Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title><author><name type="main">Conán Maol</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1901_07_27_305</note>
                         <note type="L">305</note>
                         <note type="B">1901</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_07_27_305</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Conán Maol</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Tar Lear</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Is maith an ceann d'á dtír na hAlbanaigh sin.  Is</span>
<lb n="6"/><span>beag ceann aca go mbíonn fághaltas airgid aige ná'</span>
<lb n="7"/><span>cuireann beagán de i leathtaoibh le haghaidh maitheasa</span>
<lb n="8"/><span>do dhéanadh d'á dtír dhúthchais.  Féach an fear soin</span>
<lb n="9"/><span>Aindreas Cárnégie an tAlbannach Americánach, do</span>
<lb n="10"/><span>thug dhá mhilliún púnt uaidh an lá eile i gcomhair</span>
<lb n="11"/><span>léighinn i n-aisge do thabhairt do gharsúnaibh Alban.</span>
<lb n="12"/><span>Ní hé Cárnégie an t-éinne' amháin do chuimhnigheann ar</span>
<lb n="13"/><span>an mball mar ar rugadh é, acht gach Albanach eile</span>
<lb n="14"/><span>chomh maith leis, siúd is gur i Sasana nó i nAmericá</span>
<lb n="15"/><span>bhíd siad 'na gcomhnuidhe.  Má bhíonn airgead aca</span>
<lb n="16"/><span>fágaid siad roinnt mhaith dhe le haghaidh a mbáis chum</span>
<lb n="17"/><span>ósbidéil, nó sgoile, nó leabhar-lanna do chur ar bun</span>
<lb n="18"/><span>i nAlbain.</span></p>
<lb n="19"/>
<lb n="20"/><p><span>Is iomda fear saidhbhir ó Éirinn atá i nAmericá, agus</span>
<lb n="21"/><span>ba dhóich leat gurab ait an sgéal na'r fhágadar riamh</span>
<lb n="22"/><span>bronntanas ag Éire.  Do b'fhiú dhúinn aisde do sgrio-</span>
<lb n="23"/><span>bhadh ar sin, agus b'fhéidir go sgríobhfamuis í lá éigin acht</span>
<lb n="24"/><span>ní fhuil slighe againn di ar cor so.  Is é brígh an sgéil</span>
<lb n="25"/><span>ámh é gur boidichín gallda an tÉireannach saidhbhir i</span>
<lb n="26"/><span>nAmericá.  Chomh tiugh is bhíonn an sparán ag dul i</span>
<lb n="27"/><span>dtroime aige bionn an galldachas ag borradh ann go</span>
<lb n="28"/><span>bhfásann sé thre fhuil, fheoil, chnáimh is smior aige, agus ní</span>
<lb n="29"/><span>bhíonn beann feasda aige acht gráin agus droch-mheas ar a</span>
<lb n="30"/><span>thír dhúthchais.  Is é an fáth atá leis sin an tabhairt suas</span>
<lb n="31"/><span>mí-nadurtha Béarlachais atá ar na hÉireannaigh.  Fear</span>
<lb n="32"/><span>gallda do réir nádúir is eadh an tAlbannach, oireann</span>
<lb n="33"/><span>a chuid tabhairt suas dó agus ní atharruigheann sé pioc</span>
<lb n="34"/><span>gibe ait ar domhan go mbíonn sé suidhte.  Tá droch</span>
<lb n="35"/><span>thréithe aige acht má tá féin Albanach is eadh é i</span>
<lb n="36"/><span>gcomhnuidhe.  Is iad na hÉireannaigh maithe atá amuich</span>
<lb n="37"/><span>uainn iad so nach bhfuil puinn do mhaoin an tsaoghail</span>
<lb n="38"/><span>aca, fir de nós Phádruig Uí Mhaoiláin i Nuadh Eabhrac</span>
<lb n="39"/><span>d'fhág a raibh aige ar an saoghal chum na Gaedhilge do</span>
<lb n="40"/><span>bhuannúgadh i nÉirinn.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>Fuair Pádruig eile bás i nAmericá i n-uraidh.</span>
<lb n="43"/><span>D'fhág seisean seacht milliún 'na dhiaidh acht níor bhronn</span>
<lb n="44"/><span>sé feóirling de ar an mbocht 'ná ar an mbanaltra,</span>
<lb n="45"/><span>acht d'fhág ghach uile pinginn de 'gá chlainn.  Tá súil</span>
<lb n="46"/><span>agam go gcaithfid siad go bog é.  Fuair Pádruig eile</span>
<lb n="47"/><span>fós, bás tá tamall ghearr ó shoin ar roinn na hEórpa</span>
<lb n="48"/><span>mar a raibh sé ag tabhairt cuairte.  Ó Thalamh an Óir</span>
<lb n="49"/><span>de'n Phádruig úd.  Bogán diaguidhthe do b'eadh é seo</span>
<lb n="50"/><span>agus d'fhág sé a chuid maoine ar son a anama féin; d'á</span>
<lb n="51"/><span>mbadh ar son an díleachtuidhigh nó an easláin d'fhágfadh</span>
<lb n="52"/><span>sé a dhá chéad míle púnt, déarfainn “go dtugaidh Dia</span>
<lb n="53"/><span>an trócaire dhó,” acht níor mhar sin é.  Go saoradh</span>
<lb n="54"/><span>Dia cineadh Scuit ó mhire an ghalldachais.</span></p>
<lb n="55"/>
<lb n="56"/><p><span>Conán Maol</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Tar Lear

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
