Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire</title><author><name type="main">Feargus Finn-Bhéil</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1901_01_19_705</note>
                         <note type="L">705</note>
                         <note type="B">1901</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1901_01_19_705</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Feargus Finn-Bhéil</author><title>Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1901</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Cúrsaidhe an tSaoghail</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Éire</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>"Congbhuigh na h-aitheanta agus seachain an braon."</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>Bhí meitheal ag seana-chomharsa dham lá, seisear nó</span>
<lb n="8"/><span>moir-sheisear fear, ag cur an earraigh.  Sa t-sean</span>
<lb n="9"/><span>aimsir a b'eadh é, agus ní raibh na prátaidhe ro-fhlúirseach</span>
<lb n="10"/><span>i gcaitheamh an Abráin amach, ná an bainne acht chomh</span>
<lb n="11"/><span>beag.  Sé dínear d'ollumhaigh bean a' tighe dhóibh ná</span>
<lb n="12"/><span>corcán breagh mór de bhoighreán eórnan agus saghas éigin</span>
<lb n="13"/><span>aráin le na chois.  Glaodhadh isteach ar na fearaibh</span>
<lb n="14"/><span>i lár an lae, agus ní misde dhuit a rádh ná raibh aon</span>
<lb n="15"/><span>easbadh goile ortha.  Luigheadar isteach agus dá mhéid é</span>
<lb n="16"/><span>an corcán chuireadar an boighreán ar fad ó liathadh.</span>
<lb n="17"/><span>D'imthigheadar arís i mbun a gcuid oibre.  Níor bh'fada</span>
<lb n="18"/><span>go dtáinig tuirse ag leisge ar dhuine acu, agus ar dhuine</span>
<lb n="19"/><span>eile, agus ortha go léir i ndiaidh a chéile.  Shíneadar</span>
<lb n="20"/><span>thúrsta cois an chlaidhe agus i gceann nóimite bhí gach aon</span>
<lb n="21"/><span>fhear riamh acu na chnap chodlata [i] agus níor bh'fhéidir iad</span>
<lb n="22"/><span>a bhogadh ná a mhúsgailt as sain go raibh an tráthnóna</span>
<lb n="23"/><span>déidheannach ann.  Is áirighthe ná raibh eólus ag an</span>
<lb n="24"/><span>mnaoi ar an mboighreán a dhéanamh mar ba cheart nó</span>
<lb n="25"/><span>b'fhéidir gur'b amhlaidh óladar breis de.  Pé acu sain</span>
<lb n="26"/><span>é bhíodar ar spéir-mheisge na dhiaidh.  Fé mar dubhairt</span>
<lb n="27"/><span>an fear fadó "Táim-se ar meisge 's an deamhan</span>
<lb n="28"/><span>braon d'ólas."</span></p>
<lb n="29"/>
<lb n="30"/><p><span>Bhí an sgéal dona go leór ag an té go raibh an</span>
<lb n="31"/><span>meitheal aige.  Bhí a bhranar gan cur tráthnóna.  Acht</span>
<lb n="32"/><span>ba mheasa bheadh an sgéal aige dá dtugadh sé coróin</span>
<lb n="33"/><span>agus púnt i dtigh an tábhairne ar an oiread céadna</span>
<lb n="34"/><span>biotáille is bhí sa bhoighreán.  Fág is go raibh cloch agus</span>
<lb n="35"/><span>dá dtrian d'eórna ag déanamh an bhoighreáin.  Bain-</span>
<lb n="36"/><span>tear céad gloine de bhiotáille as an méid sin, de'n</span>
<lb n="37"/><span>neart céadna is bhíonn gá díol i dtigh an tábhairne ar</span>
<lb n="38"/><span>leath raol an gloine.  Acht aon nidh amháin, gur fiadhaine</span>
<lb n="39"/><span>agus gur gairbhighe an rud a gheobhthá ar leath raol an</span>
<lb n="40"/><span>gloine ná biotáille eórnán dá olcas.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>Is mór an truagh ná bíonn fhios ag daoine bochta cad</span>
<lb n="43"/><span>do bhíd siad a cheannach nuair a thugaid siad a gcuid</span>
<lb n="44"/><span>airgid uatha ag tigh an óil.  Dá bhfeicidís na Gear-</span>
<lb n="45"/><span>mánaigh ag déanamh biotáille as na prátaidhibh breaca,</span>
<lb n="46"/><span>agus as na prátaidhibh lobhtha, ní dóigh liom go dtiocfadh</span>
<lb n="47"/><span>aon dúil acu sa bhiotáille céadna sain.  Cuirtear</span>
<lb n="48"/><span>isteach go Sasana ar deich pinginne an galún é.</span>
<lb n="49"/><span>Íoctar cáin annsain as, measgtar agus suathtar tré chéile</span>
<lb n="50"/><span>é, leigheastar le h-uisge é, agus óltar go milis é.</span>
<lb n="51"/><span>Ceannuigheann an sglábhuighe na gloine agus na gloine é,</span>
<lb n="52"/><span>agus nuair bhíonn an gloine deireannach ólta aige bíonn</span>
<lb n="53"/><span>chúig sgillinge fichead go díreach díolta aige as an</span>
<lb n="54"/><span>méid a chosain deich pinginne ag teacht amach as an</span>
<lb n="55"/><span>luing.</span></p>
<lb n="56"/>
<lb n="57"/><p><span>(Leanfar de.)</span></p>
<lb n="58"/>
<lb n="59"/><p><span>Feargus Finn-Bhéil.</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Cúrsaidhe an tSaoghail - Éire

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
