Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Stories from the Tain. V.
Title
Stories from the Tain. V.
Author(s)
Strachan, Professor J.,
Composition Date
1904
Publisher
Connradh na Gaedhilge
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
STORIES FROM THE TAIN. BY J. STRACHAN. V. - HOW CUCHULINN TOOK ARMS AND HOW HE FARED ABROAD. PART II. [LU. 62a12-63a45 = YBL. 21b18-22b45]. "Incosig dó dano dún trí macc Nech- tae Scéne, .i. Foill agus Fannall agus Túachell a n-anman-aidi. 'Indat éside asberat,' ol Cúchulaind, 'nach móo fil do Ultaib i m- bethaid oldaas ro-m-beótar-som díb?' 'At é écin,' ol in t-arae. 'Tíagam con- da-rísam,' ol Cúchulaind. 'Is gúas dúnn ém,' ol in t-arae. 'Ní dia imgabáil ám tíagmai,' ol Cúchulaind. "Tíagait ass iarom agus scorit a n-eochu oc combor mánae agus abae alle ansess úas dún a chéle. Ocus sréthi in n-id bói forsin chorthiu róut a lámae isin n-abainn, ocus léicthi la sruth, daig ba coll n-gesse do maccaib Nechtae Scéne anísin. Arigit- side iarom agus dotíagat a n-dochum. Con- tuli Cúchulaind iarom ocon chorthiu iar lécud ind ide frissin sruth, agus asbert fris- sin n-araid: ' Ní-m-dersaige fri úathad, do-m-íusche immurgu fri sochuidi.' Ba immecal immurgu in t-arae colléic, agus indlid-side a charpat agus dosrenga a fhort- gai agus a fhorgaimniu robátar for Coinchu- laind óre nách-rolámair a díuschud daig as-m-bert Cúchulaind frissom ar thús nách-díusched fri úathed. Teccat iarom maic Nechtae Scéne. 'Cia fil sund?' ol fer díb. 'Macc becc dochóid indiu ar esclu hi carpat,' ol in t-arae. 'Nípo do shóinmigi,' ol in láech, 'agus ní rop do fhechtnaigi dó a chétgabáil gais- cid. Ná bíd innar tír agus ná gelat ind eich and ní as móo,' ol in láech. 'Attaat a n- éssi im láimh-se,' ol in t-arae. 'Nírbo lat- su tuillem écraite,' ol Ibar frisin láech, 'agus attá dano in macc innachotlud.' 'Ní da macc écin,' ol Cúchulaind, 'acht is do chuind- chid comraic fri fer dodechaid in macc fil and.' 'Is sain lim-sa ón,' ol in láech. Bid sain duit-siu indossa isind áth ucut,' ol Cúchulaind. "Is tacair duit trá,' ol in t-arae; 'foichle in fer dothét ar do chenn - Foill a ainm,' olsé; 'ar mani tetarrais isin chét-fhorgubh, ní tetarrais co fescor. 'Tongu do día toinges mo thúath nícon- imbéra-som for Ultu a cless-sin doridisi <L 503> diantairle mánáis mo phopa Chonchobuir as mo láim-se. Bid lám deóraid dó.' Sréthius fair iarium in sleig co m-memaid a druimm triit. Dobert leiss a fhodb agus a chenn iarsuidiu. "'Foichle in fer n-aile,' ol in t-arae. 'Fannall a ainm-side. Ní trummu do-n essa in n-usce oldaas elae nó fhannall. 'Tongu-sa dano nícon-imbéra-som for Ultu a cless-sin doridisi,' ol Cúchulaind. 'Ad- condarc-su ém,' olsé, 'indas immatíag- sa a l-lind oc Emain.' Conrecat iarum issind áth. Gonaid-som dano in fer sin, agus dobert a chenn agus a fhodb laiss. "Foichle in fer n-aile dothét cuccut,' ol in t-arae. 'Túachell a ainm. Ní lessainm dó, ar ní tuit di arm eter. 'Ondar dos- som in del chliss dia mescad, con-idn- derna retherderc de,' ol Cúchulaind. Sréthius fair iarom in sleig conidrallá inna crudiu. Doluid a dochum iarom, agus benaid a chenn de. Dobert Cúchulaind a chenn agus a fhodb laiss dia araid fadessin. "Co cúalae iarsuidiu fóid a m-máthar inna n-díaid, .i. Nechtae Scéne. Dobeir a fhodb disuidiu, agus dobeir na trí chenn laiss inna charpat, agus asbert: 'Ní fáicéb trá mo choscur,' olsé, 'cor-rís Emain Machae.' "Documlat ass iarom cona coscur. Is and-sin asbert Cúchulaind frissin n-araid: 'Dorairngirt-siu dag-érim dúnn,' ol Cúchulaind, 'agus ro-sn-ecam a less indossa, daig in tressa agus inna íarra fil innar n-díaid.' Imríadat iarom co Slíab Fúait. Ba hé lúas ind érmae do-n-ucsat iar m- Bregaib iar n-grísad ind arad, co togren- nitis ind eich fón charput in n-gáith agus inna eónu for lúamain, agus co tairthed Cúchulaind in n-urchor dolléced assa thailm résíu rísed talmain. "Iar ríchtin dóib Slébe Fúait, forrecat almai n-oss n-and ara ciunn. 