Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Beránger.  (ar leanamhaint)</title><author><persName>Ó Bréandáin, An tAth. Cathaoir</persName></author><editor><name type="main">Ó Donnchadha, Tadhg</name></editor><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG18-11558</note>
		 <note type="L">196</note>
		 <note type="B">1908</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Bealtaine, 1908</date><idno>IG18-11558</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">18</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Ó Bréandáin, An tAth. Cathaoir</author><title>Beránger.  (ar leanamhaint)</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Beránger.  (ar leanamhaint)</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Bealtaine, 1908</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>Beránger.</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>(Ar leanamhaint).</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>Is fánach an duine anois ná fuil sé ar a chumas léightheóireacht </span>
<lb n="5"/><span>do dhéanamh, agus is beag duine ná fuil roinnt leabhar aige. </span>
<lb n="6"/><span>Acht roimis aimsir Bheránger, ní mar sin a bhí an scéal.  Ba </span>
<lb n="7"/><span>bheag duine do chuireadh suim i léightheóireacht an uair sin leath-</span>
<lb n="8"/><span>smuigh de na huaisle agus den lucht léighinn, agus is dóibh-san do </span>
<lb n="9"/><span>ceapthí an litridheacht idir phrós is filidheacht.  Acht do tháinig </span>
<lb n="10"/><span>atharrughadh ar an saoghal, agus do thosnuigh an sluagh ar an </span>
<lb n="11"/><span>éightheóireacht d'fhoghluim.  Do thug Beránger é sin fé ndeara, </span>
<lb n="12"/><span>agus do thuig sé gur bh'é an litridheacht do mhairfeadh 'ná an </span>
<lb n="13"/><span>litridheacht do thaithneoghadh leis an sluagh.  Rud eile de thuig sé </span>
<lb n="14"/><span>.i. ná raibh éin-nídh a b'fhearr do thaithneóghadh leis an sluagh 'ná </span>
<lb n="15"/><span>amhrán.  Mar gheall air sin, do thóg sé chuige na puirt agus na </span>
<lb n="16"/><span>fuinn a bhí coitcheann i measc na ndaoine, agus chúm sé amhráin </span>
<lb n="17"/><span>a raghadh leó.  Níor bh'fhada go raibh na hamhráin so i mbéalaibh </span>
<lb n="18"/><span><pb n="197"/> </span>
<lb n="19"/><span>cháich.  Dubhairt sé gur bh'é féin an t-aon ughdar amháin nár ghádh </span>
<lb n="20"/><span>dhó an clódh, mar ní túisce a cheapadh sé amhrán 'ná go mbíodh </span>
<lb n="21"/><span>gach éinne 'á ghabháil - pé aca an léightheóireacht a bheith aca nó </span>
<lb n="22"/><span>gan a bheith. </span></p>
<lb n="23"/>
<lb n="24"/><p><span>Má's maith le héinne amhráin Bheránger do mheas, caithfidh sé </span>
<lb n="25"/><span>iad do léigheamh sa bhFrainncis.  Ní féidir filidheacht do mheas i </span>
<lb n="26"/><span>gceart tré aistriú.  Ar a shon soin is uile, do bhailigheas dornán </span>
<lb n="27"/><span>snáith dá chuid filidheachta, agus do dheineas iarracht ar iad do </span>
<lb n="28"/><span>shníomh i rannaibh Gaedhilge.  Ní gádh dham a rádh gur mór atá idir </span>
