbh na</span>
<lb n="20"/><span>tíre.  Tá leabharlann beag deas freisin ag an</span>
<lb n="21"/><span>gCraoibh d'Éire Óg so, agus do réir deallraimh</span>
<lb n="22"/><span>níl na leabhra díomhaoneach.  Nár dheas croidhe</span>
<lb n="23"/><span>amhail binn an dán do chanfadh Donnchadh Mór</span>
<lb n="24"/><span>fá Éire Óg i Mainistir na Búille, dá mbeadh</span>
<lb n="25"/><span>se ar an saoghal indiu!  Tá againn annso</span>
<lb n="26"/><span>“treor an pháiste” ar an bhfíor mbealach</span>
<lb n="27"/><span>nGaedhealach; tá a gcroidhthe agus a naigne 'ghá</span>
<lb n="28"/><span>réidhteach ar an tslighe ba chóir do gach uile</span>
<lb n="29"/><span>pháiste i nÉirinn a bheith.  So sompla maith d'Éire</span>
<lb n="30"/><span>Óg ar fud na tíre; so thuas anois clár oibre</span>
<lb n="31"/><span>ba chóir dóibh a leanamhaint.  Tá a fhios againn</span>
<lb n="32"/><span>go bhfuil craobhacha d'Éire Óg anonn 's anall</span>
<lb n="33"/><span>ar fud na tíre ag déanamh obair mhaith; acht an</span>
<lb n="34"/><span>bhfuilid  a cur rómpa a gcuid páistí a dhéanamh</span>
<lb n="35"/><span>Gaedhealach i gcroidhe chomh maith le dteanga?</span>
<lb n="36"/><span>Ní h-ionann an dá rud; tá neart seóiníní le</span>
<lb n="37"/><span>fágháil againn ata 'na nGaedhilgeóiríbh maithe,</span>
<lb n="38"/><span>acht 'sé croidhe an sglábhuidhthe, agus ní h-é</span>
<lb n="39"/><span>croidhe an Ghaedhil atá in a leitheidí.  Caithfidh</span>
<lb n="40"/><span>“Éire Óg” bheith Gaedhealach i gcroidhe chomh</span>
<lb n="41"/><span>maith le i dteanga, agus feicear dhúinn go bhfuil</span>
<lb n="42"/><span>Craobh Mhainistir na Búille ar an mbóthar</span>
<lb n="43"/><span>ceart le sin a dhéanamh.</span></p>
<lb n="44"/>
<lb n="45"/><p><span>Ta eolas ar stáir agus seanchus na tíre</span>
<lb n="46"/><span>chomh riachtanach beagnach leis an teanga féin</span>
<lb n="47"/><span>chum spioraid Gaedhealach a ghríosughadh agus a</span>
<lb n="48"/><span>lasadh i gcroidhthibh agus i n-aignibh páistí na</span>
<lb n="49"/><span>hÉireann.  Is é an tain-eolas an námha is mó</span>
<lb n="50"/><span>atá 'nar naghaidh, agus is cosamhail go bhfuil</span>
<lb n="51"/><span>Éire Óg Mhainistir na mBúilli ar an tslighe</span>
<lb n="52"/><span>cheart le ruaig a chur air — go dtugaidh Dia go</span>
<lb n="53"/><span>leanaidh siad dó.</span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>Tá croidhe an pháiste bog réidh-chúmthach agus</span>
<lb n="56"/><span>is mór é ár ndualgas gach uile iarracht a</span>
<lb n="57"/><span>dhéanamh chum páistí na h-Éireann a</span>
<lb n="58"/><span>Ghaedhealughadh, i gcroidhe, i naigne, agus i</span>
<lb n="59"/><span>dteanga.</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>Tá faitchíos orrainn gur ceist i so nar</span>
<lb n="62"/><span>ionsaigh na craobhacha go maith fós; acht dá</span>
<lb n="63"/><span>luaithe dá ndéanfaidh siad sin, is amhlaidh is</span>
<lb n="64"/><span>fearr é; má bhíonn an gasúr Gaedhealach, béidh</span>
<lb n="65"/><span>an fear slán ó'n nGalldachas.  Dá brígh sin</span>
<lb n="66"/><span>brostaighidh orraibh a Ghaedheala, agus fáighidh</span>
<lb n="67"/><span>greim cruaidh ar na páistíbh, chum iad a</span>
<lb n="68"/><span>shlánughadh ó'n n-Galldachas.  Ná biodh Craobh</span>
<lb n="69"/><span>de Chonnradh na Gaedhilge nach gcuirfidh rómpa</span>
<lb n="70"/><span>feasta lá ar leith a leagan amach do na páistíbh,</span>
<lb n="71"/><span>agus Craobh d'Éire Óg bheith aca fá na gcúram</span>
<lb n="72"/><span>féin agus leanamhaint chomh gear agus is féidir é,</span>
<lb n="73"/><span>do'n tslighe oibre atá 'ghá dhéanamh i Mainistir</span>
<lb n="74"/><span>na Buille.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaí an tSaoghail - Éire Óg

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaí an tSaoghail - Éire Óg

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
