Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Sermoin air a mBreitheamhnas

Title
Sermoin air a mBreitheamhnas
Author(s)
Roche, James,
Compiler/Editor
James Roche
Composition Date
1830
Publisher
(Corcaigh: W.H. Fergusson, 1830c.)

Search Texts

Poetry/Prose
1600 1926



AIR A MBREITHEAMHNAS.



“Ta se a ndan do na daoinibh bas dfaghail aon uair
amhain agus tareis an bhais an breitheamhnas n.”
Pol.9,Cab.27.



An eugmhais bheith air caodh cineamhna
gan airiomh, agus contabhairthaidhe ata air gach aon
taobh dhiobh, - mar ta cogadh, fuacht, ocras, an uile
ghne aicide, bochtaineacht agus gach cruadhtan a
lannann i; agus go bfuil na millti daone air feadh an
Domhain mhoir an uile am, a fulang a gceanna fein de
na cruadhtanaibh ud, is dubhach an nidh dhon duine,
an uair thugan se fa dearra, aneugmhais a cheanamhriocht
de na hanacraibh ud, go bfhuil se anairidhe aige
fos pianta dochraideacha an bhais dfulang. Creud e
an nidh is eifeachtamhla chum dimblas do thabhairt do
dhuine air aithais agus sholais dhimbuana an tsaoghail
si, iona an uair a chhuimhnochas se nach fedir le aon
duine beo e fein a mheas acht mar bhraidh bhucht air a
nglaodhfar go hathchomghear chum e iodaidhthe; -
agus dfuadfas bas gan athruas o bhean, o chlain, o
ghaoltaibh, o charaid, o gach a sealbaidhean se, agus
o'n nuile nidh da dtug se gan sa tsaoghal so? Badh
leor machtnamh a dheunamh air so go minic agus go
durachtach chumna nan-mhiana a mhuchadh, a dhurchan
an tuigse, a staonan a croidhe chum oilc, a chloidhean
tromolach na cine daona agus a ghnidh chomh faillidheach
iad an sa ghno tabhachmhar nar ceart do thabhairt


L. 3



L. 4


air aon ghno eile, se sin gno a nanama do shabhail.
Is gear go mbeidh a adhaigh nuadh air an gcriosdaidheacht
go hiomlan, da machnaidh gach aon go minic ansan
la, nach bhfuil an ach creadh agus gur gear go bhfilfidh
se uirthe; gur gear go mbeidh se aig droith ansa uigh
agus na bhiadh aig daolaibh.



Da gcuirfeadh an bas crioch air an duine mar chuiran
air na beitheachaibh; da niododh se an tanam agus an
colan an aonfeacht, ni bheidh se chomh sganramhail
agus ta se: - a bhfad o bheidh na mhi-adh badh sonas
agus badh sholas mhor e de mhoran millti air feadh an
domhain, mar reighfeadh se iad os na hanacraibh an a
bhfuillid cuibhrithe; o chroligh na seandachta, o
aicidibh, o leatrom o dhian-obair, o dhealbhas agus
cruadhtanaibh gan airiomh; acht ni marsin a bhidhean:
- oir ce go gcuran an bas go cinte deire le buaireamha
an tsaoghail si, is romhinic gur badh e as tuis air
anacraibh eile, ata ard-scanramhail tar bar do dhruim
a ndeine agus a mbuaine: - de bhrigh an uair sgaran
an tanam leis an gcolan go dtreoraidhthar e a bhfianaise
De, agus go dtugtar chum geurcuntais e a dtaobh
umpair an faid bhidh se a gcarcair na colna, agus go
dtugtar breitheamhnas air da reir, chum e bheidh a
bpiantaibh no a solas as sin amach go brath.



Is rochoir dhuin caile an bhreitheimh, na gcaithfidh
an tanam teacht d'a laithir, do gheur-bhreithnuidh, de
bhrigh gur chuiredar critheagla air na daoinibh
d'onoramid mar naoimh. Ni cosmhail na scrudadh a
deunfar air an nanam da lathair sud, agus an
scrudadh a deunfar air dhuine a lathair breitheimh
saoghalta; de bhrigh nach dearnaidh an ciontach dochar


L. 5



L. 6


na diobhail air bith dhon bhreitheimh saoghalta bidhean
muinin aigi gur mo bheith se chum e shaoradh na e dhaoradh.