<lb n="29"/><span>fhilidheacht Bheránger agus an aithris atá déanta agam-sa air. </span>
<lb n="30"/><span>Tá an oiread difridheacht eatortha agus atá idir an duine agus </span>
<lb n="31"/><span>a scáith.  Is 'mdhó focal atá agam-sa gan a chómh-fhocal sa </span>
<lb n="32"/><span>bhFrainncis, agus is 'mdhó focal atá sa bhFrainncis gan a chómh-</span>
<lb n="33"/><span>fhocal agam-sa.  'Sé a bhí uaim 'ná anam an fhile do nochtadh, </span>
<lb n="34"/><span>agus, má theip orm, ní'l de leithscéal agam acht gur dheineas </span>
<lb n="35"/><span>mo dhícheall. </span></p>
<lb n="36"/>
<lb n="37"/><p><span>Tá "Le Roi d'Yvetôt" ar na hamhrántaibh do chéadchuir sé i </span>
<lb n="38"/><span>gcló.  Níor thaithn sé le Napóleon, agus do chuir sé na síoth-</span>
<lb n="39"/><span>mhaoir ar lorg an ughdair.  Seo cúpla bhéarsa dhe i nGaedhilg: </span></p>
<lb n="40"/>
<lb n="41"/><p>
<lb n="42"/><span>Bhí rí ann fadó i mbaile Íbhtó,</span>
<lb n="43"/><span>Is deas é mo sceól gan dearmad,</span>
<lb n="44"/><span>Caipín chodla róin do dhein a bhean chóir </span>
<lb n="45"/><span>Do bhíodh air mar choróin, 'sí theastuigh uaidh;</span>
<lb n="46"/><span>Ó'n Nodlaig go Samhain, do chodladh go trom -</span>
<lb n="47"/><span>Níor bh'fhearr leis aon ghreann 'ná an codladh soin;</span>
<lb n="48"/><span>Ba dheas é mar rígh an firín beag buidhe,</span>
<lb n="49"/><span>Agus ólam gan díth dhá chorn dó.</span></p>
<lb n="50"/>
<lb n="51"/><p><span>Ní troscadh do-ghníodh acht a bholg do líonadh </span>
<lb n="52"/><span>Le potóga, le him, is le prátaí, </span>
<lb n="53"/><span>Is ar asal do théidheadh tríd an gcathair go léir </span>
<lb n="54"/><span>Ag smachtughadh a thréad, dá mbeadh gádh leis. </span>
<lb n="55"/><span>Ní bhíodh aige do ghárda acht gadhar nó coileáinín, </span>
<lb n="56"/><span>Eagal níor ghádh roimh a phobal air; </span>
<lb n="57"/><span>Is ba dheas é mar rígh an firín beag buidhe, </span>
<lb n="58"/><span>Agus ólam gan díth dhá chorn dó. </span></p>
<lb n="59"/>
<lb n="60"/><p><span>I mBaile Íbhtó tá a dhealbh ann fós -</span>
<lb n="61"/><span>Os cionn doruis tighe ósta atá sé -</span>
<lb n="62"/><span>A chaipín ar a cheann, is a bholg breagh reamhar,</span>
<lb n="63"/><span>Is é ar asal go seamhrach sásta.</span>
<lb n="64"/><span>Tagann ann cáirde lá saoire nó rásann,</span>
<lb n="65"/><span>Agus ólaid a shláinte le formad;</span>
<lb n="66"/><span>Is ba dheas é mar rígh an firín beag buidhe,</span>
<lb n="67"/><span>Agus ólam gan díth dhá chorn dó.</span>
<lb n="68"/></p>
</div>
<pb n="198"/>
<div><lb n="69"/><p><span>Seo anois trí bhéarsaí d'amhrán do cheap sé ag tespeáint </span>
<lb n="70"/><span>gur bh'í an fhilidheacht ba cheárd duthchais do: </span></p>
<lb n="71"/>
<lb n="72"/><p>
<lb n="73"/><span>Duine do caitheadh ar dhruim an tailimh,</span>
<lb n="74"/><span>Mar pheil do raidfeadh buachaill uaidh,</span>
<lb n="75"/><span>Smid gan maith, sin me go beacht,</span>
<lb n="76"/><span>File gan mheas - nach truagh dham é?</span>
<lb n="77"/><span>Ar leath-taobh caithte mar shean-chrúdh chapaill,</span>
