Corpas

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<TEI><teiHeader type="text">
	 
<fileDesc>
<titleStmt>
<title type="main">Rí na gCat agus an Cat Cródha.</title><author><persName>Féach ainm cleite</persName></author><author><addName type="alias">An Madra Maol</addName></author><respStmt>
	<resp>Electronic edition compiled by</resp>
	<name>Foclóir na Nua-Ghaeilge</name>
	</respStmt>
	</titleStmt>
<editionStmt>
	 <edition>
		 <note type="N">IG13-10813</note>
		 <note type="L">394</note>
		 <note type="B">1903</note>
		 <note type="C"/>
		 <note><p>Description of how and why changes were made</p></note>
	 </edition>
</editionStmt>
<publicationStmt>
		<publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher>
		<pubPlace>24 Upper O'Connell Street, Dublin</pubPlace><date>Meadhon Foghmair, 1903</date><idno>IG13-10813</idno><distributor>Royal Irish Academy</distributor>
		<availability>
		<p>Creative Commons Attribution Non-Commercial Share Alike (cc by-nc-sa)</p>
		</availability>
</publicationStmt>
<seriesStmt>
<title level="s">Irisleabhar na Gaedhilge</title><biblScope unit="vol">13</biblScope>
</seriesStmt>
<sourceDesc>
<biblStruct>
<analytic><author>Féach ainm cleite</author><title>Rí na gCat agus an Cat Cródha.</title></analytic>
<monogr>
<title level="j">Rí na gCat agus an Cat Cródha.</title><imprint><publisher>Connradh na Gaedhilge</publisher><date>Meadhon Foghmair, 1903</date></imprint>
</monogr> 
</biblStruct>
</sourceDesc>
</fileDesc>
<profileDesc>
<langUsage><language ident="ga">Irish</language></langUsage>
</profileDesc>
</teiHeader>
<text><body><div><p><span>RÍ NA GCAT AGUS AN CAT CRÓDHA.</span></p>
<lb n="1"/>
<lb n="2"/><p><span>Caithfead aithne a thabhairt díbh ar an</span>
<lb n="3"/><span>mbeirt seo ar dtús.  Tá Rí na gCat 'n-a</span>
<lb n="4"/><span>rígh ar an bpláinéad Mars, agus tá an</span>
<lb n="5"/><span>ceann eile 'n-a righ ar Bhénus.  Comh-aois iad</span>
<lb n="6"/><span>araon, agus ní'l deifir ar bith eatortha acht</span>
<lb n="7"/><span>amháin gur fear árd-sgafánta de chleithire</span>
<lb n="8"/><span>Rí na gCat.  Do bádhadh a mháthair i dtor</span>
<lb n="9"/><span>mór aitinn ar an dtaobh thoir theas de charn</span>
<lb n="10"/><span>neamh-nídh, mar a bhfuil tuitim gréine</span>
<lb n="11"/><span>agus taithneamh drúchta (?).  B'fhear sprionn-</span>
<lb n="12"/><span>laighthe a athair, agus bíodh sé seo agaibh</span>
<lb n="13"/><span>mar dheimhin ar a n-abraim.  Bhí sé ag baint</span>
<lb n="14"/><span>prátaí ar bhárr crainn, agus bhí nead</span>
<lb n="15"/><span>préacháin ar an gcrann ba ghiorra dhó.  Pé</span>
<lb n="16"/><span>ar domhan é, chuir sé isteach a ghob, agus</span>
<lb n="17"/><span>sgiob sé práta.  Má dhin, níor éirigh leis,</span>
<lb n="18"/><span>mar lean sé ar feadh 10 míle bóthair é,</span>
<lb n="19"/><span>agus leanfadh go hifreann meireach go</span>
<lb n="20"/><span>bhfuair an préachán barra-thuisle agus bhain</span>
<lb n="21"/><span>sé dhe é.  Dhéanfadh an fear céadna dhá</span>
<lb n="22"/><span>leath de phráta lá earraigh chum a roinnte.</span>
<lb n="23"/><span>B'é a chríoch: nuair tháinig an téa amach ar </span>
<lb n="24"/><span>dtúis is le ladharacha óltaoi é.  Bhí sé seo</span>
<lb n="25"/><span>á ól aon lá amháin, agus chuir sé greim ró-</span>
<lb n="26"/><span>mhór i n-áirde.  Ar ndóigh tachtadh é, agus</span>
<lb n="27"/><span>bá mhór an creach é.  (Fear nach fearr de'n</span>
<lb n="28"/><span>domhan a bheith ann nó as, eadrainn féin.)</span>
<lb n="29"/><span>Tháinig Rí na gCat i gceannas a ríoghachta</span>
<lb n="30"/><span>annsoin, agus ní misde a rádh ná go raibh a dhíol</span>
<lb n="31"/><span>d'oidhre 'n-a dhiaidh.  Chuaidh sé seo ar chuaird</span>
<lb n="32"/><span>go dtí an Cat Cródhach, agus seo an teist</span>
<lb n="33"/><span>do bheireann sé air féin agus ar a ríoghacht:</span></p>
