Historical Irish Corpus
1600 - 1926
Historical Dictionary of Irish
Search the corpus
Browse the Text Archive 1600-1926
Portsailin, Dún-na-nGall.
Title
Portsailin, Dún-na-nGall.
Author(s)
Seaghán Mhichil,
Composition Date
1902
Publisher
An Claidheamh Soluis
Téacs
Comhad TEI
Gnáth-Théacs
Comhad ePub
Search Texts
Enter word/phrase
Search Type
Headword
Standardised
Exact match
Phrase
Word Type
All
Adjective
Noun
Preposition
Pronoun
Verb
Verbal Noun
Poetry/Prose
Both
Prose
Poetry
Set Dates
1600
1926
Portsailin, Dún-na-nGall. Is aoibhinn áluinn an áit eadh, Portsailin, le duine a laethe saoire a chaitheadh ann. Ar an taobh siar de “Loch na Sgáile” — Loch Súiligh — atá seadh suidhte, & ar bhruach na fairrge móire. Tá teach ósda mór ann ag an tighearna talaimh, Curnal Bartón, fá choinne na huaisle, agus thig na sluaighte annso gach samhradh as Albain, Sasain, & ó áitibh eile. Tá “lóistín” com- pórtach go leór le fagháil ag na daoinibh coitcheann 'sa chomharsanacht ó dhá sgilling déag go dtí punnt 'sa' tseachtmhain. Tá sgoil saoire anois ar bun aca ann le haghaidh na nGaedhilgeóirí faoi churam agus oideachas an Mhaighistir Uí Bhuaidhe; agus bheirfeadh seisean eólas ar bith riachtanach do'n té a sgríobhfas chuige. Tá an áit seo ar imeal an cheanntair Gaedhealach. Fá Phortsailin fairíor! ní'l an oiread Gaedhilge is ba mhaith le duine a chluinsint; acht, 'na dhiaidh sin & uile, tá an chúis ag dul ar aghaidh. Fá thuairim míle, nó míle go leith, síos ó thuaidh, go híochtar na paróisde — go dtí an Aigean Mhór — ní'l agat le chluinstin ó na daoinibh ó lá go lá agus ó bhliadhain go bliadhain acht an tsean-Ghaedhilg, 'seadh, & an Ghaedhilg is binne bríoghmhara atá le fagháil, b'fhéidir, i dtaobh istigh ceithre fairrgí na hÉireann. Is iomda radharc deas atá le feiceál ó mhullach na gcnoc atá thart timcheall na háite. Ó mhullach Chnocalla — “Craig-a'-tSeabhaic” — dhá chéad déag troigh os cionn bháirr na fairrge, atá an t-amharc is deise 'á bhfuil le fagháil, b'fhéidir, i gCúige Uladh. Ar shiubhal i siar-thuaidh chídhtear Oileán Thorraigh, le na beannaibh árda, trí chéad troigh ar áirde, & ar an soir-thuaidh an roinn is fuide thuaidh i nÉirinn, Ceann Mhailin. Deirthear mar a' gcéadna, gidh nach ndeirim- sé go bhfuil sé fíor, gur féidir le duine, ar lá geal grianmhar, sléibhte Alban a fheiceál ó mhullach an chnuic chéadna seo. Faoi do chosaibh, mar dearfadh, ar an taobh thiar, tá an Mhaoil Riabhach spréighte os do chomhair, agus i breac brocach le oileánaibh beaga thall 's i bhfus ar éadan an uisge. Ar an taobh soir féadann tú Sléibhte Inis Eoghain a fheiceál, & ar an taobh ó dheas duit chífidh tú chomh fada suas is Leitir- ceanainn, Dhoire, & b'fhéidir níos sia. Acht ní'l sé riachtanach domh-sa an puinte a oibriughadh níos faide. Tar annso, a leightheóir ionmhuin, thú féin 'gan mhoill, & beir do comráidí leat, agus chídhfidh sibh an t-iomlán, agus bíodh fhios agaibh, go mbeidh againn-ne fáilte agus fiche romhaibh. Beir leat na cheadtaí, beidh 'n cuan réidhte, Na seoltaí spréighte, seo dhuit mo gheall; Do ló nó oidhche ní bhfuigh tú choidhche An áit ba deise na Dún-na-nGall. Seaghán Mhichil. Dún-na-nGall, Lughnasa, 1902.
19 Dawson Street, Dublin 2
D02 HH58 +353 1 676 2570 info@ria.ie
Cookie Use
Website developed by Niall O'Leary Services