Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Móin in Éirinn</title><author><name type="main">Cú Uladh</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1901_10_19_497</note>
                         <note type="L">497</note>
                         <note type="B">1901</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_10_19_497</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Cú Uladh</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Móin in Éirinn</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Móin in Éirinn</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>I dtús na haoise deirionnaigh bhí suas le trí milliún</span>
<lb n="6"/><span>acra de mhóin in Éirinn agus is dóighthe go bhfuil an chuid</span>
<lb n="7"/><span>is mó de'n mhóin seo in Éirinn fós, óir siúd is gur</span>
<lb n="8"/><span>baineadh agus gur dóigheadh roinnt di is beag an méid ar</span>
<lb n="9"/><span>caitheadh i bhfarradh is an méid atá 'sa' tír go léir.</span>
<lb n="10"/><span>Rud eile fós: fásann an mhóin ó bhliadhain go bliadhain.</span>
<lb n="11"/><span>Anois is cinnte sin gur iomdha an rud budh fhéidir a</span>
<lb n="12"/><span>dhéanamh de'n mhóin seo.  Deir sgríobhnóir éigin 'sa'</span>
<lb n="13"/><span>“Ghaodhal” .i. Toirdhealbhach Ua hAnluain, go ndeantar</span>
<lb n="14"/><span>trusgán tighe, agus éadach de gach uile chineál, as an mhóin</span>
<lb n="15"/><span>'sa' Ghearmáine, agus go bhfuil eadach déanta as móin dá</span>
<lb n="16"/><span>dhíol i mBaile-átha-Cliath san am atá i láthair ann.</span>
<lb n="17"/><span>Chonnacas féin ag an Taisbeántas Mór atá i nGlaschú</span>
<lb n="18"/><span>neithe déanta as móin, mar a bhí asair capall, téada,</span>
<lb n="19"/><span>púdar, agus olann.  Acht 'tchídhthear damhsa gur mó atá</span>
<lb n="20"/><span>adhbhar teineadh uainn in Éirinn ná rud ar bith eile agus</span>
<lb n="21"/><span>ní chreidim nó go dtiocfadh linn an mhóin do ghléasadh</span>
<lb n="22"/><span>agus d'ulmhughadh i modh go mbudh fhearr í le haghaidh</span>
<lb n="23"/><span>teineadh do dhéanamh ná gual.  Tá an gual ag éirghe</span>
<lb n="24"/><span>gann i Sasannaibh agus in Albain agus eirigheann a luach do</span>
<lb n="25"/><span>réir a ghantanais.  Ar a shon sin is mór a lán guail</span>
<lb n="26"/><span>iomchurthar go hÉirinn agus is mór a lán airgid díoltar</span>
<lb n="27"/><span>as.  Cia chuirfeas comhalta no cuideachta ar bun le</span>
<lb n="28"/><span>gléasa ealadhna do cheannacht, agus móin do ghléasadh le</span>
<lb n="29"/><span>dóigheadh ins na tighthibh, agus ins na saothar-lannaibh ar</span>
<lb n="30"/><span>fud na tíre?  Tá Bórd an Talamh-saothair ag déanamh</span>
<lb n="31"/><span>a dithchioll le heolas do bhailiughadh do na feilmeóiribh</span>
<lb n="32"/><span>i modh gur féidir leo a gcuid saothair do leasughadh agus</span>
<lb n="33"/><span>tuilleadh buntáiste do bhaint as a gcuid talmhan.</span>
<lb n="34"/><span>Budh mhór an gar dúinn dá mbaileóchadh an Bórd seo</span>
<lb n="35"/><span>tuairisg ar mar ulmhaighthear móin go healadhnach i</span>
<lb n="36"/><span>dtíorthaibh eile agus an t-eolas do chraobhsgaoileadh fá</span>
<lb n="37"/><span>choinne muinntire na tíre.  An lá is féidir linn móin</span>
<lb n="38"/><span>na hÉirinn do ghléasadh agus do shaothrughadh go cliste</span>
<lb n="39"/><span>is mó an saidhbhreas bhéas in ar lámhaibh 'na dá bhfuighmís</span>
<lb n="40"/><span>amach mianach óir.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>Cú Uladh</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Móin in Éirinn

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Móin in Éirinn

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
