Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Anecdota from Irish MSS. IV. Senadh Saighri.
Title
Anecdota from Irish MSS. IV. Senadh Saighri.
Author(s)
Ní fios,
Compiler/Editor
Ó Gramhnaigh, Eoghan
Composition Date
1891
Publisher
Connradh na Gaedhilge
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
ANECDOTA FROM IRISH MSS. IV. Senadh Saighri. R.I.A.D., 4. 2, fo, 51a, I(A.D. 1300). Slúaigheadh la Donnchadh mac Flaind mic Mailshechlaind do dénumh múir ocus cluidh i timchill Saighri Ciaráin ar impidhi a mhná .i. Sadhbh ingen Donnchadha Remhuir rígh Osraighi. Ar bá tnúth mór ocus bá format leisi múr ocus clodh i timchill gach airdchille i n-Éirinn ocus a ceall féin .i. Saighir gan chlodh gan mhúr. Co ráncatar fir Midhi lé co Tulaigh n-Donnchadha fri Saighir anair, ocus co m-bídís ac dénumh in chluidh cach lái i timchill na cille. Is ann sin doríacht corp a hathar-si don chill dia adhnacadh, ocus fen for seisrigh ag a imchur. Ocus ro hadhnacht fachétóir. O ro dhorchaigh an adhaigh, táncca- tar nónbhur crosán cíabhach cirdubh go m-bátar rorsan úaigh ac clíaraighecht amhail is bés do chrossánaibh ósin anall. Bá gilithir snechta a súile ocus a fíacla, ocus bá duibhithir gúal cach ball aile díbh. Is amhlaidh tancatar ocus dúan leó dó, ocus cach duine dochídh íat doníth galar lái co n-aidhchi dhó. Ocus is é seo dúan sin: Muinnter Donnchaidh móir mhic Cheallaigh, coinde úabhair, Clíara binne bídh ac glaedhaigh sinde ar slúaghaibh. Slúaigh ac milradh, muighe lána, tighe n-óla Óccmná finna, flaithifíala, maithi móra. Gáir a chlíar is a chéithern, coinne degh- shlúaigh, Sretha sirthe risin saimhghréin, crithle, crem- núail. Crotta, cuislenna co cuibdhi, filidh faibhli, La dán n-dathghlan téighdís co rígh rathmur Raighne. Dodor do dán, a mhic rígh Raighne co rathaibh, Caidhe na cuirn nó caidhi in muirn do bhí cot, athair? Ro ghabhadh greim don fhir ro airfitset uili Áibhinn in rith for a raibhi for bith buidhi. Baptais baptain for a anmain úair ro cluinnter, Mór a lúagh ar n-dul 'sa alltar — sinne a muinnter. No bhidís in chlíar sin ó fhescur co maidin oc clíaraighecht lasin dúain sin forsin úaigh, ocus cach duine do fhéghadh íat dognídh galar
lái co n-aidhchi dó. Cor'fhás ceist oc laechaibh ocus oc cléirchibh de sin, ar bá hinghnadh demhna co follus a coimaidhecht in rígh lán- chraibhdhigh. Ba headh so tra ní dia chrabhadh .i. fodhail bídh ocus lenna cecha féile apstail in cach ardchill i n-Osraighi, ocus altram Dé cacha tighe i n-Osraighe ar son a cheithirne timchill, ocus trí peillec mírenn ocus peilec tuirtín ciric ocus beith fa breith ocus fa fáisidin ósin amach. Co n-dernsat na cléirigh tréidhenus fri Día co faillsighthea dóibh cidh imar' lensatt na demna hé. Conustáinicc ainghel Dé a fís dochum céile Dé do chenél Fíacach .i. húa Capaill a shloinnedh, ocus atbert: “Is maith a n-dernsabhair,” ar sé, “in troscadh. Ocus nónbhur do chléir hui Chongeoidh íat,” ar sé, “ocus is é seo in tresfeacht táncatar i n-Éirinn a hiffirn, ocus ó nár' fhédsat ní don rígh ina bhethaidh is aire atát arna écc ag a dheithchedh. Ocus déntar oiffrend ambárach ocus uisce coisrictha ocus crothar ar in úaigh ocus ar in reilicc uile hé ocus ar magh na cille, ocus ticfaid úaibh na demhna.” Ocus dorónadh amhlaidh, ocus tánccatar clíar húi Chongheoidh i rechtaibh én cúldhubh isin aeoir eterbhúas, ocus nír' lámh- satt loighe forsan talmhain coisrictha. Ocus atbertatar: “Ní sechmaidh, ní sechmaidh,” ar síat, “in troscadh ocus in coisrechadh, úair ro bheimís-ni a n-dheghaidh a chuirp isint shaeghal, ar itá a ainim [i nim] ocus ní cuingium-ne ní dí.” Ocus ro imthighsetar sin. Is annsin ro búi in crossán Find húa Cinga ocus Mac Rinntach hua Conodhráin ann, condidh íat na crossána sin ro mheab- raighset in dúain ocus in airfidiudh ó chéir húi Congheoidh. Conidh hí sin ealadhna ro fhoghain dóibh ósin amach ocus do chrossánaibh aile na hÉireann otá sin anall fós. — Finit.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services