Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - An Mód Gaedhealach</title><author><name type="main">Cú Uladh</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1901_10_05_465</note>
                         <note type="L">465</note>
                         <note type="B">1901</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_10_05_465</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Cú Uladh</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - An Mód Gaedhealach</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>An Mód Gaedhealach</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Bhí an fheis ar dtugtar an mód ar siubhal i nGlaschú</span>
<lb n="6"/><span>an tseachtmhain seo chuaidh thart.  Is é Cumann Gaedh-</span>
<lb n="7"/><span>ealach Albann chuireas an Mód ar bun.  Bhí comórtasa</span>
<lb n="8"/><span>ar siubhal rith an lae i halla San Aindréis agus tugadh</span>
<lb n="9"/><span>mórán duaiseann ar son sgríbhinní Gaedhilge agus ar son</span>
<lb n="10"/><span>ceóltóireachta.  Tug an t-Uachdarán .i. an Marcuis</span>
<lb n="11"/><span>Mac Gruama comhrádh uaidh, as Gallbhéarla ag bros-</span>
<lb n="12"/><span>dughadh mhuinntire na hAlban leis an Ghaedhilig do</span>
<lb n="13"/><span>choimhéad beó i n-a measg agus ceól Gaedhealach do chleach-</span>
<lb n="14"/><span>dughadh agus seannósa na tíre do chuimhniughadh agus do</span>
<lb n="15"/><span>chleachdughadh dóllamh.  An tráthnóna ceudna bhí cuirm</span>
<lb n="16"/><span>cheóil Ghaedhealach 'sa' tseomra ceóil ag an Tais-</span>
<lb n="17"/><span>beantas i nGlascú agus do bhí na mílte daoine i láthair ag</span>
<lb n="18"/><span>an gcuirm ceoil sin.</span></p>
<lb n="19"/>
<lb n="20"/><p><span>Atá imtheachta an Mhóid an-chosmhail le himtheachtaibh</span>
<lb n="21"/><span>an Oireachtais againn féin liom agus 'tchítear damhsa nac</span>
<lb n="22"/><span>dtig nidh is tairbhighe a dhéanamh ná coimhmheas do thógbháil</span>
<lb n="23"/><span>idir an dá fheis seo.  Maiseadh is í mo bharamhail gur</span>
<lb n="24"/><span>fearr go mór an ceól atá ag an Mód.  Ba Ghaedhilg-</span>
<lb n="25"/><span>eóirí réir nádúra an chuid is mó de na ceólteóiribh ag</span>
<lb n="26"/><span>an Mod agus dá bharr ar sin bhí an ceól ró-bhreagh aca agus</span>
<lb n="27"/><span>comhartha agus cosmhalacht orra go bhfuair siad múin-</span>
<lb n="28"/><span>teachas cúramach ealadhanta 'sa cheól.  Ní mheasaim</span>
<lb n="29"/><span>fós gur nua-cheol na haimsire seo an módh ceóil do</span>
<lb n="30"/><span>bhí aca, óir do thuigheas gur mac-a-shamhail sean cheóil</span>
<lb n="31"/><span>na hÉireann roinnt dá gcuid ceóil, agus is dóigh liom go</span>
<lb n="32"/><span>leantar do'n cheól mar ba ghnáth da sinsear sa Ghaedh-</span>
<lb n="33"/><span>ealtacht riamh.  Bhí mórán choimh-cheóil agus chóimhsheinm ann</span>
<lb n="34"/><span>agus phreab mo chroidhe in mo chléibh ag éisteacht le coimh-</span>
<lb n="35"/><span>sheinm na bpíobairí agus na bhfeidiléirí.</span></p>
<lb n="36"/>
<lb n="37"/><p><span>Acht má mholaim an Mód, ar fheabhas a cheóil thar</span>
<lb n="38"/><span>cheól an oireachtais, is éigin damh an t-oireachtas do</span>
<lb n="39"/><span>mholadh ar fheabhas a chainte.  Níor labhradh Gaedhilig ar</span>
<lb n="40"/><span>bith ós árd ag an Mod acht amháin ins na hamhránaibh.</span>
<lb n="41"/><span>Labhair an cathaoirleach as Béarla, agus ní raibh brigh nó</span>
<lb n="42"/><span>fuinneamh 'sa' Bhéarla féin aige agus tugadh na fuagartha</span>
<lb n="43"/><span>fá dtaoibh de na duaiseannaibh i mBéarla, siúd is</span>
<lb n="44"/><span>gurab é Hanraoi Faoite no "Fionn" do thug na</span>
<lb n="45"/><span>fuagartha uaidh agus go bhfuil sgoith Gaedhilge ag an</span>
<lb n="46"/><span>bhFaoiteach.  Is é cheap mé féin in mo aigne go raibh</span>
<lb n="47"/><span>faitchíos ar an gCumann Gaedhealach an Gaedhilig do</span>
<lb n="48"/><span>labhairt ós árd mar bhí a lán daoine i láthair nar thuig</span>
<lb n="49"/><span>an Ghaedhilg.  Ceapaim fós gur bh'fearr le buidhin de</span>
<lb n="50"/><span>lucht an Chumainn móruasal do bheith mar Uachdarán</span>
<lb n="51"/><span>orra 'na fíor-Ghaedhilgeóir nach mbéadh chomh hárd i nOrd</span>
<lb n="52"/><span>uaisleachta.  Sílim gur dearmad mór do'n Chumann</span>
<lb n="53"/><span>na nidhthe seo, siúd is go gnódhuigheann siad beagán</span>
<lb n="54"/><span>airgid as ar an láthair seo, óir ní cuirtear suim 'sa'</span>
<lb n="55"/><span>Ghaedhilig i nAlbain muna labhartar ós árd í.  Tá fhios</span>
<lb n="56"/><span>agam go bhfuil roinnt de'n Chumann níos fearamhla fá</span>
<lb n="57"/><span>dtaoibh do'n cheist seo ná a gcóimhcheilí agus tá súil agam</span>
<lb n="58"/><span>tráth thiocfas Mod eile go ngeibhfidh na daoine seo</span>
<lb n="59"/><span>gléas ar an Mod do leasughadh um labhairt na</span>
<lb n="60"/><span>Gaedhilge.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>Cú Uladh</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - An Mód Gaedhealach

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - An Mód Gaedhealach

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
