Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Láimh-scríbhinne.  VI.</title><author><persName/></author><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG13-10828</note>
		 <note type="L">428</note>
		 <note type="B">1903</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Mí na Samhna, 1903</date><idno>IG13-10828</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">13</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author/><title>Láimh-scríbhinne.  VI.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Láimh-scríbhinne.  VI.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Mí na Samhna, 1903</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>LÁIMH-SCRÍBHÍNNE.</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>VI.</span></p>
<lb n="3"/>
<lb n="4"/><p><span>Ar leathanach a 35 tá "Sciath-lúithreach Mhuire"</span>
<lb n="5"/><span>thíos ag Mac Uí Bhriain.  Tá sé seo coitchianta ins</span>
<lb n="6"/><span>na láimhscríbhinne, agus ní gádh é chur annso.  Ní'l</span>
<lb n="7"/><span>sé go léir aige.  Sid é an chéad rann:</span></p>
<lb n="8"/>
<lb n="9"/><p><span>Stiúruigh mé dhod mholadh</span>
<lb n="10"/><span>Cé nach ollamh mé im' éigeas</span>
<lb n="11"/><span>A ghnúis ainglidhe gan locht</span>
<lb n="12"/><span>Thug sugh h'uchta dhom shaoradh.</span></p>
<lb n="13"/>
<lb n="14"/><p><span>Ar leathannaigh, 36, 37, 38, 39 tá caoineadh ar bhás</span>
<lb n="15"/><span>Sheagháin de Hóra, file maith a bhí i gConndae an</span>
<lb n="16"/><span>Chláir.  Ní cuimhin linn é seo fheiscint i n-éan-áit</span>
<lb n="17"/><span>roimhe seo, agus ar eagla go sleamhnoghadh sé uainn</span>
<lb n="18"/><span>b'éidir nár mhisde é chur síos annso.</span></p>
<lb n="19"/>
<lb n="20"/><p><span>Séamus Mac Cunsaidín cct. ar éag Sheagháin</span>
<lb n="21"/><span>de Hóra.</span></p>
<lb n="22"/>
<lb n="23"/><p><span>Do bhás a Hóraigh ghreannamhair</span>
<lb n="24"/><span>D'fhúig atuirseach na táinte id dhéidh,</span>
<lb n="25"/><span>Gan ráidhte spóirt ná aiste suilt</span>
<lb n="26"/><span>Mar chleachtadar gach tráth id' réim;</span>
<lb n="27"/><span>Ní'l fagháil ar sceól ná ar aiste againn,</span>
<lb n="28"/><span>Is anbhfainneach lucht dánta 's dréacht,</span>
<lb n="29"/><span>Tré thásc mo leogain is eagal dúinn</span>
<lb n="30"/><span>Gur chailleamair an Dáimh go léir.</span></p>
<lb n="31"/>
<lb n="32"/><p><span>Is ádhbhar bróin is mearabhail,</span>
<lb n="33"/><span>N-ár bhfearannaibh 'dir thuaith is chléir,</span>
<lb n="34"/><span>Is gártha gleó le rachta guil,</span>
<lb n="35"/><span>Is stracadh fuilt le buaireamh saobh,</span>
<lb n="36"/><span>An sáir-fhear spóirt ba cheannasach</span>
<lb n="37"/><span>Ag freastal suilt i dTuamhain aéird</span>
<lb n="38"/><span>Go tláth i gcomhrainn ceangailte</span>
<lb n="39"/><span>Gur leagamair go fuar i gcré.</span>
<lb n="40"/></p>
</div>
<pb n="429"/>
<div><lb n="41"/><p><span>Sin árd-shliocht Fódla seachmallach</span>
<lb n="42"/><span>Ar dhearmaid cár shíolruigh a gcréim,</span>
<lb n="43"/><span>Is táin de phór na Breatainne</span>
<lb n="44"/><span>N-a mbailte puirt go fíor i bpréimh;</span>