<lb n="78"/><span>Caoi do dhéanamh, cár bh'iongnadh dhom?</span>
<lb n="79"/><span>"Seo, can do cheól," ar m'aingeal caoin,</span>
<lb n="80"/><span>"A aindeiseóir, is ná bac do chaoi!"</span></p>
<lb n="81"/>
<lb n="82"/><p><span>Is feárr 'ná fíon dam grádh Lísín,</span>
<lb n="83"/><span>Má's cráidhte bhím fé bhrón istigh;</span>
<lb n="84"/><span>Acht táim-se críon is ag dul i n-aois,</span>
<lb n="85"/><span>Is fágfaidh sí lem óige me.</span>
<lb n="86"/><span>Ní fuláir dom chroidhe bheith láidir groidhe,</span>
<lb n="87"/><span>Tá ag dul dem bhrígh gach ló go tiugh -</span>
<lb n="88"/><span>"Seo, can do cheól," ar m'aingeal caoin,</span>
<lb n="89"/><span>"A aindeiseoir, is ná bac Lísín!"</span></p>
<lb n="90"/>
<lb n="91"/><p><span>'Seadh, canfad dréachta ar feadh mo shaoghail,</span>
<lb n="92"/><span>Is é mo chéird gan dearmad;</span>
<lb n="93"/><span>Acu go léir gur breágh leo dréacht</span>
<lb n="94"/><span>Beidh grádh dá réir dom shamhail-se.</span>
<lb n="95"/><span>Tá aguinn fíon is caraid ghrinn,</span>
<lb n="96"/><span>Is canaimís go maidin moch -</span>
<lb n="97"/><span>"Seo, can do cheól," ar m'aingeal caoin,</span>
<lb n="98"/><span>"A aindeiseóir, is ná bac an fíon!"</span></p>
<lb n="99"/>
<lb n="100"/><p>
<lb n="101"/><span>Nuair d'éirigh leis an éirghe amach sa bhFrainnc, do b'éigin </span>
<lb n="102"/><span>dos na huaislibh teicheadh leó as an dtír.  Ar ngabháilt ceannas </span>
<lb n="103"/><span>don ochtmhadh Laoiseach déag, thángadar thar n-ais arís.  Acht </span>
<lb n="104"/><span>níor bh'ionann saoghal dóibh anois agus san lá n-a rabhadar i </span>
<lb n="105"/><span>n-uachtar.  Do chúm Beránger amhrán darab ainm "Le Marquis </span>
<lb n="106"/><span>de Carabas", ag stealladh-mhagadh fútha.  Seo bhéarsa dhe: </span></p>
<lb n="107"/>
<lb n="108"/><p><span>Seo seana-rodaire chughainn ar sodar,</span>
<lb n="109"/><span>Dá ndéarfainn go socair, do b'fhíor dham,</span>
<lb n="110"/><span>Rian an ocrais treasna ar an ngob air, </span>
<lb n="111"/><span>Is é 'n-a leath-chodladh le críonnacht;</span>
<lb n="112"/><span>Dar leis gurab é an maor is gur sinne a thréadtha,</span>
<lb n="113"/><span>Ag tigheacht d'ár n-aodhaireacht tá sé;</span>
<lb n="114"/><span>Siúd é ar a stéad, i bhfuinneamh 's i bhfaobhar,</span>
<lb n="115"/><span>Agus seana-chlaidhimh maol i n-a láimh dheis.</span>
<lb n="116"/><span>Umhluighidh! umhluighidh! - seo chughainn an rodaire:</span>
<lb n="117"/><span>Deallramh an ríogh agus druinn ar an ngrogaire.</span></p>
<lb n="118"/>
<lb n="119"/><p>
<lb n="120"/><span>Ní hi gcomhnuidhe a bhíodh an file ag magadh, ámh.  Do cheap sé </span>
<lb n="121"/><span>amhrán i bhfuirm agallaimh idir leanbh agus aodhaire, agus tá sé </span>
<lb n="122"/><span><pb n="199"/> </span>
<lb n="123"/><span>gruamdha go leór.  Tá an bheirt ag féachaint ar na réaltaibh, </span>
<lb n="124"/><span>agus chíd siad ceann acu ag tuitim.  Luigheann an leanbh annsan </span>
<lb n="125"/><span>ar an maor do cheistiughchán: </span></p>
<lb n="126"/>
<lb n="127"/><p>
<lb n="128"/><span>"An ndeirir, a mhaéir, go mbíonn réalt do gach duine?"</span>
