Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Sgéalta Thairis - An tIasgaire</title><author><name type="main">Ní fios</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1901_11_02_529</note>
                         <note type="L">529</note>
                         <note type="B">1901</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_11_02_529</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Ní fios</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Sgéalta Thairis - An tIasgaire</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Sgéalta Thairis</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>An tIasgaire</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>Shuas i mbárr na hÉireann, i Loch Suilligh tá na</span>
<lb n="8"/><span>hiasgairidhe ag casaoid nach bhfuil caladh-phort ceart</span>
<lb n="9"/><span>aca le theacht chum tíre.  Tá an cuan ro-thana má</span>
<lb n="10"/><span>bhíonn sé n-a thrágh, agus báthadh beirt fhear an lá fá</span>
<lb n="11"/><span>dheireadh ann cheal áit le theacht i dtír.  Tháinig an lá</span>
<lb n="12"/><span>n-a stoirm, agus ní raibh áit aca a dtiocfaidís.  B'éigin</span>
<lb n="13"/><span>dóibh mar sin a bheith tabhairt leath-bhord anonn 's anall,</span>
<lb n="14"/><span>acht nuair rug an sinneán go mío-fhabharach ortha, hiom-</span>
<lb n="15"/><span>puigheadh an báidín agus chuaidh sí féin agus a foireann go</span>
<lb n="16"/><span>tóin poill.  Go ndéanaidh Dia trócaire ar an mbeirt!</span>
<lb n="17"/><span>Cuireadh sgéala go dtí Bord an Riaghaltais atá ag</span>
<lb n="18"/><span>breathnughadh i ndiaidh na n-iasgairidhe, agus na dtalmhuidhe</span>
<lb n="19"/><span>bochta ar fud na hÉireann, agus thairigeadarsan céad go</span>
<lb n="20"/><span>leith punt le cuidiughadh le caladh a dhéanamh dhá</span>
<lb n="21"/><span>dtugadh an Comhairle Condae an oiread eile uatha le</span>
<lb n="22"/><span>n-a chríochnughadh, acht níor cloiseadh focal ó'n gComh-</span>
<lb n="23"/><span>airle Condae fós n-a dtaoibh.</span></p>
<lb n="24"/>
<lb n="25"/><p><span>An Tarbh</span></p>
<lb n="26"/>
<lb n="27"/><p><span>Bhí fear a' leigean tairbh amach as an gcró, nó as</span>
<lb n="28"/><span>an stábla, coicthidhis nó trí seachtmhainí ó shoin, shíos i</span>
<lb n="29"/><span>gCillchainnigh, agus bhí an tarbh ar théid aige.  Nuair tháinig</span>
<lb n="30"/><span>an tarbh amach, d'iompuigh sé ar an bhfear go hobann,</span>
<lb n="31"/><span>agus mar bhuailfeá do dhá bhois faoi chéile, bhí sé i mullach</span>
<lb n="32"/><span>an fhir, agus an adharc go feirc aige ann a chliabhrach.</span>
<lb n="33"/><span>Cuireadh fios ar an sagart agus ar an dochtúir, acht ní</span>
<lb n="34"/><span>raibh maith ann, fuair an fear bás faoi cheann trí</span>
<lb n="35"/><span>huaire na dhiaidh sin.  Bhí beirt fhear eile san áit, an</span>
<lb n="36"/><span>tam céadna, acht bhí an tarbh chom hobann sain nár</span>
