THE
SHAN VAN VOCHT

VOL. II. — No. 13.

An T-iudaidhe.

A Bh-fad o shoin bhi buachaill og ar aimsir ag duine
uasal ar feadh cuig bhliadhna agus nuair a bhi na cuig
bhliadhna caithte dubhairt se leis an duine uasal nach
bh-fanfadh se nios faide aige, go ngabhfadh se go bh-
feicfeadh se cuide dhe'n t-saoghal. Nior mhaith leis an
duine uasal sgaradh leis, acht dubhairt an buachaill ann
sin a thuarastal a thabhairt do, agus thug an duine uasal
do pighinn ar son gach aen bhliadhan dho na chuig
bhliadhna. Nuair fuair se na cuig phigne d'imthig leis
agus bhi se sasta go leor. Ni raibh moran siubalta aige
nuair a casadh sean-fhear dho agus d'iarr se deirce air.
Thug an buachaill dho na cuig phigne agus dubhairt se
leis gur beitheanaidh raibh aige fein. Nuair a chonnairc
an sean-fhear an croidhe maith a bhi aige thug se tri
dhuais do. "Bhile nuair thoiseochas tu seinnm duine
na beithigheach a chluisfeas thu toiseochaidh se ag
damhsughadh, gan bhuidheachas, agus ni fheudfaid se
stopadh fad a's bheidheas tu ag seinnm." An dara
duais "gunna agus rud ar bith ar maith leat a mharbhadh
marbhochaidh tue." An treas duais: "impidhe ar bith
ar maith leat iarruighe uaidhfidh tu é." Ar bhreath-
nughadh tharais do bhi an bhile agus an gunna le n-a
ais, thug se leis iad agus ni raibh a bh-fad siubalta aige
nuair a chonnairc se fear ag breathnughadh ar eun a
bhi ar bharr croinn. D'fhiafruigh se dhe cia an fath a
raibh se ag breathnughadh ar an eun. Dubhairt an
fear leis gurb e an fath a raibh se ag breathnughadh air
ag comh deas a's bhi se agus go mbudh mhaith leis
an t-eun a bheith aige. Ni dhearnaidh an buachaill
act an gunna a chur leis a shuil agus thuit an t-eun
anuas a d-tom sgeach agus cuaidh an fear asteach agus
'se do bhi ann iudaidhe. Rug se ar an eun agus nuair
a bhi se dul amach as an d-tom thoisigh an buachaill ag
ceol agus an t-iudaidhe ag damhsughadh astigh a lar an
toim, agus bhi se ag dnmhsughadh go raibh a chuid
eudaigh agus a chroiceann stroicthe ag an sgeach a's
d'iarr se ann onoir De ar an mbuachaill a stopadh gan
cheol agus go d-tiubhradh se a raibh dh'airgead aige
dho. Leag se uaidh an bhile ann sin agus thug
an t-iudaidhe sparan mor airgid do. D'imthigh leis
na m-buachaill agus athas mor air. Ni raibh moran
siubalta aige nuair a chua-laidh se an bheiceach ag
tigheacht 'n a dhiaigh agus cia bheidheadh ag
tigheacht acht an t-iudaidhe agus e ag glaoch
gaduidhe ar an m-buachaill agus ag radh gur
chreach se e. Budh gar gur thainic constabla go d-ti
iad agus d'fhiafruigh se dhe'n iudaidhe ceurd a bhi air,
dubhairt an t-iuaidhe gurb e an fear sin a bhain a chuid
airgid dhe agus nar fhag pighinn aige, rug an constabla
air an m-buachaill agus thug se chum na cuirte e agus
an t-iudaidhe mar an g-ceudna. Nuair a bhi an chuirt
thart bhi an buachaill le crochadh agus nuair a chuaidh
se ar an scarful d'iarr se impidhe ar an g-crochadoir
cead a thabhairt do port a sheinnm ar a bhile sul uaidh