Breabtar na fiaghnaise air uairibh, agus fos gan breab
air uaribh eile ni thagan leo a bhfiaghnaisi do chur a
bhfeidhm: anois agus aris tuggan lucht dlighe chur
nuiadh dhon ghno le saortar daoine, agus faidhean
fodhaone maitheamhnas o'n righ tar eis breith bhais a
bheith tabartha ortha; acht a bhfiaghnaise an bhreithimh
mhoir ni glaodhfar aon lucht dearbaidhthe na dlighe
anaidhaigh an bhreitheimh fein a ciontaidh an coirtheach,
agas tar eis bheith daortha, ne bhfuil an tsuil le maitheamhnas
aige, ni bhfuil aon righ chum gairmidh tar
ais air a mbreitheamhnas a bheir righ na bhflathas.



Dearmhadan an duine is eagnaidhe moran nidhthe
b'fiosach do trath eigin d'o shaoghal, do bhrigh gur gann
i tuigse daonda, acht ta tuigse gan teora aig Dia
uilechomhachtach agus ni bheidh se na Dhia da bhfiadfadh
aon nidh do dhearmhad, no da mbeidh aon nidh air
na'rbhfiosach e. Ni thuitean ruaine gruaige as ceann an
duine, na ni cailtar na tanmhidh is suaraiche san domhain
no go mbidhean a fhios aigi. Da bhrigh sin chidhean
se a ndearnidh an duine de pheacadhaibh air feadh a
shaoghail, a dhroch-smuainte, a dhroch-bhriathra, a
dhromiana a ghniomhra agus a fhaillidh peachamhla;
agus ni eile ta sganramhail tar mar is feidir a luadh,
bearfadh se breitheamhnas air a bpeacach, ni do reir a
throicre acht do reir a dhlighe cheirt fein go bithlom.



Ansa tsaoghal so tarrigan se a ghrasa dhuin, fogran
dhuin aithrighe do dheunadh, bidhean se ollamh le
sithchain do dheonadh linn, targean dhuine a shacraminighe,


L. 7



L. 8


agus (chum an imshniomh ata aigi air an ar
nanmna do shabhail do thaisbeanadh dhuin,) cuirean se
e fein a gcosmhalacht le fiolar a bhidhean ag teagask a
ghaircach chum eitilt agus le circ a ghnidh curam a
line do chumhdach fa na sciathanibh.



Siad laethe na beatha so, na laethe o'rah, laethe na
troicre. An uair chriochnion siad, criochnion an
aonfheacht leo, fabhar De, dhon pheacach agus a
throcre: roimhe so, b'é isa criosd an chabhair dob'
acfuinighe, agus an charaid badh dhilisi a bhidh aige;
acht le linn a bhreitheamhnais, is e is deine chum a
dhaortha, - is e a namhaid fhogartha e. Thug se dslighe
dho le comhlinadh, agus tabharfar breith air do reir na
dlighe sin, - dlighe uathbhasach nach glacfadh Dia aon
leithsceal ion a bhriseadh, gidh gar nos cotchean é, gidh
gur le droch-shompla, le drocharrighe, le duil a bhfaltas,
le gloire dhimhean, le fearg, no le mian sasaidh air fein fe
dearra dhon pheacach a briseadh. Aon nidh a rin se bunascion
le righlachibh benaithe na dlighe ud iocfadh as.
Deir an dlighe ud leis, nach e gach aon a dearfas a thierna,
a Thierna, do leogfar astach go flaitheamhnas, acht an
te ghnidean toil an athar uile-chomhachtaic, ata air
neamh: fogran si dho, gur mor a glaodhtar agus gur
beg a toghfar; gur fairsiong an bealach a threoraidhean
go hifrion, agus go bhfuil na tainte ag triall air; gur
cumhang an bothar a threoraidhean d'n bheatha
shiorruighe agus gur fanach duine d'faidhean amach e;
nach feidir riocht na bhflathas do rochtain acht le dasacht
agus le foireigion, an te na bhfuil spioraid chriosd aige
nach le criosd e; an mhuintir is le criosd go gceusaid
agus go gcloidhid a gcollan, a lochtaighe agus a hanmiana;


