Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Dhá Dhearbhú
Title
Dhá Dhearbhú
Compiler/Editor
Ó Murchú, L.P.
Composition Date
1773
Publisher
(B.Á.C.: NUI, 1996)
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
Mhaireireád Ní Fóulú beanchéile Mhithil Brún Bhaile Finn noch d'éag do bhrígh leinibh an 2 lá do Feb. san mbliaghuin 1773.
Dar mála mo phípe is dar an lán atá inti dar a mbáiter do dhaoine sa bhfairrge thiar, dar an ngáire 'ní Bríde dar an áit ar a dtí coinleach dar ar fhás insa tír seo do sheagal le bliain, dar Pádraig Mac Suibhne dar Máire atá 'mhnaoi aige dar na mná do bhíodh sínte fé Mhurchadh ar shliabh, vásta mo bhríste chum Gráinne níor scaoileas ó thánga dhon tír mar is peacach me riamh. Dar an muileann dar an léan dar an uisce dar an léim dar na boca so théan go minic ag ól, dar an gcuileann dar an gcré dar a seinnim lem mhéar dar a dtig as an aer do shneachta is do reo, dar Doireann Ní Néill dar Pilib Ó Sé dar a bhfuil ar an saol do chapaill is do bhó, a dhuine bhoicht gan chéill tá ar buile le héad, bíodh do bhean agad féin ní dheachadh 'na cóir.
Dar an mbráthair dar an aibíd dar an naoscag do ní feadaíl dar a líontar do channaí a d'fhíon i dTrá Lí, dar láthair an tseanntí do bhí ag Diarmaid Mhach Amhlaoimh is dar a mbaintear do phrátaí thiar ar an Rinn, dar a dtarraingeann Attiocle do varantaisí is do bhannaí is dar a bhfuil do chrannaíl trasna ar an Laoi, a Thaidhg ó mac Mathaois má taibhríodh duit neamhní ní dheachaidh lem starraí istigh farád mhnaoi. Dar an bhfia atá sa nGaortha dar an linn atá i mBéarra dar an iasc do ní léimrigh is dar Muiris Ó Braoin, dar iarlais an chéachta 'bhí ag Diarmaid mac Éamoinn dar Cian atá gléigeal is dar muileann na sí, dar an ré is dar an réaltan dar diallait an Mhajor dar a stialltar le piléaraibh in Eachroim thíos, iasacht a léine níor iarras ar aon chor 's a Thaidhg ná bíodh éad ort níor bhaineas led mhnaoi. Dar an dteampall atá i gCorcaigh dar an lansa so im dhorn dar Allsún Ní Chonaill is dar Diarmaid mac Eoghain, dar samhaisc is dar colainn dar gleannta do ní foscadh dar crainn ar a dtí tortha is dar a sloigimse do bheoir, dar clampar dar cortha dar an bhFrancach do loiteadh dar an mbranda so 'dhoirtimse siar in mo sceoig, níor theanntaigh me a bolg ná ball ar bith dá croiceann 's a Thaidhg ó creid m'fhocal go mbead amhlaidh go deo. Dar an loing thig tar sáile dar an bhfairrge seo láimh liom dar Síle Ní Mhé' Carrthaigh is dar Fínghín a n-oighir siúd, dar na caoire bána atá thíos in Uíbh Rátha dar an gcloinn seo Uilliam Thornile is dar Siosal do Búrc, dar fíon geal na Spáine dar claíomh Uilliam Samon dar Binéad atá láidir ná stopann a thriúr, níor shíneas mo lámh dheas fé íochtar do mhnása 's a Thaidhg ó nach nár duit mar mhillis mo chlú.
Fóircheann don fhaoistine sin thuas óir asé Tomás Aerach do cheap é an tan do chuaidh farradh bean Thaidhg mhic Mhathaois eadhóin tuíncéir agus deirimse go dtug Tomás píopaire na mionna thuas uile 'na dheirbhéitheach óir is aimsir mise bheith a' foghlaim léinn i gCeann Toirc do thit an scéal amach agus creid mise, a Mhichíl uasail Ainnleond. D. Ó Fé.
Lé sealad mé gan codladh séimh acht arraing ghéar 'om luascadh Trí aithris scéil do bhí 'na bréig rin bean gan chéill do luadh liom, 'Ardrí na naomh do chum gach n-aon is d'fhulang péin dhár bhfuascailt Le rún ceart cléibh impím féin mar ghrása Dé san chruaidh seo. Is olc a bhuaidh me ar chuaird 'na stráice, do rin sí mórbhuaireamh gach uair is tráth dhom, d'aithris sí scéal don Athair Pádraig, ba mhór a leath 's níorbh fhéidir 'áireamh, an ní nach raibh 's nach biadh go brách ann is dá mbiadh féin nár chóir dhi 'áireamh. d'aithris sí scéal ar éirneadh páiste 'bhí i ndaingean a coim le suim trí ráithe, uch mo scalladh! 'sí an chealg a d'fhág sí agamsa i dtaisce nach dealfaidh go brách liom. Tráth chuaidh sí dho shodar go pobal na sráide d'fhoscail sí a craos le caorthainn ráitis, chuir sí béic san spéir anairde, d'innis sí an scéal don Athair Pádraig, fear ionada Dé, fear léite páise, fear soilbhir séimh, fad saoghail is sláinte agus beatha na naomh thar éis a bháis dho.
Chuir sí osna dhá croí mar ghaoith an Mhárta, dúirt go raibh cloíte fíorlag cráite, go raibh pianta crua ar fuaid a cnámha, gan chodladh gan tsuan gan tuairisc sláinte: Reverend Sir to you I charge it, My story's true, pray you enlarge it. His Complaint Táim tuirseach tinn gan suim i ngnótha anois lé mí 's me cloíte breoite, faoi phéin, faoi osna, faoi dhochar dhon tsórtsan is me dhom chrochadh trí obair na gcomharsan. He Clears Himself Dar Nóra is dar Gráinne is dar Máire Ní Áille dar Séamas Ó Cánra 'thá 'déanamh a chuid bróg, dar Mártan Ó Gráda, dar Éamonn Ó Hárta dar Pádraig Ó Meadhra tá thiar ar a sheol, dar Spencer dar Chawner dar Hemsworth dar Palmer dar Tomás óg Báille seo thíos ar an ród, dar Pepper dar Parker dar Toler na Gráige ní liomsa an páiste úd ag an gcailín seo Phóil. Dar Caisleán na Léime dar droichead an Raonaigh dar mullach Chnoic Gréine athá daingean go leor, dar Londain an Bhéarla dar baile Ráth Caola dar aonach Chill Éamair is dar caladh an Ruis Mhóir, dar Tiarna Mhount Eagle dar Brúnach na hÉile dar a maireann dhá ngaolta i gContae Mhaighe Eo, dar cogaí Rí Séamas inar cailleadh na céadtha níor shíneas mo thaobh leis an gcailín seo Phóil. Dar Dawson dar Bowerman dar Massey dar Croker dar a bhfuil i gClár Fódla dhár naímhdibh, dar Perry 's a chóistí dar Bagwell dá thórramh 's dar a ngoilimse dho dheoraibh dhá gcaoineadh, dar Carden 's a bhólacht dar Maude atá ag feochan dar Otway dhá sheoladh chum aimhlis, dar a bhfuil do mhná óga san chúige gan phósadh sin saoradh go leor dhíbh san mnaoi seo.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services