<lb n="45"/><span>Gan bláth na n-éolach gceannasach</span>
<lb n="46"/><span>Go hacmhuinneach ag innsint scéil</span>
<lb n="47"/><span>'S an fáth ar seóladh Galla-phuic</span>
<lb n="48"/><span>I bhfearantais na saoithibh Gaedheal.</span></p>
<lb n="49"/>
<lb n="50"/><p><span>Cé thárla an Hórach seasamhach</span>
<lb n="51"/><span>I n-aiginteacht 's i dtabharthas tréan,</span>
<lb n="52"/><span>'S i gclár na gcódaibh seanachuis</span>
<lb n="53"/><span>Gur bhreathnuigh mar do ph(l)annda Gaedhil,</span>
<lb n="54"/><span>Níor cháin direóil go tarcuisneach</span>
<lb n="55"/><span>Ar thairbhe ná ar thabhartas chlaon,</span>
<lb n="56"/><span>Is níor thárthuigh stór ná taisce ar bhith,</span>
<lb n="57"/><span>An cheachaireacht níor shanntuigh sé.</span></p>
<lb n="58"/>
<lb n="59"/><p><span>Ar chlár an óil go rachmallach</span>
<lb n="60"/><span>Ag spreagadh suilt do bhíodh mo laoch</span>
<lb n="61"/><span>De ghnáth le spórt ag radaireacht,</span>
<lb n="62"/><span>Is gasara de shíor n-a dhéidh;</span>
<lb n="63"/><span>Níor árduigh gleó ná acharann</span>
<lb n="64"/><span>Le hainbhfios ná coimheascar scléip,</span>
<lb n="65"/><span>Is ba ghrádhmhar córach leanabach</span>
<lb n="66"/><span>A chaidireamh go críoch a shaoghail.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>Do cháil, a Sheóin, níor chealgach</span>
<lb n="69"/><span>Ba charthannach do chroidhe gan mheang;</span>
<lb n="70"/><span>An t-álmhach dhreóil níor thaithneamh leat,</span>
<lb n="71"/><span>'S ar dhanaracht ní bhíodh do ghreann;</span>
<lb n="72"/><span>Má's fearrde an ród go Parrathas</span>
<lb n="73"/><span>Ó bheartaibh uilc bheith síoch gach am,</span>
<lb n="74"/><span>Tá mo dhóth id anam-sa</span>
<lb n="75"/><span>Gan acharann go scaoilfar ann.</span></p>
<lb n="76"/>
<lb n="77"/><p><span>Is daor an slad le héigean creach</span>
<lb n="78"/><span>San taobh do chleacht an sáir-fhear grinn,</span>
<lb n="79"/><span>Do shaothruigh meas gan chlaon gan chleas</span>
<lb n="80"/><span>I gcéin 's i ngar i gcáil 's i ngníomh,</span>
<lb n="81"/><span>Gáire 's gean na mbéith gan snas</span>
<lb n="82"/><span>Le héigean searc dod ráidte grinn,</span>
<lb n="83"/><span>An t-éag do leag go faon gan phreab</span>
<lb n="84"/><span>Gan téacht ar n-ais go bráth aríst.</span></p>
<lb n="85"/>
<lb n="86"/><p><span>Is dealbh sinne feasta anois</span>
<lb n="87"/><span>I mbaille-chrith go faon ganteann,</span>
<lb n="88"/><span>Ó scaradh linn le feartaibh neimhe</span>
<lb n="89"/><span>Fear na bhfriotal saor gan mheang;</span>
<lb n="90"/><span>Dalta gil gan easbha ar bith</span>
<lb n="91"/><span>Fuair lachta cnis na naoi mban seang</span>
<lb n="92"/><span>Bheith ceangailte faoi gharbh-lic</span>
<lb n="93"/><span>D'fhág aicme shuilt mar mé gan greann.</span></p>
<lb n="94"/>
<lb n="95"/><p><span>Tásc dearbhtha gur chailleamair an Hórach grinn</span>
<lb n="96"/><span>D'fhág atuirseach ar mearabhall go brónach sinn;</span>
<lb n="97"/><span>Fáidh aigionta ba ghreannamhar 's ba chórach gníomh,</span>
<lb n="98"/><span>I ndáil tagartha na ranna suilt tug spórt do'n tír.</span></p>
<lb n="99"/>