<lb n="34"/>
<lb n="35"/><p><span>Tá na daoine séibhialta agus an-shéibhialta</span>
<lb n="36"/><span>ann le stróinséirí.  Tá céad míle fáilte</span>
<lb n="37"/><span>i ngach aon áit romhat.  Acht tá na daoine</span>
<lb n="38"/><span>chomh beag sin ann gurbh éigin dom bheith an-</span>
<lb n="39"/><span>aireach, nó shiubhlóghainn ortha.  Bhíos ag</span>
<lb n="40"/><span>cruinniughadh thíos aon lá amháin, agus bhíos</span>
<lb n="41"/><span>ag caitheamh gal ar mo shuaimhneas.  I gcionn</span>
<lb n="42"/><span>tamaill bhraitheas go raibh rud éigint bun-</span>
<lb n="43"/><span>ós-cionn leis an bpíopa.  Bhí míle aca istigh</span>
<lb n="44"/><span>ann, agus gach aon "Dia lem' anam" aca!</span>
<lb n="45"/><span>Ar ndóigh, b'ait liom cionnus rángadar ann,</span>
<lb n="46"/><span>acht is dóigh gurab amhlaidh tharraingeas</span>
<lb n="47"/><span>isteach lem' anál iad i gan fhios dom fhéin.</span></p>
<lb n="48"/>
<lb n="49"/><p><span>Chuadhas isteach i spré chum tigh a chur im'</span>
<lb n="50"/><span>phíopa, agus chonnac pota téa ag beir-</span>
<lb n="51"/><span>bhiughadh sean-mhná.  Ní dubhras aon rud acht</span>
<lb n="52"/><span>rugas de ghreim ar an sean-bhean, agus</span>
<lb n="53"/><span>thachtas an pota léi!</span></p>
<lb n="54"/>
<lb n="55"/><p><span>Go maith, dar fiadh!  Tá dream ann ar</span>
<lb n="56"/><span>a nglaodhann siad "na Searbháin."  Connac</span>
<lb n="57"/><span>deichneamhar aca so ar mhuin sean-phuisín</span>
<lb n="58"/><span>ag dul go dtí aonach "Oileáin na Ráiméise".</span>
<lb n="59"/><span>Bhí sop tuighe ar an mbóthar rómpa, agus</span>
<lb n="60"/><span>cuireadh dá réim iad.  Thúirlingeadar, agus</span>
<lb n="61"/><span>ghlaodar ar cheathrar eile.  Annsoin chaith-</span>
<lb n="62"/><span>eadar an sop as díg.  Bioráin bhí aca mar</span>
<lb n="63"/><span>bhataí, agus gach aon bhuile bhuaileadar ar</span>
<lb n="64"/><span>an sean-phuisín chloisfidhe sa domhan thoir é.</span>
<lb n="65"/><span>Sguab an ghaoth tar claidhe iad, puisín agus</span>
<lb n="66"/><span>uile, agus ní innstear ortha ó shoin.</span></p>
<lb n="67"/>
<lb n="68"/><p><span>(Ní Críoch).</span></p>
<lb n="69"/>
<lb n="70"/><p><span>AN MADRA MAOL.</span></p>
<lb n="71"/>
<lb n="72"/><p><span>Lá saoire san nGeimhradh, agus lá troscaidh san</span>
<lb n="73"/><span>bhFóghmhair.</span></p>
<lb n="74"/>
<lb n="75"/><p><span>Is minic a bhí braimín gioballach 'n-a fhiaguidhe</span>
<lb n="76"/><span>chumasach.</span></p>
<lb n="77"/>
<lb n="78"/><p><span>Tá an dara cuid de "Scoil na Suadh" fé ath-cló</span>
<lb n="79"/><span>anois.  "Turas go Tír na nÓg," ainm an amhráin.</span>
<lb n="80"/><span>Is cuimhin le mórán de léightheóirí an IRISLEABHAIR</span>
<lb n="81"/><span>gur bh'é an tAthair Tomás Mac Liam do sholáthruigh an</span>
<lb n="82"/><span>ceól dúinn agus gur bh'é an tÁrd-dhraoi do cheap na</span>
<lb n="83"/><span>focail.  Taithneann an t-amhrán so go seóidh le</span>
<lb n="84"/><span>muinntir na Mumhan agus d'iarradh orainn go minic é</span>
<lb n="85"/><span>chur i gcló arís.  Tá sé ar fagháil anois tríd an</span>
<lb n="86"/><span>bpost ar thrí leath-phingne.</span></p>
<lb n="87"/>
<lb n="88"/><p><span>Tá "trí scéálta" Chonchubhair Uí Dheasmhumhna,</span>
<lb n="89"/><span>Dornlach Chonchubhair Uí Muimhneacháin, "An Buaic-</span>
<lb n="90"/><span>eas," leabhar Dhochtúir Mac Énrí, "Dánta Piaráis</span>
<lb n="91"/><span>Feiritéir" agus leabhair nach iad fachta againn.  Labhar-</span>
<lb n="92"/><span>fain n-a dtaobh chomh luath is geobhain caoi chuige.</span></p>
<lb n="93"/>
<lb n="94"/><p>
<lb n="95"/></p></div></body></text></TEI>
Historical Irish Corpus
1600 - 1926

Rí na gCat agus an Cat Cródha.

Search Texts

Historical Irish Corpus1600 - 1926

Rí na gCat agus an Cat Cródha.

Search Texts

Historical Irish Corpus
1600 - 1926
