Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Easy lessons in Irish.
Title
Easy lessons in Irish.
Author(s)
Ó Gramhnaigh, Eoghan - O'Gramhna, Eoghan,
Compiler/Editor
Mac Néill, Eoin
Composition Date
1895
Publisher
Connradh na Gaedhilge
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
EASY LESSONS IN IRISH. EXERCISE XCIV. -(Continued). 542. Ní fhaca mé t'athair ar an aonach indiu. Ní raibh sé amuigh indiu, atá sé 'n-a luidhe, atá tinneas mór air. Tinneas? mo leun, atá brón orm anois. Atá biseach air anois, acht indé bhí sé tinn, tinn. Cia an luach thug tú ar an talamh so? Ní fhaca mé an fear úd ar an aonach. Cia an fear? Cia mheud thug siad ar an áit so? Thug siad ceud punt agus atá cíos mór, trom, orra. Rinne Eudhmonn agus Seaghan margadh maith, cheannuigh siad an áit sin ar fiche punt. 544. SOME COMMON PHRASES. buidheachas le Dia! glóir do Dhia! in ainm Dé. EXERCISE XCV. TO NEED, WANT. 545. Atá leabhar uaim. Cad atá uait? 546. uaim uait uaidh uaithe uainn uaibh uatha
547. An bhfuil airgead uait? Ní'l; atá airgead agam, dhíol mé bó ar an aonach indé, agus fuair mé fiche punt uirri. Cad 'tá uait? Atá capall uaim. Atá sinn ag obair indiu agus ní'l capall againn. An bhfuair tú an fheoil mhaith úd ar an margadh? Fuair mé; cheannuigh mé an t-arán agus an fheoil so indé. An bhfaca tú an baile mór atá ar an Muaidh? Chonnaic mé; Baile an Átha - sin an t-ainm atá air. 549. Phrases - Slán leat! Go dtéidh tú slán Beannacht leat Go soirbhighidh Dia dhuit EXERCISE XVCVI. 551. 'tá mé 'tá tú 'tá sé,sí 'tá sinn 'tá sibh 'tá siad 552. The older and better form is atáim. And so with the other parts. atáim atáir atá atámuid atáthaoi atáid 553. We may notice that (1) the form atáthaoi, you are, is now confined to the South, atá sibh being always used elsewhere;(2) in West Munster the form ataoi, taoi(thee) is used for atáir in many phrases; as sonn ataoi, here you are? ca'nnas 'taoi? (3) The other forms are in use, especially in answers to questions. The use of atáim, atámuid, &c., for atá mé, atá sinn, is one of the best tests of a good speaker of Irish. (4) In Munster, atámuid (usually spelled atámaoid), is used for atámuid, the last syllable being lengthened. An bhfuil tú astigh? Atáim. An bhfuil sibh go maith? Atámuid. 554. In the same way instead of ní fhuil mé, an bhfuil sibh? it is better to say ní fhuilim, an bhfuilimid? Thus - fuilim fuilir fuil fuilimid fuiltí fuilid Fuiltí is only spoken in the South. 555. ní'lim, I am not ní'lir, thou art not ní'l, sé, sí, is not ní'lmid, we are not ní'l sibh, you are not. ní'lid, they are not.
557. Cionnus táir? Ca'nnus 'taoi? An bhfuilir go maith anois? Atáim go maith, míle buidheachas le Dia. Cá bhfuil Diarmuid agus Cormac? Ní'lid astigh, atáid amuigh anois. Ní'lmid saidhbhir. atámuid bocht, ní'l airgead againn, atá ocras agus tart agus brón orainn. An bhfuil lúthgháir ort anois? Atá lúthgháir mhór orm, bhí cumha orm indé. Bhí Maolmhuire astigh. Cad atá uaidh? Atá an t-airgead uaidh, agus atá deifir mhór air. An bhfuiltí tinn? Ní'lmid tinn; ní'l tinneas ar bith orainn, acht atá fearg orainn. Atá an bhean bhocht; an bhfuil imnidhe uirri?
563. Ní'lim im' fhear shaidhbhir fós, ní'l an t-airgead agam; acht atáir it fhear láidir, atá an tsláinte agat, agus ní'l brón ná imnidhe ort. Ní'l Nóra aosta atá sí 'na cailín óg, láidir. Atá an capall óg ag fás suas, atá se 'na chapall bhreágh, láidir anois. Atáir id' chailín mhaith anois, a Bhrighid, atá ciall agat. 564. Bhí Art 'na fhlaith uasal Ní raibh Pádraig 'na shagart an uair sin. Dún na nGall EXERCISE XCVIII. 565. Béidh Ní bhéidh An mbéidh sé? I mbárach Dia dhíbh! a Dhiarmuid agus a Thaidhg, cionnus atáthaoi indiu? Atámuid go maith, go raibh maith agat, a Phádraig. Atá aimsir bhreagh againn anois, buidheachas le Dia. Atá sé 'na lá bhreagh anois, bhí sé trom go leor ar maidin. An mbéidh sé fliuch? Ní'l 'fhios agam féin go deimhin, ní bhéidh sé fliuch indiu, acht béidh sé fliuch orainn i mbárach. An mbéidh tú ag dul go Gaillimh i mbárach? Ní bhéidh, bhí mé i nGaillimh indé agus cheannuigh mé lár bheag ar fiche punt, ní fhaca mé Láir mhaith eile ar an aonach. An raibh sé 'na aonach mhaith? Atámuid bocht anois, acht béidh airgead go leor againn fós. Atá crudh nuadh ar an láir. An mbéidh Eudhmonn 'na fhear mhór? 567. Ní'lmid in ar bpáisdibh. Ní'l sibh in bhur bhfearaibh maithe. Ní'lid ina mbuachaillibh maithe.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services