L. 9



L. 10


ante ghradan athair na a mhathair, a dhearbhraithir na
a dhearbsheur, a bhean na a chlan, na aon nidh eile ann
sa tsaoghal so nios mo iona criosd, nach fieu e criosdaighe
do thabhairt air. Deirtear linn gan bheidh air mearbhal,
nach feidir fonoid a dheunadh fa Dhia, - nach folair leis
go cinte, go gcomhlionfamis gach a gceangallon se orin:
agus mar a gcuirfam siol na ndeaghoibreacha ann sa
tsaoghal so, na beidh fomhar le buaint aguin sa t'siorruight.



Da reir so, is fedir iomlani thraile an pheacaic a
lathair an bhreitheimh mhoir do chur sios a mbegan
focal. Thug Dia dlighe dho, chum a smuainte, a
labhartha, a ghniomhartha do stiurughadh dha reir.
Fuair se iodeachas a bhain leis a ndlighe si a bfios agus
a ganfhios on a shagart poroiste, o lucht muinte an
teagasg criosdaighe, agus on a mhuintir. Do scriobhadh
leabhara go lior chum a minidhthe dho. Anois, do
chomhlion se go firinach gach 'ur ordaidh an dlighe si
dho do chomliona no do bhris se tridhthe go leir no tridh
riant di go toillinach: ma chomhlion se go durachtach i
ta breitheamhnas sabala siorriughe le tabhairt air a
lathair bhreitheamhnais De; ma bhris se thridhthe agus
go ndearnaidh se aithrighe iriomhnach ion a pheacadhaibh,
do maitheadh dho iad; acht ma fheg se an saoghal
so a bpeacadh marbhfeach daorfar e go teine iffrin.



Sin e an breitheamh na gcaithfam dul d'a laithir. Sin
i an dlighe ion a dtabharfar cum cuntais sinn; sin go
athghear an trail a caithfam do sheasadh an la deighnioch
uathbhasach ud, air a dtuctar la an bhreitheamhnais,
agus air a dtuctar an cuntas sganramhail so an sa scribhin
diadha. An la ud beidh an ghrian fallaidhthe le dorchadas


L. 11



L. 12


agus le daolbhrat, agus an ghealach chomh dearg
le fuil: cailfidh raolta a solus agus tuitfid as na spearibh,
beidh an talamh air sinnechrith le crothadh athuathbhar.
Burfidh an fhairge agus beidh a tonna a blosgeimridh go
huathbhasach agus ag eirgih tar goimh le deine stoirme
guaineun gaothe. Sud e la an dorchadis agus na smuite,
la an amhgair agus an bhuarimh, la an doilgheis, an
leirsgrios agus na andeise ion a mbeidh na flathais
fa lan a luais agus da bhfillidh mar stuadh mamrin:
peacaic air balbchrith agus ag seargadh le heigion eagla.
Gach a bhfuil d'aille agus do sgeimh air an a saoghal so
dha stracadh dhe, agus da raobadh aig an laimh
chomhachtaic a cheap agus a cumh e agus an domhain
go hiomlan air an-aird.



An la ud beidh toirneach caora agus splanca, lasir ag
brisidh thrid a dtalamh, na speartha chomh dearg le hiaran
o'n dtiollach agus ion aon caor amhain tintighe. Ní shabhalfaidh
a luas na ainmhithe is meiri; ni bheidh dion
le faghail ann sua cuasanaibh is doimhne fa thalamh.
Cailfair na shiasga ann iochtar na fairge. Fa mar tuctar
fa ndeara gur gear o dhuine an bas nuair thagan seasadh
na shuilih, nuair fhuaran a bheul agus bat a gheuga,
nuair chaolan a shron agus dumpaidhean a lith; mara
gceana chidhfar ann la ud comhartaidhe follasacha go
mbeidh an domhain aig criochnughadh.