<lb n="100"/><p><span>A Thír Thuamhain ir uaigneach 's is dealbh atáir,</span>
<lb n="101"/><span>Ar díth suaircis gan suaimhneas mar chleachtais de</span>
<lb n="102"/><span>ghnáth;</span>
<lb n="103"/><span>Is díol buaidhrimh dod chuallacht tú i gcreathaibh mar</span>
<lb n="104"/><span>táir,</span>
<lb n="105"/><span>'S gan puinn d'uaisle ná shuadhaibh go gairid le</span>
<lb n="106"/><span>fagháil.</span></p>
<lb n="107"/>
<lb n="108"/><p><span>Ní'l fagháil ar aiste againn feasta ná ar laoithibh</span>
<lb n="109"/><span>suairc;</span>
<lb n="110"/><span>Is fánach eadrainn ceannaphuirt saoithibh suadha;</span>
<lb n="111"/><span>Táim-se i n-eagla go meathfaid san tír go buan</span>
<lb n="112"/><span>Mo Sheaghán mo dheacair ó leagadh gan bhrigh san uaigh.</span></p>
<lb n="113"/>
<lb n="114"/><p><span>I n-uaigh fé líg go claoidhte i ndaingean cumhdaigh</span>
<lb n="115"/><span>Tá an suadh-fhear grinn ba líonta d'aistibh subhchais,</span>
<lb n="116"/><span>Ba shuaimhneach síoch a ghníomh 's a bheartaibh ionnraic,</span>
<lb n="117"/><span>Ó chluanta an tsaoighil gur scinn fe bhearta an</span>
<lb n="118"/><span>Dúilimh.</span></p>
<lb n="119"/>
<lb n="120"/><p><span>A Dhúilimh, aitchim ort freagair mo ghuidhe go buan</span>
<lb n="121"/><span>Mo ghlúine feacaim ag agalmhadh id líon go (gan?)</span>
<lb n="122"/><span>cluain,</span>
<lb n="123"/><span>Gnúis an anama scarais lem' shaoi gan ghruaim</span>
<lb n="124"/><span>I gcúirt na n-aingeal go nglacair de shíor ar cuaird.</span></p>
<lb n="125"/>
<lb n="126"/><p><span>AN CEANGAL.</span></p>
<lb n="127"/>
<lb n="128"/><p><span>Ó scaradh linn ár seanach suilt </span>
<lb n="129"/><span>D'fhág ceannaphuirt ár nÉigse fann</span>
<lb n="130"/><span>'S go meastar linn le heasbhaidh 'n fhir</span>
<lb n="131"/><span>gur chailleamair gan bhréag ár dteann,</span>
<lb n="132"/><span>Aitchim uile ar Dhalta Mhuire</span>
<lb n="133"/><span>An Mac a d'fhuiling céasadh ar chrann,</span>
<lb n="134"/><span>A anam sin do thabhairt saor</span>
<lb n="135"/><span>Ó pheacad ar bith go tréad na rann.</span></p>
<lb n="136"/>
<lb n="137"/><p><span>Sin é críoch aiste Shéamuis Mac Cunsaidín.  Ar</span>
<lb n="138"/><span>leathanaigh 40, 41 agus 42 tá urnuidhe éigin.  Ní'l sé</span>
<lb n="139"/><span>ró-shlachtmhar ar fad.  "Hymn Bheannuighthe," atá</span>
<lb n="140"/><span>mar ainm air.  Ní'l éan-rud scríobhtha ar leathanaigh</span>
<lb n="141"/><span>43 agus 44, agus tugann soin go dtí deireadh na láimh-</span>
<lb n="142"/><span>scríbhinne seo sinn.</span></p>
<lb n="143"/>
<lb n="144"/><p><span>Sin chughaibh, a phobail, an preabuire Ó Máille,</span>
<lb n="145"/><span>A chuirfeadh díon i n-aisge do'n sagart paráiste,</span>
<lb n="146"/><span>Ní bheidh spléidh le fearthainn, sneachta, ná báisteach,</span>
<lb n="147"/><span>Go mba buan do mhairfidh, is nár chaillidh sé a</span>
<lb n="148"/><span>shláinte.</span></p>
<lb n="149"/>
<lb n="150"/><p/></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Láimh-scríbhinne. VI.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Láimh-scríbhinne. VI.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