<lb n="37"/><span>fhéadadar a dhul roimhe.</span></p>
<lb n="38"/>
<lb n="39"/><p><span>Toras Saor</span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p><span>Thug muintir an Bhóthair Iarainn Thuaidh toras saor</span>
<lb n="42"/><span>do mhuintir Chonnartha na Gaedhilge i mBéal Feirsde</span>
<lb n="43"/><span>an tseachtmhain seo chuaidh tharainn, le go dtiocfaidís</span>
<lb n="44"/><span>go B'l' á' Cliath le Casadh an tSúgáin d'fheicsint.</span>
<lb n="45"/><span>Fuaireadar an toras ann agus as ar luach aon aistear</span>
<lb n="46"/><span>amháin.  Níl na Bóithre Iarainn i naghaidh lucht na Gae-</span>
<lb n="47"/><span>dhilge, agus tá Gaedhilgeóirí Bhéil Feirsde buidheach do</span>
<lb n="48"/><span>lucht an bhóthair seo.</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>An Margadh</span></p>
<lb n="51"/>
<lb n="52"/><p><span>Ní raibh an oiread stuic ar an aonach i nAth Cliath le</span>
<lb n="53"/><span>tamall fada, agus bhí an tseachtmhain seo chuaidh tharainn,</span>
<lb n="54"/><span>agus níor díoladh a leath.  Ceanna réasúnta is fairsne</span>
<lb n="55"/><span>bhí ann, cé go raibh beagán de'n chuid ramhar féin le</span>
<lb n="56"/><span>fághail.  Fuair ceannachóiridhe na hÉireann an t-eallach</span>
<lb n="57"/><span>níos saoire ná bhí súil aca, ag teacht ann dóibh.  Tá an</span>
<lb n="58"/><span>fheoil a' teacht anall fós thar farraige n-a tonnaibh, agus</span>
<lb n="59"/><span>n-a míltibh de thonnaibh, agus ní'l aon tuairim go mbeidh</span>
<lb n="60"/><span>aon chlaochmughadh air go cheann fada.  Ní raibh thar 2 3/4</span>
<lb n="61"/><span>phighinn go dtí 3 pighne is leith-phighinn an punt, ar</span>
<lb n="62"/><span>cheannaibh garbha cnámhacha, agus mar sain féin, níor díoladh</span>
<lb n="63"/><span>iad.  Bhí caoirigh tuitighthe ó 28, go dtí 38, an ceann</span>
<lb n="64"/><span>agus ní raibh fiafrughadh ar bith ortha muna mbeidís i n-ann</span>
<lb n="65"/><span>a márbhughadh.  Bhí na ba bainne daor ann má bhíodar</span>
<lb n="66"/><span>go maith, agus díoladh a lán aca-san.  Chuadar ó sheacht-</span>
<lb n="67"/><span>bpunta dhéag go dtí fiche punt an ceann.</span></p>
<lb n="68"/>
<lb n="69"/><p><span>Tá sé air ag lucht féir bheith ar a naireachas féin.</span>
<lb n="70"/><span>Má fhanann an teallach tuitighthe mar so, is gearr go</span>
<lb n="71"/><span>gcaithfear an cimín a ghearradh suas le céachtaibh agus a</span>
<lb n="72"/><span>chur.  Dhá dteidheadh caoi mhaith ar thalamh cuir is fearr</span>
<lb n="73"/><span>go mór a díocfadh sé ná n-a chimín.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>Fear Meabhrach</span></p>
<lb n="76"/>
<lb n="77"/><p><span>Bhí na daoine ag déanamh an-torann sa gcúirt lá, agus</span>
<lb n="78"/><span>níor bhforusta focal a chlos mar gheall ortha.  Fá</span>
<lb n="79"/><span>dheireadh theip an fhoighid ar an ngiúistís, agus d'fhuagair</span>
<lb n="80"/><span>sé ar an “bpílear”: “tabhair áit suidhte do na daoinibh</span>
