Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Brat na hÉireann, Nucleus na hÉireann Nuaidhe
Title
Brat na hÉireann, Nucleus na hÉireann Nuaidhe
Author(s)
Údair éagsúla,
Composition Date
1916
Publisher
The Irishman
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
<N Iman1916_10_21> <L 2> <B 1916> <C Prós> <M 8> <T The Irishman> <U Údair éagsúla> <F The Irishman> Brat na hÉireann. Thugamar fá dear an lá fá dheire, san Daily Mail, giota nuaidheachta a chuir iongnadh orainn rud beag. Cuireann an paipéas sin i n-iúil do'n t-saoghal caidé mar tógadh brat na h-Eireann ar an Fhairrge Mhóir. Bád-tomtha Gearmánach do thóg é, agus é ag deanamh sgriosa ar longaibh tráchtála. Chualamar, tamall ó choin, go raibh na Gearmánaigh ag breith leó brat a bhain le tíorthaibh eile. Ach seo an chéad uair, creidimíd, a chonaic duine ar bith. Brat na h-Eireann ag luascadh i ngaoith na Fairrge. <L 3> Nucleus na h-Eireann Nuaidhe. Sea cúpla rudaí eile a thiocfadh le daoine bríoghmara a dhéaanmh 'san Ghaedh- ealtacht dá mbéadh siad dhá g-cur fútha innte. I. - Thiacfadh leó cuirmeacha ceóil agus dramaí Gaedhealacha a chur ar siubhal ó am go h-am. Tigeann na "Coons" corruair chun na Gaedhealtachta acht cha mbíonn dramaí Gaedhealacha dá g-cleachtú' gídh go bhfuil ádhbhar cluichtheoirí go leór i measc muintire na Gaedhealtachta. 2. - B'fhuras a rud é coisreacha ceóil a chruinniú' chun abhrán Gaedhealach a ghabháil 'sa seipéal. Is minic anois fhéin a bhíonn an Bearla le cloisint i seipealaibh na Gaedhealtachta. 3. - Níl an Ghaedhilg dá labhairt ar na bórdaidbh puiblidhí gidh go bhfuil a lán Gaedhilgeóirí na n-Guardians agus 'na lucht coistí. Mar sin ní iongantach an scéal go mbíonn a lán oifigeach gan Gaedhilg dá dtoghadh 'san Ghaedhealtacht. Cha dtig linn coig a chur ar rudaibh mar seo as Beal Feirsee nó as Baile-Átha- Cliath. Ní bheidh a mhalairt de scéal ann go dtí go mbéidh an chuid is mó dár neart a's bár mbrígh 'san Ghaédhealtacht. Níl críoch ar bith ar an obair atá le déanamh 'san Ghaedhealtacht ar son na teangan agus ar son saoghail na n-Gaedheal. Dá mbéadh fiche muirghean dá g-cur fúta i n-achan pharróiste san Ghaedhealtacht, tá mé cinnte go mbéadh an Ghaedhealtacht ag éirghe láidir arís agus go mbéadh t saoghal ag leathnú'. Is annsin a bhéádh se ar chumasna Gaedhealtachta an Ghalldacht a Ghaedhealú. An Ghalldacht. Féach anois goidé an obair a thiocfadh linn a dheanamh ón Ghaedhealtacht ar son na Galldachta. I. - Is dóigh leis an chuid is mó de dhaoinibh 'san Ghalldacht gur áit shuarach iar-gcúlach éicint an Ghaedhealtacht. Is minic a thigeann doaoine chun Choláiste Ghaedhealaigh éicint agus bíonn iongnadh an-mhór orra nuair a chídheann siad an saoghal bríoghmhar Gaedhealach 'na dtimcheall Bíonn an Ghaedhealtacht agus cúir na Gaedhilge mar rudaí fíor-bheodha na n-intinn na dhiaidh sin. Dá dtagadh dream mór ón Ghalldacht thiocfadh a gcuid cáirde ar turas chuca go minic agus mar sin bhéadh dlúthbhaint idir an Ghaedhealtacht agus an Galldacht. 2. - Thiocfadh le muintir na Galldachta a b-páistí chur chun a laethe saoire a chaitheamh le n-a g-cáirdibh 'san Ghaedheal- tacht. Chun sceal fada a dheanamh gearr, deanfaoí an Ghaedhealtacht mar siompla nó nucleus na h-Éireann nuaidhe. A. de B. Breith. Ag Baile na Carraige, Co. na hIar- Midhe, 17 lá de Meadhon Fóghmhair, 1916, bhronn Dia mac ar Dhochtúir Conchobhar O'Broin agus ar a mhnaoi. Padraig Piarais a ainm.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services
