Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">An Demostuine Gaedhealach</title><author><name type="main">Ní fios</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1900_11_17_562</note>
                         <note type="L">562</note>
                         <note type="B">1900</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1900_11_17_562</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Ní fios</author><title>An Demostuine Gaedhealach</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1900</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>An Demostuine Gaedhealach</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Tá míle agus céad nídh chaill Éire agus chaith sí le fánaidh</span>
<lb n="4"/><span>le linn a teangaidh thabhairt suas.</span></p>
<lb n="5"/>
<lb n="6"/><p><span>Nuair chaitheamar drochmheas agus masla salach, grána</span>
<lb n="7"/><span>ar an mhuintir chuaidh romhainn, ar na fearaibh agus na</span>
<lb n="8"/><span>mnáibh nár bhfiú sinne bheith mar ghiollaibh aca le</span>
<lb n="9"/><span>iallachaibh i mbróg fhosgailt ná a gceangal, chailleamar</span>
<lb n="10"/><span>a gcuid déantúisí, chaitheamar anonn go Sasanna no</span>
<lb n="11"/><span>chuireamar ar gcuid airgid ann le ciomachaibh brocacha,</span>
<lb n="12"/><span>bréana, suaracha cheannach le n-ar gcroiceann do chlú-</span>
<lb n="13"/><span>dughadh - mar nuair chuadhamar ann ag iarraidh teangadh</span>
<lb n="14"/><span>iasachta - ar lorg na teangadh Gallda le n-a gcuid</span>
<lb n="15"/><span>smaointe, ar ngrádh agus ar ndóchas do chlúdughadh innte</span>
<lb n="16"/><span>tá sé ag luighe le réasún agus le nádúr go raghadh sinn</span>
<lb n="17"/><span>ann ag iarraidh éadach iasachta le n-ar gcolainn a</span>
<lb n="18"/><span>chlúdughadh mar an gcéadna - mar cé an chaoi bhféadfadh</span>
<lb n="19"/><span>olann d'fhásfadh ar dhruim chaoirigh annso i dtír ghlais</span>
<lb n="20"/><span>na hÉireann éadach do dhéanamh leis an olann bhí air</span>
<lb n="21"/><span>chaoire thall ar thalamh Sheagháin Bhuidhe.</span></p>
<lb n="22"/>
<lb n="23"/><p><span>Ar n-amhráin agus ar gceól do chaitheamar uainn - mar</span>
<lb n="24"/><span>go déimhin ní'l "An Maidrín Ruadh" ná "Bán-chnoc</span>
<lb n="25"/><span>Éireann ó" ná "An Goirtín Eórnan," ná "An Spailpín</span>
<lb n="26"/><span>Fánach" ná míle ceann Gaedhleach eile mar iad, leath</span>
<lb n="27"/><span>chomh maith le cinn dheasa Béarla mar "Ta-ra-ra boom</span>
<lb n="28"/><span>de ay" cuir i gcás, nó "The man that broke the</span>
<lb n="29"/><span>bank at Monte Carlo," nó "Chippy, get your hair</span>
<lb n="30"/><span>cut," nó "A little bit off the top," nó "Over the</span>
<lb n="31"/><span>garden wall," agus a leithéide bhíonn dá seinnim agus dá</span>
<lb n="32"/><span>ngabháil ag scraistíbh fir ag cacairíbh agus ag bodairí</span>
<lb n="33"/><span>mí-mhúinte agus ag mnáibh coiteanta agus ag gach mnaoi</span>
<lb n="34"/><span>eile dá olcas i Londain Shasana.</span></p>
<lb n="35"/>
<lb n="36"/><p><span>Ní raibh sé chomh "deas" na chomh "gleoidhte" ná</span>
<lb n="37"/><span>chomh "galánta" "go mbeannuighidh Dia dhuit" a rádh agus</span>
<lb n="38"/><span>a fhreagairt le, "go mbeannuighidh Dia agus Muire dhuit"</span>
<lb n="39"/><span>le "good morrow, yer honour" nó "how do do" mar</span>
<lb n="40"/><span>dhéanann gaigí agus pimps Sheagháin an tairbh.</span></p>
<lb n="41"/>
<lb n="42"/><p><span>Agus ar ndóigh ní bheadh an teanga tá dá labhairt ag</span>
<lb n="43"/><span>na míltibh maighdean agus naoimh agus manaigh atá shuas ins na</span>
<lb n="44"/><span>flaithis a' dearcadh anuas orrainn - chomh "h-uasal" na</span>