<lb n="81"/><span>sin atá a' déanamh torainn ar an urlár, agus cuir amach</span>
<lb n="82"/><span>'c uile dhuine eile.”</span></p>
<lb n="83"/>
<lb n="84"/><p><span>Gnó Gaedhealach</span></p>
<lb n="85"/>
<lb n="86"/><p><span>Fuair cara linn litir an tseachtmhain seo chuaidh thart</span>
<lb n="87"/><span>ó lucht-gnó i Sasana, ag iarraidh air, dá mb' é a thoil</span>
<lb n="88"/><span>é, a ainm a chur ar a litir i mBéarla feasta, ar fhait-</span>
<lb n="89"/><span>chíos go dtiocfadh aon phioc dá ghnó amudha.  D'fhreag-</span>
<lb n="90"/><span>air ar gcara agus dubhairt nach gcuirfeadh, agus nach gcuirfeadh</span></p>
</div>
<pb n="530"/>
<div><lb n="91"/><p><span>sé a ainm i mBéarla ar aon pháipéar feasta, muna</span>
<lb n="92"/><span>gcaithfeadh sé a dhéanamh dhá lom-aimhdheoin.  Rinne</span>
<lb n="93"/><span>muintir Aongusa (an leanna), iarracht cheana ar chur</span>
<lb n="94"/><span>faoi ndeara dhó a ainm a sgríobh i mBéarla agus, cé go</span>
<lb n="95"/><span>ndeachadar chum dlighe le chéile, chinn sé ortha.  Sheas</span>
<lb n="96"/><span>an Gaedheal agus ghnóthuigh sé.</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>Nach ait an rud do lucht gnó mar so a bheith ag</span>
<lb n="99"/><span>iarraidh rud chomh seafóideach sain ar Gaedheal mar ar</span>
<lb n="100"/><span>gcara?  Dá mbudh fear as an ngréig é, agus fios a chur</span>
<lb n="101"/><span>ar earraibh go Sasana, chaithfidh sé a gnó dhéanamh i</span>
<lb n="102"/><span>ngréigis, acht ó thárla gur Éireannach é, iarrtar air</span>
<lb n="103"/><span>an Béarla a sgríobhadh.  Níl adhbhar ar bith eile sa</span>
<lb n="104"/><span>domhan ag cuid aca so thar sáile, le n-a leithéid sin</span>
<lb n="105"/><span>iarraidh, acht gur mian leo Shasanaigh a dhéanamh dhínn</span>
<lb n="106"/><span>ar fad.  Cia mhéad Gaedhilgeoir sa tír a bhfuil sé de</span>
<lb n="107"/><span>mhisneach aige a ghnó dhéanamh i dteangaidh na hÉireann.</span>
<lb n="108"/><span>An bhfuil dhá chéad? a bhfuil aon chéad amháin féin ann?</span>
<lb n="109"/><span>Budh mhaith linn fios cinnte fhághail má's féidir é.</span></p>
<lb n="110"/>
<lb n="111"/><p><span>An Feirmeoir.</span></p>
<lb n="112"/>
<lb n="113"/><p><span>Is mór atá gnó an fheirmeora a' dul chum deiridh le</span>
<lb n="114"/><span>goirid i náiteachaibh de'n tír.  Tá na fir-oibre ag</span>
<lb n="115"/><span>eirighe gann, agus daorsuigheann sin iad.  Tá toradh na</span>
<lb n="116"/><span>talman a' saorsughadh, agus ní íocann sé an feirmeoir.</span>
<lb n="117"/><span>Leigeadh as an gcur go mór i mbliadhna, agus ní mórán</span>
<lb n="118"/><span>feabhais a chuir sin féin ar an gcúis.  Tá ocht míle</span>
<lb n="119"/><span>fichead acra talmhan níos lúgha faoi chur i mbliadhna,</span>
<lb n="120"/><span>ná bhí anuraidh, agus tá os cionn chúig mhíle dhéag acra</span>
<lb n="121"/><span>níos mó, leigthe amach chum féir.  I náiteachaibh i gcúige</span>