Ansin cuirfidh ard-thierna uile-chomhachtach an
domhain angeal chum an trompa dheighnie do sheididh
ag glaoch air na marbhaibh, ag radh, eirgidh a mharbha
agas tagaidh chum an bhreitheamhnais le guth a cloisfear
as na flathais is airdi go fior-ioctar iffrin, agas do
mhuiscilfas uadh shuan an bhais gach naon d'fag an


L. 13



L. 14


saoghal so riamh o'n nuadhghein nach bhfeacaidh riamh
an solus go niu an te is siadh mhair agus is mo crap le
haois. Ni folair go crionfidh ansud, ni e amhain
aingeil ghlormhara fhlaitheamhnais, acht angeil an
uabhair a chail a n'oireacht. Teocfadh an tard-bhreitheamh
Josa Chriosa a gcomhachtaibh agus a morghacht
deabhraidhthe an iomulaine a ghloire, chum an bhreitheamhnais
dheighneic, nach ngairmfar go brath air
ais, do thabhairt air angeallaibh agas air dhaoinibh.
Ansud oscuilfar labhar na beatha, labhar cuntais ar
nghiomhartha, labhar mhor na geogus. Taisbeanfar a
bhfiaghnaise aingeall agus daone, na peacaibh go leir an
a raibh gach naon ciontach, agas ann nach ndearnaidh
se aithrighe; na droch-smuinte d'a dtug se toil; a
bhriathra agus a ghniomhartha peacamhla agas iomlan
a fhallighthe; mighiomhartha daona eile nar coisg
se agus e d'ualach air; agas na peacaibh ann a raibh se
ran-phairteach le'n a dhroch-shompla no air aon mhodh eile.



Se si an riarc sganramhail! Jo mor i naire an pheacaic
bhoicht ann uair taisbeanfar a dhrochbheartha go leir a
lathair a domhain, go fiu an chuid badh fholligh agas badh
ghraineamhla dhiobh, nach raibh amhain amhras air 'na
dtaobh aige'n mhuintir badh dhluithe caidreamh 'nuair
bhidh se beo. Do reir nadura bidhean cathadh a ndiagh
bheith beo aig daoinibh, agas leis sin bidhean eagla ortha
'nuair mheasid go mbeid le breith as a saoghal: air a
shon si, ta moran daoine a thogfadh bas mar rogha tar
an masla agus an mi-cliu a ghabadis, o chraobhsgasileadh
pheacaidh a mbeatha go leir a bhfeaghnais an phobail ata
laithreach. Cia fhiadfadh marsin dearg-naire an


L. 15



L. 16


pheacaic do luadh, ann uair bheidh se aig fadhail na
mi-cliu si a laithir na cine daonda go leir, agas a
laithir Da nur tharing se irire air?



chidean se lanreim a dhroch-bheartha; acht nibhfuil
tarbhe air bith an sa doilgheas ata air; chidean se na
deagh-oibreachtha a bhidh air a gcomas a dheunadh; acht
d'imthidh an aimsir ann a fheadfadh se a ndeunadh, agas
n chasfadh si go deo, chidean se morshunas na nanam
naomhtha, ua bhfuil se fein sgartha go brath; agas ta
geur-reidhearc aige air anacra fein gan suil air bith le
cabair, acht a chroidhe d'a raobadh ag an smuaineadh
marbtheach so “go bhfeadfadh se fein deunadh mar
rineadar sud, gan aon nidh bheidh d'a dhith leis an la
ud, agas na bhfuil aon nidh aige do tharbhe na bpeacadha
aige gur damnaidh e da ndruim. So mar ta se fa
chuimgheal daortha an aigne fein gan aon aithid amhain
aimsire chum aithrighe ceadaidhthe aige acht ag fitheadh
air an bhreitheamhnas sganramhail ta le tabhairt air.



Roidhearc na croiche, badh chormhartha slanaidthe
aige seal, ni fhogfhnaidh ann uair ud acht chum sceimhle
a chur air. Da dtaaisbeanfadh duine a cuirfidh chum bais
e fein a laithir cuirte, creuchach, stracaidhe, lan d'a
cuid folla, an tarm le'r marbhadh e ann a laimh, a
chneadha beul-sgaoilte, beo-lotidhthe, nach mor an
sganra cuirfeadh an roidheare san air an te a mharbh e?
An la ud, taisbeanfadh criosd bratach na croiche agas
dearfaidh” feuchaidh fioghuir na croiche air 'ur cangaladh
misi; fa ghulime, agus fa mhasla a lathair na milti, a bhi
ag fonomhaid fu'm agas ag tabhairt no hoide or'm na
tabairfuidhe air an te is iomdha dheunfadh de dhrochbheartha!