<lb n="129"/><span>"Deirim, a laogh, acht a léigheamh ní fuirist."</span>
<lb n="130"/><span>"Féach an réalt úd ag tuitim ón spéir,</span>
<lb n="131"/><span>A scéal-san, an féidir leat innsint?"</span></p>
<lb n="132"/>
<lb n="133"/><p><span>"Duine gur ghnáth leis cáirde is ceól,</span>
<lb n="134"/><span>Do sciob an bás é i lár a spóirt."</span>
<lb n="135"/><span>"Agus siúd arís réalt ag tuitim ón spéir,</span>
<lb n="136"/><span>A scéal-san, an féidir leat innsint?"</span></p>
<lb n="137"/>
<lb n="138"/><p><span>"Maighdean áluinn an lá do phós sí,</span>
<lb n="139"/><span>Ó n-a céile grádhach an bás go thóg í."</span>
<lb n="140"/><span>"Agus siúd arís réalt ag tuitim ón spéir,</span>
<lb n="141"/><span>A scéal-san, an féidir leat innsint?"</span></p>
<lb n="142"/>
<lb n="143"/><p><span>"Leanbh an tighearna n-a chliabhán órdha,</span>
<lb n="144"/><span>D'fhuascail an t-éag ón mbréagadóir é."</span>
<lb n="145"/><span>"Agus siúd arís réalt ag tuitim ón spéir</span>
<lb n="146"/><span>A scéal-san, an féidir leat innsint?"</span></p>
<lb n="147"/>
<lb n="148"/><p><span>"Do sciob an bás gan náire an récs,</span>
<lb n="149"/><span>Is sciobfaidh cách dá láidreacht é:</span>
<lb n="150"/><span>Féach an réalt soin ag tuitim ón spéir -</span>
<lb n="151"/><span>Sin é do scéal-sa, is beidh le hinnsint."</span></p>
<lb n="152"/>
<lb n="153"/><p>
<lb n="154"/><span>Ní'l san aistriughadh soin agam acht leamh-iarracht ar amhrán </span>
<lb n="155"/><span>binn an fhile do chur i nGaedhilg.  Is ar éigin atá cnámha an </span>
<lb n="156"/><span>amhráin féin 'san aistriughadh agam.  Seo ceann eile, agus badh </span>
<lb n="157"/><span>dheacair é shárughadh ar ghreann: </span></p>
<lb n="158"/>
<lb n="159"/><p><span>Bhí firín sa mbaile,</span>
<lb n="160"/><span>Is níor dhuine gan mhaith é,</span>
<lb n="161"/><span>Is ní theipeadh air aigne sásta;</span>
<lb n="162"/><span>Badh chuma leis maoir</span>
<lb n="163"/><span>Nó báille ar a thí,</span>
<lb n="164"/><span>Ní dhíolfadh sé cíosa ná cána</span>
<lb n="165"/><span>Mar "An dtuigeann tú," ar seisean,</span>
<lb n="166"/><span>"Gur duine me," ar seisean,</span>
<lb n="167"/><span>"Fé'n rud soin ná deineann acht gáire;</span>
<lb n="168"/><span>Is an dtuigeann tú," ar seisean,</span>
<lb n="169"/><span>"Gurab é sin mo sheift-se,"</span>
<lb n="170"/><span>Agus, óró, an firín beag donn!</span></p>
<lb n="171"/>
<lb n="172"/><p><span>A stór nuair bhí caithte</span>
<lb n="173"/><span>Ag ól ar a charaid</span>
<lb n="174"/><span>Is gur mhór i dtigh an tabhairne a tháille,</span>
<lb n="175"/></p>
</div>
<pb n="200"/>
<div><lb n="176"/><p><span>Na báillí do rug air</span>
<lb n="177"/><span>Is d'fhágadar nocht é,</span>
<lb n="178"/><span>Is do caitheadh beó bocht ar an tsráid é,</span>
<lb n="179"/><span>"Acht ná tuigeann tú." agus rl.</span></p>
<lb n="180"/>
<lb n="181"/><p><span>An díon ar a thigh beag</span>
<lb n="182"/><span>Bhí puill ann go dtuiteadh</span>
<lb n="183"/><span>N-a braoineacha fliucha air an bháisdeach;</span>
