Corpas

<N CS1905_11_04_06>
<L 06>
<B 1905>
<C Prós>
<M 8>
<T An Claidheamh Soluis>
<U Ní fios>
<F An Claidheamh Soluis>
An Claidheamh Soluis

Áth-Cliath, Samhain 04, 1905.

Turas an Chraoibhín.

Seachtmhain ó indiu fágfaidh an
Craoibhín slán agus beannacht ag tír na
hÉireann.  Crochfaidh sé seolta i
gCuan Chorcaighe, agus mar adéarfadh
sean-sgéalaidhe, imtheochaidh sé roimhe,
i gcuideachtain na gaoithe glan-
fhuaire go ngabhfaidh sé leithead a dhá
bhonn de thalamh Ameriocá.

Ní hí seo an chéad uair do'n
Chraoibhín ag imtheacht go dtí an
Domhan Thiar.  Chaith sé tamall dá
óige ann ag múineadh litridheachta i
nÁrd-Sgoil.  Ba lag í teanga na
hÉireann an t-am sin.  Ní raibh
Connradh na Gaedhilge ar bun, ná
coinne ag éinne go gcuirfidhe a
leithéid ar bun.  Ní raibh tosnuighthe
ar na “Ceachtaibh Simplidhe” ag an
Athair Eoghan Ó Gramhnaigh.  Bhí Eoin
Mac Néill 'n-a mhac-léighinn i
gColáiste.  Bhí cuid againn 'n-ár
ngasúraibh beaga ag dul chum sgoile.
Ní raibh an Ghaedhilg dá múineadh i
leath-chéad sgoil i nÉirinn.  Cheap
gach éinne go raibh sí i mbéalaibh báis.
Dá gcuirfidhe ceist 'n-a taoibh ar
an gCraoibhín thall, is dócha gurab é
an freagra thiurbhfadh sé: “Is
baoghalach liom go bhfuil ré na
Gaedhilge caithte.  Tá sí ag imtheacht
le fánaidh an chnuic ó ló go ló, — na
sean-Ghaedhilgeoirí ag éalódh uainn i
leabaidh a chéile, agus gan focal de'n
teangan dá mhúineadh do'n dream óg
atá ag éirghe suas.  Mo léan, a
cháirde, tá an Ghaedhilg i gcruadh-chás.”

Is mar sin labhróchadh an Craoibhín
an uair úd, acht ní mar sin a labhróchaidh
sé an turas so.  Béidh sgéala móra
le fuagairt aige.  Cath dá thabhairt
arís ar son na hÉireann, an tír ag
corruighe ó thráigh go tráigh; an
Ghaedhilg dá múineadh i dtrí mhíle
sgoil;  Connradh na Gaedhilge go
láidir tréan; Náisiún dá thógáil
againn i ndiaidh a chéile.

Ár mbeannacht leat, a Chraoibhín,
go Gaedhealaibh Ameriocá!  Go
n-éirighidh do thuras leat, agus go gcasaidh
tú slán!
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Turas an Chraoibhín

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Turas an Chraoibhín

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
