Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Tar Lear
Title
Tar Lear
Author(s)
Conán Maol,
Pen Name
Conán Maol
Composition Date
1900
Publisher
An Claidheamh Soluis
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
Tar Lear Do bhailigh feisirí Shasana i gceann a chéile an tseachtmhain seo ghabh thart i gcómhair airgid do thoili- ughadh le haghaidh an chogaidh. Teasduigheann sé milliúin déag uatha an cor so, agus ní fhuil Seaghán ró-shocair 'na aigne i dtaobh an cosduis sin, acht caithfir-se agus caithfeadh-sa ár gcuid do dhíol de gibé olc maith linn é. Is uathbhásach an roinnt airgid an méid sin, acht deir Seaghán go gcaithfidh sé dul ar aghaidh. Tá náire shaoghalta tabhartha ag na Bóraigh dhó, acht ba chuma leis 'na thaobh sain muna mbiadh go bhfuil sé creachda 'na theannta sain. Tá ball seirce Sheagháin 'na phóca. Ní chuireann sé sium i gcómhrádh daoine, 'ná na ndroch- mheas air má leigid siad dó a sparán do líonadh. Dubhairt a lán daoine go raibh Ártúr Balfour ar tí geallamhaint do thabhairt uaidh ná dóighfídhe a thuilleadh tighthe ins an Afric, acht i n-ionad bheith ag tabhairt milleáin do Roberts agus d'á dhóighteóirí is amhlaidh do bhí Ártúr ag gabháil a leathsgéil agus 'gá moladh i dtaobh bheith chómh bog leis na Bórachaibh. Nách mór na hama- dáin daoine gur dóich leó gur atharruigh méin na Sasanach so. Táid siúd mar do bhíodar riamh, go mín, mánla, fá mar do bhídís aimsir Elíse i nÉirinn. Do theasbáin agus do nochtuigh na feisirí eile geal a súl faid do bhí Ártúr ag caint, agus do mhachtnaidh gach duine aca ar a deagh mhéin agus a mhacántacht féin. Ní chreidim pioc de'n ráfla so atá amuich gur éaluigh Roberts as Phretoria i lár na hoidhche agus ná'r leig sé gíog as go raibh sé thíos ins an Natál abhfad ós na Bóracha. Is fíor nár chualamar cionnus d'fhág sé an áit úd 'ná an raibh a chuid éadaigh féin air, acht tá sé deagh chainteach go leór ó shoin agus is beag an brígh tá leis an urlabhra. Cloisim go rabhthas ag cómhrac le Bhilgeóin cois Phretoria ar feadh trí lá acht ní fhuil slígh againn le trácht thairis. Bhí buidhean ó'n Mumhan ann agus cuireadh ar tosach iad mar ba gnáthach. Rinneadar dhá iarracht chruadha ar na Bóraigh do thiomáint as claiseacha ar taobh cnocáin acht briseadh ar na Muimhnigh bhochta gach uair. Má fhilleann aon aca ar nais agus cos adhmaid air, caithfeam mias phraisge do thabhairt dó i dtigh na mbocht. Chuirfeadh mná Lúnduin an gadhar leis o n-a ndorus siúd agus gur chaill sé cos nó lámh ag déanadh saidhbhris dóibh ins an Transbhaal. Ní mheasaim go bhfillfidh mórán aca abhaile. Goil a bhean Mhuimhnigh i ndiaidh do leinbh, beidh síoda ar mhnáibh Shasana as a chuid saothair. Is iomdha gníomh gaisge atá ag na Bóraigh 'gá dhéanadh. Do loisg Delare trí fichid trucaill lóin ar Sheaghán. Bhí builg fholamha ag na saighdiúirí bochta bhí ag feitheamh leis an mbiadh sin. Acht is é De Bhet atá ag déanadh an ghnímh. Tá sé ag cómhrac le seachtmhain ag iarraidh briseadh ó dheas go Tír na Rinne go ceanntar Sheagháin, agus tá trí fichid míle fear ag iarraidh é chongbháil amach as an áit úd. Deir gach duine go mbéarfar air an cor so. Tá dhá abha dhoimhin leathan roimis ar a shlighe agus gunnaí móra na Sasanach ar gach áth ionnta agus na sluaighte líonmhara dia thiar agus ar gach taobh de. Má tá sé i gcumas aon fhir gabháil ar fhiche fear is é an taon amháin sin ar druim an domhain De Bhet. Conán Maol
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services