<lb n="122"/><span>Mumhan, agus sna cúigibh eile freisin, cuireadh foirinn</span>
<lb n="123"/><span>gnó ar bun le im a bhaint de'n bhainne.  Ceannauigheatar</span>
<lb n="124"/><span>an tuachtar ar an oiread so, agus fágann fear na bó an</span>
<lb n="125"/><span>tiachtar ar ais.  Ní'l mórán maitheasa san iachtar, ní'l</span>
<lb n="126"/><span>ann acht mar bheadh lóchán i ndiaidh an tsíl, agus tar éis na</span>
<lb n="127"/><span>ba a bheathughadh ar an bhféar fada bog sa samhraidh, agus</span>
<lb n="128"/><span>beathughadh-láimhe thabhairt dóibh sa ngeimhreadh, ní'l dhá</span>
<lb n="129"/><span>mbárr ag an bhfeirmeóir, acht caitheamh is fághail, má</span>
<lb n="130"/><span>bhíonn sin féin aige.  Dhá mbeadh caitheamh is fághail is</span>
<lb n="131"/><span>cosgadh na bhfiacha aige, níor chás dhó é.</span></p>
<lb n="132"/>
<lb n="133"/><p><span>Seadh! agus cia 'n fáth bhfuil an sgéal mar sain aige?</span>
<lb n="134"/><span>Deir an sean-fhocal, nó an é an leath-fhocal é: —</span></p>
<lb n="135"/>
<lb n="136"/><p><span>Nuair chaill tú an leabhar,</span>
<lb n="137"/><span>Chaill tú an mheabhair,</span>
<lb n="138"/><span>Is bhí tú d' bhaileabhair annsin.</span></p>
<lb n="139"/>
<lb n="140"/><p><span>Acht is dócha gurab é cailleadh na Gaedhilge is ciontach</span>
<lb n="141"/><span>leis.  Ní'l an meas céadna ag an bhfeilméar ar féin,</span>
<lb n="142"/><span>ná an mhuinghin chéadna aige as féin ó chaill sé an bhrigh</span>
<lb n="143"/><span>bhí i dteangaidh a shinsir.  Leig sé neamh-shuim ann a</span>
<lb n="144"/><span>chuid oibre, agus is mó an áird a chuir sé i neirighe i náirde</span>
<lb n="145"/><span>is i gcainteannaibh nár bhain dó, ná i dteach ná árus.</span>
<lb n="146"/><span>Tosuigheadh sé ar an nGaedhilg arís, agus is gearr go</span>
<lb n="147"/><span>dtiocfadh misneach ann a chroidhe agus luth ann a láimh.</span></p>
<lb n="148"/>
<lb n="149"/><p><span>Dlighe san Oileán Úr.</span></p>
<lb n="150"/>
<lb n="151"/><p><span>I státa san Oileán Ur tá sé i naghaidh an dlighe bheith</span>
<lb n="152"/><span>a' mionnadh móra.  Tugadh bean óg mhaiseach chum na</span>
<lb n="153"/><span>cúirte ann an lá cheana mar gheall ar a bheith ag</span>
<lb n="154"/><span>tabhairt na mionn, acht ní raibh an fhiadhnuise láidir n-a</span>
<lb n="155"/><span>haghaidh.  Mar sin féin tligeadh í, agus d'íoc an cóisteadh</span>
<lb n="156"/><span>an cáin.  Ní raibh d'adhbhar ag an gcóisteadh le n-a</span>
<lb n="157"/><span>tligeann, acht nach bhfuil aon íocuidheacht le fághail</span>
<lb n="158"/><span>aca, muna mbeidh an té atá ar a choiméad ciontach.</span>
<lb n="159"/><span>Nuair frith ciontach í d'íoc siad féin an cáin chuadar</span>
<lb n="160"/><span>chum an tighe-ósda, agus d'óladar a sláinte go súgach</span>
<lb n="161"/><span>sásta.</span></p>
<lb n="162"/>
<lb n="163"/><p><span>An Cogadh</span></p>
<lb n="164"/>
<lb n="165"/><p><span>Sin a thómhais ar aoinneach cia 'n chaoi bhfuil an cogadh</span>