<lb n="45"/><span>chomh "deas" le gnúsacht sgriosadóirí na tíre?</span></p>
<lb n="46"/>
<lb n="47"/><p><span>Ní clóchadh an liathróid chos ná an camán a gcuid</span>
<lb n="48"/><span>cnámha ná ní bheadh sé chomh "galánta" ná chomh duine-</span>
<lb n="49"/><span>amhail le "baseball," "lawn tennis" agus "hockey".</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>Támuid chomh práinneach agus chomh measamhail ar</span>
<lb n="52"/><span>Sheaghán gur fearr linn a chuid leathair chur fá n-ar</span>
<lb n="53"/><span>gcosaibh, a chuid birréad (hataí) chur ar ar gceannaibh</span>
<lb n="54"/><span>Gallda (mar is mó Gallda na Gaedhealach tá siad</span>
<lb n="55"/><span>anois.)</span></p>
<lb n="56"/>
<lb n="57"/><p><span>Is fearr linn bríste agus casóg agus léine chadáis dhéantar</span>
<lb n="58"/><span>thall i Manchester chur ar ar gcolainn shuaraigh ná aon</span>
<lb n="59"/><span>rud déantar i mBaile Átha Cliath, i mBéal Feirsde</span>
<lb n="60"/><span>ná i gCorcaigh.</span></p>
<lb n="61"/>
<lb n="62"/><p><span>Tá an oiread sin de chion againn ar shliocht Bheittí</span>
<lb n="63"/><span>gur fearr linn maireachtaint ar phrátaidhe agus salann agus</span>
<lb n="64"/><span>braoinín tae agus blúirín aráin tirm sinn féin, agus muic-</span>
<lb n="65"/><span>fheóil, caoir-fheóil, mairt-fheóil agus gach nídh eile dá</span>
<lb n="66"/><span>fheabhas chur i mbolg Sheagháin Bhuidhe agus a mhuintir, mar</span>
<lb n="67"/><span>'sé sin go díreach támuid á dhéanamh gach maidin agus</span>
<lb n="68"/><span>tráthnóna agus gach am eile cheannuighmíd aon rud déantar</span>
<lb n="69"/><span>i Sasana.</span></p>
<lb n="70"/>
<lb n="71"/><p><span>Ní'l aon mheas againn ar na rudaibh dhéantar annso</span>
<lb n="72"/><span>i nÉirinn.  Caithimíd a leath-taobh earraidhe Gaedheal-</span>
<lb n="73"/><span>acha dhéantar 'n-ar dtír féin le lámhaibh Gaedhealacha.</span>
<lb n="74"/><span>An d-tiocfaidh ciall dúinn go deó?  nó an gcoinneó-</span>
<lb n="75"/><span>muid orainn déanamh na hoibre seo, deunadh an dí-</span>
<lb n="76"/><span>chiallacht agus an mí-ádh seo go lá Philib a Chleite?</span></p>
<lb n="77"/>
<lb n="78"/><p><span>Nuair bhuailtear buille do dhorn san leicean deas</span>
<lb n="79"/><span>orrainn - iompuighmíd an taobh clí go dtiubharaidh an</span>
<lb n="80"/><span>buailteóir buille eile do mhaide draighin nó do shúiste</span>
<lb n="81"/><span>orainn faoi bhun na cluaise clí.</span></p>
<lb n="82"/>
<lb n="83"/><p><span>Chailleamar ar maoin agus ar gcuid talmhan; chaillea-</span>
<lb n="84"/><span>mar grádh ar na daoinibh chuaidh romhainn; chaileamar</span>
<lb n="85"/><span>ar meas orrain féin, agus bíonn náire air chuid againn</span>
<lb n="86"/><span>i dtaobh an athar agus na máthar d'oil sinn.</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>Chailleamar an iomad don chríostamhlacht bhí ionainn.</span>
<lb n="89"/><span>Chailleamar beag-nach an chóirteacht agus an flaitheamhacht</span>
<lb n="90"/><span>agus an fáilte bhí againn.  Chailleamar ar neart agus ar</span>
<lb n="91"/><span>spreach corpordha mar an gcéadna, mar ní'l aon mhaith</span>
<lb n="92"/><span>é shéanadh ná ar shúile dhúnadh air gach dream dá</span>
<lb n="93"/><span>dtagann is ag dul i mineacht agus i mbréagacht tá siad.</span></p>
<lb n="94"/>
<lb n="95"/><p><span>Chailleamar an chlú agus an cháil bhí againn le léigheann</span>
<lb n="96"/><span>agus le foghluim.</span></p>
<lb n="97"/>
<lb n="98"/><p><span>(ní críoch)</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

An Demostuine Gaedhealach

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

An Demostuine Gaedhealach

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