L. 17



L. 18


Ni folair go raibh gradh mor agam dibh an
trath gur fhulangas ioradsan air bhur son. Is follas
gur mhian liom sibh a dheunadh seunmhar, agas
dfeicsin aniu air mo dheis-laimh; agus ca'r ghaibh
bhur mbuidheachas or'm air son mo thabharthaisighe go
leir, air son mo mhorcuraim, agas 'ur fhulaingas air bhur
son? Nior churabhar suim ann sna cuirighe thugas dibh,
dhultabhar do na grasa thareagas dibh, thugabhair bhur
gcul le'm shacramini, no nior ghlacabhair iad acht air
dhroch-staid. Do tharcaisneabhair an creidiomh beannaidhthe
a chuirios air bun. Dobhidh ogo no amhras
agaibh, no do dhultabhair geili do na firinibh a bhain
leis. d'eitibhuir mo chuing mhilis d'iomchar, agas
chuiribhair sibh fein fa cruadh-smacht bhur nannmhiana
agas fa ann-chomhachta na ndeamhan fhuathbhar a chidhean
sibh bailithi annso, agas a hiadhfar suas a
naonfheacht libhsi aniu a bprisun anro shiorruigh.



A neugmais an pheacic mhi-adhbhairic a mbeith
daortha aig a chogus fein, agas ig slanaighthoir a domhain
eirghoidh na paganaic a mbreitheamhnas na choineadh,
agas dairfaid sinne na daone donighe a rugadh agas
tagadh suas a noirchidas na pagantacht; ni raibh aithne
aguin air shlanaidhthoir a domhain nior chualamuir
teacht thar anim Chriosd; agas gidh gur lear an chiall
nadurtha, a thug Dia dhuine agas no hoibreachtha
iongantach a rin se chum a fhoillisiughadh dhuin e bheith
ann; a niniod an t'aon Dia uile-chomhachtach d'adhradh,
d'adhramair iomhadha a rinneadh le lamha daone agas
deithe fallsa. An uair bhimar nar leanbhaibh, ni raibh
aon duine againn chum sinn do bhaistedh; ni raibh aon
duine againn chum sinn do thagasgadh na nartadh nar


L. 19



L. 20


gcreidimh. Ni raidh riaghalacha creidimh againn chum
ar sturadh; ni raibh sacraminti againn chum sin do
naomthadh; ni raibh aon nidh againn chum sin do
threoradh, acht gannsholus ar reusuin a muchadh
faroir! go luath le nar nan-mhianibh.



Da bhfadhmais na grasa, na tabharthaisighe agas an
t'oideachas a fuair sibhse, ni bheidhmis anois ann sa
rachtaibh aindeise ann a bhfuilimid. Acht ann bhur
dtaobh sa, a dhrong dhimbuidheach, mhi-nadurtha,
chuadh sibhsi don ghorta a lar na romhaise moire.
d'admhaidh sibh le'n bhur mbeul gur chriosdaidhthe
sibh, agas mhaireabhair mar phaganachaibh. Do bheanachtaibh
agus do ghrasaibh an t'slainaidhthoir, dorinn
sibh malachtuighe dhibh fein, agas thugabhair nimh
mharbhthach dhibh fein leis na sacramintibh. Is maith
a ceart marsin, sibh bheith diobartha oriadharc De go deo.