<lb n="166"/><span>dul ar aghaidh fá láthair, nó b'fhéidir go mbudh córa a</span>
<lb n="167"/><span>rádh cia 'n chaoi bhfuil sé dul ar gcúl.  Fuair muintir</span>
<lb n="168"/><span>Sheaghain na gunnaí móra do bhain na Búraigh díobh cúig</span>
<lb n="169"/><span>nó sé seachtmhainí ó shoin, fuaireadar curtha go domhainn</span>
<lb n="170"/><span>i dtalamh iad, agus chuireadar sgéala anall go ndéarna-</span>
<lb n="171"/><span>dar an-ghníomh agus na gunnaí fhághail.  Shíos i lár tír na</span>
<lb n="172"/><span>Rinne, coicthidhís ó shoin bhí sgata aca amuigh ar lorg</span>
<lb n="173"/><span>na dtaoiseach, agus rugadar ar aon fhear amháin.  Budh</span>
<lb n="174"/><span>mhian leo sgéal mór a dhéanamh de 'n méid sin, agus</span>
<lb n="175"/><span>dubhairt fear aca, “Acht cad é an croiceann a chuir-</span>
<lb n="176"/><span>feas sinn ar an mbréig sin, agus gur éaluigh an fear eile</span>
<lb n="177"/><span>uainn?”</span></p>
<lb n="178"/>
<lb n="179"/><p><span>Is dócha gur cruinniughadh timchioll na beirte seo,</span>
<lb n="180"/><span>agus go rabhthas leath an lae ghá dhéanamh sain.  Is ionda-</span>
<lb n="181"/><span>mhuil gurab 'in é an chaoi a ndéanann siad an obair</span>
<lb n="182"/><span>anois ó cuireadh glugar sa gcluais aca go ro-mhinic</span>
<lb n="183"/><span>cheana, “An té buailtear sa mullach bionn faitchíos</span>
<lb n="184"/><span>air.”  Is ar éigin báis atá coruigh na gcos i muintir</span>
<lb n="185"/><span>Sheaghain annsúd anois.  Nuair d'iarr siad ar Phól ar</span>
<lb n="186"/><span>dtús an Béarla leigeann isteach n-a bhfeis, “Ní chain-</span>
<lb n="187"/><span>teochainn ar sin chor ar bith leat,” ar sa Pól.  “Anam</span>
<lb n="188"/><span>tíre a teanga.”</span></p>
<lb n="189"/>
<lb n="190"/><p><span>Mór-thaisbeánadh Chorcaigh</span></p>
<lb n="191"/>
<lb n="192"/><p><span>Bhí Ard-Mhaor Chorcaigh ag casaoid tamall ó shoin go</span>
<lb n="193"/><span>raibh muintir na hÉireann an-righin ag teacht isteach, agus ag</span>
<lb n="194"/><span>tógbháil áite ar thalamh an Mhóir-Thaisbeánadh.  Is cosa-</span>
<lb n="195"/><span>mhuil gur bhrosduigh sin suas iad, mar deir an rúnaire</span>
<lb n="196"/><span>anois go bhfuil cheithre fíchid cuid sa gcéad, de'n</span>
<lb n="197"/><span>talamh ag Éireannachaibh.  Deir sé leis go bhfuil an</span>
<lb n="198"/><span>tairgeadh ag teacht isteach aca n-a shruthán, agus go</span>
<lb n="199"/><span>ndéanfadh siad an-ghríosach ar fad an bhliadhain seo</span>
<lb n="200"/><span>chugainn.  Go ndéanaidh cheana!  B'fhéidir dúinn féin</span>
<lb n="201"/><span>an Claidheamh Soluis a ghléas suas i nGaedhilge ó thaobh</span>
<lb n="202"/><span>go taobh, agus a rádh leo: — Seo bídhidh Gaedhealach, má's</span>
<lb n="203"/><span>libh a bheith i nÉirinn.  An é an Béarla bhí i núsáid</span>
<lb n="204"/><span>anuraidh ag na Francaibh ann a dTaisbeánadh féin?</span>
