Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<!DOCTYPE TEI [
<!ENTITY hellip "…">
]>
<TEI><teiHeader type="text">
	 <fileDesc>
	  <titleStmt><title type="main">Eanach Dúin</title><author><name type="main">Fear gan baile</name></author><respStmt>
		<resp>Electronic edition compiled by</resp>
		<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
		</respStmt>
	  </titleStmt><editionStmt>
                     <edition>
                         <note type="N">CS1900_10_13_483</note>
                         <note type="L">483</note>
                         <note type="B">1900</note>
                         <note type="C">Prós</note>
                         <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
                     </edition>
            </editionStmt><publicationStmt>
		<publisher>Foclóir na Nua-Ghaeilge</publisher>
		<pubPlace>19 Dawson Street, Dublin 2</pubPlace>
		<pubPlace>http://www.ria.ie/research/focloir-na-Nua-Ghaeilge.aspx</pubPlace><date>2016</date><idno>CS1900_10_13_483</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
	  </publicationStmt>
	  <sourceDesc><biblStruct><analytic><author>Fear gan baile</author><title>Eanach Dúin</title></analytic><monogr>
					<title level="j">An Claidheamh Soluis</title><imprint><publisher>An Claidheamh Soluis</publisher><date>1900</date></imprint>
 </monogr> </biblStruct></sourceDesc></fileDesc>
	</teiHeader>
<text><body><div><p>
<lb n="1"/><span>Eanach Dúin</span></p>
<lb n="2"/>
<lb n="3"/><p><span>Seacht-Mhí 30, 1900</span></p>
<lb n="4"/>
<lb n="5"/><p><span>Chum Fir Eagair an Chlaidhimh Soluis.</span></p>
<lb n="6"/>
<lb n="7"/><p><span>A dhuine Uasail, - Níor léigh me rud le tamall ba</span>
<lb n="8"/><span>mhó thaithnigh liom ná litir Shéamais Uí Mhaoildhia ar</span>
<lb n="9"/><span>Chlaidheamh an lae indé i dtaoibh cruinniughadh cleas</span>
<lb n="10"/><span>lúith i n-Eanach Dúin.</span></p>
<lb n="11"/>
<lb n="12"/><p><span>Do chaith mé cúpla bliadhain do m'óige i n-Eanach</span>
<lb n="13"/><span>Dúin, breis agus tríochadh bliadhain ó shoin, agus ní raibh</span>
<lb n="14"/><span>i gCúigibh Éireann áit ba Ghaodhealaighe ná an áit sin</span>
<lb n="15"/><span>ins an aimsir a bhfuilim ag trácht.  Táim im' dheoraidhe</span>
<lb n="16"/><span>as Connachta anois, acht is iomdha uair do smuaineann</span>
<lb n="17"/><span>mé ar Eanach Dúin agus ar a mhuintir.  Ní raibh muintir</span>
<lb n="18"/><span>ar bith eile i nÉirinn ba ghrádhamhla fíor-ghaedhealaighe</span>
<lb n="19"/><span>ná an mhuintir sin; teanga Ghaedheal dá labhairt acu</span>
<lb n="20"/><span>agus nósa Gaedheal dá gcleachtadh acu, sé sin le rádh, a</span>
<lb n="21"/><span>gcuid éadaigh féin, idir lín-éadaigh agus olann-éadaigh,</span>
<lb n="22"/><span>bheith lámh-dhéanta acu féin, a n-abhráin ghaedhealach féin,</span>
<lb n="23"/><span>a ndamhsaí féin, agus a lán de sgéalaibh Éireannacha le</span>
<lb n="24"/><span>h-innsint.</span></p>
<lb n="25"/>
<lb n="26"/><p><span>Ba ghnáthach do gach gabháltuidhe cuid lín do chur gach</span>
<lb n="27"/><span>bliadhain, agus ní'l bréag ann le rádh, gur mhó an spórt</span>
<lb n="28"/><span>ná an chruaidh-obair a fuair na daoine ag á oibriughadh,</span>
<lb n="29"/><span>óna thógáil amach as an bpoll go dtí a chur i lámhaibh</span>
<lb n="30"/><span>ban tighe chum sníomha.  Is i mbothán triucaill os cinn</span>
<lb n="31"/><span>teineadh móire bhíodh an líon dá thiormughadh, agus nuair</span>
<lb n="32"/><span>bhíodh an obair sin déanta, bhíodh an teine dhá cur</span>
<lb n="33"/><span>i bhfeidhm ag an aos óg chum féasda agus caitheamh aimsire</span>
<lb n="34"/><span>ag innsint sgéal.  Bhíodh eagla ar chuid againn dhul</span>
<lb n="35"/><span>abhaile faoi dhorchadas ina ndiaidh.</span></p>
<lb n="36"/>
<lb n="37"/><p><span>Nuair thiocfadh an uair chum briseadh an lín, chruinn-</span>