Is fior so gan amhras; oir is e an breitheamhnas ceudna
thug Josa Criosd air na guideachaibh a dheullaidh
creideamhadh ann, no aithrighe do dheunnadh d'aimhdheoin
na bhfeart agas na miorbhuilighe a rinn ann a
measg. “Da ndeunfainn se air se na nidhthe iongantacha
a Tyre agas a Sidon (tiorta paganach) a rinneas eadaribhse,
is fada uadh dheunfadis aithrighe a mbrathaibh roin agas
a luathre.” Derim libh go dearbtha, gur saoire an
bhreith, a tabharfar an la deighionach air na daoinibh
malaidhthe a chomhnaidh a Sodom agus a Gomarha
iona oruibhse se an breitheamhnas ceudna a tabharfar
air chatalacaibh mi-riagalta. Ameasg an t'sluagh mhoir
a bheidh chomcrinuighthe air aon lathir an la ud, is ortha
tabharfar an bhreith is cruadh, do bhrigh go bhfuaradar
caoi agas comhgar tar chach eile chum a n'anama do


L. 21



L. 22


shabhail. Agus air a shon sa (gidh nach mo is firineadh
na is inganteadhe) daimhdheoin go gcurthar scanra an
bhais agas daoirse breitheamhnais Dei go minic a
g'cuimhnidh dhoibh; ni theidhean na fior-raidhte
briomhar so a bhainean leo go leir a bhfeidhim air mhoran
diobh air aon chur; agas an drong a bhreithnidhean iad
is bar-edrom neamh-eifeacthamhail agas is leis sin, is
fanach a baintear an tairbhe asda badh dhual a bhaint,
se sin an peacach d'umpadh go hiomlan air a leas.



A Dhia mhoir! nach eugsamhlach an nidh an chine
daonda a bheidh, chomh ciocrach, chomh buan-t'seasmhach
agas taid chum bigh agas eudic do shaothradh
dhoibh fein; agas chomh imshiomhach sin chum na
ghnotha saoghalta is bunadhaisti a bhidhean aca do chur
air bun: agas air e shon so na leanaid an riaghail
eagnaigh so ansan ghno, a bhaineann le'n a sean agas
le'n a sunas sioruigh ansa t'saoghal eile! Ta fhios aca
cad e an idir-dhealbhadh, ata idir phanaid agas aoibhneas;
idir ghearracht an t'shaoghail so agus an t'sioruight: tar
eis sin uile, ni chuirion a n'eolas air na nidhthe so
dfiachaibh ortha aithrighe do dheunadh. d'ordaidh Dia
do'n fhaigh Jonas forfhogradh a thabhairt do lucht
chomhnaidhthe Ninive aithrighe do dheunadh. Thug an
fhaigh iarracht air dhul as an slighe; agas chuige sin,
chuadh air loing chum triall air dhuithche iasachta.
Acht chum a chur a dtuigsin do, na bhfiadfadh se cur
an'aghaidh chomhachta Dei; deirgidh stoirm mhor air
an bhfairge, agas ann uair admhaidh Jonas do'n fhuirm,
gurbe fein fa dheara a heirgidh do caitheadh amach
ann san bhfairge e; agas chuir Dia iasg mor chum e
shlugadh. Tar eis bheith thri la agas thri oidhee a


L. 23



L. 24


mbolg an eisg, sgeidh se air an dtraig e. Dimidh an
duine aonir si, ann uair b'eigion do e, go Ninive, aon
do na catharaibh san aimsir sin, badh mho ansa domhan,
luidh se go hard air na doinibh agas a dubairt leo “a
gcean dafhichid la, tabharfar leirscrios air bhur caithir”.
Creud a thuit amach? Ghlac na daoine de'n uile cheim
da raibh san caithir critheagla air chlos an sgeil
sganramhail sin; sgradadar air an dtierna aig iaradh
truadh rinidar aithrighe agas mhaith se dhoibh.



Anois nuair thractar air anfa an lae deighneic; air
losgadh an domhain, air sholas fhlaitheamhnais; air
annracht na droinge damanta, ni mhothaidh daoine an
tuarasgbhail a tugadhthar artha, mairid mar mhairidar
roimhe sin, chomh maith as da mbeith se air a gcoinas
iad fein do chomhairc o'n dteotan gcoitchean ud; no
nach caithfidis teacht an naonfeacht le chach a laithir an
bhreithnimh. Na daoine da'rb'air mhaithe leo a craobhsgoiltar
na nidhthe sganramhail so, uath am go am, is
doibh is lughadh theidh siad chum sochair. Da bhfuil de
lucht oil, druise, calaoise, eitheic munabair etc., laithrach
anso aniu, an iomodh duine dhiobh a cheappeas a bheatha
a leasadh, aithrighe oireamhnach a dheunadh, agas reir
an tierna go duthrachtach an chuid eile dha saoghal?
An mor ata annso, no an bhfuil aon duine aige eimhidh
air Dhia ag earadh troicre agas maitheamhnais mar
dhaoine na catharach ud air ar thractas huas? Nibhfuil
fhios so ach ag Dia a chuardaidhean na croidhthe.



