Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
No. 13: An t-Iudaidhe
Title
No. 13: An t-Iudaidhe
Author(s)
Údair éagsúla,
Composition Date
1897
Publisher
The Shan Van Vocht
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
<N ShanVV1897_01_08> <L 1> <B 1897> <C Prós> <M 8> <T The Shan Van Vocht> <U Ní fios> <F The Shan Van Vocht> THE SHAN VAN VOCHT VOL. II. — No. 13. <L 13> An T-iudaidhe. A Bh-fad o shoin bhi buachaill og ar aimsir ag duine uasal ar feadh cuig bhliadhna agus nuair a bhi na cuig bhliadhna caithte dubhairt se leis an duine uasal nach bh-fanfadh se nios faide aige, go ngabhfadh se go bh- feicfeadh se cuide dhe'n t-saoghal. Nior mhaith leis an duine uasal sgaradh leis, acht dubhairt an buachaill ann sin a thuarastal a thabhairt do, agus thug an duine uasal do pighinn ar son gach aen bhliadhan dho na chuig bhliadhna. Nuair fuair se na cuig phigne d'imthig leis agus bhi se sasta go leor. Ni raibh moran siubalta aige nuair a casadh sean-fhear dho agus d'iarr se deirce air. Thug an buachaill dho na cuig phigne agus dubhairt se leis gur beitheanaidh raibh aige fein. Nuair a chonnairc an sean-fhear an croidhe maith a bhi aige thug se tri dhuais do. "Bhile nuair thoiseochas tu seinnm duine na beithigheach a chluisfeas thu toiseochaidh se ag damhsughadh, gan bhuidheachas, agus ni fheudfaid se stopadh fad a's bheidheas tu ag seinnm." An dara duais "gunna agus rud ar bith ar maith leat a mharbhadh marbhochaidh tue." An treas duais: "impidhe ar bith ar maith leat iarruighe uaidhfidh tu é." Ar bhreath- nughadh tharais do bhi an bhile agus an gunna le n-a ais, thug se leis iad agus ni raibh a bh-fad siubalta aige nuair a chonnairc se fear ag breathnughadh ar eun a bhi ar bharr croinn. D'fhiafruigh se dhe cia an fath a raibh se ag breathnughadh ar an eun. Dubhairt an fear leis gurb e an fath a raibh se ag breathnughadh air ag comh deas a's bhi se agus go mbudh mhaith leis an t-eun a bheith aige. Ni dhearnaidh an buachaill act an gunna a chur leis a shuil agus thuit an t-eun anuas a d-tom sgeach agus cuaidh an fear asteach agus 'se do bhi ann iudaidhe. Rug se ar an eun agus nuair a bhi se dul amach as an d-tom thoisigh an buachaill ag ceol agus an t-iudaidhe ag damhsughadh astigh a lar an toim, agus bhi se ag dnmhsughadh go raibh a chuid eudaigh agus a chroiceann stroicthe ag an sgeach a's d'iarr se ann onoir De ar an mbuachaill a stopadh gan cheol agus go d-tiubhradh se a raibh dh'airgead aige dho. Leag se uaidh an bhile ann sin agus thug an t-iudaidhe sparan mor airgid do. D'imthigh leis na m-buachaill agus athas mor air. Ni raibh moran siubalta aige nuair a chua-laidh se an bheiceach ag tigheacht 'n a dhiaigh agus cia bheidheadh ag tigheacht acht an t-iudaidhe agus e ag glaoch gaduidhe ar an m-buachaill agus ag radh gur chreach se e. Budh gar gur thainic constabla go d-ti iad agus d'fhiafruigh se dhe'n iudaidhe ceurd a bhi air, dubhairt an t-iuaidhe gurb e an fear sin a bhain a chuid airgid dhe agus nar fhag pighinn aige, rug an constabla air an m-buachaill agus thug se chum na cuirte e agus an t-iudaidhe mar an g-ceudna. Nuair a bhi an chuirt thart bhi an buachaill le crochadh agus nuair a chuaidh se ar an scarful d'iarr se impidhe ar an g-crochadoir cead a thabhairt do port a sheinnm ar a bhile sul uaidh
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services