<lb n="205"/><span>Ceist eile.  Bhfuil muintir an Mhóir-Thaisbeánadh so</span>
<lb n="206"/><span>ag fanamhuint nó go ndéantar riaghlacha a chuirfeas</span>
<lb n="207"/><span>d'fhiachaibh ortha Gaedhilg a labhairt?</span></p>
<lb n="208"/>
<lb n="209"/><p><span>Na Bóithre</span></p>
<lb n="210"/>
<lb n="211"/><p><span>Is fíor-olc na bóithre atá i náiteachaibh de'n tír,</span>
<lb n="212"/><span>amach faoi 'n tuaidh, agus i gcuid de na bailtibh móra.</span>
<lb n="213"/><span>Go mór-mhór amach faoi 'n dúthaigh tá siad go dona.</span>
<lb n="214"/><span>An áit a bhfuil an talamh bog faoi 'n mbóthar tá an</span>
<lb n="215"/><span>bóthar fa chlascannaibh, agus fa iomaireachaibh, daigéid mhóra,</span>
<lb n="216"/><span>méid do chloiginn, de chlochaibh annso, is annsúd, agus a</span>
<lb n="217"/><span>mullaigh aníos.  Is iomdha bóthar ann atá gleannach,</span></p>
</div>
<pb n="531"/>
<div><lb n="218"/><p><span>agus is iomdha bóthar eile ann atá comhthrom, agus cruthuighe-</span>
<lb n="219"/><span>ann sin nach bhfuil fhios ag séilmhéaraibh na duthaigh le</span>
<lb n="220"/><span>bóthar a dhéanamh i naon chor.  Budh cheart drúnn no</span>
<lb n="221"/><span>druim árd a bheith ann gach uile bhóthar, i gcruth 's nach</span>
<lb n="222"/><span>gcomhnochadh an fliuchán air.  Muna ndéantar sain,</span>
<lb n="223"/><span>budh chóir do gach uile bhaile nach bhfuil bóithre maithe</span>
<lb n="224"/><span>aca, litir chasaoide a sgríobhadh, agus a cur chum an Chomh-</span>
<lb n="225"/><span>airle Condae, nó pé ar bith cia 'n Chomhairle eile ar</span>
<lb n="226"/><span>a bhfuil cúram bóithre a dhéanamh do na daoinibh.</span></p>
<lb n="227"/>
<lb n="228"/><p><span>Tír an Áir.</span></p>
<lb n="229"/>
<lb n="230"/><p><span>Chonnaiceamar litir an tseachtmhain seo ó'n Aifric</span>
<lb n="231"/><span>Theas.  Deir an sgríbhneoir gur cuireadh urchar tré</span>
<lb n="232"/><span>Broecsma taobh amuigh de'n dún atá i Iohannesburg.</span>
<lb n="233"/><span>Tligeadh i dtosach é os comhair cúirte airm — ní raibh</span>
<lb n="234"/><span>sa gcúirt sin acht leithsgéal.  Is beag nach bhfuil bean</span>
<lb n="235"/><span>Bhroecsma as a céill, mar gheall ar chaitheamh a fir,</span>
<lb n="236"/><span>adeir an litir.  Is mó is cosamhula le barbaracht an</span>
<lb n="237"/><span>riaghlughadh tá annso anois, adeir sí ná le sithbhialtacht.</span>
<lb n="238"/><span>Chuir saighdiúr urchar tré chailín óg i dteach-bídh annso</span>
<lb n="239"/><span>dó nó trí sheachtmhainidhe ó shoin, adeir an litir i n-áit</span>
<lb n="240"/><span>eile, acht ní raibh fiche míle duine le impidhe a chur</span>
<lb n="241"/><span>chum Righe Shasanaigh go ndéarnadh aon éagcóir sa</span>
<lb n="242"/><span>gcúis seo.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Sgéalta Thairis - An tIasgaire

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Sgéalta Thairis - An tIasgaire

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