Nibhiul aon nidh a gcomas damhsa ach eimhidh go
hard ortha mar rin an fhaigh air mhuintir Ninive; “adhuc
quadraginta dies etc.” agas a radh le duine na mairfidh
se acht dafhihid la bedir; le duine eile; ni mhairfid tu


L. 25



L. 26


acht an bhliain so: libh go leir; fa cheann beagan blian
go mbeidhm uile marbh adhlaicthe, sabhalta no damanta.
Tar eis bais, ni mhuchfadh a bhfuil d'uisge annsa hamhnaibh,
agas, ann san bfairge spre de theine iffrin: ach
anois ta se air ar gcomas go leir i mhuchadh. Cionas?
Le deora na haithrighe.



Ann uair a tabharfar breith damanta air dhuine, as sin
amach, nibhfuil tairbhe air bith le faghail uadh urnaidhthibh
aingeal, na naomh fhlaitheamhnais, uadh mbas na
uadh phais Josa Criosd. Ni feidir fearg Dei mhaoladh,
no a bhreitheamhnas do ghairm tar ais: ach is fedir linn
fhearg do mhaoladh anois agas maitheamhnas d'fadhail
uaidh. Cionas? Le breitheamhnas a thabhairt oruin
fein cosmhail les an mbreith, thabharfas Dia air a muintir,
a bheidh na lathair an la deighnioch; se sin le radh gan
maill, gan a chur air cairde seachtmhuin, mi no bliain;
d'eagla go dtiocfadh an bas oruin mar tamid, agas go
gcailfidh go brath sinn; breith dhein gan taise do thabhairt
oruin fein; gan leith-sgeal air domhain ann air bpeacadhaibh,
uadh chleactha, uadh lagathar, uadh shlighe
bheatha, uadh aois, uadh curam, uadh phuimp uadh
ann-mhiana no uadh aon nidh eile: an breitheamhnas so
do thabhairt oruin d'aon-iaracht; gan dull ar gcull, gan
ar geannurradh air dtierna neamhga a threigan go deo
aris; de bhrigh gur sinn a shelibh dilis, do brigh gur
fearr dhuin a mhuinteras na an domhan uile d'a eugmais.



Is se si breitheamhnas, a tabharfas Dia oruinn go leir
na dhiagh so, agas is e ta riachtanach aguine do thabhairt
oruinn fein laithreach chum dull uadh sganra an lac
uathbhasaic dheignaic. Fiadfam anois cabhair do thabhairt
don bhochton, deoch don duine thartmhar, biadh


L. 27



L. 28


don ocrach, eudach don nochtaidhthe, feis do'n dioraighe,
an duine tinn agas an te ta mbridhdanas dfiosradh,
compord do chur air an te ta a mbuairt a bheag no a mhor
d reir ar bhfaghaltais. Deir ar slanaighthoir go
gcaithfidhmid freagairt ansna nidhthibh si.



Ta ann ar gcomas le congamh ghrasa De, ar mbeatha
do chathadh go measardha, go geanmnuigh, gan eugeoir
do dheunadh air aon duine, dualgais ar gcreidimh do
chomhlinadh le caoinduracht. Is chuige thanaic, Josa
Criosd air talamh chum cumais do thabhairt dhuin na
nidhthe so do dheunadh, agas chum go mairfimis do reir
tagaisg an creidimh alainn d'admhadhmid: ionas go
mbeidh teagasg Dei mar lochran d'ar gcosaibh agas mar
sholus dar gcasanaibh tre shlighe deamhair na beatha so,
ag chur meanmna agas meisnic oruinn air leaba ar mbais
agas a chur aoibhneas do-chriochnaidhthe ann airmhithe
a rioght ghloire Dei. Amen.

19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Royal Irish Academy
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services