<lb n="38"/><span>igheadh buachaillí agus cailíní 'na comharsanachta agus bhíodh an</span>
<lb n="39"/><span>gnó déanta acu i gcionn dul a chodladh dhóibh.  Bhíodh</span>
<lb n="40"/><span>mar sin leis an gcuid eile de'n obair i dtreó gleusadh</span>
<lb n="41"/><span>an líon chum sníomh.  Bhíodh ceól túirne lín mar</span>
<lb n="42"/><span>phléisiúr fa leith ag bean a tighe nuair bhíodh sí ina</span>
<lb n="43"/><span>h-aonar sa teach ó lá go lá.  Ní thráchtfad ar samhar-</span>
<lb n="44"/><span>ughadh an flainín, badh é sin an sult, má 's maith leat,</span>
<lb n="45"/><span>agus an té a raibh cuid aige ann tá fhios aige air.  Ins</span>
<lb n="46"/><span>na laethibh úd bhíodh cuid mhaith de phíobairíbh agus de</span>
<lb n="47"/><span>fidléiribh fánacha i gCondae na Gaillimhe agus bhíodh damhsaí</span>
<lb n="48"/><span>ár ndóthain againn.  Tá cuimhne mhaith agam ar fhear,</span>
<lb n="49"/><span>agus ní ina fhear óg a bhí sé, agus ba dheacair do fhear, óg nó</span>
<lb n="50"/><span>sean, buaidh bhreith uaidh anois, dá mbéadh sé ina aghaidh</span>
<lb n="51"/><span>i gcomórtas feise.  O a Dhia! nach é malairt an sgéil</span>
<lb n="52"/><span>é anois! - caint Bheurla agus eudaigh lobhtha Sasanacha.</span>
<lb n="53"/><span>A chailíní geala na hÉireann, an mbéidh sibh arís mar</span>
<lb n="54"/><span>ba dhual díbh?  Bhfuil sibh dul chum na hataí gránna agus</span>
<lb n="55"/><span>na jackets gránda dubha agus eile a chaitheamh uaibh agus bheith</span>
<lb n="56"/><span>in bhur gcailínibh deasa aríst?  Deunaidh bhur n-eudaigh</span>
<lb n="57"/><span>féin, mar rinne bhur máithreacha iad agus caithid iad mar</span>
<lb n="58"/><span>an gceudna.  Bíodh rud éigin le deunamh agaibh agus ag</span>
<lb n="59"/><span>bhur n-athrachaibh agus dh'reathrachaibh ins na hoidhchibh fada</span>
<lb n="60"/><span>geimhridh a cur meisnigh agus áthuis ina gcroidhibh, agus gan</span>
<lb n="61"/><span>bheith ag gearán mar gheall ar an aimsir chruaidh atá</span>
<lb n="62"/><span>aca anois ann.  Sin iad na "cottage industries" atá</span>
<lb n="63"/><span>uatha, agus gan iad ní bhéidh sonas ar an tír.</span></p>
<lb n="64"/>
<lb n="65"/><p><span>Buaidh agus beannacht agus saoghal slán fada agat, a Mhic</span>
<lb n="66"/><span>Uí Maoildhia! tá cuimhne agam ar Mhaoildhiacha acht ní</span>
<lb n="67"/><span>ar Dhruim Dreifín do mhair siad acht ar an Eanach Dúin</span>
<lb n="68"/><span>féin i bhfogus do bhaile Ath-chloigín.  Ba hé seo Eanach</span>
<lb n="69"/><span>Dúin nua, mar bhí sean Eanach Dúin ann leis.  Bhí</span>
<lb n="70"/><span>páirc mhór ann timcheall leath mhíle thoir ó Ath'-chloigín,</span>
<lb n="71"/><span>dar bh'ainm "The Hundred acres" - mar sin féin bhí</span>
<lb n="72"/><span>breis agus míle acra innti.  Bhí teach Mhichil Uí Anlaoi</span>
<lb n="73"/><span>(go ndeunaidh Dia trócaire ar a anam, mar ní féidir</span>
<lb n="74"/><span>a bheith beó fós) ar chúinne na páirce taobh thuaidh an</span>
<lb n="75"/><span>bhóthair.  Budh mhaith an pháirc sin chum tionóil, agus bhí</span>
<lb n="76"/><span>damhsa agus spórt eile agam féin uirri go minic.</span></p>
<lb n="77"/>
<lb n="78"/><p><span>Bíodh foidhne agad a fhir eagair dhíl, táim críoch-</span></p>
</div>
<pb n="484"/>
<div><lb n="79"/><p><span>nuighthe, acht a rádh go bhfuil súil agam go gcuirfir</span>
<lb n="80"/><span>meisneach ar Sheumas chum litir eile chur chugat agus</span>
<lb n="81"/><span>tuilleadh innsint dúinn i dtaoibh Eanach Dúin.</span></p>
<lb n="82"/>
<lb n="83"/><p><span>Le meas,</span>
<lb n="84"/><span>Mise,</span></p>
<lb n="85"/>
<lb n="86"/><p><span>Fear gan baile</span></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Eanach Dúin

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Eanach Dúin

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
