Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Ag gabhail go Cnoc Fola</title><author><name type="main">Cionn Fhaolaigh</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1906_11_10_04</note>
                         <note type="L">04</note>
                         <note type="B">1906</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1906_11_10_04</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Cionn Fhaolaigh</author><title>Ag gabhail go Cnoc Fola</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1906</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Ag gabhail go Cnoc Fola.</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Lá de na laethibh dá rabh sinn ar an</span>
<lb n="4"/><span>Choláiste i gCloich Chinn Fhaolaigh rinne</span>
<lb n="5"/><span>triúr againn suas eadrainn fhéin go</span>
<lb n="6"/><span>rachamuis go mullach Chnoc Fola an</span>
<lb n="7"/><span>tráthnóna sin.</span></p>
<lb n="8"/>
<lb n="9"/><p><span>Cé gur tógadh mise fá thuairim sé</span>
<lb n="10"/><span>nó seacht de mhíltibh ó Chnoc Fola cha</span>
<lb n="11"/><span>rabh mé riamh ar a mhullach; acht ba</span>
<lb n="12"/><span>mhinic mé ag amharc air agus mé 'mo</span>
<lb n="13"/><span>ghasúr, agus ba liom-sa badh mhaith a bheith</span>
<lb n="14"/><span>'mo shuidhe thuas air dá bhféadfainn.</span></p>
<lb n="15"/>
<lb n="16"/><p><span>Tugadh cead do na macaibh léighinn</span>
<lb n="17"/><span>ar a trí a chlog.  Thug gach aon aghaidh</span>
<lb n="18"/><span>ar an bhaile fá choinne an mheadhon lae.</span>
<lb n="19"/><span>Chan dálta nuair bhíodhmuis as sgoil a</span>
<lb n="20"/><span>bhí orainn.  Char fhan sgaifte annsúd</span>
<lb n="21"/><span>agus sgaifte annso ag léimnigh agus ag</span>
<lb n="22"/><span>ciapáil.  Leoga, char fhan.  An chéad</span>
<lb n="23"/><span>rud anois an meadhon lae.  In' dhiaidh</span>
<lb n="24"/><span>sin caitheadh aimsire.</span></p>
<lb n="25"/>
<lb n="26"/><p><span>I dtráthaibh a ceathair a chlog cé</span>
<lb n="27"/><span>'tchím ag gabháil thart ag an doras</span>
<lb n="28"/><span>acht an bheirt eile ar a gcuid rothar.</span>
<lb n="29"/><span>B'ádhamhail damh-sa go rabh mo mheadhon</span>
<lb n="30"/><span>lae caithte agam.  Marab é go rabh</span>
<lb n="31"/><span>chan ag fanacht leis anois a bhéinn agus</span>
<lb n="32"/><span>an bheirt eile ar shiubhal.  Léimim ar</span>
<lb n="33"/><span>mo rothar agus leanaim iad.</span></p>
<lb n="34"/>
<lb n="35"/><p><span>Char bh'fhada damh gur dhruid mé i</span>
<lb n="36"/><span>n-a n-aice.</span></p>
<lb n="37"/>
<lb n="38"/><p><span>“Cia aca bealach a bhfuil sibh ag</span>
<lb n="39"/><span>gabhail?” an chéad rud a tháinig as</span>
<lb n="40"/><span>mo bhéal.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>“Is cuma linn.  B'fhéidir go bhfuil</span>
<lb n="43"/><span>sé comh maith againn ghabhail síos</span>
<lb n="44"/><span>bealach Mhachaire an Rabhartaigh agus</span>
<lb n="45"/><span>b'fhéidir go bhféadfamuis ghabhail a</span>
<lb n="46"/><span>shnámh annsin.  Nárb' fhearr dhúinn</span>
<lb n="47"/><span>sinn fhéin a nighe annsin má tá ciúin-</span>
<lb n="48"/><span>eas fairrge ar bith ann?”</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>Ceart go leor, síos linn bealach</span>
<lb n="51"/><span>Mhachaire an Rabhartaigh agus síos linn go</span>
<lb n="52"/><span>rabhamar ar an tráigh.  Bhí bád as Toraigh</span>
<lb n="53"/><span>annsin ag deanadh réidh le gabhail</span>
<lb n="54"/><span>isteach.  Ní rabh a'n deor san fhairrge.</span>
<lb n="55"/><span>Chan fhuil ann acht go mbéadh a fhios</span>
<lb n="56"/><span>agat cé'n áird a rabh an ghaoth as.</span></p>
<lb n="57"/>
<lb n="58"/><p><span>“Béidh tráthnóna breagh agaibh ag</span>
<lb n="59"/><span>gabhail go Toraigh,” arsa duine againn.</span></p>
<lb n="60"/>
<lb n="61"/><p><span>“Níl coir ar bith ar an tráthnóna</span>