'Cissí shlabrae in díscer-sa thall?' ol Cúchulaind. 'Oiss altai,' ol in t-arae. 'Cia de,' ol Cúchulaind, 'bad fherr la Ultu, a m-marb do breith dóib nó a m-beó?' 'Is inganto a m-beó,' ol in t-arae, 'dóib. Ní cach óen condric samlaid. A m-marb immurgu ní fil úadib-som ónáchrí. Ní cumci-su ón, a beó nachae do breith,' ol in t-arae. 'Cumcim écin,' ol Cúchulaind. 'Indaig brot forsna eochu isin mónai.' Dogní in t-arae ón anísin. Glenait ind eich isin mónai iarom. Taurling Cúchulaind, agus gabaid in n-oss ba nessam dó, agus ba chóimem díb. Slaittius sechnón na mónae agus damainti fochétóir. Conreraig etir dí fheirt in charpait. <L 504> "Conaccatar ní, éill n-gésse ara ciunn aitherruch. 'Cia de bad fherr la Ultu,' ol Cúchulaind, 'a m-beó nó a m-marb do brith dóib?' 'Is a m-beó beres a n-as beodu, agus a n-as ségundo,' ol in t-arae. Láthraid Cúchuland iarom cloich m-bicc forsna heónu co m-bí ocht n-eónu díb. Inláa afhrithisi cloich móir co m-bí dá én déac diibh. Tré thaith- bemmen trá insin ule. "'Tecmall na eónu dún trá,' ol Cúchul- aind fria araid. 'Mad messe dig dia tabairt,' olsé, 'conclichfe in dam allaid fort-su.' 'Ní réid dom a thecht ém,' ol in t-arae. Rodássed imna eochu conná dichthim seccu. Ní étaim dano techt sech nechtar n dá roth íarndae in charpait ara fáeb- raigi, ocus ní dichthim dano sech in dam, ar rolín a chongnae eter dí fheirt in char- pait ule' 'Cing-siu ammin dia chongno,' ol Cúchulaind. 'Tongu-sa do día toingte Ulaid, clóenad noclóinub-sa mo chenn fair nó in tshúil dogén-sa friss, nícon-fhói- cher cor dia chinn fritt agus nícon-lilmaither a glúasacht. Dogníth són iarom. Con- rig Cúchulaind inna éssi, agus tecmalla in t-arae inna eónu. Conreraig Cúchulaind iarsin na eónu di thétaibh agus refedaib in charpait. Conid samlaid sin luid do Emain Machae - dam allaid i n-díaid a charpait, agus íall gésse oc folúamain úassae agus trí chenn inna charput. "Reccat iar sin co Emain. 'Carp- tech dorét far n-dochum,' ol in dercaid i n-Emain Machae. 'Ardáilfe fuil laiss cach duini fil isind liss mani foichlither, agus mani dichset mná ernochta friss.' Tosói-som iarom clár clé a charpait fri Emain, ocus ba geiss dí anísin. Ocus asbert Cúchulaind: 'Tongu do día toingte Ulaid, mani étar fer do gliaid frim-sa, ardáiliub fuil cach óin fil isin dún.' 'Mná ernochta ara chenn,' ol Conchobor. Totéit iarom bantrocht n-Emna ara chenn im Mugain mnái Con- chobuir maic Nessa ocus donochtat a m-bruinniu friss. 'It é óic inso conric- fat frit indiu, ol Mugain. Folugi-som a gnúis. Lasodin atnethat láith gaile Emna agus focerdat i n-dabaig n-úar-usci. Maitti imbi-som in dabach hísin. In dabach aile dano ir-solád, fichis dornaib de. In tress dabach i n-dechaid iarsuidiu, fo-sn-gert- side co m-bo chuimse dó a tess agus a úacht. Dotét ass iarom, agus dobert ind rígain iar- suidiu, .i Mugain, brat n-grom n-imbi, agus delg n-argit n-and, agus lene chulpatach. Ocus suidid fo glún Chonchobuir iarom, agus ba sí sin a lepaid dogrés iarsuidiu. Fer dorigni sin inna shechtmad blíadain," ol Fíachu mac Firfebe, "nípo machdad cia chonbósad-side for écomlonn agus cia notragad for comlonn, intan ata lána a shect m-bliadnai déach indiu."
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services