<lb n="184"/><span>Is do bhíodh sé go minic</span>
<lb n="185"/><span>'Na shuidhe istigh gan teine,</span>
<lb n="186"/><span>Mar phríochán fé dhoininn na Márta,</span>
<lb n="187"/><span>"Acht ná tuigeann tú," agus rl.</span></p>
<lb n="188"/>
<lb n="189"/><p><span>Ar theacht deireadh a shaoghail,</span>
<lb n="190"/><span>Nuair do mhachnaimh a bhaoghal,</span>
<lb n="191"/><span>Is an sagart go léigheanta 'n-a láthair,</span>
<lb n="192"/><span>Do thrácht an fear naomhtha</span>
<lb n="193"/><span>Ar an mbás leis gan éalaing,</span>
<lb n="194"/><span>"Do pheacaidhe má scéidheann tú, raghair slán as",</span>
<lb n="195"/><span>"Acht ná tuigeann tú", agus rl.</span>
<lb n="196"/><span> </span></p>
<lb n="197"/>
<lb n="198"/><p><span>Duine a b'eadh Beránger gur chuma leis saidhbhir nú daidhbhir </span>
<lb n="199"/><span>é.  Ba bheag leis comhacht agus ceannus; agus, nuair theastuigh </span>
<lb n="200"/><span>ó sna daoine feisire a dhéanamh de, ní dhiúltóghadh sé dhíobh.  Éin-</span>
<lb n="201"/><span>nídh amháin do theastuigh uaidh .i. bheith neamhspleádhach le gach </span>
<lb n="202"/><span>n-aon agus saor ar gach ceannus.  Ní ghéillfeadh sé d'éinne acht </span>
<lb n="203"/><span>dá Lísín.  Tréithe iad-san atá le feicsint is na rannaibh seo: </span></p>
<lb n="204"/>
<lb n="205"/><p>
<lb n="206"/><span>A dhaoine ghrádh, bíodh a fhios agaibh</span>
<lb n="207"/><span>Gur saoi gan spleádhchus mise agaibh - </span>
<lb n="208"/><span>Féach Lísín ag gáiridhe!</span>
<lb n="209"/><span>Ní nár liom claoidhe le gleann na mbocht,</span>
<lb n="210"/><span>Tá árus saoirse ann agam - </span>
<lb n="211"/><span>Ní dheineann sí acht gáiridhe.</span></p>
<lb n="212"/>
<lb n="213"/><p><span>Ualach trom 'seadh comhacht an ríogh,</span>
<lb n="214"/><span>Is truagh liom é gan gó ar bith -</span>
<lb n="215"/><span>Féach Lísín ag gáiridhe! </span>
<lb n="216"/><span>Ná daoine tá fé smacht aige,</span>
<lb n="217"/><span>Is aoibhne dhóibh i bhfad 'ná dó -</span>
<lb n="218"/><span>Ní dheineann sí acht gáiridhe.</span></p>
<lb n="219"/>
<lb n="220"/><p><span>Brón! - ní'l brón sa tsaoghal orm;</span>
<lb n="221"/><span>Is leór dom lón an lae agam -</span>
<lb n="222"/><span>Féach Lísín ag gáiridhe!</span>
<lb n="223"/><span>Nach fearra dhamh-sa im luighe go ló</span>
<lb n="224"/><span>Im leabaidh mhóir 'ná maoin ná stór?</span>
<lb n="225"/><span>Ní dheineann sí acht gáiridhe.</span></p>
<lb n="226"/>
<lb n="227"/><p>
<lb n="228"/><span>"Le Ménétrier" an chéad cheann eile dá amhrántaibh a léigh-</span>
<lb n="229"/><span>fimíd.  Bheidhleadóir a sheineann ceól rinnce iseadh Ménétrier. </span>
<lb n="230"/><span><pb n="201"/> </span>
<lb n="231"/><span>'Sé teagasc an amhráin seo 'ná gur ceart do gach éinne aoibh-</span>
<lb n="232"/><span>neas do chleachtadh, gan éad a bheith aige le n-a chomharsain, agus </span>
<lb n="233"/><span>formad agus easaontas do sheachaint.  Seo mar labhrann an </span>
<lb n="234"/><span>bheidhleadóir: </span></p>
<lb n="235"/>
<lb n="236"/><p>
<lb n="237"/><span>Duine bocht ait mé atá dealbh go leór,</span>
