Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Donegal Gaelic Song. Fan ar an Bhaile 'mo Chomhair.
Title
Donegal Gaelic Song. Fan ar an Bhaile 'mo Chomhair.
Author(s)
Féach bailitheoir,
Compiler/Editor
Ó Gramhnaigh, Eoghan
Collector
Flann Fionn Fíona.
Composition Date
1894
Publisher
Connradh na Gaedhilge
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
DONEGAL GAELIC SONG. Fan ar an Bhaile 'mo Chomhair. I. Chuaidh mé seal tamaill ar chuairt go mbreathn'ainn féin uaim an speur, Thart fá na hoileáin a' ruaig, mar bheidheadh eilit a's cú 'n-a déigh; Casadh dham cailín beag óg, 's má casadh, 's í labhair go geur - “Má 's duine thú bhain do mhnaoi óig, ní mholaim go mór do thrade. II. “Chonnairc mé fear ar Thír Mhóir ag imtheacht gan bhróig andé; “'Sé mheasaim, gur tusa an fear óg a raibh siad 'san tóir 'n-a dhéidh.” D' fhreagair mé an ainnir, gan bhróid gur ghlac mé go mór a sgeul, “Stad do chuid beadaighe níos mó; ní duine do'n tseórt sin mé. III. “Mur druidfidh tú anall dom' chomhair a's leigean do ghlóir gan féidhm, “Rachaidh mé os coinne mo shróna amach ar Thír Mhóir ar léim.” Thuit mise 'un tursa 's 'un bróin a's d'fhiaf- raigh do 'n óg-mhnaoi chaoin, “Cá bhfuighbheadh sinn glaine le hól, do thógfadh an brón seo dínn?” IV. “Tá teach beag ar leath-taoibh an róid, a's congbhuigheann sé i gcomhnaidhe braon; “Gabh thusa agus rapáil an bórd, 'gus díolfaidh mé an scór mé féin.” 'Nuair fuair mé go tigh mhic an óil, ba faiteach go leór mé suidhe, Ar eagla go dtiucfadh an tóir, 's go mbain- fidhe an óig-bhean díom.
V. 'Nuair fuair mé gach cineál d'ár fhóir, 'sé mheas mé nár chóir dam suidhe; 'Sé adubhairt sí, “Bí thusa gabháil cheóil, 's ní thiucfaidh ort feóirling do dhíol.” Ní raibh mise a bhfad ag gabháil cheóil, gur chruinnigh an t-aos óg 'san tigh, Gach duine 's a ghlaine 'n-a dhorn, le comhartha thabhairt do 'n dís. VI. Bhí biotáille fairsing ar bhórd, 'gus beagán dá ól 'san tír; Dá n-ólainn-se galún Uí Dhomhnaill, b' fhurus mo scór do dhíol; 'Nuair do shocruigheamar cothrom an scóir, 'sé d'fhiafraigh an óigbhean díom, “Ca háit i mbíonn tú ag comhnaidhe, nó an gcongbhaigheann tú cró dhuit féin?” VII. “'Nuair bhím-se seal i dtigh an óil, ní dheanaim-se lón do 'n phighinn; “An meud úd a shaothru(igh)im 'san ló, caithim le spórt 'san oidh'e.” “Ní fhóireann sé duine dod' seórt tosughadh le buaidhreadh an tsaoghail; “Is fearr dúinn-ne fanamhaint go fóil, go ndeanfamuis lón araon.” VIII. “Le fanamhaint go ndeanfamuis lón, do caithfidhe cuid mhór d' ár saoghal; “Is fearr dúinn-ne toiseach go h-óg a's beidh cuidiughadh d'ár gcobhair arís; “Lean tusa mise 'san ród, 's ní heagal duit buaidhreadh an tsaoghail — “Mise bheith 'cruinniughadh an lóin, a's gheabha tusa do lóistín saor.” IX. “Dá leanainn-se thusa 'san ród, budh ghoirid go dtógfá dhíom, “Go dtoiseóchthá ag imirt 's ag ól, 's budh ghoirid budh lón thú féin; “Acht fan ar an bhaile 'mo chomhair, 's beidh mé ar an nós leat féin; “Gheabha tusa talamh go leór agus mise go deóidh mar mhnaoi.” X. Ní fheudaim í mholadh le feobhas; 'sí mhearaigh go mór mo croidhe; Ní 'l duine dá bhfeicfeadh an seód nach dtuitfeadh go mór ag caoi. Ní fhaca mé a leitheid go fóil i mbealach a ghabhaim 'san tslighidh; Dá bhfeicfidhe í i mBaile na Mór, bheidheadh cailíní óga ar phighinn! Gluais ar an Abhrán shuas. Dob' é ughdar an abhráin so Peadar Breathnach, táilliúir do bhí i n-a chomhnaidhe leath-cheud bliadhan ó shoin i mBaile na Mór i gCondae Dhúin na n-Gall, áit thar a dtig sé 'san bhfearsa déidheanach. Fuaras ó mhnaoi é darab ainm Máire Níc Conacháin, chomhnaigheas i nAlt an Dois, i nGleann na Suilighe, 'san gCondae gceudna. Dá mheud dá mhaoidhtear filidheacht Mhumhan nó Chonnacht, measaim féin nach gcualas riamh dán ba bhinne briathra ná ba cheólmhaire clódh ioná é so.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services