<lb n="62"/><span>dá mbéadh cóir ann,” arsa duine de'n</span>
<lb n="63"/><span>fhuirinn.</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>Chaith sinn fhéin dínn ar gcuid éad-</span>
<lb n="66"/><span>aigh agus amach a shnámh linn.  Fuar go</span>
<lb n="67"/><span>leor a bhí sé go dtí bhfuair sinn sinn</span>
<lb n="68"/><span>fhéin sínte.  Ó sin amach ba dheas é.</span></p>
<lb n="69"/>
<lb n="70"/><p><span>“Gabh faoi,” arsa buachaill óg i</span>
<lb n="71"/><span>dtoiseach an bháid le duine againn</span>
<lb n="72"/><span>fhéin.</span></p>
<lb n="73"/>
<lb n="74"/><p><span>Acht dheamhan a rabh a fhios ag an té</span>
<lb n="75"/><span>ar labhair sé leis caidé bhí sé a rádh.</span></p>
<lb n="76"/>
<lb n="77"/><p><span>“Gabh faoi,” arsa seisean ath-uair.</span></p>
<lb n="78"/>
<lb n="79"/><p><span>Tugadh súil ar fhear an bháid acht</span>
<lb n="80"/><span>ní theachas faoi.</span></p>
<lb n="81"/>
<lb n="82"/><p><span>“Is cosamhail nach bhfuil Gaedhilg</span>
<lb n="83"/><span>ar bith agaibh,” arsa fear an bháid.</span></p>
<lb n="84"/>
<lb n="85"/><p><span>“Támuid fada go leor amuigh,”</span>
<lb n="86"/><span>arsa mise.  “Isteach linn.”</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>Tháinig sinn isteach agus chuir orainn</span>
<lb n="89"/><span>comh tapaidh is bhí ionainn.  Go</span>
<lb n="90"/><span>díreach leis sin cé 'tchímíd ag noch-</span>
<lb n="91"/><span>tughadh chugainn acht Séamus Mac an</span>
<lb n="92"/><span>Bháird.  Hinnseadh dó-san caidé</span>
<lb n="93"/><span>dubhairt duine de lucht an bháid linn.</span></p>
<lb n="94"/>
<lb n="95"/><p><span>“Ó,” arsa seisean, “bhí sé ag iarr-</span>
<lb n="96"/><span>aidh oraibh ghabháil síos faoi'n uisge.”</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>“Seo,” arsa mise, “má's maith libh</span>
<lb n="99"/><span>Cnoc Fola 'fheiceáil, is mithid dúinn</span>
<lb n="100"/><span>bheith ag bogadh.”</span></p>
<lb n="101"/>
<lb n="102"/><p><span>Ar shiubhal linn agus fuair na rothair.</span>
<lb n="103"/><span>Thug aghaidh siar.  I gcionn deich</span>
<lb n="104"/><span>mbuimite bhí an Cnoc le feiceál.</span>
<lb n="105"/><span>Ar dhá thaoibh an bhealaigh mhóir bhí</span>
<lb n="106"/><span>daoine ag cur isteach arbhair.  Agus</span>
<lb n="107"/><span>ba bhreagh an tráthnóna aige é.  Siar</span>
<lb n="108"/><span>linn giota eile agus casadh sruthán</span>
<lb n="109"/><span>orainn ag imtheacht 'un na fairrge.</span>
<lb n="110"/><span>B'éigin dúinn tuirlingeadh agus na rothair</span>
<lb n="111"/><span>a iomchar anonn trasna an tsrútháin.</span>
<lb n="112"/><span>Bhí cuma air go rabh seort éighinteacht</span>
<lb n="113"/><span>droichid ann am éighineacht.  Acht níl</span>
<lb n="114"/><span>ann acht go bhfuil a rian ann anois.</span></p>
<lb n="115"/>
<lb n="116"/><p><span>“Seo an seort drochead atá agaibh i</span>
<lb n="117"/><span>dTír Chonaill,” arsa duine aca-san</span>
<lb n="118"/><span>liom-sa.  Char leig mé orm go gcuala</span>
<lb n="119"/><span>mé caidé dubhairt sé.</span></p>
<lb n="120"/>
<lb n="121"/><p><span>Siúd de léim gach a'n duine againn</span>
<lb n="122"/><span>'n-a shuidhe ar a rothar ar ais agus thoisigh</span>
<lb n="123"/><span>cur thart na gcos.  Bhí malaidh ghearr-</span>
<lb n="124"/><span>rithte romhainn.</span></p>
<lb n="125"/>
<lb n="126"/><p><span>Ar dhóigh ar bith, bhain sinn barr na</span>
<lb n="127"/><span>malach amach.  Bhí fánaidh linn ní ba</span>
<lb n="128"/><span>mhó go rabhamar ag bun Cnoc Fola.</span></p>
<lb n="129"/>
<lb n="130"/><p><span>(Chan deireadh).</span></p>
<lb n="131"/>
<lb n="132"/><p><span>Cionn Fhaolaigh.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Ag gabhail go Cnoc Fola

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Ag gabhail go Cnoc Fola

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