<lb n="238"/><span>Aithnighid cuit an bhaile seo an sean-bheidhleadóir,</span>
<lb n="239"/><span>Ólaim-se an fíon, is beidh ciall agam choidhche;</span>
<lb n="240"/><span>Uisce, ní bhíonn ann aiteas ná spórt;</span>
<lb n="241"/><span>Tagaid na daoine le tuitim na hoidhche, </span>
<lb n="242"/><span>Cuirid chun rinnce, agus glaodhaid ar cheol - </span>
<lb n="243"/><span>A chailíní an chroidhe istigh, preabaidh chun rinnce,</span>
<lb n="244"/><span>Mise is mo bheidhlín ag déanamh an cheóil.</span></p>
<lb n="245"/>
<lb n="246"/><p><span>Is iomdha lá Samhraidh (tá greann im' sceól)</span>
<lb n="247"/><span>Do bhailigh fé'n gcrann so dream chun spóirt:</span>
<lb n="248"/><span>Ba mhinic dár sinnsir fé ghéagaibh an chrainn seo</span>
<lb n="249"/><span>'N-a gcuideachtain tsaoithe agus fíonta ar bórd;</span>
<lb n="250"/><span>Ba mhinic dom féin i mbrothal an lae,</span>
<lb n="251"/><span>Im' shuidhe ar an bhféar, agus corn im dhóid -</span>
<lb n="252"/><span>A chailíní, agus rl.</span></p>
<lb n="253"/>
<lb n="254"/><p><span>Timcheall do gháirdín tá fál agus claidhe,</span>
<lb n="255"/><span>Má's beag é, bí sásta - ní gádh dhuit éad;</span>
<lb n="256"/><span>Talamh do chomharsan chun fuirse ná romhair ann</span>
<lb n="257"/><span>Ná bac leis, a stóraigh - ní bhaineann leat féin;</span>
<lb n="258"/><span>Acht glac let chuid féin, agus fásfaidh dá réir, </span>
<lb n="259"/><span>Agus beidh ag do ghaoltaibh mar oighreacht go deó -</span>
<lb n="260"/><span>Is a chailíní, agus rl.</span></p>
<lb n="261"/>
<lb n="262"/><p><span>Má's maith libh gan brón ar bhur gcomhgar ná díth, </span>
<lb n="263"/><span>Glacaidh mo chomhairle, a chomharsain an chroidhe:</span>
<lb n="264"/><span>Caithidh uaibh éad is gach smaoineamh dá réir sin,</span>
<lb n="265"/><span>Gabhaidh le chéile ó Shamhain go Foghmhar,</span>
<lb n="266"/><span>Mairidh d'aon-dream le haiteas is greann,</span>
<lb n="267"/><span>Is beidh fáilte fém chrann roimh gach caraid go deó -</span>
<lb n="268"/><span>A chailíní, agus rl.</span></p>
<lb n="269"/>
<lb n="270"/><p><span>(Ní críoch).</span></p>
<lb n="271"/>
<lb n="272"/><p>
<lb n="273"/><span>Níl éinne ná fuil a bheag nó a mhór áiféis ag baint leis.</span>
<lb n="274"/><span>Dá neartmhaire í an stoirm 'seadh is giorra sheasuigheann sí.</span>
<lb n="275"/><span>Ní féidir damáiste a dhéanamh don té thoiligheann.</span>
<lb n="276"/><span>Tá sé ró-chullóideach casadh le muinteardhas a dhéanamh leis an saoghal;</span>
<lb n="277"/><span>acht ná deinimís aon namhaid is ní beag dúinn é.</span>
<lb n="278"/><span>Eólus agus adhmad: dá nídh nár mhór leogaint dóibh stálughadh sara </span>
<lb n="279"/><span>n-úsáidfidhe iad.</span>
<lb n="280"/><span>Ní díolann focail fiacha.</span>
<lb n="281"/><span>Má's maith leat go labhairfidhe go maith ort, ná labhair go maith ort féin.</span></p>
<lb n="282"/>
<lb n="283"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Beránger. (ar leanamhaint)

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Beránger. (ar leanamhaint)

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
